Typ de datum waarop het verslag klaar is Groep Typ je groepsnummer

Docent: Typ de naam van de docent Typ hier de naam van de auteur
Practicum Typ de naam van het practicum Typ je collegekaartnummer
Typ hier de titel van het verslagdoor middel van electrofiele
aromatische substitutie.
1 Samenvatting
In dit experiment is nitrobenzeen genitreerd door middel van electroiele aromatische
substitutie! "erwacht werd dat m#dinitrobenzeen zou ontstaan! Dit was voorspeld met behulp
van de resonantiestructuur van nitrobenzeen! $it de genomen I% en &'#()% spectra in
vergelijking met de spectra uit de literatuur blijkt dat dinitrobenzeen is ontstaan! *mdat er bij
het &'#()% spectrum + verschillende protonen zijn gevonden is aangetoond dat de (*, het
proton op de metapositie van de al aanwezige nitrogroep heet gesubstitueerd!
2 Inleiding
-lectroiele aromatische substituties zijn belangrijke reacties in de
organische chemie voor het synthetiseren van verschillende benzeen
derivaten! De gedelocaliseerde .#electronen reageren met een electroiel! De
protonen van de ring kunnen zo vervangen worden door een o meerdere
substitu/u0t/en0 /Van der Vlugt, 20100
In dit experiment wordt getracht nitrobenzeen te nitreren door electroiele
aromatische substitutie! -r zal een extra nitrogroep worden geplaatst aan de
benzeenring! Deze kan geplaatst worden op de ortho#1 para# o metapositie
van de al aanwezige nitrogroep! *mdat de nitrogroep electronenzuigend is en
daardoor zorgt voor een positieve lading op de ortho en para posities van de
al aanwezige nitrogroep1 wordt verwacht dat de nieuwe nitrogroep op de metapositie geplaatst
zal worden /zie iguur , voor resonantiestructuur nitrobenzeen0!
Figuur 2 resonantiestructuur nitrobenzeen
*m het substituut1 de nitrogroep1 te bereiden zal als eerst salpeterzuur worden toegevoegd aan
salpeterzuur1 die de (*
,
groep zal leveren! &et vrije electronenpaar in de *& groep van het
salpeterzuur zal het proton van een van de *& groepen van het zwavelzuur apakken!
&ierdoor zal deze groep als &
,
* asplitsen! &et enkel gebonden negatie geladen * atoom
van het salpererzuur zal een dubbele binding aangaan met het ( atoom! -r ontstaat (*
,
#
/zie
iguur + voor het mechanisme0!
'
Figuur 1
Nitrobenzeen
Figuur 3 vorming NO2
-
"ervolgens zal er langzaam nitrobenzeen worden toegevoegd! -en gedelocaliseerd .#electron
van de benzeenring zal binding aangaan met het positie geladen (#atoom uit (*,#! Dit zal
gebeuren op de metapositie op de ring ten opzichte van de al aanwezige nitrogroep /zie iguur
,0! &et proton op die positie zal losgelaten worden en de electronen zullen beschikbaar komen
voor delocalisatie in de benzeenring /zie iguur 2 voor mechanisme0!
Figuur 4 substitutie nitrogroep
&et reactiemengsel zal na de substitutie op ijs worden gegoten! &ierbij slaat '1+
dinitrobenzeen neer! &et proton zal achterblijven in het watermengsel! De neerslag wordt
ageiltreerd! -r wordt van dit ruwe product een I% spectrum genomen! Daarna zal het ruwe
product omgekristalliseerd worden uit ethanol om de zuiverheid te verhogen! Ter identiicatie
zullen er een I%1 een massa# en &#()% spectrum worden genomen!
3 Experimenteel
Apparatuur
# )agnetische roer#3kookplaat
# I%#spectrummeter 4himadzu
# &#()%#spectrometer
# )assaspectrometer
Chemicalin en oplossingen
4to 5gemeten
hoeveelheid
5antal mol )olair gewicht 6ijzonderheden
zwavelzuur 7 ml overmaat (vt 8orrosie
4alpeterzuur 9:; : ml *vermaat (vt 8orrosie
(itrobenzeen + ml <!<+ mol ',+1'' gr Gitig1 schadelijk
ethanol :< ml nvt nvt $itkristallisatie
abel 1 gebrui!te c"emicalien en "un eigensc"appen
Procedure
&et experiment is uitgevoerd zoals beschreven in Van der Vlucht, 2010, pp. 63! -r is helaas
geen T=8 gemaakt! In de handleiding staat dat er geen watercirculatie door de bolkoeler
,
nodig is tijdens dit experiment! -r ontstond echter zo veel en snel (*, gas dat de
watercirculatie uiteindelijk toch is aangezet op aanraden van de labzaalbeheerder!
Veiligheid
Tijdens het gehele experiment is er gewerkt met een labjas1 handschoenen en veiligheidsbril
en het gehele experiment werd uitgevoerd in een zuurkast! 6ij het awegen van de stoen
werd met extra voorzichtigheid gewerkt1 gezien de stoen gitig o corrosie zijn /zie tabel '0!
