3.

3 PP doøng maéc löôùi (mesh analysis) :

a) Tö töôûng phöông phaùp :

™ Cho maïch nhö hình beân :

™ Khaùi nieäm doøng maéc löôùi:

™ Coù doøng maéc löôùi: Taát caû caùc doøng nhaùnh.

⋅ ⋅
I k = ± I ml(i) : nhaùnh rieâng cuûa mlöôùi thöù i.

⋅ ⋅ ⋅
I k = ± I ml(i) ± I ml(j) : nhaùnh chung 2 mlöôùi .

™ PP doøng maéc löôùi laø PP cho xaùc ñònh taát caû caùc doøng
maéc löôùi coù trong maïch . Ch3-3 1

b) Phöông trình ma traän doøng maéc löôùi :

⋅ ⋅
™ Daïng :[Z] ml .[I] ml = [E ]ml

™ Thieát laäp :
[Z]ml : ma traän trôû khaùng caùc maéc löôùi, ma traän vuoâng , baäc m
(soá maéc löôùi) . Moãi haøng töông öùng moät maéc löôùi .

Z ii = ∑Z k(i)
: toång trôû khaùng caùc nhaùnh cuûa mlöôùi i.

Z ij = ± Z k(ij) : trôû khaùng nhaùnh chung giöõa 2 mlöôùi i vaø j .

Xeùt daáu :
Z ji = Z ij : ma traän ñoái xöùng .
Ch3-3 2

1
 b) Phöông trình ma traän doøng mlöôùi (tt) :
⋅
[E ]ml : Ma traän coät sññ caùc maéc löôùi , do nhaùnh coù nguoàn.
⋅ + : mlöôùi caét Ek töø - → + .
Nhaùnh chöùa nguoàn aùp : ± Ek
- : mlöôùi caét Ek töø + → - .

⋅
Nhaùnh chöùa nguoàn doøng: ± Zk Jk
+ : chieàu mlöôùi ngöôïc chieàu Jk treân Zk.
- : chieàu mlöôùi cuøng chieàu Jk treân Zk.
⋅
[I]ml : Ma traän coät theá caùc doøng maéc löôùi caàn tìm .
Ch3-3 3

c) Nhaän xeùt phöông phaùp doøng maéc löôùi:

™ Soá bieán : m , vôùi m : soá maéc löôùi cuûa maïch.

™ Ta coù: m ≤ b : soá nhaùnh . hieäu quaû hôn doøng nhaùnh .

™ Ví duï : vieát ma traän doøng mlöôùi :

ƒ Choïn mlöôùi & doøng mlöôùi.

−Z3   Iml1   E1 − E3 
⋅ ⋅ ⋅
Z1 + Z3
 −Z Z + Z  ⋅  =  ⋅ ⋅ 
 3
Iml2  E3 − E2 
3 2

ƒ Löu yù: o Moãi haøng töông öùng moät maéc löôùi .

o Coù theå thay doøng nhaùnh töông öùng vaøo doøng mlöôùi. 4
Ch3-3

2
 ™Ví duï1: PP doøng maéc löôùi
⋅
Tìm doøng I ?
Giaûi

ƒ Choïn mlöôùi & doøng mlöôùi.

ƒ Vieát heä ptrình doøng mlöôùi :

⋅ ⋅
(0,5 + 0,4 − j0,8)Iml1+ (−0,4 + j0,8)Iml2 = 4.10−3
⋅ ⋅ ⋅ ⋅
(−0,4+ j0,8)Iml1+(2− j+0,4− j0,8)Iml2 = 6Ux = 3Iml1
⋅ ⋅
(0,9 − j0,8)Iml1+ (−0,4 + j0,8)Iml2 = 4 (mV) ⋅ ⋅
⋅
(−3,4 + j0,8)Iml1+ (2,4 − j1,8)Iml2 = 0
⋅
I = Iml1 = 24∠53,13o mA
Ch3-3 5

d) Caùc TH ñaëc bieät cuûa PP doøng mlöôùi :

Nhaùnh chöùa nguoàn doøng lyù töôûng
i. Laø nhaùnh rieâng cuûa maéc löôùi thöù i :

i Iml(i) = Ek
Jk

¾ Moät aån soá ñaõ bieát

¾ Boû ñi moät haøng töông öùng trong phöông trình ma traän .

Ch3-3 6

3
 e) Caùc TH ñaëc bieät cuûa PP doøng mlöôùi :
Nhaùnh chöùa nguoàn doøng lyù töôûng
ii. Laø nhaùnh chung cuûa 2 maéc löôùi i vaø j :

i U j i j
Jk U

ƒ Kyù hieäu aùp treân nhaùnh nguoàn doøng .

ƒ Thay theá nhaùnh nguoàn doøng baèng nhaùnh nguoàn aùp .
ƒ Vieát heä phöông trình maéc löôùi (m+1) aån. ⋅ ⋅ ⋅
ƒ Boå xung vaøo heä moät phöông trình nöõa :
Ch3-3
I ml(i) − I ml(j) = J k 7

™Ví duï1: TH ñaëc bieät cuûa PP doøng mlöôùi.

Tìm U14 , I1 ?
Giaûi

™ Coù: Iml1 = e−t

™ Ma traän chæ vieát 2 haøng:

− 14 e− t + ( 14 + 13 )Iml2 − 13 Iml3 = −2cos t

− 12 e− t − 13 Iml2 + ( 12 + 13 + 16 )Iml3 = 0
15 − t
15 − t
I ml2 = 17 e − 17
72
cos t I1 = − I ml2 = − 17 e + 17
72
cos t
27 − t
Iml3 = 34 e − 17
24
cos t UCh3-3 1 9 −t
14 = 6 Iml3 + 2cos t = 68 e + 17 cost8
30