You are on page 1of 149

Khng Gia nh Hector Malot

Khng Gia nh

Tc gi: Hector Malot
Th loi: Tiu Thuyt
Website: http://motsach.info
Date: 23-October-2012
Trang 1/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 1 - lng


Ti l mt a tr ngi ta nht c.

Nhng cho ti lc tm tui ti vn tng rng ti c mt ngi m bi v mi lc ti khc li c
mt ngi n b nh nhng m sit ti trong hai cnh tay v ru ti khin nc mt ti ngng
chy. Khi ti i ng khng bao gi b khng n m hn ti v khi gi thng mi hai lm tuyt
dn cht vo cc tm knh ca s trng xa b nm ly hai bn chn ti v c ngi si m chn
ti trong hai bn tay b, va ht cho ti nghe mt bi ht m n nay ti cn nh lm bm vi
cu. Khi ti ci nhau vi mt a bn b li bo ti k cho b nghe nhng ni bun ca ti
tm li an i hoc tha nhn ti c l.

Bng vo nhng ci v nhiu ci khc na nh cch b ni vi ti, nhn ti, vut ve ti, mng
ti mt cch tru mn, ti tin rng b l m ti.

V y l v sao ti bit b khng phi m ti. Lng ti, ni cho ng hn, lng ni ti c
nui dy, gi l Chavanon, mt trong nhng lng ngho nht min Trung nc Php.

t rt bc mu, mun gt hi tt phi bn phn hoc cho thm cht ci to t m trong
nc khng c. V th ngi ta ch gp (hoc t ra l thi k ti ni n) rt t cnh ng cy
cy trong khi trng thy nhiu vng mnh mng mc ton c thch tho v cy u kim. Ht
vng t ton bi cy li n vng t trung.

ng vo mt np gp ca vng t , trn b mt dng sui l nh ti, ni ti sng nhng
nm u tin ca cuc i. Cho n lc tm tui ti khng bao gi trng thy n ng trong
nh ny, tuy th m ti khng ga chng, chng b l th o cha tr li qu hng ln
no k t khi ti n tui hiu bit c nhng g xy ra quanh mnh. Ch thnh thong ng mi
gi bn b v lng vi mu tin.

- M Barberin ny, ng nh b khe, ng y nh ti bo b l cng vic vn chy tt v chuyn
tin cho b y ny..Ch c th.

ng Barberin Paris lu th ta ng tng v ng khng thn tnh vi v ng m ng Paris do
cng vic i hi. Khi no gi ng s v vi b v gi ca ng, v vi s tin ky cp c h
s trnh c ngho kh.

Mt bui chiu thng mi mt, mt ngi n ng dng li trc hng ro nh chng ti v
hi ti c phi y l nh m Barberin khng. Ti mi ng ta vo.

ng y ro v chm bc v pha nh ti.

Ti cha nhn thy ai lm bn b bt n th. Hng mng bn ph t chn ln n u ng
khin ngi ta hiu ngay ng i trn nhng con ng rt xu trong thi gian kh di. Nghe
ting chng ti m Barberin chy ra.

- Ti mang tin t Paris v y.

Trang 2/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- A! Tri i!

- M Barberin ku ln.

- Tai v n vi Jrme ri!

- Phi y, s thc l ng nh ta b thng, chc s qu mt thi. Hin gi ng y ang nm
bnh vin. Ti nm cnh ging ng y nn khi ra vin ng y nh ti qua nh nhn gim. Ti
khng li c u v cn ba dm na phi i.

M Barberin mun bit k hn bn mi ng ta li n ti. M bo ng xu v nghe ni trong
rng c ch si, sng mai hy i.

ng ngi xung trong gc l si va n va k cho chng ti nghe tai nn xy ra th no:
ng Barberin b gin gio bp na ngi v v khng chng minh c ti sao ng cn
phi ng ni xy ra tai nn nn nh thu khng chu bi thng mt ng no.

- Con ngi ti nghip y khng gp may ri, ng ta ni, bn lu c th tm ngay c cch
kim li nhng ng nh b th khng c ci g ht. Tuy nhin ti khuyn ng y kin tay thu
khon. M Barberin nh i Paris.

Sng hm sau chng ti xung lng hi kin mc s. ng mc s vit th cho cha tuyn y
bnh vin ng Barberin nm v vi hm sau nhn c tr li ni rng m Barberin khng cn
ln Paris ch cn gi mt mn tin ln cho chng thi ng i kin nh thu.

Ngy li ngy, tun li tun c th tri qua, nhiu th gi v, th no cng yu cu gi tin
thm, l th cui cng ni rng nu khng c tin th bn con b Roussette i..Ch nhng ngi
sng thn qu mi hiu c cnh khn qun au thng trong ba ch "Bn con b". Thc
t d ngho tng n my, gia nh ng n my ngi nng dn vn vng tm khng lo i
nu nh c mt con b ci.

M Barberin v ti nh con b ci ca chng ti m sng no , cho ti tn lc y ti hu
nh c bao gi n tht u. Vi li chng ti yu con b lm. y th m nay phi xa n ri.

Mt ng li n nh chng ti, sau khi xem i xem li Roussette v nhc i nhc li hng trm
ln l con b ny khng thch hp vi ng, khng bn li c cho ai, khng c sa, cui cng
mi ni l bng lng mua nhng ch l v lng tt mun gip m Barberin m thi. Roussette
hnh nh am hiu nht nh khng chu ra khi chung.

- Ra pha sau n ui n ra.

- Ngi li ni v a ti ci roi.

- Lm th khng c.

- M Barberin bo.

M cm ly si dy dt, nh nhng bo con b:

- Ra no, ra no, c gi p. V Roussette khng chng li na, ra ti ng ci ngi li buc
n ng sau chic xe. Th l ht sa, ht b. Bui sng mt mu bnh, bui chiu khoai ty n
vi mui.
Trang 3/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Sau khng bao lu n ngy th ba bo; nm ngoi vo ngy ny m Barberin lm cho ti
mt ba tic c bnh xo, bnh tm bt rn, ti n nhiu n ni m rt sung sng.

Nhng lc y chng ti cn Roussette nn c sa tm bt v c b cho vo cho. Tuy nhin
m Barberin lm ti ngc nhin; m xin hng xm nh ny mt chn sa, nh kia mt ming
b, th l n tra v ti thy m ang bt vo mt chic cho bng t.

- ny c c bt c .

- Ti va ni va bc li gn.

- ng y b Rmi ca m . Th ngi ta lm g vi bt no?

- M Barberin nhn ti hi.

- Lm bnh.

- G na?

- Quy bt.

- G na no?

- i tri... con cng khng bit na..

- Con bit hm nay l ngy th ba bo ch, ngy ca bnh xo v bnh rn m...

- i, m Barberin!

- M thu xp sao cho ngy th ba bo i vi con khng n ni t qu. Nhn vo thng xem
no? Ti hng hi nhc np thng ln, thy trong c sa, b v ba qu to.

- a trng cho m.

- M ni.

- Trong khi m p trng con gt to nh. Khi bt nho xong m Barberin t chic lin trn
tro nng, th l ch cn i n chiu na thi v vo ba ti chng ti mi n bnh xo v bnh
rn. Cui cng nn c thp ln.

- Nhm la i con.

- M Barberin bo ti. Khng cn phi nhc ti n ln th hai. Chng my chc ngn la ng
ng bc ln ng khi, nh sng chp chn ca n ta khp gian phng.

M Barberin nhc chic cho rn treo trn tng xung n ln trn ngn la.

- a m b no.

M ct t b bng u con dao b vo cho. i ch! Thm tht l thm!

Tuy nhin d tp trung ch n my i na ti vn nghe nh c bc chn ngoi sn. Ai c
th n vo gi ny nh?

Trang 4/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Mt chic gy chm vo ngng ca, ca m tung ra. Mt ngi n ng bc vo, nh nh
sng ngn la ti thy ng ta mc mt chic o b-lu trng tay chng mt chic gy to.

- y ang lm tic y ? C yn!

- ng ta ni bng mt ging th l.

- A! Tri i!

- M Barberin ku ln, t mnh chic cho xung t. Ri cm ly cnh tay ti b y ti v
pha ngi n ng ang dng li trn ngng ca:

- y l cha con. Ti li gn hn ng nhng ng ly u chic gy ngn ti li.

- Thng ny l thng no y? ng bc my bc v pha ti, chic gy vn gi ln lm ti li
li.

- ra cc ngi lm tic ngy th ba bo.

- ng ta ni.

- Sp g y?.

- Chng c sp g c. Chng ti c ch ng u. ng ta nhn quanh:

- B ny, hnh ny.

- ng ni.

- Bn nm c hnh vi ming b l c mn sp ngon ri cn g. Ta bc hnh i. M Barberin
vi lm theo yu cu ca chng trong khi ng ta ngi vo chic gh di gc l si. Ti khng
dm ri ni chic gy a ti ti. Da vo bn, ti nhn k ngi khch mi ti ny. l
mt ngi n ng nm mi tui mt th nt anh li, u ngoo sang vai phi sau chn
thng va ri.

- B nh nu sp cho chng ti vi mu b ny ch g?

T mnh bng chic a trn c ming b ng ta tt ming b vo trong cho. Ht b, cn g
l bnh xo na c ch.

Gi nh vo lc khc hn ti phi xt xa vi tai ha ny lm nhng lc ny ngh ngi n ng
y l cha ti chim c c tm hn ti.

Ti cha bao gi t hi mnh mt cch c th th no l mt ngi cha, nhn con ngi bng
nhin t trn tri ri xung ny ti cm thy s hi.

- My ng ng im th, ng ta ni, i m dn a ln bn i ch. Ti vi vng li. Sp nu
xong. M Barberin mc sp ra. n lc ng ta mi ra bn ngi v bt u n, ch thnh
thong mi dng li nhn ti. Ti hoang mang qu n khng ni.

- Bnh thng n c n t nh th ny khng?

- , vn th y.
Trang 5/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- K xc n! Gi nh n khng n th cng tt! D nhin ti khng ni g, m Barberin cng vy,
m c i li quanh bn chm ch phc v chng.

- My khng i ?

- ng ta hi ti.

- Khng .

- Th th i ng i, v ng ngay i.

Ging nh trong a s nh nng dn, cn bp ca chng ti cng ng thi l phng ng. Ti
vi vng thay qun o i ng. Nhng ng c hay khng li l mt chuyn khc. Ti khng
bun ng!.Ngi n ng y l cha ti! Th th ti sao ng i vi ti nghit ng nh th? Dn
mi vo tng ti c xua ui nhng ngh trn m khng c. Sau mt lc ti nghe c ngi
n gn ging ti.

Nghe ting bc chn chm chp, ko l v nng n ti nhn ra ngay khng phi m Barberin.
Mt hi th nng hi lt trn tc ti.

- My ng cha?

- Mt ging nghn nghn hi ti. Ti cn thn khng tr li.

- N ng ri, m Barberin ni, n c thi quen nm xung l ng, ng c th ni c. C l
ti phi ni l ti cha ng, nhng ti khng dm.

- V kin ca ng n u ri?

- M Barberin hi.

- Thua ri! Cc quan ta u bo rng li ti. Ni n y ng m mt ci xung bn.

- Kin thua, ng ni tip, tin mt, qu qut, i ngho. Nh th cha , v n y li cn
thy mt a tr con na. B hy gii thch cho ti v sao khng lm theo li ti bo?

- V ti khng th lm c. Ngi ta khng th b mt a tr nui bng chnh sa mnh.

- C phi con b u.

- Cui cng ti cng mun lm theo li ng bo y nhng ng lc y th n m, khng phi
lc em n n tri tr v tha nhn c.

- Th n khi khi no?

- Sau trn m li n trn khc, n ho gh lm, thng b ti nghip, ho n lm nt lng
ngi ta ra c. Chng phi v ho m thng Nicolas ca chng ta cht y ? Ti tng nh
em n ln tnh n cng s cht nh th.

- Nhng sau ?

- Thi gian c dn tri.

Trang 6/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- N ln my ri?

- Ln tm.

- Th n s n ni n phi n vo lc ln tm.

- A! Jrme, ng khng nh lm iu y ch?

- Ai ngn cn c ti no?.C mt lc im lng v ti th c, xc ng lm ti nghn ngo
n tc th.

Chng my chc m Barberin ni tip:

- Paris lm ng thay i ri!

- C l th. Nhng c iu chc chn l n lm ti qu. Lm sao kim sng by gi? Ta u
cn tin na. Chng l trong khi mnh khng c g n li cn phi nui thm mt a tr khng
phi con mnh?

- N l con ti.

- Chng phi con b cng nh khng phi con ti vy. N khng phi mt a tr con nh
nng. Ti nhn n trong ba ti: n mong manh lm.

- l mt a tr trung hu. Sau ny n s lm vic cho chng ta.

- Nhng trong khi ch i ta phi lm vic nui n.

- Nu cha m n i th sao?

- Nu th hn h i tm n. C l h cht.

- Nhng h cn sng th sao? Mt ngy kia h n hi ta th sao?

- Ta a h n tri tr ch sao? Thi ti n cho Francois y. Ca ra vo m ra ri ng li.
ng ta i mt. Th l ti nhm dy, gi m Barberin. M chy n chn ging ti.

- M khng con i n tri tr v tha nhn ch?

- Khng, b Rmi ca m .

V m m hn ti, gh cht ly ti trong hai cnh tay. S u ym ca m lm ti can m ln.

- Th ra con nghe thy ht nhng iu Jrme ni ri ?

- Vng, m khng phi m con, ng y khng phi cha con. Ti khng ni hai cu trn bng
cng mt ging, bi v nu nh ti kh tm bit m khng phi m ti, ti li mng v bit ng
ta khng phi cha ti.

- C l m nn cho con bit s tht th hn.

- M Barberin ni. Khng ai bit m con l ai c. B cn sng hay khng cng khng ai bit.
Mt bui sng Paris trn ng i lm Jrme.qua i l Breteuil v nghe thy ting tr con
khc. Ting khc nh vng ra t mt khe ca vn. Lc vo thng hai. ng li gn v thy
Trang 7/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
mt em b nm trn ngng ca. Jrme rt lng tng bn b b n s cnh st. s cnh
st ngi ta m t lt b ra trc la si. l mt em b khong nm su thng, t lt chng
t em l con nh giu c. ng cnh st gii thch c l b b ngi ta n cp ri b y. ng
cng ni s gi b n tri tr nht c nu khng ai nhn trng nom b. Cha m em b th
no cng i tm, c ngi trng nom b th h s trng thng. Jrme bn ni mun nhn
trng nom b, h trao b cho ng. M cng c mt a con trai bng tui y. Th l m tr
thnh m con. Con m cht, m cng gn b vi con hn. M qun hn con khng phi con
rut ca m. Khng may Jrme khng qun. Ba thng sau thy cha m con khng tm con,
ng mun em con vo tri tr.

- i! ng vo tri tr!

- Ti ku ln.

- Con s khng i tri tr. Jrme khng phi ngi c, ch ti bun phin ngho kh lm ng
ta m ra nh th m thi. Chng ta s lm vic, c con cng s lm vic.

- Vng, m mun g con lm ny. Min l ng vo tri tr. Sau khi m hn ti m quay mt ti
vo tng. Ti mun ng nhng v qu xao ng nn khng sao ng c.

Ti khng mun i tri tr... Ti s ng Barberin... Cui cng th ti cng ng c v ng sut
m. Sng hm sau ng tc u tin ca ti l nhn quanh bit chc chn l h khng em
ti i.

Sut bui sng Barberin khng ni g vi ti c v ti bt u tin rng ng ta qun k hoch
ca mnh.

n gia tra th ng ta bo ti i m i theo ng. Ti s qu a mt v pha m Barberin.
M trm ly tay ra hiu bo ti c yn tm. Th l ti ln ng.

T nh ti n lng kh xa, i b phi mt hng ting ng h. Sut trong ting ng h
Barberin khng h ni vi ti mt ln no. ng ta i trc, khp kh khp khing, thnh thong
li quay li nhn xem ti c i theo khng..ng ta a ti i u? Cu hi ny lm ti lo lng, ti
ngh n b trn. Vi mc ch ti c chn ch li sau.

Ti nh khi no xa ng ta ti s nhy xung h, ng ta s chu khng tm c ti. u tin
ng ta bng lng bo ti i ng sau, nhng chng my chc ng on ra nh ca ti nn
nm ly c tay ti. C th chng ti i vo lng.

Khi i qua qun c-ph, c ngi gi Barberin v mi ng ta vo. Barberin nm tai ti, y ti i
trc, v khi chng ti vo trong qun, ng ng ca li. Trong khi ng ngi mt chic bn
vi ng ch qun c ph, ti ti ngi bn l si.

gc i din ni ti ngi c mt c gi cao ln ru bc trng, mc mt b qun o rt k quc.
Bn cnh c c ba con ch: mt con ch bng trng, mt con ch bc-be en v mt con ch
ci con nom va ranh ma va du dng.

Trong khi ti ngm c gi, Barberin th thm chuyn tr vi ng ch qun. ng ta bo ng ch
qun l chng ti t lng ln tm ng x trng nh ng ny yu cu tri tr tr cho ng ta
tin tr cp nui ti.

Trang 8/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

l iu m Barberin yu cu c ng chng y... C gi cng nghe tuy lm ra v khng
nghe thy g. Bng nhin c ch tay v pha ti v hi Barberin:

- Thng b ny lm ng vng vu ? V ng tng rng chnh quyn s tr cho ng tin tr cp
?

- Ch cn g na! N khng c cha m, ti nui n, vy phi c ngi chi tin cho n ch?

- Ti khng bo l khng nhng ti tin l ng khng t c iu ng yu cu.

- Th th n s vo tri tr, chng c lut no bt n phi trong nh ti c.

- Ngy xa ng bng lng nhn n v, c ngha cam kt gi n.

- Ti khng gi n na.

- C l c th c cch gi n ra c, m bit u cn kim chc c cht g na y ng .

- C gi ni sau mt lt suy ngh.

Ri chic gh da ca mnh c ti ngi trc mt Barberin..

- ti nhn n, c ni, ti thu n. Mi nm ti tr ng hai mi phrng. Gi cao y v ti
tr trc.

- Nu ti gi n, tri tr c th tr ti mi thng hn mi phrng.

- Th nu tri tr ng l ng gi li em n cho ngi khc th sao, th l ng chng c
g ht, trong khi vi ti ng ch vic a tay ra. C gi lc ti ly ra mt ti tin bng da ly ra
bn ng bc by ln bn v lm chng ku lanh canh.

- C th ngh xem, Barberin ku ln, mt ngy no a b tt phi c cha m! Lc ai
nui n hn s c li. Nu khng tnh n chuyn h tt ti nhn trng nom n. Cu ni
ca Barberin lm ti ght ng ta thm cht na.

- Th chnh v ng khng trng mong g cha m n, c gi ni, nn ng mi ui n. C ranh
mnh nhn Barberin.

- a b ny s i cng vi ti, c ni, ti gi ri, sau mt ngy mt nhc, thi tit xu, ti
thng c nhng ngh u m, n s lm ti vui ln. N s tham gia gnh ht ca xi-nho Vitalis.

- Gnh ht ca c u?

- Xi-nho Vitalis l ti, cn gnh ht, y. Ni ri c m o mng-t ly ra mt con vt k l ang
p ngi vo ngc c. Ti khng bit gi con vt k qui ny l g v y l ln u tin ti nhn
thy n.

- A! Con kh xu x!

- Barberin ku. Ting lm ti ht ngc nhin bi v tuy cha nhn thy con kh bao gi t nht
ti cng nghe ni ti.

- y l ngi Joli - Coeur. Bn i hy cho i no.
Trang 9/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Joli - Coeur a bn tay khp cht ln mi v gi chng ti mt ci hn.

- By gi, - va ni c Vitalis va a tay v pha con ch bng trng, - ng Capi y s hn
hnh gii thiu cc bn ng vi c ta knh mn.

Nghe lnh, con ch bng ng ngay dy, bng hai chn sau, khoanh hai chn trc li trc
ngc, ci cho ch mnh tht thp. Hai con ch kia, nhn chm chm vo Capi cng lp tc
ng ln, mi con gi mt chn ra trc ta nh a tay cho ngi ta bt, bc su bc ra
trc ri li ba bc ra sau, ci cho.

- Capi, cho ta bit my gi ri.

Capi khng khoanh tay na, li gn ch vch o mng-t lc trong ti o gi-l li ra mt ci
ng h qu qut, nhn vo mt ng h ri sa ln hai ting to sau n ba ting nh hn.
Qu lc l hai gi ba khc.

- Tt. By gi ngh con mi nng Dolce ra nhy cho chng ta xem no. Capi lp tc lc ti
o vt ca ch li ra mt on dy thng. N ra hiu cho Zerbino, con ch bc-be nh, th l
con ny ra ng ngay trc mt Capi. Capi bn nm cho n mt u dy v hai con bt u
quay dy. Dolce lao vo vng quay va nhy va nhn ch. R rng l hc tr c Vitalis tht nc
ci v c i chi sut nh th hn phi th v, nhng nu i theo h ti phi xa m Barberin.

- By gi, c Vitalis ni tip, tr li cng vic ca chng ta. Ti tr ng ba mi phrng.

- Bn mi.

Bt u bn bc. C Vitalis ngt li:

- Thng b ngi y chc chn lm, cho n i ra ngoi sn chi i. ng thi c lm hiu cho
Barberin.

- Phi y, ng ny ni, ra sn chi i bao gi tao gi hy vo. Ti i ra sn, ngi trn mt tng
suy ngh. S phn ti ang c quyt nh y. Lnh v lo lng lm ti run ln cm cp.
Cuc bn bc ko di kh lu. Cui cng ti trng thy mi mt mnh Barberin. ng ta ra tm ti
giao cho c Vitalis chc?

- No, i v nh no.

- ng ta ni.

V nh ? Khng phi xa m Barberin ? Ti mun hi nhng khng dm.

- Mi pht trc khi ti nh, Barberin dng li:

- My m k li mt li no my nghe thy, ng ta va ni va vo mnh tai ti, th my s phi
tr gi t y. Liu hn!.

Trang 10/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 2 - Vnh bit ngi nh ca m


- No! Th ng x trng bo th no no?

- M Barberin hi khi chng ti v ti nh.

- Khng gp. Mai chng ti quay li.

Nh th l Barberin t b giao ko mua bn ca lo ta. Sut dc ng ti nhiu ln t
hi i v nh nh th ny liu lo c gi tr mu mo g khng, cu ni va ri ca lo ph tan
mi nghi ng.

Nhng sng hm sau, khi tnh dy ti khng thy m Barberin u c.

- M u?

- M ra lng, chiu mi v.

S vng mt ny lm ti lo lng. Barberin nhn ti v rt l. Bng nhin ti thy c Vitalis v
my con ch i vo. ra th! C n n ti, Barberin bo m ra lng m khng bo v
c ti.

- i, xin c, c ng mang chu i! V ti a ln khc nc n.

- No no, cu con trai ca ng, c ni vi ti tht du dng, vi ng chu khng kh u, li
c bn my a hc tr rt ng ca ng, chu tic ci g c ch?

- M Barberin!

- Kiu g th my cng khng li y, Barberin vn tai ti ni, hoc l c y hoc l tri tr,
my chn th no th chn.

- Khng, m Barberin c!

- Thng b ny c tnh, l du hiu tt. Thi ta vo vic! Ni ri c by ln bn tm ng nm
phrng, Barberin v lun vo ti lo.

- a gi qun o ca n cho n, no ln ng. Rmi! i trc con Capi. Ti cm thy c
Vitalis nm ly c tay ti. Barberin i vo nh. Th l ht. Ln dc kh di. C Vitalis khng ri
tay ti..

- C cho chu ngh mt cht c c khng ?

- Ti hi c.

- Sn sng.

Ln u tin c ri tay ti. Nhng ng thi ti thy ci nhn ca c hng v con Capi lm
hiu. Capi lp tc n ng ng sau ti. N l tay cai ngc ca ti: ch mt c ng b trn n
Trang 11/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
s v ly chn ti ngay.

Ti i ti ngi trn t, Capi i theo v vi i mt m l ti tm ngi nh ca m Barberin.
Bng nhin trn con ng dc ln lng ti nhn thy mt chic khn nh mu trng. Xa qu
nn ti ch thy c mu trng ca chic khn nhng c nhng lc tri tim nhn tinh hn i
mt: ti nhn ra m Barberin. ng m ri. M bc tng bc di. Ti ro nh chng ti m
y ra, vo sn v i qua sn kh nhanh. Ti lp tc ng ln trn t khng ngh ti con Capi
chm n gn ti. M Barberin khng trong nh lu. M i ra ngay v chy trong sn. M
tm ti.

Ti ci xung pha trc v ku ln bng tt c sc lc ca mnh:

- M i! M i! Nhng ging ti chm nghm trong khng trung.

- Chu in ?

- C Vitalis hi.

Ti khng tr li ch dn mt vo m Barberin nhng m u c ng ti gn m n nh th
nn khng ngh n chuyn ngng u ln. M i qua sn, ra li ngoi ng, quay nhn t
pha. Ti cng go to hn. Lc c Vitalis on ra s th bn cng leo ln t. C nhn thy
ci khn trng.

- Ti nghip thng b!

- C th thm.

- i! Chu xin c, cho chu v.

- c s thng cm ca c ng vin, ti ni.

Nhng c nm ly c tay ti a ti xung ng.

- Chu ngh ri, thi ln ng, chng trai ca ng.

- C ni.

Ti mun g tay c ra nhng c nm cht lm.

- Capi, Zerbino!

- C gi.

Hai con ch vy ly ti..nh phi theo c Vitalis thi. Ti c bng chng hiu c khng
phi ngi c. Sau khi i mi lm pht c b cnh tay ti.

- By gi chu i cnh ng, nhng ng qun nu chu mun trn th Capi v Zerbino s theo
kp chu ngay.

Ti bung mt ting th di:

- Chu bun, ng hiu.

Trang 12/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- C Vitalis tip tc ni.

- Chu c th khc. Nhng ch cn chu c m cm thy c l ng mang chu i khng phi
lm chu kh. Chu m khng i th sao no? S vo tri tr. Nhng ngi nui chu khng
phi cha m chu. M tt vi chu v chu yu m, chu kh tm phi xa m, tt c nhng ci
l tt thi, nhng b y khng gi ni chu. Chng trai ca ng , chu phi hiu rng cuc
i thng l mt trn chin m trong c phi ngi ta mun lm g l lm c u. Nhng
li ca c rt khn ngoan nhng lc ny mt s thc cn ku to hn bt k li ni no: l s
chia ly.

T nay ti khng bao gi cn nhn thy ngi nui ti ln ln na v ngh ny lm ti
nghn ngo trong c hng.

- Hy suy ngh v nhng iu ng ni vi chu, thnh thong c Vitalis li nhc li, chu khng
phi kh khi vi ng u.

Cui cng th c gi cao ln v p lo ny c l khng n ni kinh khng nh lc u ti
tng. l ln u tin ti i mt mch khng ngh nh vy. Ko l i chn, vt v lm ti
mi theo c ch ti. Tuy nhin ti khng dm xin c dng chn.

- i guc ca chu lm chu mt y.

- C bo ti.

- n Ussel ng s mua giy cho chu. Cu ni ny lm ti thm can m. Thc t i giy l
th ti hng kht khao mong mun.

- Ussel cn xa khng ?

- ra l ting ni ca lng chu, c Vitalis va ni va ci, chu mun c giy i ch g?
c, ng ha, giy inh. Mt chic qun ct bng nhung, mt o vt, mt chic m na. ng
hy vng chng lm chu kh nc mt v s gip cho i chn chu i nt su dm ng cn
li..Khng, ng ch ti khng phi mt con ngi tn c. Mt ngi tn c lm sao nhn ra i
guc lm ti mt c?

Tri y my xm xt v khng bao lu bt u ma nh ht. Vi tm da cu c Vitalis c bo
v kh kn li cn che ch c Joli - Coeur na, anh chng ny ngay t git ma u tin n
ngay vo ch np. Nhng my con ch v ti chng my chc t thm vo da tht, bn ch th
thnh thong cn gi c lng ch cn ti, ti c phi i di mt sc nng lm ti gi bng ln
c.

- Chu c d b cm lnh khng?

- Ch ti hi.

- Chu khng bit, chu nh l cha bao gi th phi.

- Tt. Qu chu tt tht y. Nhng ng khng mun phi chu ra ma th ny, chng c ch
g, hm nay chng ta khng i xa hn na. C lng y ri ta s vo ng thi. Trong lng
khng c ci qun no v khng ai mun nhn mt ngi n my ko theo mt a tr v ba
con ch tt c u vy bn be bt lm g.

Trang 13/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Cui cng mt ngi nng dn m ca cho chng ti vo mt va thc. C Vitalis l mt ngi
cn trng. Trong ci ti c eo vai c mt chic bnh m trn to tng. C a cho ti mt
ming cn c th va n va chia bnh thnh nhng ming nh phn pht cho l hc tr phn
dnh cho chng. Mt n gy ngi, hai chn b try da v i guc, ti run ln v lnh trong b
qun o sng nc.

- Rng chu va lp cp ri ka, c Vitalis ni, chu c rt khng?

- Hi rt thi .

Ti nghe ting c m ci ti:

- y l ci o s-mi kh v o gi-l, chu mc vo i, sau rc vo c kh chu s m ln
nhanh thi v ng c.

Tuy nhin ti khng m ln nhanh nh c Vitalis ni, rt lu sau ti c tr mnh mi, lng qu
au bun, qu khn kh. Lc no cng nh th ny sao? i b khng ngng di tri ma, ng
trong mt va thc, run ln v lnh, ch c mt mu bnh m cho ba ti, khng ai thng xt
ti, khng ai yu ti. ang ngh ngi, lng nng tru v hai mt m nc mt, ti cm thy mt
hi th m m ph vo mt ti. a tay ra ti s thy ln lng mt nh len ca con Capi. N
nh nhng ti bn ti, nm xung ch c kh bn cnh ti v t nh lim vo bn tay ti. Cm
ng qu ti hi nhm mnh dy hn vo chic mi lnh ngt ca n. N ku ln mt ting
nghn ngo, t chn n vo bn tay ti ri nm im. Th l ti qun mt, qun bun, hng ti
nghn li, ti khng cn ch c mt mnh na: Ti c mt ngi bn.

Hm sau chng ti ln ng t sng sm. tnh ma, bu tri xanh v nh ln gi kh thi
sut m, khng cn bn ly na. L ch nhy nht quanh chng ti. Thnh thong Capi li
ng trn hai chn sau hng v ti sa ln mt ting m ti hiu rt r ngha.

- Can m ln!

- N bo ti nh vy.

l mt con ch rt thng minh ci g cng hiu v bit cch lm cho ngi ta hiu mnh.
Gia n v ti khng cn li: ngay t ngy u tin chng ti hiu nhau ri. Cha bao gi ra
khi lng nn ti rt st rut mun trng thy mt thnh ph. Nhng Ussel khng lm ti la
mt. Nhng ngi nh c c thp bn trn khin ti ch thy lnh m th . u c ti ch c
mi mt ngh: hiu giy.

u l hiu giy s cung cp cho ti i giy m c Vitalis ha?

Chng my chc ti c ci hnh phc x chn vo i giy inh nng gp mi ln i guc ca
ti. Lng ho hip ca ch ti khng dng ; mua giy xong c mua cho ti mt o vt
nhung mu xanh da tri, mt qun len v mt m pht. Tt c nhng g c ha. R rng c l
ngi tuyt nht trn i ri!

Nhung nhu, len sn, ci m th khng ai on c trc y mu g na, nhng chong
ngp v nhng huy hong ti chng cn bit n nhng nhc im ny lm g. Ti ch mong
chng c mc b cnh mi, nhng trc khi a cho ti c Vitalis cn lm chng bin i .

Trang 14/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
V n qun c ly ko trong ti ra ct hai ng qun ti ln n tn u gi. Khi ti nhn c vi
i mt s hi:.

- Nh vy chu trng khng ging ai, c ni. Chng ta ang Php, ng mc cho chu nh
ngi , nu ta ng li mc cho chu nh ngi Php. Chng ta l ngh s. B ngoi ca
chng ta phi gy t m ri. Chu th tng tng xem nu ngay chiu nay ta ra ni cng
cng m n mc nh nhng nh t sn hay nhng nng dn lm sao ta buc mi ngi phi
nhn ta v dng li quanh ta? Khng c. Hy hc ly rng i ny i khi s xut hin thi
cng l mt vic ti cn thit ri.

y l ti sao bui sng l ngi Php bui chiu ti thnh ngi . Qun ti ngn n gi, c
Vitalis li buc quanh tt ti nhng si dy bt cho nhau sut cng chn. Trn chic m
pht ca ti c cng buc cho nhau nhiu dy ruy-bng khc v trang tr thm mt b hoa
bng len. Tht th m ni ti thy mnh tuyt p, chng th m anh bn Capi ca ti sau khi
ngm ti rt lu phi cha chn ra cho ti vi v hi lng.

Trong khi ti x qun o mi, Joli - Coeur ng trc mt ti bt chc iu b ti li cn lm
qu ln na. Ti thng xong b cnh, ngm vut xong xui th n t hai tay ln hng, nga u
ra sau bt u ph ra ci vi nhng ting ku l nh giu ct. sng thn tnh vi Joli -Coeur
kh lu ti c th khng nh n rt hay ci. C l ci ci ca n khng ging ht nh ci
ci ca con ngi. Nhng cui cng, mi khi c mt tnh cm no lm cho n vui ln, ngi
ta thy hai mp n ko ra sau, hai mi mt he h, hai hm rng ng y rt nhanh v i mt
en ca n hu nh bn ra nhng tia la.

- By gi chu sa son o qun xong, c Vitalis bo ti, ta bt u lm vic n mai ngy
phin ch c th ra mt mt bui biu din ln trong chu khi s bc vo ngh. Ti hi c
th no l bc vo ngh, c gii thch c ngha ln u xut hin trc cng chng din v hi
kch.

- ng s phi tp cho chu vai m ng dnh cho chu. i mt ngc nhin ca ti ni vi c l
ti khng hiu.

- ng mun chu hiu vai tr chu phi lm. ng mang chu theo l chu lm vic. Vic ca
chu l din hi kch vi Joli - Coeur v my ch ch ca ng..

- Nhng chu c bit g u!

- Ti s hi ku ln.

- Chnh v th ng mi phi dy chu. Khng phi t nhin m Capi i ng duyn dng nh
th trn i chn sau cng khng phi Dolce nhy dy l thch ca n. Capi phi hc ng
v Dolce phi hc nhy; chng thm ch phi lm vic kh lu mi t c nhng ti .
Cho nn chu cng phi lm vic hc nhng vai khc nhau m chu s din vi chng. V
kch, c Vitalis ni tip, c tn l Ngi y t ca ngi Joli - Coeur hay K ngu hn trong hai
ngi li l k m ngi ta khng ngh ti.

ti nh th ny: Cho ti hm y ngi Joli -Coeur vn c mt tn y t m ngi rt hi lng,
l Capi. Nhng Capi v gi, ngi Joli - Coeur mun c mt y t mi. Capi chu trch
nhim cung cp tn y t mi. Nhng khng phi l con ch s ni tip s nghip ca Capi
Trang 15/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
m l mt chng trai nng dn tn l Rmi.

- Kh lm g c y t .

- Trong hi kch th c. Chu n v ngi Joli - Coeur thy chu c v n n ngy ng.

- Th chng hay t no.

- C ngha l g u nu ch ci? V chng chu hnh dung mnh thc s n nh mt qu
ng lm y t v gi d h bo chu dn bn n. y chnh l ci bn trong v trnh din
ca chng ta. No chu bc ln v dn bn ra. Trn ci bn c cc a, mt ci cc, mt con
dao, mt ci da v khn bn mu trng. Lm sao by ra by gi?

Ti t hi mnh cu hi , hai tay thng xung, ci ngi xung trc, ming h ra chng bit
bt u t ch no; ch ti v tay ci ph ln.

- Hoan h!

- C ni.

- Tuyt! Lm ra v mt nh chu tht xut sc. V ngy th ca chu ng phc y.

- Chu chng bit phi lm g.

- Chnh v th m m xut sc. Vi ngy na chu s bit tng tn chu phi lm g. n lc
chu li phi nh li ci lng tng m lc ny y chu ang cm thy v gi v nhng th
m chu khng cm thy na. Nu chu tm li c cch to ra v mt v thi nh lc ny
th ng ni trc l chu s thnh cng rc r y. Nhn vt m chu phi th hin trong v.hi
kch l nh th no? L mt chng trai nng thn cha nhn thy g v khng bit g c; thm
ch thy mnh vng v ngu si hn con kh; do v kch c tn K ngu hn trong hai ngi li l
k m ngi ta khng ngh ti. Ngu hn Joli - Coeur, l vai din ca chu.

V Ngi y t ca ngi Joli - Coeur khng phi mt hi kch ln, biu din cha y hai mi
pht. Nhng chng ti tp n gn ba ting ng h, c Vitalis bt chng ti lm i lm li n
mi ln cng mt th, l ch cng nh ti. D nhin l ch c lc qun vi phn trong vai ca
chng.

Ti rt ngc nhin thy ch ti kin nhn v du dng bit nhng no. C khng h tc gin
mt ln no.

- No ta li bt u li, mi ln yu cu ca c khng t c c li ni: cha c, Capi; cn
ngi Joli - Coeur, ngi khng ch g c. Ch c th, nhng th cng l .

- c ri, c bo ti, tp xong, chu c ngh rng mnh s quen ng kch khng?

- Chu chng bit na.

- Chu c chn khng?

- Khng, chu thch l khc.

- Th th tt. Chu thng minh, li ch .

Trang 16/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Va ch va vng li ngi ta s t ti tt c mi th. Chu hy xem l ch v so snh chng
vi Joli - Coeur. Joli - Coeur c l hiu ng hn, thng minh hn nhng khng d bo. Bo n
ci g khng bao gi n vui lng lm.

l do bn cht n v chnh v vy ng khng bao gi gin n. Kh khng ging ch, khng
c thc v bn phn. Ti mnh dn ni vi c rng ci lm ti ngc nhin nht trong bui tp
va qua l c t ra v cng kin nhn. C mm ci:

- Ngi ta thy ngay l, c ni, trc nay chu ch sng vi nhng ngi nng dn tn nhn vi
sc vt.

- M Barberin du dng vi con b ca chng chu lm.

- Ti ni.

- B lm th l ng. B hiu r iu m ngi nng dn thng khng bit: du dng th ngi
ta c nhiu hn. Chnh v khng bao gi tc gin cc con vt ca ng m ng o to c
chng nh ngy nay. Nu ng nh chng, chng s s, s hi lm t lit tr thng.minh. Hn
na nu mnh i n gin d ng s mt lng tin chu. My con ch ca ng dy cho
ng nhiu bi hc nh nhng bi hc ng dy chng. ng lm pht trin tr thng minh ca
chng cn chng to tnh cch cho ng.

Cc bn ti, l ch v con kh, c thun li hn ti ch quen xut hin trc cng chng
thnh ra ngy hm sau chng khng h s hi. Nhng ti khng c c ci an tm bnh tnh
ca chng. Ni xc ng ca ti tht mnh m khi chng ti ri qun i n ni biu din.

C Vitalis m u cuc diu hnh bng mt iu van-x thi trn so. Theo sau l Capi, trn
lng Capi, Joli - Coeur trong b qun phc i tng Anh ung dung ngi thoi mi. Ri cch xa
ra mt on kha kh l Zerbino v Dolce tin ti. Cui cng ti kt thc on diu hnh.

Nhng ci lm ngi ta ch cn nhiu hn c s hng trng ca cuc diu hnh ca chng ti
li l nhng ting so chi tai. Mi ngi ra ca xem chng ti diu qua, tt c cc rm ca
s u c ko ln nhanh chng.

Vi a tr i theo chng ti, nhiu nng dn sng st nhp bn vi chng, khi n ni biu
din chng ti c c mt m rc ng sau mnh ri. Phn u bui biu din ca chng ti
gm mt s tr do ch thc hin. C Vitalis b ng so, thay vo mt chic v cm, ko m
theo cc tit mc ca ch lc th iu van-x lc th mt iu nhc bun ro rt.

Tit mc u tin kt thc, Capi ngm mt ci bt g gia hai hm rng, i trn hai chn sau
bt u lm mt vng quanh "c ta ng knh". Khi no khng thy xu ri xung n ly hai
chn trc t ln ngi v khn gi chai sn, sa hai ba ci ri p nh nh vo ci ti m n
mun m. Th l trong cng chng xut hin nhng ting ku, nhng li bn tn vui v, nhng
ting ch giu.

- Con ch bng ny thng minh tht, n bit nhng ai c ti y y nh. Th l cui cng
nhng ng xu nh c dc ra.

n lt Joli - Coeur v ti ra mt.

Trang 17/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Tha qu b qu ng, c Vitalis ni, chng ti tip tc bui biu din bng mt hi kch
d.thng c tn: Ngi y t ca ngi Joli -Coeur hay K ngu hn trong hai ngi li l k
khng ai ngh ti. Mt ngi nh ti khng h mnh; khen v kch v din vin ca chnh
mnh, ch xin cc v hy m to mt, hy dng tai v chun b tay v.

Tuy nhin lm cho din xut ca cc din vin d hiu hn, c Vitalis km theo my li bnh.
Th l, vi v hiu chin ngm, c tuyn b ng Joli - Coeur, ri n Capi, n ti, ln sn
khu. C bnh lun tm tt tng cnh mt. V kch c dng ln nhm th hin s ngu si n
n ca ti trong tt c mi mt: mi cnh ti phi gi vi hnh ng ng ngn trong khi Joli -
Coeur ngc li phi tm c hi tr ht thng minh v kho lo. i ch! Duyn dng v lch s
ca ngi Joli - Coeur sao m khin khn gi m say n th! Cn s vng v lng tng ca ti
lm h ci i l ci! Ting v tay vang di t pha, bui biu din kt thc thng li. Con kh
mi thng minh lm sao! Tn y t mi ngu ngc lm sao!

C Vitalis khen ti nh vy v ti t ho lm.

Chc chn cc kch s trong on ng Vitalis ti cao ri - ti mun ni l ch v con kh -nhng
ti ny cng chng nhiu v lm. Biu din my bui ngi ta bit ht v. T i n kt
lun l khng lu mi mt thnh ph c. Sau ba ngy n Ussel li phi ln ng. i u
by gi nh? Ti kh mnh dn vi ch ti hi c cu hi ny.

- Chu c bit t nc ny ch?

- C va nhn ti va tr li.

- Khng .

- Th ti sao chu li hi ng l ta i u?

Nu ng bo chu l ta i Aurillac tip tc i Bordeaux ri t Bordeaux i Pyrnes th chu
bit c ci g?

- Nhng c bit x s ny ch ?

- ng cha bao gi n y.

- Th ti sao c li bit l mnh i u?

C nhn ti rt lu.

- Chu khng bit c phi khng?

- C hi ti.

- Khng, nhng chu nhn thy ngi ta c.

- Ti t ho ni..Qu tht ngi ta c cho ti i hc nhng ch c mt thng.

- c c kh lm khng ?

- Ti hi c Vitalis sau khi i kh lu va i va ngh ngi.

- Kh i vi k no rn u thi, li cng kh vi nhng ai khng thin ch. Chu c rn u
Trang 18/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
khng?

- Chu khng bit nhng c v nh nu c dy chu c th chu khng ngi kh u.

- c, chng ta s xem; ta cn thi gian trc mt m. Ti khng bit hc c kh th no
nhng ti hnh dung ngay thy mnh m mt quyn sch v bit c c nhng g trong .

Hm sau trong khi i ng ti thy ch ti ci xung nht trn ng ci mt mnh vn ph
bi n mt na.

- y l quyn sch, chu s hc c trong .

- C bo ti.

Ti nhn c xem c phi c giu ti khng. Ri khi thy c rt nghim tc, ti nhn k ci vt m
c tm c. l mt mnh vn bng g si, di bng cnh tay, rng bng hai bn tay, rt
nhn, bn trn chng c ch c hnh g c.

- C giu chu y ?

- u c, con trai ta, c ch ti lc chng ta n bi cy ng kia , ta ngh y v chu s
thy ng dy chu c bng ci mnh g ny nh th no.

C Vitalis ly mt con dao trong ti ra, ct t mnh vn mt lp g mng gt nhn i rt k
cng. Sau c ct n thnh tng ming nh u nhau.

- Trn mi ming g ny, c ni, ng s ly mi dao khot mt ch ci. Qua chu hc c
hnh dng cc ch v khi thuc chu ghp chng li thnh cc t. Khi chu to thnh cc
t m ng bo ri, chu s c c mt quyn sch.

Chng bao lu cc ti o ti y nhng ming g v ti mau chng bit mt cc ch ci, nhng
bit c li l mt chuyn khc. S vic khng nhanh c nh th thm ch c lc ti hi
tic mun hc c.

Du sao phi ni rng, cng bng m ni, khng phi v li m ti hi tic m chnh l do t
i. Trong khi dy ti ch ci c Vitalis c ngh dy lun c con Capi. Chng ti cng hc vi
nhau. D nhin Capi khng th c ln nhng.ch ci m n trng thy v n khng bit ni,
nhng khi nhng ming g c by trn c n phi ly chn tha ra nhng ch m c Vitalis
c ln. Lc u tin b ca ti nhanh hn n nhng nu nh ti c tr thng minh nhy bn
hn th n li c tr nh vng vng hn. Th l c mi ln ti phm li ch ti li khng qun
bo ti:

- Capi s bit c trc Rmi cho m xem, tht xu h.

iu kch thch ti n mc ti dc lng ra hc m trong khi con ch dng li ch vit
c tn n ti tin ti c c mt quyn sch.

- By gi chu c c ch, c Vitalis bo ti, chu c mun c c nhc khng?

- Chu c ht c nh c khng ? Thnh thong c Vitalis ht v c u c ng nghe c ht
nh mt ngy hi i vi ti.

Trang 19/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Chu mun ht ? Nghe ng ht chu thy thch ?

- Thch nht y . Mi khi c ht chu ch mun khc, khi c ht mt khc ht m m hay
bun b, khc ht li a chu v vi m Barberin, chu ngh n m, chu nhn thy m trong
nh. y th m chu c hiu g v nhng li c ht u v n l ting m.

Va ni va nhn c, ti thy i mt c nh m nc mt, ti bn hi c ni nh vy c lm
c kh tm phin no g khng.

- Khng con , c ni vi ti bng mt ging cm ng, con lm ng nh ti tui tr ca ng,
thi thanh nin p ca ng. C yn tm, ng s dy con ht. V v con l ngi c tm
lng, c con na, con cng s lm ngi ta khc v v tay.

Th l ngay hm sau ch ti dy m nhc nh dy ti hc. C bt u gt nhng ming g
nh ri ly dao khc ln . Chun b xong cc bi hc, phi th tht l hc nhc khng phi
km nhc nhn hn hc c. C Vitalis, vn kin nhn vi my con vt ca c l th m nhiu
ln phi bc vi ti.

Cui cng nhng bc u vt qua v ti hi lng thy mnh c th xng m mt iu
nhc m c Vitalis vit trn mt t giy.

Ngy hm y c tt nh vo mi bn m ti hai ci tt yu v tuyn b rng nu c tip tc nh
th ti s tr thnh mt ca s ln..D nhin chuyn hc hnh ni trn khng phi ch lm trong
mt ngy, v trong rt nhiu thng ti qun ti o ti nht y cc ming g. Hn na hc
khng u bi v ch nhng lc ri c Vitalis mi dy ti hc.

