Akademik Biliim 2012

SAYISAL MGELER N AYRIK KOSNS DNM ESASLI VER

GZLEMENN ATAKLARA DAYANIKLILII

Murat YELYURT
*
, Ahmet Turan ZCERT
**
, Yldray YALMAN
*
ve smail ERTRK
*


(*)

Turgut zal niversitesi, Bilgisayar Mhendislii Blm, ANKARA
(**) Sakarya niversitesi, Elektronik ve Bilgisayar Eitimi Blm, SAKARYA
myesilyurt@turgutozal.edu.tr, aozcerit@sakarya.edu.tr, yyalman@turgutozal.edu.tr, ierturk@turgutozal.edu.tr

zet: Sktrlm saysal imgeler zellikle internet ortamnda yaygn bir biimde kullanlmaktadr. Bu durum, telif
hakk ihlallerinin nlenmesi ve sktrlm imgelerin gizli haberleme ortam olarak kullanlmas alarndan yeni
almalarn da k noktas olmutur. Damgalama ve veri gizleme olarak adlandrlan her iki durumda da saysal
imgelere eitli yntemlerle gizli veriler (damga, kiisel bilgi, kritik bilgi vb.) gmlr. Bu imgelerin iletiim
ortamndayken deiik saldrlara ve bozulmalara maruz kalma ihtimali, tanlan gizli bilgilerin kaybolmamas
amacyla dayankl veri gizleme yntemlerinin gelitirilmesi ve kullanm nem arz etmektedir. Bu bildiride sunulan
almada, Ayrk Kosins Dnm (AKD) esasl grnmez damgalama/veri gizleme yntemi kullanlarak elde edilen
tayc imgelerin, eitli saldrlar (sktrma, parlaklk deitirme, tekdze grlt) sonucunda ierdii gizli bilgiyi
muhafaza etme yeterlilii incelenmektedir. AKD bloklarna ait katsaylarn veri gizleme iin kullanlmas ve ikili
damgann her bir bitinin ayr bir bloa gmlmesi ile ataklar sonucunda gizli bilgide oluan bozulmann minimize
edilebildii gsterilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Grnmez Damgalama, Veri Gizleme, Ayrk Kosins Dnm, Bilgi Gvenlii

ROBUSTNESS OF DIGITAL IMAGE DATA HIDING METHODS BASED ON DISCRETE
COSINE TRANSFORM AGAINST ATTACKS


Abstract: Compressed digital images are often used because they have relatively small sizes and can be easily
transmitted over the internet. This fact naturally brings up copyright issues to be handled as well as enables utilizing
compressed images as an important medium for transferring secret information. In both cases, watermarks or secret data
are hidden in digital images by using various data embedding methods. However, any attack from a third party may lead
to loss of hidden data carried in the stego images. In this paper, robustness of Discrete Cosine Transform (DCT) based
data hiding or blind watermarking methods for digital images against well-known attacks (jpeg compression, sharpen
noise, uniform noise, etc.) is examined. The method focused on in this work is based on the fact that each bit of the
binary watermark is embedded in a different DCT block. Thus, carrier deterioration is minimized, achieving a high
invisibility. The results show that, this method can be safely used for binary watermarks. After the data hiding or
watermarking processes, stego images is corrupted by using JPEG compression, sharpen and uniform noise attacks in
order to analyze the changes on the watermark/hidden data.
Keywords: Invisible Watermarking, Data Hiding, Discrete Cosine Transform, Information Security
1. Giri

Hzla gelien bilgisayar teknolojisi ile birlikte artan
internet kullanm imge, video, ses, yaz gibi oklu
ortam elemanlarnn serbeste kullanlmasna olanak
salamtr [1]. Saysal oklu ortam dosyalarn
korumak iin gnmze kadar birok veri gizleme
yntemi gelitirilmi olup, bunlardan en ok
kullanlanlar; Steganografi Algoritmalar, Damgalama
Algoritmalar ve dier veri gizleme algoritmalardr [2].

Damgalama yntemleri genel olarak damgalama
algoritmasnn oluturduu dzleme gre iki ana
grupta incelenmektedir:
Uzamsal Alan (Spatial Domain): Damgalama
ilemi iin imgenin piksel deerleri kullanlr.
Frekans Alan (Frequency Domain): Damgalama,
Ayrk Kosins Dnm (AKD), Ayrk Fourier
Dnm (AFD) veya Ayrk Dalgack Dnm
(ADD) gibi dnmler sonucunda elde edilen
katsaylar kullanlarak gizlenir [3].

