1

DANH SCH THNH VIN

1. TRN HUYN TRANG
2. PHAN VIT TRINH
3. NGUYN TH TUYT TRINH
4. BI QUANG TUN
5. NGUYN MINH TNG
6. PHM THANH TNG
7. NGUYN XUN TNG
8. V TH TUYN
9. PHM THY VN
10. NG THANH VIT
11. NGUYN TH MINH VNG
12. NGUYN THU HNG
13. TRN MINH QU







2

MC LC

Gii thiu
PHN 1..
I. Chnh sch bo h mu dch.
1. Khi nim.
2.Tc dng ca chnh sch mu dch..
3. Xu hng bo h mu dch..
II. Cc cng c ca CSBHMD..
1. Cng c thu...
2. Cng c phi thu....
2.1 Hn ngnh...
2.2 Hn ch xut khu t nguyn..
2.3 Nhng quy nh v tiu chun k thut..
2.4 Tr cp xut khu..
PHN 2...
I. Vit Nam trong tin trnh ton cu ha.
1. c im nn kinh t Vit Nam....
2. Vit Nam trong tin trnh ton cu ha...
II. Thc trng bo h mu dch ca Vit Nam.
1. Bo h i vi hng ha Vit Nam xut khu ra nc ngoi..
2. Bo h i vi hng ha sn xut trong nc trc hng nhp khu..
2.1 Hng ro k thut...
2.2 Cc bin php bo v thng mi tm thi.

4
5
5
5
5
6
6
6
9
9
12
14
16
20
20
20
22
24
24
28
28
29
3

2.3 Tr cp...
2.4 Mt s bin php bo h Vit Nam cn xem xt trong thi k hi nhp
kinh t quc t hin nay...
3. Cc bin php chng bo h mu dch....
PHN 3....
1. Tm tt....
2. Lin h vi cc nc c cng hon cnh...
3. ngha vic nghin cu...
30

31
32
33
33
33
35
















4

i u trc tip vi T do ha thng mi, ch ngha bo h thng mi t lu
lun vn gy tranh ci: C nn hay khng vic hn ch v i ti xa b ch ngha ny
gii phng thng mi quc t khi mi yu t cn tr, thc s t do v ton cu
ha?. Ch ny hin cng tr nn nng bng hn bao gi ht, v nn kinh t th gii
vn ang loay hoay cha thc s bc ra khi cuc khng hong k t cui nm 2008;
nhng hu qu ca n nh: tht nghip ngy mt gia tng v suy gim thng mi din ra
ngy mt nhanh chng v r nt hn d kin khin cho cc chnh ph ang phi chu
sc p bo h th trng trong nc trc s cnh tranh vi nc ngoi v dng ln cc
ro cn thng mi mi. Ch ngha BHMD nghim nhin li mt ln na - tr thnh mi
e da ln vi tt c nhng n lc ton cu ha nn kinh t m cc quc gia dy cng
gy dng v theo ui trong sut thi gian qua.
Tuy nhin lch s cng nh nhng nghin cu khoa hc ch ra mt thc t khch
quan rng Khng th xa b hon ton ch ngha bo h mu dch. Thnh qu ca cc
nn kinh t i ln t sau chin tranh ng (Nht Bn, Hn Quc, i Loan) l nhng
minh chng hng hn nht v vic vn dng ng n chnh sch BHTM to ra mt
nn tng vng chc gip nn kinh t khng nhng nhanh chng bc chn ra khi ci h
su khng hong, m cn c th bt ln tr thnh nhng nn kinh t hng u trong
cc giai on hi nhp sau ny. Nh vy, c th thy, vic hiu v vn dng khn kho
CSBHMD s em li rt nhiu li ch cho nn kinh t quc gia, nht l khi m cng cuc
cng nghip ha hin i ha ca VN ang din ra trong bi cnh ton cu ha v hi
nhp KTQT, th vic s dng cc cng c v bin php bo v nn kinh t cn non tr
ca nc nh trc s e da ln t ca cc ch kinh t quc t hng mnh l iu v
cng cn thit, c vai tr v cng quan trng trong vic quyt nh s thnh cng ca s
nghip xy dng pht trin kinh t VN. Cho nn, c mt ci nhn tng quan nht nhm
c th hiu r hn v Chnh sch BHMD cng nh cc mt u-nhc v thc tin p
dng n ti Vit Nam, nhm ... xin trnh by vn vi 3 phn:
Phn 1: L thuyt v Bo h mu dch
Phn 2: Thc trng bo h mu dch Vit Nam
Phn 3: Kt lun v bi hc rt ra



5

PHN 1

I. CHNH SCH BO H MU DCH
1. Khi nim
Bo h mu dch (BHMD) l s gia tng can thip ca Nh nc hay chnh ph vo
lnh vc bun bn quc t theo hng c chn lc, c i tng, mc ch r rang v c
thi gian.
C s khch quan ca Bo h mu dch bt ngun t s pht trin khng u v s khc
bit trong iu kin ti sn xut gia cc quc gia do s chnh lch v kh nng cnh
tranh gia cc doanh nghip trong nc vi cc doanh nghip nc ngoi, cng nh do
cc nguyen nhn lch s li.
2. Mc ch ca Chnh sch Bo h Mu dch
- Bo v cc ngnh cng nghip non tr: CSBHMD s bo v cc ngnh cng nghip
mi ra i, trnh s cnh tranh gay gt v nguy c b cc i th nc ngoi
bp cht ngay khi va sinh ra
- Bo v cc ngnh cng nghip gi ang dn rt khi nn kinh t
- Bo v cc ngnh cng nghip chin lc nh Nng lng, v kh, lng thc
- Bo v ngun ti nguyen khng th ti to, in hnh l du m
- Ngn chn cc chiu tr cnh tranh khng lnh mnh t cc i th nc ngoi
- Bo v mi trng quc gia. Mt s nc li dng BHMD nhm hn ch bt
nhng nguy hi cho mi trng pht sinh trong qu trnh ngoi thng.
- Ngn chn nhng tc ng tiu cc ca s chuyn mn ha qu su kt qu ca
n lc ton cu ha kinh t quc t. BHMD gip cho nn kinh t ca mt quc gia
khng b qu ph thuc vo thng mi quc t, gim thiu ri ro ca suy thoi
ton cu.
Nhng u im ch yu:
- Gim sc cnh tranh sc p ca hng ha nhp khu
6

- Bo h cc ngnh sn xut trong nc, tng sc cnh tranh trn
th trng ni a
- Gip cc ngnh hng xut khu nng cao nng lc cnh tranh
trn th trng nc ngoi
- S dng hp l cc ngun ngoi t, to iu kin cn bng cn
cn thanh ton quc t ca quc gia, ci thin cn cn thng
mi.
- Nhng nhc im ch yu:
- Nh hng n vic m rng quan h quc t, quan h thng
mi vi cc quc gia trn th gii
- To ra s bo th tr tr, tm l li cho cc doanh nghip trong
nc vo s bo h ca chnh ph
- Thit thi cho ngi tiu dung do hng ha km a dng, gi c t
c ci thin.
Xu hng BHMD lun tn ti song hnh vi xu hng t do ha thng mi, tuy
nhin, trong bi cnh ton cu ha hin nay th n c phn yu th hn. Trong sut
qu trnh hnh thnh v pht trin thng mi quc t, BHMD lin tc c cng c
vi cng c ph bin v lu i nht l Thu quan. Bn cnh , s tin b ca nn
mu dch quc t lm xut hin thm nhiu loi cng c phi thu quan mm do
v hiu qu hn. Phn II sau y s ni r hn v iu ny.

