Tc ng hai mt ca u t gin tip nc ngoi i vi Vit Nam

Cng nh dng vn FDI, dng vn TGTNN , ang v s c tc ng hai mt n

i sng kinh t nc ta.
Nhng tc ng tch cc:
Th nht, trc tip lm tng tng vn u t gin tip v gin tip lm tng
tng vn u t trc tip ca x hi.
vn TGTNN gia tng s lm pht sinh h qu tch cc gia tng dy chuyn n dng
vn u t gin tip trong nc. Ni cch khc, cc nh u t trong nc s "nhn
gng" cc nh u t gin tip nc ngoi v tng ng lc b vn u t gin tip
ca mnh, kt qu l tng u t gin tip x hi s tng ln.
Hn na, khi dng vn u t gin tip nc ngoi gia tng, th s l mt s bo
m v to ng lc mi hp dn hn cho cc nh u t khc mnh dn thng qua
cc quyt nh u t trc tip mi ca mnh, kt qu l gin tip gp phn lm tng
u t trc tip x hi t pha cc nh u t c nc ngoi, cng nh trong nc.
Th hai, gp phn tch cc vo pht trin TTTC ni ring, hon thin cc
th ch v c ch th trng ni chung
Vic gia tng v pht trin b phn th trng vn TGTNN s lm cho TTTC (c
bit l TTCK) Vit Nam tr nn ng b, cn i v si ng hn, khc phc c s
thiu ht, trng vng v trm lng, thm ch n iu, km hp dn ko di ca th
trng ny trong thi gian qua. Hn na, iu kin v nh l kt qu i km vi s gia
tng dng vn TGTNN ny l s pht trin n r cc nh ch v dch v ti
chnh - chng khon, trc ht l cc loi qu u t, cng ty ti chnh, v cc th ch
ti chnh trung gian khc, cng nh cc dch v t vn, b tr t php v h tr kinh
doanh, xc nh h s tn nhim, bo him, k ton, kim ton v thng tin th
trng; Tt c nhng iu ny trc tip v gin tip gp phn pht trin mnh
m hn cc b phn v tng th TTTC ni ring, cc th ch v c ch th trng
ni chung trong nn kinh t chuyn i Vit Nam.
Th ba, gp phn tng cng c hi v a dng ho phng thc u t, ci
thin cht lng ngun nhn lc v thu nhp ca ng o ngi dn.
Vic pht trin th trng vn u t gin tip c b rng ln b su s mang li
nhng c hi mi v s a dng ho trong la chn cc phng thc u t cho
cc nh u t tim nng nc ngoi v trong nc. ng o cc nh u t nc
ngoi v c trong nc, t ngi dn, cc doanh nhn n cc t chc v php nhn
u t chuyn nghip v khng chuyn nghip s c thm iu kin la chn s dng
vn ca mnh u t di cc hnh thc trc tip t mnh hay thng qua cc nh
ch ti chnh trung gian mua - bn cc c phiu, tri phiu v chng khon c gi
khc ca Vit Nam trn TTTC trong nc v nc ngoi=> mc sng cao hn. Hn
na, thng qua qu trnh tham gia u t gin tip ny, cc nh u t trong nc v
ngi dn s c dp "c xt", rn luyn v bi dng kin thc, kinh nghim, k
nng, bn lnh u t, nng cao trnh bn thn ni ring, cht lng ngun nhn lc
ni chung, ph hp yu cu v iu kin kinh doanh th trng, hin i.
Th t, Gp phn nng cao nng lc v hiu qu qun l nh nc theo cc
nguyn tc v yu cu kinh t th trng, hi nhp quc t.
Vic qun l v qun tr doanh nghip pht hnh chng khon s c thc hin
nghim tc, hiu qu hn . Hn na, v nguyn tc, cc nh u t ch a la chn
u t vo chng khon ca cc doanh nghip ng tin cy, ang v s c trin vng
pht trin tt trong tng lai. Chnh iu ny s cho php qu trnh "chn lc nhn
to", "b phiu" cho s h tr v pht trin cc doanh nghip ny tr nn khch quan
v ph hp c ch th trng hn. H thng lut php, cng nh cc c quan, b phn
v c nhn trong h thng qun l nh nc lin quan n TTTC, nht l n u t
gin tip nc ngoi s phi c hon thin, kin ton v nng cao nng lc. Trn c
