T LIU GING DY

Bn c th khai thc nhng kin thc khc nhau trong mt gi dy hc mn Ng Vn, trong
!i"c t#m hiu nhng kin thc $i%n &uan n tc 'h(m $) r*t &uan trng+ ,in thc c th $) mt -)i
th. !/ tc 'h(m, mt $i -#nh, mt c0u gi1i th2ch !/ mt ch n)o trong tc 'h(m, mt giai thoi !/
nh) !n+++3 th ni -in kin thc *y $) ! t4n+ 5rong nhng nm hc t4', gi1ng dy ch6ng ti c7ng 8
g' nh9t :;c nhng ht mu<i trong - i d:.ng m%nh mng *y 'h=c != cng tc gi1ng dy c>a
m#nh+ Nu mu<n -n c th tham kh1o kho mu<i n)y !?i tinh th@n c>a ch6ng tiA ht mu<i r*t dB kim,
khng n :;c nhi/u mt $@n nh:ng nu mt ng)y khng cCn mu<i tDn ti tr%n tri *t n)y th# cuc E<ng
con ng:i EF+++
G+Tc phm Ch Pho ca Nam Cao
Ht mui 1:
B)i th.A i thoi vi Th N
Nu hm nay :;c E<ng $i mt $@n+
3hH c ra - Eng I:a k2n n:?c
3 ngDi ngJm Eao tri -%n+++ g<c chu<i
5rong m. m)ng anh 3h2 n -%n+++
Nu hm nay $i :;c E<ng tr%n i
K; &ui g#, ti !Ln i k2n n:?c+
MCng Eng I:a dLu $) trong $) =c
5rng !Ln r1i -=i !)ng tr%n n:?c %m tri+
B=i chu<i kia ti !Ln c n ngDi
VLn nghNo cO ng> hai 'h@n -a +++ th0n th+
3Cn mt 'h@n It au nh0n th
Pi 3h2 QhRo trS !/ tT trong nhng c.n Eay
Bt cho h)nh !Ln cCn *m 0u 0y
Ng:i -H c1m h6' !)o, tot mD hi, tUnh hVn+
Wa khXi nhng c.n Eay chVng ai hi/n nh: hJn
Nh? $i %m n)o, ti !Ln th*y +++ th:.ng th:.ng+
3i $C gch hoang mt ki' ng:i !*t !:Sng
3ng h)nh hoa n2u kYo $inh hDn+
Nu hm nay :;c E<ng $i mt $@n
5i !Ln ;i 3h2 QhRo khi k2n n:?c ngo)i Eng+
Ng Zuy/n
[Pio !i%n tr:ng 5\Q5 M0n tc ni tr6 ])o 3ai^
Ht mui 2:
B)i !it c>a 5r:.ng V7 5hi%n _nA `Bc hon ln ca Ch Pho !i ci nh"n lnh l#n ca
Nam Cao$
MLu ki"t tc 3h2 QhRo c>a Nam 3ao th hi"n -i kHch c>a mt ng:i c< nng c7 !<n $:.ng thi"n -H
$:u manh ha hay $) -c $ nai au c>a ng:i c< nng -H (y !)o con :ng $:u manh, !4t !8 $i ng:;c
dCng trS !/ -n - $:.ng thi"n m) khng :;c, tc 'h(m !Ln t4' trung -c $ E0u EJc 4m nYt nh*t
c>a h" th<ng tc 'h(m Nam 3ao A Nai -n khon au ?n c>a Nam 3ao tr:?c t#nh trng con ng:i -H
h7y hoi !/ nh0n 'h(m do cuc E<ng i nghRo (y t?i+ Nh0n !4t 3h2 QhRo nbm trong ccng h" th<ng !?i
cc nh0n !4t `B h%& hoi v' nh(n phmd nh: -) $8o trong `et -a nod, g8 mf trong `5: 3ch
efd+++ nh:ng nh0n !4t 9c -i"t n)y $i ti/m (n mt nYt khc -i"t+
Ng:i ta ni nhi/u n kht !ng $:.ng thi"n c>a ch2 QhRo+ WbngA 3h2 QhRo !<n $:.ng thi"n+ BH
nh) tc, I8 hi thgc d0n na 'hong kin tha ha, 3h2 QhRo -*t tg gic trS th)nh $:u manh+ WDi t#nh ng:i,
t#nh y%u c>a thH NS 8 thc tUnh kht khao $:.ng thi"n c>a 3h2 QhRo+ Nh:ng 3h2 QhRo 8 cht, 8 g8y
O tr%n chic -arih chh chJn $<i !)o cuc E<ng $:.ng thi"n, -#nh th:ng+ Zu1 c !4y+ Nh:ng -:?c ho)n
$:.ng d:?i ci nh#n hi"n thgc $nh $cng c>a nh) !n Nam 3ao 8 diBn ra nh: th n)oi jng 8 nh#n
nh0n !4t !?i i mJt !) thi ra Eaoi
Nh0n !4t 3h2 QhRo ng4t ng:kng i !)o tc 'h(m, nghi%ng ng8 tr%n con :ng Eay c>a m#nh,
c7ng $) $<i i ri%ng, cch i c>a nhan !4t n t0m hDn -n c+ Nam 3ao 8 9t tr:?c mJt ng:i c,
ngay tT @u, mt 3h2 QhRo `!Ta i !Ta chlid, Emn E)ng c) khHa, rch m9t n !, nDng n9c mci r:;un !)
