Đồ Án Chế Biến Khí Gần Full

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi
GVHD: TS. L Minh Thng
Mc lc
SVTH: Nguyn Thanh Tung

SHSV: 20093135
PHN 1 M U
Ngnh du kh nc ta tuy l ngnh mi hnh thnh v pht trin c hn
20 nm nhng c nhng ng gp ngy cng to ln v nhiu mt cho s pht
trin ca t nc. c bit l s ra i ca ngnh cng nghip ch bin du kh.
y l mt trong nhng tin quan trng hng u v l ngun nguyn liu ch
yu pht trin nhiu ngnh cng nghip mi. Cng vi qu trnh khai thc du
th, th ngnh cng nghip du kh hnh thnh t nm 1995 v hin ang pht
trin mt cch mnh m. Trn t nc ta hin nay trin khai nhiu chng
trnh v khai thc v ch bin kh vo nm 2002 cung ng kp thi cho sn
xut v tiu dng gn 147000 tn condensate v 349000 tn PLG thay th cho
hng nhp khu.
Cng vi s pht trin khoa hc k thut t kh t nhin v kh ng hnh,
ngi ta sn xut ra nhiu loi sn phm khc nhau nh: ru, axeton,
andehyt, NH3, cht do si, phn bn, du nhn, cht ty ra, ... v l ngun
nguyn liu cho cc ngnh nh: m phm, cng nghip, in, dt may, ... phc v
cho cng nghip v i sng nhn dn.
T thng 12 nm 1998, Nh my x l kh Dinh C, nh my x l kh
u tin ca nc ta chnh thc i vo hot ng, cung cp LPG phc v cho
cng nghip v dn dng. Cc d n Kh in m s I Vng Tu, d n
Kh in m s II C Mau v ang trin khai thc hin, nhm s dng
hiu qu ngun nguyn liu kh t nhin v kh ng hnh ca t nc.
Trong phm vi n ny ta ch nghin cu phng php ch bin kh
bng phng php chng ct nhit thp v phng php ny thc hin qu
trnh tch cc cu t nh trc hiu qu hn so vi cc phng php hp th
nhit thp, ngng t nhit thp, v thit b ch to cng n gin hn.
SHSV: 20093135

SHSV: 20093135
PHN 2 NI DUNG
A TNG QUAN L THUYT
CHNG I. GII THIU CHUNG V KH T NHIN V KH
NG HNH.
I.1 - Thnh phn v tnh cht ca kh t nhin v kh ng hnh.
Nhng cu t c bn ca kh t nhin v kh ng hnh l: metan, etan,
propan, butan (normal v izo). Kh t nhin c khai thc t cc m kh vi
thnh phn t nhin ch yu l metan (chim 98% th tch). Nhng m kh t
nhin l nhng ti kh nm su di lng t. Kh ng hnh nhn c t qu
trnh khai thc cc m du. Trong thnh phn ca kh ng hnh, ngoi cu t
chnh l metan cn c etan, propan, butan v cc hydrocacbon nng chim mt
thnh phn ng k v phm vi thay i thnh phn ca cc cu t ny trong 1
khong kh rng, ty theo m du khai thc. Ngoi ra trong thnh phn kh t
nhin v kh ng hnh cn c H 2O, H2S, v cc hp cht cha lu hunh CO 2,
N2 v Heli.
Ngi ta cn phn loi kh da vo hm lng hydrocacbon t propan tr
ln. Trong kh cha n 150g/m cc cu t propan, butan v cc
hydrocacbon nng c gi l kh bo (hoc kh du). Kh ny c ng dng
ch to xng kh, kh ho lng (LPG) v ngun hydrocacbon cho cng ngh tng
hp hu c ha du. Cn kh cha di 50g/m cc hydrocacbon nng (t
propan tr ln) c gi l kh gy (hay kh kh), ng dng lm nhin liu cho
cng nghip v i sng, lm nguyn liu cho cng ngh tng hp hu c v sn
xut phn m, sn xut ethylen, acetylen, ethanol
SHSV: 20093135
Vit Nam hin nay ngi ta pht hin ra rt nhiu m kh v tr lng

kh hin nay c tnh t 1300 t m kh. Tr lng ny phn b trn ton lnh
th nhng ch yu l cc v Nam Cn Sn, Sng Hng, Malay Th Chu.
Di y l thnh phn kh t nhin v kh ng hnh khai thc c
mt s m kh Vit Nam.
Bng 1: Thnh phn kh b Cu Long (% theo th tch). [I-14]
Bng 2: Thnh phn kh b Nam Cn Sn (% theo th tch).

SHSV: 20093135
Hm lng CO2 b Sng Hng cao 75 80%. Hm lng H2S, CO2 rt

nh trong kh ng hnh m Bch H, Rng, i Hng l rt thun li cho
ch bin v s dng, an ton thit b v khng gy nhim mi trng.
I.2 - Tnh hnh ch bin kh t nhin v kh ng hnh trn th gii v
Vit Nam. [I-15]
a) Trn th gii.
Trc y trn th gii, ngun kh thu c thng b t b hoc ch
c s dng nh 1 nhin liu t. iu ny va gy ra s lng ph, va lm nh
hng n mi trng xung quanh, bi l trong kh t nhin v kh ng hnh,
ngoi vic l mt nhin liu tt th t kh t nhin v kh ng hnh ta cn thu
c cc cht hydrocacbon v phi hydrocacbon lm nguyn liu cho cc ngnh
cng nghip khc. Do vy trong nhng nm gn y, rt nhiu nc trn th
gii, c bit l cc nc pht trin u t v pht trin ngnh cng nghip
ch bin kh.
Nga v cc nc pht trin s dng hp l ngun hydrocacbon mang
li ngun li to ln bi v metan l thnh phn chnh c trong kh t nhin c
dng lm nhin liu cho l nung v ni hi. Ngoi ra etan, propan, butan v cc
hydrocacbon nng cn c dng cho cng nghip tng hp hu c.
M, t etan ch bin 40% etylen, phc v cho sn xut nha tng
hp, oxit etylen, cht hot ng b mt, nhiu sn phm v bn sn phm ho
hc khc (hin nay ngi ta nh gi mc pht trin cng nghip tng hp
hu c theo tng sn lng v nhu cu etylen). M do s dng etylen vi hiu
qu cai vo cui nhng nm 60 ca th k trc nn sn xut etan tng 24
31%. M v Canada, vn chuyn etan ngi ta xy dng nhng h
thng ng ng dn khng l. V d nm 1977 hon thnh vic xy dng
ng ng di gn 3.000 kilomet vn chuyn etan, etylen, propan v butan t
SHSV: 20093135
min Ty sang min ng Canada v c sang M (cng sut ca ng ng l

2,2 2,4 triu tn/nm, p sut lm vic 10Mpa).
cc nc Ty u, sau khi tm ra cc m kh t nhin ln, tng cng
s quan tm n cc nguyn liu nhit phn nh, bi v s dng etan trong cng
nghip ha hc v cng nghip ha du hiu qu v c c s cn bng gia
sn xut v nhu cu etylen. Mt khc butadien v cc sn phm ph khc ca
qu trnh nhit phn benzin cng l cc nguyn liu rt cn thit.
Thc t nhiu nc trn th gii cho thy rng, vi tr lng du v
kh t nhin ln, c th t chc sn xut quy m ln c li nhun cao cc sn
phm etan, kh ha lng (LPG, LNG), cc hydrocacbon khc, v nhin liu cho
ng c. Do hiu qu cao ca nhin liu kh v s quan tm ngy cng tng n
cc sn phm ca n trn th trng th gii, nhiu nc khai thc du kh
xy dng, m rng v trang b li cc nh my ch bin kh.
Trong nhng nm gn y, cc nc Trung ng (Iran, Rp, Baren,..)
d nh hon thnh chng trnh v khai thc, ch bin v vn chuyn kh ng
hnh vi tng gi tr khong 33 t USD. Ngi ta cho rng iu cho php xut
khu khong 46 triu tn LPG mi nm. Mt trong nhng vn ca chng
trnh l xy dng nhng nh mu c cng sut ln sn xut etylen, polyetylen,
styren, v cc sn phm ha du khc. rp Xeeut d nh s t 8% tng sn
lng th gii v nhng sn phm . Trong nhng nm 1978, cc nc t bn
(tr M) u t 3,2 t USD xy dng nhng nh my ch bin kh, chim
khong 50% tng s u t cho cng nghip ch bin du.
Ngoi ra, t kh t nhin v kh ng hnh, sau khi lm sch v ch bin
kh, ngi ta cn nhn c mt lng ln lu hunh, heli v mt s sn phm
v c khc phc v cho nhiu ngnh kinh t quc dn. M v Canada l mt
trong hai nc ng u v sn xut heli, mt trong nhng sn phm quan trng
SHSV: 20093135
nht trong cng ngh nghin cu v tr, nghin cu kh quyn, nghin cu k

