You are on page 1of 18

LAPORAN PRAKTIKUM

KIMIA ANALITIK
NAMA : ANIS FITRIANI
NIM :P07134011033
UJI MUTU GARAM KONSUMSI
PENETAPAN KADAR CALSIUM DAN MAGNESIUM (KOMPLEKSOMETRI)
Hari/ tanggal : slasa!"# $art %&"'
A( Mt)* : Titrasi +)$,l+s)$tri
-( T./.an :
0 Unt.+ $ngta1.i +a*ar 2alsi.$ ,a*a gara$ +)ns.$si
0 .nt.+ $ngta1.i +a*ar $agnsi.$ ,a*a gara$ +)ns.$si
C( Prinsi, +r/a :
- Ksa*a1an t)tal
Sa$,l *i titrasi *ngan $ngg.na+an lar.tan EDTA !*i ta$3a1+an lar.tan
in*i+at)r E-T srta lar.tan 3.44r PH"& sa$,ai tr/a*i ,r.3a1an 5arna ( .ng.0
3ir.)(
- Ksa*a1an +alsi.$
Sa$,l *i titrasi *ngan $ngg.na+an lar.tan EDTA !*i ta$3a1+an lar.tan
in*i+at)r M.r6i* srta lar.tan 3.44r PH"' sa$,ai tr/a*i ,r.3a1an 5arna
( +.ng.0.ng.an)(
0 Prinsi, :
PK Calsi.$ : Sa$,l gara$ *ititrasi *ngan EDTA *ngan ,na$3a1an
in*i+at)r $.r6i* *an lar.tan 3.44r ,H "' sa$,ai tr/a*i ,r.3a1an 5arna
*ari $ra1 +.ng.an $n/a*i .ng.(
PK Magnsi.$ : Sa$,l gara$ *ititrasi *ngan EDTA *ngan ,na$3a1an
in*i+at)r E-T *an lar.tan 3.44r ,H "& sa$,ai tr/a*i ,r.3a1an 5arna *ari
$ra1 +.ng.an $n/a*i .ng.(
D( Lan*asan T)ri :
Titrasi +)$,l+s)$tri a*ala1 titrasi 3r*asar+an ,$3nt.+an sn7a5a
+)$,l+s antara +ati)n *ngan 8at ,$3nt.+ +)$,l+s( Sala1 sat. 8at
,$3nt.+ +)$,l+s 7ang 3an7a+ *ig.na+an *ala$ titrasi +)$,l+s)$tri
a*ala1 gara$ *inatri.$ tiln*ia$ina ttraastat (*inatri.$ EDTA)( Ksta3ilan
*ari sn7a5a +)$,l+s 7ang tr3nt.+ trgant.ng *ari si4at +ati)n *an ,H *ari
lar.tan! )l1 +arna it. titrasi *ila+.+an ,a*a ,H trtnt.( Pa*a lar.tan 7ang
trlal. al+alis ,rl. *i,r1it.ng+an +$.ng+inan $ngn*a,n7a l)ga$
1i*r)+si*a(
Dala$ ,ra+ti+.$ +ali ini *ila+.+an titrasi +)$,l+s)$tri .nt.+
,nnt.an +a*ar *ari Ca2l% *ngan $ngg.na+an +)$,l+s)n EDTA *an
$ngg.na+an 3ant.an in*i+at)r ri)21r)$ 3la2+ T (E-T) .nt.+ ,nnt.an titi+
a+1ir titrasi( Jnis titrasi 7ang *ila+.+an a*ala1 titrasi langs.ng! *i$ana i)n l)ga$
7ang a*a *ala$ lar.tan *ititrasi langs.ng *ngan lar.tan *inatri.$0EDTA *ngan
$ngg.na+an in*i+at)r ri)21r)$ 3la2+ T (E-T)( 9at ,ng+1lat ata.
