You are on page 1of 74

+∆EÚ : 21 ∫…∆Æ˙I…EÚ

+M…∫i… 2008 n‰˘¥…‰∂… {…∆i…


∫…®{……n˘EÚ
™…i…‰xp˘ ¥……π…«x…“
|…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™……Â EÚ“ ®…… ∫…EÚ <«-{… j…EÚ…

v…Æ˙i…“ E‰Ú {…÷j… EÚ“, Ω˛…‰M…“ EÚ…Ëx… V…… i…, EÚ…Ëx… ®…i…


EÚΩ˛…‰ EÚ…Ëx… v…®…«? b˜…Ï. Æ˙…®… ¥…±……∫… ∂…®……«
2
{…Æ˙J…
∫……‰x……±…“
33

<∫… +∆EÚ ®…Â


20 : EÚ ¥…i…… BEÚ + ¶…x…‰j…“ EÚ…
+v…⁄Æ˙… {…j…
 M… Æ˙V……E÷Ú®……Æ˙ ®……l…÷Æ˙
+…V… ΩÈ˛ E‰Ú∫…Æ˙ Æ∆˙M… ƃ˙M…‰ ¥…x…
4 : §……i…S…“i…
10 : ®…x… EÚ“ §……i…
13 : M…÷V…Æ˙… n˘…ËÆ˙
15 : ™……n¢
22 : Æ˙®™…-Æ˙S…x……
42 : EÚΩ˛…x…“ EfiÚ∂x…S…∆n˘Æ˙
26 :  Ω˛i……‰{…n‰˘∂…
®…Ω˛…±…I®…“ EÚ… {…÷±… 27 : ®……x…∫…-®…∆l…x…
28 : ®…Ω˛…¶……Æ˙i…
30 : {…∆S…i…∆j… {…Ω˛±…‰ EÚ¥…Æ˙ {…Æ˙ °Ú…‰]ı…‰O……°Ú
∫…∆V…“¥… n˘k…
32 : ÀΩ˛n÷˘∫i……x…
EÚ®{……‰ÀV…M… ∫…Ω˛™……‰M…
37 : |…¥……∫…“ EÚ ¥…i……  ¥…x…™…
50 : |…¥……∫…“ EÚΩ˛…x…“ b‰˜]ı…-EÚx¥…V…«x… ∫…Ω˛™……‰M…

55 : ¥™…∆M™… ∫…∆∫……Æ˙S…∆p˘ 59 :  EÚi……§… +x…÷Æ˙…M… ∫…“`ˆ…


®…∆ S…i…
61 : ®…÷Ω˛…¥…Ɖ˙
™…Ω˛ x…<« EÚ ¥…i…… Ω˛Ë  n˘x…‰∂…
: ±……‰EÚ…‰ HÚ™……ƒ ¶……‰V…Æ˙…V…

GARBHANAL
62
63 : EÚΩ˛…¥…i…Â
|…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™…… ∫…‰ =x…EÚ“ §……‰±…“-§……x…“ ®… §……i… EÚÆ˙x…‰
66 : |…¥……∫…“ J…§…ÆÂ˙ EÚ… ®…∆S… Ω˲ ™…Ω˛ <«-®…ËM…W…“x…. {… Æ˙V…x……Â,  ®…j…… +…ËÆ˙
ÀΩ˛n˘“ |…‰ ®…™…… EÚ…‰ <∫…‰ °Ú…ÏÆ˙¥…b«˜ EÚÆÂ˙. ®…ËM…W…“x… E‰Ú §……Ɖ˙
72 : +…{…EÚ“ §……i… ®… +{…x…‰  ¥…S……Æ˙… ∫…‰ Ω˛®… W…∞¸Æ˙ Ω˛“ +¥…M…i… EÚÆ˙…™…Â.
73 : µ…i…-i™……ËΩ˛…Æ˙ atmaram26@yahoo.com

M…¶…«x……±… E‰Ú {…÷Æ˙…x…‰ +∆EÚ www.bhuparivar.net {…Æ˙ ={…±…§v… Ω˲.


3

 Ω∆˛n˘“ ∫…… Ω˛i™… +…ËÆ˙ ±…‰J…EÚ EÚ“ x…Ë i…EÚi…… E‰Ú ∫…∆§…∆v… ®… b˜…Ï. Æ˙…®… ¥…±……∫… ∂…®……« E‰Ú  ¥…S……Æ˙ M……ËÆ˙ EÚÆ˙x…‰ ±……™…EÚ ΩÈ˛.
b˜…Ï. ∫……Ω˛§… x…‰  ±…J…… Ω˲  EÚ ÀΩ˛n˘“ ∫…… Ω˛i™… ®… x…Ë i…EÚi…… EÚ…‰ Æ˙S…x…… +…ËÆ˙ +…±……‰S…x…… E‰Ú |…∂x…… ∫…‰ |……™…: +±…M… Ω˛“
Æ˙J…… V……i…… Ω˲. E÷ÚUÙ ±……‰M… ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ <i…x…… ∫¥……™…k… ®……x…i…‰ ΩÈ˛  EÚ x…“ i…∂……∫j… i……‰ C™……,  EÚ∫…“ ¶…“ ∂……∫j… ∫…‰
=∫…EÚ… ∫…∆§…∆v… x…Ω˛” ®……x…i…‰, i……‰ E÷ÚUÙ ±……‰M…… E‰Ú  ¥…S……Æ˙ ∫…‰ x…Ë i…EÚi…… <i…x…“ ¥™… HÚ-∫……{…‰I… Ω˲  EÚ ¥…Ω˛ Ω˛Æ˙ ±…‰J…EÚ E‰Ú
®……®…±…‰ ®…  ¶…z… Ω˛…‰i…“ Ω˲ +…ËÆ˙ ∫…®…™… E‰Ú ∫……l…-∫……l… §…n˘±…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˲. +i…: =∫…E‰Ú  ¥…π…™… ®… EÚ…‰<« ∫……®……x™…
 x…™…®… x…Ω˛” §…x……B V…… ∫…EÚi…‰. ∂……™…n˘ ™…Ω˛“ EÚ…Æ˙h… Ω˲  EÚ §…Ω÷˛i…-∫…‰ ±……‰M… ±…‰J…EÚ E‰Ú ¥™… HÚi¥… +…ËÆ˙ EfiÚ i…i¥… EÚ…‰
+±…M…-+±…M… ®……x…EÚÆ˙ S…±…i…‰ ΩÈ˛. BEÚ  ∫…r˘…∆i… V…Ë∫…… Ω˛“ §…x… M…™…… Ω˲  EÚ EfiÚ i…i¥… EÚ… ®…⁄±™……∆EÚx…  EÚ∫…“ E‰Ú
¥™… HÚi¥… E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙ x…Ω˛”  EÚ™…… V……x…… S…… Ω˛B. <∫…E‰Ú ∫…®…l…«x… ®… E÷ÚUÙ o˘π]ı…∆i… ¶…“  n˘B V……i…‰ ΩÈ˛, V…Ë∫…‰
¥……±®…“ EÚ b˜…E⁄Ú l…‰,  °ÚÆ˙ ¶…“ Æ˙…®……™…h…  ±…J… M…B. +l…¥……, £Ú…∆∫… EÚ… ±…‰J…EÚ V™……ƒ V…‰x…‰ ±…∆{…]ı +…ËÆ˙ +{…Æ˙…v…“
Ω˛…‰i…‰ Ω÷˛B ¶…“ <i…x…… +SUÙ… ±…‰J…EÚ l……  EÚ V™……ƒ-{……ϱ… ∫……j…« x…‰ =∫…‰ V…‰±… ∫…‰ U÷Ùc˜…x…‰ E‰Ú  ±…B +…∆n˘…‰±…x… S…±……™……
+{…x…“ §……i…
+…ËÆ˙ ∫…∆i… V…‰x…‰ EÚΩ˛EÚÆ˙ =∫…EÚ… ®…⁄±™……∆EÚx…  EÚ™…….
BEÚ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ ™…Ω˛  ∫…r˘…∆i… `ˆ“EÚ ¶…“ Ω˲, C™…… EÚ E÷ÚUÙ ±……‰M… x…Ë i…EÚi…… EÚ…‰ §…c‰˜ ∫…∆E÷Ú S…i… +l…« ®… ±…‰i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙
±…‰J…EÚ E‰Ú ¥…h…«, V…… i…, À±…M…, v…®…«, ∫…∆|…n˘…™… +… n˘ E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙ Ω˛“ =∫…E‰Ú EfiÚ i…i¥… EÚ… ®…⁄±™……∆EÚx… EÚÆ˙ n‰˘i…‰ ΩÈ˛.
±…‰J…EÚ {…÷Ø˚π… Ω˲ ™…… ∫j…“, ∫…¥…h…« Ω˲ ™…… n˘ ±…i…, v…x…“ Ω˲ ™……  x…v…«x…, Ω˛®……Ɖ˙ ±…‰J…EÚ ∫…∆M…`ˆx… ®… Ω˲ ™……  EÚ∫…“ +…ËÆ˙
±…‰J…EÚ ∫…∆M…`ˆx… ®… -- B‰∫…“ §……i…… E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙  EÚB V……x…‰ ¥……±…‰ ®…⁄±™……∆EÚx… +C∫…Æ˙ Ω˛“ n‰˘J…x…‰ EÚ…‰  ®…±…i…‰ ΩÈ˛.
E÷ÚUÙ ±……‰M… i……‰ x…Ë i…EÚi…… EÚ…‰ ±…‰J…EÚ E‰Ú  x…i……∆i…  x…V…“ EÚ…™…«EÚ±……{… i…EÚ -- V…Ë∫…‰ |…‰®… +l…¥…… ™……Ëx… ∫…∆§…∆v…… i…EÚ,
=∫…E‰Ú J……x…-{……x… i…EÚ ™……  EÚxΩ˛” J……∫… ±……‰M…… E‰Ú ∫……l… =∫…E‰Ú =`ˆx…‰-§…Ë`ˆx…‰ i…EÚ Ω˛“ ∫…“ ®…i… EÚÆ˙ n‰˘i…‰ ΩÈ˛.
±…‰ EÚx… V…§… Ω˛®… x…Ë i…EÚi…… EÚ…‰ =∫…E‰Ú ={…™…÷«HÚ S……±…⁄ +l……Á ®… x… ±…‰EÚÆ˙ ¥……∫i… ¥…EÚ +l……Á ®… ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛ i…§…  EÚ∫…“
±…‰J…EÚ EÚ… ®…⁄±™……∆EÚx… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B =∫…E‰Ú x…Ë i…EÚ o˘Œπ]ıEÚ…‰h… EÚ…‰ ∫…®…Z…x…… V…∞¸Æ˙“ Ω˛…‰ V……i…… Ω˲. x…Ë i…EÚi……
±…‰J…EÚ EÚ…  x…V…“ M…÷h… Ω˛…‰i…‰ Ω÷˛B ¶…“ Ω˛®…‰∂…… =∫…E‰Ú ∫……®…… V…EÚ ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ i…l……  ∫…r˘…∆i… +…ËÆ˙ EÚ®…« ∫…‰ ∫…∆§…∆ v…i…
Ω˛…‰i…“ Ω˲,  V…∫…E‰Ú {…“U‰Ù Ω˛…‰i…“ Ω˲ =∫…EÚ“  ¥…∂¥…o˘Œπ]ı,  ¥…S……Æ˙v……Æ˙…, ∫……®…… V…EÚ S…‰i…x…… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ Y……x……i®…EÚ B¥…∆
∫…∆¥…‰n˘x……i®…EÚ ∫…V…M…i……,  V…∫…∫…‰ ¥…Ω˛ B‰ i…Ω˛… ∫…EÚ +…¥…∂™…EÚi…… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ V…∞¸Æ˙“, ∫…∆¶…¥… i…l…… = S…i… EÚ…‰
∫…®…Z…EÚÆ˙ V…“¥…x… +…ËÆ˙ V…M…i… EÚ“ +…±……‰S…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω÷˛B  ¥…¥…‰EÚ{…⁄¥…«EÚ +{…x…… EÚi…«¥™… EÚÆ˙i…… Ω˲.
 EÚ∫…“ ¶…“ ±…‰J…EÚ E‰Ú x…Ë i…EÚ o˘Œπ]ıEÚ…‰h… EÚ…‰ ∫…®…Z…x…‰ EÚ… ∫…§…∫…‰ +SUÙ… i…Æ˙“EÚ… =∫…E‰Ú ±…‰J…x… ®… ™…Ω˛ n‰˘J…x…… Ω˲
 EÚ ¥…Ω˛  EÚx… S…“V…… EÚ“ |…∂…∆∫…… EÚÆ˙i…… Ω˲ +…ËÆ˙  EÚx… S…“V…… EÚ“ +…±……‰S…x…… +l…¥…… ¥…Ω˛  EÚx… §……i…… EÚ… ∫…®…l…«x…
EÚÆ˙i…… Ω˲ +…ËÆ˙  EÚx… §……i…… EÚ…  ¥…Æ˙…‰v…. ™…Ω˛ S…“V… ±…‰J…EÚ EÚ“ {…I…v…Æ˙i…… ∫…‰ +…i…“ Ω˲.
i…®……®… ®…÷q˘… +…ËÆ˙ §……i…… EÚ… B‰∫…… +∫…Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˲  EÚ N…… ±…§… ™……n˘ +…i…‰ ΩÈ˛ : Æ˙ Ω˛™…‰ +§… B‰∫…“ V…M…Ω˛ S…±…EÚÆ˙
GARBHANAL

V…Ω˛…ƒ EÚ…‰<« x… Ω˛…‰ / Ω˛®…∫…÷J…x… EÚ…‰<« x… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ Ω˛®…W…§……ƒ EÚ…‰<« x… Ω˛…‰ / §…‰n˘Æ˙…‰ n˘“¥……Æ˙-∫…… <EÚ P…Æ˙ §…x……x…… S…… Ω˛B /
EÚ…‰<« Ω˛®…∫……™…… x… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ {……∫…§……ƒ EÚ…‰<« x… Ω˛…‰ / {… c˜™…‰ M…Æ˙ §…“®……Æ˙ i……‰ EÚ…‰<« x… Ω˛…‰ i…“®……Æ˙n˘…Æ˙ / +…ËÆ˙ +M…Æ˙ ®…Æ˙
V……<™…‰ i……‰ x……ËΩ˛J¥……ƒ EÚ…‰<« x… Ω˛…‰.
Ω˛Æ˙ §……Æ˙ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ |… i… GÚ™……+… EÚ… <∆i…W……Æ˙ Æ˙Ω‰˛M…….

ypvsj@yahoo.ca
b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙…
V……±…∆v…Æ˙ ({…∆V……§…) ®… V…x®…“. B®….B., {…“-BS….b˜“. EÚ“  b˜ O…™……ƒ Ω˛… ∫…±… EÚ”. EÚ ¥…i…… E‰Ú ∫……l…-∫……l… EÚΩ˛…x…“ +…ËÆ˙ ={…x™……∫… ¶…“  ±…J…i…“ ΩÈ˛. EÚ…¥™…
∫…∆O…Ω˛- ®…‰Æ˙… n˘…¥…… Ω˲, i…±……∂… {…Ω˛S……x… EÚ“, {… Æ˙GÚ®…… (={…x™……∫… {…∆V……§…“ ∫…‰ ÀΩ˛n˘“ ®… +x…÷¥……n˘) B¥…∆ ®……ƒ x…‰ EÚΩ˛… l……... EÚ ¥…i……+… EÚ“ ∫…“.b˜“. Ω˲. n˘…‰
4 EÚ…¥™… ∫…∆O…Ω˛ B¥…∆ BEÚ EÚΩ˛…x…“ ∫…∆O…Ω˛ |…EÚ…∂…x……v…“x… Ω˲. i…®……®… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙… ∫…‰ ∫…®®…… x…i… Ω˛…‰ S…÷EÚ“ ΩÈ˛.  Ω˛xn˘“ S…‰i…x…… (=k…Æ˙“ +®…‰ Æ˙EÚ… EÚ“ j…Ë®…… ∫…EÚ
{… j…EÚ…) EÚ“ ∫…Ω˛-∫…®{……n˘EÚ, {…∆V……§… E‰Ú∫…Æ˙“ (ÀΩ˛n˘“ nˢ x…EÚ {…j…) EÚ“ ∫i…®¶… ±…‰ J…EÚ… ΩÈ˛. ÀΩ˛n˘“  ¥…EÚ…∫… ®…∆b˜±… (x……l…« EËÚÆ˙…‰±……<«x……) E‰Ú x™……∫… ®…∆b˜±…
®… ΩÈ˛. "|…l…®…'  ∂…I…h… ∫…∆∫l……x… EÚ“ EÚ…™…«EÚ… Æ˙h…“ ∫…n˘∫™…… B¥…∆ +xi…Æ˙Æ˙…π]≈ı“™… ÀΩ˛n˘“ ∫… ®… i… E‰Ú EÚ ¥… ∫…®®…‰±…x…… EÚ“ ∫…∆™……‰V…EÚ ΩÈ˛.
∫…∆{…E«Ú : email : ceddlt@yahoo.com website : www.vibhom.com

EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… ∫…‰ b˜…Ï. ∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙… EÚ“ §……i…S…“i…

|…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ…Â {…Æ˙ Ω˲  EÚ ¥…‰ <∫…‰  EÚ∫… ∞¸{… ®… ±…‰i…‰ ΩÈ˛
n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… ®… "|…‰®…S…∆n˘ ∫Eڅϱ…Æ˙' +…ËÆ˙ "|…‰®…S…∆n˘  ¥…∂…‰π…Y…' E‰Ú ∞¸{… ®…  ¥…J™……i…*
|…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ 22 {…÷∫i…EÂÚ i…l…… +x™… ±…‰J…EÚ…Â {…Æ˙ 20 {…÷∫i…EÂÚ |…EÚ… ∂…i…* |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙
 ¥…∂¥…EÚ…‰∂… EÚ“ Æ˙S…x……* |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ 1400 {…fiπ`ı…‰∆ E‰Ú +Y……i… B¥…∆ +|……{™… ∫…… Ω˛i™…
EÚ“ J……‰V… i…l…… |…EÚ…∂…x…* |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ ¥…fiii… S…j… E‰Ú  x…®……«h… ®… ∫…Ω˛™……‰M…* |…‰®…S…∆n˘
|…n˘∂…«x…“ EÚ“ +…™……‰V…x……* |…‰®…S…∆n˘ V…x®…-∂…i……§n˘“ {…Æ˙ Æ˙…π]≈ı“™… ∫… ®… i… EÚ… M…`ıx… i…l……
®…Ω˛…®…∆j…“ E‰Ú ∞¸{… ®… ±…M…¶…M… 50 {… j…EÚ…+…‰∆ E‰Ú |…‰®…S…∆n˘  ¥…∂…‰π……∆EÚ  x…EÚ±…¥……x…‰ ®…Â
∫…Ω˛™……‰M…, n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… ®… |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ EÚ…™…«GÚ®… EÚ“ +…™……‰V…x……* ®……Ï Æ˙∂…∫… ®…Â
+…™……‰ V…i… |…‰®…S…∆n˘ ∂…i……§n˘“ ∫…®……Æ˙…‰Ω˛ ®… ¶……Æ˙i… EÚ… |… i… x… v…i¥…* |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú V…“¥…x…-
 ¥…S……Æ˙-∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ x…™…“ ®……x™…i……+…‰∆ EÚ“ ∫l……{…x…… +…ËÆ˙ =x…EÚ“ ¶……Æ˙i…“™…i…… EÚ…
 ¥…¥…‰S…x…* "|…‰®…S…∆n˘ +EÚ…n˘®…“' i…l…… "|…‰®…S…∆n˘ ∫…∆O…Ω˛…±…™…' EÚ“ ∫l……{…x…… E‰Ú  ±…B
|…™…ix…∂…“±… i…l…… ±…M…¶…M… 3000 ®…⁄±… n˘∫i……¥…‰V……‰∆, {…j……‰∆, {……hb÷˜ ±… {…™……‰∆, °Ú…‰]ı…‰O……Ï°Ú…‰∆ EÚ… ∫…∆O…Ω˛ EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰,  Ω∆˛n˘“ E‰Ú |…¥……∫…“
∫…… Ω˛i™… EÚ“ ∫l……{…x……, ®…⁄±™……∆EÚx… E‰Ú  ±…B i…“x… n˘∂…EÚ…‰∆ ∫…‰ EÚ…™…«Æ˙i…* |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ UÙΩ˛ {…÷∫i…EÂÚ* |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú i…“x…
|… i… x… v… ∫…∆EÚ±…x……‰∆ EÚ… ∫…®{……n˘x…-|…EÚ…∂…x…* |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú  ±…B +x…‰EÚ ™……‰V…x……+…‰∆ {…Æ˙ EÚ…™…«Æ˙i… ∫…∆¥…‰n˘x…∂…“±… ∫…®…“I…EÚ*
¶……Æ˙i…“™… Æ˙…π]≈ı“™…i…… B¥…∆ ∫…∆∫EfiÚ i… i…l…… V…“¥…x…-®…⁄±™……‰∆ EÚ…‰ +…i®…∫……i… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙ i…l…… x…¥…“x… ={…™……‰M…“ ={…±… §v…™……‰∆
EÚ…‰ +{…x……x…‰ E‰Ú ∫…®…l…«EÚ*  Ω˛xn⁄˘ v…®…«-∫…∆∫EfiÚ i… {…Æ˙ M…¥…« {…Æ˙ §…÷Æ˙…<™……‰∆ E‰Ú +…±……‰S…EÚ* ∫……®|…n˘… ™…EÚi…… B¥…∆ i…÷ π]ıEÚÆ˙h…,
v…®……«xi…Æ˙h… E‰Ú  ¥…Æ˙…‰v…“ i…l…… ®……x…¥…i…… E‰Ú +x…÷™……™…“* +{…x…“ + ∫®…i…… EÚ“ Æ˙I…… E‰Ú ∫……l…  ¥…∂¥… EÚ…‰ BEÚ E÷Ú]÷ı®§… ®……x…x…‰ ¥……±…‰
¶……Æ˙i… E‰Ú BEÚ®……j… B‰∫…‰ ∫Eڅϱ…Æ˙  V…xΩ˛…‰∆x…‰ |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ {…“BS….b˜“. i…l…… b˜“. ±…]¬ı n˘…‰x……‰∆ ={…… v…™……ƒ |……{i… EÚ”*

GARBHANAL
∫…÷v…… +…‰®… f¯“∆M…Æ˙… : M……‰™…x…EÚ… V…“, +…{…EÚ… V…x®… i……‰ BEÚ ®……Æ˙¥……c˜“ ®……i……- {…i…… EÚ…‰ ∫¥……v™……™… EÚ… §…c˜… ∂……ËEÚ l……* ®…Èx…‰ <∫…
¥™……{……Æ˙“ {… Æ˙¥……Æ˙ ®… Ω÷˛+…,  °ÚÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ +…‰Æ˙ +…{…EÚ… EËÚ∫…‰ {…÷∫i…EÚ…±…™… ∫…‰ v…… ®…«EÚ B¥…∆ ∫……®…… V…EÚ ∫…… Ω˛i™… {…g¯… +…ËÆ˙
+…M…®…x… Ω÷˛+…? ¥…‰ EÚ…Ëx…-∫…‰ +…Æ˙ ®¶…EÚ |…‰Æ˙h……-ª……‰i… l…‰  V…xΩ˛…‰∆x…‰ +…{…EÚ…‰ "®…™……«n˘…', "|…¶……', "S……ƒn˘', "®……v…÷Æ˙“', "Ω∆˛∫…' +… n˘ +x…‰EÚ {…j…-
∫…… Ω˛i™…-{…l… EÚ… {… l…EÚ §…x……™……? {… j…EÚ…Bƒ i……‰ {…g¯“ Ω˛”*
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… - ∫…÷v…… V…“, +…{… `ı“EÚ EÚΩ˛i…“ ΩÈ˛, ®…‰Æ˙… V…x®… ®…È ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛, ∫…… Ω˛i™… EÚ“ +…‰Æ˙ +…x…‰ EÚ“ |…¥…fi ii… <«∂¥…Æ˙ x…‰ Ω˛“
BEÚ ®……Æ˙¥……c˜“ {… Æ˙¥……Æ˙ ®… Ω÷˛+… V……‰ ¥™……{……Æ˙“ l…… +…ËÆ˙ {…÷∂i…Ëx…“ V…®…”n˘…Æ˙“ |…n˘…x… EÚ“,  EÚxi…÷ <∫… {…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ {… Æ˙¥…‰∂… x…‰ =∫…‰ ®…V…§…⁄i…
l…“, {…Æ˙xi…÷ §…“.B. E‰Ú  ∂…I…h…-EÚ…±… ∫…‰ Ω˛“ ®…÷Z…®… ∫…… Ω˛i™… E‰Ú ∫…∆∫EÚ…Æ˙ §…x……™……* ®…È §…“.B. EÚÆ˙i…‰ ∫…®…™… BEÚ EÚ ¥…-M……‰π`ı“ ®… V…™…∂…∆EÚÆ˙
=i{…xx… Ω˛…‰x…‰ ±…M…‰* ®…‰Æ‰˙  {…i…… EÚ… BEÚ §…c˜… {…÷∫i…EÚ…±…™… l…… +…ËÆ˙ ®…‰Æ‰˙ |…∫……n˘ §…x…… l…… +…ËÆ˙ "+…ƒ∫…⁄' E‰Ú E÷ÚUÙ {…n˘…‰∆ EÚ… {……`ı  EÚ™…… l……*
5

<∫…“ EÚ…Æ˙h… ®…È V…§…  n˘±±…“ +…™…… i……‰ ®…Èx…‰  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… ∫…‰
B®….B. EÚ“ {…Æ˙“I…… n˘“ +…ËÆ˙ |…l…®… ∏…‰h…“ |……{i… EÚ“* <∫…E‰Ú
={…Æ˙…xi… ¥…π…« 1962 ®… ®…È  n˘±±…“  ¥…∂¥… ¥…n¬˘™……±…™… EÚ…
§……i…S…“i…
|…v……x…®…∆j…“ b˜…Ï.  ∂…¥…∫……M…Æ˙ Æ˙…®…M…÷±……®… x…‰  EÚ™……* <∫…“ ∫…®…™… ®…‰Æ˙“ ¶…Â]ı
|……v™……{…EÚ §…x…… +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ ∫…… Ω˛i™… Ω˛“ ®…‰Æ˙… V…“¥…x… §…x… M…™……*  Ω˛xn˘“ ±…‰J…EÚ + ¶…®…x™…÷ +x…i… i…l…… +x™… |… i…Œπ`ˆi… ±…‰J…EÚ…Â ∫…‰ Ω÷˛<«*
∫…÷v…… +…‰®… f¯”M…Æ˙… : ™…Ω˛ i……‰ `ı“EÚ Ω˲  EÚ +…{…x…‰ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ ®…È ®……Ï Æ˙∂…∫… ®… +{…x…‰ ∫¥……M…i… i…l…… ¥…Ω˛…ƒ E‰Ú  Ω˛xn˘“ ±…‰J…EÚ…Â E‰Ú |…‰®… ∫…‰
S…÷x……, {…Æ˙xi…÷ +…{…x…‰ +{…x…‰ +v™…™…x… +…ËÆ˙ +x…÷∫…xv……x… E‰Ú  ±…B <i…x…… + ¶…¶…⁄i… Ω÷˛+…  EÚ ±……Ë]ıi…‰ ∫…®…™… ®…Èx…‰ ∫…∆EÚ±{…  EÚ™……  EÚ ®……Ï Æ˙∂…∫…
|…‰®…S…∆n˘ EÚ…‰ Ω˛“ C™……‰∆ S…÷x……? E‰Ú  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú ¶……Æ˙i… ®… |…S……Æ˙-|…∫……Æ˙ i…l…… |… i…π`ˆ… E‰Ú  ±…B
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : ®…Èx…‰ EÚΩ˛…  EÚ ®…È V…™…∂…∆EÚÆ˙ |…∫……n˘ EÚ… V…“¥…x…-{…™…«xi… EÚ…®… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω⁄ƒ˛M……* =∫…E‰Ú §……n˘ +…V… i…EÚ ®…È ®……Ï Æ˙∂…∫…,
|…‰®…“ l…… +…ËÆ˙ B®….B. E‰Ú §……n˘ +{…x…… ∂……‰v… EÚ…™…« |…∫……n˘V…“ {…Æ˙ Ω˛“ +®…‰ Æ˙EÚ…, <∆M±…Ëhb˜, ∫…⁄ Æ˙x……®… +… n˘ n‰˘∂…… ®… ¶……Æ˙i…¥…∆ ∂…™…… i…l……
EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…… l……, {…Æ˙xi…÷ i…iEÚ…±…“x…  Ω˛xn˘“ +v™…I… b˜…Ï. x…M…‰xp˘ |…¥…… ∫…™…… u˘…Æ˙…  Ω˛xn˘“ ®… Æ˙S…‰ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú |…S……Æ˙-|…∫……Æ˙ i…l…… =∫…EÚ“
<∫…E‰Ú  ±…B i…Ë™……Æ˙ x… Ω÷˛B +…ËÆ˙ =xΩ˛…‰∆x…‰
®…÷Z…‰ "|…‰®…S…∆n˘ E‰Ú ={…x™……∫……‰∆ EÚ…  ∂…±{…-
 ¥…v……x…'  ¥…π…™… {…Æ˙ ∂……‰v… EÚ…™…« EÚÆ˙x…‰  Ω˛xn˘“ EÚ… |…¥……∫…“
EÚ“ +x…÷®… i… |…n˘…x… EÚ“* +…V…
∫……‰S…i…… Ω⁄ƒ˛  EÚ  x…™… i… x…‰ `ˆ“EÚ Ω˛“ b˜…Ï. ∫…… Ω˛i™…  Ω˛xn˘“ EÚ… Ω˛“
x…M…‰xp˘ ∫…‰  x…h…«™… EÚÆ˙…™…… l……, +x™…l……
|…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙  EÚ™…‰ M…™…‰ +{…x…‰ EÚ…™…« EÚ“
∫…… Ω˛i™… Ω˲, §…∫… +xi…Æ˙
®…È EÚ±{…x…… ¶…“ x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…… l……* <i…x…… Ω˲  EÚ ¥…Ω˛ {…Æ˙n‰˘∫…
®…È ∫¥…™…∆ EÚ…‰ v…x™… ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛  EÚ
 x…™… i… x…‰ ®…÷Z…‰ |…‰®…S…∆n˘ EÚ“ x…™…“ ®…⁄Ãi… ®… Æ˙S…… M…™…… Ω˲*
EÚ…‰ =n¬˘P…… ]ıi… EÚÆ˙x…‰ EÚ… ®……v™…®… §…x……™……*
∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú §……n˘ +…{…x…‰ ∫…§…∫…‰ + v…EÚ EÚ…™…« |… i…π`ˆ… E‰Ú  ±…B  x…Æ˙xi…Æ˙ EÚ…®… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛*  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“
 Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… {…Æ˙  EÚ™…… Ω˲* +…{…x…‰ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… ∫…… Ω˛i™… ∫…‰ ®…÷Z…‰ |…‰®…S…∆n˘ V…Ë∫…… Ω˛“ |…‰®… Ω˛…‰ M…™…… Ω˲ +…ËÆ˙ ®…È ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛  EÚ
{…Æ˙ EÚ<« {…÷∫i…EÂÚ  ±…J…“ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ " Ω˛xn˘“ EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…' ¥…Ω˛ V…“¥…x…-{…™…«xi… S…±…‰M……*
∂…“π…«EÚ {…÷∫i…EÚ ¶…“ |…‰∫… ®… Ω˲, ±…‰ EÚx… ®…‰Æ˙“  V…Y……∫…… Ω˲  EÚ ∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : ∫…®¶…¥…i…: +…{… +E‰Ú±…‰ B‰∫…‰ +…±……‰S…EÚ +…ËÆ˙
+…{…EÚ… Ø˚Z……x… +…ËÆ˙ ±…M……¥…  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú |… i… ∂……‰v…EÚ®…‘ ΩÈ˛ V……‰  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ <i…x…“ M…®¶…“Æ˙i…… ∫…‰ ±…‰i…‰
EËÚ∫…‰ Ω÷˛+…? ΩÈ˛* EfiÚ{…™…… §…i……™…Â, <∫… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : Ω÷˛+… ™…Ω˛  EÚ ¥…π…« 1980 ®… |…‰®…S…∆n˘ ®…÷J™…v……Æ˙… EÚ… +∆M… EËÚ∫…‰ §…x……™…… V……™…‰? =∫…‰ EËÚ∫…‰ ¶……Æ˙i… ®… |… i…π`ˆ…
GARBHANAL

V…x®…-∂…i……§n˘“ {…Æ˙ ®…Èx…‰  n˘±±…“ ®… "|…‰®…S…∆n˘ V…x®…-∂…i……§n˘“ Æ˙…π]≈ı“™…  ®…±…‰?


∫… ®… i…' EÚ… M…`ˆx…  EÚ™……* V…Ëx…‰xp˘ E÷Ú®……Æ˙ <∫…E‰Ú +v™…I… l…‰ +…ËÆ˙ EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : +…{…EÚ… EÚl…x… ∫…Ω˛“ Ω˲*  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“
®…È ®…Ω˛…®…∆j…“ i…l…… i…iEÚ…±…“x… |…v……x…®…∆j…“ ∏…“®…i…“ <Œxn˘Æ˙… M……ƒv…“ ∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ ®…‰Æ˙“ {……ƒS… {…÷∫i…EÂÚ |…EÚ… ∂…i… Ω˛…‰ S…÷EÚ“ ΩÈ˛- 1. + ¶…®…x™…÷
<∫…EÚ“ ∫…∆Æ˙I…EÚ l…”* ®…‰Æ˙“ |…‰Æ˙h…… ∫…‰ ®……Ï Æ˙∂…∫… ®… |…‰®…S…∆n˘ V…x®…- +x…i… : BEÚ §……i…S…“i… (1985), 2. + ¶…®…x™…÷ +x…i… : ∫…®…O…
∂…i……§n˘“ EÚ… ∫…®……Æ˙…‰Ω˛ +…™……‰ V…i… Ω÷˛+… +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ x…‰ EÚ ¥…i……Bƒ (1998), 3. + ¶…®…x™…÷ +x…i… : |… i… x… v… Æ˙S…x……Bƒ
®…÷Z…‰ i…l…… V…Ëx…‰xp˘ EÚ…‰ +{…x…… |… i… x… v… §…x……EÚÆ˙ ¶…‰V……* ®…Èx…‰ (1999), 4. ®……Ï Æ˙∂…∫… EÚ“  Ω˛xn˘“ EÚΩ˛… x…™……ƒ (2000), 5. ®……Ï Æ˙∂…∫…
®……Ï Æ˙∂…∫… ®… |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú ®…⁄±… {…j……Â, {……hb÷˜ ±… {…™……Â, n˘∫i……¥…‰V……Â, E‰Ú Æ˙…π]≈ıEÚ ¥… •…V…‰xp˘ E÷Ú®……Æ˙ ¶…M…i… "®…v…÷EÚÆ˙' EÚ…¥™…-Æ˙S…x……¥…±…“
°Ú…‰]ı…‰O……°Ú… EÚ“ BEÚ |…n˘∂…«x…“ ±…M……™…“  V…∫…EÚ… =n¬˘P……]ıx… (2003) i…l…… UÙ`ˆ“ {…÷∫i…EÚ " Ω˛xn˘“ EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…' +§… |…‰∫… ®…Â
6

§……i…S…“i…
Ω˲* ®…÷Z…‰ <∫…EÚ… +¢Ú∫……‰∫… Ω˲  EÚ  Ω˛xn˘“ E‰Ú +x™…
 Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“
∫…… Ω˛i™… EÚ… ∞¸{…-Æ∆˙M…,
Ω˛…‰M……* ®…‰Æ‰˙  ¥…S……Æ˙ ®… |…¥……∫…“
∫…… Ω˛i™… EÚ…  x…Æ˙xi…Æ˙
|…EÚ…∂…x… Ω˛…‰i…‰ Æ˙Ω˛x…… S…… Ω˛B,
+…±……‰S…EÚ…Â x…‰ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ <∫… x…™…“ |…¥…fi k… EÚ“ ¥…™……‰¥…fir˘ ±…‰J…EÚ…Â EÚ“
+…‰Æ˙ v™……x… x…Ω˛”  n˘™…… +…ËÆ˙ ={…‰I……-¶……¥… Æ˙J……*
=∫…EÚ“ S…‰i…x…… +…ËÆ˙ Æ˙S…x……¥… ±…™……ƒ UÙ{…x…“ S…… Ω˛B
+…{…EÚ…‰ Y……i… Ω˛“ Ω˲  EÚ ®…Èx…‰ " ¥…∂¥…  Ω˛xn˘“ Æ˙S…x……', ∫…®¥…‰n˘x…… ¶……Æ˙i… E‰Ú V…Ë∫…“ ®…Èx…‰ ®……Ï Æ˙∂…∫… E‰Ú
"∫……I……iEÚ…Æ˙' (2007) i…l…… "∂…§n˘™……‰M…' Æ˙…π]≈ıEÚ ¥… •…V…‰xp˘ E÷Ú®……Æ˙
(2008) E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…  ¥…∂…‰π……∆EÚ…Â EÚ… ¶…“  Ω˛xn˘“ {……`ˆEÚ…Â E‰Ú  ±…B ¶…M…i… "®…v…÷ E ÚÆ˙ ' {…Æ˙
∫…®{……n˘x…  EÚ™…… +…ËÆ˙ ±…M…¶…M… S……±…“∫… |…¥……∫…“ |…EÚ… ∂…i… EÚ“ l…“, |… i…Œπ`ˆi…
±…‰J…EÚ…Â EÚ“ EfiÚ i…™…… EÚ“ ¶…⁄ ®…EÚ…  ±…J…“* ®…È +x…‰EÚ BEÚ x…™…“ ¥…∫i…÷ Ω˲* Æ˙S…x……EÚ…Æ˙… E‰Ú |… i… x… v…
|…¥……∫…“ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙…Â ∫…‰ =x…EÚ“ EÚ ¥…i……Bƒ, EÚΩ˛… x…™……ƒ ∫…∆EÚ±…x…  x…EÚ±…x…‰ S…… Ω˛B,
+… n˘ ®…ƒM…¥…… EÚÆ˙ ™…Ω˛…ƒ EÚ“ {…j…-{… j…EÚ…+… ®… |…EÚ… ∂…i… EÚÆ˙…i…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛,  x…V…“ ∫…∆O…Ω˛ +…ËÆ˙ ∫……®…⁄ Ω˛EÚ ∫…∆O…Ω˛ i……‰  x…EÚ±…x…‰ Ω˛“ S…… Ω˛B,
|…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ EÚ<« M……‰Œπ`ˆ™……ƒ +…™……‰ V…i… EÚÆ˙…i…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛, V…Ω˛…ƒ ¥… Æ˙π`ˆ |…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ…Â ∫…‰ ±…®§…“ ¶…Â]ı¥……i……«Bƒ Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B,
∫…®¶…¥… Ω˛…‰ ∫…EÚ… ¥…Ω˛…ƒ =xΩ² {…÷Æ˙∫EfiÚi… EÚÆ˙…x…‰ E‰Ú  ±…B x……®… |…∫i…… ¥…i… ¶…“ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ ∫…®¥…‰n˘x…… +…ËÆ˙  ∂…±{… {…Æ˙ +…±……‰S…x……i®…EÚ
EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛ +…ËÆ˙ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ {……`ˆ¨GÚ®… ®… ±…M…¥……x…‰ i…l…… =∫… O…xl… UÙ{…x…‰ S…… Ω˛B, n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… E‰Ú  Ω˛xn˘“ {……`ˆ¨GÚ®…… ®… |…¥……∫…“
{…Æ˙ ∂……‰v…-EÚ…™…« EÚÆ˙…x…‰ E‰Ú  ±…B =t…‰M… ¶…“ EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛* ∫…… Ω˛i™… ∫…‰ E÷ÚUÙ Æ˙S…x……+… EÚ…‰ ±…M……x…‰ EÚ… +…xn˘…‰±…x… Ω˛“ ∂…÷∞¸
<∫… {…fiπ`ˆ¶…⁄ ®… E‰Ú §……n˘ +§… +…{…E‰Ú |…®…÷J… |…∂x… EÚ… =k…Æ˙ n‰˘i…… Ω⁄ƒ˛* ®…‰Æ‰˙ EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B, |…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ…Â EÚ“ EfiÚ i…™…… EÚ“ + v…EÚ ∫…‰
 ¥…S……Æ˙ ®…  Ω˛xn˘“ EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…  Ω˛xn˘“ EÚ… Ω˛“ ∫…… Ω˛i™… Ω˲, §…∫… + v…EÚ ∫…®…“I……Bƒ UÙ{…x…“ S…… Ω˛B i…l…… n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… EÚ“ |… i…Œπ`ˆi…
+xi…Æ˙ <i…x…… Ω˲  EÚ ¥…Ω˛ {…Æ˙n‰˘∫… ®… Æ˙S…… M…™…… Ω˲* <∫… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… ±……<•…‰ Æ˙™…… ®… =x…EÚ“ EfiÚ i…™……ƒ {…Ω÷ƒ˛S…x…“ S…… Ω˛B, ¶……Æ˙i… EÚ“
EÚ…‰ V……‰  Ω˛xn˘“ EÚ“ ®…÷J™…v……Æ˙… EÚ… +∆M… x…Ω˛” ®……x…i…‰, ¥…‰ ∫…… Ω˛i™…-p˘…‰Ω˛“ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ B¥…∆ M…ËÆ˙ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ ∫…… Ω˛Œi™…EÚ +EÚ…n˘ ®…™…… EÚ…‰ |…¥……∫…“
i…l…… ¶……Æ˙i…-p˘…‰Ω˛“ Ω˛“ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ =x…E‰Ú =q‰˘∂™… ∫…… Ω˛Œi™…EÚ x…Ω˛” Æ˙…V…x…“ i…EÚ ±…‰J…EÚ…Â EÚ…‰ +®…∆ j…i… EÚÆ˙E‰Ú ™…Ω˛…ƒ E‰Ú ±…‰J…EÚ…Â ∫…‰ =x…EÚ… ∫…®¥……n˘
ΩÈ˛*  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ… ∞¸{…-Æ∆˙M…, =∫…EÚ“ S…‰i…x…… +…ËÆ˙ EÚÆ˙…x…… S…… Ω˛B i…l…… ¶……Æ˙i…“™…  ¥…∂¥… ¥…t…±…™…… ®… |…¥……∫…“
∫…®¥…‰n˘x…… ¶……Æ˙i… E‰Ú  Ω˛xn˘“ {……`ˆEÚ…Â E‰Ú  ±…B BEÚ x…™…“ ¥…∫i…÷ Ω˲, BEÚ x…™…‰ ∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ ∂……‰v… EÚ“ {…Æ˙®{…Æ˙… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙…x…“ S…… Ω˛B* ™… n˘ <x…®…Â
¶……¥…-§……‰v… EÚ… ∫…… Ω˛i™… Ω˲, BEÚ x…™…“ ¥™……E÷Ú±…i…… +…ËÆ˙ §…‰S…Ëx…“ EÚ… ∫…‰ E÷ÚUÙ ¶…“ EÚ…™…« Ω˛…‰ ∫…EÂÚ i……‰ +…{…EÚ…‰  x…∂S…™… Ω˛“ ™…Ω˛  ∂…EÚ…™…i…
∫…… Ω˛i™… Ω˲ V……‰  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ +{…x…“ ®……Ë ±…EÚi…… B¥…∆ x…™…‰ ∫…… Ω˛i™…- x…Ω˛” Æ˙Ω‰˛M…“  EÚ |…¥……∫…“  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… C™…… x…Ω˛” ®…÷J™…v……Æ˙… EÚ…
∫…∆∫……Æ˙ ∫…‰ ∫…®…fir˘ EÚÆ˙i…… Ω˲* <∫… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ §…÷ x…™……n˘ ¶……Æ˙i…- +∆M… x…Ω˛” §…x… ∫…EÚ… Ω˲*
|…‰®… i…l…… ∫¥…n‰˘∂…-{…Æ˙n‰˘∫… E‰Ú u˘xu˘ {…Æ˙  ]ıEÚ“ Ω˲ i…l…… §……Æ˙-§……Æ˙  Ω˛xn⁄˘ +∫…±… ®… Ω˛®…  ®…±…V…÷±… EÚÆ˙ Ω˛“ B‰∫…‰ |…™……∫… EÚÆ˙x…‰ Ω˛…ÂM…‰  V…∫…∫…‰
V…“¥…x…-®…⁄±™…… i…l…… ∫……∆∫EfiÚ i…EÚ ={…±…Œ§v…™…… i…l…… =x…E‰Ú |… i… ∏…‰π`ˆi…… E‰Ú ={…Æ˙…‰HÚ EÚ…™…«  GÚ™……Œx¥…i…  EÚ™…‰ V…… ∫…EÂÚ* <∫…‰ +…{… +…i®…|…∂…∆∫……
¶……¥… EÚ“ ¶…“ + ¶…¥™… HÚ Ω˛…‰i…“ Ω˲, ±…‰ EÚx… ™…Ω˛ Ω˛®……Ɖ˙ +Æ˙…π]≈ı¥…… n˘™…… x… ∫…®…Z…Â, n‰˘∂… ®… ®…‰Æ‰˙ {……∫… Ω˛“ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ… ∫…§…∫…‰ §…c˜…

GARBHANAL
i…l…… ®……C∫…«¥…… n˘™…… B¥…∆ =k…Æ˙ +…v…÷ x…EÚi……¥…… n˘™…… EÚ…‰  |…™… x…Ω˛” ΩÈ˛, ∫…∆O…Ω˛ Ω˲, {…Æ˙xi…÷ EÚ…°Ú“ {…÷∫i…EÂÚ ®…‰Æ‰˙ {……∫… ¶…“ x…Ω˛” ΩÈ˛* EfiÚ{…™……
<∫… ±…B ¥…‰ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ ™…… i……‰ ∫…… Ω˛i™… Ω˛“ x…Ω˛” ®……x…i…‰ ™…… +…{… B‰∫…“ ¥™…¥…∫l…… EÚÆÂ˙  EÚ |…i™…‰EÚ |…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ +{…x…“
EÚl……EÚ…Æ˙ B¥…∆ "Ω∆˛∫…' E‰Ú ®……C∫…«¥……n˘“ ∫…®{……n˘EÚ Æ˙…V…‰xp˘ ™……n˘¥… E‰Ú {…÷∫i…EÚ…Â EÚ“ BEÚ-BEÚ |… i… ®…÷Z…‰ +¥…∂™… ¶…‰V…‰,  V…∫…∫…‰ =x…EÚ…
+x…÷∫……Æ˙ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… ¶……Æ˙i…“™… V…x…i…… {……]ı‘ EÚ… ∫…… Ω˛i™… Ω˲ V……‰ ={…™……‰M… ∫…Ω˛“ ∫…®…™… {…Æ˙ ∫…Ω˛“ =q‰˘∂™… E‰Ú  ±…B  EÚ™…… V…… ∫…E‰Ú*
+…v…÷ x…EÚi…… ∫…‰ ∂…⁄x™… Ω˲* +∫…±… ®… B‰∫…‰ ±…‰J…EÚ +…ËÆ˙ ®…`ˆ…v…“∂… Ω˛“ BEÚ +…ËÆ˙ §……i… i……‰ ®…÷Z…‰ <∫…  ¥…π…™… ®… EÚΩ˛x…“ Ω˲  EÚ |…¥……∫…“
|…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú ∂…j…÷ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ∫¥……¶…… ¥…EÚ Ω˲  EÚ Ω˛®… +{…x…‰ i…EÚ…Á ∫…‰ ±…‰J…EÚ…Â i…l…… =x…E‰Ú  Ω˛xn˘“ |…‰®…“  ®…j…… EÚ…‰ S…… Ω˛B  EÚ ¥…‰  Ω˛xn˘“
i…l…… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ =k…®… Æ˙S…x……+… ∫…‰ <∫… |…¥…fi k… ∫…‰ ±…c˜x…… {… j…EÚ…+… EÚ… + v…EÚ ∫…‰ + v…EÚ |…EÚ…∂…x… EÚÆÂ˙, =xΩ²  x…™… ®…i…
7

 x…EÚ…±…Â, |…¥…… ∫…™…… EÚ“ x…™…“ {…“g¯“ EÚ…‰ ∫l……x… n¢ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i… ®…Â
EÚ®… ∫…‰ EÚ®… 500  Ω˛xn˘“ ±…‰J…EÚ…Â, {…÷∫i…EÚ…±…™……Â, ∫…®{……n˘EÚ…Â i…l……
∫…∆∫l……+… EÚ…‰ +¥…∂™… Ω˛“ ¶…‰V…Â*  Ω˛xn˘“ EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… V…§…
§……i…S…“i…
+±……¥…… C™…… Ω˲? ∞¸∫… ®… EÚ®™…÷ x…∫]ı ∂……∫…x… EÚ“ ∫…®……Œ{i… ∫…‰ <∫…
V…x…i…… i…EÚ {…Ω÷ƒ˛S…‰M……, i……‰ §…c‰˜ ∫…‰ §…c‰˜ Æ˙…V…‰xp˘ ™……n˘¥… =∫…EÚ… ®……M…«
Æ˙…V…x…“ i…EÚ ∫…… Ω˛i™… EÚ… ®…Ω˛i¥… ∫…®……{i… Ω˛…‰ M…™……*
x…Ω˛” Æ˙…‰EÚ ∫…EÚi…‰* |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ ±……‰EÚ |…™… §…x……x…‰ E‰Ú Æ˙…∫i…‰
Ω˛®… J……‰V…x…‰ Ω˛…ÂM…‰* +…ËÆ˙ +xi… ®… <∫…  ¥…π…™… {…Æ˙ +… J…Æ˙“ §……i…, ∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : +…{… <∫…‰ ¶…“ ∫{…π]ı EÚÆÂ˙  EÚ <x… Æ˙…V…x…“ i…EÚ
|…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ ®…÷J™…v……Æ˙… ®… ∫…Œ®®… ±…i… Ω˛…‰x…‰, EÚÆ˙x…‰ EÚ“  S…xi…… M…÷]ı§…Œxn˘™…… i…l…… ∫…… Ω˛Œi™…EÚ ®…… °Ú™……+… ∫…‰ §…S…EÚÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ Æ˙S…x……
UÙ…‰c˜ n¢, +…{…  ±…J…i…‰ Æ˙Ω², UÙ{…i…‰ Æ˙Ω², ®……∫]ıÆ˙{…“∫… Æ˙S…x……Bƒ n‰˘x…‰ EËÚ∫…‰ Ω˛…‰ ∫…EÚi…“ Ω˲?
EÚ“ S…‰π]ı… EÚÆÂ˙ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i… E‰Ú +{…x…‰  ®…j…… EÚ…‰ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : ®…È ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛, <∫…®… EÚ…‰<« EÚ `ˆx……<« x…Ω˛” Ω˲*
EÚ…‰ |… i…Œπ`ˆi… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú +…xn˘…‰±…x… ®… ∫……l… ±…‰EÚÆ˙ S…±…Â* ∫…§…∫…‰ {…Ω˛±…‰ +…¥…∂™…EÚ Ω˲  EÚ +…{… ∫…… Ω˛i™… ®…  GÚ™……∂…“±… B‰∫…‰
∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : +…{…x…‰ ∫…… Ω˛i™… ®…Â
Æ˙…V…x…“ i…EÚ  M…Æ˙…‰Ω˛§…xn˘“ EÚ… =±±…‰J…
 EÚ™…… Ω˲* C™…… +…{… ®……x…i…‰ ΩÈ˛  EÚ +…V… Œ∫l… i… ™…Ω˛ Ω˲  EÚ ™… n˘ EÚ…‰<«
Æ˙…V…x…“ i…EÚ  ¥…S……Æ˙v……Æ˙… EÚ… |…¶……¥…  Ω˛xn˘“ ®… |……‰°‰Ú∫…Æ˙ §…x…x…… S……Ω˛i…… Ω˲
∫…… Ω˛i™… {…Æ˙ {…c˜i…… Ω˲? i…l…… +{…x…“ EÚ ¥…i…… B¥…∆ EÚΩ˛…x…“
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : Æ˙…V…x…“ i…
∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ |…¶…… ¥…i… EÚÆ˙i…“ Ω˲, +… n˘ EÚ…‰ {……`ˆ¨GÚ®…… ®… ±…M…¥……x…‰
{…Æ˙xi…÷ ∫…… Ω˛i™… Æ˙…V…x…“ i… x…Ω˛” Ω˲* EÚ… <SU÷ÙEÚ Ω˲ i……‰ =∫…‰ |…M… i…∂…“±…
Ω˛®……Ɖ˙ |…M… i…∂…“±…… E‰Ú  ±…B Æ˙…V…x…“ i… M…÷]ı EÚ… ∫… GÚ™… ∫…n˘∫™… Ω˛…‰x…… Ω˛…‰M……*
∫…¥……Ê{… Æ˙ Ω˲ +…ËÆ˙ =x…EÚ“ ®……x™…i…… Ω˲
 EÚ Æ˙…V…x…“ i…EÚ ∫…k…… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙
{…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ ∫…®§…xv…… i…EÚ i…l…… ¥™… HÚ EÚ“  x…V…i…… ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ Æ˙…V…x…“ i…EÚ  M…Æ˙…‰Ω˛… i…l…… ®…… °Ú™……+… EÚ…‰ {…Ω˛S……x… i…l…… =x…E‰Ú n÷˘πS…GÚ…Â
∫……®…… V…EÚ n˘… ™…i¥…… i…EÚ ∫…¶…“ EÚ…‰ Æ˙…V…x…“ i…  x…™…∆ j…i… +…ËÆ˙ i…l…… Ω˛l…E∆Úb˜… EÚ…‰ n‰˘J…  EÚ ¥…‰ EËÚ∫…‰ x…™…‰-x…™…‰ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙… EÚ“ "Ω∆˛À]ıM…'
∫…∆S…… ±…i… EÚÆ˙i…“ Ω˲, {…Æ˙xi…÷ ¥…‰ |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú <∫… x…“ i… ¥……C™… EÚ…‰ EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛, =x…EÚ“ Æ˙S…x……Bƒ |…EÚ… ∂…i… EÚÆ˙i…‰ +…ËÆ˙ EÚÆ˙…i…‰ ΩÈ˛ i…l…… =xΩ²
{…g¯x…… ¶…“ x…Ω˛” S……Ω˛i…‰  EÚ ∫…… Ω˛i™… Æ˙…V…x…“ i… E‰Ú +…M…‰ S…±…x…‰ x……ËEÚÆ˙“  n˘±……i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ {…÷Æ˙∫EfiÚi… EÚÆ˙…i…‰ ΩÈ˛* Ω˛®……Ɖ˙ ™…Ω˛…ƒ Æ˙…V…‰xp˘ ™……n˘¥…
¥……±…“ ®…∂……±… Ω˲* Æ˙…V…x…“ i… E‰Ú V…“¥…x… +…ËÆ˙ ∫…®……V… ®… Ω˛…¥…“ Ω˛…‰i…‰ V…Ë∫…‰ ±…‰J…EÚ +{…x…“ {… j…EÚ…+… ∫…‰  M…Æ˙…‰Ω˛ EÚ…  x…®……«h… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ b˜…Ï.
Ω˛“ + v…x……™…EÚ¥……n˘ EÚ… V…x®… Ω˛…‰i…… Ω˲ +…ËÆ˙ ∞¸∫… +…ËÆ˙S…“x… V…Ë∫…“ x……®…¥…Æ˙ À∫…Ω˛ V…Ë∫…‰ ¥……®…{…∆l…“ |……‰°‰Ú∫…Æ˙  ¥…∂¥… ¥…t…±…™…… ®… ™…÷¥…EÚ…Â EÚ…‰
Œ∫l… i… §…x…i…“ Ω˲* +i…: V…§… +…{… ∫…… Ω˛i™… ∫…‰ Æ˙…V…x…“ i…EÚ |……v™……{…EÚ §…x……EÚÆ˙ i…l…… {……`ˆ¨GÚ®… ®… Æ˙S…x……Bƒ ±…M…¥……EÚÆ˙* +…V…
GÚ…Œxi… EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛ i……‰ =∫…∫…‰ +x…‰EÚ J…i…Ɖ˙ {…Ën˘… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛* Œ∫l… i… ™…Ω˛ Ω˲  EÚ ™… n˘ EÚ…‰<«  Ω˛xn˘“ ®… |……‰°‰Ú∫…Æ˙ §…x…x…… S……Ω˛i…… Ω˲ i…l……
GARBHANAL

Æ˙…V…x…“ i… V…“¥…x… EÚ… ¥…Ë∫…… Ω˛“ BEÚ +∆M… Ω˲ V…Ë∫…… v…®…«, ∫…∆∫EfiÚ i…, +{…x…“ EÚ ¥…i…… B¥…∆ EÚΩ˛…x…“ +… n˘ EÚ…‰ {……`ˆ¨GÚ®…… ®… ±…M…¥……x…‰ EÚ…
¶……π…… +… n˘ ΩÈ˛* +i…: ∫…… Ω˛i™… ®… Æ˙…V…x…“ i… EÚ…  S…j…h… ¥…ÃV…i… <SU÷ÙEÚ Ω˲ i……‰ =∫…‰ |…M… i…∂…“±… M…÷]ı EÚ… ∫… GÚ™… ∫…n˘∫™… Ω˛…‰x…… Ω˛…‰M……* ™… n˘
x…Ω˛” Ω˲, §…Œ±EÚ =∫…E‰Ú |…®…÷J… EÚ… i…l…… {……]ı‘ E‰Ú ±…I™…… EÚ“ {…⁄Ãi… +…{… <x… ∫…§… ±……±…S…… +…ËÆ˙ ∫¥……l……Á ∫…‰ ®…÷HÚ ΩÈ˛ i……‰ ∫…… Ω˛i™…-Æ˙S…x…… ®… ™…‰
B¥…∆ |…S……Æ˙-|…∫……Æ˙ E‰Ú  ±…B =∫…E‰Ú ={…™……‰M… {…Æ˙ +∆E÷Ú∂… Æ˙J…x…‰ EÚ… EÚ…‰<« §……v…… =i{…z… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…‰* ™… n˘ +…{… ∫¥…i…∆j… i…l…… ®…÷HÚ Ω˛…‰EÚÆ˙
Ω˲*  Ω˛xn˘“ ®… |…M… i…∂…“±… i…l…… |…M… i…¥……n˘“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ Æ˙S…x…… ∫…… Ω˛i™…-Æ˙S…x…… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ i……‰ +…{… B‰∫…… EÚÆ˙ ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i… ®…Â
J…⁄§… Ω÷˛<«, ±…‰ EÚx… ¥…Ω˛ x……Ɖ˙§……V…“ B¥…∆ ±……±… GÚ…Œxi… EÚ“ |…∂…∆∫…… E‰Ú §…c˜“ ∫…∆J™…… ®… ±…‰J…EÚ B‰∫…… EÚÆ˙ ¶…“ Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛* ∫…… Ω˛i™… ®… |… i…π`ˆ… +…{…EÚ“
8