Mi ngy chng ti phi hon tt on hnh trnh, di ngn ty theo xm lng xa nhau hay
khng; phi biu din tt c nhng ni c c may kim c cht thu nhp t i; phi tp vai
cho my con ch v cho Joli - Coeur; chun b ba n; ch sau tt c nhng ci mi ni n
chuyn hc c hay hc nhc.

Cui cng ti hc c mt ci g v ng thi hc i nhng qung ng di. Ti l mt
a tr kh gy cm m yu khi sng vi m Barberin; nay bn cnh c Vitalis, sng gia kh
tri, vi gian kh, i chn v hai cnh tay ti khe ln, phi ti n ra, da ti sn sn li, ti c
th chu ng c lnh cng nh nng, nng cng nh ma, nhng thiu thn nhng mt nhc
m khng au kh cht no.

Chng ti vt qua mt phn ca min Nam nc Php. Chng ti c thng tin, gp u i
y v c thy mt ci lng no khng n ni ngho kh qu chng ti li chun b tin vo
mt cch oai v. Ti trang im cho l ch, chi lng cho Dolce, mc qun o cho Zerbino, dn
ming dn ln mt bn mt con Capi n c th ng vai mt ng gi cu nhu cu nhu, ti
buc Joli - Coeur phi mc qun o i tng vo.

C Vitalis cho ti c hon ton t do phng tng:

- Khng ng chu li c ng cho i qua ton b nc Php ci tui m tr con ch i hc
tiu hc hoc trung hc, chu hy nhn, hy hc i. Thy ci g khng hiu hoc mun hi iu
g, c hi ng. C l khng phi lc no ng cng tr li c bi v ng khng cho rng mnh
hiu bit tt c nhng bit u ng c th tha mn c t m ca chu th sao? Khng phi
xa nay ng vn lm gim c mt gnh ht sc vt thng thi, ng cng hc c nhng
Trang 20/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
iu ngoi nhng ci b ch cho ng lc ny gii thiu Capi v Joli - Coeur vi "c ta ng
knh". Nhng ta s ni vi nhau chuyn sau. Chu ch cn bit l mt ngi lm tr ch cng
c mt v tr ng k trong thin h y ch. Khng phi thng u..Sau khi ri dy ni
Auvergne chng ti ti vng cao nguyn vi Quercy. Gia bnh nguyn ny c mt lng ln
tn l Labastide - Murat, chng ti qua m trong va thc mt ci qun.

- Chnh y, c Vitalis bo ti bui ti trc khi i ng, cng c th ngay ti ci qun ny,
sinh ra mt con ngi bt u i mnh lm mt thng b qut chung nga. Tn ng ta l
Murat. ng tr thnh mt anh hng v ngi ta ly tn ng t cho lng ny. ng bit ng
ta v tng chuyn tr thng xuyn vi ng ta.

- Khi ng ta cn l thng b qut chung nga y ?

- Khng, c Vitalis ci ni, khi ng y lm vua c.

- C tng quen mt ng vua?

Hn ging ti tht ln phi bun ci lm bi v ci ci ca ch ti li ct ln v ko di rt lu.

- ng s k chu nghe chuyn ng vua ny.

Th l trong nhiu gi sau chng ti ngi trn chic gh di, ng th ni, ti th dn mt vo
khun mt ng ang c nh trng m nht chiu sng. Ch ti bit tht nhiu iu!.

Trang 21/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 3 - i khp y


Ri vng t kh cn ca nhng cao nguyn vi v vng t trung, ti nh li l chng ti
ti mt thung lng xanh ti vi mt thu nhp kha kh, t ai giu c ca x s lm ngi dn
sung tc, chng ti biu din nhiu bui, nhng ng xu cng d dng ri xung chic bt g
ca Capi. Mt ln, chng ti ng trong mt ngi lng kh ngho kh, tri va sng li ra i.
Chng ti i mi trn con ng ci bi m v bng nhin tm nhn ca chng ti, cho ti lc
vn b hn ch trong mt con ng bao quanh nhng rung nho, t nhin m ra mt khng
gian mnh mng.

- Bordeaux y.

- C Vitalis ni.

i vi mt a tr nh ti, t trc n nay mi ch nhn thy vi thnh ph nh gp trn
ng i, y ng l mt quang cnh thn tin. Trn sng tu b qua li tp np: mt s tu
tr v t nhng chuyn i di ngy trn bin c, mt s khc t cng ra i. Khi ti chic cu ni
Bastide vi Bordeaux, c Vitalis khng cn th gi tr li mt phn trm nhng cu hi m
ti t ra cho c na!

T Bordeaux chng ti phi i qua Pau.

Hnh trnh khin chng ti phi i qua bi sa mc ln tri di ti tn dy Pyrnes ny c tn
gi l min Lander. Khng cn vn nho, khng cn ng c, khng cn vn cy n tri.
Him lm mi trng thy nh ca. Bnh nguyn tri di trc mt chng ti n v tn, t mu
xm. Sut dc ng ch thy thch tho kh vi cy u kim cn ci.

- Chng ta ang min Lander, c Vitalis ni, ta cn phi i t hai mi n hai mi nhm
dm na gia sa mc ny. i chn chu phi can m ln.

Nhng khng phi ch lm cho i chn can m ln m cn phi lm cho ci u v tri tim
cng can m ln na bi v bc chn trn con ng tng nh khng bao gi tn cng ny
ngi ta lun cm thy trn ngp mt ni bun khng sao ch ng ni..K t hi y ti
nhiu ln i nhng chuyn i bin v c mi ln gia i dng khng mt cnh bum ti li tm
li c trong ti ci tnh cm bun b khng sao nh ngha ni m ti cm thy trong cnh
c n y. Pau li cho ti mt k nim th v. Chng ti c ma ng, ngy no cng i
ra ph v nhng ni cng cng. Chng ti c mt cng chng tr con khng bit chn cc tit
mc ca chng ti.

Mt bui sng, chng ti ln ng. Khng bit hng bao nhiu tun chng ti c thng trc
mt m tin bc. Ri mt ti kia chng ti ti mt thnh ph ln. Nh ca xy bng gch ,
ph x c va h lt bng nhng hn cui nhn. Chng ti n Toulouse.

Hm cng nh mi khi vic u tin chng ti lo lng l tm ni thun tin biu din.
Chng ti tm c mt con ng nhng mt vin cnh st bo chng ti i ch khc. Mc d
ch ti ch l mt ngi lm tr th ngho v gi, nhng c c t trng ca mnh, khng chu i.
Trang 22/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Vin cnh st quay lng i nhng hm sau li ti, bc qua dy thng quy thnh rp ht ca
chng ti vo ng gia lc biu din. S can thip ny gy ra nhiu ting x xo. R rng l
ngi ta ng h c Vitalis. H ch giu vin cnh st v thch th vi b dng nhn nh ca Joli
- Coeur.

Vin cnh st khng c v mt con ngi kin nhn, t ngt quay gt.

- Nu ngy mai ch ca ng khng b buc mm, ti s a ra ta. Ngy hm sau ti ti ch
mi khi chng dy thng. Ch va do ln vi nhp n hc-p mi ngi x n t t
pha.

Vin cnh st cng n ngay sau . Joli -Coeur trng thy trc tin bn hai tay chng nnh,
u nga ra sau, i i li li quanh ti ngi cng , ngc n ra vi mt v oai v rt l l
bch. Cng chng ci ln v v tay nhiu trng di. Vin cnh st chng hng, nm v pha
ti nhng ci nhn gin d lm cho cng chng cng la thm.

Bn thn ti cng mun ci nhng khng dm. Vin cnh st c i i li li ngoi dy thng.
Ti gi Joli - Coeur nhng n khng chu vng li c tip tc i nh th, c mi khi ti mun
tm ly n n li chy thot khi tay ti..Vin cnh st cho l ti kch ng con kh, phng
phng bc vo bn trong vng dy thng v ngay lp tc ging cho ti hai ci tt vo ngi.
Khi ti ng vng li c, c Vitalis khng hiu bng cch no ng gia ti v vin cnh
st, nm ly c tay vin cnh st.

- Ti cm ng khng c nh thng b ny.

Vin cnh st mun ging tay ra nhng c Vitalis c nm cht ly c tay hn khin hn gin
in ln. Ch ti trng cao thng tuyt vi. Vin cnh st tm ly c o ch ti v d dn y
c ra trc hn. C Vitalis tc qu ng thng ngi ln nh mnh vo c tay vin cnh st
g ra.

- ng mun g chng ti no?

- C Vitalis hi.

- Ti mun bt c.

- Khng cn thit phi nh thng b.

- Theo ti!

C Vitalis ly li c bnh tnh; c khng p li hn, nhng quay li ti:

- Chu v qun. y vi l ch. ng s tin cho chu sau. C khng ni c g thm na v
vin cnh st li c i. Th l tan cuc biu din.

Cng chng mau chng tn i; ch cn vi ngi li bn tn v nhng g va xy ra. Ti v
qun rt lo lng. Trong thi gian ny ti lm g? Sng th no? Sng bng g? Ch ti c thi
quen mang tin trn ngi cha kp a cho ti ng no. Ti ch c vi xu trong ti. Ti tri
qua hai ngy nh vy trong lo lng, khng dm ra khi sn qun tr, ch trng nom Joli - Coeur
v l ch.

Trang 23/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Cui cng n ngy th ba c ngi mang n cho ti mt l th ca c Vitalis. Trong th ch
ti bo h cho c vo t ch th by sau a ra ta tiu hnh v ti chng li vin chc chnh
quyn. Ti i nm thm tnh hnh, ngi ta ni ta x bt u lc mi gi. Chn gi sng th
by ti l ngi u tin vo phng x. Dn dn phng ng ln. Ti khng hiu g v ta n v
php lut nhng theo bn nng, ti hi hng kinh khng. C v nh chng ti ang gp nguy
him. Ti ngi thu mnh ng sau chic l si..Ch ti khng c em ra x u tin. Bt u
l nhng ngi n cp, nh nhau, ai cng ni l mnh v ti nhng tt thy u b kt n.
Cui cng c Vitalis ra ngi trn gh di m nhng ngi trc c ngi, gia hai tay hin
binh.

Nhng g lc u ngi ta hi c v c tr li nh th no ti khng bit g ht. Ti qu xc
ng nghe v hiu. Hn na ti khng ngh n nghe. Ti c nhn ch ti ng thng,
mi tc di bc trng ht ra sau trong thi mt con ngi va h thn va au bun. Ti nhn
v quan ta thm vn c.

- Nh vy l c tha nhn nh nhiu ln vin cnh st bt c?

- Khng, tha chnh ta, ch c mt ln thi , ti g ra khi ci sit cht ca ng ta. Khi ti ni
chng ti nh biu din ti thy ng cnh st tt thng b i cng vi ti.

- Thng b c phi con c khng?

- Khng, tha chnh ta, nhng ti yu n nh con trai ti. Khi thy n b nh, ti mnh
c gin mt khn, nm cht ly bn tay ng cnh st ngn ng ta tip tc nh n na.

- Chnh ng cng nh vin cnh st ch g?

- Khi ng ny nm vo c tay ti ti qun mt ngi lao vo ti l ai v mt ng tc bn nng,
khng c a ti i qu xa.

- tui ng khng th mnh i qu xa c.

- Khng may l khng phi ngi ta lc no cng lm c nhng vic phi lm.

- Ta s nghe n ng cnh st. Tay ny k li nhng chuyn xy ra, nhn mnh vo cch
ngi ta ch giu con ngi hn hn l c b nh. Trong khi tay cnh st khai vi ta c Vitalis
ng l ch nghe th li nhn quanh khp gian phng. Ti hiu c tm ti. Ti bn ri ch np,
len li gia nhng ngi t m, ln hng gh u. C nhn thy ti v gng mt bun ru ca
c sng hn ln, ti cm thy c sung sng khi nhn thy ti, nc mt trn mi ti d ti c km
li.

- C ch ni c th bo v mnh thi ?

- Cui cng ch ta phin ta hi.

- Phn ti ti chng c g ni thm c, nhng v a b m ti thng yu thm thit sp sa
t c v thn, v n, xin ta rng lng. chng ti ch phi xa nhau trong thi gian ngn nht.
Ti c tng ngi ta tr li t do cho ch ti, c s khng lm sao ht.

Mt vin thm phn khc pht biu vi pht, ri n ch ta phin ta, bng ging trang trng,
ni rng ngi c tn Vitalis lng m v c nhng hnh ng lm tn thng n nhn vin
Trang 24/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
chnh quyn, b kt n hai thng t v bi thng mt trm phrng.

Qua hng nc mt ti nhn thy cnh ca qua c Vitalis i vo nay li m ra, ng sau c l
mt tay hin binh, sau ca ng li. Hai thng xa cch! i u by gi?

Khi v ti qun tr lng ti nng tru, hai mt hoe , ti thy ng ch qun ch ti ca.

- Th no, ng ta hi, ch my th no?

- B kt n hai thng t v bi thng mt trm phrng.

- Th trong hai thng ny my lm g?

- Tha ng, chu khng bit.

- ! My khng bit? My c tin t nui thn v nui l vt ny khng?

- Tha ng khng .

- Th my trng vo tao c ch chc?

- , khng . Chu c trng vo ai u. Li ti ni khng g thc bng.

- c y con , my ni ng, ch my n tao qu nhiu ri, tao khng th my n
thm na m rt cc khng chc c c tr hay khng. My phi i thi.

- ng mun chu i u ?

- C phi vic ca tao u, tao chng phi b my cng khng phi ch my, tao gi my lm
g? Tt nhin my phi li y ci ti ca ch my. Khi no ch my ra t s n y ly ti
v thanh ton. Cn my, my lm g chng tm c cch kim sng. i n nhng sui nc
nng y, kim tin c y. My ch cn tr li khi no ch my ra.

Ti cm thy c chng li cng v ch. Ti vo chung nga, tho ch v Joli - Coeur, buc
cht ci ti ca mnh, eo dy chic n hc-p ln vai, i ra khi qun. Ch qun ng ca.

- Nu c th tao s gi cho my.

- ng ta ku to bo ti.

Ti vi vng i khi thnh ph ny. Ti ch c mi mt xu. Ti tr thnh ch gia nh, ti,
mt a b khng gia nh, v ti thc c trch nhim ca mnh. Mi mt xu ca ti khng
th cho chng ti n c ba sng ln ba ti, chng ti nh dng mt ba vo gia tra. Qun
tr ni chng ti va b ui ngoi Saint Michel trn ng i Montpellier, l t nhin l ti
theo con ng y.

Cui cng ti thy xa Toulouse khng cn s na. Ti vo hiu bnh m u tin yu
cu bn cho mt pao ri v tr h tm xu. Ti i ra cp cht bnh m di cnh tay. Ti ci cy
u tin gp trn ng, chng ti yn v, ti chia u chic bnh m trn ra cho nm chng ti.
Mc d ba tic ny khng phi l mt ba tic sau cn mt bi din vn, ti vn thy n
lc cn ni vi cc bn ti mt vi cu. C l Capi hiu nh ca ti v n c dn cht i mt
thng minh v u ym ca n vo mt ti.

Trang 25/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Phi, cc bn , ti c mt tin xu bo cho cc bn y. Ch chng ta phi xa chng ta hai
thng. Vic ny trc nht lm c rt bun, sau n chng ta cng vy. C l ngi nui chng
ta sng, vng c, chng ta ri vo tnh cnh kinh khng. Chng ta khng c tin. Nghe thy ch
tin m n rt hiu, Capi bn ng ln trn hai chn sau i mt vng nh vn i quanh "c ta
ng knh" vy.

- My mun chng ta biu din ch g, ti ni tip, qu l mt li khuyn tt. Nhng liu
chng ta c thu c g khng? Tt c l . Nu chng ta khng thnh cng, ti xin bo
trc vi cc bn l c gia sn chng ta ch c ba xu. Phi tht lng buc bng. Tnh hnh l nh
vy y, ti mong cc bn hiu s nghim trng ca n, em ht thng minh ra phc v x hi
chng ta. Ti i hi cc bn vng li v can m. Hy trng cy vo ti, cng nh ti trng cy
cc bn. Ngh ngi mt lt ti ra lnh ln ng: phi kim mt ch ng, kim ba sng mai,
mun vy chng ti nh ng ngoi tri tit kim.

Sau khong mt gi i b chng ti ti mt ngi lng xem ra ph hp vi vic thc hin mc
ch ca ti. Ti trang im cc kch s ca mnh, i thnh hng ng chnh t nht c th, tin
vo lng. Khng may thiu ng so ca c Vitalis, thiu c ci oai v ca c lm mi ngi
phi nhn. Ti cng li khng c dng cao ln v ci u din cm ca c, trn mt ti th hin
ni lo lng th ng hn l s t tin.

Ti mt bi t gia c mt ci my nc di bng my cy tiu huyn, ti ly n hc-p ra
do mt khc van-x. Nhc rt vui, ngn tay ti nh nhng nhng lng ti bun b, ti cm thy
mnh gnh trn hai vai mt trng lng qu nng.

Ti bo Zerbino v Dolce ra nhy, chng vng li ngay v ra nhy theo nhc. Nhng chng ai
bun ti xem chng ti c mc du trn ngng cc ca ra vo ti nhn thy nhng ngi ph
n ngi an lt hoc chuyn tr vi nhau.

Ti tip tc chi n, Zerbino v Dolce tip tc nhy. Hnh nh c ngi tin li gn chng ti,
nu mt ngi n th s c hai ngi, ri mi, hai mi ngi khc na. Nhng tha h ti
chi, tha h Zerbino v Dolce nhy, mi ngi vn c yn v trong nh thm ch chng thm
nhn v pha chng ti na.

Tht tuyt vng!.C l nhng ngi ny khng thch nhy chng? Ti bt u ht khc can-z.
Ti thy mt ngi n ng mc o vt i m pht tin n gn chng ti. Ti ht cng hng
hi.

- Ny!

- ng ta ku ln.

- My lm g y th thng nghch ngm ny?

- ng thy y, ti ang ht.

- My c giy php ht x tao khng?

- Khng .

- Th th ct nu khng tao a ra ta by gi, thng n my xu xa ny. Tao l ngi gc ng
Trang 26/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
qu y!

Ngi gc ng qu! Ti li i trn con ng m ti n.

n my! Ti c i xin n u: Ti ht, ti nhy, l cch lm vic ca ti, ti c lm g xu
u! Ch nm pht sau ti ra khi ci thn xm km hiu khch ny. L ch theo ti, u ci
xung, hiu l chng ti gp chuyn khng may.

Chng ti c theo con ng trng trc mt m i. Ht cy s ny sang cy s khc, cho n
lc nhng nh hng cui cng ca mt tri ang ln bin mt khi bu tri, chng ti vn
cha tm thy mt ch no c th ng c.

Chng ti dng chn bn mt cnh rng, ngh ngi , Capi canh gc. Ngy du hnh u tin
th ny tht l xu. Chuyn i ngy mai s ra sao? Ti i v kht, m ch cn c ba xu. Lm
sao nui c on, nui bn thn ti, v nu ngy mai v c nhng ngy tip theo na khng tm
c cch biu din? Cht i c hay sao?

Va lt i lt li nhng cu hi ny ti va nhn nhng v sao lp lnh trn u trong bu tri ti
thm. Chng ti b v qu v b b ri!

Ti cm thy mt mnh ngp l ri bng nhin ti a khc. Ti khc trong hai bn tay, khc
khng sao ngng li c v bng ti cm thy mt hi th m m lt qua tc mnh: l
Capi. Ti ly hai cnh tay m ly c n v hn ln ci mm m ca Capi, n bn tht ln hai ba
ting rn nghn ngo, c l n cng khc vi ti.

Khi ti tnh dy, tri sng r v Capi ngi trc mt ti, ang nhn ti, chim ht trn cnh l,
mt tri ln cao, chiu xung nhng tia nng nng lm m c lng ngi..Ti quyt nh:
tiu nt ba xu ri sau liu sau.

Ti lng, chng cn hi thm u l hiu bnh m, ci mi chng ti a chng ti ti . Ba
xu bnh m ch cho chng ti mt ba sng cm ci, nut qu nhanh chng. Sau ti i
qua ngi lng tm xem c ch no thun tin cho biu din khng. nh ca ti l nghin cu
a phng trc , n tra mi quay v th vn may. Ti nhm mt ni chng ti tm thu
mnh trong chc lt vng ng qu bn cnh, bn b mt con sng o. Chn nn xm chim
lng chng ti, nhu cu n tr nn thi thc. Phi to ra mt cng vic g cho n bn bu.

Ti nh li c Vitalis bo trong chin tranh khi mt trung on hnh qun lu mt mi, ngi ta
chi nhc khin binh lnh qun c mt.

Ti ly n hc-p ra do mt iu nhy ri mt khc van-x. Lc u cc din vin ca ti xem
chng cha sn sng lm, r rng mt mu bnh lc ny mi lm nn chuyn. Nhng dn dn
m nhc pht huy hiu qu: chng ti qun mu bnh khng c v ti ch cn ngh n chi
nhc, l ch ch cn ngh n nhy m thi.

Bng nhin ti nghe thy ging trong tro ca mt a tr reo ln: Hoan h! Mt chic tu
dng li trn sng o, mi quay v pha b ti ang ng, hai con nga ko n dng li b
bn kia. l mt chic tu c bit, ti cha trng thy ci tu no ging th bao gi: n ngn
hn nhiu so vi cc x-lan thng phc v vic i li trn sng, trn cu tu li c xy mt
nh cu lp knh. Pha trc nh cu l mt ci hin c bng mt ca nhng cy leo che ph.
Cnh l cy mc vo ch ny mt t ch kia mt t cc vt ct trn mi nh r xung tng
Trang 27/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
chm dy leo xanh mt. Di ci hin ti trng thy hai ngi: mt phu nhn cn tr, v
qu phi v bun bun ang ng v mt cu b trc tui ti hnh nh ang nm. C l l
thng b reo ln: Hoan h!

Khng cn ngc nhin na ti nng m cm n cu b v tay ti B phu nhn hi vi ging
ngi nc ngoi:

- Chu ch v thch m chi n y ch?

- D lm cho cc kch s ca chu din tr... vi li cng cho khuy kha. Cu b ra hiu
v b ta ci xung..

- Chu mun tip tc chi n na khng?

- B ta hi.

- Xin chi mt iu nhy, v nu c ta ng knh mun, ti s gii thiu nhiu tr khc na
ging nh cc tit mc trong cc rp xic Paris.

l mt cu ni ca ch ti, ti c gng tun ra nh c mt cch cao qu. Ti cm ly chic
n hc-p v bt u chi mt iu van-x, lp tc Capi ly hai tay m ly mnh Dolce v
chng bt u nhy theo nhc. Sau Joli -Coeur nhy mt iu s-l. C th chng ti trnh
din tt c mi tit mc khng bit mt l g. Cc din vin hi kch ca ti u hiu rng ngi
ta s tr cng cho ni kh nhc ca chng bng mt ba cm, chng lm vic khng tic mnh,
c ti cng vy. Va chi n va trng coi cc din vin, thnh thong ti li nhn cu b, c
iu k l l tuy c v rt thch nhng tr biu din ca chng ti, n vn c nm bt ng, ch
ng y hai bn tay v tay tn thng chng ti m thi. N lit chng?

Ngn gi v tnh a chic tu st vo b ni ti ng, v lc ny ti nhn cu b r nh ti
ngay trn tu vy: tc n vng, mt n nht nht n ni nhn thy c nhng mch mu xanh
di ln da trong sut.

- Tr tin cc chu din nh th no nh? -B phu nhn hi.

- Tu theo khn gi thch nhiu hay t.

- M i, th th tr cho t vo m .

- Cu b ni.

Ri n ni thm my li bng mt th ting m ti khng hiu.

- Arthur mun nhn gn cc din vin xem sao.

- B ta bo ti.

Ti ra hiu cho l ch, chng nhy phc xung tu. Joli - Coeur nhy th d ri nhng ti khng
bao gi tin n: mt khi ln tu n c th gi nhng tr h bit u khng hp vi th hiu ca
b qu phi th sao?

- Con kh c d khng?

Trang 28/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- B ta hi.

- Tha b khng , nhng khng phi lc no n cng vng li.

- Th th chu hy xung tu cng vi n.

Ni xong b ra hiu cho mt ngi n ng ng pha sau gn bnh li v lp tc ngi ny i
ra pha trc, bc mt tm vn ln b lm thnh mt ci cu cho php ti ln tu m.khng
phi nhy liu nguy him. Th l ti bc ln tu mt cch trang trng, chic n hc-p trn
vai v Joli - Coeur trong tay.

- Con kh! Con kh!

- Arthur ku ln.

Ti n gn cu b v trong khi n nnh nt vut ve con kh ti tha h ngm n. Tht l l! Qu
l n b buc vo mt tm vn ng nh lc u ti ngh.

- Chu c cha m hay t nht l mt ng ch ch?

- B qu phi hi.

- C , nhng lc ny chu sng mt mnh, trong hai thng.

- i, ch b ng thng! Lm sao phi sng mt mnh lu n th, tui chu!

- Phi vy , tha b.

- ng ch c l bt chu sau hai thng phi em v cho ng ta mt mn tin chng?

- Khng , ch ct sng cng gnh ht thi .

- Cho ti hm nay chu sng ch?

Ti do d trc khi tr li. Ti cha bao gi gp mt ngi n b qu phi lm ny sinh trong
ti mt tnh cm tn trng nh con ngi ang hi ti y. B hi ti vi bit bao lng tt,
ging b sao m du dng, ci nhn ca b sao m nh nhn, th l ti quyt nh ni s thc.
Ti k cho b nghe v sao ti phi xa c Vitalis v lm sao m t khi di Toulouse ti khng sao
kim ni mt xu.

Trong khi ti ni chuyn Arthur chi vi l ch tuy vy n vn lng nghe.

- Th th bn anh hn ang i lm nh.

- N ku ln.

Nghe thy t i m chng hiu rt r, l ch sa m ln cn Joli - Coeur th ly tay xoa bng
mt cch cung nhit.

- i, m i!

- Arthur ni.

B qu phi hiu ngay li gi l ngha th no, b ni vi li bng ting nc ngoi vi mt
Trang 29/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
ngi n b va th u ra khi cnh ca h m v gn nh ngay sau b ta bng ra mt ci
bn trn dn sn thc n.

- Ngi xung con.

- B qu phi ni.

Ti khng phi van ni lu hn, t n xung, nhanh nhn ngi ngay vo bn; l ch.ngi
quanh ti theo th t, Joli - Coeur th ngi trn u gi ti.

- L ch ca anh c n bnh m khng? -Arthur hi.

Li cn c n bnh m hay khng? Ti cho mi con ch mt mu bnh m, chng nhai ngu
nghin.

- Cn con kh th sao?

- Arthur li hi.

Nhng chng cn phi hi han chm lo n n: trong khi ti cho l ch n n chp ngay
mt ming v pa-t v ang nghn di gm bn.

n lt ti, ti ly mt lt bnh m, v nu nh ti khng nghn nh Joli - Coeur th ti cng
n ly n nh n.

- Ti nghip ch b.

- B qu phi va ni va rt y cc nc cho ti.

- Nu bn anh khng gp chng em th s n ti u?

- Arthur hi.

- Th s nhn n ti.

Arthur bn quay v pha m n, hai m con ni vi nhau bng ting nc ngoi, c v nh n
yu cu m n iu g cn m n a ra vi kin phn i. t nhin b bo ti:

- Chu c ng li y cng chng ti khng? Ti nhn b khng tr li v cu hi ny bt
cht qu i vi ti.

- Trn tu ny y ?

- Phi. Con trai ti b m, bc s yu cu buc n vo mt tm vn nh chu trng thy y.
n khi bun chn ti a n i chi trn chic tu ny. Chu li y vi chng ti. Con kh
v l ch ca chu s biu din cho Arthur xem. Cn chu, nu mun, chu s chi n hc-p.
Nh vy chu gip chng ti, v pha chng ti, chng ti cng c ch cho bn chu. Mi ngy
chu phi lo tm cng chng, vic ny i vi mt a tr tui chu khng phi d dng g.

S c sng trn tu, trn mt nc, hnh phc no bng! l ngh u tin p vo u
c ti v lm cho n sng le ln. Tht l mt gic m!

Ch cn suy ngh vi giy l ti cm thy tt c nhng g khin ti sung sng qua xut ny
Trang 30/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
v ngi a kin ra rng lng bit bao nhiu!.Ti cm ly bn tay b qu phi m hn.
B c v cm kch v s th hin lng bit n ny v vut ve trn ti mt cch u ym.

V ngi ta yu cu ti chi n hc-p, vy th lm sao ti c th th i vi vic lm tha
lng mong mun ca h? Ti cm ly cy n, ng trc mi tu v bt u chi nhc. Cng
lc b qu phi a mt chic ci bng bc ln ming v thi ln mt ting che tai. Ti lp
tc ngng n. Arthur on ra ni lo lng ca ti.

- M thi ci cho hai con nga li tip tc i y.

Qu tht con tu nay xa b ang bt u lt trn ln nc lng l ca con sng o do nga
ko i. Sng v vo thn tu, hai bn ng cy ci chy ngc li chng ti, mt tri ang ln
chiu nhng tia nng xin nghing lm chng sng ln.

- Anh chi n i ch?

- Arthur bo.

V gt u lm hiu gi m li gn, n nm ly tay m v gi bn tay m trong tay mnh sut
thi gian ti chi nhng bn nhc m ch ti dy ti.

Trang 31/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 4 - Ngi bn u tin ca ti


M Arthur l ngi Anh, tn l b Milligan.

B ga chng v ngay sau ti c bit b cn mt cu con trai ln na nhng mt tch
trong hon cnh rt b mt, ng vo lc ng Milligan hp hi, b th ang m nng. Khi b hi
phc th chng cht, con mt tch. Cuc tm kim c ng James Milligan, em trai ng
Milligan iu hnh. Nhng ng James Milligan li c quyn li ngc vi b ch du. Thc vy,
nu ng Milligan cht khng con ci ng ta s tr thnh ngi tha k ca anh mnh.

Tuy nhin ng James Milligan khng tha k c, v by thng sau ci cht ca ng Milligan,
b Milligan sinh h cu b Arthur.

Nhng cc bc s tuyn b a b m yu ny khng sng c. hai chc ln tng n cht
nhng ri hai chc ln n li c cu sng..Thi gian gn y ngi ta pht hin n mt
bnh qui c gi l lao khp hng. iu tr chng ny bc s ra lnh cha bng nc c lu
hunh cho nn b Milligan mi n vng ni Pyrnes. Nhng sau khi cha bng nc lu
hunh khng n thua, ngi ta th mt cch iu tr khc: bnh nhn phi nm khng c
ng dy.

Lc b Milligan mi t ng mt chic tu Bordeaux, chic tu m ti t chn ln. B
khng th ngh ti chuyn con nm nh th trong nh, n s cht v bun chn. Ngi ta
bin con tu thnh mt cn nh ni, c phng ng, bp, phng khch v hin. Ty theo thi
tit m Arthur nm phng khch hay ci hin ny, c m bn cnh. Ch cn m mt ra l n
nhn thy cnh vt diu qua.

Ngy xung tu ti ch bit c mi phng ng ca ti trn tu Thin Nga ny. Mc d n b xu,
y l ci ca-bin p nht m tr tng tng th ngy ca ti c th c m.

Ca s khot vo v tu, c th ng li bng mt ca knh trn, va chiu sng va lm thong
cn phng. Cha bao gi ti nhn thy mt cn phng xinh xo sch s n th, tng c lt
bng g lnh sam nh vc-ni, trn sn tri tm bt nh xi k en trng. Nhng khng phi
ch cp mt l thch th.

Khi nm trn ging ti c mt cm gic thoi mi hon ton mi l, ln u tin nhng chic
khn tri ging xoa du da ti ch khng phi co vo ngi ti. Tuy ng rt ngon trong chic
ging m cng y, ngay t sng sm ti tr dy v lo lng khng hiu cc kch s ca ti qua
m ra sao.

Ti thy tt c nm ng vo v tr m m qua ti t chng vo, chng ang ng say sa nh
t nhiu thng nay sng trn con tu ny ri. Khi ti li gn, l ch tnh dy, vui v n bn
ti c ti vut ve bui sng. Joli -Coeur, bng mt ng tc kch cm, gii thch l n sn
sng ln mt t.

ng thy th ng sng hm qua ng gn bnh li cng dy v lo vic c ra cu tu. ng
bc tm vn ln b v th l ti v c on kch ngh ca ti i ln bi c trn mt t. a
Trang 32/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
nghch vi l ch v Joli - Coeur, no chy, no tro cy, thi gian tri tht nhanh. Khi.chng
ti tr li, nga c mc vo tu v buc vo mt cy dng trn con ng ko tu: Chng
ch ting ci ra i.

Ti xung tu, vi pht sau ngi ta th dy buc tu vo b ra, ngi thy th ng vo sau tay
li, ngi ko tu ci ln nga, chic rng rc dy ko lun qua ku ln kn kt; chng ti
ln ng.

Sung sng bit bao c i chi trn tu!

Nga phi nc kiu trn b khng h cm thy ng y g th m chng ti c lt nh trn
mt nc, hai bn b c rng cy li li sau chng ti, chng cn nghe thy g ht ngoi ting
nc xoy vo lng tu, ting nc v ha ln vi ting leng keng ca chic nhc buc vo c
nga. Ti ang chm ch chim ngng cnh vt th c ting gi ng sau. l Arthur, ngi
ta mang n ra ngoi cng vi tm vn, m n bn cnh.

- Anh ng c ngon khng?

- Arthur hi ti.

Ti n gn, tm li l php ni vi b m v c cu b.

B Milligan t con vo ni khng c nh nng chiu vo v ngi xung cnh n.

- Chu ra ch khc nh, chng ti sp hc y. Ti lm theo yu cu v i ra mi tu.

Ti thy Arthur hc thuc lng mt bi hc m m n c t trong sch ra. Nm di trn vn,
khng c ng, n lp li hay ni ng hn, c gng lp li, v n ngc ng kinh khng v kh
lng ni tri chy c ly ba t, thng thng l nhm. M n bt n hc li t u, rt du
dng nhng cng rt cng quyt.

- Con khng thuc bi ng ngn ri.

- B ni.

- Hm nay con vp nhiu li hn hm qua.

- Con c hc... Con m m...

- M khng bng lng con khng hc hnh g c, ly l do m con s ln ln trong ngu dt. B
Milligan c v rt nghim khc tuy vy b ni m khng gin d, ging rt du dng.

- Con khng hc c m , con on chc nh vy. V Arthur bt khc..Nhng b Milligan
khng b nhng git nc mt lm lung lay mc du b t ra xc ng.

- Con ch c chi sau khi hc thuc bi.

Ni xong b a quyn sch cho Arthur ri i vo trong tu. Ngay lp tc Arthur bt u c
cu chuyn ng ngn, t ch ti, ti thy mi n ng y. R rng l n ang chuyn tm vo
hc. Nhng s chuyn tm ny ko di chng c bao lu, n ngc mt ln khi quyn sch,
mi ch mp my chm chm. Ri n khng c cng chng nhc li na. i mt n lang
thang y , gp mt ti. Ti ra hiu bo n hc i. N ci vi ti, mt li nhn vo quyn
Trang 33/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
sch. Nhng chng my chc mt n li ngc ln nhn t b n sang b kia sng. Ti li gn.

- Em khng hc c, n ni, mc du em mun lm.

- Bi ng ngn ny c g l kh u.

- , ngc li l khc, n rt kh.

- Anh thy n rt d ch nghe m em c anh hu nh thuc ri. N ci nghi ng.

- anh c cho em xem. Ti cm ly quyn sch bt u c thuc lng m ch phi nhn vo
sch ba bn ln.

- , anh thuc ?

- N ku ln.

- Anh lm th no vy?

- Anh nghe m em c nhng va nghe va ch khng nhn nhng ci g din ra xung quanh
anh. N mt quay i v sau mt lt h thn, n ni:

- Em hiu, em cng c nghe nh anh, nhng lm sao nh li tt c mi t?

- Truyn ng ngn ny ni v ci g no?

Ti ni.

- V mt con cu ch g. Anh ngh n nhng con cu. Sau anh ngh n chng lm g.
"Nhng con cu sng yn n trong bi quy ca chng". Anh nhn thy chng ang nm v ng
trong bi quy v th l anh khng qun na.

- Phi y, n ni, em cng nhn thy chng: Cu trng c cu en c, c nhng con cu ci,
cu con. Em nhn thy c ci bi quy na, c ro chung quanh.

- Th th em khng qun na ch?.

- ! Khng.

- Bnh thng con g gi cu no?

- Nhng con ch.

- Th khi cu c an ton th ch lm g no?

- Chng lm g c.

- Chng c th ng. Ta ni "Nhng con ch ng".

- ng vy, d tht.

- Phi khng no? By gi ta ngh n chuyn khc. Cng vi l ch cn c ai gi cu na
khng?

Trang 34/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ngi chn cu.

- Nu nhng con cu ang an ton ngi chn cu khng c vic g phi lm th anh ta dng
thi gian lm g?

- Thi so - Em c nhn thy khng?

- C. Anh ta ngi di bng mt mt cy du non, cng vi nhng ngi chn cu khc.

- Vy th, nu em trng thy cu, thy bi quy, nhng con ch, ngi chn cu ri, em c th
c thuc lng bi ng ngn t u m khng li khng?

- C l c th.

- Th xem no.

Sau vi pht lng l, n bt u c:

- Nhng con cu nm an ton trong bi quy, l ch ng, v ngi chn cu, di bng mt mt
cy du non, ang thi so vi nhng ngi chn cu lng ging.

Th l n v hai tay vo nhau, ku ln:

- Ti thuc ri!

- Th em c mun hc phn cui ca bi ng ngn theo nh cch khng?

- C. M em s hi lng.

Th l cha n mi lm pht n thuc lng bi ng ngn v ang c lu lu khng h
ngc ng th va lc m n cht ti sau chng ti. Lc u m n tng chng ti gn nhau
chi, nhng Arthur khng cho b ni n hai cu.

- Con thuc bi ri, n ku ln, chnh anh y dy con hc.

B Milligan nhn ti rt ngc nhin khi Arthur ln ting c thuc bi Ch si v con cu non.
N c vi mt v thng li v vui mng, khng h ngp ngng..Ti nhn b Milligan. Khun
mt b rng r ln vi mt n ci ri hnh nh mt b n t nhng lc ny b ci xung hn
con trai mt cch tru mn.

- Nhng t, Arthur ni, chng ngha l g, nhng ngi ta nhn thy mi th v Rmi lm con
nhn thy ngi chn cu vi ng so, con nghe thy c iu nhc m anh ta thi so na. B
Milligan khc, khi b ng ln ti thy trn m con trai c nc mt ca b. B li gn ti, cm
ly tay ti v sit tay ti mt cch du dng n ni ti v cng cm ng.

- Chu l cu con trai tt qu i mt.

- B ni.

S d ti k li s kin ny l mi ngi hiu c s thay i ca v tr ti k t ngy hm
. Ti hm qua ngi ta cn coi ti l mt ngi lm tr vi ch mua vui cho a con au
m nhng bi hc va ri tch ti ra khi l vt v ti bng tr thnh mt ngi bn, gn
nh mt ngi bn thn ca gia nh.
Trang 35/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Lc ny khi ti nh li nhng ngy tri qua bn cnh b Milligan v Arthur, ti thy l nhng
ngy p nht trong c thi th u ca ti.

Arthur kt bn vi ti v cng nhit tnh, v pha ti ti c bung tri nh th v do nh
hng ca thin cm ti coi n nh mt a em, chng ti khng bao gi ci nhau, n khng
bao gi t ra trch thng do v tr x hi ca mnh cn ti ti cng khng bao gi t ra lng
tng d ch l mt cht xu.

Tt c nhng iu ny l do tui ti v s ngu dt ca ti i vi cuc i v cng nh s t nh
v lng tt, b Milligan thng ni vi ti nh vi mt a con. Cuc du hnh tht tuyt diu i
vi ti, khng mt pht mt mi hay chn nn, sut t sng n chiu gi no cng c vic.

Nu quang cnh hay hay th c ngy chng ti ch i c vi dm, nu quang cnh n iu
chng ti i nhanh hn. Vo gi nht nh cm c dn ra ngoi hin v va n chng ti va
yn lng theo di cnh quan di ng hai bn b.

Khi mt tri ln, chng ti dng li.

Khng lc no chng ti bit n nhng gi n khng ngi ri lc chiu ti, nhng gi m.ngi
du hnh lun cm thy di dc v bun b. Nhng gi ny, ngc li, i vi chng ti li qu
ngn ngi, gi i ng n bt cht vo ng lc chng ti chng ngh n ng cht no.

Tu dng li m tri lnh th chng ti giam mnh trong phng khch, sau khi t mt ngn la
nh cho m thp v sng m, ngi ta mang n n, t Arthur trc bn, ti ngi bn
cnh n, b Milligan cho chng ti xem nhng sch tranh hay nhng bc nh. B cng k cho
chng ti nghe cc truyn truyn thuyt, cc s kin lch s lin quan n t nc m chng ti
ang i qua. Phn ti, bui ti no p tri, ti m chic n ln b ng hi xa xa sau mt ci
cy, ht tt c nhng bi ht m ti bit, chi tt c nhng khc nhc m ti thuc. i vi
Arthur c nghe nhc trong m khuya tnh lng khng nhn thy ngi chi n l mt nim
vui ln.

Tht l mt cuc i m du v sung sng i vi mt a tr ch va di mi nh tranh ca m
Barberin i theo nhng con ng ln ca xi-nho Vitalis.

hai ln ti tng nh nhng si dy rng buc ti vi nhng ngi thn yu nht phi tan v,
phi kt thc: ln u khi ti b rt ra khi m Barberin, ln th hai phi xa cch c Vitalis, c
hai ln ti u thy mnh tr tri trn ci i ny, khng ni nng ta, khng ngi nng
ch c l vt lm bn.

y th m trong cnh c n tuyt vng ti li tm thy mt ngi t ra tru mn ti, m ti
khng c php yu: mt ngi n b xinh p, du dng, u ym; mt a b i x vi ti
nh em i vi anh. Tht vui sng, tht hnh phc i vi mt tri tim lun khao kht yu
thng khng bit bao nhiu m k nh tim ti.

Ti phi sung sng ch, m thc t ti sung sng tht. Thi gian tri i rt mau, ti lc ch
ti ra t. Ti va vui mng ng thi va bi ri.

Cng xa Toulouse bao nhiu ngh ny cng giy v ti by nhiu. i thuyn nh th ny th
thch tht nhng li phi i b quay v sut chng ng tri qua trn mt nc. Nht l phi
Trang 36/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
xa b Milligan v Arthur, t b lng thng mn ca h, mt h na. ngh ny l bng my
duy nht trong nhng ngy xn ln ny.

Mt hm ti quyt nh bo cho b Milligan bit v hi b theo b th mt bao nhiu ngy.
chng ti tr v Toulouse v ti mun c mt cng nh t ng lc ch ti bc ra. Nghe ni
n ra i Arthur ku ln:

- Ti khng mun Rmi i!

Ti tr li l ti khng c t do, ti thuc v ch ti v ti phi tr v lm vic vi c.

- M i, phi gi Rmi li.

- Arthur ni tip.

- M th m rt sung sng c gi Rmi, b Milligan ni, con kt bn vi anh y ri m,
m cng rt mn anh y, nhng mun gi anh y li cn hai iu kin: Vic u tin l Rmi
phi mun cng chng ta ...

- ! Rmi th mun lm ch.

- Arthur ngt li.

- Vic th hai, b Milligan ni tip khng i ti tr li, l ch anh y t b quyn gi anh y. D
nhin c Vitalis l mt ngi ch tt i vi ti ri v ti bit n s sn sc cng nh nhng bi
hc ca c, nhng khng th so snh cuc i sng bn c vi cuc i m b Milligan ngh
vi ti.

- Trc khi tr li, b Milligan ni tip, Rmi phi suy ngh . M khng ngh mt cuc sng
ch vui, ch i chi m l mt cuc sng lao ng. Phi hc, phi theo Arthur trong hc hnh,
phi cn nhc li hi so vi cuc sng t do trn nhng con ng ln.

- Tha b, ti ni, c g m phi cn nhc, chu m bo vi b nh vy, chu thy ngay gi tr
li ngh ca b l th no.

- y m xem!

- Arthur reo ln.

- Rmi mun m.

- By gi, b Milligan ni tip, ta cn phi c c s tha thun ca ch anh y, v vy m s
vit th cho c c gp chng ta Cette v chng ta khng th quay li Toulouse c. M s
gi tin tu xe v gii thch cho c ti sao chng ta khng th i tu ha. M mong c s ti
theo li mi ca chng ta. Nu c chp nhn nhng ngh ca m, m vn cn phi tha
thun vi cha m Rmi na, h phi c hi kin.

My li sau cng ny lm ti cay ng tr li thc t au bun t gic m m ti ang bay bng.
S tht th l bng n. Ti rng ri. B Milligan nhn ti ngc nhin mun ti ni ra nhng ti
khng dm tr li nhng cu hi ca.b. B li tng ti lo lng v vic ch ti sp ti nn
khng gng hi na.

Trang 37/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
May thay sp n gi i ng ti c th vo bung suy ngh v s hi. V sau khi ngh i
ngh li hng trm ln cng mt ngh, sau khi chp nhn bit bao cch gii quyt mu thun
ln nhau, ti dng li cch thun tin nht: mc n n u th n, ci g n vi ti ti
nh chp nhn.

Ba ngy sau khi gi th i b Milligan nhn c tr li. C Vitalis vit vi dng ni l rt hn
hnh c n theo li mi ca b, th by sau c s n trn chuyn tu hai gi chiu. Ti xin
php b Milligan ra ga, em theo l ch v Joli - Coeur. Chng ti i tu n. Bn ch ng
ngi khng yn, chng cm thy c ci g , cn ti, ti v cng xc ng. Trong tm hn dt
nt ca ti bao u tranh mu thun vi nhau ang din ra.

Chnh l ch bo cho ti bit tu n v nh hi thy ch ti. Bng nhin ti thy mnh b
ko i v v khng chun b, chng thot khi tay ti. Chng chy v sa ln mng r, ngay lp
tc ti thy chng nhy quanh c Vitalis va xut hin trong trang phc mi khi. Nhanh hn cc
bn, Capi lao vo vng tay ch ti trong khi Zerbino v Dolce bm rit vo chn c. n lt ti
tin ti, c Vitalis t Capi xung t m sit ly ti trong hai cnh tay v ln u tin va m
hn ti va nhc i nhc li:

- Ti nghip, con yu du ti nghip ca ta.

Ch ti vn khng phi ngi khc nghit nhng cng khng bao gi thch vut ve mn trn,
ti khng quen vi nhng th hin tnh cm yu thng tru mn nh th nn cm ng qu,
mt ti ngp l.

Ti thy c gi i trong nh t, lng cng xung, mt xanh xao.

- Con thy ng thay i, ng khng? Nhng by gi th s kh ln thi. Ri c i ti:

- B m vit th cho ng , con bit b ta trong hon cnh no?

Ti k li c nghe chuyn gp g ca chng ti. Ti k tht di v s n hi kt thc phi
cp ti vn lm ti ang ht hn v t lc ny khng bao gi ti c th ni vi ch ti l ti
mun li vi b Milligan na. Nhng ti cha phi th nhn chuyn ny, k cha xong th
chng ti ti khch sn b Milligan . Hn na c Vitalis cng khng ni g vi ti v bc th
ca b Milligan, cng khng ni ti nhng li ngh m b s phi ni vi c.