s , nng lc v hiu qu qun l nh nc i vi nn kinh t ni chung, TTTC ni
ring s c ci thin hn.
Mt s tc ng tiu cc:
Th nht, lm tng mc nhy cm v bt n v kinh t c nhn t nc
ngoi
Khc vi FDI l ngun von u t lu di ch yu di dng vt cht (cng on nh
my, mua sm thit b, my mc, nguyn vt liu dng cho sn xut), kh chuyn i
hoc thanh khon, vn TGTNN c thc hin di dng u t ti chnh thun tu
vi cc chng khon c th chuyn i v mang tnh thanh khon cao trn TTTC, nn
cc nh u t gin tip nc ngoi d dng v nhanh chng m rng hoc thu hp,
thm ch t ngt rt vn u t ca mnh v nc, hay chuyn sang u t di dng
khc, a phng khc tu theo k hoch v mc tiu kinh doanh ca mnh. c
trng ni bt ny cng chnh l nguyn nhn hng u gy nn nguy c to v khuch
i nhy cm v chn ng kinh t ngoi nhp ca dng vn TGTNN i vi nn
kinh t ca nc tip nhn u t, c bit khi vic chuyn i v rt vn u t gin
tip ni trn din ra theo kiu "tho chy" ng lot trn phm v rng v s
lng=> Khng hong
Th hai, Lm gia tng nguy c b mua li, sp nhp, khng ch v lng on ti
chnh i vi cc doanh nghip v t chc pht hnh chng khon.
S gia tng t l nm gi chng khon, nht l cc c phiu, c phn sng lp, c
biu quyt ca cc nh u t gin tip nc ngoi n mt mc "vt ngng" nht
nh no s cho php h tham d trc tip vo chi phi v quyt nh cc hot ng
sn xut - kinh doanh v cc ch quyn khc ca doanh nghip, t chc pht hnh
chng khon, thm ch lng on doanh nghip theo phng hng, k hoch, mc
tiu ring ca mnh, k c cc hot ng mua li, sp nhp doanh nghip. iu c
ngha l, tnh cht gin tip ca vn u t nc ngoi chuyn ho thnh tnh trc
tip. Nh u t gin tip s chuyn ho thnh nh u t trc tip. Thm ch, v
lgc, qu trnh "din bin ho bnh" ny t ti quy m v mc no cn c th
lm chuyn i v cht quyn s hu v tnh cht kinh t ban u ca doanh nghip v
quc gia.
Th ba, lm tng quy m, tnh cht v s cp thit u tranh vi tnh trng
ti phm kinh t quc t
hot ng u c, lng on kinh t vi phm cc quy nh php l ca nc tip
nhn u t, m cc loi ti phm kinh t c yu t nc ngoi, t.
, chng cn lm mt uy tn nh nc v gy sp mt ni cc chnh ph...
1. Doanh nghip lin doanh
i vi nc tip nhn u t
-u im: gip gii quyt tnh trng thiu vn, gip a dng ho sp, i mi Cng
ngh, to ra th trng mi v to c hi cho ngi lao ng lm vic v hc tp kinh
nghim qun l ca nc ngoi
-Nhc im: mt nhiu thi gian thng tho vc vn lin quan n d n u t,
thng xut hin mu thun trong qun l iu hnh doanh nghip; i tc nc ngoi
thng quan tm n li ch ton cu, v vy i lc lin doanh phi chu thua thit v
li ch ni khc.; thay i nhn s cty m c nh hng ti tng lai pht trin ca
lin doanh.
i vi nh du t nc ngoi;
-u im: tn dng c h thng phn phi c sn ca i tc nc s ti; c u
t vo nhng lnh vc kinh doanh d thu li, lnh vc b cm hoc hn ch i vi
hnh thc doanh nghip 100% vn nc ngoi; thm nhp c nhng th trng
truyn thng ca nc ch nh. Khng mt thi gian v chi ph cho vic nghin cu
th trng mi v xy dng cc mi quan h. Chia s c chi ph v ri ro u t
Nhc im: khc bit v nhn nhn chi ph u t gia hai bn i tc; mt nhiu thi
gian thng tho mi vn lin quan n d n t, nh gi ti sn gp vn gii
quyt vic lm cho ngi lao ng ca i tc trong nc; khng ch ng trong qun
l iu hnh doanh nghip, d b mt c hi kinh doanh kh gii quyt khc bit v tp
qun, vn ho.

