Professional Documents
Culture Documents
Phan Tich Thiet Ke He Thong Quan Ly Thu Vien UML
Phan Tich Thiet Ke He Thong Quan Ly Thu Vien UML
com
PHN TCH THIT K H THNG QUN L TH VIN
1. CC PHNG PHP PHN TCH H THNG V NGN NG UML
1.1. Cc phng php phn tch h thng
C hai phng php phn tch thit k h thng ph bin hin nay l: phng php
phn tch thit k hng chc nng v phng php phn tch thit k hng i
tng.
1.1.1. Phng php phn tch thit k hng chc nng:
Theo cch tip cn ny th mt phn mm c xem nh l dy cc cng vic
(chc nng) cn thc hin nh nhp d liu, tnh ton, x l, lp bo co v in n kt
qu... Mi cng vic s c thc hin bi mt s hm nht nh. Nh vy trng
tm ca cch tip cn ny l cc hm chc nng, theo hng phn tch thit k
topdown th phn mm s c phn tch ra thnh cc chc nng nh hn, qu trnh
c lp i lp li cho n khi cc chc nng c phn r n cp hm trong ngn
ng lp trnh th dng. Cu trc ca chng trnh c xy dng theo cch tip cn
hng chc nng c dng nh hnh v:
Main()
F1
F 1.1
F 1.2
F 1.n.1
F2
F 1.n
F 1.n.2
F 1.n.m
1.n.m
Fn
Alo88.com
* MT S NHN XT:
- Phn tch thit k hng chc nng s dng k thut phn r chc nng theo cch
tip cn topdown to ra cu trc phn cp. Chng trnh xy dng theo cch tip
cn hng chc nng thc cht l tp cc chng trnh con (c th xem nh cc hm)
m theo my tnh cn thc hin hon thnh nhng nhim v t ra ca h thng.
- Mt c tnh na ca cch tip cn hng chc nng d nhn thy l tnh m
(open) ca h thng km. Th nht, v da chnh vo chc nng m trong thc t th
nhim v ca h thng li hay thay i nn khi mun cho h thng p ng cc yu
cu th phi thay i li cu trc ca h thng, ngha l phi thit k, lp trnh li h
thng. Th hai, vic s dng cc bin d liu ton cc trong chng trnh lm cho cc
nhm chc nng ph thuc vo nhau v cu trc d liu nn cng hn ch tnh m ca
h thng. Trong thc t, c cu t chc ca mi t chc thng t thay i hn l chc
nng, nhim v phi m nhn.
- Mt khc, cch tip cn hng chc nng li tch d liu ra khi chc nng x l
nn vn che giu, bo v thng tin trong h thng l km, ngha l vn an ton,
an ninh d liu l rt phc tp.
- Ngoi ra cch tip cn hng chc nng cng khng h tr vic s dng li v k
tha nn cht lng v gi thnh ca phn mm kh c ci thin. Nhng tr ngi
m chng ta nu trn lm cho m hnh c xy dng theo cch tip cn hng
chc nng khng m t c y , trung thc h thng trong thc t.
1.1.2.Phng php phn tch thit k hng i tng:
Phn tch thit k hng i tng c pht trin h tr m hnh ho cc h thng
thng tin doanh nghip, phn tch yu cu v thit k phn mm. Quan im hng
i tng hnh thnh trn c s tip cn hng h thng, theo cch tip cn ny th:
- C h thng c coi nh mt thc th c t chc t tp cc i tng (thc
th) v cc i tng trao i vi nhau thng qua vic gi v nhn y khng ch
da trn c s ci h thng s lm m cn da trn vic tch hp h thng l ci g vi
h thng lm g.
Alo88.com
- Theo cch tip cn ny cc chc nng ca h thng c biu din thng qua
cng tc ca i tng. Do vic tin ho thay i cc chc nng s khng nh
hng ti cu trc tnh ca phn mm.
- Sc mnh ca phn tch thit k hng i tng l vic tch (chia) v nhp
(thng nht) c thc hin nh tp phong ph cc c ch tch hp ca chng; kh
nng thng nht cao nhng ci n c tch ra xy dng cc thc th phc tp
t cc thc th phc tp t cc thc th n gin.
- Phn tch thit k hng i tng t ra li th khi lp trnh cc h thng phc
tp, cho li cc phn mm c tnh thng mi cht lng cao: tin cy, d m rng v
d s dng li, chy trn tru, ph hp vi yu cu ca ngi s dng. Chng c kh
nng hon thnh phn mm ng k hn v khng vt qu kinh ph d kin ban u.