II/ CC CNG C CA CSBHMD
1.Cng c thu quan :
* Khi nim:
Thu quan l loi thu nh vo hng ho ti bin gii khi hng ha i t lnh th
hi quan ca mt nc ny sang lnh th hi quan ca nc khc.
* c im
Thu quan l mt cng c lu i nht ca chnh sch thng mi quc t v l
mt phng tin truyn thng lm tng ngun thu cho ngn sch nh nc.
7

V d: Vo cui th k 19, M v c u p dng thu nhp khu nh vo cc hng
ho cng nghip nc ngoi bo v cc ngnh cng nghip non tr ca h
* Phn loi
Thu quan c th c phn loi theo nhiu tiu thc khc nhau:
- Theo mc ch nh thu: Thu quan ti chnh, Thu quan bo h, Thu trng
pht, Thu chng bn ph gi
- Theo phng php tnh thu: thu tnh theo s lng, thu tnh theo gi tr hng
ho, thu quan hn hp
- Theo mc thu: mc thu ti a, mc thu ti thiu , mc thu u i
- Theo i tng nh thu: thu XK, thu NK, thu qu cnh
Tuy nhin, nhn chung thu quan ch yu c tip cn di 2 dng l thu xut
khu v thu nhp khu.
V bn cht kinh t, thu xut khu chnh l khon thu ca Nh nc da vo li
th so snh ca quc gia nm trong gi tr ca hng ho xut khu nhm phuc v cho nhu
cu li ch chung ca quc gia
Thu nhp khu chnh l khon thu ca Nh nc vo hng ho nhp khu bo
v nhng li th ca quc gia c th cnh tranh tng i bnh ng vi hng ho nhp
khu.
* Vai tr tm quan trng ca thu quan:
- L cng c ca chnh sch kinh t v m, iu tit hot ng xut nhp khu, hot
ng sn xut trong nc
- Bo h sn xut ni a: Bo h cho cc lnh vc sn xut then cht (chng hn
nng nghip ging nh cc chnh sch v thu quan ca Lin minh chu u thc hin
trong Chnh sch nng nghip chung ca h). Bo v cc ngnh cng nghip non tr cho
n khi chng vng mnh c th cnh tranh sng phng trn thi trng quc t
- Khng khuyn khch nhp khu cc mt hng c th b coi l xa x phm hoc i
ngc li cc truyn thng vn ho dn tc.
- L ngun thu cho NSNN
8

- Chng li cc hnh vi ph gi bng cch tng gi hng nhp khu ca mt hng
ph gi ln ti mc gi chung th trng.
- L cng c gy p lc i phng phi nhng b trong m phn thng
mi. L bin php tr a trc cc hnh vi dng hng ro thu quan do quc gia khc
nh thu i vi hng ho xut khu ca mnh, nht l trong cc cuc chn tranh thng
mi.
* Tc ng ca thu quan
Tch cc Tiu cc
Thu
quan
nhp khu
To iu kin cho cc nh sn xut
trong nc m rng sn xut
To thm cng n vic lm
Tng cng kh nng cnh tranh
ca DN trong nc
Tng thu NSNN
Gim thm ht cn cn thng mi
Ngi tiu dung phi chu thit hi
do gnh nng thu quan
Gim mc cu tiu dung i vi
hng nhp khu Hn ch nhp
khu Hn ch qu trnh trao i
thng mi quc t
Thu
quan xut
khu
Tng thu NSNN Lm cho gi ca hng xut khu
nc ngoi b t hn so vi gi ca
n ti th trng ni a Gim sn
lng trong nc ca mt hng ny
Gim sn xut cc mt hng ny
trong nc
Mt mc thu xut khu cao v duy
tr qu lu s lm li cho cc ch
th cnh tranh (trng hp xut
khu cacao ca Ghana)

* Hin trng, xu hng v d bo
Hin nay, vai tr ca thu quan b suy gim, mc thu quan bnh qun ngy cng
thp
9

Xu hng hin nay l chuyn t hnh thc thu quan sang phi thu quan mang tnh
mm do, t nh hn
Trong tng lai, theo yu cu ca WTO th phi thu quan ha cc hng ro
thng mi, sau gim tin dn v 0% Xa b hon ton cc hng ro thng mi.

2. Cng c phi thu
2.1. Hn ngch
* Khi nim
Hn ngch l vic hn ch s lng i vi mt loi hng ha xut hoc nhp khu
thng qua hnh thc cp giy php
* Phn loi:
Hn ngch xut khu v hn ngch nhp khu, trong hn ngch nhp khu ph
bin v gn vi mc ch bo h mu dch hn
- Hn ngch xut khu: quy nh mt lng hng ha ln nht c php xut
khu trong mt thi hn nht nh
V d: Vit Nam, nh nc qun l bng hn ngch xut khu cc mt hng sau:
Go, Hng dt may
C th vi mt hng dt may xut khu sang M, c 38 chng loi hng (Cat) b p
hn ngch nhp khu nh: ch may, si bn (n v: kg - 200 Cat); o khoc nam dng
comple ( /v: t i 333 Cat); o khoc n cht liu len ( /v: t 435 Cat)
- Hn ngch nhp khu: quy nh lng hng ha ln nht c nhp khu vo
mt th trng no trong thi gian nht nh ( thng l 1 nm )
V d: Vit Nam, hn ngch nhp khu c p dng bng cch cp giy php
nhp khu cho mt s cng ty. Cc mt hng c lin quan n cn i ln ca nn kinh t
quc dn nh: xng du, phn bn, xi mng, ng, thp xy dng
C th vi mt hng xi mng: B thng mi chu trch nhim iu hnh nhp khu
khong 1,4 triu tn xi mng en (1996 ); 1,2 triu tn (1995); 0,9 triu tn (1997) theo
hng giao Tng CT xi mng nhp khu 40% nhu cu v giao phn cn li cho DN c
iu kin trong 6 thng u nm lng xi mng nhp v t khong 60% nhp khu
10

* Tc ng ca hn ngch
Tc ng Hn ngch xut khu Hn ngch nhp khu






Tch
cc
i vi nc
xut khu
- m bo lng cung hng
ha cho th trng trong
nc
- Gi c hng ha trong nc
gim, tng la chn cho
ngi tiu dng
- Ngi tiu dng c nhiu
c hi la chn
i vi nc
nhp khu
- Hn ch hng ha t nc
ngoi thm nhp vo nc
nhp khu, to iu kin cho
nh sn xut nc nhp
khu m rng quy m, to
vic lm, gia tng thu nhp
cho ngi lao ng
- Gi hng nhp ni a tng
ln, to iu kin cho cc
nh sn xut trong nc m
rng quy m sn xut, to
vic lm cho ngi lao ng
- Bo v cc ngnh cng
nghip cn non tr






Tiu
cc
i vi nc
xut khu
- Gim lng hng xut
khu, quy m sn xut dn
n tnh trng tht nghip gia
tng, thu nhp ngi lao
ng gim, nh hng n
i sng KT XH
- Gim thu ngn sch nh
nc
- Sn lng hng ha
nc xut khu cng b gim
do quy m sn xut trong
nc gim lm gia tng tht
nghip, gim thu nhp ca
ngi lao ng
i vi nc
nhp khu
- Hn ch mc tiu dng i
vi hng nhp khu
- Gim lng hng nhp
khu, tiu dng trong nc
gim lm gim li ch ca
ngi tiu dng v li ch
rng ca x hi


11

* S khc nhau v tc ng ca hn ngch so vi thu:
Tc ng
Thu Hn ngch
Tiu dng trong
nc
Tc ng trc tip lm gi tng Tc ng gin tip ln gi
thng qua hn ch nhp
khu
Sn xut trong
nc
Sn xut trong nc pht trin.
Thu nhp chuyn giao t ngi
tiu dng sang chnh ph v c
nh sn xut trong nc, ng
thi gy tn tht li ich rng ca
ton x hi
Sn xut trong nc pht
trin. C th bin 1 DN trong
nc tr thnh k c
quyn, dn n h c th p
t gi c c quyn thu
li nhun ti a
Ngn sch Nh
nc
Cng vi thu xut khu, thu
nhp khu nc ta ng vai tr
quan trng trong vic thu ngn
sch quc gia (chim khong 30%
tng thu ngn sch)
Chnh ph khng c thu nhp
t hn ngch
Tnh php l
C tnh php l cao Tnh php l thp hn thu
Tnh minh bch
Thu quan minh bch, r rng, d d on hn so vi hn ngch

* Xu hng trong tng lai
- p dng cc bin php hn ch nhp khu khi gp kh khn v cn cn thanh
ton. Tuy nhin, WTO cng yu cu cc nc thnh vin phi ni lng dn cc bin php
hn ch khi tnh hnh c ci thin v bi b cc hn ch ny ngay khi nhng iu kin
m nc thnh vin cn c vo vin dn vic p dng cc hn ch nhp khu
khng cn p ng quy nh lin quan ca WTO
- p dng bin php t v trong trng hp khi lng mt mt hng nhp khu
nht nh tng t bin gy ra hoc e da gy ra thit hi nghim trng cho ngnh sn
xut trong nc