Akademik Biliim 2012

Bu dnmlerden AKD, birok almada grnt
damgalama yntemi olarak tercih edilmi Frekans Alan
aracdr [4].

mgelerin damgalanmas konusunda son yllarda
olduka baarl almalar yaplm, zellikle logo ya
da grlt eklindeki damgalar imgelere gmlmtr.
Uzamsal alanlarda yaplan almalar Cox ile
balam, ancak baz saldrlar karsnda dayanaksz
olan bu algoritmalar ilk olarak Pivanin AKD alannda
yapm olduu almalarla birlikte frekans uzaynda
yaygn olarak yaplmaya balanmtr [5].

Bu bildiride sunulan almada, Ayrk Kosins
Dnm (AKD) esasl grnmez bir damgalama
yntemi kullanlarak elde edilen yeni imgelerin, eitli
saldrlar (sktrma, parlaklk deitirme, tekdze
grlts) sonucunda, ierdikleri gizli bilgiyi muhafaza
etme yeterlikleri incelenmektedir.

Bildirinin izleyen blmleri yle organize edilmitir:
Blm 2de imge sktrma hakknda genel bilgiler
verilerek, alt blmlerde YCbCr renk uzay ve AKD
anlatlmaktadr. Uygulanan grnmez damgalama
yntemi ve ataklara kar tayc imgelerin dayankll
Blm 3te detaylandrlrken, son blmde ise sonular
ve genel bir deerlendirme sunulmaktadr.

2. mge Sktrma Temelleri

Veri sktrma yntemleri, verilerin depolama
ortamlarnda daha az yer kaplamalar ve bir iletiim a
zerinden daha hzl transfer edilebilmeleri iin
gnmzde yaygn olarak kullanlmaktadrlar.
Sktrma yntemleri kaypsz ve kaypl sktrma
olarak iki alt balkta incelenirler. Kaypsz sktrmada
orijinal veri sktrma ileminden sonra istendiinde
tamamen elde edilebilirken, sktrma oranlar dk
kalmaktadr. Kaypl sktrmada ise orijinal veride
kayplar meydana gelmekle birlikte kapladklar alan ya
da iletimde ihtiya duyulan band genilii azalmakta ve
sktrma oranna bal olarak grntde meydana
gelen bozulma nsan Grme Sistemi (GS) tarafndan
alglanamamaktadr. Kaypl sktrma yntemlerinde
en ok kullanlan JPEG algoritmasnda, ncelikle
YCbCr dnm yaplr ve sonra AKD (DCT)
dnm gerekletirilir.
ekil 1'de JPEG sktrma algoritmasnn genel emas
grlmektedir [6].

2.1. RGB ve YCbCr Renk Uzaylar

Birok almada imgelerin renk deerleri veri gizleme
ve damgalama algoritmalarnda kullanlmaktadr.
Saysal imgelerde RGB (Red, Green, Blue) (ekil 2).
MPEG (Motion Pictures Expert Group) ve JPEG
formatlarnda YUV (Y: Luminance, U: Chrominance1
(blue), V: Chrominance2 (red)) ve YCbCr (Y:
Luminance, Cb: Chrominance1 (blue), Cr:
Chrominance2 (red)) renk uzaylar kullanlmaktadr [7].


(a) (b)

(c) (d)
ekil 2. RGB imge (a) ve R (b), G (c), B (d) renk
kanallar.

RGB renk uzaynda renkler her biri 8 bitlik ayr
kanalda tanmlanmaktadrlar. Bu renk uzaynda renk
(hue), doygunluk (saturation) ve parlaklk (brightness)
deerleri bulunmamaktadr.

YCbCr renk uzaynda ise biri parlaklk (Y) olmak zere
iki renk (Cb, Cr) kanal bulunmaktadr (ekil 3). Bu
renk kanallarnda parlaklk deeri 4 bit, renk deerleri
ise ikier bitle ifade edilmektedir.

ekil 1. JPEG imge sktrma emas.
Akademik Biliim 2012


(a) (b)


(c) (d)
ekil 3. YCbCr imge (a) ve Y (b), Cb (c), Cr (d) renk
kanallar.

Denklem (1)'de ITUR BT.601 standardna gre RGB
renk uzayndan YCbCr renk uzayna dnm
gsterilmektedir [8].

