You are on page 1of 16

BLGSAYAR VE BTRME PROJELER

HAZIRLAMA ESASLARI
Bilgisayar-Bitirme projeleri, uzun bir alma sresince edinilen bilgi ve deneyimleri iermektedir. Bu nedenle,
konu ile ilgilenen kiilere yararl bir kaynak olmas beklenmektedir. Proje kitabnn ieriinin hazrlanmasnda
dikkat edilmesi gereken hususlar bu belgede detaylar ile aklanmaktadr.
GENEL YAZIM KURALLARI
Proje kitab ve ara raporlar rahat anlalr, dil bilgisi ve yazm kurallarna uygun ve basit bir dille yazlmaldr.
Cmlelerin mmkn olduunca ksa ve fiil zamanlarnn uyumlu olmas anlatm kolaylatracaktr. Yazlanlarda
anlam ve anlatm btnlne dikkat edilmelidir. zellikle ngilizce yazlan raporlarda kaynaklardan kopyala-
yaptr metoduyla bilgi kesinlikle alnmamaldr. Alnacak bilgi yorumlanarak yeniden yazlmal ve kaynaa atfta
bulunulmaldr.
Proje kitab tamamlanm bir almay anlatt iin renilen (mili) gemi zaman kullanlmaldr. Proje
almas edilgen bir yapda (yaplmtr, kullanlmtr gibi) anlatlmaldr. Genel bilgiler ise geni zaman
kullanlarak (yaplr, eklenir gibi) verilmelidir.
Bilgisayar Projeleri Trke, Bitirme Projeleri ngilizce olarak hazrlanmaldr. Bitirme Projelerinde, bu dokmanda
Trke olarak bahsedilen tm balk ve ierikler ngilizce olmaldr. Bitirme Projelerinde Abstract ksmnn
Trke evirisi zet bal altnda yer almaldr.
PROJE KTABININ BLMLER
Proje Kitab ablonuna uygun olarak proje kitab ierisinde bulunmas gereken blmler ve sralamas aada
verilmitir.

Kapak Sayfas
Telif Hakk Devir Sayfas
indekiler
Sembol Listesi
Ksaltma Listesi
ekil Listesi
Tablo Listesi
nsz
zet
Abstract
***************


Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 1/16

1. Giri
2. n nceleme
3. Fizibilite
4. Sistem Analizi
5. Sistem Tasarm
6. Uygulama
7. Deneysel Sonular
8. Performans Analizi
9. Sonu
Kaynaklar
zgemi
Genellikle proje kitabn okuyanlar, her ana blmn ilk paragrafn okuyarak o blm hakknda fikir sahibi
olmaya alrlar. Bunun iin Giri blmnden sonra her ana blmn ilk paragraf o blm ana hatlaryla
tantmaldr.
Bu blmlerin ierikleri projenin kapsam ve gerekletirilen sistemin yapsna bal olarak deiiklikler
gsterebilir. Ancak her proje iin bu balklar yer almaldr. rnein bir web uygulamas iin uygulama
blmnde ok sayda ekran ktsna yer verilirken, performans analizi balnda verilen bilgi sayfalarn alma
sreleri veya uygulamann tepki sresinin llmesiyle snrl kalabilir. te yandan akademik sonular retmeye
ynelik bilimsel yntemler ieren bir almada bunun tam tersi bir yap sz konusu olacak ve deneysel sonular
ile performans analizleri youn ierie sahip olacaktr. Proje kitabnda yer almas gereken blmlerde neler
olmas ve nasl yazlmas gerektii ile ilgili yol gsterici bilgiler bir sonraki blmde verilmektedir.
BLM ERKLER
Proje kitabnda yer almas gereken alanlar ve blmler ile bunlarn ierikleri ve nasl oluturulmas gerektiine
ynelik talimatlar bu blmde maddeler halinde aklanmaktadr.
KAPAK SAYFASI
Kapak sayfas kitabn diline gre Trke veya ngilizce olarak hazrlanmaldr. Kapak sayfasnda projenin yapld
niversite-faklte-blm bilgilerinden sonra projenin tipi (Bilgisayar Projesi Bitirme Projesi) yer almaldr.
Bundan sonra proje ad verilmeli, proje yrtcs nvan Ad Soyad formatnda yazlmaldr. Projeyi
gerekletiren ekipteki tm renciler Numara Ad Soyad formatnda birer satr halinde listelenmelidir. Kapak
sayfasnn en alt satrnda projenin gerekletirildii il (stanbul) ve yl yer almaldr. Bu sayfann format, ablon
dosyasnda hazr olarak bulunmaktadr.
BALIK NASIL OLMALIDIR?
Projenin bal, okuyacak kiilere proje hakknda fikir verecek ekilde belirlenmelidir. Balk ne ok ksa ne de
ilgiyi datacak kadar uzun olmaldr. rnein nsan Yz Tanma, yz tanma konusunda birden fazla yntem
olduu iin, proje almas hakknda yeterli fikir veremeyen genel bir balktr. nsan Yznn Geometrik
zelliklerini Deerlendirerek Yz Tanma Konusunda Bir Uygulama gereksiz kelimeler ierdii iin karmak
bir balktr. Geometrik zelliklerine Gre Yz Tanma konuyu tantmak iin yeterli ve anlalr bir balktr.
TELF HAKKI DEVR SAYFASI
Bu sayfada projenin telif haklar, projenin yaplp sunulduu blme devir edilmektedir. Bu sayfann format,
ablon dosyasnda hazr olarak bulunmaktadr.
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 2/16