- Cho ng bit s bung ca b y cn con li y vi l ch v Joli - Coeur. Ti sao c Vitalis
khng mun ti tham d cuc ni chuyn vi b Milligan? Cha tm c cu tr li th ti
thy c quay v.

- Con n tm bit b i, c bo ti, mi pht na ta s i. Ti ngn ng, mc du cm gic v
quyt nh lm ti ng nga.

- Th ra con cha hiu sao?

- C ni.

Cha bao gi c c thi quen ni xng vi ti. Ti ng dy.

- C ni l...

Trang 38/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- ti hi.

- L con c ch i vi ng, ng cng c ch vi con, v ng khng mun b con. Vo bung b
Milligan ti thy Arthur ang khc cn m n ang ci xung an i n.

- Rmi, c phi anh khng i khng?

- Arthur ku ln.

B Milligan tr li thay ti, gii thch l ti phi vng li.

- Ch chu thc s yu thng chu Rmi , chu gip ch c cho c nhiu. Hn na li c
ni l li ca mt con ngi lng thin. C ni nh th ny ct ngha li t chi ca mnh:
"Ti yu thng b ny, n cng yu ti, bi hc khc nghit ca trng i hc c bn ti
i vi n s c ch hn tnh trng y t gi danh m b dnh cho n d b khng mun. B s
em li cho n hc vn, gio dc, to nn tr tu n nhng khng to c tnh cch cho n.
N khng th l con trai b. N s l con ti. Ti, ti cng s dy d chu." - Con khng mun
Rmi i!

- Arthur ku ln.

- Nhng anh y phi i.

- M n tr li. Ti bn li gn Arthur, m n trong tay v hn n nhiu ln, t trong nhng ci
hn tt c tnh cm ca ti i vi n. Ri, rt ra khi ci sit cht ca n ti ti ch b
Milligan, cm ly bn tay b m hn..B hn ti trn trn. Th l ti ng ngay ln v chy ra
ca:

- Arthur, anh s yu em mi mi!

- Ti va ni va thn thc lm ging ti b ngt qung.

- Cn b, tha b, chu s khng bao gi qun b!

- Rmi! Rmi!

- Arthur ku. Nhng ti khng nghe thm na, ti chy ra ngoi. Mt pht sau ti bn ch
ti.

- Ln ng!

- Ch ti ni.

Trang 39/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 5 -


Tuyt v ch si

Li phi theo gt bc chn ch ti i dc theo nhng con ng ln, dy n eo cng trn
chic vai au. Li phi lm tr nhng ni cng cng, phi ci phi khc mua vui cho "c
ta ng knh".

S chuyn tip ny kh ngt ngho v bao gi ngi ta cng thng mau quen vi sung tc, vi
hnh phc. Ti c nhng chn ngn, bun nn v mt nhc cha tng cm thy trc khi c
sng cuc i ca nhng ngi sung sng trn th gian ny trong hai thng m m va qua.

Trong nhng chuyn i b di dng dc nh vy, nhiu ln ti tt li sau mc sc ngh n
Arthur, n m n, n tu Thin Nga, cho tm tng tr v sng vi qu kh.

May thay trong ni bun ca ti li c mt nim an i: ch ti du dng hn nhiu, trc.y
cha tng thy bao gi. V mt ny tnh tnh c c thay i ln, hoc t nht l trong cch i
x vi ti. iu ny nng ti nhiu, ti cm thy mnh khng n ni c n trong cuc i.

Sau khi t Cette ra i, rt nhiu ngy chng ti khng ni ti b Milligan v thi k ti sng trn
tu Thin Nga; nhng dn d ti ny xut hin trong nhng cuc chuyn tr gia chng ti,
bao gi ch ti cng l ngi u tin cp ti v chng my chc khng ngy no tn b
Milligan khng c nhc ti.

- Con yu b y lm h?

- C Vitalis bo ti.

- ng hiu iu lm, b y tht tt vi con. Khng phi con ch ngh n b y v lng bit n
m thi u.

Ri c thng ni thm:

- Phi nh vy thi. Lc u ti khng hiu, nhng dn dn ti i n t bo phi nh vy c
ngha l phi t chi li ngh ca b Milligan mun gi ti li vi b. Hn l iu ch ti
ngh khi ni "Phi nh vy thi" v hnh nh trong my ch ny c cht g luyn tic.

Mi ln n mt thnh ph no , ni u tin ti i thm u l k sng v cu, ti tm tu
Thin Nga. Khi no thy mt con tu mt na chm trong sng m m mt ti li ng ch.
Nhng khng phi n.

Thnh thong ti mnh dn hi thm cc thy th, ti m t con tu, nhng h khng nhn thy.
Chng ti Lyon nhiu tun l, khi no c thi gian cho ring mnh ti li ra k sng Rhne v
sng Sane. Nhng d cho c tm hoi ti cng chng thy tu Thin Nga u c.

n lc phi di Lyon i Dijon, ti bt u cm thy khng cn hy vng no gp li b
Milligan v Arthur na, v Lyon ti nghin cu mi bn nc Php tm c trn gi cc
quy bn sch, ti bit con sng o chnh m tu Thin Nga i theo ti sng Loa tch khi
Trang 40/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
sng Sane Chalon.

Chng ti ti Chalon ri li ra i m khng gp tu Thin Nga, nh t b c m. Phi lm
iu ny ti khng khi bun gh gm. lm cho ni tht vng ca ti tng thm, ng lc
ny thi tit tr nn rt xu, ma ng. ti, i b di ma, trong bn ngy cng kh khn.
Bui ti khi ti mt ci qun ti tn hay mt va thc, nhoi ngi ra v mt, nc ma ngm
vo tn o s mi, bn lm n tn chn t k tc, ti khng th no i ng vi nhng ngh
ti vui c.

Khi di Dijon, chng ti i qua dy i B Vng th cht gp mt trn lnh m lm chng ti rt
thu xng, Joli - Coeur cn bun bc cu knh hn c ti na.

Mc ch ca ch ti l i n Paris cng nhanh cng tt bi v ch c chng ti mi c c
hi biu din trong ma ng. Nhng v ti tin c hn khng i tu ha c chng ti nh i
b sut chng ng.

Cho ti Chation mi vic vn tm xui chiu, nhng khi di thnh ph ny ma tnh v gi
quay v hng bc. Bu tri ko y my biu hin sp c tuyt. Tuy nhin chng ti ti
c mt ngi lng ln m khng gp tuyt, nhng ch ti l phi n Troyes cho tht nhanh
bi v Troyes l mt thnh ph ln c th biu din vi bui c nu nh v tri xu m phi
tr chn ti .

- Con i ng sm i, c bo ti ngay sau khi chng ti n nh ch trong qun, mai ta ln
ng sm.

C c ngi bn l si trong bp si m cho Joli - Coeur sut ngy phi chu lnh v
khng ngng rn r mc d chng ti cn thn bc n trong nhiu tm chn. Sng hm sau
ti dy sm.

- a v c, ch qun ni vi ch ti, ti s khng i, tuyt xung n ni ri.

- Ti ang vi, c Vitalis p, ti hy vng n c Troyes trc khi tuyt ri.

- Khng i ni ba mi cy s trong mt gi u.

Tuy vy chng ti vn c i. C Vitalis m cht Joli - Coeur di o vt mong truyn cho n
cht hi m ca chnh mnh, l ch chy trc chng ti; Dijon ch ti mua mt tm da cu
bn di l len, ti trm vo ngi tm da cu , gi qut vo mt lm cho tm da dnh cht
vo ngi ti.

M ming ra chng th v g, chng ti c nhanh chn lng lng m i..Vng chng ti i qua
bun thm v cng cng lm tng thm yn lng, c nhn tht xa trong ci ngy ti tri ny
ngi ta cng ch thy nhng cnh ng tr tri, nhng ngn i cn ci v nhng cnh rng
chy sm. Gi vn thi t pha bc v hi c xu hng thi v pha ty, pha ny bu tri c
nhng m my mu ng hu nh nng ln cc ngn cy.

Ngay sau mt vi n tuyt to bng cnh bm bay qua trc mt chng ti, n c bay ln li
bay xung, quay cung khng chm xung t.

Chng ti i cha c bao xa, ti cho rng kh lng n c Troyes trc khi tuyt xung;
Trang 41/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
nhng ti chng lo lm, thm ch cn t bo mnh tuyt va ri s lm ngng gi bc, lnh s
gim i. Nhng ti cha hiu th no l mt trn bo tuyt m ti s hc c ngay sau y. T
pha ty bc nhng m my bay li gn v bu tri pha c chiu sng trng ln; mn
sn chng m: l tuyt. Mt cn ma tuyt bao ph chng ti.

- R rnh rnh l chng ta khng n c Troyes ri, c Vitalis ni, ta phi tr trong cn lu
u tin ta gp thi.

Ni th d y nhng tm u ra nh? Trc lc tuyt bao ph chng ti, ti xem xt k c
vng ti tn ni xa nht m mt ti nhn thu c, ti chng thy mt ngi nh hay bt c ci
g chng t c lng mc u y. Ngc li chng ti sp vo mt khu rng th c. Lm sao
trng mong vo mt ngi nh c? Nhng c l sau ht th tuyt s khng tip tc ri na
chng?

Tuyt cng ri nhiu hn.

Chng bao lu tuyt ph kn nhng g cn n trn mt ng: nhng ng , ng c bn
v ng, bi rm, bi cy trong cc h. Du vy chng ti vn c i, thnh thong li quay mt
ra sau th.

L ch theo gt chng ti, i hi mt ch n m chng ti khng th em li cho chng c.
Chng ti tin ln rt vt v, khng nhn thy g, ngi t sng, lnh but, v mc du
gia rng nhng chng ti chng c che chn t g, con ng vn phi ra trc gi..May mn
thay (c phi l may khng y?), cn gi ang lng ln gim i mt cht nhng tuyt cng ri
mnh, tuyt khng cn ri nh bi na m tng mng cng, to.

Ch trong vi pht con ng ph mt lp tuyt dy. Thnh thong ti thy ch ti nhn sang
bn tri ta nh tm ti ci g ; nhng ch thy mt khu rng trng kh rng. C hy vng
tm thy g y?

Bng nhin ti thy c Vitalis a tay v pha tri nh lm ti ch . Ti hnh nh nhn thy
trong khong rng tha mt ci lu bng cnh cy ph y tuyt. Phi tm mt con ng i
ti lu. Rt kh.

ch tn cng ca khu rng trng , ni tip cn khu rng c cy to, ti c cm gic ci h
ch con ng ln c lp y c l c ng i vo lu. L lun nh vy l ng, chng ti
gim vo h tuyt m khng b tht v chng bao lu chng ti ti ci lu.

Ch tr ny ng gi mt ngi nh. L ch nhanh chn hn chng ti, hng hi hn chng ti
xng vo u tin, chng ln ln trn mt t v sa ln mng r. Chng ti cng mn nguyn
khng km ch c iu l th hin ra khc chng m thi.

- ng ngh ngay l qung rng tha ny th no cng c lu ca ngi i n ci. Gi th
mc sc tuyt ri.

- Vng, tha h cho n ri.

- Ti ni vi v thch thc. Ti ra ca lu gi o vt v m.

c trong lu ch c mt ci gh di bng t v vi tng dng lm ch ngi. Nhng ci
Trang 42/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
m trong hon cnh hin ti cn c gi tr hn nhiu i vi chng ti, l nm su hn gch
t sn trong mt gc lu lm bp.

Chng ti c th nhm la. La c nhm rt nhanh v mt ngn la sng bng n lp bp
ti vui trn ci l si ca chng ti. A! Ngn la tuyt p! Ngn la qu ha! D nhin chy
nh vy lm cho khi ta y lu nhng quan trng g i vi chng ti? Chng ti ch cn m.

Trong khi ti nm xp xung t chng hai tay thi la, l ch ngi quanh bp mt cch trang
trng trn hai chn sau, c ngng ln, phi chic bng t v lnh ngt ra trc ngn la..Ngay
sau Joli - Coeur h chic o vt ca ng ch ra, thn trng th mi ra ngoi nhn xem mnh
ang u; xem xt chc chn ri n nhy pht xung t chim ch tt nht trc ngn la v
h hai bn tay run ry b xu ra trc la.

By gi chng ti yn tm khng cht rt na, nhng cha gii quyt c vn i. May
thay ch ti l ngi thn trng v y kinh nghim, bui sng lc ti cn cha dy c chun
b thc n i ng: mt chic bnh m trn v mt ming ph mt nh, cho nn trng thy
chic bnh tt c chng ti u t ra rt hi lng.

Khu phn khng nhiu, ti hy vng nhm: ng l n c ci bnh, ch ti ch cho chng ti
c mt na.

- ng khng thuc ng, c ni tr li cho ci nhn d hi ca ti, ng cha bit t y n
Troyes c ci qun no khng. Hn na ng cng khng bit khu rng ny. ng ch bit vng
ny rt nhiu rng. C l cn xa mi c ngi . Bit u ta b hm lu trong ci lu ny th sao.
Phi lu li thc phm.

Tuy nhin d cho ba n tht m bc chng ti cng vng d ln nhiu, chng ti c ch
tr, ngn la ngm dn vo chng ti mt nim m p m i. L ch ng v ti cng mun
lm nh vy.

Ti khng bit ng trong bao lu, khi ti tnh dy tuyt ngng ri. Ti nhn ra ngoi: ng
tuyt ph trc lu dy ln nhiu, nu phi ln ng hn tuyt phi ngp n u gi ti.
Trong khi ti ang ng ca lu ti nghe thy ting ch ti gi:

- Con mun li ln ng chng?

- C bo ti.

- Chu khng bit, chu s lm theo li c bo.

- Th ny nh, ng l hng li y, t nht ta cn c ch tr n, c la si. Ti ngh chng
ti li s khng c bnh m, nhng ti gi ngh y trong bng.

- ng cho l tuyt li sp ri tip ngay by gi y, c Vitalis ni, ta khng th phi mnh ra trn
ng trong khi khng bit nh ca c gn ta khng. Tuyt th ny m qua m dc ng
chc chng m g, th li y cn hn.. n ti c Vitalis chia u mu bnh cn li lm
su. Hi i! Chng cn c bao nhiu, chng my chc m ht nhn mc du chng ti chia
bnh thnh tng ming nh xu m n ko di ba cm!

Tuyt tip tc ri, dai dng nh lc trc, gi ny sang gi khc lp tuyt ph trn mt t c
Trang 43/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
dy ln dn dc theo cc cm chi. n cm xong th chng ti ch cn thy l m nhng g xy
ra bn ngoi tp lu bi v vo ci ngy ti tm ny bng ti ti rt sm.

m ri m tuyt vn khng ngng ri. V phi qua m y nn tt nht l chng ti i ng
sm, ti cng lm nh l ch, sau khi qun mnh trong tm da cu m ti hong kh lc ban
ngy, ti nm di bn ngn la, u gi trn mt phin nhn dng lm gi.

- Ng i, c Vitalis bo ti, khi no mun ng ng s nh thc chu dy, bi v mt trong hai
chng ta phi thc duy tr ngn la.

Ti khng nhc n hai ln.

Khi ch ti nh thc ti dy, m khuya.

Tuyt khng ri na, la vn chy.

- By gi n phin chu, c Vitalis bo ti, ch cn chu thnh thong cho thm ci vo bp.
n lt c nm di trc ngn la, st vo Joli - Coeur qun trong mt ci chn v chng bao
lu c th u v to, ti bit c ng.

Th l ti ng dy, rn rn trn u ngn chn i ra ca lu xem bn ngoi th no. Tt c
c chn vi trong tuyt, nhn ra tht xa cng ch thy nh mt chic khn tri bn mp m
y mt mu trng xa. Bu tri im vi ngi sao lp lnh nhng d chng c sng n my
chng na chnh tuyt mi to nn nh sng nht nht chiu trn quang cnh ny. Tri li tr
lnh, ngoi kia chc lnh but v khng kh trn vo lu rt cng ln c.

Chng ti tht sung sng gp c cn lu ny. Nu khng s ra sao gia rng? D i li rt
kh ti lm l ch thc gic, Zerbino theo ti ra ca. N mau chn, mun ra ngoi. Ti ly
tay ra lnh cho n vo. N vng li nhng ci mi vn hng ra ca, t ra l mt con ch bng
bnh.

Cui cng ti ti gn ngn la. Trong mt lc lu, ti nhn nhng tia la bp bng lm vui. Dn
dn, ni mt mi lm ti n. Ti li chm vo gic ng trong khi vn tng mnh ang
thc..Bng nhin ti chong tnh bi ting ch sa gin d.

- Ci g vy?

- C Vitalis cng thc dy ku ln.

- C chuyn g xy ra th?

- Chu khng bit.

Capi lao ra ca.

p li ting sa ca Capi l hai ba ting r thm thit trong ti nhn ra ting con Dolce.
Nhng ting r ny vang ln t pha sau lu. Ti nh i ra, ch ti ngn li.

- Cho thm ci vo la .

Trong khi ti theo li c th c ly ra t trong bp mt que ci la v thi vo u toan cho n
rc ln. C gi que ci trong tay.

Trang 44/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

ng lc chng ti nh i ra th mt ting tru khng khip vang ln trong yn lng.

- Ch si ri! Zerbino v Dolce u?

Ti khng tr li c. C l trong lc ti ng hai con ch ra ngoi.

- Cm ly mt que ci la ra cu chng i.

Nhng khi ra n qung rng tha, chng ti chng thy ch cng chng thy ch si, ch thy
vt chn nhng con ch in trn tuyt.

Chng ti c i theo vt chn ny, nhng vt chn i quanh lu; ri mt qung cch lu kh
xa trong bng ti chng ti thy mt vng tuyt b ch p, nh th nhng con ch ln ln
trong . C Vitalis khng nh ni hong s ca ti.

- Ch si cp chng i ri.

Ch ti tr v cn lu, ti theo sau, mi bc li ngonh li sau v dng li nghe ngng, nhng
ti ch nghe thy ting lo xo ca tuyt.

Trong lu mt s ngc nhin ang ch i chng ti, nhng cnh cy ti xp trn ngn la chy
bng ln trong khi chng ti khng c mt trong lu. Ti chng nhn thy Joli - Coeur u c.

Ti gi n, n lt c Vitalis gi n, nhng khng thy n ra. Chng ti cm mt nm cnh
cy ang chy, i ra tm vt tch n.

Chng ti khng tm thy du vt no ca n c.

Chng ti li vo lu, xem n c thu mnh sau b ci no khng. Chng ti tm rt lu, ti.tro
c ln vai c Vitalis thm him nhng cnh cy dng lu, cng v ch. Ti hi ch ti xem c c
cho l n cng b ch si tha i hay khng.

- Khng, c bo, si khng dm vo lu khi c nh sng u. Chng ti li bt u i tm nhng
cng nh ln u khng em li kt qu g.

- Phi i ban ngy ban mt thi.

- C Vitalis ni.

Nhng ngi sao tt i v tri sng dn. Ngay khi nh sng lnh ngt ca ban mai khin chng ti
nhn r hnh th cc bi cy v cc cy to, chng ti i ra ngoi. C Vitalis v trang bng mt ci
gy to, ti cng vy. Trong khi chng ti mi tm du vt ca Joli - Coeur trn mt t, Capi
bng nhn ln v sa vang mng r, iu c ngha phi tm trn khng ch khng phi
di t.

Qu nhin chng ti thy mt tuyt ph mi lu b gim ln y cho ti mt cnh cy ln
r xung mi lu. Mt chng ti di theo cnh cy ny, n l cnh ca mt cy si, th thy tt
trn cao ch mt chc cy c mt ci bng thm mu thu mnh .

l Joli - Coeur v chng ti d dng on c ci g xy ra: qu s hi nhng ting r
ca ch v ch si, Joli - Coeur lao ln nc lu trong khi chng ti ra ngoi, ri t leo tt ln
cy si cao v c n mnh trn ai gi cng khng tha. Con vt b nh ti nghip mong
Trang 45/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
manh y hn phi lnh cng.

Ch ti nh nhng gi n. N leo thon thot t cnh n sang cnh kia ri nhy phc xung vai
c Vitalis, chui vo trong o vt ca c.

Tm c Joli - Coeur k cng l nhiu, nhng nhng con ch vn mt dng. C l chng
b si ngom t c ri tha n mt bi rm no n tht tha thch. Ti nghip Zerbino,
ti nghip Dolce.

Chng l bn chng ti, l ng hnh ca chng ti, vui sng hon nn c nhau, v i vi
ti, trong nhng ngy bun b c n, chng l nhng ngi bn thn thit. Mt tri lp lnh
trn bu tri khng gn my v nhng tia nng li c tuyt trng ngn khng t vt phn
chiu li, khu rng lc ny tht rc r. Thnh thong c Vitalis li th tay.vo trong chn s Joli -
Coeur, nhng n khng m ln cht no.

- Phi ti mt lng no thi, c Vitalis ni, ch khng Joli - Coeur cht mt. Chn c h nng
ln, Joli - Coeur c qun vo ri t vo trong o vt st ngc ch ti. Chng ti chun b
i.

- y l mt ci qun bt chng ta tr tin tr qu t.

- C Vitalis ni.

C i u, ti i ng sau. Chng ti phi gi Capi, n c ng ngng ca cn lu, mi
hng v ni cc bn n gp nn. Ti ng ci c mi pht th chng ti gp mt ci xe ba
gc, ngi nh xe cho bit ch mt gi na chng ti s ti mt ngi lng. Chn chng ti
tng thm sc mnh.

Cui cng, di chn mt sn i xut hin nhng mi nh trng ca mt ngi lng. Chng ti
khng h c thi quen vo nhng qun hng nht, nhng ci qun m v sang trng ca chng
ha hn n ngon ng ngon. Chng ti thng dng li nhng qun tr ngi ta khng lm
chng ti rng ti.

Nhng ln ny khng phi nh vy: c Vitalis c i ti mt ci qun c treo tm bin vng rc.
Ch ti ly v "ng ch" vo thng bp ngh ch qun cho mt bung tt c si. Lc u
ch qun, mt ngi c b dng chng chc khng thm nhn chng ti, nhng dng dp oai v
ca ch ti khin ng ta phi knh n, mt ngi hu gi nhn lnh dn chng ti i.

- Con i nm i.

- C Vitalis bo ti trong khi c hu nhm l si. Ti ngc nhin ng yn.

- Nhanh ln!

- C Vitalis nhc li.

Ti nh vng li.

Trong khi ti nm di chic chn lng cho m ln, c Vitalis c quay i quay li ch Joli -Coeur
ti nghip nh mun lm cho n nng ln.

- Chu nng cha?
Trang 46/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Sau t lu c Vitalis hi ti.

- Nng pht ngt ln ri y .

C nhanh chng i v pha ti, t Joli -Coeur vo ging ti v dn ti m gh n vo.ngc.
Con vt b bng ti nghip sn sng lm tt c mi th. N dn cht mnh vo ngi ti im thin
tht, ngi n nng hng hc.

Ch ti xung bp, chng my chc c bng ln mt bt ru nng pha ng. C mun Joli -
Coeur ung vi tha ru ny nhng hai hm rng Joli - Coeur c nghin cht li khng sao m
ra c.

N th mt tay ra khi ging v pha chng ti. Trc khi ti vo gnh ht, Joli - Coeur
mt ln b sung huyt phi, ngi ta mt ln trch huyt cnh tay n, lc ny cm thy
mnh li m n bn gi cnh tay ra ngi ta li trch huyt v cha cho n khi nh ln trc.

C Vitalis khng nhng xc ng m cn lo lng.

- Ung ch ru ny i, c Vitalis ni, ng i tm thy thuc. Khng i c ra lnh hai ln, ti
ung bt ru ri nm vo trong chn, nh thm ci nng ca ru na ti tng mnh cht
ngt.

Ch ti i khng lu tr li ngay em theo mt thy thuc. C Vitalis khng ni l thm cho
bnh nhn no, cho nn thy ti nm trong ging mt nh gc ng thy thuc bn tin n
pha ti:

- Sung huyt ri.

- ng ta ni.

V ng ta lc u, t ra khng c g l tt c. n lc lm ng ta tnh ng. Ti bn ko chn
ln mt cht, ch vo Joli - Coeur ni:

- Bnh nhn y c .

ng thy thuc li li hai bc, quay v pha c Vitalis, ku ln:

- Mt con kh ! Ti tng ng ta sp tc gin i ra. Nhng ch ti l mt ngi khn kho.

Va l php va ra v rt ng hong, ch ti ngn ng thy thuc li, gii thch hon cnh cho
ng ta.

Ngi vn l nhng ngi bit ly lng ngi ta mt cch kho lo, ng thy thuc li t ca
ra vo i ti gn ging bnh.

Trong khi ch ti gii thch, c l Joli -Coeur on c con ngi eo knh ny l thy.thuc,
n gi cnh tay ra n mi ln c trch huyt.

- ng xem con kh ny thng minh nh th no, n bit ng l bc s nn a tay ra ng xem
mch y.

Cu ni khin bc s quyt nh khm.
Trang 47/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Ca ny k cng l thc y.

- ng ta ni.

Hi i! Tht bun cho chng ti. Joli -Coeur b e da sung huyt phi. Joli - Coeur yu qu s
chm sc ca ti lm, n ban cho ti mt n ci du dng; ci nhn ca n ging nh ci nhn
ca mt con ngi vy. Do ch n tt c mi th, chng lu la g n nhn xt thy mi ln n
ho ti li cho n mt vin ng i mch.

Mt bui sng khi i n tra v, trong khi ti ang bn Joli - Coeur - khng bao gi chng ti
b n mt mnh - ti bit ch qun i tin ch ti.

Ch cn c nm mi xu. Lm th no by gi?

Ch c mi mt cch ra khi ni khn n ny: l ngay ti hm t chc mt bui biu
din. M theo ti chuyn ny hu nh khng th lm c. y th nhng phi bng bt c gi
no chm sc Joli - Coeur v cu sng n.

Trong khi ti trng ngi m, c Vitalis tm c mt phng biu din ch. C vit v dn
my tm p-phch, b tr mt sn khu bng my tm vn v dng cm chi nm mi xu mua
nn. Ti lo lng t hi chng trnh biu din ca chng ti s gm nhng g. Nhng ngay sau
ti khng nh c ngay: tay nh trng trong lng i mt ci m k-pi chong ln
dng li trc qun v sau mt hi trng rn r, c ln chng trnh biu din ny.

Khng bit mi ngi s ngh th no khi h bit l c Vitalis khng tic nhng li ha hn
qu ng v "Capi, con ch thng thi" v "mt ca s thn ng", tc l ti. Phn ng ch
nht ca li chiu hng l ch ngi ta khng quy nh gi ch ngi, m ty thuc lng
lng ca khn gi.

Vic ny theo ti kh to bo. Liu ngi ta c v tay chng ti hay khng? Capi th ni ting l
ng thi. Nhng ti, ti khng tin ti l mt thn ng.. n gi ra ch: ti nhm mt ngn
la to trong l si bng nhng cy ci ln cho n chy c lu; ti k Joli - Coeur trong
chn - Joli - Coeur khc nc n v khng c tham gia biu din. Sau chng ti ra i. Ch
ti gii thch c ch i nhng g ti.

V thiu ba din vin nn ti v Capi s phi em ht nhit tnh v ti nng ra lm vic lm
sao thu c bn mi phrng.

C Vitalis chun b tt c, ch cn vic thp nn ln; nhng chng ti ch cho php mnh c
c ci xa x khi m phng gn ng ch khng th nn s chy ht trc khi biu din
xong. Trong khi chng ti chim lnh sn khu, tay nh trng cn i mt tua cui cng quanh
lng. Ting trng li gn v ngoi ph c ting n o: hai chc a tr n xem.

Vn khng ngng nh trng, tay nh trng ng gia hai chic n xp ngay ca vo sn
khu, cng chng ch cn vic vo ch ch xem biu din na thi.

Ti xut hin u tin, ht hai bi ht ha theo n hc-p. Tht th m ni, v tay khng c
si ni my. Xa nay ti chng bao gi c ci t i ca ngi kch s, nhng ln ny s lnh nht
ca khn gi lm ti nn lng. R rng l nu ti khng lm vui lng h th i no h m ti
Trang 48/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
tin ra. u c phi v thanh danh m ti ht, ti ht l v Joli - Coeur. i chao! Ti nhng mun
lm ng lng cng chng, lm h phn khi ln; nhng nhn trong gian phng y nhng bng
ngi k l ny ti thy hnh nh mnh chng lm h quan tm bao nhiu.

Capi may mn hn, c khn gi v tay nhiu trng.

Cuc biu din vn tip tc, nh Capi n kt thc trong nhng ting v tay rm rp. Gi pht
quyt nh n. Trong khi ti nhy mt iu v Ty Ban Nha trn sn khu c c Vitalis ha
n theo, Capi ming ngm chic bt g, i qua tt c mi hng khn gi. Liu n c thu c
bn mi phrng hay khng?

Ti mt n t hi nhng vn tip tc nhy bi v ti ch c th dng khi Capi quay v. N
khng h vi v, khi ngi ta khng cho tin th n ly chn v nh vo ci ti tin khng mun
m ra..Cui cng, n xut hin, ti nh ngng, nhng c Vitalis ra hiu cho ti c nhy tip.
Ti gn Capi, ti thy ci bt g cn vi, cn phi thm nhiu.

Lc ny c Vitalis cng nh gi thu nhp xong bn ng dy:

- Ti tin l mnh c th ni mt cch khng t khen rng chng ti biu din xong chng
trnh; tuy nhin v nn vn cn chy, nu nh khn gi mun nghe, ti xin ht mt vi khc:

Capi s li i thm vng na, v nhng ai cha tm thy ch m ti tin u trong ln Capi i
qua lc ny th ln ny s m ti tin kho lo hn.

Mc d c Vitalis l gio s dy ti, ti cha bao gi thy c ht nh ht bui ti hm . Ti
nhn thy mt phu nhn tr ngi hng gh u v tay nhit lit n ht sc mnh. Ti
nhn xt b ta v khng phi mt b nng dn m l mt phu nhn thc th, bn cnh b l
mt a b cng v tay tn thng Capi rt nhiu, c l n l con trai b.

Sau khc r-man Capi li i quyn tin, ti ngc nhin thy b ta khng cho g vo trong bt
Capi c.

Khi ch ti ht xong khc Ri-sa, b ta ra hiu cho ti li gn.

- Ti mun ni chuyn vi ch chu. iu ny lm ti hi ngc nhin. Tuy nhin ti cng truyn
t mun ny ti c Vitalis, lc ny Capi tr v ch chng ti. Ln quyn tin th hai ny
cn c t hn ln trc.

- B ta mun g ng?

- C Vitalis hi.

- Mun ni chuyn vi c .

- ng chng c g ni vi b ta c.

- B y khng cho g Capi, c l by gi mun cho n chng?

- Th th Capi phi n ch b y, khng phi ng.

Tuy nhin c quyt nh i nhng dt Capi theo. Ti cng i theo h. Trong lc mt ngi
y t mang mt ci n lng v mt ci chn ti ng bn cnh b phu nhn v a b.

Trang 49/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

C Vitalis n gn v cho.

- Xin li lm phin c, b phu nhn ni, nhng th no ti cng phi ngi khen c mi xong.
Ti l nhc s m, thnh th mun ni .c hiu mt ti nng ln nh c lm ti xc ng
n th no.

- Ni n ti nng lm g mt ng gi nh ti.

- C Vitalis p.

- Xin c bit cho l khng phi ti b thc y bi t m xoi mi.

- B phu nhn ni.

- Ti sn sng lm tha lng t m ca b thi, chc b ngc nhin thy mt ngi lm tr ch
m li ht c?

- Phi ni l ngc nhin n thn phc.

- C g u, ti th khng phi lc no cng nh th ny, ngy xa, thi ti cn tr, lu lm
ri, ti l... y t cho mt ca s ln v ti c bt chc ht i ht li mt vi iu, ch c th
thi. B phu nhn khng tr li nhng nhn c Vitalis kh lu trong khi c ng trc mt b ta
vi mt thi lng tng.

- Xin cho c.

- B ta ni.

Ri ci xung Capi, b ta t vo chic bt g mt ng vng. Ti c tng c Vitalis s a b
ra xe kia y, nhng c khng lm g ht. Khi b ta cch xa c vi bc, ti nghe thy c ra
thm vi li bng ting .

- Nhng b ta cho Capi c mt ng lu-i c m c.

- Ti ni.

- Mt ng lu-i!

- C ni, nh ra khi mt gic m.

- nh! Phi, ti nghip Joli - Coeur, ng qun mt n. Ta i v vi n i. Chng ti vi v
tr v qun tr.

Ti ln cu thang u tin v chy vo bung. La cha tt, nhng khng bc ln c thnh
ngn na. Ti mau chng thp ngay mt ngn nn v tm Joli - Coeur v khng thy ting n
u. N nm trn tm chn v nh ang ng. Ti ci xung nh nhng cm ly tay n cho
n khi thc gic. Bn tay n lnh ngt.

Lc ny c Vitalis bc vo phng. Ti quay mt v pha c. C Vitalis ci xung:

- i thi!

- C ni.
Trang 50/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- N cht. Chuyn ny t phi xy ra thi.

Trang 51/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 6 - n Paris


Chng ti cn cch xa Paris lm. Phi ln ng trn nhng con ng tuyt ph v i b t
sng n chiu ngc vi gi bc qut vo mt chng ti.

Nhng on ng di ny sao m bun thm! Chng ti c lm l tin ti chng trao i vi
nhau ly mt li, mt ti ngt i v gi bc, chn t m d dy th rng. Yn lng lm ti kh s
khng bit th no m k; ti cn ni, cn khuy kha; nhng c Vitalis ch tr li bng vi t
ngn gn mi khi ti hi cu g.

May thay, Capi c ci d th l tnh cm v thng trong khi i ng ti hay cm thy mt
ci li m v nng t trn bn tay ti.

Ti du dng vut ve n. N c v cng sung sng v s th hin lng thng mn ca ti
chng khc g ti sung sng trc s th hin lng thng mn ca n. Tri tim ca mt con
ch cng chng km nhy cm hn tri tim ca mt a tr l bao.

Chng ti c i b trn ng ci, thng trc mt m i trong gi lnh v tnh mch ca ma
ng, ch ngh ngi bng gic ng ban m trong mt chung nga hay mt chung cu vi mt
lt bnh mng lm ba n ti.

Cy s tip theo cy s, on ng ny tip theo on ng kia, chng ti dn ti gn Paris,
ti nhn ra iu ny khng cn n s bo trc ca nhng ct mc cm bn ng: giao thng
ngy cng tp np hn, mu tuyt ph ng x bn hn vng ng bng Champagne Chng
ti s lm g Paris, nht l trong tnh cnh khn kh hin nay? l cu hi ti t ra cho
mnh vi nhiu lo lng v thng chim trn tm tr ti trong nhng bui i b di ng ng.
Ti mun hi c Vitalis nhng khng dm v trng c rt u m.

Cui cng mt hm, theo ci cch c nhn ti, ti cm thy sp c bit ci iu bao lu
hng mong mi.

l vo mt bui sng, ti hm trc chng ti ng trong mt ci tri, sng hm sau ln
ng t tinh m, t trn nh mt sn i.chng ti thy trc mt mt m my bng hi
nc mu en bay trn mt thnh ph khng l m ngi ta ch phn bit c my ta nh
cao vt ln. Paris! Paris! Cui cng l Paris.

Ti ang c gng t t mnh vo trong m ln xn no mi nh, no gc chung, no thp
ang mt ht sau sng m v khi th c Vitalis chm bc li ti bn cnh ti.

- Th l i chng ta thay i ri, c ni, ch bn ting ng h na chng ta s ti Paris. V...
Paris chng ta s chia tay nhau.

Ti a mt nhn c Vitalis. C cng nhn ti, mt ti ti i, mi ti run ln, thy u ni ln cho
c bit nhng g ang din ra trong ti.

- Chu c v lo lng phi khng?

Trang 52/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- C ni, cng kh no nh ti.

- Chng ta chia tay nhau!

- Cui cng ti ni khi nhng giy pht ngc nhin u tin qua i.

- Thng b ti nghip!

Cu ni ny v nht l ging ni ln cu ni lm nc mt ti tro ra: lu qu ri ti mi
c nghe mt cu ni y thin cm n th!

- i! C l con ngi tt qu!

- Ti ku ln.

- Chu mi l cu b tt, mt tri tim t hon dng cm. Chu thy y, i c nhng lc ngi
ta cm thy sung sng khi tm thy mt ngi m ta c th da vo c. ng sung sng c
chu bn cnh, thy chu nghe ng ni m mt nha l ng nh nhm hn ngi. Bi v ng,
ch Rmi b bng ca ng , ng cng rt au lng.

Ch mi v sau ny, khi m ti c mt ngi yu ti mi cm nhn v hiu thu tt c s
ng n ca cu ni ny.

- Kh mt ni l, c Vitalis ni tip, bao gi ngi ta cng phi chia tay ng vo lc cm thy
ngc li tc l mun gn nhau hn na.

- Nhng, ti rt r ni, chng l c mun b chu Paris?

- Tt nhin l khng. Ti cui ma ng ng chu cho mt padrone hn a chu vo
trong m tr cng chi n hc-p. Ring ng, ng s dy n hc-p v n v cm cho bn
tr lm vic trn ng ph Paris. Paris h bit ng, ng y nhiu ln, t Paris ng
mi n lng chu y. ng ch cn yu cu c dy l ngi ta cho ng dy nhiu khng lm
xu. Mi ngi chng ta s sng theo mt cch ring. Ri ng thi ng cng lo dy hai con
ch thay th cho Zerbino v Dolce. ng s dy chng gp, sao cho sang xun ta li c th ln
ng, chu Rmi b bng , v ta s khng ri nhau na. Lc ny ng i hi chu phi dng
cm v chu ng. Sau ny mi vic s kh hn. Ta li tr v cuc sng t do. ng s a chu
sang c, sang Anh. Chu s ln ln, tr tu m rng. ng s dy chu nhiu iu chu tr
thnh mt con ngi. ng cam kt vi b Milligan v ng s gi li. thc hin nhng
chuyn du hnh ng bt u dy chu ting Anh, ting c, ting ri y, i vi mt
a tr tui chu cng l mt ci g ng k, cha ni n vic chu mnh m rn ri
ln nhiu. Chu xem y, Rmi b bng ca ng , tt c khng phi l lng ph.

Thu xp nh th ny c l l thch hp cho hon cnh hin ti ca chng ti hn c. By gi
y khi ngh li, ti thy ch ti tm c cch gii quyt tt nht ra khi tnh th tht tai
hi ca chng ti. Nhng nhng ngh khi hi tng khng ging nh ngh ti c thot u.

Trong cc iu c ni ti ch nhn thy hai th: s chia ly ca chng ti v tay ch m thi.
Trong nhng chuyn i qua cc lng mc v thnh ph ti gp nhiu tay ch, chng thu
hoc kim bn tr con t ch ny ch khc ri dng roi vt m dn bn tr i. Chng khng
ging c Vitalis mt cht no ch anh c, bt cng, lun i hi, say ru, ming lc no
Trang 53/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
cng chi ra, bn tay lc no cng gi cao chc nh.

Ti c th ri vo tay mt thng ch nh th lm. V li, ngay c may mn gp ch tt th cng
li l mt thay i.

Ti mun tr li nhiu iu lm, nhng cu ni nh dn ln tim ti v ming ti nhng ti c
km nn li. Ch ti i hi ti phi can m, phi nhn nhc, ti mun vng li c lm c
khi au kh thm. Hn na c khng cn bn ti na v ta nh s phi nghe cu tr li ca
ti, c i ln trc ti my bc nh lc ny.

Ti i theo c, khng bao lu chng ti ti mt con sng, qua mt chic cu y bn ly cha
tng thy bao gi; tuyt en nh than gi nh, ph ln va h mt lp di ng ngp n mt c
chn. u cu c mt ngi lng vi nhng con ph hp, sau li tip n vng qu nhng
nhng cn nh y chen chc nhau rt thm hi..Trn ng ci xe c i li khng ngng.
Ti ln gn c Vitalis v i bn phi c, Capi theo st gt ng sau.

Chng my chc ht lng qu, chng ti n mt ph khng nhn thy u l tn cng c, hai
bn xa xa l nhng cn nh ngho nn bn thu khng c p nh nh Bordeaux, Toulouse
v Lyon. Tuyt c vun vo tng ng v trn nhng ng tuyt bn cng ny ngi ta tro,
rau c thi ra, cc loi rc ri, khng kh sc mi hi thi, tr con chi trc ca nh a
no mt cng xanh xao, chc chc li thy nhng xe ch rt nng i qua, tr con trnh rt kho
lo.

- Chng ta ang u th ny h c?

- Ti hi.

- Paris con .

C th tng tng c khng?

Thc t tht xu xa v khn kh!

y l Paris m ti vn tha thit mong c nhn thy?

Hi i! ng y, y l ni ti s sng qua ma ng, xa c Vitalis... v Capi.

Trang 54/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 7 - Mt tay ch


Tuy tt c nhng g quanh ti u lm ti gh tm, ti vn m to mt, hu nh qun hon cnh
nghim trng ca chng ti, nhn xung quanh. Cng tin su vo Paris ti cng thy t nhng
g p ng c hy vng ho huyn ca ti. R rng l Paris khng bng Bordeaux ri.

Sau khi i tht lu trong mt ph ln, c nhng ca hng cng to cng p hn khi chng
ti tip tc i, c Vitalis r sang phi v ngay sau chng ti ti mt khu hon ton ngho
kh:

nhng ngi nh cao v en hu nh chm vo nhau trn cao, mt con sui khng ng bng
chy gia lng ph, v chng m xa g n ln nc hi thi cun trong , mt m ngi
ng nght c dn b trn va h nhy nha. Cha bao gi ti trng thy nhng khun mt xanh
xao n nh th, cng cha bao gi ti trng thy bn tr con c i qua i li gia.nhng ngi
b hnh mt cch to tn n nh th. Trong cc qun ru, m qun ru th rt nhiu, c
nhng ngi n ng v n b ng ung trc nhng quy ru bng thic, va ung va la
li om xm.

gc mt ngi nh, ti c thy tn ph Lourcine. C Vitalis nh nhng tch nhng nhm
ngi lm vng li i ca c ra v ti theo st c ch s lc mt c.

Sau khi qua mt ci sn ln v mt li i chng ti ti mt ni nh mt loi ging ti tm v
xanh ngn ngt chc hn mt tri khng bao gi chiu ti. Ni ny trng cn thm t v ng
s hn tt c nhng g ti trng thy cho ti lc y.

- Garifoli c nh khng?

- C Vitalis hi mt ngi n ng ang mc nhng gi lau ln tng di nh sng ca mt ci
n.

- Ti khng bit, ng ln m xem.

- Garifoli l tay ch m ng ni vi chu y.

- C bo ti.

- Hn y.

Con ph, ci nh u khng phi l nhng th c kh nng nng lng hng hi ca ngi ta
ln. Vy th tay ch nh th no y?

Cu thang ln bn tng, ti gn ca chng ti nghe thy mt ting vt gn, ri mt ting na,
tip ngay sau l mt ting ku n x rut. Mt ging n ng, ging ngt ngo u li, ni
mt vi ting g . C Vitalis xng vo gian phng v git khi tay ngi n ng kia, chng
phi ai khc chnh l Garifoli, mt ci roi m tay ny ang dng nh mt a b ci trn.
Chng ti trong mt ni ging nh va thc ln. gia l mt khong rng c mt l tr con,
chung quanh k mi ci ging.

Trang 55/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Tng v trn mu g khng th nh ngha ni.

Trn ng i vo ti thy mt a b ngi tr tri trong mt gc. Gng mt n th hin c
ni au n v du hin n su sc. Ngi ta khng th no khng nhn n bi v n c mt
nt quyn r tot ra t i mt m l. Nhng ti tr li ch n ch ti.

C khoanh hai tay ng trc mt Garifoli.

Tt c xy ra qu nhanh khin Garifoli ngc nhin mt mt lc.

- Tht l nhc nh!

- C Vitalis ku ln.

- ng, tht nhc khi hnh h tr con nh vy!

- Vic g c dy vo?

- Garifoli ni..

- Vic m lin quan n cnh st y.

- Cnh st?

- Garifoli ku ln.

- Phi!

- Ch ti tr li khng tay ch kia lm cho e d s st.

- Vitalis, nghe ny, - Thng cha bnh tnh li ni vi mt ging ch giu.

- ng c da ti l s tun chuyn ra, bi v, v pha ti, ti cng mun tun chuyn ra y.
Nu nh ti nhc li ci iu m ti bit, nu nh ti ni ra ch mt ci tn thi th ai s l ngi
phi lo giu gim ni nhc nh ca mnh no?

Ch ti im khng tr li c. Ni nhc nh ca c? Ti sng st. Ti cha kp ht ngc nhin
c nm tay ti li ra cu thang. C Vitalis c i khng ni cu g chng no chng ti cn
trong ph ng ngi nhng ti mt ph nh vng v, c ngi xung mt ci ct mc, a tay
ln trn nhiu ln, c l du hiu ca s lng tng.

- Nghe theo lng ho hip l tt, c l th, c ni nh ni vi chnh mnh, nhng v th ta ra va
h Paris trong ti khng mt ng xu. Con c i khng?

- Sut t lc c cho chu mu bnh m sng nay chu n g u.

- Th th chu ti nghip ca ta i, ti nay chu phi nhn i m i ng thi, nu nh ta bit
c ta s ng u!

Lc ny v khuya, lnh cng ngy cng but gi, gi bc thi v, m nay s gay go y. C
Vitalis run ln. Tri tuy lnh m tay c nng bng, ngi c co git tng hi.

- C m ri!

Trang 56/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ti ni.

- ng s th tht, ng l lc ny ng phi c mt ci ging m, mt ba cm ti no n trong
mt cn bung c la si. Nhng tt c nhng ci ch l gic m thi! Gi ta s lm th ny
nh: Khi no ta gp cnh st ta s h a v n vy. ng rt mun trnh iu , nhng
ng khng mun con cht rt, con i, hy can m ln.

C Vitalis i rt vt v, th to v hn hn nh ngi ang chy. Ti hi c, c khng tr li v
ly bn tay ra hiu l c khng ni c.

Chng ti c i gia nhng bc tng m trn cao treo lng lng y mt ngn n m,
ngn n ung a vi ting ku ca st c..C Vitalis dng li, ht hi.

- ng phi ngh thi, khng i c na.

- C ni.

Mt ci ca ra vo m vo mt hng giu v bn trn hng giu dng mt ng phn
chung to, gi thi lm kh lp rm ph trn cng ca ng phn v lm tung kh nhiu rm r
trn mt ph ngay chn ng phn chung.

- ng s ngi y thi.

- C ni.

C ra hiu cho ti thu thp ch rm li, ri ng phch trn lp rm rc y ng hn l ngi
xung ; rng c va vo nhau lp cp v c ngi c run ln. Khi ti vun vn tt c ch rm
thu thp c, ti ti ngi bn c Vitalis.

- p cht ngi vo ng, c ni, v t Capi ln trn mnh chu, n s truyn cho chu mt cht
hi m.

C c v mt n r ri.

Liu c c thc c tnh trng ca mnh khng? iu ti khng bao gi bit. Nhng lc ti
thu rm vo mnh v p st mnh vo thn c, ti cm thy c ci xung mt ti v c hn ti.
Thng khi tri qu lnh c th lm ngi ta t cng v sng s n m i nu ngoi tri.
Trng hp ca chng ti l nh vy.