§……i…S…“i… ®…Èx…‰ |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú V…“¥…x…,


∫…… Ω˛i™… B¥…∆  ¥…S……Æ˙ EÚ…‰
{……hb÷˜ ±… {…™…… EÚ… ∫…∆O…Ω˛
 EÚ™…… +…ËÆ˙ V……‰ E÷ÚUÙ  ±…J……
<x… n˘∫i……¥…‰V…… E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙
|……®…… h…EÚi…… E‰Ú ∫……l…  ±…J……,
Æ˙S…x…… ∫…‰  ®…±…‰M…“,  EÚ∫…“  M…Æ˙…‰Ω˛ +l…¥…… ®…… °Ú™…… ±…‰EÚÆ˙ V……‰ x…™…“ J……‰V… EÚ” V…Ë∫…‰ |…‰®…S…∆n˘ M…Æ˙“§… x…Ω˛” l…‰
EÚ… ∫…n˘∫™… Ω˛…‰EÚÆ˙ x…Ω˛”*  Ω˛xn˘“ ®…  M…Æ˙…‰Ω˛… E‰Ú <∫…
∫……©……V™…¥……n˘ EÚ…‰ x…π]ı EÚÆ˙x…‰ EÚ“ +…¥…∂™…EÚi…… Ω˲
i…l…… x…™…“ ¥™……J™……Bƒ EÚ” i…l…… =x…E‰Ú n‰˘Ω˛…∆i… E‰Ú ∫…®…™…
=x…EÚ“ §…ÈEÚ ®…Â ±…M…¶…M…
 V…∫…∫…‰ Æ˙S…x…… B¥…∆ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙ +{…x…“ ®…Ë Æ˙]ı E‰Ú ¥…‰ |…M… i…∂…“±……Â EÚ“ 4500 Ø˚{…™…‰ l…‰, n˘…‰ §…“®……
+…v……Æ˙ {…Æ˙ |… i…π`ˆ… |……{i… EÚƉ˙* ¥……∫i…¥… ®…Â, B‰∫…“
|… i…π`ˆ… i…l…… B‰∫…… ™…∂… Ω˛“ ∫l……™…“ Ω˛…‰M……* Ω˛®… ¥™……J™……+… +…ËÆ˙  x…πEÚπ……Á {……Ï ±…∫…“ l…”, |…‰∫… l……, M……ƒ¥… ®…Â
P…Æ˙ EÚ… ®…EÚ…x… l…… +…ËÆ˙
 Ω˛xn˘“ E‰Ú  V…x… ±…‰J…EÚ…Â EÚ…‰ ™……n˘ EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ i…l…… E‰Ú  ¥…{…Æ˙“i… l…”* Ω˛W……Æ˙… Ø˚{…™…… EÚ“ {…÷∫i…EÚ…Â
∫…®®……x… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛, ¥…‰ ∫…§…  EÚ∫…“  M…Æ˙…‰Ω˛ E‰Ú ∫…n˘∫™… EÚ… ∫]ı…ÏEÚ l……* V…§… ¥…‰ §…®§…<«
x…Ω˛” l…‰* =x…EÚ“ ∫…… Ω˛i™…-∫……v…x…… x…‰ Ω˛“ =xΩ²  ∫… r˘ |…n˘…x… EÚ“ l…“* ®…  °Ú±®… EÚ®{…x…“ ®… l…‰, =x…EÚ… ¥…‰i…x… +…`ˆ ∫……Ë Ø˚{…™…‰ ®…… ∫…EÚ
∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : +…{…E‰Ú |…‰®…S…∆n˘ ∫…®§…xv…“ ∂……‰v… EÚ…™……Á ∫…‰ +…{…EÚ…‰ l……, =xΩ˛…Âx…‰ +{…x…“ §…‰]ı“ EÚ®…±…… EÚ…  ¥…¥……Ω˛  EÚ™…… i……‰ n˘Ω‰˛V…  n˘™……
n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… ®… J…⁄§… |… i…π`ˆ…  ®…±…“ Ω˲,  EÚxi…÷ ¶……Æ˙i… E‰Ú E÷ÚUÙ |…M… i…∂…“±… +…ËÆ˙ ¥…π…« 1929 ®…  ¥…¥……Ω˛ ®… ±…M…¶…M… ∫……i… Ω˛W……Æ˙ Ø˚{…™…‰ J…S…«
±…‰J…EÚ…Â x…‰ +…{…E‰Ú EÚ…™…« EÚ“ ™…… i……‰ ={…‰I…… EÚ“ Ω˲ ™…… =∫…EÚ“ i…E«ÚΩ˛“x…  EÚ™…‰* =x…E‰Ú V…“¥…x… E‰Ú B‰∫…‰ +x…‰EÚ +Y……i… |…∫…∆M…… EÚ… =n¬˘P……]ıx…
+…±……‰S…x…… EÚ“ Ω˲* <x… |…M… i…∂…“±…… EÚ… +…{…E‰Ú |… i… B‰∫…‰ +…GÚ…‰∂… i…l……  EÚ™……, <∫… ±…B ¶…“, C™…… EÚ ®…È =x…EÚ“ i……Æ˙“J…¥……Æ˙ V…“¥…x…“  ±…J…
={…‰I…… EÚ… C™…… EÚ…Æ˙h… Ω˲? Æ˙Ω˛… l…… V……‰ "|…‰®…S…∆n˘  ¥…∂¥…EÚ…‰π…' E‰Ú x……®… ∫…‰ UÙ{…“* ®…Èx…‰ |…‰®…S…∆n˘
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : ®…÷Z…‰ |…∫…z…i…… Ω˲, +…{…x…‰ ™…Ω˛ |…∂x… {…⁄UÙ…* EÚ… ±…M…¶…M… 1400 {…fiπ`ˆ… EÚ… =n⁄«˘- Ω˛xn˘“ ®…  ±…J…… +Y……i… B¥…∆
|…M… i…∂…“±… ±…‰J…EÚ…Â E‰Ú  ¥…Æ˙…‰v… E‰Ú EÚ<« EÚ…Æ˙h… ΩÈ˛* Ω˛®……Ɖ˙ |…M… i…∂…“±… +|……{™… ∫…… Ω˛i™… J……‰V…… V……‰ ¶……Æ˙i…“™… Y……x…{…“`ˆ, x…™…“  n˘±±…“ x…‰
±…‰J…EÚ ™…Ω˛ ®……x…i…‰ ΩÈ˛  EÚ |…‰®…S…∆n˘ =x…EÚ“ ∫…®{… k… Ω˲ +…ËÆ˙ ¥…‰ =∫…E‰Ú "|…‰®…S…∆n˘ EÚ… +|……{™… ∫…… Ω˛i™…' (n˘…‰ J…∆b˜) x……®… ∫…‰ ¥…π…« 1988 ®…Â
®…… ±…EÚ ΩÈ˛, +i…:  EÚ∫…“ +|…M… i…∂…“±… EÚ…‰ |…‰®…S…∆n˘ {…Æ˙ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ EÚ… |…EÚ… ∂…i…  EÚ™……* <∫… ∫…… Ω˛i™… ®… i…“∫… i……‰ EÚΩ˛… x…™……ƒ Ω˛“ ΩÈ˛
+ v…EÚ…Æ˙ x…Ω˛” Ω˲* ®……C∫…«¥……n˘“ +…±……‰S…EÚ b˜…Ï.  ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙  ®…∏… x…‰ ¥…π…«  V…x…∫…‰  Ω˛xn˘“ ∫…∆∫……Æ˙ {… Æ˙ S…i… Ω˛“ x…Ω˛” l……* <∫… +|……{™… ∫…… Ω˛i™…
1980 ®… +®…fii…∫…Æ˙ ®… +…™……‰ V…i… "|…‰®…S…∆n˘ V…x®…-∂…i……§n˘“ ∫…®……Æ˙…‰Ω˛' ®… x…‰ |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú +x…‰EÚ {…I…… EÚ… =n¬˘P……]ıx…  EÚ™……, =x…EÚ“ BEÚ x…™…“
EÚΩ˛… l……  EÚ Ω˛®……Æ˙“ i…EÚ±…“¢Ú ™…Ω˛ Ω˲  EÚ V……‰ EÚ…®… M……‰™…x…EÚ… x…‰ |…‰®…S…∆n˘ ®…⁄Ãi… ∫……®…x…‰ +…™…“* |…‰®…S…∆n˘ V…Ë∫…‰  ¥…∂¥…- ¥…J™……i… ±…‰J…EÚ E‰Ú <i…x…‰
{…Æ˙  EÚ™……, ¥…Ω˛ Ω˛®…x…‰ C™…… x…Ω˛”  EÚ™……? =x…E‰Ú <∫… Ω÷∆˛EÚ…Æ˙¶…Ɖ˙ =n¬˘§……‰v…x…  ¥…{…÷±… ∫…… Ω˛i™… EÚ“ J……‰V…  Ω˛xn˘“ ®… Ω˛“ x…Ω˛”  ¥…∂¥… ∫…… Ω˛i™… EÚ“
E‰Ú §……n˘ ¶…“ EÚ…‰<« ®……C∫…«¥……n˘“ ∫……®…x…‰ x…Ω˛” +…™……* ∫{…π]ı Ω˲, ™…‰ BEÚ +x……‰J…“ P…]ıx…… l…“, ±…‰ EÚx… |…M… i…∂…“±…… x…‰, <∫…EÚ… ∫¥……M…i…
®……C∫…«¥……n˘“ ∫¥…™…∆ i……‰ EÚ…®… x…Ω˛” EÚÆÂ˙M…‰ +…ËÆ˙ n⁄˘∫…Æ˙… EÚ…‰ ¶…“ x…Ω˛” EÚÆ˙x…‰ EÚÆ˙x…‰ E‰Ú ∫l……x… {…Æ˙ ®…÷Z… {…Æ˙ ™…Ω˛ +…Æ˙…‰{… ±…M……™……  EÚ ®…È |…‰®…S…∆n˘
n¢M…‰ +…ËÆ˙ <∫… {…Æ˙ ¶…“ ™… n˘ n⁄˘∫…Ɖ˙ ±……‰M… EÚ…®… EÚÆÂ˙M…‰ i……‰ =x…E‰Ú EÚ…®… EÚ…‰ EÚ…‰  Ω˛xn⁄˘ §…x…… Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛* |…‰®…S…∆n˘  Ω˛xn⁄˘ l…‰,  °ÚÆ˙ ®…È =xΩ² EËÚ∫…‰  Ω˛xn⁄˘
n‰˘J…ÂM…‰ ¶…“ x…Ω˛”* ®……C∫…«¥…… n˘™…… EÚ“ B‰∫…“ Ω˛“ ¥…∫i…÷ x…π`ˆ… +…ËÆ˙ ¥…ËY…… x…EÚ §…x…… ∫…EÚi…… l……? <∫… +|……{™… ∫…… Ω˛i™… E‰Ú =n¬˘P……]ıx… ∫…‰

GARBHANAL
o˘Œπ]ı Ω˲* |…M… i…∂…“±…… EÚ…‰ Ω˛“x…i…… EÚ… +x…÷¶…¥… Ω÷˛+… i…l…… ¥…‰ ™…Ω˛ ¶…“ ∫…Ω˛x…
<∫…E‰Ú + i… Æ˙HÚ BEÚ +x™… §…c˜… EÚ…Æ˙h… ™…Ω˛ Æ˙Ω˛…  EÚ ®…Èx…‰ |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú x…Ω˛” EÚÆ˙ {……™…‰  EÚ M……‰™…x…EÚ… EÚ… <i…x…… ∫……Ω˛∫… EËÚ∫…‰ Ω÷˛+…  EÚ ¥…Ω˛
V…“¥…x…, ∫…… Ω˛i™… B¥…∆  ¥…S……Æ˙ EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ V……‰ x…™…“ J……‰V… EÚ” i…l…… x…™…“ Ω˛®……Æ˙“ ®……x™…i……+… EÚ…‰ v¥…∫i… EÚƉ˙* +§… Œ∫l… i… ™…Ω˛ Ω˲  EÚ n‰˘∂…-
¥™……J™……Bƒ EÚ” ¥…‰ |…M… i…∂…“±…… EÚ“ ¥™……J™……+… +…ËÆ˙  x…πEÚπ……Á E‰Ú  ¥…{…Æ˙“i…  ¥…n‰˘∂… ®…  Ω˛xn˘“  ¥…u˘…x…, |……‰°‰Ú∫…Æ˙ i…l…… {……`ˆEÚ ®…÷Z…‰ "|…‰®…S…∆n˘
l…”  V…xΩ˛…Âx…‰ |…‰®…S…∆n˘ EÚ…‰ ®……C∫…«¥……n˘“ §…x……x…‰ E‰Ú UÙ±…-EÚ{…]ı i…l…… =x…E‰Ú ∫Eڅϱ…Æ˙' EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ™…‰ |…M… i…∂…“±… ®…÷Z…‰ ±…‰J…EÚ ¶…“ ®……x…x……
Æ˙…V…x…“ i…EÚ =q‰˘∂™…… EÚ“ EÚ… ±…®…… EÚ…‰  x…Æ˙…¥…fik… EÚÆ˙  n˘™……* ®…Èx…‰ |…‰®…S…∆n˘ x…Ω˛” S……Ω˛i…‰* <x…EÚ“ {…“c˜… ®…È ∫…®…Z…i…… Ω⁄ƒ˛, C™…… EÚ ®…Èx…‰ ™…Ω˛ ¶…“
E‰Ú ±…M…¶…M… i…“x… Ω˛V……Æ˙ ®…⁄±… n˘∫i……¥…‰V……Â, {…j……Â, °Ú…‰]ı…‰O……°Ú…Â,  ∫…r˘  EÚ™……  EÚ |…‰®…S…∆n˘ ®……C∫…«¥……n˘“ x…Ω˛” l…‰, ¥…‰ §…“∫…¥…” ∂…i……§n˘“
9

EÚ“ ¶……Æ˙i…“™…i…… E‰Ú ±…‰J…EÚ l…‰* ¥…‰ §……Æ˙-§……Æ˙  ±…J…i…‰ ΩÈ˛  EÚ ®…Èx…‰
∫…… Ω˛i™… ®… ¶……Æ˙i…“™… +…i®…… EÚ“ Æ˙I…… EÚ“ Ω˲* ¥…Ω˛ ™…÷M… B‰∫…… Ω˛“
l…… V…§… {…⁄Æ˙… n‰˘∂… x…¥…V……M…Æ˙h… E‰Ú |…¶……¥… ®… ∫¥…Æ˙…V™…, ∫¥…n‰˘∂…“,
§……i…S…“i…
∫¥…-∫…∆∫EfiÚ i… i…l…… ∫¥…¶……π…… E‰Ú  ±…B ∫…∆P…π…«Æ˙i… l…… +…ËÆ˙ +…i®…- ∫…Ω˛…™…i……  ®…±…‰M…“* <∫…E‰Ú ∫……l… Ω˛“ ®…‰Æ˙“ i…“x… +x™… {…÷∫i…EÂÚ |…‰∫… ®… ΩÈ˛-
 §…®§… EÚ“ J……‰V… ®… l……* V…“¥…x… E‰Ú |…i™…‰EÚ I…‰j… ®… {…⁄¥…« +…ËÆ˙ "|…‰®…S…∆n˘ : x…™…“ {…Ω˛S……x…', "|…‰®…S…∆n˘ EÚ… EÚΩ˛…x…“-n˘∂…«x…' i…l…… "®…Ω˛…i®……
{…Œ∂S…®…, {…Æ˙®{…Æ˙… +…ËÆ˙ +…v…÷ x…EÚi…… i…l…… ∫¥……v…“x…i…… B¥…∆ M……ƒv…“ : {…j…EÚ… Æ˙i…… E‰Ú |… i…®……x…'* +¶…“ EÚ<« EÚ…®… ∂…‰π… ΩÈ˛- "|…‰®…S…∆n˘ :
{…Æ˙…v…“x…i…… EÚ… u˘xu˘ ¥™……{…EÚ ∞¸{… ®… S…±… Æ˙Ω˛… l…… +…ËÆ˙ ®…∆l…x… B¥…∆  ¥…∂¥…EÚ…‰∂…' E‰Ú ∂…‰π… i…“x… J…∆b˜ {…⁄Ɖ˙ EÚÆ˙x…‰ ΩÈ˛, "EÚ¢Úx… EÚΩ˛…x…“ : +…i®……
+…±……‰c˜x… ∫…‰ BEÚ x…™…“ +…v…÷ x…EÚ ¶……Æ˙i…“™…i…… V…x®… ±…‰ Æ˙Ω˛“ l…“* EÚ“ i…±……∂…' {…⁄Æ˙“ EÚÆ˙x…“ Ω˲, "M……‰n˘…x…' E‰Ú n˘…‰ ®…⁄±… b≈˜…}]ı… EÚ…‰ |…EÚ… ∂…i…
|…‰®…S…∆n˘ <∫…“ ¶……Æ˙i…“™…i…… E‰Ú EÚl……EÚ…Æ˙ l…‰* <∫…∫…‰ ®……C∫…«¥…… n˘™…… EÚÆ˙…x…… Ω˲, |…‰®…S…∆n˘ EÚ“ ™…÷M…“x… +…±……‰S…x…… +…ËÆ˙  ¥…¥……n˘… {…Æ˙  ±…J…x…… Ω˲,
EÚ“ |…®…÷J… ®……x™…i…… J…∆ b˜i… Ω˛…‰ M…™…“* +SUÙ… l……  EÚ ¥…‰ +…i®…- =x…E‰Ú ={…x™……∫…… E‰Ú |…l…®… ∫…∆∫EÚÆ˙h…… EÚ…‰ |…EÚ… ∂…i… EÚÆ˙…x…… Ω˲, |…‰®…S…∆n˘
®…⁄±™……∆EÚx… EÚÆ˙i…‰ +…ËÆ˙ +{…x…‰  ¥…S……Æ˙…Â
EÚ…‰ x…™…“ J……‰V… E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙
§…n˘±…i…‰, {…Æ˙xi…÷ {…⁄Æ˙“ n÷˘ x…™…… ®…Â
®……C∫…«¥……n˘“ ∫¥…™…∆ EÚ…‰ x…Ω˛” n⁄˘∫…Æ˙… EÚ…‰
 Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú
§…n˘±…i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ +{…x…‰ UÙ±…-UÙn¬˘®… |…EÚ…∂…x…, +v™…™…x… +…ËÆ˙
+…ËÆ˙ EÚ{…]ı-x…“ i… EÚ…‰  ¥…∂¥… EÚ… ∫…i™… +x…÷∫…xv……x… EÚ“ BEÚ ®…W…§…⁄i…
§…x……x…… S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ V……‰ +∫¥…“EÚ…Æ˙
EÚÆ˙i…… Ω˲, =∫…‰ x…π]ı EÚÆ˙ n‰˘i…‰ ΩÈ˛* {…Æ˙®{…Æ˙… ¶…“ ∫l…… {…i… EÚÆ˙x……
|…‰®…S…∆n˘ x…‰ ∫…Ω˛“  ±…J…… l……  EÚ S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛*
∫……®™…¥……n˘“ " ¥…S……Æ˙… EÚ… ∫……©……V™…'
S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ∫……©……V™… EÚ…  ¥…∫i……Æ˙
™…… i……‰ v…®……«xi…Æ˙h… ∫…‰ Ω˛…‰M…… ™……  ¥…x……∂… ∫…‰* <∫…“ EÚ…‰ v™……x… ®… E‰Ú ®…⁄±… n˘∫i……¥…‰V…… EÚ“ |…n˘∂…«x…“ E÷ÚUÙ n‰˘∂…… ®… ±…M……x……- n˘J……x…… S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛
Æ˙J…EÚÆ˙ Ω˛“ |…‰®…S…∆n˘ x…‰ ¥…π…« 1928 ®… "∫¥…n‰˘∂…' {… j…EÚ… ®…  ±…J…… +…ËÆ˙ "|…‰®…S…∆n˘ +EÚ…n˘®…“' B¥…∆ "|…‰®…S…∆n˘ ∫…∆O…Ω˛…±…™…' EÚ“ ∫l……{…x…… EÚÆ˙x……
 EÚ ∫……®™…¥……n˘ i……‰ {…⁄ƒV…“¥……n˘ ∫…‰ ¶…“ ¶…™……x…EÚ Ω˲* S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛* <∫…E‰Ú ∫……l…  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú |…EÚ…∂…x…,
∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… : BEÚ +Œxi…®… |…∂x… - <v…Æ˙ +…{… C™…… EÚÆ˙ Æ˙Ω‰˛ +v™…™…x… +…ËÆ˙ +x…÷∫…xv……x… EÚ“ BEÚ ®…W…§…⁄i… {…Æ˙®{…Æ˙… ¶…“ ∫l…… {…i…
ΩÈ˛ i…l…… +…{…EÚ“ C™…… x…™…“ ™……‰V…x……Bƒ ΩÈ˛? EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛* +§… ∫…®…™… +… M…™…… Ω˲  EÚ Ω˛®… <∫… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…
EÚ®…±… EÚ∂……‰Æ˙ M……‰™…x…EÚ… : +¶…“ ®…È |…‰®…S…∆n˘ EÚ“ 299 ={…±…§v… EÚ…‰ n‰˘∂…… E‰Ú +…v……Æ˙ {…Æ˙ ¶…“ n‰˘J…x…… ∂…÷∞¸ EÚÆÂ˙, V…Ë∫…‰ "+®…‰ Æ˙EÚ… EÚ…
EÚΩ˛… x…™…… EÚ…‰ UÙ: J…∆b˜… ®… ∫…®{…… n˘i… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛* <∫…‰ ¶……Æ˙i… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…', "®……Ï Æ˙∂…∫… EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…', "<∆M±…Ëhb˜ EÚ…
∫…Æ˙EÚ…Æ˙ EÚ“ ∫…… Ω˛i™… +EÚ…n˘®…“, x…™…“  n˘±±…“ |…EÚ… ∂…i… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…', "∫…⁄Æ˙“x……®… EÚ… |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…' +… n˘* <∫… EÚ…™…« E‰Ú
GARBHANAL

Ω˲* <∫…EÚ“ n˘…‰ |…®…÷J…  ¥…∂…‰π…i……Bƒ ΩÈ˛- BEÚ, EÚΩ˛… x…™……ƒ  ±…B  ¥…∂¥… ®… °ËÚ±…‰  Ω˛xn˘“ E‰Ú |…¥……∫…“ ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙… EÚ… ∫…Ω˛™……‰M…
EÚ…±…GÚ®……x…÷∫……Æ˙ n˘“ V…… Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛ i…l…… =x…EÚ… ¥…Ω˛ {…Ω˛±…… {……`ˆ  n˘™…… {…Æ˙®……¥…∂™…EÚ Ω˲* ¥…‰ EÚ®…-∫…‰-EÚ®… <i…x…… i……‰ EÚÆ˙ Ω˛“ ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛  EÚ ¥…‰
V…… Æ˙Ω˛… Ω˲ V……‰ |…‰®…S…∆n˘ E‰Ú ∫…®…™… ®… |…EÚ… ∂…i… Ω÷˛+… l……* <∫…E‰Ú +{…x…“ {…÷∫i…EÚ…Â EÚ“ BEÚ-BEÚ |… i… ®…÷Z…‰ ¶…‰V… n¢* ¶……Æ˙i… ®… EÚ…‰<« BEÚ
∫……l… |…i™…‰EÚ J…∆b˜ ®… ®…‰Æ˙“  ±…J…“ ±…®§…“ ¶…⁄ ®…EÚ…Bƒ ΩÈ˛,  V…x…EÚ“ B‰∫…… ∫l……x… i……‰ Ω˛…‰ V…Ω˛…ƒ |…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ…Â EÚ… + v…EÚ…∆∂… ∫…… Ω˛i™…
E÷Ú±… {…fiπ`ˆ ∫…∆J™…… ±…M…¶…M… 200 Ω˛…‰M…“* |…‰®…S…∆n˘ EÚ“ EÚΩ˛…x…“- ={…±…§v… Ω˛…‰ ∫…E‰Ú* +§… ™…Ω˛ |…¥……∫…“ ±…‰J…EÚ…Â {…Æ˙ Ω˲  EÚ ¥…‰ <∫…‰  EÚ∫… ∞¸{…
™……j…… EÚ…‰ ∫…®…Z…x…‰ E‰Ú  ±…B <x… ¶…⁄ ®…EÚ…+… ∫…‰ {……`ˆEÚ…Â EÚ…‰ §…c˜“ ®… O…Ω˛h… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛*
Æ˙…V…“¥… EfiÚπh… ∫…C∫…‰x……
1951 ®…‰∆  n˘±±…“ ®…‰∆ V…x®…. 1978 ®…‰∆ + J…±… ¶……Æ˙i…“™… +…™…÷ ¥…«Y……x… ∫…∆∫l……x… ∫…‰ {…“BS…b˜“ EÚ“. ∂……‰v…EÚi……« B¥…∆  ¥… V… ]ı∆M… |……‰°‰Ú∫…Æ˙ E‰Ú
∞¸{… ®…‰∆ +x…‰EÚ…‰ §……Æ˙ +®…Æ˙“EÚ… M…™…‰* 125 ∫…‰ V™……n˘… ¥…ËY…… x…EÚ ∂……‰v…{…j… n˘‰∂…- ¥…n˘‰∂… E‰Ú ¥…ËY…… x…EÚ  Æ˙∫……±……‰∆ ®…‰∆ UÙ{… S…÷E‰Ú Ω˛È* ¥…‰ EÚ ¥…
10 ¶…“ Ω˛È +…ËÆ˙ www.geeta-kavita.com x……®…EÚ ¥…‰§…∫……<]ı EÚ… ∫…∆S……±…x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È  V…∫…®…‰∆  Ω˛∆n˘“ EÚ ¥…i……B∆ B¥…∆ ±…‰J… ={…±…§v… Ω˛È*
b˜…Ï ∫…C∫…‰x…… V…¥……Ω˛Æ˙ ±……±… x…‰Ω˛∞¸  ¥…∂¥… ¥…t…±…™…, x…<«  n˘±±…“ ®…‰∆ V…“¥…|… i…Æ˙…‰v…EÚ-∂… HÚ E‰Ú |……‰°‰Ú∫…Æ˙ Ω˛È* ¥…‰  ¥…∂¥… ¥…t…±…™… ®…‰∆
V…“¥… ¥…Y……x… E‰Ú ∫…∆EÚ…™……v™…I… +…ËÆ˙  ¥…∂¥… ¥…t…±…™… E‰Ú |… i…E÷Ú±…{… i… Æ˙Ω˛ S…÷E‰Ú Ω˛È*
Email : rajivksaxena@gmail.com

®…x… EÚ“ §……i…


x…<« n˘÷ x…™……∆, {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆
EÚ“ Ω˛…‰c˜ ®… ¶…“ V…÷]ı… Ω˛Ë. n˘÷ x…™……∆ E‰Ú ∫…¶…“
|……S…“x… n˘‰∂……‰∆ EÚ… ∫…®……V… ±…M…¶…M… B‰∫…… Ω˛“
l……. {…Æ˙ E÷ÚUÙ ∫……Ë ¥…π…« {…Ω˛±…‰ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ BEÚ
 ¥…±…I…h… |…™……‰M… +…Æ˙∆¶… Ω˛÷+… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ l……
∞¸ g¯¥……n˘“  ¥…∂¥… ∫…‰ +±…M…-l…±…M… BEÚ x…B
Æ˙…π]ı≈ EÚ… =n˘™…. <∫… x…™…‰ Æ˙…π]ı≈ +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆
{…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú §…∆v…x……‰∆ EÚ…‰ i……‰c˜ EÚÆ˙ BEÚ

 §… ±… ®…‰Æ˙‰ BEÚ +®…Æ˙“EÚ“  ®…j… Ω˛È. =xΩ˛…‰∆x…‰ EÚ…‰<«


§…∆M……±…“  °Ú±®…  EÚ∫…“ +®…Æ˙“EÚ“ ]ı‰±…“ ¥…V…x…
S…Ëx…±… {…Æ˙ n˘‰J…“.  °Ú±®… =xΩ˛‰∆ +SUÙ“ ±…M…“ {…Æ˙
BEÚ §……i… =xΩ˛‰∆ ∫…®…Z… x…Ω˛” +…<« +…ËÆ˙ ¥…‰ ™…Ω˛ ∫…®…∫™…… ±…‰EÚÆ˙
B‰∫…‰  ¥… S…j… ∫…®……V… EÚ… M…`ˆx… Ω˛÷+… V…Ω˛…∆
|……S…“x… ∫……®…… V…EÚ ∞¸ g¯™……‰∆ EÚ…‰ i……‰b˜-°Ú…‰c˜
EÚÆ˙ ¥™… HÚM…i… ∫¥…i…∆j…i…… EÚ…‰ §…g¯…¥……  ®…±…….
|……S…“x… {…Æ˙∆{…Æ˙…+…‰∆ EÚ“ V…∆V…“Æ˙…‰∆ ®…‰∆ V…EÚb˜‰√
®…‰Æ˙‰ {……∫… +…B.  °Ú±®… E‰Ú x……™…EÚ +…ËÆ˙ x…… ™…EÚ… BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ ®……x…¥… EÚ…‰ +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ BEÚ +¶…⁄i…{…⁄¥…« ®…÷ HÚ
∫…‰ §…‰Ω˛n˘ {™……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ l…‰ {…Æ˙ ∫……®…… V…EÚ +…ËÆ˙ {…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ  ®…±…“. ®……x…¥… EÚ“ ∫…fiV…x……i®…EÚ ∂… HÚ V……‰  EÚ
{… Æ˙ ∫l… i…™……‰∆ E‰Ú EÚ…Æ˙h…¥…∂…  ¥…¥……Ω˛ EÚÆ˙x…‰ ®…‰∆ +∫…®…l…« l…‰. {…Æ˙∆{…Æ˙…+…‰∆ +…ËÆ˙ ∞¸ g¯™……‰∆ ®…‰∆ EËÚn˘ Ω˛…‰EÚÆ˙ BEÚ
™…Ω˛ ∫……®…… V…EÚ +…ËÆ˙ {…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ EÚ…Æ˙h…  §…±… EÚ“ ∫…®…Z… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ l…‰. ¥…‰ ™…Ω˛“  ¥…∂…‰π… ∫…“®…… ∫…‰ >{…Æ˙ x…Ω˛” §…g¯ {……i…“ l…“ =∫…‰ +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ +{…x…‰ {…⁄Æ˙‰
{…⁄UÙi…‰ Æ˙Ω˛‰  EÚ +M…Æ˙ ¥…‰ ∂……n˘“ EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…‰ l…‰ i……‰ EÚÆ˙ C™……‰∆ x…Ω˛” ±…“ +…ËÆ˙ V……‰∂… +…ËÆ˙ ∂… HÚ E‰Ú ∫……l… =`ˆx…‰ EÚ… ®……ËEÚ…  ®…±……. <∫…E‰Ú {… Æ˙h……®… +…V…
§…‰EÚ…Æ˙ ®…‰∆ <i…x…… i…c˜{…i…‰ C™……‰∆ Æ˙Ω˛‰* ™…Ω˛ |…∂x… =x…E‰Ú o˘ π]ıEÚ…‰h… ∫…‰ V……™…V… l…√…. Ω˛®…  ¥…∂¥…¶…Æ˙ ®…‰∆ n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. +®…Æ˙“EÚ“ ∫…fiV…x……i®…EÚi……  ¥…Y……x… ®…‰∆
¥…‰ =∫… +®…Æ˙“EÚ“ ∫…®……V… E‰Ú +∆M… l…‰ V…Ω˛…∆ +x™… n˘‰∂……‰∆ EÚ“ i…÷±…x…… ®…‰∆‰ ¥™… HÚM…i…  ¥…∂…‰π… ∞¸{… ∫…‰  x…J…Æ˙“ +…ËÆ˙ <∫…E‰Ú ={…™……‰M… ∫…‰ ¥™… HÚM…i…, ¶……Ë i…EÚ
∫¥…i…∆j…i…… EÚ…  ¥…EÚ…∫… +{…x…“ S…Æ˙®… ∫…“®…… {…Æ˙ Ω˛Ë +…ËÆ˙ ¥™… HÚM…i… V…“¥…x… ®…‰∆ ∫…÷J……‰∆ EÚ…‰ {……x…‰ E‰Ú ∫……v…x……‰∆ EÚ…  ¥…EÚ…∫… <i…x…“ i…“µ… M… i… ∫…‰ Ω˛÷+…  EÚ
∫……®…… V…EÚ Ω˛∫i…I…‰{…  §…±E÷Ú±… +{…‰ I…i… x…Ω˛” Ω˛Ë. <∫… §……i… EÚ… J…÷±……∫…… E÷ÚUÙ  ¥…∂¥… Ω˛CEÚ…-§…CEÚ… Æ˙Ω˛ M…™…….  §…V…±…“, ®……‰]ıÆ˙ M…… c˜™……∆, ¥……™…÷™……x…,

GARBHANAL
n⁄˘∫…Æ˙“ i…ÆΩ˛ ∫…‰ EÚÆÂ˙.  ¥…∂……±… Æ˙…V…®……M…«, ¥……i……x…÷E⁄Ú ±…i… P…Æ, V…M…®…M… EÚÆ˙i…“ §…Ω˛÷®…∆ V…±…“
BEÚ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ BEÚ x…<«. {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ ∫…®……V… ∫…¥……Ê{… Æ Ω˛…‰i…… <®……Æ˙i…‰∆ ]‰±…“ ¥…V…x…  °Ú±®…‰∆ <i™…… n˘ <i™…… n˘.
l…… +…ËÆ˙ ¥™… HÚ ∫…®……V… EÚ“ BEÚ B‰∫…“ <EÚ…<« Ω˛…‰i…… l…… V……‰  EÚ ∫……®…… V…EÚ +…ËÆ˙ <x… {… Æ˙¥…«i…x……‰∆ E‰Ú ∫……l…-∫……l… ®……x…¥…“™… ∫…∆§…∆v……‰∆ +…ËÆ˙ ∫……®…… V…EÚ
{…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ ®……x™…i……+…‰∆ +…ËÆ˙ +x…÷®… i…™……‰∆ E‰Ú P…‰Æ˙‰ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ EÚn˘®… Æ˙J…x…‰ EÚ“ ®……x™…i……+…‰∆ ®…‰∆ ¶……Æ˙“ °‰ÚÆ˙§…n˘±… Ω˛÷B. ¥™… HÚM…i… ∫¥…i…∆j…i…… ∫…¥……Ê{… Æ˙ Ω˛÷<«
∫……‰S… ¶…“ x…Ω˛” ∫…EÚi…… l……. ∫…®……V… E‰Ú  ¥…Ø˚r˘ ¥™… HÚM…i…  x…h…«™… ±…‰x…… §…Ω˛÷i… +…ËÆ˙ {… Æ˙h……®… ∫¥…∞¸{… ®……x…¥… E‰Ú S…Æ˙®… ∫…÷J… E‰Ú ∞¸{… ®…‰∆ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆
EÚ `ˆx… l……. <∫…“ ±…™…‰ §…∆M……±…“  °Ú±®… EÚ“ x…… ™…EÚ… +…ËÆ˙ x……™…EÚ  ¥…¥……Ω˛ x… EÚÆ˙ EÚ“ ™……Ëx… ¥…V…«x……+…‰∆ EÚ…‰  i…±……∆V…±…“ n˘‰EÚÆ˙ BEÚ +¶…⁄i…{…⁄¥…« ™……Ëx…
∫…E‰Ú. {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ EÚ… |… i… x… v… +…{… ¶……Æ˙i…“™… ∫…®……V… EÚ…‰ ®……x… ∫…EÚi…‰ Ω˛È. ∫¥…SUÙ∆n˘i…… EÚ… ¶…“  ¥…EÚ…∫… Ω˛÷+…. {…⁄Æ˙…  ¥…∂¥… <∫… {… Æ˙¥…i…«x… EÚ…‰ n˘‰J…
™…t {… <∫… ∫…®……V… EÚ… BEÚ ¥…M…« i…‰V…“ ∫…‰ x…<« n˘÷ x…™……∆ ∫…‰ +{…x…‰ +…{… EÚ…‰ V……‰c˜x…‰ Æ˙Ω˛… l……. ∫…÷J… ±…⁄]ıx…‰ EÚ“ +…ËÆ˙ ¥™… HÚM…i… ∫¥…i…∆j…i…… EÚ…‰ {……x…‰ EÚ“
®…x… EÚ“ §……i…
11

∫…∆¶……¥…x……+…‰∆ x…‰ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú x…¥…™…÷¥…EÚ +…ËÆ˙ x…¥…™…÷¥… i…™……∆ EÚ…‰


 ¥…∂…‰π… ∞¸{… ∫…‰ ±…÷¶……™…… +…ËÆ˙ {…⁄Æ˙“ n˘÷ x…™……∆ ∫…‰ ™…Ω˛ ¥…M…«- ¥…∂…‰π… +®…Æ˙“EÚ… +…ËÆ˙  ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙‰∆M…‰. +¶…“ i……‰ ™…Ω˛ +…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë  EÚ Ω˛®…  x…Æ˙{…‰I… ¶……¥… ∫…‰ <x…
+…EÚÆ˙ ™…Ω˛…∆ §…∫…x…‰ E‰Ú ∫…{…x…‰ n˘‰J…x…‰ ±…M……. +®…Æ˙“EÚ… x…‰ |…¥…… ∫…™……‰∆ EÚ…‰ x…<« +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……+…‰∆ EÚ“ ∫…®…“I…… EÚÆ˙‰∆ +…ËÆ˙ <∫… §…n˘±……¥… E‰Ú ∫……l…-∫……l…
J…÷±…“ §……Ω˛…‰∆ ∫…‰ +{…x……™…… +…ËÆ˙ |…¥……∫…“ x…™…… J…⁄x… +®…Æ˙“EÚ“ ={…V…‰ +x™… ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« {… Æ˙h……®……‰∆ EÚ…‰ ∫…®…Z…‰∆. <∫…E‰Ú  ±…™…‰ ™…Ω˛ +…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë  EÚ
∫…fiV…x……i®…EÚi…… EÚ…‰ i…⁄±… n˘‰i…… Æ˙Ω˛…. ™…Ω˛ |… GÚ™…… +…V… ¶…“ V……Æ˙“ Ω˛Ë. B‰∫…… +SUÙ… C™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ §…÷Æ˙… C™…… <x… x…Ë i…EÚ  x…h…«™……‰∆ ∫…‰ n˘⁄Æ˙ Æ˙Ω˛ EÚÆ˙ ®……j… ∫…®…Z…x…‰
x…Ω˛” Ω˛Ë  EÚ x…<« n˘÷ x…™……∆ ®……j… +®…Æ˙“EÚ“ ={…V… Ω˛Ë. +x™… n˘‰∂……‰∆ ®…‰∆  ¥…∂…‰π… E‰Ú  ±…™…‰ Ω˛“ ™…Ω˛ ∫…®…“I…… EÚ“ V……B. x…<« B¥…∆ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……+…‰∆ ®…‰∆ E÷ÚUÙ |…®…÷J…
∞¸{… ∫…‰ ™……‰Æ˙…‰{… ®…‰∆ ¶…“ ∫¥…i…∆j… ∞¸{… ∫…‰ <∫… ¥™… HÚ¥……n˘“ +…∆n˘…‰±…x… EÚ… +∆i…Æ˙ x…“S…‰ n˘“ Ω˛÷<« i…… ±…EÚ… ®…‰∆  n˘™…‰ Ω˛÷B Ω˛È.
+…Æ˙∆¶… Ω˛÷+… Ω˛Ë {…Æ˙ +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ ™…Ω˛  ¥…∂…‰π… ∞¸{… I…‰j… {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ x…<« n˘÷ x…™……∆
∫…‰ ∫…∆¶…¥… Ω˛…‰ {……™…… C™……‰∆ EÚ ™…Ω˛…∆ BEÚ  ¥…∂……±… ∫¥…™…∆ E‰Ú |… i… o˘ π]ıEÚ…‰h… ∫…®……V… EÚ… BEÚ +∆M… BEÚ ∫¥…i…∆j… ¥™… HÚ
¶…⁄J…∆b˜ {…Æ˙ x…<« n˘÷ x…™……∆ §…∫……x…‰ E‰Ú =i∫……Ω˛“ {…÷Æ˙…x…“ {… Æ˙¥……Æ˙ ∫…∆™…÷HÚ {… Æ˙¥……Æ˙ x……¶…EÚ“™… {… Æ˙¥……Æ˙
n˘÷ x…™……∆ UÙ…‰c˜ EÚÆ˙ +…B +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú ®……x…¥…“™… ∫…∆§…∆v… M…Ω˛Æ˙‰ +…ËÆ˙ ¶……¥…{…⁄h…«  ∂… l…±… +…ËÆ˙ ¥™……¥…∫…… ™…EÚ
+¥…Æ˙…‰v… E‰Ú  x…i……∆i… +¶……¥… ®…‰∆ =xΩ˛…‰∆x…‰ BEÚ ®……x™…i……+…‰∆ EÚ… +…v……Æ˙ ∫……®…… V…EÚ +…ËÆ˙ ¥™… HÚ E‰Ú∆ p˘i…
+…∂S…™…«V…x…EÚ ∫…°Ú±…i…… |……{i… EÚ“. {…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ E‰Ú∆ p˘i…
+x™… n˘‰∂……‰∆ V…Ë∫…‰  EÚ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú ¶…M…¥……x… ®…‰∆ +…∫l…… M…Ω˛Æ˙“ =l…±…“
=i∫……Ω˛“ ¥™… HÚ™……‰∆ EÚ…‰ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú  ¥…Y……x… ®…‰∆  ¥…∂¥……∫… EÚ®…V……‰Æ˙ ®…V…§…⁄i…
¥……i……¥…Æ˙h… ®…‰∆ Ω˛“ +{…x…… EÚ…™…« EÚÆ˙x…… {…c˜… V……‰  EÚ {…÷Æ˙…i…x… E‰Ú |… i… ¶……¥… +…n˘Æ˙ {…⁄h…« ={…‰I……
+i™…∆i… EÚ `ˆx… EÚ…™…« l…….  °ÚÆ˙ B‰∫…… ¶…“ |…i…“i… §…÷V…÷M……‰» E‰Ú |… i… ¶……¥… +…n˘Æ˙ {…⁄h…« ={…‰I……
Ω˛…‰i…… Ω˛Ë  EÚ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú =i∫……Ω˛“ ¶…“ {…Æ˙∆{…Æ˙… EÚ…  x…¥……«Ω˛x… ®…÷J™… v™…‰™… ={…‰I……
=©… §…g¯x…‰ {…Æ˙ ∫…®……V… ®…‰∆ {…⁄h…« |… i… π`ˆi… {…÷Æ˙…x…“ ¥™… HÚM…i… ∫…fiV…x……i®…EÚi…… n˘§…“ Ω˛÷<« |…J…Æ˙, {…⁄h…« +¥…∫…Æ˙
n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ ¥……{…∫… ±……Ë]ı V……i…‰ Ω˛È V……‰  EÚ +®…Æ˙“EÚ… ®……x… ∫…EÚ V… ]ı±…i…… +{…‰I……EfiÚi… EÚ®… +{…‰I……EfiÚi… + v…EÚ
®…‰∆ ∫…∆¶…¥… x…Ω˛” Ω˛Ë. <∫…“ ±…™…‰ ®…÷Z…‰ B‰∫…… ±…M…i…… Ω˛Ë v…®…« +…ËÆ˙ +…v™…… i®…EÚi…… ®…V…§…⁄i… ∫…i…Ω˛“ +…ËÆ˙ ={…‰ I…i…
 EÚ ¶……Æ˙i… EÚ¶…“ ¶…“ {…⁄h…«i…& +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ i…§n˘“±…  ¥…¥……Ω˛ §…∆v…x… ®…V…§…⁄i…  ∂… l…±…
x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi……. ™……Ëx… ¥…V…«x……B∆ §…Ω˛÷i…-∫…“ +…ËÆ˙ ®…V…§…⁄i… ±…÷{i… |……™…&
+…V…  ¥…∂¥… ¶…Æ˙ ®…‰∆ ¥™… HÚM…i… ∫¥…i…∆j…i…… EÚ…‰ V…“¥…x… E‰Ú v™…‰™… ®…⁄±…i…& +…v™… i®…EÚ v…x… ∫…÷ ¥…v……B∆, ®……ËV… ®…∫i…“,
∫…¥……Ê{… Æ Æ˙J…x…‰ ¥……±…… +®…Æ˙“EÚ“ ®……Ïb˜±… {…⁄h…«  ¥…∂¥… ™…… ∫……®…… V…EÚ x…⁄i…x… ∫…fiV…x… +…ËÆ˙ ∂……‰Ω˛Æ˙i…
®…‰∆ x…¥…™…÷¥…EÚ…‰∆ EÚ…‰  ¥…∂…‰π… ∞¸{… ∫…‰ +…EÚ π…«i… EÚÆ˙ ∫…°Ú±… Æ˙…V…x…“ i…EÚ |…h……±…“ Æ˙…V…i…∆j…, ¥™… HÚ¥……n˘ V…x…i…∆j…
Æ˙Ω˛… Ω˛Ë +…ËÆ˙  ¥…∂¥… ¶…Æ˙ E‰Ú x…¥…™…÷¥…EÚ <∫…EÚ… {… Æ˙¥……Æ˙¥……n˘
+x…÷EÚÆ˙h… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È. x…¥…™…÷¥…EÚ…‰∆ EÚ…‰ <∫… EÚ ¥…i…… +…ËÆ˙  S…j…EÚ±…… ∫…®……V… E‰Ú  ±…™…‰ ±…÷¶……¥…x…“ ¥™… HÚM…i… ¶……¥…x……+…‰∆
+®…Æ˙“EÚ“ v……Æ˙… ®…‰∆ §…Ω˛i…… n˘‰J… {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú +…ËÆ˙ ®…x……‰Æ˙∆V…EÚ EÚ“ + ¶…¥™… HÚ
GARBHANAL

∫…®……V……‰∆ EÚ…‰ +{…x…… + ∫i…i¥… J…i…Æ˙‰ ®…‰∆ ±…M…i…… Ω˛Ë  x…™… i… x…<« n÷˘ x…™……∆ ®… §…n˘±…x…… ®…÷ Ci… +…ËÆ˙  ¥…x……∂…
+…ËÆ˙ J…i…Æ˙‰ EÚ“ P…∆]ı“ ™…n˘… EÚn˘… §…V…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë. <∫…EÚ“  ¥…∫i…fii… <x…®…‰∆ ∫…‰ E÷ÚUÙ i……‰ V…M… V…… Ω˛Æ˙ Ω˛È {…Æ˙ E÷ÚUÙ EÚ… J…÷±……∫…… +…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë. Æ˙…V…x…“ i…
|… i… GÚ™……B∆ ¶…“ n˘‰J…x…‰ EÚ…‰  ®…±…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛È. =n˘…Ω˛Æ˙h… E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙ Ω˛®… EÚ…‰ Ω˛“ ±…‰∆. ¶……Æ˙i… BEÚ V…x…i…∆j… Ω˛Ë. {…Æ˙ V…§… i…EÚ ¥™… HÚ™……‰∆ EÚ…‰ ∫¥…i…∆j… ∞¸{… ∫…‰
n˘‰J…i…‰ Ω˛È  EÚ {…÷Æ˙…x…‰ ®…÷ ∫±…®… ∫…®……V… ®…‰∆ <∫… +®…Æ˙“EÚ“ |…¶……¥… ∫…‰ ={…V…‰ ∫……‰S…x…‰ EÚ… +…ËÆ˙ ¥™… HÚM…i… v……Æ˙h……B∆ §…x……x…‰ EÚ… ®……ËEÚ… x…  ®…±…‰ i…§… i…EÚ ∫…SS……
J…i…Æ˙‰ {…Æ˙  ¥…∂…‰π… Æ˙…‰π… ¥™……{i… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ®…‰Æ˙‰  ¥…S……Æ˙ ®…‰∆ ™…÷¥…… ¥…M…« {…Æ˙ V…x…i…∆j… EÚ…™…®… x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi……. ¶……Æ˙i… EÚ… V…x…i…∆j… <∫…“ ±…™…‰ {…⁄h…«i…&
§…g¯i…… Ω˛÷+… +®…Æ˙“EÚ“ |…¶……¥… EÚ^ıÆ˙ ®…÷ ∫±…®… ∫…®……V……‰∆ ®…‰∆ +®…Æ˙“EÚ“ EÚ…®…™……§… x…Ω˛” Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ ™…Ω˛…∆ + v…EÚi…Æ˙ ¥™… HÚ™……‰∆ ®…‰∆ +¶…“ i…EÚ ∫¥…i…∆j…
 ¥…Æ˙…‰v… +…ËÆ˙ {… ∂S…®…“ n˘‰∂……‰∆ E‰Ú  J…±……°Ú ¶……¥…x……+…‰∆ +…ËÆ˙ +…i…∆EÚ¥……n˘ ¥™… HÚi¥… EÚ… +¶……¥… Ω˛Ë. ¥™… HÚM…i… §……Ë r˘EÚ ∫¥…i…∆j…i…… E‰Ú +¶……¥… ®…‰∆ ™…Ω˛…∆ ¥……‰]ı
EÚ… BEÚ ®…⁄±… EÚ…Æ˙h… Ω˛Ë. J…ËÆ˙ ™…Ω˛  ¥…π…™…  ¶…z… Ω˛Ë +…ËÆ˙ <∫… {…Æ˙ EÚ¶…“ §…ÈEÚ V…… i…¥……n˘ +…ËÆ˙ {… Æ˙¥……Æ˙¥……n˘ EÚ“ Æ˙…V…x…“ i… {…x…{… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë. <∫…“ i…Æ˙Ω˛
12

®…x… EÚ“ §……i…


{…÷Æ˙…x…‰ E‰Ú |… i… ={…‰I…… EÚ… ¶……¥… x…<« n˘÷ x…™……∆ EÚ“ v…Æ˙…‰Ω˛Æ˙ Ω˛Ë
V…§…  EÚ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ {…÷Æ˙…x…“ {…Æ˙∆{…Æ˙…+…‰∆ EÚ… +…ËÆ˙ ¥…fir˘…‰∆
EÚ… +…n˘Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë. x…<« n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ {…÷Æ˙…x…“ {…Æ˙∆{…Æ˙…+…‰∆ +…ËÆ˙
§…c˜…‰∆ EÚ“ ={…‰I…… + i…+…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ <∫…E‰Ú  §…x…… x…⁄i…x… EÚ… x…¥…  x…®……«h…  Ω˛®®…i… x…Ω˛” {…c˜i…“. {…Æ˙ ¥™… HÚM…i… +x…÷¶…⁄ i…™……‰∆ ∫…‰ |…‰ Æ˙i… Ω˛…‰i…‰ Ω˛÷B ¶…“
∫…∆¶…¥… x…Ω˛” Ω˛Ë. {…÷Æ˙…x…‰ EÚ…‰ i……‰c˜ EÚ√Æ˙ Ω˛“ x…™…… §…x…i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…‰ EÚ… +…n˘Æ˙ EÚ<« x…<« EÚ ¥…i……B∆ <i…x…“ V… ]ı±… x…Ω˛” Ω˛…‰i…”  EÚ ∫…§…EÚ“ ∫…®…Z… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙
EÚÆ˙‰∆M…‰ i……‰ =∫…‰ i……‰b˜‰√∆M…‰ EËÚ∫…‰∆. Ω˛…‰∆ +…ËÆ˙ UÙ∆n˘ E‰Ú +¶……¥… ®…‰∆ ¶…“ ¥…‰ §…Ω˛÷i… ∫…÷∆n˘Æ˙ Ω˛…‰ ∫…EÚi…“ Ω˛È. B‰∫…“
x…<« +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ EÚ±…… +…ËÆ˙ EÚ ¥…i…… {…Æ˙ E÷ÚUÙ S…S……« ™…Ω˛…∆ +{…‰ I…i… Ω˛Ë EÚ ¥…i……B∆ ®…È +C∫…Æ˙ ∫… ®®… ±…i… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛⁄∆. =n˘…Ω˛Æ˙h… E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙
C™……‰∆ EÚ ™…Ω˛ +…±…‰J… ®…⁄±… ∞¸{… ∫…‰ "M…“i…… EÚ ¥…i……' E‰Ú  ±…B  ±…J…… M…™…… Ω˲, V……‰ n˘‰J…‰∆ ¶……Æ˙i…“ V…“ EÚ“ "C™……‰∆ EÚ +…ËÆ˙ +∆i…Ω˛“x… ™……j…“', ∫…÷ ®…j……x…∆n˘x… {…∆i…
BEÚ ∫…… Ω˛ i™…EÚ ®…∆S… Ω˛Ë. {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú EÚ ¥… +{…x…‰ +…{…EÚ…‰ ∫…®……V… EÚ… EÚ“ "+∆M…÷ `ˆi……' +…ËÆ˙ ¶…¥……x…“ |…∫……n˘  ®…∏… EÚ“ "]ı⁄]ıx…‰ EÚ… ∫…÷J…'. J…ËÆ˙
BEÚ + ¶…z… +∆M… ∫…®…Z…i…‰ l…‰ +…ËÆ˙ ∫…®……V… E‰Ú  ±…™…‰  ±…J…i…‰ l…‰. <∫…E‰Ú  ±…™…‰ <∫… §……i… ∫…‰ ®…÷∆Ω˛ x…Ω˛” ®……‰c˜… V…… ∫…EÚi……  EÚ x…<« EÚ ¥…i…… EÚ“ =i{… k… x…<«
+ x…¥……™…« l……  EÚ =x…EÚ“ + ¶…¥™… HÚ B‰∫…“ Ω˛…‰ V……‰  EÚ ∫…§… ∫…®…Z… ∫…E‰Ú∆ +…ËÆ˙ n˘÷ x…™……∆ E‰Ú  ¥…EÚ…∫… ∫…‰ V…÷c˜“ Ω˛÷<« Ω˛Ë +…ËÆ˙ <x…EÚ…  ¥…EÚ…∫… +…V… E‰Ú ™…÷M… ®…‰∆
=∫…EÚ… +…x…∆n˘ =`ˆ… ∫…E‰Ú∆. EÚ ¥…i…… ®…‰∆ UÙ∆n˘ +…ËÆ˙ M…‰™…i…… <∫…“ ±…™…‰ +…¥…∂™…EÚ l…‰. ∫…Ω˛V… B¥…∆ +…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë. ™…Ω˛“ |… GÚ™…… EÚ±…… I…‰j… ®…‰∆ ¶…“ S…±… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë.
=n˘…Ω˛Æ˙h… E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙ ∂™……®… x……Æ˙…™…h… {……∆b˜‰™… EÚ“ "Ω˛±n˘“P……]ı“' EÚ ¥…i…… ™…… x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú EÚ±……EÚ…Æ˙ {…÷Æ˙…x…“ ±… ±…i… EÚ±…… UÙ…‰c˜ EÚ√Æ˙ x…<« +…ËÆ˙
∫…÷¶…p˘… E÷Ú®……Æ˙“ S……ËΩ˛…x… EÚ“ "Z……∆∫…“ EÚ“ Æ˙…x…“' EÚ ¥…i…… {… f¯™…√‰. x…<« EÚ ¥…i…… EÚ“ V… ]ı±… EÚ±…… EfiÚ i…™……∆ §…x…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È V……‰  EÚ ∫…®…∫……®…… ™…EÚ ∫…®……V… ®…‰∆
|… ∫…r˘ {…÷∫i…EÚ®……±…… i……Æ˙ ∫…{i…EÚ E‰Ú ∫…∆{……n˘EÚ +Y…‰™…  ±…J…i…‰ Ω˛È "BEÚ ∫…®…™… l…… {…⁄h…«i…& ∫…®…Z…“ x…Ω˛” V……i…”. ∫……v……Æ˙h… {……`ˆEÚ…‰∆ +…ËÆ˙ ∫……v……Æ˙h… n˘∂…«EÚ…‰∆ ∫…‰
V…§…  EÚ EÚ…¥™… BEÚ UÙ…‰]ı‰ ∫…‰ ∫…®……V… EÚ“ l……i…“ l……. =∫… ∫…®……V… E‰Ú ∫…¶…“ ∫…n˘∫™……‰∆ +¶…“ n˘⁄Æ˙ |…i…“i… Ω˛…‰i…‰ Ω˛÷B ¶…“ +∆i…i…& x…<« EÚ ¥…i…… +…ËÆ˙ x…B EÚ±…… I…‰j…
EÚ… V…“¥…x… BEÚ∞¸{… Ω˛…‰i…… l…… +i…& =x…EÚ“  ¥…S……Æ˙ ∫…∆™……‰V…x……+…‰∆ E‰Ú ∫…⁄j… ¶…“ x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú x…B ∫…®……V… ®…‰∆ +{…x…“ {…⁄h…« |… i…π`ˆ… EÚ…‰ |……{i… Ω˛…‰∆M…‰ B‰∫……
§…Ω˛÷i… E÷ÚUÙ  ®…±…i…‰-V…÷±…i…‰ l…‰. EÚ…‰<« BEÚ ∂…§n˘ =x…E‰Ú ®…x… ®…√‰∆ |……™…& ∫…®……x…  S…j… ®…‰Æ˙…  ¥…∂¥……∫… Ω˛Ë.
™……  ¥…S……Æ˙ ™…… ¶……¥… =i{…z… EÚÆ˙i…… l……. -- +…V… ™…Ω˛ §……i… ∫…S… x…Ω˛” Ω˛Ë. +…V… x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú |… i… ™…÷¥……¥…M…« EÚ… +…EÚπ…«h… ∫…Ω˛V… Ω˛Ë. {…Æ˙ ®……x…¥…
EÚ…¥™… E‰Ú {……`ˆEÚ…‰∆ EÚ“ V…“¥…x… {… Æ˙{…… ]ı™……∆ <i…x…“  ¶…z… Ω˛…‰ ∫…EÚi…“ Ω˛È  EÚ =x…EÚ“ ∫…∆Æ˙S…x…… E÷ÚUÙ B‰∫…“ Ω˛Ë  EÚ ∫…n˘…-∫…n˘… E‰Ú  ±…™…‰ ¥…Ω˛ ∫…∆P…π……‰» ∫…‰ x…Ω˛” V…⁄Z…x……
 ¥…S……Æ˙ ∫…∆™……‰V…x……+…‰∆ ®…‰∆ ∫…®……x…i…… Ω˛…‰ Ω˛“ x…Ω˛” ∫…EÚi…“. B‰∫…‰ ∂…§n˘ §…Ω˛÷i… EÚ®… ΩÈ˛ S……Ω˛i……. ™……Ë¥…x… EÚ“ ∫…®…… {i… {…Æ˙, ∫…fiV…x……i®…EÚ >V……« E‰Ú I…“h… {…c˜x…‰ {…Æ˙
 V…x…∫…‰ n˘…‰x……‰∆ E‰Ú ®…x… ®…‰∆ BEÚ Ω˛“ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú  S…j… ™…… ¶……¥… = n˘i… Ω˛…‰∆.'' +…ËÆ˙ n˘÷ x…™……∆ §…n˘±…x…‰ E‰Ú =i∫……Ω˛ E‰Ú v…⁄ ®…±… Ω˛…‰ V……x…‰ {…Æ˙ {…÷x…& BEÚ f¯Æ˙Ê
™…Ω˛ §……i… x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú  ±…™…‰ ∫…S… ±…M…i…“ Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ ¥…Ω˛…∆ ¥™… HÚ¥……n˘ {…Æ˙ S…±…x…‰ ¥……±…“  V…∆n˘M…“ Ω˛“ +…Æ˙…®…n˘…™…EÚ ±…M…i…“ Ω˛Ë. =∫… ∫…®…™… Ω˛®…
S…Æ˙®…∫…“®…… {…Æ˙ {…Ω˛÷∆S… S…÷EÚ… Ω˛Ë. ∫……®…… V…EÚ §…∆v…x……‰∆ ∫…‰ ®…÷ HÚ |……{i… ∫¥…i…∆j…  ¥…S……Æ˙ ∫…¶…“ EÚ…‰ {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ EÚ“ ∫…Æ˙±…i…… +…ËÆ˙ ∫…∆¥…‰n˘x…∂…“±…i…… ™……n˘ +…i…“
¥……±…‰ x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú ¥™… HÚ V…§… +{…x…“ ¥™… HÚM…i… +x…÷¶…⁄ i… EÚ ¥…i…… ®…‰∆ f¯…±…i…‰ Ω˛Ë +…ËÆ˙ ¶……Ë i…EÚi…… ∫…‰ {… Æ˙{…⁄h…« ∫…∆P…π……«i®…EÚ <∫… x…<« n˘÷ x…™……∆ EÚ…‰ UÙ…‰c˜EÚÆ˙
Ω˛È i……‰ =∫…®…‰∆ UÙ∆n˘ ™…… M…‰™…i…… Ω˛…‰x…… +…¥…∂™…EÚ x…Ω˛” Ω˛Ë. ™…Ω˛ ¶…“ +…¥…∂™…EÚ x…Ω˛” +…Æ˙…®…n˘…™…EÚ =∫…“ +{…‰I……EfiÚi… ∫…Æ˙±… {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ ±……Ë]ı S…±…x…‰ EÚ…
 EÚ ∫…®……V… ®…‰∆ ∫…¶…“ EÚ…‰ ¥…Ω˛ EÚ ¥…i…… ∫…®…Z… ®…‰∆ +…B. <∫…EÚ…‰ Ω˛®… x…<« EÚ ¥…i…… E‰Ú ®…x… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë.
∞¸{… ®…‰∆ V……x…i…‰ Ω˛È. ¶……Æ˙i…“™… ∫…®……V… E‰Ú E÷ÚUÙ EÚ ¥… V……‰ x…<« n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ |…¥…‰∂… EÚÆ˙ +{…x…‰  {…UÙ±…‰ +…±…‰J… "EÚ…Ëx… §…x…‰M…… |…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™…' ®…‰∆ ¶…“ ®…Èx…‰
S…÷E‰Ú Ω˛È =x…EÚ“ +x…÷¶…⁄ i…™……∆ Ω˛®… x…<« EÚ ¥…i…… E‰Ú ∞¸{… ®…‰∆ {…gi…‰ Ω˛È. +M…Æ˙ +Y…‰™… |…¥……∫…“ ¶……Æ˙i…“™……‰∆ EÚ“ <∫…“ n˘÷ ¥…v…… {…Æ˙ |…EÚ…∂… b˜…±…… l…….  ±…Ω˛…V……

