Polyline merupakan garisan-garisan atau lengkung-lengkung yang disambungkan secara

berturutan. Ia merupakan suatu entiti tunggal di mana ianya boleh:

mengandungi satu atau lebih garisan ataupun lengkung.
mempunyai kelebaran (width).
mempunyai bahagian yang menirus.
tertutup.
disunting
Mengaktifkan arahan Polyline:
1. Menggunakan papan kekunci
Command: Polyline atau pline atau PL (enter)
. Pull-down menu : Draw ! Polyline
". Menggunakan ikon pada toolbar
#rahan Arc digunakan untuk membina lengkung atau sebahagian bulatan.
Mengaktifkan arahan Arc:
1. Menggunakan papan kekunci
Command: #rc atau A (enter)
. Pull-down menu : Draw ! Arc
". Menggunakan ikon pada toolbar
Function & Accelerator Keys
Posted by $arawahida #bdullah in 1.% $unction & #ccelerator 'eys( )nit 1 : Pengenalan
kepada C#* & #utoC#*. +ea,e a comment
$1 -nline .elp
$ $lipscreen
$" -snap -/0-$$
$1 2ablet -n0-33
$4 Isoplane 2oggle
$5 Coords -n0-33
$6 7rid -n0-33
$% -rtho -n0-33
$8 9nap -n0-33
$1: Polar -n0-33
$11 -b;ect 9nap 2racking -/0-$$
Press C2<+ = # to turn 7<-)P9 on0o33.
Press C2<+ = > to turn 9/#P on0o33.
Press C2<+ = C to C-P?C+IP
Press C2<+ = * to turn C--<*9 on0o33.
Press C2<+ =@ to 2oggle Isoplane settings.
Press C2<+ =$ to turn -snaps -/0-$$
Press C2<+ = 7 to turn 7<I* on0o33.
Press C<2+ = ' 3or .yperlinks
Press C2<+ = + to turn -<2.- -/0-$$
Press C2<+ = / to create a /@A drawing.
Press C2<+ = - to -P@/ an eBisting drawing.
Press C2<+ = P to P+-2 a drawing.
Press C2<+ = 9 to Csa,e a drawing.
Press C2<+ = 2 to turn the digitiDing tablet on0o33.
Press C2<+ = E to cut to Clipboard.
Press C2<+ = F to )/*-
#rahan Circle digunakan untuk membina bulatan.
Mengaktifkan arahan Circle:
1. Menggunakan papan kekunci
Command: Circle atau C (enter)
. Pull-down menu : Draw ! Circle
". Menggunakan ikon pada toolbar
#rahan Line digunakan untuk membina satu garisan lurus dengan menentukan
kedudukan titik( iaitu start point dan next point/end point. 7arisan yang bersambungan
akan membentuk satu ob;ek.
Mengaktifkan arahan Line:
1. Menggunakan papan kekunci
Command: Line atau L (enter)
. Pull-down menu : Draw ! Line
". Menggunakan ikon pada toolbar
Specify first point: klik titik A
Specify next point or [Undo]: klik titik B atau 15 (enter)
Specify next point or [Undo]: (enter)
UNJURAN ORTOGRAFIK - Konsep Asas II
+ukisan ortogra3ik boleh dilukis menggunakan :
Papan lukisan
'ertas isograd
ataupun
9ecara berkomputer #utocad
Intro Co,er #utoC#* :1
.asil un;uran -rtogra3ik menggunakan #utoCad :1
'edua-dua cara ini boleh diaplikasikan mengikut atas keselesaan pengguna. /amun
begitu perisian #utoC#* telah digunakan secra meluas dalam bentuk lukisan ini diatas
ketepatan dan kekemasan selain memudahkan pengguna.
+ukisan ortogra3ik ini biasanya dilukis dalam bentuk sudut pandangan pertama G sudut
pandangan ketiga saha;a.
Iaitu sudut pandangan >ritish dan 9udut Pandangan #merika:
)n;uran pandangan ketiga
)n;uran pandangan pertama
PerbeDaan dapat dilihat diantara dua un;uran tersebut walaupun kedua-duanya adalah
un;uran ortogra3ik.
9ebgaimana entri yang sebelum ini )n;uran ortogra3ik mempunyai tiga sudut
pandangan yang harus untuk di3ahami iaitu pandangan hadapan( sisi dan ;uga atas0plan.
Hika sebelum ini diimplementasikan dalam analogi buah dadu sekarang kita lihat dari
bentuk sesebuah model pula.
9ebagai contoh :
un;uran ortogra3ik pandangan pertama
E mewakili pandangan hadapan
? mewakili pandangan plan0atas
A mewakili pandangan sisi
Itu saha;a buat pengenalan un;uran ortogra3ik ini
sekian
UNJURAN ORTOGRAFIK - Konsep Asas
#pabila memerhatikan sesuatu ob;ek( pastinya kita dapat melihat bentuk ob;ek tersebut
dalam pelbagai pandangan sama ada dari atas( sisi atau hadapan. 9etiap pandangan akan
mendapat gambaran bentuk yang berbeDa walaupun mewakili ob;ek yang sama. -leh
sebab itu( un;uran ortogra3ik cuba melukiskan ketiga-tiga pandangan asas ini bersama
bagi men;elaskan rupa bentuk sebenar sesuatu ob;ek.
9ebagai contoh ( melalui un;uran ortogra3ik( ketiga-tiga arah pandangan terhadap
bongkah dadu di sebelah akan digabungkan seperti ra;ah 1.: dibawah :
<a;ah 1.:
2iga arah pandangan yang utama dalam un;uran ortogra3ik ialah pandangan hadapan(
pandangan pelan dan ;uga pandangan sisi.
Pandangan dari arah B dikenali sebagai pandangan atas atau pelan. Pandangan dari arah
A pula dikenali sebagai pandangan hadapan manakala pandangan dari arah C pula
dikenali sebagai pandangan sisi. *alam lukisan ke;uruteraan( ;ika ukuran pandangan
hadapan dan sisi sama( kita berhak untuk tentukan bahagian mana yang mewakili
pandangan hadapan dan pandangan sisi. Hika ukuran ob;ek tersebut kelihatan lebih
pan;ang dan kelihatan lebih ;elas( maka pandangan tersebut secara automatik men;adi
pandangan hadapan dan pandangan sisi mewakili ukuran yang lebih pendek bagi ob;ek
tersebut.
Lukisan Ortografik Unjuran Sudut Ketiga (erga!ar"
9tep 1. 2entukan ob;ek yang ingin dilukis.
9tep . Pilih arah pandangan yang sesuai.
9tep ". +ukis paksi un;uran dan tentukan kedudukan
pandangan yang akan di lukis.
9tep 1. +ukis salah satu pandangan pada paksi yang
berpadanan.
9tep 4. )n;urkan kelebaran ob;ek ke ruangan pandangan
hadapan dan lengkapkan pandangan tersebut termasuk
garisan permukaan condong yang terlibat mengikut saiD
sebenar ob;ek.
9tep 5. )n;urkan kelebaran dan pan;ang ob;ek dari lukisan
pelan dan hadapan ke ruangan sisi. +engkapkan pandangan
tersebut termasuk garisan tersembunyi yang terlibat
9tep 6. #khir sekali tebalkan garisan ob;ek dan garisan
tersembunyi. 'etebalan garisan tersembunyi adalah
sederhana.
Lukisan O#ik
#ssalammualaikum w.b.t dan salam se;ahtera. Pada kali ini( kami akan menga;ar tentang
lukisan oblik. 9ebelum itu ada beberapa ob;ekti3 pembela;aran yang akan anda peroleh
melalui sesi kali ini.
Obektif !e"belaaran
'ami akan menerangkan kepada anda mengenai ciri-ciri lukisan oblik.
PerbeDaan di antara ;enis-;enis lukisan oblik dengan betul.
Melukis lukisan oblik dengan menggunakan kaedah yang betul.
#engenalan
+ukisan oblik merupakan 1 lagi kaedah yang digunakan untuk menun;ukkan rupa bentuk
sesuatu ob;ek dalam bentuk lukisan. +ukisan ini mempunyai banyak persamaan dengan
lukisan isometri kerana ime; yang dilukis berbentuk "*. -b;ek oblik mempunyai pelan
permukaan kiub yang selari dan dua permukaan yang condong berdasarkan kepada sudut
kecondongan ob;ek.
Ciri$ciri %ukisan Oblik
Mempunyai 1 paksi yang mendatar.
Mempunyai 1 paksi yang menegak.
Mempunyai 1 paksi sorot bersudut ":I( 14I dan 5:I dari paksi yang mendatar.
>agi paksi oblik sudut yang lebih kecil akan kelihatan ukuranya kelihatan
pan;ang.
9udut yang lebih besar bagi ob;ek tersebut akan kelihatan lebih ;elas dan kemas
;ika dilihat melalui pandangan atas.
ra;ah 4.1
&enis lukisan oblik
-blik ka,alier (saiD penuh)
-blik kabinet (setengah dari saiD penuh)
-blik am ("01 dari saiD penuh)
ka,alier
'etiga-tiga paksi menggunakan skala yang sama
9udut yang biasa digunakan adalah ":I( 14I dan 5:I
ra;ah 4.
kabinet
)kuran sebenar digunakan pada paksi menegak dan mengu3uk saha;a.
)kuran pada paksi surut adalah J dari skala penuh
AM
)kuran sebenar digunakan pada paksi menegak dan mengu3uk saha;a
)kuran pada paksi surut adalah K dari skala penuh
+ukisan ini ;arang digunakan berbanding ka,alier dan kabinet
9ebagai ilmu tambahan kepada anda :
+ukisan oblik adalah ime; " dimensi yang mempunyai paksi menegak( lebar dan
kedalaman.
+ukisan oblik diperlukan kerana ada sesetengah ob;ek yang tidak dapat
digambarkan dengan tepat menggunakan lukisan isometri.
2erdapat " ;enis lukisan oblik iaitu oblik ka,alier( kabinet dan am. 2etapi oblik
am ;arang digunakan.
'edalaman ob;ek bagi oblik kabinet adalah separuh daripada pan;ang sebenar.
'aedah lukisan oblik adalah sama dengan kaedah lukisan isometri iaitu kaedah
kotak dan kaedah bingkai manakala bagi pembinaan lengkung pula menggunakan
kaedah 1 titik dan kaedah koordinat.
Lukisan o#ik $ %ara-%ara !e#ukisn&a
9tep 1
#nda dikehendaki melukis mengikut paksi oblik yang sesuai berdasarkan contoh yang
telah diberikan.
9tep
'emudian( ob;ek tersebut hendaklah memaparkan bahagian sisi kanannya dan paksi oblik
yang boleh digunakan ialah L 14I arah ke kanan.
9tep "
9eterusnya( anda hendaklah melengkapkan kotak oblik asas dan lukis pandangan hadapan
dan sisi pada kotak tersebut.
9tep 1
#nda dikehendaki mengun;urkan garisan pada permukaan ke dalam kotak asas sehingga
bentuk ob;ek yang dikehendaki dapat diperolehi.
9tep 4
#khir sekali( anda haruslah menebalkan garisan ob;ek tersebut supaya kelihatan lebih
kemas.
Lukisan Iso!etrik $ pengena#an
Pada kali ini( kami akan menerangkan tentang lukisan isometrik. 9ebelum itu terdapat
beberapa ob;ekti3 pembela;aran yang bakal anda peroleh melalui penga;aran kali ini.
membincangkan tentang 3ungsi lukisan isometrik
mentakri3kan perbeDaan antara paksi-paksi isometrik
melukis lukisan isometrik dengan betul.
Paksi isometrik iala kedudukan dimana bongkah isometrik akan dilukis. Paksi isometrik
secara asasnya melibatkan pan;ang( lebar dan kedalaman. Paksi asas isometrik adalah
seperti ra;ah dibawah.
ra;ah 5.1
walaubagaimanapun( paksi isometrik boleh disusun dalam pelbagai kedudukan untuk
memperolehi pandangan yang lebih tepat ime; yang dilukis.
ra;ah 5.
Kae'ah "elukis %ukisan (so"etrik
a) Pemilihan paksi isometrik sama ada paksi laDim( terbalik atau mengu3uk perlulah
berdasarkan kepada kedudukan ob;ek yang akan dilukis dari arah atas( bawah( sisi( atau
sebagainya. kedudukan yang hendak dilukis ;uga perlu dipastikan kesesuaian dengan
ruangang di kertas lukisan untuk memastikan ia mencukupi.
b) Pan;angkan garisan paksi isometrik yang telah dilukis. dengan meru;uk kepada lukisan
ortogra3ik ob;ek yang akan dilukis.( tandakan tinggi( lebar( dan pan;ang yang terbesar
bagi ob;ek tersebut di atas garisan paksi isometrik.
c)cantumkan ukuran-ukuran yang telah ditandakan dengan garisan lurus sehingga
terbentuk kotak asas. Perlu diingat bahawa garisan yang digunakan untuk membina kotak
asas ini hanyalah garisan binaan.
d)+ukiskan pandangan hadapan ob;ek itu (bersumberkan un;uran ortogra3ik) pada
bahagian hadapan kotas asas( pandangan sisi pada bahagian tepi kotak dan pandangan
pelan pada bahagian atas kotak. )n;urkan semua garisan ob;ek yang terdapat pada kotak
asas tersebut ke bawah dan ke dalam sehingga bercantum dan membentuk rupa ob;ek
yang dikehendaki.
)*A(+$*A(+ K,-.A* %/K(*A0)
SAIZ TINGGI X LEBAR (mm)
1#-
#-
#-
#1
#
#"
#1
#4
#5
#6
#%
#8
#1:
"6% B 15% mm
15% B 11%8 mm
11%8 B %11 mm
%11 B 481 mm
481 B 1: mm
1: B 86 mm
86 B 1: mm
1: B 11% mm
11% B 1:4 mm
1:4 B 61 mm
61 B 4 mm
4 B "6 mm
"6 B 5 mm
)F/01*( A*A* M/2A3)
14 %(M(.*
+imits digunakan untuk menetapkan dan mengawal sempadan lukisan serta paparan grid.
+imits sesuatu lukisan adalah merupakan titik-titik dua dimensi dalam 9istem 'oordinat
>umi (Aorld Coordinate 9ystem) yang menun;ukkan kedudukan titik terendah sebelah kiri
(lower-le3t limit) dan titik atas sebelah kanan (upper-right limit).
#pabila arahan ini diakti3kan( limit lukisan menghadkan koordinat-koordinat yang boleh
dimasukkan di dalam kawasan segiempat kawasan lukisan.
+imits lukisan ;uga menggambarkan kawasan lukisan dengan bantuan paparan titik-titik
grid.
Caranya ialah :
Command : li"its (enter)
9peci3y lower le3t corner : $567$56 (enter)
9peci3y upper right corner : 5667566 (enter)
54 1-(2
7<I* merupakan titik-titik kecil di atas editor lukisan yang bertindak sebagai titik ru;ukan
terhadap sebarang nilai an;akan yang telah ditetapkan.
9ecara asalan( ;arak antara titik-titik grid adalah 1:.
/ilai ini boleh ditukar-tukar bergantung kepada keperluan ketika melukis sesuatu ob;ek.
Caranya :
Command : gri' (enter)
9peci3y grid spacing(E) or M-/0-$$09nap0Ma;or0a*apti,e0+imits0$ollow0#spectN
O1:.::::P: 16 (enter)
84 *0A#
9/#P ialah satu 3ungsi yang membenarkan kursor hanya bergerak pada titik-titik grid
saha;a.
Ia ;uga akan menentukan ketepatan ukuran yang akan terhasil.
Caranya :
Command : sna! (enter)
9peci3y snap spacing or M-/0-$$0#spect09tyle02ypeN O1:.::::P: 16 (enter)
94 +OOM
#dalah 3ungsi paparan sepertimana sesebuah kamera.
Perlu menggunakan 3ungsi ini untuk memeastikan ob;ek yang dilukis kelihatan di skrin
komputer semaksima yang mungkin.
Caranya :
Command : Doom (+) (enter)
Command : all
54 O-.3O
$ungsi ortho hanya perlu diakti3kan apabila seseorang ingin melukis garisan menegak
atau mendatar saha;a.
F/01*( ,:.,02
$ungsi eBtend dalam #utoC#* sering digunakan unutk meman;angkan sesuatu garis atau
lengkungan sehingga mencecah sesuatu sempadan yang telah ditetapkan oleh pelukis.
<a;ah berikut menun;ukkan apa yang dimaksudkan dengan 3ungsi @E2@/*.
1. $)/79I @E2@/* *@/7#/ M@/77)/#'#/ C-MM#/*
+angkah 1
+angkah