Va thu mnh st vo c Vitalis xong th mt ti c dp li. Ti c ht sc m mt ra nhng
khng sao lm ni, ti cu vo cnh tay mnh tht mnh nhng da ti khng cn cm gic g, ti
kh lng lm mnh thy au d ch hi mt cht. Tuy nhin chn ng cng lm ti cn c
c phn no thc. C Vitalis, lng da vo cnh cng, th mt cch mt nhc.

Capi ng, nm gia hai chn ti, np mnh vo ngc ti. Trn u chng ti gi vn thi o
o. Trong ph khng c mt ai, ngay bn cnh chng ti, xa xa, xung quanh chng ti, tt
c l mt ni im lng cht chc. Ci im lng lm ti hi hng. Ti cm thy nh mnh cng sp
cht y. ngh v ci cht a ti tr v Chavanon.

Ti nghip m Barberin! Cht m khng gp li m! Ri ti ngh n Arthur, n b Milligan.
Hai mt ti nhm cht, tim ti lnh cng, hnh nh ti ngt i.

Trang 57/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Tnh dy ti thy mnh nm trn mt ci ging, phng ti nm c mt ngn la to chiu
sng..Ti nhn quanh.

Ti khng h bit cn phng ny cng nh nhng khun mt quanh ti: mt ngi n ng
mc o vt mu xm v i i guc mu vng, ba bn a tr trong c mt a b gi trc
nm, su tui nhn chng chc vo ti vi i mt ngc nhin. Ti nhm dy. Mi ngi vn v
quanh ti.

- C Vitalis u?

- Ti hi.

- N hi cha n y.

- Mt thiu n c l l ch c ca bn tr con ni.

- khng phi l cha ti m l ch ti, vy c u? Con Capi u?

C Vitalis m l cha ti c l h cn la li ni v c vi ti nhng v c ch l ch ti nn h xt
thy c n gin ni s tht, v sau y l nhng iu h cho ti bit.

Khe ca ni chng ti nu mnh l nh mt ngi lm vn. Khong hai gi sng ng ta m ca
i ch thy chng ti nm . Ngi ta gi chng ti dy ly ch cho xe i nhng v chng ai
trong hai chng ti ng y g c, ch c Capi sa ln tr li, h nm cnh tay chng ti lay
dy. Chng ti chng ca quy thm cht no. Th l h ngh c chuyn quan trng y.

Ngi ta mang n ti, kt qu khm nghim cho thy c Vitalis cht rt cn ti th cng
chng hn my t. Tuy nhin nh c Capi nm trn ngc ti nn ti cn gi c cht hi m
v cn thoi thp th. Ngi ta bn mang ti vo trong nh ng lm vn, t vo trong ging
ca mt a con va b li dy. Ti nm su ting ng h gn nh cht, nhng ri tun
hon c thit lp li, th mnh ln, v ti va mi tnh dy. Lnh cng v t lit n nh th
c v th xc ln tr tu, th nhng ti vn tnh to hiu tm quan trng ca nhng li ti
va c nghe. C Vitalis mt!

Ngi n ng mc o vt mu xm, c ngha l ngi lm vn, k cho ti nghe cu chuyn
ny v trong khi ng k c b con c ci nhn ng ngng khng ngng a mt nhn cha. Khi
cha c ni n ch c Vitalis cht, c hiu tin ny l mt n th no i vi ti, bi v c
nhanh chng di khi gc mnh ng tin v pha ngi cha, t bn tay mnh ln cnh tay ng
cn bn tay kia ch vo ti ng thi tht ln mt m thanh rt l khng phi ting ngi, n
nh mt ting th di m m y thng cm..Ln u tin k t khi chia tay vi Arthur, ti
cm thy mt tnh cm tin cy v u ym, chng khc g thi m m Barberin nhn ti trc khi
m hn ti. C Vitalis cht, ti ch c mt mnh th m hnh nh ti khng c n, c nh
th c vn cn bn cnh ti.

- Phi, con , c b Lise ca cha.

- Ngi cha ci xung c con gi.

- iu lm cho cu ta kh tht y nhng nh phi ni s tht thi; ta m khng ni cnh
st cng s ni.

Trang 58/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
V ng tip tc k cho ti nghe mi ngi i bo cnh st nh th no, h mang c
Vitalis i ra sao, trong khi ti c t vo ging Alexis, cu con c ca ng.

- Cn Capi u ?

- Ti hi khi ng ngng li.

- Capi?

- Vng, con ch y ?

- N i theo ci cng ri.

- Mt trong nhng a tr ni.

- N c khe kh ku ln nhng ting ku thm thit. Ti quyt nh ng dy nhng va ng
ln ti sut ng, phi vn vo mt ci gh da.

- Chu cm thy kh chu ?

- ng lm vn hi ti ging thng cm.

Ti tr li qu ti thy kh chu trong ngi v nu nh mi ngi cho php ti s ngi cnh
ngn la mt lc. Nhng ti khng cn thm hi nng, ci cn l thc n kia. Mi thm ca sp
bp ci bay ti ch ti lm ti cng yu l thm.

C b con c ci nhn l l m cha c gi l Lise hnh nh on c ngh ca ti v t nhin
c b i v ngay sau tr li vi mt a sp bp ci. Ti yu n ni ni khng ra ting, ti
ly tay ra hiu cm n c, nhng ng b khng ti cn th gi na, ng ni:

- Cm ly i, cu con trai ca ti , Lise cho cu ng th cn cho y v nu cu mun, sau a
ny s n thm a na. Ti ngn ht a sp ch trong c vi giy.

Khi ti t chic tha xung, Lise tht ln mt ting ku hi lng. C cm ly chic a t tay ti
a cho cha i ly thm ri c mang li cho ti vi mt n ci. Cng nh ln u, a sp ht
ch trong mt thong..

- i ch, cu b ca ti, ng lm vn ni, n gn nh. Ti mt ln n tn mang tai nhng
sau mt lt, ti thy tt nht l nn th tht, ti bn tr li ngy hm qua ti khng n cm
chiu cng khng n cm sng.

- Cn ch chu th sao?

- Cng nh chu vy. Sp lm ti khe ln, ti ng dy nh i.

- Chu nh i u?

- Ngi cha hi.

- Chu i tm c Vitalis nhn mt c ln cui.

- Nhng chu bit ch no m tm? Chu tr u?

Trang 59/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Chng chu cha c ch v va ti hm qua.

- Th chu lm g?

- Chu chi n hc-p, ht kim sng.

- Tt nht chu nn tr v vi cha m.

- Chu khng c cha m.

- Th th cng phi c ch, c d ch.

- Khng, chu chng c ai c.

Va ni ti va tin v pha ca, chic n hc-p eo trn lng.

- Chu khng s nhng con ng xa ?

- D nhin chu thch mt ci ging m, mt chn si m.

- Chu mun ging m, si m bng lao ng ch g? Nu nh c ngy phi o t vt v
chu c nhn khng? Nhng bo m c bnh m, ti v c ging ng sn sng, chu n a
sp m trong lng tha mn kim c n. V cui cng, y vi chng ti chu s c mt
gia nh. Mt gia nh!

Ti s khng n c na. My cu con trai kia s l anh em ca ti, c b Lise s l em gi ti.
Trong nhng gic m tr th ca ti ti nhiu ln tng tng mnh tm thy cha v m
nhng cha bao gi ngh n mnh c anh c ch c em. Th m by gi t nhin ngi ta
mang li cho ti. Ti vi b dy eo n xung khi vai.

- Th l tr li ri nh.

- Ngi cha ci mt ci ci thc s thoi mi.

- Cu con trai ca ti hy treo n vo chic inh ny, khi no khng mun vi chng ti na
cu li ly n xung m bay i..

- Chu ch i ra ngoi mt ln ny thi, ti ni vi ng, i tm c Vitalis.

- ng qu ri.

- Con ngi trung hu ni. Ngi nh m chng ti ng khy trc ca thuc vng Glacire,
ng lm vn tn l Acquyn. Lc ti c nhn vo nh ny gia nh gm c nm ngi:
ngi cha, Pierre; hai con trai Alexis v Benjamin; hai con gi, tiennette -c ln v Lise - c t.

Lise b cm nhng khng phi l cm bm sinh. c chng cm khng phi l do ic. Hai nm
u c ni c nhng v sau, lc gn bn tui t nhin khng ni c na. Tai nn ny xy ra
sau mt trn co git, may mn khng nh hng n tr thng minh ca c b, ci g c cng
hiu, hn th na c cn th hin c tt c mi iu.

B Acquyn mt sau khi sinh Lise c mt nm, k t ngy y ch tiennette l m ca gia nh.
Ch nh cm nc, khu v...

Trang 60/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Ti treo cy n hc-p ln v chun b k cho mi ngi nghe chng ti t ngt b lnh, b
kit lc ra sao th c ting co vo cng vn v mt ting sa rn xit.

- Capi ri!

- Ti ng ngay ln. Lise m ca v Capi nhy vt vo lng ti, ti m n trong tay, n lim vo
mt ti v sa ln nhng ting mng r.

Ti nhn ng Acquyn, ng hiu ti ngay.

- Capi s y cng vi chu.

Con ch hnh nh hiu, n nhy xung t, a chn phi ln ch tri tim, ci cho. Tr con
ci thch th lm, nht l Lise, ti rt mun Capi biu din mt tit mc cho bn tr con xem
nhng Capi nhy ln u gi ti, hn ti, ri li nhy xung t ko ko tay o vt ca ti.

- N mun chu i ra ngoi, n c l.

- a chu n ch ch chu y. Nhng nhn vin cnh st mang c Vitalis i ni l h
cn thm vn ti v h s tr li trong ngy. Ch h lu qu.

Thy ti lo lng v on ra l do, ngi cha a ti n s cnh st, ngi ta hi ti ht
cu n n cu kia. Nhng iu ti bit rt n gin ti c vic k ra.

- Cn by gi th no?

- ng cm hi. n y ngi cha can thip vo cu chuyn..

- Chng ti s trng nom chu, nu cc v giao chu cho ti. Gi th tr li n vn c Vitalis,
iu ny kh kh i vi ti v ti hu nh khng bit g v c c. Tuy nhin c mt im b n
m l ra ti c th ni c: l chuyn xy ra trong ln biu din cui cng ca chng ti khi
c Vitalis ht hay n ni lm mt b phu nhn phi ngc nhin v tn thng; li cn nhng
da dm ca Garifoli, ti c t hi khng bit c nn gi im lng hay khng. iu m ch ti
cn thn gi kn n nh th v cuc i mnh liu c th l ra sau ci cht ca c khng?

Nhng mt a tr kh m giu ni ng cm cnh st ci g. Cnh st l nhng ngi c cch
thm vn lm bn thua ngay khng thot ni. l iu xy n vi ti.

- Ch cn cch dn n n nh tay Garifoli ny.

- ng cm ni vi mt nhn vin cnh st.

- Anh s hi thng cha .

C ba chng ti cng i: nhn vin cnh st, ngi lm vn v ti. Ti d dng nhn ra cn
nh. Thy cnh st n, li nhn ra ti na, Garifoli ti mt. Tuy nhin hn trn tnh ngay khi
bit v sao chng ti n.

Hn k tm lc nhng iu mnh bit:

- n gin thi. C tn l Carlo Balzani. Cch y khong ba mi nhm bn mi nm, ,
Carlo l ca s ni ting nht. Nhng mt ngy kia c b mt ging, lc , khng cn l vua ca
Trang 61/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
cc ca s na, c khng mun vinh quang ca mnh b gim st do mt thanh danh nhng nh
ht khng xng ng vi mnh. C i tn, tr thnh Vitalis. C th lm rt nhiu ngh nhng
khng thnh cng. C tr thnh ngi lm tr ch. Nhng d khn kh my i na trong c vn
cn lng t trng, c s cht v h thn nu cng chng bit rng con ngi hin hch Carlo
Balzani tr nn c Vitalis ngho tng hin nay. l li gii thch iu b n kch thch tr
t m ca ti khng bit n bao nhiu! C Vitalis ng phc qu! Gi nh c ngi bo ti c
tng lm vua chc ti cng chng ngc nhin.

Hm sau ngi ta s an tng ch ti v ngi cha ha dn ti n d l an tng..Nhng hm
sau ti v cng tht vng v khng sao dy c, ban m ti ln cn st nng. Ti b sung
huyt phi. Chnh nh trn sung huyt phi m ti bit c lng tt ca gia nh Acquyn v
c tn ty ca ch tiennette.

Thy thuc bo phi a ti i nh thng. Nh vy n gin nht. Tuy nhin ngi cha khng
theo li khuyn ny.

- V chu ri vo ca nh ti, chng ti phi gi chu.

Bnh ti ko di v au n, b i b li nhiu ln nhng ch tiennette vn khng h gim kin
tr v hy sinh. Rt nhiu m phi c ngi canh ti, Alexis v Benjamin ln lt thay nhau ngi
bn ging ti. Cui cng th thi k dng bnh cng n nhng phi i ti ma xun mi ra
khi nh c.

n lc y Lise a ti i chi bn b sng Bivre. Gia tra khi mt tri ln cao nht, chng
ti ra i, tay nm tay chng ti c i thong th, Capi i ng sau.

Trong nhng cuc i chi ca chng ti d nhin Lise khng ni g nhng chng ti khng cn
n li ni. Chng ti nhn nhau v hiu thu nhau n ni chnh ti cng chng cn ni vi
em. Sau ri th sc lc ti li tr li v ti c th lm vn. Ti st rut ch i n lc ny,
v ti mun mau mau lm cho mi ngi nhng g m mi ngi lm cho ti, ti mun lm
vic cho h, n p li bng sc lc ca ti nhng g h cho ti. Ti cha bao gi lao ng
chn tay nhng hnh nh ti lao ng c, t nht l rt can trng, ti c nhn mi ngi
chung quanh m lm theo.

l ma m cy qu trc bt u c em ti cc ch Paris cho nn cha Acquyn lc ny
trng qu trc, vn chng ti y mt ging cy ny.

Cng vic ngi ta giao cho ti gm c bui sng khi sng mui tan nhc cc tm che ln
v bui ti trc khi sng mui xung th li y chng trn cy qu trc. Ban ngy ti phi ly
mt lp rm ph ln cy khi b nng. Cng vic ko di kh lu v c hng my trm tm
che mi ngy phi nhc ln t xung hai ln v phi trng nom cy.

lng ti, ti trng thy nhng ngi nng dn lm vic nhng ti cha bao gi c.mt
nim no v s chuyn cn, lng can m v cng lao ng ca nhng ngi lm vn
ngoi Paris. H dy sm hn mt tri mc nhiu, mt tri ln rt lu ri mi i ng, em ht
sc mnh ra lao ng sut ngy di ng ng. Ti cng nhn thy ngi ta trng trt trn
t, nhng cng li khng c nim no v vic bng lao ng ngi ta bt t phi sn xut
khng ngh. nh cha Acquyn ti c thy tt bn tt.

Trang 62/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Mc du cuc sng mi lm ti rt mt nhc nhng, ti quen vi n kh mau. ang t do i y
i by gi phi giam mnh gia bn bc tng mt cn vn v sut t sng n ti phi lao
ng vt v, nhng y ti gp mt th m ti tng mt i vnh vin: cuc sng gia
nh. Ti c ci ging ca mnh, c ch ca mnh bn n ni tp hp tt c chng ti li
vi nhau. Chng ti cng c nhng gi ngh ngi vui chi. Chiu ch nht, tt c chng ti t
tp di mt gin nho xinh xn st ngay np nh; ti ly n hc-p treo trn ci inh xung v
do nhc cho hai anh em v hai ch em nhy. Khi h chn nhy th h bo ti ht cc tit mc
ca ti cho h nghe, bi ht v thnh ph Napolitaine bao gi cng gy cho Lise mt hiu qu
khng sao cng li c: c ht n on cui cng l mt em m l.

Lc lm em khuy kha ti chi mt iu nhc h cng vi Capi. i vi Capi ch nht
cng l ngy l hi: ch nht lm n lin tng li qu kh.

Nhng ngy ch nht ny cng l nhng ngy ch nht ca c Vitalis. Ti chi n hc-p v
ht nh l ang c mt c. Cng ln ln ti cng thm hiu c i vi ti c ngha nh th
no. Hai nm tri tri qua nh vy, v v ngi cha thng em ti cng i ch, i n k bn
hoa, n Madeleine, Chteau dEau hoc cc ca hng hoa, dn dn ti bit Paris.

Ti trng thy cc ta nh, vo mt vi ta nh , ti i do dc theo k sng, trn cc
i l, trong vn Luxembourg, in Tuiler-ies, ng Champ Slyses.

Cha Acquyn cng c mt b su tp sch v tho mc rt phong ph. Ma ng u tin ca
ti trong gia nh tht l di, cng vic lm vn chm li trong nhiu thng. Lc bui
ti.c cng c vic, sch c phn pht cho chng ti c.

Alexis v Benjamin khng tha hng c ca cha th hc hnh, thng ti no cng vy, mi
xem c ba bn trang ng. Ring ti, t ng hn v t m hn, ti c ti tn gi i ng
mi thi.

Lise khng bit c, nhng thy ti m chm trong sch em t m mun bit ci g lm ti
ham thch n nh th. Em mun ti c cho em nghe, ch cho em xem. l mi quan h
mi gia chng ti. Ti dy em v. Dy lu v kh nhng vui bit my khi em ch vch vi nt
ngi ta hiu em mun v g! Cha Acquyn m hn ti.

- c y, ng ci ni, sau ny Lise s tr n chu.

Sau ny c ngha khi em ni c v ngi ta khng t b vic lm em li bit ni. Ch c iu
cc bc s ni rng ngay lc ny cha th lm g c, phi ch mt cn kch ng .

c cha Acquyn nhn lm con v bn tr i x khng khc g anh em rut, c l ti s ni
lnh gi ny mi mi nu nh khng c mt thm ha mt ln na li xy ra lm thay i i
ti.

Trang 63/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 8 - Gia nh ly tn


Ngi cha l mt trong nhng ngi chn cy kho nht Paris; v th n giai on phi thc
hin thao tc t nh l chn cy, c ngha l la ra nhng cy qu trc n ra hoa kp, ng bn
rn sut ngy. Thi k i vi chng ti, c bit vi tiennette, l thi k xu, v cc ng
nghip n thm nhau khng bao gi khng ung n mt lt, c khi ba lt ru, mi ln ng i
thm hai hay ba ngi lm vn khc ng u tr v nh mt gay, tay run, ni nng ngng
nghu. Khng bao gi tiennette i ng trc khi ng v, mun my th mun. Lc , nu ti
cn thc, hoc ting ng v lm ti thc gic, t phng ti ti nghe ting hai cha con trao i
vi nhau.

- Sao con khng i ng i?

- Ngi cha ni.

- V con mun bit cha c cn g khng?

- Thy cha khng v n ti Lise c ni g khng?

- N c nhn vo ch cha mi.

- Em n ng cha?

- N mi i ng mi lm pht thi, n c mun ch cha. Sau mt lt im lng:

- tiennette ny, con l c con gi ngoan, nghe cha bo y, ngy mai, cha n Louisot, cha th
vi con s v n ti. Ha ri u li vo y, ng vn khng v sm hn cht no mt khi
nhn mt ly ru. Nhng khng phi thng thng nh vy.

Hn na thi k chn cy cng khng lu lm, ht thi k ngi cha li khng i ra ngoi
na. Cha Acquyn, sau ma qu trc, trng hoa cho nhng ngy l ln vo thng by nht l vo
thng tm, thng c ngy l Sainte - Marie v Saint - Louis; phc v nhng ngy chng ti
chun b hng nghn cy cc sao Trung Quc, cy vn anh, cy trc o, tt c nhng g khung
vn v nh knh ca chng ti cha ni. Phi lm sao cho hoa ca chng n ng vo nhng
ngy ni trn. Ai cng bit iu i hi ti nng, v ai m lm ch c thi tit, c mt
tri! Cha Acquyn cn hn c bc thy v ngh thut ny.

Ma hoa ca chng ti tin bo l s tuyt vi, chng ti vo ngy mng nm thng tm v
ton b cc cy hoa ca chng ti n ra hoa. Chng ti lm vic v cng vt v,
khng c ly mt gi ngh ngi k c ngy ch nht. Tuy nhin, v tt c u vo y,
thng cng cho chng ti, ch nht, ngy mng nm thng tm hm y chng ti c i n
ti Arcueil ti nh mt ngi bn ca ngi cha, Capi cng c tham d. Chng ti s lm
vic cho ti tn ba, bn gi chiu hm ri mi i.

Thc hin ng nh th, vi pht trc bn gi, ngi cha quay cha trong kha ca ln.

- C nh ln ng no!

Trang 64/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- ng vui v ni.

Chng ti thy u lng ly trong nhng b qun o p. Thi gian tri nhanh n ni ti
khng nhn ra na, ti ch bit l, vo cui ba n, mt ngi trong bn chng ti c nhn xt
l tri y my en, v v bn n c dn ngoi tri di mt cy cm chy to, chng ti d
dng thy ngay sp c bo..

- Cc con i, phi mau mau v, gi m ni ln c th lt nho cc tm che. Ln ng thi!
Chng ti u bit cc tm che lp knh l c ti sn ca nhng ngi lm vn, gi m p v
knh th h st nghip.

- Cha i trc y, ngi cha ni, Benjamin v c Alexis na, i theo cha. Ch tiennette v ti
dt tay Lise, em theo kp chng ti rt vt v lm chng ti c mun i nhanh cng khng c.

Liu chng ti c n nh trc cn bo c khng? Bng nhin ma bt u ri xung,
lc u ch vi vin, sau ti tp nh mt trn l thc s. Chng ti phi lao vo tr di mt
ci cng.

V th l chng ti thy mt trn ma khng khip nht m ngi ta c th tng tng ra
c. Ch mi mt lc m mt ph ph mt lp trng xa nh gia ma ng; nhng vin
to bng trng chim b cu ri xung p m m vo nhng ni m thnh thong li n ra ting
knh v. Tt c mi th ri y xung ph, nhng vin ngi, nhng mng l thch cao, nhng
vin en nt vn.

- Tri i! Nhng tm knh!

- Ch tiennette ku ln.

- Bit u cha n c trc ma th sao?

- Ngay c n c cng khng kp ph chiu rm ln, th l toi ht c ri. Cha s st nghip,
tri i! Cha cn s tin bit bao nhiu!

Ti mun hi ch tiennette, nhng chng ti hu nh khng nghe thy ting nhau, hn na,
ch nhn ma ri vi b mt su no nh ngi nhn nh mnh b chy vy.

Trn ma khng khip ko di nm su pht ri t ngt ngng li nh lc n bt u;
my bay v Paris v chng ti c th i c. Trong ph cc vin ln lng lc nh nhng
vin cui bin, chng to thnh mt lp dy n ni ngp mt c chn.

Chng ti mau chng v ti nh: ca ln vn ng; chng ti vi bc vo vn. Quang cnh
mi hi hng lm sao! Tt c u b p v tan tnh, cn vn ban sng p l th nay khng
cn li mt cht g.

Ngi cha u? Chng ti i tm ng nhng khng thy ng u, n nh knh, ni m khng
mt ming knh no cn nguyn vn, chng ti.thy ng qu ngi trn mt chic gh u gia
ng nt y mt t, Alexis v Benjamin ng im cnh ng.

- i! Cc con yu qu ca cha!

- Thy chng ti n gn, ng ngng u ln.

Trang 65/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Ri ng m Lise trong tay m khc.

Ngay sau ti c bit qua ch tiennette v hai cu con trai v sao m ngi cha tht vng
n th. ng mua cn vn ny mi nm v t xy ly ngi nh. Ngi ch bn t cho vay
tin mua cc vt dng cn cho ngh trng hoa ca ng. Ton b tin s tr trong mi lm
nm, mi nm tr mt ln. Cho ti giai on , ngi cha tr c u n nh lao ng
kh nhc v chu thiu thn. Cc t tr tin cng thit yu khi m ch n ch ch c hi, c
ngha mt t tr chm no ly li t, nh v mi vt liu m li vn gi, tt nhin, s
tin thu mi nm trc. l cch lo ta u t, lo hy vng trong mi lm nm th no
chng c ngy ngi cha khng tr ni cho nn lo mi liu u t nh th.

Ngy cui cng n do ma . By gi s xy ra chuyn g y?

Chng ti khng phi phn vn lu, ch mt ngy sau hn tr tin hng nm m l ra ngi cha
tr bng tin bn cy, chng ti thy mt ng mc qun o en i vo nh a cho chng ti
mt t giy c dn tem trn vit vi ch trong mt dng trng. l ng m ta.

V k t ngy y ng ta c n lun lun n ni cui cng thuc tn chng ti.

- Cho Rmi, ng ta ni, cho Alexis; c khe ch c tiennette? V ng ta a cho chng ti
t giy dn tem. Ngi cha chy khp thnh ph. ng i u?

C l n ta n chng? Ch ngh n ti cm thy s hi. C Vitalis cng phi ra ta,
v kt qu th no ti r.

i vi ngi cha th kt qu phi ch lu hn. Mt phn ma ng tri qua nh th. V d
nhin l chng ti khng th sa cha nh knh v lp knh li. Chng ti trng rau v cc loi
hoa khng phi che chn, tuy khng c li lm nhng cng gi l c cng vic.

Mt bui ti, ngi cha tr v r hn mi khi.

- Cc con i, ng ni, ht ri..Ti nh ra ngoi, ti bit ng sp ni mt iu g quan trng m
c l ti khng nn nghe. Nhng bng mt c ch, ng gi ti li.

- Con chng phi ngi trong gia nh hay sao? Cc con i, cha sp t b cc con ri. Mt ting
ku au n tht ln. Lise nhy vo vng tay ng va m hn ng va khc.

- ! Chng l cc con ngh cha c tnh b nhng a con ngoan nh th ny hay sao? Nhng
cha b kt ti khng tr ni tin, v cha khng c tin h s bn tt c nhng th ny i, nhng
cng khng cho nn ngi ta bt cha i t nm nm. Trong thi gian y cc con s ra sao?
Mi ngi im lng.

- Rmi s vit th cho ngi em ca cha l c Catherine Suriot Dreuzy, gii thch cho c r
tnh hnh v mi c n y; vi Catherine, ta s quyt nh. Ln u tin ti vit mt bc th,
tht l mt s bt u c nghit. Du sao, chng ti vn hy vng. C Catherine s n, iu
cng l i vi nhng a tr nh chng ti.

Tuy nhin c n khng nhanh nh chng ti tng, v lnh gc bn thng mi, tc l nhng
ngi i bt cc con n, n trc c.

Ngi cha ang nh i ra ngoi th chm trn h, lc c ti i cng. Ch trong mt giy h
Trang 66/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
vy ly chng ti. ng ti xanh i nh b chong vng v bng mt ging yu t xin c m
hn cc con.

- ng c kh no qu ng bn dng cm , mt trong nhng ngi lnh gc ni, i t n khng
n ni kinh khng lm u. Ti i tm my anh em trai trong vn.

Khi chng ti tr li, ngi cha ang b Lise trong tay, em khc st mt. Mt trong nhng
ngi lnh gc th thm vo tai ng ci g ti nghe khng r.

- Phi, ngi cha ni, ng ni ng, phi th thi.

Ri t ngt ng ln, ng t Lise xung t, nhng em c bu cht ly ng khng ri bn tay
ng ra..ng m hn tiennette, Alexis v Benjamin. Ti ng trong mt gc, mt m i v nc
mt.

ng gi ti:

- Cn con, Rmi, con khng n m hn cha ? Con khng phi l con ca cha sao? Chng ti
cung cung c ln.

- Cc con c ng y, ngi cha ni, cha ra lnh y.

V ng vi vng ri b chng ti sau khi t bn tay Lise vo tay ch tiennette. Chng ti sng
s ng gia bp, ai cng khc. Chng ti vn bit th no cng c ngy ny, nhng chng ti
u ngh c Catherine lc s c mt.

Nhng c Catherine cha n. C n sau khi ngi cha i khi mt gi v thy tt c chng
ti im lng trong bp khng ai ni vi ai mt li. Ngi m cho n lc y vn nng tinh
thn chng ti n lt mnh cng phi qu: ch tiennette, xa nay vn can m l th, nay
cng yu ui nh chng ti.

C Catherine l mt ngi n b cng ngh, tng lm v nui Paris mi nm, c hiu
nhng kh khn i ny. Chng ti nh hn ngi khi c nghe c ra lnh, c vng li c.
i vi mt ngi n b nng thn khng ca ci g, phi gnh vc mt trch nhim nh vy
tht l nng n.

Cha ca mt a b c nui trc kia lm cng chng vin, c n hi kin ng ny v theo
li khuyn ca ng, s phn chng ti c nh ot. Ri c n nh t nht tr vi ngi
cha, tm ngy sau khi n Paris, c cho chng ti bit quyt nh ny nh th no.

V chng ti cn nh qu t i lm nn mi mt ngi s n vi ch hoc c sn sng
nhn a chu: Lise vi c Catherine Morvan, Alexis nh mt ngi ch Varses, Ben-
jamin nh mt ng ch khc lm vn Saint - Quentin, ch tiennette nh mt ngi c
Esnandes. Ti nghe nhng s xp t , ch n lt mnh.

Nhng v c Catherine khng ni g thm, ti bn tin ln hi:

- Cn chu th sao ?

- Chu ? Chu c phi trong gia nh u!.

- Chu lm vic cho gia nh.
Trang 67/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Nhng chu khng phi ngi trong gia nh.

- C ch, c ch, anh y l ngi trong gia nh.

- Tt c u ni.

Lise tin ti trc mt ngi c, hai tay chp li, c ch cn ni ln nhiu hn nhng li ni
di dng.

- Chu b nh ti nghip i, c Catherine ni, c hiu chu lm, nhng i ny khng phi
vic g ngi ta mun u c th lm c, ch ring cho gia nh khng thi ming bnh
qu nh ri. Ti cm thy khng lm g hn c. iu c Catherine ni ch qu ng m thi.
C Catherine cho chng ti bit ngy mai s chia tay ri c cho chng ti i ng.

Va vo n phng tt c mi ngi u vy quanh ti, Lise s vo ti m khc. Ti hiu rng
tuy ai ny u bun v phi xa cch nhau h vn ngh n ti, phn nn cho ti, ti cm thy
mnh ng l anh em rut ca h.

- Cc anh ch nghe em ni ny, ti bo h, em thy r l cc anh ch coi em nh ngi trong
gia nh vy.

- ng th, bao gi em cng l em, anh rut ca chng ti.

- H ni.

- c, th th em s t ra cho cc anh ch thy em l em, anh rut ca mi ngi. Em s li ly
tm da cu v cy n hc-p xung, em s i t Saint - Quentin ti Varses, t Varses ti
Esnandes, t Esnandes n Dreuzy, em s thm ln lt tt c cc anh ch. Em vn cn nh cc
bi ht, cc iu nhc nhy, em s t kim sng. Trn nt mt mi ngi thy r s hi lng:

Ti bit ngh ca ti cng l kht vng ca mi ngi. Chng ti c ni v d nh mi. Ri
ch tiennette mun chng ti vo ging, nhng no c ai ng c m hm y.

Ngay t sng sm, Lise a ti ra vn v lm ti hiu rng em mun ti ti thm nhng
ngi khc trc em em bit c tin tc ca tt c mi ngi.

H phi ra i lc tm gi sng, c Catherine thu mt chic xe nga trc tin a mi
ngi vo nh t m hn ng b sau em theo bc hnh l ca tng ngi mt ra ga..Ti
by gi n lt ch tiennette a ti ra vn.

- Ch mun li cho em mt k nim, l b ca ngi ni tr; em s thy kim, ch, ko,
nhng th m em cn y.

Trong khi ch tiennette ni chuyn vi ti th Alexis c qun quanh ch chng ti. Ch vo
nh xong th Alexis li gn ti.

- Anh c hai ng mt trm xu, Alexis ni, em nhn mt ng th anh s rt vui lng. Trong
nm chng ti, Alexis l ngi duy nht c thc v tin, chng ti vn thng ch nho thi
h tin ca anh, anh lun thu thp v v cng thch th cc ng tin mi. Vic anh cho ti tin
lm ti xc ng qu, ti mun t chi nhng anh c p ti phi nhn. Qua phi thy l tnh
cm ca anh i vi ti tht mnh m.
Trang 68/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Benjamin cng khng qun ti; anh cho ti mt con dao i ly mt xu "bi v dao l th ct t
tnh bn". Thi gian tri nhanh qu.

n lc nghe ting xe nga li gn, Lise bn t phng c Catherine bc ra v ra hiu cho ti
theo em. Trong vn chng ti c mt cy hoa hng Bng-gan mt gc ho lnh. Lise i v
pha ci cy, ct mt cnh hng ri chia cnh hng lm hai nhnh, mi bn c mt n hoa
hm tiu, a cho ti mt nhnh. A! Ting ni ca i mi tht chng ngha l g so vi ting
ni ca i mt! So vi ci nhn th li ni tht lnh nht v trng rng bit bao!

- Lise! Lise!

- Ngi c gi.

Cc bc qun o em ln xe c ri.

Ti cm ly cy n, gi Capi, n nhy ln v mng r, hiu rng chng ti li ln ng. Gi
pht chia tay n. C Catherine rt ngn gi pht li.

- m hn cha h em vi nh!

- Ti ku ln...

Mt ting nc n lm ging ti nghn li. Xe nga i mt.

Th l ht. Mt ngi lng ging chu trch nhim ng ca cn nh, ng ta lm ti tnh ni
sng s:

- Chu khng li y ?

- ng ta hi.

- Khng , chu i..

- i u?

- Chu c thng trc mt m i thi.

C l ng lm mt ng tc v tnh thng, bi v ng cha tay cho ti:

- Nu chu mun li y, ng ni, th bc s gi chu nhng khng c lng.

Ti cm n ng. ng b i. Th l ca ng li. Ti eo dy n ln vai.

- i no, Capi!

Capi nhy ln trc mt ti sa vang.

Mt tri ln cao chn tri, tri trong vt v m p.

Mt cuc i mi m ra trc mt ti.

Ti ch l mt a tr m l ch mnh!

Trang 69/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Hi i! Hon cnh ti tht ng bun.

Mc du cn nh ti phi chu nhiu bt hnh tr nn thn trng v khn ngoan hn
nhng a tr bnh thng tui ti, l mt li th m ti phi tr bng mt gi t.

V vy, trc khi lao mnh vo con ng m ra trc mt ti, ti mun i thm con ngi m
trong nhng nm cui cng ny nh mt ngi cha i vi ti, nu nh c Catherine khng
em ti theo cng cc con ng ti t bit ng th ti s i mt mnh n m hn ng vy.

Cha bao gi ti nh t n nhng thi gian gn y ti nghe ni n n kh nhiu nn chc
chn l c th tm c. Buc Capi vo mt si dy thng, ti dt n i n nh t Clichy. Ti
ngng li mt lc trc khi dm vo tng nh mnh vo s b bt gi. Ti vn hnh dung ra
khi nh t rt kh nhng ti khng bit mun vo cng chng d dng g. Cui cng, khng
chu ngi ta khng cho mnh vo, ui mnh v, ti gp c ngi ti mun gp.

Ngi ta a ti vo mt hnh lang khng thanh chn, khng chn song st nh ti ngh v
ngay sau ngi cha i ra khng b xch xing g c.

- Cha ang ch con y Rmi , ng bo ti, cha mng Catherine khng a con ti. Tr
con ni vi cha l con tr li ngh ht. Con qun mnh sut cht v i v rt ca nh ta ri
chng?

Nu ti t b cuc i th ch cn mt cch l c nh mt ch no. Nhng lm vy.s tht
ha vi ch tiennette, Alexis, Benjamin v Lise. Thc t ch tiennette, Alexis v Benjamin
chng cn nh ti, h c th vit th cho nhau; nhng Lise, em khng bit vit, c Catherine
cng vy, nu ti b Lise, em s hon ton b b ri.

Em s ngh v ti th no?

- Th chng l cha khng mun con cho cha bit tin tc ca cc anh ch em con hay sao? -Ti
ni.

- Chng c ni vi cha v chuyn , nhng khng phi ch v ngh n mnh m cha mun con
t b cuc i ngi ht rong.

- Chnh v vy y cha , nu con t b cam kt m con ha th iu c ngha con khng
ngh n Lise.

ng nhn ti rt lu ri t nhin nm ly hai bn tay ti:

- Con trai ca cha, cha s m hn con v li ni ; con l mt a tr c tm. Ch c hai chng
ti trong hnh lang, chng ti ngi bn nhau trn mt chic gh di, ti lao vo tay ng.

- Cha ch mun ni vi con mt li ny na thi, ngi cha ni tip:

- thi nh nh Tri! V c hai chng ti ngi im lng mt lc, nhng thi gian ht, ti lc
chng ti phi chia tay. Bng nhin, ng lc ti o gi-l li ra mt chic ng h qu qut to, c
dy da buc vo khuyt o.

- Chng nh ta chia tay nhau m con li khng mang theo mt k vt no ca cha? y l chic
ng h ca cha. Cha cho con. N chng c gi tr g ln lm, nu ng gi, cha bn i ri.
Trang 70/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
N chy khng c tt, thnh thong li phi ly ngn tay y. Nhng cui cng th lc ny cha
ch cn c th.

Ni xong ng t chic ng h vo tay ti, ri thy ti c v mun t chi mt mn qu tng
qu n th, ng bun b ni thm:

- y cha khng cn xem gi, thi gian ch tri qu chm m thi. Vnh bit con, Rmi b nh
ca cha. V ng cm tay ti dt ra ca. Ti cm ng khn xit.

Ti ng trn ph kh lu, rt lu l khc, khng bit nn i sang tri hay sang phi v c l ti
cn ng nh th cho n m nu nh.tay ti khng bt ng chm vo mt vt trn cng. Mt
cch my mc v cng khng hiu mnh lm g, ti s vo n: ha ra ci ng h ca ti. ng
gia tra.

Capi ko ng qun ti. N sa ln vui mng.

- My mun g, Capi?

N nhn ti, ch i my pht, vn ngi ln t chn vo ci ti c chic ng h. N mun
xem gi ni vi "c ta ng knh" nh thi lm vic cng c Vitalis.

Ti cho n xem; n nhn kh lu nh c nh li, ri bt u vy ui, sa ln mi hai ting.
Th l n vn khng qun. A! Chng ti s kim c tin vi ci ng h ny y! Thm mt
iu ti khng tnh n.

V chuyn ny din ra gia ph ngay ca nh t, c nhiu ngi ng li t m nhn chng ti.
Gi m dm th ti chi ngay mt bui biu din nhng v s cnh st nn ti thi. Ngh ca
ti lc ny cn nht l mt ci bn nc Php, ti bit ngi ta bn n di k sng, ti
quyt nh mua mt ci. Ti i v pha k.

Ti nh th Saint - Mdard, hnh nh ti nhn ra a tr ang ng da vo tng nh th, a
tr k l m ti nhn thy nh Garifoli, vn i mt t y, vn v du dng nhn nhc y.
Ti li gn, n nhn ra ti.

- C phi anh, n ni, n nh Garifoli cng vi c gi ru bc trc hm ti vo bnh vin
khng nh?

- Ti y. Garifoli vn l ch anh ?

- Ngi ta bt hn ri v hn nh mt a tr nhiu qu n ni n cht. Ln u tin ti
thy nh t c ch.

- Bn tr con th sao?

- Ti hi.

- ! Ti c bit g u. Ti vo bnh vin v thng cha Garifoli i x vi ti t qu n ni ti
m. bnh vin ra ti v li ch Garifoli th chng cn ai, mt ngi hng xm k li cho ti
nghe nhng iu ti va ni vi anh. Thnh ra ti mi y, khng bit i u, khng bit lm
g..Ti khng giu c g nhng ti lm cho thng b ny khng n ni cht i. Ti chy
n ca hng bnh m ri quay v a n mt ci bnh m trn. N v ly nhai ngu nghin.

Trang 71/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Cn by gi anh nh lm g?

- Ti hi n.

- Ti khng bit. Ti ang nh bn cy v cm i, l ra ti bn ri nu nh vic xa n khng
lm cho ti bun b qu. Cy v cm ny l nim vui, nim an i ca ti, nhng lc bun ti tm
mt ch c th ng mt mnh c ri ko n cho bn thn mnh, lc y ti nhn thy tt c
nhng th p trn tri, cn p hn c trong m na.

- Th sao anh khng ko n trong ph?

- Ti chi n trong ph ri y ch, nhng chng ai cho tin c. Cn anh th sao? Anh lm
g?

Khng hiu tnh cm khoe khoang tr th no gy cm hng cho ti:

- Ti l ch gnh ht.

- Ti ni.

- ! Th anh c cho ti nhp vo gnh c khng? Tn ti l Mattia.

- Thng b ni.

- Nhng c gnh ht ca ti ch c th ny.

- Ti ch vo Capi.

- Cn g! Ta c hai ngi. i! Xin anh, ng b ri ti, ti s ra sao? Ti lm vic c, chi v
cm c, lm trt khp c, nhy dy c, chui qua vng c, ht c; anh mun g ti
lm ny! Ti khng yu cu tin, ch mong c ci n. Ti m lm ti anh c vic nh ti, ch
xin anh c mt iu: ng nh ti vo u. Nghe Mattia ti nghip ni vy ti mun khc.

- c.

- Ti bo n.

N lp tc cm ly bn tay ti hn ln : Nc mt ti dng ln.

- i theo ti, nh mt ngi bn y!

- Ti bo. V xc li chic dy eo n hc-p trn vai:

- Tin ln! Ch mt khc ng h sau chng ti ra khi Paris.

Gi hanh thng ba lm ng kh ro, trn t cng i b d dng. Kh tri du, mt tri rc r
trn bu tri khng my..Tht khc bit bit bao so vi ci ngy tuyt ri m ti vo Paris ni ti
kht khao bao lu nh mt vng t ha!

Cuc du hnh ca chng ti khi u tht p, ti si bc trn con ng vang ting bc
chn vi y nim tin. Capi, c tho dy buc, chy quanh chng ti, bt c ci g v chng
lm sao cng sa. C l n ch v thch m sa.

Trang 72/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Bn cnh ti Mattia i khng ni nng g, ti cng im lng. Ti ha vi Lise i gp hai anh
ca em v ch tiennette trc em, nhng ti khng cam kt s thm ai u tin: Benjamin,
Alexis hay ch tiennette? Ti n thm ai trc tin s do ti chn, ngha l ti c th i
Cvennes, Charente hoc Picardie.

V ti ra khi Paris v pha nam, ti ch cn chn hoc Alexis hoc ch tiennette. Mt trong
nhng l do lm ti mun i xung pha nam trc, l v mong gp m Barberin. Nu nh
t lu ti khng ni ti m, khng c ngha c th kt lun l ti qun m. Cng khng nn
tng rng ti l k v n khng vit th cho m.

Bit bao ln ti nh vit cho m bo vi m nh th ny: "Con lun ngh n m v yu
m vi c tm lng con". Nhng, mt phn v m khng bit c, phn khc, ni s lo Bar-
berin km tay ti li. Nu Barberin nh th ti m bit ti u, hn c i li ti chng? Ri li
em bn ti i ln na chng? C l lo c quyn lm vic . Ngh n th ti b m
Barberin buc ti l v n cn hn v phc li ri vo quyn hnh ca lo Barberin.

Nhng by gi khi m ti mun i u th i, ti c th gp li m lm ch. Hn na, v thu
nhn Mattia vo "gnh ht" ca ti, ti thy vn ny cng d thi. Ti c th c Mattia vo
trc, ti khn ngoan li li sau. N s ly c g vo nh m Barberin; nu m c mt mnh,
n s k s thc cho m nghe ri ra bo cho ti bit, ti s vo cn nh ni tri qua tui u th
ca ti s vo vng tay b v nui, cn nu nh lo Barberin ang nh th Mattia s
ngh m Barberin n mt ch hn trc ti c m hn m. Va i ti va xy dng c
mt k hoch nh vy. Lc ny chng ti ang gia chn ng qu chng ti c th ngh
chn mt lc..Ti bo Mattia:

- Nu anh mun, chng ta s ngh mt cht.

- Vng nhng ti mun xin anh xng h cu, t vi ti.

- Ti mun th lm.

Th l n ci, mt ci ci chn thnh du dng gi ht c rng ra, b rng trng ng trn
khun mt rm nng.

Ti ly bn ra tri trn c. Ti nh hng kh lu, cui cng vch ra hnh trnh ca mnh
nh sau: Corbeil, Fontainebleau, Montargis, Gien, Bourges, Saint - Amand, Montlucon. C th
ti Chavanon c v nu gp cht may mn th dc ng chng ti s khng cht i. Trong
khi ti nghin cu bn , Mattia quan st ti mt cch chm ch.

- Cu bit c ?

- C ch. Th cn cu, cu khng bit c ?

- Khng.

- Th c mun hc khng?

- ! C ch.

- c, th th t s dy cu.

Trang 73/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
M ci ti ra ti bng c ngh xem th trong c nhng th g. Ti bn by c ra trn c. Ti
c ba o s mi bng vi toan, ba i tt, nm khn tay, tt c u cn rt mi, v mt i giy
bt u c. Mattia la mt.

- Cn cu, cu c nhng g no?

- Ti hi n.

- Cy n v b qun o mc trn ngi.

- c!

- Ti ni.

- Ta s chia ra, v ta l bn m: cu s c hai o s mi, hai i tt, ba khn tay, c iu l mi
a s eo ci ti trong mt gi ng h.

Mattia mun t chi phn u ca li ngh, nhng ti c thi quen ch huy, ti khng cho
n ci li.

Ti by ci ti ni tr m ch tiennette cho ti trn my chic o s mi, c ci hp trong ng
bng hoa hng ca Lise na. Mattia mun m ci hp ra nhng ti khng cho php, ti ct ci
hp vo ti.

- Nu cu mun lm vui lng t, ti bo n, th ng bao gi m ci hp ny ra. l mt qu
tng.

T khi tr li khoc tm da cu v khoc cy n hc-p, c mt iu lm ti kh lng tng,
l chic qun ca ti. Ngh s khng.mc qun di. xut hin trc cng chng phi mc
qun ct, i tt trn c buc cho nhng si ruy-bng.

Ti bn m ci ti ni tr ca ch tiennette ra, cm ly ci ko.

- Trong khi t sa ci qun, ti bo Mattia, cu cho t bit ti ngh chi v cm ca cu no. N
cm ly n v bt u chi.

Trong thi gian ti dng cm a mi ko vo ct qun. Thot u ti va ct qun va nghe
Mattia, sau ri chng my chc ti dng hn li dng tai ln nghe: Mattia chi v cm chng
km g c Vitalis. Ti va v tay va hi n:

- Ai dy cu n th?

- Mi ngi mt t, ch yu t hc trong khi lm vic. T chi nhng g nghe c ngi khc.
n lt ti, ti cng mun t cho Mattia bit mnh cng l mt tay chi nhc khng ti: Cm
ly n hc-p ti ht mt khc m ti yu thch.

Th l, nh gia nhng ngh s vi nhau, Mattia p li li ca ca ti bng nhng ci v tay.
Nhng, sau khi chi nhc cho vui cng phi ngh n chi nhc c cm chiu, c ch ng
na ch. Chng ti li ln ng.

- Cu dy t bi ht ca cu i, Mattia ni, ta s cng ht, t ngh chng bao lu t s m v
cm c, nh th rt hay.