GARBHANAL
V…“ EÚ“ §……i… ®……x…“ V……B +…ËÆ˙ ™…Ω˛ ∫…®…Z…… V……B  EÚ x…<« EÚ ¥…i…… E‰Ú ∂…§n˘ +±…M… {……`ˆEÚM…h… +{…x…“  ∫l… i…™……‰∆ EÚ… V……™…V……√ ∫¥…™…∆ ±…‰∆. C™…… +…{… ™…÷¥…… Ω˛È
+±…M… ¥™… HÚ™……‰∆ ®…‰∆ BEÚ Ω˛“  ¥…S……Æ˙ x…Ω˛” ={…V……B∆M…‰ i……‰ ™…Ω˛  x…πEÚπ…«  x…EÚ±…i…… +…ËÆ˙ x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú =i∫……Ω˛“ ΩÈ˛ ™……  EÚ +…{… =©…nÆ˙…V… Ω˛È +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…“
Ω˛Ë  EÚ x…<« EÚ ¥…i…… ∫……v……Æ˙h… V…x… ∫…®……V… EÚ“ {…Ω˛÷∆S… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Ω˛Ë S……Ω˛‰ ¥…Ω˛ x…<« n˘÷ x…™……∆ ∫…‰ ∫…∆i…÷π]ı Ω˛È? C™…… +…{… BEÚ ∫…®…™… x…<« n˘÷ x…™……∆ E‰Ú =i∫……Ω˛“ l…‰
n˘÷ x…™……∆ Ω˛…‰ ™…… {…÷Æ˙…x…“. x…<« EÚ ¥…i…… ®…‰∆ ™…Ω˛“ §…Ω˛÷i… ¶……Æ˙“ ∫…®…∫™…… Ω˛Ë. ¥™… HÚM…i… +…ËÆ˙ +§… +…{…EÚ… ®…x… {…÷x…& {…÷Æ˙…x…“ n˘÷ x…™……∆ ®…‰∆ ±……Ë]ı S…±…x…‰ EÚ…‰ EÚÆ˙i……
S…‰i…x…… ∫…‰ BEÚ EÚ ¥… E÷ÚUÙ EÚΩ˛x…… S……Ω˛‰ {…Æ˙ =∫…EÚ“ §……i… n˘⁄∫…Æ˙‰ x… ∫…®…Z… ∫…E‰Ú∆ i……‰ Ω˛Ë. C™…… M…±…i… Ω˛Ë - C™…… `ˆ“EÚ Ω˛Ë, ™…Ω˛  ∫…r˘ EÚÆ˙x…… ™…Ω˛…∆ =q˘‰∂™… x…Ω˛” Ω˛Ë
C™……  EÚ™…… V……B. "M…“i…… EÚ ¥…i……' E‰Ú  ±…™…‰ EÚ ¥…i……+…‰∆ EÚ… S…™…x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ™…Ω˛ +…ËÆ˙ Ω˛…‰ ¶…“ x…Ω˛” ∫…EÚi……. +…{… C™…… EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È ™…Ω˛ +…{…E‰Ú
∫…®…∫™…… ®…‰Æ˙‰ ∫……®…x…‰ +…i…“ Ω˛Ë. x…<« EÚ ¥…i……+…‰∆ EÚ…‰ ∂…… ®…±…  EÚ™…… V……B ™…… x…Ω˛”. o˘ π]ıEÚ…‰h… {…Æ˙  x…¶…«Æ˙ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë. V……‰ +…{…E‰Ú  ±…™…‰ `ˆ“EÚ Ω˛Ë, +…{…EÚ…
EÚ<« x…<« EÚ ¥…i……B∆ <i…x…“ V… ]ı±… +…ËÆ˙  C±…π]ı Ω˛…‰i…“ Ω˛È  EÚ =x…E‰Ú S…™…x… EÚ“ ∫…i™… ¶…“ ¥…Ω˛“ Ω˛Ë.
®…Ω˛…¥…“Æ˙ ∂…®……«
+|…˱… 1933 EÚ…‰ ∫…§V…“ ®…hb˜“,  n˘±±…“ ®… V…x®…. |……l… ®…EÚ  ∂…I…… =n⁄«˘ ®…Â.  n˘±±…“  ¥…. ¥…. ∫…‰ §…“.B., {…∆V……§…  ¥…. ¥…. ∫…‰ §…“.]ı“. +…ËÆ˙
B®….B. EÚ“  b˜ O…™……ƒ Ω˛… ∫…±… EÚ”. ±…∆n˘x…  ¥…. ¥…. ®… ®……Ïb«˜x… M… h…i… i…l…… +… b˜™……‰  ¥…V…÷+±… Bb¬˜∫… B¥…∆ •……<]ıx…  ¥…. ¥…. ®… ∫]ı ]ıŒ∫]ıC∫… EÚ“
 ∂…I……. ¶……Æ˙i… E‰Ú +±……¥…… ±…∆n˘x… +…ËÆ˙ x……<V…“ Æ˙™…… ®… +v™……{…x… EÚ…™…«  EÚ™……. n÷˘ x…™……¶…Æ˙ E‰Ú ∫…®……V…∫…‰¥…… E‰Ú EÚ…™……Á E‰Ú +±……¥…… ¶……Æ˙i…“™… 13
P…÷®…∆i…⁄ V…x… ∫…‰¥…EÚ ∫…∆P…, B ∂…™…x… ¥…‰±…°‰Ú™…Æ˙ B∫……‰ ∂…B∂…x…,  ®… x…∫]≈ı“ +…¥… +…‰¥…Æ˙∫…“V… b‰˜¥…±…{…®…Â]ı +…ËÆ˙ BS….B®…. EÚ∫]ı®V… Bhb˜ BC∫……<V…
 ¥…¶……M… ®… +{…x…“ ∫…‰¥……™… n˘”.  °Ú±…Ω˛…±… ±…∆n˘x… ®… ∫l……<« i……ËÆ˙ {…Æ˙  x…¥……∫… EÚÆ˙ Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛.
∫…∆{…E«Ú : London, U.K. email : mahavirpsharma@yahoo.co.uk

M…÷V…Æ˙… n˘…ËÆ˙

 n˘±… EÚ“ M…“i……


±…∆ n˘x… ®… S…Ë Æ˙∆M… GÚ…Ï∫… Æ˙…‰b˜ x…<« +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…x…“  EÚi……§…… E‰Ú
 ±…B |… ∫…r˘ Ω˛Ë* B‰∫…‰ Ω˛“ BEÚ  n˘x… P…⁄®…i…‰-P……®…i…‰ BEÚ
{…÷Æ˙…x…“  EÚi……§…… EÚ“ n˘÷EÚ…x… ®… S…±…… M…™……* ∂…‰±¢Ú {…Æ˙
BEÚ =n˘«⁄ EÚ“  EÚi……§… {…Æ˙ x…W…Æ˙ {…c“* {…÷Æ˙…x…“-∫…“  V…±n˘ {…Æ˙ =n˘«⁄
®…  ±…J…… l…… : " n˘±…' EÚ“ M…“i…… - x…W®… ®…Â* ±…‰J…EÚ l…‰ K¥……V……
 n˘±… ®…÷Ω˛®®…n˘ B®….B.* J……‰±… EÚÆ˙ {…fiπ`ˆ…‰∆ EÚ…‰ =±…]-{…±…]ıi…… Æ˙Ω˛…
+…ËÆ˙ {…÷∫i…EÚ ±…‰EÚÆ˙ ∫…“v…‰ P…Æ˙ +… M…™……*
∏…“®…n¬˘¶…M…¥…n¬˘M…“i…… EÚ‰ +x…‰EÚ ¶……π……+…‰∆ ®… +x…÷¥……n˘ Ω˛…‰ S…÷E‰Ú Ω˛È
 EÚ∆i…÷ =n˘«⁄ ®… BEÚ ®…÷ ∫±…®…  ¥…u˘…x… ∂……™…Æ˙ EÚ“ ±…‰J…x…“ u˘…Æ˙…
∂±……‰EÚ…‰∆ EÚ… x…W®… +…ËÆ˙ ∂…‰Æ˙-+…‰-∂……™…Æ˙“ ®… +x…÷¥……n˘ {…gEÚÆ˙
∫i…§v…-∫…… Æ˙Ω˛ M…™……!
K¥……V……  n˘±… ®…÷Ω˛®®…n˘ B®….B. §…c‰  ¥…u˘…x… l…‰ +…ËÆ˙ =xΩ²  ¥… ¶…z…
¶……π……+…‰∆ EÚ… Y……x… l……* ¥…‰ ±……Ω˛…ËÆ˙ ®… <∫±…… ®…™…… Eڅϱ…‰V… E‰Ú 1000 Ø˚{…™…… EÚ… ¥…i…«®……x… ∫…®…™… ®…  EÚi…x…… ®…⁄±™… Ω˛…‰M……, <∫…∫…‰
 |…∆∫…“{…±… l…‰* " n˘±…' ∫……Ω˛§… ∏…“®…n¬˘¶…M…¥…n¬˘M…“i…… ∫…‰ §…Ω˛÷i… +x…÷®……x… ±…M……™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˲  EÚ =∫… ∫…®…™… E÷ÚUÙ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ x……ËEÚ Æ˙™……Â
|…¶…… ¥…i… l…‰* <∫…‰ {…gEÚÆ˙  ¥… n˘i… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë  EÚ M…“i……  EÚ∫…“ BEÚ ®… 10 Ø˚{…B ®…… ∫…EÚ  ®…±…i…‰ l…‰*
v…®…«- ¥…∂…‰π… EÚ“ v…Æ˙…‰Ω˛Æ˙ x…Ω˛” Ω˛Ë §… ±EÚ ™…Ω˛ Y……x…-∫…∆O…Ω˛ " n˘±…' ∫……Ω˛§… EÚ“ "M…“i……' E‰Ú |… i…  EÚi…x…“ ∏…r˘… Ω˛Ë, <∫… §……Ɖ˙ ®… ¥…‰
∫……¥…«¶……Ë ®…EÚ Ω˛Ë* "<Æ˙¢Ú…x… EÚ“ °⁄Ú±…®……±……' ®…  ±…J…i…‰ Ω˛È :
GARBHANAL

K¥……V…… ∫……Ω˛§… ™…Ω˛ {…÷∫i…EÚ  ±…J…x…‰ ∫…‰ {…⁄¥…« ¥…π……‰» i…EÚ ¥……Æ˙…h…∫…“ E‰Ú "∏…“®…n¬˘¶…M…¥…n¬˘M…“i…… n˘÷ x…™…… EÚ“ FÚn˘“®… ∞¸Ω˛…x…“  EÚi……§…… ®… §…‰x…W…“Æ˙
 ¥…u˘…x…… ∫…‰ M…“i…… E‰Ú  ¥…π…™… {…Æ˙  ¥…S……Æ˙- ¥…®…∂…« EÚÆ˙i…‰ Æ˙Ω˛‰* +Ω˛ ®…™…i… Æ˙J…i…“ Ω˛Ë* <x…∫……x… C™…… Ω˛Ë, ∞¸Ω˛ C™…… Ω˛Ë, {…Æ˙®……i®…… C™…… Ω˛Ë,
{…÷∫i…EÚ E‰Ú +…Æ˙®¶… ®…  ±…J…… Ω˛Ë : "{…∆V……§… M…¥…x…«®…Â]ı x…‰ +W…Æ˙…Ω˛- ¶… HÚ +…ËÆ˙  ¥…∫……±…‰-§……Æ˙“ C™……ÂEÚÆ˙ Ω˛… ∫…±… Ω˛…‰ ∫…EÚi…‰ Ω˛Ë*
B-+n˘§… x…¥……W…“ " n˘±… EÚ“ M…“i……' {…Æ˙ ®…÷∫… z…¢Ú EÚ…‰ BEÚ Ω˛W……Æ˙ <x∫……x… E‰Ú ¢ÚÆ˙…™…W… C™…… Ω˛È,  x…πEÚ…®… EÚ®…« ™……x…“ §…‰±……‰∂… +®…±… EÚ… C™……
Ø˚{…™…‰ EÚ… n˘V……« +¥¥…±… EÚÆ˙ V…±…“±… +±…FÚn˘Æ˙ +i…™™…… §…i……ËÆ˙ n˘V……« Ω˛Ë* ™…Ω˛ <Æ˙¢Ú…x…“ ®…W…®…⁄x… ∫…∆∫EfiÚi… E‰Ú ∫……i… ∫……Ë ∂±……‰EÚ…Â ®… §…™……x…
<x……®… <x……™…i… ¢ÚÆ˙®……™…… Ω˛Ë*' =±±…‰J…x…“™… Ω˲  EÚ =∫… ∫…®…™… E‰Ú  EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë* Ω˛Æ˙ ∂±……‰EÚ ®……¢«Úi… EÚ… Æ˙∆M…“x… °⁄Ú±… Ω˛Ë*
M…÷V…Æ˙… n˘…ËÆ˙
14

=n˘«⁄ : i…÷Z…‰ EÚ…®… EÚÆ˙x…… Ω˛Ë +…‰ ®…n˘Ê EÚ…Æ˙, x…Ω˛” =∫…E‰Ú °Ú±… {…Æ˙ i…÷Z…‰
+Ki…™……Æ˙,  EÚB V…… +®…±… +…ËÆ˙ x…… f¯⁄∆f¯ =∫…EÚ… °Ú±…, +®…±…
EÚÆ, +®…±… EÚÆ˙, x…… Ω˛…‰ §…‰+®…±…*
<xΩ˛” ∫……i… ∫……Ë °⁄Ú±…… EÚ“ ®……±…… EÚ… x……®… M…“i…… Ω˛Ë* ™…‰ ®……±…… EÚÆ˙…‰c…‰∆ ∫…∆∫EfiÚi… : x…Ëx…∆  UÙxn˘ xi… ∂…∫j…… h… x…Ëx…∆ n˘Ω˛ i… {……¥…EÚ:* x… S…Ëx…∆
<x∫……x…… E‰Ú Ω˛…l…… ®… {…Ω˛÷∆S… S…÷EÚ“ Ω˛Ë ±…‰ EÚx… i……Ω˛…±… <∫…EÚ“ i……W…M…“, C±…‰n˘™…xi™……{……‰ x… ∂……‰π…™… i… ®……Ø˚i…:**
<∫…EÚ“ x…¢Ú…∫…i…, <∫…EÚ“ J…÷∂§…⁄ ®… EÚ…‰<« ¢ÚF« x…Ω˛” +…™……*
=n˘«⁄ : EÚ]ı‰M…“ x… i…±…¥……Æ˙ ∫…‰ +…i®……, V…±…‰M…“ EÚΩ˛…∆ x……Æ˙ ∫…‰ +…i®……,
™…Ω˛ °⁄Ú±… =∫… §……N… ∫…‰ S…÷x…‰ M…B Ω˛È  V…∫… EÚ… x……®… M…÷±…∂…x…‰-§…FÚ… Ω˛Ë*  V…∫…‰
x…… M…“±…“ Ω˛…‰ {……x…“ ±…M……x…‰ ∫…‰ ™…‰, x…… ∫…⁄J…‰ Ω˛¥…… ®… ∫…÷J……x…‰ ∫…‰ ™…‰*
Ω˛™……i… x…‰ ∫…”S…… Ω˛Ë +…ËÆ˙  V…∫… {…Æ˙ Ω˛÷∫x… EÚ“ =∫… ®…±…EÚ… EÚ… Æ˙…V… Ω˛Ë  V…∫…
EÚ… x……®… Ω˛Ë ΩFÚ“FÚi…* ∫…∆∫EfiÚi… : Bπ……i…‰% ¶… Ω˛i…… ∫……∆J™…‰§…÷ r˘™……ÊM…‰ i¥…®……∆∂…fih…* §…÷r˘™……
™…÷HÚ…‰ ™…™…… {……l…« EÚ®…«§…xv…∆ |…Ω˛…∫™… ∫…**
<∫… °⁄Ú±… EÚ“ ®……±…… ®… +V…§… K…÷∂§…⁄ Ω˛Ë +…ËÆ˙ <∫… K…÷∂§…⁄ ®… +V…§…
i……∫…“Æ˙* <∫… ®……±…… EÚ…‰ {…Ω˛x……‰ i……‰  n˘±…-+…‰- n˘®……N… {…Æ˙ ±……Ω˛⁄i…“ =n˘«⁄ : ™…‰ i……±…“®… l…“ ∫……∆J… E‰Ú Y……x… ∫…‰, ∫…®…Z… ™……‰M… EÚ“ §……i… +§…
i……+∫…Æ˙…i… UÙ… V……i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ EÚ…™…x……i… E‰Ú W…Æ˙«‰-W…Æ˙«‰ ®… +…¢Úi……§… v™……x… ∫…‰, +M…Æ˙ ™……‰M… ®… i…÷Z… EÚ…‰ Ω˛…‰ <x…Ω˛®……EÚ i……‰ EÚ®……Ê E‰Ú
Z…±…EÚx…‰ ±…M…i…‰ Ω˛È* Ω˛Æ˙ K……Æ˙ °⁄Ú±… §…x… V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ °⁄Ú±…  ¢ÚÆ˙n˘…Ë∫…- §…xv…x… ∫…‰ Ω˛…‰ V……B {……EÚ*
B- x…M……Ω˛-+…±…®… i…®……®… i…V…±±…“M……Ω˛‰ Æ˙§§……x…“ x…W…Æ˙ +…x…‰ ±…M…i…… Ω˛Ë* ∫…∆∫EfiÚi… : ™…Y… ∂…π]ı… ∂…x…: ∫…xi……‰ ®…÷S™…xi…‰ ∫…¥…« EÚ ±§…π…Ë:* ¶…÷\V…i…‰
 n˘±… {…Æ˙ BEÚ ∞¸Ω˛…x…“ ∫…E⁄Úx… UÙ… V……i…… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ <∫… °⁄Ú±… ®……±…… EÚ“ Ω˛Æ˙ i…‰ i¥…P…∆ {……{…… ™…‰ {…S…xi™……i®…EÚ…Æ˙h……i…¬ **
{…k…“  EÚi……§…-B-<Æ˙¢Ú…x… EÚ… ¥…F« §…x… V……i…… Ω˛Ë* +…+…‰ +…V… Ω˛®… ¶…“ =n˘«⁄ :  x…EÚ…‰EÚ…Æ˙ J……B∆ V……‰ ™…M… EÚ… §…S……, M…÷x……Ω˛… ∫…‰ EÚÆ˙i…‰ Ω˛È K…÷n˘
<∫…  EÚi……§…‰ <Æ˙¢Ú…x… E‰Ú S…∆n˘ +…ËÆ˙…F EÚ… ®…÷i……+±…… EÚÆ˙ ∂……™…n˘ EÚ…‰ Æ…‰EÚ, V……‰ {……{…“ K…÷n˘ +{…x…“ Ω˛“ K…… i…Æ˙ {…EÚ…B∆, i……‰ +{…x…‰ Ω˛“
ΩFÚ“FÚi… E‰Ú E÷ÚUÙ Æ˙®……‰W… Ω˛®… {…Æ˙ ¶…“ Æ˙…Ë∂…x… Ω˛…‰x…‰ ±…M…Â*" {……{…… EÚ… ¶……‰V…x… ¥……‰ J……B∆*
+…M…‰ M…“i…… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ {…Æ˙®……i®……, =∫…EÚ“ |…EfiÚ i…, +…i®……, i…x……∫…÷K…, ∫…∆∫EfiÚi… : ®…k…: {…Æ˙i…Æ˙∆ x……x™… iEÚ∆ S…n˘ ∫i… v…x…∆V…™…* ®… ™… ∫…¥…« ®…n˘∆
®……n˘“ n˘÷ x…™…… (|…EfiÚ i…), x…V……i… E‰Ú i…“x… Æ˙…∫i…‰-EÚ®…« ®……M…« (Æ˙…Ω˛‰-+®…±…), |……‰i…∆ ∫…⁄j…‰ ®… h…M…h…… <¥…**
¶… HÚ-®……M…« (Æ˙…Ω˛‰-<∂F ¥… ®…÷Ω˛§§…i…), Y……x… ®……M…« (Æ˙…Ω˛‰-<Æ˙¢Ú…x…) +…ËÆ˙ =n˘«⁄ : ∫…÷x… +V…«÷x… x…Ω˛” E÷ÚUÙ ¶…“ ®…‰Æ˙‰  ∫…¥……, x… Ω˛Ë ®…÷Z… ∫…‰ §…g EÚÆ˙
{…ËN……®…-B-+®…±… +… n˘ EÚ…‰ M…“i…… E‰Ú ∂±……‰EÚ…Â EÚ…‰ x…W®… ®… §…Ω˛÷i… Ω˛“ ∫…÷∆n˘Æ˙ EÚ…‰<« n˘⁄∫…Æ˙…,  {…Æ˙…‰™…… Ω˛Ë ∫…§… E÷ÚUÙ  ®…Æ˙‰ i……Æ˙ ®…Â,  EÚ Ω˛“Æ˙‰ Ω˛⁄∆ V…Ë∫…‰
+∆n˘…W… ®… + ¶…¥™…HÚ  EÚ™…‰ M…B Ω˛È*  EÚ∫…“ Ω˛…Æ˙ ®…Â*
<∫… {…÷∫i…EÚ EÚ“ BEÚ +…ËÆ˙  ¥…∂…‰π…i…… ™…Ω˛ Ω˛Ë  EÚ ∫…∆∫EfiÚi… ®…  V…∫… |…EÚ…Æ˙ ∫…∆∫EfiÚi… : |…¥…fi k… S…  x…¥…fi k…∆ S… V…x…… x…  ¥…n˘÷Æ˙…∫…÷Æ˙…:* x… ∂……ËS…∆
+v™……™…… ®… ∂±……‰EÚ…Â EÚ… GÚ®… Ω˛Ë, " n˘±…' ∫……Ω˛§… x…‰ =∫… GÚ®…-¥™…¥…∫l…… EÚ…‰ x…… {… S……S……Æ˙…‰ x… ∫…i™…∆  ¥…ti…‰** +∫…i™…®…|… i…π`ˆ∆ i…‰
FÚ…™…®… Æ˙J…… Ω˛Ë* ™… n˘ +x™…j… EÚ…‰<« ∂±……‰EÚ (∂…‰Æ˙) |…™……‰M…  EÚ™…… Ω˛Ë i……‰ V…M…n˘…Ω˛÷Æ˙x…“∑…Æ˙®…* +{…Æ˙∫{…Æ˙∫…∆¶…⁄i…∆  EÚ®…x™…iEÚ…®…Ω˛Ëi…÷EÚ®…**
+v™……™… +…ËÆ˙ ∂±……‰EÚ E‰Ú +∆EÚ ¶…“  ±…J…‰ Ω˛È* =n˘«⁄ : J…§……∫…i… E‰Ú {…÷i…±…‰, =xΩ˛Â C™…… i…®…“W…, ™…Ω˛ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ Ω˛Ë ¥…Ω˛
∫…∆∫EfiÚi… : ™…n˘… ™…n˘…  Ω˛ v…®…«∫™… M±…… x…¶…«¥… i…¶……Æ˙i…* +¶™…÷il……x…®… x…… EÚÆ˙x…‰ EÚ“ S…“W…, x…… ∫…i… =x… E‰Ú +∆n˘Æ˙ x…… {…FÚ“W……{…x…, ®…+Æ˙«…

GARBHANAL
v…®…«∫™… i…n˘…i®……x…∆ ∫…fiV……®™…Ω˛®…** Ω˛Ë ∂……<∫i…M…“ ∫…‰ S…±…x…*
=n˘«⁄ : i…x…WW…÷±… {…‰  V…∫… ¥…Ci… +…i…… Ω˛Ë v…®…«, +v…®…« +…E‰Ú EÚÆ˙i…… Ω˛Ë ¥…Ω˛ EÚΩ˛i…‰ Ω˛È Z…⁄`ı… Ω˛Ë ∫…∆∫……Æ˙ ∫…§…, x…… <∫…EÚ“ Ω˛Ë §…÷ x…™……n˘ EÚ…‰<«, x……
§……W……Æ˙ M…®…«, ™…Ω˛ +∆v…‰Æ˙ V…§… n˘‰J… {……i…… Ω˛⁄∆ ®…È i……‰ <x…∫……ƒ EÚ“ ∫…⁄Æ˙i… ®… Æ˙§…, EÚÆ˙ ®…n˘« +…‰ W…x…  ®…±… E‰Ú V…§… ®… ∫i…™……∆ <xΩ˛” ®… ∫i…™…… ∫…‰ Ω˛…Â
+…i…… Ω˛⁄∆ ®…È* ∫…§… Ω˛ ∫i…™……∆*
∫…∆∫EfiÚi… : EÚ®…«h™…‰ ¥…… v…EÚ…Æ˙∫i…‰ ®…… °Ú±…‰π…÷ EÚn˘…S…x…* ®…… EÚ®…«°Ú±… " n˘±…' ∫……Ω˛§… x…‰ "M……™…j…“ ®…xj…' EÚ… ¶…“ +x…÷¥……n˘  EÚ™…… Ω˛Ë
Ω˛‰i…÷¶…«⁄®……« i…‰ ∫…R¬ÛM……‰%∫i¥…EÚ®…« h…**  V…∫…EÚ“ ∏…“ J…÷∂…¥…xi…  ∫…∆Ω˛ x…‰ §…c“ |…∂…∆∫…… EÚ“ Ω˛Ë*
b˜…Ï. EÚ… xi…E÷Ú®……Æ˙ V…Ëx…
V…x®… 1932 ®… n‰˘¥…Æ˙“ EÚ±……ƒ, ∫……M…Æ˙. B®….B., {…“-BS….b˜“. +i™…∆i… ®…‰v……¥…“ UÙ…j…, ∫…n˘… |…l…®… ∏…‰h…“ ®… ∫…¥…«|…l…®…. EÚ…‰ Æ˙™…… n˘Æ˙§……Æ˙,
∫……M…Æ˙  ¥…. ¥…. ∫…‰ ∫¥…h…« {…n˘EÚ…‰∆ ∫…‰ {…÷Æ˙∫EfiÚi…. ®…v™…|…n‰˘∂… E‰Ú  ¥… ¶…xx…  ¥…∂¥… ¥…n¬˘™……±…™……‰∆ ®… +v™……{…x…. i…“x… n˘V…«x… {…÷∫i…EÚ…‰∆ EÚ… ±…‰J…x…, 15
S……Æ˙ {…÷∫i…EÚ…‰∆ EÚ… +∆O…‰V…“ ∫…‰  Ω˛xn˘“ ®… +x…÷¥……n˘. ±……‰EÚ ∫…∆∫EfiÚ i… EÚ“ {… j…EÚ… <«∫…÷Æ˙“ E‰Ú x……Ë +∆EÚ…‰∆ EÚ… ∫…®{……n˘x….
∫…®{…E«Ú -  ¥…n¬˘™……{…÷Æ˙®…, ®…EÚÆ˙…‰ x…™……, ∫……M…Æ˙.

™……n¢
Ω˛ Æ˙∂…∆EÚÆ˙ {…Æ˙∫……<«
 ]ı]ıΩ˛Æ˙“ EÚ¶…“ x…Ω˛” Ω˛…Æ˙i…“
{… Æ˙∫……<« V…“ EÚ…‰ ®…Èx…‰ V…§… ¶…“ n˘‰J…… i……‰ Æ˙‰±… EÚ“ ±……<x……‰∆
E‰Ú B‰x…  EÚx……Æ˙‰ E‰Ú ®…EÚ…x… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ n˘‰J…… ™……
§…n˘§…⁄n˘…Æ˙ x……±…‰ E‰Ú B‰x… §…M…±… E‰Ú ®…EÚ…x……‰∆ ®…‰∆* ®…EÚ…x…
x…∆. 1312, ®…EÚ…x… x…∆.1250, ®…EÚ…x… x…∆. 1533 ™……
n˘⁄∫…Æ˙‰  n˘x… ∫…§…‰Æ˙‰ V…§… {…Æ˙∫……<«
V…“ §……Ω˛Æ˙ V……x…‰ E‰Ú  ±…B ®…‰Æ˙‰
P…Æ˙ E‰Ú ∫……®…x…‰ ∫…‰ M…÷V…Æ˙‰ i……‰
®…EÚ…x… x…∆. 1527* ∫…§…E‰Ú ∫…§…  EÚÆ˙…™…‰ E‰Ú ®…EÚ…x… l…‰, §…Æ˙…∆b˜‰ ®…‰∆ J…c‰˜ ®…÷Z…∫…‰ {…⁄UÙ…-
x…‰ {…™…Æ˙ ]ı…=x… ®…‰∆, Æ˙‰±… ±……<x… +…ËÆ˙ x……±…‰ E‰Ú §…“S… ®…‰‰∆* <x…®…‰∆ Æ˙…i… EÚ…‰ x…”n˘ EËÚ∫…“ +…™…“?
∫…‰ EÚ…‰<« ®…EÚ…x… §…c˜… x…Ω˛” l……* {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú  ±…B  ±…J…x…‰, ®…Èx…‰ EÚΩ˛…  EÚ Æ˙…i… ¶…Æ˙
{…g¯x…‰ ™…… ∫……‰x…‰ EÚ… V……‰ EÚ®…Æ˙… Ω˛…‰i…… ¥…Ω˛ ®…EÚ…x… ®…‰∆ P…÷∫…i…‰ Ω˛“ Æ˙‰±…M…… c˜™……∆ ®…‰Æ˙‰  §…∫i…Æ˙ {…Æ˙ ∫…‰
{… Ω˛±…… EÚ®…Æ˙… Ω˛…‰i……* ™…Ω˛“  ®…j……‰∆, {… Æ˙ S…i……‰∆, +{… Æ˙ S…i……‰∆ ∫…‰ M…÷V…Æ˙i…“ Æ˙Ω˛”* {…Æ˙∫……<« V…“
 ®…±…x…‰ EÚ… EÚ®…Æ˙… ¶…“ Ω˛…‰i……* i…iEÚ…±…“x… ®…÷J™…®…∆j…“ §……‰±…‰ - +¶…“ x…™…‰ Ω˛…‰, v…“Æ˙‰
+V…÷«x… ∫…∆Ω˛ +…™…‰∆ ™…… §……§…… x……M……V…÷«x… - ∫…§…EÚ… ∫¥……M…i…- +…n˘i… Ω˛…‰ V……™…‰M…“* ®…÷Z…‰ ¶…“
∫…iEÚ…Æ˙ <∫…“ §…Ë`ˆEÚ-EÚ®…-∫]ıb˜“-EÚ®…-§…‰b˜∞¸®… ®…‰∆ Ω˛…‰i……* V……‰ <∫… ®…EÚ…x… ®…‰∆ ∂…÷∞¸ ®…‰∆ x…”n˘
n˘“¥……Æ˙ ∫…‰ ±…M…“ {…Ëi……x…‰ EÚ“ i…Æ˙°Ú ¥……±…“ E÷Ú∫…“« {…Æ˙ §…Ë`ˆi……, x…Ω˛” +…i…“ l…” {…Æ˙ +§…
=∫…∫…‰ {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ“ §……i… V™……n˘… Ω˛…‰i…“, =∫…‰ ¥…‰ n˘‰J… ¶…“ +¶™……∫… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛È +…ËÆ˙
V™……n˘… ∫…EÚi…‰* 1856 ®…‰∆ V…§… ®…È x……M…{…÷Æ˙ ∫…‰ ∫l……x……xi… Æ˙i… Ω˛…‰EÚÆ˙ Æ˙‰±…M……c˜˜“ +…™…‰ ™…… V……™…‰, EÚ…‰<« °ÚÆ˙EÚ x…Ω˛” {…c˜i……* ®…È n˘‰J…i……  EÚ Æ˙‰±…M… b˜™……∆
V…§…±…{…÷Æ {…Ω˛÷∆S…… i……‰ ¥…‰ x…‰ {…™…Æ˙ ]ı…=x… E‰Ú ±…I®…“§……M… ¥……±…‰ ®…EÚ…x… ®…‰∆ +{…x…“ {…⁄Æ˙“ ∫{…“b˜ ®…‰∆, EÚ…x… °Ú…‰c˜ ∂……‰Æ˙ ®…S……i…“ Ω˛÷<«, n˘“¥……Æ˙‰∆  Ω˛±……i…“ Ω˛÷<« M…÷V…Æ˙
Æ˙Ω˛i…‰ l…‰* ±…I®…“§……M… {…∆. E‰Ú∂…¥… |…∫……n˘ {……`ˆEÚ E‰Ú  {…i…… {…∆. ±…I®…“ Æ˙Ω˛“ Ω˛È +…ËÆ˙ {…Æ˙∫……<« V…“  §…x……  ¥…S… ±…i… Ω˛÷B  ±…J…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰
GARBHANAL

|…∫……n˘ {……`ˆEÚ EÚ… §…x…¥……™…… Ω˛÷+… l……* V…§…±…{…÷Æ˙ E‰Ú ®…÷J™… ∫]ı‰∂…x… ∫…‰  V…xn˘M…“ E‰Ú ∂……‰Æ˙-∂…Æ˙…§…‰ EÚ“ ¥……∫i… ¥…EÚi…… EÚ…‰ ∫…®…Z…  ±…™…… l…… +…ËÆ˙ ™…Ω˛ =xΩ˛‰∆
®…n˘x… ®…Ω˛±… EÚ“ +…‰Æ˙ V……x…‰ ¥……±…“ Æ˙‰±… EÚ“ {…]ı Æ˙™……‰∆ E‰Ú B‰x…  EÚx……Æ˙‰* ∫…∆P…π…« EÚ“, V…“x…‰ EÚ“ |…‰Æ˙h…… n˘‰i…… l……* +…ËÆ˙ EÚ…‰<« Æ˙…∫i…… x…Ω˛” l……*  V…xn˘M…“ ¶…Æ˙
v…c-v…c EÚÆ˙i…“ Ω˛÷<« Æ˙‰±…M…… c˜™……ƒ V…§… n˘‰J……‰ i…§… =x… {…]ı Æ˙™……‰∆ {…Æ˙ ∫…‰ ¥…‰ EÚ `ˆx……<™……‰∆ EÚ…‰, ∂……‰Æ˙-∂…Æ˙…§…‰ EÚ…‰ `ˆ‰∆M……  n˘J……i…‰ Æ˙Ω˛‰* =xΩ˛…‰∆x…‰ +{…x…‰ V…“¥…x…
M…÷V…Æ˙i…“* Æ˙‰±…M……c˜“ M…÷V…Æ˙i…“ i……‰ {…Æ˙∫……<« V…“  V…∫… ®…EÚ…x… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ l…‰, ®…‰∆ B‰∫…… ∂……EÚ +§…V……¥…«Æ˙  ¥…EÚ ∫…i… EÚÆ˙  ±…™…… l……  EÚ ¥™… HÚM…i… V…“¥…x… EÚ…
=∫…EÚ“ UÙi…‰∆ +…ËÆ˙ n˘“¥……Æ˙‰∆ EÚ…∆{…i…“* {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ…  EÚÆ˙…™…‰ EÚ… P…Æ˙ Ω˛±±……-M…÷±±……, +∫…÷ ¥…v……, i…∆M…n˘∫i…“, +…Æ˙…‰{…, Z…∆Z…]ı‰∆ =xΩ˛‰∆  ¥…S… ±…i… x…Ω˛”
{…]ı Æ˙™……‰∆ ∫…‰  §…±E÷Ú±… ±…M…… Ω˛÷+… l…… ®…‰Æ˙… {…]ı Æ˙™……‰∆ ∫…‰ l……‰b˜… n˘⁄Æ˙ -100 EÚÆ˙i…“ l…“* Æ˙‰±…M……c˜“ =x…EÚ“  V…xn˘M…“ {…Æ˙ §…S…{…x… ∫…‰ Ω˛“ P…c˜v…c˜…i…“ Ω˛÷<«
M…V… n˘⁄Æ˙ ∫…®… Z…B* {… Ω˛±…“ Æ˙…i… i……‰ ®…÷Z…‰ ±…I®…“ §……M… E‰Ú =∫… ®…EÚ…x… ®…‰∆ M…÷V…Æ˙i…“ Æ˙Ω˛“* {…Æ˙ §…xn˘‰ E‰Ú S…‰Ω˛Æ˙‰ {…Æ˙ EÚ…‰<«  ∂…EÚx… x…Ω˛“ +…™…“, ¥…Ω˛  V…xn˘M…“
V……‰  ®…j……‰∆ x…‰ ®…‰Æ˙‰  ±…B i…V…§…“V…  EÚ™…… l…… x…”n˘ Ω˛“ x…Ω˛” +…™…“* E‰Ú ®……‰S…Ê {…Æ˙ b˜]ı… Ω˛“ Æ˙Ω˛…*  §…x…… {…“`ˆ  n˘J……™…‰, ∫…“x…‰ {…Æ˙ §……Æ˙ Z…‰±…i…… Ω˛÷+…*
™……n¢
16

 ¥…x……‰n˘ EÚ… {……x…“ S…g¯…i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ ™…‰ ±…“ V…B,  ¥…Æ˙…‰v…“  x…Æ˙∫j…,  x…f¯…±…,
 x…Ø˚k…Æ˙* {…Æ˙∫……<« <∫…‰ +{…x…“  ¥…V…™… x…Ω˛” ®……x…i…‰,  ¥…Æ˙…‰v…“ EÚ“ Æ˙∆M…n˘…Æ˙“
V…§… =xΩ˛…‰∆x…‰ ±…I®…“ §……M… ¥……±…… ®…EÚ…x… §…n˘±…… i……‰ =xΩ˛‰∆ EÚ…Ëx…-∫…… ®…EÚ…x…  ®…±……? EÚ…‰ §…∆‰Æ˙M… EÚÆ˙x…… Ω˛“ =x…EÚ… =n¬˘n˘‰∂™… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë*
Æ˙…<]ı ]ı…=x… +…ËÆ˙ x…‰ {…™…Æ˙ ]ı…=x… EÚ…‰ §……ƒ]ıx…‰ ¥……±…‰ M…∆n˘‰ x……±…‰ E‰Ú `ˆ“EÚ §……V…⁄ ®…‰∆*  V…∫… |…EÚ…Æ˙  Ω˛xn˘“ EÚ…‰ ®…Ë l…±…“∂…Æ˙h… M…÷{i… ∫…Æ˙∫¥…i…“ EÚ“ +…ËÆ˙  x…Æ˙…±……
<∫… x……±…‰ ®…‰∆ ∂…Ω˛Æ˙ EÚ“ M…∆n˘M…“ §…Ω˛i…“, ß…⁄h… §…Ω˛i…‰, ∫…÷+Æ˙ E‰Ú §…SS…‰ +{…x…‰ l…⁄l…x… ®…i…¥……±…… EÚ“ n˘‰x… Ω˛È, =∫…“ |…EÚ…Æ˙ Ω˛ Æ˙∂…∆EÚÆ˙ {…Æ˙∫……<« |…Ω˛Æ˙“ EÚ“* ™… n˘
M…c˜…™…‰ M…∆n˘‰ V…±… ®…‰∆  EÚ±……‰±…‰∆ EÚÆ˙i…‰* ¥…Ω˛…ƒ ∂……‰Æ˙ l……, ™…Ω˛…ƒ M…∆n˘M…“* {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ ∫…Æ˙∫¥…i…“ x… Ω˛…‰i…“ i……‰ ®…Ë l…±…“∂…Æ˙h… M…÷{i… x… Ω˛…‰i…‰, ®…i…¥……±…… x… Ω˛…‰i…… i……‰
EÚ¶…“ <∫… x……±…‰ EÚ…‰ +∫…÷ ¥…v……{…⁄h…« x…Ω˛” ®……x……* V…Ë∫…‰ Æ˙‰±…M…… c˜™……‰∆ E‰Ú =∫… ∂……‰Æ˙ ∫…⁄™…«EÚ…xi…  j…{……`ˆ“ " x…Æ˙…±……' x… Ω˛…‰i…‰* V…Ë∫…‰ ™…‰ n˘…¥…‰ `ˆ“EÚ Ω˛È ¥…Ë∫…‰‰ Ω˛“ ™…Ω˛
EÚ…‰ x…Ω˛” ®……x…… l……* V…“¥…x… EÚ… ∂……‰Æ˙ +…ËÆ˙ V…“¥…x… EÚ“ §…n˘§…⁄ {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú ¶…“  EÚ ™… n˘ |…Ω˛Æ˙“ x… Ω…‰i…… i……‰ +…v…÷ x…EÚ  Ω˛xn˘“ E‰Ú ¥™…∆M™… {…÷Ø˚π…
∫…… Ω˛i™… E‰Ú ={…V…“¥™… l…‰* V…®……x…‰ EÚ… ∫……Æ˙… ∂……‰Æ˙-∂…Æ˙…§……, +{…x…‰ +…∫…{……∫… EÚ“ Ω˛ Æ˙∂…∆EÚÆ˙ {…Æ˙∫……<« x… Ω˛…‰i…‰* |…Ω˛Æ˙“ x…‰ x… E‰Ú¥…±… {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ“ |…l…®…
∫……Æ˙“ M…∆n˘M…“, < i…Ω˛…∫… +…ËÆ˙ ∞¸ g¯™……‰∆ EÚ… ∫……Æ˙…  ∫…¥……Æ˙, ¥…i…«®……x… E‰Ú ∫……Æ˙‰ Æ˙…‰c˜ ‰, ¥™…∆M™… Æ˙S…x…… UÙ…{…“ l…“, ¥…Æ˙x…¬ =xΩ˛‰∆ ∫…… Ω˛ i™…EÚ, ∫……∆∫EfiÚ i…EÚ +…ËÆ˙
Æ˙…V…x…“ i… EÚ“ ∫……Æ˙“ §…‰Ω˛⁄n˘ M…™……ƒ, +v™……i®… EÚ“ ∫……Æ˙“ {… j…™……ƒ {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú ¥…ËS…… Æ˙EÚ ®…∆S… ¶…“ |…n˘…x…  EÚ™…… l……* ∫…x…¬ ∫……`ˆ E‰Ú n˘∂…EÚ ®…‰∆ |…Ω˛Æ˙“ +{…x…‰
∫…… Ω˛i™… ®…‰∆ Ω˛È* §…“∫…¥…“∆ ∂…i……§n˘“ E‰Ú ¶……Æ˙i… EÚ…, Æ˙…π]≈ı“™… +…ËÆ˙ +∆i…Æ˙…«π]ı≈“™… x……®… E‰Ú +x…÷∞¸{…  Ω˛xn˘“ I…‰j… EÚ… ∫…… Ω˛ i™…EÚ +…ËÆ˙ ¥…ËS…… Æ˙EÚ |…Ω˛Æ˙“ l……*
V…“¥…x… EÚ… ∫……Æ˙… EÚ§……c˜˜… {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú ™…Ω˛…ƒ  ®…±… V……™…‰M……* ¥…‰ =∫…EÚ…‰ {…∆. ¶…¥……x…“ |…∫……n˘  i…¥……Æ˙“ +…ËÆ˙ {…∆. Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙ M…÷∞¸ |…Ω˛Æ˙“ E‰Ú ∫…∆{……n˘EÚ
Bx……±……<V… EÚΩ˛i…‰ Ω˛È, C±……∫…“°Ú…<« EÚÆ˙i…‰ l…‰* {…Æ˙∫……<« V…“ ¶…“ <∫…
Ω˛È, =∫…EÚ…‰  Æ˙¥……<]ı±……<V… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È, {…Æ˙∫……<« +{…x…‰ +…∫…{……∫… E‰Ú ∫……Æ˙‰ Ω˛…‰-Ω˛±±…‰,  S…±±……-{……‰∆, i…⁄- ]ı“®… E‰Ú ∫……l… + x…¥……™…«
+…ËÆ˙ P… x…π`ˆ ∞¸{… ∫…‰ V…÷c˜
=∫…EÚ…‰  Æ˙∫……< EÚ±… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* {…Æ˙∫……<« E‰Ú
®…x… ®…‰∆ <x…  ¥…EfiÚ i…™……‰∆ E‰Ú |… i… M…÷∫∫…… EÚ®… i…c˜˜…EÚ, ±…‰-n˘‰ EÚ… §…J……x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* ¥…‰ §…n˘§…⁄ ∫…‰ ¶……M…i…‰ M…™…‰ l…‰* {…∆. ¶…¥…x…“ |…∫……n˘
EÚØ˚h…… V™……n˘… Ω˛Ë* ¥…‰ |…EfiÚi… ™…l……l…«¥……n˘“ x…Ω˛”, =∫…EÚ…‰  ®…]ı…x…‰ EÚ“, J…i…®… EÚÆ˙x…‰ EÚ“ ™…÷ HÚ §…i……i…‰ Ω˛È*  i…¥……Æ˙“ ™…… {…∆. Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙
M…÷∞¸ E‰Ú ™…Ω˛…ƒ i…“x……‰∆ EÚ“ Æ˙…‰V…
x…Ω˛” Ω˛È, ∫……®…… V…EÚ ™…l……«l…¥……n˘“ Ω˛È* ™…Ω˛
∂……‰Æ˙-∂…Æ˙…§…… C™……‰∆ Ω˛Ë, ™…Ω˛ M…∆n˘ C™……‰∆ Ω˛Ë, EÚ§… i…EÚ <∫…‰ B‰∫…‰ Ω˛“ S…±…i…‰  n˘™…… ®…÷±……EÚ…i… Ω˛…‰i…“* EÚ…‰<« {……x… EÚ… `ˆ‰±…… ™…… S……™… EÚ“ M…÷®…]ı“ |…Ω˛Æ˙“ EÚ…
V……™…‰M……, ¥…‰ EÚ…Ëx…-∫…“ i……EÚi… Ω˛È, V……‰ <∫…‰ B‰∫…‰ Ω˛“ S…±…x…‰ n˘‰x…… S……Ω˛i…“ Ω˛È, ™…‰ S…±…i……- °ÚÆ˙i…… EÚ…™……«±…™… §…x… V……i……* BEÚ EÚ…  ¥…S……Æ˙ n˘⁄∫…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ |…‰Æ˙h……
 S…xi……B∆ {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ…‰ §…“∫…¥…” ∂…i……§n˘“ E‰Ú =k…Æ˙…r˘« EÚ… ®…Ω˛…x…  S…xi…EÚ n˘‰i……, =xΩ˛‰∆ x…™…… ∫……‰S…x…‰ EÚ…‰ =EÚ∫……i……* {…Æ˙∫……<« x… E‰Ú¥…±… i…“x……‰∆ ®…‰∆ ∫…§…∫…‰
∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙ +…ËÆ˙ BC]ı“ ¥…∫]ı §…x……i…“ Ω˛È* ™…Ω˛“ ¥…Ω˛ |… i…§…r˘i…… Ω˛Ë  V…∫…E‰Ú i…Ø˚h… l…‰, §… ±EÚ ∫…§…∫…‰ + v…EÚ Æ˙S…x……∂…“±… +…ËÆ˙ ∫…§…∫…‰ |…J…Æ˙ ¶…“!
EÚ…Æ˙h… {…Æ˙∫……<« +{…x…‰ +…∫…{……∫… E‰Ú ∫……Æ˙‰ Ω˛…‰-Ω˛±±…‰,  S…±±……-{……‰∆, i…⁄-i…c˜˜…EÚ, ±…‰- Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙ M…÷∞¸ x…‰ |…Ω˛Æ˙“ +…ËÆ˙ {…Æ˙∫……<« E‰Ú ∫…§…∆v……‰∆ EÚ“ {…c˜i……±… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B
n˘‰ EÚ… §…J……x… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* ¥…‰ §…n˘§…⁄ ∫…‰ ¶……M…i…‰ x…Ω˛”, =∫…EÚ…‰  ®…]ı…x…‰ EÚ“, J…i…®…  ±…J…… Ω˛Ë - |…Ω˛Æ˙“ E‰Ú +x…⁄`ˆ‰{…x… x…‰ |……xi… ®…‰∆  x…¶…“«EÚi…… EÚ… +x…⁄`ˆ…
EÚÆ˙x…‰ EÚ“ ™…÷ HÚ §…i……i…‰ Ω˛È* ¥…‰ <∫… §…n˘§…⁄n˘…Æ˙ x……±…‰ EÚ‰ +…∫…{……∫… ∞¸®… £‰Ú∂…x…Æ ®……Ω˛…˱… §…x……  n˘™…… l……* ∏…“ {…Æ˙∫……<« x…‰ ∫…∆EÚ ±{…i… Ω˛…‰EÚÆ˙ +{…x…“ +x…⁄`ˆ“
x…Ω˛“ ]ı…∆M…i…‰ §… ±EÚ <∫… x……±…‰ EÚ…‰ Ω˛“ {……]ı n˘‰x…‰ EÚ“ V…÷M…i… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È* V……‰ Ω˛È =∫…∫…‰ |… i…¶…… EÚ… ∫…Ω˛™……‰M… |…Ω˛Æ˙“ EÚ…‰ n˘‰EÚÆ˙ ∫……{i…… Ω˛EÚ {…j…EÚ… Æ˙i…… EÚ…‰
§…‰Ω˛i…Æ˙ S…… Ω˛B, n˘÷ x…™…… EÚ…‰ ∫……°Ú EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B ®…‰Ω˛i…Æ˙ S…… Ω˛B E‰Ú ∫…∆EÚ±{… +x…⁄`ˆ“ i…‰V… ∫¥…i…… n˘“*
¥……±…‰ {…Æ˙∫……<« ®…‰Ω˛i…Æ E‰Ú Æ˙…‰±… EÚ…‰ +∆M…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ ®…‰∆ EÚ¶…“ +…x……EÚ…x…“ x…Ω˛” ¥…∫…÷v…… E‰Ú  n˘x… ¶…“ C™…… +V…“§…  n˘x… l…‰? <i…x…“ ¥…ËS…… Æ˙EÚ >V……«, <i…x……
EÚÆ˙i…‰* ®…‰Ω˛i…Æ˙ E‰Ú¥…±… ¶…∆∆M…“ x…Ω˛“ Ω˛…‰i……, ¥…Ω˛ ®…Ω˛i…Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë - ®…Ω˛i…Æ˙ ™……x…“ Æ˙S…x……i®…EÚ ¥…Ë ¥…v™…, <i…x…“ ∫……®…… V…EÚ |… i…§…r˘i……, <i…x…“ §…‰ ±…Ω˛…V…
n˘⁄∫…Æ˙…‰∆ ∫…‰ §…c˜… - {…Æ˙∫……<« ¶…∆M…“ ¶…“ l…‰ +…ËÆ˙ ®…Ω˛i…Æ˙ ¶…“* ¥…‰ +{…x…‰ ∫…®…EÚ…±…“x… |…J…Æ˙i……* ¥…∫…÷v…… ∫…‰ V…÷c˜… Ω˛Æ˙ ¥™… HÚ ∫…∆{……n˘EÚ, ±…‰J…x…, ®…÷p˘EÚ, {……`ˆEÚ -