Y = 0.257R + 0.504G + 0.098B + 16
Cb =0.148R 0.291G + 0.439B + 128
Cr = 0.439R 0.368G 0.071B + 128
(1)
2.2. Ayrk Kosins Dnm (AKD)

Ayrk Kosins Dnm, frekans alannda en uygun
enerji dalmn salamas sebebiyle, Jpeg, Mpeg ve
H.26x serileri de dahil olmak zere bir ok kodlama
sisteminde, baaryla kullanlmaktadr [9].

Damgalama ilemlerinde AKDnin orta bandnda
(middle band) yer alan katsaylarn kullanlmasnn
sebebi sktrmalar karsnda olduka dayankl bir
yapda olmasdr. Denklem (2)de NM boyutlu bir
f(x,y) imgesinin AKD forml grlmektedir [10].

( )

()() ( )
( )

( )

(2)

() () {

3. Kullanlan AKD Esasl Damgalama Yntemi

Frekans Uzay, literatrde yer alan birok grnmez
damgalama uygulamasnda kullanlmtr. zellikle
JPEG sktrma saldrsna maruz kalan imgelerde,
damga bilgisini korumak amacyla AKD esasl
yntemler tercih edilmektedir [11]. AKD ile yaplan
damgalama uygulamalarnda imge, her biri 88
boyutunda olan bloklara blnr ve her bloun
frekanslar ayr ayr hesaplanr (ekil 4). Deiikliklerin
yaplaca frekanslarn seiminde, JPEG kaypl
sktrmasnn etkisi ve imgede oluacak bozulmann
GS tarafndan fark edilemeyecek kadar kk bir
seviyede tutulmas nemli rol oynamaktadr. Bunun iin
orta frekans bandnn seilmesi literatrde genel kabul
gren bir yaklamdr [10, 11].

















ekil 4. mgenin (Y) kanal iin rnek AKD katsaylar.

AKD kullanlarak gereklenen damgalama
uygulamalarnn ataklara dayanklln test edebilmek
iin rnek bir yntem kullanlm olup, takip eden alt
blmde ilgili yntemin detaylar anlatlmaktadr.

3.1. Damgann mgeye Gmlmesi

Sunulan rnek uygulamada, 20002000 znrlkteki
24 bitlik rt verisinin RGB renk deerleri YCbCr renk
deerlerine dntrlmekte, elde edilen Y (Luminance
Parlaklk) deeri iin AKD dnmne tabi
tutulmaktadr (ekil 4). Ortaya kan AKD blok
katsaylarndan, bloun orta bandnda yer alan (5, 2) ve
(4, 3) hcreleri damgalama iin seilmitir (ekil 5).


RGB-YCbCr
Dnm
Y
Akademik Biliim 2012

Gm verisinin 1 olduu durumlarda AKD (5, 2)
katsaysnn byk olmas istenmekte, 0 olduu
durumlarda ise bu katsaynn kk olmas
istenmektedir [12].


ekil 5. Damgalama iin kullanlan AKD frekans
bileenleri.

Gm verisi 1 olduu halde AKD (5, 2) < AKD (4, 3)
ise, deerler birbirleriyle yer deitirilir. Bu ilemin
ardndan AKD katsaylarnn birbirlerine ok yakn
olmasndan dolay damgann (ekil 6) en az kaypla geri
dndrlmesini salamak amacyla bir gllk sabiti
(n) tanmlanmtr [13, 14, 15].

Eer gm verisi = 1 ise

AKD (5, 2) = AKD (5, 2) + n (3)
AKD (4, 3) = AKD (4, 3) + n

Bu sabit, gm verisinin geri dnmnde belirleyici
rol oynamaktadr. Yaplan deneysel almalar
sonucunda en iyi sonucu veren n deeri 12 olarak
belirlenmitir. Bu noktada dikkat edilecek husus,
kullanlan damgalama ynteminde AKD katsaylarna
gm verisi deerlerinin herhangi bir ekilde
eklenmediidir.

ekil 6. 200200 boyutlarndaki gm verisi.