Trang 74/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Sau Villejuif, chng ti n mt ngi lng n. Khi qua cng mt ci tri chng ti thy trong sn
y ngi: ang c m ci.

Ti cht c ngh h cn c ngi chi n nhy, th l ti bc vo, theo sau l Mattia v
Capi. Tay ng m cho tht cung knh, ti ngh vi ngi u tin gp trn ng vo. l
mt chng thanh nin to ln c v d chu, tnh tnh im m.

- Ny, cc v i, anh ta gi, cc v ngh sao nu c cht nhc? Ta ng vo nhy ca-ri no! Ch
vi pht sau ai ny ng thnh tng nhm gia sn nhy.

- Cu c chi c iu nhy ca-ri khng?

- Ti hi kh Mattia v ti kh lo lng.

- c...N ko th n v cm cho ti nghe, may m ti cng bit iu y. Th l chng ti
thot him.

Ngi ta em mt ci xe b t trong nh xe ra, cho chng ti ln . Tuy cha ha nhc vi
nhau bao gi nhng chng ti cng chi iu nhy ca-ri khng n ni d. Cng may chng ti
chi y cho nhng i tai khng snh nhc cng khng kh tnh lm.

- C cu no trong hai cu bit chi kn y coc-n khng nh?

- Anh thanh nin to ln hi chng ti.

- C, c, Mattia tr li, nhng ti khng c kn.

- ti i kim, v cm th hay tht y nhng hi nht nho.

- Cu chi c kn y na c ?

- Ti hi Mattia.

- C kn t-rm-pt c rnh, c so, tt c cc nhc c. Qu thng b ng qu tht. Chng
my chc kn coc-n c mang n, chng ti li cng chi khc nhy ca-ri, pn-ka, van-
x... c nh th cho n ti. Chng ti mt r ri. C du xut hin.

- Thi thi, c ni, hai a tr khng n ni na ri. Chun b t tay vo ti tin i no.

- Nu c cho php, ti ni vi c, chng ti s cho th qu ca chng ti i thu tin .

Ti nm ci m ca mnh cho Capi, n ngm vo mm. Mi ngi v tay rm rp khi thy n
duyn dng cho ngi ta mi khi ngi ta cho tin, nhng iu ng gi hn i vi chng ti
l ngi ta cho nhiu lm. Ti theo di thy nhng ng bc trng xa ri xung m, cui cng
ch r b vo mt ng nm phrng.

Cha phi ht. Ngi ta mi chng ti vo bp n cm v cho chng ti ng trong va thc.
Sng hm sau, khi ri cn nh mn khch chng ti c vn ling l hai mi tm phrng. C
mt ti sn!

- Nh cu m c y, Mattia .

Trang 75/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ti bo bn ti.

- Mt mnh t th lm sao thnh ban nhc c. Chng ti li ln ng, lng thnh thang y
hy vng. Cui cng tng lai mm ci vi chng ti chng?.

Trang 76/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 9 - Mt thnh ph en


Chng ti li ln ng, khng i khng mt vi hai mi tm phrng trong ti nh s n
tip nng nhit m ngi ta dnh cho chng ti nhn mt m ci gn Villejuif.

Phi ni rng chng ti ton tm ton lc chi n cho c du v cc khch mi ca c nhy.
Vi hai mi tm phrng trong ti, chng ti l hai v cha t, khi ti Corbeil ti c th mua
thoi mi mt s th khng di dt cht no: trc ht l mt cy kn y c mt ca hng
st tuy khng mi khng p nhng c lau chi k cng bo dng cn thn, rt c vic
cho chng ti; ri nhng dy ruy-bng buc vo tt, cui cng mt ti c ca qun i cho
Mattia. Khi ri Corbeil, sau khi tr ht tin nhng th mua, ti tin chng ti c ba mi
phrng bi v nhng cuc biu din .y ca chng ti thu c kh nhiu. Chng ti iu ha
cc tit mc sao cho li ni ny c nhiu ngy. Sau na Mattia v ti rt hp nhau, n ni
coi nhau nh hai anh em rut.

Sau khi ri Corbeil chng ti tin v Mon-targis ti nh m Barberin. By gi ti giu, ti
phi c qu tng m ch. Chng phi tm ti g lu. C mt th s c th lm m sung sng
hn tt c mi th: l mt con b ci.

Ci chnh lc ny l lm sao bit gi. Ln u tin ti hi mt ng li b ng ny ci vo mi
ti tr li. Nhng ti khng ngi ta lm cho bi ri.

- Phi cho sa tt li khng n qu nhiu. ng ta c mt con b ci ng theo yu cu ca ti,
nu a ng nm mi -quy th con b s thuc v ti.

Cn lu ti mi c mn tin ln .

Chng l khng mua ni n sao? Kho khng mua ni mt. Nhng nu vn may vn n vi
chng ti nh nhng ngy u tin th ti c th thu thp tng xu mt lm ch! Ch cn c thi
gian thi. Lc mt tng mi ny ra trong c ti.

ng l u tin i Chavanon th hy i Varses , nh vy chng ti s c s thi gian b
thiu nu i thng ti Chavanon.

Phi i Varses trc , lc v mi ti nh m Barberin. Bui sng ti thng bo cho Mattia
ti, Mattia khng phn i g c. Chng ti mt ba thng mi vt qua ngn y cy s, nhng
ti gn Varses ti vui mng m tin thy mnh tn dng tt thi gian:

Chng ti c mt trm hai mi tm phrng, ch thiu hai mi hai phrng l mua c con b
ci. T Varses ti Chavanon chc chn chng ti s kim c kh.

Varses, cch y mt trm nm, ch l mt ngi lng nh ho lnh gia ni non. Tht qu trn
mt t tht hiu qunh: ch c vi, t trung, khng cy ci ngoi y my cy d, cy
du tm v vi cy oliviers cm ci; t khng trng trt c, ch no cng thy xm,
trng; ch nhng ni t hi su mt cht mi.c cht m thp mt t thc vt sng c lm
ni bt ln trng rt vui mt.

Trang 77/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
V ni y tr tri nh th nn hay xy ra nhng trn lt kinh khng: mi khi tri ma, nc c
chy theo nhng sn dc tri cy nh trn mt ng ph lt v nhng con sui xa nay
cn kh nay chy o o nh thc lm cho bng chc bao nhiu sng trong thung lng y p
ln ri trn ra, ch vi pht nc ngp n nm mt v hn c th na.

Khi chng ti ti ngoi vi Varses l ba gi chiu, mt tri rc r ta trn bu tri trong vt,
nhng cng tin ti ngy cng ti i; gia bu tri v mt t mt m my khi dy c bc t
nhng ng khi nng n ra xu x ln nhau ri lan di ngt ngt. T hn mt gi nay chng ti
nghe thy nhng ting v v rt mnh, nhng ting r ro nh ting r ro ca bin cng vi
nhng ting p ng c. Ting v v th l ting qut ri cn nhng ting c l ting ba v
ting v. Ti ch bit ch ca Alexis l cng nhn m lm vic m Truyre v ch c th. Ch
Varses hay ngoi Varses?

Vo ti lng ti hi thm m u, ngi ta ch cho ti n b bn tri ca con sng Di-vonne.
Ngi ta cng cho chng ti a ch ca ch Gaspard, ch cch y mt qung ngn trong mt
ph quanh co v dc ng t ngn i xung con sng. Khi hi thm ng th mt ngi n b
ang ni chuyn vi mt b hng xm tr li l lm vic xong n su gi ng mi v.

- Th chu hi ng y c vic g?

- Chu mun gp Alexis.

B bn nhn ti t u n chn v nhn Capi.

- Chu l Rmi phi khng? Alexis c ni chuyn vi chng ti, n i chu n y. Th cn
cu ny l ai?

- L bn chu .

l b thm ca Alexis. Ti c tng b ta mi chng ti vo trong nh ngh ngi v i chn
y bi cng nh khun mt sm nng gi ca chng ti cho bit r chng ti mt lm; th
nhng b ta chng lm g c ch nhc li l nu chng ti quay li lc su gi th s gp Alexis.
Cch n tip nh vy lm chng ti khng mun quay li nh lm g na, chng ti i n i
Alexis ca vo m lc gn su gi..Ti ng vi Mattia v Capi v sau su gi vi pht
ti bt u nhn thy t trong ng hm su thm v tm ti nhng chm sng ln dn. l
nhng ngi th m tay cm n tr ln chn ban ngy ban mt.

H i rt chm, bc i nng n ta nh b au u gi vy, iu sau ny ti mi bit, khi m
ti bc xung nhng bc ln xung ca chic thang dn xung mc su nht ca m; mt h
en nh mt nhng ngi no ng khi, o qun v m h ph y bi than cng nhng mng
bn t. Qua kho n, tng ngi i vo treo n ln mt ci inh.

Mc d rt ch ti khng nhn thy Alexis, nu anh khng nhy ln b c ti hn ti anh
i qua trc mt m khng bit: en t u n chn nh th by gi anh u cn ging ngi
anh ca ti vn thng chy trn nhng li i vn xa kia?

- y l Rmi.

- Anh va ni va quay li pha mt ngi n ng khong bn mi tui i bn cnh. Ti bit
ngay y l ch Gaspard.

Trang 78/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Bn ch ch chu lu.

- ng hin t ni.

Capi mng r v gp li Alexis. Trong khi ti gii thch cho ch Gaspard rng Mattia l mt
ngi bn ca ti, mt cu b rt kh m ti quen t lu, chi kn y khng km g ai.

- Cn y l Capi ch g, - ch Gaspard ni, - ngy mai l ch nht: ngh ngi xong bn chu
biu din cho chng ti xem mt bui nh. Alexis ni l con ch ny thng thi hn c mt ng
gio hoc mt kch s y.

Ti lng tng trc mt b thm bao nhiu th thoi mi vi ng ch by nhiu. Khi sp sa v
ti nh, ch Gaspard li gn chng ti:

- Bn chu n ti vi chng ti nh. Cha bao gi c mt li mi no lm ti vui n th bi v
ti ang t hi liu n ca chng ti c phi chia tay nhau hay khng, cch n tip ca b
thm chng lm ti my may hy vng.

- y l Rmi, - ng ni khi bc vo nh, - v bn ca chu.

- Ti gp cc cu y ri.

c tri qua bui ti cng ng, ti tht sung sng, tht tnh m ni ti cng sung sng.c
n cm ti na. Sut t Paris chng ti c gp u n y, t khi c n mt ba cm thc s.
Thc ra vi nhng g thu c chng ti cng kh giu, n nhng ba cm sang trng
trong cc qun, nhng cn phi dnh tin tu b na. Cm ti ko di khng bao lu.

- Chu s ng vi Alexis nh.

- Ch Gaspard bo ti.

- Cn Mattia, nu chu ng ng trong l bnh m, ch s lm cho chu mt ci ging m
rm. Ti v phn ln m ti v Alexis dng bn chuyn.

Ch Gaspard l th cuc than, ngha l ng cuc than trong m bng mt ci cuc chim. Alexis
l ngi y gong, c ngha y than trn mt toa xe gi l xe gong trn ng ray t ni
than c cuc ra cho ti mt ci ging. Xe gong trong c cha than khi n ging c mc
vo mt dy cp c my a ln trn mt t.

D cho mi l th m c t lu, Alexis yu m, t ho v m, theo anh l ci m p
nht, ly k nht x s ny, anh t vo cu chuyn k ca mnh tt c tm quan trng ca mt
ngi khch phng xa n t vng t l tm c nhng i tai ch lng nghe mnh.

Alexis tip tc k v cuc sng ca m, nhng him nguy ca m nh v n ga khng khip tc
l n kh m vi tun trc y lm cht hng chc cng nhn m, tai nn ny gy cho anh mt
n tng rt mnh.

Nhng g Alexis k kch thch tr t m ca ti n ni ti mun xung m nhng mun xung
m phi l th m . Tuy nhin, mt s tnh c khin ti cm nhn c tt c ni hi hng
i khi vn e da th m.

Trang 79/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Ti hm trc ngy ti ln ng, Alexis v nh vi mt bn tay b gip do mt tng than ri
vo. Mt ngn tay anh nt ra n mt na, c bn tay gip tm bm li. Bc s ca cng ty n
nh thm v bng b cho anh. Vt thng khng trm trng nh Alexis phi ngh vic.

Ch Gaspard c tnh cch l i lm sao ng chp nhn lm vy, chng bun chng gin bao
gi, nhng c mt iu khin ng mt c hin lnh: l c ci g cn tr cng vic ca
ng..Khi bit Alexis phi ngh lm vic trong nhiu ngy, ng ku tng ln. Ai s y xe gong
trong sut thi gian ny? Chng c ai thay n c, m ang thiu ngi nht l tr con.

ng i tm mt ngi y xe gong nhng li v khng. ng bt u phn nn. Thy ng bun
v hiu v sao ng bun, ng thi cm thy c ngha v trong trng hp ny, mnh nn c
cch ring n p lng hiu khch ca ng dnh cho chng ti, ti bn hi ng y
gong c kh lm khng.

- Ch vic y n trn ng ray.

- Xe c nng khng ?

- Khng n ni nng lm.

- Alexis y c th chc l chu cng y c. ng ci m ln nhng sau tr li ng
n ngay:

- Chu l cu b tt qu, ng th y, ngy mai chu xung m vi ch. ng l chu gip
ch, nhng c l cng c ch cho chu. Nu chu thy thch cng vic ny, th n cn hn l c
lang thang trn ng. Nhng nu nh th th Mattia s lm g? Ti bn hi n c mun cng
Capi i biu din trong vng ln cn khng th n ng .

- T s rt hi lng t mnh kim nt tin tu b.

- N ci ni.

Qua ba thng chng ti cng vi nhau, sng gia khng kh thong ng, Mattia khc xa
cu b m yu m ti gp ang ng da vo nh th Saint - Mdard. Mt tri v cuc sng
ngoi tri em li sc khe cho n, lm n vui ln. Sut hnh trnh lc no n cng vui, cng
ci. Nu khng c n khng hiu ti s ra sao?

Chng ti tha thun vi nhau trong thi gian ti xung m Mattia s i biu din tng thm
thu nhp.

Sng hm sau ngi ta a cho ti b qun o lao ng ca Alexis. Ti i theo ch Gaspard.

- Ch vo nh, - ng a ci n cho ti, - c theo ch m i. Chng ti i su vo ng
hm, ng i trc.

- Chu m trt chn bc thang th bm cht vo nh, di kia su lm v cng lm
y..Khng cn phi nghe nhng li dn d ny ti xc ng ri, bi v t ch nh sng
bc vo trong m ti, t mt t bc vo trong lng t, ai chng thy xn xang trong lng.
Theo bn nng ti quay li pha sau: ban ngy ch cn l mt chm sng nh tt tn u kia. Ti
theo kp bc chn ch Gaspard rt nhanh.

Trang 80/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- n bc thang ri y ny.

- Chng bao lu ng ni.

Chng ti n trc mt ci l en ngm v trong ci chiu su m mt ti khng th lng ni
ti thy nhng vt sng ung a, u vo th ln sau c nh dn n ch cn l nhng
chm nh khi chng c cng ngy cng xa i. l n ca nhng th m vo m trc
chng ti. Ting h ni chuyn nghe nh ting r rm vng ti tn tai chng ti nh mt lung
khng kh m m thi vo mt, lung khng kh c mi g m ln u tin ti ngi thy: n
nh mi -te ln vi mi t-xng.

Khi ti ni lm vic, ch Gaspard ch cho ti phi lm nhng g, v khi gong y p than, ng
cng y vi ti dy ti cch y gong ti tn ging, dy ti cch a gong vo nhng
ng trnh khi gp nhng ngi y xe gong ti t pha ngc li.

K cng c l khi ni rng ngh ny khng ly g lm kh lm, sau vi gi nu nh ti cha tr
nn thnh tho th cng c th gi l lm c. Ch cha kho lm cha quen lm m thi, b
vo ti buc phi mt nhiu sc hn, kt qu l lm c t hn v mt nhiu hn.

Cnh ni ch Gaspard lm vic, c mt ngi y gong lng ging vi ti, l ra l mt a tr
nh ti v cc bn ti, th li l mt c gi ru bc trng; ni bc trng v vo ngy ch nht,
ngy ai ny tm ra sch s, bi qua c mt tun l, ngy th hai ru xm ngy th by ru en.
C n ngoi su mi tui. Ngy xa, thi cn tr, c l th g, c ngha chu trch nhim bo
tr cc ct chng bng g chng hm, nhng sau mt v st hm c b nghin nt ba ngn
tay nh phi b ngh. Cng ty ca c c cho c mt cht tin tr cp v tai nn ny xy ra khi
c cu ba cng nhn bn. C sng bng tin tr cp c vi nm. Cng ty ca c ph sn,
c chng cn ngun no m sng, chng thuc din no, c phi vo m.Truyre y gong.
H gi c l c gio, bi v c hiu bit nhiu iu m cc th cuc, th m bc thy cn phi
chu, nhng ngi ny sn sng ni ln nh vy.

Trong gi n cm chng ti lm quen vi nhau v c thn vi ti rt nhanh. trong m thng
ngi ta t ni v th ngi ta gi chng ti l nhng ngi hay chuyn.

Nhng cu chuyn k ca Alexis khng cho ti bit ht nhng iu ti mun bit, nhng cu tr
li ca ch Gaspard cng khng lm ti tha mn, bi v khi ti hi ch:

- Than l g h ch? Th lc no ch cng ch tr li:

- L than tm c trong t. Nhng khi ti hi c gio cng cu hi y th c li tr li khc
hn:

- N khng g khc ch l than g m thi:

ng l cho vo l si nhng ci cy ca thi i chng ta, ta li cho vo cy ci mc trong
nhng khu rng c i bin thnh than do sc mnh ca thin nhin, do chy rng, do ni
la, do ng t.

V khi ti ngc nhin nhn c th c ni:

- Hm nay ta khng c th gi ni v chuyn , nhng mai l ch nht, chu n ti, ti s gii
Trang 81/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
thch cho chu. Ngy hm sau ti ni vi ch Gaspard l mnh n thm c gio.

- , ch ci, th l chu tm c ngi chuyn tr ri y h, i i, nu lng chu mun
vy. Ch c iu l nu nh chu hc c ci g c th cng ng ln mt ta y nh. Ti
bc vo th c ra n ti.

- Ti gi mn biroulade ri y, bi v tui tr c tai c mt nhng cng c c c hng na,
mun lm bn vi h cch tt nht l lm tha mn c yt hu h. Mn biroulade l mn ht d
nng ngm vo ru trng, vng Cvennes ny c mi n mn l mt vinh d.

- Sau khi n mn biroulade, ti s cho chu xem b su tp ca ti. B su tp ny v cng
phong ph, t nht l theo nh gi ca ti, n chim ton b ch ca c, trn cc bn v cc
gi nu l vt mu nh, vt mu ln th xp di t.

t hai mi nm nay, c su tm tt c nhng ci g m c thy hay hay gp trong khi
lm.vic, v bi v khu m lu vc sng Cre v sng Divonne rt nhiu thc vt ha , c c
nhng mu rt him m nh a cht hc v t nhin hc no c c hn phi v cng sung
sng.

C vi ni v ti cng chm ch nghe:

- Bi v chu mun bit th no l than , chu hy nghe y: mt t ni chng ta khng
phi lc no cng nh ngy nay. C nhng thi k m nc ta ph y loi cy gi y ch mc
nhng nc nhit i. Ri bng nhin c mt cuc cch mng, ton b lp thc vt ny b
thay th bng mt lp thc vt khc hn, n lt n li b thay th bi mt lp khc na, c
nh th trong hng ngn, hng triu nm. Cy nh cy ln tch t li, va phn hy va chng
ln nhau sinh ra nhiu lp than . Ti s cho chu xem nhng mu ly t va ta gi l tng
hay l mi cn mang du n ca cy ci, c gi nh l tho mc gia nhng t giy ca tp
mu tho mc.

Cuc ving thm ca ti ko di n m v c hiu bit qu nhiu v nhng li gii thch ca c
lm ti say m.

Trang 82/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 10 - Ngp lt


Ngy hm sau chng ti li xung m.

Ti va y chic xe gong v pha ging Sainte - Alphonsine ln th ba th nghe thy t pha
ging mt ting gm khng khip. C ch no st l hay ton b hm b st? Ti lng nghe,
ting huyn no vn tip tc v di i t pha.

Cm tng u tin ca ti l khip va ln c, ti ngh n vic chy trn v pha thang
nhng v nhiu ln b mi ngi ch giu v thi nht nht nn ti xu h m ng li. Bng
nhin mt l chut lun qua hai chn ti m chy: ri hnh nh ti nghe thy mt ting l lng
lt trn mt t v trn thnh hm vi ting nc v. Ni ti ng vn hon ton kh c m.
Ti ly n soi ri ci xung nhn mt t.

ng l nc, nc t ging n v ngy cng dng ln trong hm..B xe gong trn ng ray
ti chy v ni cng trng lm vic.

- Ch Gaspard i, trong m c nc!

- V vn!

- Ch nghe m xem. Ging ti xc ng n ni ch Gaspard ngng cuc nghe, vn ci
ting ngy cng to hn, nghe cng th thm hn. Khng cn nhm ln g na.

- Chy nhanh i thi.

- ng bo ti.

Ch cm ly n, bao gi cng l ng tc u tin ca ngi th m, ri ln ngay vo
ng hm.

Cha i c mi bc th ti thy c gio cng xung ng hm. Mc nc tng rt nhanh,
lc ny ln ti u gi lm chng ti tin rt chm. C ba chng ti lc i qua cc cng
trng lm vic u ku to:

- Chy i, nc vo m ri! Mc nc tng vi mt tc hong lon, may thay chng ti
ngay gn thang nu khng khng th no n c. C gio ti thang trc tin.

- Anh v chu ln trc i. Ti gi ri, lng tm yn n.

Lc ny chng cu n l php lm g na, ch Gaspard ln trc, ti theo sau ri n c gio,
sau c mt qung cch kh xa mi n vi cng nhn theo kp chng ti. Cha bao gi bn
mi mt ngn cch mc su th hai vi mc su th nht ca m c vt nhanh nh th!
Nhng va ti nc thang trn cng th mt ln sng nc a xung u chng ti lm n ca
chng ti tt ngm. Tht l mt thc nc!

- Gi cho cht vo!

Trang 83/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ch Gaspard ku.

Ch, c gio v ti, chng ti bm tht cht vo nc thang chng c li, nhng ngi ng
sau chng ti b sng ko i lun, v chc chn l nu chng ti cn phi leo mi nc thang
na hn chng ti cng nh h b ri xung ri bi v ch ngay sau thc nc tr thnh
mt khi l p xung.

Ln ti mc trn cng ri chng ti vn cha thot, mun ln khi m cn nm mi mt na
v ngay c tng hm ny cng c nc, nh sng th khng c..

- Ta nguy ri.

- C gio ni vi ging hu nh bnh tnh.

- Rmi chu cu kinh i.

Cng lc c by tm nh n chy ti ch chng ti, nc ln ti u gi chng ti, khng
cn ci xung tay chng ti cng chm vo nc. khng phi l mt th nc lng m l
lung nc cun, va tri n va ko theo nhng tng g quay cung nh nhng chic lng
chim.

Nhng ngi cm n m chng ti nhn thy nh theo ng hm i ti thang v nhng bc
thang gn y, nhng trc dng thc nh th ny th vic khng th lm ni bi v lm
sao m y ngc c dng nc cng nh khng c li c sc thc ca nc v nhng tng
g n cun theo?

H cng tht ra li m c gio tht ra lc ny:

- Chng ta nguy ri! H tin n ch chng ti.

- i li ny, phi ri.

- C gio ni, c l ngi duy nht trong chng ti cn gi c cht bnh tnh.

- Ni duy nht ta tr n c l ni cng trng c y.

Cng trng c l mt phn ca m b b i t lu khng ai lai vng tr c gio, c vn
thng ti thm khu mi khi cn tm hiu mt iu l lng no .

- Cc anh quay li i, - c ra lnh, - a ti mt ci n, ti s dn cc anh i. Bnh thng mi
khi c ni ngi ta hay giu c i cht nhng lc ny tt c my ci n u c a ra. C
vi vng cm ly mt chic, tay kia ko ti i, c dn u c on. V chng ti i cng chiu vi
dng nc nn i kh nhanh. Sau khi i dc theo ng hm mt lt, c dng li.

- Ta khng cn thi gian na ri. Nc ln nhanh qu. Qu tht nc mau chng chim c
chng ti, t u gi ti n ln ti hng, t hng ln n ngc.

- Phi tro vo mt dc ngch hm thi.

- C gio ni.

- Sau th sao? Dc ngch hm chng dn n u c!

Trang 84/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Qu thc l mt ci ti cng, nhng chng ti khng cn thi gian ch i v chn.la, hoc
vo mt dc ngch hm v c ly vi pht trc mt c ngha hy vng sng st hoc c theo
ng hm m i d bit chc chn ch vi giy l b chm nghm.

C gio dn u, chng ti i vo trong mt dc ngch hm. Hai ngi trong s chng ti c i
theo ng hm, chng ti khng bao gi trng thy h na. Trong m l mt s huyn no
ng s: ting t st l, ting nc xoy, ting nc xung, ting gy rng rc ca g
chng hm, ting khng kh b nn n bng, tt c lm chng ti sng s m mui.

- Tn th ch khng cn l ci g na!

- Ly Tri, hy thng chng con! Sut t lc vo trong dc ngch hm, c gio khng ni g
na, tm hn c bay bng cao hn nhng li phn nn v tc dng.

- Cc con i, - c ni, - khng th ta mt th c, nu ta c dng tay chn m bu vo vch
dc ca ngch hm nh th chng my chc ta s ri r, phi o ly nhng im ta gia
nhng phin than .

Li khuyn rt ng nhng cng rt kh thc hin, c ai mang theo cuc chim u, tt c
chng ti u mang n nhng khng ai c mt dng c no trong tay.

- Ly nhng ci mc n m o.

- C gio ni.

Th l ngi no ngi y bt u o t, cng vic chng d dng g, vch ca ngch hm va
dc va trn. Nhng ai cng bit rng nu trt tay trt chn mt ci l cht, v th mi ngi
u o khe u kho tay. Ch vi pht chng ti o c mt ci hc t chn vo c.
Nhng ting ng trong m vn d di nh trc. Chng ti s hi nhn nhau, ngi n tm
trong mt ngi kia li gii thch m tr c ca bn thn mnh khng em li c.

C gio, sau mt hi im lng, ni tip:

- Chng ta ang trong khng kh ca mt ci chung, khng kh b nc dn p t li trong
hm ny n by gi li khng c li nc v y li nc. Chng khc g ngi ta vt mt ci
cc p ngc xung nc trong mt ci x, nc khng bao gi trn ln y cc c. Ci cc vn
rng nh khng kh trong.

y cng th. Nc khng th ln n ch.chng ta c. Ta khng cht ui nhng cng
kh m sng st. Khng kh khng thot i u c v ngch hm ny ng kn. Khng kh t
hm th ta cng b t hm. Im lng v s hi bao trm mt lc.

C gio li ni tip:

- Theo ti tt nht chng ta nn o mt ci thm nh chiu ngh cu thang y, chng ta c
by ngi hai ci thm l .

Mi ngi bt u vo vic, thp ln bn ci n. Sau ba gi lm vic khng ngh, vi mc n,
vi dao, chng ti o c mt ci thm phng c th ngi trn c.

- Phi tit kim n, - c gio ni, - thp mt ci thi.

Trang 85/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
M lc ny im lng, di chn chng ti nc ng yn. Trong m y nc, sau khi trn ngp
tt c mi ng hm t y ln ti trn m, nc giam cht chng ti trong dc ngch hm
ny, giam cht cn hn trong nhng bc tng . Ci im lng m thm khng sao thm nhp
c cn ng s, ng ngc nhin hn c ci n o huyn no lc nc v p vo. Chng ti
b chn sng trong mt nm m.

Khng kh nng n kh th, chng ti ngt ngt, tai ong ong ln. Khng cn nim no v thi
gian. By gi l tra hay l su gi chiu?

Bng nhin gia yn lng c ting ch Gaspard ct ln:

- Theo ti y m, - ng ni, - cha ai lm g cu chng ta c, ta nghe thy g u.

- Phi lm cho h thy l ta cn sng, -c gio ni, - hy p vo vch hm tht mnh vo.
Khng phi ch, mt ngi trong chng ti c i bt to bt u p mnh vo vch, ting
ng ny cng nh tng gy ra ting ng lm chng ti n. Ngi ta c nghe
thy ting chng ti khng? Ngi ta c tr li chng ti khng?

Mt cuc tranh lun n ra v vic mi ngi s dng cch no cu chng ti, kt qu l gi
s c mt tp hp nhn hc n ngon mc v trong nhng iu kin tht thun li, t nht
chng ti cng phi trong ci ngi m ny n tm ngy. Tm ngy! Khi thc c iu ny
th chng ti khng ai bn lun g na.

- Nghe ka.

- Mt ngi th m ni..

- Ci g vy?

- C ting ng trong nc.

- l anh lm ri mt ming y.

- Khng. Ting ny c.

Chng ti lng nghe. Tai ti vn rt thnh th m cng chng nghe thy g c. Nhng ngi bn
ca ti, v quen vi nhng ting ng trong m, phn khi hn ti.

- ng ri, - c gio ni, - c ci g trong nc tht.

- Ting nc chy xung thi.

- Khng. Ting ny khng lin tc m tng hi u n.

- Tng hi u n! Ta sng ri! Cc con i! l ting nhng chic xe ben th gu xung mc
nc ging ln!

- Gu tt nc! Th l cng mt lc tt c chng ti ha cng mt ging lp li my ting ny.
V chng ti nhm ngi ln.

Khng kh khng cn ngt ngt na, thnh ca dc ngch hm khng cn nng ln chng
ti na, chng ti th d dng hn, tim chng ti p mnh trong lng ngc.

Trang 86/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Tuy nhin, trc khi nhn thy nh mt tri, nghe ting gi thi trong cnh l, chng ti cn
phi li y trong nhiu ngy di nghit ng v th l chng ti li lo bun tuyt vng. Trong
lc ny ngi ta mau chng t chc cu nn, cc k s dn u on th m ca cc m xung
quanh chy ti. Mt m ng, ht hong v nhng ting n ting rung cng ti. Mt trm
hai mi ngi gi tn khng thy.

- Chng ti u?

- Cha ti u?

- Tr con ti y!

Nhng ging ni ngt qung, nhng cu hi nghn ngo v nc n. Bit tr li th no? V cng
cuc cu nn bt u. Ngi ta o cu may, nhng h c o. Ngi ta o vo cc ng
hm mt cch khng mt mi, ngi ta t cc xe mc nc. K s hy vng l mi ngi n
trong khu cng trng c.

Nu nh thi gian tht l di i vi nhng ngi ngoi ang tm cch gii phng chng.ti,
i vi chng ti, nhng t nhn bt lc, n cn ng ng hn nhiu.

Ting xe mc nc chng lm cho nim vui bt pht ca chng ti lc ban u tn ti c lu.
Ngi ta cu chng ti, l nim hy vng, nhng tt cn nc liu c nhanh khng? l ni
lo lng.

au n v tinh thn cn km thm au n v vt cht. T th chng ti buc phi cm c
trn thm ngh tht v cng mi mt, khng th lm c c ng no cho gin gn ct v
chng ti nhc u gh gm.

- Ta ung c khng nh?

- Ch Gaspard hi.

- Tha h, nc th thiu g, - c gio tr li, - Rmi s xung ly nc, n nh nht m.

- Ly vo u?

- Ly vo ng ca ti y ny.

- Mt th m tn l Carrory ni.

Ngi ta a ti chic ng v ti chun b xung mc nc.

- Ch mt cht, - c gio ni, - ti a tay cho .

ng lc c ci xung, c nho ra trc v khng hiu c l hay do lu khng c ng ngi
b cng, hoc va than l ra di sc nng ca c, c trt lun xung, u chc chm nghm
trong nc. Chic n c soi cho ti cng bin mt. Ngay lp tc chng ti ngp trong bng ti
en ngm v mt ting ku tht thanh cng lc thot ra t ngc chng ti. Ti ang trong t th
xung nc, ti ng nga ngi ra v lao xung nc ch sau c gio mt giy. Ngay lp tc
ti cm thy mt bn tay co qup bu vo vai ti v ti b ko vo trong nc. p chn mt ci
ti ngoi ln: bn tay vn bu cht vo ti.

Trang 87/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- C gi cht ly chu, c gio , c c cu thot ri. Cu thot! C hai chng ti no c ai
c cu thot, v ti chng bit bi v pha no.

- Thp n ln.

- Ti ni. Ngay lp tc nh n xut hin, ti ch cn dui cnh tay l chm vo b. Ch
Gaspard v Carrory a tay h cho chng ti, trong khi Pags, mt th m khc, soi n cho
chng ti. C gio c ko ln thm trong khi ti y c t pha sau. C ln ri n lt ti
ln.

- Li y chu, - c ni, - ti m hn chu. Chu cu ti.

- Th c cu sng tt c chng chu y thi.

- Th l, - Carrory ni, - anh ta l ngi khng bao gi b nh hng bi xc ng, ti mt chic
bt ?

- chu i tm. Nhng mi ngi ngn ti li.

- Thi, mi ngi hy a chu chic bt khc vy, t nht chu cng em c nc v! Thot
khi cht ui, c gio v ti b t sng t u n chn lm cho chn tay cng ri r. Lnh
cng lm chng ti khng th qun c chuyn . Mi ngi a o vt cho chng ti. Sau
s c ny chng ti li m mui c ngi v ngh n ci cht. C l ngh ny nng ln cc
bn ti hn l ti v trong khi h tnh th cui cng ti ng thip i. Nhng ch ngi khng thoi
mi cht no c nguy c ri xung nc. Lc c gio gi u ti trong cnh tay c. C gi
khng qu cht ch ti ng ri xung nc m thi, ti nh mt a tr nm trn u gi
m. C khng phi ch c ci u vng vng m cn c mt tri tim nhn hu na. Khi ti hi
thc dy, c i tay cho mi ri li ngi tht im v bo ti:

- Chu c ng i, ng s. V ti li ng tip.

Thi gian c tri. T th ca chng ti khng cn chu ng ni na. Liu n lc chng ti
c cu ra cha? Chng ti nghi ng v cng.

Tuy nhin vic tt nc c tin hnh khng ngng di s lnh o ca mt ng k s lun
ng vin th m vi mt nim tin, mt hy vng st .

- Cc bn i, cn mt ngy na, - ng ni vi nhng ngi th m, - ti i hi cc bn nhng
g m nhng ngi bn ca cc bn i hi, cc bn a v h m xem.

Nim tin khin ng hng hi truyn sang tri tim nhng ngi th m. Ngi ta c o su
xung mi. n ngy th by, trong khi thay i v tr, mt ngi th cuc vo ti va than
tng nh nghe thy nhng ting p yu t.

Anh ta dn tai vo lp than ri gi mt ngi.bn n cng nghe vi mnh. C hai im lng v
mt lt sau mt ting yu t u n lp i lp li vng ti tai h. n lt h, h ly cuc chim
g g. Lp tc tin ny c truyn i rt nhanh.

ng k s ng! Di vn cn c ngi sng. Tin tc lan khp thnh ph nh mt vt
thuc sng, m ng chy ti m Truyre.

Trang 88/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Cng vic cng khn trng hn, cc cng ty bn gi n nhng th cuc tinh nhu nht. Hy
vng cng tng ln khi nc rt dn.

Trong ngch hm, lc nghe thy ting g tr li ca cc bn, chng ti b tc ng chng km g
lc nghe thy ting xe mc nc th gu xung cc ging.

- Thot ri!

Ai ny tht ra mt ting ku vui mng. Ri, cng ging nh sau khi nghe thy ting gu mc
nc, hy vng li bin thnh tuyt vng. Ting cuc chim cho bit nhng ngi cu nn cn
xa lm. Ch c c gio l cn ni nng mt cch can trng nhng dn dn s r ca chng
ti cng lan sang c. Nu nh chng ti c th ung th chng ti khng th c ci n, ci i
tr nn khng cn c th chu ni na.

Chng ti ngi im khng ng y, ch cn duy tr cuc sng bng ting cuc chim v ting gu
mc nc. Dn dn nhng ting ng ny ngy cng to ln, nc rt xung, ngi ta n gn
chng ti hn. Nhng h c n kp khng?

Chng ti ngy cng yu lm ri.

Cui cng chng ti nghe thy ting ni ca cc bn ti, h nghe thy ting chng ti. Ri
chng ti ni chuyn c vi h. H tht ln my ting thng thit sau y:

- Cc anh c bao nhiu ngi? Ch Gaspard tr li:

- Su!

Im lng mt hi. C l ngoi hy vng mt con s ln hn.

- Mau ln cc bn, - ch Gaspard ku ln, -chng ti kit sc ri.

- Tn cc bn l g?

- Bergounhoux, Pags, Carrory, c gio, Rmi, Gaspard.

l lc ing ngi nht cho nhng ngi ng ngoi. Khi ng k s tuyn b chng ti ch c
su, mi ngi tht vng n au n..Hi i! Trong s mt trm hai mi ngi m v ngi
v ch c bn ngi nim hy vng tr thnh s thc. Bit bao au n! Bit bao nc mt! V
pha chng ti, chng ti ngh n nhng ngi c th c cu thot.

- C bao nhiu ngi c cu thot? Khng ai tr li.

- Chc h khng nghe ting.

- H khng mun tr li th ng hn.

- Hy hi h xem chng ta trong m bao nhiu lu?

- Mi bn ngy. Gi th khng cn lu na u. Cc bn hy can m ln. Ch cn vi gi na
thi.

Ti tng nh my gi ny l nhng gi di nht trong cnh t hm ca chng ti, d th no i
na cng l nhng gi au kh nht. Mi nht cuc chng ti li tng l nht cuc cui cng.
Trang 89/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Nhng sau nht li tip n nht khc, sau nht khc ny li n nht khc na. Cc xe mc
nc cng khng ngng hot ng pht no, nc c t t rt xung. C iu l l gi pht gii
phng cng ti gn chng ti cng yu l i. Cui cng dc ngch hm c m ra t pha trn:
nh n ri vo lm chng ti la mt. Nhng ch trong pht chc chng ti li ri vo bng ti
en ngm: mt lung khng kh khng khip lm tt pht n!

Li phi ch thm! Cng mt lc c ting ng mnh trong nc di hm, v quay li ti
thy mt nh sng chi di ng trn nc lm bm.

- Can m ln! Can m ln!

- Ngi ta ku ln.

Mi ngi ng thi n cu chng ti t hai pha. Cha kp ni li no ti ri vo tay ng k
s. Va vn ti ngt i.

Ti thc c l ngi ta mang ti i, ri ngi ta bc ti vo trong nhiu tm chn. Ti nhm
mt li nhng ngay sau ti cm thy mt ci g chi li n ni phi m mt ra. Chng ti ra
n gia tri.

Cng mt lc mt ci bng trng nhy vo ti: l Capi nhy pht vo hai tay ng k s.
lim vo mt ti. Ti cng cm thy c ai nm ly bn tay phi ti v hn ti. l Mattia. Ti
nhn xung quanh: mt m ng v k, im lng v xc ng.

Ngi ta mang ti n tn vn phng m, c sn nhng ci ging ch i chng ti.
Hai ngy sau ti i b trong ph x Varses, tt c mi ngi trn ng u dng li nhn ti.
C nhng ngi n bt tay ti, nc mt lng trng. Cng c nhng ngi, ngc li, li quay
i. l nhng ngi ang tang tc, h xt xa t hi ti sao thng b m ci ny li sng st
trong khi ngi ch gia nh n, cu con trai kia li li di m, li l nhng ci xc khn kh
b nc cun i.

Trang 90/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 11 - m nhc v con b ci


Tt c mi ngi u mun gi ti li Varses.

- Ch s tm cho chu mt th cuc, - ch Gaspard ni, - v chng ti s khng bao gi xa nhau
na.

- Nu chu mun lm vic trong vn phng, - ng k s bo ti, - ti s dnh cho chu mt ch.
Ch Gaspard c tng l t nhin l ti s quay li m ni m bn thn ch sp tr li vi ci v
t ca nhng ngi hng ngy quen thch thc vi ci cht. Nhng ti u c sn lng tr li
ngh y gong! Bit c th no l m ti rt sung sng, nhng ti khng h cm thy mt
cht thm mun no c xung li . Ch ngh n m ti cm thy ngt ngt, cuc sng
ngoi tri ph hp vi ti hn..Ti gii thch nh vy vi tt c nhng ngi em li cho ti vic
lm.

- Nu chu thch phiu lu v t do, - c gio ni, - chu c vic theo con ng ca chu.
Trong khi mi ngi mun gi ti li Varses, Mattia c v bn tm lo lng ci g ; ti hi th
lc no n cng bo l n vn nh mi khi, ch n lc ti bo l ba ngy na ln ng n mi
th tht vi ti v sao n bun. N nhy ln m c ti.

- Th l cu khng b t ?

- N ku ln.

Ti huch cho n mt ci tht au dy n ng c nghi ng ti v ng thi cng giu
nim xc ng trong sit cht ly ti khi nghe ting ku ca tnh bn . V tnh bn m n tht
ln ting ku ch khng phi v li lc. Mattia khng cn phi nh ti mi kim sng c.

Ch ring ci ci mm ca n, i mt du dng ca n, v ci m ca n lm xc ng
lng ngi ngay c nhng ngi v cm vi nhng tnh cm cao thng nht. Chnh v vy m
trong chuyn du hnh ngn ngy vi Capi, n kim c mi tm phrng, mt mn tin
ng k. Mt trm hai mi tm phrng trong ti vi mi tm phrng Mattia kim c tng
cng l mt trm bn mi su phrng, ch cn bn phrng na l mua c con b ci.

Mc du khng mun lm vic m nhng ri Varses ti cng bun lm v phi xa Alexis, ch
Gaspard v c gio, nhng s phn ti l phi xa cch nhng ngi ti yu du m li! Cy n
hc-p trn vai, lng eo ti, chng ti li i trn nhng con ng ln cng vi Capi ang vui
mng ln mnh trong ct bi.

Trc khi ln ng, Mattia v ti tha thun rt lu v hnh trnh, v ti dy n cch xem
bn . Sau khi cn nhc li hi, chng ti quyt nh l ra i thng ti Ussel ri t i
Chavanon th chng ti qua Clermont trc , khng xa hn bao nhiu m li c li v qua
vng sui nc nng lc ny ang ng ngi n cha bnh. Trong thi gian ti lm vic trong
m, Mattia gp mt ngi lm tr gu ang i ti nhng thnh ph c sui nc nng m
theo nh ng ta ni c th kim c tin. Mat-tia mun kim tin v cho rng mt trm nm
mi phrng khng mua mt con b ci. Cng c nhiu tin cng mua c b p, m
Trang 91/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Barberin.cng hi lng. Vy l chng ti phi i Clermont . Dc ng t Paris n Varses ti
bt u dy Mattia hc, dy n c v c nhng yu lnh u tin ca m nhc na; t Varses
n Clermont ti li dy n tip.

C th v ti khng phi mt gio s gii (c th lm) m cng c th v Mattia khng phi hc
tr gii lm (iu ny cng c kh nng) nn dy n c rt kh, n tin b rt chm. Mattia rt
chuyn cn, tha h dn mt vo sch, n ch c ln c nhng iu phng tng bng lng do
tr tng tng em li ch khng phi do t ch tm m c. Nhng lc nh vy i khi ti mt
bnh tnh, ti p vo quyn sch v gin d ku ln: thng ny cng u qu!

N chng gin ti t no ch nhn ti vi i mt du dng, ci ni:

- ng y, u t ch mm ra khi c ai nn vo n thi, thng cha Garifoli thy ngay iu
y. Tr li nh th th th hi ai m gin c?

Ti cng ci v chng ti li hc tip.

Nhng trong m nhc th khng gp nhng kh khn nh vy. Ngay t u Mattia tin b rt
k l v rt ng ch ; rt nhanh chng n tin ti ch hi ti nhng cu hi lm ti ngc
nhin. T ngc nhin i n lng tng, cui cng nhiu ln ti bi ri tt ngc.

Phi th tht l chuyn ny lm ti pht v ly lm nhc, ti gi vai tr mt gio s nghim tc
y th m khi hc tr hi li khng tr li c, th c nhc khng c ch?

M n vn khng tha ti:

- Ti sao nhp u v nhp cui ca mt bn nhc li khng phi lc no cng bao gm s phch
u nhau? Ti sao ngi ta khng vit nhc vi cng mt kha? Ti sao i vi n v cm
ngi ta ch hp m mt s nt nhc ny m khng phi nhng nt nhc khc? n cu hi
cui cng ny th ti trang trng tr li l v cm khng phi lnh vc ca ti, ti cha bao gi
quan tm n vic v sao ngi ta phi hp m hay khng hp m v cm v th l Mattia cng
khng i p li c na.

i vi nhng cu hi khc th khng th g kh hiu ny c.

Thy dy, ng thy thc th m chng ti cn, phi l mt ngh s c, mt ngh s ln thng
hay nhng thnh ph quan trng. Bn. cho ti bit trc khi ti Clermont, thnh ph quan
trng nht chng ti gp trn ng s l Mende.

Cui cng chng ti ti Mende. Lc ny tri ti t my ting ng h trc nn m
khng th i hc nhc c v li chng ti mt nhoi c ngi.

Tuy nhin Mattia rt st rut khng hiu Mende, thnh ph trng chng c g quan trng nh
ti bo, liu c c mt ng thy dy nhc hay khng, th l va n sp ti va hi b ch
qun xem trong thnh ph c ng thy dy nhc no khng?

B tr li l cu hi ca chng ti lm b ngc nhin: chng l chng ti khng bit ng
Espinassous sao?

- Chng chu t xa ti.

Trang 92/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ti ni.

- T xa lm khng?

- T bn .

- Mattia tr li.

B ta khng cn ngc nhin na v tha nhn t tn xa nh th ti th khng bit ng Espi-
nassous l phi.

- T hy vng chng ta ri vo ng ch ri.

- Ti ni vi Mattia bng ting .

i mt bn ti sng ln. Chc chn ng ta s gii p c tt c nhng cu hi ca n, ng ta
khng th lng tng khi phi gii thch l do khin ngi ta dng du ging khi xung thp v
du thng khi ln cao na.

Nhng ti cht s: mt ngh s ni ting n th liu c ln lp cho nhng a tr khn kh
nh chng ti mt bi hc nhc c chng?

- Tha, ng Espinassous c bn lm khng ?

- ! Ti cho l ng y bn lm.

- B c cho rng sng mai ng y tip chng chu khng ?

- Hn ch li, ai ng y cng tip min l trong ti c tin.

Nghe thy nh vy chng ti yn tm hn ln, trc khi i ng tuy mt vn cn tho lun vi
nhau mi v nhng cu hi m chng ti s t ra cho v gio s li lc y. Khi ti trc ca cn
nh v gio s m ngi ta ch cho chng ti, chng ti c tng mnh nhm nh, bi v trc
ca treo lng lng hai ci a co ru bng ng: n khng th l biu hin ca mt thy dy
nhc c..ng mi nhn ci mt hng c v nh mt ca hng th co th c mt ngi i
qua, chng ti bn ngn li hi ng Espinassous u?

- y ch cn u na.

- B ta ch vo ca hng th co .

