Bi Ging Ni Hi Tua Bin Chng 10

PHN II: TUA BIN HI TU THY

CHNG I: NGUYN L C BN CA TUA BIN HI
1.1. Nguyn l chung ca dng hi, hot ng ca tng tua bin
1.1.1 Nguyn l tc dng xung kch, c tnh xung kch

Hnh 1.1. Tc dng xung kch bin i ng nng thnh c nng
Cho mt dng hi c ng nng ln thi vo mt bn phng (hnh 1.1a), dng hi tc
dng ln bn phng vi ba thnh phn: y vt dch chuyn theo phng chiu dch
chuyn ca dng hi; ma st sinh nhit ti ch ca dng hi v bn phng; bn ht hi
bt tr li theo mi phng. Trong ba thnh phn, tc dng y bn phng l tc dng
xung kch ca dng hi bin ng nng ca dng hi thnh cng c hc. Nu bn
phng c gn bnh xe th n s chuyn ng lm cng c ch ca dng hi tng ln,
nu hai thnh phn tn tht nng lng kia gim th thnh phn xung kch s tng. Nu
ta thay i b mt phng thnh mt cong v v tr thi hp l, ta s gim c hai tn
tht v tc dng ca dng hi tng ln (hnh 1.1b)
Kho st dng hi chy trong cnh bn nguyt (hnh 1.2):
Khi dng chy dc theo b mt cnh cc ht hi a, b, c hay bt k im no trn
cnh u xut hin lc ly tm P tc dng ln cnh. Trong , thnh phn Pa vung gc
vi phng ca dng chy, chng i xng v trit tiu ln nhau nn khng nh hng
ti chuyn ng ca cnh, thnh phn Pu tng hp thnh lc lm dch chuyn cnh.
Trn thc t, cc prphin ca cnh tua bin khng hnh thnh bn nguyt, phng ca
dng hi trng vi phng chuyn ng ca cnh.

1. ng phun 3. Bnh ng
2. Cnh ng 4. Trc rto
Hnh1.2. Nguyn l tc dng xung kch ca ht hi c khi lng chuyn ng
ln cnh
ng nng ca dng hi cng ln th cng c hc dng hi cng ln. to ra ng
nng cho dng hi, ngi ta b tr pha trc dy cnh mt b phn phun hi l ng
phun. Trong ng phun dng hi c th nng ban u po gin n p sut, tc lu
ng tng. Th nng ca dng hi c bin i thnh ng nng khi ra khi ng phun
c thi vo rnh ca cnh. Khi dng hi lu ng t ca vo ca ng phun n mp
ra ca rnh cnh thc hin mt dng hon chnh. Mt cm bao gm ng phun v
rnh cnh nh vy gi l mt tng xung kch ca tua bin. Trong tng xung kch, hi ch
gin n trong ng phun, trn rnh cnh hi khng gin n do rnh cnh c lm i
xng.
1. ng phun
2. Cnh ng
3. Bnh ng
4. Trc
5. ng hi ra
6. V tua bin

Hnh 1.3. S tng xung kch
1.1.2 Nguyn l tc dng phn kch, c tnh tng phn kch
Khc vi tng xung kch, rto ca tn phn kch quay c khng ch da vo tc
dng xung kch ca dng hi m cn nh vo tc dng phn lc ca dng hi trn
cnh. Tc dng phn lc sinh ra khi hi gin n trn rnh cnh do bin dng ca cnh
khng i xng.
Khi chy qua ng phun.
p sut Po gim xung P1 ;
Tc dng hi Co tng ln thnh C1 nh s gin n ca dng hi, bin p nng
thnh ng nng
Do cc cnh c prphin c bit (gn ging ng phun) cho nn khi dng chy vo cnh
s xy ra s gin n ln th hai lm p sut tip tc gim P2, ng nng tng, C2 nh.
S gin n ca dng hi trong cc rnh cnh gy ra gia tc ca dng trong , gia tc
to ln phn lc tc dng ln prphin cnh.
Vi tng phn kch, lc tng hp tc dng ln cnh s gm :
- Lc xung kch Px
- Lc dc trc Pa = P1 P2 (chnh p lc)
- Lc phn kch Pp
Lc tng hp