nu c@n, ko c1 m:u hi, 'h 'hch, 0m chYm+++ Nh)a l m*t +,c ch(n !-n .*n ca m*t Ch Pho
l- manh/
5#nh ng:i, t#nh y%u c>a thH NS, tr4n <m, -t cho h)nh+++, tTng ci, hay t*t c1 cng h:Sng, 4' !)o
3h2 QhRo mt ch*n ng d di, da dit+ Nhng thuc t2nh c>a con ng:i, m) 3h2 QhRo -Jt -uc 'h1i c
!# y c7ng $) con ng:i, $0u nay tr@m t2ch, -H R nYn nay d:?i tc ng m?i $6 $%nA \Jn `!Ln !. nghpd,
mJt `h#nh nh: :.n :?td, hJn `mu<n $)m n7ng !?i thH nh: !?i mNd [Nam 3ao &u%n hay 3h2 QhRo 0y
na !# 3h2 !<n $) ko khng mNq^, `thRm $:.ng thi"nd+++ 3i nh#n c>a Nam 3ao ng $i S mt nYt t0m $2,
nYt 'h(m cht !Ta :;c nh thc c>a 3h2A nai kht khao $:.ng thi"n+ MB d)ng nghp rbng ch2nh thH NS
[t#nh y%u th Ic, t#nh y%u tinh th@n^ 8 thc tUnh kht !ng $)m ng:i S 3h2+ WbngA Kau khi g9' thH NS,
r thc nh0n 'h(m trS !/ !?i 3h2 QhRo+ 5T cho rbng 3h2 QhRo tg Et !# khng cam t0m $)m &us dq
Nh:ng &u tr#nh , d:?i ci nh#n c>a Nam 3ao, &u1 diBn ra khng .n gi1n, khng $8ng mn ch6t n)o+
\#nh nh: 2t nhi/u, $0u nay, ng:i c 8 nh#n -:?c ho)n $:.ng c>a 3h2 QhRo d:?i mt $ng k2nh kh
$8ng mnq 3on ng:i th:ng nhy c1m !?i ci t<t, ci N' nh*t $) khi ci t<t, ci N' $) kt &u1 c>a
mt &u tr#nh thng hoa khSi i t ci I*u, ci c+ Qh1i !4y chng m) i $6c ch6ng ta 8 i &u ) trong
!i"c nh gi -:?c ho)n $:.ng c>a 3h2 QhRo+ N)o $) Eau %m g9' thi NS, -uOi Eng hm Eau 3h2 'hRo
th)nh mt thi Ep $Jng ngDi Ia Im thho ting chim+ WDi 3h2 trS th)nh mt trit gia trong -uOi tr:a cu<i
ccng !) cu<i i khi n nh) - ,in ni mt c0u nOi tingA `khng :;cq _i cho tao $:.ng thi"nd +++
!)A 3h2 8 n nn ti $ai c>a m#nh+++
3 th ni t*t c1 i/u 6ng [d:?i gc ng:i c1m nh4n, ti' nh4n^+ Kong, khi 9t im nh#n
c>a ch6ng ta trcng !?i im nh#n c>a Nam 3ao, !*n / $i hY ra nhng nYt kh $ $cng+ 3h2 QhRo mu<n
$)m ng:i $:.ng thi"n+ t6ng Nam 3ao 8 chn r*t 6ng im r.i mS toang t0m hDn 9c nh: EJt
, gi?i thi"u !?i -n c -1n ch*t $:.ng thi"n c>a 3h2 QhRo+ uy $) mt -uOi Eng -#nh th:ng nh: -ao
-uOi Eng -#nh th:ng khc, nh:ng <i !?i 3h2 QhRo $) mt -uOi Eng $ $cng+ 3h2 nh: cho)ng tUnh Eau
mt c.n Eay d)i hJn `-0ng khu0ngd $Cng th# ` m. hD -uDnd, E; r:;u [hJn m) E; r:;uq^, 3h2 nghh c
ting chim, ting anh thuy/n ch)i gf mi chRo, tin ng:i i ch; !/ -)n gi !1i+ 3i khung i %m 1
d4y da dit mt nai `nao nao -uDnd S $Cng 3h2, g;i mt &u !8ng $:.ng thi"n Ia IiA `Hnh nh c mt
thi hn ao c c mt gia nh nho nh +++ 3ch !it `Hnh nh c mt thi hn ao c
0u chU $) cch !it to Eg m. hD $ung $inh c>a !n ch:.ng g;i ms c1m+ N0 l m*t 12 tinh t3 .4& n
5/ Z>a $) 3h2 nh: ng:i ang -H c.n $7 cu<n 'hng tr%n :ng i, !a !)o t*m chJn, Egc tUnh nh:ng cCn