- Phng php hng i tng c xy dng da trn mt tp cc khi nim c
s:
Alo88.com
UML hng ti c t thit k, phn tch v quyt nh ci t trong qu trnh pht
trin, trin khai h thng phn mm.
UML l ngn ng xy dng: UML khng phi l ngn ng trc quan,
nhng m hnh ca n c th kt ni trc tip ti cc ngn ng lp trnh khc nhau. C
ngha rng c th nh x m hnh trong UML ti cc ngn ng lp trnh khc nhau nh
Java, C++ hay cc bng CSDL quan h, csdl hng i tng. nh x ny cho kh
nng bin i ngc li t ci t v m hnh UML; c ngha rng n cho kh nng
lm vic vi vn bn hay ho mt cch nht qun.
UML l ngn ng lm ti liu: UML hng ti lm ti liu kin trc h thng
v cc chi tit ca n. UML cho kh nng biu din yu cu, th nghim, m hnh ho
cc hot ng lp k hoch v qun l sn phm.
2. PHN TCH H THNG
2.1. Xc nh danh sch cc tc nhn
Qua qu trnh tm hiu v kho st thc t, xem xt n quan h v tc ng ca
H THNG QUN L TH VIN ta xc nh c cc tc nhn c tng tc vi
h thng l:
c gi: Tc nhn ny tham gia vo h thng tm kim sch, thc
hin mn tr sch,...
Th th: Tc nhn ny tham gia vo h thng cp nht c s d liu
sch, CSDL v c gi (thm sch mi, sa sch, xa sch, thm c gi,
xa c gi).
Qun tr h thng: Tc nhn ny tham gia vo h thng cp nht c
s d liu v nhn vin th vin, ng thi qun l h s ca nhng ngi
s dng tham gia vo h thng, v theo di h thng lm vic hng ngy.
Danh sch tc nhn v cc ca s dng ca mi tc nhn:
Tc nhn
oc_gia
(c gi)
Ca s dng (Usecase)
DangNhap/DangXuat: ng nhp( ng xut)
h thng
YeuCauMuon: Yu cu mn
YeuCauTra: Yu cu tr
TimKiem: Tm kim thng tin sch
Alo88.com
DangNhap/DangXuat: ng nhp( ng xut)
h thng
CapNhatSach: Cp nht sch mi
CapNhatDocGia: Cp nht c gi mi.
QuanLyMuon_Tra: Qun l mn, tr sch.
ThongKeBaoCao: Thng k bo co
Thu_thu
(Th th )
Quantri_hethong
( Ngi qun tr h thng)
Alo88.com
Alo88.com
* Tc nhn Thu_thu:
Alo88.com
3. C T CHI TIT CC USECASE (UC)
3.1. UC Dangnhap
- Mc ch: m bo xc thc ngi s dng v cc yu cu v bo mt ca h
thng.
- Tc nhn: Doc_gia, Thu_thu, Quantri_hethong.
- M t chung: Khi mun mn, tr, tm kim ti liu th c gi phi ng
nhp vo h thng. ng thi th th v ngi qun tr h thng mun thc hin cng
vic chuyn mn ca mnh th cng phi ng nhp vo h thng.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
Alo88.com
3.2. UC YeuCauMuon
- Mc ch: Thc hin qu trnh mn sch ca c gi.
- Tc nhn: Doc_gia.
- M t chung: Khi c gi mun mn sch, c gi s nhn phiu yu cu t
th th ng k vi h thng v in cc thng tin v c gi v sch cn mn. H
thng s kim tra xem thng tin , nu khng ph hp th khng chp nhn yu cu
mn sch ca c gi, nu chp nhn th s ly sch trong kho da vo thng tin trn
phiu yu cu. Trc khi th th giao sch v th cho c gi th c gi phi k nhn
vo phiu yu cu ca mnh v giao li cho th th. Sau th th s a thng tin v
mn sch vo h s qun l sch v phiu mn.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Nhp thng tin v ti liu cn
mn
4. Gi thng tin nhp ti h
thng
6. Nhn ti liu.
7. Cp nht li CSDL, thng bo kt
qu ca qu trnh mn ti liu.
Hnh 3.2: Bng Usecase YeuCauMuon
+ Lung s kin ph: Nu th vin khng cn ti liu th s gi ti c gi mt
thng bo v tnh trng ti liu .
- Thng tin u vo: Thng tin v ti liu cn mn.