Hnh 1.4. S tng phn kch
Mc phn kch c tnh bng t s ca nhit ging l thuyt do gin n trn cnh
v nhit ging l thuyt do gin n trn ton tng (%), mc phn kch bng 40 60
%, thc t l 50 %
1.1.3 Tua bin nhiu tng
Khi dng tua bin mt tng th nng lng thi cn tng i ln v khng tn dng
c ht. V vy ngi ta dng tua bin nhiu tng, do cc kiu lin hp khc nhau gia
cc tng xung kch v phn xung kch cu to nn.
Tua bin xung kch nhiu cp - Tua bin xung kch vnh i Kertic (hnh1.5)

Hi vo ng phun c p sut l Po, tc chy Co. Trong ng phun, hi gin n lm
gim p sut xung P1, tc tng ln C1 v c thi vo cnh ng th nht. Trong
rnh cnh ny, ng nng c chuyn thnh c nng ln th nht v qu trnh xy ra
di p sut khng i do rnh cnh xung kch khng gin n.
Trn rnh cnh P1 = P2, tc gim t C1 xung C2. Ra khi rnh cnh ng th nht
dng hi c dn vo cnh hng. Trong cnh hng, dng hi khng bin i
nng lng m ch thay i hng chy vo cnh ng hai sao cho cng chiu vi
CH1. V tr ca cnh hng nh cp tng ng phun nhng chc nng khc hn nhau.
p sut qua cnh hng l khng i cn vn tc c gim cht t (gn nh khng thay
i). Ra khi CH, dng hi chy vo rnh C2 thc hin qu trnh bin i nng
lng, ng nng ca dng hi bin i thnh c nng ln 2. Khi chy qua C2, p
sut khng i P1 = P2 = P4, tc gim xung t C3 n C4. Hi thi ch mang ng
nng rt nh ng vi tc C4 nh hn C3. Tn tht hi thi gim, hiu sut tua bin
tng ln.
Tua bin xung kch nhiu tng p sut (hnh1.6)
Trong tng xung kch th hai, nu ta thay ng phun vo v tr ca rnh cnh hng th
dng hi s din li qu trnh bin i nng lng nh tng trc lm thnh qu trnh
sinh cng hon chnh. Trng thi hi p sut P2, tc C2 la trng thi hi ban u
ca tng th hai. Trong tng th hai, ng phung p sut gim t P2 xung P3, tc
tng t C2 ln C3. Trong rnh cnh ng p sut khng i P3 = P4, tc gim t
C3 xung C4. Sau tng th hai, nu ta lp thm cc tng th 3, th 4 .... th qa trnh
sin cng din ra hon ton tng t. Trn trc tua bin b tr bao nhiu tng s c ngn
y qu trnh gin n p sut hi gim, ngn y ln sinh cng.

c.Tua bin xung kch hn hp, tua bin hn hp xung kch v phn kch
Cc tua bin chnh tu thy ng dng rng ri kiu tua bin xung kch hn hp nhiu cp
tc vi nhiu cp p lc, tua bin hn hp xung kch v phn kch. trong cc tua bin
kiu hn hp ny dng hi thc hin qu trnh sinh cng lin tc trong cc tng, th t
theo chiu chy dc ca dng. Qu trnh bin i nng lng trn mi tng tun theo
c tnh xung kch hay phn kch ca tng nh trnh by phn trn.
Cc hnh v (hnh 1.7,1.8) gii thiu cc kiu tua bin thng dng trn tu.