chunh chong+ e9t khc, ni"m kh6c `Hnh nh c mt thi g;i $%n mt nYt t0m $2 -uDn, tic nu<i v
c>a 3h2, hay ch2nh c>a Nam 3ao v tr:?c mt :?c m. N' 8 -H nm thng 'hi 'ha, khng &u%n :;c
nh:ng 'h1i c< nh? m?i th*y hi"n h#nh+ Nghpa $) ci :?c m. $:.ng thi"n ng)y n)o gi !Ln ang $ang
thang 0u trong t0m hDn 3h2, 3h2 8 g9' $i nh:ng !?i mt r nghpa c khc+ 5rng trCn, trng
khuyt, trng $i trCn nh:ng mai trng trCn c 'h1i -ao gi c7ng gi<ng nhaui ,ht khao $:.ng thi"n
8 thc tUnh trong $Cng 3h2+ Nh:ng i/u khng Dng nghpa !?i !i"c cho rbng 3h2 n nn !/ ti $ai,
3h2 mu<n $)m mt con ng:i dDng nghpa, 3h2 ho)n to)n thc tUnh !/ nh0n 'h(m+ Kg nghi%m ng9t, $nh
$cng c>a -6t 'h' hi"n thgc, Eg $nh $cng gh% g?m c>a $ogic i khng cho 'hY' Nam 3ao nh#n 3h2
QhRo khc i :;c+ 5h:.ng ,i/u tan nt mt i nh:ng NguyBn Mu !Ln 'h1i $nh $cng ghi nh4n mt nYt
-in Oi t0m $2 S ci con ng:i 8 tTng `h $" nY' !)o d:?i hoad -uOi ,i/u g9' 5T \1iA ccng nhau trng
m9t c1 c:i+ 3i c1 c:i &u1 $)m nhi/u ng:i c kh c:i nai !?i c ,i/uq 5rS $i !*n / 3h2 QhRo
mu<n $:.ng thi"n, c $i nhng trang mi%u t1 t0m hDn 3h2, th*y &u1 $) mt mLu mgc !/ cch mi%u t1
hi"n thgc+ 3h2 mu<n $)m ng:i $:.ng thi"n :i, 8 c mt chuai nYt t0m trng $)m ti/n /A -uDn, E;, c
c, E; gi), `gi<ng nh: $) n nnd,+++Nam Cao 6h7n h' nh8n mnh 9:n Ch .; <n n<n t*i l=i ca
m"nh/ N>i ta chi <n n<n 6hi nh?n 9a vi@c lm t9c .0 l A8- Aa/ Ch 6h7n v?&/ i'- n& 98t
loic vi t(m lB t9"nh .*B 6iC- n>i ca nh(n v?t/ 3h2 QhRo $) mt c< nng ccng :ng &uhn h)nh
ng ch khng 'h1i $) mt nh0n !4t tr2 thc tiu t: E1n nh: \, ti/n !Ln hay $n tri kim nghi"m
m#nh+ NYt t0m $2 `n nnd chU thong &ua, Nam 3ao !itA `!) mt ci g# na, gi<ng nh: $) n nnd nYt
t0m $2 !<n 8 khng > mnh, khng > 4m, 8 -H ci nh#n $nh $cng c>a Nam 3ao 'ht hi"n, ghi
nh4n !) c !o nh: c c1 'h> nh4nA `ngi ta hay hi hn v ti !c "hi "h#ng $ %&c m' !c n(a+ 3h2 8
c ci m) E; m*tA .0 l t"nh &D-, 3h2 8 nh4n ra Eg yu u<i c>a m#nh+Qh1i t2nh c1 hai i/u khng
m*y N' !)o trong ci tOng gi $) $2 do mu<n trS $i $)m ng:i c>a 3h2 th# 3h2 m?i th4t Eg $) mt
nh0n !4t hi"n thgc+ e9t khc, nu Ihm chli, Eay, rch m9t n !, 0m chYm $) mt -iu hi"n c>a mt
3h2 QhRo $:u manh th# tt c1 nhng -iu hi"n /u $9' $i S mc cao h.n, S 3h2 Eau nm ng)y
chung E<ng !?i thH NS, khi 3h2 -H tT ch<i c1 t#nh y%u $Ln t#nh ng:i+ E#i hn cho hnhB hn
hnh phFc vGa nh0m lDn cha . mnh .C phon 6n H-n tnh t(m lB H-n tnh hnh .*n ca
m*t th>i tha h0a l- manh/Mp nhi%n, Euy cho ccng, ch2nh I8 hi thgc d0n na 'hong kin 'h1i chHu