NDEKLER BLM
indekiler tablosu, proje kitabnn tm iin balk ve alt balklarn hangi sayfalarda yer aldn srasyla
listeleyerek gsterir. Bu blm ablon dosyasnda gerekli komutlarn altrlmasyla otomatik olarak
oluturulmaktadr. Proje kitabnn yazm srasnda, sorun yaanmamas iin uygun stil tanmlar kullanlmaldr.
rnein, ablon kullanlmadan el ile blm balklarnn biimlendirilmesi durumunda indekiler Tablosu
otomatik olarak oluturulamayacak ve gncellenemeyecektir. Bundan tr ablon dosyasnn dzgn kullanm
sorunlarn olumasn engelleyecektir.
SEMBOL LSTES
Proje kitab metninde geen her trl sembol, geme srasna gre bu blmde listelenmelidir. lk olarak
sembol verilmeli, sonra da bu semboln hangi anlam simgeledii aklanarak yazlmaldr. Bu listenin format
proje ablonunda bulunmaktadr.
KISALTMA LSTES
Proje kitab metninde geen her trl ksaltma, alfabetik olarak sral ekilde bu blmde listelenmelidir. lk
olarak ksaltma verilmeli, sonra da bu ksaltmann ak hali yazlmaldr. Alm ngilizce olan ksaltmalarn ak
hali verildikten sonra parantez iinde Trke karl da verilmelidir. Bu listenin format proje ablonunda
bulunmaktadr.
EKL LSTES
Proje kitabnda yer alan tm ekiller, geme srasnda numaralar, aklamalar ve sayfa numaralar ile birlikte bu
blmde listelenmelidir. Bu blm, ablon dosyasnda gerekli komutlarn altrlmasyla otomatik olarak
oluturulmaktadr. Proje kitabnn yazm srasnda, sorun yaanmamas iin uygun stil tanmlar kullanlmaldr.
rnein, ablon kullanlmadan el ile ekil yazlarnn biimlendirilmesi durumunda ekil Listesinin ierii
otomatik olarak oluturulamayacak ve gncellenemeyecektir. Bu sebeplerle ablon dosyasnn dzgn kullanm
sorunlarn olumasn engelleyecektir.
TABLO LSTES
Proje kitabnda yer alan tm tablolar, geme srasnda numaralar, balklar ve sayfa numaralar ile birlikte bu
blmde listelenmelidir. Bu blm, ablon dosyasnda gerekli komutlarn altrlmasyla otomatik olarak
oluturulmaktadr. Proje kitabnn yazm srasnda, sorun yaanmamas iin uygun stil tanmlar kullanlmaldr.
rnein, tablo balklarnn ablon kullanlmadan el ile biimlendirilmesi durumunda Tablo Listesinin ierii
otomatik olarak oluturulamayacak ve gncellenemeyecektir. Bu sebeplerle ablon dosyasnn dzgn kullanm
sorunlarn olumasn engelleyecektir.
NSZ BLM
nsz, uzun bir almay tamamlayan ekibin, projenin teknik ve bilimsel ieriinden bamsz olarak grlerini
yazd blmdr. Ayrca bu blmde, proje almas srasnda bilgi, kaynak v.b. yardm alnan kii ve
kurululara teekkr edilmelidir. Bu blmde, almasn tamamlayan ekip kendisine/kendilerine destek olan,
yardm eden ailelerine ve arkadalarna da ayrca teekkr edebilir.
ZET BLM
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 3/16

Bir proje kitabnn en ok okunan blmleri zet, giri ve sonu blmleridir. Konu hakknda sadece genel bilgi
edinmek isteyen kiiler ounlukla bu blm okumakla yetinirler. Bunun iin proje konusu ve elde edilen
nemli sonular zet, giri ve sonu blmlerinde blm zelliine uygun detayda yinelenmelidir.
zetin amac, okuyucunun proje konusu hakknda genel bir fikir sahibi olmasn salamaktr. zetin ilk
paragrafnda proje konusu tantlmaldr. Dier paragraflarda almann motivasyonu (almann neden
yapld), kapsam, amac ve katks adm adm anlatlmal, kullanlan yntemler ksaca tantlmal ve ana
sonular verilmelidir.
zet, tamamlanm bir almay anlatt iin renilen (mili) gemi zaman kullanlmaldr. Anlatm,
yaplmtr, tamamlanmtr gibi edilgen yapda olmaldr.
ABSTRACT BLM
Bu blm, zet blmnn birebir ngilizce evirisi olmaldr. Blmmze deiim programlaryla ve yabanc
renci kontenjanlaryla gelen renciler ancak Abstract blmn okuyarak Bilgisayar Projeleri hakknda bilgi
sahibi olabilmektedirler. Bu sebeple evirinin zenli yaplmas, hazr eviri aralaryla yetinilmemesi projenin
hitap edecei kitleyi uluslararas lee tayacaktr.
Bitirme projeleri ngilizce olarak hazrland iin, bu blmde Abstract yerine birebir Trke evirisi olan zet
yer almaldr.
GR BLM
Giri blm, okuyucunun konuyu anlayp projenin amacn ve konuya nasl bir katkda bulunduunu
deerlendirebilmesi iin yeterli temel bilgileri iermelidir. Bu amala projenin konusu tanmlanmal, almann
yaplmasnn gerei, amac ve hedefi ksaca anlatlmaldr.
Projenin motivasyonu; bir baka deyile, bu konunun seili sebebi ve konunun neden nemli olduu, giri
blmnde iyi bir ekilde vurgulanmaldr. Ayrca projenin konuya olan zgn katks varsa giri blmnde ak
bir ekilde anlatlmaldr. Bunlarn yannda proje almasnn anlalabilmesi iin bilinmesi gereken n bilgiler,
giri blmnde okuyucuya aktarlmaldr.
Giri blmnn sonunda okuyucunun hangi blmleri okuyacana karar vermesini kolaylatrmak iin proje
kitabnn sonraki blmleri ksaca tantlmaldr.
N NCELEME BLM
n inceleme blm, projenin yaplaca alanda daha nceden yaplm olan mevcut ve benzeri almalarn
incelenmesini ierir. n incelemenin amac, projenin nceki almalardaki hangi eksikleri giderecei ya da
hangi yolun izleneceinin belirlenmesidir. Proje alannn ett edilmesi ile kabaca gerekletirilecek projenin
hangi ihtiyalara cevap verecei belirlenir.
Bu blmde konu ile ilgili daha nce yaplm olan almalar anlatlmal ve deerlendirmeleri yaplmaldr.
Bilimsel ve akademik ierikli almalarda literatr zeti olarak bilinen bu blmde konunun daha nceden
hangi ynleriyle ele alnarak hangi sonularn elde edildii karlatrmal olarak deerlendirilir. Bu sayede
konuda uygulanan yntemler ve eksik ynler ortaya karlm olur.
Bilgi sistemi ya da web uygulamas gibi projelerde halihazrda ilerin nasl yrd anlatlmal, ayn konuda
yaplm benzer sistemler ve rnekler karlatrmal olarak deerlendirilmelidir. Bunlarn alma ilkeleri ve
zellikleri, varsa eksik ynleri ve projenin bu alanda ne katk salayaca belirtilmelidir.
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 4/16