+angkah "
+angkah 1
#khir sekali( klik pada garisan yang hendak disambung
. $)/79I @E2@/* M@/77)/#'#/ M@/) >#< M-*I$?
F/01*( F(%%,.
$ungsi 3illet yang biasanya digunakan dalam #utoC#* adalah untuk menyambungkan
garisan-garisan atau lengkuk-lengkuk yang tidak disambung. >eberapa kriteria yang
perlu dipastikan oleh seseorang ialah sama ada 3illet yang hendak dihasilkan berkaitan
dengan polyline( radius( atau trim.
1. M@M>)#2 $I++@2 *@/7#/ M@/77)/#'#/ C-MM#/*
+angkah 1
+angkah
2aipkan ( r) untuk radius
+angkah "
Masukkan ;umlah radius
+angkah 1
Pilih garisan yang perlu di3illet( akhirnya lengkuk akan terhasil.
1. M@M>)#2 $I++@2 M@/77)/#'#/ M@/) >#< M-*I$?
POLYGON
Membentuk objek brsegi yang banyak perlu menggunakan arahan polygon.
Terdapat 2 pilihan untuk membentuk polygon tersebut iaitu :
!. "ns#ribes
2. $ir#ums#ribes
Langkah langkah untuk membentuk polygon adalah :
!. %uka &ail baru 'uto$'( ) metri# *
2. Mulakan lukisan mengikut arahan berikut :
". Menetukan sai+ lukisan
$ommand : limits , enter -
.pe#i&y lo/er .... ,0.000010.0000- : 010 , enter -
.pe#i&y upper .... , 220.0001234.0000 - : !501!50 ,enter-
"". %agi menjelaskan paparan
$ommand : + , enter -
.pe#i&y #orner 6 , real time - : a , enter -
$ommand : + , enter -
.pe#i&y #orner 6 , real time - : 0.37 , enter -
!. %ina polygon mengikut arahan berikut
$ommand : polygon , enter -
8nter 6o& sides ,2- : 9 , enter -
.pe#i&y #enter 6:8dge; : 20150 , enter -
8nter an option 6 ,"- : " , enter -
.pe#i&y radius o& #ir#le : 20 , enter -
$ommand : polygon , enter -
8nter 6o& sides ,2- : 9 , enter -
.pe#i&y #enter 6:8dge; : 40150 , enter -
8nter an option 6 ,"- : " , enter -
.pe#i&y radius o& #ir#le : 20 , enter -
2. .a<e lukisan anda.
MI<<-<
C-MM#/ : + O@/2@<P
C-MM#/ : G6:O8: O@/2@<P
C-MM#/ : G"5O: O@/2@<P
C-MM#/ : -$$9@2O@/2@<P
: 1 O@/2@<P
FUNGSI 'RAS'( )O*+ , TRI-
,-A*,
@rase adalah perintah untuk menghapus satu atau sekumpulan ob;ek yang telah dibuat.
Q 'lik pada 2oolbar Modi3y 0 Command: , (,0.,-)
Q 9elect ob;ects: klik ben'a
Q 9elect ob;ects: (,0.,-)
CO#;
Copy adalah perintah untuk memperbanyak obyek atau menyalin satu atau sekumpulan
yang ada pada area gambar.
Q 'lik pada 2oolbar Modi3y 0 Command: CP (@/2@<)
Q 9elect ob;ects: klik ben'a
Q 9elect ob;ects: (,0.,-)
.-(M
2rim merupakan satu 3ungsi dalam#utoC#* untuk tu;uan mencatas ob;ek-ob;ek yang
ditetapkan oleh pelukis.
'lik pada 2oolbar Modi3y 0 Command: .r ,0.,-
-b;ects or (select all): klik garis batas
9elect ob;ects: ,0.,-
9elect ob;ect to trim or shi3t-select to eBtend or
M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: klik yang akan 'i!otong
$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: ,0.,-
A--A;
#rray ialah 3ungsi #utoC#* yang membenarkan seseorang pelukis menghasilkan ob;ek
baru berdasarkan satu ob;ek.
Array di bahagikan kepada dua iaitu Polar Array dan ectan!ular Array.
Array rectan!ular membolehkan pengguna mengawal bilangan baris dan la;ur serta ;arak
diantara setiap baris atau la;ur tersebut. 7aris asal rectangular array ialah 1 baris dan "
;alur.
Manakala Polar Array( pengguna perlu mengawal bilangan salinan ob;ek-ob;ek
berkenaan dan samada penyalinan terputar atau sebaliknya. 7aris asal polar array ialah
"5:I.
+aDimnya arahan dan rantaian arahan dalam array adalah lebih cepat dari penggunaan
arahan copy terutama yang melibatkan penyalinan ob;ek-ob;ek ruang yang seragam atau
tetap.
$ormat arahan array adalah seperti berikutR
#2#)
Command: #rray O@/2@<P
9eterusnya kekotak dialog #rray akan terpapar di skrin ( dimana pengguna boleh memilih
sama ada mencipta array rectangular atau polar.
Menci!ta Array -ectangular
#utoC#* membina array rectangular di sepan;ang tapak (baseline) yang telah
dikenalpasti melalui sudut putaran snap semasa. -leh kerana sudut ini adalah si3ar pada
tetapan lalaian( maka baris dan ;alur dalam array rectangular adalah berorthogonal
terhadap paksi-B dan paksi-y. tetapan sudut lalaian arah si3ar boleh diubah dalam arahan
units.
Menci!ta Array #olar
9emasa mencipta array polar( array yang berlaku akan mengikut arah ;am atau sebaliknya
dimana ianya bergantung sama ada nilai sudut yang dimasukkan bernilai positi3 ataupun
negati3. He;ari array ditentukan melalui ;arak antara titik tengah yang dipilih dan titik
ru;ukan (re3erence) atau titik dasar (base point) pada ob;ek terakhir yang dipih. Pengguna
boleh menggunaka titik ru;ukan lalaian atau pengguna boleh menetapkan titik dasar yang
baru untuk digunakan sebagai titik ru;ukan.
Contoh latihanR
Command: li"its OenterP
9peci3y lower le3t corner or M-/0-$$N O:.::::(:.::::P: 676 <enter=
9peci3y upper right corner O1:.::::( 86.::::P: 5567556 <enter=
Command: > <enter=
9peci3y corner SSM#ll0Center0*ynamic0@Btents0Pre,ious09cale0Aindow0-b;ectN Oreal
timeP: a <enter=
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: 1167116
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN: ' <enter=
9peci3y diameter o3 circle: ? <enter=
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: 11671@6 <enter=
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN O1.::::P: 56 <enter=
Command: l <enter=
+I/@ 9peci3y 3irst point: tan <enter=
2o hala kursor ke titik 1 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN: tan <enter=
2o hala kursor ke titik 1 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN:
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: 11671A5 <enter=
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN O:.::::P: 95 <enter=
Command: l <enter=
+I/@ 9peci3y 3irst point: cen <enter=
-3 hala kursor ke titik 1 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN:cen <enter=
-3 hala kursor ke titik 5 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN <enter=
Command: offset <enter=
9peci3y o33set distance or M2hrough0@rase0+ayerN O2hroughP: 15
9elect ob;ect to o33set or M@Bit0)ndoN O@BitP: hala kursor ke titik 8 'an klik kiri
tetikus
9peci3y point on side to o33set or M@Bit0Multiple0)ndoN O@BitP: hala kursor ke titik 9
'an klik kiri tetikus
9elect ob;ect to o33set or M@Bit0)ndoN O@BitP: <enter=
Command: tri" <enter=
9elect ob;ects or Oselect allP: hala kursor ke titik 5 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: hala kursor ke titik A 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: <enter=
9elect ob;ect to trim or ..M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: hala kursor ke
titik B 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ect to trim or shi3t-select to eBtend or
M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: <enter=
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: 11671A5 <enter=
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN O14.::::P: 19 <enter=
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: int
-3 hala kursor ke titik ? 'an klik kiri tetikus
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN O11.::::P: 81 <enter=
Command: tri" <enter=
9elect ob;ects or Oselect allP: hala kursor ke titik @ 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: hala kursor ke titik 16 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: <enter=
9elect ob;ect to trim or ..M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: hala kursor ke
titik 11 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ect to trim or shi3t-select to eBtend or
M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: <enter=
Command: l <enter=
+I/@ 9peci3y 3irst point: tan
2o hala kursor ke titik 15 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN: tan
2o hala kursor ke titik 18 'an klik kiri tetikus
9peci3y neBt point or M)ndoN: <enter=
Command: tri" <enter=
9elect ob;ects or Oselect allP: hala kursor ke titik 19 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: hala kursor ke titik 15 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: <enter=
9elect ob;ect to trim or ..M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: hala kursor ke
titik 1A 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ect to trim or shi3t-select to eBtend or
M$ence0Crossing0Pro;ect0@dge0e<ase0)ndoN: <enter=
Command: erase <enter=
9elect ob;ects: hala kursor ke titik 19 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: hala kursor ke titik 19 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: hala kursor ke titik 19 'an klik kiri tetikus
9elect ob;ects: <enter=
Command: array
#2#)
Menu bar = "o'ify = array
Center !oint ! menetapkan titik tengah array polar. Masukkan nilai-nilai koordinat bagi
E dan ?( atau click butang Pick Center Point untuk menggunakan tetikus bagi
menetapkan lokasi titik tersebut.
*elect obect ! bagi memilih ob;ek yang hendak di arraykan( kill bebutang select ob;ects.
9eterusnya pada editor lukisan klik pada ob;ek yang dikehendaki.
Command: c <enter=
CI<C+@ 9peci3y center point 3or circle or M"P0P02tr (tan tan radius)N: cen
-3 hala kursor ke titik 1 'an klik kiri tetikus
9peci3y radius o3 circle or M*iameterN O"1.::::P: ' <enter=
9peci3y diameter o3 circle O5.::::P: 59 <enter=
8LL"P.8
%agi menghasilkan bentuk elips1 arahan ellipse digunakan. Terdapat tiga
pilihan untuk membentuk elips tersebut dimana ia bergantung kepada
kesesuaian. 'rahan ini boleh digunakan dengan #ara menaip ellipse pada
ruang #ommand line atau melalui pulldo/n menu.
Langkahlangkah membina elips
!. %uka &ail baru 'uto$'( ) metri# *
2. Mulakan lukisan mengikut arahan berikut :
". Menentukan sai+ lukisan
$ommand : limits , enter -
.pe#i&y 6,0.00010.000- : 010 , enter -
.pe#i&y 6 , !2.00013.000 - : !001!00 , enter -
"" . %agi menjelaskan lagi paparan
$ommand : + , enter -
.pe#i&y #orner 6 ,real time - : a , enter -
$ommand : + , enter -
.pe#i&y #orner 6 , real time - : 0.37 , enter -
III. )ntuk membenarkan kursor hanya bergerak pada titik grid
Command : snap O enter P
9peci3y snap S O :.4::: P :1: O enter P
$ommand : grid , enter -
.pe#i&y grid 6 , 0.5000 - : !0 , enter -
=. %ina ellipse mengikut kaedah berikut >
Command : ellipse O enter P
9peci3y S M#rc 0 Center N : hala kursor ke titik # dan klik
9peci3y S aBis : hala cursor ke > dan klik
9peci3y S M rotation N : hala cursor ke C dan klik
1. 9a,e lukisan anda.
+#2I.#/
L'NG?'@ L'NG?'@
!. Menentukan sai+ lukisan
$ommand : limits , enter -
.pe#i&y 6,0.00010.000- : 010 , enter -
.pe#i&y 6 , !2.00013.000 - : !501!50 , enter -
2. %agi menjelaskan lagi paparan
A $ommand : + , enter -
A .pe#i&y #orner 6 ,real time - : a , enter -
A $ommand : + , enter -
A .pe#i&y #orner 6 , real time - : 0.37 , enter -
". Mula kan lukisan
Command : ellipse O enter P atau menggunakan pull-down menu
9peci3y aBis SM#rc 0 Center N : c O enter P
9peci3y center : hala kursor ke mana-mana titik O enter P
9peci3y endpoint o3 aBis : 4: O enter P
9peci3y distance M rotation N : "4 Oenter P
Command : c O enter P
Circle center point S (tan tan radius ) : dapatkan titik tengah ellipse dengan membina
line terlebih dahulu.
9peci3y radius M diameter N : 1: O enter P
$ommand : #
$ir#le spe#i&y ) tan tan radius *: klik interse#tion ) untuk dapatkan titik
bulatan *
.pe#i&y radius : diameter ; , 20.000 - : !2 , enter -
$ommand : #p , enter -
.ele#t obje#ts : klik pada bulatan , enter -
.pe#i&y base point , displa#ement - : klik pada titik tengah bulatan besar ,
enter-
.pe#i&y base point 6 , displa#ement - : klik pada titik yang dikehendaki.
2. .a<e lukisan anda
ROTATE AND MOVE
./ ROTAT'
#rahan
Command : rotate
enter
9elect ob;ect :
enter
9peci3y base point :
enter
9peci3y rotation angle or Mcopy0re3erenceN O:P : ": (contoh)
enter
54 MOC,
#rahan
Command : mo,e
enter
9elect ob;ect :
enter
9peci3y base point or M displacementN O displacementP :
enter
speci3y second point or O use 3irst point as displacement P :
enter
pindahkan ob;ek menggunakan arahan TM-U@T
Bulatan
#rahan #utoC#* yang membolehkan bentuk-bentuk bulat dihasilkan ialah circle atau
singkatannya c. >erdasarkan sesuatu situasi( terdapat enam pilihan (option) untuk
menghasilkan bulatan iaitu: center" radius# center diameter# $ points# % points# tan"
tan"tan" radius# dan tan" tan" tan. Aalau bagaimanapun( semua pilihan berkenaan akan
diterangkan dalam pembela;aran selan;utnya. 9etakat ini bulatan yang dihasilkan hanya
menggunakan arahan circle dengan bantuan grid( ortho( dan snap saha;a bagi tu;uan
memudahkan pembela;aran.
Cara-cara melukis bulatan :
+atihan 1
1. >uka 3ail baru #utoC#* (metric)
. 9ediakan ruang lukisan mengikut arahan berikut:
Command: +imits OenterP
9peci3y lowerS O:.::::(:.::::P: OenterP
9peci3y upperS O1:.::::(86.::::P: 1::(1:: OenterP