thut thm lnh, sc kh ....
M c 12 nh my sn xut Heli vi tng sn lng 135 triu m 3/nm.
Nhu cu v heli nm 1980 l 35 triu m 3, n nm 1999 l 60 triu m3. Theo
chng trnh quc gia di hn, ton b s heli d tha t cc nh my ch bin
kh c bo qun di lng t cho n khi tr lng heli t kh t nhin v kh
ng hnh cn s c mang ra s dng, bi v tch heli t khng kh c chi
ph cao hn rt nhiu.
Trong nhng nm gn y, nhiu nc c xu hng tng cng sut cc
nh my ch bin kh. Ti cc nh my ch bin kh mi xy dng, ngi ta
lp t cc thit b mi thc hin ng thi mt vi qu trnh cng ngh ch bin
kh. C nhng nh my ti cc qu trnh cng ngh c bn c thc hin
trong mt bloc. M v Canada c dy chuyn cng ngh vi cng sut 4 t
m3/nm, nh gim vn u t, gim nhn cng phc v v tng tin cy ca
cc nguyn cng trong nh my ch bin kh.
Tng cng sut cc nh my ch bin kh tng nhp pht trin ca
cng nghip ch bin kh. iu cn ph thuc rt nhiu yu t nh: cng
ngh ch to thit b, vn khai thc v vn chuyn kh, s dng nguyn liu v
sn phm. l nhng vn phc tp, gii quyt cn phi xut pht t iu
kin s dng hp l ngun ti nguyn kh t nhin v kh ng hnh ca tng
nc
.
b) Tnh hnh ch bin kh v s dng KTN v KH Vit Nam.
Ring Vit Nam, ngnh du kh tuy mi hnh thnh v pht trin nhng
vi tim nng kh kh phong ph th y l mt tin quan trng ngnh
SHSV: 20093135
cng nghip ny pht trin hn. Cho n nay Vit Nam khai thc 6 m du v
1 m du kh, hnh thnh 4 cm khai thc du quan trng:
Cm m th nht: nm vng ng bng Bc B gm nhiu m kh nh,
trong Tin Hi - C cha khong 250m/ kh, bt u khai thc t thng

12 nm 1981 vi trn 450 triu m kh phc v cho cng nghip a phng v l
ngun nguyn liu cng nghip kh cho cc tnh pha Bc.
Cm m th hai: thuc vng bin Cu Long, gm 4 m du: Bch H,
Rng, Rng ng. Rubi lm cm quan trng nht hin nay, cung cp trn 96%
sn lng du ton quc.
Hin nay m Bch H v m Rng c 21 gin khai thc ln nh

ang hot ng vi hn 100 ging khoan khai thc v bm p. Kh ng
hnh t c thu gom v a vo b bng ng ng dn di 110km.
Thng 4/1995 cung cp 1 triu m3 kh/ngy cho nh my in B Ra.
Nm 1997 tng ln 2 triu, ri 3 triu m 3 kh/ngy cung cp cho nh my
in Ph M 2.1 v Ph M 2.1 m rng
Thng 10/1998 nh my x l kh Dinh C t mc thit k 4,2 triu m 3
kh/ngy.
Thng 12/1998 bt u sn xut LPG. Hin nay mi ngy nh my Dinh
C thu gom, nn, x l t mc 4,6-4,7 triu m 3/ngy (khong 1,5 t
m3/nm) sn xut 800 tn LPG, 350 tn condensat.
ng thi khu vc ny cng v ang nghin cu tng cng sut
chung ca h thng ln trn 2 t m3 kh/nm.

SHSV: 20093135
Cm m th ba: nm vng bin Nam Cn Sn gm m du i Hng
ang khai thc v cc m kh pht hin khu vc xung quanh l Lan Ty,
Lan , Hi Thch, Mng Tinh v m du kh Rng i Ty ang chun b
a vo khai thc.
Ring m kh Lan Ty Lan vi tr lng xc nh l 58 t m 3 s
cung cp n nh lu di mc 2,7 t m3 kh/nm.
Trong vi nm ti y, khu vc ny s l cm khai thc v cung cp kh ln nht
Vit Nam, m bo cung cp 68 t m3 kh/nm.
Cm m th t: ti thm lc a Ty Nam gm m Bungakclwa Ci
nc ang khai thc du, m BungaOrkid, Bunga parkma, Bunga Raya ti khu
vc tha thun thng mi Vit Nam Malaysia s l khu vc khai thc v cung
cp kh ln th hai v s l c s m bo s pht trin khu cng nghip du kh
C Mau Cn Th.
L PM3CAA bt u khai thc du t thng 8/1997. K hoch pht
trin kh v cc iu kin thng mi tha thun cho php vic khai
thc kh bt u t u nm 2004 vi sn lng 2,5 t m 3/nm cho hai
pha trong vng 25 n 30 nm.
Cc l 46, 50, 51 lin k khoan 11 ging thm d, trong c 8 ging
pht hin du, c bit l kh.
L B + 48/95 + 52/97 giao thu cho UNOCAL, c nh gi tr
lng khong 160 t m3, m bo cung cp di hn 2 5 t m3/nm.
Ni chung, kh t nhin v kh ng hnh ca Vit Nam cha rt t H 2S
(0,02g/m3) nn l loi kh sch, rt thun li cho ch bin, s dng an ton vi
thit b v khng gy nhim mi trng.
SHSV: 20093135
10
Vi tim nng v kh kh phong ph nh vy, nc ta c iu ki pht

trin cng nghip du kh trn ton lnh th. Khai thc v s dng hp l ngun
ti nguyn thin nhin qu gi ny, trong tng lai ngnh cng nghip ch bin
kh s l ngnh cng nghip pht trin mnh, ng gp ng k vo s pht trin
ca t nc.
CHNG II. CC PHNG PHP CH BIN KH T NHIN

V KH NG HNH
II.1. Phng php ch bin kh bng phng php ngng t. [I-134]

SHSV: 20093135
11
Tin hnh ch bin kh bng phng php ngng t nhit thp t

25C n 35C p sut cao 3,0 4,0 MPa. y c coi l phng php c
hiu qu v kinh t hn c ch bin kh t nhin v kh ng hnh.
Kh ng hnh t x nghip khai thc c nn bng my nn kh sau
c lm lnh v a vo sy bng thit b sy kh tch m ri c a qua
thit b trao i nhit v lm ngui, sau kh c a n thit b ngng t
nhit thp. Ti kh c nn v lm lnh ti nhit m cn thit, tip
theo hn hp kh c a sang b phn tch kh, lc ny mt phn
hydrocacbon ngng t c tch ra.
Phn ngng t (c gi l condensat) ca bc nn v lm lnh kh ng
hnh c bm t thng cha qua b phn trao i nhit sang ct tch etan. Ti
phn on cha metan v etan c tch ra. Sau benzin l phn ngng t
tch etan v metan qua thit b trao i nhit vo trong bnh cha, t n
c a i ch bin tip.
Phng php ch bin ngng t nhit thp tch benzin t kh ng
hnh l phng php rt tn km, thc hin c cn c thit b lm lnh
phc tp. Tuy nhin do s cng ngh tng i n gin, m hiu qu tch
benzin ra khi hn hp kh kh cao v trit nn nhng nm gn y phng
php ny c ng dng rng ri trong cng nghip ch bin kh.
S cng ngh ch bin kh bng phng php ngng t nhit thp
c th c phn loi theo s bc tch, kiu ngun lm lnh, cch a sn phm
ra.
V d:
- Theo s bc tch ta c s tch 1 bc, 2 bc, 3 bc, ti mi bc phi
tho pha lng ta.
SHSV: 20093135
12
- Theo ngun lm lnh c th c: chu trnh lm lnh ngoi; chu trnh lm

lnh trong; chu trnh lm lnh t hp, trong ngun lnh bao gm c
chu trnh lm lnh ngoi v chu trnh lm lnh trong.
Hnh 1. S ngng t NNT mt bc

1,7. B phn tch kh; 2. B phn nn kh; 3. Thit b lm mt bng khng kh;
45. Thit b trao i nhit; 6,10. B phn bay hi propan; 8. Thp tch etan;
9. Hi lu; 11. B phn un nng; I. Kh a vo ch bin;
II. Kh kh sn phm; III. Cc hydrocacbon C3.
Hnh 1 l s cng ngh ch bin kh lm vic theo phng php ngng

t nhit thp mt bc. S c mt ngun lnh ngoi l chu trnh lm lnh
bng propan v mt cng on phn tch hn hp hai pha.
Theo s ny, kh nguyn liu t ng dn c a vo b phn tch kh
s b 1, ti y n c lm sch khi cc tp cht c hc v cc cht lng dng
ht (du, nc).
SHSV: 20093135
13
Sau khi c lm sch s b trong thp tch 1, kh c a vo my nn

2, ti y trong cc s hin i c th t ti p sut 3 n 4 MPa v cao hn.
Kh nn i qua thit b lm mt bng khng kh 3, c lm lnh ti nhit
vo khong 20oC n 35oC ln lt trong cc thit b trao i nhit 4 v 5
do dng lnh ca kh kh v cht lng ngng t t thp phn tch 7.
Sau qua b phn bay hi propan 6, mt phn kh c ngng t v i
bo thp phn tch 7, hydrocacbon ngng t c tch ra. T nh thp
7 kh kh thot ra, sau khi truyn lnh b phn trao i nhit 4 c a vo
ng ng dn kh chnh.
T y thp tch 7, phn ngng t (condensat) c tho ra, sau khi c
truyn lnh b phn trao i nhit 5, nhit c nn ti 20oC n 30oC v
c a vo phn gia thp tch etan 8.
Sn phm nh thp gm c hn hp metan (20% n 70% th tch), etan
(30% n 75% th tch) v propan (khng qu 5% th tch) c trn ln vi kh
kh, a vo ng ng dn kh chnh.
Sn phm y thp chnh l phn on cha hn hp propan v
hydrocacbon nng C3, c s dng sn xut propan, butan, pentan v
benzin kh hoc kh t cho sinh hot (un nu, si)
Mt s s cng ngh khc ch bin kh bng phng php ngng t

nhit thp:
- S NNT mt bc nhn C 3 c chu trnh lm lnh vi tc nhn lnh
hn hp:

SHSV: 20093135
14
Hnh 2. S NNT c chu trnh lm lnh dng tc nhn lnh hn hp.