+)$,l+s)n 7ang *ig.na+an ,a*a ,ra+ti+.$ ini a*ala1 *inatri.$ EDTA 7ang
$r.,a+an 3nt.+ gara$ *ari asa$ tiln *ia$in ttraastat 7ang $$,.n7ai
a+si $ng+)$,l+s 7ang sangat +.at *an 3an7a+ trs*ia( Pa*a saat titrasi ,H
lar.tan 1ar.s tr.s *i/aga )l1 +arnan7a *i3ri+an lar.tan -.44r ,H "&( Titrasi
+)$,l+s)$tri a*ala1 titrasi 3r*asar+an ,$3nt.+an sn7a5a +)$,l+s
antara +ati)n *ngan 8at ,$3nt.+ +)$,l+s( Sala1 sat. 8at ,$3nt.+
+)$,l+s 7ang 3an7a+ *ig.na+an *ala$ titrasi +)$,l+s)$tri a*ala1 gara$
*inatri.$ tiln*ia$ina ttraastat (*inatri.$ EDTA)( Ksta3ilan *ari sn7a5a
+)$,l+s 7ang tr3nt.+ trgant.ng *ari si4at +ati)n *an ,H *ari lar.tan! )l1
+arna it. titrasi *ila+.+an ,a*a ,H trtnt.( Pa*a lar.tan 7ang trlal. al+alis
,rl. *i,r1it.ng+an +$.ng+inan $ngn*a,n7a l)ga$ 1i*r)+si*a(
Dala$ ,ra+ti+.$ +ali ini *ila+.+an titrasi +)$,l+s)$tri .nt.+
,nnt.an +a*ar *ari Ca2l% *ngan $ngg.na+an +)$,l+s)n EDTA *an
$ngg.na+an 3ant.an in*i+at)r ri)21r)$ 3la2+ T (E-T) .nt.+ ,nnt.an titi+
a+1ir titrasi( Jnis titrasi 7ang *ila+.+an a*ala1 titrasi langs.ng! *i$ana i)n l)ga$
7ang a*a *ala$ lar.tan *ititrasi langs.ng *ngan lar.tan *inatri.$0EDTA *ngan
$ngg.na+an in*i+at)r ri)21r)$ 3la2+ T (E-T)( 9at ,ng+1lat ata.
+)$,l+s)n 7ang *ig.na+an ,a*a ,ra+ti+.$ ini a*ala1 *inatri.$ EDTA 7ang
$r.,a+an 3nt.+ gara$ *ari asa$ tiln *ia$in ttraastat 7ang $$,.n7ai
a+si $ng+)$,l+s 7ang sangat +.at *an 3an7a+ trs*ia( Pa*a saat titrasi ,H
lar.tan 1ar.s tr.s *i/aga )l1 +arnan7a *i3ri+an lar.tan -.44r ,H "&(
E( Alat *an -a1an :
Alat : : -a1an
"( -.rt "( Lar.tan EDTA &!&" M
%( Erln$7r %( Lar.tan CaCl% &!&" M
'( -a+r glas '( -.44r ,H "&
;( Glas .+.r ;( -.44r ,H "'
<( Pi,t =)l.$ "&!& $l <( In*i+at)r E-T
>( Pi,t ,.s1 3all >( In*i+at)r M.r6i*
?( -)t)l s$,r)t ?( A@.a*st
A( Nra2a *igital A( Sa$,l gara$ *a,.r
B( Cara Kr/a
I( STANDARISASI EDTA &!&" M DENGAN CaCl% &!&" M
"( Disia,+an alat *an 3a1an
%( Diisi 3.rt *ngan lar.tan EDTA &!&" M 1ingga 3atas n)l
'( Di,i,t "&!& $l lar.tan CaCl% &!&" M! +$.*ian *i$as.++an + *ala$
la3. rln$7r %<& $l
;( Dita$3a1+an a@.a*st "<0%< $l *an < $l 3.44r ,H "& (*ala$ l$ari
asa$)
<( Dita$3a1+an s,.2.+ in*i+at)r E-T
>( Dititrasi *ngan lar.tan EDTA sa$,ai 3r5arna 3ir.