FZBLTE BLM
Fizibilite blmnde projenin yaplabilirlik etd gerekletirilmelidir. Projenin baarya ulamas iin
kaynaklarn alternatifler arasndan hangi artlara uygun olarak nasl seildii, projenin zaman planlamas,
projenin ekonomik ngrleri ve yaplmas durumunda oluacak katma deerler bu blmde incelenir ve
belirlenir. Genel olarak Fizibilite almas,
Teknik Fizibilite
gc ve Zaman Planlamas
Yasal Fizibilite
Ekonomik Fizibilite vb.
balklarn iermelidir.
Bu blmde temel fizibilite admlar tanmlanmtr. Bunlar dnda olabilecek sosyal, alternatif vb. fizibilite
almalar proje ihtiyalarna bal olarak proje danman ynlendirmesiyle eklenmelidir.
TEKNK FZBLTE
Teknik fizibilite, marka bamsz teknik zelliklerin vurguland bir alma olup kendi iinde Yazlm Fizibilitesi,
Donanm Fizibilitesi ve Haberleme (letiim) Fizibilitesi eklinde gruplanabilir.
Yazlm Fizibilitesi balnda, kurulacak sistemi oluturmak zere seilen letim Sistemi, Veri Taban Ynetim
Sistemi, Web Sunucusu ve/veya dier sunucu sistemleri, Uygulama Gelitirme Dili, Uygulama Gelitirme Ortam,
Dier Ek Destek Yazlm Aralar gibi yazlm unsurlarnn neler olduunun ve bu unsurlarda ne tr teknik
zellikler beklendiinin vurgulanmas gereklidir. Bu yazlm unsurlarnn doal olarak marka baml alternatifleri
de vardr. Beklenen teknik zelliklere gre hangi alternatifin seildii karlatrmalar yaparak ortaya konmaldr.
Bu durumda seilen alternatifin neden dierlerinden stn olduu somut nedenlere dayanarak vurgulamaldr.
Donanm Fizibilitesinde hedef, yazlm fizibilitesinde seilen yazlm unsurlarn ve bu unsurlar kullanlarak
gerekletirilecek olan uygulamay baar ile altrmaya msait, ksa ve orta vadeli gelimelere ak bir sistemin
seilmesidir. Kullanlacak yazlm aralar iin en dk sistem gereksinimleri (lemci hz, RAM ihtiyac, Disk
ihtiyac vb.) gz nne alnarak bir kurulum belirlenmelidir. Ancak gerek teknolojinin geldii nokta gerek ise
ileyiin rahat olmas iin bu belirlenen zelliklerden daha iyi bir kurulum nerilmelidir. Bu fizibilite tamamen
teknik veriler nda yaplabilir ve marka belirtilmesi gerekmez. Uygulamann zel bir donanma bal olarak
yaplmasnn gerekli olduu durumlarda Yazlm Fizibilitesi donanmn zellikleri gz nne alnarak
hazrlanabilir.
letiim Fizibilitesi bal altnda iletiim teknolojileri ve buna bal olarak kullanlmas uygun olan cihaz/yazlm
vb. teknik zellikler incelenmelidir.
ZAMAN FZBLTES
gc ve Zaman planlamas yaplrken sonuca ulamak iin takip edilecek ara admlar tam olarak belirlenmeli
ve bu admlarn hangi teknik bilgi birikimine sahip kiilerce ve ne kadar srede yaplabilecei ynnde planlar
oluturulmaldr. Bu plan Gantt diyagram kullanlarak ifade edilmelidir.
YASAL FZBLTE
Yasal Fizibilite, yaplan iin mevcut kanun ve ynetmeliklere uygun olup olmad, herhangi bir patent vb.
korunmu hakk ihlal edip etmedii ve/veya baz teknolojililerin kullanlmas iin alnmas gereken izinlerin olup
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 5/16

