1

Mainski fakultet Sarajevo

Odsjek: Mainske konstrukcije
Predmet: Metalne konstrukcije







Drugi projektni zadatak








Sarajevo, 2014. Studenti: Brgulja Haris
Subai Samir
2

1. Postavka zadatka
Izraunati broj vijaka. Izraunati silu u najoptereenijem vijku za najnepovoljniji i
najpovoljniji sluaj ( 0 90 ). Kao spojno sredstvo koriste se " OT " vijci klase
vrstoe 6.8. Osnovni materijal je .0361 ( S 235 ), prvi sluaj optereenja.






















3

2. Prenik spojnog sredstva
Optimalni prenik vijka ima vrijednost:

gdje je:
t
s,min
- minimalna debljina spoljanjih elemenata u spoju.

Usvajaju se " OT " vijci M16xl sa d
o
= 17 [ mm ]
3. Nosivost vijaka u smiuim spojevima
Nosivost vijaka u smiuim spojevima se rauna prema sljedeem izrazu:

}
gdje je:
F
doz
- nosivost vijka u smiuem spoju,
F
s,doz
- nosivost vijka na smicanje,
F
p,doz
- nosivost vijka na pritisak po omotau otvora.

Nosivost vijka na smicanje:

gdje je:
F
s,doz
- nosivost vijka na smicanje,
A
s
- povrina izloena smicanju kod stabla jednosjenog vijka,
n
s
- sjenost vijk ( n
s
= 1 ),

doz
- dozvoljeni napon na smicanje.
Povrina izloena smicanju:

Dozvoljeni napon na smicanje za obraene " OT " vijke:

gdje je:
R
m
= 600 [ MPa ] - zatezna vrstoa.
Prema tome nosivost vijka na smicanje ima vrijednost:

Nosivost vijka na pritisak po omotau otvora:

gdje je:

F
p,doz
- nosivost vijka na povrinski pritisak;

minA
p
- povrina kontakta stabla jednosjenog vijka i zida otvora;

p
doz
- dozvoljeni pritisak.

Povrina kontakta stabla jednosjenog vijka i zida otvora ima vrijednost:

Dozvoljeni pritisak ima vrijednost:

Prema tome nosivost vijka na pritisak po omotau otvora ima vrijednost:

Nosivost vijaka u smiuim spojevima ima vrijednost:
5

{ }

4. Odreivanje broja vijaka

Broj vijaka se moe odrediti iz izraza:

gdje je:

F - nosivost profila [ N ],

F
doz
- nosivost vijaka [ N ].

Usvaja se: 3 x2 vijaka
5. Raspored vijaka
Minimalno rastojanje vijaka u pravcu prenoenja sile treba da iznosi:

Maksimalni razmak ne treba da prelazi vrijedost:

Udaljenosti sredita vijaka od rubova u pravcu djelovanja optereenja:

Rastojanja izmeu sredita vijaka i ruba okomito na pravac optereenja:

6

gdje je:
d
o
- prenik otvora za vijak.
Usvajaju se vrijednosti:
e = 102 [ mm ],
e
1
= 39 [ mm ],
e
2
= 49 [ mm ].
Rastojanje izmeu redova:

6. Proraun rezultujue sile kojom je izloen najoptereeniji vijak
za sluaj =0
Proraun se vri prema polarnom momentu inercije za uslov:

gdje je:
b
m
- irina veze,
h
n
- visina veze.
Visina veze ima vrijednost:

gdje je:
a - rastojanje izmeu redova.
irina veze ima vrijednost:

Tako da je:

7

Veza je optereena momentom savijanja, aksijalnom silom i poprenom silom.

Rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak jednaka je:

gdje je:
F
h
- aksijalna sila,
F
v
- poprena sila,
F
x,max
i F
z,max
- komponente sile F
max
.
Poprena sila ima vrijednost:

gdje je:
m - broj redova vijaka,
n - broj vijaka u jednom redu.
Vrijednost sile F uzeta je iz projektnog zadatka 1 i iznosi: F
a
= 26,11 [ kN ]

Aksijalna sila ima vrijednost:

Najvea sila u vijku se rauna prema izrazu:

gdje je:
r
max
- rastojanje vijka od teita veze,
r
i
- udaljenost pojedinih sila od teita veze,
M
s
- moment savijanja,
8

m - broj redova vijaka,
n - broj vijaka u jednom redu.
Rastojanje vijka od teita veze:

Udaljenost pojedinih sila od teita veze:

Moment savijanja:

Najvea sila u vijku ima vrijednost:

Komponente sile F
max
:

Tako da rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak ima vrijednost:

Kontrola nosivosti, za najoptereeniji vijak se vri prema sljedeem uslovu:

9

Za ovaj sluaj uslov nije ispunjen, jer je:

7. Proraun rezultujue sile kojom je izloen najoptereeniji vijak
za sluaj =45
U ovom sliuaju veza je optereena momentom savijanja, aksijalnom silom i poprenom
silom.
Rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak jednaka je:

Aksijalna sila ima vrijednost:

Vrijednost sile F je uzeta iz projektnog zadatka 1 i iznosi: F = 28,86 [ kN ].
Tako da je:

Poprena sila ima vrijednost:

Najvea sila u vijku se rauna prema izrazu:

Moment savijanja:

10

Rastojanje vijka od teita veze:

Udaljenost pojedinih sila od teita veze:

Najvea sila u vijku ima vrijednost:

Komponente sile F
max
:

Tako da rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak ima vrijednost:

Kontrola nosivosti, za najoptereeniji vijak se vri prema sljedeem uslovu:

Za ovaj sluaj uslov je ispunjen, jer je:


11

8. Proraun rezultujue sile kojom je izloen najoptereeniji vijak
za sluaj =90
U ovom sliuaju veza je optereena momentom savijanja, aksijalnom silom i poprenom
silom.
Rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak jednaka je:

Aksijalna sila ima vrijednost:

Vrijednost sile F je uzeta iz projektnog zadatka 1 i iznosi: F = 116,52 [ kN ].

Poprena sila ima vrijednost:

Najvea sila u vijku se rauna prema izrazu:

Moment savijanja:

Najvea sila u vijku ima vrijednost:

Rastojanje vijka od teita veze:

12

Udaljenost pojedinih sila od teita veze:

Komponente sile F
max
:

Tako da rezultujua sila kojom je izloen najoptereeniji vijak ima vrijednost:

Kontrola nosivosti, za najoptereeniji vijak se vri prema sljedeem uslovu:

Za ovaj sluaj uslov je ispunjen, jer je:

9. Zakljuak
Najnepovoljniji sluaj za vijanu vezu je sluaj kada sila djeluje pod uglom = 0.