- Thng tin u ra: c gi s mn c ti liu nu th vin cn, ng thi
h thng s ghi nhn ti liu c mn.
3.3. UC YeuCauTra
Alo88.com
- Mc ch: Thc hin qu trnh tr sch ca c gi.
- Tc nhn: Doc_gia.
- M t chung: c gi s thc hin thao tc tr sch sau khi ng nhp vo h
thng v nhp thng tin v ti liu cn tr.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Nhp thng tin v ti liu cn tr
4. Gi thng tin nhp ti h
thng
5. Kim tra tnh trng ti liu.
6. Cp nht li CSDL, thng bo kt
qu ca qu trnh tr ti liu.
Alo88.com
3.4. UC TimKiem
- Mc ch: c gi thc hin tm kim ti liu mnh cn.
- Tc nhn: Doc_gia,Thu_thu.
- M t chung: c gi hoc th th s thc hin thao tc tm kim sau khi
ng nhp vo h thng v nhp thng tin v ti liu cn tm kim. H thng s hin
th ni dung thng tin v tnh trng ca ti liu m c gi tm.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Nhp thng tin v ti liu cn tm
kim.
4. Gi thng tin nhp ti h thng
5. Kim tra tnh trng ti liu.
6. Thng bo kt qu ca qu trnh
tm kim.
Alo88.com
3.5. UC CapNhatSach
- Mc ch: B sung, thay i ti liu trong th vin.
- Tc nhn: Thu_thu.
- M t chung: Th th s thc hin thao tc thm mi, sa, xa ti liu sau khi
ng nhp vo h thng. H thng s cp nht li CSDL.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Chn chc nng thm, sa, xa ti
liu.
4. Hin th form tng ng.
5. Nhp thng tin ti liu.
6. Gi thng tin ti h thng.
7. Kim tra thng tin va nhp.
8. Cp nht li CSDL, thng bo
kt qu ca qu trnh cp nht
mi.
Hnh 3.5: Bng Usecase CapNhatSach
- Thng tin u vo: Thng tin v ti liu cn cp nht.
- Thng tin u ra: Danh sch ti liu thay i.
Alo88.com
3.6. UC CapNhatDocGia
- Mc ch: B sung, thay i thnh vin h thng tng hiu qu khai thc
ca h thng.
- Tc nhn: Thu_thu.
- M t chung: Th th s thc hin thao tc thm mi, sa, xa thng tin v
c gi sau khi ng nhp vo h thng. H thng s cp nht li CSDL.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Chn chc nng thm, sa, xa
thng tin v c gi.
4. Hin th form tng ng.
5. Nhp thng tin ca c gi.
6. Gi thng tin ti h thng.
mi.
Hnh 3.6: Bng Usecase CapNhatDocGia
- Thng tin u vo: Thng tin v c gi.
- Thng tin u ra: Danh sch c gi thay i.
Alo88.com
3.7. UC ThongKeBaoCao
- Mc ch: Gip nhn vin th vin lp bo co v tnh trng s dng ti liu
theo tng thi gian c th (thng, qu, nm ).
- Tc nhn: Thu_thu.
- M t chung: Thng k l vic in bo co, thng k v sch, c gi vi phm,
thng k v tnh hnh mn tr sch.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Truy xut vo CSDL
4. Kt ni vi my in.
5. In bo co
Hnh 3.7: Bng Usecase ThongKeBaoCao
- Thng tin u vo: Thng tin v tnh trng sch, thng tin v c gi, thng
tin v cc nhn vin.
- Thng tin u ra: Bn bo co v tnh trng s dng ti liu trong th vin.
Alo88.com
3.8. UC CapNhatNhanVien
- Mc ch: B sung, thay i nhn vin lm vic trong th vin.
- Tc nhn: Quan_tri_hethong.
- M t chung: Ngi qun tr s thc hin thao tc thm mi, sa, xa thng
tin v nhn vin lm vic trong th vin sau khi ng nhp vo h thng. H thng s
cp nht li CSDL.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Chn chc nng thm, sa, xa
thng tin v nhn vin th vin.
Alo88.com
3.9. UC QuanLyMuonTra
- Mc ch: Theo di vic mn, tr ti liu ca c gi i vi th vin.
- Tc nhn: Thu_thu.