Cui cng th mt gio s dy nhc cng c th trong nh mt ngi th ct tc c ch sao!
Chng ti bc vo. Ca hng c ngn thnh hai phn u nhau: bn phi trn cc gi by
no lc no bn chi no cc l pom-mat, no x phng; bn tri trn mt ci bn th k st
vo tng c t hoc treo cc dng c m nhc, n v cm, kn y coc-n, kn t-rng-pt
c rnh.

- Xin hi ng Espinassous ?

- Mattia hi.

Mt ngi n ng nh b linh hot v nng ng nh mt con chn ang co ru cho mt bc
nng dn ngi trn gh ct tc, tr li:
Trang 93/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Ti y.

Ti a mt nhn Mattia c ni ng th co - nhc s ny c l khng phi ngi m chng ti
cn v hi ng ny th bng nm tin i, nhng Mattia n ngi ngay vo mt chic gh da,
ni thoi mi:

- ng ct tc cho chu c c khng ?

- c ch, chng trai tr.

Ti sng st trc thi t tin ca Mattia, n nhn trm ti mt ci. Chng my chc ng
Espinassous co ru cho khch hng ca mnh xong, tay cm chic khn mt, bc ti ct tc
cho bn ti.

- Tha ng, - Mattia ni khi ng ny buc khn vo c n, - chu v bn chu va c mt cuc
tranh lun, v bit ng l mt nhc s danh ting, chng chu ngh ng c th cho chng chu
mt li khuyn v vn ang lm chng chu bn khon.

- Cc cu c ni th xem ang bn tm v ci g no.

Ti hiu ngay Mattia mun i ti u: trc ht n mun bit ng nhc s kim th ct tc ny
c tr li c nhng cu hi ca n khng , ri trong trng hp nhng cu tr li lm n
tha mn th n ch cn tr tin bi hc m nhc bng gi tin ct tc m thi, thng ny lu
tht. Mattia hi:.

- Ti sao ngi ta li ch hp m n v cm trn mt s nt nhc ny ch khng trn cc nt
khc?

Ti c tng ng th ct tc, ng vo lc a ci lc vo mi tc di ca Mattia, sp tr li
bng mt cu i loi nh cu tr li ca ti, ti ci thm th ng ta bt u ni:

- Dy th hai bn tri ca nhc c phi cho nt la theo thanh m mu, cc dy khc phi hp
m lm sao cho cc nt mu t qung nm sang qung nm, c ngha sol dy th t; r, dy
th ba; la, dy th hai; mi, dy th nht cn gi l dy tiu.

Ha ra khng phi ti ci m Mattia ci, n ci b mt ngy ra ca ti ? Hay ch n gin
vui mng bit c iu mun hc? N c ci to gin gi. Sut trong thi gian ct tc
Mattia khng ngng hi ht cu ny n cu khc, v cu hi no ng th ct tc cng tr li
mt cch d dng v chc chn nh tr li v v cm vy. Nhng sau khi tr li xong, n lt
ng ta t hi mnh v chng my chc hiu ngay chng ti n ng vi nh g.

Th l ng ci ph ln:

- Bn tr ranh ny hay tht, - ng ni, - n l nhn! Ri ng mun Mattia, ngi m r rng
nhn hn l ti, chi cho ng nghe mt on nhc. Mattia dng cm cm ly cy n v cm,
chi mt iu van-x.

- Th m my khng h bit mt nt nhc no!

- ng th ct tc v tay ku ln v xng h my tao vi Mattia ngay nh th quen n t lu.
Mattia chi mt bi bng v cm xong, cm ly cy kn cla-ri-nt treo trn tng.
Trang 94/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Chu chi c c kn cla-ri-nt v kn y coc-n na.

- Vy my chi i xem.

- Espinassous ku ln.

V Mattia chi mi nhc c mt bi.

- Thng b ny l thn ng ch chng chi!

- Espinassous ku.

- Nu my li y vi bc, bc s o to my thnh mt nhc s ln, nghe cha chu! Bui
sng chu ct tc co mt, cn bao nhiu th gi trong ngy bc s cho chu hc nhc; ng
tng bc l thy xong khng dy ni chu v bc l th ct tc u nh; ngi ta phi sng
ch, th cho nn co mt l vic tt.

Khng phi v lm ngh co mt m Jasmin.khng l nh th gii nht nc Php. Agen c
Jasmin, Mende c Espinassous. Nghe xong bi din vn ny ti nhn Mattia.

N s tr li th no y? Ti sp mt bn ti, em rut ti chng, cng nh lin tc mt tt
c nhng ngi ti yu qu? Tim ti tht li. Tuy nhin ti khng mnh b chi phi v tnh
cm ny.

- Hy ngh n cu, Mattia .

- Ti ngm ngi bo.

Nhng n nhanh nhn n ch ti, cm ly tay ti:

- Phi ri b bn chu y ? Chu khng th. Chu xin cm n bc, bc .

Espinassous nhn mnh rng sau khi Mattia hc xong nhc l c bn, ng s tm cch gi n
n Toulouse, ri n nhc vin Paris; nhng Mattia p:

- B Rmi y ! Khng bao gi!

- Thi c, thng b ny, bc mun lm mt ci g cho my qu, - Espinassous ni, -thi
bc cho my mt cun sch c th hc trong nhng g my khng bit.

V ng bt u lc tm cc ngn ko. Sau mt lc kh lu, ng tm thy quyn sch c nhan
L thuyt m nhc. Quyn sch c lm, nhu nt c, nhng quan trng g. ng ly cy bt,
vit trn trang u nh sau:

"Tng cu b m sau ny khi tr thnh ngh s s khng qun ng th ct tc thnh Mende".
Khi ti Mende ti yu Mattia lm ri nhng ra khi thnh ph Mende ti cng yu n hn
nhiu. Cn g tt p hn, du lng hn l cm nhn c mt cch chc chn tnh yu bi
ngi m mnh yu?

V cn biu hin tnh yu thng no ln hn khi m Mattia t chi li ngh ca Espi-
nassous, c ngha t chi s yn n, s an ton, cuc sng thoi mi, hin ti th c hc
hnh, tng lai th c giu sang, m cng ti chia s i phiu lu gian kh khng c
Trang 95/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
tng lai thm ch c l khng cn c c ngy mai na.

Trc mt Espinassous ti khng th ni c vi n rng li n ku ln "B Rmi y ! lm
ti xc ng n th no, nhng khi ra ngoi ri, ti cm ly tay n, sit cht m ni:

- Cu bit y, tnh bn gia chng ta, trung thnh vi nhau n trn i y nh! N mm ci
nhn ti vi i mt m to..

- T bit iu t trc ngy hm nay ri.

Mattia xa nay vn khng say m c sch lm th m nay c v cng tin b k t ngy c
cun L thuyt m nhc ca Kuhn. Khng may l ti khng th n c bao nhiu ty thch
theo ti v theo c n c v chng ti buc phi i b sut t sng n chiu, phi i tng
on ng di sao cho mau chng qua vng Lozre v Auvergne ny i, v ni y h chng
a g ca s, nhc s. Trn vng t ai kh cn ny ngi nng dn thu nhp t, khng my sn
sng s tay vo ti tin, anh mun chi nhc ? H bnh thn nghe nhng sp n lc quyn
tin th h lnh hoc ng ca li.

Trong nhng li i do chi vng sui nc nng c nhng ch ngi ta gi l phng khch,
l nhng lm cy cao m nhng ngi n cha bnh ngi bn di vi ting ng h
c ngoi tri. Mattia nghin cu cng chng ngi nhng phng khch ny, chng ti c
theo nhng nhn xt m t chc trnh din.

Nu thy mt ngi bnh bun ru ngi trn mt chic gh ta mt xanh xao, m trng xung,
chng ti trnh n ngay trc mt h mt cch th bo mong li h khi nhng ngh no
nut. Chng ti bt u chi n t xa nh th chi cho chnh mnh, tuy th vn c thc ch
xem sao. Chng ti lic mt quan st: nu h gin d nhn chng ti, chng ti i ch khc, nu
h c v thch th c nghe th chng ti li gn, Capi c th mnh dn a ci bt g ra m
khng s b ui.

Nhng ch yu l nh m tr con m Mat-tia thu c nhng kt qu thng li: nh ci v ko
n m chng m ra mun nhy, chng ang bun th Mattia lm cho chng ci ln. Lm sao
n lm c nh vy ti khng bit.

Ch bit l nh th: n lm cho ngi ta vui, ngi ta yu n. Kt qu ca chin dch ny tht l
tuyt vi:

Chng ti thu c su mi tm phrng. Cng vi mt trm bn mi su phrng c l hai
trm mi bn phrng. n gi tin v Chavanon khng chm tr, trc qua Ussel ni
ngi ta ni ang c ch phin gia sc rt quan trng.

Ch phin, trng vic ca chng ti ri! Cui cng chng ti c th mua con b ci ra b ci.m
chng ti lc no cng ni n, con b m v n chng ti dnh dm rt quyt lit. Ca hng
qun o c trc kia c Vitalis a ti n sm cho ti b ngh s vn nh c khi ti tm
thy n. Ngoi ca vn ung a nhng b qun o c khu nh cc gii trang sc khin ti
khm phc n say m, ti cng thy vn nhng khu sng c, nhng cy n c y. Ti cng
mun ch cho Mattia thy ci ni ti khi u s nghip ca mnh bng vai tr ngi y t
ca ngi Joli - Coeur, Capi cng nhn ra ch .

Sau khi ti v nhc c qun tr m trc y ti cng c Vitalis, theo mi ngi ch
Trang 96/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
dn chng ti n tm ng th y.

- Chng chu mun mua mt con b ci cho nhiu sa. Tha ng th y, chng chu n nh
ng gip, kin thc khoa hc ca ng s khin bn li b khng th n cp ca chng chu
c. Ti va ni va bt chc iu b qu phi m c Vitalis vn dng khi mun chinh phc
lng ngi.

- Cc chu mua b ci lm g mi c ch?

Ti gii thch ngn gn cho ng hiu nh ca ti.

- Cc chu l nhng cu b tt qu, - ng ni, - ngy mai ti s cng cc chu ra ch phin, ha
vi cc chu ti s chn cho cc chu mt con b va tt va p, nhng mun mua c phi
c tin y.

Ti khng tr li, m chic m-xoa bc ti sn ca chng ti ra.

- Th th c ri, by gi sng mai cc chu n y i vi ti.

- Tha ng th y, chng chu phi tr ng bao nhiu tin ?

- Khng phi tr g: i no ti li ly tin ca nhng a tr ngoan nh cc chu! Ti khng
bit lm th no cm n ng, nhng Mattia c mt hay.

- Tha ng, ng c yu m nhc khng?

- Rt yu thch, chu .

- ng c i ng sm khng ?

Hai cu chuyn chng n khp g vi nhau, tuy nhin ng th y vn tr li:

- Vo lc chn gi va im.

- Cm n ng. Xin hn mai gp ng ..Ti hiu Mattia.

- Cu nh biu din ha nhc cho ng th y ch g?

- Ti ni.

- ng th y: mt khc nhc chiu vo lc ng y sp i ng; chnh l th ta lm cho
nhng ngi m ta yu.

- Cu c hay tht, thi ta v qun chun b nhng bi nhc s chi ti nay. Chn gi km
hai, ba pht g chng ti trc nh ng th y, Mattia vi cy v cm, ti vi cy n hc-
p. Ph rt ti, v chn gi trng ln nn ngi ta chng cn thp n ng lm g, cc ca
hng ng c, ngi qua li tha tht.

Ting u tin ca chn gi va im, chng ti vo nhp ngay, v trong con ph hp tnh lng
ny ting n ca chng ti ct ln khng khc g trong mt phng ha nhc tht vang. Cc ca
s m ra, chng ti trng thy nhng ci u i m ng, buc m-xoa, buc khn qung di; t
ca s nh n sang nh kia ngi ta gi nhau ngc nhin.

Trang 97/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
ng bn th y ca chng ti mt ngi nh m pha gc c mt ci thp con rt duyn dng,
mt trong nhng ca s ca ci thp m ra, v ng ta ci xung xem ai chi nhc nh vy.
C l ng nhn ra chng ti v hiu nh ca chng ti nn ng ta ly tay ra hiu bo chng
ti im.

- Ti s m ca cho cc chu vo chi nhc trong vn.

- ng ni.

V gn nh ngay lp tc ca ra vo m ra.

- Cc chu tht tuyt vi, - ng va ni va bt tay mi chng ti tht cht, - nhng lm nh vy
l quy ry mi ngi: chng l cc chu khng ngh rng cnh st c th bt cc chu v ti ban
m lm m trn ng ph cng cng ? Bui ha nhc ca chng ti din ra trong vn, tuy
vn khng ln nhng xinh xn c vm cy leo bao ph.

V ng th y c v v rt nhiu con nn chng ti c s khn gi ng c vy quanh trong pht
chc; ngi ta thp nn di gin dy leo, chng ti chi nhc cho ti tn qu mi gi m; c
mi ln chi xong mt bi mi ngi li v tay ngh chi tip..Nu ng th y khng ui
chng ti v th theo yu cu ca bn tr con hn chng ti phi chi cho ti m khuya.

- Thi cc ch b i ng, - ng ni, -ng y mai h phi n y t by gi sng ri. Nhng
ng cn mi chng ti mt ba n nh trc khi ra v lm chng ti rt d chu, lc cm
n, Capi bn lm vi tr vui nhn c sc nht lm tr con th qu. n tn gn na m chng
ti mi ra v.

Sng hm sau, khi chng ti xung sn qun tr thy y xe b, ci n ngoc vo ci kia, ri
nhng chic xe ti, t trn xe nhng bc nng dn mc qun o ngy ch nht ang ly hai tay
v xung t; ngi no ngi y rt phn chn, ph n th vut li vy cho phng. Trong
ph mt ln sng di ng chuyn v ni ch phin; v lc y mi su gi nn chng ti i xem
mt lt nhng con b ci ti ch chn trc . i ch! Nhng con b ci mi p lm
sao!

mu, c, con th bo con th gy, c nhng con ng vi b con, c nhng con ko l
di t nhng cp v y sa. Trong ch phin c c nga ang h, nhng con nga ci ang
lim cho nga non, nhng con ln bo ang rc vo t o l, nhng con ln sa ang r ln
nh b ngi ta lt sng da chng, ri g mi, ri ngng... Nhng chng ti cn g! Chng ti ch
mt nhn vo nhng con b ci, chng va chu ng s thm xt ca chng ti va nhp
nhy mi, hm hi ng y, bnh thn nhai li ba n ti qua, khng h ng t nay s khng
cn c n c trn ng c ni chng ln ln na.

Sau na gi ng h i do nh th chng ti tm c mi by con b ci hon ton thch
hp vi chng ti.

By gi ng th y i chng ti, chng ti cng ng tr li ch phin, va i chng ti va
gii thch mt ln na nhng c tnh i hi con b mun mua, tm tt trong hai ch: n t
nhng cho sa nhiu.

Mattia tr mt con b trng:

Trang 98/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Con ny tt ny. Ti tr mt con b nu:

- Theo ti th con ny kh hn. ng th y khng ng ri i ti mt con b th ba: mt con
b ci nh nhn bn chn.mnh khnh, lng , tai v m nu, i mt vin en, quanh mm
c mt vng trng.

- y l mt con b vng Rouergue ng cc chu y.

- ng ni.

Mt ngi nng dn c v gy cm dt dy buc n, ng th y hi ngi nh bn con b
bao nhiu.

- Ba trm phrng.

Con b ci nh va p va nhanh nhn c v lu lnh ny chinh phc chng ti ri; chng
ti nh bung hai tay xung. Ti lm hiu cho ng th y l phi sang con khc thi, nhng ng
cng ra du li l hy kin tr.

Th l mt cuc mc c din ra gia ng v ngi nng dn. ng tr mt trm nm mi
phrng; ngi nng dn bt mi phrng. ng th y tr ln n mt trm by mi ngi nng
dn bt xung cn hai trm tm mi.

Nhng n y th s vic khng tip din theo chiu hng na. ng l c tr gi th ng
th y bt u xem xt chi tit con b: chn n qu yu, c qu ngn, sng li qu di; phi hp,
hnh dng v n khng p.

Ngi nng dn tr li l v chng ti hiu r v n n th th s bt cn hai trm nm mi
phrng n c trong nhng bn tay lc li. n y chng ti m s, c hai chng ti
hnh dung y l mt con b chng ra g. Ti ni:

- Thi ta i xem con khc.

Thy ni th ngi nng dn lm mt ng tc c gng, bt thm mi phrng na. V ri c
bt thm bt thm, gi xung ti hai trm mi phrng, v dng ti . ng th y bng mt c
huch tay, ra hiu chng ti hiu l ng ch khng tht u, con b vn l tuyt ho; nhng
hai trm mi phrng i vi chng ti l mt mn tin qu ln. Ti quyt nh.

- Th hai trm mi phrng, - ti ni, - tng l xong.

Ti gi tay ra nm ly ci dy buc b nhng ngi nng dn khng chu a.

- Th cn tin cp tc cho v ti?

- ng ta ni.

Li tranh lun, cui cng chng ti ng thm hai mi xu cho cp tc. Chng ti cn li ba
phrng..Ti li gi tay ra: ngi nng dn nm ly v sit cht tay ti nh mt ngi bn. Chnh
v l bn nn ti khng qun cht ru cho con gi ng ta. Ru cho con gi mt mi xu. Ln
th ba, ti mun nm ly dy buc b, nhng ng bn nng dn ca ti ngn ti li:

- Th cu c mang theo ci vng c b khng y?

Trang 99/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- ng ta ni.

- Ti bn b ch c bn ci vng c ca n u.

Tuy nhin v ti l bn, ng ta sn sng nhng cho ti ci vng c vi ba mi xu l gi r.
Phi c vng c mi dt c b ch, ti nh b ba mi xu, tnh ra ti ch cn c hai mi xu
trong ngi. Ti m hai trm mi ba phrng ri ln th t a tay ra.

- Th dy dt b ca cu u?

- Ngi nng dn hi.

- Ti bn ci vng c ch c bn ci dy buc u. Dy buc lm chng ti mt thm hai mi
xu cui cng. Sau khi tr nt, cui cng con b c giao cho chng ti, nhng chng ti khng
c ly mt xu mua thc n cho b v cho c chng ti na.

- Ta s lm vic, - Mattia ni, - cc qun c-ph ang ng, ta chia i ra, chi tt c cc
qun, ti v s thu c khi tin.

Sau khi a con b vo buc trong chung nga ca qun tr, chng ti mi ngi i lm vic
mt pha, ti v tnh tin thu c ca Mattia l bn phrng nm mi xng-tim cn ti ba
phrng. Vi by phrng nm mi xng-tim, chng ti li giu ri. Nhng nim vui kim c
mn tin ny tht qu nh so vi vic tiu mt hai trm mi bn phrng.

Chng ti yu cu ngi t gi trong bp i vt sa con b chng ti n ti bng sa ca n:
cha bao gi chng ti c ung sa ngon nh th. Sng hm sau, dy cng mt lc vi mt
tri mc chng ti ln ng i Chavanon.

cho con b mt v n Chavanon khng mun qu, ti l ng li trong ngi lng m ti
qua m u tin ca i du hnh cng c Vitalis. Sng hm sau, t ra i chng ti s n
m Barberin c sm sa.

Nhng s phn, by lu nay vn thun bum xui gi, bng tr mt li chng ti. Chng ti
quyt nh chia ngy i ng hm lm hai phn ct i ra bng ba tra, ch yu l ba
tra ca con b ci..Khong mi gi, tm c mt ni c dy xanh mt, chng ti bn h ti
xung, cho con b xung m c m n.

Lc u ti nh c nm ly dy dt nhng n t ra rt yn lng ch chuyn ch vo n, ti bn
qun ci dy dt vo hai sng n ri ngi bn cnh n n bnh m. D nhin chng ti n xong
ri n vn cha n xong.

Trong khi ch n chng ti m ti, ly nhc c.

- Ny t chi cho n nghe mt iu kn y nh.

- Mattia ni, thng b vn kh lng ngi c yn. Va nghe my nt nhc u tin, con b ci
ca chng ti ngng u ln ri bng nhin n phi nc i chy mt.

Chng ti lp tc ui theo gi n, ti gi c Capi ngn n li, Capi vi nhy vo chn n.
Nhng tt nhin l khng ngn n li c.

Trang 100/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Cch hai cy s l mt ngi lng ln, chng ti dng li v con b ca chng ti phi vo .
N vo lng trc chng ti, do con ng thng tp nn chng ti trng thy c ngi ta
ngn n li v tm ly n.

Ti ngh ch vic i li con b, th nhng mi ngi vy ngay ly chng ti hi ht cu ny n
cu khc: chng ti t u ti? Ly con b ny u? Nhng cu tr li ca chng ti khng
thuyt phc ni h, vi ging ni ct ln rng chng ti n cp con b v phi cho chng ti
vo nh t.

Ni s hi n kinh hong m ch nh t gy ra lm cho ti cung ln v v th lm hi ti: ti
ti mt, p a p ng. Va chy xong li ang th hn hn, ti chu khng sao bo v c mnh.
Lc mt vin cnh st i ti, mi ngi bn k tm tt chuyn chng ti v v thy cha r
u ui nn ng ta tuyn b hy a con b vo kho gi ca cnh st v a chng ti vo
t ri liu sau.

Ti mun phn khng, Mattia mun ni, nhng vin cnh st bt chng ti phi im, nh li
cnh din ra gia c Vitalis v vin sen m Toulouse, ti bo Mattia hy im v i theo ng ta
. Ti nh t ti hy vng c mt cht: ngi gc ni lm vic ca x trng ng thi l
cai.ngc v l ngi gc ng lc u khng chu nhn chng ti. Vin cnh st p ng ta phi
m mt cnh ca. Ha ra l do ng ta lm kh khng mun nhn chng ti l v ng ta ang
dng nh t lm ni phi hnh, hnh gii y trn vn sn. Ngi ta lc ti chng ti, c bao
nhiu tin thu ly, ly c nhng con dao, dim ca chng ti, trong lc ngi cai ngc nhanh
nhn thu gom ch hnh li. Sau h b chng ti y, ca kha li vi ting st thp long
xong thc s bi thm. Th l chng ti vo t. Trong bao lu y?

Cui cng ca m ra, chng ti thy mt ng gi tc bc i vo, v mt ci m tt bng lm
chng ti thy hy vng ngay.

- My thng nhi ny, ng ln ch!

- Cai ngc ni.

- Hy tr li ngi quan ta xt x ngay ti ch i no.

- c ri, c ri, - v quan ta ra hiu cho cai ngc ng li mt mnh, - ti hi thng b
ny trc (ng ly ngn tay ch ti), em thng b kia i, gi ly n ti s hi sau.

- Ngi ta buc ti chu ly cp mt con b ci ng khng?

- V quan ta nhn thng vo mt ti hi. Ti tr li chng ti mua con b ch phin Ussel, ti
ni tn ng th y gip chng ti mua b.

- Cc chu mua con b ny lm g?

- a n n Chavanon cho b m trc y l v nui ca chu t lng bit n b sn
sc chu, coi l mt k nim v tnh thng ca chu i vi b.

- B tn l g?

- L m Barberin .

Trang 101/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- C phi b l v ng cng nhn n cch y my nm b qu Paris khng?

- ng y , tha ngi quan ta.

Quan ta lin tip hi ti nhiu cu khc na nhng ti phi tr li l nu ng hi m Barberin
th mc ch ca chng ti th l hng, khng cn gy cho m s ngc nhin no na. Tuy
nhin, c lng tng tht nhng ti li v cng hi lng: nu nh quan ta c mun hi m
Barberin c ngha m vn cn sng.

Gia nhng cu hi, quan ta ni vi ti l gn y ng Barberin tr li Paris. iu ny lm
ti vui sng qu n ni ti tm c nhng cu tr li y sc thuyt phc. lm quan ta tin
rng ch cn li khai ca ng th y l .

- Th cc chu ly tin u m mua b?

- Chng chu kim c.

Ti gii thch lm sao m t Paris i Varses, ri t Varses ti nhng sui nc nng, chng ti
dnh dm tng xu mt.

- Cc chu lm g Varses?

Cu hi ny buc ti li phi thut li cu chuyn. Khi quan ta nghe ni ti tng b chn vi
trong m Truyre ng bo ti ngng li, ri bng mt ging du hn gn nh bn b, ng hi
ti:

- Th ra chu l Rmi?

- ng nhn ti vi i mt du dng u ym.

- Vng.

Ti c tng ng th chng ti ra nhng ng chng lm g c, ng ti li mt mnh, khng
ni g ht. C l ng thm vn sang Mattia xem li chng ti khai c ph hp vi nhau
khng? Ti c ngi m suy ngh kh lu, cui cng ngi quan ta tr li vi Mattia.

- Ti s cho i hi tnh hnh Ussel v nu h khng nh li ni ca cc chu l thc nh
ti hy vng th mai cc chu s c th.

- Cn con b ca chng chu th sao ? -Mattia hi.

- C ai vt sa cho n khng?

- Yn tm cc ch nhc , ngi ta s mang cho cc chu mt bt sa to n ti. Quan ta
va i khi, ti thng bo cho Mattia hai tin tc lm ti qun c cnh t y: M Barberin cn
sng cn lo Barberin ang Paris. Mattia ni:

- Con b s tha h m tin vo i thng.

V vui qu n va nhy va ht, ti nm ly hai tay n, b nim vui ca n li ko, c Capi, cho
n lc vn ngi r lo u trong mt x nh, cng ti xen vo gia hai chng ti, ng trn
hai chn sau. Th l chng ti cng nhau nhy mt iu tuyt hay lm cho ngi cai ngc s
Trang 102/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
qu, c l s cho hnh ca ng ta th ng hn, phi chy vo xem c phi chng ti ni lon
hay khng? Cai ngc bo chng ti im nhng khng phi bng ging th l nh trc, lc cng
vo vi ngi quan ta..Qua chng ti thy tnh th mnh khng n ni xu, v chng bao lu
sau cai ngc mang vo mt lin sa (sa con b ca chng ti) nhng cha phi ht: cn mt
ci bnh m to, mt ming tht b lnh m theo ng ta ni, l ca quan ta gi cho.

Cha bao gi t nhn li c i x t t nh th, va n tht b v va ung sa ti thay
i nhng ngh ca mnh v nh t; r rng l n kh hn ti hnh dung nhiu!

Trang 103/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 12 - M Barberin


Tm gi sng ca m ra chng ti nhn thy ngi quan ta i vo cng vi ng bn th y ca
chng ti mun ch thn n gii phng cho chng ti. Quan ta bt tay chng ti cn ng th
y m hn chng ti.

- Thi cc bn nh ln ng mnh gii nh!

Chng ti vo lng ny thm hi th no th ra i oai hng nh th, u ngng cao tay dt b.
Nhng ngi nng dn ng trc ca nhn chng ti vi nh mt thn thin. Chng bao lu
chng ti ti ngi lng m trc y ti dng li cng c Vitalis vo ci m u tin ca cuc
sng chung.

T y ch cn phi qua mt khong t trung na thi l ti ci dc xung Chavanon. Qua
con ph chy qua lng mt ngh bng ny ra lm ti phi bo cho Mattia ngay..

- Cu bit y t ha cho cu n bnh xo nh m Barberin, nhng mun lm bnh xo
phi c b, bt v trng.

- Ngon qu nh.

- Ngon hn i y ch, ri cu s thy; cun li n ngp ming lun. Nhng nh m Bar-berin
chc g c bt v b v m khng giu u, hay l ta em ti?

- Phi y, hay y.

Ti vo ca hng thc phm kh mua na ki-l b, hai ki-l bt, ri chng ti tip tc i. Cn
mi cy s, ri cn tm, cn su; c iu l l cng n gn m Barberin con ng cng di
ra ch khng nh ngy ti xa m.

Nhng ti v cng xc ng v bn chn, chc chc ti li xem ng h.

- Ni ny p y ch?

- Ti bo Mattia.

Chng ti ti nh i ni bt u con ng dc vi nhiu on ch chi dn xung
Chavanon, con ng i qua nh m Barberin. Ch vi bc na l chng ti ti ni ti xin
php c Vitalis c ngi ln ci t nhn v ci nh m ti tng khng bao gi cn trng
thy na.

- Cm dy dt b ny.

- Ti bo Mattia.

Ti nhy pht mt ci ln t: chng thy g thay i trong thung lng ca chng ti c.

- G th?

Trang 104/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Mattia hi.

N n gn ti.

- Theo tay t ch ny, - ti bo n, - y l nh m y.

ng lc ny mt m khi mu vng bc ln t ng khi v v khng c gi n bc thng ln
khng trung theo dc sn i.

- M Barberin th l c nh.

- Ti ni. Mt ngn gi nh thi qua cy l lm ct khi v ra ta vo mt chng ti: ln khi c
mi l d. Bng nhin nc mt ti a ra.

- Thi i xung mau ln.

- Ti ni.

- Nu m Barberin nh th ta lm sao thu xp m ngc nhin c nh?

- Mattia hi.

- Cu s vo trc: cu ni l ng hong gi ti cho m con b, khi m hi ng hong no, t
s xut hin.

Va ti ch ngot ngay trn cn nh, chng ti nhn thy mt chic khn qung trng hin.ra
trong sn: l m Barberin, m m ca ro ra ri i v pha lng.

Ti bit theo thi quen ca m Barberin ca ch ci then m thi, chng ti c th vo trong
nh c; nhng trc ht phi cho con b vo chung . Ti bn i vo chung b xem s
tnh ra sao th thy cht y nhng b ci. Ti gi Mattia, hai a buc con b vo trc mng
c xong, mau l cht tt c cc b ci vo mt gc, lm vic ny cng nhanh thi.

- By gi, - ti bo Mattia, - chng ta vo trong nh; t s ngi bn gc l si cho m Barberin
thy t . Thanh chn khi m y bao gi cng ku ln ken kt, cu s kp trn vo sau
ging cng vi Capi, m ch nhn thy mnh t, cu th tng tng xem m s ngc nhin
n th no? S vic xy ra ng nh th. Chng ti vo nh, ti ngi l si y nh ngy xa
ti vn ngi trong bao bui ti ma ng. Tc ti di cha ct, ti giu chng vo trong c o
vt, ti thu mnh li tht nh c ging b Rmi chng no hay chng y.

Yn v xong ti nhn chung quanh. Hnh nh ti ch mi ri cn nh ny t ti hm qua, chng
c g thay i c, mi th vn nguyn ch c.

Nu ti dm b ch ngi ny hn ti vui mng ti nhn gn tng vt mt; nhng v m
Barberin c th hin ra bt k lc no cho nn ti nh ngi im m nhn ngm vy thi. Bng
nhin ti thy mt chic khn qung trng, ng thi thanh chn ku kn kt.

- Trn nhanh i Mattia.

- Ti bo Mattia.

Ti cng thu mnh nh hn. Ca m ra: t ngng ca m Barberin nhn thy ti.

Trang 105/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ai y?

- M hi.

Ti ch nhn m khng tr li, cn m, m cng nhn ti. Bng nhin hai tay m run ln.

- Tri i!

- M th thm.

- C th th c khng, Rmi con?

Ti ng dy, chy v pha m, ti m gh m trong hai cnh tay.

- M i!

- Con trai ti, y l con trai ti!

Nhiu pht sau chng ti mi nh thn li c v lau xong nc mt..

- ng ri, - m ni, - gi m khng lc no cng ngh n con th m khng nhn ra con,
con thay i nhiu qu, trng khe mnh ln nhiu!

Mt ting ht ht nghn ngo lm ti nh ra Mattia, ti gi n, n ng ln.

- y l Mattia, em trai con.

- A! Th ra con tm c cha m ri ? -M Barberin ku ln.

- Khng, con mun ni y l bn con, bn thn ca con, cn y l Capi, cng l bn con, bn
thn ca con; cho m ca ch my i no Capi!

Capi ng thng ln trn hai chn sau, mt chn trc ln ch tri tim, n ci cho rt trn
trng lm cho m Barberin phi ph ci v kh nc mt. Mattia ra hiu cho ti nh li iu
bt ng chng ti mun dnh cho m.

- M i, - ti bo m Barberin, - ta ra sn chi mt cht i.

- Ta cng c th ra xem ci vn ca con na, m vn gi y nguyn nh con sp xp trc kia
khi v nh con vn thy n nh th v m vn tin th no con cng tr v. n lc ri.

- Th cn chung b, - ti ni, - n vn khng c g thay i t khi Roussette i h m?

- D nhin l khng ri, m cht ci vo .

Va vn chng ti ng trc chung b, m Barberin y ca, ngay lc con b ca chng
ti, ang i tng c ngi n cho n, bt u rng ln.

- Mt con b ci!

- M Barberin ku ln.

Lc khng cn nhn c na, ti v Mattia ci ph ln. M Barberin ngc nhin nhn
chng ti.

Trang 106/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- l mt iu bt ng phi khng m? -Ti ni.

- i! Con trai yu qu!

- M Barberin va ku ln va m hn ti.

Ri chng ti i vo trong chung b cho m Barberin c th xem k con b ca mnh. Mi
mt pht hin li lm m reo ln:

- Con b p bit chng no! Bng nhin m dng li nhn ti:

- i ch! Th ra con giu ri ?

- ng th y m , - Mattia ci ni, -chng con cn nm mi tm xu..M Barberin li c dp
nhc li ip khc ch c iu hi khc i mt cht:

- Nhng a con trai ngoan tht l ngoan! iu ny lm ti c mt nim vui m du trong lng:
m ngh n Mattia v trong tim m, m gn b chng ti li vi nhau.

Trong lc ny con b tip tc rng. Mattia ni:

- N i vt sa y !

Khng cn nghe thm na ti chy vo ly ci x bng st ty c ra k. M Barberin hi
lng khng bit th no m k khi thy sa y n hai phn ba x.

- M ngh con b ny cho nhiu sa hn Roussette.

- M ni.

Sa vt xong con b c th ra sn n c, chng ti vo nh, mang theo x sa ri, ti em b
v bt t ln bn, vo ch d nhn thy nht.

Thy th m Barberin li reo ln nhng ti nh tht th ngt li m:

- M i, - ti ni, - ni bt ng ny khng nhng dnh cho m m cho c chng con, chng con
i n cht c v ch mong c n bnh xo. M cn nh vo ngy th ba bo cui cng
ca m con ta, ta b ngt qung nh th no khng? V ch b m i vay lm bnh xo cho
con b si ph phm nh th no vo vic nu vi hnh trong ni khng? Ln ny ta s khng
b ai lm phin na.

- Con bit l Barberin i Paris ri ?

- Vng.

- Th con c bit ng y i Paris lm g khng?

- Khng .

- i v vic c li cho con y.

- Cho con?

Trang 107/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Ti s hi ni. Nhng trc khi tr li m nhn Mattia nh th khng mun ni trc mt n.

- , m c ni trc mt Mattia.

- Ti bo.

- Nhng gii thch ra th di lm.

- M ni.

- ng ta liu c v ngay khng?

- ! Khng u. Chc chn l khc.

- Th th c g m vi. M hy lm bnh xo cho chng con trc .

- nh khng c g mi...

- Chng con khng mang trng s v. M c i vay c u y khng?.M c v lng tng,
ti hiu ngay chc m i vay thng xuyn.

- Thi con i mua th hn. Con chy i ngay y.

- Ti ni.

Ti mua mt t trng v mt ming m. Khi ti tr li ch cn vic nho trng vo bt.

- i ch!

- M Barberin va nh trng tht mnh va hi ti, - ti sao m by lu nay ti khng cho m
bit tin tc g c l th no?

- M i, con bit m khng phi ch c mt mnh, m li khng t c c th con na. ng
Barberin lm con run ln v s, ng y mi l ch nh, l ngi bn con cho mt nhc s gi
ly bn mi phrng.

- B Rmi i, con ng ni n chuyn y na.

- Khng phi con ni phn nn g u m ct ngha cho m nghe v sao con khng dm
vit th.

Va ni chuyn m Barberin va nho bt lm bnh, Mattia lo nhm la, ti th xp a, da
v cc tch ln bn, ti i ra ch vi nc ly mt bnh y.

By gi mt ngn la tht p bc ln di ng khi, m Barberin bc xoong ln. Mi bnh
xo ta khp gian phng v chng bao lu chng ti c cn ngp rng th bnh ngon lnh
y.

- i! Bnh mi ngon lm sao!

- Mattia cn y ming, ni.

Khi ci lin ht sch, Mattia, bit m Bar-berin khng mun ni chuyn trc mt n, bn
bo l n mun xem con b ra sao, hai ngi chng ti li vi nhau.
Trang 108/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Nu ti c i n tn lc ny khng phi v ti khng st rut, chng qua ch v ti tp trung
tt c mi ch vo bnh xo qun ni bn tm i m thi. Barberin lm g Paris?

Khi Mattia ra ngoi, ti hi m Barberin nh vy.

- Con trai i, hnh nh gia nh con tm con.

- M ni.

- Ai tm c ? , con xin m, m hy ni mau i!

Ri cm thy hnh nh mnh in, ti lin ku ln:.

- Chnh l Barberin i tm con ch ai, ri li bn con i mt ln na; nhng ng hng ly li
c con!

- Con i, chng ta hy bit iu, hy nghe li m ni y v ng c s na. y l nhng iu
tn tai m nghe thy. Th hai ti l y mt thng, m ang lm vic trong phng lm bnh m
bng c mt ng i vo nh, Barberin lc ang trong nh. "C phi ng l Bar-berin
khng?" ng ta hi. "Vng", Jrme p.

"C phi ng l ngi tm thy mt a b Paris ch i l Breteuil khng, v chu trch
nhim trng nom n khng?" "Vng." "Th thng b u?" "Bn g n ng c ch?" Jrme
tr li.

Nu nh ti nghi ng s thnh thc ca m Barberin th ti cng phi tha nhn cu tr li ny
tht t t, cu tr li m m nghe c cng nh thut li vi ti.

- Con bit y, - m ni, - ch lm bnh m nghe r lm, hn na n li l vic v con, nn
m rt mun nghe. nghe r hn m li gn, nhng m li gim vo mt cnh cy gy rc
mt ci. "Khng phi ch c mnh chng ta thi ? " ng kia hi. " l v ti", Jrme bo. "
y nng qu ta ra ngoi ni chuyn hn", ng kia ni. Th l c hai i ra. Ba bn gi sau
Jrme mi tr v mt mnh.

Con th tng tng xem m st rut n th no mun bit Jrme v ng kia, c th l cha
con, ni vi nhau nhng g, nhng Jrme khng tr li tt c nhng g m hi. Jrme ch
ni l ng y khng phi cha con nhng thay mt gia nh con i tm con.

- Th gia nh con u h m? Gia nh th no? Con c cha, c m ch?

- y m cng hi Jrme nh con y, nhng ng bo l khng bit. Ri Jrme bo l ng i
Paris tm ngi nhc s thu con v cho a ch ph Lourcine. T hm y n nay m
chng c tin tc g ca Jrme c. ng kia cho Jrme mt trm phrng v c l sau cn
cho tin tip na. Ci cng vi nhng t lt xa bc con khi ngi ta tm thy con chng t
cha m con l ngi giu c.

ng lc ny Mattia i qua ca, ti gi n:

- Mattia ny, t c mt gia nh. Nhng l mt ci l n khng chia s nim vui ny cng
ti..Chng ti i ng sm, Mattia ng ngay. Cn ti khng sao ng c, hoang mang v nhng
ngh ti tm.
Trang 109/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Gia nh ti tm ti, nhng tm c gia nh, ti phi tm hi lo Barberin. iu ny lm cho
nim vui ca ti ti sm li, ti nhng mun lo Barberin ng xen vo hnh phc ca ti lm
g. Ti khng qun nhng li lo ni vi c Vitalis: "Ai nui a tr ny s c li, nu khng tnh
th th ti nui n lm g." Chnh v vy m ti c nhng tnh cm xu i vi lo. y th m ti
li phi tm cho c lo lo dn ti v gia nh ti.

R rng i vi ti c mt gia nh l nim vui qu ln khng ng ti ri; tuy nhin nim vui ny
n vi ti trong nhng iu kin khng khi pha ln bun b. Ti vn hy vng c th sng
nhiu ngy hnh phc bn m Barberin, th nhng ngay ngy mai chng ti li phi ln
ng ri. Ri khi nh m Barberin ti cn phi i n b bin Esnandes gp ch
tiennette, thm Benjamin Saint-Quentin ri sau cn phi i Dreuzy Nivre, em cho em
Lise tin tc ca anh ch em; th m ti phi t b cc chuyn i ny!

Sut m ti c xoay i xoay li ci ngh ny, lc th t bo khng th b ch tiennette cng
nh Lise, lc th ngc li cho rng phi chy v Paris cng nhanh cng hay gp li gia nh
ti. Cui cng ti ng thip i m cha i n mt kt lun no.

Bui sng khi c ba chng ti u c mt ng , c m Barberin, ti v Mattia bn l si ni
sa con b ca chng ti ang c hm nng, chng ti bn bc vi nhau i n quyt nh.
Tho lun kh lu, ai cng tham gia kin, cui cng quyt nh l ti s vit th cho ch
tiennette v cho Benjamin, nhng chng ti s i thm Lise v em khng bit c nht l ti
lao vo cuc hnh trnh ny chnh l v em.

Chng ti nht tr hm sau s ra i.

Mt ln na ti li bun v chia ly; nhng t nht ln ny ti ri Chavanon khng nh lc i theo
c Vitalis. Ti c th m hn m Barberin v ha vi m s cng cha m ti v thm m..Mt
ln na chng ti li i trn nhng con ng ln, ti trn vai, Capi chy trc; chng ti bc
nhng bc di. Nu khng buc phi kim cm hng ngy c l ti ro bc tht nhanh,
nhng c Mattia bn a ti tr v vi thc ti.

Hn na ngoi ming bnh m hng ngy ra, cn c mt l do na buc chng ti phi thu
nhp cng nhiu cng tt. Ti mun em Lise ca ti cng sung sng nh m Barberin: ti
mun tng em mt mn qu. l mt con bp b.

ti nh b c ca Lise ch vic i theo con sng o bi v chng c Catherine lm ngi coi
cng nn gia nh h trong mt ci nh xy ngay bn cnh ci cng m ng phi coi. Chng
ti nhanh chng tm ra ci nh , n nm ngay ra lng, trn mt bi c c trng nhiu cy to.

Tim ti p lin hi khi ti gn. Ra hiu cho Mattia, ti cm ly n hc-p v chi nhng nt
nhc u tin ca bi ca Na-p-li nhng khng ht ln s ting ti lm l ty...

Ch mt cht xu sau ca m v Lise trong tay ti. Mi ngi a chng ti vo nh, sau
khi c Catherine m hn ti b by ra hai b n. Nhng ti xin b sa son ba b.

- Nu c cho php, - ti ni, - chu c mt ngi bn nh i cng. V ti rt con bp b trong
chic ti eo lng ra, ti t n ngi trn chic gh da bn cnh chic gh ca Lise.

Ci nhn ca c b nhn ti, sut i ti khng qun. Ti m khng vi i Paris hn ti phi li
Trang 110/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
tht lu vi Lise, chng ti c bit bao chuyn ni m ch c th ni c qu t vi th ngn
ng ca chng ti m thi! Phi t bit Lise, qu vi, li ln ng.

Ht chng ng ny ti chng ng khc, cui cng tr li ci tri m chng ti t chc
bui ha nhc u tin cho m ci nhy. Hai v chng mi ci nhn ra chng ti. Ngi ta
cho chng ti n ti v ng nh.

T , sng hm sau chng ti vo Paris, va vn ng su thng mi bn ngy k t khi ri
Paris. Mattia v ti tha thun vi nhau mt mnh ti i tm Barberin sau chng ti s gp
nhau trc gian gia nh th c B..Ti ghi trn giy a ch ngi ch cho Barberin thu
nh; nhng cn thn nh vy cng chng cn v ti nh r chng kh khn g: khch sn Cantal,
ng Austerlitz.

Khng chm tr ti n ngay khch sn Can-tal, mt ni ch c ci tn l khch sn m thi,
ch n l mt ngi n b d ic.

- Ti mun tm ng Barberin t Chavanon, ng y tr y c phi khng ? B ta khng tr
li ch gi hai tay ln tri mt cch t ngt n ni con mo ang ngi trong lng b ht hong
nhy vt xung t.

- i chao!

- B ta ni.

Ri nhn ti trong khi u b cng rung ln mnh hn:

- Cu l thng b ng y tm ch g?

- B ta hi. Tim ti tht li.

- Barberin!

- Cht ri!

Ti phi ta mnh vo cy n hc-p.

- ng y cht ri ?

- Ti go to ln cho ngi n b nghe thy nhng ging ti khn c i v qu xc ng.

- Cht tm ngy nay nh thng Saint-An-toine ri.

Ti sng s c ngi; Barberin m cht th lm sao tm c gia nh ti by gi?

- Th ra cu chnh l thng b y y ? -B gi tip tc ni.

- Thng b m ng ta i tm tr li cho gia nh giu c ca n y ? Ti li hy vng, ti bu
ly cu hi y.

- B bit ?...

- Ti hi.

Trang 111/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Khng bit g hn ngoi nhng iu ti va ni vi cu, cu con trai, ti mun ni qu ng tr
trung . Barberin b mt gh lm, ch mun tin thng dnh ring cho mnh thi. Tri hi,
Barberin cht mang theo ci b mt v s ra i ca ti ri.

Hai tay m u, ti tm ht cch cng khng thy tng no cho d ch hng dn ti hnh
ng. Hn na ti qu hoang mang, qu xc ng n ni khng th no suy ngh ra u ra
ui c.

- C mt ln ng ta nhn c mt bc th, mt bc th nng lm.

- B ta ngh mt lc lu ri ni.

- Th t u n ?.

- Ti khng bit. Ngi a th a cho ng ta, ti khng nhn con tem.

- Liu by gi cn tm thy bc th khng?

- Chng ti lc khp trong c ca ng ta, khng phi v t m u, tt nhin, m bo
cho v ng ta, nhng khng tm thy.

c trong bnh vin cng vy. Nu ng ta khng ni t Chavanon n th cng chu khng
bo c cho v ng ta. Ti ng im kh lu khng ni nn li. Bit hi g na by gi? B ta
ni ra tt c nhng iu mnh bit.

Ti cm n v i ra ca.

- Nu cu khng c ch tr, - b gi bo ti, - th cu c n y, khng phi ni khoe u,
y rt tt, chng ti l mt nh lng thin. Nn nh rng nu gia nh cu tm cu v khng
thy tin tc g ca Barberin h phi tm hi y ch u, cu s c sn y m n h.
Th c phi li khng, cu i ch khc th ai bit u m tm? Cu th ngh m xem, hai
thanh nin tr tui trn h ph Paris, c th gp nhiu chuyn rc ri lm ch! Nhiu khch sn
chng ra sao ch khng nh y, yn tnh lm, khu ny l th.

Ti khng tin l khu ny c li th v mt yn tnh; kiu g th khch sn Cantal cng thuc loi
bn thu khn kh nht ch nhn thy, v trong cuc i du mc ca ti, ti trng thy khi
khch sn khn kh nh th ny.

Nhng li ngh ca b ch cn phi xem xt. Hn na lc ny khng nn t ra kh tnh, cn
phi tit kim. i ch! Mattia tht c l khi ngh rng phi kim tin! Gi s khng c mi by
phrng trong ti th chng ti bit lm sao y?

- Thu mt phng cho ti v bn ti th ht bao nhiu?

- Ti hi.

- Mt ngy mi xu.

- c, th th ti chng ti quay li.