1,4. My nn; 8, 10. B phn tch kh; 2,5. Trao i nhit khng kh;
11. Thp tch etan; 3,6,9. Thit b trao i nhit; 12. Hi lu; 7. Thit b bay hi
tc nhn lnh hn hp; 13, 14. Van tit lu; I. Kh nguyn liu; II. Kh kh;
III. Cc hydrocacbon nng.
- S NNT hai bc nhn C2 c chu trnh lm lnh bng propan v etan:

SHSV: 20093135
15
Hnh 3. S cng ngh nh my ch bin kh Ty Virginia (M)

1. Thp tch s b; 2. Thp sy; 3. Lc; 4. H thng trao i nhit bay hi
propan; 5,7. Thp tch nhit thp; 6. H thng trao i nhit v bay hi
etylen; 8,15,19,23,29,36. Hi lu; 9. Thit b lm lnh bng etylen; 10. Thp tch
metan; 11, 16, 21, 25, 31, 39. B phn un si y thp; 12. Bnh cha trung
gian; 13. Thp tch etan; 14, 33. Chu trnh bay hi propan; 17. Bloc lm sch
CO2;18, 22, 27,28,32,40. Thit b lm mt bng khng kh; 20. Thp tch
propan;24. Thp tch butan; 26. Thit b trao i nhit; 30. Ct izo butan;
34. Bnh cha etan; 35. Bloc lm sch H2S; 37. t nng s b; 38. Bloc lm
sch Benzin; 41. Thp chng condensat.
I. Kh nguyn liu; II. Etan; III. Propan; IV. Cn Benzin; VI. n butan; VII.
Benzin; VIII. Kh kh.

SHSV: 20093135
16
II.2 Ch bin kh bng phng php hp th. [I-158]

Ngoi ch bin kh bng phng php ngng t th ngi ta cn p dng
phng php hp th ch bin kh.
Trong hp th v nh hp th l hai qu trnh ch bin khi c bn
c s dng tch kh t nhin v kh ng hnh.
Qu trnh ny c thc hin l nh s hnh thnh cn bng pha gia hai
pha kh lng do s khuych tn ca cc cht t pha n sang pha kia. ng lc
ca qu trnh khuych tn l s chnh lch p sut ring phn gia cc cu t
trong pha lng v pha kh. Nu p sut trong phn ring ca cc cu t trong pha
kh ln hn pha lng th s xy ra qu trnh hp th (tc cht lng hp th cht
kh). Nu ngc li th s xy ra qu trnh hp th v nh hp th c thc hin
trong cc thp hp th v cc thp chng luyn c cu to kiu thp a hoc
thp m, cht hp th c dng y l cc phn on benzin, kerosense hoc
hn hp ca chng.

SHSV: 20093135
17
Hnh 4. S nguyn l thit b hp th
1. Thp hp th; 2. Thp hp th - bc hi; 3. Thp nh hp th; 4,5. Thit b

trao i nhit; 6,7. Thit b lm lnh bng khng kh; 8. Thit b lm lnh bng
nc; 9. Hi lu; 10. Thit b un si y thp; I. Kh nguyn liu; II. Kh kh;
III. Cht hp th bo ha; IV. Cht hp th bo ha tch etan; V. Kh kh; VI.
Cc hydrocacbon nng; VII. Cht hp th ti sinh.
*Nguyn tc hot ng ca s :
Kh nguyn liu sau khi c lm sch kh cc git lng v cc tp cht c
hc, c nn, sy n im sng cn thit, v a vo a cui cng ca thp
hp th 1. Cht hp th c ti sinh c a ln a trn cng. Trong thit b
ny cc cu t theo yu cu nh trc (C 3) c tch ra khi kh vo, ngoi ra
cn c mt lng cc hydrocacbon nh (etan, metan).
Kh kh thot ra t nh thp hp th 1 cn cht hp th bo ha
hydrocacbon c thot ra t y thp. Khi kh c a i s dng, cn cht
hp th bo ha c a vo thp hp th bc hi 2 (cng on tch metan,
etan). Trong thp ny cc hydrocacbon nh metan v etan c thot ra khi
cht hp th bo ha. gim mt mt propan i theo hydrocacbon nh t nh
thp 2 v m bo tch etan trit hn khi cht hp th bo ha, ngi ta ti
cht hp th ti sinh vo a trn cng ca thp 2 cn y thp th c gia
nhit. Kh kh c s dng lm nhin liu, cn cht hp th bo ha tch
etan c gia nhit trong thit b trao i nhit 4 v i vo thp nh hp th 3.
T nh thp 3 ta thu c hn hp propan v hydrocacbon nng. Phn
on hydrocacbon nng c ngng t trong thit b 7 v i vo hi lu 9, t
mt phn hydrocacbon nng ngng t c quay tr li lm giu thm cho
SHSV: 20093135
18
a trn cng ca thp nh hp th 3. Phn cn li c a sang thp chng

phn on kh sn xut tng hydrocacbon ring bit hoc phn on kh ha lng
tng ng.
Nhit cung cp cho phn di thp nh hp th do s tun hon cc cht
hp th chy t a cui sang thit b un si y thp 10. Cht hp th ti
sinh t y thp nh hp th 3 v lm ngui qua thit b trao i nhit 4,5 sau
c lm lnh thit b lm lnh 6 v 8, ri c a vo thp hp th 1 v thp
hp th bc hi 2.
II.3. Ch bin kh bng phng php chng ct. [I-179]
S chng ct nhit thp c thc hin qu trnh tch cc cu t
nh trc hiu qu hn s hp th nhit thp (HNT) v thit b ch to cng
n gin hn. Khc nhau v mt nguyn k gia hai s CNT v NTT l ch
nguyn liu i vo thit b sau khi lm lnh (ton b hay mt phn dng kh
nguyn liu) khng c s tch s b m c a thng vo thp chng. Ti
xy ra s phn tch ring bit kh nguyn liu thnh kh kh (thot ra t nh
thp) v phn on hydrocacbon nng (ly ra t y thp).
Ph thuc vo s nguyn l ca qu trnh chng ct nhit thp, thit
b c bn ca s l thp chng c chia thnh chng bc hi v chng
ngng t - bc hi.
S nguyn l lm vic ca phng php ch bin kh bng chng nhit
thp:

SHSV: 20093135
19
Trong phm vi n ny ta ch nghin cu phng php ch bin kh

bng phng php chng ct nhit thp v phng php ny thc hin qu
trnh tch cc cu t nh trc hiu qu hn so vi cc phng php hp th
nhit thp, ngng t nhit thp, v thit b ch to cng n gin hn
Chng III. Cng ngh ch bin kh ng hnh bng phng

php chng nhit thp.
III.1. Gii thiu chung v qu trnh chng nhit thp
III.1.1. Nguyn liu.
Ngun nguyn liu l ngun kh t nhin hoc kh ng hnh. Qu trnh
ch bin kh s c thc hin cc nh my t ngay ti x nghip khai thc,
ch bin kh t nhin v kh ng hnh.
i vi kh ng hnh, ti cc gin khoan, du m t cc ging khoan
c chuyn n cc gin p sut cao, trung bnh v thp. Ti c s thay i
p sut, kh ha tan thot ra khi du m v c dn n nh my ch bin kh
SHSV: 20093135
20
bng ng ng t bin vo t lin. Du m c chuyn n thng cha, ti