?( Di2atat =)l.$ 1asil titrasi *an *i2ari n)r$alitas EDTA 7ang
s3narn7a (
II( PEM-UATAN LARUTAN CONTOH GARAM
"( Diti$3ang sa$,l C %< gra$ 2)nt)1 gara$ 7ang tla1 *i1)$)gn+an!
ta$3a1+an %<& $l a@.a*st *an *ia*.+ sa$,ai $rata(
III( Pnta,an +a*ar +s*a1an t)tal
"( Ti$3ang %< gr s$a,l! a**+an sa$,ai tan*a %<&!& $l a@.a*s
%( Pi,t <&!& $l lar.tan *iatas! t$,at+an *ala$ rln$7r
'( Ta$3a1+an "& $l -.44r PH "&
;( Ta$3a1+an s,.2.+ sn*)+ in*i+at)r -T-
<( Titrasi *ngan EDTA &!&< M sa$,ai TAT
ID( PENETAPAN KADAR CALSIUM
"( Di,i,t <&!& $l lar.tan sa$,l! *i$as.++an +*ala$ rln$7r(
%( Dita$3a1+an < $l -.44r ,H "' (NaOH ' N)
'( Dita$3a1+an C s,.2.+ in*i+at)r M.r6i*
%( Dititrasi *ngan lar.tan EDTA &!&" M sa$,ai tr3nt.+ 5arna .ng.
'( Di2atat =)l.$ titrasi *an *i1it.ng PK Calsi.$
G( R.$.s Pr1it.ngan
0 N)r$alitas EDTA 7ang s3narn7a :
N" 6 D" E N% 6 D%
0 PK Calsi.$
o Dt 6 M EDTA 6 -M 6 D" 6 "&&&
F ($g) 6 D%
0 PK Magnsi.$
o (Dt)t G D2a) 6 M EDTA 6 -M6 D" 6 "&&&
F ($g) 6 D%

H( Pr1it.ngan *an 1asil ,r2)3aan
Hasil Pr2)3aan
Stan*arisasi
Dt E #!A& $l
-rat sa$,l
F E %<!&&"; gr
P+ +s*a1an t)tal
Dt E %!>& $l
P+ +s*a1an Ca
Dt E "!?& $l
Pr1it.ngan :
"( N CaCl% s3narn7a

%( Stan*arisasi
M
'( Pnta,an Ka*ar Calsi.$
o Pnta,an Ka*ar Calsi.$ E

Dt 6 M EDTA 6 -M 6 D" 6 "&&&
F ($g) 6 D%
"(
E
E
E &!>#;# ,,$
;( Pnta,an Ka*ar Magnsi.$
PK Magnsi.$ E +a*ar Mg E
E
E
E &!&#A ,,$
I( Hasil Pnta,an
0 N)r$alitas EDTA 7ang s3narn7a E &!&<"" M
0 Ka*ar Calsi.$ E &!>#;# ,,$
0 Ka*ar Magnsi.$ E &!&#A ,,$
J( Ksi$,.lan
Dari 1asil ,rati+.$ *i*a,at+an +a*ar +alsi.$ *ala$ sa$,l gara$ a*ala1 &!>#;#
,,$ *an +a*ar $agnsi.$ &!&#A ,,$(
Mngta1.i
Pra+ti+an D)sn P$3i$3ing
( -ai@ Ri7an Anggrani ) ( )
UJI MUTU GARAM KONSUMSI
PENETAPAN KADAR CHLORIDA(ARGENTOMETRI)
Hari/ tanggal : "# $art %&"'
A( Mt)* : Titrasi Argnt)$tri
-( T./.an :
0 Unt.+ $ngta1.i +a*ar C1l)ri*a *ala$ gara$(
C( Prinsi, +r/a :
0 Prinsi, : Sa$,l gara$ *a,.r *ititrasi *ngan AgNO' &!&< N *ngan
in*i+at)r K%Cr); sa$,ai tr3nt.+ n*a,an $ra1 3ata
D( Lan*asan T)ri :
Titrasi ,g*a,an tr3atas ,a*a ra+si0ra+si antara i)n AgH *an ani)n0
ani)n I0 7ait. : 1ali*! ti)sianat *an siani*a( Cara02ara ini *i$ana AgNO'
*i,rg.na+an s3agai lar.tan stan*ar *ina$a+an argnt)$tri(
AgH H I0 AgI(,)(
S.at. ra+si ,ngn*a,an 3rlags.ng 3r+s.*a1an 3ila n*a,an 7ang
tr3nt.+ $$,.7ai +lar.tan 7ang 2.+., +2il( Di*+at titi+ +i=alnn7a a+a
tr/a*i ,r.3a1an 3sar *ari +)nsntrasi i)n0i)n 7ang *ititrasi( Unt.+ $nnt.+an
3ra+1ir7a s.at. ra+si ,ngn*a,an *i,rg.na+an s.at. in*i2at)r 7ang 3ar.