Command: D OenterP
9peci3y cornerS Oreal timeP: aOenterP
Command: D OenterP
9peci3y cornerS Oreal timeP: :.8B OenterP
Command: snap OenterP
9peci3y snapS O1:.::::P: 1: OenterP
Command: grid OenterP
9peci3y gridS S O1:.:::P: 1: OenterP
1". >ina bulatan mengikut arahan berikut:
Command: c OenterP
CI<C+@SM..(tan tan radius) N: hala kursor ke titik 1 dan klik kiri tetikus
9peci3y radius S M *iameter N: hala kursor ke titik dan klik kiri tetikus
... 2iga titik ini bermakna
arahan
yang dipaparkan telah di
edit
bagi men;imatkan ruang.
#rahan sepenuhnya perlu
diru;uk dalam command
line
1. Sa&e 3ile anda sebagai latihan 1.
+atihan
>ina lukisan berikut mengikut ukuran diberikan
1. >uka 3ail baru #utoC#* (metric)
. 9ediakan ruang lukisan mengikut arahan berikut:
Command: limits OenterP
9peci3y lower le3tS O:.::::(:.::::P: :(: OenterP
9peci3y upper rightS O1:.::::(86.::::P: 1::(1:: OenterP
Command: D OenterP
9peci3y cornerSOreal timeP: aOenterP
Command: D OenterP
9peci3y cornerSOreal timeP: :.8B
Command: grid OenterP
9peci3y gridSO1:.::::P:1: OenterP
Command: snap OenterP
9peci3y snapS O1:.::::P:1:OenterP
". >ina lukisan mengikut arahan berikut:
Command: c OenterP
CI<C+@S M "P0P02tr (tan tan radius) N: hala kursor ke titik # dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusSM*iameterN: hala kursor ke titik > dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik C dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik * dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik @ dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik $ dan klik kiri tetikus
1. Sa&e 3ile anda sebagai latihan
+atihan "
>ina lukisan berikut mengikut ukiran diberikan
1 >uka 3ail baru #utoC#* (metric)
Mulakan lukisan mengikut arahan berikut :
Command: limits OenterP
9peci3y lower le3tS O:.::::(:.::::P: :(: OenterP
9peci3y upper rightS O1:.::::(86.::::P: 1::(1:: OenterP
Command: D OenterP
9peci3y cornerSOreal timeP: aOenterP
Command: D OenterP
9peci3y cornerSOreal timeP: :.8B
Command: grid OenterP
9peci3y gridSO1:.::::P:1: OenterP
Command: snap OenterP
9peci3y snapS O1:.::::P:1:OenterP
#kti3kan butang snap dan grid dengan menekan bebutang 7<I*