12

2.2 Hn ch xut khu t nguyn
* Khi nim
Hn ch xut khu t nguyn ( Voluntary Export Restraint - VER) l mt bin php
hn ch xut khu , m theo , quc gia nhp khu i hi quc gia xut khu phi hn
ch ch bt lng hng xut khu sang nc mnh mt cch t nguyn, nu khng th s
p dng bin php tr a kin quyt.
* i tng p dng
Hnh thc ny c p dng khi mt quc gia nhp khu c khi lng hng nhp
khu qu ln mt s mt hng no t mt quc gia xut khu khc, thng l nhng
quc gia c nn kinh t ln mnh. Nn quc gia nhp khu c yu cu quc gia xut khu
hy t nguyn hn ch xut khu, ni l t nguyn nhng thc cht l mt yu cu ca
nc nhp khu.
* Tc ng :
Khi thc hin HCXKTN, n cng c tc ng kinh t nh mt hn ngch xut khu
tng ng
Tc ng Hn ch xut khu t nguyn


Tch
cc
i vi nc
xut khu
- To li th thc hin c quyn v gi c hng ha, h s
khng bn thp hn khi nhp khu b sung.
- Do hn ch xut khu mt cch t nguyn nn trnh
c mt s tiu cc trn xin hn ngch xut khu.
- Tin thu hn ngch do HCXKTN hon ton thuc v c dn
ca nc xut khu
i vi nc
nhp khu
- Hn ch bt lng hng xut khu ca nc khc trn lan
trong th trng ni a
i vi nc
xut khu
- Gim lng hng xut khu, quy m sn xut dn n tnh
trng tht nghip gia tng, thu nhp ngi lao ng gim, nh
13






Tiu
cc
hng n i sng KT XH
- B bp mo qu trnh t do ngoi thng dn n vic phn
phi li ti nguyn quc gia, quc t mt cch km hiu qu.

i vi nc
nhp khu
- Pha chp nhn thanh ton v giao dch vi mc gi ni a
ca nc xut khu m khng phi mc gi th gii cho
hng ha xut khu.
- Hn ch xut khu t nguyn thng ch p dng cho cc
nc cung ng sn phm vi chi ph thp nht,v vy
HCXKTN c th buc cc nh nhp khu phi chp nhn
nhp khu ca cc nc c chi ph cao hn v lm tng khon
tin phi tr .
- Gi hng nhp khu tng, dn n gim sc mua, gim
ngun lc x hi.

* Thc trng v xu hng
Theo quy nh ca WTO ra Hip nh v cc bin php t v , iu 11.3 , Hip
nh yu cu quc gia thnh vin khng c ng h hay khuyn khch cc doanh nghip
thit lp hay duy tr cc bin php tng t nh cc bin php hn ch xut khu t
nguyn, phn chia th trng, cc -ten nhp khu Cc bin php t v ch c p dng
trong mt chng mc cn thit v mt quy trnh y cht ch cc l do cn phi p
dng .
Do , hin nay, cc thnh vin WTO khng c quyn p dng c ch t v c th
i vi hng xut khu nc ta d ta b coi l nn kinh t phi th trng.
V d :
- Trong thp nin 90 Hoa K phn nn Nht Bn thng d trong mua bn vi Hoa
K qu nhiu v Nht Bn bo h ngnh sn xut thit b my bay trong nc. Sau khi
m phn tht bi, Hoa K quyt nh tr a bng lut Super 3013 nhm hn ch nhp
khu t t Nht. Sau , Nht phi nhng b t hn ch xut khu t sang Hoa K
v tng nhp my bay t Hoa K. Tranh chp thng mi mi kt thc.
14

- Nm 2005, Lin minh chu u (EU) tng xem xt vic c th s p t cc bin
php hn ch i vi hng dt may gi r ca Trung Quc nu cuc iu tra ca h cho
thy th trng ni khi b lng on bi loi hng ny ca i tc khng l t chu .
Nguyn nhn c th l : U ban chu u cho rng t trng xut khu ni chung ca Trung
Quc sang EU tng vt t 51% ln 534% tnh t u nm 2005, v do cc mt hng chin
lc chim t trng ln ti mc c th nh hng xu ti dt may ni khi. (ch ring loi
T-shirt nhp t Trung Quc tng ti 164% trong qu 1 nm 2005 so vi cng k nm 2004
. Vic tng nhp lm gi mt hng ny trong nc gim gi ti 26% )
V vy , Trung Quc t nguyn hn ch xut khu hng dt may sang Hoa K v
EU trnh mt cuc chin thng mi khng c li cho i bn.

2.3 Nhng quy nh v tiu chun k thut
* Khi nim
Cc ro cn k thut i vi thng mi (technical barriers to trade - TBT) l nhng
quy nh v tiu chun v sinh, o lng, an ton lao ng, bao b ng gi, c bit l
cc tiu chun v v sinh thc phm, v sinh phng dch i vi ng vt v thc vt ti
sng, tiu chun v bo v mi trng sinh thi vi cc my mc, thit b v dy chuyn
cng ngh, khng c cht ph thi c hi, ting n qu mc cho php.
Cc bin php k thut ny v nguyn tc l cn thit v hp l nhm bo v nhng
li ch quan trng nh sc kho con ngi, mi trng, an ninh... V vy, mi nc thnh
vin WTO u thit lp v duy tr mt h thng cc bin php k thut ring i vi hng
ho ca mnh v hng ho nhp khu.
* i tng p dng v ch th ban hnh
- i tng p dng: Cc tiu chun, quy chun k thut ny do mt nc nhp
khu p dng i vi hng ho nhp khu v/hoc quy trnh nhm nh gi s ph hp
ca hng ho nhp khu i vi cc tiu chun, quy chun k thut .
- Ch th Ban hnh : Cc tiu chun quc t hin nay ch yu do 4 t chc quc t
sau ban hnh:
T chc quc t v tiu chun ha (ISO)
y ban k thut in t quc t (IEC).
15

Lin on vin thng quc t (ITU).
y ban dinh dng (CODEX) .
* Phn loi
Hip nh v cc ro cn k thut i vi thng mi ca WTO phn bit 03 loi
bin php k thut sau y:
- Quy chun k thut (technical regulations): l nhng yu cu k thut bt buc p
dng (cc doanh nghip bt buc phi tun th). V D : Quy chun k thut i vi sn
phm in in t. Sn phm hng ha in in t a vo sn phm khng c
gy nguy him, nh hng n an ton, sc khe v ti sn ca con ngi trong cc iu
kin bnh thng cng nh trong cc iu kin khng bnh thng c d tnh trc.
Xung quanh cc yu cu ny nh ch to phi la chn phng n thit k thch hp
m bo phng nga tai nn in git , phng nga dng in r qu mc cho php gy
nh hng n sc khe con ngi.
- Tiu chun k thut ( technical standards): hu ht cc tiu chun K thut l
khng bt buc p dng nhng l c s quan trng (do tnh khoa hc ca n) cho nhiu
la chn t sn xut - kinh doanh ti tha thun v hp tc trong thng mi, u t. V
D: tiu chun ISO 9000, TCVN 4622:1994 v sa bt v sa c c ng. Phng
php v c ho mu xc nh ch (Pb)v Asen (As), TCVN 5448-91 v sa c v sa
bt, phng php xc nh axit chun.
- Quy trnh nh gi: s ph hp ca mt loi hng ho vi cc quy nh, tiu
chun k thut (conformity assessment procedure) V D: hot ng th nghim i vi
sn phm in lnh da trn cc yu t v quy chun v tiu chun i vi sn phm
ri mi gim nh, a ra chng nhn hp chun, chng nhn hp quy, cng b hp
chun, cng b hp quy, cng nhn nng lc ca phng th nghim, phng hiu chun, t
chc chng nhn s ph hp, t chc gim nh.
* Tc ng
+ Tch cc :
- Trn thc t ngi ta thng kho lo hoc s dng cc quy nh ny mt cch
thin lch gia cc cng ty trong nc vi cng ty nc ngoi v bin chng thnh cng
c cnh tranh c li cho nc ch nh trong quan h cnh tranh thng mi quc t.
16