2. Doanh nghip 100% vn nc ngoi
i vi nc tip nhn:
-u im: nh nc thu c ngay tin thu t, tin thu mc d DN b l; gii quyt
c cng n vic lm m khng cn b vn u t; tp trung thu ht vn v cng
ngh ca nc ngoi vo nhng linh vc khuyn khch xut khu; tip cn c th
trng nc ngoi
-Nhc im: kh tip thu kinh nghim qun l v cng ngh nc ngoi nng cao
trnh cn b qun l, cn b k thut cc doanh nghip trong nc.
i vi nh u t nc ngoi
-u im: ch ng trong qun l iu hnh doanh nghip thc hin c chin lc
ton cu ca tp on; trin khai nhanh d n u t; c quyn ch ng tuyn chn
v o to ngun nhn lc p ng yu cu pht trin chung ca tp on
-Nhc im: ch u t phi chu ton b ri ro trong u t; phi chi ph nhiu hn
cho nghin cu tip cn th trng mi; khng xm nhp c vo nhng lnh vc c
nhiu li nhun th trng trong nc ln, kh quan h vi cc c quan qun l Nh
nc nc s ti.

3. Hnh thc hp tc kinh doanh trn c s hp ng hp tc kinh doanh
i vi nc tip nhn:
-u im: gip gii quyt tnh trng thiu vn, thiu cngh, to ra th trng mi
nhng vn m bo c an ninh quc gia v nm c quyn iu hnh d n
-Nhc im: kh thu ht u t ,ch thc hin c i vi mt s t lnh vc d sinh
li
i vi nc u t:
-u im: tn dng c h thng phn phi c sn ca di tc nc s ti vo c
nhng linh vc hn ch u t thm nhp c nhng th trng truyn thng ca
nc ch nh; khng mt thi gian v chi ph cho vic nghin cu th trng mi v
xy dng cc mi quan h; khng b tc ng ln do khc bit v vn ho; chia s
c chi ph v ri ro u t.
-Nhc im: khng c trc tip qun l iu hnh d n, quan h hp tc vi i
t nc s ti thiu tnh chc chn lm cc nh u t e ngi.

4. u t theo hp ng BOT
cng trnh nh u t nc ngoi chuyn giao li cho nc ch nh v c chinh ph
nc ch nh dnh i vi nc ch nh:-u im: thu ht c vn u t vo
nhng d n co9 s h tng i hi vn u t ln, do gim c sc p cho ngn
sch nh nc, ng thi nhanh chng c c cng trnh kt cu h tng hon chnh
gip khi dy cc ngun lc trong nc v thu ht thm FDI pht trin kinh t.
-Nhc im: kh tip nhn kinh nghim qun l v kh kim sot cng trnh. Mt
khc, nh nc phi chu mi ri ro ngoi kh nng kim sot ca nh u t.
i vi u t nc ngoi:
-u im: hiu qu s dng vn c bo m; ch ng qun l, iu hnh v t ch
kinh doanh li nhun, hng b chia s v c nh nc s ti m bo, trnh nhng
ri ro bt thng ngoi kh nng kim sot.
-Nhc im: vic m phn v thc thi hp ng BOT thng gp nhiu kh khn
tn km nhiu thi gian v cng sc.