lng tch nc khi du, sau a sang n nh tc l tch cc cu t nh:
etan, propan, butan v mt phn pentan. Du n nh c dn n nh my
ch bin du, cn kh tch ra t cng on n nh cng c lm nguyn liu
cho cc nh my ch bin kh.
Kh sau khi khai thc ngoi cc cu t chnh l cc hydrocacbon parafin
cn cha cc tp cht nh: bi, hi nc, kh tr, CO 2, H2S v cc tp cht hu
c ca S. Trc khi a vo ch bin, kh cn phi qua cng on chun b, ti
tin hnh loi b cc tp cht k trn bng cc qu trnh tch bi, tch hi
nc v tch cc kh axit.
III.1.2. Sn phm.
Cc sn phm chnh ca qu trnh chng nhit thp l: cc kh kh,
kh ha lng, xng kh v cc hydrocacbon: propan, izobutan, nbutan, pentan.
Cc kh sn phm v cc hydrocacbon nng sau khi c phn tch ring
bit sau qu trnh chng nhit thp s ty vo yu cu, nhu cu s dng m s
c chuyn ti cc phn xng ch bin tip theo.
III.2. C s ha l ca qu trnh.
III.2.1. Khi nim v qu trnh chng ct.
Chng ct l qu trnh dng nhit tch cc cu t ca mt hn hp
lng, cng nh hn hp kh thnh cc cu t ring bit da vo bay hi khc
nhau ca cc cu t trong hn hp cng mt nhit .
Khi chng thu c nhiu sn phm v thng c bao nhiu cu t ta
s c by nhiu sn phm.
i vi trng hp 2 cu t:
SHSV: 20093135
21
Sn phm nh gm cu t c bay hi ln v t cu t c bay hi

b.
Sn phm y gm cu t c bay hi b v t cu t c bay hi
ln.
Thay v a vo hn hp 1 pha mi to nn s tip xc gia 2 pha nh
trong qu trnh hp th hoc nh kh, trong qu trnh chng ct pha mi c to
nn bng s bc hi hoc ngng t.
Nguyn l ca qu trnh chng ct:
Chng ct l qu trnh tch 1 dung dch bng cch un si n, ri ngng t
hi bay ra c 2 phn: phn nh l distillat c nhit si thp, cha nhiu
cht d si, cn phn nng l cn chng ct (redue).
Chng ct c hi lu: nng cao kh nng phn chia hn hp lng, ngi ta
tin hnh cho hi lu mt phn sn phm nh. Nh s tip xc thm mt ln
gia pha lng (hi lu) v pha hi trong thp c lm giu thm cu t nh nh
m phn chia cao hn.
Chng luyn:
L phng php ph bin nht dng tch hon ton hn hp cc cu
t d bay hi c tnh cht ha tan mt phn hoc ha tan hon ton vo
nhau.
Chng luyn p sut thp dng cho cc hn hp d b phn hy nhit
cao.
Chng luyn p sut cao dng cho cc hn hp khng ha lng p
sut thng.

SHSV: 20093135
22
III.2.2. c im qu trnh chng luyn.

Thp chng luyn gm 2 on:
on luyn: L phn trn, gm t
a tip liu tr ln nh.
on chng: L phn di, gm t
a tip liu tr xung di.
Thp chng luyn gm c nhiu a
Trn mi a xy ra qu trnh chuyn khi
gia pha lng v pha hi. Pha hi i t di
ln qua cc l ca a, xuyn qua pha lng i
t trn xung theo cc ng chy truyn.
V nhit trong thp cng ln cao cng
gim nn khi hi i qua cc a t di ln, cc cu t c nhit si cao s
ngng t li v cui cng trn nh thp, ta s thu c hn hp sn phm gm
hu ht l cc cu t nh (d bay hi). Hi ny s i vo thit b ngng t
(condenser) (mt phn hoc hon ton) nh thp hi lu. Lng ngng t
c v li thp v ly ra lm sn phm nh.
Ngc li, pha lng i t trn xung gp hi c nhit cao hn, mt phn
cu t c nhit si thp s bc hi nng ca cu t nng (kh bay hi)
trong pha lng s cng tng v cui cng y thp, ta s thu c hn hp sn
phm gm hu ht l cc cu t nng, Mt phn sn phm y s i vo thit b
ung si li (reboiler) y thp to mt lng hi a vo t y thp, m
bo trong thp lun lun c s tip xc gia 2 pha lng v hi.
Qu trnh bc hi v ngng t lp li nhiu ln cc a. Pha hi i ln
cng giu cu t nh. Pha lng i xung cng giu cu t nng.
SHSV: 20093135
23
III.2.3. Qu trnh chuyn pha ca KH. [I-21]

a) Qu trnh chuyn pha i vi kh mt cu t.
Qu trnh chuyn pha i vi h kh mt cu t ta c th biu din trn h
trc ta PVT.
Hnh 5. Gin pha P-V-T ca h 1 cu t

Cc min tn ti hai pha: BDHG lng v rn, FGIJ rn v hi, HCI
lng v hi.
Cc min ny vung gc vi trc nhit . Min ch c pha lng l min
vch pha bn tri min HCI v lin k min BDHG. Min ch c pha hi l sn
dc pha bn phi ca min HCI. Tt c cc min u ng ch , nhng c bit
quan trng l min HCI. Ngi ta c th biu din trn h 2 trc ta P T
hoc P V. Tt c cc min hai pha u vung g vi trc nhit nn s l cc
ng cong trong ta P V nh trn hnh 5.
SHSV: 20093135
24
Hnh 6. Gin P T ca h mt cu t
ng HD, HC, FH l cc ng cn bng bao gm tp hp cc gi tr p
sut, nhit , ti c cn bng pha.
im H l im duy nht ti nhit v p sut xc nh ng thi tn ti
3 pha nm cn bng vi nhau. Ti ng cn bng nhit v p sut khng

i h c th chuyn pha bng cch thm vo hoc ly bt nng lng ca h.
Dc theo ng FH khng tn ti pha lng, v pha rn thng hoa thnh
hi.
ng HC l ng bo ha hoc cn bng gia hai pha lng v hi.
im C l im ti hn ng vi nhit ti hn T C v p sut ti hn PC.
Ti cc tnh cht ca pha lng v pha hi tr thnh ng nht.

i vi n cht, im ti hn c nh ngha: l im m pha trn n, pha
lng khng th tn ti nh mt pha c lp. Hay ni mt cch khc, pha trn
im ti hn, kh khng th ha lng bng cch nn p sut cao.
SHSV: 20093135
25
ng HC thng c gi l ng p sut hi hay ng cong im
sng hay ng cong im bt ca n cht.

*Xt qu trnh chuyn pha ng p h mt cu t trn hnh 6:
o
T m > n h trng thi rn
T o n b h trng thi lng, ti b h trng thi lng bo ha
Bt k s cung cp nng lng no cng lm cho lng ha thnh hi
nhit v p sut khng i.

o
Ti d h trng thi hi bo ha, tip tc tng nhit s nhn c hi
qu nhit.
b) Gin pha h nhiu cu t.
i vi h nhiu cu t, v tr ca cc ng cong trn gin pha ph
thuc vo thnh phn ca hn hp v cc ng bao pha to thnh khng phi l
mt mt phng, m c chiu dy nh hnh ci li vi thnh phn l bin s
phn nh b dy ca ng bao pha. Trn hnh 5 th hin gin pha h nhiu
cu t vi trc tung l p sut v trc honh l nhit .
Hnh 7. Gin pha in hnh h nhiu cu t

SHSV: 20093135
26
im C l im ti hn, ti hai pha tr thnh mt pha

im M l im tng ng vi p sut ln nht m ti hn hp nhiu
cu t tn ti trng thi 2 pha.
im N l im tng ng vi p sut ln nht m ti hn hp nhiu
cu t tn ti trng thi 2 pha.
Bn tri ng cong im bt, h tn ti trng thi lng, khi bt u chm

ng cong im bt th h kh bt u xut hin bt kh. Khi sang ng cong
im sng th ton b hn hp kh tr thnh hi. T ng cong im bt n
ng cong im sng l min m tn ti cn bng hn hp kh hai pha lng
v hi.
ng ABDE: biu din qu trnh ngng t ng nhit suy bin in hnh
trong cc m kh condensate. im A biu din pha lng cht nm bn
ngoi ng bao pha, khi gim p sut ti im B bt u qu trnh ngng
t. Tip tc gim p sut lng lng hnh thnh nhiu hn t im A n
D nm trong min suy bin c to bi cc im thay i dc ca cc
ng pha.
Khi tip tc gim p sut ra khi min suy bin i t D ti E th lng
lng gim dn cho ti khi t im sng E. Pha di im E, h khng
tn ti trng thi lng , ch tn ti trng thi hi.
im ti hn C ca hn hp kh hydrocacbon lun lun pha bn tri im M

v v tr l rt quan trng v n nh hng n s thay i hng ca cc ng
SHSV: 20093135
27
lng hi bn trong ng bao pha. im ti hn C c th nm bn phi im N

th hin trong hnh 8 v 9.
Hnh 8. nh hng ca thnh phn n

ng bao pha ca h bc hai metan propan
Hnh 9. V tr qu tch gii

hn ca mt s h bc hai
Trn hnh 9 l gin h bc hai metan propan cho thy thnh phn nh
hng n hnh dng, v tr ca ng bao pha th ng cong ngoi cng l cc
ng p sut hi ca metan propan bt u t im ti hn, ba ng bao pha
cn li l ca 3 hn hp c t l thnh phn metan, propan khc nhau c gi l
qu tch ti hn.
Nh vy v tr ti hn trn mi ng bao pha thay i theo thnh phn
ca hn hp hydrocacbon.
Ngoi ra cc tp cht phi hydrocacbon nh: H2O , CO2, H2S, N2 cng c
nhng nh hng ng k n ng bao pha ca hn hp kh trong iu kin
nhit cao v p sut thp.
SHSV: 20093135
28
H2S, CO2 lm gim im p sut cc i tn ti lng hi ca hn hp kh
N2 lm tng im p sut cc tr, tn ti lng hi hn hp kh v gim kh

nng trn ln.
c) Hng s cn bng pha Lng Hi.
Cn bng pha ca hn hp kh khng phi trng thi tnh m l cn bng
ng, vn lun tn ti s chuyn ng ca cc phn t t pha lng sang pha hi
v ngc li, tc bay v tc ngng t l bng nhau
i lng c trng cho s phn b ca cc cu t gia cc pha iu
kin cn bng l hng s cn bng pha K c xc nh bng phng trnh:
Ki = yi / xi
Trong :
yi l phn mol ca cu t i trong pha hi;

xi l phn mol ca cu t i trong pha lng.
III.3. Cc thit b chnh.
a) Thp chng luyn. [IV-5]
Cc thit b tip xc pha

ph bin nht v c s dng
lu nay l cc thp loi a v loi
m:

SHSV: 20093135
29
a loi l: y l loi a c c l c ng knh dh. Vng lm vic

ca thp tng i hp.
a loi van c nh: loi a ny phn khot l ca a c ph ln
bng mt mi che c dnh. Trong nhiu trng hp, a loi ny c ch
to bng cch dng my dp to l v cc mi che pha trn l c to
ra bng chnh phn din tch ca mt a. Vng lm vic ca loi a ny
tng i hp.
a loi chp: a loi chp, hi t di ln qua ng hi, i vafp khng
gian gia ng hi v chp, sau i qua cc rnh chp ri sc thng vo
cht lng trn a. a loi chp thuc loi a cho dng, truyn thng,
lu i nht.
Loi m: S dng cc vng m c hnh dng c nh c xp nh
hnh hoc ngu nhin trong cc phn ca thp. m c th c lm t
nhiu nguyn liu nh kim loi, plastic, ceramic, Thp loi m c din
tch tip xc pha ln v tn tht p sut cng nh. Cho ti ngy nay, cc
loi m c ci tin rt nhiu cho hiu sut rt cao trong chng
luyn.
b, Thit b un si y thp.

SHSV: 20093135
30
Dng sn phm y cha C2 s c a vo thit b un si y thp.

Thit b un si y thp loi ng chm, c dng cht ti nhit, nhit cao i
trong ng, dng sn phm y i ngoi ng s nhn nhit, cu t C 2 cn ln
trong sn phm y c nhit si thp nn s bay hi ln, i vo ng hi lu
y thp. Phn C3+ s chy qua ngng chy trn v theo ng dn sn phm lng
gia ngoi.
c, Thit b tch ba pha.

SHSV: 20093135
31
Dng kh sn phm t nh thp chng i ln, kt hp vi dng nguyn

liu th 2, i qua thit b bay hi propan, ngng t phn C3 cn ln trong dng
kh, sau c a vo thit b tch ba pha. Phn lng ngng t li v phn
nguyn liu cha thnh phn ch yu l C3 c bm tr li thp chng luyn,
hi lu t trn nh. Dng kh kh C1, C2, c a qua thit b trao i nhit ri
dn ti ni cha sn phm. Trong thp tch ba pha kt hp ng thi qu trnh
tch m trong dng nguyn liu, s dng cht hp ph Dietylen glycol 98%.
III.4. Phn loi, nguyn l cc s cng ngh CNT.

SHSV: 20093135
32
Hnh 10. S thp chng bc hi

1. Thit b trao i nhit; 2. Thp chng bc hi; 3. Chu trnh lm lnh ngoi; 4.
Thit b tch; I. Kh nguyn liu; II. Kh tch benzin; III. ng truyn nhit;
IV. Hydrocacbon nng; V. Hi lu.
Thp chng bc hi (hnh 10), lm vic nh thp chng lin tc, dng
kh nguyn liu c lm lnh s b ti thit b trao i nhit thu hi nh
dng kh tch benzin c a vo phn gia ca thp. Trn nh thp c
lm lnh bng chu trnh lm lnh ngoi, hn hp kh c ngng t hi lu tr
v a trn cng ca thp chng, kh sn phm tch benzin c dn theo
ng II sau khi truyn lnh cho kh nguyn liu ti thit b trao i nhit thu
hi.
Thp ngng t - bc hi khc vi thp chng bc hi ch hn hp kh
nguyn liu c trn vi sn phm nh thp, sau khi lm lnh nh chu trnh
SHSV: 20093135
33
lm lnh bng propan c a vo a trn cng ca thp chng. Hnh 11 trnh

by s thp ngng t bc hi. Trong s ny, sn phm nh thp c
trn vi dng kh nguyn liu, qua chu trnh lm lnh ngoi c nhit m cn
thit, hn hp a qua thit b tch 2, phn kh sn phm a ra theo ng VI,
cn phn lng c a vo a trn cng ca thp ngng t bc hi.
Hnh 11. S thp ngng t bc hi

1. Chu trnh lm lnh ngoi; 2. Thp tch; 3. Thp ngng t bc hi; I. Kh
nguyn liu; II. Kh tch Benzin; III. ng truyn nhit; IV. Hydrocacbon
nng. V. Hi lu; Vi. Sn phm nh thp.
Trong qu trnh lm vic ca thp chng, vic tng p sut s lm gim

khng ng k nng lng cho cng on lm lnh, nhng nng lng tiu tn
chung cho ton b qu trnh s gim ng k v qu trnh c thc hin nhit
cao hn. Ch s hi lu tnh ton trong khong 1,55 1,78.
SHSV: 20093135
34
Thng thng trong cng nghip thp chng c 13 n 17 a l thuyt.

Khi s dng chu trnh lm lnh propan v yu cu nhn sn phm C 3, cc
thng s ca qu trnh l nh sau: nhit nh thp 23oC n 30oC, p sut
trong thp t 2,5 n 3,5 Mpa.
Hnh 12 l s chng ct c hai ng a nguyn liu vo thp.
Hnh 12. S CNT c hai ng a nguyn liu vo thp

1. Trao i nhit; 2. Thit b bay hi propan; 3. Thit b tch ba pha; 4. Bm; 5.
Thp chng; 6. Thit b un nng y thp; I. Kh nguyn liu; II. Kh kh; III.
Phn on cc hydrocacbon nng; IV. Dietylen glycol 75%; V. Dietylen glycol
9899%; VI. Cht ti nhit.
V mt nhit ng hc, s ny hp l hn. Theo tnh ton, s ny

cho php tit kim khong 10% nng lng, v qu trnh thc hin nhit
cao hn. Nh my ch bin kh Belaruxi (Cng ho lin bang Nga) s dng cng
ngh CNT c hai ng a nguyn liu vo thp. Theo s ca nh my ch
bin kh Belaruxi, dng kh nguyn liu chia lm 2 dng: mt dng khng lm
SHSV: 20093135
35
lnh i vo phn gia ca thp, cn dng th 2 sau khi lm lnh i vo phn trn
ca thp (trong s ca nh my, dng th nht l 60%, dng th 2 l 40% ca
dng tng). Dng th hai c lm lnh trong thit b trao i nhit 1 bi dng
kh i ra t nh thp 5, sau c trn vi sn phm nh thp trong thit b
bay hi propan 2 n nhit 26oC, mt phn b ngng t. Hn hp hai pha t
thit b bay hi propan 2 c dn vo thit b ngng t. Hn hp 2 pha t thit
b bay hi propan 2 c dn vo thp tch 3, ti y kh c tch khi
condensat. Kh sau khi truyn phn lnh trong thit b trao i nhit 1 c a
i s dng. Phn lng qua bm 4 i vo phn trn ca nh thp 5.
Nhit ca thp tch 3 c duy tr 27 oC. Sn phm nh thp chng
5 c trn vi dng kh nguyn liu qua lm lnh 1. Nhit cung cp cho y
thp 5 do dng lng tun hon qua thit b un nng 6. Nhit y thp l
100oC. T y thp nhn c phn on cha cc hydrocacbon nng.