- V mt kinh t, nhng quy nh ny c tc dng bo h i vi th trng trong
nc, hn ch v lm mo m dng vn ng ca hng ha trn th trng th gii. Hin
nay c n 1/3 khi lng bun bn quc t gp tr ngi do qu nhiu tiu chun k thut
m cc quc gia t t ra. Ni chung, nhng nc pht trin c li hn cc nc chm
pht trin trong khi p dng cc quy nh ny.
- i vi cc nc pht trin h dng tiu chun ny nh mt cng c, bin php
hu hiu nhm hn ch hng ha nhp khu trn lan, kim sot ngun hng nhp khu
bng cc quy nh kht khe v hng ha nhp khu.
+ Tiu cc
- Vi cc nc ang pht trin vic tun th cc tiu chun ny i khi i hi
nhng thay i quan trng, khng ch i vi hng ho thnh phm xut khu, m c qu
trnh nui trng, khai thc ngun nguyn liu n quy trnh ch bin, ng gi, vn chuyn
sn phm.y l vic kh, nhng phi lm bi nu khng p ng cc iu kin k thut,
hng ho li c th b t chi nhp khu.
- Trong mt s trng hp, nu vic vi phm xut hin qu nhiu v kh kim sot,
nc nhp khu c th tng cng cc bin php kim sot hoc thm ch cm nhp
khu hng ho tng t t tt c cc doanh nghip ca nc xut khu lin quan (d mt
s doanh nghip khng vi phm).
* Xu hng
Xu th tan cu ha ang ngy cng pht trin mnh m chnh v vy m mt trong
nhng mc tiu rt quan trng ca hng ro k thut l phi p ng hi ho gia tiu
chun quc gia vi tiu chun quc t. Trong tng lai gn th ro cn k thut ang dn
thay th cho cc quy nh qu kht khe khc v c s dng rng ri hn. Tuy nhin n
cng l thch thc i vi cc doanh nghip Vit Nam khi xut khu nu cha thc
c tm quan trng v mc nh hng ca cc ro cn k thut ny.

2.4. Tr cp xut khu
* Khi nim
Tr cp xut khu l chnh sch ngoi thng trong chnh ph p dng cc bin
php nhm kch thch tng trng xut khu.
17

* Phm vi, i tng p dng, v d
- i vi cc nh xut khu trong nc: chnh ph c th p dng cc bin php tr
cp trc tip hoc cho vay vi li sut thp
- i vi cc bn hng nc ngoi: chnh ph c th thc hin mt khon cho vay
u i to iu kin cho h mua cc sn phm do nc mnh sn xut ra
* Phn loi:
+ Tr cp xut khu trc tip
- Thanh ton trc tip cho DN c xut khu hng c tr cp tng xng vi
khi lng hay gi tr xut khu.
- B p trc tip thit hi cho DN khi xut khu hng ha nh p dng thu sut
u i, min hoc gim thu.
- Cho hng gi u i i vi cc u vo sn xut hng xut khu nh in,
nc, vn ti, thng tin lin lc
+ Tr cp xut khu gin tip
- Thng qua cc iu kin tn dng v chuyn ch hng xut khu
- Dng ngn sch gii thiu, trin lm, qung co, to iu kin cho cc giao
dch xut khu hoc gip v k thut v o to chuyn gia
* V d




18


- Nhu cu th trng trong nc c th hin bi : Dc- ng cu, Sc- ng
cung =>Trong trng hp khng nhp khu, th trng trong nc t trng thi cn bng
vi gi 12 USD ,s lng trao i 200.
- Th trng quc t : Dm-ng cu nhp khu, Sx- ng cung xut khu => Th
trng quc t t mc gi l 10 USD, s lng xut khu vo th trng trong nc l
100.
Gi s chnh ph tr cp cho mi hng ha trong nc l 4 USD gim nhp khu t
th trng quc t xung cn 50.
=> ng cung th trng trong nc dch chuyn sang phi : Sc n Sc
ng cu nhp khu dch chuyn sang tri : Dm n Dm
=> Trng thi cn bng mi trn th trng quc t : gi l 9 USD, s lng xut khu vo
th trng trong nc gim xung cn 50.
=> Tc ng:
- Gia tng sn xut trong nc, gia tng tiu th hng ha.
- Ga hng ha gim do c chnh ph tr cp (t 10 USD xung 9 USD)
- Cc nh sn xut c li , nhn c 13 USD/hng ha (9 USD t ngi tiu
dng v 4 USD t chnh ph)
- Ngi tiu dng mua c nhiu hng ha vi gi r hn (9USD)
- Chnh ph phi tr cp ti 900 USD (225 x 4 USD) , ngun chi ny c th bt
ngun t thu cc loi thu khc.
* Tc ng
+ Tch cc
- Gp phn pht trin kinh t, thc y xut khu ca quc gia.
- Nng cao kh nng cnh tranh, xut khu ca doanh nghip. Lm tng li th
cnh ca hng xut khu c tr cp so vi hng xut khu khng c tr cp ca cc
nc khc vo nc th ba.
- Gp phn iu chnh c cu ngnh, c cu vng kinh t.
19

+ Tiu cc
- Bp mo s cnh tranh t nhin trong mi trng thng mi t do.
- Chi ph c hi ca tr cp rt ln v xt v di hn, tr cp c th cn tr s pht
trin ca chnh ngnh c tr cp.
- Tr cp khng hiu qu v mt ti chnh (li ch m nh sn xut thu c nh
hn chi ph m x hi phi b ra bo h vic khuyn khch xut khu)
- Tr cp c th dn n hnh ng tr a.
* Tnh hnh p dng trn th gii hin nay v xu hng trong tng lai
Theo hip nh v tr cp v i khng ca WTO, tr cp c chia lm 3 nhm:
- Tr cp n : tr cp b cm
- Tr cp n xanh: tr cp khng b khiu kin
- Tr cp n vng: tr cp c th b kin.
V cng theo hip nh ny, tr cp xut khu thuc loi tr cp n , b cm s
dng i vi cc nc thnh vin WTO.
Hip nh cng c mt s min tr c bit : Cc nc km pht trin v cc nc
ang pht trin c thu nhp bnh qun u ngi t hn 1.000 -la M/nm c min p
dng cc quy nh v tr cp xut khu b cm. Tuy nhin, chm nht ti nm 2003, cc
nhm cc nc km pht trin, ang pht trin v c nn kinh t chuyn i phi d b
cc khon tr cp xut khu ca mnh.
Do , cho n thi im ny, tt c cc nc ang l thnh vin ca WTO u
khng c p dng tr cp xut khu. Trong tng lai, m bo nguyn tc cnh
tranh cng bng cho tt c cc quc gia khi tham gia thng mi quc t, yu t tr cp
xut khu nn c loi b.





20


PHN 2
I. VIT NAM TRONG TIN TRNH TON CU HA
1. c im nn kinh t Vit Nam
* Thun li
- V tr a l thun li, nm trn ng giao lu hng hi, c v tr chin lc trn
bn kinh t th gii v khu vc.
- Vit Nam c ngun lao ng di do, gi r, i ng lao ng kho tay, thng
minh, chm ch cn c, c kh nng nm bt c nhanh chng cng ngh mi.
-. C ngun ti nguyn a dng, phong ph v du kh, khong sn, ti nguyn
rng bin vi tim nng tr lng ln.
- Vit Nam c mt s li th v ngun lc con ngi, v i ng ngi lao ng
kho tay, thng minh, chm ch cn c; c v tr a - chin lc trn bn kinh t th gii
v khu vc; c ngun ti nguyn a dng, phong ph vi tim nng tr lng ln,.
* Kh khn
- Trnh pht trin kinh t nc ta cn thp, nng lc cnh tranh ca nn kinh t
ni chung v ca tng ngnh ni ring cn yu.
- Cn tn ti nhiu bt hp l trong c cu sn xut, c cu kinh t, trong vic phn
b v s dng ngun lc ca nn kinh t, trong vic vn dng cc chnh sch, quy nh,
quy hoch chin lc pht trin cc ngnh kinh t
- Kh khn v ngun lc, i ng cn b cn b ca ta cn b hn ch v kinh
nghim, tay ngh cha cao.
- Chu nhiu nh hng t thin tai nh hn hn, l lt, l qut,
Vi nhng u im v hn ch v nn kinh t ca Vit Nam nu trn, Chnh ph
s dng mt s cc cng c bo h mu dch nhm bo v ngnh sn xut v cc
mt hng ca Vit Nam.
* Cc cng c bo h mu dch Vit Nam p dng
+ Cng c thu:
y l cng c bo h c Vit Nam p dng nhiu to ra s cnh tranh gia cc
nh sn xut, chn lc ra c nhng nh sn xut u t vi sn phm tt, cht lng
cao, nh bt nhng sn phm yu km ra khi th trng -> mang li li ch to ln cho
21