$ng1asil+an s.at. n*a,an 3ila ra+si *i,rg.na+an *gan 3r1asil 3ai+ .nt.+
titrasi ,gn*a,an ini( Cara $)1r $ngg.na+a i)n +r)$at .nt.+ $ngn*a,+an
B'H .nt.+ $$3nt.+ +)$,l+s 3r5arna *ngan i)n ti)sianat *an 2ara 4a/ans
$ngg.na+an in*i+at)r a*s)r3si(
Ma+a -r*asar+an ,a*a in*i+at)r 7ang *ig.na+an! argnt)$tri *a,at *i3*a+an
atas :
"( Mt)* M)1r (,$3nt.+an n*a,an 3r5arna)
Mt)* M)1r *a,at *ig.na+an .nt.+ $nta,+an +a*ar +l)ri*a *an 3r)$i*a
*ala$ s.asana ntral *ngan lar.tan stan*ar AgNO' *an ,na$3a1an K%CHO;
s3agai in*i+at)r( Titrasi *ngan 2ara ini 1ar.s *ila+.+an *ala$ s.asana ntral
ata. *ngan s*i+it al+alis! ,H >!< G #!&( Dala$ s.asana asa$! ,ra+ +r)$at lar.t
+arna tr3nt.+ *i+r)$at *an *ala$ s.asana 3asa a+an tr3nt.+ n*a,an ,ra+
1i*r)+si*a( Ra+si 7ang tr/a*i a*ala1 :
Asa$ : %CrO;%0 H %H0 J CrO H H%O
-asa : % AgH H % OH0 J % AgOH %AgOH J Ag%O H H%O
Ssa$a lar.tan *a,at *i.+.r *ngan natri.$ 3i+)r3)nat ata. +alsi.$ +ar3)nat(
Lar.tan al+alis *iasa$+an *.l. *ngan asa$ astat ata. asa$ 3)rat s3l.$
*intral+an *ngan +alsi.$ +ar3)nat( Ms+i,.n $n.r.t 1asil +ali +lar.tan
i)*i*a *an ti)sianat $.ng+in .nt.+ *itta,+an +a*arn7a *ngan 2ara ini(
Na$.n )l1 +arna ,ra+ l)*i*a $a.,.n ti)sanat sangat +.at $n7rang +r)$at!