Damga eklenen imgelerde (ekil 7) oluan bozulmalar
uygulanan veri gizleme/damgalama yntemin
baarmn belirlemek iin byk nem tamaktadr. Bu
bozulmalar literatrde yaygn kabul gren Tepe Sinyal
Grlt Oran (PSNR: Peak Signal to Noise Ratio) ile
llmektedir. Kullanlan damgalama ynteminin
imge iin PSNR baarm olduka yksek olup kabul
edilebilir seviyededir (Tablo 1).
Tablo 1. Uygulanan AKD esasl yntemin baarm.
mgeler
(20002000)
PSNR (dB)
Lena 47,78
Baboon 44,24
Airplane 48,10


(a) (d)

(b) (e)

(c) (f)
ekil 7. Damgalamada kullanlan orijinal imgeler (a, b,
c) ve damgalanm imgeler (d, e, f).

3.2. Damgann Tayc mgeden karlmas

Kullanlan rnek yntemde damgann rtl veriden
elde edilmesi, damgalama ilemlerine oranla daha kolay
yaplmaktadr. ncelikle, damgay tayan tayc
imgeye, damgalama ileminde olduu gibi
RGBYCbCr renk dnm uygulanr ve parlaklk
deerlerinin AKD katsaylar elde edilir. Damgalama
srasnda kullanlan (5,2) ve (4,3) katsaylarnn
deerleri dikkate alnarak gm verisi (1 veya 0) deeri
tekrar elde edilir. Gm verisi v olmak zere incelenen
blokta,
{
( ) ( )
( ) ( )
(4)
Akademik Biliim 2012

denklemi ile damgalanm veri tespit edilmektedir. Bu
ilem gm verisi kadar blok iin uygulanr. Tarama
ilemi bittiinde damga tekrar elde edilmi olur.
Damgann, imgeye ait AKD katsaylarna gmlmesinin
ardndan kuantalama ilemi yaplp, kaydedilmesi
srecinde baz kayplar meydana gelmektedir. Oluan
bu kayplara ek olarak, imgenin nc kiilerce
ataklara maruz braklmas ihtimali, damgann salkl
ekilde elde edilmesinin nne gemektedir. ekil 8 ve
9da damgalanm imgelere baz ataklarn yaplmasnn
ardndan, damgada oluan bozulmalar grlmektedir.

Damgal mge Elde Edilen Damga Baarm
J
P
E
G

S
a
l
d

(
s

r
m
a

o
r
a
n

%
2
0
)



% 99


% 100


% 99
(a)
Damgal mge Elde Edilen Damga Baarm
J
P
E
G

S
a
l
d

(
s

r
m
a

o
r
a
n

%
4
0
)


% 99


% 99


% 99
(b)
ekil 8. Farkl oranlarda JPEG sktrma saldrlarna
uratlm imgeler, elde edilen damgalarn grnmleri
ve kurtarlma oranlar.
ekil 8'de, damgal imgelerin % 20 ve % 40 orannda
sktrlmas sonucunda, kartlan damgalardaki
bozulmann ok dk seviyelerde olduu
grlmektedir. ekil 9'da grlen imgelerde ise
parlaklatrma ve tekdze dalml grltye maruz
braklan imgelerden elde edilen damgalarda da olduka
baarl sonular elde edilmitir. Bu noktada ne kan
en nemli sonu, AKD esasl bir yaklamla kodlanan
ilgili damgann nc kiilerin yapaca saldrlardan
en dk seviyede etkilenmesi, dolaysyla damgann
imgeden karlmasnn ardndan anlalabilir olmasdr.

Damgal mge Elde Edilen Damga Baarm
P
a
r
l
a
k
l
a

r
m
a

(
S
h
a
r
p
e
n
)

G

l
t

% 99


% 100

% 99
(a)
Damgal mge Elde Edilen Damga Baarm
T
e
k
d

z
e


(
U
n
i
f
o
r
m
)

G

l
t

% 99


% 95

% 91
(b)
ekil 9. Parlaklatrma (a) ve tekdze (b) grltleri ile
atak yaplan imgeler, elde edilen damgalarn grnmleri
ve kurtarlma oranlar.
Akademik Biliim 2012

4. SONU

Sunulan alma, ikili logolarn sktrlm saysal
imgelere gizlenmesi/damgalanmas uygulamalarnda,
AKD ynteminde kullanlan orta bant katsaylarnn
hem damgann saldrlara kar dayanklln artrd
hem de imgeler zerinde olduka dk bozulmalara
sebep olduunu gstermektedir.

Damgalama ileminde rt verisi olarak kullanlan 24
bit RGB imgelerin YCbCr dnm yaplarak
parlaklk (Y) deeri zerinde gizleme ilemi
uygulanmaktadr. Jpeg ve Mpeg standartlarnn renk
deerlerinden ziyade, yksek younluklu Y deerini
kullanmalar damgann yaplan saldrlara kar daha
gl olmasn salamaktadr.