Command: c OenterP
CI<C+@S M "P0P02tr (tan tan radius) N: hala kursor ke titik $ dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusSM*iameterN: hala kursor ke titik # dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik . dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik C dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik 7 dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik H dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@S M "P0P02tr (tan tan radius) N: hala kursor ke titik @ dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusSO:.::::P: hala kursor ke titik H dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik $ dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik H dan klik kiri tetikus
Command: c OenterP
CI<C+@SM"P0P02tr (tan tan radius)N:hala kursor ke titik # dan klik kiri tetikus
9peci3y radiusS O:.::::P: hala kursor ke titik H dan klik kiri tetikus
Sa&e 3ail anda sebagai latihan "
+atihan tambahan :
Cara$cara untuk "e"asukkan lukisan ke 'ala" Bor'er
1) +ukiskan border mengikut ukuran yang telah diberikan. 'emudian
Vsa,ekanW.
) >uka lukisan autoCad yang telah siap dilukis. 'emudian klik pada layout
dan VerasekanW lukisan tersebut.
") 'emudian klik 3ilePpage setup managerPmodi3yPpilih ;enis
printerPpaper siDe #1P-'
1) 'lik insertPblockP. 'emudian klik browse dan pilih border yang telah
disimpan tadi.
4) )ntuk memilih skala yang sesuai bagi lukisan anda( type VmsW pada
command( kemudian right klik dan pilih ,iewport.
5) )ntuk memilih skala yang sesuai bagi lukisan anda( type VmsW pada
command( kemudian right klik dan pilih ,iewport.
6) )ntuk menetapkan skala( type VpsW pada command.
0&na!i% 1#o%k Tutoria# 23$ 0oor
>y @dwin Prakoso( ( +ast updated: 1 Hune( :11
2his is the last ob;ect we are going to create using #utoC#* dynamic
block. De are going to create a 'oor. >asically itWs not that di33erent with what we did
with dynamic block be3ore. >ut this time( we are going to learn about action properties in
dynamic block. Ae are going to use wipeout as well.
/ow( open your pre,ious dynamic block tutorial 3ile. Ae are going to create all o3 our
dynamic blocks in a single #utoC#* 3ile. 2his 3ile will be our block library. Ae will
create se,eral dynamic blocks here. *onWt loose it until we 3inish our tutorial.
Creating the 1eo"etry
In your #utoC#* 3ile( create a new layer: A$2oor7 Eith color: blue7 an' lineEeight:
646@ "". 9et this layer as current layer.
*raw a 4:X14: rectangle as the 3rame. Copy it to itWs right with 6::mm distance. *raw a
rectangle ":X54: as door panel. 2hen draw an arc 3or swing symbol to complete it.
2he last thing we are going to add is a wipeout. #cti,ate it( and draw a rectangle wipeout
that co,ers the whole door width.
?ou will see the door 3rames are co,ered by the wipeout. 9elect the wipeout( right click(
then 3rom conteBt menu select 'raE or'er=sen' to back.
Ahy do we use wipeoutY Ae are going to host our door to a wall. Ae donWt want to trim
or modi3y our wall a3ter door placement. #nd modi3ying the wall length will be reported
incorrectly. 9o we add wipeout to co,er our wall later. Ae will try this at the end :)
/ow as usual( create a block 3rom this ob;ect. Ae will create it as dynamic block. 7i,e it
name V9ingle *oorW. ?ou can de3ine insertion point where,er you think appropriate.
-pen your block in block editor.
A''ing #ara"eters an' Action
Ae are still using linear parameter. #dd a linear parameter as below.
*elete the le3t arrow. -r you can change Vnumber o3 grips ,alueW to 1 in properties
palette.
.here are 8 action Ee nee' to a''7 base' to this !ara"eter:
1. #dd a stretch action to stretch our door width. 9imilar to what we do with adding
action to dynamic block wall. 2his time we only need to create a small rectangle to
include the right door 3rame and the wipeout.
. #dd scale action to resiDe the arc door swing symbol. 2his action is ,ery simple to add.
Hust select the parameter( then select the arc. M@/2@<N to 3inish.
". #dd another stretch action 3or resiDing the door panel. -nly select the door panel when
this action ask you to select ob;ect.
#ara"eter an' Action #ro!erties
Placing those action is easy I belie,e. >ut we are not 3inish yet. Ae are going to limit the
siDe. Ae donWt want #utoC#* users to change the door siDe without a guidance. Ae will
change some parameter properties ;ust like we did when we create column. 9elect the
parameter. Change the *ist type to V+istW and click the S button to input distance ,alue
list.
*onWt 3orget to change this parameter name to something like VwidthW or Vdoor widthW.
Z?ou may want to use Increment. >ut since the last time we used it( I think it will be
better to use list now.
#dd more ,alues to de3ine your door width.
2he last one( is changing an action properties. /ot only parameter has properties[
<emember the stretch action 3or the door panelY Ahere do you think the door panel will
be stretchY .oriDontally[
Ae need to change a property to o,erride this beha,ior. 9elect this action( open your
palette property. )nder o,errides category( change the angle o33set to 8: degrees.
2his will o,erride the stretch action( it will stretch the door panel ,ertically e,en the
parameter is stretch horiDontally.
-k( we are done[ 9a,e block( and close block editor.
I3 you ha,e di33iculties with the tutorial( you can watch this ,ideo. >ut sorry( this ,ideo
donWt use AIP@-)2. >ut shouldnWt be a problem( because we are emphasiDing on
parameters and actions.
-ne more thing. Ae still can see our wipeout 3rame. +etWs turn it o33. #cti,ate wipeout(
then type $ M@/2@<N to acti,ate 3rame option. 2ype -$$ M@/2@<N to turn it o33.
Command: AIP@-)2
9peci3y 3irst point or M$rames0PolylineN OPolylineP: $
@nter mode M-/0-$$N O-/P: -$$
<egenerating model.
2ry to stretch your door and donWt 3orget to try placing your door at walls[
Z/otes:
1. I3 you canWt see the wipeout co,ering your wall( select your wall and change the
drawing order: send it to back.
. ?ou might want to add 3lip actions so you donWt need to mirror it.
M(011/ 5
MI/77) : +#2I.#/ 1
Z#utocad yang digunakan ialah #utocad :1:
->H@' #9#+

+#/7'#.-+#/7'#.
1. 9et kepada #utoC#* Classic dahulu.
. 2utup semua 3ungsi #utomatik.
2ools --P *ra3ting 9etting --P Passi,e all the acti,e 3unctions
". 9et +IMI29
1. 2entukan +IMI29 kertas.
9peci3y lower le3t corner (-:(-:) @/2@<
9peci3y upper right corner (1:(1:) --P @/2@<
Z9etiap ;enis kertas (#:(#1(#(#"(#1 dan sebagainya) mempunyai saiD-saiD yang
tertentu.
4. 2entukan command: line
9peci3y 3irst point (:(:) --P @/2@<
9peci3y neBt point (1::(:) --P @/2@<
9peci3y neBt point (1::(1::) @/2@<
9peci3y neBt point (:(1::) @/2@<
9peci3y neBt point (:(:) @/2@<
9peci3y neBt point @/2@<
5. *one [ \)
CO0.O3$CO0.O3 %A.(3A0
1.
.
".
1.
4.