5. u t thng qua m hnh cng ty m v con (Holding company).
Holding company l mt cng ty s hu vn trong mt cng ty khc mc
kim sot hot ng qun l v iu hnh cng ty thng qua vic gy nh hng
hoc la chn thnh vin hp ng qun tr.
u im:
-Cho php cc nh u t huy ng vn trin khai nhiu d n u t khc nhau m
cn to iu kin thun li cho h iu phi hot ng v h tr cc cng ty trc thuc
trong vic tips th, tiu th hng ho, iu tit chi ph thu nhp v cc nghip v ti
chnh.
-Qun l cc khon vn gp ca mnh trong cng ty khc nh mt th thng nht v
chu trch nhim v vec ra quyt nh v lp k hoch chin lc iu phi cc hot
ng v ti chnh ca c nhm cng ty.
-Lp k hoch, ch o, kim sot cc lung lu chuyn vn trong danh mc u t.
Holding company c th thc hin c hot ng ti tr u t cho cc cng ty con v
cung cp dch v ti chnh ni b cho cc cng ty ny.
-Cung cp cho cc cng ty con cc dch v nh kim ton ni b, quan h i ngoi,
pht trin th trng, lp k hoch, nghin cu v pht trin (R&D)

6. Hnh thc chi nhnh cng ty nc ngoi
8. Hnh thc cng ty hp danh

Vic cho ra i hnh thc cty hp danh cc nc nhm tao thm c hi cho nh u
t la chn hnh thc u t cho ph hp vi yu cu, li ch ca h. Thc t cho thy
mt s loi hnh dch v nh t vn php lut, khm cha bnh, thit k kin trc..
v ang pht trin nhanh chng. C nhng dch v nhng dch v m ngi tiu dng
khng th kim tra c cht lng cung ng trc khi s dng, nhng li c nh
hng n sc khe tnh mng v ti sn ca ngi tiu dng khi s dng. Vic thnh
lp cng ty hp danh l hnh thc thc u t ph hp trong vic pht trin v cung
cp cc dch v nu trn. Trong nhng ngi c vn ng vai tr l thnh vin gp
vn v chu trch nhim hu hn cn cc nh chuyn mn l thn vin hp danh t
chc iu hnh, cung ng dch v v chu trch nhim v hn bng ton b ti sn ca
h.


9. Hnh thc u t mua li v sp nhp (M&A)

So vi u t truyn thng, t quan im ca nc tip nhn u t:-V b sung
vn u t trong khi hnh thc u t truyn thng b ngy mt lng vn FDI nht
nh cho u t pht trin th hnh thc MA ch yu chuyn s hu t cc doanh
nghip ang tn ti nc ch nh cho cc cng ty nc ngoi. Tuy nhin, v di hn,
hnh thc ny cng thu ht mnh c ngun vn t bn ngoi cho nc ch nh nh
m rng quy m hot n ca doanh nghip.
-V to vic lm, hnh thc u t truyn thng to ngay c vic lm cho nc ch
nh, trong khi hnh thc M&A khng nhng khng to c vic lm ngay m cn c
th lm tang thm tnh trng cng thng v vic lm (tng tht nghip) cho nc ch
nh. Tuy nhin v lu di, tnh trng ny c th c ci thin khi cc doanh nghip
m rng quy m sn xut.
-V chuyn dch c cu ngnh kinh t, u t trun thng tc ng trc tip dn thay
di c cu knh t thng qua vic xy dng cc doanh nghip mi trong khi M&A
khng c tc ng trong giai on ngn hn
-V cnh tranh v an ninh quc gia, trong khi u t truyn thng thc y cnh tranh
th M&A khng tc ng ng k n tnh trng cnh tranh v mt ngn hn nhng v
di hn c th lm tng canh tranh c quyn. Mt khc, M&A c th nh hng n
an ninh ca nc ch nh nhiu hn hnh thc truyn thng vi v ti sn ca nc
ch nh c chuyn cho ngi nc ngoi.