ngi tiu dng trong nc. Cc sn phm c Vit Nam p dng l mt s mt hng
nng nghip nh: tht b, tht ln, sa thnh phm,tht ch bin .. v mt s sn phm
cng nghip nh: xng du, st thp, ti vi, iu ha, my gitNgoi ra, Vit Nam cn
p dng thu tiu th c bit cho 1 s mt hng xa x: oto, m phm, trang sc.hay
hng ha c hi cho sc khe: thuc l, ru, bianhn hn ch nhng mt hng khng
c li cho s pht trin t nc, trnh tn tht v mt ca ci v nhn lc.
+ Cng c phi thu:
- Hn ngch xut nhp khu: Ch p dng vi mt s mt hng c bit, t c s
dng v ch s dng i vi mt s nc ng Nam do n khng c tnh n nh, ch p
dng c trong khong thi gian 1 nm
- Tr cp: y l cng c ph bin c Vit Nam p dng, l cng c d dng s
dng, p dng c vi nhiu mt hng, ngnh ngh di cc hnh thc khc nhau, tr
gip cc ngnh sn xut trong nc pht trin hay gip cc mt hng nhp khu tip cn
c th trng d dng hn.
- Ro cn k thut: ro cn k thut Vit Nam ch ch yu nhm ngn chn nhng
hng ha gy nguy him v b pht hin nh: sa nhim cht melamine hay mt s sn
phm rau qu nhim cht phng x ca Nht Bn. Do nhng ch tiu k thut ca Vit
Nam cn thp hn so vi tiu chun quc t nn cc mt hng t cc nc pht trin
nh: M, Nht. s khng b nh hng, do , cng c ny t c p dng ti Vit
Nam.
* Tc ng
+ u im
- Lm gim sc cnh tranh ca hng ha nhp khu, bo v cho sn xut hng ha
trong nc
- Gip nh sn xut nng cao nng lc cnh tranh, c iu kin m rng sn xut
- Thu quan gp phn ng gp cho ngn sch nh nc
- Gim tht nghip chung v tng thu nhp
- Gp phn ci thin cn cn thng mi do BHMD thc y xut khu, hn ch
nhp khu
+ Nhc im
- Gy kh khn cho quan h thng mi quc t, lm rn nt quan h gia cc nc
vi nhau
- To iu kin cho s bo th, tr tr, c quyn ca nh sn xut trong nc gy
nh hng li ch ca ngi tiu dung
22

- Ngi tiu dung b thit hi do phi chp nhn hng ha trong nc, cht lng
thp, khng a dng, gi thnh cao
2. Vit Nam trong tin trnh ton cu ha
T chc Thi gian
gia nhp
Yu cu ca t chc vs cc
nc thnh vin
Cam kt ca Vit Nam
IMF Qu
tin t
Quc t
21/9/1956 - Thi hnh chnh sch t do
mua bn vng trn th
trng.
- To iu kin cho ng tin
ca cc nc c chuyn
i t do.
- Loi b dn cc hnh ch
v hi oi.
- Tn trng quy nh ca cc
thnh vin khc v hi oi
ph hp vi quy nh ca
IMF.
- Cung cp thng tin ti chnh
cho IMF
- Hp tc vi cc nc khc
vic k kt v thc hin cc
tha thun quc t v tin t .
- Duy tr 1 t gi hi oi c
nh

Theo ui nhng chnh sch
kinh t m khng cn thit
phi p dng nhng hn ch
v thanh ton hoc chuyn
tin i vi cc giao dch
quc t vng lai, v s gp
phn lm cho h thng thanh
ton a phng hon ton
khng c bt k hn ch no.
AFTA -
Khu vc
Mu dch
T do
ASEAN
12/1995 Hip nh thu quan CEPT -
xa b khong 98% tng s
dng thu ca mnh i vi
cc quc gia thnh vin khc
Loi b tt c cc hn ch
nh lng i vi nhng
sn phm trong Chng
trnh CEPT
23

APEC -
Din n
Hp tc
Kinh t
chu
Thi Bnh
Dng
15/11/1998 - S hp tc gia cc thnh
vin trong APEC mang tnh
cht t nguyn.

- Cam kt v s i thoi ci
m v xy dng s ng
thun, bnh ng, tn trng
quan im ca tt c thnh
vin tham gia.

- Vic hp tc trong APEC
da trn nguyn tc cng c
li,
- Tip tc y mnh m ca
kinh t v hi nhp su rng
hn na kinh t ton cu.

-Thc y thc hin mc tiu
B-g.

- Bo m mi trng kinh
doanh an ton v bn vng,
cng nh trong cc vn y
t, phng chng thin tai, an
ninh nng lng, chng tham
nhng, cng ngh thng tin,
s hu tr tu...

WTO t
chc
thng
mi th
gii
11/1/2007 - Khng phn bit i x: i
ng quc gia v i ng ti
hu quc
- T do mu dch hn na
- Tnh D on thng qua
Lin kt v Minh bch
- u i hn cho cc nc
ang pht trin
- Thit lp mi trng cnh
Giai on 2007 - 2010
- Cam kt ct gim thu
quan.

- Khng p dng mi v
thm cc bin php hn ch
s lng nhp khu khng
ph hp quy nh ca WTO.

24

tranh bnh ng cho thng
mi gia cc nc thnh
vin

Giai on 2010 - 2013
- Tin hnh nhiu ci cch
chnh sch thng mi theo
hng minh bch v t do
ha
- Cam kt m ca th trng
hng ho, dch v.
- C gng tham gia tch cc
cc cuc m phn trong
khun kh WTO

Ngoi ra Vit Nam cn gia nhp 1 s t chc quc t khc nh WB Ngn hng
TG hay ASEM din n hp tc -u
Hin nay, Vit Nam ang tin hnh vic gia nhp Hip nh xuyn Thi Bnh Dng
(TPP). Nhn chung, li ch ln nht m Vit Nam c khi gip TPP l tip cn nhiu hn vi
cc th trng xut khu do thu thp hn, c nng lc thu ht u t nc ngoi hn.
Tuy nhin, do vic m phn vn giai on u nn li ch t vic gia nhp TPP s ph
thuc phn ln vo nhu cu ca Vit Nam. Bn cnh Vit Nam s i mt vi v s
thch thc khi thc hin TPP c bit l trong vn php l, s cnh tranh nhp khu v
s phi i mt vi i hi t cc nc TPP v vic m rng ca hn na cho u t
nc ngoi.
y l vn mi m, ln u tin c cp ti Vit Nam nn hin c nhiu ci
nhn vi nhng quan im khc nhau. Tuy nhin, Vit Nam bc vo sn chi chung
ton cu, khng c con ng no khc l tip tc hi nhp su rng tng tc pht
trin. Sc p hi nhp buc Vit Nam phi thay i v vn ln.

II. THC TRNG BO H MU DCH CA VIT NAM
1. Bo h i vi hng ha Vit Nam xut khu ra nc ngoi
Cc ngnh hng c bo h ch yu Vit Nam bao gm : cc mt hng nng
sn, th cng m ngh, dt may, c kh,
25

S d cc mt hng trn c p dng chnh sch bo h mu dch l do :
- y l nhng mt hng xut khu ch yu ca Vit Nam tuy nhin u ch dng
li dng th, s ch, gia cng nn t gi tr gia tng. Do , nh nc p dng chnh
sch bo h mu dch i vi cc mt hng ny nhm gip cc nh xut khu tng sc
cnh tranh xm chim cc th trng nc ngoi.
- Sn xut nng sn ca nc ta ch yu do h gia nh, quy m nh l l ch yu
nn s gp kh khn trn cc th trng yu cu vi s lng ln, cht lng cao. Chnh
bi vy cn nhng chnh sch h tr, u i nhm tng khi lng sn phm, t mi
c th y mnh c xut khu vo cc th trng ln.
* Hnh thc p dng ch yu l tr cp xut khu, c th :
ST
T
Ngnh hng
c bo h
XK
Hnh thc h tr Kt qu
1 Go H tr li sut thu mua la go trong v
thu hoch, h tr li sut cho doanh
nghip xut khu go, h tr li sut xut
khu go tr chm, b l cho doanh
nghip xut khu go, thng xut khu
Khi lng xut khu
go c t 6,61 triu
tn, gi tr 2,95 t USD
(2013)
2 C ph Hon ph thu, b l cho tm tr c ph
xut khu, b l cho doanh nghip xut
khu c ph, h tr li sut tm tr,
thng xut khu
C ph c khi lng
xut khu c t 1,32
triu tn v 2,75 t USD
(2013), tng 12% so vi
nm 2012
3 Rau qu H tr xut khu cho da chut, da hp,
thng xut khu
Kim ngch XK t gn
1,1 t USD (2013), tng
32,4% so vi nm 2012
4 C kh u i vay vn tn dng u t pht trin
ca Nh nc
Gi tr xut khu c kh
c t 13,18 t USD
(2013), tng 8,9% so
vi nm 2013
26