M(011/ 8
FO-MA. %/K(*A0
1. Mulakan dengan menbuka so3tware autoC#* seperti biasa.
. Matikan semua 3ungsi automatik seperti yang dipaparkan pada MI/77)
Pada MI/77) "( kita akan mempela;ari mengenai +IMI29( 9/#P( 7<I*( )/I29.
seterusnya kita akan mempela;ari tentang #<#.#/ #9#9( +I/@( CI<C+@( #<C.
*i akhir bab ini( anda akan dapat :
Mengesetkan 3ormat lukisan mengikut saiD lukisan yang sesuai.
Membina ob;ek dari garisan lurus mengikut snap( grid dan ukuran yang tertentu
dengan menggunakan arahan yang sesuai.
Melukis bulatan dengan kaedah dan arahan yang sesuai.
Melukis lengkuk dengan kaedah dan arahan yang sesuai.
$ormat lukisan adalah perlu dalam ker;a-ker;a penyediaan lukisan ke;uruteraan terutama
bagi mempastikan ketepatan dan ke;ituan lukisan dicapai. Perkara-perkara yang perlu
ditetapkan sebelum ker;a-ker;a melukis dengan menggunakan #utoC#* antaranya
adalah penetapan saiD ruang melukis atau sempadan lukisan( gerakan kursor rerambut
bersilang sama ada bebas atau terkawal( tanda-tanda atau titik ru;ukan( unit yang
bersesuaian dengan ker;a melukis dan kemudahan-kemudahan lain. >agi memastikan
proses pembentukan lukisan pada dar;ah ketepatan dan ke;ituan yang tinggi( #utoC#*
menyediakan beberapa penentuan (kemudahan) dan arahan yang direka bentuk khusus
untuk membantu pengguna.
14 %(M(.*
+imits digunakan untuk menetapkan dan mengawal sempadan lukisan serta paparan grid.
+imits sesuatu lukisan adalah merupakan titik-titik dua dimensi dalam 9istem 'oordinat
>umi (Aorld Coordinate 9ystem) yang menun;ukkan kedudukan titik terendah sebelah
kiri (lower-le3t limit) dan titik atas sebelah kanan (upper-right limit). #pabila arahan ini
diakti3kan( limit lukisan menghadkan koordinat-koordinat yang boleh dimasukkan di
dalam kawasan segiempat kawasan lukisan. +imits lukisan ;uga menggambarkan
kawasan lukisan dengan bantuan paparan titik-titik grid.
Caranya:
i) Memasukkan arahan pada command line
Command: limits O@/2@<P
#2#) anda ;uga boleh menggunakan bar menu seperti cara di bawah:
ii) Menggunakan >ar Menu( klik pada menu $ormat dan seterusnya *rawing +imits
seperti yang tertera pada gambar ra;ah di bawah.
apabila anda telah melakukan seperti di atas( akan ada tindak balas seperti berikut:
9peci3y lower le3t corner - meminta pengguna menetapkan koordinat pen;uru bawah
sebelah kiri (sebagai sempadan bawah-kiri) dengan memasukkan nilai koordinat-B dan
koordinat-y.
9peci3y upper right corner - meminta pengguna menetapkan koordinat pen;uru atas
sebelah kanan (sebagai sempadan atas-kanan) dengan memasukan nilai koordinat-B dan
koordinat-y.
+aDimnya penetapan limits sesuatu lukisan bergantung kepada saiD kertas lukisan yang
akan digunakan oleh pengguna. -leh itu( pengguna haruslah menetapkan limits dalam
lukisan #utoC#* berdasarkan saiD kertas yang bakal digunakan. 9aiD piawai kertas
dalam sesebuah lukisan ke;uruteraan adalah seperti berikut(
1. #1 \ 1: B 86mm
. #" \ 86 B 1: mm
". # \ 1: B 481 mm
1. #1 \ 481 B %11 mm
4. #: \ %11 B 11%8 mm
/ota:
*igalakkan kepada pengguna #utoC#* agar setiap kali mengesetkan limits lukisan(
tetapkan titik koordinat bagi 9peci3y lower le3t corner sebagai :(: agar mengelakkan anda
terkeliru apabila menetapkan koordinat upper right corner kemudiannya.
Manakala bagi memastikan sempadan lukisan dalam kedudukan VlandscapeW( anda
haruslah menetapkan angka yang besar sebagai koordinat-B dan angka yang kecil sebagai
koordinat-y pada 9peci3y upper right corner.
54 *0A#
9/#P ber3ungsi untuk menentukan nilai an;akan kursor rerambut bersilang (cross-hair)
pada arah menegak dan mendatar. Ia ;uga akan menentukan ketepatan ukuran yang akan
terhasil.
Caranya:
i) #rahan pada Command line
Command: snap O@/2@<P
9peci3y snap spacing or M-/0-$$0#spect0<otate09tyle02ypeN O4.::::P: Masukan nilai
;arak an;akan dan tekan @/2@<( atau pilih opsyen yang ada( atau tekan @/2@< pada
keyboard ;ika setu;u dengan nilai masukan lalaian.
-/
Mengakti3kan titik tangkap masukan.
-$$
2idak dibolehkan tangkapan titik masukan
#spect
2etapan resolusi E dan0atau ? yang berbeDa
<otate
Putar grid serentak mengikut sudut yang diberikan.
9tyle
Menentukan tetapan snap sama ada Isometrik atau snap biasa.
2ype
Menentukan tetapan snap mengikut beberapa ;enis snap yang tersedia.
/-2#: 2etapan 9nap ;uga boleh diakti3kan atau sebaliknya dengan menekan kekunci
3ungsi $8 atau C2<+=>.
84 1-(2
7<I* merupakan titik-titik kecil di atas editor lukisan yang bertindak sebagai titik
ru;ukan terhadap sebarang nilai an;akan yang telah ditetapkan.
1. Caranya: #rahan pada Command line.
Command: grid O@/2@<P
9peci3y grid spacing(E) or M-/0-$$09nap0#spectN OcurrentP: Masukkan nilai dan
kemudian tekan @/2@<( atau terus tekan @/2@< ;ika setu;u dengan ;arak lalaian.
seperti gambar ra;ah di atas( ;arak antara titik adalah pada nilai yang ditetapkan pada
command di atas.
spacing(B)M;arak BN
#ngka yang menentukan ;arak titik grid mengikut unit lukisan. #ngka yang
diikuti dengan VE] (seperti "E) akan mewu;udkan grid berganda kepada nilai
resolusi tangkap titik. 2ekan @/2@< tanpa memberi sebarang nilai dihu;ung
arahan tindakbalas terakhir grid akan menetapkan nilai grid tersedia atau lalaian.
Contohnya seperti gambara;ah di atas akan ditetapkan nilai 1: mm bagi setiap
;arak grid pada arah paksi-B dan paksi-y.
-/0-$$
7rid dipaparkan dengan ;arak tersedia atau dipadamkan.
9nap
Menetapkan ;arak grid kepada resolusi tersedia
#spect
Membenarkan penentuan grid dengan ukuran mendatar dan menegak yang
berbeDa
94 /0(.*
>er3ungsi untuk mengawal 3ormat paparan koordinat dan sudut serta menetapkan
ketepatan dan ke;ituan sesuatu lukisan.
Caranya sama ada menggunakan bar menu atau menaipkan arahan unit pada command
line seperti contoh yang diberikan di bawah.
i) #rahan pada command line(
Command: units O@/2@<P
2indakbalas dari arahan tersebut memaparkan kekotak dialog *rawing )nits seperti di
bawah.
#2#)
ii) Menu(
'lik pada menu tarik $ormat dan seterusnya klik pada )nits seperti mana tertera pada
ra;ah di sebelah.
M(011/ 9
*(*.,M KOO-2(0A.
Penggunaan sistem koordinat adalah penting di dalam lukisan berbantukan
komputer( khususnya dalam #utoC#* bagi melukis garisan atau lain-lain ob;ek pada
kedudukan yang tepat. 2erdapat tiga ;enis sistem koordinat yang boleh digunakan dalam
lukisan *( iaitu sistem koordinat mutlak (absolute atau cartesian coordinate)( sistem
koordinat kutub (polar coordinate) dan sistem koordinat bandingan (relati,e coordinate).
I. *(*.,M KOO-2(0A. M/.%AK
9istem ini menetapkan titik pada grid E( ? dengan mengambil kira titik :(: sebagai
titik ru;ukan. 9ebagai contoh penggunaan sistem koordinat ini digunakan untuk
membentuk ra;ah di bawah.
<a;ah #: Penggunaan sistem koordinat mutlak
9etkan 3ormat lukisan terlebih dahulu iaitu limits yang sesuai dengan saiD keseluruhan
ob;ek.
'emudian pada command line laksanakan langkah berikutR
Command: li"its O@/2@<P
<eset Model space limits:
9peci3y lower le3t corner or M-/0-$$N O:.::::(:.::::P: 676 O@/2@<P
9peci3y upper right corner O1:.::::(86.::::P: 5@B7516 O@/2@<P
'emudian paparkan keseluruhan editor lukisan dengan arahan F--M #++
Command: >oo" O@/2@<P
F--M
9peci3y corner o3 window( enter a scale 3actor (nE or nEP)( or
M#ll0Center0*ynamic0@Btents0Pre,ious09cale0AindowN Oreal timeP: all O@/2@<P
<egenerating model.
Perhatikan bahawa ob;ek <a;ah # terbina daripada 11 garisan lurus. Maka( arahan line
perlu digunakan.
9eterusnya gunakan koordinat titik :(: (#) sebagai titik mula line.
Manakala bagi koordinat( titik-titik berikutnya perlulah ditetapkan melalui maklumat
ukuran ob;ek yang diberi. )mpamanya garisan dari titik # ke titik > berukuran 1: unit(
maka koordinat-B bagi > adalah 5: dan koordinat-y bagi adalah :. -leh itu koordinat
titik > ialah 5:(:.
Command: line O@/2@<P
9peci3y 3irst point: 56756 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: 5A6756 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: 5A671B6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 56671B6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 5667156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 1667156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 1667156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: B67156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: B67156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 967156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: 567156 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: close O@/2@<P
((4 *(*.,M KOO-2(0A. #O%A-
9istem ini dinyatakan dalam bentuk ;arak dan arah dalam dar;ah sudut. (/ota:
Pengukuran sudut akan diambil meru;uk kepada arah lawan ;am sebagai nilai positi3).
G+O ^
di manaR G - mengambil titik terakhirsebelumnya sebagai titik ru;ukan
+ - mewakili ;arak yang diambil dari titik akhir dan nilai negati3
atau positi3 diterima untuk mewakili arah meru;uk dari titik pertama.
^ - sudut dalam dar;ah.
Contoh masukan nilai ;arak dan arah pada arahan #utoC#* adalah seperti G1:O14.
>erikut adalah contoh membina <a;ah # dengan menggunakan sistem koordinat kutub.