olmad gibi unsurlar deerlendirmek iin yaplmaldr. Eer bu unsurlar sz konusu deilse Yasal Fizibilite
yaplamaz.
EKONOMK FZBLTE
Ekonomik Fizibilitede, teknik (yazlm, donanm, iletiim), i gc/zaman fizibilitesi ve yasal fizibiliteden doacak
harcamalar detaylandrlmal ve projenin toplam giderleri ortaya konmaldr. Bunun yannda projenin devreye
alnmas ile salanacak tasarruf ya da elde edilecek gelirler de ngrlerek mali gelir analizi yaplmaldr. Gelir
ve gider kalemleri baaba noktas grafii gibi yntemlerle karlatrlarak sistemin harcamalar ne kadar srede
amorti edecei gsterilebilir.
SSTEM ANALZ BLM
Sistem analizinin amac projede en uygun zm bulmak iin ana eler ve ilevlerin ortaya karlp
tanmlanmasdr. Bu blmde projenin hedefleri detaylandrlr. Ayrca bilgi kaynaklar ve gereksinimler
belirlenir. Blm sonunda proje ile ilgili tm gereksinimler tanmlanm ve tasarm aamasna geecek en uygun
zm belirlenmi olmaldr.
Gereksinimlerin ortaya karlmas iin kullanlan aratrma ve bilgi toplama yntemleri (grme, anket, vb.) ve
sonular bu blmde verilmelidir. Belirlenen gereksinimler nda sistemdeki modller, kullanclar ve roller
tanmlanmaldr.
Gereksinim analizi modeli fonksiyonel ya da nesneye dayal olarak hazrlanabilir. Eer fonksiyonel yaklam
tercih edilirse, sistemin nasl alacana dair i aklar ve analiz modeline ait veri ak diyagramlar
hazrlanmaldr. Veri ak diyagramlar ikinci dzeye kadar hazrlanmal ve modllerin analizi yaplmaldr.
Nesneye dayal analiz tercih edildiinde ise kullanm senaryolar (use-case) zmlemesi ile gereksinimler
belirlenmeli, kavramsal snf diyagram ile analiz modeli oluturulmaldr.
Sistem analizi sonucunda proje sonlandnda ihtiyalarn karlanp karlanmadn test edecek yap da ortaya
kmaktadr. Bu sebeple projede kullanlacak performans metrikleri (hz, tanma baars, zellik says, vb.) de
bu blmde tanmlanmaldr.
SSTEM TASARIMI BLM
Analiz aamas bittikten sonra gerekletirilen tasarm aamas bu blmde raporlanmaldr. Bu blm temel
olarak; yazlm tasarm, veritaban tasarm ve girdi-kt tasarm alt blmlerinden olumaldr.
YAZILIM TASARIMI
Yazlm tasarmnda, projede gerekletirilecek sistemin mimari tasarm oluturulmaldr. Proje, bilgi sistemi gibi
bir yazlm projesi ise bu blm sistem tasarm ilkelerine gre hazrlanmaldr. Proje, bilimsel bir sonu veya
deney iin hazrlanyorsa o zaman uygulanan bilimsel yntem ve metodolojiler sras ile tantlarak sistem
tasarlanmaldr.
Yazlm projelerinin tasarm, bir nceki blmde olduu gibi bu alt blm de fonksiyonel ya da nesneye dayal
yaklamlarla hazrlanabilir. Fonksiyonel yaklam tercih edilecek ise veri ak diyagramlarndan hareketle
modller hazrlanr ve yap diyagramlar ile tasarlanr. Nesneye dayal tasarm, etkileim diyagramlar ile (ardl
diyagramlar veya ibirlii diyagramlar) yaplmaldr. Bu aamada yazlm snflar da ortaya karlarak tasarm
snf diyagram da hazrlanmaldr.
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 6/16

Bilimsel ve akademik almalardan oluan projelerde ise ncelikle, sistemin genel yaps ve alma ekline ait
blok diyagram verilmelidir. Daha sonra, verilere uygulanan n ileme admlar, kullanldysa zellikler zerinde
yaplan hazrlk ilemleri (zellik karm gibi), uygulanan yntemler (snflandrma, kmeleme, zaman serisi
tahmini, vb.) gibi bileenler ayrntlaryla anlatlmal ve blok diagramndaki her ana ilem aamasnda yaplan
almalara ait teknik bilgi ve gerekli yar kod ve/veya ak diyagram verilmeli, parametre seimi, algoritma
zelletirme admlar gibi konular detayl olarak anlatlmaldr.
VERTABANI TASARIMI
Veritaban tasarmnda, projenin analiz ve tasarm aamalarnda belirlenen, hakknda veri tutulmas gereken
varlklar ve bunlar arasndaki ilikiler ortaya koymak iin varlk-iliki diyagram (Entity-Relationship, E-R)
kullanlmaldr. Varlklar ve aralarndaki ilikiler tasarlandktan sonra, eer gerekiyorsa veri zerinde veritaban
dzeyinde ilem yapmak iin gerekli olan yordamlar (stored procedures) da tasarlanmaldr. Veri zerinde olay
ve durumlara gre otomatik tetiklenerek almas gereken ilemler (trigger) de oluturmaldr.
Bilimsel veya akademik ierikli projelerde ise kullanlan veri kmeleri, zellikleri ve yaplaryla tantlmaldr. Veri
kmeleri olduklar haliyle kullanlmayp zerinde seme ya da azaltma gibi ilemler yapldysa bu blmde
aklanmaldr. Veri yaplar ve saklama biimleri bu blmde tariflenmelidir.
GRD-IKTI TASARIMI
Bu blmde projenin veri girilerini, ilem kontrollerini ve sonu ktlarn salayan ekranlar gibi arayzlerin
tasarmlar verilmelidir. Uygulama penceresi, web sayfas, mobil cihaz arayz gibi eitli girdi ortamlarndan
hangileri kullanldysa bu blmde yer almaldr. kt iin form, rapor veya grafik gibi deiik ortamlar
kullanlyorsa bunlarn tasarmlar da bu blmde verilmelidir.
UYGULAMA BLM
Bu blmde gereklenen projenin alan haline ait ekran grntleri yer almaldr. zellikle gereksinimleri
karlayacak ekilde modl veya ilemlerin gsterilmesi beklenmektedir. Uygulamada yaplan kontroller,
gerekirse her admdan sonra ara ktlar, girilen verinin sonucunda sistemin ilemesi ve elde edilen ktlar gibi
sistemin alan hali bu blmde verilmelidir.
DENEYSEL SONULAR BLM
Yazlm uygulamalarnda sistemin deiik senaryolarla almas sonucunda oluan ktlar bu blmde
verilmelidir. Genel senaryolarn dnda problemin u noktalar gznnde bulundurularak sistemin her koul
iin girdi-kt uyumuna sahip olup olmad incelenmelidir.
Gerekletirilen uygulamada, farkl parametreler kullanlarak yaplan testlere ait sonularn, farkl yntemlerle
elde edilen sonularn, ya da farkl veri kmeleri zerindeki uygulamalarn karlatrmal sonularnn bu
blmde verilmesi gereklidir.
PERFORMANS ANALZ BLM
Sistemin alma performans bu blmde deerlendirilmelidir. Performans deerlendirme iin kullanlan
yntemler tantlmal (rnein stres testi) ve sonular tartlarak deerlendirilmelidir.
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 7/16