GARBHANAL
∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙…‰∆ ∫…‰ ®…Ω˛i…Æ˙ ∂……™…n˘ <∫…“ ±…B l…‰  EÚ =xΩ˛…‰∆x…‰ EÚ¶…“ ∫¥…SUÙi…… EÚ… Ω˛Æ˙ EÚ…‰<« "v…h…“ E‰Ú Ω˛‰i…' ±…c˜x…‰ EÚ…‰ i…Ë™……Æ˙ l……* ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B Ω˛Æ˙ EÚ…‰<«
n˘∆¶… x…Ω˛”  EÚ™……, EÚ¶…“ ∫¥…™…∆ EÚ…‰  ]ıx……‰{……±… EÚ“ ∫…°‰Ún˘“ EÚ… n˘…¥…‰n˘…Æ˙ x…Ω˛“ ®……x……, EÚ§…“Æ˙ EÚ… ∫…⁄Æ˙… §…x…x…… S……Ω˛i…… l……-
EÚ¶…“ +{…x…‰  ±…B - E‰Ú¥…±… +{…x…‰  ±…B M… Æ˙®…… EÚ“ ∫…÷ ¥…v…… x…Ω˛” S……Ω˛“* ∫…⁄Æ˙… B‰∫…… S…… Ω˛B, ±…b˜‰ v…h…“ E‰Ú Ω˛‰i…*
Ω˛…‰ ±…™…Æ˙ n˘‰x… V……> EÚ“ M…Æ˙…«Ω˛]ı {…Æ˙∫……<« V…“ ®…‰∆ x…Ω˛“ l…“* ¥…Ω˛ Ω˛®… ®…‰∆ ∫…‰ BEÚ l…‰ {…÷Æ˙V…… {…÷Æ˙V…… Ω˛÷<« Æ˙Ω˛È, i…> x… UÙ…‰c‰˜ J…‰i…**
- `ˆ“EÚ Ω˛®… V…Ë∫…‰*
¥…∫…÷v…… E‰Ú Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙ M…÷∞¸+…‰∆, Ω˛ Æ˙∂…∆EÚÆ˙ {…Æ˙∫……<«™……‰∆, M…V……x…x… ®……v…¥…
{…Æ˙∫……<« V…“ n˘Ω˛±……¥……n˘“ Ω˛È, x…Ω˛±…‰ {…Æ˙ n˘Ω˛±…… ®……Æ˙x…‰ ®…‰∆ =∫i……n˘* n˘Ω˛±…… ¥…‰  §…x…… ®…÷ HÚ§……‰v……‰∆, |…®……‰n˘ ¥…®……«+…‰∆, ∏…“EÚ…∆i……‰∆, Ω˛x…÷®……x……‰∆ E‰Ú x……®… +±…M… -
+…¥…‰∂… E‰Ú,  §…x…… +…GÚ…‰∂… E‰Ú,  §…x…… |…™……∫… E‰Ú °‰Ú∆EÚi…‰ Ω˛È - Ω˛∆∫…i…‰-Ω˛∆∫…i…‰* ¥…‰ +±…M… Ω˛…‰∆ {…Æ˙ <x…®…‰∆ ∫…‰ Ω˛Æ˙ BEÚ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B V……∆- x…∫……Æ˙ l……* V……∆-
+{…x…‰ i…Æ˙EÚ∂… ∫…‰ =k…Æ EÚ… i…“Æ˙  x…EÚ…±…i…‰ Ω˛È, ∂……™…n˘ ®…x… Ω˛“ ®…x… =∫… {…Æ˙  x…∫……Æ˙ ∂……™…n˘ M…±…i… ∂…§n˘ Ω˛È* V……∆ S…±…“ V……™…‰M…“ i……‰ ¥…∫…÷v…… EËÚ∫…‰
™……n¢
17

 x…EÚ±…‰M…“, EËÚ∫…‰ UÙ{…‰M…“, EËÚ∫…‰ §…∆]ı‰M…“, EËÚ∫…‰ §…‰<«®……x…“ +…ËÆ˙ §…n˘x…“™…i…“


EÚ… ¶……∆b˜… °Ú…‰b˜‰M…“? x…Ω˛“ V……x… x…Ω˛” n˘‰∆M…‰* Ω˛…∆, ¥…∫…÷v…… E‰Ú + ∫i…i¥… E‰Ú
 ±…B, =∫…EÚ“ <™…k…… E‰Ú  ±…B ±…∆M……‰]ı“ ±…‰ ±……‰, ™…‰ V……∆- x…∫……Æ˙ ±……‰M… i……‰
§……n˘ ®…‰∆ l…‰, {… Ω˛±…‰ ±…∆M……‰]ı- x…∫……Æ˙ ±……‰M… l…‰* ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B Ω˛Æ˙ EÚ…‰<« §…Ω˛÷i… {… Ω˛±…‰ ™…Ω˛ ∂…˱…“ +{…x……™…“ l…“* ™… n˘ E‰Ú¥…]ı |…∫…∆M… EÚ… + ¶…x…™… Ω˛…‰x…… Ω˛Ë
±…∆M……‰]ı“ ®…‰∆ °ÚM… J…‰±…x…‰ EÚ…‰ i…Ë™……Æ˙ l……* ™…‰ §…c‰˜ ±……‰M… x…Ω˛” l…‰* ∫E⁄Ú±……‰∆ E‰Ú i……‰ ¥…Ω˛ ®…±±……Ω˛…‰∆ EÚ“ §…∫i…“ ®…‰∆ Ω˛…‰M……* ™… n˘ V…x…EÚ ¥…… ]ıEÚ… EÚ… o˘∂™… ®…∆S…∫l…
®……∫]ıÆ˙, Eڅϱ…‰V……‰∆ E‰Ú ±…‰CS…Æ˙Æ˙, Eڅϱ…‰V……‰∆-™…⁄ x…¥… ∫…« ]ı™……‰∆ ®…‰∆ {…g¯x…‰ ¥……±…‰  EÚ™…… V……x…… Ω˛Ë i……‰ i…÷±…∫…“ EÚ…‰ ∫…§…∫…‰ ®……ËV…∆⁄ ®…… ±…™……‰∆ EÚ… ®…÷Ω˛±±…… ±…M…i……*
UÙ…j…, {…÷∫i…EÚ…‰∆ E‰Ú n˘÷EÚ…x…n˘…Æ˙, |…EÚ…∂…x…  ¥…¶……M… E‰Ú UÙ…‰]ı‰-®……‰]ı‰ {…Æ˙∫……<« ¥…∫…÷v…… EÚ… ∫…∆{……n˘x… ∫……®……x™…i…™……  EÚ∫…“ EÚ…™……«±…™… ™…… |…‰∫… ®…‰∆ §…Ë`ˆEÚÆ˙
+ v…EÚ…Æ˙“, b˜⁄∆b˜ {…‰ b˜±…‰ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…‰ <x… +±…M…∆b˜ ±……‰M……‰∆ x…‰ |…n˘‰∂… ®…‰∆ BEÚ x…Ω˛” EÚÆ˙i…‰ l…‰* =x…EÚ… ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B + v…EÚ…∆∂… ±…‰J…x… ±…I®…“ §……M… E‰Ú
x…™…“ ∫…… Ω˛ i™…EÚ, ∫……∆∫EfiÚ i…EÚ +…ËÆ˙ ¥…ËS…… Æ˙EÚ  °ÚV…… i…Ë™……Æ˙ EÚ“ l…“* ®…EÚ…x… ®…‰∆, V……°ÚÆ˙“ ¥……±…‰ §……Ω˛Æ˙ E‰Ú EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆, i…J…i… {…Æ˙ M……¥… i… EÚ™…‰ E‰Ú ∫…Ω˛…Æ˙‰
<x…E‰Ú {……∫… x… EÚ…‰<« §…n˘Æ˙“  ¥…∂……±…  {…ii…“ l…‰ x… EÚ…‰<« |…¶…… J…‰i…x……* <xΩ˛‰∆  ]ıE‰Ú Ω˛…‰i……* =x…E‰Ú ∫…… Ω˛ i™…EÚ  ®…j……‰∆ E‰Ú P…Æ˙ ¥…∫…÷v…… EÚ“ ∫……®…O…“ E‰Ú ∫…∆{……n˘x… E‰Ú
 EÚ∫…“ ∫…Æ˙EÚ…Æ˙“ +x…÷n˘…x… EÚ… ¶…“ +…∫…Æ˙… x…Ω˛” l……* <x…®…‰∆ ™…‰ ¶…“ Ω˛÷x…Æ˙ +∫l……™…“ EÚ…™……«±…™… Ω˛…‰i…‰* {…∆. Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙ M…÷∞¸ E‰Ú ™…Ω˛…∆ Æ˙…i… ®…‰∆ §…Ë`ˆEÚ V…®…i…“*
x…Ω˛“∆ l……  EÚ {…Ω˛±…‰ +SUÙ“ J……∫…“ Æ˙EÚ®… V…®…… EÚÆ˙ ±……‰  °ÚÆ˙ {… j…EÚ… Ω˛x…÷®……x… ¥…®……« b˜“.Bx…. EÚ…±…‰V… ®…‰∆ +∆O…‰V…“ E‰Ú ±…‰CS…Æ˙ l…‰* ∫…÷§…Ω˛ 7.30 §…V…‰
'±……∆S…' EÚÆ˙…‰* ®…x… ®…‰ +…™…… +…ËÆ˙ ¥…∫…÷v……  x…EÚ…±… n˘“* {… Ω˛±…… +∆EÚ i……‰ ®…Ω˛… ¥…t…±…™… V……i…‰ 10.30 i…EÚ ¥…… {…∫… +… V……i…‰* ®…÷Z…‰ ™……n˘ Ω˛Ë BEÚ  n˘x…
+… M…™……* +§… n˘⁄∫…Æ˙‰ +∆EÚ EÚ“  S…xi…… ∫…÷v…… ¶……¶…“ ™…… x… ∏…“®… i…
∂…÷∞¸ Ω˛÷<«* ∫……M…Æ˙ ®…‰∆ {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú Ω˛x…÷®……x… ¥…®……« ∫…‰ =x…EÚ“ BEÚ
{…÷Æ˙…x…‰  ®…j… Ω˛È EÚ ¥…, {…j…EÚ…Æ˙, ∫…®……V…¥……n˘“  ¥…S……Æ˙v……Æ˙… ∫…‰ V…÷c˜… Ω˛÷+… Ω˛Æ˙ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙, {…c˜…‰ ∫…x… x…‰ §…c‰˜ n˘÷:J… E‰Ú
∫……®…… V…EÚ BC]ı“ ¥…∫]ı, V……M…fi i…
{… j…EÚ…  x…EÚ…±… S…÷E‰Ú Ω˛È, V…Ë∫…“ ±…‰J…x…“
¥…∫…÷v…… EÚ…‰ +{…x…… ®……x…i…… l…… +…ËÆ˙ ¥…∫…÷v…… S…±…‰, ∫……l… EÚΩ˛… l…… - §… Ω˛x… V…“,
¥…®……« V…“ EÚ… §……EÚ“ ∫…§… i……‰
Ω˛È, ¥…Ë∫…“ Ω˛“ ¥……h…“* EÚ…∆O…‰∫…“ x…‰i…… Ω˛È- S…±…i…“ Æ˙Ω˛‰, ™…Ω˛ =∫…EÚ… ®……x……‰ Eڅ˱… l……* `ˆ“EÚ Ω˛Ë {…Æ˙ =x…EÚ“ EÚΩ˛“
UÙ…‰]ı‰ §…c‰˜ ∫…¶…“ =x…EÚ…‰ ®……x…i…‰ Ω˛È* x……ËEÚÆ˙“ +…ËÆ˙ ±…M… V……i…“* V…§…
n˘⁄∫…Æ˙‰ +∆EÚ E‰Ú  ±…B °Ú…<x…‰∆∫… EÚΩ˛…∆ ∫…‰ +…™…‰ i……‰ §…∫… ®…‰∆ §…Ë`ˆ‰ +…ËÆ˙ {…Æ˙∫……<« i…EÚ +x™… EÚ…™……«±…™……‰∆ ™……  ¥…t…±…™……‰∆ ®…‰∆ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ P…Æ˙ ∫…‰  x…EÚ±…i…‰ i…§…
V…“ ∫……M…Æ˙ +… M…™…‰*  ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙ V…“ E‰Ú ™…Ω˛…∆ `ˆΩ˛Æ˙‰*  ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙ V…“ EÚ…‰ i…EÚ ¥…®……« V…“ +{…x…… EÚ…®…  x…§…]ı… EÚÆ˙ P…Æ˙ ¥…… {…∫… +… V……i…‰* {…Æ˙∫……<« V…“
∫……l…  ±…™……, ¥…∫…÷v…… EÚ… {… Ω˛±…… +∆EÚ §…M…±… ®…‰∆ n˘§……™…… +…ËÆ˙ ∫……M…Æ˙ E‰Ú ¶……‰V…x… EÚÆ˙E‰Ú P…Æ˙ ∫…‰  x…EÚ±…i…‰ i……‰ {… Ω˛±…… {…c˜…¥… Ω˛x…÷®……x… EÚ… P…Æ˙ Ω˛…‰i……*
=t…‰M…{… i…™……‰∆, ¥™……{…… Æ˙™……‰∆ E‰Ú ™…Ω…∆ S…∆n˘… ±…‰x…‰ {…Ω˛÷∆S… M…™…‰* V…Ω˛…∆ ¶…“ M…™…‰- BEÚ…v… P…∆]ı… Ω˛x…÷®……x… E‰Ú ™…Ω˛…∆  §…i……x…‰ E‰Ú §……n˘ ¥…‰ +…M…‰ §…g¯i…‰* =∫… BEÚ…v… P…∆]ı‰
S…∆n˘…  ®…±……, ±……‰M… ¥…∫…÷v…… E‰Ú O……Ω˛EÚ §…x…‰* |…n˘‰∂… +…ËÆ˙ |…n˘‰∂… E‰Ú §……Ω˛Æ˙ ®…‰∆ +∆O…‰V…“ EÚ“  EÚ∫…“ EÚΩ˛…x…“ EÚ…  Ω˛xn˘“ +x…÷¥……n˘ °Ú…<x…±……<V… Ω˛…‰i……, +M…±…‰
EÚ… ¶…“, ∫…®……V…¥……n˘“  ¥…S……Æ˙v……Æ˙… ∫…‰ V…÷c˜ … Ω˛÷+… Ω˛Æ˙ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙, ¥…∫…÷v…… ®……Ω˛ EÚ“ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B Ω˛x…÷®……x… EÚ…‰ C™……  ±…J…x…… Ω˛Ë, <∫…EÚ“ S…S……« Ω˛…‰i…“*
EÚ…‰ +{…x…… ®……x…i…… l…… +…ËÆ˙ ¥…∫…÷v…… S…±…‰, S…±…i…“ Æ˙Ω˛‰, ™…Ω˛ =∫…EÚ… ®……x……‰ x……M…Æ˙…V…x… +∆O…‰V…“ E‰Ú |……‰°‰Ú∫…Æ˙ l…‰* ®…Ω˛…EÚ…‰Ë∂…±… ®…Ω˛… ¥…t…±…™… ®…‰∆, +®…Æ˙…¥…i…“
Eڅ˱… l……* ∫……®…O…“ +… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë, ±…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* |…⁄°Ú n˘‰J…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, ∫…‰ ∫l……x……∆i… Æ˙i… Ω˛…‰EÚÆ˙ V…§…±…{…÷Æ˙ +…™…‰ l…‰* |…®……‰n˘ ¥…®……« E‰Ú  ®…j…* ∂…‰C∫… {…™…Æ˙
®…÷p˘EÚ ∫…‰  Z…EÚ- Z…EÚ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* +∆i…i…:  Æ˙C∂…‰ ®…‰∆ ¥…∫…÷v…… EÚ… M…]¬ı`ˆÆ˙ {…Æ˙  ±…J…‰ M…™…‰ =x…E‰Ú ∂……‰v…-{…j…  ¥…n˘‰∂…“ {… j…EÚ…+…‰∆ ®…‰∆ |…EÚ… ∂…i… Ω˛…‰i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ l…‰*
±……n˘‰ Ω˛÷B {…Æ˙∫……<« =xΩ˛‰∆ +{…x…‰ P…Æ˙ ±…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È,  b˜∫{…ËS… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* ®…Ë∆x…‰ x…‰‰ {…™…Æ˙ ]ı…=x… E‰Ú ®…÷J™… ®……M…« {…Æ˙ ®…Æ˙¥……Ω˛… E‰Ú §…∆M…±…‰ ®…‰∆ {…“UÙ‰ EÚ“ i…Æ˙°Ú Æ˙Ω˛i…‰*
=xΩ² ¥…∫…÷v…… E‰Ú M…]¬ı`ˆÆ˙ ±……n˘‰ Ω˛÷B  Æ˙C∂…‰ {…Æ˙ §…Ë`ˆ‰ Ω˛÷B n˘‰J…… Ω˛Ë -  ¥…∂¥… §…‰Ω˛n˘ +v…“Æ˙, +∆O…‰V…“ ∫…… Ω˛i™… EÚ“ x…¥™…i…®… V…x…EÚ… Æ˙™……‰∆ ∫…‰ ±…Ë∫…* |…®……‰n˘ E‰Ú
GARBHANAL

 ¥…V…™…“ ®…÷p˘… ®…‰∆* P…Æ˙ ®…‰∆ V…M…Ω˛ EÚ®… {…c˜“ i……‰ M…]¬ı`ˆÆ˙ ®…‰Æ˙‰ ™…Ω˛…∆ b˜…±…  ®…j… l…‰* <∫… ±…B {…Æ˙∫……<« V…“ ∫…‰ |…M……g¯i…… Ω˛…‰i…‰ n˘‰Æ˙ x…Ω˛” ±…M…“* |…®……‰n˘ =x…∫…‰
 n˘™…‰* ™… n˘ {…Æ˙∫……<« V…“ ®…‰∆ <i…x…“ ±…M…x… x… Ω˛…‰i…“, <i…x…“ ∫…∆M…`ˆx… ∂… HÚ V…Æ˙…-∫…“ {…“UÙ‰ EÚ“ M…±…“ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ l…‰, {…∆. ¶…¥……x…“ |…∫……n˘  i…¥……Æ˙“ E‰Ú §…∆M…±…‰ ∫…‰
x… Ω˛…‰i…“, <i…x…… +…i®… ¥…∂¥……∫… x… Ω˛…‰i……,  ®…j……‰∆ EÚ“ B‰∫…“ ∫…{…Æ˙ ®…Ëx…… x… l……‰c˜… {… Ω˛±…‰* ™…Ω˛…∆ §…Ë`ˆ EÚÆ˙ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B ¶…‰V…“ M…™…“ BEÚ ∫…… Ω˛ i™…EÚ EÚ“
Ω˛…‰i…“ i……‰ ¥…∫…÷v…… ¥…∫…÷v…… x… Ω˛…‰i…“* ¥…∫…÷v…… {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ“ ®…ËMx…®… +…‰{…∫… b˜…™…Æ˙“ {…g¯“ V……i…“* ®…÷ HÚ§……‰v… V…“ +{…x…“ b˜…™…Æ˙“ Ω˛Æ˙ ®……Ω˛ ¶…‰V…i…‰, BEÚ {……∫…«±…
l…“* {…Æ˙∫……<« EÚ…‰ EÚ“ i…« ¥™…∆M™… ±…‰J…x… ∫…‰  ®…±…“, {…Æ˙ |… i…π`ˆ… ¥…∫…÷v…… ∫…‰* E‰Ú ∞¸{… ®…Â* §…c‰˜-§…c‰˜ +I…Æ˙…‰∆ EÚ“  ±…J……¥…]ı* V…Ω˛…ƒ-V…Ω˛…ƒ  ±…J……¥…]ı ∫…®…Z… ®…‰∆
¥…∫…÷v…… E‰Ú ∫…∆{……n˘x… E‰Ú  ±…B {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ ¥…Ω˛“ {…r˘ i… +{…x……™…“ x…Ω˛” +…i…“, |…®……‰n˘  M…Æ˙Ω˛ J……‰±…i…‰* ®…÷ HÚ§……‰v… +…ËÆ˙ ∏…“EÚ…∆i… V…§…±…{…÷Æ˙ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙
 V…∫…E‰Ú ¥…‰ |…Ω˛Æ˙“ E‰Ú  n˘x……‰∆ ®…‰∆ +¶™…∫i… Ω˛…‰ S…÷E‰Ú l…‰* ¥……∫i…¥… ®…‰∆ ™…Ω˛ ∂…˱…“ Æ˙Ω˛i…‰ l…‰ +i…: |…®……‰n˘ {…Æ˙ {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú §……n˘ ¥…∫…÷v…… E‰Ú ∫…∆{……n˘x… EÚ… ∫…§…∫…‰
x…<« x…Ω˛” l…“* i…÷±…∫…“n˘…∫… x…‰ §……Æ˙…h…∫…“ ®…‰∆ Æ˙…®… ±…“±…… E‰Ú ®…∆S…x… E‰Ú  ±…B + v…EÚ ¶……Æ˙ Æ˙Ω˛i……*  °ÚÆ˙ +V…™… S……ËΩ˛…x… EÚ“ {…÷∫i…EÚ…‰∆ EÚ… |… i…π`ˆ…x…  V…Y……∫……
™……n¢
18

¥…Æ˙x…… ¥…Ω˛ S…i…÷¥…Ên˘“ V…“ EÚ…  ±…J…… Ω˛÷+… x…Ω˛” Ω˛Ë*' S…i…÷¥…Ên˘“ V…“ §…c‰˜
∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙ l…‰ - {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú  ±…J…x…‰ EÚ… =xΩ˛…‰∆x…‰ §…÷Æ˙… x…Ω˛” ®……x……*
∏…“ x…®…«n˘… |…∫……n˘ J…Æ˙‰ {…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú  ®…j… l…‰ +…ËÆ˙ ¥…∫…÷v…… E‰Ú EÚÆ˙®…
l……- x…™…“ ∫…‰ x…™…“ {…÷∫i…EÚ…‰∆ EÚ… |… i…π`ˆ…x…* ∂…‰π… x……Æ˙…™…h… Æ˙…™… EÚ… ™…⁄ x…¥…∫…«±… °ÚÆ˙®……* V…§… ¶…“ {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ…‰ {…Ë∫……‰∆ EÚ“ V…∞¸Æ˙i… Ω˛…‰i…“, J…Æ˙‰ V…“ EÚ…
§…÷EÚ  b˜{……‰ l……‰c˜… +…M…‰ M…∆V…“{…÷Æ˙… ®…‰∆ l……, ∏…“§……±… {……hb˜‰™… ™…Ω˛…∆ §…Ë`ˆ‰  ®…±…i…‰* {…∆. {…∫…« =x…E‰Ú  ±…B J…÷±…… Ω˛“ Æ˙Ω˛i……* {…Æ˙ ∫…… Ω˛ i™…EÚ §…‰<«®……x…“ E‰Ú  ±…B ¥…‰
Æ˙…®…‰∂¥…Æ˙ M…÷∞¸ ™…… {…∆. ¶…¥……x…“  i…¥……Æ˙“ E‰Ú ™…Ω˛…∆ ∫……∆v™… ®…∆b˜±…“ V…®…i…“* +…i…‰  EÚ∫…“ EÚ…‰ §…J∂…x…‰ EÚ…‰ i…Ë™……Æ˙ x…Ω˛” l…‰* '§…‰-{…f¯“ ∫…®…“I……' ®…‰∆ Ω˛“ =xΩ˛…‰∆x…‰
V……i…‰ ®…‰Æ˙‰ ™…Ω˛…∆ Ø˚EÚ EÚÆ˙ ™…… J…c‰˜-J…c‰˜  EÚ∫…“ x…™…“ {…÷∫i…EÚ ™…… {… j…EÚ… E‰Ú i……V…‰  ±…J…… - '+¶…“ Ω˛…±… Ω˛“ ®…‰∆ ®…Ω˛…EÚ…Ë∂…±… E‰Ú ∫…… Ω˛i™… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙…‰∆
+∆EÚ {…Æ˙  ]ı{{…h…“  ±…J…x…‰ EÚ“ §……i… Ω˛…‰i…“* ®……‰§……<±… EÚ…‰]ı« EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ®……‰§……<±… {…Æ˙ BEÚ ±…‰J… UÙ{…… Ω˛Ë*  ¥…∂…‰π…EÚÆ˙ ®…Ω˛…EÚ…Ë∂…±… E‰Ú ±……‰M… i…l……
∫…∆{……n˘x…* V…§…±…{…÷Æ˙ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…‰  ®…j……‰∆ ∫…‰ ¥…∫…÷v…… EÚ“ ∫……®…O…“ E‰Ú  ±…B ∫…… Ω˛ i™…EÚ <∫… ±…‰J… EÚ…‰ {…g¯EÚÆ˙ V……x…ÂM…‰,  °ÚÆ˙ S… EÚi… Ω˛…‰∆M…‰  EÚ ™…Ω˛…∆
 x…Æ˙∆i…Æ˙ {…j… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ Ω˛…‰i…… Æ˙Ω˛i……, i…M……n˘‰  EÚ™…‰ V……i…‰* ™…Ω˛ {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ… Ω˛“ x…®…«n˘… |…∫……n˘ J…Æ˙‰ E‰Ú §……n˘ EÚ ¥… - ±…‰J…EÚ {…Ën˘… Ω˛“ x…Ω˛” Ω˛÷B*'
EÚ®……±… l……  EÚ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B =xΩ˛…‰∆x…‰  Æ˙±…‰ {…j… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ EÚ“ BEÚ {…r˘ i… ¥…∫…÷v…… EÚ“ ∫……l…«EÚi……, ∫…°Ú±…i…… +…ËÆ˙ ±……‰EÚ O……º™…˛i…… EÚ… ∏…‰™… {…Æ˙∫……<«
<«V……n˘ EÚ“* {…Æ˙∫……<« V…“ {…j…  ±…J…i…‰ i……‰ =x…E‰Ú i…®……®…-i…®……®…  ®…j… ¥…∫…÷v…… E‰Ú V…“ x…‰ +E‰Ú±…‰ ∫¥…™…∆ ±…‰x…‰ EÚ… ={…GÚ®… x…Ω˛”  EÚ™……* ∫¥…™…∆ ∫…‰ {… Ω˛±…‰
 ±…B Æ˙S…x……B∆ ¶…‰V… n˘‰i…‰* V…§… BEÚ §……Æ˙  ±…J…x…‰ {…Æ˙  ®…j…M…h… Æ˙S…x……B∆ x…Ω˛” °⁄Ú±…®……±…… E‰Ú  ±…B M…÷∞¸ V…“ EÚ…‰ +…M…‰ EÚÆ˙i…‰ - 'M…÷∞¸ V…“ EÚ… §…Ω˛÷i…
¶…‰V…i…‰ i……‰ ™……Æ˙…‰∆ E‰Ú ™……Æ˙…‰∆ EÚ“ ®…n˘n˘ ±…“ ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« ∫…… Ω˛ i™…EÚ
V……i…“* ¥…ËS…… Æ˙EÚi…… E‰Ú ®……®…±…‰ ®…‰∆, Æ˙S…x……∂…“±…i…… E‰Ú EÚ…™…« ¥…∫…÷v…… ®…… ∫…EÚ
¥…∫…÷v…… UÙ{…i…“ x…Ω˛”, {…g¯“ ¶…“ V……i…“ l…“* ®……®…±…‰ ®…‰∆ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ EÚ…‰<« n˘…‰∫i…n˘…Æ˙“ x…Ω˛” {… j…EÚ… EÚ… {……‰Ëx…‰ i…“x… ¥…π…«
=∫…®…‰∆ |…EÚ… ∂…i… Æ˙S…x……+…‰∆ EÚ… n˘⁄Æ˙-n˘⁄Æ˙
i…EÚ x……‰ ]ı∫…  ±…™…… V……i…… l……* ∫…¶…“
S…±…i…“ l…“* +SUÙ‰ ∫…‰ +SUÙ‰, ∏…r˘‰™… ∫…‰ ∏…r˘‰™… i…EÚ |…EÚ…∂…x… l……*' +…ËÆ˙
1956 ∫…‰ 1958 i…EÚ
{…“ g¯™……‰∆ E‰Ú {……`ˆEÚ…‰∆ u˘…Æ˙… Ω˛Æ˙  ¥…S……Æ˙v……Æ˙…  ®…j… ∫…‰ EÚ…‰<«  ±…Ω˛…V… x…Ω˛“ §…Æ˙i…… V……i…… l……* Ω˛®…x…‰ V…§…±…{…÷Æ˙ ∫…‰ ¥…∫…÷v……
E‰Ú ∫…… Ω˛i™…EÚ…Æ˙…‰∆ u˘…Æ˙…*  x…EÚ…±…“* <∫…®…‰∆ ®…÷ HÚ§……‰v… +…ËÆ˙ ∏…“EÚ…∆i… n˘…‰x……‰∆ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ ∫……l… l…‰*
¥…∫…÷v…… ®…‰∆ V……‰ EÚ ¥…i……B∆ UÙ{…i…“ l…” - ∫…¥…… b˜‰f¯ ]ı…∆M… EÚ“ Ω˛…‰x…… =x…EÚ“ {… Ω˛S……x… ¥…∫…÷v…… <xΩ˛” EÚ“ {… j…EÚ… l…“*' ¥…∫…÷v…… EÚ… ∫]ı…Æ˙ °Ú“S…Æ˙ 'BEÚ
x…Ω˛” l…“* =x…EÚ“ {… Ω˛S……x… l…“ +…v…÷ x…EÚ ¶……¥… §……‰v… EÚ…‰ x…™…‰ g∆¯M… ∫…‰ ¥™…HÚ ∫…… Ω˛ i™…EÚ EÚ“ b˜…™…Æ˙“' l…“* {… Ω˛±…“ §……Æ˙  Ω˛xn˘“ E‰Ú  EÚ∫…“ EÚ ¥… +…ËÆ˙
EÚÆ˙x……, UÙ∆n˘ Ω˛…‰ S……Ω˛‰ ¥…‰-UÙ∆n˘ Ω˛…‰* ®…÷ HÚ§……‰v…, ∏…“EÚ…∆i… ¥…®……«, Æ˙…®… ¥…±……∫… ∂…®……«,  ¥…S……Æ˙EÚ x…‰ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú Æ˙S…x…… EÚ®…« {…Æ˙ +…ËÆ˙ EÚ…¥™… ∂……∫j… E‰Ú I…‰j… ®…‰∆
|…®……‰n˘ ¥…®……«, +∂……‰EÚ ¥……V…{…‰™…“, +…Mx…‰™…, EÚ…xi……, ∏…“§……±… {……hb˜‰™…,  x…i……∆i… ®……‰Ë ±…EÚ =n˘¬¶……¥…x……B∆ <∫… b˜…™…Æ˙“ ®…‰∆ EÚ“ l…“* 'EÚ±…… EÚ… i…“∫…Æ˙…
 ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙ ∏…“¥……∫i…¥…, ¶…¥……x…“ |…∫……n˘  ®…∏… UÙ∆n˘ +…ËÆ˙ ¥…‰ UÙ∆n˘  ±…J… Æ˙Ω˛‰ l…‰ I…h…' i……‰ ®…÷ HÚ§……‰v… EÚ“ J……∫… +{…x…“ S…“V… l…“* 'BEÚ ∫…… Ω˛ i™…EÚ EÚ“
+…ËÆ˙ ¥…‰ ∫…§… ¥…∫…÷v…… E‰Ú EÚ ¥… =x… +x™… EÚ ¥…™……‰∆ EÚ…‰ ¶…“ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ EÚ ¥…i……B∆ b˜…™…Æ˙“' {…Æ˙ {……`ˆEÚ…‰∆ EÚ“ |… GÚ™……+…‰∆ E‰Ú |… i… ®…÷ HÚ§……‰v… §…Ω˛÷i… ∫…V…M… l…‰*
¶…‰V…x…‰ E‰Ú  ±…B |…‰ Æ˙i… EÚÆ˙i…‰ l…‰ V……‰ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B  x…i……xi… x…™…‰ l…‰* <∫… b˜…™…Æ˙“ EÚ…‰ ¥…∫…÷v…… E‰Ú  ±…B v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ  ±…J…¥……  ±…™…‰ V……x…‰ E‰Ú
¥…ËS…… Æ˙EÚi…… E‰Ú ®……®…±…‰ ®…‰∆, Æ˙S…x……∂…“±…i…… E‰Ú ®……®…±…‰ ®…‰∆ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ EÚ…‰<« {…“UÙ‰ |…®…÷J… EÚ…Æ˙h… l…… - ®…÷ HÚ§……‰v… E‰Ú Ω˛“ ∂…§n˘…‰∆ ®…‰∆ - '{…Æ˙∫……<« V…“ E‰Ú
n˘…‰∫i…n˘…Æ˙“ x…Ω˛” S…±…i…“ l…“* +SUÙ‰ ∫…‰ +SUÙ‰, ∏…r˘‰™… ∫…‰ ∏…r˘‰™…  ®…j… ∫…‰ EÚ…‰<« {…j… ∞¸{…“  {…∫i……‰Ë±…'* BEÚ ∫…… Ω˛ i™…EÚ EÚ“ b˜…™…Æ˙“ E‰Ú +±……¥…… ¥…∫…÷v……
 ±…Ω˛…V… x…Ω˛“ §…Æ˙i…… V……i…… l……* EÚ…‰<« +…n˘Æ˙h…“™… Ω˛…‰ ™…… °Ú…n˘Æ˙h…“™…, ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ EÚ…  x…™… ®…i… ∫i…∆¶… l…… ∏…“EÚ…∆i…  ±… J…i… 'EÚ±…®… EÚ“  n˘∂……' V……‰ ¥…‰ ∫…®…÷p˘
i…¶…“ UÙ{…‰M…… V…§… =∫…EÚ“ Æ˙S…x…… =iEfiÚπ]ı Ω˛…‰*  EÚ∫…“ ¶…“ |…EÚ…Æ˙ EÚ“  M… ®…EÚÆ˙“, M…÷{i… E‰Ú x……®… ∫…‰  ±…J…i…‰ +…ËÆ˙  V…∫…®…‰∆ ®…Ω˛“x…‰ ¶…Æ˙ UÙ{…“  ¥… ¶…z… {…j…

GARBHANAL
 EÚ∫…“ ¶…“ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú ®…Ëx… Æ˙V®… EÚ“ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ J…§…Æ˙ ±…“ V……i…“* ∫…§… S…±…i…… Ω˛Ë, {… j…EÚ…+…‰∆ EÚ“ Æ˙S…x……+…‰∆ EÚ… +…EÚ±…x… Ω˛…‰i……* ∏…“EÚ…∆i… EÚ“ §…Ω˛÷i… ∫…“
C™…… °ÚE«Ú {…c˜i…… Ω˛Ë E‰Ú {…Æ˙∫……<« V…“ ∫…Ji…  J…±……°Ú l…‰* ®……J…x… ±……±… S…i…÷¥…Ên˘“ EÚ ¥…i……B∆ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ UÙ{…“ {…Æ˙ V…§… =xΩ˛…‰∆x…‰ ¥…‰ EÚ ¥…i……B∆  ±…J…“ V……‰ '®……™……
=∫… ∫…®…™… i…EÚ n˘…n˘… §…V…x…‰ ±…M…‰ l…‰* E‰Ú¥…±… +…n˘Æ˙h…“™… Ω˛“ x…Ω˛”, =x…EÚ… n˘{…«h…' ®…‰∆ ∫…∆EÚ ±…i… Ω˛È i……‰ ®…÷ HÚ§……‰v… S……Ë∆E‰Ú - Ω˛ËÆ˙…x… Ω˛÷B* BEÚ {…j… ®…‰∆
Ø˚i…§…… °Ú…n˘Æ˙h…“™… Ω˛…‰ M…™…… l……* {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ =x…E‰Ú ¶…“ M…t {…Æ˙ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆ =xΩ˛…‰∆x…‰  ±…J…… - '®…‰Æ˙‰ UÙk…“∫…M…g¯ E‰Ú <∫… {™……Æ˙‰ EÚ ¥… EÚ…‰ C™…… Ω˛…‰ M…™……
BEÚ  ]ı{{…h…“ `ˆ…‰∆EÚ n˘“, §……¥…V…⁄n˘ <∫…E‰Ú  EÚ ®……J…x… ±……±… V…“ E‰Ú  ±…B {…Æ˙∫……<« Ω˛Ë?'
V…“ E‰Ú ®…x… ®…‰∆ +∫……v……Æ˙h… ∏…r˘…, |…∂…∆∫…… B¥…∆ +…i®…“™…i…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* {…Æ˙∫……<« V…“ {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰  ±…J…… Ω˛Ë  EÚ  EÚ∫…“ {… j…EÚ… EÚ… ∫…∆™…÷HÚ…∆EÚ  x…EÚ±…… i……‰
x…‰ ¥…∫…÷v…… ®…‰∆  ±…J…… - '+M…Æ˙ ®……J…x… ±……±… S…i…÷¥…Ên˘“ EÚ… M…t Ω˛Ë i……‰ n˘…‰ {…ËÆ˙…O……°Ú ∫…®…Z……‰ ¥…Ω˛ §…∆n˘ Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚM……Æ˙ {…Æ˙ Ω˛Ë* ¥…∫…÷v…… ∂…÷∞¸ ®…‰∆ S…∆n˘…, O……Ω˛EÚ
®…‰∆ {…“ g¯™……∆, <«®……x…, §… ±…{…∆l…“, ®…x…÷Ω˛…Æ˙, i…Ø˚h……<«, ±…÷x……<« +… V……x…… S…… Ω˛B* +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ  ¥…Y……{…x……‰∆ E‰Ú ¶…Æ˙…‰∫…‰  x…EÚ±…i…“ l…“* +∆ i…®…  n˘x……‰∆ ®…‰∆ ¥…∫…÷v……
™……n¢
19

=v……Æ˙“ E‰Ú EÚ…M…V…, =v……Æ˙“ E‰Ú ®…÷p˘h… {…Æ˙  EÚ∫…“ i…Æ˙Ω˛  V…xn˘… Æ˙Ω˛“*
{…Æ˙∫……<« V…“ ∂…÷¶…  S…xi…EÚ |…‰∫… ∫…‰ ¥…∫…÷v…… EÚ… +∆EÚ =`ˆ…x…‰ M…™…‰* V…‰§… ®…‰∆
{…Ë∫…‰ x…Ω˛”∆ l…‰, §…ÈEÚ ®…‰∆ §…˱…‰∆∫… x…Ω˛” l……* ™……Æ˙-n˘…‰∫i……‰∆ ∫…‰  V…i…x…… =v……Æ˙ {… j…EÚ… x…Ω˛” S…±… ∫…EÚi…“* EÚΩ˛…x…“ EÚ“ +…ËÆ˙  °Ú±®…“ {… j…EÚ…B∆ +{…¥……n˘ Ω˛È*
∫…∆¶…¥… l……,  ±…™…… V…… S…÷EÚ… l……* |…‰∫… E‰Ú ®…… ±…EÚ §……§…⁄ §……±…®…÷E÷Ú∆n˘ M…÷{i…… P……‰Æ˙ ∫…∆EÚ]ı E‰Ú §…“S… Ω˛®… ¶…“ n˘…‰ ∫……±… ¥…∫…÷v……  x…EÚ…±… ±…‰ M…™…‰* E÷ÚUÙ ±……‰M… Ω˛È V……‰
§……‰±…‰ - ¥…∫…÷v…… EÚ… +∆EÚ UÙ{… E‰Ú i…Ë™……Æ˙ Ω˛Ë* ™…‰ {…ËE‰Ú]ı Æ˙J…‰ Ω˛È -  {…UÙ±…‰ n˘®… §……∆v…‰ Æ˙Ω˛‰∆* +|…˱… (58) ®…‰∆ §…∆n˘ Ω˛…‰x…‰ EÚ“  ∫l… i… +… Ω˛“ M…™…“ l…“* Ω˛®…x…‰
+∆EÚ EÚ“ UÙ{……<« EÚ… {…Ë∫…… n˘…‰ +…ËÆ˙ ™…Ω˛ +∆EÚ ±…‰ V……+…‰* ™…Ω˛…∆ +…ËÆ˙ +x™…j…  §…J…Æ˙‰ Ω˛÷B  ®…j……‰∆ EÚ…‰ "M…∆M……V…±…' ®…÷∆Ω˛ ®…‰∆ b˜…±…x…‰ EÚ“ ∫…⁄S…x……
{…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ EÚΩ˛… - §……§…⁄ V…“, {…Ë∫…… i……‰ +¶…“ Ω˛®……Æ˙‰ {……∫… x…Ω˛” Ω˛Ë* n˘“ {…Æ˙ =x…®…‰∆ ∫…‰ +x…‰EÚ x…‰ <∫…E‰Ú §…n˘±…‰ "®…fii™…÷V…™…' EÚ“ {…÷ c™…… n˘“*'
i……‰ Ω˛®… ™…Ω˛ +∆EÚ ¶…“ x…Ω˛“ n˘‰∆M…‰* ®…fii™…÷∆V…™… EÚ“ {…÷ b˜™…… x…‰ EÚ…®…  EÚ™…… {…Æ˙ V™……n˘… n˘‰Æ˙ x…Ω˛“∆* ®…<« 1958 EÚ…
™…Ω˛ +∆EÚ x…Ω˛” n¢M…‰ i……‰ Ω˛®… +…{…EÚ…  {…UÙ±…‰ +∆EÚ EÚ…  §…±… ¶…“ x…Ω˛”∆ n˘‰ +∆EÚ +…ËÆ˙ |…‰∫… ®…‰∆ M…™……* {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ ∫……Æ˙‰ {……`ˆEÚ…‰∆ +…ËÆ˙ ±…‰J…EÚ…‰∆ ∫…‰ |……l…«x……
∫…EÂÚM…‰* EÚ“  EÚ ¥…‰ O……Ω˛EÚ §…x…EÚÆ˙-§…x…¥…… EÚÆ˙,  ¥…Y……{…x… n˘‰EÚÆ˙- n˘±…¥…… EÚÆ˙ i…l…… +x™…
™…‰ C™…… §……i… Ω˛÷<«? EÚ… Ω˛®……Æ˙… {…Ë∫…… J…… V……+…‰M…‰? |…EÚ…Æ˙ ∫…‰ +… l…«EÚ ∫…Ω˛…™…i…… ∫…÷±…¶… EÚÆ˙E‰Ú-EÚÆ˙¥…… EÚÆ˙ E‰Ú |…EÚ…∂…x… ®…‰∆ ™……‰M… n˘‰∆*
x…Ω˛”, ®…‰Æ˙… ®…i…±…§… Ω˛Ë, ™…Ω˛ +∆EÚ Ω˛®…  ¥…Y……{…x…n˘…i……+…‰∆ EÚ…‰ n¢M…‰ +…ËÆ˙ ®…Èx…‰ §…S…{…x… ®…‰∆ BEÚ  S… c˜™…… n˘‰J…“ l…“*  ]ı]ıΩ˛Æ˙“* ∫…∆∫EfiÚi… EÚ“  ]ı ^ı ¶…* Æ˙…i…
=x…∫…‰ {…Ë∫…… ±…ÂM…‰* EÚ…‰ ™…Ω˛  S… c˜™…… +{…x…‰ {…ËÆ˙
>{…Æ˙ EÚ“ +…‰Æ˙ EÚÆ˙E‰Ú ∫……‰i…“
Ω˛®… x…Ω˛” n˘‰∆ i……‰? ®…÷ HÚ§……‰v… x…‰  ±…J…… Ω˛Ë  EÚ "Ω˛®… ±……‰M… §…c‰˜ x…Ω˛” Ω˛È, Ω˛Ë* ±……‰EÚ ®…‰∆ ™…Ω˛ ®……x™…i…… Ω˛Ë
i……‰ Ω˛®……Æ˙“ {… j…EÚ… §…∆n˘ Ω˛…‰ V……™…‰M…“
+…ËÆ˙ +…{…E‰Ú {…Ë∫…‰ b˜⁄§… V……™…‰M…‰∆* Ω˛…∆ <«®……x…n˘…Æ˙ V…∞¸Æ˙ Ω˛È*' +{…x…“ ¥…ËS…… Æ˙EÚ  x…π`ˆ… EÚ“  EÚ  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ EÚ…‰ +…EÚ…∂… E‰Ú
 M…Æ˙x…‰ EÚ… §…c˜… b˜Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë*
i…÷®… +V…§… +…n˘®…“ Ω˛…‰* Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“ n˘…∆¥…
∫…‰ Ω˛®…EÚ…‰ Ω˛“  S…i… EÚÆ˙i…‰ Ω˛…‰*'
{……Æ˙n˘∂…“« <«®……x…n˘…Æ˙“ x…‰ {…Æ˙∫……<« EÚ…‰ §…c˜… §…x……  n˘™……*  n˘x… EÚ…‰ +…EÚ…∂… ]ı⁄]ıEÚÆ˙
v…Æ˙i…“ {…Æ˙  M…Æ˙x…‰ ±…M…‰M…… i……‰
¥…∫…÷v…… E‰Ú +∆ i…®…  n˘x…* {…Æ˙∫……<«  ±…J…i…‰ Ω˛È- ¥…∫…÷v…… EÚ“ +… l…«EÚ Ω˛…±…i… §…Ω˛÷i… ∫…‰ ±……‰M… v…Æ˙i…“ EÚ…‰ §…S……x…‰ ¥……±…‰, +…EÚ…∂… EÚ…‰ l……®…x…‰ ¥……±…‰ n˘…Ëc‰˜ +…™…‰∆M…‰
±…M……i……Æ˙  M…Æ˙i…“ M…™…“* Ω˛®…x…‰ =∫…‰ §…∆n˘ EÚÆ˙x…‰ EÚ… i…™… EÚÆ˙  ±…™……* {…Æ˙ Æ˙…i… ¥…‰ +∆v…‰Æ˙‰ ®…‰∆ V…§… ∫…§… ∫……‰ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, +…EÚ…∂… ]ı⁄]ı V……™…‰ i……‰ v…Æ˙i…“ EÚ…‰
 {…UÙ±…‰ +∆EÚ EÚ“ UÙ{……<« EÚ…  §…±… S…÷EÚ…x…‰ §……§…⁄ V…“ E‰Ú {……∫… {…Ω˛÷∆S…… EÚ…Ëx… §…S……™…‰M……?  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ ™…Ω˛ ∫……‰S… EÚÆ˙ §…c˜“  S…∆ i…i… Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë* x…xΩ˛“-∫…“
(§……§…⁄V…“ ™……x…“ ∂…÷¶…  S…xi…EÚ |…‰∫… E‰Ú ∫¥……®…“ - §……±…®…÷E÷Ú∆n˘ M…÷{i…)* §……§…⁄ V……x…, Æ˙…i… E‰Ú +∆v…‰Æ˙‰ ®…‰∆ ¥…∫…÷v…… EÚ“ Æ˙I…… E‰Ú  ±…B ]ı…∆M… >{…Æ˙ EÚÆ˙ ∫……‰i…“ Ω˛Ë*
V…“ §……‰±…‰ -"<∫… ®…Ω˛“x…‰ i……‰ i…÷®… i…c˜…EÚ-°Úc˜…EÚ ±…‰ +…™…‰* +M…±…‰ +∆EÚ {…Æ˙∫……<« V…“ ¶…“  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ Ω˛“ l…‰* V…§… S……Æ˙…‰∆ +…‰Æ˙ +∆v…EÚ…Æ˙ ¥™……{i… Ω˛…‰, ∫……Æ˙‰
EÚ… ®…Ë]ıÆ˙ EÚΩ˛…ƒ Ω˛Ë? ®…Èx…‰ EÚΩ˛…- "§……§…⁄ V…“ +§… +M…±…… +∆EÚ x…Ω˛” ®…⁄±™… BEÚ-BEÚ EÚÆ˙ v…Æ˙…∂……™…“ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰∆, {…fil¥…“ EÚ…‰ §…S……x…‰ ¥……±…… EÚ…‰<« x…
 x…EÚ±…‰M……* Ω˛®… Ω˛…Æ˙ M…™…‰* {…Ë∫…‰ EÚ… <∆i…V……®… +§… x…Ω˛“ Ω˛…‰i……* {……Ëx…‰ i…“x…  n˘J…i…… Ω˛…‰ i…§… {…Æ˙∫……<« V…“ x…‰ ¥…∫…÷v……  x…EÚ…±…“ "V……‰ P…Æ˙ V…∫…Æ˙‰ +…{…x…… S…±……‰
∫……±… §…Ω˛÷i… Ω˛…‰ M…™…‰* +§… Ω˛®… ¥…∫…÷v…… §…∆n˘ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È*' Ω˛®……Æ˙‰ ∫……l…' EÚ… =n¬˘P……‰π… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B, ±…∆M……‰]ı“ ®…‰∆ °Ú…M… J…‰±…i…‰ Ω˛÷B, ™……Æ˙…‰∆,  ®…j……‰∆
UÙ…‰]ı‰ +…n˘®…“ EÚ…‰ §…c˜… §…x……x…‰ EÚ“ EÚ±…… {…Æ˙∫……<« V…“ EÚ…‰ +…i…“ Ω˛Ë* §……§…⁄ +…i®…“™……‰∆, +SUÙ‰ EÚ…®… ®…‰∆  ¥…∂¥……∫… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú ¶…Æ˙…‰∫…‰* {…i…… x…Ω˛”  ]ı]ıΩ˛Æ˙“
§……±…®…÷EÚ∆÷n˘ M…÷{i… EÚ…‰ +…n˘®…EÚn˘ §…x……i…‰ Ω˛÷B {…Æ˙∫……<« V…“  ±…J…i…‰ Ω˛È -'¥…‰  M…Æ˙x…‰ ¥……±…‰ +…∫…®……x… EÚ…‰ l……®… {……i…“ Ω˛Ë ™…… x…Ω˛” - x…xΩ˛”-∫…“  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ EÚ“
§…Ω˛÷i… n˘÷:J…“ Ω˛…‰ M…™…‰* ∫……‰S…x…‰ ±…M…‰* '¥…∫…÷v……' ∫…‰ =xΩ˛‰∆  n˘±…“ ±…M……¥… Ω˛…‰ +…∫l……, =∫…EÚ… ∫…∆EÚ±{…, =∫…EÚ… J…‰i… x… UÙ…‰c˜x…‰ EÚ… Ω˛…Ë∫…±……, v…Æ˙i…“ EÚ…‰ §…S……x…‰
GARBHANAL

M…™…… l……*' §……‰±…‰ -'{…Æ˙∫……<«, <∫… i…Æ˙Ω˛  x…Æ˙…∂… Ω˛…‰EÚÆ˙ +SUÙ… EÚ…®… x…Ω˛“ EÚ…‰ =∫…EÚ… n˘÷n˘«¶…x…“™… {……ËØ˚π… +{…x…‰ +…{… ®…‰∆ §…c˜“ §……i… Ω˛Ë* ™…Ω˛ §…c˜“ §……i…
UÙ…‰c˜… V……i……* Ω˛®…x…‰  V…xn˘M…“ ®…‰∆ §…Ω˛÷i… =i……Æ˙-S…g¯…¥… n˘‰J…‰ Ω˛È* n˘‰J……‰, {…Æ˙∫……<« V…“ ®…‰∆ l…“* ®…÷ HÚ§……‰v… x…‰  ±…J…… Ω˛Ë  EÚ "Ω˛®… ±……‰M… §…c‰˜ x…Ω˛” Ω˛È, Ω˛…∆
"¥…∫…÷v……' E‰Ú i…“x… +∆EÚ Ω˛®…  x…EÚ…±…i…‰ Ω˛È* <i…x…‰ ®…‰∆ i…÷®… ±……‰M… +{…x…“ <«®……x…n˘…Æ˙ V…∞¸Æ˙ Ω˛È*' +{…x…“ ¥…ËS…… Æ˙EÚ  x…π`ˆ… EÚ“ {……Æ˙n˘∂…“« <«®……x…n˘…Æ˙“ x…‰
 ∫l… i… ∫…∆¶……±… ±……‰*' §……§…⁄ §……±…®…÷E÷Ú∆n˘ M…÷{i… x…‰ i…“x… +∆EÚ  x…EÚ…±…‰* P……]ı‰ {…Æ˙∫……<« EÚ…‰ §…c˜… §…x……  n˘™……* {…Æ˙∫……<« V…“ ∂……™…n˘  {…UÙ±…‰ V…x®… ®…‰∆  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ l…‰*
EÚ… EÚ…®… l……* i…“x… ®……Ω˛ §…“i… M…™…‰* ¥…∫…÷v…… §…∆n˘ Ω˛…‰ M…™…“*' <∫… V…x®… ®…‰∆ ¶…“ =xΩ˛…‰∆x…‰  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ V…Ë∫…… Ω˛…‰x…… ∫¥…“EÚ…Æ˙  EÚ™……* {…Æ˙∫……<« V…‰Ë∫…‰
¥…∫…÷v…… §…∆n˘ Ω˛…‰ M…™…“ {…Æ˙ C™…… {…Æ˙∫……<« V…“ ∫…S…®…÷S… Ω˛…Æ˙ M…™…‰? ±……‰M… ∂……™…n˘ Ω˛Æ˙ V…x®… ®…‰∆  ]ı]ıΩ˛Æ˙“ Ω˛“ Ω˛…‰i…‰ Ω˛È- +{…x…‰ |…™……∫……‰∆ E‰Ú °Ú±…∫¥…∞¸{…
¥…∫…÷v…… §…∆n˘ Ω˛…‰ M…™…“* BEÚ  ®…∂…x… +v…§…“S… ®…‰∆ Ω˛“ ]ı⁄]ı M…™……* {…Æ˙∫……<« ¶…Æ˙¶…Æ˙…i…‰ Ω˛÷B +…∫…®……x… ∫…‰ {…fil¥…“ EÚ…‰ ∫…∆¶……±…x…‰ ¥……±…“*
V…“ x…‰ §…Ω˛÷i… n˘÷:J… E‰Ú ∫……l…  ±…J…… -'+…V… P……]ı… ∫…Ω˛‰  §…x…… EÚ…‰<«  Ω˛xn˘“
 M… Æ˙V……E÷Ú®……Æ˙ ®……l…÷Æ˙

EÚ  ¥… i……
22 +M…∫i… 1919 EÚ…‰ +∂……‰EÚ x…M…Æ˙, ®…v™…|…n‰˘∂… ®… V…x®…. ±…J…x…>  ¥…∂¥… ¥…t…±…™… ∫…‰ +ƒM…Ɖ˙V…“ ∫…… Ω˛i™… ®… B®….B. i…l…… B±…-
B±….§…“. {……∫…  EÚ™……. E÷ÚUÙ ∫…®…™… i…EÚ ¥…EÚ…±…i… EÚ“. =∫…E‰Ú §……n˘ x…™…“  n˘±±…“ ®… ∫…‰G‰Ú]‰ı Æ˙™…‰]ı, +…ϱ… <Œhb˜™…… Ɖ˙ b˜™……‰ +…ËÆ˙ ∫…∆™…÷HÚ Æ˙…π]≈ı
20 +®…‰ Æ˙EÚ… ®… ¶…“ EÚ…®…  EÚ™……. EÚ ¥…i…… E‰Ú +±……¥…… BEÚ…∆EÚ“ x……]ıEÚ, +…±……‰S…x……, +…Ï{…‰Æ˙… i…l…… ∂……∫j…“™…  ¥…π…™…… {…Æ˙ ¶…“  ±…J……. |…®…÷J…
EÚ ¥…i…… ∫…∆O…Ω˛- ®…∆V…“Æ˙, x……∂… +…ËÆ˙  x…®……«h…, v…⁄{… E‰Ú v……x…,  ∂…±……{…∆J… S…®…EÚ“±…‰. J…hb˜-EÚ…¥™… {…fil¥…“ EÚ±{…. ∫…∆{…⁄h…« EÚ…¥™…-™……j…… ∫…‰
{… Æ˙ S…i… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú  ±…B ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« {…÷∫i…EÚ "®…÷Z…‰ +…ËÆ˙ +¶…“ EÚΩ˛x…… Ω˲'. ∫…… Ω˛i™… +EÚ…n‰˘®…“ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙, ∂…±……EÚ… ∫…®®……x…, ¥™……∫… ∫…®®……x…
+… n˘ ∫…‰ ∫…®®…… x…i…. 10 V…x…¥…Æ˙“ 1994 EÚ…‰ x…™…“  n˘±±…“ ®…  x…v…x….