9etkan 3ormat lukisan terlebih dahulu iaitu limits yang sesuai dengan saiD keseluruhan
ob;ek dalam <a;ah #.
Command: li"its O@/2@<P
<eset Model space limits:
9peci3y lower le3t corner or M-/0-$$N O:.::::(:.::::P: 676 O@/2@<P
9peci3y upper right corner O1:.::::(86.::::P: 5@B7516 O@/2@<P
'emudian paparkan keseluruhan editor lukisan dengan arahan F--M #++.
Command: >oo" O@/2@<P
F--M
9peci3y corner o3 window( enter a scale 3actor (nE or nEP)( or
M#ll0Center0*ynamic0@Btents0Pre,ious09cale0AindowN Oreal timeP: all O@/2@<P
<egenerating model.
Perhatikan bahawa ob;ek dalam <a;ah # adalah terbina dari 11 garisan lurus. Maka(
arahan line perlu digunakan. 9eterusnya gunakan koordinat titik :(: (#) sebagai titik
mula line. Ini kerana sistem koordinat kutub tidak boleh digunakan pada peringkat
permulaan binaan.
Command: line O@/2@<P
9peci3y 3irst point: 56756 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: F596<6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: F156<@6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: FA6<1?6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F56<5B6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F166<1?6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F86<@6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F95498<555 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F86<@6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F95498<555 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F56<1?6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: close O@/2@<P
((( *(*.,M KOO-2(0A. -,%A.(F
9istem koordinat bandingan tidak menetapkan permulaan garisan pada titik :(:
tetapi boleh dimulakan pada sebarang titik yang diberikan. 9istem ini berasaskan kepada
nilai penambahan pada paksi E(?( dan F dan meru;uk kepada titik terakhir yang
ditun;ukkan sebagai:
G_E(_?(_F
di manaR _ - mewakili penambahan meru;uk titik akhir. (/ota: /ilai penambahan pada
paksi E( ? dan F boleh dinyatakan dalam nilai negati3 atau positi3 berdasarkan kepada
arah koordinat yang dikehendaki.
<a;ah >: Penggunaan sistem koordinat relati3
>erikut adalah contoh membina <a;ah # di atas dengan menggunakan sistem koordinat
relati3.
9etkan 3ormat lukisan terlebih dahulu iaitu limits yang sesuai dengan saiD keseluruhan
ob;ek dalam <a;ah #.
Command: li"its O@/2@<P
<eset Model space limits:
9peci3y lower le3t corner or M-/0-$$N O:.::::(:.::::P: 676 O@/2@<P
9peci3y upper right corner O1:.::::(86.::::P: 5@B7516 O@/2@<P
'emudian paparkan keseluruhan editor lukisan dengan arahan F--M #++
Command: >oo" O@/2@<P
F--M
9peci3y corner o3 window( enter a scale 3actor (nE or nEP)( or
M#ll0Center0*ynamic0@Btents0Pre,ious09cale0AindowN Oreal timeP: all O@/2@<P
<egenerating model.
Perhatikan bahawa ob;ek dalam <a;ah > adalah terbina dari 5 garisan lurus. Maka(
arahan line perlu digunakan.
9eterusnya gunakan koordinat titik # (katakan 4:(1:) sebagai titik mula line. Ini kerana
sistem koordinat relati3 ;uga tidak boleh digunakan pada peringkat permulaan binaan.
Command: line O@/2@<P
+I/@ 9peci3y 3irst point: 56796 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: F1?676 O@/2@<P
9peci3y neBt point or M)ndoN: F86796 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F$A67A6 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F$567$96 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: F$18676 O@/2@<P
9peci3y neBt point or MClose0)ndoN: close O@/2@<P
A-A3A0$A-A3A0 M,%/K(* %A0&/.A0
14 1A-(* #O%;%(0,
7aris poli akan mewu;udkan garis-garis rantaian dan lengkuk yang dianggap sebagai satu
entiti. Penggunaan arahan ini sama seperti arahan garisan.
Command : pline O@/2@<P
9peci3y start point: 2etapkan titik (1)
Current line-width is OcurrentP
9peci3y neBt point or M#rc0Close0.al3width0+ength0)ndo0AidthN: 2etapkan titik () atau
masukkan pilihan lain yang tersedia.
54 ,%%(#*,
@++IP9@ akan terbentuk secara amnya berdasarkan gabungan segmen dari pembentukan
garis poli (polyline) dan lengkungan (arc). Pembentukannya boleh dilakukan dalam
beberapa cara seperti pembinaan elip dengan pemilihan tersedia dan penentuan titik
tengah dan pembinaan elip dengan penentuan kepada sudut putaran pada paksi utama.
Command : elli!se O@/2@<P
9peci3y aBis endpoint o3 ellipse or M#rc0Center0IsocircleN: 2etapkan kedudukan titik
hu;ung paksi elip atau masukkan pilihan lain.
84 2O0/.
*onut adalah binaan yang mempunyai ciri yang sama dengan garis poli (polyline) tetapi
digubah dalam segmen-segmen lengkungan.
Command : 'onut O@/2@<P
9peci3y inside diameter o3 donut OcurrentP: Masukkan nilai diameter dalam donut.
/ota: Hika nilai masukan adalah :( maka donut yang terbentuk berupa bulatan penuh.
9peci3y outside diameter o3 donut OcurrentP: Masukkan nilai diameter luar donut.
9peci3y center o3 donut or OeBitP: 2etapkan kedudukan pusat donut iaitu titik (1) atau
tekan @/2@< untuk menamatkan arahan.
94 *,1(BA0;AK (#O%;1O0)
P-+?7-/ membolehkan penghasilan bentuk-bentuk segibanyak antara " hingga 1:1
muka tepi. 9aiD segibenyak yang dimaksudkan boleh ditentukan melalui ;e;ari bulatan
luar (C atau Circumscribed) atau bulatan dalam (I atau Inscribe) dan melalui penentuan
pan;ang muka tepi segibanyak (@ atau @dge).
Command : !olygon O@/2@<P
@nter number o3 sides OcurrentP: Masukkan nilai pinggir segibanyak antara " hingga
1:1.
9peci3y center o3 polygon or M@dgeN: 2etapkan pusat segibanyak iaitu titik (1)
Menetapkan pusat bagi segibanyak.

@nter an option MInscribed in circle0Circumscribed about circleN OcurrentP: i atau c
O@/2@<P
/ota: i adalah singkatan Inscribed in Circle iaitu segibanyak akan terbina di dalam
lingkungan ;e;ari bulatan (<a;ah C). Manakala c adalah singkatan kepada Circumscribed
about Circle iaitu segibanyak akan terbina di luar lingkungan ;e;ari bulatan (<a;ah *).
HI'# PI+I.#/ i dimasukkan( maka tindakbalas arahan berikut berlaku:
9peci3ies the radius o3 a circle on which all ,ertices o3 the polygon lie.

9peci3y radius o3 circle: 'etap(an titi( $ atau masu((an nilai )e)ari *ulatan *a!i
se!i*anya( .
<a;ah C: Melukis segibanyak dalam lingkungan ;e;ari bulatan
Penetapan ;e;ari di atas dengan cara mengklik tetikus membolehkan putaran dan saiD
segibanyak tersebut dilakukan. Manakala penetapan ;e;ari dengan memasukkan nilai
;e;ari akan terbina segibanyak mengikut nilai tersebut dan pinggiran bawah segibanyak
mendatar mengikut sudut putaran semasa yang ditetapkan.
HI'# PI+I.#/ C dimasukkan( maka tindakbalas arahan berikut berlaku:

9peci3ies the distance 3rom the center o3 the polygon to the midpoints o3 the edges o3 the
polygon.

9peci3y radius o3 circle: 'etap(an )ara( atau nilai )e)ari se!i*anya(.
<a;ah *: Menetapkan segibanyak dengan menentukan endpoint pertama
Menetapkan segibanyak dengan menentukan endpoints bagi pinggir pertama (<a;ah *).
9peci3y 3irst endpoint o3 edge: 'etap(an titi( (1)
9peci3y second endpoint o3 edge: 'etap(an titi( ()
CO0.O3$CO0.O3 %A.(3A0
1.
.
".
M(011/ 5
A-A3A0 #,0;/0.(01A0 .AMBA3A0
CO#;
#rahan ini digunakan untuk menyalin satu atau lebih ob;ek0lukisan pada lokasi atau
tempat-tempat berlainan tanpa memadamkan ob;ek asal.
Command: co!y O@/2@<P
9elect ob;ects: +li( *utan! (iri teti(us pada o*)e( yan! ,enda( disalin conto,nya o*)e(
*ulatan seperti dalam a)a, A-a. dan te(an (e(unci /0'/ se(iranya selesai.
9peci3y base point or displacement( or MMultipleN: 'etap(an lo(asi titi( ru)u(an
penyalinan umpamanya titi( -1. dalam a)a, A untu( se(ali penyalinan sa,a)a atau
te(an (e(unci m untu( penyalinan *er*ilan!.
<a;ah #: Menyalin ob;ek dengan sekali salinan dan berbilang
OFF*,.
#rahan yang digunakan untuk membentuk satu entiti yang selari dengan entiti yang
dipilih mengikut penentuan ;arak atau titik tertentu. .anya garisan( lengkuk( bulatan atau
polyline * boleh dio33setkan.
<a;ah >: Mengo33set ob;ek
Command: offset O@/2@<P
9peci3y o33set distance or M2hroughN OcurrentP: 2asu((an nilai )ara( offset" atau te(an t
atau te(an (e(unci /0'/
Cara 1: 9etelah memasukkan nilai ;arak o33set. Prompt berikut akan keluar di command
line (<u;uk <a;ah C).
9elect ob;ect to o33set or OeBitP: Pili, satu o*)e( atau te(an (e(unci /0'/ untu(
menamat(an ara,an.
9peci3y point on side to o33setY: 'etap(an titi( -1. disisi (anan atau (iri o*)e( yan!
,enda( dioffset(an.
<a;ah C: Mengo33set ob;ek dengan penentuan ;arak tertentu
Cara : 9etelah memasukkan t( prompt berikut akan keluar di command line.
9elect ob;ect to o33set or OeBitP: Pili, satu o*)e( atau te(an (e(unci /0'/ untu(
menamat(an ara,an
9peci3y through point: 'etap(an titi( -1. pada *a,a!ian o*)e( yan! lain *erse*ela,an
o*)e( asal. -u)u( a)a, D.
<a;ah *:Mengo33set ob;ek dengan cara through poin
F(%%,.
#rahan yang digunakan untuk menyambungkan dua garisan( lengkuk atau bulatan
dengan satu sambungan lengkuk lengkap dengan pan;ang ;e;ari yang ditetapkan.
Command: fillet O@/2@<P
Current settings: Mode \ current( <adius \ current
9elect 3irst ob;ect or MPolyline0<adius02rim0m)ltipleN: Pili, o*)e( !aris pertama yan!
,enda( di fillet(an den!an men!!una(an teti(us atau *uat pili,an lain.