$a+a 1asiln7a ti*a+ $$.as+an( Pra+ /.ga ti*a+ *a,at *itta,+an *ngan titrasi
$ngg.na+an NaCl s3agai titran +arna n*a,an ,ra+ +r)$at 7ang $.la0$.la
tr3nt.+ s.+ar 3ra+si ,a*a titi+ a+1ir( Lar.tan +l)ri*a ata. 3r)$i*a *ala$
s.asana ntral ata. aga+ +atalis *ititrasi *ngan lar.tan titr ,ra+ nitrat
$ngg.na+an in*i+at)r +r)$at( A,a3ila i)n +l)ri*a ata. 3r)$i*a tla1 1a3is
*in*a,+an )l1 i)n ,ra+i)n +r)$at a+an 3ra+si $$3nt.+ n*a,an ,ra+
+r)$at 7ang 3r5arna 2)+lat/$ra1 3ata s3agai titi+ a+1ir titrasi(
:( Titrasi Pnta,an Kl)ri*a S2ara M)1r
Titrasi ini 3r*asar+an atas ra+si :
AgH H Cl AgCl (,)
Ji+a $$3an*ing+an 1asil +ali +lar.ta AgCl *an Ag%CrO;! $a+a AgCl a+an
$ngn*a, trl3i1 *a1.l.(
Ks, AgCl E "!A 6 "&0"&
Ks, agCrO; E"!# 6"&0"%
Dngan *$i+ian $a+a CrO;%0 *a,at *ig.a+an s3agai in*i+at)r .nt.+ titrasi
M)1r ini(/i+a *i *ala$ la3. titrasi tr*a,at i)n Cl0 7ang $gan*.ng s*i+it i)n
+r)$at !*ngan $na$3a1+an lar.tan AgH ! $.la0$.la AgCl a+an $ngn*a,
*an stla1 tr/a*i ,gn*a,an s$,.rna *ari AgCl !$a+a tr/a*i n*a,an $ra1
+.ning *ari AgCl! $a+a tr/a*i n*a,an $ra1 +.ning *ari Ag%CrO;! ,H lar.tan
*i antara ? *an "&(
E( Alat *an -a1an :
Alat : : -a1an
"( -.rt "( Lar.tan AgNO' &!&< N
%( Erln$7r %( Lar.tan NaCl &!&< N
'( -a+r glas '( in*i+at)r K%Cr); < K
;( Glas .+.r
<( Pi,t =)l.$ "&!& $l
>( Pi,t ,.s1 3all
?( -)t)l s$,r)t
A( Nra2a *igital
B( Cara Kr/a
I( STANDARISASI AgNO' &!&< N *ngan NaCl &!&< N
"( Disia,+an alat *an 3a1an
%( Diisi 3.rt *ngan AgNO' &!&< N 1ingga 3atas n)l
'( Di,i,t "&!& $l lar.tan NaCl &!&< N ! +$.*ian *i$as.++an +
*ala$ la3. rln$7r %<& $l
;( Dita$3a1+an a@.a*st "<0%< $l *an '0< tts in*i+at)r K%Cr); <
K(
<( Dititrasi *ngan lar.tan AgNO' &!&< N sa$,ai tr3nt.+ n*a,an
$ra1 3ata(
>( Di2atat =)l.$ 1asil titrasi *an *i2ari n)r$alitas AgNO' 7ang
s3narn7a (
II( PENETAPAN KADAR CHLORIDA
"( Di,i,t %!& $l lar.tan sa$,l! *i$as.++an +*ala$ rln$7r(
%( Dita$3a1+an "<0%< $l a@.a*st 33as Cl
'( Dita$3a1+an " $l lar.tan in*i+at)r K%Cr); < K(
;( Dititrasi *ngan AgNO' &!&< N sa$,ai 35arna $ra1 3ata
<( Di2atat =)l$ titrasi *an *i1it.ng PK C1l)ri*a
G( R.$.s Pr1it.ngan
0 N)r$alitas AgNO' 7ang s3narn7a :
N" 6 D" E N% 6 D%
0 PK Cl
H( Pr1it.ngan *an 1asil ,r2)3aan
Hasil Pr2)3aan
Stan*arisasi
Dt" E "&!>& $l
Dt% E "&!A& $l
Dt rata% E "&!?& $l
-rat sa$,l ( F ) E <! &&&< gr