Literatrde yer alan dier almalar incelendiinde, ok
kk boyutlu ikili resimlerin damga olarak kullanlm
olduu grlmektedir. Bu bildiride sunulan ve
deerlendirilen yntemin rnek uygulamasnda ise
40000 bitten oluan nispeten byk bir veri/damga
kullanlm olmasna ramen, damgann imge ierisine
gmlmesi ve karlmas ilemleri olduka basit ve
baarl bir ekilde gerekletirilebilmektedir.

Damgann ataklara kar dayanklln deerlendirmek
amacyla yaplan rnek saldrlar (kaypl sktrma,
parlaklatrma ve tekdze dalml grlt) sonucunda,
damgada oluan bozulmalarn kabul edilebilir
seviyelerde olduklar grlmtr. Sonu olarak, AKD
esasl veri gizleme/damgalama yntemlerinin gizli
haberleme ve telif hakk ihlali nleme uygulamalarnda
kullanmnn yerinde bir yaklam olaca
ngrlmektedir. nerilen bu yaklamn, sadece
sktrlm imgelerde deil yaplacak gelitirme ile
sktrlm video (Mpeg) ortamlarnda da etkin ekilde
kullanmnn mmkn olduu deerlendirilmektedir.

KAYNAKLAR

[1] W. Zhu, Z. Xiong ve Y.-Q. Zhang, Multiresolution
Watermarking for Images and Video, IEEE
Transactions on Circuits and Systems for Video
Technology, 9(4), pp. 545550, 1999.

[2] O. Cetin, A. T. Ozcerit, A new steganography
algorithm based on color histograms for data embedding
into raw video streams, Computers & Security, 28,
670682, 2009.

[3] C. T. Hsu, J. W. Wu, Hidden Digital Watermarks in
Images, IEEE Transaction on Image Processing, 8 (1),
5868, 1999.

[4] Q, Wang, S. Sun, DCTBased Image Independent
Digital Watermarking, 5th International Conference on
Signal Processing, 2, 942945, 2000.

[5] S.Aydn, M. Memi, E. Elba, Dijital mgelerde
ok Katmanl DWT ile Damgalama Metodu, SIU 2008,
Aydn, 2008.

[6] A. Mesut, Veri Sktrmada Yeni Yntemler, Ph.D.
Thesis, Trakya University, 2006.

[7] S. K. Singh, S. K. D. Agarwal, A. Gambhir, S.
Kumar, Colour Space Entropy Based Lossy and
Lossless Colour Image Compression System,
International Journal of Computer Science and Network
Security, 9 (3), 327-336, 2009.

[8] R. Lukac, K. N. Plataniotios, Color Image
Processing: Methods and Applications, Taylor &
Francis Group, LLC, New York, 2007.

[9] Y.Y. Chen, Medical Image Compression Using
DCT-based Subband Decomposition and Modified
SPIHT Data Organization, International Journal of
Medical Informatics, Elsevier, 76 (2007) 717725,
2006.

[10] P. Zhengjun, A. G. Rust, H. Bolouri, Image
Redundancy Feduction for Neural Network
Classification Using Discrete Cosine Transforms,
IEEEINNSENNS International Joint Conference,
3(3), 149154, 2000.

[11] A. Koschan, M. Abidi, Digital Color Image
Processing, Wiley Interscience, Canada, 5051, 2008.

[12] Yesilyurt, M., Yalman, Y., Erturk, I., Ozcerit, A.T.,
A DCT based Invisible Watermarking Application for
Compressed Images, 8
th
International Conference on
Electronics and Computer Technologies
(IKECCO'2011), December 1820, Kazakhstan, 2011.

[13] F. A. P. Petitcolas, Watermarking Schemes
Evaluation, IEEE Signal Processing Magazine, 17,
5864, 2000.

[14] C. T. Hsu, J. L. Wu, Multiresolution Watermarking
for Digital Images, IEEE Transactions on Circuits and
Systems II: Analog and Digital Signal Processing,
45(8), 10971101, 1998.

[15] V. Saxena, J. P. Gupta, Collusion Attack Resistant
Watermarking Scheme For Colored Images Using DCT,
IAENG International Journal of Computer Science,
34(2), 2007.