Bilimsel ierikli projelerde ise bir nceki blmde elde edilen deneysel sonular deerlendirilmeli ve
karlatrmal olarak yorumlanmaldr. Hangi yntem veya parametre seti ile nasl baar saland, baarnn
neden yksek ya da dk olduu objektif olarak yorumlanmaldr.
SONU BLM
Sonu blm, gerekletirilen almadan elde edilen sonularn deerlendirildii blmdr. Bu blmde;
Proje konusu tanmlanmal ve kullanlan yntemler zetlenmelidir.
Elde edilen sonular ak ve basit cmlelerle ifade edilmelidir.
Deneysel almalarda, farkl deney sonularnn deerlendirilmesinden elde edilen ana sonular
anlatlmal mmknse bu sonulara gre genellemeler yaplmaldr.
Bu konuda almak isteyenlere yol gstermek iin yaplan proje almasnda balangta belirlenen
hedefe ne kadar ulald, almann stn ve eksik ynleri anlatlmaldr.
leriye ynelik almalar iin, varsa neriler belirtilmelidir.
KAYNAKLAR BLM
Proje metninde atf yaplan kaynaklar projede ortaya k srasna gre numaralandrlarak bu blmde
verilmelidir. Kaynaklarn nasl biimlendirilecei ve metin iinde kaynaklara nasl atf yaplaca ile ilgili bilgi,
Proje Kitaplarnn Yazm Kurallar blmnn Kaynaklar alt blmnde aklanmtr.
EKLER BLM
Ekler blmnde, proje metni iinde yer almas gerekli olmayan ve okunurluu bozacak kadar byk ve detayl
tablo, ak diyagram gibi bilgiler bulunmaldr. Bu bilgilere proje metni iinde gerektii yerde referans
verilmelidir.
ZGEM BLM
Projeyi hazrlayan kiilerin eitim, retim, staj yapt yerler, varsa daha nce yapt projeler ve benzeri
konulara ait bilgiler kronolojik srayla verilmelidir. rnek bir zgemi aada verilmitir.


ZGEM

Ad Soyad Aye enylmaz
Doum Tarihi 19.03.1993
Doum yeri Bolu
Lise 2004 - 2011 Kadky Kz Lisesi
Staj Yapt Yerler Trk Telekomnikasyon A.. - stanbul - (8 hafta)
Bundesanstalt fr Strassenwesen, Almanya (10 hafta)
Tecrbesi Cubic Internet Solutions, Web sitesi tasarmcs, Proje bazl serbest alan
Tekno Biliim A.., Yazlm Mimar, Yar zamanl (6 ay, devam ediyor)
Baarlar 2013 IBM Yazlm Akademisi Mobil Kodlama Yarmas, kincilik dl
yelikler IEEE renci Birlii (ye), YT Biliim ve letiim Kulb (raportr),
Abant Ku Gzlemcileri Dernei

Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 8/16

PROJE RAPORLARININ ERKLER
Proje dneminde biri karton kapakl olmak zere 3 adet rapor teslim edilmektedir. Bilgisayar projesi raporlar
TRKE, Bitirme projesi raporlar NGLZCE hazrlanmaldr. 1. Ve 2. Ara raporlarda Bilgisayar projeleri MAV,
Bitirme projeleri SARI plastik dosyaya koyularak teslim edilmelidir. Karton Kapakl Raporlar, Bilgisayar projeleri
iin MAV, Bitirme projeleri iin SARI karton kapakl olarak teslim edilmelidir. Her sayfa ayr effaf dosyaya
KOYULMAMALIDIR.
lk 2 raporda nsz, zet ve Abstract yazlmamaldr. konu bal da proje tamamladnda KARTON
KAPAKLI KTAP (3.Rapor) ieriine eklenmelidir. Her rapor dnemi sonrasnda danman ve/veya danman
yardmcs tarafndan istenilen dzeltmeler bir sonraki raporda gerekletirilmi olmaldr. Raporlar, kmlatif
olarak proje kitabn oluturmaya ynelik hazrlanmaldr. Raporlarda bu dokmanda aklanan ana balklar yer
almaldr. htiya halinde, proje grubu bu ana balklarn altna proje ieriine uygun olarak alt blm balklarn
ekleyebilir.
Tm raporlar, bu dokmanda Proje Kitaplarnn Yazm Kurallar blmndeki ynergeye uygun olarak
hazrlanmaldr. Proje raporlar hazrlanrken gnlk konuma dilindeki ifade ekli kullanlmamaldr. Rapordaki
cmleler ksa, anlalr ve net olmaldr. Noktalama iaretlerine dikkat edilmelidir.
1. RAPOR
1.Raporda yer almas gereken blmler aadaki gibidir. Bu blmlerin ieriklerine ait detayl aklama bu
dokmanda Proje Kitabnn Blmleri bal altnda verilmitir. 1. Rapor, Bilgisayar projeleri iin MAV,
Bitirme projeleri iin SARI plastik dosyaya koyularak teslim edilmelidir.
indekiler Listesi
Sembol Listesi
Ksaltma Listesi
Tablo Listesi
ekil Listesi
Giri
n nceleme
Fizibilite
Sistem Analizi
2. RAPOR
2. Rapor, Bilgisayar projeleri iin MAV, Bitirme projeleri iin SARI plastik dosyaya koyularak teslim edilmelidir.
2.Rapor, 1.Raporda yer alan blmlere ek olarak u blmleri iermelidir.
Sistem Tasarm
Uygulama
3. RAPOR KARTON KAPAKLI KTAP
3.Rapor, ilk 2 rapordaki blmlere ek olarak u blmleri iermelidir.
nsz
zet
Abstract
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 9/16

Performans Analizi
Deneysel Sonular
Sonu
Kaynaklar
Karton Kapakl Raporlar, Bilgisayar projeleri iin MAV, Bitirme projeleri iin SARI karton kapakl olarak teslim
edilmelidir. Jri yeleri, snav srasnda yapaca deerlendirmede teslim edilen Karton Kapakl kitap zerinden
puanlamasn yapacaktr.

Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 10/16

PROJE KTAPLARININ YAZIM KURALLARI
Bilgisayar ve Bitirme Projesi kitaplar ile ara raporlarnn yazmnda aadaki kurallara uyulmaldr. Proje
ablonu dosyas bu kurallara uygun olarak hazrlanmtr. ablonun bu kurallara uygun olarak kullanlmas
zorunludur.
SAYFA DZEN
Proje kitabnn yazmnda A4 (210 x 297 mm) standardnda beyaz kat kullanlmaldr.
Kadn bir yz kullanlmaldr.
12 punto boyutunda Times New Roman Trke yaz tipi kullanlmadr.
Sayfa kenar boluklar soldan 3.5, sadan 2.5, alttan ve stten 3 cm olmaldr.
Giri blmne kadar olan ksm, indekiler ii ile balamak zere Roma Rakamlar ile
numarlandrlmaldr ( i kapak sayfas i kabul edilir, yazlmaz).
Sayfa numaras sayfann st ksmna, ortalanarak yazlmaldr.
Satr ve paragraflar en sol kenardan balamal, paragraf girintisi kullanlmamaldr.
Satrlar sadan ve soldan ayn hizada olmaldr (iki yana yasl, justified).
Metinde 1.5 satr aral kullanlmaldr.
Paragraflar arasnda 1.5 satr aral boluk braklmaldr.
Ana blmler yeni sayfada balamaldr.
Balklardan sonra 1.5 satr aral boluk braklmaldr.
BLM BALIKLARI
Metindeki blm ve alt blm balklar (1., 1.1., 1.2.5. gibi) numaralandrlmaldr.
En fazla 4 seviye alt balk olmaldr. (rnein, 1.1.1.1.1 olmamaldr.)
Alt blm balklar kelimelerin ilk harfi byk dier harfleri kk olarak, geri kalan tm balklarn
tamam byk harflerle yazlmaldr.
Tm balklar sayfann sol kenarndan balamal ve koyu olmaldr.
Bir blm balndan hemen sonra bir alt blm bal balamamal, blmleri tantmaya ynelik en
az bir cmle yazlmaldr.
EKLLER
ekil numaras ve aklamas eklin altna ve ekilden sonra 1 satr boluk braklarak yazlmaldr.
ekillere her ana blmn numaras ile balayan ve o blmn kanc ekli olduunu gsterecek
ekilde numara verilmelidir. rnein 3. blmn 2. ekli ekil 3.2 olarak numaralandrlmaldr.
eklin aklamas, ekil numarasndan sonra bir karakter boluk braklarak, ilk szcn ilk harfi byk
dier harfler kk olacak ekilde ve koyu yazlmaldr.
ekiller ve balklar metin iinde ortalanmaldr.
Bir yayndan aynen alnan ekillerde ekil balnn sonunda kaynak referans gsterilmelidir.
Aada kurallara uygun rnek bir ekil verilmitir.
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 11/16


ekil 5.2 Ayrk Fourier Dnmnde rnekleme frekans ok dk seilirse frekans
spektrumunda stste gelmeler olur.

TABLOLAR
Tablo numaras ve aklamas tablonun stne yazlmaldr. Aklama ile tablo arasnda 1 satr boluk
braklmaldr.
Tablolara her ana blmn numaras ile balayan ve o blmn kanc tablosu olduunu gsterecek
ekilde numara verilmelidir. rnein 3. blmn 2. tablosu Tablo 3.2 olarak numaralandrlmaldr.
Tablonun aklamas, tablo numarasndan sonra bir karakter boluk braklarak, ilk szcn ilk harfi
byk dier harfler kk olacak ekilde ve koyu yazlmaldr.
Tablolar ve balklar metin iinde ortalanmaldr.
Bir yayndan aynen alnan tablolarda, tablo balnn sonunda kaynak referans verilmelidir.
Aada kurallara uygun rnek bir tablo verilmitir.
Tablo 4.5 Deiik sunucu platformlarnda iletme giderlerinin dalm (IDC, 1998) (a
merkezli modelde nemli olan unsurlara ait giderler ak gri ile belirtilmitir.)
Maliyet Unsurlar IBM OS/400 NT Server Unix
$/Yl/Kii % $/Yl/Kii % $/Yl/Kii %
Planlama ve Ynetim 416 17 831 17 621 15
Satn alma 26 1 248 5 110 3
Kurulu 162 7 312 6 293 7
Kullanc Destek 424 17 754 15 532 13
Uygulama Gelitirme 723 29 1157 23 1321 32
Web Ynetimi 160 6 171 3 132 3
Veri Taban Ynetimi 123 5 394 8 247 6
Ynetim 98 4 236 5 217 5
A Ynetimi 125 5 319 6 213 5
Yedekleme 25 1 40 1 80 2
Fon Ynetimi 0 0 79 2 88 2
Gelitirme/ /Deitirme 32 1 146 3 91 2
Operasyon 148 6 315 6 169 4
Devre D Brakma 49 2 32 1 25 1
mha 0 0 0 0 34 1
TOPLAM 2511 100 5034 100 4183 100

Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 12/16

DENKLEMLER, ETLKLER VE BAINTILAR
Denklem, eitlik ve bantlarn yazmna sayfann sol kenarndan balanmaldr.
Denklem, eitlik ve bantlara her ana blmn numaras ile balayan ve o blmn kanc eitlik
veya bants olduunu gsteren bir numara verilmelidir. Bu numara parantez iinde sayfann sana
dayal olarak yazlmaldr. rnein 3. blmde verilen 4. bant (3.4) eklinde belirtilmelidir.
Metin ile denklem, eitlik veya bant arasnda 1 satrlk boluk braklmaldr.
rnek bir denklem aada verilmitir.