Pnta,an +a*ar
a( Dt" E "&!A& G ;<!"&
Ma+a Dt" E ;<!"& G "&!A&
E ';!'& $l
3( Dt% E &!&& G ';!?&
Ma+a Dt% E ';!?& G &!&&
E ';!?&
Pr1it.ngan :
"( Stan*arisasi
%( Pnta,an +a*ar
I( Ksi$,.lan
Da,at *itari+ +si$,.lan 3a15a +a*ar Cl *ala$ sa$,l a*ala1 <?!"A<! *an +a*ar
trs3.t +.rang *ari stan*ar 7ang s.*a1 *itta,+an 7ait. $ini$al #;!? K
Pra+ti+an D)sn P$3i$3ing
(-ai@ Ri7an A( ) (((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((()
UJI MUTU GARAM KONSUMSI
PENETAPAN KADAR IODIUM (IODOMETRI)
Hari/ tanggal : "A $art %&"'
A( Mt)* : Titrasi i)*)$tri
-( T./.an :
J( Unt.+ $ngta1.i +a*ar i)*i.$ *ala$ sa$,l(
C( PRINSIP PEMERIKSAAN
a( Ka*ar i)*i.$
KIO' *ala$ sa$,l gara$ *ita$3a1+an *ngan KI *ala$ s.asana asa$ a+an
$ng1asil+an i)*i.$ 7ang stara *ngan KIO'! i)*i.$ 7ang tr3nt.+ *i titrasi
*ngan lar.tan natri.$ t1i)s.l4at(
D( DASAR TEORI
Gara$ 3r7)*i.$ a*ala1 gara$ 7ang tla1 *i,r+a7a *ngan 7)*i.$ 7ang
*i3.t.1+an t.3.1 .nt.+ ,rt.$3.1an *an +2r*asan( Gara$ 3r7)*i.$ 7ang
*ig.na+an s3agai gara$ +)ns.$si 1ar.s $$n.1i stan*ar nasi)nal in*)nsia
(SNI) antara lain $ngan*.ng 7)*i.$ s3sar '& G A& ,,$ (D,+s RI! %&&&)(
Gara$ 7)*i.$ *i1ar.s+an *i+)ns.$si sl.r.1 ,n*.*.+ 3ai+ *i *ara1
n*$i+ $a.,.n *i *ara1 3.+an n*$i+( K)ns.$si gara$ 7)*i.$ rata0rata ,r
)rang ,r 1ari "& gr *an +3.t.1an i)n 7)*i.$ s3sar "<&0%&& $i+r)gra$ ,r
)rang ,r 1ari 3ila +)ns$si rata0rata( -atas $a6si$al +)ns.$si i)n 7)*i.$ 7ang
*a,at *i t)llr )l1 t.3.1 a*ala1 %(&&& $i+r)gra$ ,r )rang ,r 1ari( -ila
+)ns.$si rata0rata %<0>& .g ss)rang s1ari! a+an tr*a,at +as.s g)itr! tta,i
ti*a+ 3an7a+ trli1at +as.s 2rtinis$(
Fungsi Garam Ber!"ium
Gara$ -r7)*i.$ 3r4.ngsi s3agai 3ri+.t :
"( $n2ga1 tr/a*in7a ,n7a+it g)n*)+ (GAKL)
%( $n2ga1 ,rt.$3.1an +r*il (2ratinis$)(
'( $ning+at+an +2r*asan )ta+
;( $n2ga1 ,n.r.nan *ini 4.ngsi t.3.1(
Kegunaan garam #agi $ese%a&an:
"( Mn7i$3ang+an +an*.ngan air *ala$ t.3.1
%( Mnsta3il+an *n7.tan /ant.ng
'( Mngl.ar+an +l3i1an asa$
;( Mn7i$3ang+an +a*ar g.la *ala$ *ara1
<( Mla+.+an ,n7ra,an ,a*a .s.s
>( M$3.ang ln*ir 3rl3i1an ,a*a ,ar.0,ar.(
'ara Penggunaan Garam
Cara ,ngg.naan gara$ 3r7)*i.$ :
a( Ti*a+ *i3.3.1+an ,a*a sa7.ran $n*i*i1! tta,i *i$as.++an stla1 sa7.ran
*iang+at *ari t.ng+.! +a*ar KIO' *ala$ $a+anan a+an $ngala$i ,n.r.nan
stla1 *i*i1+an "& $nit(