trch nhi"m !/ kiu con ng:i nh: 3h2+ ti/u c@n th*y $) khng th Ihm 3h2 nh: mt con ng:i mLu
mgc !/ Eg ho)n $:.ng, Em h<i, 2t ra $) !/ g<c o c hc+ ,hng th !4y+ et con ng:i 8 ho)n
$:.ng thc tUnh khng c h)nh ng nh: 3h2+ W*t nhi/u on trong tc 'h(m, ngn ng, t0m trng c>a
nh0n !4t c7ng Dng thi $) ngn ng, t0m trng c>a tc gi1+ Nh:ng nai au nh:ng nhc, nng -Xng c>a
Nam 3ao tr@m t2ch d:?i mt ci nh#n $nh $cng, nghi"t ng8 c>a mt ngCi -6t hi"n thgc c $:.ng t0m,
t@m ck+ Nam 3ao khng .n gi1n chU nh4n ra -i kHch au ?n c>a hng c< nng ccng :ng, $:u manh
mu<n trS $i $)m ng:i m) khng :;c+ Nu chU dTng $i S , 3h2 QhRo EF $c $fng gia dCng nh0n !4t
r*t nh*t &un c>a Nam 3ao $) `)* h+y hoi v nh,n -h.m /o cuc %ng i ngh0o .y ti+ 3h2 QhRo
'h1i :;c 9t nghi%m t6c !)o h" th<ng , !) i/u $) c. ES !/ m9t 'hong cch c>a tc gi1, t0m $2
nh0n !4tA c m ln thi@nq 3h2 QhRo 8 -H tha ha, L -H $:u manh ha ngay c1 trong :?c m. :;c
$)m ng:i $:.ng thi"nq ,hng 'h1i ! t#nh Nam 3ao chn thi im -c -ch :?c m. , chn cch
!itA `Hnh nh c mt thi hn ao c11 3h2 QhRo :;c khJc ha thho kiuI m-n lm n>i
ln thi@n nhn 6h7n ln thi@n thJo 6iC- con n>i +"nh th>n/Ngay c1 cch y%u c>a 3h2
c7ng khng -#nh th:ngA 3h=' gi4tq+ 3ch cht, cch tr1 thc c>a 3h2 c7ng m*t -#nh th:ng+ t $) cch
tr1 thc c>a mt 3h2 QhRo $:u manhA `3h2 QhRo !Ta chYm t6i -=i !Ta k%u $)ng th4t tod 3i cht khng
hi/n $)nh, khng g;i th:.ng c1mA `Pi8y )nh ch, mJt tr;n ng:;c, mDm ng' ng', mu S cO+d 3i
c1nh 3h2 QhRo `n*d c7ng khc th:ng [hay r*t -#nh th:ng thho kiu c>a 3h2q^A `N*d do nh@m $Ln
[n nh) - ,in thay !# n nh) -) c thH NS^, `N*$ trong c.n Eay [\Jn u<ng Eay n m/m ng:i^
tr:?c khi g9' - ,in Ci $)m ng:i $:.ng thi"n+ `N*$ Iong $) cht+ ]6c `N*d c7ng $) $6c l4m
lcA git ng:i, git m#nh+ 3h2 QhRo 8 -H t:?c ot c1 t: th $)m ng:i, t: th $)m ng:i $:.ng thi"n+
,hi -*t $:.ng, 3h2 ch:a -ao gi git ng:i nh:ng khi ho)n $:.ng, 3h2 8+ 0 l t*i l=i c-i c#n ca
Ch K Nam Cao .; !#n m*t hnh .*n t*i l=i .C 6hLn .nh m*t 12 v7 t*i/
Nh0n !t 3h2 QhRo c>a Nam 3ao trong truy"n ngJn ccng t%n &u1 tn ti ni kht khao c lm
ngi lng thin+ MonB c m .0 .; .Nc nhi'n nOmB 1-& tnh lNi hiB c(n nhPcB hnh .*n///
6h7n hon ton thJo 6iC- con n>i hon ln +"nh th>n/ Bc hon ln ca Ch Pho
6h7n h' man m- 1m hi/ [khc !?i nh0n !4t 5m B2nh trong BU !X c>a Nguy%n \Dng^ t $) +c
hon ln H- m-*n mn ca hn n>iB 6iC- n>i .; + .& 1(- vo t*i cB cha h*i . th>i
ianB &3- t .C *t 9Qa ci A8- Aa c% nDn n0 c, ch-@ch chocB ch-3nh chon cha hon chRnh/
Nam 3ao 8 -O Eung !)o h" th<ng nh0n !4t ho)n $:.ng c>a !n hc hi"n thgc mt kiu nh0n !4t nh:
3h2 QhRo+ Nam 3ao r thc rf i/u + 3i nh#n c>a nh) !n $) mt ci nh#n $nh $cng, nghi%m ng9t c>a
mt ch> nghpa hi"n thgc !Ln n%u cao :?c mu<nA `Ngh" thu4t khng n%n $) nh trng $Ta d<id+ 5h:.ng
3h2 nh:ng Nam cao !Ln nYn $Cng chU ngay ci I*u c>a 3h2+ 3i I*u c c. ES E0u Ia tT ci nguDn -
,in, nh) tc, I8 hi 'hong kin c7+
tc tc 'h(m 3h2 QhRo, nghi/n ngLm, Dng Eng to, ng:i c t#m !/ mt $)ng V7 ti ng)y *y+
S .0 c0 ; Ch Pho th8p thTm hon ln/
Ht mui 2:
B)i !it c>a 3hu Vn K.nA `BUV WXY BZN[ \]N[ C[^ C[_ P[`^d [$:;c tr2ch^
G+3 ng:i 8 chng minh rbng 3h2 QhRo tUnh, 3h2 QhRo khng Eayq]) ni cgc oan thiq BSi
3h2 QhRo ho)n to)n tUnh th# ! $2, 3h2 QhRo ho)n to)n Eay th# ! nghpa+ M2 .*c .o ca h"nh tNn Ch
Pho l t9n thi lan h0a 1a& b tRnh +8t ph(n/37ng khng chU .n thu@n Eg m0u thuLn gia -%n
ngo)i !) -%n trong, -/ m9t !) -/ E0u+ 3i EaywtUnh nbm ngay tr%n ranh gi?i gia cc `-/d + V# th ngay
ci $6c i%n rD nh*t $i c7ng $) $6c tUnh nh*t+ 3Cn g# i%n rD h.n cch chli c>a 3h2 QhRoi Nh:ng c Ihm
cch thu hN' d@n <i t:;ng tT Ia Ii nh*t, khng 0u nh*t, ch:a =ng chm n ai, rDi n Eg c) khHa,
I6c 'hm c Et Et h.n $) i v ])ng V7 ti+ 5*t c1 nhng ai khng chli nhau !?i hJn cy mi"ng
thi%n h, ta EF th*y S ci $ogic c>a mt t0m $2 tUnh to v tUnh t trong au khO ccng cgc+ V) h8y Ihm
Nam 3ao !it `gi hJn -it ht th# c $F hJn khng c@n chli+ ,hO cho hJn !) khO cho ng:i, hJn $i
khng -it ht+ 5h# hJn chli+++d+ tau khO -H $oi ra khXi th gi?i $o)i ng:i, -H t(y chay, hJn c nhu c@u
gi1i tXa+ Nu ht :;c th# au khO EF !.i -?t+ Nh:ng tri khng cho 3h2 nng khi%u thanh nhcq V4y
-)i chli kia c7ng cCn $) mt -)i ht c>a 3h2 QhRo ch Eaoq B)i ht $n ng:;c c>a mt t0m hDn mYo m,
au khO+ V1 chng c7ng c@n 'h0n -i"t ci tUnh c>a mt ng:i nghi%m chUnh, c>a mt $:.ng tri, khc !?i
trng thi tUnh nh: $) tan c.n Eay c>a mt t%n cn D, $:u manh+ 3uc i 3h2 QhRo c th chia th)nh hai
ch9ng $?n+ t $) tr:?c !) Eau khi g9' thH NS, i 3h2 c7ng diBn ra hai ch9ng nhXA nh) tc thgc d0n 8
-in mt ng:i $:.ng thi"n th)nh mt t%n $:u manh+ Kau khi ra tc !/ $)ng th# cc th $gc nh: - ,in 8
ho)n th)nh n<t ci cng on cu<i ccng c>a !i"c tha ha 3h2 QhRo $)A -in mt t%n $:u manh th)nh mt
con &us d+ ]6c n)y Nam 3ao m t1 i hJn $) mt c.n Eay d)i , m%nh mng ` !) c $F hJn ch:a -ao
gi tUnh to, nh? rbng hJn c S tr%n i+d B*y gi, nu th*' thong Eau nhng c.n chnh chong c
mt ch6t tUnh n)o , th y l tnh ru ch khng 'h1i $) tnh ng. e) tUnh r:;u th# ch:a c m*y r
nghpa+ 3hU Eau khi g9' thH NS, S 3h2 QhRo m?i c Eg -Tng tUnh c>a $:.ng tri+ P9' thH NS thgc Eg $) mt