- Cc cu nn v sm, ban m Paris chng hay ho g u. Ti ch cn vic n gp Mattia
ni hn. Hy cn sm, ti ngi vo mt gc i n. Chng bao lu ti nghe thy mt ting
Trang 112/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
sa vui mng, trc khi kp ng ln Capi lao vo lng ti lim tay ti. Ti m n trong tay.
Mattia ngay sau hin ra.

- Th no?

- T xa n ku ln.

- Barberin cht mt ri.

N chy n vi ti cho nhanh, ti vi k tm tt cho n nghe nhng g mnh bit. Bng
nhng li tht u ym n c tm cch thuyt phc ti ng tuyt vng.

- Nu cha m cu tm thy Barberin nay khng nghe tin tc g ca lo na hn h phi tm
xem lo ra sao ch, d nhin h s n khch sn Cantal. Ta i n y i, coi nh ch chm c
vi ngy thi, th thi.

Nu nh khch sn Cantal l mt cn nh lng thin th n chng p g. Chng ti trong
mt bung nh xu p mi, n th ta khi m. Bung cht n ni mt trong hai chng ti
buc phi ngi xung ging khi ngi kia ng ln. Ci bnh m trn pht y ph-mt trong
ba ti ca chng ti chng phi tic tng g nhng cui cng th tt c u cha phi ht.

Trang 113/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 13 - Tm kim


Ti bt u ngy hm sau bng vic vit th cho m Barberin k v nhng g mnh bit, vic ny
khng phi nh. Chng nh kh khan bo m l chng m cht? Cui cng tt xu g chng
na th ti cng vit xong bc th nhc i nhc li nim yu thng khng g thay i ca ti i
vi m.

Ti ngh m cho ti hay nu nh gia nh ti c vit th hi tin tc ng Barberin, nu ngi
ta cho a ch th m chuyn cho ti.

Bn ngy sau ti nhn c th m Barberin nh ngi vit cho ti. M cho ti bit m c
bo trc v ci cht ca ng chng, trc y t lu m c nhn c mt bc th ca ng ta.
M ngh bc th ny c ch cho ti nn gi cho ti, th c nhng ch dn v gia nh ti.

- Nhanh ln, Mattia, ta cng c no..Tay ti run ln, tim ti tht li khi c bc th . Nh n
yu qu ca ti, Ti ang nm bnh vin, m lm kh lng cn dy c. Ti mun ni rng
nu nh ti khng qua khi th nh vit cho Hng Greth v Galley, Qung trng Green,
Lincohns lnn, Londres, l nhng ngi ca Hng Lut c nhim v i tm Rmi. Nh n bo
h l ch c nh mi c th cho c tin tc a b v cn thn bt h phi tr tin v nhng tin
tc ny.

Tin ny phi c dng lm nh n sung sng trong tui gi. Nh n s bit Rmi ra sao
khi vit th cho ng Acquyn, vn lm ngh lm vn nay b giam trong nh t Clichy Paris.
Ti gp ng ny. Hy nh ng mc s vit tt c mi th t v trng hp ny khng th tin
ai c. ng lm g c trc khi bit ti khng cn sng na. m hn nh n ln cui cng.
Barberin Ti cha kp c n ch cui ca bc th th Mattia nhy dng ln:

- Tin v Londres!

Ti vn ang cn ngc nhin v nhng g c thnh ra c nhn Mattia chng hiu g c.

- Bi v th ca m Barberin bo l nhng ngi hnh ngh lut Anh chu trch nhim i tm
cu, iu c ngha cha m cu l ngi Anh. Phi i sang Anh, l cch tt nht gn li
cha m cu. Ta c tin lm cuc hnh trnh. Ta s xung tu Boulogne, tu a ta ti
Londres. Khng tn km lm u.

- Th th ta i.

- Ti bo.

Ch trong hai pht chng ti gi xong ti, xung nh chun b i. Ti khng mun i khi Paris
m khng thm cha Acquyn v cho ng bit nhng tin tc trn. ng rt mng bit ti sp tm li
c gia nh.

- Mong sm gp li con, con trai , may mn nh! Nh vit th cho cha. Chng ti mt tm
ngy i t Paris n Boulogne v dc ng cn dng li i cht nhng thnh ph chnh
lm vi cuc biu din.

Trang 114/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Ti Boulogne trong ti chng ti c hn ba mi phrng, c ngha nhiu hn s tin cn chi
cho i tu.

Tu i Londres khi hnh bn gi sng hm sau, ba gi ri chng ti ln tu v c
gng.ngi sao cho tht n sau mt ng thng che chng ti khi ln gi bc lnh lo v m
thp. Di nh sng ca my ci n ta khi, chng ti nhn thy ngi ta cht hng ln tu:
Rng rc nghin ln ken kt, nhng chic thng th xung hm tu ku rng rc, cc thy th
thnh thong li vng ra my ting khn khn; nhng bao trm ln ht thy mi n o l ting
lo xo ca hi nc thot ra t u my tng m trng nho nh mt. Mt hi chung ging
ln tng ting mt, thng cho ri xung nc, chng ti ln ng.

Sau mt cuc hnh trnh trn bin vi sng c cha tng thy, qua Mattia hiu th no l
say sng, chng ti vo ti nhng ln nc m ca sng Tamise v n Londres.

Chng ti ln khi tu. Thnh ph chm ngp trong mt ln sng m dy c, ph x ti tm
ly li y nhng xe c. Chng ti c i ti, chc chc li hi ng nhng ngi qua li m
mnh gp. Chng ti lc vo mt m ph x chng cht ton nhng ph nh yn tnh. Trong
khi Mattia hi ng mt ci bng i qua th ti dng li, ti khng th c na v ti run ln.

Ri chng ti li tip tc i, cui cng dng li trc mt ci bin ng trn c c nhng
ch sau y: Greth v Galley.

Mattia tin ln git chung, nhng ti ngn tay n li:

- T t , t ly li can m . Mt lc sau, n git chung, chng ti bc vo mt cn
phng c hai ba ngi ang ngi vit di nh sng ca nhiu cy n ga. Mattia ng li vi
mt trong my ngi ny. Tn Barberin gy c tc dng nhanh chng:

Ngi ta a chng ti vo mt gian phng y sch v giy t, c mt ng ngi trc ci bn
giy, mt ng khc mc o di v eo tc gi ang ni chuyn vi ng ta. Ngi a chng ti
vo gii thch vi li ngn gn cho ng ta bit chng ti l ai.

- Ai l ngi trong hai cu c Barberin nui?

- ng ngi trc bn giy hi bng ting Php. Ti tin ln mt bc:

- Tha ng, ti .

- Barberin u?

- ng y cht ri ..Ti k li tm tt v sao tm n cc ng y. Ti rt st rut n lt mnh
t ra cc cu hi nht l mt cu ang chy bng trn mi ti, nhng khng sao c th gi. u
tin phi k li ti c Barberin nui nh th no, b bn cho c Vitalis ra sao, ri c gia
nh Acquyn n nhn ra sao, sau li b vt ra ng tri ni trong cuc i nh th no.
ng ta ghi chp li ht v nhn ti vi v mt khin ti m lng tng; phi ni khun mt ng
ta rn anh li, ci ci nom c ci g bn thu bn trong.

- Tha ng gia nh ti sng Anh ?

- Nht nh ri, Anh, t nht l trong lc ny. Ti s cho ngi dn cu i. ng ta bm
chung. Ca m ra.
Trang 115/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- ! Ti qun, ng kia ni, h ca cu l Dricsoll, tn h cha cu l nh th. Mc du khun mt
ng ta trng rt kh chu ti nhng mun nhy ln b c ng ta nu ng ta ti c th gi;
nhnh ng ta ly tay ch chng ti ra ca.

Ngi th k a chng ti n nh cha m ti l mt g n ng b nh gi trng qut
queo, mt mi nhn nheo, mc b qun o en sn v ln nc bng long, tht c-vt
trng. Lo ta nhn chng ti v c "st, st" vi chng ti nh st ch vy, c bo chng ti i
theo lo. Khng my chc chng ti i sang mt ph ln xe c chen chc nhau, lo dng mt
chic xe li v cho chng ti ln xe. Lo bt chuyn vi ngi nh xe. Rt nhiu ln t Bethnal
Green c nhc ti, ti cho rng l tn khu cha m ti . Ti bit green ting Anh c ngha
l mu xanh l cy, ti hnh dung khu ny hn phi trng nhiu cy to p, ti thy d chu qu.
Chc n khng ging nhng ph x bn thu Londres m chng ti va i qua ti ni ny.

Xe ln bnh kh nhanh trong cc ph rng, sau vo cc ph hp, ri li ti cc ph rng,
nhng khng trng thy g chung quanh c do sng m bao ph chng ti mt mu m c.

Tri bt u lnh, tuy th chng ti cm thy kh th. Ti ni chng ti c ngha Mattia v ti,
v lo dn ng ngc li t ra rt thoi mi, lo th mnh, ming h ra ri ht vo tht mnh,
nh th vi v tch ly mt lng khng kh ln trong phi lo..Tuy ti pht st ln v xc ng
khi ngh ti ch chc na y sp c m hn cha m, anh ch ti, ti rt mun trng thy ci
thnh ph mnh ang i qua. Chng phi n l thnh ph ca ti, t quc ca ti hay sao?

Nhng cho d c m to mt n my ti cng chng nhn thy g hoc hu nh khng nhn thy
g ngoi ln nh sng cch ca ga chy trong sng m nh mt m my khi dy c; ch
m m thy c nhng chic n ca xe nga i ngc li pha chng ti, thnh thong xe
chng ti phi ng sng li s m vo ngi i ng.

Chng ti i khi Greth v Galley lu, iu ny khng nh cha m ti sng min qu.
Nhng ng l i vo vng nng thn th chng ti li i vo nhng con ph cng hp hn,
chng ti nghe thy ting ci u my xe la. Bn trong ph trn c vo trong xe, bn tng
mng en ln tn chng ti; mt mi nht nht bao trm ly chng ti t kh lu chng t
chng ti ang trong mt khu ti tn, c l khu cui cng trc khi ra ti ng c ca Bethnal
Green. Ti c cm gic chng ti quay tr li, thnh thong ngi nh xe li cho xe i chm li
ta nh khng r mnh ch no. Bng nhin ng ta dng xe hn li v l nhn ra ngoi xe m
ra.

Lc ny chng ti tranh lun vi nhau. Mat-tia bo ti n hiu rng lo dn ng khng mun
i xa hn vo khu trm cp ny na.

Cui cng lo th k cho tin ngi nh xe, lo xung xe v mt ln na li "st, st" chng ti,
r rng l n lt chng ti cng phi xung. Chng ti trong mt con ph y bn gia
sng m. Lo dn ng gi mt ngi qua ng li hi: chng kh khn g chng ti hiu l
lo hi ng.

Ti qu bi ri n ni khng hiu lm th no m chng ti li ng trong mt cn bung rng
c chiu sng bi mt ci n v mt ngn la bng than t.

Trc ngn la l mt ng c gi ngi im nh mt pho tng, ru bc trng, u i mt chic
Trang 116/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
m trm u mu en. Mt ngi n ng v mt ngi n b ngi i din vi nhau qua mt
ci bn, ngi n ng khong bn mi tui mc b nhung mu xm mt mi thng.minh
nhng anh li; ngi n b km nm su tui tc vng r xung mt chic khn san k
en trng buc cho trc ngc, mt khng c t thn no, khun mt ch l ra v lnh m v
v cm. Trong phng cn c bn a tr, hai a con trai hai a con gi tc u vng nh m;
a ln nht khong mi mt mi hai tui; a b nht cha n ba tui.

Ch mt ci lic mt ti nhn thy ton b quang cnh, trong khi lo th k gi dn ng cho
chng ti ln ting ni chuyn. Mi con mt lin dn v pha Mattia v ti, k c c gi bt
ng, ring a con gi b t th ch n Capi.

- Ai trong hai ngi l Rmi?

- Ngi n ng mc b nhung xm hi bng ting Php. Ti tin ln mt bc:

- Ti .

- Vy th m hn cha con i, con trai ca cha.

- Cn by gi th, - ng ta ni, - y l ng con, m con, cc anh cc ch em con. Ti bc ti
ch m ti trc tin, m b trong hai tay, b mc cho ti hn nhng b khng h m hn
ti, ch ni vi ti vi ba li m ti khng hiu g c.

- a tay bt tay ng i, nh nhng thi, ng b lit y. Ti cng bt tay cc anh ti v ch ti,
ti mun b con b con nhng n y ti ra v ang bn chi vi con Capi.

Va i t ngi n sang ngi kia, ti va t gin mnh. Sao nh? Ti khng cm thy vui mt
cht no khi cui cng c trong gia nh mnh. Ti ch i gi pht ny vi s nng lng
n chy bng th m ti li lng tng, li t m nhn h v khng tm c li no ni c.
Nhng ngi ta khng ti c th gi mit mi vi nhng cm tng ny lu hn.

- Th cn thng b ny l ai?

- Cha ti ch Mattia. Ti gii thch mi dy rng buc ti vi Mattia, ti c gng t tt c tnh
bn vo trong nhng li ni ca mnh.

- c, - cha ti ni.

- Th ti sao Barberin khng ti?

- ng y cht ri .

Th l cha ti dch cho m ti nghe nhng iu ti va ni, ti tng nh mnh hiu c.l b
tr li th th tt v b nhiu ln nhc i nhc li hai ch well v good m ti bit.

- Con khng bit ting Anh ?

- Cha ti hi.

- Khng . Con ch bit ting Php v ting con hc vi mt ng thy m Barberin cho ng
ta thu con.

Trang 117/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Vitalis y ? Tn ng ny Barberin c ni vi cha cch y t lu khi cha sang Php tm con.
Chc con ly lm l ti sao sut mi ba nm cha m khng i tm con v ti sao t nhin cha
m li c nh tm Barberin. Con li y, gn ngn la ny, cha s k cho con nghe.

Nhng, khi ti va dui i chn m t vy bn trc ngn la th ng ti khc ngay m v
pha ti m chng ni g c; khng cn gii thch ti cng hiu c l ti lm vng ng, ti
rt chn li.

- ng lm g, ng c khng thch ai trc ngn la ca ng c; nhng nu con lnh con
c si, khng vic g phi bn tm v ng y. Thy ngi ta ni v ng c nh vy ti chong
vng c ngi.

- Con l con trai c ca cha m, - cha ti ni vi ti.

- Cha m ly nhau c mt nm th sinh ra con. Khi cha ly m con, c mt c gi c tng
rng cha s ly c y, m ci cha m lm c ta cm ght ngi n b m c y coi l tnh
ch. tr th, lc con c su thng, c y n cp con em sang Php, sang Paris b con
ngoi ph. Cha m tm khp mi ni, nhng khng sang n Php v khng th ng h em
con i xa th. Cha m c tng con cht, nhng cch y ba thng ngi n b cht, khi
hp hi mi l b mt ny ra.

Cha i sang Php ngay, cha n cnh st qun ni con c tm thy. H cho bit con c
mt ngi th n Creuse nhn lm con nui, lp tc cha i Chavanon. Barberin cho cha bit
tt c nhng g ng ta bit. Cha khng Php lu theo tm c Vitalis c nn giao cho
Barberin i tm gip, cho ng ta tin i Paris.

Cha bo ng ta thng bo cho nhng ngi lo vic ny cho cha, tc l cc ng hng lut
Greth v Galley, nu nh tm thy con. S d cha khng cho a ch cha y l v cha m ch
Londres vo ma ng; ti ma m p p tri, cha m i khp Anh v cosse bn hng lu
ng. , con trai , l ti sao cha m li tm c con sau mi ba nm, ti sao con li tr
v c ch ca mnh trong gia nh. Cha hiu con c.i cht hong s, l v con khng
bit cha m, khng hiu cha m ni g nhng cha hy vng con s mau chng quen thi. Trong
khi ti lng nghe cu chuyn k ca cha ti ngi ta by xong bn n.

- Ngi vo bn, hai cu.

- Cha ti bo.

Trc khi ngi xung, ng ko chic gh bnh ca ng ti li cnh bn n, ri bn thn ng
ngi quay lng li ngn la, ng bt u ct mt khoanh tht b rn v tip cho chng ti hai lt
to km theo khoai tay.

Ti nhn thy cc anh ch ti ton th tay vo n m cha m ti chng t ra bc bi g c. Cm
ti xong, cha ti ni bn ch khch ri ng cm n a chng ti sang nh xe cnh gian
phng va n: c hai ci xe to thng vn dng i bn hng lu ng. ng m ca mt
ci xe, chng ti nhn thy trong c mt chic ging hai tng.

- Ging ca cc con y, ng ngon nh!

Ti c n nhn vo gia nh ti nh vy .

Trang 118/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 14 - Cha v m danh d


Cha ti cy nn li cho chng ti nhng ng bn ngoi ca xe li. Chng ti ch cn c vic
l i ng khng chuyn tr g c nh thi quen ca chng ti vo mi bui ti. Nhng nn chy
ht ri m ti vn khng sao ng c. Ti c lin tip tr mnh trong ci ging hp. Ti cng
nghe ting Mattia ca quy nh th trn u ti.

Gic ng khng n. Gi n ni tip gi kia, ti khng bit m khuya n u na. Bng
nhin ti nghe c ting g ca nh xe rt mnh, ca ny m ra mt ph ngang nh, sau
nhiu ting g cch qung u n, mt nh sng tin vo trong nh xe. Cha ti m ca rt
nhanh khng ting ng v ng li cng nh th sau khi c hai ngi n ng vc nhng bc
rt nng i vo bn trong..Cha ti mt ngn tay trn mi v dng tay kia lc y ang cm
mt ci n ch ci xe trong chng ti ang nm c ni ng gy ting ng s lm chng
ti thc gic. S lu tm ny lm ti cm ng lm.

Cha ti bin i u mt lc ri tr li cng vi m ti. Trong lc vng cha ti, hai ngi n ng
m cc bc ra, bc th y cc xp vi, bc th c no m no o dt kim, qun i, tt,
gng. Hai ngi ny chc l hai tay bun hng.

Cha ti nhc tng mn hng ln soi vo chic n ang cm ri a cho m ti, b cm ko ct
i nhng ci nhn dn trn ri cho cc nhn hng vo ti o. Ti thy l, ngay c gi bn
hng cng l.

Va xem vi vc cha ti va ni g khe kh vi hai tay kia. Ti ch hiu c hai t bob v
policemen c nhc i nhc li nhiu ln.

Khi hng ha trong hai ci bc c chia ra tng loi k cng, hai ngi n ng rt khi nh
xe i vo trong nh, chung quanh chng ti li ti mt m nh c.

Ti c ht sc t thuyt phc mnh nhng g va trng thy l hon ton t nhin nhng khng
sao lm ni, nhng ngh y lo ngi lm ti khng yn, va lc nh n li trn ngp nh
xe nh lc ny.

Lc ny ch cn li cha m ti. Trong khi m ti nhanh chng bc tt c nhng th ngi ta
mang n thnh hai gi, cha ti qut mt gc nh xe. ng ly chi qut rt mnh lp ct
kh, l ra mt cnh ca sp, nhc cnh ca ln ng a hai ci gi xung . Sau ng
tro ln, ng ca sp li, ly chi ph ct ln.

Cng vic lm xong th khng ai c th nhn thy u l ca sp na, c cha ln m ti ly
nhng mu rm r rc ln trn ct v ton b nn nh xe u ph y rm. H i ra.

Lc h nh nhng khp cnh ca vo nh ti thy hnh nh Mattia ca quy trong ging ta
nh n li t u trn gi. N c nhn thy nhng g va din ra khng? Ti khng dm hi.
Ti s. Ngi ti t m m hi lnh tot.

Ti c nm nh th sut m ti gn sng mi thip i trong mt gic ng nng n v bn chn
khc khoi..Ting cht ca m lm ti thc gic, ca xe ca chng ti m ra, tng l cha
Trang 119/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
ti, ti nhm mt li khi nhn thy ng.

- Em cu y.

- Mattia bo ti.

- N i ri.

Chng ti dy. Chng ai ni vi ai li no. Ti vo bp nhng khng thy cha m ti.

ng ti vn ngi trc ngn la trong gh bnh ta nh sut t ti qua khng h chuyn dch,
c em gi ln ca ti, Annie ang lau bn trong khi cu em ln nht ca ti, Alan, ang qut
di t. Ti i ti gn bt tay h nhng h vn c tip tc cng vic ca mnh. Ti ch ng ti
th li b ng nh v pha ti nh ti qua, ti lp tc thi ngay.

Chng ti quyt nh do chi chung quanh mt cht. Khng dm i xa lm s lc, Bethnal
Green cn c v gh tm hn c hm qua trong m ti. Ch no cng thy ngho kh ng tr
vi tt c nhng g l ng bun nht. Chng ti tr v. M ti ngi , u ta vo bn.

Tng b m ti chy li hn b. B ngng u ln, ci u ung a, ri b nhn ti nhng
khng trng thy ti; ngi thy mi ru bch x trong hi th ca b, ti li li. B li gc u
xung gia hai cnh tay dui di trn bn.

- Ru gin y.

- ng ti ni. Ri ng nhn ti ci khy.

Lc u ti ng yn; ri my giy sau ti nhn Mattia, n cng nhn ti, nc mt lng trng.
Ti ra hiu cho n v chng ti li i ra ngoi. Chng ti i kh lu, c thng trc mt m i
khng bit l i v u.

- n ch no ta c th ni chuyn mt cht i.

- Mattia bo ti.

Lc chng ti va ti mt cng vin mnh mng c cy c c xanh. Ngi xung mt ci ti
a khc s vo tay Mattia.

Sau mt cn thn thc ti c ht sc trn tnh li.

- Mattia, m qua cu c ng khng? C trng thy...

- Trng thy tt.

- Cu c hiu l th no khng?.

- Nhng tay bn hng cho cha m cu khng phi bn nhng hng ha mua v u. Cha cu
mng h sao khng g ca vo nh m li g ca nh xe, h bo l h b cc bob rnh, tc l
cnh st y.

- Mattia, ta phi chia tay nhau thi.

- Khng bao gi! Ta cng i vi nhau.

Trang 120/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Khng c! Cha m t khng l ci g i vi cu, nhng l cha m ca t, t phi li
vi h.

- Cha m g m li th! Lo gi lit kia l ng cu y ? Ngi n b say ru kia l m cu y
?

- Mattia, ng ni th! l cha m ca t, t phi tn trng, phi yu h.

- ng vy nhng nu nh h l cha m thc ca cu c. Nhng h c phi cha m thc ca
cu khng? Cu khng ging cha cng chng ging m, tc cu u c vng nh tc cc anh
ch cu? Hn na h u c giu m tiu bit bao nhiu tin i tm con? Rmi , cu khng
phi con nh Driscoll. Cu hy vit th cho m Barberin hi m v qun o ca cu khi ngi ta
tm thy cu. C th m ri cu s hi ci ngi m cu gi l cha y. T y n lc , t s
vi cu. Chng ta cng lm vic vi nhau.

Cha ti v. ng khng nhn xt g v chuyn i chi kh lu ca chng ti c. Mi ti sau ba
cm ti ng mi bo chng ti n trc l si; vic ny lm ng ti cu nhu, c chuyn
mun ni vi chng ti.

- Cho cha bit cc con lm g sng bn Php. Ti k ng nghe tt mi chuyn.

- Tt lm, cho cha xem cc cu c kh nng g no.

Ti cm ly cy n hc-p chi mt iu nhc, Mattia cng lm nh vy vi cy v cm v mt
trong nhng chic kn y ca mnh. N lm cho tr con v tay m ln, bn chng t tp thnh
vng trn quanh chng ti.

- Cn Capi?

- Cha ti hi.

Ti rt t ho v ti nng ca Capi, ti mun n thc hin my tr trong danh mc biu din
ca n, th l n thu c thng li thng thy bn bn tr con.

- Con ch ny l c mt ti sn ch chng chi.

- Cha ti bo..Cha ti dch cu ny sang ting Anh v hnh nh cn thm vo vi ch m ti
chng hiu g c nhng lm c nh ci ln.

- Cha ngh vi cc con th ny nh, - cha ti tip tc ni, - nhng m trc ht phi hi xem
Mattia c bng lng li vi chng ta khng .

- Chu mun li vi Rmi, n i u chu i y.

- Mattia tr li.

Cha ti khng hiu t n di cu tr li nn hi lng lm.

- Tt qu, - ng ni, - cha tr li vi ngh ca cha. Chng ta khng giu, ai cng phi lm vic
m sng. Ma h c nh i khp nc Anh, tr con phi em hng mi nhng ngi khng
mun ti tn ch chng ta mua.

Trang 121/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Nhng ma ng chng c vic lm g my.

Chng no ta cn Londres th Rmi v Mattia c th chi nhc trong cc ph, cha tin l chng
my chc s c nhiu ngy kim kh y nht l sp n l Ging sinh. Nhng v i ny
khng nn lng ph mt ci g c, Capi s i biu din cng Alan v Ned.

- Capi ch lm vic vi con th mi biu din kh c.

- Ti ni ngay.

- N s hc lm vic vi Alan v Ned. Cha ni iu g, - Cha ti ni.

- cha mun ngi ta thc hin iu . l quy lut ca nh ny.

Cn ci sao c. Bun thay! Chng ti sp phi xa nhau. Chng ti v ci xe ca chng ti,
nhng ti hm cha ti khng kha chng ti trong. Khi ti i ng, Mattia ni vi ti bng
ging nghn ngo:

- Cu xem y, ci ngi m cu gi l cha y khng nhng cn nhng a tr lm vic cho ng
ta m cn c nhng con ch na; ci chng lm cho cu m mt ra hay sao? Mai ta s vit
th cho m Barberin.

Ngy hm sau phi ln lp cho Capi, gii thch cho n l n phi lm vic vi cc em ti. Ti
hn n trn mi v n i vi Alan v Ned, v bun ru nhng khng chng i. Cn Mattia v
ti th cha ti dn sang khu Ty, khu giu c ca Londres, u kia thnh ph. Chng ti v
nh kh mun v t khu Ty v n Bethnal Green rt xa. Ti mng gp li Capi, lm bn be
bt nhng c v vui lm. Ti.ly rm kh chi lng cho n v cho n ng trong ging ti. Ti
v n, ai sung sng hn?

Kh m ni c.

Mi vic c tip din nh vy trong nhiu ngy, mt bui ti cha ti bo ti l hm sau c th
mang Capi i theo v cha ti cn gi Alan v Ned nh.

Chng ti ti Holborn, mt trong nhng ph bun bn ng c nht ca Londres. Bng nhin
ti thy Capi khng i theo chng ti na. N ra sao ri? Ti dng li ch n v khe kh hut
so. Ti bt u thy lo ngi s ngi ta n cp mt n chng th n phng ti ming ngm
mt i tt len, ui vy tt ln. Trng n y t ho, y nh nhng lc va din thnh cng
nhng tr kh nht. Ti ng c ngi thy Mattia t ngt ko ti vo mt ph nh.

- i nhanh ln, - n bo, - nhng ng c chy.

Ch rt nhiu pht sau n mi dng li v gii thch:

- T nghe thy mt ngi n ng ni: "K cp u? " K cp, chnh l Capi y. Nu khng c
sng m hn chng ta b tm ri. Ti sng st. H bin Capi thnh mt tn n cp!

- V nh i.

- Ti bo Mattia.

Mattia khng ni g. Chng ti vi v v nh. C nh ang ngi quanh bn, bn gp vi. Ti
Trang 122/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
nm i tt ln bn, Alan v Ned ci to ln.

- y l th Capi n cp c, bi v ngi ta bin n thnh mt tn n cp. Ti cho rng
n ch a thi.

Ti va ni va run tuy nhin cha bao gi thy mnh kin quyt n nh th.

- Th ng nh khng phi chuyn a th sao?

- Cha ti hi.

- Th con s buc mt ci dy vo c Capi v d c yu n con cng s dm n xung sng
Tamise. Con khng mun Capi tr thnh mt k cp cng nh con y con cng khng mun
tr thnh k cp. Nu bit rng ri y con cng phi tr thnh k cp th con s cng vi n
trm mnh lun. Cha ti nhn ti, lm mt c ch gin d, i mt nhn ti nh thiu nh t, tuy
nhin ti khng h cp mt xung, dn dn b mt cng thng ca ng du li..

- Con ni ng khi ngh rng ch l tr a, - ng ni, - t nay Capi ch i theo con m thi.
Sau chuyn ny, quan h gia gia nh ti v ti c hnh thnh r rt nh sau: tt c mi
ngi u mun c kha vi ti chng p m g, cha ti ch quan tm n ti vo bui ti hi
tin kim c; m ti th thng xuyn trong tnh trng l m nh khng sng trn i ny.
Nu ti qu l ngi ca gia nh ny th tnh cm mi ngi i vi ti phi khc ch. Chng
ti ch m Barberin tr li qua hm th lu. Cui cng chng ti nhn c bc th tr li y
mong i.

Chng ti i vo mt con hm ph gn c l th m Barberin nh ng mc s
Chavanon vit.

M Barberin by t vi ti tnh cm yu thng, u ym, ng thi cng t ra ngc nhin v
tht vng thy cha m ti khng phi l ngi giu c; cui cng m m t qun o ti mc trn
ngi khi ti nh m: mt chic m bng ng-ten, mt o cnh bng vi toan mn nh y
ng-ten, tt di bng len trng, giy tr con hng dt kim trng c n la, mt o di fla-nen
trng, cui cng l mt o khoc mt trong l lng c m bng ca-s-mia trng lt la, trang tr
vi nhng hnh thu rt p. Khng o qun no c nh du c, nhng chc chn l c du
v mt s gc b ct i chng t ngi ta rt cn thn lm lc hng mi tm kim.

- M t y nh th th ng Driscoll khng th no c nhm ln trong vic k tn nhng
th cu mc khi ngi ta n cp cu.

- ng c th qun ch.

- Ngi ta c th qun qun o ca a con ngi ta b mt khng? Chnh l t qun o mi
tm li c n ch?

Khng d dng g hi cha ti khi ngi ta ly cp ti, ti mc qun o nh th no. Cui cng
vo mt hm tri ma gi rt chng ti v sm hn mi khi, ti bn hi ng. Ti va h li hi,
cha ti bn nhn thng vo mt ti d hi i mt ti nhng ti chu ng ci nhn mt cch
can trng. Ti tng ng sp gin d, nhng khng. ng mm ci, trong ci ci ny c ci g
anh c.

Trang 123/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- iu tt nht gip cha tm li c con, - ng ni, - chnh l s m t qun o con mc lc
con bin mt..V ng m t li hon ton ging m t ca m Barberin. ng ni thm:

- Cha hy vng nhiu vo hai ch F.D nh du trn qun o con, tc l Francis Driscoll, tn tht
ca con, nhng du ny b c n cp ct i mt; cha cng phi a ra giy khai sinh ca
con m cha gi trong t ny.

Va ni th ng va lc tm trong mt ci ngn ko vi v thch th kh bt thng ng, ngay
sau ng ly ra mt t giy to ng rt nhiu du, a cho ti. Ti c gng mt ln cui cng:

- Nu cha cho php con s nh Mattia dch cho con. T li dch m Mattia dch tm tm, ti
c sinh ra vo ngy th nm mng hai thng tm, l con trai ca Patrick Driscoll v Margareth
Grange, v ng. Cn i hi g hn na?

Tuy nhin Mattia t ra cha tha mn, bui ti khi chng ti lui v chic xe ca mnh, n tm
s:

- Tt c nhng iu vn cha gii thch c lm sao m Patrick Driscoll v Margarreth
Grange li giu n mc cho con b cnh giu c n th. Bn bn hng lu ng lm g
giu n nh th c. T th t tin l cu khng phi l con ca ng Driscoll m l a tr b
ng Driscoll n cp.

- Nu t khng phi con ng th ng tm t lm g? Vic g ng phi cho tin Barberin, cho tin
hng Greth v Galley?

- Ti p li.

Mattia khng tr li c.

Ai dm bo khi ti khc than khng c gia nh l ri y ti s khc v tuyt vng v c gia
nh? y th m ti vn c phi ht, phi nhy phi ci phi nhn nh, trong khi tri tim ti
bun b su sc n th. Ch nht l nhng ngy tt p hn cho ti v ngy hm y khng
c chi nhc trong ph phng Londres, ti c th t do m bun kh trong khi i do chi
cng Mattia v Capi. Mt ngy ch nht khi ti chun b i ra ngoi vi Mattia, cha ti gi ti
li nh ly c l cn n ti, cho Mattia i chi mt mnh.

ng ti hm y khng xung di nh, m ti cng cc anh ch em ti i rong ph. nh ch
c cha ti v ti. Khong mt ting ng h sau th c ngi g ca. Cha ti ra m ca v i
vo cng mt ngi khng ging nhng ngi bn ng vn thng tip t no: ng ny ng l
mt ngi nc Anh gi l ng qu phi c ngha mt ngi qu tc thc s, n mc sang trng
mt mi cao ngo tuy c v g mt mi trn nt mt. ng nm mi tui. Ci gy n tng
nht vi ti l ci ci ca ng ta, lm l ra nhng chic rng trng v nhn nh rng ch con.
Ngi ta t hi ci ci ca ng gy ra ci mm mi hay l ng ang mun cn.

Va ni chuyn vi cha ti bng ting Anh ng va chc chc li a mt nhn v pha ti,
nhng khi gp mt ti, ng ta thi khng kho st ti na.

Sau my pht chuyn tr nh th ng b ting Anh chuyn sang dng ting Php. ng ta ni
ting Php d dng nh khng gn nh khng c m iu ngoi quc no.

Trang 124/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- y l a tr m ng ni chuyn vi ti ch g?

- ng ta ni vi cha ti, tay ch ti.

- Chu c khe mnh khng nh?

- ng hi ti.

- Tha ng c .

- C bao gi b m khng?

- Cch y ba nm chu c b sng phi mt ln khi phi nm trn tuyt vo mt ngy lnh
khng khip.

- T c b bnh ny ln no na khng?

- Khng .

- Khng bao gi thy mt mi u oi ch?

- Khng bao gi. Khi no chu i nhiu th chu mt nhng khng v th m m ng ta ng ln
i li gn ti, s tay ti, t tay ln tim ti, cui cng p tai vo lng ti, vo ngc ti bo ti th
mnh ln ri ho ln.

ng ta tip tc ni chuyn vi cha ti bng ting Anh ri vi pht sau c hai i ra nh xe.
Chuyn ny ngha l th no nh? ng qu phi ny mun mn ti lm cho ng ta ? Vy th
ti phi xa Mattia v Capi ? M ti th quyt nh khng bao gi lm y t cho ai ht.

Sau mt lt cha ti tr vo, ng khng gii thch g c ch ni l ti c t do i chi. Ti khng
mun i chi, nhng ngi lm g trong cn nh ny? Tri ma ti bn vo xe ly tm da cu.
Ti git mnh thy Mattia trong !

Ti nh ni vi n th n t bn tay ln ming th thm:.

- Ra m ca nh xe i; t s nh nhng i treo cu. Khng nn ai bit t c mt trong
xe. Ch khi ra ti ph ri Mattia mi ni:

- Cu c bit ci ng lc ny ng vi cha cu l ai khng?

- N ni.

- ng Miligan y, ch ca Arthur bn cu m cu thng ni chuyn vi t y. Ti ng lng
gia ph, Mattia nm ly cnh tay ti va i va ni tip:

- T i mt mnh trong my ph nh chn qu nn v nh nm, nhng khng ng c. Cha
cu cng mt ng qu phi i vo nh xe.

T nghe h ni chuyn vi nhau nh sau: "Vng chi nh mt tng , ng qu phi ni, a
v n th mi thng nhc phi cht ri, th m n thot, ch b sng phi!". V khng bit c
phi ni n cu khng nn t chm ch nghe.

Lc ny cuc ni chuyn i ti. "Th thng chu ng th no ri?" Cha cu hi. "Kh hn.
Trang 125/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Ln ny n li thot cht. Trc y ba thng th bc s no cng bo l n khng th cha
c; m n li cu n ln na. i ch! Ci b Milligan ny mi l mt b m tt ch!" Cu xem,
t cng ch n th no. "Ny th nu thng chu ng kh ln nh th th ng lo toan thn
trng nh vy v ch ?". "Lc ny th c l th tht y nhng ti khng mun chp nhn
Arthur sng c, bi v sng c l phi c php thn m php thn i ny u cn. Ngy
m n cht ti phi c bo m khng c s tr v no c. Ngi tha k duy nht ch l ti,
James Milligan m thi." "ng c yn tm, cha cu ni, nu ch cn c th th ti xin bo m
chuyn ny". "Ti trng cy ng y" ni xong ng qu phi cn ni thm g na m t khng
hiu, t dch s s nh th ny: "Ti lc y ta s xem nn lm g". Ri ng ta i ra.

Arthur cn sng! Sc khe n li kh ln na ch! Lc ny y tin vui ny lm ti sung
sng..

Trang 126/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 15 - Nhng m ging sinh


Chng ti ch cn ni ti Arthur v b Mil-ligan. H ang u? Chng ti bit tm h u?

Chuyn ving thm ca ng James Milligan lm chng ti ny ra mt ngh v a ra mt k
hoch m kt qu xem ra l chc chn: v James Milligan n nh cha m ti mt ln th
no ng ta chng n na? Chc ng ta c lm n g vi cha ti. Vy th khi no ng ta ra
v, Mattia s i theo; bit ch ca ng ta ri s ln la hi chuyn bn y t, t nhng tin tc
ny c th n c ch Arthur.

n lc m, ng l phi i chi n trong cc ph vo ban ngy chng ti li i vo ban
m bi v ng vo na m mi l nhng bui ha nhc Ging sinh. Nh vy ban ngy nh,
mt trong hai a chng ti s canh gc, th no chng c lc chp c ng ch Arthur.

Mt hm trong khi i do ph phng ti thy mt ngi gi da en mc qun o l lng c
ui chim lm hiu cho Mattia; lc u ti c tng mt tr h lm vui cng chng m chng
ti l nn nhn, nhng tht ngc nhin Mattia thn mt p li.

- Cu quen anh ta ?

- Ti hi Mattia.

- l Bob, bn t hi t lm rp xic Gassot, chnh anh y dy t ting Anh y. Sau khi
trnh din xong Nhng bn nhc du dng ca ngi da en Bob n ch chng ti v c xem
ci cch anh ta li gn Mattia, ti hiu c ngi bn ng ca ti c mi ngi yu qu
nh th no. n mt ngi anh rut cng khng c c nim vui trong nh mt, trong ging
ni nh ca anh h da en ny, ngi m "qua ci nghit ng ca thi gian buc phi tr thnh
ca s ht rong" nh anh ta bo chng ti. Nhng chng ti phi mau chng chia tay anh ta
cn i theo on, chng ti th v nh; hai ngi bn nh phi ti ch nht sau mi c dp
vui sng k nhau nghe tng lm g t khi xa cch. C l v tnh bn vi Mattia nn Bob rt
mun t thin cm vi ti, th l chng.bao lu chng ti c mt ngi bn chn tnh m nh
kinh nghim v nhng li khuyn ca anh, cuc sng Londres i vi chng ti d chu hn
sut t hi no cho ti lc ny.

C nh th chng ti n gn l Ging sinh, l ra ra i bui sng th chng ti ln ng mi
bui ti vo lc tm hoc chn gi ti nhng khu m chng ti chn sn.

Nhng nhng ngy l Ging sinh qua ri m James Milligan vn cha xut hin. Sau Ging
sinh li phi ra i ban ngy chng cn my c hi trng thy hn ta na.

Khng ni l chng ti ang bn tm v ci g, Mattia ci m tm tnh vi anh bn Bob ca
chng ti, hi anh xem c th tm c a ch mt b tn l Milligan hoc mt ng tn l
James Milligan khng. Nhng Bob tr li phi bit a v x hi ca h hoc ngh nghip ca h
th mi c, Londres nht l trong c nc Anh c bit bao ngi tn l Milligan. Chng ti
khng ngh ti chuyn ny na.

Mattia c kin nh sau: n mun chng ti quay v Php, n ni, chng ti c nhiu c
Trang 127/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
hi gp li Arthur v b Milligan hn. Lc no n cng ni i ni li ngh , nhng ti mun
trung thc vi gia nh ti nn t chi khng chu trn. Mattia khng nh rng gp c b
Milligan ti s gp gia nh ch thc ca ti. N ni th vi v rt l nhng khng ni thm g.

Thi gian c chm chp tri i, ti lc gia nh ti t b Londres i khp nc Anh. Hai
chic xe lu ng c sn li, cht y p nhng hng ha m chng c th cha ni, hng
ha th ngi ta li ra t hm b mt trong nh xe.

Cui cng mi th sn sng ra i. Ti hm trc cha ti bo cho chng ti bit l
chng ti s i theo h, nhng vn lm ngh chi n. Chng ti li i trn nhng con ng
ln.

Chng ti c theo sau hai ci xe, qua vng ng qu ti p th khng kh trong lnh. Mi khi
ti mt ngi lng ln, h a xe ra mt ch rng, h mt bn thnh xe xung by hng ra trc
s t m ca ngi mua.

- Hy xem gi c ny! Xem gi c ny!

- Cha ti la ln.

- Khng u r nh th..Ti nghe thy ting ngi mua xem hi gi ri b i:

- Ch c l n cp mi r th.

Gi h a mt v pha ti hn h chng phi nghi ng g na khi thy mt ti ln. Nu nh
h khng thy ti bi ri th Mattia thy c iu ny, bui ti n bo ti:

- Vic g cu c phi chu ng mi ni h thn ny nh, Rmi? Chng l cu ngh cnh st
yn khng hi xem ti sao ng Driscoll bn hng vi gi r th? Tt c chng ta u c th b
bt... Lm sao chng minh c l ta khng lm g? Bo cha cho mnh th no?... Ta hy xem
c c hi no l lp tc chun ngay, t c linh cm sp xy ra tai ha n ni. Xin cu, Rmi, ta
hy quay li Php i!

- Cho t vi ngy na, ri chng ta s xem.

- Mau mau ln, t cm thy nguy him chng khc g con yu tinh ngi thy mi tht ti. Cha
bao gi nhng li ni, li cu khn ca Mattia lm cho ti bi ri n nh th, mi khi nh li
nhng li ti li t bo mnh l s do d khin ti trn tr tht l hn, ti phi quyt nh mt
b thi.

Hon cnh lm nhng g m ti khng dm lm.

Mt hm cha ti n ng mt thnh ph, cho rng lm n c. Ti ni sm li
khng phi by hng nn ti v Mattia i xem trng ua nga cch thnh ph kh xa.

Nhiu cn lu c dng ln, t xa c th nhn thy nhng ct khi nh nh du gii hn
trng ua. Chng my chc chng ti ra mt con ng trng xung ni t trung mi khi
cn ci tr tri chiu nay y ln hng dng bng vn g trong c cc qun ru, xe c hoc
n gin l nhng tri ng qun ngoi tri. Qua trc mt ngn la, chng ti gp bn chng
ti, anh Bob. Thy chng ti anh vui lm. Anh cng cc bn anh t chc biu din sc
mnh v s kho lo, nhng my nhc s h trng ch li l hn thnh ra ngy mai, l ra rt
Trang 128/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
thnh cng c chiu hng vic. Nu mun, chng ti c th gip h: thay th cc nhc s, tin
thu c s chia ra lm nm, li c c mt phn cho Capi.

V chng ti t do mun lm g th lm ty thch, nn ch vi iu kin em li thu nhp kh
chng ti nhn li ngay..Nhng khi v nh thng bo cho cha ti bit vic thu xp ny, bng
ny ra mt kh khn.

- Ngy mai cha cn Capi.

- ng bo ti.

H li cn Capi cho mt cng vic bn thu no chng? Nhng cha ti lm tiu tan ni lo ngi
ca ti ngay tc khc:

- Capi tai thnh, ci g n cng nghe thy, canh gc rt tt, chng ta cn n gi xe, ng th
ny h c th ly cp hng ca chng ta. Hai a i chi n vi Bob thi, nu cng vic ko
di thu m, m c th nh vy lm, th cc con tm chng ta qun Cy Si Ln, bn ta ng
.

Sng hm sau, sau khi sn sc Capi cn thn khng n thiu thn ci g, chnh tay ti buc
n vo trc chic xe m n c nhim v canh gc, chng ti i n trng ua.

Va n ni chng ti bt u chi n ngay, v chi khng ngh cho n tn chiu ti. Cc u
ngn tay ti au but nh b hng ngn ci gai m vo, Mattia thi kn y n ht hi th
khng ni na. Tuy nhin Bob v cc bn anh vn khng thi biu din cc tit mc. Ti n,
ti tng n lc chng ti c ngh ngi, ha ra li t ci lu ca chng ti chuyn sang
mt tim ru ln, ri cc tit mc nho ln v m nhc li tip din hng hi hn bao gi ht.
C nh th cho ti na m. Ti khng cn bit mnh ang chi bn nhc g, Mattia cng chng
hn g ti. Cc bn ti cng mt r ri, lm hng mt tr din. Mt lc no mt ci so ln
phc v biu din ri ngay xung ng u ngn chn Mattia. au n ni n ku ln mt
ting, tht rch ra, tuy xng khng b gy nhng Mattia khng i c na.

Th l mi ngi quyt nh chng ti ng li trong xe ca Bob, sng mai mi tr v qun. Ng
ch c vi ting ng h nhng cng lm ti li sc, sng hm sau ti tnh dy chun b i nu
nh Mattia, lc y cn ang ng, c th i theo ti. Ra khi xe ti i li pha Bob ang nhm
la. Mi nhn anh ta ang dng ht sc lc thi ph ph di ci ni, ti hnh nh nhn ra Capi,
ang b mt cnh st dn i.

Git mnh ti ng lng ngi t hi th ngha l th no, nhng Capi, nhn ra ti, lin git tht
mnh khi dy buc, thot khi tay.ngi cnh st. Ch vi bc n chy ti ch ti v lao
vo vng tay ti.

Cnh st bc ti:

- C phi con ch ny ca anh khng?

- Anh ta hi ti.

- Vng.

- Th th ti bt anh.

Trang 129/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

V anh ta nm ly cnh tay ti. Bob ng ln:

- Ti sao anh gi thng b ny?

- Bob hi.

- Anh l anh n ?

- Khng, l bn.

- m qua c mt ngi n ng v mt thng b chui vo nh th Saint-Georges qua mt
chic ca s trn cao bng mt ci thang, c c con ch ny i theo canh gc nu c ai
lm phin h. ng l c ngi n tht.

H nhanh chng b trn khng kp mang theo con ch. Nh con ch ny chc chn ti s tm
c k gian. Th l tm c mt ri. Cha anh u?

Ti hiu ngay chuyn g xy ra: khng phi ngi ta hi mn ti Capi gi xe m
thng bo cho bn n cp trong nh th bit c ngi n! Ti phi t mnh bo cha cho mnh
thi. Mattia b cuc ni chuyn gia chng ti lm thc gic, ra khi xe.

- Anh hy gii thch cho h em lm sao phm ti c v sut m em y vi cc anh c m.
Bob dch li ti ni vi vin cnh st nhng vin cnh st khng tin nh l ti hy vng.

- Ci g chng t iu l thc?

- Cnh st ni.

- Ti th nh th ch cn sao na!

- Bob ku ln.

- ! Anh y , anh m lm chng th cn phi xem li .

- Ny anh ng c m lng nhc ti.

- Bob ni mt cch t trng.

- Ti l cng dn Anh y nh!