Hnh 1.7. Cc kiu tua bin xung kch hn hp

Hnh 1.8. Tua bin hn hp xung kch - phn kch
1.2. c im, phn loi tua bin tu thy
1.2.1 c im ca tua bin tu thy vi cc loi ng lc tu thy
ng c tua bin tu thy c mt lot cc u im m cc ng lc khc khng th c:
1. Tua bin c qu trnh sinh cng lin tc l qu trnh sinh cng c li nht cho cc c
nhit. iu ny cc ng c tu thy khc khng c nh m tua bin c th s dng
tc cao cho cht cng tc v cc b phn my, lm tng cng sut, hiu sut, gim
khi lng v kch thc. Cc tua bin hin i c tc t 3500V/p n 15000V/p v
cao hn na. Cng do qu trnh sinh ng lin tc nn ti trng c, nhit trong cc b
phn my c gi ch n nh khng thay i. Nh vy bn cc chi tit my
tng ln, ng c c tui th cao vic ch to ng c n gin, gn nh.
2. Tua bin c tnh kinh t cao, cc cht cng tc c kh nng gin n ln. Th nng
ban u c s dng trit . Cc tua bin hin i dng hi c thng s ban u P
= 20 100 kG/cm2 nhit 600 650oC gin n n p sut thi 0,05 0,03kG/cm2.
3. Tt c cc b phn chuyn ng ca tuabin c gn vo mt khi (rt) v ch
chuyn ng quay trn theo mt chiu cng mt tc . Khng c chi tit chuyn ng
lui ti, cc chi tit chuyn ng song phng iu ny gim c nhiu tn tht c gii,
loi tr tc ng theo chu k ny chn ng my. My lm vic m, bn cao hiu
sut cao, kt cu n gin gn nh s dng an ton v lm vic tin cy.
4. Tua bin l ng c c kh nng sinh cng ln phm v s dng cng sut rng m
cc ng c khc khng c. Cc tua bin tu thy c th lm vic vi cc cng sut t
vi chc n vi vn m lc. Cng sut cng ln th hiu sut cng cao, sut trng
lng, sut th tch nh.
5. Trng lng nh th tch nh c bit c li i vi tu cn nhanh th tch v
trng ti c tch ln. Cng sut tua bin cng ln th u im ny cng r. So snh trng
lng my trn 1 n v cng sut, th tch tua bin trn mt n v cng sut, bng sau
y lit k ca cc loi ng c nhit i vi phm vi cng sut thng dng trn tu
bin.
Ch s kinh t v trng lng ca cc ng c tu thy hin i vi cc dng khc
nhau i vi tu bun cng sut bnh thng.

Dng thit b
Hiu sut nhit (%) (/c + b truyn ng)
Tiu th nhin liu kg/ml.h
Trng lng kg/ml (/c)
Tua bin hi nc, thng s ban u cao, cng sut n 12000ml
~ 22,5
~ 0,29
~ 60,0
Tua bin kh vi hon nhit cng sut 6000ml
~ 25,5
~ 0,25
~ 30,0
My hi nc, thng s hi ban u cao, cng sut 2000ml
~ 19,5
~ 0,168
~ 80,0
ng c t trong thp tc cng sut 1000ml tng p bng tuabin kh x, truyn ng
trc tip chn vt
~ 37
~ 0,168
~ 110
ng c t trong cao tc cng sut 4000ml. Truyn ng gin tip
~ 28
~ 0,220
~ 100