+…V… ΩÈ˛ E‰Ú∫…Æ˙ Æ∆˙M… ƃ˙M…‰ ¥…x…

M……‰Æ‰˙ EÚ{……‰±…… {…‰ Ω˛…˱…‰ ∫…‰ +… V……i…“


{… Ω˛±…‰ Ω˛“ {… Ω˛±…‰ E‰Ú
Æ∆˙M…“x… S…÷®§…x… EÚ“-∫…“ ±…±……<«*

+…V… ΩÈ˛ E‰Ú∫…Æ˙ Æ∆˙M… ƃ˙M…‰


M…fiΩ˛, u˘…Æ˙, x…M…Æ˙, ¥…x…
 V…x… E‰Ú  ¥… ¶…z… Æ∆˙M…… ®… Ω˲ ƃ˙M… M…™…“
{…⁄x……‰ EÚ“ S…xn˘x… S……ƒn˘x…“*

+…V… ΩÈ˛ E‰Ú∫…Æ˙ Æ∆˙M… ƃ˙M…‰ ¥…x… V…“¥…x… ®…  °ÚÆ˙ ±……Ë]ı“  ®…`ˆ…∫… Ω˲
Æ∆˙ V…i… ∂……®… ¶…“ °Ú…M…÷x… EÚ“ M…“i… EÚ“ +… J…Æ˙“ ®…“`ˆ“ ±…EÚ“Æ˙-∫…“
 J…±…“ {…“±…“ EÚ±…“-∫…“ {™……Æ˙ ¶…“ b⁄˜§…‰M…… M……‰Æ˙“-∫…“ §……ƒΩ˛… ®…Â

GARBHANAL
E‰Ú∫…Æ˙ E‰Ú ¥…∫…x……Â ®…Â  UÙ{…… i…x… +…‰`ˆ…Â ®…Â, +…ƒJ……Â ®…Â
∫……‰x…‰ EÚ“ UÙ…ƒΩ˛-∫…… °⁄Ú±…… ®… b⁄˜§…‰ V™……Â
§……‰±…i…“ +…ƒJ…… ®… °⁄Ú±… EÚ“ Ɖ˙∂…®…“-Ɖ˙∂…®…“ UÙ…ƒΩ²*
{… Ω˛±…‰ ¥…∫…xi… E‰Ú °⁄Ú±… EÚ… Æ∆˙M… Ω˲* +…V… ΩÈ˛ E‰Ú∫…Æ˙ Æ∆˙M… ƃ˙M…‰ ¥…x…*
EÚ  ¥… i…… 21

+v…⁄Æ˙… M…“i…
n⁄˘Æ˙“ ∫…‰,  EÚi…x…‰ n‰˘∂…… EÚ“ <∫… n⁄˘Æ˙“ ∫…‰ {…Æ˙ M…“i…… E‰Ú <x…  {…Æ˙… ®…b˜…Â
¥…Ω˛ ®…Ω˛…EÚ…±… E‰Ú ®…Œxn˘Æ˙ EÚ“ --<x… v……˱…… M…Æ˙, ∫…÷®…‰Ø˚+… {…Æ˙
S……‰]ı“  n˘J…i…“  ®…]ı V……i…“ ∫¥…™…∆ ®…fii™…÷ +… EÚÆ˙!
 V…∫… {…Æ˙ UÙ…™…… l…… BEÚ ∫……ƒZ…  n˘J… Æ˙Ω˛“ ®…÷Z…‰  ¥…xv™…… EÚ“
n⁄˘Æ˙“ EÚ“ ∂™……®…±…i…… ±…{…‰]ı EÚÆ˙ ®…‰P…n⁄˘i… + ®…]ı ±…EÚ“Æ˙ n⁄˘Æ˙
¥…‰ ∫……‰x…‰ E‰Ú À∫…Ω˛…∫…x… EÚ“ M……i…“ {… Æ˙™……ƒ ¥…‰ P…x…‰-P…x…‰ S…]¬ı]ı…x…-¶…Ɖ˙ ±…®§…‰ V…∆M…±…
x…¥… Æ˙ix…… EÚ… ∫…{…x…… ∫…÷xn˘Æ˙ x…®…«n˘…, §…‰i…¥……,  I…|…… EÚ“ + ¥…±…®§… v……Æ˙
V……‰  ®…]ı EÚÆ˙ BEÚ §……Æ˙  °ÚÆ˙ ∫…‰  V…x… {…Æ˙ Ω‰˛®…xi… E÷ÚΩ˛…∫…‰-∫…“ UÙ…™…“ Æ˙Ω˛i…“
l……  ®…]ı… ∫…“EÚÆ˙“ E‰Ú =x… Z…“±……Â ∫…‰ ™…÷M… ∫…‰ ™…÷M… i…EÚ
+x…÷Æ∆˙ V…i… ®…Ω˛±…… ®… +x…V……x…‰ < i…Ω˛…∫…… EÚ“ ¥…Ω˛ + ¥…Æ˙…®… ™……n˘*
®…È ∂…÷∞¸ Ω÷˛+…  ®…]ıx…‰ EÚ“ ∫…“®……-Ɖ˙J…… {…Æ˙ ™…‰ ∫…§… ®……‰i…“ l…‰ ]⁄ı]ı M…™…‰* ¥…x… EÚ“ ∂™……®…±…i…… EÚ“  ®…`ˆ…∫…
Æ˙…‰x…‰ ®… l…… +…Æ˙®¶…  EÚxi…÷ +§… BEÚ +…ËÆ˙ i……Æ˙… ]⁄ı]ı… +x…V……x…‰{…x… E‰Ú Æ∆˙M…… ∫…‰ Ω˛“ Æ∆˙ V…i… Ω˲
M…“i…… ®… ®…‰Æ˙… +xi… Ω÷˛+…* ±…®§…“ ±…EÚ“Æ˙ §…x… +±…EÚ… ∫…‰ B‰∫…“ UÙ…ƒΩ˛… ®… {…±…‰ Ω÷˛B
®…È BEÚ {…⁄h…«i…… E‰Ú {…l… EÚ…  °ÚÆ˙ ∫…®…… M…™…… ™…‰ S…]¬ı]ı…x……Â E‰Ú °⁄Ú±…
EÚSS……  x…∂……x… M…∆M…… EÚ“ M……‰Æ˙V… ±…Ω˛Æ˙… ®…Â* x…Ω˛” M…±… {……™…ÂM…‰, v…÷±… {……™…ÂM…‰
+{…x…“ +{…⁄h…«i…… ®… {…⁄Æ˙x… V…“¥…x… EÚ… ¥…Ω˛ Æ∆˙M…“x… S……ƒn˘  x…§…«±… ¥…π……Á E‰Ú §……‰Z…“±…‰ M…“±…‰  Ω˛®… ∫…‰*
®…È BEÚ +v…⁄Æ˙“ EÚl……  V…∫… E‰Ú = V…™……±…‰  §…x…… Ω÷˛+… Ω˲ +§… ¥…‰ ¥…∫…xi…
EÚ±…… EÚ… ®…Æ˙h…-M…“i…, Æ˙…‰x…‰ +…™……* V…M…  x…v…«x…  EÚi…x…‰ ∫…Ω˛ª… ¥…π……Á EÚ“ ®…®…“ §…x…… +…™……
®…‰Æ˙“ ®…V…§…⁄Æ˙“ i……‰ n‰˘J……‰-- V……‰ ∫…÷v……-¶…Æ˙… Ω˛“ b⁄˜§… M…™…… §…‰ Ω˛∫…, +¥……E¬Ú*
EÚ…±…“ {…“±…“ +…ƒv…“ S…±…i…“ Ω˲ M……‰±…-M……‰±… EÚ…±…“ Ɖ˙J……+… E‰Ú +…M…‰ ™…‰  ∂… ∂…Æ˙ ∫…Æ˙“J…“ §……n˘±…-¶…Æ˙“ Ω˛¥…… S…±…i…“
v…⁄∫…Æ˙ §……n˘±… x…“S…‰ =i…Ɖ˙  ¥…π… EÚ“ ®…“`ˆ“  x…p˘… E‰Ú +Œxi…®… Æ˙…‰®……ƒ EÚ“ ™……n¢ ]⁄ı]ı Æ˙Ω˛”
 V…x… ®… ®…÷Æ˙Z……™…‰ {…k…… EÚ“ Ω˲ v…⁄±…-¶…Æ˙“ ∫……M…Æ˙ ®…Â* ™…‰ ®…÷Z…‰ =c˜…i…“ ±…‰ V……i…“ ¥…π……Á {…“U‰Ù
 ®…]ı M…™…‰ +S……x…EÚ +x…V……x…‰ ∫…{…x…‰ EÚ®…W……‰Æ˙ ∫…⁄i… E‰Ú ™…‰ b˜…‰Æ‰˙ V……c˜… EÚ“ ∫…xv™…… EÚ… ¥…Ω˛ +Œxi…®… |…Ω˛Æ˙
+®……‰±…-- +x…V……x…“ n⁄˘Æ˙“ i…EÚ +…‰Z…±… Ω˛…‰EÚÆ˙ V……i…‰ Æ˙…i…, ∫…xn˘±…“ S……ƒn˘x…“ ∫…‰ M……‰Æ˙“-M……‰Æ˙“ Ω˛…‰i…“ :
§…÷Z… M…™…‰ n˘“{… {…c˜ EÚÆ˙ {…“±…‰ x…“±…“-∫…“ ±…®§…“ =ƒM…±…“ EÚ“ V…§… EÚ… ±…n˘…∫… EÚ“ x…M…Æ˙“ ®…Â
 V…x… EÚ“ ±……Ë M…Æ˙®… Æ˙J…“ +§… i…EÚ* Ɖ˙J……-UÙ…™…… =±…Z…“-=±…Z…“-∫…“  n˘J… V……i…“ =x… M…“i…… EÚ“ UÙ…™…… ®… ®…È ¶…“ §…Ë`ˆ… l……
GARBHANAL

Ω˲ +xi… Ω÷˛+… V……i…… ®…‰Æ˙… f¯“±…‰ ±…M…i…‰ {…Ω˛±…“ ¶…“ +Œxi…®… §……Æ˙ ¥…Ω˛“--
<x… +xi…Ω˛“x… < i…Ω˛…∫…… ®… : {…Æ˙ §…xn˘ x…Ω˛” Ω˛…‰i…‰ ÀJ…S…x…‰* V…M… x…‰  V…∫… EÚ…‰  ®…]ıx…‰ {…Æ˙ Ω˛“ Ω˲ {…Ω˛S……x……
V……x…‰ EËÚ∫…“ n⁄˘Æ˙“ {…Æ˙ ∫…‰ ∫…÷xn˘Æ˙ S…“W… Ω˛“  ®…]ıi…“ ΩÈ˛ ∫…§… ∫…‰ {…Ω˛±…‰ ¥…Ω˛  S…j… x… ®…÷Z…‰ {…Æ˙ ∫…‰ =i…Æ˙…
®…÷Z… {…Æ˙ ±…®§…“ UÙ…™…… {…c˜i…“ ™…Ω˛ °⁄Ú±…, S……ƒn˘x…“, ∞¸{…, {™……Æ˙ =∫… EÚ…‰ Ω˛“ {…⁄Æ˙… EÚÆ˙x…‰ ®…Â
 EÚ∫… EÚ“ +…v…“ +…¥……W…-¶…Æ˙“ +…ƒ∫…⁄ E‰Ú +x… M…x… i……V…®…Ω˛±… ®…÷Z… EÚ…‰ ¶…“ {…⁄h…« x… Ω˛…‰x…‰ EÚ… ¥…Æ˙n˘…x…  ®…±……
®…‰Æ‰˙ §……‰Z…“±…‰  M…Æ˙i…‰ Ω÷˛B =i……Æ˙… ®…Â* Æ˙…M…… EÚ“ `ˆΩ˛Æ˙“ M…⁄ƒV… ®…È S…±…i…… V……>ƒM…… < i…Ω˛…∫…… E‰Ú >{…Æ˙
®…È + v…EÚ…Æ˙“ x……-Ω˛…‰x…‰ ¥……±…“ §……i…… EÚ… +∫…®¶…¥… ∫…{…x…… EÚ“ ∫…÷xn˘Æ˙  ®…`ˆ…∫…-- ™…t {… {……π……h… Ω÷˛+… V……i……*
®…È +x…V……x……, ®…È Ω⁄ƒ˛ +{…⁄h…«* ª…π]ı… i…EÚ  ®…]ıi…… EÚ±……EÚ…Æ˙ E‰Ú  ®…]ıx…‰ ∫…‰
®…Ω‰˛xp˘ ∂…®……«
V…x®… 26  n˘∫…∆§…Æ˙ 1937 EÚ…‰ + ¥…¶…HÚ {…∆V……§… E‰Ú  V…±…… Ω˛…‰ ∂…™……Æ˙{…÷Æ˙, i…Ω˛∫…“±… >x…… E‰Ú M……∆¥… ∫…x……˱…“ ®… V……‰ +§…  Ω˛®……S…±…
|…n˘‰∂… ®… +…i…… Ω˛Ë. |……Æ˙ ®¶…EÚ  ∂…I…… M¥…… ±…™…Æ˙ ®…Â,  n˘±±…“  ¥…∑… ¥…t…±…™… ∫…‰  Ω˛xn˘“ ®… B®….B., Æ˙‰±… ®…∆j……±…™… (Æ˙‰±…¥…‰ §……‰b˜«), Æ˙I……
22
®…∆j……±…™…, §…ÈEÚ +…ÏÏ°Ú <∆ b˜™…… ¥… {…∆V……§… x…Ë∂…x…±… §…ÈEÚ ®… Æ˙…V…¶……π…… E‰Ú EÚ…™……«x¥…™…x… ∫…‰ ∫…®§…r˘ Æ˙Ω˛‰. ∫…‰¥…… x…¥…fi k… E‰Ú §……n˘
∫¥……i…:∫…÷J……™… Æ˙S…x……EÚ®…« EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛.
∫…®{…E«Ú - §…“-77, +…x…∆n˘  ¥…Ω˛…Æ˙,  n˘±±…“ - 110092 <«®…‰±…- mks1937@gmail.com

Æ˙®™…-Æ˙S…x……
 b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx…
 n˘ ±±…“ ∫…‰  ®…j… M……‰ ¥…∆n˘ E‰Ú §…‰]ı‰ ∫…∆n˘“{…
EÚ… °Ú…‰x… l……* =∫…x…‰ Ø˚∆v…‰ M…±…‰ ∫…‰
§…i……™……  EÚ =∫…E‰Ú  {…i…… EÚ…
+…EÚ ∫®…EÚ  x…v…x… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë* <i…x…… §…i……i…‰-
®……±…⁄®… Ω˛÷+…  EÚ +…V…
∫…÷§…Ω˛ Ω˛“ +S……x…EÚ  n˘±…
EÚ… n˘…ËÆ˙… {…cx…‰ ∫…‰ M……‰ ¥…∆n˘
EÚ“ i…iI…h… ®…fii™…÷ Ω˛…‰ M…<«*
§…i……i…‰ ¥…Ω˛ °⁄Ú]ı-°⁄Ú]ı EÚÆ˙ Æ˙…‰ {…c… +…ËÆ˙ +…M…‰ +®…Æ˙“EÚ… ∫…‰ §…c… §…‰]ı…-
E÷ÚUÙ x…Ω˛”∆ §……‰±… {……™……* =∫…x…‰ °Ú…‰x… Æ˙J…  n˘™……* §…Ω˛⁄ {…Æ˙∫……‰∆ ∫…÷§…Ω˛ ∫…‰ {…Ω˛±…‰
M……‰ ¥…∆n˘ ®…‰Æ˙… §…S…{…x… EÚ… n˘…‰∫i… l……* Ω˛®… BEÚ Ω˛“ x…Ω˛” {…Ω˛÷∆S… {……B∆M…‰,
∫E⁄Ú±…, BEÚ Ω˛“ EÚI…… ®…‰∆ ∫……l…-∫……l… {…g‰ l…‰*  °ÚÆ˙ <∫… ±…B +∆i™…‰ π]ı +…V…
+…M…‰ EÚ“ {…g…<« +…ËÆ˙ Æ˙…‰W…“-Æ˙…‰]ı“ E‰Ú V…÷M……c ®…‰∆ Ω˛“ EÚÆ˙ n˘“ V……BM…“* +l…“«
Ω˛®… +±…M… i……‰ Ω˛…‰ M…B {…Æ˙∆i…÷ Ω˛®……Æ˙…  ®…±…x……- +… n˘ ∫…§… +… S…÷E‰Ú Ω˛È,
V…÷±…x…… §…Æ˙…§…Æ˙ §…x…… Æ˙Ω˛… +…ËÆ˙ {…… Æ˙¥…… Æ˙EÚ §…∫… F °Úx… EÚ… <∆i…W……Æ˙
∫…∆§…∆v… ¶…“ P… x…π`ˆ Ω˛…‰i…‰ S…±…‰ M…B* +§…  Æ˙]ı…™…Æ˙ Ω˛Ë* +…i…‰ Ω˛“ ∂…¥… EÚ…‰
Ω˛…‰x…‰ E‰Ú §……n˘ ¥…Ω˛  n˘±±…“ ®…‰∆ l…… +…ËÆ˙ ®…È ®…÷∆§…<« ®…‰∆* ±…‰EÚÆ˙  x…EÚ±… V……B∆M…‰*
=∫…EÚ“ ®…fii™…÷ {…Æ˙ Ω˛®… {… i…-{…ix…“ EÚ… +∆i™…‰ π]ı ∫…‰ ®…÷Z…‰ ™…Ω˛ §……i… +]ı{…]ı“-
{…Ω˛±…‰  n˘±±…“ {…Ω˛÷∆S…x…… W…∞¸Æ˙“ l……* ∫……‰S…… ™… n˘ ∫…“ ±…M…“ ±…‰ EÚx…  EÚ∫…“ ∫…‰
+∆i™…‰ π]ı +…V… Ω˛“ Ω˛…‰x…“ Ω˛Ë i……‰ Ω˛®…‰∆ Ω˛¥……<« V…Ω˛…V… {…⁄UÙx…‰ EÚ… ∫……Ω˛∫… x…Ω˛”
∫…‰ V……x…… Ω˛…‰M…… ±…‰ EÚx… ™… n˘ EÚ±… Ω˛…‰x…“ Ω˛Ë i……‰ +…V… ∂……®… EÚ“ M……c“ Ω˛÷+…* v…“Æ˙‰-v…“Æ˙‰ J…÷∫…÷Æ-˙{…÷∫…÷Æ˙ ∫…‰ Y……i… Ω˛÷+…  EÚ +∆i™…‰ π]ı ∫…°‰Ún˘,

GARBHANAL
{…EÚcEÚÆ˙ EÚ±… ∫…÷§…Ω˛ i…EÚ {…Ω˛÷∆S…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë* Ω˛®……Æ˙“ ±……J… EÚ…‰ ∂…∂……‰∆ ∫……v……Æ˙h…, {……Æ˙∆{… Æ˙EÚ F °Úx… ∫…‰ x…Ω˛” Ω˛…‰M…“, =∫…E‰Ú  ±…B ∫…∆n˘“{… E‰Ú
E‰Ú §……¥…V…⁄n˘  n˘±±…“ ∫…∆{…E«Ú x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚ…* Æ˙ ¥…¥……Æ˙ EÚ…  n˘x… l……, P…Æ˙ ®…‰∆ BEÚ |… i… π`ˆi…, |…J™……i… °ËÚ∂…x…  b˜W……<x…Æ˙  ∆®…j… EÚ…‰ +…b˜«Æ˙  n˘™……
<i…x…‰ {…Ë∫…‰ x…Ω˛” l…‰ +…ËÆ˙ G‰Ú b˜]ı EÚ…b˜« ®…Èx…‰ §…x…¥…… x…Ω˛” Æ˙J…… l……*  ±…Ω˛…W…… M…™…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ P…Æ˙ +…EÚÆ˙ S…S……« EÚÆ˙ M…™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫…“ E‰Ú +…v……Æ˙
{…c…‰∫… E‰Ú S……‰{…c…V…“ ∫…‰ {…Ë∫…‰ =v……Æ˙ ®……∆M…‰* =xΩ˛…‰∆x…‰ ¶…“ B]ı“B®… ∫…‰ {…Æ˙ F °Úx… i…Ë™……Æ˙  EÚ™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* l……‰c‰ ∫…®…™… §……n˘ +…ËÆ˙ {…i……
 x…EÚ…±…EÚÆ˙  n˘B* S…±……  EÚ BEÚ §……Æ˙ i……‰ F °Úx… i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰EÚÆ˙ +… S…÷EÚ… Ω˛Ë ±…‰ EÚx…
n˘…‰{…Ω˛Æ˙ §……n˘ Ω˛®…  n˘±±…“ ®…‰∆ M……‰ ¥…∆n˘ E‰Ú P…Æ˙ {…Ω˛÷∆S…‰ i……‰ §……Ω˛Æ˙ ¶…“c n˘‰J…EÚÆ˙ {…∫…∆n˘ x…Ω˛” +…™…… +…ËÆ˙ =∫…®…‰∆ ∫…÷v……Æ˙ EÚ“ ¶…“ EÚ…‰<« M…÷∆V……<∂… x…Ω˛”
Æ˙…Ω˛i… EÚ“ ∫……∆∫… ±…“  EÚ +¶…“ ∂…¥… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ M…B x…Ω˛” Ω˛È* ¶…“i…Æ˙ V……EÚÆ˙ l…“* +i…: +§… n˘÷§……Æ˙… ∫…‰ i…Ë™……Æ˙  EÚ™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* l……‰c“ +…ËÆ˙
Æ˙®™…-Æ˙S…x……
23

EÚ…x……°⁄Ú∫…“ ∫…‰ {…i…… S…±……  EÚ +l…“« EÚ… ∫……®……x… ±…‰x…‰ M…B ∫……Ω˛§… ∫…‰
F °Úx… x… ±……x…‰ E‰Ú  ±…B EÚΩ˛… M…™…… l…… ®…M…Æ˙ n˘÷EÚ…x…n˘…Æ˙  §…x……
FÚ°Úx… E‰Ú ∫……®……x… n˘‰x…‰ E‰Ú  ±…B Æ˙…W…“ x…Ω˛” l……* +i…: ∫……®……x… E‰Ú V…Ë∫…‰-i…Ë∫…‰ ∂…¥… EÚ…‰ ±…‰ V……x…‰ EÚ“ i…Ë™……Æ˙“ Ω˛…‰x…‰ ±…M…“ i……‰ BEÚ +…ËÆ˙ ∫…®…∫™……
∫……l… FÚ°Úx… +…™…… i……‰ l…… ±…‰ EÚx… =∫…‰ =`ˆ…EÚÆ˙ BEÚ +…‰Æ˙ Æ˙J… +…x… J…c“ Ω˛÷<«* Æ˙…i… EÚ…‰ n˘…Ω˛ x…Ω˛”  n˘™…… V……i……, B‰∫…… EÚÆ˙x…… ∂……∫j…-
 n˘™…… M…™…… Ω˛Ë*  b˜W……<x…Æ˙ EÚ…‰ §……Æ˙-§……Æ˙ °Ú…‰x…  EÚ™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë  ¥…Ø˚r˘ Ω˛Ë - <∫… {…Æ˙  UÙc“ §…Ω˛∫… ®…‰∆ E÷ÚUÙ M…®……«M…®…“« ¶…“ +…x…‰ ±…M…“* C™……
+…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ §……Æ˙ ™…Ω˛“ +…∂¥……∫…x…  ®…±…i…… Ω˛Ë  EÚ FÚ°Úx… §…∫… i…Ë™……Æ˙ Ω˛Ë ∂……∫j…-∫…®®…i… Ω˛Ë +…ËÆ˙ C™…… ∂……∫j…- ¥…Ø˚r˘, <∫…EÚ… °ËÚ∫…±…… Ω˛…‰ {……i…… i…§…
+…ËÆ˙ ¥…Ω˛ E÷ÚUÙ Ω˛“ n˘‰Æ˙ ®…‰∆ =∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ +… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* ∫……l… ®…‰∆ +{…x…‰ i…EÚ BEÚ +…ËÆ˙ §…Ω˛∫… x…‰ V…x®… ±…‰  ±…™…… - ∂…®…∂……x… P……]ı {…Æ˙ Æ˙…i… EÚ…‰
EÚ…Æ˙“M…Æ˙, + i… Æ˙HÚ EÚ{…c… +…ËÆ˙ +…ËW……Æ˙ ¶…“ ±…‰EÚÆ˙ +…BM…… n˘…Ω˛ ∫…∆∫EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ +x…÷®… i… Ω˛Ë ™…… x…Ω˛”* E÷ÚUÙ EÚ… EÚΩ˛x…… l……  EÚ
i…… EÚ ™… n˘ =∫…®…‰∆ EÚ…‰<« {… Æ˙¥…i…«x…  EÚB V……x…‰ Ω˛…‰∆ i……‰ ¥…Ω˛” Ω˛…l…-E‰Ú- B‰∫…… EÚÆ˙x…‰ EÚ“ +x…÷®… i… Ω˛Ë Ω˛“ x…Ω˛”∆ i……‰ E÷ÚUÙ EÚ… EÚΩ˛x…… l……  EÚ <∫… {…Æ˙
Ω˛…l…  EÚB V…… ∫…E‰Ú∆* EÚ…‰<« Æ˙…‰EÚ ™…… |… i…§…∆v… x…Ω˛” Ω˛Ë V…§… EÚ E÷ÚUÙ E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ E÷ÚUÙ P……]ı…‰∆ ®…‰∆
∫…⁄Æ˙V… f¯±…x…‰ ±…M…… Ω˛Ë, f¯±… M…™…… Ω˛Ë* Æ˙…i… {…ËÆ˙ {…∫……Æ˙x…‰ ±…M…“ Ω˛Ë, |… i…§…∆v… Ω˛Ë +…ËÆ˙ E÷ÚUÙ ®…‰∆ S……˧…“∫……‰∆ P…∆]ı‰ EÚ“ +x…÷®… i… ¥… ¥™…¥…∫l…… Ω˛Ë* ™…‰
+∆v…‰Æ˙… {…cx…‰ ±…M…… Ω˛Ë, {…c M…™…… Ω˛Ë, S…xp˘®…… b˜¨⁄]ı“ {…Æ˙ +… M…™…… Ω˛Ë P……]ı EÚ…Ëx… ∫…‰ Ω˛È <∫…EÚ“ V……x…EÚ…Æ˙“  EÚ∫…“ EÚ…‰ x…Ω˛” l…“* i…¶…“ {…i…… S…±……
{…Æ˙ FÚ°Úx… EÚΩ˛” ]ı≈Ë °ÚEÚ V……®… ®…‰∆  EÚ ∂…®…∂……x… P……]ı ∫…‰  n˘x…
°Ú∆∫… M…™…… ±…M…i…… Ω˛Ë* J…÷∫…÷Æ˙{…÷∫…÷Æ˙-  ∆®…j… 60 {……Æ˙ EÚÆ˙ S…÷E‰Ú l…‰* =∫…“ +…v……Æ˙ {…Æ˙ =x…E‰Ú V…“¥…x… E‰Ú ®…‰∆ +…™…… ∂…¥…¥……Ω˛x… P…∆]ı…‰∆
EÚ…x……°⁄Ú∫…“ E‰Ú +±……¥…… §……EÚ“ ∫……Æ˙‰ |…i™…‰EÚ 10 ¥…π……Ê∆ E‰Ú  ±…B BEÚ-BEÚ +…ËÆ˙ 60 ∫…‰ >{…Æ˙ E‰Ú 7 <∆i…W……Æ˙ EÚÆ˙x…‰ E‰Ú §……n˘, {…Ë∫…‰
EÚ…®… Ø˚E‰Ú {…c‰ Ω˛È* B‰∫…… ±…M……  EÚ ¥…π……Ê∆ E‰Ú  ±…B BEÚ +…ËÆ˙ Æ˙∆M… E‰Ú  Ω˛∫……§… ∫…‰ 7 Æ˙∆M……‰∆ ®…‰∆ EÚ{…c…‰∆ E‰Ú  ±…B  §…x……, S…÷{…S……{…
¶…“c E÷ÚUÙ UÙ∆]ıx…‰ ±…M…“ Ω˛Ë* ∂……™…n˘ UÙ…‰]ı‰-§…c‰ 67 ]ı÷EÚc…‰∆ EÚ…‰ +…c…- i…Æ˙UÙ… V……‰c… M…™…… l……* ¥……{…∫… S…±…… M…™…… l…… +…ËÆ˙
+…∫…-{…c…‰∫… E‰Ú E÷Ú÷UÙ ±……‰M… S…±…‰ M…B +§… =∫…‰ n˘÷§……Æ˙… §…÷±……x……
Ω˛…‰∆* Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë ∂…®…∂……x… P……]ı E‰Ú  ±…B  x…EÚ±…i…‰ ∫…®…™…  °ÚÆ˙ W…∞¸Æ˙“ l……* n˘÷§……Æ˙… §…÷±……B V……x…‰ {…Æ˙ {…i…… x…Ω˛” ¥…Ω˛ EÚ§… i…EÚ +…BM……*
+… V……B∆* <∫… §…“S… |…i…“I…… ∫…‰ =EÚi……EÚÆ˙ E÷ÚUÙ ±……‰M… ®……x… ∫…EÚ ¥… ∂……Æ˙“ Æ˙EÚ ∞¸{…
+∆i…i…: FÚ°Úx… +… Ω˛“ M…™……* {…Æ˙ Æ˙…i… E‰Ú +…`ˆ §…V… S…÷E‰Ú l…‰* =∫…‰ ∫…‰ l…EÚEÚÆ˙ i……‰ E÷ÚUÙ <∫… ∫……Æ˙‰ i…®……∂…‰ ∫…‰ Z…±±……EÚÆ˙- J…z… Ω˛…‰EÚÆ˙ V…… S…÷E‰Ú
b˜…±…EÚÆ˙ n˘‰J…… M…™……* +…b˜«Æ˙ n˘‰x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“ {…‰∂……x…“ {…Æ˙ |…i…“I…… l…‰*
E‰Ú EÚ…Æ˙h… {…c‰ §…±… +…ËÆ˙ V√™……n˘… =¶…Æ˙ +…B*  b˜W……<x…Æ˙ EÚ…‰ BEÚ <∫… + x…∂S…™…-+ x…h…«™… EÚ“  ∫l… i… ®…‰∆ ™…Ω˛“ °ËÚ∫…±…… Ω˛…‰ {……™……  EÚ +§…
i…Æ˙°Ú ±…‰ V……EÚÆ˙ =∫…∫…‰ M…÷{…S…÷{… E÷ÚUÙ §……i… Ω˛÷<«, ¥…Ω˛ ®…÷∆Ω˛ ±…]ıEÚ…B +∆i™…‰ π]ı +M…±…‰  n˘x… Ω˛“ Ω˛…‰M…“ - ∫…÷§…Ω˛-∫…÷§…Ω˛* E÷ÚUÙ ±……‰M……‰∆ x…‰ n˘§…“
∂…¥… E‰Ú {……∫… +…™……, FÚ°Úx… EÚ…‰ ∫…®…‰]ı…, +{…x…‰ EÚ…Æ˙“M…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ BEÚ W…÷§……x… EÚΩ˛…  EÚ V…§… EÚ±… i…EÚ Ø˚EÚ Ω˛“ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È i……‰ {…Æ˙∫……‰∆ ∫…÷§…Ω˛ i…EÚ C™……‰∆
i…Æ˙°Ú ±…‰ V……EÚÆ˙ =xΩ˛‰∆ E÷ÚUÙ  x…n˘Ê∂…  n˘B +…ËÆ˙ ¥…‰ §…c“ ®…÷∫i…Ën˘“ ∫…‰ x…Ω˛” Ø˚EÚ ±…‰i…‰ - i…§… i…EÚ +®…Æ˙“EÚ… ∫…‰ §…c… §…‰]ı…-§…Ω˛⁄ ¶…“ +… V……B∆M…‰*
=∫…®…‰∆ Æ˙q˘…‰§…n˘±… EÚÆ˙x…‰ ±…M…‰*  b˜W……<x…Æ˙  ®…j… E‰Ú §…‰]ı‰ E‰Ú ∫……l… {…Æ˙∆i…÷ <∫… ∫…÷Z……¥… EÚ…‰ °Ú…ËÆ˙x… J…… Æ˙V… EÚÆ˙  n˘™…… M…™……* J…ËÆ˙, +M…±…‰  n˘x…
§……i……‰∆ ®…‰∆ ®…∂…M…⁄±… Ω˛…‰ M…™……* n˘Æ˙+∫…±… x…<«  EÚ∫®… EÚ… EÚ…®… l…… - x… ∂…¥…™……j…… S…±…“* ∂…¥… {…Æ˙ x…<«  EÚ∫®… EÚ…  b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx… l…… - 7 Æ˙∆M……‰∆
i……‰ +…b˜«Æ˙ n˘‰x…‰ ¥……±…‰ EÚ…‰ ∫…®…Z… l…“  EÚ =∫…‰ C™…… S…… Ω˛B +…ËÆ˙ x… ®…‰∆*  ∆®…j… 60 {……Æ˙ EÚÆ˙ S…÷E‰Ú l…‰* =∫…“ +…v……Æ˙ {…Æ˙ =x…E‰Ú V…“¥…x… E‰Ú
GARBHANAL

Ω˛“ +…b˜«Æ˙ {…⁄Æ˙… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ EÚ…‰  EÚ =∫…‰ C™…… EÚÆ˙x…… Ω˛Ë ™…… ¥…Ω˛ |…i™…‰EÚ 10 ¥…π……Ê∆ E‰Ú  ±…B BEÚ-BEÚ +…ËÆ˙ 60 ∫…‰ >{…Æ˙ E‰Ú 7 ¥…π……Ê∆ E‰Ú
+¥…∫…Æ˙ E‰Ú +x…÷E⁄Ú±… C™…… EÚÆ˙ ∫…EÚi…… Ω˛Ë*  EÚ∫…“ ¶…“ x…B  ±…B BEÚ +…ËÆ˙ Æ˙∆M… E‰Ú  Ω˛∫……§… ∫…‰ 7 Æ˙∆M……‰∆ ®…‰∆ EÚ{…c…‰∆ E‰Ú UÙ…‰]ı‰-§…c‰ 67
+…< b˜™…… ™…… EÚ…®… ®…‰∆ <∫… i…Æ˙Ω˛ EÚ“  n˘CEÚi…‰∆ {…‰∂… +…x…… ]ı÷EÚc…‰∆ EÚ…‰ +…c…- i…Æ˙UÙ… V……‰c… M…™…… l……* ™…‰ Æ˙∆M…  EÚ∫… +…v……Æ˙ {…Æ˙ S…÷x…‰
∫¥……¶…… ¥…EÚ Ω˛“ Ω˛Ë* FÚ°Úx… `ˆ“EÚ Ω˛…‰i…‰-Ω˛…‰i…‰ Æ˙…i… E‰Ú x……Ë §…V… S…÷E‰Ú M…B l…‰ +…ËÆ˙ =xΩ˛‰∆  EÚ∫…  Ω˛∫……§… ∫…‰ +…{…∫… ®…‰∆ V……‰cEÚÆ˙ ]ı…∆EÚ… M…™…… l……
l…‰*  °ÚÆ˙ ¶…“ ∫…∆i…÷π]ı EÚ…‰<« x…Ω˛” l…… - x… +…b˜«Æ˙ n˘‰x…‰ ¥……±…‰ +…ËÆ˙ x… <∫…EÚ… {…i…… ∂……™…n˘  b˜W……<x…Æ˙ ®…Ω˛…‰n˘™… E‰Ú +±……¥…… +…ËÆ˙  EÚ∫…“ EÚ…‰ x…Ω˛”
Ω˛“ =∫…‰ {…⁄Æ˙… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……* §…∫… `ˆ“EÚ-`ˆ…EÚ l……* {…Æ˙ +§… +…ËÆ˙ l……* =xΩ˛‰∆ ¶…“ <∫…EÚ… {…i…… l…… ™…Ω˛ ¶…“  x… ∂S…i… ∞¸{… ∫…‰ EÚΩ˛x…… ®…÷ ∂EÚ±…
E÷ÚUÙ Ω˛…‰ ¶…“ x…Ω˛” ∫…EÚi…… l……* Ω˛Ë Ω˛…±……∆ EÚ =x…EÚ… n˘…¥…… l……  EÚ BEÚ EÚ…‰h… ∫…‰ n˘‰J…x…‰ {…Æ˙ =∫…®…‰∆ +…i®……
24
Æ˙®™…-Æ˙S…x…… {……M…±… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë C™……?
EÚ…‰ ±…‰ V……i…‰ ™…®… EÚ“ +…EfiÚ i…  n˘J……<« n˘‰i…“ Ω˛Ë i……‰ n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ…‰h… ∫…‰ n˘‰J…x…‰ ®…È - +∆v…“ EÚ®……<« EÚ… {…Ë∫…… =UÙ±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* V…§… B‰∫…“ EÚ®……<« EÚ“
{…Æ˙ +V…Æ˙-+®…Æ˙ +…i®…… E‰Ú <∫… x…∂¥…Æ˙ ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ…‰ UÙ…‰c {…Æ˙®……i®…… ®…‰∆ B‰∫…“ ¥…π……« Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰ i……‰ +…n˘®…“ {……M…±… Ω˛…‰ Ω˛“ V……i…… Ω˛Ë*
 ¥…±…“x… Ω˛…‰x…‰ EÚ“* {…Æ˙ ™…‰ +…EfiÚ i…™……∆ ∂……™…n˘ =xΩ˛∆‰ Ω˛“  n˘J……<« n˘‰ Æ˙Ω˛“ l…”, {…ix…“ - {…Æ˙ Ω˛®……Æ˙… i……‰ J……®…J√¥……Ω˛ °Ú…±…i…⁄ EÚ… J…S……« EÚÆ˙¥……
¥…Ω˛…∆ BEÚj… ∫……v……Æ˙h… V…“¥……‰∆ EÚ…‰ x…Ω˛”*  n˘™……* {…i…… Ω˛…‰i……  EÚ B‰∫…… Ω˛“ i…®……∂…… Ω˛…‰x…… Ω˛Ë i……‰ Ω˛®…‰∆ Ω˛¥……<«
∂…®…∂……x… P……]ı {…Ω˛÷∆S…EÚÆ˙ ∂…¥… EÚ…‰ ¥……Ω˛x… ∫…‰  x…EÚ…±…… M…™…… i……‰ ¥…Ω˛…∆ +…ËÆ˙ V…Ω˛…V… ∫…‰ +…x…‰ EÚ“ C™…… {…c“ l…“ ! +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ ¶…“ S……‰{…c… ∫……Ω˛§… ∫…‰
∂…¥……‰∆ E‰Ú ∫……l… +…B ±……‰M……‰∆ EÚ“ x…W…Æ˙‰∆  ¥…∫®…™… ∫…‰  ®…j… E‰Ú ∂…¥… {…Æ˙ Ω˛“ =v……Æ˙ ±…‰EÚÆ˙ +…ËÆ˙ =xΩ˛‰∆ ¶…“ §…‰]ı‰ EÚ…‰ J……∫… ¶…‰V…EÚÆ˙ B]ı“B®… ∫…‰
 ]ıEÚ“ Æ˙Ω˛ M…<»* E÷ÚUÙ x…‰ Ω˛®…®…‰∆ ∫…‰ E÷ÚUÙ ±……‰M……‰∆ ∫…‰ {…⁄UÙ… ¶…“  EÚ ™…Ω˛ +l…“«  x…EÚ±…¥……x…‰ {…c‰* M……c“ ∫…‰ +…EÚÆ˙ +…Æ˙…®… ∫…‰ ¥…HÚ ∫…‰ {…Ω˛∆÷S…
 EÚ∫…EÚ“ Ω˛Ë - ∂……™…n˘ =xΩ˛‰∆ ±…M…… Ω˛…‰  EÚ ™…Ω˛  EÚ∫…“ {…÷Ø˚π… ™…… ∫j…“ EÚ“ i……‰ V……i…‰*
Ω˛…‰ x…Ω˛” ∫…EÚi…“* <v…Æ˙ =SS… +…ËÆ˙ ∫…∆ß……∆i… EÚΩ˛‰ V……x…‰ ¥……±…‰ ¥…M…« ®…‰∆ {…∂…÷- ®…È - {…Æ˙®……i®…… E‰Ú ™…Ω˛…∆ {…i…… x…Ω˛” §…‰S……Æ˙‰ M……‰ ¥…∆n˘ EÚ…‰ ∫…n¬˘M… i…
{… I…™……‰∆ E‰Ú |… i… =®…c Æ˙Ω˛‰ |…‰®… E‰Ú EÚ…Æ˙h… E÷ÚUÙ ±……‰M… ={…Ω˛…∫… EÚÆ˙x…‰ ¶…“  ®…±…‰M…“ ™…… x…Ω˛” !
±…M…‰ ΩÈ˛  EÚ ™…Ω˛ ∂…¥… ∂¥……x…-EÚ {… EÚ… Ω˛Ë ™…… EÚ…EÚ-EÚ{……‰i…-=±…⁄EÚ EÚ…* {…ix…“ - {…Æ˙®……i®…… E‰Ú {……∫… <x… ∫…§… °Ú…±…i…⁄ EÚ“ §……i……‰∆ E‰Ú  ±…B
∂…¥…™……j…… ®…‰∆ ∫……l… M…B ±……‰M… ∫¥……¶…… ¥…EÚ ∞¸{… ∫…‰ +∫…Ω˛V… ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙ ¥…HÚ x…Ω˛” Ω˛Ë* {…Æ˙ §…‰S……Æ˙…‰∆ EÚ“ ™…Ω˛…∆ i……‰ n˘÷M…« i… Ω˛…‰ Ω˛“ M…<«* ∂…÷GÚ Ω˛Ë
Æ˙Ω˛‰ l…‰* =x…EÚ“ ™…Ω˛ n˘÷M…« i… ®…Æ˙x…‰
+…{… k…™……‰∆,  ¥…¥……n˘…‰∆, =EÚi……Ω˛]ı, l…‰M… c™……‰∆ ∫…‰ §…x…‰ <∫… FÚ°Úx… ®…‰∆ ±……B M…B ∂…¥… EÚ… n˘…Ω˛ E‰Ú §……n˘ Ω˛“ Ω˛÷<«, V…“i…‰-V…“
 ¥…∫®…™…, ={…Ω˛…∫…, ¥™…∆M™… EÚ… ™…Ω˛ n˘…ËÆ˙ x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi……* =∫…E‰Ú  ±…B i……‰ ∫…°‰Ún˘, ∫……v……Æ˙h…, x…Ω˛”* EÚΩ˛” Ω˛®……Æ˙“ ¶…“
™…Ω˛” ∫…®……{i… x…Ω˛” Ω˛÷+…* +l…“« {…Æ˙ {……Æ˙∆{… Æ˙EÚ FÚ°Úx… Ω˛“ Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B, +x™…l…… n˘…Ω˛ ∂……∫j…- B‰∫…“ Ω˛“ n˘÷M…« i… x… Ω˛…‰*
Æ˙∆M…- §…Æ˙∆M……, +…Èv……-∫…“v…… FÚ°Úx… ®…È - +Æ˙‰, C™……‰∆ x……Ω˛EÚ
n˘‰J…EÚÆ˙ n˘…Ω˛ EÚÆ˙¥……x…‰ ¥……±…‰ {…∆ b˜i…V…“
 ¥…Ø˚r˘ Ω˛…‰M…… +…ËÆ˙ ®…fii……i®…… EÚ…‰ ∫…n¬˘M… i… x…Ω˛”  ®…±…‰M…“* {…Æ˙‰∂……x… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰*
 §…n˘EÚ =`ˆ‰* =xΩ˛…‰∆x…‰ EÚΩ˛… l…‰M… c™……‰∆ ∫…‰ §…x…‰ <∫… FÚ°Úx… ®…‰∆ ±……B M…B ∂…¥… +…∂¥…∫i… Æ˙ Ω ˛ … ‰ , <x…  b˜ W ……<x…Æ˙ FÚ°Úx……‰ ∆ EÚ… W…®……x…… <i…x…“ V…±n˘“
EÚ… n˘…Ω˛ x…Ω˛” Ω˛…‰ ∫…EÚi……* =∫…E‰Ú  ±…B i……‰ ∫…°‰Ún˘, ∫……v……Æ˙h…, {……Æ˙∆{… Æ˙EÚ +…x…‰ ¥……±…… x…Ω˛” Ω˛Ë* +M…Æ˙ Ω˛®… V…±n˘“ ]ı{…EÚ M…B i……‰, ™…EÚ“x…
FÚ°Úx… Ω˛“ Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B, +x™…l…… n˘…Ω˛ ∂……∫j…- ¥…Ø˚r˘ Ω˛…‰M…… +…ËÆ˙ Æ˙J……‰, Ω˛®…‰∆ +{…x…‰ FÚ°Úx… E‰Ú  ±…B B‰∫…‰ <∆i…W……Æ˙ x…Ω˛” EÚÆ˙x……
®…fii……i®…… EÚ…‰ ∫…n¬˘M… i… x…Ω˛”  ®…±…‰M…“* ∂…¥…™……j…… ®…‰∆ ∫……l… M…B E÷ÚUÙ ±……‰M… {…c‰M……* +…ËÆ˙ +M…Æ˙ Ω˛®… ±…∆§…‰ +]ıE‰Ú-±…]ıE‰Ú Ω˛“ Æ˙Ω˛‰ i……‰ i…§… i…EÚ
¶…“ =x…E‰Ú ∫…®…l…«x… ®…‰∆ §…÷n˘§…÷n˘…EÚÆ˙ EÚΩ˛x…‰ ±…M…‰ - Ω˛®…x…‰ i……‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ EÚΩ˛… ∂……™…n˘ <x…EÚ… °ËÚ∂…x…-W…®……x…… +… S…÷EÚ… Ω˛…‰M…… +…ËÆ˙  b˜W……<x…Æ˙
l……*  EÚ∫…“ EÚ…‰ P…Æ˙ V……EÚÆ˙ {… Æ˙i™…HÚ FÚ°Úx… ±……x…‰ E‰Ú  ±…B EÚΩ˛… M…™……* FÚ°Úx… +…®… Ω˛…‰ S…÷E‰Ú Ω˛…‰∆M…‰* ∫…®……V…, ∫…∆∫EÚ…Æ˙ EÚÆ˙¥……x…‰ ¥……±…‰
¥…Ω˛…∆ {…i…… S…±……  EÚ FÚ°Úx… i……‰ ∂…¥…  x…EÚ…±…x…‰ E‰Ú ∫……l… Ω˛“ °‰Ú∆EÚ  n˘™…… {…∆ b˜i… =xΩ˛‰∆ ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ S…÷E‰Ú Ω˛…‰∆M…‰, ∂……∫j……‰∆ ®…‰∆ §……EÚ…™…n˘…
M…™…… l…… +…ËÆ˙ =∫…‰ EÚ…‰<« =`ˆ… ±…‰ M…™…… Ω˛Ë* =∫…‰ +l…“« EÚ… ∫……®……x… §…‰S…x…‰ ∫…∆∂……‰v…x… Ω˛…‰ S…÷EÚ… Ω˛…‰M……* +∆i™…‰ π]ı EÚ… ∫……®……x… §…‰S…x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú
¥……±…‰ E‰Ú ™…Ω˛…∆ V……EÚÆ˙ ¥…Ω˛…∆ ∫…‰ FÚ°Úx… ±……x…‰ E‰Ú  ±…B EÚΩ˛… M…™……* =∫…‰ ™…Ω˛…∆ Ω˛“ i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ E‰Ú FÚ°Úx…  ®…±…x…‰ ±…M…‰ Ω˛…‰∆M…‰* V……+…‰ +…ËÆ˙ ±…‰

GARBHANAL
n˘÷EÚ…x… EÚ… +i……-{…i…… ®……±…⁄®… x…Ω˛” l…… - ¥…Ω˛ ∫…®…Z……™…… M…™……* ∂…®…∂……x… +…+…‰*  b˜V……√<x…Æ˙…‰∆ E‰Ú Æ˙ˉ®{… ∂……‰ Ω˛…‰x…‰ ±…M…‰ Ω˛…‰∆M…‰* §…‰EÚ…Æ˙ ®…‰∆ C™……‰∆
P……]ı {…Æ˙ FÚ°Úx… E‰Ú  ±…B <∆i…W……Æ˙ EÚÆ˙x…… BEÚ +n˘¬¶…÷i… x…W……Æ˙… l……*  S…∆i…… EÚÆ˙i…“ Ω˛…‰ !
V…Ë∫…‰-i…Ë∫…‰ |…i…“I…… ∫…®……{i… Ω˛÷<«, n˘…Ω˛ Ω˛÷+… +…ËÆ˙ l…E‰Ú-®……∆n˘‰, =EÚi……B, ®…‰Æ˙“ ®…÷p˘… EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ {…ix…“ Ω˛±E‰Ú-∫…‰ ®…÷∫EÚÆ˙…-¶…Æ˙ n˘”*  °ÚÆ˙ <∫…
ß… ®…i…,  J…z… ®…x… ∫…‰ ±……‰M… P…Æ˙ ±……Ë]ı‰* §……Æ˙‰ ®…‰∆ Ω˛®……Æ˙“ +…M…‰ EÚ…‰<« §……i… x…Ω˛” Ω˛÷<«* ±…‰ EÚx… ®…÷∆§…<« {…Ω˛÷∆S…x…‰
Ω˛®… +M…±…‰  n˘x… EÚ“ M……c“ ∫…‰ ¥……{…∫… S…±…  n˘B* E÷ÚUÙ ±…‰-n˘‰EÚÆ˙ M……c“ ®…‰∆ E‰Ú 3-4  n˘x… §……n˘, ®…÷Z…‰ °÷Ú∫…«i… +…ËÆ˙ Ω˛±E‰Ú-°÷Ú±E‰Ú ®…⁄b˜ ®…‰‰∆ n˘‰J…EÚÆ˙
V…M…Ω˛  ®…±… M…<« - +…ËÆ˙ +SUÙ“ Ω˛“  ®…±… M…<«* BEÚ…xi… E‰Ú I…h…  ®…±…i…‰ Ω˛“ {…ix…“ x…‰ S…÷{…S……{… ®…÷Z…‰ BEÚ  ±…°Ú…°Ú… {…EÚc…  n˘™……* ®…Èx…‰ {…⁄UÙ…  EÚ
GÚ…‰v… ∫…‰ ¶…Æ˙“ §…Ë`ˆ“ {…ix…“ x…‰ EÚΩ˛… - ™…‰ ∫…∆n˘“{… EÚ…‰ C™…… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë? C™…… Ω˛Ë i……‰ Ω˛±EÚ“-∫…“ ®…÷∫EÚ…x… E‰Ú ∫……l… §……‰±…” - {…g ±……‰*
®…Èx…‰ =i∫…÷EÚi…… ∫…‰  ±…°Ú…°Ú… J……‰±…EÚÆ˙ {…g…*  ±…J…… l…… - ®…‰Æ˙“
Æ˙®™…-Æ˙S…x…… 25

<SUÙ… Ω˛Ë  EÚ ®…‰Æ˙“ ®…fii™…÷ E‰Ú §……n˘ ®…‰Æ˙… ∫……v……Æ˙h…, {……Æ˙∆{… Æ˙EÚ Æ˙“ i… ∫…‰
n˘…Ω˛-∫…∆∫EÚ…Æ˙  EÚ™…… V……B* ®…‰Æ˙… FÚ°Úx… ¶…“ ∫……®……x™…,  Æ˙¥……W…“ +M…±…“  W…∆n˘M…“ ®…‰∆ ∂……x… ∫…‰ |…¥…‰∂… E‰Ú  ±…B Æ˙∆M…- §…Æ˙∆M…“, ∂……x…n˘…Æ˙
FÚ°Úx… Ω˛…‰, +…V…EÚ±… |…S… ±…i… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… EÚ…‰<« Æ˙∆M…- §…Æ˙∆M…… {……‰∂……E‰Ú∆ §…x……EÚÆ˙ +…n˘®…“ EÚ…‰  Æ˙¥……W…“ ∫……n˘‰, ∫…°‰Ún˘-±……±… FÚ°Úx… ∫…‰
 b˜W……<x…Æ˙ ™…… =∫… V…Ë∫…… EÚ…‰<« FÚ°Úx… x…Ω˛”* ®…÷Z…‰ Ω˛∆∫…i…… n˘‰J… ®…÷ HÚ  n˘±……x…‰ EÚ“ ∫……‰S…‰* ∂…÷∞¸ ®…‰∆ ¶…±…‰ <∫…EÚ…  ¥…Æ˙…‰v… Ω˛…‰, =∫…‰ M…… ±…™……∆
{…ix…“ x…‰ i…±J…“ ∫…‰ {…⁄UÙ… - <∫…®…‰∆ Ω˛∆∫…x…‰ EÚ“ C™…… §……i… Ω˛Ë? ®…Èx…‰ {…c‰∆, =∫…E‰Ú {…÷i…±…‰ V…±……B V……B∆, =∫…E‰Ú ™…Ω˛…∆ i……‰c-°Ú…‰c Ω˛…‰, =∫…E‰Ú §…x……B
Ω˛∆∫…i…‰-Ω˛∆∫…i…‰ Ω˛“ {…⁄UÙ… - {…Ω˛±…“ §……i… i……‰ ™…‰  EÚ ™…Ω˛ {…S……« Ω˛Ë  EÚ∫…E‰Ú  b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx… ∂…¥… {…Æ˙ S…g‰  §…x…… Ω˛“ °⁄Ú∆EÚ  n˘B V……B∆,  EÚ∆i…÷ +∆i…i…:
 ±…B, n˘⁄∫…Æ˙“ §……i… ™…‰  EÚ ™…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“ <SUÙ… Ω˛“ C™……‰∆ Ω˛Ë, i……EÚ“n˘ ±……‰M… <xΩ˛‰∆ +{…x……B∆M…‰ +…ËÆ˙ v…∆v…… S…±…  x…EÚ±…‰M……* °ËÚ∂…x… EÚ“ n˘÷ x…™…… ®…‰∆
C™……‰∆ x…Ω˛” +…ËÆ˙ i…“∫…Æ˙“ §……i… ™…‰  EÚ +¶…“ i……‰ ™…‰  b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx… ¥…Ω˛ < i…Ω˛…∫…-{…÷Ø˚π… §…x… V……BM……* <∫… EÚ…®… ®…‰∆  x…∂S…™… Ω˛“ +{……Æ˙
Ω˛È Ω˛“ EÚΩ˛…∆, Ω˛È ¶…“ i……‰  EÚ∫…“ E‰Ú x……‰ ]ı∫… ®…‰∆ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛È, |…S…±…x… EÚ“ ∫…∆¶……¥…x……B∆ Ω˛È C™……‰∆ EÚ  W…∆n˘M…“ ¶…Æ˙ x…∆M…‰ Æ˙Ω˛‰ §…n˘x…∫…“§…-∫…‰-§…n˘x…∫…“§…
i……‰ §……i… Ω˛“ EÚΩ˛…∆ - +¶…“ i……‰ <xΩ˛‰∆ +…x…‰, ®……x™… +…ËÆ˙ |…S… ±…i… Ω˛…‰x…‰ +…ËÆ˙ M…Æ˙“§…-∫…‰-M…Æ˙“§… +…n˘®…“ EÚ…‰ ¶…“ ®…Æ˙x…‰ {…Æ˙ FÚ°Úx… i……‰ x…∫…“§… Ω˛…‰ Ω˛“
®…‰∆ ¥…π……Ê∆ ±…M…‰∆M…‰* <∫…EÚ… ®…i…±…§… +¶…“ i…÷®… ¶…“ ∫……±……‰∆-∫……±… ™…Ω˛” V……i…… Ω˛Ë* <∫…∫…‰ FÚ°Úx… {…Æ˙ ∫……n˘‰ EÚ{…c‰ EÚ… BEÚ… v…EÚ…Æ˙ ∫…®……{i… Ω˛…‰M……,
b˜]ı“ Æ˙Ω˛…‰M…“* {…ix…“ ∂……™…n˘ =∫…E‰Ú  ±…B J……∫… i……ËÆ˙ {…Æ˙
Z…±±……Ω˛]ı EÚ…  n˘J……¥…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ∂…¥…™……j…… ®…‰∆ ∂…… ®…±… +…ËÆ˙ ∂…®…∂……x… {…Æ˙ ±……‰M……‰∆ EÚ“ x…W…Æ˙∆‰ x…<«-x…<«  EÚ∫®… E‰Ú Æ˙∆M…-
§……‰±…” - ™…‰ {…S……« §…SS……‰∆ E‰Ú +…ËÆ˙ ∂…¥……‰∆ {…Æ˙ {…c‰ FÚ°Úx……‰∆ {…Æ˙ Ω˛…‰∆M…“, EÚ¢Úx……‰∆ EÚ“ i…÷±…x…… EÚÆ˙E‰Ú  §…Æ˙∆M…‰ EÚ{…c‰ §…x…x…‰ ±…M…‰∆M…‰,
J……∫… i……ËÆ˙ {…Æ˙ i…÷®Ω˛…Æ˙‰  ±…B Ω˛Ë =x…E‰Ú ®…⁄±™… +…∆E‰Ú V……B∆M…‰, ®…fii……i®……+…‰∆ ∫…‰ + v…EÚ =x…E‰Ú  b˜W……<x…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ BEÚ x…B
C™……‰∆ EÚ x…B-x…B +…< b˜™……, FÚ°Úx……‰∆ +…ËÆ˙ FÚ°Úx…  b˜W……<x…Æ˙…‰∆ EÚ“ S…S……« Ω˛…‰M…“* I…‰j… ®…‰∆ +{…x…“ EÚ±…… EÚ…
°Ú…±…i…⁄ EÚ“ x…<«-x…<« §……i……‰∆-S…“W……‰∆ |…n˘∂…«x… EÚÆ˙x…‰ EÚ… +¥…∫…Æ˙
{…Æ˙ i…÷®… §…SS……‰∆ ∫…‰ ¶…“ V√™……n˘… V…±n˘“ ±…]¬ı]⁄ı Ω˛…‰ V……i…‰ Ω˛…‰* +…ËÆ˙  °ÚÆ˙  ®…±…‰M……,  EÚi…x…‰ ±……‰M……‰∆ EÚ…‰ Æ˙…‰W…M……Æ˙  ®…±…M……, EÚ®{…“]ı“∂…x… §…g‰M……*
M……‰ ¥…∆n˘ ¶……<« ∫……Ω˛§… E‰Ú P…Æ˙ EÚ… o˘∂™… x… ®……±…⁄®… EÚ§… i…÷®… {…Æ˙ Ω˛…¥…“ +…V… EÚ“ ®……EÊÚ ]ı∆M… =xΩ˛‰∆ {……x…-{…Æ˙S…⁄x… EÚ“ n˘÷EÚ…x……‰∆ {…Æ˙  §…EÚ¥…… n˘‰M…“*
Ω˛…‰ V……B* i……EÚ“n˘ x…Ω˛”  ∫…°«Ú <SUÙ… <∫… ±…B  EÚ +M…Æ˙ ®…‰Æ˙‰ ®…Æ˙x…‰ ∂…¥…™……j…… ®…‰∆ ∂…… ®…±… +…ËÆ˙ ∂…®…∂……x… {…Æ˙ ±……‰M……‰∆ EÚ“ x…W…Æ˙∆‰ ∂…¥……‰∆ {…Æ˙ {…c‰
i…EÚ  b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx… EÚ… S…±…x… Ω˛…‰ Ω˛“ V……B i……‰ ®…È ®…Æ˙i…‰-®…Æ˙i…‰ FÚ°Úx……‰∆ {…Æ˙ Ω˛…‰∆M…“, EÚ¢Úx……‰∆ EÚ“ i…÷±…x…… EÚÆ˙E‰Ú =x…E‰Ú ®…⁄±™… +…∆E‰Ú V……B∆M…‰,
i…÷®… ±……‰M……‰∆ EÚ…‰ <∫… §…∆v…x… ®…‰∆ C™……‰∆ §……∆v… V……>∆  EÚ i…÷®… ®…‰Æ˙‰  Æ˙¥……W…“ ®…fii……i®……+…‰∆ ∫…‰ + v…EÚ =x…E‰Ú FÚ°Úx……‰∆ +…ËÆ˙ FÚ°Úx…  b˜W……<x…Æ˙…‰∆ EÚ“ S…S……«
FÚ°Úx… E‰Ú  ±…B Ω˛“ {…Æ˙‰∂……x… Ω˛…‰i…‰  °ÚÆ˙…‰* Æ˙Ω˛“ §……i… ®…‰Æ˙‰ i…§… i…EÚ Ω˛…‰M…“* +{…x…‰-+…{… ®…x… x…‰  Ω˛∫……§… ±…M……x…… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙  n˘™……  EÚ ™… n˘ ®…‰Æ˙“
 W…xn˘… §…x…‰ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ“ i……‰ ®……Ëi… EÚ… C™…… ¶…Æ˙…‰∫……  EÚ EÚ§… +S……x…EÚ ®…fii™…÷ {…Æ˙ ®…‰Æ˙‰  ±…B ¶…“ M……‰ ¥…∆n˘ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ E‰Ú  b˜W……<x…Æ˙ FÚ°Úx… EÚ…
n˘∫i…EÚ n˘‰ V……B +…ËÆ˙ EÚ§… n˘∫i…EÚ n˘‰i…‰-n˘‰i…‰ Ω˛…l… Æ˙…‰EÚEÚÆ˙ n˘Æ˙¥……V…‰ <∫i…‰®……±…  EÚ™…… M…™…… i……‰ =∫…®…‰∆ EÚ§…  EÚi…x…‰ Æ˙∆M… +…ËÆ˙  S…l…c‰ ±…M…‰∆M…‰*
{…Æ˙ J…c“ +…n˘®…“ EÚ…‰ {…±…-{…±… ®……Æ˙i…“ Æ˙Ω˛‰* n˘‰J…i…‰ x…Ω˛” W…®……x…… i…¶…“ ®…÷Z…‰ ±…M…x…‰ ±…M…i…… Ω˛Ë  EÚ ®…È §…Ω˛EÚx…‰ ±…M…… Ω˛⁄∆ +…ËÆ˙ ®…fii™…÷ V…Ë∫…“
 V…∆√n˘M…“ ∫…‰  EÚi…x…… V√™……n˘… i…‰W… ¶……M… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* <i…x…… EÚΩ˛i…‰-EÚΩ˛i…‰ ∫…∆V…“n˘… P…]ıx…… {…Æ˙ <∫… i…Æ˙Ω˛ P……‰c‰ n˘…Ëc…EÚÆ˙ =∫…‰ I…÷p˘ §…x…… Æ˙Ω˛… Ω˛⁄∆, {…Æ˙
{…ix…“ §…Ω˛÷i… M…∆¶…“Æ˙ Ω˛…‰ M…<« l…”, ±…‰ EÚx…  °ÚÆ˙ x… V……x…‰ C™…… Ω˛÷+… Ω˛EÚ“EÚi… ∫……®…x…‰ +… J…c“ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë  EÚ +…V… E‰Ú W…®……x…‰ ®…‰∆ {……¥…x…, ∫…¶™…,
GARBHANAL

 EÚ Ω˛∆∫…i…‰-Ω˛∆∫…i…‰ BEÚ…BEÚ =xΩ˛…‰∆x…‰ ®…÷Z…∫…‰ ¥…Ω˛ {…S……« ±…‰EÚÆ˙ °Ú…cEÚÆ˙ ∫……Ë®™…, ®…⁄±™…¥……x… Æ˙Ω˛ C™…… M…™…… Ω˛Ë - ®…fii™…÷ i……‰  §…±E÷Ú±… ¶…“ x…Ω˛”* =∫…EÚ…
°‰Ú∆EÚ  n˘™…… +…ËÆ˙ =`ˆEÚÆ˙ ¥…Ω˛…∆ ∫…‰ S…±…“ M…<»* {…Æ˙∆i…÷ +{…x…“ +…∆J……‰∆ EÚΩ˛…∆ C™…… ®…⁄±™… Æ˙Ω˛ M…™…… Ω˛Ë* ®…È +{…x…‰  ¥…S……Æ˙GÚ®… EÚ…‰  EÚ∫…“ n˘⁄∫…Æ˙“
®…∆‰ ¶…Æ˙ +…B +…∆∫…÷+…‰∆ EÚ…‰ ¥…Ω˛  UÙ{…… x… ∫…EÚ”* +…‰Æ˙ ®……‰cx…‰ EÚ“ EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙x…‰ ±…M…i…… Ω˛⁄∆* EÚ¶…“ E÷ÚUÙ ∫…®…™… E‰Ú  ±…B
™…t {… ∫…®…™… E‰Ú ∫……l…-∫……l… ™…Ω˛ ∫…®…∫i… P…]ıx…… ¶…“ {…“UÙ‰ UÙ⁄]ı M…<« ∫…°Ú±…i……  ®…±… V……i…“ Ω˛Ë, EÚ¶…“ x…Ω˛”* {…Æ˙ +§… ™…Ω˛ i……‰  x… ∂S…i… Ω˛Ë  EÚ
Ω˛Ë,  °ÚÆ˙ ¶…“ ®…‰Æ˙‰ ®…x… ®…‰∆ §……Æ˙-§……Æ˙ BEÚ Ω˛÷cEÚ-∫…“ =`ˆi…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë ™… n˘ ®…÷Z…‰ B‰∫…… EÚ…‰<«  b˜W……<x…Æ˙  ®…±… M…™…… i……‰ ®…È =∫…‰ i…¶…“, i…÷Æ˙∆i…, §…˘…Ëx…“
 EÚ ®…È  EÚ∫…“ +SUÙ‰  b˜W……<x…Æ˙ EÚ…‰ ™…Ω˛ +…< b˜™…… n˘⁄∆  EÚ ¥…Ω˛ +…®… E‰Ú ∞¸{… ®…‰∆, +{…x…‰  ±…B B‰∫…‰ FÚ°Úx… EÚ…, +SUÙ‰-J……∫…‰ Bb˜¬¥……∆∫… E‰Ú ∫……l…,
f¯Æ˙Ê EÚ“ <∫…  W…∆n˘M…“ EÚ“  P…∫…“- {…]ı“ {……‰∂……E‰Ú∆ §…x……x…‰ EÚ“ §…V……B +…b˜«Æ˙ n˘‰ n˘⁄∆M……*
Æ˙…®…∫¥…∞¸{… ∂…®……«
26 1942 ®… V…x®…. ∫…∆∫EfiÚi… ®… ®…v™…®…… i…EÚ  ∂…I……. ∫…∆∫EfiÚi… ∫…… Ω˛i™… B¥…∆ {…÷Æ˙…h…… EÚ… M…Ω˛x… +v™…™…x…. ∫…ËEÚc˜… §……Æ˙
∏…“®…n¬˘¶……M…¥…i… {…÷Æ˙…h… EÚ… ¥……S…x…. ¥…‰n˘…∆i… E‰Ú Æ˙…®……x…∆n˘“ {…Æ˙®{…Æ˙… E‰Ú |…¥…S…x…EÚ…Æ˙. ∫E⁄Ú±… ®……∫]ıÆ˙“ EÚ“ +…ËÆ˙ {…g¯…x…‰ E‰Ú
Æ˙…‰S…EÚ i…Æ˙“EÚ…Â EÚ…‰ <«V……n˘  EÚ™……. |…EfiÚ i… +…ËÆ˙ {…‰c˜…Â ∫…‰ ®……‰Ω˛. J…‰i…“ E‰Ú +±……¥…… °Ú±…n˘…Æ˙ ¥…fiI… ±…M…¥……x…‰ ®…Â ∫…∆±…Mx….
∫…®{…E«Ú : E÷∆ÚV… §…Ω˛…Æ˙“ ®…∆ n˘Æ˙, O……®…-{……‰∫]ı J…Æ˙M……{…÷Æ˙,  V…±…… ]ı“EÚ®…M…g¯ (®…v™…|…n‰˘∂…). °Ú…‰x… : 07684-276267

∫…÷J…®… +…{… i…i…∆ ∫…‰¥™…∆ n÷˘:J…®… +…{… i…i…∆ i…l……*


S…GÚ¥…i… {… Æ˙¥…i…«xi…‰ n÷˘:J…… x… S… ∫…÷J…… x… S…**
+…™…… Ω÷˛+… ∫…÷J… +…ËÆ˙ n÷˘J… n˘…‰x…… EÚ…‰ ∫…Ω˛x… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B. C™…… EÚ V…M…i… ®… ∫…÷J… +…ËÆ˙ n÷˘J…
S…GÚ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ P…⁄®…i…‰ (+…i…‰-V……i…‰) Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛.