SHSV: 20093135
36
Hnh 13. S CNT c tuabin gin n kh

1,3. Cc thp tch; 2. My nn; 4. Thit b trao i nhit; 5. Tuabin gin n kh;
6. Thp chng; I. Kh nguyn liu; II. Kh kh; III. Phn on cc hydrocacbon
nng; IV. Propan.
Trong s ny dng tc nhn lnh l propan, tuabin gin n kh cho

nhit thp hn na. c trng ca s ny l bng cch tit lu dng lng
phn on cha cc hydrocacbon nng nhn c propan cho chu trnh lm
lnh.
Kh nguyn liu i vo thit b c lm lnh bng dng kh kh v
propan i ngc li trong thit b trao i nhit c nhiu li vo 4, v c dn
vo thp chng 6. Sn phm nh thp chng 6 a vo tuabin gin n kh 5, sau
SHSV: 20093135
37
khi gin n quay li lm lnh nh thp 6, sau i qua thit b trao i nhit 4,
v a i s dng (ng II). T y thp 6 nhn c phn on cha cc
hydrocacbon nng, sau khi hn hp vi propan trc khi vo thp 4 s truyn
phn lnh cho kh nguyn liu trong thp 4 v i ngc vo thp tch 1. Trong
thp tch 1 duy tr p sut sao cho t nh thp nhn c propan c sch cn
thit. T y thp tch nhn c phn on cha cc hydrocacbon nng. Propan
c nn bng my nn 2, sau khi c lm lnh i vo thp tch 3. Ti y cc
cu t nh khng ngng t c tch ra v c hn hp vi dng kh nguyn
liu vo, cn propan lng i vo thit b bay hi propan lm lnh dng kh
nguyn liu i vo thit b trao i nhit 4.
Bng 3: So snh cc ch tiu kinh t k thut ca cc s cng ngh
CNT c mt u vo, hai u vo v s NNT.
Nhn thy thnh phn dng kh nguyn liu l nh nhau. Cc thng s ca

qu trnh i vi c 3 s l:
-
p sut 3,5 Mpa
Nhit nh thp -26oC
Cng sut 430 triu m3/nm.

SHSV: 20093135
38
T cc s liu a ra trn thy rng, lng hydrocacbon nng nhn c

nhiu nht t s NNT, t nht t s CNT c 1 u vo. Tt c cc ch tiu
kinh t, k thu ca s CNT c hai u vo u tt hn, u vit hn so vi s
c mt u vo.
Nh vy trong trng hp yu cu nhn sn phm l propan v cc
hydrocacbon nng khi ch bin kh bo (hm lng C 3 cao hn 400g/m3) th s
chng ct nhit thp c hai u vo l thch hp hn c.
III.5. Phn tch, la chn Cng ngh ph hp vi Vit Nam.
nc ta, do l nc ang pht trin nn kh nng u t cho cng ngh
ch bin kh cn hn ch. Do , vic la chn mt cng ngh ch bin kh va
ph hp v vn u t ban u, v kinh t trong qu trnh vn hnh v m bo
yu cu cht lng sn phm l rt quan trng.
Trong bi n ny, em chn cng ngh ch bin kh bng chng nhit thp
c 2 ng nguyn liu vo thp. y l cng ngh c c s dng
nc Belaruxi. Cng ngh ny c s kt hp gia 2 s thp chng bc hi
v thp ngng t bc hi do hiu qu qu trnh tch C3+ c tng ln.
Ngoi ra thit b ch to n gin, tn km hn s CNT tuabin gin n kh
(do tuabin gin n kh c gi thnh t), s HNT, v NNT. Mt khc s
ny cho hiu qu tch tng i cao, ng thi ngun nng lng vn hnh
tn km hn vi cc s cng ngh khc.
B TINH TOAN THIT K S CNG NGH CNT

SHSV: 20093135
39
Chng IV. Chn thng s cho dy chuyn cng ngh
- Nng sut cng ngh: 5.106 m3/ ngy

- p sut hn hp kh: 3.5Mpa
- Nhit trung bnh ca thp: 37oC
- Ngun nguyn liu t m kh ng hnh m Bch H (l 09).
D kin:
-
Chn thp chng l thp a l c knh chy truyn, s a l 27 a. [I
180]
-
Ch s hi lu R=1,6. [I 179].
p sut nh thp: 2,35 Mpa, nhit nh 27oC.
p sut y thp: 3,5 Mpa, nhit y thp 100oC.
Chng V. Cn bng vt cht

V.1. Cn bng vt cht cho thit b bay hi propan.
a) Khi lng ring ca hn hp dng kh F1.
SHSV: 20093135
40
Ti nhit ca ngun nguyn liu kh ly t m kh Bch H l T = 301 K

v p sut P = 109 Bar = 10,9 Mpa. Coi phn on C 5+ c tnh cht tng t C7.
p dng nh lut Kay, ta xc nh c cc i lng gi gii hn ca hn hp
kh. Kt qu trong bng sau. (Bng III.1, [I-57])
Bng 4. Thnh phn v cc thng s ti hn ca hn hp kh
Cu t
Yi
Pc
P c
(Mpa)
(Mpa)
Tc (K)
Tc (K)
MW
MW
CH4
0,7882
4,61
3,633
191
150,546
16,043
12,645
C2H6
0,1187
4,88
0,58
305
36,203
30,070
3,569
C3H8
0,0698
4,25
0,3
370
28,826
44,097
3,078
C4H10
0,0184
3,8
0,07
408
7,507
58,124
1,069
C5+
0,0049
2,74
0,013
540
2,646
100,205
0,422
Tng
1,0000
4,596
225,728
MW = 20,783
Tnh ton cc i lng gi rt gn ca hn hp:

Tr = T/Tc= 301 / 225,728 = 1,333
Pr = P/Pc = 10,9 / 4,596 = 2,371
T gin chu nn Katz ( Hnh III.5, [I-63]), ta tra c z = 0,68.
T phng trnh trng thi :

PV = zRT v = MW/V
Ta nhn c cng thc tnh t trng thc ca hn hp kh nhit T v
p sut P :
= (MW.P)/(zRT)
SHSV: 20093135
41
Trong : MW l khi lng phn t

Z l h s chu nn
R l hng s kh
Thay cc s liu tnh c vo cng thc trn ta c t trng thc ca
kh :
= (10,9 . 20,783) / (0,68 . 0,00831 . 301) = 133,24
b)
(kg/m3).
Cn bng vt cht cho thit b tch 3 pha.

Do dng nguyn liu 1 khng lm lnh i vo phn gia ca thp, chim
60% th tch ca dng tng, nn lu lng ca dng 1 l:

V1= 60% . 5. 106 = 3. 106
(m3/h).
Vy lu lng khi lng ca dng nguyn liu vo a tip liu l:

F1 = [(3.106 . 133,24)] / 24 = 16654749,1
(kg/h)
Lu lng th tch dng 2 l:

V2= 40% . 5.106 = 2.106
(m3/h)
Vy lu lng khi lng ca dng nguyn liu 2 i vo thit b lm lnh l:

F2 = [(2.106 . 133,24)] / 24 = 11103166,1
(kg/h)
S mol ca dng F1 l:
NF1 = 16654749,1/ 20,783 = 801364,05 ( kmol/h)
S mol ca dng F2 l:
NF2 = 11103166,1 /20,783 = 534242,7
(kmol/h)
S mol ca cc cu t s c tnh theo cng thc:

Ni = Ci . Ntng
Trong :
Ci l phn mol ca cu t i trong hn hp kh
Khi lng dng ca tng cu t c xc nh theo cng thc:

SHSV: 20093135
42
Fi = Ni . MWi
Hn hp kh nguyn liu dng F2 v kh sn phm nh thp chng sau khi
vo thit b bay hi propan, s b ngng t mt phn. Phn lng thu c cha
ch yu l cu t C3, v mt t cu t C2. Phn kh cha cu t C1, C2. Hn hp
2 pha lng kh sau c a vo thp tch 3 pha, lng c tch ra lin tc,
hi lu li nh thp chng ti a trn cng. Kh c ly ra lin tc, i qua thit
b tao i nhit ri c a v kho tn tr sn phm.
Trong thit b tch 3 pha, b qua dng Dietylen Glycol 75%, do dng ny c
nhim v tch nc ra khi kh kh v dng nguyn liu lng, lng nc chim
t l t nn ta coi nh dng vo v dng ra khi thit b tch 3 pha c bo ton
v vt cht.
i vi Dng sn phm lng ra khi thit b tch 3 pha, Lu lng khi

lng (kg/h) c tnh theo cng thc:
Lu lng khi lng(kg/h) = [ Lu lng khi lng dng vo thit b bay
hi propan (kg/h) ] x [ H s tch ].
Lu lng mol (kmol/h) = Lu lng khi lng(kg/h) / Khi lng mol
(kg/kmol).

SHSV: 20093135
43
Bng 5. H s tch ca thit b bay hi propan

Cu t
Khi lng
H s tch ca thit b
mol (kg/kmol)
bay hi propan
CH4
16,043
0,1
C2H6
30,070
0,4
C3H8
44,097
0,9
C4H10
58,124
0,97
C5+
86,178
S dng cc cng thc trn tnh ton, c bng cn bng vt cht vi

thit b tch 3 pha:
Bng 6. Cn bng vt liu ca thit b tch 3 pha.
Cu t
Thnh
Dng kh vo thit b Dng hn hp lng - kh ra khi thit b tch 3 pha
phn
bay hi propan
mol
Lu
Lu
lng
khi lng thit b tch 3 pha
mol
(kg/h)
(kmol/h)
SHSV: 20093135
lng Dng kh C1, C2 ra khi Dng sn phm lng ra

Lu lng Lu
khi thit b tch 3 pha

lng Lu lng Lu
mol
khi lng mol
khi
(kmol/h)
(kg/h)
(kg/h)
(kmol/h)
lng
lng
44
CH4
0,7882
421090,1
6755548,5
379026,14
6079993,7
42109
675554,8
C2H6
0,1187
63414,61
1906877,3
38048,8
1144126,3
25365,8
762751
C3H8
0,0698
37290,14
1644383,3
3729
164438,3
33561,1
1479945
C4H10
0,0184
9830,06
571362,4
294,9
17140,9
9535,16
554221,5
C5+
0,0049
2617,8
225596,8
2617,8
225596,8
Tng
1,0000
534242,7
11103166,1
421098,84
7405097,1
113143,86
3698069
Da vo bng trn, lng lng vo thp chng ti a trn cng ca thp l

3698069 (kg/h).
Tnh li thnh phn mol ca dng hn hp lng i vo trong thp chng.