KAYNAKLAR
Proje metninde atf yaplan kaynaklar proje kitabnda ortaya k srasna gre numaralandrlarak keli
parantez iinde belirtilmelidir.
Kaynaklarn yazmnda aadaki kurallara dikkat edilmelidir.
kiden fazla yazarlarda ilk iki isim alnp, dier isimler iin Trke yaynlarda v.d., ngilizce yaynlarda
et.al. eklenmelidir.
Kaynak bir makale ise, yazarn soyad, adnn ba harfi, parantez iinde yl, ift trnak arasnda
makalenin tam bal, derginin ad(veya uluslararas ksaltmalar), cilt numaras, say numaras,
balang ve biti sayfa numaralar yazlmaldr.
rnek:
[1] Cohen, M., Greenberg, D. v.d., (1986), An Efficient Radiosity Approach for Realistic Image
Synthesis, IEEE Computer Graphics and Applications, Vol.6, No.3, pp.26-35.
Kaynak sempozyumdan alnm bir bildiri ise, yazarn soyad, adnn ba harfi, parantez iinde yl,
bildirinin ad, sempozyumun ad, yapld yer, balang ve biti sayfa numaralar yazlmaldr.
rnek:
[2]Turner, L. ve Grauman, P., (1995) Rapid Hardware Prototyping of Digital Image Processing Systems,
5th International Workshop on Field Programmable Logic and Applications, pp.111-118.
Kaynak bir kitap ise, yazarn soyad, adnn ba harfi, parantez iinde yl, kitabn ad, yayn evi
yazlmaldr.
rnek:
[3] Akansu, A. ve Haddad, R.A.,(1992), Multiresolution Signal Decomposition, Academic Press, San
Diego.
Kaynak baslm bir tez ise, yazarn soyad, adnn ba harfi, parantez iinde yl, tezin ad, tezin tr,
tezin sunulduu kurulu yazlmaldr.
rnek:
[4] Baak, S., Gneyda, ., v.d., (1998) Belirleyici zelliklerine Gre nsan Yz Tanma, Bitirme
Projesi, Yldz Teknik niversitesi Bilgisayar Bilimleri ve Mhendislii Blm.
Kaynak bir nternet kayna ise sayfann bal, tam URL adresi ve eriim tarihi yazlmaldr.
rnek:
[5] As We May Think, http://www.theatlantic.com/magazine/archive/1945/07/as-we-may-
think/303881/, 11.01.2013.
( ) s
N
x x
i
i
N
2
0
1
2
1
=
=

(2.1)
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 13/16

KAYNAKLARA METN NDE DENME
Proje metni iinde kaynaklar, proje ierisinde ortaya k srasna gre numaralandrlarak referans gsterilir.
Referans gsterilen kaynaa ait bilgiler, Kaynaklar blmnde numara sras ile verilir.
rnek:
Belirgin ekilde gri seviyesi fark olan iki blge arasnda kalan snr izgisi kenar (edge) olarak isimlendirilir [1].
EKL, TABLO, ETLK VE BAINTILARA DENME
Proje metni iinde bir ekil, tablo, eitlik veya bantya numaras verilerek deinilir.
rnekler:
Select Out ve Select In sinyallerinde elektriksel bir kesinti olumamas iin kullanlabilecek devrenin
yaps ekil 3.4de grlmektedir.
Paralel kanalda tanml komutlar ve bu komutlarn i yaplar Tablo 3.2de verilmitir.
Kenar Belirleme ileminde Gradient operatrnn genlii Eitlik 4.2de belirtildii gibi hesaplanr.

Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 14/16

PROJE KTABI VE CDS TESLM KOULLARI
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri snavnda jri tarafndan baarl bulunan gruplar, bez ciltli proje kitaplarn proje
CDsi ile birlikte blm sayfasnda duyurulan tarih ve saatlerde belirlenen yerlerde teslim ederek sreci
tamamlamaldr. Kitap ve CD tesliminde dikkat edilmesi gereken konular ve hazrlanmasnda uyulmas gereken
kurallar bu blmde aklanmtr.
Proje kitaplarnn hazrlanmasnda, bu belgedeki aklamalara uyulmal ve uygun ablonlar
kullanlmaldr. Kurallara uygun olmayan projeler kabul edilmez.
Proje kitabnn iinde gelitirilen programa ait kaynak kodlar (source code) yer almamaldr.
Proje kitabnn cildinin i tarafna Proje Teslim Formu (Blm web sitesinde Projeler klasrnden
eriilebilir) doldurularak yaptrlmaldr.
Bilgisayar projesi kitab SYAH RENKL BEZ CLT ile ciltlenmelidir.
Bitirme projesi kitab BORDO RENKL BEZ CLT ile ciltlenmelidir.
Cildin srtna proje ismi, proje grubunu oluturan rencilerin numara ve isimleri ve proje bal
yazlmaldr.
Proje Kitaplar tek nsha olarak, aada detaylar aklanan ieriklere sahip CD ile teslim edilmelidir.
Kurallara uygun olmayan kitap ve biimi uymayan CD ile getirilen projeler kabul edilmeyecektir.
PROJE CDS HAZIRLAMA KURALLARI
Proje CDsinin (ierik boyutuna gre DVD vb. optik medya da olabilir) stne CD kalemi ile proje tr, dnemi,
proje ad, proje grubu renci numaralar ve isimleri ile proje yrtcs bilgileri yazlmaldr. Teslim
aamasnda CDyi bir zarf ierisinde kitabn arasna koyunuz.
Proje CDsi bal olarak grubun renci numaralarnn yazlmas yeterlidir. CD ierii aada aklanan yapda
olmaldr. Bu yap CDnin kk klasrnde yer almal, CDnin iine tekrar bir klasr almamaldr.
Proje Teslim Formu: Proje kitabnn iine yaptrlm olan Proje Teslim Formunun elektronik olarak
doldurulmu kopyas olmaldr.
Proje Aklama Dosyas: Aklama.txt isminde projenin yeni bir bilgisayara kurulmas aamasnda
yaplmas gereken ilemlerin adm adm anlatld, gerekli ayarlamalarn akland bir dosya
hazrlanacaktr. Bu dosyada yazlanlarn takip edilerek yaplmas durumunda projenin altrlabilir
olmas esastr.
Proje Kitab : \Doc\ dizini altnda projenin basl olarak teslim edilen kitabnn elektronik kopyas yer
almaldr. Kitap ablondaki gibi tek bir dosyadan olumaldr.
Proje Kaynak Kodu: \Code\ dizini altnda proje dahilinde gelitirilen program(lar)n ak kaynak kodlar
yer almaldr.
Projenin altrlabilir Hali : \Run\ dizini altnda projenin derlenmi ve altrmaya hazr ekli yer
almaldr. zellikle kurularak altrlmas gereken uygulamalarda bu dizin altnda programn
kurulmasn salayacak trde ykleme yazlmlar (install scripts vb.) da bulunmaldr.
Proje Veri Taban : \Database\ dizini altnda (var ise) proje iinde kullanlan veri tabannn yaratlmasn
salayan dosyalar (creation scripts) ve veri tabannn proje esnasnda kullanlan (iinde rnek bilgilerin
bulunduu) halinin yedeklenmi hali (backup veya export olarak) bulunmaldr. Veritaban
kullanlmayan projelerde veri saklanan dosyalar (XML vb.) da bu klasrde yer alabilir. Akademik ierikli
projelerde kullanlan veri kmeleri bu klasrde verilebilir.
Proje iinde kullanlan dier ek yazlmlar: \Misc\ dizini altnda proje iinde kullanlan freeware,
shareware tr programlar varsa bunlara ait kopyalar bulunmaldr. (Kullanlan programlama dili, veri
taban ynetim sistemi, iletim sistemleri gibi yazlmlar buraya kopyalanmamaldr.)
Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 15/16