Pilih ob;ek pertama yang perlu dikenalpasti sebagai 3illet * atau pinggir bagi mem3illet
pepe;al padu "*.
9elect second ob;ect: Pili, !aris (edua den!an men!!una(an teti(us.
2erdapat beberapa teknik mem3illet yang sesuai boleh digunakan( terutama apabila
bentuk-bentuk sambungan antara garis lurus dan lengkuk tertentu diperlukan. Hadual @
menun;ukkan beberapa teknik pemilihan garis dan lengkuk tidak bertemu dan hasil
bentuk yang ter;adi.
H#*)#+ @: 2eknik mem3illet dan hasilnya
9elain daripada itu terdapat ;uga teknik mem3illet dua bulatan tanpa memotong mana-
mana bahagian pada bulatan-bulatan tersebu serta membentuk lengkuk 3illet yang
bersambung licin dengan bulatan.
.-(M
#rahan yang digunakan untuk mendapatkan kekemasan ob;ek sehingga tepat pada tepian
yang disempadankan oleh satu atau lebih ob;ek-ob;ek lain dalam lukisan.
Command: tri" O@/2@<P
Current settings: Pro;ection \ current @dge \ current
9elect cutting edges...
9elect ob;ects: Pili, satu atau le*i, o*)e( *a!i men)adi sempadan/ pin!!ir pemoton!an
dan te(an (e(unci @/2@<" atau te(an (e(unci @/2@< untu( memili, semua o*)e(.
9elect ob;ect to trim or MPro;ect0@dge0)ndoN: Pili, o*)e( yan! ,enda( dipoton! atau *uat
pili,an lain.
M(011/ A
Pada bab ini kita akan mengetahui mengenai:
Mendimensikan ob;ek dalam lukisan dengan kaedah yang betul.
Menyunting 3ormat-3ormat dimensi dalam sesuatu lukisan mengikut kaedah yang
betul.
Membina teks dalam lukisan dengan menggunakan " cara penghasilan teks.
P@/*IM@/9I#/
#rahan dimensi digunakan untuk mendimensi bahagian-bahagian tertentu pada ob;ek
dalam sesuatu lukisan. /amun demikian( perlulah diperkenalkan konsep asas
dimensi dalam #utoC#* terutama elemen-elemen dimensi( ra;ah di bawah yang sering
digunapakai dalam mana-mana sistem C#*.
2erdapat beberapa kaedah mendimensi mengikut ;enis dimensi yang laDim dan antaranya
adalah( kaedah mendimensi garisan lurus( bulatan( lengkungan( ;e;ari( diameter dan lain-
lain.
Command: dim OenterP
*im: Masukkan arahan ;enis dimensi yang sesuai seperti yang tersenarai pada la;ur
Command dalam Hadual di atas.
#2#)
dari >ar Menu klik pada Menu 2arik *imension seperti di bawah.
Hadual dibawah merupakan senarai pilihan arahan pendimensian lukisan yang boleh
digunakan sebaik saha;a arahan dim dicatatkan pada Command line atau apabila
menggunakan bar menu.
9ebelum melakukan pendimensian( sila tetapkan setting pada *imension 9tyle seperti
berikut.
pergi kepada menu bar *IM@/9I-/ dan cara *IM@/9I-/ 92?+@.
setelah menekan *IM@/9I-/ 92?+@ paparan seperti di bawah akan muncul.
apabila melihat paparan seperti di atas( tekan 92#/*#<* pada yang di lihat pada sudut
kiri dan seterusnya tekan M-*I$? yang tertera pada sudut kanan.
#pabila M-*I$? dipilih( paparan seperti di bawah akan muncul.
seperti yang ditun;ukkan pada paparan di atas( tetapan seperti ketinggian huru3 dan
ke;ituan nilai boleh ditetapkan pada kotak paparan ini. setelah selesai membuat
penetapan( klil -'. Pendimensian akan tertera seperti yang ditetapkan.
+inear !mendimensi garislurus menegak atau mendatar.
#ligned !mendimensi garis condong.
<adius ! mendimensi ;e;ari bulatan atau lengkuk.
*iameter ! mendimensi garis pusat bulatan atau lengkuk.
#ngular ! mendimensi sudut bukaan sesuatu ob;ek.
M(011/ B
B(0AA0 2A0 #,0;/0.(01A0
A--A;
#rray membolehkan pengguna mengawal bilangan baris dan la;ur serta ;arak di antara
setiap baris atau la;ur tersebut. Manakala bagi array polar( pengguna perlu mengawal
bilangan salinan ob;ek-ob;ek berkenaan dan sama ada penyalinan terputar atau
sebaliknya. +aDimnya arahan dan rantaian arahan dalam array adalah lebih cepat dari
penggunaan arahan copy terutama yang melibatkan penyalinan ob;ek-ob;ek ruang yang
seragam atau tetap.
$ormat arahan array adalah seperti berikutR
#2#)
Command: array O@/2@<P
9eterusnya kekotak dialog #rray akan terpapar di skrin( di mana pengguna boleh memilih
sama ada mencipta array rectangular atau polar.
i. #<<#? <@C2#/7)+#<
9ekiranya pengguna memilih #rray <ectangular ( beberapa pelarasan perlu dilakukan.
#ntaranya adalah:
a) <ow
2etapkan bilangan baris dalam array dengan memasukan nilai yang diperlukan (maks.
1::(:::)
b) Columns
2etapkan bilangan la;ur dalam array dengan memasukkan nilai yang diperlukan (maks.
1::(:::)
c) -33set distance and direction.
Menyediakan ruang kepada pengguna untuk menetapkan ;arak dan arah pengimbang
array.

<ow -33set ! Menetapkan ;arak (dalam unit) antara baris. Masukkan nilai negati3 ;ika
ingin menambah barisan salinan ob;ek ke bawah ob;ek asal. )ntuk menetapkan ;arak
barisan salinan dengan tetikus( gunakan bebutang Pick >oth -33sets atau Pick <ow
-33set yang terdapat di sebelah kanan kotak masukan bilangan baris.
Column -33set - Menetapkan ;arak (dalam unit) antara la;ur. Masukkan nilai negati3 ;ika
ingin menambah la;ur salinan ob;ek ke sisi kiri ob;ek asal. )ntuk menetapkan ;arak
barisan salinan dengan tetikus( gunakan bebutang Pick >oth -33sets atau Pick Column
-33set yang terdapat disebelah kanan kotak masukan bilangan baris.
#ngle o3 array ! Menetapkan sudut putaran. 9udut normal adalah :( maka baris dan la;ur
akan terorthoganal terhadap paksi-B dan paksi!y lukisan pada )C9 semasa.
d) 9elect ob;ects
>agi memilih ob;ek yang hendak di arraykan( klik bebutang select ob;ects. 9eterusnya
pada editor lukisan klik pada ob;ek yang dikehendaki.
ii. #<<#? P-+#<
9emasa mencipta array polar( array yang berlaku akan mengikut arah ;am atau sebaliknya
di mana ianya bergantung sama ada nilai sudut yang dimasukkan bernilai positi3 atau pun
negati3.
9ekiranya pengguna memilih Polar #rray( beberapa pelarasan perlu dilakukan. #ntaranya
adalah:
a) Center point
Menetapkan titik tengah array polar (titik () <a;ah 5.1). Masukkan nilai-nilai kordinat
bagi E dan ?( atau klik butang Pick Center Point untuk menggunakan tetikus bagi
menetapkan lokasi titik tersebut.
b) Method and Ualues
Menetapkan kaedah dan nilai yang digunakan untuk meletakkan ob;ek dalam array polar.
2otal number o3 Items ! Menetapkan bilangan ob;ek yang akan kelihatan hasil dari array
polar. >ilangan lalaian adalah 1 (bermakna 1 ob;ek yang serupa dengan ob;ek asal
termasuk ob;ek asal akan kelihatan mengelilingi pusat array polar).
#ngle to 3ill ! Mengsetkan saiD array dengan menentukan sudut kandung antara titik asas
(base points) pertama dan elemen-elemen terakhir dalam array. /ilai positi3 adalah
penetapan putaran sudut lawan-arah-;am. /ilai negati3 adalah penetapan putaran sudut
ikut-arah-;am.
#ngle between items ! Mengsetkan nilai positi3 sudut kandung antara titik asas (base
points) ob;ek yang di arraykan dan pusat array polar. /ilai lalaian arah putaran sudut
kandung ialah 8:.
c) <otate items as copied.
Memutarkan item-item dalam array seperti mana ditun;ukkan pada kawasan pre,iew ;ika
tanda ` dimasukkan dalam kotak tersebut.
Hika tanda ` tidak diakti3kan dalam kotak tersebut maka item-item yang diarraykan
berputar mengelilingi pusat bulatan tanpa mengubah bentuk putaran setiap item.