Bang 7. Thanh phn mol
Cu t
Lu lng khi
lng (kg/h)
Khi lng
Lu lng mol
mol (kg/kmol) (kmol/h)
Thnh phn
theo phn mol
CH4
675554,8
16,043
42109
0,372
C2H6
762751
30,070
25365,8
0,224
C3H8
1479945
44,097
33561,1
0,297
C4H10
554221,5
58,124
9535,16
0,084
C5+
225596,8
86,178
2617,8
0,023
Tng
3698069
113143,86
1,000

SHSV: 20093135
45
V.2. Cn bng vt cht cho thp chng.

Gi s khi mi bt u khi ng dy chuyn, cha c kh ra t nh thp
chng 5, nn cha c kh hi lu t dng nguyn liu, thnh phn kh vo thp
chng 5, bng chnh thnh phn ca kh nguyn liu vo.
Ta c bng sau:
Bng 8. Thnh phn v khi lng ca dng nguyn liu

Cu t
Thnh phn
Khi lng
Hng s cn
Khi lng
theo phn mol
phn t
bng
phn t trung
bnh
CH4
0,7882

SHSV: 20093135
16,043
5,4
12,645
46
C2H6
0,1187
30,070
1,37
3,569
C3H8
0,0698
44,097
0,47
3,078
C4H10
0,0184
58,124
0,20
1,069
Condensat C5+
0,0049
86,178
0,0095
0,422
Tng
1,000
20,783
S dng th J. Campbell xc nh hng s cn bng K ca tng cu

t, vi trc honh l gi tr p sut, trc tung l gi tr hng s cn bng K v cc
ng cong l nhit trung bnh ca hn hp kh.
Hng s cn bng pha K ca tng cu t thu c trong bng.
i vi dng F1
Bng 9. Thnh phn v lu lng cc cu t trong dng F1
Cu t
Thnh
Khi lng
Lu lng mol
Lu lng khi lng
phn mol
mol (kg/kmol)
(kmol/h)
dng vo (kg/h)
CH4
0,7882
16,043
631635,14
10132419
C2H6
0,1187
30,070
95121,9
2860315,5
C3H8
0,0698
44,097
55935,2
2466574,5
C4H10
0,0184
58,124
14745,1
857044,1
C5+
0,0049
86,178
3926,71
338396
Tng
1,0000
801364,05
16654749,1
Nguyn liu sau khi vo thp chng s c chng ti nhit thp, h s tch
i vi tng cu t l :

SHSV: 20093135
47
Cu t
H s tch
CH4
C2H6
0,1
C3H8
0,73
C4H10
Condensat C5+
Thnh phn theo phn mol ca cu t i = [Lu lng mol ca cu t

(kmol/h)] / [ Tng lu lng mol ca cc cu t (kmol/h)]
Ta c Cn bng vt cht tng cho ton b thp chng l :
Bng 10. Cn bng vt cht cho thp chng
Cu t
Dng nguyn liu vo

Dng F1
Dng sn phm kh ra
Dng sn phm ra
nh thp
y thp
Dng F2
Thnh
Lu lng
Thnh
Lu lng
Thnh
Lu lng
Thnh
Lu lng
phn
khi lng
phn
khi lng
phn
khi lng
phn
khi lng
mol
Kg/h
mol
Kg/h
mol
Kg/h
mol
Kg/h
CH4
0,7882
10132419
0,372
675554,8
0,836
10807964
C2H6
0,1187
2860315,5
0,224
762751
0,134
3260759,8
0,111
362306,7
C3H8
0,0698
2466574,5
0,297
1479945
0,03
1065560,3
0,604
2880959,2
C4H10
0,0184
857044,1
0,084
554221,5
0,224
1411265,6
C5+
0,0049
338396
0,023
225596,8
0,061
563992,8
Tng
1,0000
16654749,1
1,000
3698069
1,000
15134293,8
1,000
5218524,3

SHSV: 20093135
48
Chng VI. Cn bng nhit lng cho qu trnh.

VI.1. Cn bng nhit lng ton thp.
Tng nhit lng mang vo thp bng tng lng nhit mang ra:
QF + QD2 + QR = Qy + QW + QXQ + Qng (J/h).
( IX156, [III-197])
Trong :
QF Nhit lng do hn hp u mang vo thp, J/h
QD2 Nhit lng do hi t mang vo thp, J/h
QR Nhit lng do lng lng hi lu mang vo, J/h
Qy Nhit lng do hi mang ra nh, J/h
QW Nhit lng do sn phm y mang ra, J/h
Qxq Nhit lng mt mt ra mi trng xung quanh, J/h
Qng - Nhit lng do nc ngng mang ra, J/h.
VI.2. Nhit lng do hn hp kh nguyn liu mang vo thp.

QF = F . CF . tF. (IX.151, [2-196])
SHSV: 20093135
49
Trong :
F khi lng hn hp kh mang vo kg/h
CF Nhit dung ring ca hn hp kh, KJ/Kg.K
tF Nhit ca dng kh nguyn liu mang vo, K.
F = F1 = 16654749,1
(kg/h).
tF = 301 K.
Ta c :
Co = Ci . Xi. [II-151]
Trong :
CCH4 = 2,3 KJ/Kg.K

CC2H6 = 2,14 KJ/Kg.K
CC3H8 = 2,21 KJ/Kg.K
CC4H10 = 2,25 KJ/Kg.K
CC5+ = 2,47 KJ/Kg.K.
Vy ta c:
Co = 0,7882 . 2,3 + 0,1187 . 2,14 + 0,0698 . 2,21 + 0,0184 . 2,25 + 2,47 . 0,0049
Co = 2,275 KJ/Kg.K
Vy nhit lng do dng kh mang vo l :
QF = 16654749,1 . 2,275 . 301 = 10404755820 (kJ/h).
VI.3. Nhit lng do lng lng hi lu mang vo thp.
QR = GR . CR . TR (kJ/h)
(IX.25, [III-314])
Trong :
SHSV: 20093135
50
GR Lng lng hi lu, Kg/h

CR Nhit dung ring ca lng lng hi lu, KJ/Kg.K
tR Nhit cht lng hi lu, K.
GR = 3698069 kg/h
tR = 247 K
CR = 2,3 . 0,372 + 2,14 . 0,224 + 2,21 . 0,297 + 2,25 . 0,084 + 2,47 . 0,023
CR = 2,237 KJ/Kg.K.
Vy nhit lng do lng lng hi lu mang vo thp l :
QR = 3698069. 2,237 . 247 = 2043327347 (kJ/h).
VI.4. Nhit lng do hi mang ra nh thp.
Qy = Gy . Cy . Ty (kJ/h)
Trong :
Gy Lng hi i ra khi nh thp, Kg/h
Cy Nhit dung ring ca lng hi ra khi nh thp, KJ/Kg.K
Ty Nhit nh thp, K.
Ta c:
Gy = 15134293,8 Kg/h
Ty = 247 K
Cy = 2,3 .0,836 + 2,14 . 0,134 + 2,21 . 0,03 = 2,276 KJ/Kg.K
Vy nhit lng do hi mang ra nh thp l :

Qy = 15134293,8. 2,276 . 247 =8507552870 (kJ/h)

SHSV: 20093135
51
VI.5. Nhit lng do sn phm y mang ra.

QW = W.CW.tW , (kJ/h)
Trong :
W Lng sn phm y, Kg/h
Cw Nhit dung ring ca sn phm y thp, KJ/Kg.K
Tw Nhit y thp, K.
Ta c:
W = 5218524,3 Kg/h
Tw = 373 K
Cw = 2,14 . 0,111 + 2,21 . 0,604 + 2,25 . 0,224 + 2,47 . 0,061
Cw = 2,227 KJ/Kg.K
Vy nhit lng do sn phm y mang ra l:

QW = 5218524,3. 2,227 . 373 = 4334876799 (kJ/h).
Bng 11 . Cn bng nhit lng ca thp chng

Nhit lng u vo (kJ/h)
Nhit lng u ra (kJ/h)
QR =2043327347
Qy =8507552870
QF =10804755820
QW =4334876799
Qvo =12848003170
Qra =12847929670
Chng VII. Tnh ton thng s thit b chnh.

SHSV: 20093135
52
VII.1. ng knh.
ng knh ca thp c xc nh theo cng thc:
D = 0,00188. [(Gtb)/(y.wy)tb]1/2, m
(IX.90, [III-181])
Trong :
Gtb lng kh trung bnh i trong thp, Kg/h
Gtb = 15134293,8 kg/h
(y.wy)tb tc kh trung bnh i trong thp, Kg/m2.s
a) Khi lng ring ca phn lng.