6. iu khin, s dng d dng, lm vic tin cy sn sng cao. Chi ph sa cha
phc v t iu kin lm vic nh nhng.
7. C nhiu kh nng hin i ha. C th s dng vi nng lng nguyn t. S
dng tua bin tu thy c nhiu trin vng ln.
Nhc im:
1. Tua bin ch quay mt chiu khng t o chiu c v vy b tr ring mt tua bin
khc cho tu chy li. Vic ny lm tng tn tht cng sut ca h thng do phi ko c
nhng b phn lm vic trong hnh trnh lm tng trng lng v kch thc my. Trn
tu thy dng chn vt bin bc hay truyn ng th nhc im ny c khc phc.
2. Vng quay ca tua bin ln hn rt nhiu so vi vng quay thch hp ca chn vt.
Cng sut tua bin cng ln mu thun ny cng tng. V vy trong h ng lc tua bin
phi b tr truyn ng gim tc trung gian v chn vt. iu lm tng kch thc
trng lng v gim hiu sut ca h thng. Cc tua bin c cng sut b vic b tr
truyn ng gim tc cng gim tnh u vit ca tua bin. Thc t trn cc tu nh
ngi ta khng b tr h ng lc tua bin hi.
3. Hiu sut chung ca ton h thng cn thp vi ng c diesel. Cc ng c diesel
hin i c cng sut t 36 42 h thng tua bin tu thy mi ch c 22 26%.
H thng tua bin kh thy mi ch t 22 28%. Nhc im ny ang c quan tm
hng u trong vic hin i ha tua bin hi tu thy c th ph bin cho cc tu
thy hin i v phm vi cng sut v trng ti rng ri.
1.2.2 Phn loi tua bin hi tu thy
1. Phn theo chc nng.
- Tua bin chnh: quay trc chn vt bao gm hnh trnh tin v tua bin li.
- Tua bin ph: lai cc my ph nh my pht in phc v, bm cc loi thit b
phc v ni hi v h thng.
2. Phn theo cu to.
- Tua bin nhiu thn: thng thng loi hai thn, thn cao p t tua bin cao p, thn
thp t tua bin thp p v tua bin li. Loi ny i cng vi b truyn ng bnh rng
hay thy lc.
- Tua bin mt thn: ton b cc tng ch cu to mt trc phn cao p l tua bin cao p,
phn thp p l tua bin thp p gia hai phn c bung iu p trung gian tua bin ny
thng dng vi truyn ng in.
3. Phn theo c tnh qu trnh lm vic.
- Tua bin xung kch: Bao gm cc kiu xung kch hn hp nhiu cp p lc, nhiu cp
tc . Tua bin xung kch c ng dng vng cao p.
- Tua bin phn kch nhiu tng thng dng vng trung p hay thp p.
- Tua bin hn hp xung kch, phn kch.
4. Phn loi theo thng s hi.
- Tua bin cao p: lm vic vi hi c thng s ban u P > 35 kG/cm2 ; t > 400oC
- Tua bin trung p: lm vic vi hi c thng s ban u 6 > P 35kG/cm2; t < 400oc
- Tua bin thp p: lm vic vi hi c thng s ban u P < 6kg/cm2.
5. Theo i p v ngng t:
- Tua bin ngng t: hi nc c gin n t p sut ban u n trng thi hi c p
sut 0,06 0,04kG/cm2 c lm ngng thnh nc tun hon tr li ni hi. Tuabin
chnh ca tu thy ch cu to ngng t.
- Tua bin i p: hi thi c p sut ln hn p sut kh quyn 1,5 3 kG/cm2 khng
thi vo bu ngng t m a vo cc thit b tn dng nhit, hm nc v nhu cu
sinh hot trn tu, cc tua bin tu thy thng ng dng i p.
6. Theo s truyn ng trung gian
- Truyn ng trc tip: dng lai my pht, my ph. Trong mt vi trng hp n
gin cng sut nh c th trc tip cho chn vt quay nhanh.
- Truyn ng c gii: thng dng l truyn ng bnh rng hai cp loi ny c hiu
sut cao kt cu nng n, kch thc ln. Thng dng cho tua bin cng sut ln loi
hai thn vng quay ln.
- Truyn ng in: iu khin nhy, o chiu nhanh ch cn tua bin chnh quay mt
chiu. Thng dng dng tua bin mt thn cng sut trung bnh. Hiu sut thp hn
kiu c gii.
- Truyn ng thy lc: iu khin nhy, lm vic m bo c th dng vi mi cng
sut mi tc khc nhau. Hiu sut cao nhng ch to t s dng cn c k thut
cao. Truyn ng thy lc i vi chn vt bin bc rt c li hiu qu kinh t cao. L
kiu tin tin ang c pht trin cho cc tua bin hin i.
7. Theo kiu gin hi.
- Tua bin hng trc: ph bin thng dng cho tu thy, sa cha d nhng kch
thc trng lng ln.
- Tua bin hng tm: hiu sut cao, gn nh nhng cng sut khng ln ch to sa
cha phc tp

Cu hi n tp
1. Trnh by nguyn tc tc dng xung kch ca dng hi. c tnh tng xung kch ?
2. Trnh by nguyn tc tc dng phn kch ca dng hi. c tnh tng phn kch ?
3. Trnh by tua bin xung kch nhiu cp p lc v nhiu cp tc ?
4. Trnh by c im v phn loi tua bin hi tu thy ?