- Trong khi ch i, ti hy c a thng b ny i , n s gii thch vi ng thm phn sau.
Ti gi c con ch, n s gip ti tm thy my k kia..Nh t m h giam ti khng phi
a, nh ci nh t trong cht y hnh nh chng ti thy; y l mt nh t thc s ca
s c chn song ln bng st ch nhn thy tiu tan ngay mi nh vt ngc. Ton b
c ch c mt gh di v mt ci vng.

Ti ng ngi xung chic gh v suy ngh rt lung v hon cnh ng bun ca mnh. Ti hm
qua mt nh th nhng lo lng qu ti khng sao ng c. Ti cng khng th ng n thc
n ngi ta mang cho ti.

Ngc li ti v ly nc m ung, ti kht n chy hng. Ti mun chun b cc cu tr li
ci cho mnh, nhng ti hong ht qu. i ch! Mattia mi c l lm sao! L ra ti phi nghe n!

Trang 130/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Sng hm sau mt ngi cai ngc ti dn ti vo phng ln ca ta n. Mt ln gi nng thi
vo mt ti, ti nghe thy ting r rm kh phn bit. Lic mt mt ci ti thy ngay ton cnh
r nt ang quanh ti: l phng x ca ta n, trong phng y nhng ngi.

Phng x kh rng, trn cao, ca s ln, chia ra hai khong ngn cch vi nhau, mt dnh cho
ta, phn kia m ra cng chng. Trn mt ci bc cao c quan ta ngi, trc mt quan ta v
tr thp hn l ba v thm phn, cn trc ci i ngi ca ti l mt nhn vt mc o di eo
tc gi: lut s ca ti.

Lm sao m ti c c mt lut s nh? Do Mattia v Bob gi n chng? Nhng cu hi ny
cha phi lc tr li. Ti c mt lut s, th l .

Trong mt ci i ngi khc ti nhn thy Bob v hai anh bn v nhiu ngi khc na m ti
khng quen; cn trong mt ci i ngi khc na l vin cnh st cng mt s ngi. Ti hiu
y l ch ngi ca nhng ngi lm chng. Ni dnh cho cng chng ngi cht nch.

Ti thy Mattia, nh mt chng ti giao nhau, ti cm thy mnh can m tr li.

Mt trong cc thm phn ln ting, ng gii thch tm lc tnh hnh cu chuyn: mt v n cp
xy ra nh th Saint-Georges, k cp l mt ngi n ng v mt a b, dng thang leo vo
nh th qua mt ca s m chng p v knh ra, chng mang theo mt con ch canh gc.
Mt ngi qua ng v mun thy.l v c nh sng le li trong nh th, ng ta lng nghe th
c ting nh ting v, ngay tc khc ng nh thc ngi coi nh th dy; ngi ta n kh
ng nhng con ch sa ln th l trong khi mi ngi m ca bn k cp tu thot qua ca s
b li con ch; con ch ny trong khi cnh st Jerry dn i nhn ra ch mnh chnh l thng
b ngi trn ci gh di kia, cn tn k cp th hai th ang ln theo du vt.

Sau mt vi nhn xt chng t ti phm ti, ng thm phn ngng li, sau mt ging the th
ct ln: "Im lng!" Quan ta khng bun nhn v pha ti m nh t ni vi chnh mnh, hi ti
tn tui, ngh nghip.

Ti tr li nhng cu hi ca quan ta sau xin php c ni bng ting Php. Ti gii thch
mnh khng th nh th vo gi c bi v lc ti ng ni trng ua nga cng vi
cc bn ti.

- Vy anh gii thch th no v s c mt ca con ch ca anh trong nh th?

- Quan ta hi, t ra km tin tng nhng li khng nh ca ti.

- Ti khng gii thch. Con ch khng i cng vi ti. Bui sng ti buc n vo mt chic xe
ca chng ti.

Ti khng ni g thm v s cho ngi ta nhng v kh chng li cha ti. Ngi ta gi mt nhn
chng, ngi ny tuyn th trn quyn Thnh Kinh l s ni s tht, khng v ght hoc v yu.
l mt con ngi nhn hu, thp ln, trng cc k oai v mc du mt th , mi th xanh
nht: l ngi gi nh th.

ng ta bt u k l di dng, no l mnh ang hoang mang v phn n nh th no khi ngi
ta n nh thc bo l c k trm trong nh th; no l lc u c tng mi ngi a mnh,
nhng ai li a vi nhng ngi c tnh cch nh ng bao gi, cho nn ng hiu l xy ra
Trang 131/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
mt chuyn g nghim trng; ng vi chy ti, m ca nh th ra, v thy... mt con ch
trong . Ti khng c g tr li cho vic ny, nhng lut s ca ti sut t u khng ni g
bn ng dy, lc lc b tc gi, xc li chic o di trn vai v ln ting:.

- Ti qua ai ng ca nh th?

- ng ta hi.

- Ti.

- Ngi gc nh th tr li.

- ng c chc khng?

- Ti lm g l chc chn lm vic y.

- c; th ng c chc chn kha c con ch trong nh th khng?

- Nu con ch c trong nh th th ti sao ti khng trng thy n.

- Mt ng c tt khng?

- Mt ti cng nh mt mi ngi.

- Cch y su thng, c phi ng m u vo bng mt con b phi mnh treo trc ca
mt ca hng bn tht khng?

- Ti khng thy mt cu hi nh vy c li g khi a ra cho mt ngi c tnh cch nh ti.

- Ngi gi nh th ku ln mt ha xanh ra.

- Xin ng ht lng lm n tr li cu hi ny.

- ng l ti c va vo mt con b treo mt cch v thc trc ca mt hng tht.

- ng khng trng thy n ?

- Lc y ti ang bn tm ngh ti chuyn khc.

- Khi ng ng ca nh th c phi ng va n cm ti xong khng?

- Hn l th ri.

- Th khi ng m u vo con b ng cha n cm ti ch?

- Ri, nhng...

- Trong khi n cm ti ng ung my vi bia?

- Hai.

- C khi no ung nhiu hn khng?

- i khi ba.

Trang 132/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
- Sau ba cm c ung mt cc ru trng pha chanh vi ng na ch?

- Thnh thong thi.

- My cc?

V ngi gi nh th khng tr li, mt cng ngy cng xanh, ng lut s li ngi xung, va
ngi va ni:

- Cuc thm vn ny t ra rng c th con ch b ngi lm chng va ri kha trong nh
th t trc. ng ny c sau ba cm.ti do bn lng lo lng ci g nn khng nhn thy c
nhng con b na. l tt c nhng g ti mun bit. Gi m dm, chc l ti m hn ng
lut s. Ti thot ri!

Sau ngi gi nh th, ngi ta cn nghe nhiu ngi lm chng khc, ri nghe n cc bn
ti. Cuc hi cung chm dt, quan ta hi ti c mun ni thm g khng. Ti tr li l ti v
ti, ti xin ph thc mnh vo cng l ca ta n.

Lc quan ta cho c bin bn ri tuyn b ti s chuyn sang nh t ca qun ch i bi
thm on quyt nh xem c b gi ra ta i hnh hay khng. Ti xu i trn chic gh di.

Rt lu sau khi vo li nh t, ti tm ra l do gii thch cho mnh v sao khng c tha:
Quan ta cn i bt c nhng ngi vo trong nh th , xem ti c ng la vi h
khng. ng thm phn ni l ngi ta ang theo ht h; chng bao lu na ti s phi au kh
v nhc nh xut hin bn cnh h trn gh ca ta i hnh.

Bit bao cu hi trong c ti lm cho thi gian tri nhanh hn ti qua. Trc na m mt cht,
ti nghe c ting kn y, ti nhn ra cch chi kn ca Mattia. Ting kn vng ti tai ti qua
bc tng trc mt ci ca s phng giam ti. Cng vi ting kn c ting bc chn v ting
r rm m h.

Ti n m ca s ra. Ti m v cng thn trng trnh cho n ku ln, cui cng nh ht sc
nh nhng ti t c kt qu. Ti ng lng tai nghe ngng. Bng nhin c u ai th ln
trn b tng:

l u Bob. Anh ta ly tay ra hiu cho ti ng xa ca s ra. Ti nghe theo tuy khng hiu
g. Tay kia hnh nh Bob cm mt ng x ng, ln ming. Ti nghe thy mt ting thi
ng thi trng thy mt cc trn mu trng bay vo ri di chn ti. Ngay lp tc u Bob
bin mt, ting kn y cng im. Ti khng nghe thy g na.

Ti ng ca s li, v ly cc giy m ra c: "Ti mai ngi ta a cu n nh t qun. Cu
s i tu v trong toa tu cng vi mt cnh st. Hy ngi gn ca toa ch cu bc ln;.i
c bn mi nhm pht (nh xem ng h cho k) tu s i chm li v c ch ngot; hy
m cnh ca toa tu ra v dng cm lao xung, khi lao hai tay dui ra pha trc sao cho ri
xung trn hai chn; ti t mt ci leo ln sn dc bn tri, bn t s cng mt ci xe v
mt con nga tt; ng s g c; hai ngy sau ta s v n Php; can m ln!" Ti th l thot
ri! Khng phi xut hin trc ta i hnh! i! Nhng ngi bn tt!

Tuy nhin trong nim vui bng bt ti c mt ngh bun: Cn Capi? Nhng ti nhanh chng
gt b ngh ny. Khng i no Mattia b Capi. Nu n tm c cch cho ti vt ngc n
Trang 133/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
cng tm c cch cho Capi trn thot.

Ti c i c li mu giy hai ba ln na ri nhai nut n i. Ti ng yn .

Thi gian tri kh nhanh v chiu hm sau, mt vin cnh st vo ngc ti bo ti i theo. Ti
hi lng thy l mt ngi khong nm mi tui thn hnh khng c v mm mi lm. Vy
l mi vic c th din bin theo ch dn ca Mattia, lc tu sp chy ti ngi gn ca toa tu,
vin cnh st ngi trc mt ti, ch c hai chng ti trong toa.

Ti da vo ca toa tu m ca knh m ra, ti xin php vin cnh st c nhn quang cnh
bn ngoi ni chng ti i qua, vin cnh st ng . ng ta s g c ch? Tu ang chy nhanh.
Bng nhin khng kh lnh tt vo mt ng ta, ng ta i xa ca toa tu vo ngi gia toa. Ti
chng bit lnh l g, nh nhng th tay tri ra ngoi m nm ca sn, tay phi th gi ly cnh
ca. Sau bn mi nhm pht nh Mattia dn, u tu r ci v chy chm li. n lc ri.
Ti nhanh nhn y cnh ca tu v nhy xung xa nht c th. Ti ri xung mt ci h. C
sc mnh qu lm ti ln ra t, ngt i.

Khi tnh li ti c tng mnh vn cn trong tu v thy mnh ang c mang i theo mt vn
hnh nhanh; ti nghe thy ting bnh xe ln; ti nm trn mt lp rm. M ti trn ti c ai
vut ve, mt ci vut ve mm v m.

Ti m mt. Mt con ch mu vng nm trn mnh ti v ang lim cho ti. Lung mt ti gp
mt Mattia ang qu bn cnh ti..

- Cu thot ri.

- N va ni va gt con ch ra, m ly ti.

- Chng ta ang u th ny?

- Trn xe nga do Bob ch.

- Em th no ri?

- Bob hi.

- Em cng khng bit na. C l tt thi, hnh nh th.

- C ng tay, c ng chn xem no.

- Bob ku.

ang nm thng trn nm rm, ti lm nh Bob bo.

- Tt ri, - Mattia ni, - khng ch no b gy c.

- Nhng mi vic xy ra th no nh?

- Cu nhy tu, chn ng lm cu chong vng, cu ri vo trong h, khng thy cu u Bob
bn chy xung sn dc trong khi t gi cng nga, Bob b cu ln. Chng mnh tng cu
cht c y. S qu!

- Cn vin cnh st th sao?
Trang 134/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- i theo tu. Tu c dng li u.

Ti bit nhng iu c bn. Ti nhn quanh thy mt con ch vng nhn ti u ym, i mt
du dng.

- Cn Capi?

- Ti hi.

- N u?

Mattia cha kp tr li th con ch vng nhy ln ngi ti va lim ti va khc.

- N y thi!

- Mattia ni.

- Bn t nhum n i.

Ti vut ve li ch Capi tt bng, ti hn n. Bob quay li pha chng ti v bo Mattia:

- Em cm cng nga mt lt, anh phi lm cho khng ai nhn ra ci xe khi n ch chn
ng na. y l mt ci xe ph vi bt trn nhng ci vng, Bob bn t nhng ci vng
vo trong xe, vi bt th gp lm t, anh bo ti ly vi bt ph ln ngi v khuyn Mattia cng
n mnh di tm vi. Lm nh vy ci xe hon ton thay hnh i dng. Nu ngi ta ui theo
chng ti, cc du hiu mi ngi k li s lm mi tm kim b lc hng.

- Ta i u th ny?

- Ti hi Mattia khi n nm di bn cnh ti.

- i Littlehampton, y l mt hi cng nh, y Bob c ngi anh rut ch huy mt ci tu
chuyn i Php mua b v trng Norman-die, Isigny. Nu ta trn thot m chc chn l.chng
ta s trn c - l nh Bob. Bob lm tt c y; ch cn t, thng b khn kh ti
nghip, t lm g c cho cu u! Chnh Bob ngh ra cu phi nhy tu, Bob mn bn b ci
xe v con nga ny, ri li kim cho ta mt ci tu m v Php, bi v nu cu i tu chy
bng hi nc cu s b bt ngay. Cu xem y, c bn b tt tht l sung sng.

- Cn Capi, ai c nh em n i theo?

- T, nhng Bob l ngi quyt nh nhum lng n thnh mu vng ngi ta khng nhn ra
n na, chng mnh n trm n t vin cnh st Jerry; nh rng Capi cng cm thy t c
chuyn g nn t mun lm g th lm; hn na Bob cn bit r tt c mi thut ca bn
n cp ch.

- Cn chn cu th no?

- Khi ri, hoc gn nh khi; t chng cn th gi ngh n n na. Chng ti i rt nhanh v
nga tt, Bob nh xe cng gii. Tuy nhin chng ti phi dng li cho con nga th mt cht
v cho n n. Bob dng li gia rng, tho nga v eo vo c n mt ci ti dt ng y la
mch ly trong xe; m ti nh bng, t c nguy c b bt li. Lc ti lin ni chuyn vi Bob,
Trang 135/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
ni vi li cm ng cm n anh, nhng anh khng cho ti ni ht nhng iu ti cm thy.

- Bn em gip anh, - anh ni v bt tay ti, - gi n lt anh: hn na em gn nh anh rut
ca Mattia ri cn g, m i vi mt cu b tt nh Mattia th ngi ta sn sng lm cho n mi
vic. Ti hi anh xem chng ti cn xa Little-hampton khng; anh tr li cn phi i hai gi na
v chng ti phi gp ln v tu ca anh anh c n th by l i Isigny, thy triu ln vo sng
sm, m hm nay l th su ri. Chng ti li ln nm trn rm di tm vi bt, con nga
c ngh ngi gi i rt nhanh.

- Cu c s khng?

- Mattia hi ti.

- C v khng. T rt s b bt li nhng xem ra ngi ta khng bt li t c. Ch c iu c
giy v t, l i trn chng khc g mnh c ti. S bo cha cho mnh th no by gi?

- Bn mnh cng ngh n iu , nhng Bob tin rng phi lm tt c cu khi phi.xut
hin trn gh ca ta i hnh. Phi ngi th phin lm, ngay c c tha bng cng vy; t
th t khng dm ni g, bi v khng nh th no cng phi a cu v Php, t s rng nh
c th khin t khuyn cu lm chng.

- Cu lm th l phi, v d xy ra ci g chng na th t cng ch c th cm n cu v anh
Bob m thi.

- S khng xy ra ci g u, yn tm i. Khi tu ha n ga, vin cnh st ca cu s bo co
chuyn cu, nhng trc khi t chc xong vic tm cu th mt khi th gi ri. M ta th li
phi nc i. Hn na h u bit ta xung tu Littlehampton m theo. Chc chn l, nu h
khng theo ht chng ti, chng ti s c c may xung tu khng lo g c, nhng ti khng
yn tm bng Mattia.

Trong khi con nga ca chng ti, c Bob iu khin mt cch mnh m, vn tip tc
chy trn rt nhanh trn con ng vng v. Ch thnh thong chng ti mi bt gp mt vi
chic xe khc. Nhng ngi lng chng ti i qua u im ng, thnh thong lm mi c mt ca
s cn sng n mun; ch c vi con ch ch n xe chng ti ang chy nhanh nn sa
theo m thi. Sau khi leo mt on ng dc ng, Bob dng nga li cho n th, chng ti
xung xe, dn tai xung t nghe ngng, nhng ngay c Mattia, tai thnh hn chng ti, cng
khng nghe thy ting ng no kh nghi; chng ti tip tc cuc hnh trnh trong bng ti v
tnh lng ca m trng. By gi khng phi chng ti nm di tm vi bt trn na m l
trnh lnh, mt ln gi lnh thi kh lu. Khi chng ti th li lim mi, chng ti thy v
mn ca mui; gn n bin. Chng my chc chng ti nhn thy mt lung nh sng c
tng khong cch u n bin i ri li hin ra rc r: l mt chic n pha. Chng ti
n ni. Bob dng nga, a n i thong th nh nhng vo mt con ng ngang. Ri anh
xung xe, bo chng ti c yn , gi ly nga. Anh i xem anh ca mnh khi hnh cha
v liu chng ti xung thuyn c nguy him khng.

Ti th tht l thi gian Bob vng mt i vi ti sao m lu qu. Chng ti khng ai nig ch
nghe sng bin p vo b ct si gn u y vi ting ng u u cng lm tng ni xc
ng ca chng ti. Mattia run bn ln, ti cng vy.

Trang 136/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Cui cng chng ti nghe thy ting bc chn con ng lc ny Bob i. Chnh l Bob tr
li. Anh khng i mt mnh. Khi anh ti gn, chng ti trng thy mt ngi i cng vi anh,
l mt ngi n ng mc chic o va-ri bng vi du v i mt ci m len.

- y l anh anh, - Bob ni, - anh y sn lng nhn cc em ln tu. Ta chia tay nhau y thi.
Chng ta s gp li nhau trong nhng hon cnh tt p hn, anh ha vi cc em nh th. Anh
khng ni thm li no na v m hn tng a chng ti, rt xc ng. Hng chng ti nghn
li khng bit ni g. Bob ra i khng mt ting ng trong m ti.

Chng ti i theo anh anh, v chng bao lu i vo nhng con ph tnh mch ca thnh ph,
ri sau vi khc ngot ra ti bn cng, gi bin qut vo mt chng ti. Anh ca Bob ch con tu
ca mnh cho chng ti, khng ni g.

Vi pht sau chng ti xung tu, anh a chng ti vo mt ca-bin nh.

- Hai ting na anh mi khi hnh, - anh ni.

- Bn em ng gy ting ng nh.

Khi anh kha ca ca-bin Mattia s vo vng tay ti khng mt ting ng, m hn ti. N
khng run na..

Trang 137/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 16 - Tu Thin Nga


Anh ca Bob i khi, con tu im ng mt lc ri dn dn hot ng ln. Nhiu ting chn vang
ln trn cu tu, dy cho c th xung, rng rc nghin ln kn kt; ting dy xch cun vo
ri th ra; ngi ta quay ci ti ng; bnh li rn ln v bng nhin con tu nghing hn sang
bn tri ri bt u rp rnh. Chng ti ln ng.

Lc u con tu rp rnh chm v nh, chng bao lu chao o nhanh v d di; tu nh b
nhn chm xung trc khi chao o v hng tng sng bin t ngt nh vo sng mi tu v
mn phi tu.

Mattia, ging nh ln chng ti sang Anh, bun nn d di. Ti cm tay n:

- Ti nghip Mattia qu i mt!

- Khng sao. Cu c cu thot.

- N ni.

- Khng ng thot c nh th ny. Ngay lc cnh ca ca-bin m ra:

- Nu cc em mun ln cu tu, - anh ca Bob ni, - th c ln khng nguy him g u.

- u m hn ?

- Mattia hi.

- Nm yn trn ci gh nm .

- Cm n anh, th th em nm yn y vy.

- Thy th s mang cho bn em cht g n cho m bng.

- Thuyn trng ni.

Ti mun li bn Mattia, nhng n y ti ln cu tu, c nhc i nhc li mi:

- Khng sao c, cu c cu thot ri, t khng sao hnh dung c t li thch c say sng
nh th ny.

- Nu gi c tip tc nh vy, - thuyn trng bo ti, - th chiu ti nay ta s n Isigny sm
thi; chic tu bum Thin Thc ny chy tht lm.

C mt ngy trn bin, c th hn mt ngy na l khc!

Tuy nhin thi gian c tri, ti ln cu tu chi ri li xung ca-bin, t ca-bin li ln cu.tu cho
ht th gi. Vo mt lc no , trong khi ti ni chuyn vi thuyn trng, anh a tay ch v
pha ng-nam, ti nhn thy mt ci ct cao mu trng in hnh trn nn tri xanh nht.

- Barfleur y.

Trang 138/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Anh bo ti.

Ti lp tc chy xung bo tin vui ny cho Mattia: th l chng ti nhn thy nc Php;
nhng t Barfleur n Isigny cn xa, bi v cn phi i dc sut bn o Cotentin mi vo ti
Vire v Eure. Khi tu Thin Thc cp bn th qu mun, thuyn trng mi chng ti ng li
trn tu, sng hm sau chng ti mi chia tay nhau sau khi cm n anh rt phi php.

- Khi no cc em mun tr li Anh, - anh ni v bt tay chng ti tht mnh, - th tu Thin
Thc, th ba no cng t y i, anh sn sng ch cc em.

Ln khi tu bum, vic u tin chng ti bn tm l i tm mt ti lnh c v mua hai o s mi,
hai i tt di, mt mu x phng, lc, kim ch, khuy o v cui cng l mt bn nc
Php, v ton b c ca chng ti li c nh Driscoll.

Gi y sang ti nc Php, chng ti i u? Theo con ng no? l cu hi khuy
ng chng ti khi chng ti ra khi Isigny theo ng Bayeux.

- T th sang tri hay sang phi u c, chng bn no hn bn no, - Mattia ni, - t ch i
hi mt iu.

- iu g?

- i theo mt dng sng ln hoc sng nh hoc sng o, bi v t c mt nh th ny. Ti
bo Mattia ni cho ti nghe, n ni tip:

- Hi Arthur m, b Milligan a n i chi trn tu, cu gp Arthur ang i nh th trn tu
Thin Nga ch g?

- By gi n khng m na.

- Tc l n kh hn thi; cn trc kia ngc li, n rt m v ch sng c nh s chm sc
ca m n m thi. Cho nn t ngh l, cho n khi hn, b Milligan vn cn a n i chi
trn tu, trn cc sng ln, sng nh, sng o no ch c tu Thin Nga; cho nn, nu ta c
i theo nhng dng sng ln, nhng con sng nh th ta s c c may gp li c tu Thin
Nga..

- Ai bo l tu Thin Nga Php?

- Chng ai bo c. Tuy nhin, v tu ny khng i trn bin c, ta phi tin l n cn Php.
T th t mun chng ta gp li b Milligan, ta khng c l l chuyn .

- Nhng cn Lise, Alexis, Benjamin, ch tiennette!

- Trn ng i tm b Milligan ta s gp h: nh vy ta phi lm sao ti c dng chy ca
mt con sng hoc mt con sng o. Ta hy tm trn bn xem sng no gn y nht. Bn
c tri ra trn mt c ng i, chng ti tm con sng gn nht: l sng Seine.

- Ta ti sng Seine.

- Mattia ni.

- Sng Seine chy qua Paris.
Trang 139/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Th lm sao?

- nh hng lm ch; t nghe c Vitalis ni khi ngi ta mun tm ai, c n Paris m tm. Nu
cnh st Anh tm t v v n cp nh th Saint-Georges th sao, t khng mun h tm thy t
v nu vy vic chng ta i khi Anh chng ha ra v ch.

- Cnh st Anh theo tm cu tn bn Php?

- T khng bit, nhng nu th tht th ta khng nn i Paris.

- Ta c th theo sng Seine n ngoi Paris thi, ta khng vo Paris m n ch xa hn v li
c i theo n l c ch g. T, t cng chng mun gp li Garifoli.

- C l.

- Th th ta c lm nh vy, ta s hi thm cc thy th ng sng, nhng ngi ko thuyn,
v v tu Thin Nga khng ging vi nhng con tu khc, nu n chy qua sng Seine th ngi
ta phi nhn thy ch; ta m khng tm thy n th li tm trn sng Loire, sng Garonne,
trn tt c cc con sng ca nc Php, cui cng th no cng tm thy.

Ti khng c g phn i kin ny; th l chng ti quyt nh tip cn dng chy ca sng
Seine ri c i dc theo sng, ngc dng ln pha thng ngun.

Sau khi ngh n bn thn mnh, n lc chng ti lo n Capi, nhum vng nh th n u
cn l Capi na. Chng ti mua x phng mm, ti con sng nh u tin em n ra ch xt
tht mnh. Nhng thuc nhum ca Bob thuc loi ho hng, phi tm rt nhiu ln, ch x
phng tht k trong nhiu tun nhiu thng Capi mi tr li mu bm sinh ca n c..May
thay, Normandie l x s ca nc cho nn ngy no chng ti cng c th tm cho n.

Qua Bayeux, Caen, Pont-lvque v Pont-Aude-mer, chng ti tip cn sng Seine Bouille.
Khi m, t trn nhng ngn i cao ph rng v ch r ca mt con ng rm mt, Mattia
t nhin nhn thy sng Seine vch mt ng cong ln gia ni chng ti ang ng ri sau
thong th a dng nc m m v mnh m ca mnh i y i , dng nc trn ph
y tu bum trng v nhng con tu chy bng hi nc khi bay ln n tn ch chng ti,
n tuyn b li c cm tnh vi nc tr li v hiu c v sao ngi ta sung sng c th
mnh theo dng sng m m ny gia nhng ng c ti xanh, nhng cnh ng c trng
trt mu m v nhng khu rng ti thm.

- Chc chn b Milligan a Arthur i chi trn sng Seine ri.

- Mattia bo ti.

- Ta s bit ngay thi khi hi chuyn nhng ngi trong lng di kia. Lc ti cha bit hi
chuyn nhng ngi Normandie kh th no.

- Cc cu hi mt con tu t Havre hay t Rouen ti? N l tu hay l thuyn nh? Hay con,
hay s lan, hay xung?

Khi tr li k tt c nhng cu hi h t ra cho chng ti, chng ti mi hi chc chn tu
Thin Nga cha bao gi ti La Bouille hoc nu c i qua, th l i qua vo ban m nn khng
Trang 140/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
ai nhn thy.

T La Bouille chng ti i Rouen, y s tm kim ca chng ti khng em li kt qu no
kh quan hn; Elbeuf ngi ta cng khng th ni g vi chng ti v tu Thin Nga; n
Poses, ni c nhiu cng, nhiu tu b i qua, cng th.

Nhng chng ti khng nn, vn tin ti, lin tc hi thm: chng em li hy vng g ln lao,
bi v tu Thin Nga khng th bt u khi hnh t mt im gia chng c. B Milligan v
Arthur phi ln tu Quyllebeuf hoc Caudebec, th th mi c th hiu c, hoc tt hn l
Rouen; nhng v khng tm thy du vt cuc hnh trnh ca h, chng ti nh phi i Paris,
hoc xa hn Paris.

V chng ti khng phi ch c i, m cn phi kim sng hng ngy, nn mt nm tun chng
ti mi t Isigny n c Charenton.

n y mt cu hi c t ra: chng ti c i theo sng Seine, hay i theo sng Marne? Ti
lun t hi khi nghin cu bn ..May mn thay n Charenton chng ti khng phi ngn
ng g na v hi mt ci ngi ta tr li ngay l ln u tin h nhn thy mt ci tu ging tu
Thin Nga; l mt ci tu ch i du ngon c mt ci hin.

Mattia sung sng qu nhy mt iu ngay trn k sng ri cm cy v cm in cung chi mt
hnh khc chin thng.

Trong lc ti tip tc hi mt thy th ng sng nhit tnh tr li ti; khng cn nghi ng
g na ng l tu Thin Nga ri; n i qua Charenton cch y hai thng ngc dng sng
Seine. Nh vy n i trc chng ti qu lu.

Nhng cn g! Cui cng theo kp n l c. Thi gian khng cn l vn g na; iu ch
yu, tuyt vi nht, k l nht, l tm thy tu Thin Nga.

- Ai c l no?

- Mattia ku ln.

Chng ti khng cn dng li hi thm tin tc na, tu Thin Nga ng trc chng ti; ch
vic i theo sng Seine.

Nhng Moret, con sng Loing vo sng Seine thnh ra n y li phi hi nhng cu hi
ca chng ti; ngi ta ni tu Thin Nga tip tc ngc dng sng Seine. Ti Montereau, li
phi hi na. Ln ny tu Thin Nga b sng Seine i vo sng Yonne; tu ri Montereau
hai thng, trn tu c mt b qu phi tr tui ngi Anh v mt cu con trai lun nm dui
thng trn ging.

Trong khi i theo tu Thin Nga nh vy chng ti ti gn Lise, tim ti p mnh khi t hi
trong khi nghin cu bn : sau Joigny, b Milligan chn sng o Bourgogne hay sng o
Nivernais? Chng ti ti ch hp lu ca hai con sng Yonne v Armencon; tu Thin Nga tip
tc i ngc dng sng Yonne: chng ti s i qua Dreuzy v gp Lise. Em s ni cho chng ti
bit v b Milligan v Arthur.

Sut t khi chy theo tu Thin Nga chng ti chng mt th gi my cho biu din na, Capi
Trang 141/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
khng sao hiu c ti sao chng ti li vi v nh th.

- Nhanh ln, - Mattia ni, - ui cho kp tu Thin Nga.

n ti khng bao gi chng ti phn nn v mt mi d on ng i c xa n u.chng
na; ngc li chng ti tha thun mai li ra i t sng sm.

- nh thc t nh.

- Mattia bo, xa nay n vn thch ng. V mi khi ti nh thc n bao gi n cng vng dy
rt nhanh.

Thnh thong n t ra rt tham n.

- T ch mong b Milligan vn cn c bp lm bnh kem mt rt ngon cho cu y, - n ni, -
chc l ngon lm, bnh kem mt m y.

- Cu cha n bao gi ?

- T n bnh kp mt to nhng cha n bnh kem mt m, mi nhn thy thi. Nhng th
nho nh trng trng gn vo mt l ci g y nh?

- Hnh nhn y.

- i!

V Mattia h ming nh th ang nut c mt ci bnh kem mt m. V sng Yonne c rt
nhiu on quanh co gia Joigny v Auxerre m chng ti th i theo ng ci, cho nn chng
ti c li mt s thi gian so vi tu Thin Nga, nhng t Auxerre tr i th ht kh nng ny
bi v tu Thin Nga, theo sng o Nivernais, chy rt nhanh trn ln nc yn tnh. C n
mi ci cng chng ti li thu nhp thm tin tc, v trn sng o t tu b qua li ai cng
n con tu trng rt t ging cc con tu khc ny.

Khng nhng ngi ta ni v tu Thin Nga vi chng ti m con ni ti b Milligan "mt phu
nhn ngi Anh rt tt" v v Arthur "mt cu b hu nh lc no cng nm trn ci ging t
trn cu tu, di mt ci hin ph y cy l v y hoa, nhng thnh thong cu ta cng ng
dy." Vy l Arthur c kh hn.

Chng ti ti gn Dreuzy; cn hai ngy, ri mt ngy, ri vi gi. Cui cng chng ti nhn ra
khu rng ma thu nm ngoi i chi vi Lise, c ci cng, c cn nh nh ca b Catherine.

Tuy chng ai ni vi ai cu no nhng c hai chng ti, ti v Mattia cng ng lng ro bc,
chng ti khng i na m chy, Capi chy ln trc bo cho Lise l chng ti n; em s
ra n chng ti.

Tuy nhin chng ti khng trng thy Lise ra khi nh, chnh Capi chy ra nh b ngi ta
ui..Theo bn nng c hai chng ti dng ngay li v t hi th l ngha th no, c chuyn g
xy ra? Sau chng ti tip tc i khng ai tht ln c li no.

Capi tr li ch chng ti, tiu nghu tin sau chng ti. Mt ngi n ng ang vn ci van
ca cng, khng phi ch ca Lise. Chng ti i ti tn nh; mt ngi n b m chng ti
khng quen ang i i li li trong bp.
Trang 142/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

- Tha, chng ti hi b Suriot .

- Chng ti hi b.

B ta nhn chng ti mt chp trc khi tr li, ta nh chng ti a ra mt cu hi ng
ngn.

- B y khng y na.

- Cui cng b ta p.

- Th b y u ?

- Ai Cp Ti v Mattia nhn nhau, sng s. Ai Cp. Thc ra chng ti cng khng bit nc
ny ch no nhng m h ngh rng n rt xa, bn kia bin c.

- B c bit em Lise khng ?

- Bit ch! N i theo tu mt b ngi Anh ri.

Lise trn tu Thin Nga! Chng ti nm m chng? Ngi n b tr li chng ti l chng ti
ang trong thc t hin nhin.

- Cu l Rmi chng?

- B hi ti.

- Vng.

- Khi ng Suriot cht ui...

- B bo chng ti.

- Cht ui!

- Cht ui trong ca cng y! , cc cu khng bit y thi, sinh ngh t ngh m! Lc
ng Suriot cht ui, Catherine lng tng lm. Nhng bit lm th no? Tin thiu th lm sao
to ra mt sm mt chiu c. Mt b trc y Catherine lm v em, cho Catherine mt
ch dy cc con b Ai Cp. Catherine khng bit lm th no v vng Lise. Th l mt bui
chiu kia c mt phu nhn ngi Anh a a con trai m i chi trn thuyn dng li ni ca
cng. H ni chuyn vi nhau, b phu nhn ang tm mt a tr chi vi con b, bn nhn
nui Lise ha trng nom em v cha cho em khi bnh. B phu nhn tt qu.

Catherine ng . Lise ln tu, Catherine i Ai Cp. Chng ti thay th ng Suriot. Trc
khi.i, Lise yu cu d mnh gii thch cho ti ti ni li vi cu khi cu n thm n. S tnh
l nh th.

Ti ng c ngi khng tm c li no m ni, nhng Mattia vn tnh to.

- Vy th sau b ngi Anh i u ? -N hi.

- i min Nam nc Php hoc Thy S; b ngi Anh ni s vit th, cho ti a ch nhng
Trang 143/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
cha thy.

Trong khi ti vn cn sng s th Mattia lm mt iu m ti khng ngh ti, n ni ngay:

- Cm n b.

Chng ti li i theo tu Thin Nga khng chm tr. Chng ti ch dng li ng v kim
vi ng xu.

Ti Decize, ni sng o Nivernai vo sng Loire, chng ti hi thm tin tc tu Thin Nga
th c bit n i theo con sng o bn, chng ti c theo con sng o i Digoin, ri
sau theo con sng o chnh gia m ti Chalon.

Bn ca ti ch ra rng, nu t Charolles chng ti i thng n Mcon th s khi phi i
vng trong nhiu ngy, nhng quyt nh qu liu lnh c ti v Mattia u khng mun theo,
ng nh tu Thin Nga dng dc ng th chng ti m ra vt qua n, ri li phi quay tr
li. Th l chng ti xung sng Sane t on Chalon i Lyon.

Gia nhng chic tu qua li trn sng Rhne v sng Sane, c l tu Thin Nga i qua m
khng ai thy. Chng ti hi cc thy th, nhng ngi ch thuyn v tt c nhng ai sng trn
k sng, cui cng chng ti tin chc b Milligan ti Thy S, do chng ti theo sng
Rhne m i.

Ti Seyssel chng ti i xung b sng; tht ngc nhin bit bao khi t xa ti nhn ra tu
Thin Nga.

Chng ti bt u chy, ng tu Thin Nga ri, tuy nhin trng n nh mt chic tu khng c
ngi; n c th neo mt cch chc chn ng sau mt ci c bo v n. Trn tu cc ca
ng kn c.

Chuyn g xy ra vy? C g xy n vi Arthur khng? Vi Lise khng?.Chng ti dng chn,
tim nght li v lo lng.

C mt ngi ng gn , chng ti hi ng ta. chnh l ngi trng coi tu Thin Nga.

- B ngi Anh trn tu vi mt cu con trai m v mt c b cm ang Thy S. B b con
tu li v tu khng ngc sng Rhne ln xa hn c. B phu nhn i xe nga vi hai a tr
con v mt b gip vic; cc y t khc i sau cng vi hnh l; ma thu b mi tr li ly tu
Thin Nga, s theo sng Rhne xung tn di bin v qua ma ng min Nam nc Php.
Chng ti li th c. Tt p c thi.

- Vy th by gi b phu nhn u ?

- B thu mt ngi nh ngh bn b h Genve, mn Vevey y, nhng ti khng bit r ch
no. Ln ng i Vevey ngay!

Bn ngy sau khi ri Seyssel chng ti bt u tm quanh khu Vevey gia bit bao bit th tri
di duyn dng sut t ci h nc xanh trong ti nhng sn ni ph xanh l cy rng xem
b Milligan, Arthur v Lise trong ci bit th no. Th l cui cng chng ti n ni, va
vn cn c ba xu trong ti v giy vt hn gt.

Trang 144/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
Tt nht l ch thn chng ti phi tm v i thm tt c nhng ngi nh m ngi ngoi quc
c th c tr; thc t iu ny khng ly g lm kh, chng ti ch vic biu din cc tit mc
ca chng ti trong tt c cc ph.

Ch mt ngy chng ti i khp Vevey v thu c kh nhiu tin.

Ngy hm sau chng ti tip tc tm kim vng ngoi vi Vevey, chng ti chi n trc ca
s nhng ngi nh mt ngoi p mt cht; nhng n ti chng ti li ra v nh hm trc; y
th m chng ti i sut t h ln tn trn ni li t trn ni xung h, nhn quanh nhn qut,
chc chc li hi thm nhng ngi m chng ti cho l sn sng nghe v sn sng tr li.

Ngy hm ngi ta cho chng ti hai tin vui ht khi tr li l tuy khng bit tn nhng h
bit r b phu nhn m chng ti ni ti.

Mt ln h ch cho chng ti ti mt nh ngh gia lng chng ni, ln kia h khng nh b ta
bn b h. ng l hai b ngi Anh tht, nhng khng phi b Milligan..Mt bui chiu, chng
ti biu din ha nhc gia ph, trc mt ch c mt ci cng st m chng ti ch ht vng
vo , sau lng chng ti l mt bc tng, chng ti khng quan tm.

Ti ht n inh tai nhc c on u bi ca ca ti v Na-p-li v ang chun b ht tip sang
on sau th bng nhin chng ti nghe thy ng sau, bn kia bc tng, mt ting ku; ri
c ai ht ln on hai ca bi ht bng mt ging yu t v nghe rt l tai: Ging ai th nh?

- Arthur chng?

- Mattia hi.

Khng, khng phi Arthur. Khng th chu ng ni na, ti ku ln:

- Ai ht nh?

V ging kia tr li:

- Rmi!

Tn ti thay cho cu tr li! Ti v Mattia nhn nhau sng s. Chng ti c ng ngy ra nh
vy trc mt nhau. Ti bng thy ng sau Mattia, u bc tng, pha trn mt hng giu
thp c chic mi-xoa trng vy vy trong gi; chng ti chy li pha .

Ch mi ti khi chy ti hng giu chng ti mi bit cnh tay vy ci khn l tay ai:

- Lise! Cui cng, chng ti tm thy em, cng vi em s l b Milligan v Arthur. Nhng ai
ht mi c ch? l cu hi m c hai chng ti, Mattia v ti cng ng thi hi em,
ngay khi chng ti tm ra li ni.

- Em ch ai.

- Lise ni.

Lise ht! Lise ni!

nh rng trc y bao ln ti nghe ni mt ngy kia Lise s tr li ni c rt c th l
Trang 145/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
nh mt xc ng tht mnh; ti vn khng sao tin c iu xy ra. y th m iu li
thc hin c y; em ni c; php thn hon thnh; v chnh l nh nghe ti ht,
thy li ti tr v vi em trong khi tng mt ti vnh vin em c ci xc ng tht mnh
!

Ch vi ngh bn thn ti cng xc ng d di n ni ti phi nm vo mt cnh cy bn
hng giu.

Nhng khng th bung xui theo nhng cm xc mi:.

- B Milligan u, - ti hi, - Arthur u?

Lise mp my mi ni nhng ch bt ra c nhng ting bp b khng u vo u. Th l
em li dng tay din t mnh cho nhanh.

Mt ti theo di ngn ng ca em ng thi ti trng thy xa xa tn cui vn mt ngi
y t ang y mt ci xe di. Trn xe c Arthur nm dui thng, pha sau l m n v... ti
ci hn ngi xung xem cho r... v ng James Milligan; ngay lp tc ti ngi sp xung
sau hng giu v vi vng bo Mattia cng lm nh th. Khng ngh ra James Milligan khng
bit mt Mattia. Giy pht hong ht qua, ti hiu rng Lise s sng s khi thy chng ti
bin mt. Ti hi nhm ngi ln mt cht khe kh bo em:

- Khng th James Milligan trng thy anh c, hn s lm anh phi tr li bn Anh mt.

Em gi hai cnh tay ln s hi.

- Em c ng yn, - ti tip tc ni, - ng ni g v bn anh c; chn gi sng mai, bn anh s
tr li ch ny; c gng ch c mt mnh thi nh, by gi em i i. ng thi chng ti n
mnh sau bc tng.

- Cu , - Mattia bo ti, - t phi i gp b Milligan ngay ni vi b... tt c nhng g chng
mnh bit. James Milligan thy mt t bao gi u, hn khng th lin h ti cu v gia nh
Driscoll c. B Milligan s quyt nh chng ta phi lm g.

Ti ch rt lu mi thy Mattia tr li c b James Milligan i cng. Ti chy ti, b a tay ra,
ti cm ly tay b m hn; nhng b m ly ti, v ci xung du dng hn ti trn trn.

- Con , - b ni mt khng ri ti, - bn con a n cho ta nhng tin rt quan trng; con hy
k cho ta nghe con ti gia nh Driscoll nh th no v chuyn ti thm ca James Mil-ligan ra
sao. Ti thut li nhng iu c hi.

- Tt c nhng iu ny i vi con c ngha cc k trng i. K t ngy hm nay con v bn
con phi t b ngay cuc i kh cc ny. Trong hai gi na cc con hy n Territet, khch
sn ni Alpes, ta s gi ngi tin cy n gi ch trc; chng ta s gp nhau v ta buc
phi xa cc con by gi..B li m hn ti v a tay cho Mattia bt, ri nhanh chng ri chn.

Ngy hm sau b Milligan ti thm chng ti; i theo b l mt ngi th may v mt b chuyn
trch vi h o ngi chng ti may qun o, may o s mi. Sut bn ngy lin ngy no
b cng n.

Ngy th nm th b phc v m ti gp trn tu Thin Nga ti ch chng ti m khng phi
Trang 146/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
l b Milligan. B phc v ni l b Milligan ch chng ti ch b v b ta a chng ti i.
Arthur cha tay cho ti; ti chy ti ch n, ti m hn Lise, nhng b Milligan m hn ti.

- Cui cng, - b ni, - n lc con c th tr v ng ch ca con c ri. Ti trng thy
m Barberin i vo tay m mt nm qun o tr con.

Trong khi ti m hn m, b Milligan ra lnh g cho mt ngi y t, ti ch nghe thy tn
James Milligan, tn ny lm mt ti xanh i v s.

- Khng vic g phi s c con .

- B Mil-ligan du dng bo ti.

- ngc li, con li gn ta y. Ngay lc ca phng khch m ra trc mt James Milligan,
hn nhn thy ti. B Milligan khng hn c th gi ni.

- Ti mi ch n gii thiu vi ch con trai c ca ti m ti hnh phc tm thy chu,
chnh ch cng bit chu phi khng, nh ci tn n cp chu y, ch n hi thm hn
v tnh hnh sc khe ca chu, c phi khng no?

- Th ngha l th no?...

- James Milligan ni, mt bin sc.

-... Tn y, ngy hm nay ang ngi t v ti n cp trong mt nh th, th nhn tt c..

Trang 147/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot

Chng 17 - Trong gia nh


Nhiu nm tri qua. Gi y ti trong lu i nh ca cha ng ti Cng vin Milligan, nc
Anh. a tr khng gia nh khng nhng c mt ngi m, mt ngi em trai n yu v yu
n, cn c t tin li cho n mt tn tui ng knh v mt gia sn khng nh. a tr
khn kh m hi nh tng bao m ng trong va thc, trong chung b hay mt gc rng
gia tri khuya, nay l tha k ca mt ta lu i trng l.

Chng ti sp lm l ra ti cho con trai u ca chng ti, b Mattia. Cuc hi ng ny ti t
chc lm v ti ngc nhin: nng sp gp cha, ch, hai anh v d nng. Tt c s di mi
nh chng ti ti nay.

Nhng ka, m ti n ka, ti trng thy b hm nay khng khc g trng thy b ln u trn
tu Thin Nga. B da vo cnh tay Arthur, nay tr thnh mt thanh nin p v cng
trng. Cch sau hai ngi my bc ti thy mt b gi n mc theo kiu nng dn Php, b
trong tay mt a b t xu bc trong mt ci o lng trng; l m Barberin v con trai ti.

Ch nh nhc s ng ph, bn ti, em rut ti, Mattia tr nn mt ngh s ln. Thnh
cng rc r ca Mattia cng l ca ti, chng khc g hnh phc ca ti cng l ca n.

ng lc ny c ting bnh xe vang n tn tai chng ti, chng ti vi chy ra ca s xem v
trng thy mt chic xe nga ln bn bnh, trong Lise, v ti, nhn ra cha mnh, d
Catherine, ch tiennette, hai anh Alexis v Ben-jamin ca mnh. ng sau chic xe ny l mt
chic xe c m do Bob cm cng. Chng ti xung bc tam cp n khch.

Ba cm ti on t tt c chng ti quanh bn v d nhin, chng ti ni v qu kh..Cm
xong, Mattia li gn ti, ko ti ra khe ca s:

- T c ny, - n bo ti, - ta cng chi bi ca x Na-p-li ca cu i.

Chng ti cm ly nhc c. Mi ngi vy quanh chng ti; lc ny Capi xut hin; n nhn ra
cy n hc-p v khp khing i ra, ming ngm ci a tch; n mun i mt vng quanh "c
ta ng knh" trn hai chn sau nhng yu qu khng ng ni na, n bn ngi xung v
cho "c ta" n t mt bn chn trc ln ngc.

Bi ht c ht xong, Capi c ng dy, thi th c sao hay vy, i quyn tin; ngi no
cng cho cht g vo ci a, Capi mang tin li cho ti. l mn tin ln nht ti cha thu
c bao gi; ton l nhng ng vng v nhng ng bc.

Ti hn n trn mi nh trc kia mi ln n an i ti, v k nim thi th u ny ca ti lm
ny ra mt ngh m ti gii thch ngay vi mi ngi:

- Mn tin ny s l mn tin u tin cho vo qu xy mt ci nh cho cc nhc s t hon ca
ng ph; m ti v ti s ng gp nt phn cn li.

- Tha b thn mn, - Mattia ni, hn tay m ti, - con cng xin gp mt phn nh vo ; nu
b cho php, tin thu c trong bui ha nhc ti ca con Londres s thm vo s tin thu
Trang 148/149 http://motsach.info
Khng Gia nh Hector Malot
c ca Capi.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
Trang 149/149 http://motsach.info

You might also like