-:?c ngo9t $?n trong cuc i m) tr:?c nh*t $) t0m $2 c>a 3h2 QhRo+ 5uy chU c nm ng)y ngJn ng>i
nh:ng n th4t Eg $) mt &u1ng i khcA 3h2 :;c E<ng rDi cht nh: mt con ng:i+
37ng khng 'h1i g9' thH NS $) c ngay Eg thc tUnh E0u Ia+ Nam 3ao tX ra r*t am hiu ci diBn
-i"n chng c>a t0m $2+ jng 8 mi%u t1 n thho mt y%u c@u hi"n thgc nghi%m ng9t+ Zu1 thgc cuc chung
ch %m tr:?c !?i thH NS m?i nh thc d4y ci 'h@n -1n nng c>a mt g8 )n ng+ V) mt cuc chung
=ng c $F c7ng chU $)m :;c c th+ Qh1i n hm Eau :;c h:Sng Eg chm Ec mc mc m) ch0n t#nh
c>a thH NS th# trong 3h2 QhRo m?i c Eg thc tUnh c@n thitA -1n ch*t $:.ng thi"n c>a ng:i nng d0n -H
!ci $*' 8 trai d4y, $:.ng tri 8 trS !/+Nh:ng $:.ng tri trS !/ $i nhanh chng (y -H kHch tha ha c>a
3h2 QhRo n hDi cht c>a n+
x+h! "# l aii 30u hXi c !o thTaq Nh:ng tr1 $i c0u hXi c !o thTa *y, $i 'h1i 9t thH NS
trong t:.ng &uan !?i t*t c1 nhng nh0n !4t &uan trng nh*t c>a $)ng V7 ti+ Nghpa $) 'h1i Ihm IYt c*u
tr6c h#nh t:;ng c>a tc 'h(m+ 5hgc ra !*n / c>a 3h2 QhRo $) !*n / nh0n t2nh, nghpa $) -n i c1 -
m9t ng:i $Ln $inh hDn ng:i trS th)nh con &us d c>a $)ng V7 ti+ \#nh t:;ng c>a 3h2 QhRo $) -iu
hi"n cho t2nh ng:i -H h7y hoi, !ci $*'+ 5h> 'hm $) - ,in+ Bbng c:ng &uy/n, tham gia !)o &u
tr#nh (y 3h2 QhRo n ccng &uLn, - tJc, tuy"t !ng cCn c mt $gc $:;ng khc, khng kYm 'h@n t)n
-oA Hnh kin+ B c7 th N hi@n !i@n t9on tc phm nh ci loa pht n7n cho .nh 6i3n ca ln/
Ccn th N l hi@n th0n ca t"nh n>i/3hU t#nh ng:i m?i cu :;c t2nh ng:i+ 5#nh ng:i $) mt Ec
mnh+ Nh:ng t#nh ng:i c7ng th4t mong manh+ t<i di"n !?i mt h) khJc t#nh ng:i c th ti%u tan+ 3i
&uan h" thH NS w 3h2 QhRo v B) 3 d:ng nh: 8 ni $%n t:.ng &uan *y+
,hng 'h1i ngLu nhi%n, Nam 3ao mi%u t1 3h2 QhRo c &uan h" !?i hai ng:i )n -)+ V?i -)
Ba+++ \Vn $) Iinh !)o hng nh*t c>a $)ng V7 ti v 3h2 khng :;c h:Sng mt ch6t t#nh y%u n)o+ \)nh
!i c>a -) Ba gi 3h2 QhRo $%n -' ch0n, !/ thgc ch*t $) h)nh !i -<c $t v -<c $t ci 'h@n trai tro S 3h2
QhRo m) -*y gi $8o - ,in 8 cn+ 3h2 QhRo chU :;c Ihm nh: mt th n $" thi+ 3Cn !?i thH NS w
ng:i )n -) I*u nh*t $)ng V7 ti, 3h2 QhRo :;c h:Sng t#nh ng:i+ 5#nh ng:i mc mc .n E. chU
cCn Et $i duy nh*t S thH NSi
Nhi/u ng:i c 'h% 'hn Nam 3ao $) tg nhi%n ch> nghpa, $) &u tr?n khi m t1 thH NS I*u n
ma ch% &us hn+ Nh:ng IYt S -#nh di"n ngh" thu4t, thH NS c)ng I*u, tc 'h(m c)ng hay+ Mp nhi%n hay
khng 'h1i !# I*u+ 5hH NS I*u n tt -4c m) 3h2 QhRo khng :;c $*y, th# -i kHch m?i c)ng Eau EJc+
t0u 'h1i ! c? m) Nam 3ao tr6t !)o thH NS t*t c1 nhng nYt mUa mai nh*t c>a ha cng d)nh cho mt