- M t chung: Khi c gi n mn sch phi a th c sch v phiu yu cu
in thng tin cho th th. Th th sau khi ng nhp vo h thng s thc hin
kim tra tnh hp l ca th v phiu yu cu, nu khng ph hp th s tr li cho c
gi ngc li s ly sch trong kho theo yu cu. Sau th th kim tra phiu mn
ca c gi quyt nh cho mn hay khng, nu cho mn th cp nht phiu
mn, h s qun l sch v yu cu c gi k nhn sch trc khi giao sch. Khi
c gi n tr sch phi a th c sch cng vi sch cho th th. Th th s ct
sch vo v tr trong kho, ng thi cp nht li CSDL.
- Lung s kin:
+ Lung s kin chnh:
Hnh ng ca tc nhn
Phn ng ca h thng
1. ng nhp vo h thng
2. Kim tra thng tin ng nhp
3. Chn chc nng qun l mn, tr
4. truy xut vo CSDL.
sch .
5. thng bo kt qu.
mn hoc tr sch.
Alo88.com
4. BIU TNG TC
Biu tng tc c s dng m hnh ho kha cnh ng ca h thng. Biu
tng tc ch ra mt tng tc, quan h v thng ip trao i gia chng. Biu
ny ch ra tng bc ca mt lung iu khin c th trong UC. UML c hai loi biu
tng tc, l biu trnh t v biu cng tc.
4.1. Biu cng tc
Biu cng tc ch ra lung s kin xuyn qua kch bn ca UC. Trong khi biu
trnh t c trt t theo thi gian, th biu cng tc tp trung nhiu hn vo quan
h gia cc i tng, tp trung vo t chc cu trc ca cc i tng gi hay nhn
thng ip.
Di y l biu cng tc tng ng:
4.1.1. Biu cng tc m t qu trnh ng nhp
Biu m t mi quan h gia cc i tng FormDangNhap, FormMain,
DKDangNhap. Khi i tng th th thc hin ng nhp vo h thng qua
FormDangNhap, h thng s kim tra thng tin trong CSDL. Nu thng tin l hp
l th thc hin vic ng nhp vo chng trnh.
Alo88.com
4.1.2. Biu cng tc m t qu trnh tm kim
Khi tc nhn thc hin hnh ng tm kim thng qua vic chn chc nng tm
kim t FormMain. FormTimKiem hin ra cho php tc nhn nhp thng tin cn tm.
H thng s tm kim d liu trong CSDL v gi thng tin v thng bo tm thy cng
danh sch km theo, hoc thng bo khng tn ti thng tin cn tm.
Alo88.com
4.1.3. Biu cng tc m t qu trnh mn sch
Biu m t mi quan h gia cc i tng DocGia, FormMuonSach, TheMuon,
DK MuonSach (X l vic truy xut d liu v cp nht). Cc i tng ny thc hin
qu trnh trao i thng tin thc hin qu trnh mn ti liu.
Alo88.com
4.1.4. Biu cng tc m t qu trnh tr sch
Biu di y m t quan h gia cc i tng: DocGia, FormTraSach,
DKMuonSach. Khi th th nhp d liu tr, FormTraSach s tham chiu d liu t cc
bn ghi mn. Sau khi thc hin xong vic tr ti liu th FormTraSach s gi thng
bo n c gi v thng tin v ti liu c cp nht vo CSDL.
Quan h gia chng c m t trong biu di y:
Alo88.com
4.1.5. Biu cng tc m t qu trnh bo co thng k
Th th chn chc nng thng k bo co t FormMain th FormThongKe hin th
cho php th th chn mc thng k. H thng s thc hin truy vn n CSDL v
hin th thng tin cn thng k.
Qu trnh c m t bng biu di y:
Alo88.com
4.1.6. Biu cng tc m t qu trnh cp nht sch
Biu m t mi quan h gia cc i tng: ThuThu, FormCapNhatSach,
DKCapNhat v c biu din qua biu sau:
Alo88.com
4.1.7. Biu cng tc m t qu trnh cp nht c gi
Khi c nhu cu lm th mi, c gi cung cp cho th th cc thng tin c nhn.
Th th tin hnh cp nht thng tin c gi mi vo CSDL. Qu trnh c m t
bng biu di y:
Alo88.com
Alo88.com
4.2.2. Tin trnh thc hin tm kim
- Tc nhn: Doc_gia, Thu_thu.
- Lp thc th: Lp thc th Sach cha thng tin v sch v cc ti liu trong th vin.
- Lp giao din: Lp giao din FormMain, FormTimKiem cho php ngi s dng
nhp thng tin cn tm kim.
- Lp iu khin: Lp DKTimKiem x l vic truy xut d liu v cp nht
* Biu trnh t m t qu trnh tm kim:
Alo88.com
4.2.3. Tin trnh thc hin yu cu mn sch
- Tc nhn: Doc_gia.