®…x…÷π™… V…x®… +i™…∆i… ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« Ω˲. <∫…E‰Ú u˘…Æ˙… +{…x…“ B¥…∆  ¥…∑… EÚ“ ∫…®…fi r˘ E‰Ú =SS…i…®… +…™……®…
∫l…… {…i…  EÚB V…… ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ∂……∆ i… ¥… +…x…∆n˘ V……‰ E‰Ú¥…±… +…i®…Y……x… ∫…‰ Ω˛“ ∫…∆¶…¥… Ω˲ ¥…Ω˛ ¶…“ <∫…“
∂…Æ˙“Æ˙ ∫…‰ |……{i…  EÚ™…… V…… ∫…EÚi…… Ω˲. ®……∆b⁄˜C™… ={… x…π…n¬˘ E‰Ú +x…÷∫……Æ˙, "∫…¥…« Ω˛ Bi…i…¬ •…¿ +™…®……i®……
•…¿ ∫……‰™…∆®……i®…… S…i…÷π{……i…¬'. +l……«i… ∫…®…∫i… S…Æ˙-+S…Æ˙ V…M…i… •…¿ Ω˲, Ω˛®……Ɖ˙ +∆n˘Æ˙ ¶…“ ™…Ω˛“ {…Æ˙®……i®……
Ω˲. ™…Ω˛ {…Æ˙®……i®…… S……Æ˙ {……n˘ ®… +x…÷¶…¥… Ω˛…‰i…… Ω˲. <∫…®… i…“x… +¥…∫l……Bƒ V……O…i…, ∫¥…{x…, ∫…÷π…÷Œ{i… ΩÈ˛ B¥…∆
<x… i…“x…… EÚ… +…v……Æ˙ S……Ël…“ i…÷Æ˙“™… +¥…∫l…… Ω˲ V…Ë∫…‰ i…Æ∆˙M…, °‰Úx…. Ω˛®… i…“x… +¥…∫l……Bƒ V……O…i…, ∫¥…{x… B¥…∆
∫…÷π…÷Œ{i… i……‰  n˘J……<« {…c˜i…“ Ω˲. Ω˛®… <x… i…“x…… +¥…∫l……+… EÚ…‰ Ω˛“ ∫…i™… ®……x…i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ <xΩ˛” ®… +SU‰Ù-§…÷Ɖ˙
EÚ®…« EÚÆ˙ EÚ¶…“ J…÷∂…“ i……‰ EÚ¶…“ n÷˘:J… +x…÷¶…¥… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛. {…Æ˙®……i®…… EÚ…‰ V……x…x…‰ E‰Ú  ±…B ={… x…π…n¬˘ {…Ω˛±…‰
=HÚ i…“x…… +¥…∫l……+… EÚ…‰ V……x…x…‰ E‰Ú  ±…B EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛  °ÚÆ˙ <x…E‰Ú  x…π…‰v… ∫¥…∞¸{… ∂…‰π… ∞¸{… ®… i…÷Æ˙“™……¥…∫l……
®… {…Æ˙®……i®…… EÚ… +x…÷¶…¥… Ω˛…‰i…… Ω˲.
V……O…i… +¥…∫l…… ®…  S…n˘…i®…EÚ ∫…k…… x……x…… V…“¥…… E‰Ú ∞¸{… ®… §……¡ S…‰i…x…… u˘…Æ˙… +{…x…“ +¥™…HÚ, ®…Ω˛i…¬
B¥…∆ {…∆S… ®…Ω˛…¶…⁄i… ({…fil¥…“, V…±…, ¥……™…÷, +ŒMx… +…ËÆ˙ +…EÚ…∂…)  x…î…i… ∫l…⁄±… ∂…Æ˙“Æ˙ B¥…∆ {……∆S… EÚ®…Á p˘™…,
{……∆S… Y……x… p˘™…, {……ƒS… |……h…, ®…x…, §…÷ r˘,  S…k… +…ËÆ˙ +Ω∆˛EÚ…Æ˙ +… n˘ 19 ∫l…⁄±… ={…EÚÆ˙h…… ∫…‰ +{…x…“
¥……∫…x…… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ ∫l…⁄±… ¶……‰M… EÚÆ˙i…… Ω˲. ∫…®…∫i… n‰˘Ω² p˘™… B¥…∆ ®…x… E‰Ú ∂……∆i… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… ¥…Ω˛ +…x…∆n˘
EÚ… +x…÷¶…¥… EÚÆ˙i…… Ω˲. ¥…Ω˛ |……Y… V…§… V…M…i…… Ω˲ i……‰ EÚΩ˛i…… Ω˲  EÚ ®…È ∫…÷J… ®… ∫……‰™……, {…Æ˙ <∫… +¥…∫l…… ®…Â
¥……∫…x…… §…“V… ∞¸{… ®… P…x…“¶…⁄i… Ω˛…‰ V……i…“ Ω˲ +…ËÆ˙ V…M…x…‰ {…Æ˙ ¥……∫…x……+… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ {…÷x…: n‰˘Ω² p˘™… ¥™……{……Æ˙

GARBHANAL
B¥…∆ i…“x…… +¥…∫l……Bƒ |……Æ∆˙¶… Ω˛…‰ V……i…“ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ ∫…÷J…“-n÷˘J…“ Ω˛…‰i…… Æ˙Ω˛i…… Ω˲, {…Æ˙ V…§… ¥…Ω˛ ¥……∫…x……+…Â
{…Æ˙ |…¶…÷ EÚ“ EfiÚ{…… ∫…‰  x…™…∆j…h… EÚÆ˙ ±…‰i…… Ω˲ i…§… =∫…EÚ…  ¥…¥…‰EÚ V……O…i… Ω˛…‰ V……i…… Ω˲ +…ËÆ˙ i…§… ¥…Ω˛ {……i…… Ω˲
 EÚ ¥…Ω˛ <x… i…“x…… +¥…∫l……+… EÚ… +…v……Æ˙ ∫¥…∞¸{… +x…÷¶…¥… EÚÆ˙i…… Ω˲. ¥…Ω˛ +o˘∂™…, +M…®™… Ω˛…‰i…‰ Ω÷˛B ¶…“
<x… i…“x…… +¥…∫l……+… EÚ…‰ =n¬˘¶…… π…i… EÚÆ˙i…… Ω˲. V…Ë∫…‰ Æ˙VV…⁄ ®… ∫…{…« ™…… ∫…“{… ®… Æ˙V…i… =n¬˘¶…… π…i… Ω˛…‰i……
Ω˲. i…§… ∫……v…EÚ <x… i…“x…… +¥…∫l……+… ∫…‰ {…Ɖ˙ <∫…“ S…Ëi…x™…, Y……x……x…∆n˘ ∫¥…∞¸{… ®… ∫l…… {…i… +…ËÆ˙ BEÚ…EÚ…Æ˙
Ω˛…‰ V……i…… Ω˲.
M……‰∫¥……®…“ i…÷±…∫…“n˘…∫… 27
|…™……M… E‰Ú {……∫… §……ƒn˘…  V…±…‰ ®… Æ˙…V……{…÷Æ˙ x……®…EÚ M……ƒ¥… ®… ∫…∆¥…i…¬ 1554 EÚ…‰ V…x®…. EÚ…∂…“ ®… {…∆p˘Ω˛ ¥…π……Á i…EÚ ¥…‰n˘… +…ËÆ˙ n⁄˘∫…Ɖ˙
∫…∆∫EfiÚi… O…∆l……Â EÚ… +v™…™…x….  ¥…¥……Ω˛ E‰Ú §……n˘ {…ix…“ ®……‰Ω˛ +…ËÆ˙ {…ix…“ EÚ“ °Ú]ıEÚ…Æ˙ E‰Ú §……n˘ ∫…x™……∫…“ Ω˛…‰ M…™…‰. ∫…∆¥…i…¬ 1631 ®…Â
P…Æ˙-P…Æ˙ ®… {…g‰¯ V……x…‰ ¥……±…‰ O…xl… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… +…ËÆ˙  ¥…x…™… {… j…EÚ… EÚ“ Æ˙S…x…… Ω˲. ∫…∆¥…i…¬ 1680 ®… ∂…Æ˙“Æ˙ i™……M…….

®……x…∫…-®…∆l…x…
®……x…∫…-∫…Æ˙ +…ËÆ˙ Æ˙…®…S… Æ˙i…-®……x…∫…
®……x…∫…-∫…Æ : ∫…®…÷p˘ ∫…‰ ®…‰P… ∫…⁄™…« u˘…Æ˙… ®…“`ˆ… V…±… J…”S…EÚÆ˙ {…fil¥…“ Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ ∏…“Æ˙P…÷x……l… V…“ EÚ“ ®… Ω˛®…… +M……v… Ω˲.
{…Æ˙ §…Æ˙∫…i…‰ ΩÈ˛ V……‰  ∫… ®…]ı EÚÆ˙ l…±… ®… V…®…… Ω˛…‰i…… Ω˲. ®……x…∫…-∫…Æ˙ : V…±… ∫…÷v…… ∫…®….
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ¥…‰n˘-{…÷Æ˙…h… ®… ∫……v…÷ +{…x…‰  ¥…¥…‰EÚ u˘…Æ˙… Æ˙…®… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ∫…“i……Æ˙…®… V…“ EÚ…  ®… ∏…i… ™…∂… {…÷π]ı +…ËÆ˙
∫…÷™…∂… ±…‰EÚÆ˙ ∫…÷∆n˘Æ˙ §…÷ r˘¥……±…… ∫…‰ EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛  V…∫…‰ ∫…÷x…EÚÆ˙ ™…‰ æ˛n˘™… +…±Ω˛…n˘EÚ…Æ˙“ Ω˲.
®… v……Æ˙h… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛. ®……x…∫…-∫…Æ˙ : ±…Ω˛Æ˙… EÚ…  ¥…±……∫….
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ¥…π……« V…±… ∫…‰ v……x… Ω˛…‰i…… Ω˲  V…∫…∫…‰ V…“¥…… EÚ“ Æ˙I…… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ={…®……™…Â- ={…®…… §…“ S…  ¥…±……∫… ®…x……‰Æ˙®….
Ω˛…‰i…“ Ω˲.
®……x…∫…-∫…Æ˙ : {…÷Æ˙<x… P…x…“ V…±… {…Æ˙ °ËÚ±…“ Ω˲.
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : Æ˙…®… ∫…÷™…∂… ∫…‰ ∫…÷EfiÚi… §…g¯i…‰ ΩÈ˛ V……‰ ¶…HÚ…Â EÚ…
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ S……Ë{……<™……ƒ ΩÈ˛  V…x…E‰Ú +¶™…xi…Æ˙ Æ˙…®…∫…÷™…∂… V…±…
V…“¥…x… Ω˲.
U÷Ù{…… Ω˲.
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ¥…π……«V…±… {…fil¥…“ {…Æ˙ {…c˜x…‰ ∫…‰ {…⁄¥…« ®…v…÷Æ˙ ®…x……‰Ω˛Æ˙ +…ËÆ˙
®……x…∫…-∫…Æ˙ : {…÷Æ˙<x… E‰Ú x…“S…‰ ∫…Æ˙ ®… ∫…“ {…™……ƒ ΩÈ˛  V…x…∫…‰ =k…®… ®… h…
M…÷h…EÚ…Æ˙“ Ω˛…‰i…… Ω˲.
=i{…z… Ω˛…‰i…… ΩÈ˛.
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : Æ˙…®… ∫…÷™…∂… ®… |…‰®…±…Ih…… ¶… HÚ ®…v…÷Æ˙i…… +…ËÆ˙
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : S……Ë{……<™…… E‰Ú +¶™…xi…Æ˙ EÚ…¥™… EÚ“ ™…÷ HÚ™……ƒ ΩÈ˛  V…x…®…Â
∫…÷∂…“i…±…i…… +l……«i… ®…∆M…±…EÚ…Æ˙“ M…÷h… Ω˲ +…ËÆ˙ ∫…M…÷h… ±…“±…… EÚ… §…c‰˜ ®……‰±… EÚ“ S…®…iEÚ… Æ˙™……ƒ ΩÈ˛.
¥…h…«x… EÚÆ˙x…… ®…x……‰Ω˛Æ˙.
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ™…Ω˛…ƒ S……Æ˙ Æ∆˙M… E‰Ú +x…‰EÚ EÚ®…±… ΩÈ˛.
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ¥…π……«V…±… ¶…⁄ ®… E‰Ú ™……‰M… ∫…‰ M…ƒn˘±…… Ω˛…‰ V……i…… Ω˲, ∂…Æ˙n˘
@Òi…÷ ®…  l…Æ˙ Ω˛…‰EÚÆ˙ {…÷Æ˙…x…… Ω˛…‰i…… Ω˲ i…§… =∫…®…  °ÚÆ˙ {…⁄¥…« M…÷h… +… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ ∫…÷xn˘Æ˙ UÙxn˘ ∫……‰Æ˙`‰ˆ n˘…‰Ω‰˛ ΩÈ˛.
V……i…‰ ΩÈ˛. ®……x…∫…-∫…Æ˙ : EÚ®…±… ®… {…Æ˙…M…, ®…EÚÆ∆˙n˘, ∫…÷∆M…v….
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ®…… ™…EÚ ={…®……+…Â, o˘π]ı…xi……Â <i™…… n˘ EÚ… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ UÙxn˘… n˘EÚ ®…Â +x…÷{…®… +l…«, +x…‰EÚ ¶……¥… +…ËÆ˙
 ®…±……x…… M…ƒn˘±……{…x… Ω˲. ®…x…x…- x… n˘v™……∫…x… Ω˛“ ∂…“i… {……EÚÆ˙ ∂…Æ˙n˘ ∫…÷xn˘Æ˙ ∫…§… n‰˘∂…… EÚ“ ¶……π…….
®… {…÷Æ˙…x…… Ω˛…‰EÚÆ˙ ∂…“i…±…, Ø˚ S…EÚÆ˙ +…ËÆ˙ ∫…÷J…n˘ Ω˛…‰x…… Ω˲. ®……x…∫…-∫…Æ˙ : ™…Ω˛…ƒ ∫…÷xn˘Æ˙ ß…®…Æ˙ +…ËÆ˙ Ω∆˛∫….
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ™…Ω˛…ƒ S……Æ˙ P……]ı ΩÈ˛- M…> P……]ı, {…∆S……™…i…“ P……]ı, Æ˙…V… Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ ∫…÷EfiÚ i… +…ËÆ˙ Y……x…- ¥…Æ˙…M…,  ¥…S……Æ˙ ΩÈ˛.
P……]ı +…ËÆ˙ {…x…P…]ı. ®……x…∫…-∫…Æ˙ : ®……x…∫… ∫…Æ˙ V…±… E‰Ú +…∏…™… {…Æ˙ i…“x… |…EÚ…Æ˙ E‰Ú V…±…S…Æ˙ ΩÈ˛-
GARBHANAL

Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : EÚ ¥… EÚ“ §…÷ r˘ ∫…‰ Æ˙S…‰ Ω÷˛B S……Æ˙ ∫…∆¥……n˘- BEÚ EÚ“ i…±±…“x… ∫…∆Y…… Ω˲ V……‰ V…±… E‰Ú §……Ω˛Æ˙ V…“i…‰ V…“ V…… Ω˛“ x…Ω˛” ∫…EÚi…‰
i…÷±…∫…“ ∫…∆i… ∫…∆¥……n˘, ™……Y…¥…±C™… ¶……Æ˙u˘…V… ∫…∆¥……n˘,  ∂…¥… {……¥…«i…“, ΩÈ˛, n⁄˘∫…Ɖ˙ i…n˘M…i… ΩÈ˛ V…Ë∫…‰ ®…M…Æ˙, P… c˜™……±…, EÚU÷ÙB +… n˘ V……‰ V…±… ∫…‰
EÚ…M…¶…÷∂…÷Œhb˜ M…Ø˚h… ∫…¥……n˘. §……Ω˛Æ˙ ¶…“ E÷ÚUÙ n‰˘Æ˙ Æ˙Ω˛ V……i…‰ ΩÈ˛, i…“∫…Ɖ˙ i…n˘…∏…™… V…±… {…I…“ ΩÈ˛.
®……x…∫…-∫…Æ˙ : ∫…“i… ∫…“ g¯™……ƒ P……]ı… ®…Â. Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ™…Ω˛…ƒ- v…÷ x… +¥…Ɖ˙§… E÷Ú ¥…i… M…÷x… V……i…“ - Ω˛“ ®…“x…
Æ˙…®…S… Æ˙i… ®……x…∫… : ∫……i… EÚ…hb˜, ∫…{i…|…§…xv… ∫…÷¶…M… ∫……‰{……x……. ®…x……‰Ω˛Æ˙ §…Ω÷˛i… ¶……ƒ i… EÚ“ Ω˲. +l…«, v…®…«, EÚ…®…… n˘EÚ S……Æ˙“, EÚΩ˛§… Y……x…
®……x…∫…-∫…Æ : ∫…Æ˙ ®… V…±… +l……Ω˛ Ω˲.  ¥…Y……x…  ¥…S……Æ˙“, x…¥… Æ˙∫… V…{… i…{… V……‰M…  ¥…Æ˙…M……, ™…‰ i…n˘M…i… V…±…S…Æ˙ ΩÈ˛
+…ËÆ˙ ∫…÷EfiÚi…“ ∫……v… x……®… M…÷h… M……x…… i…n˘…∏…™… ΩÈ˛.
®…Ω˛Ãπ… ¥…‰n˘ ¥™……∫…
28 ¥…Ë n˘EÚEÚ…±…“x… @Ò π… ¥…‰n˘ ¥™……∫… EÚ“ Æ˙S…x…… ®…Ω˛…¶……Æ˙i… EÚ“ M…h…x…… ¶……Æ˙i…“™… ∫…… Ω˛i™…-¶…∆b˜…Æ˙ E‰Ú ∫…¥…«∏…‰π`ˆ ®…Ω˛…O…∆l…… ®… EÚ“ V……i…“ Ω˲* <∫…®…Â
{……∆b˜¥…… EÚ“ EÚl…… E‰Ú ∫……l… +x…‰EÚ ∫…÷xn˘Æ˙ ={…EÚl……Bƒ ΩÈ˛ i…l…… §…“S…-§…“S… ®… ∫…⁄ HÚ™……ƒ B¥…∆ ={…n‰˘∂…… E‰Ú =VV…¥…±… Æ˙ix… ¶…“ V…÷c‰˜ Ω÷˛B ΩÈ˛*
®…Ω˛…¶……Æ˙i… BEÚ  ¥…∂……±… ®…Ω˛…∫……M…Æ˙ Ω˲  V…∫…®… +x…®……‰±… ®……‰i…“ +…ËÆ˙ Æ˙ix… ¶…Ɖ˙ {…c‰˜ ΩÈ˛* Æ˙…®……™…h… +…ËÆ˙ ®…Ω˛…¶……Æ˙i… ¶……Æ˙i…“™… ∫…∆∫EfiÚ i… +…ËÆ˙
v……î…EÚ  ¥…S……Æ˙ E‰Ú ®…⁄±… ª……‰i… ®……x…‰ V…… ∫…EÚi…‰ ΩÈ˛*

®…Ω˛…¶……Æ˙i…
V…Æ˙…∫…∆v…-¥…v…
®… M…v… n˘‰∂… EÚ… Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… +{…x…“ ∂…⁄Æ˙i……
E‰Ú  ±…B §…c…  ¥…J™……i… l……* =∫…E‰Ú +v…“x…
i…“x… +I……Ë Ω˛h…“ ∫…‰x…… l…“* = S…i… ∫…®…™…
{…Æ˙ ™…∂…∫¥…“ Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… x…‰ EÚ… ∂…Æ˙…V… EÚ“ V…÷c¥……∆
¶…™… +…ËÆ˙ P…fih…… Ω˛…‰i…“ l…“; {…Æ˙xi…÷ n˘…‰x……Â
]ı÷EÚc… ®… V……x… l…“ +…ËÆ˙ ¥…‰ Ω˛Æ˙EÚi… ¶…“
EÚÆ˙i…‰ l…‰*
®……∆∫… E‰Ú <x… ®…x…Ω˛⁄∫…  {…hb˜… EÚ…‰
§…‰ ]ı™…… ∫…‰ §™……Ω˛  EÚ™……* Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… x…‰ +{…x…“ n˘‰J…EÚÆ˙ Æ˙… x…™……∆ §…c“ ¥™……E÷Ú±… =`ˆ”
{… ix…™…… EÚ…‰ ¥…S…x…  n˘™…… l……  EÚ ¥…Ω˛ n˘…‰x…… ®… ∫…‰ +…ËÆ˙ n˘…<™…… EÚ…‰ +…Y…… n˘“  EÚ <x…
 EÚ∫…“ E‰Ú ∫……l… EÚ…‰<« {…I…{……i… x…Ω˛” EÚÆ˙‰M……* ]ı÷EÚc… EÚ…‰ ±…{…‰]ıEÚÆ˙ EÚΩ˛” n˘⁄Æ˙ °‰Ú∆EÚ
 ¥…¥……Ω˛ E‰Ú §…Ω˛÷i…  n˘x… §…“i… V……x…‰ {…Æ˙ ¶…“ Æ˙…V…… +…™…Â* +…Y…… {……EÚÆ˙ n˘…<™……∆ =x…
§…fiΩ˛p˘l… E‰Ú EÚ…‰<« ∫…∆i……x… x…Ω˛” Ω˛÷<«* ¥…fin¬˘v……¥…∫l…… +… ]ı÷EÚc… EÚ…‰ =`ˆ…EÚÆ˙ E⁄Úc‰-EÚÆ˙EÚ]ı E‰Ú
V……x…‰ +…ËÆ˙ ∫…∆i……x… EÚ“ +…‰Æ˙ ∫…‰  x…Æ˙…∂… Ω˛…‰ V……x…‰ {…Æ˙ f¯‰Æ˙ {…Æ˙ °‰Ú∆EÚ +…<»*
Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… +{…x…‰ ®…∆ j…™…… E‰Ú Ω˛…l… ®… Æ˙…V™… EÚ… <i…x…‰ ®… x…Æ˙-®……∆∫… J……x…‰¥……±…“ BEÚ
EÚ…™…«¶……Æ˙ ∫……È{…EÚÆ˙ +{…x…“ n˘…‰x…… {… ix…™…… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ Æ˙…I…∫…“ ®……∆∫… EÚ“ i…±……∂… ®… ¶…]EÚi…“
¥…x… ®… i…{…∫™…… EÚÆ˙x…‰ S…±…‰ M…™…‰* BEÚ  n˘x… ¥…x… ®… Ω˛÷<« =∫… V…M…Ω˛ +… {…Ω˛÷∆S…“ V…Ω˛…∆ §…SS……Â
®…Ω˛ π…« M……Ëi…®… E‰Ú ¥…∆∂…V… S…hb˜EÚ…Ë ∂…EÚ ®…÷ x… ∫…‰ =x…EÚ“ ¶…Â]ı Ω˛÷<«* Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… E‰Ú ¥…‰ ]ı÷EÚc‰ l…‰* ]ı÷EÚc‰ n˘‰J…‰ i……‰ Æ˙…I…∫…“ x…‰ =x…EÚ…‰ J……x…‰ E‰Ú  ±…B BEÚ
x…‰ ®…÷ x…¥…Æ˙ EÚ…  ¥… v…¥…i…¬ +…n˘Æ˙-∫…iEÚ…Æ˙  EÚ™…… +…ËÆ˙ =x…EÚ…‰ +{…x…“ ¥™…l…… ∫……l… Ω˛…l… ®… =`ˆ…™……* =∫…EÚ… =`ˆ…x…… l……  EÚ n˘…‰x…… ]ı÷EÚc‰ +…{…∫… ®… V…÷c
∫…÷x……<«* ®…÷ x… S…hb˜EÚ…Ë ∂…EÚ EÚ…‰ Æ˙…V…… E‰Ú Ω˛…±… {…Æ˙ n˘™…… +…<«* =xΩ˛…Âx…‰ Æ˙…V…… ∫…‰ M…™…‰ +…ËÆ˙ BEÚ ∫…÷xn˘Æ˙ §…SS…… §…x… M…™……* Æ˙…I…∫…“ x…‰ V…§… ™…Ω˛ S…®…iEÚ…Æ˙
{…⁄UÙ…, ""+…{… ®…÷Z…∫…‰ C™…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È?'' n˘‰J…… i……‰ ∫……‰S……  EÚ <∫… §…SS…‰ EÚ…‰ ®……Æ˙x…… `ˆ“EÚ x… Ω˛…‰M……* ™…Ω˛ ∫……‰S…EÚÆ˙
§…fiΩ˛p˘l… x…‰ EÚØ˚h… ∫¥…Æ˙ ®… EÚΩ˛…- ""®…÷ x…¥…Æ˙! ®…È §…c… Ω˛“ +¶……M…… Ω˛⁄∆* {…÷j…-¶……M… ¥…Ω˛ BEÚ ∫…÷xn˘Æ˙ ™…÷¥…i…“ E‰Ú ∞¸{… ®… Æ˙…V…… §…fiΩ˛p˘l… E‰Ú {……∫… M…<« +…ËÆ˙ §…SS……
∫…‰ ¥…∆ S…i… Ω˛⁄∆* Æ˙…V™… UÙ…‰cEÚÆ˙ ¥…x… ®… i…{…∫™…… EÚÆ˙x…‰ +…™…… Ω˛⁄∆* <∫… Ω˛…±…i… ®… ®…È =xΩ˛‰∆ n˘‰  n˘™……* EÚΩ˛…- ""™…Ω˛ +…{… Ω˛“ EÚ… §…SS…… Ω˛Ë*''
+…{…∫…‰ +…ËÆ˙ C™…… ®……∆M… ∫…EÚi…… Ω˛⁄∆?'' §…SS…… {……EÚÆ˙ §…fiΩ˛p˘l… E‰Ú +…x…xn˘ EÚ“ ∫…“®…… x… Æ˙Ω˛“* =xΩ˛…Âx…‰ Æ˙ x…¥……∫… ®…Â
Æ˙…V…… EÚ“ §……i…… ∫…‰ S…hb˜EÚ…Ë ∂…EÚ EÚ… ®…x…  {…P…±… M…™……* ¥…Ω˛ =∫…“ I…h… BEÚ V……EÚÆ˙ Æ˙… x…™…… E‰Ú Ω˛…l… ®… §…SS…… n˘‰  n˘™…… +…ËÆ˙ Æ˙…V™…-¶…Æ˙ ®… {…÷j…-|…… {i…
+…®… E‰Ú {…‰c E‰Ú x…“S…‰ +…∫…x… V…®……EÚÆ˙ §…Ë`ˆ M…™…‰ +…ËÆ˙ v™……x… ®…Â ±…“x… Ω˛…‰ M…™…‰* E‰Ú ={…±…I™… ®…Â §…c… +…x…xn˘ ®…x……™……*
<i…x…‰ ®… BEÚ {…EÚ… Ω˛÷+… +…®… =x…EÚ“ M……‰n˘ ®…  M…Æ˙…* ®…Ω˛ π…« x…‰ =∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ Æ˙…V……

GARBHANAL
V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú V…x®… EÚ“ ™…Ω˛ EÚl…… Ω˛Ë* ®…÷ x… S…hb˜EÚ…Ë ∂…EÚ E‰Ú ¥…Æ˙n˘…x… E‰Ú
EÚ…‰ n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…, ""Æ˙…V…x…¬! ™…Ω˛ ±……‰, <∫…∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙… n˘÷:J… n˘⁄Æ˙ Ω˛…‰ V……™…‰M……*'' EÚ…Æ˙h… V…Æ˙…∫…∆v… ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ… <i…x…… Ω˛^ı…-EÚ^ı… +…ËÆ˙ §…±…“ Ω˛÷+…  EÚ EÚ…‰<«
Æ˙…V…… x…‰ =∫… °Ú±… E‰Ú n˘…‰ ]ı÷EÚc‰  EÚ™…‰ +…ËÆ˙ n˘…‰x…… {… ix…™…… EÚ…‰ BEÚ-BEÚ ]ı÷EÚc… =∫…EÚ… ®…÷EÚ…§…±…… x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…… l……*  EÚ∆i…÷ BEÚ EÚ®…“ ™…Ω˛ l…“  EÚ
 J…±……  n˘™……* °Ú±… J……x…‰ E‰Ú §……n˘ n˘…‰x…… {… ix…™…… EÚ…‰ M…¶…« Æ˙Ω˛ M…™……* Æ˙…V…… S…⁄∆ EÚ =∫…EÚ… ∂…Æ˙“Æ˙ n˘…‰ +±…M…-+±…M… ]ı÷EÚc… ®… V…÷cx…‰ ∫…‰ BEÚ Ω˛÷+… l……,
§…fiΩ˛p˘l… §…c‰ |…®…÷ n˘i… Ω˛÷B* Æ˙…V… ®…Ω˛ π…«™……∆ i……‰ +…x…xn˘ E‰Ú ®……Æ˙‰ °⁄Ú±…“ x… ∫…®……<»* <∫… ±…B n˘…‰  Ω˛∫∫…… ®… §…∆]ı ¶…“ ∫…EÚi…… l……*
{…Æ˙ V…§… §…SS…‰ {…Ën˘… Ω˛÷B i……‰ Æ˙… x…™…… {…Æ˙ ¥…X…  M…Æ˙…, C™…… EÚ ¥…‰ §…SS…‰ {…⁄Æ˙‰ x…Ω˛” <∫… ®…x……‰Æ˙∆V…EÚ EÚl…… ®… ™…Ω˛ ∫…i™…  UÙ{…… Ω˛÷+… Ω˛Ë  EÚ n˘…‰ V…÷n˘‰-V…÷n˘‰ ¶……M…
l…‰, §… ±EÚ +…v…‰ l…‰; BEÚ-BEÚ §…SS…‰ E‰Ú E‰Ú¥…±… BEÚ Ω˛…l…, BEÚ {…ËÆ˙, BEÚ +…∆J…, +M…Æ˙ +…{…∫… ®… V…÷c V……™… i……‰ ¶…“ EÚ®…V……‰Æ˙ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È* =x…E‰Ú °Ú]ı V……x…‰
BEÚ EÚ…x… i…l…… ®…÷∆Ω˛ +…v……  Ω˛∫∫…… Ω˛“ l……* =x…EÚ…‰ n˘‰J…x…‰ {…Æ˙ ®…x… ®… BEÚ ∫……l… EÚ“ +…∂…∆EÚ… §…x…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë*
®…Ω˛…¶……Æ˙i…
29

V…§… V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú ∫……l… ™…÷n¬˘v… EÚÆ˙x…‰ +…ËÆ˙ =∫…EÚ… ¥…v… EÚÆ˙x…‰ EÚ…  x…∂S…™…
Ω˛…‰ M…™……, i……‰ ∏…“EfiÚπh… §……‰±…‰- ""Ω˛∆∫…,  Ω˛ b˜∆§…EÚ, EÚ∆∫… i…l…… n˘⁄∫…Æ˙‰
∫…Ω˛…™…EÚ…Â E‰Ú J…i®… Ω˛…‰ V……x…‰ E‰Ú EÚ…Æ˙h… +§… V…Æ˙…∫…∆v… +E‰Ú±…… {…c M…™……
Ω˛Ë* =∫…‰ ®……Æ˙x…‰ EÚ… ™…Ω˛“ +SUÙ… ®……ËEÚ… Ω˛Ë* {…Æ˙ ∫…‰x…… ±…‰EÚÆ˙ =∫… {…Æ˙ Ω˛È* i…÷®…∫…‰ +¶…“ u˘xu˘-™…÷n¬˘v… EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È* Ω˛®… i…“x…… ®… ∫…‰  EÚ∫…“ BEÚ ∫…‰,
Ω˛®…±…… EÚÆ˙x…… §…‰EÚ…Æ˙ Ω˛Ë* =∫…‰ i……‰ u˘xu˘-™…÷n¬˘P… ®… E÷Ú∂i…“ ±…cEÚÆ˙ Ω˛“  V…∫…∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“ <SUÙ…, ±…c ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰* Ω˛®… ∫…¶…“ <∫…E‰Ú  ±…B i…Ë™……Æ˙ Ω˛È*''
®……Æ˙x…… `ˆ“EÚ Ω˛…‰M……*'' V…Æ˙…∫…∆v… EÚ…‰ BEÚ…BEÚ ™…Ω˛ ∫…÷x…EÚÆ˙ E÷ÚUÙ +…∂S…™…« Ω˛÷+…; {…Æ˙ +{…x…‰ ¶……¥… EÚ…‰
=x…  n˘x…… ™…Ω˛  Æ˙¥……V… l……  EÚ  EÚ∫…“ I… j…™… EÚ…‰ ™… n˘ EÚ…‰<« u˘∆u˘-™…÷n¬˘P… E‰Ú n˘§……EÚÆ˙ §……‰±……, ""i……‰ ™…Ω˛ §……i… Ω˛Ë* J…ËÆ˙, EÚ…‰<« Ω˛V…« ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ë* {…Æ˙ EfiÚπh…, i…÷®…
 ±…B ±…±…EÚ…Æ˙i…… i……‰ =∫…‰ =∫…EÚ“ S…÷x……Ëi…“ ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…“ {…ci…“ l…“, i……‰ I… j…™… x…Ω˛” Ω˛…‰, M¥……±…‰ Ω˛…‰ +…ËÆ˙ +V…÷«x… +¶…“ §……±…EÚ Ω˛Ë; <∫… ±…B i…÷®… n˘…‰x……Â
 °ÚÆ˙ ¥…Ω˛ S……Ω˛‰ ∂……∫j…-™…÷n¬˘P… Ω˛…‰ ™…… E÷Ú∂i…“* <∫…“  Æ˙¥……V… EÚ… ±……¶… ∫…‰ i……‰ ®…È ±…b⁄∆˜M…… x…Ω˛”* Ω˛…∆, ¶…“®…∫…‰x… E‰Ú §…±… EÚ“ §…c“ |…∂…∆∫…… ∫…÷x…“ Ω˛Ë, ∫……‰ =∫…“
=`ˆ…EÚÆ˙ ∏…“EfiÚπh… +…ËÆ˙ {……∆b˜¥…… x…‰ +{…x…“ ™……‰V…x…… §…x……<«* E‰Ú ∫……l… ±…cx…… S……Ω˛⁄∆M……*'' ™…Ω˛ EÚΩ˛EÚÆ˙ V…Æ˙…∫…∆v… u˘∆u˘-™…÷n¬˘v… E‰Ú  ±…B i…Ë™……Æ˙ Ω˛…‰
∏…“EfiÚπh…, ¶…“®…∫…‰x… +…ËÆ˙ +V…÷«x… x…‰ ¥…±EÚ±… {…Ω˛x…  ±…™…‰, Ω˛…l… ®… E÷Ú∂…… M…™……*
±…‰ ±…“ +…ËÆ˙ µ…i…“ ±……‰M…… EÚ…-∫…… ¥…‰π… v……Æ˙h… EÚÆ˙E‰Ú ®…M…v… n˘‰∂… E‰Ú  ±…B ¶…“®…∫…‰x… EÚ…‰  x…:∂…∫j… n˘‰J…EÚÆ˙ V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ ¶…“ ∂…∫j… °‰Ú∆EÚ  n˘B +…ËÆ˙ ®…±±…-
Æ˙¥……x…… Ω˛…‰ M…™…‰* Æ˙…Ω˛ ®… ∫…÷xn˘Æ˙ x…M…Æ˙… i…l…… M……∆¥…… EÚ…‰ {……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ¥…‰ ™…÷n¬˘v… E‰Ú  ±…B =∫…‰ ±…±…EÚ…Æ˙…*
i…“x…… V…Æ˙…∫…∆v… EÚ“ Æ˙…V…v……x…“ ®… {…Ω˛÷∆S…‰* ¶…“®…∫…‰x… +…ËÆ˙ V…Æ˙…∫…∆v… ®… E÷Ú∂i…“ ∂…÷∞¸ Ω˛…‰ M…<«* n˘…‰x…… ¥…“Æ˙ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ…‰
V…Æ˙…∫…∆v… EÚ…‰ <v…Æ˙ EÚ<« +{…∂…E÷Úx… Ω˛÷B l…‰, <∫…∫…‰ =∫…EÚ… ®…x… §…c… {…EÚci…‰, ®……Æ˙i…‰ +…ËÆ˙ =`ˆ…i…‰ Ω˛÷B ±…cx…‰ ±…M…‰* <∫… |…EÚ…Æ˙ {…±…-¶…Æ˙ ¶…“  ¥…∏……®…
{…Æ˙‰∂……x… Æ˙Ω˛i…… l……* {…÷Æ˙…‰ Ω˛i…… x…‰ =∫…EÚ“ ∂…… xi… EÚÆ˙…<« +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú  ±…B  EÚ™…‰ §…M…ËÆ˙ ¥…‰ i…‰Æ˙Ω˛  n˘x… +…ËÆ˙ i…‰Æ˙Ω˛ Æ˙…i… ±…M……i……Æ˙ ±…ci…‰ Æ˙Ω˛‰* S……Ën˘Ω˛¥…  n˘x…
=∫…x…‰ ¶…“ µ…i… +… n˘ Æ˙J…‰ l…‰* B‰∫…‰ ∫…®…™… ∏…“EfiÚπh…, ¶…“®… +…ËÆ˙ +V…÷«x… V…Æ˙…∫…∆v… l…EÚ… +…ËÆ˙ V…Æ˙… n˘‰Æ˙ EÚ…‰ Ø˚EÚ…* {…Æ˙ `ˆ“EÚ ®……ËEÚ… n˘‰J…EÚÆ˙ ∏…“EfiÚπh… x…‰
Æ˙…V…¶…¥…x… ®… n˘… J…±… Ω˛÷B* ¥…‰  x…:∂…∫j… l…‰ +…ËÆ˙ ¥…±EÚ±… {…Ω˛x…‰ Ω˛÷B l…‰* ¶…“®… EÚ…‰ <∂……Æ˙‰ ∫…‰ ∫…®…Z……™…… +…ËÆ˙ ¶…“®…∫…‰x… x…‰ °Ú…ËÆ˙x… V…Æ˙…∫…∆v… EÚ…‰ =`ˆ…EÚÆ˙
V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ E÷Ú±…“x… + i… l… ∫…®…Z…EÚÆ˙ =x…EÚ… §…c‰ +…n˘Æ˙ E‰Ú ∫……l… B‰∫…‰ V……‰Æ˙ ∫…‰ S……Æ˙… +…‰Æ˙ P…÷®……™……, V…Ë∫…‰ S…i…÷Æ˙ ±…`ˆËi… ±……`ˆ“ EÚ…‰ P…÷®……i…… Ω˛Ë*  °ÚÆ˙
∫¥……M…i…  EÚ™……* =∫…‰ V…®…“x… {…Æ˙ V……‰Æ˙ ∫…‰ {…]ıEÚ  n˘™…… +…ËÆ˙ °÷Úi…‘ ∫…‰ =∫…E‰Ú n˘…‰x…… {…ËÆ˙ {…EÚcEÚÆ˙
V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú ∫¥……M…i… EÚ… ¶…“®… +…ËÆ˙ +V…÷«x… x…‰ EÚ…‰<« V…¥……§… x…Ω˛”  EÚ™……* =∫…E‰Ú ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ…‰ S…“Æ˙EÚÆ˙ °‰Ú∆EÚ  n˘™……* V…Æ˙…∫…∆v… EÚ…‰ ®…Æ˙… n˘‰J…  ¥…V…™… E‰Ú M…¥…« ®…Â
¥…‰ n˘…‰x…… ®……Ëx… Æ˙Ω˛‰* <∫… {…Æ˙ ∏…“EfiÚπh… §……‰±…‰- ""®…‰Æ˙‰ n˘…‰x…… ∫…… l…™…… x…‰ ®……Ëx… ¶…“®…∫…‰x… M…Æ˙V… =`ˆ…;  EÚxi…÷ {…±…EÚ ®……Æ˙i…‰ Ω˛“ V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú  S…Æ˙‰ Ω˛÷B ∂…Æ˙“Æ˙ E‰Ú
µ…i…  ±…™…… Ω˛÷+… Ω˛Ë, <∫… EÚ…Æ˙h… +¶…“ x…Ω˛” §……‰±…‰M…‰* +…v…“ Æ˙…i… E‰Ú §……n˘ ]ı÷EÚc‰ +…{…∫… ®…  °ÚÆ˙ V…÷c M…™…‰ +…ËÆ˙ V…Æ˙…∫…∆v… =`ˆEÚÆ˙ GÚ…‰v……‰x®…k… Ω˛…‰ ¶…“®…∫…‰x…
µ…i… J…÷±…x…‰ {…Æ˙ §……i…S…“i… EÚÆÂM…‰*'' ∫…‰  ¶…c M…™……*
V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ <∫… §……i… {…Æ˙  ¥…∂¥……∫… EÚÆ˙  ±…™…… +…ËÆ˙ i…“x…… ®…‰Ω˛®……x…… EÚ…‰ ™…Ω˛ n˘‰J…EÚÆ˙ ¶…“®…∫…‰x…  x…Æ˙…∂… Ω˛…‰EÚÆ˙ ∫……‰S… ®… {…c M…™……  EÚ B‰∫…‰ ∂…j…÷ EÚ… ¥…v…
™…Y…∂……±…… ®… `ˆΩ˛Æ˙…EÚÆ˙ ®…Ω˛±… ®… S…±…… M…™……* EËÚ∫…‰  EÚ™…… V……™…‰? ∏…“EfiÚπh… x…‰ ¶…“®…∫…‰x… EÚ…‰ {…∫i… Ω˛…‰i…‰ n˘‰J……* E÷ÚUÙ ∫……‰S…EÚÆ˙
EÚ…‰<« •……¿h… + i… l… V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú ™…Ω˛…∆ +…i…… i……‰ =x…EÚ“ <SUÙ… i…l…… =xΩ˛…Âx…‰ BEÚ P……∫… EÚ…  i…x…EÚ… =`ˆ…™…… +…ËÆ˙ §…“S… ®… ∫…‰ S…“Æ˙EÚÆ˙ §……™…Â Ω˛…l… ∫…‰
∫…÷ ¥…v…… E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ §……i… EÚÆ˙x…… ¥… =x…EÚ… ∫…iEÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…… V…Æ˙…∫…∆v… EÚ… n˘… Ω˛x…‰ Ω˛…l… EÚ“ +…‰Æ˙ +…ËÆ˙ n˘… Ω˛x…‰ Ω˛…l… ∫…‰ §……™… Ω˛…l… EÚ“ +…‰Æ˙ °‰Ú∆EÚ  n˘™……*
 x…™…®… l……* <∫…E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ +…v…“ Æ˙…i… E‰Ú §……n˘ V…Æ˙…∫…∆v… + i… l…™…… ∫…‰ ¶…“®…∫…‰x… x…‰ <∂……Æ˙‰ EÚ…‰ ∫…®…Z…  ±…™…… +…ËÆ˙ ®……ËEÚ… {……i…‰ Ω˛“ =∫…x…‰ n˘÷§……Æ˙… V…Æ˙…∫…∆v…
 ®…±…x…‰ M…™……, ±…‰ EÚx… + i… l…™…… E‰Ú Æ˙∆M…-g∆¯M… n˘‰J…EÚÆ˙ ®…M…v…-x…Æ˙‰∂… E‰Ú EÚ… ∂…Æ˙“Æ˙ S…“Æ˙ b˜…±…… +…ËÆ˙ n˘…‰x……  Ω˛∫∫…… EÚ…‰ n˘…™……∆-§……™……∆ EÚÆ˙E‰Ú °‰Ú∆EÚ  n˘™……*
GARBHANAL

®…x… ®… E÷ÚUÙ ∂…∆EÚ… Ω˛÷<«* ∫……‰S……  EÚ n˘…±… ®… E÷ÚUÙ EÚ…±…… +¥…∂™… Ω˛Ë* V…Æ˙… +§…EÚ“ §……Æ˙ ™…‰ ]ı÷EÚc‰ V…÷c x…Ω˛” ∫…E‰Ú +…ËÆ˙ V…Ω˛…∆-E‰Ú-i…Ω˛…∆  x…V…“«¥… {…c‰ Æ˙Ω˛ M…™…‰*
M……ËÆ˙ ∫…‰ n˘‰J…x…‰ {…Æ˙ V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ •……¿h… + i… l…™…… E‰Ú Ω˛…l…… {…Æ˙ B‰∫…… <∫… |…EÚ…Æ˙ +V…‰™… V…Æ˙…∫…∆v… EÚ… +xi… Ω˛…‰ M…™……*
 S…ºx… n˘‰J…… V……‰ v…x…÷π… EÚ“ b˜…‰Æ˙“ u˘…Æ˙… Æ˙M…c J……x…‰ ∫…‰ {…c V……i…… Ω˛Ë* ∏…“EfiÚπh… +…ËÆ˙ n˘…‰x…… {……∆b˜¥…… x…‰ =x… ∫…§… Æ˙…V……+… EÚ…‰ UÙ÷c…  n˘™……  V…x…EÚ…‰
n˘⁄∫…Æ˙‰  S…ºx……‰∆ ∫…‰ ¶…“ =∫…‰ {…i…… S…±… M…™……  EÚ ™…‰ •……¿h… x…Ω˛” Ω˛È* V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ §…∆n˘“M…fiΩ˛ ®… b˜…±… Æ˙J…… l…… +…ËÆ˙ V…Æ˙…∫…∆v… E‰Ú {…÷j… ∫…Ω˛n˘‰¥… EÚ…‰ ®…M…v…
Æ˙…V…… V…Æ˙…∫…∆v… x…‰ EÚcEÚEÚÆ˙ {…⁄UÙ…- ""∫…S…-∫…S… §…i……+…‰, i…÷®… ±……‰M… EÚ…Ëx… EÚ“ Æ˙…V…M…q˘“ {…Æ˙  §…`ˆ…EÚÆ˙ <xp˘|…∫l… ±……Ë]ı +…™…‰*
Ω˛…‰? •……¿h… i……‰ x…Ω˛”  n˘J……<« n˘‰i…‰*'' <∫…E‰Ú §……n˘ {……∆b˜¥…… x…‰  ¥…V…™…-™……j…… EÚ“ +…ËÆ˙ ∫……Æ˙‰ n˘‰∂… EÚ…‰ ®…Ω˛…Æ˙…V…… ™…÷ v… π`ˆÆ˙
<∫… {…Æ˙ i…“x…… ∫…‰ ∫…Ω˛“ Ω˛…±… §…i……  n˘™…… +…ËÆ˙ EÚΩ˛…- ""Ω˛®… i…÷®Ω˛…Æ˙‰ ∂…j…÷ EÚ“ +v…“x…i…… ®… ±…‰ +…B*
{…∆S…i…∆j… EÚ<« o˘Œπ]ı™…… ∫…‰ ∫…∆∫……Æ˙ EÚ“ ∫…¥……« v…EÚ ±……‰EÚ |…™… EfiÚ i…™…… ®… BEÚ Ω˲* <∫…®…Â
∫…∆EÚ ±…i… EÚΩ˛… x…™…… EÚ… ®…⁄±… =i∫… ±……‰EÚ-V…“¥…x… Ω˲* ¶……Æ˙i…“™… EfiÚ i…™…… ®… {…∆S…i…∆j… B‰∫…“
30
+E‰Ú±…“ Æ˙S…x…… Ω˲,  V…∫…‰ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ Y……x…EÚ…‰∂… EÚΩ˛… V…… ∫…EÚi…… Ω˲* EÚl…… |…∫i…÷ i… EÚ“ V……‰
∂…˱…“ <∫…®… |…™…÷HÚ Ω˲, =∫…EÚ“ BEÚ ±…∆§…“ {…Æ˙®{…Æ˙… Ω˲* "¥…‰n˘', "•……¿h…' +… n˘ O…∆l…… ®… ¶…“
<∫… °ÈÚ]‰ı∫…“ EÚ… |…™……‰M… Ω÷˛+… Ω˲*

{…∆ S… i…∆ j…
M…V…Æ˙…V… EÚ“ V……x… M……‰ÆË˙™…‰ x…‰ ±…‰ ±…“

 EÚ ∫…“ V…∆M…±… ®…Â BEÚ M……ËÆË˙™……Â EÚ…


V……‰c˜…  EÚ∫…“ {…‰c˜ {…Æ˙ +{…x……
P……Â∫…±…… §…x……EÚÆ˙ Æ˙Ω˛i…… l……* E÷ÚUÙ
∫…®…™… §……n˘ ®……n˘… x…‰ +∆b‰˜  n˘™…‰* =∫…E‰Ú +M…±…‰
 n˘x… EÚ…‰<« V…∆M…±…“ Ω˛…l…“ P……®… ∫…‰ §…‰S…Ëx… Ω˛…‰EÚÆ˙
=∫… {…‰c˜ E‰Ú x…“S…‰ +… J…c˜… Ω÷˛+…* ¥…Ω˛ +{…x…“
®…∫i…“ ®…Â {…‰c˜ EÚ“ =∫… ∂……J…… EÚ…‰  V…∫… {…Æ˙
M……ËÆË˙™…… x…‰ +{…x…‰ +∆b‰˜  n˘™…‰ l…‰, J…”S… EÚÆ˙ i……‰c˜
 n˘™……* =∫… ∂……J…… E‰Ú ]⁄ı]ıi…‰ Ω˛“ M……ËÆË˙™…… E‰Ú ∫……Ɖ˙
+∆b‰˜ ¶…“  M…Æ˙ EÚÆ˙ ]⁄ı]ı M…™…‰* <∫…∫…‰ ¥…‰ n˘…‰x……Â
i…c˜{…x…‰ ±…M…‰*
+{…x…‰ +∆b˜…Â E‰Ú ]⁄ı]ı V……x…‰ ∫…‰ =x…E‰Ú  ±…™…‰
i…c˜{…i…“ Ω÷˛<« ®……n˘… M……ËÆË˙™…… x… i……‰ J……i…“, x…
{…“i…“*  n˘x…-Æ˙…i…  ¥…±……{… EÚÆ˙i…“ Ω÷˛<« +…∆∫…⁄ §…Ω˛…i…“ Æ˙Ω˛i…“* =∫… M……ËÆË˙™…‰ M…v…‰ ΩÈ˛* ∫¥…M…« ®… §…Ë`‰ˆ  {…i…Æ˙… EÚ…‰ ¥…Ω˛“ x…∫…“§… Ω˛…‰i…… Ω˲ V……‰ ™…Ω˛…ƒ Ω˛®…
EÚ… ∫……l…“ BEÚ EÚ`ˆ°Ú…‰c˜¥…… l…… V……‰ =∫…E‰Ú  ¥…±……{… EÚ…‰ ∫…÷x…EÚÆ˙ §…Ω÷˛i… =x…E‰Ú x……®… {…Æ˙ n˘…x… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛* ™… n˘ Ω˛®… =x…EÚ“ ™……n˘ ®… Æ˙…‰i…‰ Æ˙Ω²
n÷˘J…“ Ω÷˛+… +…ËÆ˙ =∫…‰ ∫…®…Z……x…‰ ±…M……, ""n‰˘¥…“, <∫… i…Æ˙Ω˛  ¥…±……{… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ i……‰ =x…EÚ…‰ EÚ°Ú™…÷HÚ +∏…÷V…±… Ω˛“ {…“x…‰ EÚ…‰  ®…±…‰M……*''