3( Ka*ar 7)*i.$ /.ga a+an $n.r.n ,a*a $a+anan7ang asa$! $a+in asa$ $a+anan
$a+in $.*a1 $ng1ilang+an KIO' *ari $a+anan trs3.t(
Pr)ss 7ang *a,at $r.sa+ +an*.ngan 7)*i.$ *ala$ $a+anan :
"( Mr3.s ( tr3.+a )! $nga+i3at+an +a*ar 7)*i.$ 1ilang C <& K
%( Mngg)rng! $nga+i3at+an +a*ar 7)*i.$ 1ilang C '< K
'( M$anggang! +a*ar 7)*i.$ 1ilang 1ingga C %< K
;( -rng+san ata. ,,san $$3.at 7)*i.$ 1ilang C "& K
Kan*.ngan 7)*i.$ tr3an7a+ 7ang *i+ta1.i $as7ara+at a*ala1 ,a*a gara$(
Ta,i $s+i,.n gara$ *i+)ns.$si stia, 1ari! 3.+an 3rarti $r+a tr33as *ari
++.rangan 7)*i.$! +arna trn7ata *ari 1asil ,nlitian Uni=rsitas In*)nsia
*i*a,at+an 3a15a 1an7a '& K gara$ 7ang 3r*ar *i ,asaran 7ang $ngan*.ng 7)*i.$(
'ara Menim(an Garam )!"ium ang Benar:
a( Disi$,an *ala$ 5a*a1 7ang +ring *an trt.t., ra,at(
3( Lta++an *i t$,at 7ang s/.+! s3ai+n7a /a.1+an *ari ,anas a,i *an 1in*ari sinar
$ata1ari langs.ng(
2( G.na+an sn*)+ 7ang +ring .nt.+ $nga$3il gara$(
*( T.t., +$3ali 5a*a1 *ngan 3ai+ stia, +ali ,nga$3ilan gara$(
'iri*+iri Pemi,i%an Garam )ang Bai$ "i Pasaran
"( -rla3l $ngan*.ng 7)*i.$
%( -r5arna ,.ti1 3rsi1(
'( Kring
;( K$asan 3ai+ / trt.t., ra,at(
S2ara 4isi+! gara$ a*ala1 3n*a ,a*atan 3r5arna ,.ti1 3r3nt.+ +ristal
7ang $r.,a+an +.$,.lan sn7a5a *ngan 3agian tr3sar natri.$ +l)ri*a (MA&K) srta
sn7a5a lainn7a s,rti $agnsi.$ +l)ri*a! $agnsi.$ s.l4at! +alsi.$ +l)ri*a! *an lain0
lain( Gara$ $$,.n7ai si4at / +ara+tristi+ 1igr)s+),is 7ang 3rarti $.*a1 $n7ra,
air! 3.l+ *nsit7 (ting+at +,a*atan) s3sar &!A 0 &!# *an titi+ l3.r ,a*a ting+at s.1.
A&"
&
C(
Gara$ natri.$ +l)ri*a .nt.+ +,rl.an $asa+ *an 3iasan7a *i,r+a7a *ngan
.ns.r i)*in (*ngan $na$3a1+an < g NaI ,r +g NaCl) 7ang $r.,a+an ,a*atan +ristal
3r5arna ,.ti1! 3rasa asin! ti*a+ 1igr)s+),is *an a,a3ila $ngan*.ng MgCl% $n/a*i
3rasa aga+ ,a1it *an 1igr)s+),is( Dig.na+an tr.ta$a s3agai 3.$3. ,nting .nt.+
$a+anan! 3a1an 3a+. ,$3.atan l)ga$ Na *an NaOH ( 3a1an .nt.+ ,$3.atan
+ra$i+! +a2a! *an ,.,.+ )! s3agai 8at ,nga5t(
Garam K!nsumsi
Gara$ +)ns.$si $r.,a+an /nis gara$ *ngan +a*ar NaCl s3sar #? K atas *asar
3a1an +ring (*r7 3asis)! +an*.ngan i$,.ritis (s.l4at! $agnsi.$ *an +alsi.$)s3sar
%K! *an +)t)ran lainn7a (l.$,.r! ,asir) s3sar "K srta +a*ar air $a+si$al s3sar
?K( Kl)$,)+ +3.t.1an gara$ +)ns.$si antara lain .nt.+ +)ns.$si r.$a1 tangga!