5 Dt may Vn tn dng u i, u i u t, bo
lnh ca Chnh ph, cp li tin s dng
vn ti u t, h tr kinh ph xc tin
thng mi

Xut khu dt may c
t 17,95 t USD
(2013), tng 18,9% so
vi nm 2012
6 Gm s, m
ngh
Thng theo kim ngch xut khu Kim ngch xut khu
c t 1,6 t USD
(2013), tng 10% so vi
nm 2012

* Nhng tc ng, kh khn gp phi khi tham gia cc t chc quc t:
Nm 2006, Vit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca t chc thng mi th gii
WTO. Vic ny ng ngha vi vic cam kt ct gim hng ro thu quan, d b cc cng
c, bin php phi quan v chuyn thnh thu quan ha. C th :
- Mc gim thu bnh qun ton biu thu : gim khong 23% ( t mc 17,4% nm
2006 xung cn 13,4%, thc hin dn trong 5-7 nm ).
- S dng thu cam kt gim : khong 3800 dng thu ( chim khong 35,5% s
dng ca biu thu ). Nhm mt hng c cam kt gim nhiu nht gm : Dt may, c v
sn phm c, g v giy, my mc thit b in-in t, tht ln-b, ph phm.
- S dng thu rng buc theo mc thu trn : 3170 dng thu (305 s dng biu
thu), ch yu i vi cc nhm hng nh : xng du, kim loi, ha cht, 1 s phng tin
vn ti.
Vi mc ct gim nh cam kt, kim ngch nhp khu thc t chu nh hng
ct gim thu khong 20% tng kim ngch nhp khu hng nm. Khi s thu thu nhp
khu sau khi thc hin ct gim giai on 5 nm gia nhp WTO l 300 triu USD, tng
ng 4800 t ng. Trung bnh gim khong 1000 t ng / nm, tng ng khong 6 -
7 % s thu thu nhp khu hng nm.
Cng vi vic ct gim thu nhp khu theo cam kt ca WTO, Vit Nam vn tip
tc thc hin cc cam kt ct gim thu theo AFTA khu vc. Theo cam kt ny vic ct
gim u rt trit , xung mc 0 5%. iu ny s nh hng ng k ti sn xut
27

trong nc nu khng c cc bin php iu chnh, v cc nc i tc u c th mnh
v sn xut v xut khu. V thc t bun bn trong ASEAN ch chim 25- 27% tng gi tr
nhp khu v gi tr kim ngch m bo tiu ch c min thu m chim 10% tng
kim ngch nhp khu t ASEAN. Tuy nhin, khi AFTA m rng sang c Trung Quc, Hn
Quc th nhng nh hng s cng r nt hn.
* Mt vi cng c cha c p dng :
- Bo him tn dng xut khu (BHTDXK) : l cng c bo v nh xut khu trc
ri ro thng mi ca nh nhp khu nh mt kh nng thanh ton n, ph sn, chm
thanh ton v mt s ri ro thng mi nht nh.
- Bo him tn dng xut khu cn l ch da rt ln cho cc doanh nghip trong
bi cnh tnh hnh ti chnh, tn dng cn nhiu kh khn nh hin nay, n c coi l v
s cho cc doanh nghip xut khu. Tuy nhin, khng nhiu doanh nghip mn m vi v
s c lc ny, bng chng l cho n cui nm 2013, t trng kim ngch xut khu c
NHTDXK l cha n 3%. Ta c th thy c 1 vi l do chnh:
+ L do quan trng hng u l Nh nc cha c chnh sch u t, khuyn
khch pht trin BHTDXK.Trong khi y l iu kin tin quyt i vi tt c cc quc
gia mun y mnh xut khu v h tr xut khu an ton.
+ Nhn thc ca cc t chc xut khu v vai tr ca BHTDXK cn hn ch, c
bit l i vi cc t chc xut khu ln v i tc ca h l cc bn hng ln v lu nm
nn tm l ch quan cho ri ro ngi mua khng thanh ton hay t l ph sn rt thp.
+ Quan nim mua BHTDXK lm tng chi ph, gi thnh m cha nhn thc c
quyn li ca mnh nu tham gia BHTDXK nn cha hnh thnh thi quen v nhu cu i
vi loi hnh bo him ny.
* Mt vi gii php nhm y mnh BHTDXK :
- V pha nh nc: Cn h tr, to c s vn u t ban u cho trang b cng
ngh v tuyn dng ngun nhn lc, u i v thu (nhiu quc gia khng p thu thu
nhp, thu VAT) v c chnh sch b p chi ph hot ng trong 2 - 3 nm u tin.
- V pha cc t chc BHTDXK : Gia tng tm kim s hp tc vi cc cng ty
BHTDXK quc t hng u l cn thit i vi h thng doanh nghip bo him trong
nc t hc hi kinh nghim, thit lp c cu chp nhn v chuyn giao ri ro bo
him, ti bo him tn dng ph hp.
28

- V pha t chc xut khu: y mnh vic tham gia BHTDXK, bn cnh ban
hnh cc chnh sch tuyn truyn, khuyn khch doanh nghip mua bo him, Nh nc
c th xem xt cho php ngn hng h tr li sut nhm gim chi ph cho doanh nghip
.
2. Bo h i vi hng ha sn xut trong nc trc hng nhp khu.
Trong thi gian qua, Nh nc c nhiu chnh sch ch trng bo h sn xut
trong nc, p dng nhng bin php bo h c trng im, c thi gian, ph hp vi tin
trnh hi nhp quc t. Nhng chnh sch phn no thc hin c mc tiu khuyn
khch sn xut trong nc thay th hng nhp khu, khuyn khch u t thng qua vic
quy nh mc thu sut nhp khu p dng i vi hng ha nhp khu t cc th trng
khc nhau.
Tuy nhin, vic thc hin cc chnh sch bo h ca Vit Nam trong thi gian qua
vn cn nhiu bt cp ln nh:
- Nhiu ngnh cng nghip b hn ch tip cn vi u vo nguyn liu r, buc
phi chuyn sang s dng sn phm thay th trong nc t hn lm tng chi ph sn
xut, tng gi thnh v dn n gim kh nng cnh tranh.
- Cc bin php hn ch nhp khu khin cho nhiu ch u t rt khi lnh vc
sn xut phc v xut khu, chuyn sang lnh vc sn xut thay th nhp khu gy tn
tht ng k cho ngnh xut khu.
- Khng to ra ng lc cnh tranh trong cc ngnh c bo h cao, khin nhiu
ngnh sn xut ni a khng n lc ch ng ci tin, nng cao kh nng cnh tranh ca
mnh.
- Cc bin php bo h ca Vit Nam cn rt nhiu im cha ph hp vi thng l
ca cc t chc kinh t quc t nh WTO, APEC...
C th mt s bin php bo h hng ha trong nc ca Vit Nam trong thi gian gn
y:

2.1 Hng ro k thut
* Cc quy nh k thut, tiu chun
Vit Nam cha s dng hng ro k thut nh mt cng c hn ch nhp khu
nhm bo h sn xut trong nc. Cho n nay, vic p dng chng Vit Nam vn cha
c g ng k do trnh hn ch ca Vit Nam.
29

H thng tiu chun Vit Nam (TCVN) c trn 4600 tiu chun quc gia, trong
ch c khong 150 tiu chun b bt buc p dng. Cc tiu chun bt buc p dng
thng l nhng tiu chun lin quan n cc lnh vc an ton, v sinh, bo v sc kho,
bo v mi trng.
V mt th ch, do trnh khoa hc cng ngh cng nh trnh qun l cn
nhiu hn ch nn cng tc kim tra cht lng hng ho cha c thc hin tt, cha
ngn cn c hng km cht lng thm nhp th trng trong nc, gy ra nhng tc
hi nht nh n sc kho con ngi v mi trng.
* Yu cu v ghi nhn hng ha
Vit Nam, bin php ny cn kh mi m. Trnh v tiu chun k thut ca
Vit Nam cn cha p ng c vi yu cu chung ca nn kinh t trong qu trnh hi
nhp, li phi cnh tranh gay gt vi nc ngoi.
Trc nm 1999, Vit Nam hu nh cha c quy nh chi tit v vn dng bin
php ny nh mt cng c bo h sn xut trong nc. Ngy 30/8/1999, Quy ch ghi
nhn hng ho c ban hnh km theo Quyt nh s 178/1999Q-TTg cng ngy
ca Th tng Chnh ph. K t ngy 1/3/2000, cc loi hng sn xut ti nc ngoi
c nhp khu vo th trng Vit Nam u phi ghi nhn hng ho theo Quy ch ghi
nhn hng ho ban hnh theo Quyt nh trn.
y l mt bc thay i tin b, song cc quy nh cn n gin so vi quy nh
ca nhiu nc cng nghip pht trin trn th gii, tc dng bo h cn hn ch v vn
cn thiu nhng quy nh v ng gi hng ho.