d) -b;ect >ase Point.
Menetapkan titik ru;ukan (base) baru( relati3 kepada ob;ek terpilih yang kekal pada ;arak
konstant dari titik tengah array sebagaimana ob;ek yang di arraykan.
e) 9elect ob;ects
>agi memilih ob;ek yang hendak di arraykan( klik bebutang select ob;ects. 9eterusnya
pada editor lukisan klik pada ob;ek yang dikehendaki.
3A.C3 2A0 B3A.C3
'ebanyakkan aplikasi-aplikasi lukisan menggunakan proses lorekan (hatching) untuk
mengisi ruang atau kawasan tertutup dengan corak tertentu. Corak tersebut diguna untuk
membeDakan komponen-komponen sesuatu pro;ek atau untuk menandakan bahan yang
terkandung dalam ob;ek berkenaan.
Pengguna boleh menggunakan corak hatch yang sedia ada dalam #utoC#*( menentukan
corak garislurus mudah menggunakan linetype semasa atau cipta corak hatch yang lebih
kompleks.
Pengguna ;uga boleh mencipta isian cerun (gradient 3ill)( yang mana menggunakan
peralihan satu warna atau antara dua warna. Isian cerun boleh digunakan untuk
men;adikan persembahan lukisan lebih menarik( memberikan pantulan cahaya ke atas
ob;ek kelihatan( atau boleh digunakan sebagai latarbelakang logo yang menarik.
Pengguna boleh drag dan drop hatch dari tool palette( atau menggunakan kekotak dialog
dengan opsyen tambahan.
Pembinaan garisan lorekan atau keratan dapat dibentuk menggunakan arahan VhatchW atau
VbhatchW.
Command: hatch OenterP
@nter a pattern name or MY09olid0)ser de3inedN O92@@+P: tetap(an )enis cora( ,atc,
9peci3y a scale 3or the pattern O4.::::P: tetap(an s(ala *a!i cora(
9peci3y an angle 3or the pattern O:P: tetap(an sudut cora(
9elect ob;ects to de3ine hatch boundary or Odirect hatchP( pili, o*)e( atau sempadan
o*)e( yan! ,enda( di,atc,(an
9elect ob;ects: 1 3ound
9elect ob;ects: OenterP
.angency .i! 65
4o5 to dra5 an ar% in tou%6 e7terna##& and tou%6 t6roug6 a gi8en point
1. Draw a perpendicular line PR,
2. Draw a parallel line OA,
3. Draw line AP intersecting at K,
4. Draw line OK intersecting at S,
5. Centered at S, draw arc thrugh P and K.
Posted by Mohd /oh 9arip at %:11 PM 1 comments
+abels: 2angency 2ip
.angency .i! 69
4o5 to dra5 an ar% in tou%6 interna##& and t6roug6 a gi8en point
1. Draw line PR and !isect it.
2. Draw straight line RO t intersect at S.
3. Centered at S, draw an arc thrugh P and R.
.angency .i! 68
3oE to 'raE a line internally tangency betEeen tEo circles4
- *raw an arc through center o3 two circle.
- *raw another arc with radius o3 <48 plus <"8 and intersect at *.
- *raw line #*.
- @ and $ are the point o3 tangency.
Posted by Mohd /oh 9arip at 1:11 #M : comments
+abels: 2angency
.angency .i! 65
3oE to 'raE a line tangency to tEo circle4
- *raw line between two center.
- *raw arc through these center.
- *raw circle with <48-<"8 to intersect
the arc at *.
- *raw line #* and pro;ect until @.
- *raw parallel line #@ and >$.
- @$ is line o3 tangency between two
circle.
Posted by Mohd /oh 9arip at 1::6 #M 1 comments
+abels: 2angency
.angency .i! 61
3oE to 'raE a line tangency to a circle4
- *raw a line 3rom point P to the
centre o3 the circle( <.
- *raw an arc through point P and <.
- / is the point o3 tangency.
- *raw line P/.
.angency !roble" 68
Redra5 t6e te!p#ate 5it6 fu## s%a#e/ )( 0( '( F( G and 4 are
points of tangen%&/ Lines A4 and FG tou%6 t6e %ir%#es/ O1 is
t6e a7is of t6e s&!!etri%a# parao#i%/
./ 96at is t6e #engt6 of A4 and FG:
;/ 96at is t6e distan%e e(*% $ %/K(*A0 (*OM,.-(
#ssalamualaikum dan salam perpaduan
2)7#9#/ MI/77) I/I...
>inakan lukisan isometri dalam bentuk autoC#* dari latihan lukisan ke;uruteraan yang
diberi secara manual oleh 2n .; <adin dan dimensikan.
(.; <adin memaklumkan pada saya terdapat latihan yang diberi)
9etkan
+IMI29 kepada kertas #"
9/#P - 1:
7<I* - 1:
+#?@<
->H@' - .IH#)
>I/##/ - ')/I/7 - :.:4
2@/7#. - M@<#. - :.:4 - C@/2@<
2@<9@M>)/?I - M#7@/2# - :.:4 - .I**@/
*IM@/9I - >I<) - :.:4
Cara menukar paparan Cartesian ke Isometri
Command : 9/#P - perlu ditaip bukan klik
9peci3y snap spacing or M-/0-$$0#spect0<otate09tyle02ypeN O1:.::::P: 9tyle
@nter snap grid style M9tandard0IsometricN : I
9peci3y snap spacing or M#spectN O1:.::::P:1:
(so"etric 2raEing 'i Autoca'
Sala" #ra$is%%&&&& 'erinspirasi dari "asu(an agan)agan se"ua,"a(a (ali ini
sa*a a(an "e"!eri(an tutrial !agai"ana cara "e"!uat
ga"!ar ISOMETRIC. pada AutCad.Kali ini sa*a "engguna(an AutCad
2++, gan,c- C"puter sa*a lagi ada pr!le".harap di "a(lu".tetapi pada
intin*a sa"a sa.a untu( se"ua Autcad.
Se!elu" lan.ut pra(te(,ada !ai(n*a sa*a .elas(an dulu "a(sud dari is"etric
drawing terse!ut.
Ada 3 tehni( pengga"!aran di Autcad,*aitu..
/tehni( 2D drawing
/tehni( 0s"etric Drawing, dan
/tehni( 3D drawing
ISOMETRIC DRAWING adalah se!uah s(etsa ga"!ar *g "e"pun*ai sisi
is"etric dala" pengga"!aaran*a dan han*a "e"pun*ai su"!u 1 dan 2
3la*a(n*a 2D4.'ehni( penga"!aran seperti ini,!iasa diguna(an leh para tehnisi
56KA70K, 686K'R0K, 67#076R r se"aca"n*a..i(a tehni( ini diterap(an
untu( design ARS0'6K90nterir 'ida(lah 6$$e(ti$.itu sa.a sdi(it in$r"asi *g dapat
sa*a sa"pai(an,(arna (al di!ahas terus (ita ga !(al "ulai2 neh pra(te(n*a
gan..hehehe,, in$r"asi lan.ut agan !iasa ggling a.a%
Kita "ulai gan..perta"a2 *g harus dila(u(an adalah "en*eting (ursr terse!ut
1. S6''07#
:al perta"a *g harus anda la(u(an se!elu" "e"!uat s(etsa 0s"etri( drawing
adalah,anda harus "en*etting (ursrn*a terle!ih dahulu.
i(uti lang(ah)lang(ah !eri(ut.
Pada 5enu !ars;
Pilih 'ls / dra$ting setting
5a(a a(an "uncul 5enu'a! s!!;
Didala" 5enu'a! terdapat !e!erapa pilihan *ang diantaran*a snap < grid,Plar
'rac(ing,O!.ect Snap,D*na"ic 0nput,na"un Disini tida( sa*a .elas(an se"ua.*g
uta"a perlu diatur adalah;
1. Pada pilihan Snap < #rid
=eri chec( list pada Snap On 3>?4 dan #rid On 3>,4
/ S7AP @ =er$ungsi se!agai "engatur pergera(an dari (ursr anda,.adi anda
dapat "engatur setiap pergera(an (ursr anda dengan "e"pun*ai .ara(9u(uran
tertentu."a(a dari itu anda dapat "en*etting*a pada;
Snap 1 spacing @+.5+++ 3cnth4
Snap 2 spacing @+.5+++3cnth4
5a(a dengan de"i(ian,setiap pergera(an (ursr anda adalah +.5" untu( arah 1
dan 2.tergantung (e!utuhan anda.
/ #R0D @ *aitu !er$ungsi se!agai titi(2 pint pe"!antu dari S7AP.#rid ini a(an
"ena"pil(an la*ut seperti Plan dengan .ara( ) .ara( *ang di tentu(an pula,
dengan "engatur pada (l" #rid Spacing.
Catatan; langkah2 tersebut tidak waib digunakan!anda bisa "engabaikan#a ika
$bek #g anda buat nantinn#a akan bergerak bebas dan tidak selalu %asti
ukuran#a.
Antu( selan.utn*a anda !eralih (e(l" selan.utn*a *aitu Snap '*pe / pilih
0s"etric snap, seperti
pada pena"pa(an di!awah ini;
Setelah se"ua selesai disetting, "a(a se(arang (ita !eralih (e 5enuta! O!.ect
Snap *ang !er$ungsi se!agai "e"!eri(an i(n)i(n 9 pint pada pe"!uatan
s(etsa.
/ chec( list pada !.ect Snap On 3>34 dan !.ect Snap 'rac(ing O7 3>114
/ Ada !ai(n*a anda pilih Select All agar se"ua pint)pint dala" pe"!uatan
s(etsa nantin*a le!ih "udah.
Setelah itu / OK..&
:asiln*a; 5a(a (ursr pada le"!ar (er.a AutCad terse!ut !eru!ah Barna
"en.adi "erah dan hi.au,dan .angan lupa pula untu( "enga(ti$(an OR':O
n*a.c!alah untu( "e"!uat s(etsa dengan 8ine, "a(a rasa(an per!edaan
penga"!aran*a. Di tehni( s(etsa 0s"etri( ini anda dituntut untu( selalu
"engi(uti arah (ursr terse!ut, untu( "engu!ah arah (ursrn*a anda !isa
"engguna(an t"!l >5.
C!alah untu( "enc!a "e"!uat persegi 9 persegi pan.ang atau se"aca"n*a
terle!ih dahulu, seperti ini.
Se(ilas s(etsa terse!ut seperti =entu ( 3D drawing,na"un .i(a anda lihat dari sisi
lain "a(a s(etsa ini adalah s(etsa 2D *g han*a dapat dilihat dari satu sisi sa.a.
#a"!ar di atas adalah cnth (ecil *g sa*a !uat untu( design 8ine suatu
Pipa%.
S6K0A7 DA8A tutrial *ang !isa sa*a sharing, se"ga dapat !er"an$aat !agi
*g "e"!utuh(an*a%.
Ci(a ada *g (urang di"engerti !ias e"ail sa.a (e ane gan%.3DED4%
Se"ga !er"an$aat,
'eri"a(asih%. SA8A5 Desain #RA>0SSSSSSSSSSS%.&&&
) 'utrial 'er(ait;
'ehni( 61'RAD6 dengan PA':
Se"ga =er"an$aaaaaat...