- Lp thc th: Lp thc th DocGia cha thng tin v c gi, Lp thc th Sach
cha thng tin v ti liu, Lp thc th TheMuon cha thng tin v th mn.
- Lp giao din: Lp giao din FormMuonSach cho php ngi s dng nhp thng
tin mn.
- Lp iu khin: Lp DKMuonSach x l vic truy xut d liu v cp nht d liu.
* Biu trnh t m t qu trnh mn sch :
Alo88.com
4.2.4. Tin trnh thc hin tr sch
- Tc nhn: Doc_gia.
- Lp thc th: Lp thc th DocGia cha thng tin v c gi, Lp thc th Sach
cha thng tin v ti liu, Lp thc th TheMuon cha thng tin v th mn.
- Lp giao din: Lp FormTraSach cho php ngi s dng nhp thng tin tr.
- Lp iu khin: Lp DKMuonSach x l vic truy xut d liu v cp nht
* Biu trnh t m t qu trnh tr sch:
Alo88.com
- Lp giao din: Lp giao din FormMain, FormThongke cho php ngi s dng
nhp thng tin cn thng k.
- Lp iu khin: Lp DKThongKe x l vic truy xut d liu v cp nht
* Biu trnh t m t qu trnh thng k bo co:
Alo88.com
4.1.6. Tin trnh thc hin cp nht sch
- Tc nhn: Thu_thu
- Lp thc th: Lp thc th Sach cha thng tin v ti liu
- Lp giao din: Lp giao din FormMain, FormCapNhatSach cho php ngi s
dng nhp thng tin.
- Lp iu khin: Lp DKCapNhat x l vic truy xut d liu v cp nht
* Biu trnh t m t qu trnh cp nht sch:
Hnh 4.2.6: Biu trnh t ca tin trnh thc hin cp nht sch
Alo88.com
4.2.7. Tin trnh thc hin cp nht c gi
- Tc nhn: Thu_thu
- Lp thc th: Lp thc th DocGia cha thng tin v c gi
- Lp giao din: Lp giao din FormMain, FormCapNhatDocGia cho php ngi s
dng nhp thng tin.
- Lp iu khin: Lp DKCapNhat x l vic truy xut d liu v cp nht
* Biu trnh t m t qu trnh cp nht c gi:
Alo88.com
4.3. Biu lp
Biu lp ch ra tru tng th gii thc, tp trung vo gii thch cu trc tnh t
gc nhn tng qut. Thng thng mi h thng c vi biu lp. Mt s biu lp
trong s hin th lp v quan h gia cc lp, mt vi biu lp khc hin th gi
lp v quan h gia cc gi. C th to rt nhiu biu lp m t ton b bc
tranh h thng. Cc biu lp gip ngi pht trin phn mm quan st v lp k
hoch cu trc h thng trc khi vit m trnh. N m bo h thng c thit k tt
ngay t ban u. Qua phn tch bi ton Qun l th vin, ta tm ra mt s lp ca h
thng nh: lp c gi, lp Ti liu, lp Th th,
Di y l mt s lp tiu biu:
Biu lp m t mi quan h gia cc gi trong h thng:
Alo88.com
Gi CSDL: gi ny cung cp cc dch v cho cc lp khc trong gi tc nghip
n c th lu tr.
Gi tin ch: Cha cc dch v cho cc gi khc s dng.
Biu m t quan h gia cc i tng l con ngi: Qua qu trnh phn
tch h thng, ta tm c mt s lp i tng con ngi trong h thng th
vin nh: DocGia, ThuThu, QuanTriHT. Cc lp ny c quan h khi qut vi
nhau. Lp ConNguoi l lp tru tng cho cc lp con c k tha t n.
Quan h gia chng c m t trong biu sau:
Alo88.com
Biu lp m t quan h gia cc i tng l cc mc th vin: Ta c
mt s lp v cc mc ca th vin nh: TaiLieu, Sach, TapChi, Cc lp ny
c quan h khi qut ho vi nhau. Trong lp Sach, TapChi k tha t lp
TaiLieu. Cc quan h c m t trong biu di y:
Alo88.com
Alo88.com
Biu m t quan h gia cc lp trong gi giao din: Biu di m t
quan h ph thuc t hp ca mt s lp GDDocGia, GDThuThu l nhng giao
din b phn ca lp giao din chnh cha i tng giao tip vi ngi dng