4 #esultaten
Opbrengst
mol gram molair gewicht
)ogelijke opbrengst <1<+ :!<2+ '9>!' gr
?erkelijke opbrengst <1<<:' <!>9+> '9>!' gr
abel 2 opbrengst
@ield: '917;
De opbrengst is niet hoor vergeleken met de mogelijke opbrengst! ?aarschijnlijk is er product
blijven hangen in gebruikt glaswerk! *ok kan er tijdens het herkristalliseren behoorlijk wat
product achtergebleven zijn in de ethanol!
! spectrum
-r zijn na het experiment , I%#spectra genomen1 ' van het ruwe product en ' van het
hergekristalliseerde /waarschijnlijk zuiverdere0 product! In het spectrum moeten pieken te
zien zijn van de nitro groepen en de benzeenring! "oor de genomen spectra1 zie bijlage 'a
/ruw product0 en 'b /hergekristalliseerd product0!
piek 4oort piek toekenning
+'<7 )edium nitrogroep
':A7 )edium 6enzeenring
':'> sterk benzeenring
'+2, 4terk
7<A 4terk & aan benzeenring
abel 3a I# spectrum ru$ product
piek 4oort piek Toekenning
+'<7 )edium (itrogroep
':A7 )edium 6enzeenring
':'< sterk 6enzeenring
'+22 4terk
7<A 4terk & aan benzeenring
abel 4b I# spectrum "erge!ristalliseerd product
-r zit niet veel verschil tussen de spectra! In het ruwe product zijn niet veel meer pieken
gevonden dan in het hergekristalliseerde product! Dat betekent dat het ruwe product al
behoorlijk zuiver is1 o dat het hergekristalliseerde product niet veel zuiverder is dan het ruwe
product!
+
In vergelijking met het I% spectrum wat gevonden is in de literatuur /iguur :0 zijn geen grote
verschillen aan te wijzen! &et ruwe product was dus al redelijk zuiver!
Figuur % literair I# spectrum m-dinitrobenzeen (SDBS, http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi&
"1 #$! spectrum
&et &' ()% spectrum zal pieken moeten geven van + verschillende protonen /zie iguur 90!
"erder worden er pieken verwacht van het oplosmiddel D)4*#d en eventuele pieken van
verontreiniging1 bijvoorbeeld van zwavelzuur1 water o ethanol! "oor het genomen &'#()%
spectrum1 zie bijlage ,!
Figuur ' toe!enning (1-N)# spectrum
2
piek soort toekenning
>!>+ Triplet1 integraal ' 5 /iguur 90
>!9: Bwartet1 integraal , 6 /iguur 90
7!A: Triplet1 integraal ' 8 /iguur 90
+!+ 4inglet1 integraal , ?ater
,!: 4inglet1 integraal , D)4*#d
Figuur * pie!en uit gemeten (1 N)# spectrum
Figuur + literair (1-N)# spectrum m-dinitrobenzeen ,SDBS, http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi)
)assaspectrum
% -iscussie
Tijdens dit experiment is nitrobenzeen genitereerd met behulp van electroiele aromatische
substitutie en is daardoor dinitrobenzeen ontstaan! $it de resonantiestructuur van nitrobenzeen
is bepaald dat de metavariant van nitrobenzeen zou worden gevormd! -xperimenteel is hier
ook bewijs voor gevonden! &et genomen &'#()% spectrum geet aan dat er + verschillende
protonen zijn gevonden1 51 6 en 8 /zie iguur >a0! 5ls de orthovariant van dinitrobenzeen was
gevormd1 hadden er , verschillende protonen worden gevonden1 5 en 6 /zie iguur >b0! 5ls de
paravariant was gevormd1 zou er maar ' soort proton worden gevonden1 5 /zie iguur >c0! Ter
vergelijking zijn de &'#()% spectra van de + mogelijke varianten opgezocht en ook daaruit
blijkt1 dat de metavariant1 m#dinitrobenzeen1 is gevormd!
:
Figuur .a (1-N)# ort"o-dinitrobenzeen (SDBS, http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi&
Figuur .1/b (1-N)# para dinitrobenzeen (SDBS, http://riodb01.ibase.aist.go.jp/sdbs/cgi-bin/direct_frame_top.cgi)
9
Figuur .a meta (1 N)#
Figuur .b ort"o (1 N)#
Figuur .c para (1 N)#
$it de overeenkomsten in de vergelijkingen van de I% en &'#()% spectra van het
eindproduct met de I% en &'#()% spectra uit de literatuur blijkt dat dinitrobenzeen is
ontstaan tijdens dit experiment! $it het &'#()% spectrum blijkt dat de metavariant is
ontstaan1 dus dat m#dinitrobenzeen is ontstaan!
' #e0erenties
5cros *rganics! http%&&'''.acros.be1 geraadpleegd op '> juni ,<'<!
8layden et all! ,<<'! Organic Chemistr(1 pp :27#:2A! *xord $niversity Press! *xord!
4D641 4pectral Database or *rganic 8ompounds! http%&&riodb01.ibase.aist.go.)p&sdbs&cgi*
bin&direct+,rame+top.cgi0! Geraadpleegd op ,< juni ,<'<!
"an den "lugt1 /CI0! ,<'<! -chei.unde Practicum 2 "andleiding1 pp :7#9:! Instituut -xacte
?etenschappen D(?I! 5msterdam!
7