KTABIN HAZIRLANMASINDA DKKAT EDLMES GEREKEN NOKTALAR
Ltfen teslim etmeden nce aadaki kontrol listesini kullanarak proje rapor ve kitaplarnzn bu klavuza
uygunluunu denetleyiniz. Proje raporunuzla birlikte bu sayfay da doru ekilde doldurulmu olarak teslim
ediniz.
Proje kitabnn (dosya/karton kapak/cilt) rengi doru mu? ...............................................................................
Ciltli proje kitabnn srtnda proje ekibi ve proje bal bilgileri yazyor mu? ...................................................
Proje kitabnn yazld dil (Trke/ngilizce) doru mu? ...................................................................................
Telif haklar devir sayfas var m? ........................................................................................................................
indekiler ksmnda sayfa numaralar saa dayal m? .......................................................................................
indekiler ksmnda balklar ile sayfa numaralar aras nokta ile doldurulmu mu? .........................................
indekiler ksmnda alt balklar ieriden balayacak ekilde yazl m? .............................................................
indekiler ksmnda Sembol, Ksaltma, ekil, Tablo listeleri ile nsz, zet ve Abstract var m? ......................
ekil listesi, formata uygun ekilde hazrlanm m? ...........................................................................................
Tablo listesi, formata uygun ekilde hazrlanm m? ..........................................................................................
Sembol listesi, formata uygun ekilde hazrlanm m?
(Proje kitabnda yer alan tm eitliklerde kullanlan sembollerin Sembol listesinde yazlmas gerekmektedir) .

Ksaltma listesi, formata uygun ekilde hazrlanm m?
(Proje kitabnda bulunan tm ksaltmalarn almlar Trke ve ngilizce olarak verilmi mi?)..........................

Proje Kitabnda zet ve Abstract var m? ...........................................................................................................
Sayfa numaralar sayfann zerinde ve ortalanm ekilde mi? ..........................................................................
Sayfa numaralar, 1. blme kadar roman rakam ile yazlm m?.....................................................................
Sayfa numaralar, 1. blmden itibaren normal rakamlar ile yazlm m?
Proje kitabnn blmlerine ait balklar bu dokmandaki aklamalara uygun ekilde seilmi mi? .................
Birinci seviye balklar yeni sayfadan balyor mu? .............................................................................................
Her seviyedeki balklar altnda en az birka cmlelik bir aklama var m? .......................................................
Normal yazlar her iki yana dayal (justify) ekilde hizalanm m? .....................................................................
ekil numaralandrmalar doru yaplm m?
(ekillere her ana blmn numaras ile balayan ve o blmn kanc ekli olduunu gsterecek ekilde
numara verilmelidir. rnein 3. blmn 2. ekli ekil 3.2 olarak numaralandrlmaldr.) ............................

ekil numara ve aklamalar eklin altna yazlm m? ......................................................................................
ekil numara ve aklamalar ortalanm m? ......................................................................................................
Tablo numaralandrmalar doru yaplm m?
(Tablo numaralandrmalar ekil numaralandrmalar ile ayn kurala gre yaplmaldr.) ..................................

Tablolara ait numara ve aklamalar tablonun stne yazlm m? ...................................................................
Tablolara ait numara ve aklamalar ortalanm m? ..........................................................................................
Tablolar tek sayfaya sacak ekilde yerletirilmi mi? .......................................................................................
ekil ve tablolara yaz ierisinde atf yaplm m? ..............................................................................................
Proje kapsamnda gelitirilen kod ve tasarmlara (ekran ktlar, vb.) ait bilgiler ekler (appendix) ksmnda
verilmi mi? .........................................................................................................................................................

Proje kitabnda referanslar ksmnda verilen kaynaklara yaz ierisinde atfta bulunulmu mu? .......................
Proje kitabnn sonunda, proje yelerine ait zgemi ksm var m? .................................................................
Ciltli proje kitap kapann i ksmna, proje teslim formu yaptrlm m? .......................................................






Bilgisayar ve Bitirme Projeleri Hazrlama Esaslar v1.1 16/16

You might also like