GARBHANAL
C™…… Ω˛…‰M……? EÚΩ˛i…‰ ΩÈ˛, ∫…®…Z…n˘…Æ˙ ±……‰M… V……‰ x…π]ı Ω˛…‰ M…™……, =∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ M……ËÆË˙™…… x…‰ EÚΩ˛…, ""+…{… EÚ“ §……i… i……‰ ∫……‰±…Ω˛ +…x…‰ ∫…Ω˛“ Ω˲ {…Æ˙ ®…÷Z…‰
{…UÙi……¥…… x…Ω˛” EÚÆ˙i…‰* ™…Ω˛ EÚ…®… i……‰ ®…⁄J……Á EÚ… Ω˲* ®…⁄g¯ ±……‰M… =x… §……i…… n÷˘J… <∫…“ §……i… EÚ… Ω˲  EÚ =∫… Ω˛…l…“ x…‰ P…®…∆b˜ ®… +…EÚÆ˙ ®…‰Æ˙“
EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ {…UÙi……i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛  V…x…E‰Ú  ±…™…‰ {…UÙi……x…‰ ∫…‰ E÷ÚUÙ x…Ω˛” Ω˛…‰i……* ¥…‰ ∫…∆i……x… EÚ… x……∂…  EÚ™……* ™… n˘ +…{… ®…‰Æ‰˙ ∫…SS…‰  ®…j… ΩÈ˛ i……‰ EÚ…‰<«
+{…x…‰ n÷˘J… EÚ…‰ n⁄˘x…… EÚÆ˙ ±…‰i…‰ ΩÈ˛* V……‰ S…±…… M…™…… ¥…Ω˛ i……‰ S…±…… Ω˛“ M…™……, B‰∫…… ={……™… ∫…÷Z……<™…‰  EÚ =∫… x…“S… Ω˛…l…“ EÚ“ V……x… S…±…“ V……™…‰*
Æ˙…‰x……-v……‰x…… >{…Æ˙ ∫…‰* S…… Ω˛™…‰ i……‰ ™…Ω˛ Ω˲  EÚ ®…fii……i®……+… EÚ“ ®…÷ HÚ E‰Ú <∫…“ ∫…‰ ®…‰Æ˙… n÷˘J… EÚ®… Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˲* C™…… EÚ ®…È i……‰ =∫…“ ¥™… HÚ
 ±…™…‰ i…{…«h… +…ËÆ˙ À{…b˜n˘…x… +… n˘  EÚ™…… V……™…‰* V……‰ ±……‰M… ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛  EÚ EÚ…‰ V…“ ¥…i… ∫…®…Z…i…“ Ω⁄ƒ˛ V……‰ =x… n˘…‰ ¥™… HÚ™…… EÚ…‰ ®…V…… S…J……
∫¥…M…« ®… §…Ë`‰ˆ-§…Ë`‰ˆ +®…fii… ¶……‰M…  ®…±…i…… Ω˲, ®…V…‰ =c˜…x…‰ EÚ…‰  ®…±…i…‰ ΩÈ˛ ¥…‰ ∫…E‰Ú* BEÚ ¥…Ω˛  V…∫…x…‰ EÚ…‰<« +{…EÚ…Æ˙  EÚ™…… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ n⁄˘∫…Æ˙… ¥…Ω˛
{…∆ S… i…∆ j… 31

 V…∫…x…‰ §…÷Ɖ˙  n˘x…… ®… Ω∆˛∫…“ =c˜…<« Ω˛…‰* V……‰ B‰∫…… x… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú ¥…Ω˛ i……‰
V…“i…‰ V…“ ®…Ɖ˙ E‰Ú ∫…®……x… Ω˲*''
=∫…EÚ“ §……i… EÚ`ˆ°Ú…‰c˜¥…… EÚ…‰ ¶…“ V…∆S…“* =∫…x…‰ EÚΩ˛…, ""i…÷®Ω˛…Æ˙“
™…Ω˛ §……i… i……‰ {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ ∫…S… Ω˲ C™…… EÚ  ®…j… ¥…Ω˛“ Ω˲ V……‰ V……i…-{……∆i…  Ω˛i…Ë π…™……Â, V……x…EÚ…Æ˙…Â,
EÚ…  ¥…S……Æ˙  EÚ™…‰  §…x……  ¥…{… k… E‰Ú ∫…®…™… ¶…“  ®…j… §…x…… Æ˙Ω˛i…… Ω˲*
®…x…÷π™… E‰Ú +SU‰Ù  n˘x…… ®… i……‰ ∫…¶…“  ®…j… §…x…‰ Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛*'' {…∆ b˜i…… +…ËÆ˙ §…÷ r˘®……x……Â
""Ω˛…ƒ, n÷˘J… ®… ∫……l… n‰˘x…‰ ¥……±…… ¥™… HÚ Ω˛“ ∫…SS……  ®…j… Ω˲*
+…Y……EÚ…Æ˙“ {…÷j… Ω˛“ ∫…SS…… {…÷j… Ω˲* ∫¥…… ®…¶…HÚ ∫…‰¥…EÚ Ω˛“ ∫…SS…… u˘…Æ˙… ∫……‰S…EÚÆ˙  EÚ™……
∫…‰¥…EÚ Ω˲ +…ËÆ˙ ∫…÷J… n‰˘x…‰ ¥……±…“ {…ix…“ Ω˛“ ∫…SS…“ {…ix…“ Ω˲* B‰∫…… x… Ω÷˛+… ={……™… EÚ¶…“ §…‰EÚ…Æ˙
Ω˛…‰ i……‰ ™…‰ ∫…¶…“ §…∫… EÚΩ˛x…‰ EÚ…‰ Ω˛“  ®…j…, {…÷j…, ∫…‰¥…EÚ +…ËÆ˙ {…ix…“
ΩÈ˛* i……‰ +§… i…÷®… ®…‰Æ˙“ §…÷ r˘ EÚ… S…®…iEÚ…Æ˙ n‰˘J……‰* ®…‰Æ˙“ n˘…‰∫i…“ BEÚ x…Ω˛” V……i…… +…ËÆ˙ =∫…∫…‰
∫……Æ∆˙M…… x……®… EÚ“ ®…CJ…“ ∫…‰ Ω˲* S…±……‰ =∫…E‰Ú {……∫… S…±… EÚÆ˙  ¥…S……Æ˙
EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛  EÚ =∫… n÷˘π]ı Ω˛…l…“ EÚ“ V……x… EËÚ∫…‰ ±…“ V…… ∫…EÚi…“ Ω˲*'' §…S…x…‰ EÚ… EÚ…‰<« Æ˙…∫i……
+§… ¥…Ω˛ M……ËÆË˙™…‰ E‰Ú ∫……l… ®…CJ…“ E‰Ú {……∫… V……EÚÆ˙ §……‰±……, ""n‰˘¥…“, x…Ω˛” Æ˙Ω˛ V……i……*
™…Ω˛ M……ËÆË˙™…… ®…‰Æ˙“ ∫…Ω‰˛±…“ Ω˲* <∫…E‰Ú +∆b‰˜ °Ú…‰c˜ EÚÆ˙ BEÚ n÷˘π]ı Ω˛…l…“
x…‰ <∫…EÚ…‰ +{…®…… x…i…  EÚ™…… Ω˲* <∫… ±…™…‰ =∫…EÚ“ V……x… ±…‰x…‰ EÚ…
EÚ…‰<« ={……™… Ω˛®… EÚÆ˙x…… Ω˲* i…÷®… <∫… EÚ…®… ®… Ω˛®……Æ˙“ ®…n˘n˘ EÚÆ˙…‰*'' ®…n˘…∆v… Ω˛…l…“ E‰Ú EÚ…x… E‰Ú {……∫… V……EÚÆ˙ ∫……Æ∆˙M…“ E‰Ú ∫…‰ ∫¥…Æ˙ ®… B‰∫…… ®…v…÷Æ˙
®…CJ…“ §……‰±…“, ""<∫…®… ®…n˘n˘ EÚ“ C™…… §……i… Ω˲* ™…Ω˛ i……‰ ®……x…“ Ω÷˛<« M…÷∆V……Æ˙ EÚƉ˙  EÚ =∫…E‰Ú ®…v…÷Æ˙ x……n˘ ∫…‰ =∫…‰ x…”n˘ +… V……™…‰*  °ÚÆ˙
§……i…  EÚ  ®…j… E‰Ú +…c‰˜  n˘x…… ®… EÚ…®… +…+…‰ i……‰ ¥…Ω˛ ¶…“ §…÷Ɖ˙ ¥…HÚ EÚ`ˆ°Ú…‰c˜¥…… V……EÚÆ˙ =∫…EÚ“ +…ƒJ… °Ú…‰c˜ n‰˘M……* +§… +∆v…… Ω˛…‰ V……x…‰ E‰Ú
®… i…÷®Ω˛…Ɖ˙ EÚ…®… +…™…‰M……*  °ÚÆ˙ V……‰  ®…j… EÚ… ¶…“  ®…j… Ω˲ =∫…EÚ… §……n˘ =∫…‰ V…§… {™……∫… ∫…i……™…‰M…“ i……‰ ®…È BEÚ M…Ω˛Æ‰˙ M…e‰˜ E‰Ú  EÚx……Ɖ˙ §…Ë`ˆEÚÆ˙
EÚ…®… x…  EÚ™…… i…§… i……‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“  ®…j…i…… +{…x…‰  ®…j… ∫…‰ ]⁄ı]ı V……™…‰M…“ +{…x…‰ {… Æ˙¥……Æ˙ ∫… Ω˛i… ]ıÆ˙…«x…‰ ±…M…⁄∆M……* Ω˛®……Æ˙“ +…¥……V… ∫…÷x…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ™…Ω˛
+…ËÆ˙ i…÷®Ω˛…Ɖ˙  ®…j… EÚ“ +{…x…‰  ®…j… ∫…‰*'' ®……x…EÚÆ˙  EÚ <v…Æ˙ EÚ…‰<« V…±……∂…™… Ω˲ =∫…“  n˘∂…… ®… S…±…‰M……*  °ÚÆ˙ i……‰ ¥…Ω˛
""i……‰ ∫…÷x……‰, ®…‰Æ˙… ¶…“ BEÚ ®…Âg¯EÚ  ®…j… Ω˲  V…∫…EÚ… x……®… ®…‰P…x……n˘ Ω˲* =∫… J…d˜ ®…  M…Æ˙ V……™…‰M…… +…ËÆ˙ =∫…EÚ… EÚ…®… i…®……®… Ω˛…‰ V……™…‰M……* +i…:
=∫…‰ §…÷±……EÚÆ˙ V……‰ `ˆ“EÚ ±…M…‰ ¥…Ω˛  EÚ™…… V……™…‰* C™…… EÚ  Ω˛i…Ë π…™……Â, Ω˛®… +{…x…… EÚ…®… {…⁄Ɖ˙ i……±…®…‰±… ∫…‰ EÚÆ˙x…… S…… Ω˛™…‰  V…∫…∫…‰ Ω˛®… +{…x…‰ ¥…ËÆ˙
V……x…EÚ…Æ˙…Â, {…∆ b˜i…… +…ËÆ˙ §…÷ r˘®……x…… u˘…Æ˙… ∫……‰S…EÚÆ˙  EÚ™…… Ω÷˛+… ∫……v… ∫…EÂÚ*''
={……™… EÚ¶…“ §…‰EÚ…Æ˙ x…Ω˛” V……i…… +…ËÆ˙ =∫…∫…‰ §…S…x…‰ EÚ… EÚ…‰<« Æ˙…∫i…… +§… <∫…“ ™……‰V…x…… {…Æ˙ ∫…¶…“ x…‰  ®…±…EÚÆ˙ +®…±…  EÚ™……* ®…CJ…“ x…‰ +{…x…‰
GARBHANAL

x…Ω˛” Æ˙Ω˛ V……i……*'' ®…v…÷Æ˙ ∫…∆M…“i… ∫…‰ =∫…‰ <∫… i…Æ˙Ω˛ ®…÷Mv… EÚÆ˙  n˘™……  EÚ =∫…EÚ“ +…ƒJ… §…∆n˘ Ω˛…‰
+§… ¥…‰ i…“x…… ®…‰P…x……n˘ E‰Ú {……∫… {…Ω÷ƒ˛S…‰ +…ËÆ˙ =∫…‰ {…⁄Æ˙“ §……i… EÚΩ˛ M…<»* i…¶…“ EÚ`ˆ°Ú…‰c˜¥…… x…‰ §…g¯ EÚÆ˙ =∫…EÚ“ +…ƒJ… °Ú…‰c˜ n˘”*
∫…÷x……<«* =x…EÚ“ §……i… ∫…÷x…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ®…Âg¯EÚ §……‰±……, ""Ω˛®……Ɖ˙ BEÚV…÷]ı n˘…‰{…Ω˛Æ˙ EÚ… ∫…®…™… i……‰ l…… Ω˛“, E÷ÚUÙ Ω˛“ ∫…®…™… ®… ¥…Ω˛ Ω˛…l…“ {™……∫… ∫…‰
|…™……∫… +…ËÆ˙ GÚ…‰v… E‰Ú ∫……®…x…‰ ¥…Ω˛ Ω˛…l…“  EÚ∫…“  M…x…i…“ ®… +…i…… Ω˛“  ¥…EÚ±… Ω˛…‰ M…™…… +…ËÆ˙ V…±……∂…™… EÚ“ ]ı…‰Ω˛ ®… <v…Æ˙-=v…Æ˙ ¶…]ıEÚx…‰ ±…M……*
x…Ω˛”* +§… ®…È V……‰ ∫…÷Z……i…… Ω⁄ƒ˛ =∫… {…Æ˙ +®…±… EÚÆ˙x…… S…… Ω˛™…‰*'' ®…‰g¯EÚ EÚ“ +…¥……V… ∫…÷x…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ J…d˜ EÚ“ +…‰Æ˙ §…g¯… +…ËÆ˙ =∫…®…  M…Æ˙ EÚÆ˙
=∫…x…‰ ∫…÷Z……™……, ""∫…§…∫…‰ {…Ω˛±…‰ ®…CJ…“ n˘…‰{…Ω˛Æ˙ E‰Ú ∫…®…™… =∫… ®…Æ˙ M…™……*
32 ÀΩ˛ n÷˘ ∫ i…… x…
∂…“±…… v…Æ˙

C™…… E÷ÚUÙ §…n˘±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë?


∫…EÚi…… Ω˛Ë  EÚ Ω˛®……Æ˙‰ ™…Ω˛…∆ J…‰i…“ ®… ∫…÷v……Æ˙ Ω˛÷+… Ω˛Ë*  §…±E÷Ú±… <∫…“
o˘ π]ı ∫…‰ ™…Ω˛ EÚΩ˛x…… ¶…“ `ˆ“EÚ Ω˛…‰M……  EÚ  {…UÙ±…‰ EÚ<« ¥…π……‰» ®… ¶……Æ˙i…
§…Ω˛÷i… §…n˘±… M…™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙  n˘x…-|… i… n˘x… i…‰V…“ ∫…‰ §…n˘±…i……

Ω˛ Æ˙ S…“V… §…gi…‰ ∫…®…™… ®… §…n˘±…“ ¶…“ Ω˛Ë* ∫……v……Æ˙h…


{… Æ˙¥…i…«x… ®… UÙ…‰]ı“ S…“V… §…c“ Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë,
{…Æ˙xi…÷ §…x……¥…]ı ®… ±…M…¶…M… ¥…Ë∫…“ Ω˛“ Æ˙Ω˛i…“
Ω˛Ë V…Ë∫…“ l…“* {……Ëv…‰ EÚ… §…c… Ω˛…‰x…… ™…… n˘÷§…±…‰
V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë*
i…÷®…x…‰ n˘‰J……  EÚ n˘‰∂… EÚ“ +…®…n˘x…“ {…Ω˛±…‰ ∫…‰
+ v…EÚ Ω˛…‰ M…<« Ω˛Ë +…ËÆ˙ =i{……n˘x… ¶…“ §…g
M…™…… Ω˛Ë* Ω˛®… E‰Ú¥…±… v……x…, M…‰Ω˛⁄∆ +…ËÆ˙
<x∫……x… EÚ… ®……‰]ı… Ω˛…‰x…… <∫…“ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú EÚ{……∫… Ω˛“ x…Ω˛” =M……i…‰* ™…Ω˛…∆
{… Æ˙¥…i…«x… Ω˛È, {…Æ˙xi…÷ V…§… §…“V… ®… +∆E÷ÚÆ˙ °⁄Ú]ıi…… EÚ…Æ˙J……x…… ®… ¶…“ §…Ω˛÷i…-∫…“ S…“V…Â
Ω˛Ë ™…… +∆b˜‰ ®… ∫…‰  S… c™…… EÚ… §…SS……  x…EÚ±…i…… i…Ë™……Æ˙ EÚ“ V……i…“ Ω˛È* +…V… Ω˛Æ˙
Ω˛Ë ™…… EÚ“c‰ ®… ∫…‰  x…EÚ±…EÚÆ˙  i…i…±…“ E‰Ú Æ˙∆M…- ¶……Æ˙i…“™… EÚ…‰ V…“¥…x… ®… {…Ω˛±…‰ ∫…‰
 §…Æ˙M…‰ {…Æ˙ °Úc°Úc…i…‰ Ω˛È i……‰ ¥…Ω˛ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ Ω˛“ + v…EÚ +…Æ˙…®… ={…±…§v… Ω˛Ë*  x…:∫…∆n˘‰Ω˛
|…EÚ…Æ˙ EÚ… {… Æ˙¥…i…«x… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* E‰Ú¥…±… §…“V… ™…… ™…Ω˛ BEÚ §…Ω˛÷i… §…c… {… Æ˙¥…i…«x… Ω˛Ë, C™…… EÚ
EÚ“c‰ EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ EÚ…‰<« x…Ω˛” EÚΩ˛ ∫…EÚi……  EÚ <x…EÚ… + v…EÚ…∆∂… ±……‰M…… EÚ…‰ +§… EÚ®…-∫…‰-EÚ®… J……x…‰
{……Ëv…‰ ™……  i…i…±…“ ∫…‰ <i…x…… M…Ω˛Æ˙… ∫…®§…xv… Ω˛…‰M……* x… Ω˛“ EÚ…‰<« EÚ…‰ i……‰  ®…±… Ω˛“ V……i…… Ω˛Ë*
+∆b˜‰ EÚ…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ §…i…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë  EÚ <∫…E‰Ú +xn˘Æ˙ ∫…‰ C™……  x…EÚ±…‰M……* {…Æ˙ ™…Ω˛ =∫…“ |…EÚ…Æ˙ E‰Ú {… Æ˙¥…i…«x… Ω˛È V…Ë∫…‰ §…gi…‰ Ω˛÷B {……Ëv…‰ ®… {……B
""¶……Æ˙i… §…n˘±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë'', ""¶……Æ˙i… ®… E÷ÚUÙ x…Ω˛” §…n˘±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë'', ""¶……Æ˙i… V……i…‰ Ω˛È* §…gx…‰ E‰Ú <∫… {… Æ˙¥…i…«x… E‰Ú ∫……l…-∫……l… ¶……Æ˙i… ®… BEÚ
§…c“ i…‰V…“ ∫…‰ §…n˘±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë'', ""¶……Æ˙i… §…Ω˛÷i… Ω˛“ v…“Æ˙‰-v…“Æ˙‰ §…n˘±… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë'' +…xi… Æ˙EÚ {… Æ˙¥…i…«x… ¶…“ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* V……‰ +∆b˜‰ ∫…‰  S… c™…… ™…… EÚ“c‰
+…ËÆ˙ ""¶……Æ˙i… x… EÚ¶…“ §…n˘±…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ x… Ω˛“ §…n˘±…‰M……'', ™…Ω˛ ∫…§… §……i… ∫…‰  i…i…±…“ ¥……±…‰ {… Æ˙¥…i…«x… ∫…‰  ®…±…i……-V…÷±…i…… Ω˛Ë* EÚ¶…“-EÚ¶…“
 ¥…n˘‰∂…“ ¶…“ EÚΩ˛ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È +…ËÆ˙ ¶……Æ˙i…“™… ∫¥…™…∆ ¶…“* ®…÷ ∂EÚ±… i……‰ ™…Ω˛ Ω˛Ë  EÚ ±……‰M… <i…x…‰ §…n˘±… V……i…‰ Ω˛È  EÚ {…Ω˛S……x…‰ x…Ω˛” V……i…‰* ¥…‰ E‰Ú¥…±…
<x… ∫…§… §……i…… ®… E÷ÚUÙ-x…-E÷ÚUÙ ∫…S……<« EÚ… +∆∂… Ω˛Ë <∫… ±…B <x…®… ∫…‰ n˘‰J…x…‰ ®… Ω˛“ x…Ω˛” §…n˘±…i…‰ {…Æ˙ =x…EÚ… ¥™… HÚi¥… ¶…“ +xn˘Æ˙ ∫…‰
 EÚ∫…“ EÚ…‰  §…±E÷Ú±… M…±…i… x…Ω˛” EÚΩ˛… V…… ∫…EÚi……* {…Æ˙ <x…®… ∫…‰ EÚ…‰<«  §…±E÷Ú±… §…n˘±… V……i…… Ω˛Ë* B‰∫…‰ {… Æ˙¥…i…«x… EÚ… {…Ω˛x…x…‰-+…‰gx…‰ ¥…
§……i… {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ `ˆ“EÚ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ë* ¶……Æ˙i…  ¥…∂……±… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™…Ω˛…∆ <i…x…“ J……x…‰-{…“x…‰ EÚ“ S…“V…… ∫…‰ EÚ…‰<« ∫…∆§…∆v… x…Ω˛” Ω˛Ë* EÚ¶…“-EÚ¶…“ n˘‰∂… ¶…“

GARBHANAL
 ¥… ¥…v…i……B∆ Ω˛È  EÚ n˘‰∂… E‰Ú §……Æ˙‰ ®… V……‰ §……i… ¶…“ EÚΩ˛“ V……B ¥…Ω˛  EÚ∫…“ +{…x…… ¥™… HÚi¥… §…n˘±… ±…‰i…‰ Ω˛È* E÷ÚUÙ n˘‰Æ˙ E‰Ú  ±…B ¶…⁄±… V……+…‰  EÚ
BEÚ ¶……M… E‰Ú  ±…B ∫…Ω˛“ §…Ë`ˆ‰M…“* ¶……Æ˙i… C™…… {…Ω˛x…i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ C™…… J……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ™…Ω˛ V……x…x…‰ EÚ“
™… n˘ Ω˛®… EÚΩ˛‰∆  EÚ ""¶……Æ˙i… ®… §…Ω˛÷i… ∫…‰§… Ω˛…‰i…‰ Ω˛È'' i……‰ ™…Ω˛ §……i…  Ω˛®……S…±… EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙…‰  EÚ ¶……Æ˙i… EÚ… ¥™… HÚi¥… EËÚ∫…‰ §…n˘±…… Ω˛Ë* <∫…E‰Ú
|…n˘‰∂… +…ËÆ˙ EÚ∂®…“Æ˙ E‰Ú  ±…B `ˆ“EÚ Ω˛Ë +…ËÆ˙ E‰ÚÆ˙±… +…ËÆ˙ +…xw… E‰Ú  ±…B §……n˘ i…÷®… ∫¥…™…∆ °ËÚ∫…±…… EÚÆ˙ ∫…EÚi…‰ Ω˛…‰  EÚ ™…Ω˛ {… Æ˙¥…i…«x… +SUÙ… Ω˛Ë
M…±…i… Ω˛Ë* {…Æ˙ ™… n˘ Ω˛®… EÚΩ˛‰∆  EÚ ""¶……Æ˙i… ®… ∫…‰§… EÚ“ {…Ën˘…¥……Æ˙ EÚ…°Ú“ ™…… §…÷Æ˙…* ∂……™…n˘ i…÷®… ∫…§…EÚ“ Æ˙…™… +±…M…-+±…M… Ω˛…‰, {…Æ˙ ™…Ω˛ ¶…“
Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë '' i……‰ ™…Ω˛ `ˆ“EÚ Æ˙Ω˛‰M……* ™… n˘ Ω˛®… EÚΩ˛‰∆  EÚ ""¶……Æ˙i… ®… J…‰i…“ E‰Ú i……‰ BEÚ §…c‰ ¶……Æ˙“ {… Æ˙¥…i…«x… EÚ… |…i…“EÚ Ω˛Ë, ¶…±…‰ Ω˛“ i…÷®… <∫… §……i…
+…v…÷ x…EÚ i…Æ˙“E‰Ú +{…x……B V……i…‰ Ω˛È'' i……‰ ™…Ω˛ §……i… {…∆V……§… E‰Ú  ±…B =k…Æ˙ EÚ…‰ +…V… x… ∫…®…Z……‰*
|…n˘‰∂… EÚ“ +{…‰I…… V™……n˘… ∫…S… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë* {…Æ˙ ™…Ω˛ ∫…S……<« ∫…‰ EÚΩ˛… V……
{…Æ˙J… ∫……‰x……±…“
33

BEÚ + ¶…x…‰j…“ EÚ… +v…⁄Æ˙… {…j…


S…{…Æ˙…∫…“ M…¥……Ω˛ l…… Ω˛®……Æ˙… ™……  °ÚÆ˙
¥…Ω˛ ∫…°‰Ún˘ S…⁄Ω˛…* ™…… i…÷®…! ∫…S…
§…i……+…‰M…“, i…÷®… J…÷∂… Ω˛…‰ +{…x…‰
|……‰°‰Ú∫…Æ˙ E‰Ú ∫……l…? ™……n˘ Ω˛Ë ¥…Ω˛
±…cEÚ…, V……‰ i…÷®Ω˛‰∆ n˘‰J…x…‰ +…™…… l……
+…ËÆ˙ i…÷®…x…‰ =∫…‰ "®…⁄J…« M…∆V…⁄' EÚΩ˛… l……!
 |…™…  ®… l…±…‰∂…, +Æ˙‰, ®…È ¶…“ EËÚ∫…“ ®…⁄J…« Ω˛Ïƒ⁄- ∂……™…n˘ ¥…Ω˛“
S……ÈEÚ M…™…“ x… ®…‰Æ˙… {…j… n˘‰J… EÚÆ˙? n˘…‰ <∫… {…j… EÚ…‰ {…Ω˛±…‰ J……‰±…‰ +…‰Æ˙ {…g‰*
∫……±… §……n˘ i…÷®Ω˛…Æ˙‰ {…j… EÚ… =k…Æ˙ n˘‰ Æ˙Ω˛“ {… i…-{…ix…“ BEÚ-n˘⁄∫…Æ˙‰ E‰Ú {…j…  EÚi…x…‰
Ω˛ƒ⁄* ∂……™…n˘ <∫… §…“S… i…÷®Ω˛…Æ˙… {…i…… ¶…“ + v…EÚ…Æ˙ E‰Ú ∫……l… J……‰±…i…‰ Ω˛È* +…V…
§…n˘±… M…™…… Ω˛…‰- {…Æ˙ {…⁄Æ˙“ =®®…“n˘ Ω˛Ë, ®…È i…÷®Ω˛‰ §…Ω˛÷i…-∫…“ §……i…‰∆ §…i……x…… S……Ω˛i…“
i…÷®Ω˛‰∆ ™…Ω˛ {…j…  ®…±…‰M…… V…∞¸Æ˙* n˘‰Æ˙ ∫…‰ Ω˛“ ∫…Ω˛“* i…÷®Ω˛…Æ˙… {…j… Ω˛ƒ⁄* i…÷®Ω˛…Æ˙‰ ∫……l… §…Ω˛÷i…-∫…“ §……i…‰∆ "∂…‰™…Æ˙' EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…“ Ω˛⁄ƒ*  ®… l…±…‰∂…,
+S……x…EÚ {…… EÚÆ˙ ∫…S…®…÷S… ®…È S……ËEÚ M…<« l…“* {…g…-i…÷Æ˙xi… =∫…‰ <∫… {…j… EÚ…‰ ∫…ƒ¶……±… EÚÆ˙ Æ˙J…x……* ™…Ω˛ BEÚ "EÚx°‰Ú∂…x…' Ω˛Ë* {…j…EÚ…Æ˙ E‰Ú
{…g…* EÚ<« §……Æ˙ {…g…* EÚ<« §……i…‰∆ ™……n˘ +…™…”* ¥…Ω˛ V…®……x…… ™……n˘ Ω˛…l… ™…Ω˛ {…j… ±…M… V……™…‰, i……‰ =∫…EÚ“ BEÚ Æ˙∆M…“x… EÚΩ˛…x…“ §…x… V……™…‰*
+…™…… V…§… Ω˛®… ™…⁄ x…¥… ∫…«]ı“ ®…‰∆ {…gi…‰ l…‰* "±…˧…' ®…‰∆ V…§… Ω˛®… ∫…§…x…‰ Æ˙∆M…“x… EÚΩ˛… x…™……ƒ i……‰  {…UÙ±…‰ EÚ<« ∫……±……‰∆ ∫…‰ ®…‰Æ˙‰ §……Æ˙‰ ®…‰∆ UÙ{… Æ˙Ω˛“ Ω˛È* °ÚE«Ú
 ®…±… EÚÆ˙ ∫…°‰Ún˘ S…⁄Ω˛‰ {…Æ˙ x……Ë  n˘x… i…EÚ |…™……‰M…  EÚ™…… l……* §…‰S……Æ˙‰ ™…Ω˛ Ω˛Ë  EÚ ¥…‰ EÚ…±{… x…EÚ, Æ˙∫…“±…“ +…ËÆ˙ ®…x…M…f¯∆√i… Ω˛È* V……‰ EÚΩ˛…x…“ ®…È
S…⁄Ω˛‰- =∫… {™……Æ˙‰ S…⁄Ω˛‰ EÚ…‰ V…§… ¶…⁄J…… Æ˙J…… V……i…… l…… +…ËÆ˙ BEÚ i…÷®Ω˛‰∆  ±…J… Æ˙Ω˛“ Ω˛ƒ⁄, ¥…Ω˛ ∫…SS…“,  x…πEÚ{…]ı +…ËÆ˙ +∆i… ®…‰∆ ∂……™…n˘ "§…‰EÚ…Æ˙'
¶…⁄±…¶…⁄±…Ë™…… ®…‰∆ n˘…Ëc…™…… V……i…… l……* Ω˛l…‰±…“ {…Æ˙ =∫… S…⁄Ω˛‰ EÚ…‰ Æ˙J… Ω˛Ë* i…÷®Ω˛‰∆ S…⁄ƒ EÚ ®…‰Æ˙“ §…Ω˛÷i…-∫…“ "§…‰EÚ…Æ˙' §……i…‰∆ ®……±…⁄®… Ω˛È, <∫… ±…B ™…Ω˛
EÚÆ˙ {…Ω˛±…“ §……Æ˙ i……‰‰ ∫…S…®…÷S… ®…È b˜Æ˙ M…™…“ l…“* V…Ë∫…‰ {±…… ∫]ıEÚ EÚ“ §…∆§…<™…… "S…Ë{]ıÆ˙' C™……‰∆‰ +x…EÚΩ˛… Æ˙Ω˛ V……™…‰*
Ω˛ d˜™……ƒ Ω˛…‰∆ ! ¥…‰ Ω˛ d˜™……ƒ S…÷¶…i…“ l…“* +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ S…⁄Ω˛… S…®…EÚi…… l……* ™…Ω˛ "S…Ë{]ıÆ˙'  n˘±±…“ ®…∆‰ ∂…÷∞¸ Ω˛÷+… l……* ®…∆b˜“ Ω˛…=∫… ®…‰∆, V…§… ®…È BEÚ
+…V… V…§… <∫… "M±…Ë®…Æ˙' EÚ“ ¶…⁄±…¶…÷±…Ë™…… ®…‰∆ {……ƒS… ∫……±… Ω˛…‰ M…™…‰ Ω˛È- Æ˙∆M…®…∆S… EÚ“ + ¶…x…‰j…“ §…x…x…‰ E‰Ú ∫…{…x…‰ n˘‰J…i…“ l…“* v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ…‰∆ EÚ…
GARBHANAL

{…j…-{… j…EÚ…+…‰∆ ®…‰∆ V…§… ®…È ∫……‰x……±…“  ∫…∆Ω˛ EÚ“ Æ˙∆M…“x… +…ËÆ˙ V…®……x…… +… S…÷EÚ… l……* ®…÷Z…‰ i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ E‰Ú ∫…{…x…‰  n˘J……™…‰ V…… Æ˙Ω˛‰ l…‰*
±…÷¶……¥…x…“ i…∫¥…“Æ˙‰∆ n˘‰J…i…“ Ω˛ƒ⁄, i……‰ EÚ¶…“-EÚ¶…“ ®…÷Z…‰ =∫…“  x…Æ˙“Ω˛ S…⁄Ω˛‰ {…j…EÚ…Æ˙, {…“.+…Æ˙.+…‰. °Ú…‰]ı…‰O……°ÚÆ˙,  x…n˘Ê∂…EÚ, ∫…∆∫EfiÚ i…EÚ®…“«- ∫…¶…“
EÚ“ ™……n˘ +…i…“ Ω˛Ë* x…Ω˛”, ®…È ™…Ω˛ x…Ω˛” EÚΩ˛ Æ˙Ω˛“ Ω˛⁄ƒ  EÚ §…c“  x…Æ˙“Ω ®…÷Z…‰ BEÚ P…x…“ +…ËÆ˙ Æ˙S…x……i®…EÚ n˘÷ x…™…… E‰Ú ∫¥…{x…  n˘J…… Æ˙Ω˛‰ l…‰*
Ω˛ƒ⁄ ®…È <∫… M±…Ë®…Æ˙ E‰Ú ∫…∆∫……Æ˙ ®…‰∆* §…∫…, ®…÷Z…‰ =∫… S…⁄Ω˛‰ EÚ“ ™……n˘ +…i…“  l…™…‰]ıÆ˙ ®…‰∆ ®…È + v…EÚ ∫…∆P…π…« x…Ω˛” EÚÆ˙x…… S……Ω˛i…“ l…“* ∫…§… ®…÷Z…‰ ™…Ω˛“
Ω˛Ë* i…÷®Ω˛…Æ˙“ ™……n˘ +…i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫… |…i……{… x……Æ˙…™…h… EÚ“,  V…∫…E‰Ú EÚΩ˛i…‰ l…‰, +… J…Æ˙  l…™…‰]ıÆ˙ ¥……±…‰ ¶…“ UÙ…‰]ı‰ ™…… §…c‰ {…Æ˙n˘‰ {…Æ˙ V…… EÚÆ˙
∫……l… §…c“ M…∆¶…“Æ˙i…… ∫…‰ ®…Èx…‰ |…‰®… EÚ… x……]ıEÚ  EÚ™…… l……* ™……n˘ +…i…‰ +{…x…‰ ∫…{…x…‰ ∫……EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* i…÷®… ∫…“v…‰ ]ı“¥…“ {…Æ˙ V……+…‰* +…ËÆ˙
Ω˛È ¥…‰  n˘x…, V…§… ®…È "+x……Æ˙EÚ±…“' EÚ… M……x…… M……i…“ l…“ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ +S……x…EÚ, BEÚ  n˘x… ®…È {…Ω˛÷ƒS… M…™…“ ]ı“¥…“ E‰Ú ®…‰EÚ+{… ∞¸®… ®…‰∆* §…c… i…‰V…
"|…‰®… {…÷V……Æ˙“' EÚ…* ®…x……‰ ¥…Y……x…  ¥…¶……M… EÚ“ |…™……‰M…∂……±…… EÚ… §…⁄g… {…∆J…… S…±… Æ˙Ω˛… l……* °Ú…‰]ı…‰O……°ÚÆ˙ ∫……l…“ EÚ…‰x…‰ ®…‰∆ J…c… BEÚ +V…“§……‰M…Æ˙“§…
34 {…Æ˙J… E‰Ú {……∫…  Ω˛∆n˘÷∫i……x…“ ®…n˘…Ê∆ E‰Ú EÚ<« +SUÙ‰  EÚ∫∫…‰ l…‰* BEÚ §……Æ˙
S…∆b˜“M…g +E‰Ú±…“ P…⁄®…x…‰ M…™…“* x…™…“-x…™…“ ¶……Æ˙i… +…™…“ l…“* BEÚ
"M……<b˜'  n˘x… ¶…Æ˙ ∫……l… Æ˙Ω˛…*  x…Ω˛…™…i… ∂…Æ˙“°Ú x…V…Æ˙ +… Æ˙Ω˛…
"M…¥…«' ∫…‰ ®…÷Z…‰ n˘‰J… Æ˙Ω˛… l……* +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ +v…‰c ®…‰EÚ+{… ®…Ëx… §……Æ˙-§……Æ˙ l……* " n˘x… ¶…Æ˙ +{…x…‰ §…“¥…“-§…SS……‰∆ EÚ“ §……i…‰∆ EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛…* §…‰]ı“
®…÷Z…‰ UÙ⁄x…‰ EÚ“ EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… l……* EÚ¶…“ §±……=V… `ˆ“EÚ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ EÚ…‰ V…®…«x…  ∫…J……x…… S……Ω˛i…… Ω˛ƒ⁄, §…“¥…“ §…c“ P…Æ˙‰±…⁄ +…ËÆ˙ "{…Æ˙°‰ÚC]ı'
EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙i……, EÚ¶…“ §……±……‰∆ EÚ…‰ `ˆ“EÚ EÚÆ˙i……, EÚ¶…“ Ø˚<« ∫…‰ S…‰Ω˛Æ˙‰ EÚ“ Ω˛Ë* +ƒv…‰Æ˙… Ω˛÷+… x…Ω˛”  EÚ M……<b˜ ®…Ω˛…‰n˘™… x…‰ i…÷Æ˙xi… ∫…‰C∫… EÚ“
®…˱… =i……Æ˙x…‰ EÚ… x……]ıEÚ EÚÆ˙i……* M…÷∫∫…… i……‰ +… Æ˙Ω˛… l……, {…Æ˙ S…÷{… Æ˙Ω˛“* <SUÙ… |…EÚ]ı EÚÆ˙ n˘“* ®…È Ω˛ËÆ˙…x… Æ˙Ω˛ M…™…“* +… J…Æ˙ ®…Èx…‰ =∫…∫…‰ Z…⁄`ˆ
b˜“.]ı“.∫…“. §…∫……‰∆ ®…‰∆ §…Ω˛÷i… v…CE‰Ú J…… S…÷EÚ“ l…“*  x…Ω˛…™…i… ∂…Æ˙“°Ú x…V…Æ˙ §……‰±… EÚÆ˙ +{…x…“ V……x… §…S……™…“  EÚ ®…‰Æ˙‰ {… i… ¶…“ <∫…“ ∂…Ω˛Æ˙ ®…‰∆ Ω˛È
+…x…‰ ¥……±…‰ §…÷V…÷M…« ¶…“  V…∫… i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ ∂…Æ˙“Æ˙ ∫…‰ ∫…]ıx…‰ EÚ“ EÚ…‰ ∂…∂… EÚÆ˙i…‰ +…ËÆ˙  EÚ∫…“ ¶…“ ¥…HÚ Ω˛…‰]ı±… ®…‰∆ +… ∫…EÚi…‰ Ω˛È*''
l…‰, =∫…E‰Ú ®…÷EÚ…§…±…‰ ®…‰∆ ™…Ω˛ ™…⁄®…“ ±…™…‰∂…x… ∂……™…n˘ ∫……v……Æ˙h… Ω˛“ l……* ®……l……« x…‰ ®…÷Z…‰ §…Ω˛÷i… E÷ÚUÙ  ∫…J……™…… l……* §…∆§…<« ®…‰∆ =∫…“ E‰Ú BEÚ
BEÚ  n˘x… BEÚ ®…“ b˜™……  ¥…∂…‰π…Y… E‰Ú ∫……l… J…⁄§… §…“™…Æ˙ {…“* n˘⁄∫…Æ˙“ §……Æ˙ n˘…‰∫i… x…‰ ®…÷Z…‰ BEÚ  ¥…n˘‰∂…“ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ… "{…‰<∆M… M…‰∫]ı' §…x…¥……
®…Èx…‰ §…“™…Æ˙ {…“ l…“* J…⁄§… S…g M…™…“* ¥…Ω˛ ®…‰Æ˙“ =ƒM… ±…™……‰∆ ®…‰∆ +{…x…“  n˘™……* ]ı‰±…“ ¥…V…x… E‰Ú v……Æ˙…¥…… Ω˛EÚ "∫…Ω˛‰±…“' x…‰ ®…÷Z…‰ E÷ÚUÙ ®……ËE‰Ú
=ƒM… ±…™……ƒ °ƒÚ∫……i…… Ω˛÷+… §……‰±……-§…∆§…<« V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛…‰* §…S… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛x……* ™…‰  n˘™…‰ l…‰* {…Æ˙ ∫……‰x……±…“  ∫…∆Ω˛ UÙ…‰]ı‰ {…Æ˙n˘‰ EÚ“- "UÙ…‰]ı“' n˘÷ x…™…… EÚ“
b˜…™…Æ˙‰C]ıÆ˙ ∫…§…∫…‰ V™……n˘… Æ˙∆M…“x…  ®…V……V… E‰Ú Ω˛…‰i…‰ Ω˛È* Æ˙…V… EÚ{…⁄Æ˙ +{…x…“ EËÚn˘“ x…Ω˛” Ω˛…‰x…… S……Ω˛i…“ l…“* EËÚn˘“ Ω˛“ §…x…x…… Ω˛Ë, i……‰ 70
Ω˛Æ˙ Ω˛“Æ˙…‰<x… EÚ…‰ +{…x…“ |…‰ ®…EÚ… E‰Ú ∞¸{… ®…‰∆ n˘‰J…x…… S……Ω˛i…… l……* B®….B®…. E‰Ú EËÚn˘ ®…‰∆ Æ˙Ω˛⁄ƒM…“* ∫]ı“ Æ˙™……‰°Ú…‰ x…EÚ ∫……=∆b˜, 70
®…È J…⁄§… Ω˛ƒ∫…“* Ω˛ƒ∫…i…“ Æ˙Ω˛“- "i…÷®… V……x…i…‰ Ω˛…‰, Æ˙…V… EÚ{…⁄Æ˙ +§… x…Ω˛” Æ˙Ω˛‰* B®….B®…. EÚ… §…c… Æ˙∆M…“x… {…Æ˙n˘… +…ËÆ˙ BEÚ ∫……‰x……±…“!
¥……‰ V…®……x…… S…±…… M…™……* +§… BEÚ x…™…“ i…Æ˙Ω˛ EÚ“ ∫j…“ EÚ“ UÙ ¥…  ∫…x…‰®…… §…∆§…<« ®…‰∆ EÚ<« ∫……‰x…… ±…™……ƒ l…”* ®…È ¶…“ =∫… ¶…“c ®…‰∆ ∂…… ®…±… Ω˛…‰
™…… ]ı‰±…“ ¥…V…x… {…Æ˙ =¶…Æ˙ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* BEÚ ∂… HÚ∂……±…“ ∫j…“ +§… {…Æ˙n˘‰ {…Æ˙ M…™…“* ∂…÷∞¸ ®…‰∆ Ω˛®… ±……‰M… +{…x…‰ EÚ…‰ "∫]ı≈M…±…Æ˙' EÚΩ˛i…‰ l…‰*
+… S…÷EÚ“ Ω˛Ë*'  ®… l…±…‰∂…, i…÷®Ω˛‰ BEÚ EÚ ¥…i…… §…Ω˛÷i… {…∫…∆n˘ l…“* E÷ÚUÙ B‰∫…“ Ω˛“
{…Æ˙ =∫… EÚ∆§…Ji… EÚ“ BEÚ §……i… ®…‰∆ n˘®… l……* §……‰±……, "®…n˘« Ω˛…‰x…… BEÚ {…∆ HÚ™……ƒ l…” x… =∫… EÚ ¥…i…… ®…‰∆- BEÚ S…‰Ω˛Æ˙…, V……‰ ®…‰Æ˙‰  ±…B S……ƒn˘ Ω˛…‰
"{……‰V…“∂…x…' Ω˛Ë* +…ËÆ˙i… V…§… =∫… "{……‰V…“∂…x…' {…Æ˙ §…Ë`ˆ V……i…“ Ω˛Ë, i……‰ ¥…Ω˛ ∫…EÚi…… l……, ¶…“c §…x… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛ M…™……*
¶…“ BEÚ ®…n˘« Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* ®…n˘« EÚ“ ∫…§…∫…‰ §…c“ V…“i… <∫…“ ®…‰∆ Ω˛Ë  EÚ ¥…Ω˛ {…Æ˙ ®…È +{…x…‰ EÚ…‰ "§……Ïx…« °Ú…<]ıÆ˙' ∫…®…Z…i…“ Æ˙Ω˛“ Ω˛ƒ⁄* ¶…“c ®…÷Z…‰ x…Ω˛”
+…ËÆ˙i… EÚ…‰ <∫… "{……‰V…“∂…x…' {…Æ˙ §…Ë`ˆ… n˘‰*' Ω˛…‰x…… l……* ¶…“c EÚ…‰ ®…‰Æ˙‰ {…“UÙ‰ Ω˛…‰x…… l……* ∂……™…n˘ ∫…°Ú±…i…… +…ËÆ˙
 n˘±±…“ ®…‰∆ BEÚ  ¥…n˘‰∂…“ ®… Ω˛±…… {…j…EÚ…Æ˙ ∫…‰ ®…‰Æ˙“ n˘…‰∫i…“ l…“* ∫{…‰ x…∂… |… ∫… r˘ EÚ… +{…x…… BEÚ x…∂…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* BEÚ §……n˘ BEÚ ∫…∆¥……n˘
{…j…EÚ…Æ ®……l……«˙, V……‰ V…“.§…“. Æ˙…‰c EÚ“ ¥…‰∂™……+…‰∆ {…Æ˙ BEÚ °Ú“S…Æ˙ EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ ±…‰J…EÚ x…‰ ∂…⁄ ]ı∆M… E‰Ú n˘…ËÆ˙…x… ®…÷Z…‰ §…i……™……- EÚ®…±……{… i…  j…{……`ˆ“
l…“, BEÚ §……Æ˙ ®…÷Z…‰ ¶…“ ∫……l… ±…‰ M…™…“* ∫……l… ®…‰∆ BEÚ {…j…EÚ…Æ˙ l……* l……x…‰ ®…‰∆ EÚΩ˛i…‰ l…‰, V…§… ±……‰M… +…{…EÚ…‰ Ω˛…Æ˙ {…Ω˛x……x…… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙ n˘‰i…‰ Ω˛È, i……‰
=∫…E‰Ú +SUÙ‰ ∫…∆§…∆v… l…‰* EÚ…‰<«  n˘CEÚi… x…Ω˛” Ω˛÷<«* {…j…EÚ…Æ˙ ®……l……« E‰Ú BEÚ =∫…EÚ… BEÚ x…∂……-∫…… Ω˛…‰ V……i…… Ω˛Ë*
{… Æ˙ S…i… EÚ… {… Æ˙ S…i… l……* §……n˘ ®…‰∆  ¥…n˘… ±…‰i…‰ ∫…®…™… =∫…x…‰ +{…x…… ®…È ∫…°Ú±…i……, °‰Úx…, i……EÚi… E‰Ú x…∂…‰ EÚ…‰ EÚÆ˙“§… ∫…‰ ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙x……
" §…V…x…‰∫… EÚ…b˜«' ¶…“  n˘™……-EÚ¶…“  ®… ±…B* S……Ω˛i…“ l…‰,  ®… l…±…‰∂…! ®…÷Z…‰ ∫…S…®…÷S… x…°ÚÆ˙i… l…“ BEÚ ∫……v……Æ˙h…

GARBHANAL
+…ËÆ˙ BEÚ  n˘x… ®……l……« E‰Ú {……∫… =∫… {…j…EÚ…Æ˙ EÚ… °Ú…‰x… +… M…™……* " b˜x…Æ˙' M…fiΩ˛h…“ E‰Ú V…“¥…x… ®…‰∆! ®…‰∆  ®… l…±…‰∂… x…∆ n˘x…“  x…M…®… x…Ω˛” §…x…x……
{…Æ˙ §…÷±……x…… S……Ω˛i…… l……* ®……l……« =∫…  n˘x… +SUÙ‰ "®…⁄b˜' ®…‰∆ x…Ω˛” l…“* S……Ω˛i…“ l…“*
§……‰±…“-C™…… ∫…®…Z…i…‰ Ω˛È ™…‰  Ω˛∆n˘÷∫i……x…“ ®…n˘«! EÚ…‰<« ®… Ω˛±…… +E‰Ú±…“ Æ˙Ω˛i…“  ®… l…±…‰∂…, V…§… {…Ω˛±…“ §……Æ˙ ®…÷Z…‰ i…l……EÚ l…i… |…‰∫… EÚ…x£‰Ú∆∫… EÚ…
Ω˛Ë, i……‰ C™…… ¥…Ω˛ "+¥…‰±…‰§…±…' ¶…“ Ω˛Ë! x… V……x… x… {…Ω˛S……x…, {…Æ˙ " b˜x…Æ˙' EÚ… ∫……®…x…… EÚÆ˙x…… {…c… l……, i……‰ ®…‰Æ˙‰  ±…B ™…Ω˛ BEÚ "x……<]ı®…‰™…Æ˙' EÚ“
 x…®…∆j…h…! i…Æ˙Ω˛ l……* ™…Ω˛ §……i…  n˘±±…“ EÚ“ Ω˛Ë* §…∆§…<« V……x…‰ ∫…‰ `ˆ“EÚ {…Ω˛±…‰
®……l……« 42-43 ∫……±… EÚ“ l…“* n˘∫… ∫……±… BEÚ ®…⁄ i…« ∂…±{…“  ®…j… E‰Ú ∫……l… EÚ“* BEÚ  °Ú±®… {… j…EÚ… E‰Ú ¶……Æ˙“-¶…Æ˙EÚ®… ∫…∆{……n˘EÚ x…‰ ®…‰Æ˙‰  {…i……
Æ˙Ω˛“ l…“, {…Æ˙ ∂………n˘“ x…Ω˛” EÚ“* ¥…‰ n˘…‰x……‰∆ +…V… ¶…“ +SUÙ‰ n˘…‰∫i… Ω˛È* ®……l……« V…“ ∫…‰ ∫…∆{…E«Ú  EÚ™……*  {…i…… V…“ ®…‰Æ˙“ E÷ÚUÙ Æ˙∆M…“x… i…∫¥…“Æ˙‰∆ ±…‰ EÚÆ˙
=∫… ∫…∆{……n˘EÚ E‰Ú {……∫… M…™…‰ l…‰* =∫…x…‰ ∫…÷Z……¥…  n˘™……- +…{… BEÚ
{…Æ˙J… 35