2.2 Cc bin php bo v thng mi tm thi
* Chng bn ph gi
Lut thu xut khu, thu nhp khu s 45/2005/QH 11 ngy 16/6/2005 c quy
nh cc bin php v thu t v, thu chng bn ph gi, thu chng tr cp v thu
chng phn bit i x i vi hng ho nhp khu.
Chnh ph cng ban hnh ngh nh s 90/2005/N - CP ngy 11/7/2005 quy nh chi tit
mt s iu ca php lnh chng bn ph gi hng ho nhp khu vo Vit Nam, ngh
nh 04/2006/N - CP ngy 9/1/2006 v vic thnh lp v quy nh chc nng, nhim v
chng bn ph gi, chng tr cp, t v.
B Ti chnh cng ban hnh Thng t s 106/2005/TT BTC ngy 5/2/2005
hng dn thu thu, np, hon tr thu chng bn ph gi, thu chng tr cp v cc
khon m bo thanh ton thu chng bn ph gi, thu chng tr cp.
30

Tuy nhin, Vit Nam cha c cc b lut hon chnh v thu chng bn ph gi,
thu chng tr cp nh cc nc hi nhp trc Vit Nam nhiu nm. Vit Nam cng
cha c kinh nghim g trong vic iu tra chng bn ph gi, chng tr cp v cng cha
c kinh nghim g ng k trong vic i ph vi vic hng xut khu ca Vit Nam b iu
tra bn ph gi v tr cp. y s l mt trong nhng kh khn ch yu ca Vit Nam khi
phi i mt vi nhng tranh chp thng mi quc t khi tin su hn vo tin trnh t do
ho thng mi.
* Cc bin php t v
Chnh ph Vit Nam ban hnh ngh nh s 150 quy nh chi tit thi hnh Php
lnh v T v trong nhp khu hng ho nc ngoi vo Vit Nam. Theo , Ngh nh
quy nh c th v cc bin php t v, th tc iu tra v p dng cc bin php ny
trong trng hp nhp khu hng ho qu mc vo Vit Nam, gy thit hi nghim trng
cho ngnh sn xut trong nc. By bin php t v gm: tng mc thu nhp khu so
vi mc thu nhp khu hin hnh, p dng hn ngch nhp khu, p dng hn ngch
thu quan, p dng thu tuyt i, cp php nhp khu kim sot nhp khu, ph thu
i vi hng ho nhp khu, cc bin php khc.
2.3 Tr cp
Hnh thc tr cp ph bin Vit Nam hin nay l u i min gim v thu (thu
thu nhp doanh nghip, thu nhp khu) di dng cc u i u t thu ht cc
doanh nghip trong v ngoi nc tham gia vo cc lnh vc, ngnh ngh u tin pht
trin hoc cc a bn kh khn cn c n by kinh t pht trin.
Theo quy nh ca WTO th mt s chng trnh hoc cc bin php tr cp ni
trn ca Vit Nam b coi l tr cp b cm v do WTO yu cu Vit Nam phi chm dt.
Vi quyt tm hi nhp su rng vo WTO, Vit Nam c nhiu n lc trong vic
iu chnh cc chnh sch trong nc lin quan ti tr cp. Vit Nam cam kt bi b cc
hnh thc tr cp lin quan n t l ni a ha; yu cu s dng nguyn liu trong nc.
Vit Nam cam kt bi b cc tr cp b cm cn li theo hip nh SCM sau 9 nm k t
thi im gia nhp
Hin ti, Vit Nam ang duy tr nhiu hnh thc tr cp thng qua tn dng u i,
u i v thu (thu sut u i, min gim thu thu nhp doanh nghip), thng xut
khu, u i bo lnh tn dng, rt ngn thi gian khu hao ti sn c nh, gim mc vn
lu ng ti thiu theo quy nh, min gim hoc hon np tin thu t.
Vit Nam cng ban hnh php lnh chng tr cp hng ho nhp khu vo Vit
Nam s 22/2004/PL UBTVQH10 ngy 30/8/2004. Ngy 11/7/2005, Chnh ph ban
31

hnh ngh nh s 89/2005/ N - CP v vic quy nh chi tit thi hnh mt s iu ca
Php lnh Chng tr cp hng nhp khu vo Vit Nam.

2.4 Mt s bin php bo h Vit Nam cn xem xt trong thi k hi nhp kinh t
quc t hin nay.
- Tiu chun k thut: Vit Nam nn c chnh sch ng b hn v tiu chun k
thut cng nh cn nng cao hn na kh nng vn dng linh hot cc quy nh ca Hip
nh TBT (Hip nh v hng ro k thut i vi thng mi) nhm phc v tt cc mc
tiu pht trin ni chung v thng mi ni ring. C th, Vit Nam c th bo v sn xut
trong nc thng qua hn ch nhp khu nu bit kho lo vn dng tiu ch thch hp
hoc cn thit ca Hip nh TBT.
- Cc bin php chng bn ph gi: thay v ch c mt iu khon rt chung
chung trong Lut thu xut khu, thu nhp khu c ni v thu i khng v thu chng
bn ph gi; Vit Nam cn khn trng xy dng v ban hnh cc vn bn php quy v
chng bn ph gi bo v th trng v sn xut trong nc trc nhng hng nhp
khu bn ph gi.
- T v: Mc d ban hnh Php lnh v t v trong nhp khu hng ho nc
ngoi vo Vit Nam, nhng cho n nay, nhng bin php t v m Vit Nam p dng
vn cha pht huy mt cch c hiu qu. y l bin php c kh nng pht huy tc ng
nhanh chng v mnh m. Trong thi k hi nhp, vic s dng bin php ny l iu cn
thit.
- Tr cp: Vit Nam c th nghin cu kinh nghim ca cc nc khc s dng
hiu qu cc bin php tr cp nhm h tr cc doanh nghip trong nc. p ng
yu cu ca WTO, bn cnh vic tip tc duy tr cc hnh thc tr cp khng nh hng
ti thng mi th nhng hnh thc h tr cho xut khu cn phi tng bc loi b, c
th thay vo l nhng hnh thc tr cp khc ph hp vi cc quy nh ca WTO.
- Cc bin php lin quan n mi trng: Vn bo v mi trng ang v s
l mt ch ni bt lin quan n nhiu lnh vc ca quan h quc t, trong c
thng mi. Mi mt quc gia u c chnh sch ring lin quan ti bo v mi trng.
Thc t cho thy vic s dng cc bin php lin quan n mi trng nh mt ro cn
phi thu quan s l xu hng mi trong thng mi quc t.
Trong bi cnh hi nhp kinh t ton cu, Vit Nam nn nghin cu c th khai
thc tt cng c phi thu quan ny khi cn bo h sn xut trong nc, ng thi c th
a ra cn c xc ng bc b nhng bin php vin l do bo v mi trng hn
ch hng nhp khu ca Vit Nam.
32