ng:i )n -)+T8t cd nhen th, 8& +i3n th N thnh m*t th, ph3 thdi v7 i t9/ Nhn con n>i
v7 i t9 8& li c0 m*t th, ti 1dn v7 iI t"nh n>i/ (& l m*t !fn 5 ca Nam Cao/
y+ zYt cho ccng3 +iC- hi@n ln nh8t ca t"nh n>i th N l +t cho hnh/ g .(& l chi
ti3t thiDn ti ca Nam Cao+ Vi"c thH NS chm Ec 3h2 QhRo khi -H c1m gi S ngo)i !:n, thgc ra chU $)
cl chU c>a mt $Cng t<t -#nh th:ng c>a mt con ng:i d)nh cho mt con ng:i+ Nh:ng trong ci th
gi?i ng)y c)ng ! t#nh, tha ha c>a $)ng V7 ti, 0y $) $Cng t<t him hoi duy nh*t m) 3h2 :;c h:Sng
k tT ng)y trS !/ $)ng+ V# th m) n m?i &ur gi, n m?i $)m c1m ng 3h2 QhRo E0u Ia n th+ P>i
ni/m tin !)o mt $Cng t<t -#nh th:ng, Nam 3ao tX ra t@m ck c>a mt nh) nh0n o $?n+ BSi ci m)
nh0n $oi thiu khng 'h1i $) mt $Cng t<t Ia !i !) h: 1o c>a mt ng 5hnh, c7ng khng 'h1i $) $Cng
t<t Eung c>a nhng nh) $4' thuyt !iBn !ng+ `3i m) nh0n $oi thiu $) mt $Cng t<t -#nh th:ngd
$i ni 8 $un !ang $%n nh: mt i"' kh6c khJc kho1i trong tc 'h(m c>a W.mac+ 3hih c@n mai con
ng:i mang cho nhau mt $Cng t<t -#nh th:ng $) > c1 h)nh tinh n)y t<t N' rDi+
3ho h)nh $) th cho Io)ng Ipnh+ ]i :;c n*u -Si -)n tay thH NS th# chJc $)+++ uy th m) n
nay, khi 8 Eang ci d<c -%n kia c>a cuc i, 3h2 QhRo m?i $@n @u ti%n :;c h:Sng+ 3h2 QhRo r thc
:;c Eg him hoi mun mbn + g hPn nh?n 9a .0 hn v ca t"nh n>i+ ,/ -t cho $%n mi"ng,
hJn 8 khc+ Nam 3ao 8 mi%u t1 nhng $i !n -/ ngo)i $nh $cng m) -%n trong @y th:.ng c1m It
IaA `5hbng n)y r*t ngc nhi%n+ ht ngc nhi%n th# hJn th*y mJt m#nh :.n :?t+d
{+ 3h2 QhRo $) mt ki"t tc, :;c !it -bng mt -6t $gc Eung m8n !) r*t /u tay+ Nh:ng nu c@n
chn mt on n)o $) 9c EJc nh*t trong kt t= :;c 4m nh*t nhng tinh hoa c>a ngCi -6t Nam 3ao,
th# hVn $) on diBn t1 nhng -in Oi -%n trong c>a 3h2 QhRo tT khi g9' thH NS n khi Ich dao n
nh) - ,in+
5T khi 3h2 QhRo !/ $)ng, 3h2 QhRo :;c m t1 S trng thi tUnh ra c hai $@n+ V) hB tUnh ra $)
-uDn+ 3ho n%n, khi 3h2 -uDn $) $6c 3h2 QhRo nh0n t2nh nh*t+ BSi tUnh ra, 3h2 m?i nh#n thVng !)o th0n
'h4n m#nh m) nh4n ratatE c1 Eg th% th1m c>a n+ | !)o tuOi 3h2 [Kang ci d<c -%n kia c>a cuc i^, m
ng:i -#nh th:ng S thn &u% 8 'h1i $)m Iong nhng !i"c $?n nh*t c>a mt i ng:i++ 3 ngh/
nghi"', c nh) cla, c gia th*t, nu may mJn th4m ch2 8 c chu rDi+++tbng n)y, 3h2 $) con E< khng+
5h4m ch2 cCn khng :;c $) E< khng+ 3h2 $) E< 0m+ BSi 3h2 cCn khng :;c coi $) ng:i+ \Xi $)m Eao
khng -uDn :;ci ]@n th nh*t, 3h2 tUnh ra !)o ci -uOi Eng nghh chim ht, nghh ting gf mi chRo
uOi c, ting m*y -) i ch; trao Oi !i"c mua -n !1i+++ 5Unh ra m) hy !ng+ \y !ng trS $i $:.ng