in*.stri $a+anan! in*.stri $in7a+ g)rng! in*.stri ,ngasinan *an ,nga5atn i+an(
Ta3l S7arat M.t. Gara$ K)ns.$si -r7)*i.$
E( ALAT DAN -AHAN
Alat
-.rt
Glas rln$7r
Glas 3+r
Glas .+.r
Stati4
Pi,t =)l.$ "& $l! *an <& $l
Nra2a analiti+
Tiss.
-)t)l s$,r)t
-a1an
A@.a*s
Sa$,l gara$
Na%S%&' &!&< N
KIO' &!&< N
KI "& K
H%SO; > N
A$il.$
K( Mt)* I)*)$tri
Stan*arisasi Natri.$ t1i) &!" N tr1a*a, +ali.$ i)*at &!" N
Pi,t KI&'s3an7a+ "&!& $l &!" N
Lar.t+an *ngan "< sa$,ai %& $l a@.a*s
Ta$3a1+an ?!< $l $l KI "& K
Ta$3a1+an "& $l H%SO; > N
N!- Kri&eria U.i Sa&uan Persara&an Mu&u
" Ka*ar air (H%O) K (3/3) $a+s( ?
% J.$la1 +l)ri*a (Cl) K (3/3) a*3+ $in( #;!?
' L)*i.$ (*i1it.ng s3agai KIO') $g/+g $in( '&
; C$aran L)ga$:
;(" Ti$3al (P3) $g/+g $a+s( "&
;(% T$3aga (C.) $g/+g $a+s( "&
;(' Ra+sa (Hg) $g/+g $a+s( &!"
< Arsn (As) $g/+g $a+s( &!"
Titrasi *ngan natri.$ t1i)s.l4at &!" N sa$,ai +.ning ,.2at ta$3a1+an
in*i+at)r a$il.$(Titrasi *ngan Na T1i)s.l4at sa$,ai t,at 1ilang(
Pnta,an +a*ar
Ti$3ang sa$,l s3an7a+ %< gr
Lar.t+an *ngan "&& $l a@.a*s
Ta$3a1+an "& $l KI "& K
Ta$3a1+an "& $l H%SO; > N
Ta$3a1+an " $l a$il.$
Titrasi *ngan natri.$ t1i)s.l4at &!&< N *ari 5arna 3ir. sa$,ai ti*a+
3r5arna
L( HASIL
"( Data ,r2)3aan
Mt)* I)*)$tri
Stan*arisasi
Dt" E "&!#& $l
Dt% E "&!?& $l
Dt rata% E "&!A& $l(
-rat sa$,l
F" E %<! &&A? g
F% E %<! &&&; g
Pnta,an +a*ar
a( Dt" E "&!?& G ""!#&
Ma+a Dt" E ""!#& G "&!?&
E "!%& $l
3( Dt% E "<!%& G ">!<&
Ma+a Dt% E ">!<& G "<!%&
E "! '& $l
%( R.$.s ,r1it.ngan
a( L)*)$tri
'( Pr1it.ngan
a( L)*)$tri
Stan*arisasi
E &!&;>%
Pnta,an +a*ar
E ?A!#"#& ,,$
B( KESIMPULAN
Da,at *itari+ +si$,.lan 3a15a +a*ar i)*i.$ *ala$ sa$,l 7ait. A%!%"% ,,$
trn7ata l3i1 tinggi s*i+it *ari +a*ar i)*i.$ n)r$al 7ang *ian/.r+an 7ait. *ari
'& G A& ,,$(
Mngta1.i
Pra+ti+an D)sn P$3i$3ing
(-ai@ Ri7an A( ) (((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((()

You might also like