3. Cc bin php chng bo h mu dch
Cho n hin nay, cc bin php bo h mu dch Vit Nam p dng i vi hng
ha xut x t nc ngoi ch yu l tr cp, p thu quan cao, thu tiu th c bit vi
hng ha xa x phm: t, m phm.
Thc t,n nay,1 s cc quc gia pht trin vn s dng cc chnh sch bo h
mu dch nhm ngn chn cc doanh nghip nc ngoi t xm nhp vo th trng
nc mnh,tng cng sn xut,xut khu nhm tng tim lc kinh t ca t nc.V d
nh l:
- n p dng chnh sch thu xut khu vo nhp khu i vi nng nghip
- Cc nc nh Nga,Nht Bn(ph gi ng yn tng xut khu),Trung quc,
Argentina, Brazil,..cng p dng cc chnh sch bo h mu dch,nh hn ngch
xut,nhp khu,hng ro k thut,ph gi tin t,
Cu hi t ra y l: Lm sao va c th p dng bin php chng bo h
mu dch,nhng vn c th gia tng s cnh tranh ca cc doanh nghip sn xut trong
nc,tng quyn li cho ngi tiu dng,va thc hin ng vi cc iu khon cc t
chc WTO,ASEAN,APEC,..
Vy Vit Nam s dng c cc cng c bo h mu dch c tnh mm do
cao,khng vi phm vi cc iu khon quc t nh cc quc gia pht trin th nhm xin
nu ra y 1 s gii php nh sau:
Cc c quan thu phi tch cc r sot cc n v sn xut kinh doanh, n v xut
nhp khu, gim thiu ti a tnh trng chn lu thu
n gin ha th tc nhp khu,gip cho vic nhp khu ca cc hng ha nc
ngoi vo trong nc d dng hn
Nhanh chng hon thin cc hng ro k thut ph hp vi tiu chun quc t,kt
hp u t trang thit b hin i,thc hin tt cng tc qun l,nhm qun l tt cht
lng hng nhp khu vo VN,cng nh hng XK ra nc ngoi
Ngoi ra,cng phi ch trng n cc cng ty bo him xut khu,l cng c bo v
xut khu trc nhng ri ro thng mi,nh bn hng ko thanh ton ,hay t gi thay
i,
Cho php 1 s t chc t nhn c th kinh doanh cc mt hng nh vin
thng,xng du,v in li.V cc ngnh ny hin ti ang qu c quyn dn n
quyn li tiu dng b nh hng.Hoc c th cho php cc doanh nghip nc ngoi vo
33

cnh tranh,mt mt tng li ch cho ngi tiu dng,mt mt gip cc doanh nghip
nh nc tng cht lng ca mnh
n nh t gi hiu qu,khi cn th lm t gi ca ng ni t thp hn so vi ng
ngoi t, c th tng gia xut khu(ph gi tin t)
u t vo pht trin hng tng giao thng i ,giao thng thun tin,hng ha i
li vn chuyn d dng cho nhau hnchi ph vn chuyn gimgi hng ha gim,cht
lng c th ci tint khc ng vit s u tin dng hng trong nc nhiu hn
Chng tham nhng v nng cao b my hnh chnh ca Vit Nam vn lun l 1 vn
nhc nhi,v nu ko nng cao c th Vit Nam rt kh c th thc hin cc bc ci
tin ln cc lnh vc quan trng nh gio dc,giao thng,y t,kinh t,.




PHN 3

1. Tm tt
Vit nam trong tin trnh hi nhp, ton cu ha vi t cch l mt nc nh, trnh
pht trin thp, chu nhiu bin ng trc din bin nn kinh t th gii. Cc mt hng
xut khu ch yu dng li dng th s, t gi tr gia tng, trong khi cc mt hng
nhp khu vo trong nc c sc cnh tranh ln, kh nng nh bt cc doanh nghip
Vit Nam. Chnh v vy, chnh sch bo h mu dch c ngha v cng to ln trong vic
bo v cc ngnh sn xut trong nc, gim tnh cnh tranh ca cc mt hng xut khu,
thc y xut khu, hn ch nhp khu, gp phn ln trong vic ci thin cn cn thng
mi.

2. Lin h vi cc nc c cng hon cnh
a n Quc
Chin tranh Triu Tin (1950-1953) tn ph ma mng v nh ca Nam Triu
Tin nhng nhng ngi lao ng sng st tip tc s dng k nng ca h phc v
cho thi k hu chin. Trong thp k sau , chnh ph duy tr ch ngha bo h, khng
ch bng cch p t cc ro cn thng mi mc cao m cn duy tr mt t gi hi oi
qu cao. Bt u vo gia nhng nm 1960, cc nh lnh o Nam Triu Tin thc
hin thay i chnh sch v tin hnh m ca vi th gii bn ngoi. Mt phi hp sng
34

kin v thng mi, thu, tn dng v t gi hi oi khin cho nn kinh t Hn Quc
bt u nghing v xut khu.
Trong nhng nm 1961-1980, sn lng xut khu thc t ca Hn Quc tng
gn 24% mi nm, trong khi t l xut khu u ra trong nn kinh t Hn Quc tng t
5% ln 33%. Trong khi giai on u ca pht trin cng nghip ch yu din ra trong cc
lnh vc tp trung lao ng, th vo u nhng nm 1970, Hn Quc chuyn sang giai
on hai nhm pht trin cc ngnh sn xut tp trung vn v cng ngh. Hin nhin l
ngy nay, Hn Quc tr thnh nh xut khu hng u trn th gii v hng in t,
my mc, thp v t.
Nhng nhng chnh sch bo h cn st li vn ang lm suy gim nng lc kinh
t ca Hn Quc. D liu v 38 ngnh cng nghip Hn Quc giai on 1963-1983 ch
ra mi quan h t l nghch gia bo h v tng nng sut. D liu v nn cng nghip
Hn Quc ch ra mt s tht hin nhin rng nng sut s tng ln nu chnh ph bt
can thip vo cc hot ng thng mi, nh kinh t Jong-Wha Lee thuc i hc Hn
Quc ti Seoul nhn xt nh vy. Trn thc t, nhng li ch c th v r rng trc
y gii thch cho quan im bo h ca Hn Quc tt hn l nhng tnh ton v li ch
kinh t.
b i Loan
Cng cuc ti thit kinh t ca i Loan c th c chia lm hai giai on. Trong
giai on u, k t khi kt thc Ni chin Trung Quc nm 1949 n cui nhng nm
1950, chnh ph i Loan p dng mc thu cao v cc ro cn phi thu quan khc
nhm hn ch nhp khu v khuyn khch cc ngnh cng nghip trong nc ln mnh.
Trong giai on hai, gia nhng nm 1960 v 1970, cc nh lnh o i Loan
chuyn hng chnh sch m ca vi bn ngoi, t do ha nhp khu v iu chnh t gi
hi oi. Gii lnh o nhn ra rng chnh sch hng ni lm hn ch tc tng
trng kinh t ca t nc do th trng ni a c quy m nh hp.
Trong thi k thc hin chnh sch m ca vi bn ngoi, kim ngch xut khu ca
i Loan tng vi tc rt nhanh. T l xut khu u ra trong nn kinh t i Loan
tng t 8,5% trong nm 1952 ln 44,5% trong nm 1976; t l hng xut khu ang di
8% tng gi tr xut khu trong nm 1955 ln hn 91% vo nm 1976.
Trong giai on hai, i Loan vn duy tr mt s ro cn thng mi (c bit quan
trng trong khu vc nng nghip), nhng tn d ca ch ngha bo h l mt s tha hip
vi cc nhm li ch c bit, ch khng phi l gp phn vo tng trng kinh t. S
tng trng m nn kinh t i Loan t c khng phi l do cc bin php hn ch
35

thng mi mang li. Nhiu nghin cu kt lun rng bo h thng mi i Loan
c nh hng bi cc cn nhc chnh tr nhiu hn l bi cc tht bi th trng.
c Bi hc rt ra
Chnh sch bo h mu dch ch nn p dng thi k u khi nn kt va tri qua
khng hong, bo v cng c cc doanh nghip trong nc. Sau khi n nh th phi
tin ti ni lng v bi b bo h mu dch, tin ti hi nhp quc t nn kinh t pht
trin, nu lm dng chnh sch bo h mu dch s gy phn tc dng.


3. ngha vic nghin cu
Nm r cc cng c v tm quan trng ca bo h mu dch vi nn kinh t trong
nc, ng thi cng nhn bit cc tc ng tiu cc ca vic lm dng bo h mu dch
Hiu r hn v hon cnh ca nn kinh t Vit Nam trong qu trnh hi nhp, thc
trng bo h mu dch ti Vit Nam, t a mt s bin php
Rt ra c mt s bi hc t cc nc c cng hon cnh