Khi lng ring trung bnh ca pha lng c tnh theo cng thc :
tb = 1. v1 + 2.v2 + 3.v3 + 4.v4 + 5+.v5+ , kg/m3
hay
1/tb = (a1/1) + (a2/2) + (a3/3) + (a4/4) + (a5+/5+)
(IX.104a, [III-183])
Trong :
tb Khi lng ring trung bnh ca pha lng, kg/m3

1, 2,3,4,5+ Khi ring trung bnh ca cc cu t trong
pha lng, kg/m3

A1, v1 Phn khi lng v phn th tch trung bnh ca cu
t 1 trong pha lng.
Thnh phn ca dng sn phm lng y l:
Bng 12. Thnh phn ca dng sn phm lng y
SHSV: 20093135
53
Cu t
Thnh phn
Lu lng
Phn khi
Khi lng
mol
khi lng
lng
ring dng
lng (kg/m3)
(kg/h)
CH4
C2H6
0,111
362306,7
0,069
393
C3H8
0,604
2880959,2
0,552
534
C4H10
0,224
1411265,6
0,27
618
C5+
0,061
563992,8
0,109
710
Tng
1,000
5218524,3
1,0000
Vy khi lng ring ca pha lng l:

1/tb = (0,069/393) + (0,552/534) + (0,27/618) + (0,109/710)
tb = 555,6 (kg/m3)
b) Khi lng ring ca kh trong thp

Ti nhit lm vic trung bnh ca thp l T = 310 K v p sut P = 3,5
Mpa. Coi phn on C5+ c tnh cht tng t C7. p dng nh lut Kay, ta xc
nh c cc i lng gi gii hn ca hn hp kh. Kt qu trong bng sau.
(Bng III.1, [I-57])
Cu t
Yi
Pc
P c
(Mpa)
(Mpa)
Tc (K)
Tc (K)
MW
MW
CH4
0,836
4,61
3,854
191
159,676
16,043
13,412
C2H6
0,134
4,88
0,654
305
40,87
30,070
4,03
C3H8
0,03
4,25
0,1275
370
11,1
44,097
1,323

SHSV: 20093135
54
C4H10
3,8
408
58,124
C5+
2,74
540
100,205
Tng
1,000
4,6355
211,646
MW = 18,765
Tnh ton cc i lng gi rt gn ca hn hp:

Tr = T/Tc= 310 / 211,646 = 1,465
Pr = P/Pc = 3,5 / 4,6355= 0,76
T gin chu nn Katz ( Hnh III.5, [I-63]), ta tra c z = 0,915.
T phng trnh trng thi :

PV = zRT v = MW/V
Ta nhn c cng thc tnh t trng thc ca hn hp kh nhit T v
p sut P :
= (MW.P)/(zRT)
Trong : MW l khi lng phn t
Z l h s chu nn
R l hng s kh
Thay cc s liu tnh c vo cng thc trn ta c t trng thc ca
kh :
= (3,5 . 18,765) / (0,915 . 0,00831 . 310) = 27,86
(kg/m3).
c) Vn tc hi i trong thp.
Tc hi trong thp chng loi a l c ng chy truyn:
SHSV: 20093135
55
Wgh = 0,05 . (x/y)1/2
, m/s
(IX.111, [III-186])
Trong :
wgh Tc gii hn trn, m/s

x, y Khi lng ring lng v hi, kg/m3
Vy tc hi trong thp chng l:

Wgh = 0,05 . (555,6 / 27,86)1/2
Wgh = 0,223 m/s
trnh to bt ta ly tc lm vic khong (0,80,9) wgh.
Vy w = 0,9 . 0,223 = 0,2 (m/s).
Vy ng knh ca thp l:
D = 0,00188. [(Gtb)/(y.wy)tb]1/2 =0,00188. [(15134293,8)/(27,86.0,2)]1/2
D = 3,09 , m
Quy chun D = 3,1 m.
VII.2. Chiu cao thp chng.
H = Nt . (H + ) + (0,8 1)
,m.
(IX.54, [3-169]).
Trong :
Nt S a thc t.
Chiu dy ca a, m
H Khong cch gia cc a, m
(0,8 1) Khong cch cho php nh v y thit b, m.

SHSV: 20093135
56
Theo bng IX.4a, [III-169], vi ng knh D = 3,1 m, vi loi a lm

bng thp chn :
H = 0,7 m,
= 0,0035m,
Khong cch cho php nh v y l 1 m.

Vy chiu cao thp chng l:
H = 24 . (0,0035 + 0,7) +1 = 17,884 ,m.
Quy chun H = 18 m.
PHN 3 KT LUN
Cng ngh ch bin kh ngy cng pht trin nhanh, ng vai tr trong nn
cng nghip ca th gii, nh cng ngh sn xut LPG, LNG, CNG, sn xut kh
tng hp, sn xut axetylen nc ta, c nh nh my x l kh Dinh C,
l nh my x l kh u tin ca nc ta chnh thc i vo hot ng, cung
cp LPG phc v cho cng nghip v dn dng. Cc d n Kh in m s
I Vng Tu, d n Kh in m s II C Mau v ang trin khai

SHSV: 20093135
57
thc hin, nhm s dng hiu qu ngun nguyn liu kh t nhin v kh ng

hnh ca t nc.
Trong bi n ny, em trnh by v cc dy chuyn cng ngh ch
bin kh hin nay: cng ngh ngng t nhit d thp, cng ngh hp th nhit
thp, v tp trung i vo tnh ton cng ngh Chng nhit thp.
Nh nhng ti liu tham kho v qu trnh ch bin kh, cc s liu vt l
trong s tay Qu trnh thit b, em tnh ton c cn bng vt liu, cn bng
nhit lng, chiu cao v ng knh ca thit b chnh vi cng sut thit k l
5 triu m3/ ngy.
Mc d tm hiu v n lc, nhng bi n ca em khng trnh khi
nhng thiu st. Em cm n c L Minh Thng gii p nhng thc mc v
dy chuyn v cc cng thc tnh ton, gip em hon thnh n ny.
Sinh vin
Nguyn Thah Tng
PHN 4 TI LIU THAM KHO
I Nguyn th Minh Hin Cng ngh ch bin kh t nhin v kh ng hnh

Nh xut bn khoa hc v k thut 2010.
II Trn Xoa, Nguyn Trng Khung, H L Vin S tay qu trnh v thit b
cng ngh ha cht tp 1 Nh xut bn khoa hc v k thut H Ni.

SHSV: 20093135
58
III - Trn Xoa, Nguyn Trng Khung, Phm Xun Ton S tay qu trnh v
thit b cng ngh ha cht tp 2 Nh xut bn khoa hc v k thut H Ni.
IV Nguyn Hu Tng K thut tch hn hp nhiu cu t tp 2 Nh xut
bn Bch Khoa H Ni 2011.

SHSV: 20093135
59

Đồ Án Chế Biến Khí Gần Full

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Đồ Án Chế Biến Khí Gần Full

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

SVTH: Nguyn Thanh Tung

GVHD: TS. L Minh Thng

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Vit Nam hin nay ngi ta pht hin ra rt nhiu m kh v tr lng

Bng 2: Thnh phn kh b Nam Cn Sn (% theo th tch).

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Hm lng CO2 b Sng Hng cao 75 80%. Hm lng H2S, CO2 rt

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

min Ty sang min ng Canada v c sang M (cng sut ca ng ng l

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

nht trong cng ngh nghin cu v tr, nghin cu kh quyn, nghin cu k

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Cm m th nht: nm vng ng bng Bc B gm nhiu m kh nh,

trong Tin Hi - C cha khong 250m/ kh, bt u khai thc t thng

Cm m th hai: thuc vng bin Cu Long, gm 4 m du: Bch H,

Hin nay m Bch H v m Rng c 21 gin khai thc ln nh

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Cm m th ba: nm vng bin Nam Cn Sn gm m du i Hng

Cm m th t: ti thm lc a Ty Nam gm m Bungakclwa Ci

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Vi tim nng v kh kh phong ph nh vy, nc ta c iu ki pht

CHNG II. CC PHNG PHP CH BIN KH T NHIN

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Tin hnh ch bin kh bng phng php ngng t nhit thp t

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

- Theo ngun lm lnh c th c: chu trnh lm lnh ngoi; chu trnh lm

Hnh 1. S ngng t NNT mt bc

Hnh 1 l s cng ngh ch bin kh lm vic theo phng php ngng

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Sau khi c lm sch s b trong thp tch 1, kh c a vo my nn

Mt s s cng ngh khc ch bin kh bng phng php ngng t

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Hnh 2. S NNT c chu trnh lm lnh dng tc nhn lnh hn hp.

- S NNT hai bc nhn C2 c chu trnh lm lnh bng propan v etan:

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng

Hnh 3. S cng ngh nh my ch bin kh Ty Virginia (M)

SVTH: Nguyn Thanh Tung

An Chuyn Nganh Ch Bin Khi

GVHD: TS. L Minh Thng