thi"n, hy !ng !)o thH NS nh: chic c@u n<i, EF nh: ng:i -8o $8nh cho m#nh+ ]@n th hai, tUnh ra m)
tuy"t !ng+ 3i t#nh ng:i S thH NS 8 -H ci Hnh kin S -) c git cht mt cch 'h7 'h)ng+ 5hH NS $)
ng:i duy nh*t tch ra khXi $)ng V7 ti+ 5#nh ng:i mong manh 8 -H Hnh kin thn t2nh+ Na $gc cu<i
ccng c>a 3h2 QhRo nhbm n2u gi thH NS $i 'h2a m#nh 8 -H gt 'hJt mt cch ! t#nh 'h7 'h)ng [\Jn
uOi thho thH,nJm $*y tay+ 5hH gt ra, $i gi6i th%m cho mt ci, thH ngoay ngoy ci mng 2t i !/ $)ng
V7 ti+^ tau ?n ccng cgc, 3h2 !/ mang r:;u ra u<ng+ Nh:ng r:;u c7ng -*t $gc, khng th $)m cho
$:.ng tri au ?n c>a 3h2 QhRo t% $i"t :;c na+ ]@n n)y khc t*t c1 mi $@n, c)ng u<ng $i c)ng tUnh ra+
\Jn m m9t khc r:ng rcq 5T hy !ng n tuy"t !ng+ ,hSi @u $) n:?c mJt !) cu<i ccng $i $) n:?c
mJt+ Nhng trng thi t0m $2 :;c Nam 3ao ti hi"n $i E<ng ng, @y thuyt 'h=c !?i nhng diBn -in
tinh !i nh*t+ Bbng c1 c thoi -%n trong, -bng c1 $i nla trgc ti' c>a ng:i k chuy"n, -bng c1 $<i
dcng ngoi hi"n+++ 5uy nhi%n thi%n t)i nh*t !Ln $) !i"c dcng chi ti%t+ | 0y ti mu<n ni h.i cho
h)nh+
}+ \.i cho h)nh $) -in th c>a -t cho h)nh+ `V) hJn u<ng+ Nh:ng tc &u, c)ng u<ng $i
c)ng tUnh ra+ 5Unh ra, chao i, -uDnq \.i r:;u khng E9c E=a, hJn c th*y thoang thong h.i cho h)nh+
\Jn m m9t khc r:ng rc+d V)o ci $6c tuy"t !ng nh*t h.i cho h)nh $i hi"n ra+ \i"n ra (y hJn
E0u h.n !)o nai tuy"t !ng+ Kang ci d<c -%n kia c>a cuc i rDi m?i :;c n cho h)nh+ eun mbn,
nh:ng cCn $) c cho h)nh tuy :;c n*u -Si -)n tay thH NS+++, nh:ng cCn h.n khng+ t8 t:Sng i m#nh
tT nay 8 c h.i cho h)nh c>a ri%ng m#nh rDi+ N)o ng 3h2 c7ng khng c &uy/n :;c h:Sng+ 3uc
i $i c:?' n<t q e*t thH NS, 3h2 m*t $un h.i cho h)nh !pnh !iBn+ \.i cho h)nh $) Eg n2u gi cu<i
ccng c>a 3h2 <i !?i cuc i n)y+ e*t h.i cho h)nh $) m*t ci cu<i ccng c>a 3h2+ Nh:ng ti Eao n $i
thoang thong hi"n $%n $6c n)yi t tr%u ng:.i, chc tc 3h2 QhRoq N c chn !n 0u + Ngk c@n
kiBng ch0n, nho)i ng:i $) c th $i ch' :;c, $i c@m gi :;c trong $Cng tay+ Nh:ng khng, n 8
tr:;t ra, !pnh !iBn tut ra ngo)i t@m tay rDiq N thoang thong hi"n ra $)m au 3h2 QhRo, (y -H
kHch 3h2 QhRo n ccng cgc+ \.i cho h)nh $) Eg -*u !2u cu<i ccng+ ]) ht chVng cCn g# m*t na+
]Cng 3h2 8 tan hoang, tT t4n ccng tuy"t !ng 3h2 8 chuyn Eang tt ccng cm u*t+ V@ 3h2 8 Ich
dao i+++ 3hVng c g# mong manh, ! nghpa nh: h.i cho h)nh+ V4y m) &ua t@m $Cng nh0n h4u E0u thVm
c>a Nam 3ao, h.i cho h)nh nhX nhoi, m nht *y 8 hbn $%n nh: mt !t ca, !t I:?c trong t0m $inh
c>a con ng:i+ t chU c th $) -6t $gc c>a mt thi%n t)i+