Ω˛…‰]ı±… ®…‰∆ |…‰∫… EÚ…∆£‰Ú∆∫… EÚ“ V…B* V…§…Æ˙n˘∫i… {… §±… ∫…]ı“  ®…±…‰M…“*


+J…§……Æ˙…‰∆ ®…‰∆, {… j…EÚ…+…‰∆ ®…‰∆ ∫……‰x……±…“  ∫…∆Ω˛ EÚ“ v…⁄®… ®…S… V……™…‰M…“*
 {…i…… V…“ x…‰ EÚΩ˛…-Ω˛…‰]ı±… EÚ… i……‰ §…Ω˛÷i…  §…±… +… V……™…‰M……* +¶…“ l…‰* + ¶…x…™… EÚ… ∂……ËEÚ EËÚ∫…‰ Ω˛÷+…?  EÚ∫…x…‰ |…‰‰Æ˙h…… n˘“* ¥…M…ËÆ˙Ω˛-¥…M…ËÆ˙Ω˛*
®…‰Æ˙“ Ω˛Ë ∫…™…i… EÚ…‰<« §…c“ {……]ı“« n˘‰x…‰ EÚ“ x…Ω˛” Ω˛Ë* Ω˛…ƒ, ®…‰Æ˙‰ BEÚ §……n˘ ®…‰∆ E÷ÚUÙ ∫…¥……±…  °Ú±®……‰∆ ®…‰∆ +∆M… |…n˘∂…«x… EÚ…‰ ±…‰ EÚÆ˙ V…∞¸Æ˙ Ω˛…‰i…‰ l…‰*
n˘…‰∫i… EÚ“ §…Æ˙∫……i…“ ®…‰∆ {……]ı“« "+Æ˙‰∆V…' EÚ“ V…… ∫…EÚi…“ Ω˛Ë* +…{… C™…… ®…È ∫…‰C∫…“ {……‰∂…E‰Ú∆ {…Ω˛x…⁄ƒM…“? Æ˙…‰®……∆ ]ıEÚ o˘∂™……‰∆ ®…‰∆ EÚΩ˛…ƒ i…EÚ EÚ{…c‰
EÚÆ˙“§… {…SS…“∫… {…j…EÚ…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ §…÷±……  ±… V…B* ∫…∆{……n˘EÚ x…‰ EÚΩ˛…- =i……∞¸ƒM…“? BEÚ ∫…¥……±… i……‰ ®…È ¶…⁄±… x…Ω˛” ∫…EÚi…“* BEÚ 70 ∫……±… E‰Ú
`ˆ“EÚ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… +…x…‰-V……x…‰ EÚ… |…§…∆v… EÚÆ˙… n˘“ V…B*  Ω˛¥∫EÚ“ ¶…“ §…÷V…÷M…« l…‰* ¥…‰ V…§… EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ +…™…‰, i……‰ =xΩ˛‰∆ §…Ë`ˆ…x…‰ ®…‰∆ ¶…“ ®…n˘n˘ EÚÆ˙x…“
+SUÙ“ Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B* "x……Ïx…-¥…‰V…" EÚ… ¶…“ <∆i…V……®… Æ˙Ω˛‰* {…c“* Æ˙…i… EÚ…‰ =xΩ˛‰∆ n˘“J…i…… EÚ®… l……*  EÚ∫…“ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ BEÚ {…‰M… =xΩ˛…‰∆x…‰
 {…i…… V…“ EÚ… BEÚ {… Æ˙ S…i… +{…x…‰ §…⁄g‰  {…i…… E‰Ú ∫……l… BEÚ {……Ï∂…  ±…™……* ®…÷Z…∫…‰ §……‰±…‰-∫……‰x……±…“ V…“, +…{… C™…… B‰∫…“ Ω˛“ ∫…‰C∫…“ {……‰∂……E‰Ú∆
Eڅϱ……‰x…“ EÚ“ §…Æ˙∫……i…“ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…… l……* §…‰S……Æ˙‰ §…⁄g‰  {…i…… V…“ =∫…  °Ú±®……‰∆ ®…‰∆ ¶…“ {…Ω˛x…‰∆M…“?
∂……®… EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ §…∆n˘ EÚÆ˙  n˘™…‰ M…™…‰*  {…i…… V…“ E‰Ú {… Æ˙ S…i… x…‰ EÚΩ˛…-  ®… l…±…‰∂…, ®…È i……‰ §…∫… =x… ∫……Ω˛§… EÚ…‰ n˘‰J…i…“ Æ˙Ω˛ M…™…“* ®……Ω˛…˱…  §…M…ci……
"x……Ïx…-¥…‰V…' Ω˛®……Æ˙‰ P…Æ˙ ®…‰∆ x…Ω˛” +… ∫…EÚi……* Ω˛…ƒ, +∆b˜‰ ¥…M…ËÆ˙Ω˛ ∫…‰ n˘‰J… EÚÆ˙ |…‰∫… EÚ…∆£‰Ú∆∫… l……‰c… V…±n˘ J…i®… EÚÆ˙ n˘“ M…™…“* Ω˛®… ±……‰M… i……‰ +…
®…÷Z…‰ EÚ…‰<« Bi…Æ˙…V… x…Ω˛” Ω˛Ë* M…™…‰, {…Æ˙ §……n˘ ®…‰∆ {…i…… S…±……  EÚ Æ˙…i… M™……Æ˙Ω˛ §…V…‰ i…EÚ Ω˛÷cn˘∆M… S…±…i……
§…Ω˛Æ˙Ω˛…±…, BEÚ ¶…cEÚ“±…“ {……‰∂……EÚ ®…÷Z…‰ {…Ω˛x……™…“ M…™…“* ®…‰Æ˙“ ®……ƒ Æ˙Ω˛…* E÷ÚUÙ {…j…EÚ…Æ˙ Æ˙∫……‰<« P…Æ˙ ®…‰∆ P…÷∫… M…™…‰*  £ÚV… ®…‰∆ +∆b˜‰ n˘‰J…‰, i……‰
∫……l… ®…‰∆ l…”* UÙ…‰]ı… ¶……<« ¶…“ l……* Ω˛®… EÚÆ˙“§… ∫……g‰ ∫……i… §…V…‰ =∫… ¶…÷V…“« §…x…¥……™…“ M…™…“*  £ÚV… ®…‰∆ V……‰ E÷ÚUÙ ¶…“ J……x…‰ EÚ…‰ l……, =∫…‰ §…‰Æ˙Ω˛®…“
|…‰∫… EÚ…∆£Ú∆‰∫… ®…‰∆ {…Ω˛÷ƒS…‰* ®…È ±…M…¶…M… b˜Æ˙“ Ω˛÷<« l…“- "x…¥…«∫…' i……‰ l…“ ∫…‰ J…i®… EÚÆ˙  n˘™…… M…™……* "]ı…™…±…‰]ı' ®…‰∆ n˘…‰-i…“x… ±……‰M……‰∆ x…‰ §…c“
Ω˛“* n˘‰J……  EÚ b˜≈…<∆M… ∞¸®… ®…‰∆ {…j…EÚ…Æ˙ +…v…‰ P…∆]ı‰ ®…‰∆ Ω˛“ §…÷Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ +¥™…¥… ∫l…i… =±… ]ı™……ƒ EÚÆ˙ Æ˙J…“ l…”* "+…ÏM…«x……<V…Æ˙' ∫…∆{……n˘EÚ x…‰ BEÚ
∂…Æ˙…§… S…g… S…÷E‰Ú Ω˛È* V……‰ J……x…‰ EÚ…‰ +…i…… Ω˛Ë, =∫… {…Æ˙ §…÷Æ˙“ i…Æ˙Ω˛ Ω˛V……Æ˙ Ø˚{…™…‰ x…EÚn˘  ±…™…‰, i…… EÚ {…j…EÚ…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ §……Ω˛Æ˙ E÷ÚUÙ "x……Ïx…-¥…‰V…'
∫…‰ ]ı⁄]ı {…ci…‰ Ω˛È* 6 x……Ïx… ¥…‰V…' x…Ω˛” Ω˛Ë, <∫…‰ ±…‰ EÚÆ˙ {……]ı“« E‰Ú  J…±……™…… V…… ∫…E‰Ú*
"+…M…«x…<V…Æ˙' ∫…∆{……n˘EÚ x…‰ V…§…Æ˙n˘∫i… Æ˙…‰π… |…EÚ]ı  EÚ™……- "<x…®…‰∆ ∫…‰ ™…Ω˛ l…“ BEÚ x…™…“- §…±E÷Ú±… x…™…“ i…… Æ˙EÚ… EÚ“  °Ú±®… {…j…EÚ…Æ˙…‰∆ ∫…‰ {…Ω˛±…“
EÚ<« x…‰∂…x…±… b˜‰±…“V… +…ËÆ˙ |… i… π`ˆi… {… j…EÚ…+…‰∆ E‰Ú {…j…EÚ…Æ˙ Ω˛È* ®…÷±……EÚ…i…! {…Æ˙ ®…÷Z…‰ n˘…‰ o˘∂™… ¶…⁄±…i…‰ x…Ω˛”* BEÚ i……‰ =x… §…÷V…÷M…« {…j…EÚ…Æ˙
C™…… EÚΩ˛‰∆M…‰ ∫…§… ®…÷Z…∫…‰ !' EÚ… |…∂x… +…ËÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙‰, +∆n˘Æ˙ ∫…Ω˛®…‰ §…Ë`ˆ‰ n˘⁄∫…Æ˙‰ §…⁄g‰ ∫…VV…x…* ®…‰Æ˙‰  {…i…… V…“
®…‰Æ˙“ ®……ƒ i……‰ ®……Ω˛…˱… n˘‰J… EÚÆ˙ P…§…Æ˙… M…™…”* n˘⁄∫…Æ˙‰ EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ S…±…“ EÚ…‰ =x…E‰Ú ∫……®…x…‰ EÚ…°Ú“ ∂… ®…»n˘… Ω˛…‰x…… {…c…*  {…i…… V…“ x…‰ "+…ÏM…«x……<V…Æ˙'
M…™…”, V…Ω˛…ƒ BEÚ §…⁄g… +…n˘®…“ ®…‰Ω˛®……x……‰∆ E‰Ú <∫… Ω˛®…±…‰ ∫…‰ ±…M…¶…M… ∫…∆{……n˘EÚ ∫…‰  ∂…EÚ…™…i… EÚ“- J……∫… i……ËÆ˙ {…Æ˙ " £ÚV…' {…Æ˙ Ω˛÷B Ω˛®…±…‰ EÚ…
∫…Ω˛®…… Ω˛÷+… §…Ë`ˆ… l……* |…‰∫… EÚ…∆£‰Ú∆∫… EÚ… ®……Ω˛…˱… l…… Ω˛“ x…Ω˛”*  ¥…Æ˙…‰v…  EÚ™……* ∫…∆{……n˘EÚ §……‰±…‰-n˘‰ J…B, ∫…§… §…c‰-§…c‰ {…j…EÚ…Æ˙ l…‰* ®…È
∫…∆{……n˘EÚ ®…Ω˛…‰n˘™…  ±…°Ú…°‰Ú ®…‰∆ ®…‰Æ˙‰ §……Æ˙‰ ®…‰∆ BEÚ "Æ˙…<]ı+{…' +…ËÆ˙ C™…… EÚÆ˙ ∫…EÚi…… Ω˛ƒ⁄* +…{… ±……J……‰∆ EÚ“ {… §±… ∫…]ı“ S……Ω˛i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙
i…∫¥…“Æ˙‰∆ §……ƒ]ı Æ˙Ω˛‰ l…‰* ∫…®…∫™…… ™…Ω˛ l…“  EÚ §……i…S…“i… EËÚ∫…‰ Ω˛…‰*  J…±……x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È P……∫…°⁄Ú∫…!  Ω˛¥∫EÚ“ ¶…“ " b˜±…C∫…' x…Ω˛” l…“*
∫…¥……±…-V…¥……§… EËÚ∫…‰ Ω˛…‰∆* +§… i……‰ J…ËÆ˙ <∫… i…Æ˙Ω˛ E‰Ú {…j…EÚ…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ Z…‰±…x…‰ EÚ“ +…n˘i…-∫…“ {…c M…™…“
GARBHANAL

BEÚ M…∆¶…“Æ˙ ∫…‰ x…V…Æ˙ +…x…‰ ¥……±…‰ {…j…EÚ…Æ˙ x…‰ "+…M…«x……<V…Æ˙' Ω˛Ë*  °Ú±®… <∆b˜∫]ı≈“ EÚ… ∫…“v……-∫……  x…™…®… Ω˛Ë* +…{… "∫]ı≈M…Æ˙' Ω˛È- |…S……Æ˙
∫…∆{……n˘EÚ ∫…‰ n˘§…‰ ∫¥…Æ˙ ®…‰∆ EÚΩ˛… (V……‰ ®…È∆x…‰ ∫…÷x…  ±…™……)- "™……Æ˙, ™…Ω˛ S…… Ω˛B, i……‰ ™…‰ ∫…§… +…{…∫…‰ "<∆]ıÆ˙¥™…⁄', "°Ú…‰]ı…‰ ∫…‰∂…x…' +… n˘ EÚ“  ®…z…i…‰∆
`ˆ“EÚ x…Ω˛” Ω˛Ë* n˘…∞¸ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ <x…∫…‰  ®…±…¥…… n˘‰i…‰* ∫…∆{……n˘EÚ "Ω˛‰∆- EÚÆ˙‰∆M…‰* +…ËÆ˙ +M…Æ˙ +…{… n˘÷¶……«M™… ∫…‰ BEÚ BC]ı≈‰∫… Ω˛È, i……‰ +…{…EÚ“
Ω˛‰∆' EÚÆ˙ Ω˛ƒ∫…x…‰ ±…M……* §…‰∂…®…“« ∫…‰ §……‰±……, "<∫… ∫…÷∞¸Æ˙ ®…‰∆ |…‰∫… EÚ…∆£‰Ú∆∫… "∫]ı≈M…±…" EÚ<« M…÷x…… §…g V……™…‰M…“* ¥…Ë∫…‰ ∫…S… §…i……>ƒ  ®… l…±…‰∂… ! =∫… Æ˙…i…
EÚ… ®…V…… Ω˛Ë E÷ÚUÙ +…ËÆ˙ Ω˛Ë*' |…‰∫… EÚ…∆£‰Ú∆∫… ®…‰∆‰ i……‰ §…Ω˛÷i… §…÷Æ˙… ±…M…… l……* {…Æ˙ V…§… n˘…‰-S……Æ˙ {… j…EÚ…+…‰∆ ®…‰∆
n˘…‰-i…“x… "O…÷{…' §…x……  n˘™…‰ M…™…‰* §……Æ˙“-§……Æ˙“ ∫…‰ ®…È <x…  °Ú±®… +{…x…“ M±…Ë®…Æ˙∫… i…∫¥…“Æ˙‰∆ n˘‰J…”, i……‰ ∫……Æ˙‰ +{…®……x… ¶…⁄±… M…™…“* "BEÚ x…™…“
{…j…EÚ…Æ˙…‰∆ ∫…‰  ®…±…“* ∂…÷∞¸ ®…‰∆ E÷ÚUÙ `ˆ“EÚ `ˆ…EÚ ∫…¥……±…  EÚ™…‰ V……i…‰ ∫…‰C∫…“ ∫…‰∆∂…‰∫…x… : ∫……‰x……±…“'- BEÚ Ω˛‰∆ b˜∆M… ™…Ω˛ l…“*
36 {…Æ˙J…
=∫… ∫…®…™… i……‰ ®…÷Z…‰ ∫…S…®…÷S… +SUÙ… ±…M…… l……,  ®… l…±…‰∂…- {…Æ˙ +§… ®…÷Z…‰ EÚ… ∂…Æ˙…Æ˙i… ®…‰∆ V…“¶…  n˘J……x…… EÚ Æ˙∂®…… EÚ{…⁄Æ˙ E‰Ú "∫…‰C∫…“-∫…‰C∫…“'
™…Ω˛ +{…x…“ UÙ ¥… Ω˛…∫™……∫{…n˘-∫…“ ±…M…i…“ Ω˛Ë* ∫…¥……±…  ∫…°«Ú x…Ë i…EÚi…… EÚ… S…“J…x…‰ ∫…‰ EÚΩ˛” V™……n˘… "∫…‰C∫…“' ±…M…i…… Ω˛Ë*
x…Ω˛” Ω˛Ë* +…V… ∫…‰ §…“∫… ∫……±… {…Ω˛±…‰ V……‰ +∂±…“±… ±…M…i…… l……, ¥…Ω˛ +…V… ±…‰ EÚx… <∫… i…Æ˙Ω˛ EÚ“ ∫…‰C∫… +{…“±…, <Æ˙…Ï ]ıEÚ +…x…∆n˘ EÚ“
"<x……‰∫…‰∆]ı' ±…M… ∫…EÚi…… Ω˛Ë* ∫…… Ω˛i™…, EÚ±……,  ¥…Y……{…x…,  ∫…x…‰®……, EÚ…‰®…±…i…… +…ËÆ˙ ∫…⁄I®…i…… EÚ…‰ {…Ω˛S……x…x…‰ ¥……±…‰  EÚi…x…‰ n˘∂…«EÚ
]ı‰±…“ ¥…V…x…- ∫…¶…“ I…‰j……‰∆ ®…‰∆ =∫…‰ n˘‰J…… +…ËÆ˙ {…Ω˛S……x…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë*  ∫…x…‰®……P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ ®……ËV…⁄n˘ Ω˛È? °⁄ÚΩ˛c M……x…‰ +…ËÆ˙  u˘+l…“« ∫…∆¥……n˘…‰∆ {…Æ˙
i……‰  °ÚÆ˙ C™…… §……i… Ω˛Ë? §…c… ®…÷ ∂EÚ±… Ω˛Ë E÷ÚUÙ `ˆ“EÚ-`ˆ“EÚ EÚΩ˛x……* C™…… ∫…“ ]ı™……ƒ §…V……x…‰¥……±…‰ n˘∂…«EÚ E‰Ú  ±…B  ∫…x…‰®…… x……®… EÚ… ®…x……‰Æ˙∆V…x…
®…÷Z…‰ <∫… n˘÷ x…™…… ®…‰∆ Æ˙S…x……i®…EÚ ∫…∆i……‰π…-l……‰c-∫…… ¶…“ Æ˙S…x……i®…EÚ ∫…∆i……‰π… BEÚ +°Ú“®… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ ∫…SS……<« n˘‰J…x…… x…Ω˛” S……Ω˛i……* BEÚ Æ˙∆M…“x…,
 ®…±… {…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë? C™……  ∫…°«Ú {…Ë∫…… +…ËÆ˙ |… ∫… r˘ Ω˛“ ®…Ω˛i¥…{…⁄h…« Ω˛È? C™…… B‰™™……∂…, +®…“Æ˙, +®…“Æ˙ n˘÷ x…™…… EÚ“ °ËÚ∆]ı‰∫…“ E‰Ú ®…÷EÚ…§…±…‰ ®…‰∆ ¥…Ω˛
®…È  EÚ∫…“ ¶…“ EÚ“®…i… {…Æ˙ ™…‰ S…“V…‰∆ S……Ω˛⁄ƒM…“? EÚc¥…‰ ™…l……l…« EÚ…‰ EÚ®…-∫…‰-EÚ®… n˘‰J…x…… S……Ω˛i…… Ω˛Ë*
BEÚ ®…‰Æ˙‰ EÚ±…… ∫…®…“I…EÚ  ®…j… +C∫…Æ˙ +®…‰ Æ˙EÚ“ {……Ï{… EÚ±……EÚ…Æ˙ B∆b˜“ ®…÷Z…‰ +§… EÚ…‰<« Ω˛ËÆ˙…x…“ x…Ω˛” Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë  EÚ  Ω˛∆∫…EÚ  °Ú±®……‰∆ EÚ“ <∫…
¥……Æ˙Ω˛…‰±… EÚ… BEÚ EÚl…x… ∫…÷x……i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È- +…V… EÚ“ <∫… n˘÷ x…™…… ®…‰∆ Ω˛Æ˙ n˘÷ x…™…… ®…‰∆ +…ËÆ˙i… BEÚ ∫…V……¥…]ı“ S…“V… Ω˛Ë ™…… n˘‰Ω˛ |…n˘∂…«x… EÚ…
+…n˘®…“ {…∆p˘Ω˛  ®…x…]ı E‰Ú  ±…B |… ∫…r˘ Ω˛…‰ ∫…EÚi…… Ω˛Ë* ∫……v…x…* +M…Æ˙ ¥…Ω˛ +…GÚ…®…EÚ Ω˛Ë, =∫…E‰Ú i…‰¥…Æ˙ Ω˛Ë, i……‰ ¶…“ ¥…Ω˛ ®…n˘«
{…Ω˛±…‰ i……‰ ®…È <∫… §……i… EÚ… +l…« ∫…®…Z… Ω˛“ x…Ω˛” {……™…“* ±…‰ EÚx… +§… ®…÷Z…‰ Ω˛“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙i… EÚ“ ¥…‰∂…¶…⁄π…… ®…‰∆ BEÚ ®…n˘«* Ω˛…±… ®…‰∆ BEÚ  °Ú±®… ®…Èx…‰
™…Ω˛ §……i… EÚ<« i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ ∫…®…Z… +… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* §…c“ ®…… ®…«EÚ §……i… Ω˛Ë ™…Ω˛, n˘‰J…“* BEÚ  ¥…v…¥…… +{…x…“ ∫……∫… ∫…‰ §…Æ˙…§…Æ˙  {…]ıi…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë,
 ®… l…±…‰∂…! |… ∫… r˘ +…∫……x… ¶…“ Ω˛Ë, ±…‰ EÚx… <∫… |… ∫… r˘ ®…‰∆ V…“x…… Æ˙…‰i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë* BEÚ  n˘x… =∫…EÚ“ ∫……∫… E÷ÚUÙ M…÷∆b˜…‰∆ EÚ…‰ §…÷±…… EÚÆ˙
+…∫……x… x…Ω˛” Ω˛Ë* +{…x…“ §…Ω˛⁄ EÚ…‰ "v…∆v…‰' E‰Ú  ±…B ¶…‰V…x…… S……Ω˛i…“ Ω˛Ë*  ¥…v…¥…… Æ˙…‰-
+C∫…Æ˙ +§… ®…È ∫……‰S…i…“ Ω˛ƒ⁄  EÚ {…Æ˙n˘‰ {…Æ˙ + ¶…x…‰ j…™……‰∆ EÚ…‰ V……‰ Ω˛Æ˙EÚi…‰∆  S…±±…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* x……™…EÚ ∫…§… S…÷{…S……{… n˘‰J… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* +S……x…EÚ
EÚÆ˙x…“ {…ci…“ Ω˛È, V……‰ ∫…∆¥……n˘ §……‰±…x…‰ {…ci…‰ Ω˛Ë,  V…∫… i…Æ˙Ω˛ E‰Ú +…ƒ∫…⁄ §…Ω˛…x…‰ x……™…EÚ EÚ…‰ M…÷∫∫…… +… V……i…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛  ¥…v…¥…… EÚ…‰ BEÚ ±…∆§……-S……Ëc…
{…ci…‰ Ω˛È, ¥…‰ ∫…§…  EÚ∫…E‰Ú  ±…B Ω˛È? EÚ…Ëx…-∫…… n˘∂…«EÚ <xΩ˛‰∆ n˘‰J… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë? ±…‰CS…Æ˙  {…±…… n˘‰i…… Ω˛Ë* ∫¥…™…∆ E÷ÚUÙ x…Ω˛” EÚÆ˙i……*  ∫…°«Ú =∫…‰ ¶…cEÚ…
n˘‰i…… Ω˛Ë* §…∫…, +§… ∂…÷∞¸ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë  °Ú±®…“ °ËÚ∆]ı‰∫…“* ¥…Ω˛  ¥…v…¥……
+…V…  x…Ø˚{…… Æ˙…™… ¥……±…“ ®……ƒ EÚ“ UÙ ¥… ™…… ∂… ∂…EÚ±…… ™…… ±… ±…i…… {…¥……Æ˙
`ˆ“EÚ  °Ú±®…“ Ω˛“Æ˙…‰ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ M…÷∆b˜…‰∆ EÚ…‰ v…Æ˙…∂……™…“ EÚÆ˙ n˘‰i…“ Ω˛Ë*
¥……±…“ ∫……∫… EÚ“ UÙ ¥… ¶…“ |……∫…∆ M…EÚ x…Ω˛” Æ˙Ω˛ M…™…“ Ω˛Ë* ™…Ω˛…ƒ <∆b˜∫]ı≈“ ®…‰∆ <x…
∫……∫… E‰Ú {…“UÙ‰ b˜∆b˜… ±…‰ EÚÆ˙ {…c V……i…“ Ω˛Ë* ™……x…“ ®…n˘« =∫…‰ ¶…“ BEÚ
 n˘x……‰∆ EÚΩ˛… V……i…… Ω˛Ë  EÚ ¥…“ b˜™……‰, E‰Ú§…±… E‰Ú |…S……Æ˙-|…∫……Æ˙ E‰Ú §……n˘ +…ËÆ˙i…‰∆
®…n˘« §…x…… n˘‰i…… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ J…÷∂… Ω˛Ë*
 ∫…x…‰®……P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ x…Ω˛” V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛È* {…Ω˛±…‰  b˜∫]ı≈“§™…⁄]ıÆ˙ ®……x…i…‰ l…‰  EÚ
 ∫…x…‰®……P…Æ˙ ∫…‰ +…ËÆ˙i… Æ˙…‰i…“ Ω˛÷<«  x…EÚ±…‰, i……‰ ∫…®…Z… ±……‰  EÚ  x…®……«i……- +…V… ∂……™…n˘ ®…È ¶……¥…÷EÚ Ω˛⁄ƒ- ∂……™…n˘ ®…È §…Ω˛÷i… =n˘…∫… Ω˛⁄ƒ* ∂……™…n˘ ®…‰Æ˙‰
 ¥…i…Æ˙EÚ E‰Ú "Ω˛ƒ∫…x…‰' EÚ“ §……Æ˙“ Ω˛Ë* ™……x…“  °Ú±®… J…⁄§… S…±…‰M…“* ¶…“i…Æ˙ V……‰ ™…Ω˛ §……Ë r˘EÚ EÚ“c… Ω˛Ë, ¥…Ω˛ ®…÷Z…‰ <∫…  °Ú±®…“ n˘÷ x…™…… ®…‰∆
Æ˙Ω˛x…‰ x…Ω˛” n˘‰M……* ®…È BEÚ ¶…⁄±…¶…÷±…Ë™…… ®…‰∆ Ω˛⁄ƒ* ®…È {…∆p˘Ω˛  ®…x…]ı E‰Ú
{…Æ˙ +…V…  ∫…x…‰®……P…Æ˙ ®…‰∆ EÚ…Ëx…-∫…‰ n˘∂…«EÚ Ω˛È? BEÚ ∫……Ω˛§… EÚ… EÚΩ˛x…… Ω˛Ë

GARBHANAL
 ±…B "°‰Ú®…∫…' Ω˛…‰ S…÷EÚ“ Ω˛⁄ƒ,  ®… l…±…‰∂…! ®…È +{…x…“ {…⁄Æ˙“ EÚΩ˛…x…“ ¶…“
 EÚ  °Ú±®…‰∆ <x…  n˘x……‰∆ Ω˛…ϱ… ®…‰∆ V……EÚÆ˙ i……‰ ±…÷SS…‰-±…°Ú∆M…‰ Ω˛“ n˘‰J…i…‰ Ω˛È*
i…÷®Ω˛‰∆ x…Ω˛” §…i…… {…… Æ˙Ω˛“ Ω˛ƒ⁄* =∫…E‰Ú  ±…B {…∆p˘Ω˛ P…∆]ı‰, {…∆p˘Ω˛  n˘x…,
EÚ…°Ú“ ∫…SS……<« Ω˛Ë <∫… §……i… ®…‰∆*  °Ú±®…‰∆ ∫…cEÚUÙ…{… n˘∂…«EÚ…‰∆ ∫…‰ S…±… Æ˙Ω˛“
{…∆p˘Ω˛ ∫……±… ¶…“ ∂……™…n˘ EÚ…°Ú“ x…Ω˛” Ω˛È* ®…È BEÚ b˜…™…Æ˙“  ±…J…x……
Ω˛È* ™…… UÙ…j……‰∆ ∫…‰* <x… n˘…‰x……‰∆ Ω˛“ ¥…M……Ê∆ EÚ…‰ EÚ…Ëx…-∫…“ ∫j…“ EÚ“ UÙ ¥… {…Æ˙n˘‰
S……Ω˛i…“ Ω˛ƒ⁄* ®…÷Z…‰ <x… J…i……‰∆ EÚ… EÚ…‰<« V…¥……§… x…Ω˛” S…… Ω˛B*  ∫…°«Ú
{…Æ˙ n˘‰J…x…“ Ω˛Ë?
B.b˜“. S…… Ω˛B- UÙ…‰]ı…-∫…… BEÚx…… ±…V…®…‰∆]ı b˜¨⁄!
x…Ω˛”, M… Æ˙®…… +…ËÆ˙ ∫…®®……x… EÚ“ §……i… UÙ…‰c n˘…‰* ™…‰ n˘∂…«EÚ ∫j…“ EÚ…‰ +{…x…“
- i…÷®Ω˛…Æ˙“ ∫……‰x……±…“
Ω˛“ x…V…Æ˙…‰∆ ∫…‰ n˘‰J…x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È* - "x…Mx…' x…Ω˛”, §… ±EÚ =∫…‰ "x…∆M……' n˘‰J…x……
S……Ω˛i…‰ Ω˛È* ®…÷Z…‰ i……‰ 60 E‰Ú n˘∂…EÚ EÚ“  EÚ∫…“ {…÷Æ˙…x…“  °Ú±®… EÚ“ x…… ™…EÚ…
§…÷ r˘x……l…  ®…∏…
1 ®…<« 1949 EÚ…‰  ®… l…±……∆S…±… ®… ∫…®…∫i…“{…÷Æ˙ ( §…Ω˛…Æ˙) E‰Ú n‰˘¥…v…… M……ƒ˘¥… ®… V…x®…. +ƒO…‰V…“ B¥…∆  Ω∆˛n˘“ ®… B®….B. "™…l……l…«¥……n˘
+…ËÆ˙  Ω∆˛n˘“ x…¥…M…“i…' {…Æ˙ {…“-BS….b˜“., ∫……i… ®…⁄v…«x™… EÚ ¥…™……‰∆ E‰Ú EÚ…¥™…∫…∆O…Ω˛…‰∆ EÚ… ∫…∆{……n˘x…. |…EÚ… ∂…i… {…÷∫i…EÂÚ - V……±… °ÂÚEÚ Æ‰˙
®…U‰ÙƉ˙, V……c‰˜ ®… {…Ω˛…c˜, x……‰Ω˛Æ˙ E‰Ú x……Ω˛Æ˙ B¥…∆  ∂…J… Æ˙h…“. §…ÈEÚ…EÚ, ±…∆n˘x…, B®…∫]ıb«˜®…, {…‰ Æ˙∫…, n˘ Ω˛…M…, •…∫…‰±∫…,  ∫…∆M……{…÷Æ˙, 37
®……∫EÚ…‰, x™…⁄™……E«Ú EÚ“ ∫…… Ω˛ i™…EÚ ™……j……Bƒ. "EÚ ¥…Æ˙ix…' B¥…∆ "∫…… Ω˛i™… ∫……Æ˙∫¥…i…' ={…… v…, n÷˘π™…∆i… E÷Ú®……Æ˙ +±…∆EÚÆ˙h…,  x…Æ˙…±……
∫…®®……x… B¥…∆ {…÷ ∂EÚx… ∫…®®……x… (®……∫EÚ…‰)  ®…±… S…÷E‰Ú ΩÈ˛. ∫…∆|… i…- +…‰Bx…V…“∫…“ ®… ®…÷J™… |…§…∆v…EÚ (Æ˙…V…¶……π……) {…n˘ {…Æ˙ EÚ…™…«Æ˙i….
∫…∆{…E«Ú- 2/5, ¥…∫…∆i…  ¥…Ω˛…Æ˙ <xEÚ±…‰¥…, n‰˘Ω˛Æ˙…n⁄˘x…. <«®…‰±…- buddhinathji@yahoo.co.in
|… ¥…… ∫…“ EÚ  ¥… i……
®…… Æ∂…∫… : n˘…‰ M…“i…
±……±… {…∫…“x……
V…Ω˛…ƒ  M…Æ˙… Ω˛Ë ±……±… {…∫…“x……
®…… Æ˙∂…∫…
¥…Ω˛ EÚ…∂…“ Ω˛Ë, ¥…Ω˛“ ®…n˘“x……* ¥…‰ Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“  {…i…… i……‰ l…‰*
x……®… n˘‰∂… EÚ… ¶…±…‰ +…ËÆ˙ Ω˛…‰ V……‰ M…™…‰ l…‰ ∫……i… ∫……M…Æ˙ {……Æ˙
¥…Ω˛ ¶……Æ˙i… Ω˛Ë, i……x…‰ ∫…“x……* ∫…¶™…i…… EÚ“ <«J… §……‰x…‰
+…S…Æ˙h… EÚ“ ¶…“J… n˘‰x…‰
+x…{…g +…ËÆ˙ M…∆¥……Æ˙ ¶…±…‰ l…… +…Ë §…Ω˛…x…‰ BEÚ ∫…÷Æ˙∫… Æ˙-v……Æ˙
 M…Æ˙ ®… ]ı™…… ®…V…n˘⁄Æ˙…‰∆ EÚ… V…il…… ¥…‰ Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“  {…i…… i……‰ l…‰*
i…÷±…∫…“ E‰Ú Æ˙…®…V…“ ∫……l… l…‰ {…Æ˙EÚ]ı‰ l…‰ ¥…‰
 °ÚÆ˙ C™……‰∆ ∫…®…Z…‰∆ =xΩ˛‰∆  x…Ω˛il…… +Ω˛‰Æ˙“ E‰Ú UÙ±……¥…‰ ®…‰∆
V…Ω˛…∆ M…™…‰ Ω˛®…, x…<« ¶…⁄ ®… {…Æ˙  §…EÚ M…™…‰ l…‰,
x…™…‰  ∫…Æ˙‰ ∫…‰ ∫…“J…… V…“x……* S…∆n˘ ∫…{…x……‰∆ E‰Ú ¶…÷±……¥…‰ ®…‰∆
§…x… M…™…‰ l…‰ §……V… E‰Ú +…Ω˛…Æ˙
UÙ…‰]ı… Ω˛Ë ¶…⁄M……‰±… ¶…±…‰ Ω˛“ ¥…‰ Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“  {…i…… i……‰ l…‰*
¶……Æ˙i… EÚ… < i…Ω˛…∫… §…c… Ω˛Ë i……‰cEÚÆ˙ V…§… ∫…‰ M…™…‰ l…‰
x…Ω˛” i…Ji… E‰Ú  ±…B +…V…i…EÚ ¥…‰ ∫…÷x…Ω˛Æ˙“ {……ƒJ…
Ω˛®…x…‰ ∫…S… E‰Ú  ±…B ±…c… Ω˛Ë  °ÚÆ˙ EÚ¶…“ §……‰±…“ x…
v……‰J…… §……Æ˙-§……Æ˙ J……™…… {…Æ˙ ®……ƒ EÚ“ b˜§…b˜§……™…“ +…ƒJ…
x…Ω˛”  EÚ∫…“ EÚ… Ω˛Ë Ω˛EÚ UÙ“x……* ±…J… x… {……™……  V…xΩ˛‰∆ x…xΩ˛… {™……Æ˙
GARBHANAL

¥…‰ Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“  {…i…… i……‰ l…‰*


Ω˛®… i……‰ +®…Æ˙§…‰±… ΩÈ˛, E‰Ú¥…±… ±……J… ¥…‰ Æ˙…Ën˘‰ M…™…‰
∫……∆∫… ±…‰ ∫…E‰Ú∆, <i…x…… EÚ…°Ú“  °ÚÆ˙ ¶…“ V…±…‰ |… i…{…±…
J……±…“ Ω˛…l… x… ±……Ë]ı‰ ∫……v…⁄- i…x…  §…EÚ… l……
∂¥……x… u˘…Æ˙ ∫…‰, <i…x…… EÚ…°Ú“  EÚxi…÷ ®…x… l…… ∂…÷r˘ M…∆M……V…±…
EÚ¶…“ x…Ω˛” +…Æ˙…®…  ±…J…… Ω˛Ë Æ˙S…  n˘J……™…… <EÚ x…™…… ∫…∆∫……Æ˙
∫……¥…x… Ω˛…‰ ™…… V…‰`ˆ ®…Ω˛“x……* ¥…‰ Ω˛®……Æ˙‰ Ω˛“  {…i…… i……‰ l…‰*
b˜…Ï. Æ˙…v…… M…÷{i……
EÚ…x…{…÷Æ˙ ®… V…x®…. EÚ…x…{…÷Æ˙  ¥… ¥… ∫…‰ B®….B. +…ËÆ˙ §…÷∆n‰˘±…J…hb˜  ¥… ¥… ∫…‰ {…“-BS….b˜“. EÚ“  b˜ O…™……ƒ Ω˛… ∫…±… EÚ”. ¶……Æ˙i… ®… 1983 ∫…‰
38 1998 i…EÚ +v™……{…x… EÚ…™…«  EÚ™…….  ¥… ¶…z… {…j…-{… j…EÚ…+…Â ®…Â EÚΩ˛… x…™……ƒ, ±…‰J… B¥…∆ EÚ ¥…i……Bƒ |…EÚ… ∂…i…. ®…<« 1998 ®…Â +®…‰ Æ˙EÚ…
{…Ω÷ƒ˛S…” +…ËÆ˙ 2003 ®… ¥…‰ Bb˜±]ı BV…÷E‰Ú∂…x… ®…  ∂…I…h… ∫…‰ V…÷c˜ M…<». ∫…®|… i… ¥…‰ ¥…‰∫… ±…™…x…  ¥…∂¥… ¥…t…±…™…, EÚx…ËŒC]ıEÚ]ı ®… ÀΩ˛n˘“
|……v™……{…EÚ ΩÈ˛.
∫…®{…E«Ú : 3, Tunnel View Terrace Vernon, CT 06066 USA. Email : radhakinshuk2000@yahoo.com

|… ¥…… ∫…“ EÚ  ¥… i……

®…È EÚ®…« x…π`ˆ Ω⁄ƒ˛


¶…M…¥……x… ∏…“EfiÚπh… EÚ“ ∫…¥…«∏…‰π`ˆ = HÚ
"EÚ®…«h™…‰¥…… v…EÚ…Æ˙∫i…‰ ®…… °Ú±…‰π…÷ EÚn˘…S…x…¬'
{…Æ˙  ¥…∂¥……∫… Æ˙J…i…“ Ω⁄ƒ˛

EÚn˘… S…i… <∫…“ ±…B
{……hb˜¥…… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ®…È ¶…“
+x…EÚΩ‰˛ +…ËÆ˙ +x… EÚ™…‰ EÚ“
+x…¥…Æ˙i…¬ ™……i…x…… ¶……‰M…i…“ Ω⁄ƒ˛

¥…‰ §…÷ r˘®……x… ΩÈ˛


V……‰ +Ω˛Ãx…∂… Z…⁄`ˆ §……‰±…i…‰ ΩÈ˛
n÷˘™……Êr˘x… EÚ“ i…Æ˙Ω˛
§…÷ r˘®……x…“ P……i… {…Æ˙ P……i… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛

®…È  ¥…®…⁄g¯ Ω⁄ƒ˛ n⁄˘∫…Æ˙… E‰Ú <xp˘|…∫l… EÚ…‰


C™…… EÚ ®…È +{…x…… <xp˘|…∫l… ∫…®…Z…i…‰ ΩÈ˛
∫……Ë®™… Ω⁄ƒ˛, ∫…Æ˙±… Ω⁄ƒ˛ +{…x…… EÚ…‰  ¥…∂¥……∫… n‰˘EÚÆ˙
+…ËÆ˙… E‰Ú |… i…  ¥…x…©… Ω⁄ƒ˛  ¥…∂¥……∫…P……i… EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛

GARBHANAL
®…È EfiÚi…Y… Ω⁄ƒ˛ {…Æ˙ UÙp˘…x¥…‰π…“ ΩÈ˛, +…i®…∂±……P…“ ΩÈ˛
n⁄˘∫…Æ˙… E‰Ú  EÚ™…‰ EÚ…‰ ®……x…i…“ Ω⁄ƒ˛ {…Æ˙ ={…n‰˘∂…EÚ ΩÈ˛, ∫¥… x…:∂…‰π…EÚ ΩÈ˛
v…x… ∫…‰ {… Æ˙{…⁄h…« ΩÈ˛
®…È ∫…i™… x…π`ˆ Ω⁄ƒ˛ ∫…∆¥…‰n˘x…… ∫…‰ ∂…⁄x™… ΩÈ˛
∫…i™…®…¬,  ∂…¥…®…¬, ∫…÷xn˘Æ˙®…¬ EÚ“ +…V… E‰Ú ™…÷M… ®… ™…Ω˛“ i……‰
+¥…v……Æ˙h…… EÚ…‰ +®…±… ®… ±……i…“ Ω⁄ƒ˛ §…÷ r˘®……x…“ E‰Ú ®…⁄±™… ΩÈ˛.
+V…∆i…… ∂…®……«
E∆Ú{™…⁄]ıÆ˙ ∫……<∆∫… ®… ∫x……i…EÚ…‰k…Æ˙. ∫…… Ω˛i™… E‰Ú + i… Æ˙HÚ M……™…x… ¥…  S…j…EÚ±…… ®… Ø˚ S…. EÚ ¥…i……Bƒ n‰˘∂…- ¥…n‰˘∂… E‰Ú  ¥… ¶…z… {…j…- 39
{… j…EÚ…+…Â, V……±…P…Æ˙… +…ËÆ˙ Ɖ˙ b˜™……‰ ∫]‰ı∂…x… ®… |…EÚ… ∂…i…-|…∫…… Æ˙i…. ∫…∆|… i…- |…§…∆v…EÚ (<x°Ú…‰®…Ê∂…x… ]‰ıCx……‰±……ÏV…“).
∫…∆{…E«Ú : x……‰Bb˜…, ™…⁄.{…“. <«®…‰±…- sharma_ajanta@yahoo.com

|… ¥…… ∫…“ EÚ  ¥… i……


Ω˛‰ §……n˘±…!
+§… ®…‰Æ˙‰ +…ƒS…±… ®… i…fih…… EÚ“ ±…Ω˛Æ˙…<« b˜…Æ˙ x…Ω˛”
x… Ω˛Ë i…÷®Ω˛…Æ˙‰ ∫¥……M…i… E‰Ú  ±…™…‰
f¯‰Æ˙… ®…÷∫EÚ…i…‰ Æ˙∆M…
®…‰Æ˙…  W…∫®…
<«∆]ı +…ËÆ˙ {…il…Æ˙…Â E‰Ú §……‰Z… E‰Ú i…±…‰
n˘§…… Ω˛Ë

=∫… i…®…i…®……™…‰ ∫…⁄Æ˙V… ∫…‰ ¶……M…EÚÆ˙


V……‰ =§…±…i…‰ <∆∫……x… <x… UÙi…… E‰Ú x…“S…‰ {…EÚ… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È
i…÷®… x…Ω˛” V……x…i…‰
 EÚ BEÚ i…÷®… Ω˛“ Ω˛…‰
 V…∫…E‰Ú ®…fin˘÷ °÷ÚΩ˛…Æ˙ EÚ“ +…∫… Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë <xΩ˛Â
§……n˘±…! i…÷®… §…Æ˙∫… V……x……
+{…x…“ Ω˛“ §…x……<« EÚ∆GÚ“]ı EÚ“ n˘÷ x…™…… ∫…‰ >§…‰ ±……‰M…
+{…x…“ ∂…®…« v……‰x…‰ +§… EÚΩ˛…ƒ V……™…Â?

+…<«x……
EÚ…∂…! +…ËÆ˙
E‰Ú i…÷®… +…<«x…… Ω˛“ §…x… V……i…‰ §……∆UÙi…‰ ®…‰Æ˙‰ ®……l…‰ EÚ“ ±…EÚ“Æ
®…È ®…‰Æ˙‰ Ω˛…l… §…g…B  §…x……
 `ˆ`ˆEÚ“ J…c“ Æ˙Ω˛i…“
GARBHANAL

i…÷®…
+…ËÆ˙ ®…÷Z…‰ BEÚ…EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ ±…‰i…‰
i…÷®… ®…‰Æ˙… S…‰Ω˛Æ˙… {…g {……i…‰ Ω˛Æ˙ |…∂x… EÚ… =k…Æ˙
®…‰Æ˙‰ BEÚ BEÚ ¶……¥… ∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“ +…J…… ®…‰
Ω˛…‰i…“ Æ˙Ω˛i…“ ®…È W…… Ω˛Æ˙ ®…‰Æ˙… S…‰Ω˛Æ˙… Ω˛…‰i……
i…÷®… ®…‰Æ˙‰ ∂…§n˘
+{…±…EÚ  x…Ω˛…Æ˙i…‰ ®…÷Z…‰  §…x… ¥……h…“ E‰Ú x…Ω˛“ ®…Æ˙i…‰.
n˘“{…EÚ M…÷{i……
15 ®……S…« 1972 EÚ…‰  n˘±±…“ ®… V…x®….  n˘±±…“  ¥…∂¥… ¥…n¬˘™……±…™… ∫…‰ EÚ±…… ∫x……i…EÚ.  ¥… ¶…xx… {…j…-{… j…EÚ…+…‰∆ ®… Æ˙S…x……Bƒ |…EÚ… ∂…i….
40
EÚ ¥…i…… ∫…∆O…Ω˛- ∫…“ {…™……‰∆ ®… §…∆n˘ ®……‰i…“.  Ω˛xn˘“ +EÚ…n˘®…“  n˘±±…“ n¬˘¥……Æ˙… ∫…… Ω i™…EÚ EfiÚ i… ∫…®®……x… ∫…‰ {…÷Æ˙∫EfiÚi…. x…‰{……±…, +…‰®……x…, ®…∫EÚ]ı
B¥…∆ ∫…±……±……Ω˛ EÚ“ ™……j……Bƒ.
∫…∆{…E«Ú - 90 (|…l…®… i…±…), +∂……‰EÚ… <xC±…‰¥… {……]«ı-1, ∫…‰C]ıÆ˙-34, °ÚÆ˙“n˘…§……n˘. <«®…‰±…- kavideepakgupta@gmail.com

|… ¥…… ∫…“ EÚ  ¥… i……

|…i…“I……Æ˙i… ®……Ë∫…®… E‰Ú ®…∫i…EÚ {…Æ˙ ®…Ëx…‰ x……®… i…÷®Ω˛…Ɖ˙  ±…J… n˘“ {……i…“
+…ËÆ˙ |…i…“I……Æ˙i… =ii…Æ˙ ®… §……n˘±… EÚ… ®…x… Z……ƒEÚ Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛

+C∫…Æ˙ ®…÷Z…∫…‰ §… i…™……i…… Ω˲


®…∫i… Ω˛¥……+…‰∆ EÚ… Ω˛Æ˙EÚ…Æ˙…
+…i…‰-V……i…‰ §…i…±…… V……i……
C™…… Ω˲  |…™…i…®… Ω˛…±… i…÷®Ω˛…Æ˙…

Z…∆Z……+…‰∆ EÚ…‰ Z…‰±… Æ˙Ω˛“ Ω˲  x…i… n˘“{…EÚ EÚ“ V…±…i…“ §……i…“
 EÚi…x…… V…“¥…x… ∂…‰π… +¶…“ Ω˲ ®…x… Ω˛“ ®…x… ®…È +…ƒEÚ Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛

i…x… EÚ“ i…x… ∫…‰ n⁄˘Æ˙“ Ω˲ {…Æ˙


®…x… EÚ… Ω˲ ®…x… ∫…‰  S…Æ˙ §…∆v…x…
®…‰Æ˙“ ∫……ƒ∫……‰∆ ®… ∫…÷Æ˙ ¶…i… Ω˲
i…‰Æ˙“ ∫……ƒ∫……‰∆ EÚ… Ω˛“ S…∆n˘x…

+§… i……‰ ∫……¥…x… EÚ“ @Úi…÷ ¶…“ ®…÷Z…EÚ…‰  §…±E÷Ú±… x…Ω˛” ∫…÷Ω˛…i…“
x…“Æ˙  ±…B x…™…x……‰∆ E‰Ú x…¶… ®… EÚ ±{…i… ∫…{…x…‰ ]ı…ƒEÚ Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛*
 ±…J…⁄ƒM…… V…“¥…x… ¶…Æ
M…“i… ∫…¶…“ ®…È x……®… i…÷®Ω˛…Ɖ˙ ®…“i…  ±…J…⁄ƒM…… V…“¥…x… ¶…Æ˙
Ω˛…Æ˙ ®…÷Z…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙ i…÷®Ω˛…Æ˙“ V…“i…  ±…J…⁄ƒM…… V…“¥…x… ¶…Æ˙

GARBHANAL
i…÷®… +…™…“ i……‰ ®…‰Æ˙“ ∂¥……∫……‰∆ EÚ…‰ x…⁄i…x… =±±……∫…  ®…±…… ®…È i…®… ®… Æ˙Ω˛ ±…⁄ƒM……, i…÷®…EÚ…‰ V…“¥…x… ¶…Æ˙ = V…™……Æ˙  ®…±…‰
®…‰Æ‰˙ ∫…⁄x…‰{…x… EÚ…‰ V…Ë∫…‰ BEÚ x…™…… ®…v…÷®……∫…  ®…±…… ®…È n÷˘J… ®… §…Ω˛ ±…⁄ƒM…… i…÷®…EÚ…‰ J…÷ ∂…™……‰∆ EÚ… ∫…∆∫……Æ˙  ®…±…‰
i…÷®… +…™…“ x…¥… +…∫…  EÚÆ˙h… §…x… ®…÷Z…EÚ…‰ ¶…“  ¥…∂¥……∫…  ®…±…… ™…Ω˛“ EÚ…®…x…… Ω˲ ®…‰Æ˙“ i…÷®…EÚ…‰ Ω˛Æ˙  n˘x… i™……ËΩ˛…Æ˙  ®…±…‰
∫……l… i…÷®Ω˛…Æ˙… {……EÚÆ˙ +{…x…‰{…x… EÚ… <EÚ +Ω˛∫……∫…  ®…±……  V…i…x…… ®…Èx…‰  n˘™…… i…÷®Ω² =∫…∫…‰ ¶…“ V™……n˘… {™……Æ˙  ®…±…‰

 S…Æ˙  ®…±…x… EÚ… ∫¥…{x… ∫…ƒV……‰B ¶……¥……‰∆ EÚ… ∫…∆∫……Æ˙  ±…B ∫…÷ v…™……‰∆ E‰Ú J……Ɖ˙ ∫……M…Æ˙ ®…Â, ®…È +v…Æ˙…‰∆ {…Æ˙ {™……∫…  ±…B
®…x… E‰Ú ®…x…EÚ…‰∆ {…Æ˙ ®…È {……¥…x… |…“i…  ±…J…⁄ƒM…… V…“¥…x… ¶…Æ˙ ®…x… EÚ“ ±…Ω˛Æ˙…‰∆ {…Æ˙ ®…v…÷ Æ˙®… ∫…∆M…“i…  ±…J…⁄ƒM…… V…“¥…x… ¶…Æ˙*
E÷Ú∫…÷®…  ∫…xΩ˛…
∫…… Ω˛i™… ®… + ¶…Ø˚ S…  {…i…… ∫…‰  ¥…Æ˙…∫…i… ®…  ®…±…“. §…S…{…x… ∫…‰ Ω˛“ EÚΩ˛…x…“-EÚ ¥…i……B∆ {…g¯x…‰ ®… Ø˚ S… Æ˙Ω˛“. {…]ıx…… ™…⁄ x…¥…Ã∫…]ı“ ∫…‰ B®…B,
§…“Bb˜. ±…M…¶…M… {…SS…“∫… §…Æ˙∫…… i…EÚ  ¥… ¶…z…  ¥…t…±…™…… ®… ÀΩ˛n˘“ {…g¯…i…“ Æ˙Ω˛”* 1997 ®… +®…‰ Æ˙EÚ… +…<» +…ËÆ˙ ÀΩ˛n˘“ {…g¯…x…‰ E‰Ú  ±…B 41
§……±…  ¥…Ω˛…Æ˙ x……®… E‰Ú ∫E⁄Ú±… ∫…‰ V…÷c˜”. §…S…‰ ∫…®…™… ®… ∫…… Ω˛i™…-∫…fiV…x… ®… ®…M…x… Æ˙Ω˛i…“ ΩÈ˛. ÀΩ˛n÷˘∫i……x… EÚ“ x……®…“ {… j…EÚ…+… E‰Ú +±……¥……
+®…‰ Æ˙EÚ… ∫…‰  x…EÚ±…x…‰ ¥……±…“  ¥…∂¥……, ∫…… Ω˛i™… E÷∆ÚV…, ∫…Æ˙∫¥…i…“ ∫…÷®…x… +… n˘ ®… Æ˙S…x……Bƒ |…EÚ… ∂…i…. "¶……¥… x…n˘“ ∫…‰ E÷ÚUÙ §…⁄∆n‰˘' EÚ…¥™…
∫…∆O…Ω˛ |…EÚ… ∂…i… +…ËÆ˙ n˘…‰  EÚi……§… |…EÚ…∂…x……v…“x… ΩÈ˛* ∫…∆{…E«Ú : kusumsinha2000@yahoo.com
|… ¥…… ∫…“ EÚ  ¥… i……

M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰


M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰
i…÷®Ω² n‰˘J… |…‰®…“ |…‰®…-{…j…  ±…J…i…‰
¥…°Ú… EÚ“ EÚ∫…®…Â J……i…‰

M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰


 EÚ∫…“  EÚ∂……‰Æ˙“ E‰Ú M……±…
±……V… ∫…‰ ±……±… Ω˛…‰ V……i…‰
C™…… EÚ i…÷®… =∫…‰ EÚ…¥™…  ±…J…i…‰  EÚ∫…“ ∫…÷xn˘Æ˙“ E‰Ú EÚ{……‰±…
=∫… M…÷±……§… EÚ“ ™……n˘  n˘±……i…‰ +…ËÆ˙ +v…Æ˙… ∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“
 V…∫…‰  EÚ∫…“ x…‰ ±…M……™…… l…… i…÷±…x…… EÚÆ˙i…‰
=∫…E‰Ú §……±……Â ®…Â
M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰
M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰ >π…… EÚ“  EÚÆ˙h…Â
+…EÚ…∂… ®… n˘…Ëc˜i…‰ §……n˘±… |…l…®… i…÷®Ω˛…Æ˙… ∫{…∂…« EÚÆ˙E‰Ú
E÷ÚUÙ V…±… EÚ“ §…⁄ƒn¢  UÙc˜EÚ +…M…‰ §…g¯i…”
Ωƒ˛∫…i…‰-Ωƒ˛∫…i…‰ ¶……M… V……i…‰
M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰
M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰ ±……‰M…… E‰Ú æ˛n˘™…
x……S…i…“ Ω÷˛<« Ω˛¥…… ∫……Èn˘™…« +…ËÆ˙ ∫…÷M…xv… ∫…‰ ¶…Æ˙ =`ˆi…‰
i…÷®Ω² S…⁄®…EÚÆ˙ Ω˛“ +…M…‰ §…g¯i…“ ∫……Ɖ˙ °⁄Ú±… i…÷®∫…‰ <«π™……« EÚÆ˙i…‰
GARBHANAL

M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰ ±…‰ EÚx… i…÷®…


¶…ƒ¥…Ɖ˙ +{…x…“ M…÷x…M…÷x… ∫…‰ i…÷®… ®…‰Æ‰˙  ±…B  EÚ∫…“ ¶…“ °⁄Ú±… ∫…‰
+{…x…‰ {™……Æ˙ EÚ“ + ¶…¥™… HÚ EÚÆ˙i…‰ ∫…÷xn˘Æ˙ Ω˛…‰
®…È i……‰ i…÷®Ω²
M…Æ˙ i…÷®… M…÷±……§… Ω˛…‰i…‰ ∫…n˘… ∫…‰ {™……Æ˙ EÚÆ˙i…“ Ω⁄ƒ˛
 EÚi…x…‰- EÚi…x…‰ EÚ ¥… i…÷®… {…Æ˙ +…ËÆ˙ EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω⁄ƒ˛M…“.
EfiÚ∂x…S…∆n˘Æ˙
V…x®… 1914. |…M… i…∂…“±… +…ËÆ˙ ™…l……l…«¥……n˘“ x…W… Æ˙B ∫…‰  ±…J…‰ V……x…‰ ¥……±…‰ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú {…I…v…Æ* =x…EÚ“ Æ˙S…x……+… ®… ¥™…∆M™…,  EÚ∫∫……M……‰<«
+…ËÆ˙ Æ˙…‰®……x…“ ™…l……l…« EÚ… +n¬˘¶…÷i…  ®…∏…h… n‰˘J…x…‰ EÚ…‰  ®…±…i…… Ω˲* 40 ∫…‰ ¶…“ + v…EÚ  EÚi……§… UÙ{…”*  °Ú±®…-EÚl……-±…‰J…x… +…ËÆ˙  °Ú±®…-
42  x…nÊ˘∂…x… ¶…“  EÚ™……* ¶……Æ˙i…“™… ¶……π……+… E‰Ú +±……¥…… +∆O…‰V…“, ∞¸∫…“, {……‰ ±…∂…, V…®…«x…, Ω∆˛M…‰ Æ˙™…x…, b‰˜ x…∂… i…l…… S…“x…“ ®… +x…÷¥……n˘
|…EÚ… ∂…i…* |…®…÷J… ={…x™……∫… : +z…n˘…i……, Ω˛®… ¥…Ω˛∂…“ ΩÈ˛, BEÚ M…v…‰ EÚ“ +…i®…EÚl……, i…⁄°Ú…x… EÚ“ EÚ ±…™……ƒ, V…§… J…‰i… V……M…‰, §……¥…x… {…k…‰, BEÚ
¥……™… ±…x… ∫…®…∆n˘Æ˙ E‰Ú  EÚx……Ɖ˙, EÚ…M…W… EÚ“ x……¥…, ®…‰Æ˙“ ™……n˘… E‰Ú  EÚx……Ɖ˙, BEÚ EÚÆ˙…‰c˜ EÚ“ §……‰i…±…, M…Æ˙V…x… EÚ“ BEÚ ∂……®… +… n˘* {…n¬˘®…∏…“
+…ËÆ˙ ∫……‰ ¥…™…i… x…‰Ω˛∞¸ ±…‰hb˜ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙… ∫…‰ x…¥……V…‰ M…™…‰* 1971 ®…  x…v…x…*

EÚ Ω˛… x…“
®…Ω˛…±…I®…“ EÚ… {…÷±…
=x… ∫…… c™……‰∆ E‰Ú Æ˙∆M… +§… =i…x…‰
+…EÚπ…«EÚ x…Ω˛” Æ˙Ω˛‰*  EÚ∫…“
V…®……x…‰ ®…‰∆ V…§… ™…‰ x…<«-x…<« J…Æ˙“n˘“
M…<« Ω˛…‰∆M…“, =x…E‰Ú Æ˙∆M… J…⁄§…∫…⁄Æ˙i…
+…ËÆ˙ S…®…EÚi…‰ Ω˛÷B Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰∆M…‰*
®…M…Æ˙ +§… x…Ω˛” Ω˛Ë∆* ±…M……i……Æ˙
v……‰™…‰ V……x…‰ ∫…‰ =x…E‰Ú Æ˙∆M……‰∆ EÚ“
S…®…EÚ J…i®… Ω˛…‰ S…÷EÚ“ Ω˛Ë +…ËÆ˙

®… Ω˛…±…I®…“ ∫]ı‰∂…x… E‰Ú =∫… {……Æ˙,


®…Ω˛…±…I®…“ V…“ EÚ… BEÚ ®…∆ n˘Æ˙ Ω˛Ë*
=∫…‰ ±……‰M… Æ˙‰b˜EÚ…‰∫…« ¶…“ EÚΩ˛i…‰ Ω˛Ë∆*
=∫… ®…∆ n˘Æ˙ ®…‰∆ {…⁄V…… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ ±……‰M… Ω˛…Æ˙i…‰
+§… ™…‰ ∫…… c™……ƒ +{…x…‰  P…∫…‰- {…]ı‰
Æ˙…‰V……x…… E‰Ú +xn˘…V… EÚ…‰  ±…™…‰
§…c“ §…‰ n˘±…“ ∫…‰ V…∆M…±…‰ {…Æ˙ {…c“
x…V…Æ˙ +…i…“ Ω˛Ë∆* +…{…  n˘x… ®…‰∆
V™……n˘…, V…“i…i…‰ §…Ω˛÷i… EÚ®… Ω˛Ë* ®…Ω˛…±…I®…“ ∫]ı‰∂…x… E‰Ú <∫… {……Æ˙ BEÚ §…Ω˛÷i… =xΩ˛‰∆ ∫……Ë §……Æ˙ n˘‰ J…™…‰ ¥…‰ +…{…EÚ…‰  °ÚÆ˙ J…⁄§…∫…⁄Æ˙i…  n˘J……<« x… n˘‰∆M…“*
§…c“ x…Ω˛Æ˙ Ω˛Ë V……‰ <x∫……x…“ ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ“ M…xn˘M…“ EÚ…‰ +{…x…‰ M…xn˘±…‰ {……x…“ ®…‰∆ x… <x…EÚ… Æ˙∆M……‰∞¸{… +SUÙ… Ω˛Ë, x… <x…EÚ… EÚ{…c…* ™…Ω˛ ∫…∫i…“,
P……‰±…i…“ Ω˛÷<« ∂…Ω˛Æ˙ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ S…±…“ V……i…“ Ω˛Ë* ®…∆ n˘Æ˙ ®…‰∆ <x∫……x… E‰Ú  n˘±… EÚ“ P… ]ı™……  EÚ∫®… EÚ“ ∫…… c˜™……ƒ Ω˛Ë∆* Ω˛Æ˙ Æ˙…‰V… v…÷±…x…‰ ∫…‰ <x…EÚ… EÚ{…c…
M…xn˘M…“ v…÷±…i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ x…Ω˛Æ˙ ®…‰∆ <x∫……x…“ ∂…Æ˙“Æ˙ EÚ“ M…xn˘M…“* +…ËÆ˙ <x… i……Æ˙-i……Æ˙ Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* =x…®…‰∆ EÚΩ˛”-EÚΩ˛” UÙ‰n˘ ¶…“ x…V…Æ˙ +…i…‰ Ω˛Ë∆*
n˘…‰x……‰∆ E‰Ú §…“S… ®…‰∆ ®…Ω˛…±…I®…“ EÚ… {…÷±… Ω˛Ë* ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… E‰Ú >{…Æ˙ EÚΩ˛” =v…c‰ Ω˛÷B ]ı…ƒE‰Ú Ω˛È* EÚΩ˛” §…n˘x…÷®……  S…i…±…‰ n˘…M… V……‰ <∫…
§……Bƒ i…Æ˙Ω˛ ±……‰Ω˛‰ E‰Ú V…∆M…±…‰ {…Æ˙ UÙ: ∫…… c™……ƒ ±…Ω˛Æ…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë∆* ™…‰ EÚn˘Æ˙  ]ıEÚ…> Ω˛È  EÚ v……‰™…‰ V……x…‰ ∫…‰ x…Ω˛” v…÷±…i…‰ §… ±EÚ +…ËÆ˙ M…Ω˛Æ˙‰
∫…… c™……ƒ EÚ…‰<« §…Ω˛÷i… EÚ“®…i…“ x…Ω˛” Ω˛Ë∆* ™…‰ ±……‰M… ™…Ω˛…ƒ Ω˛Æ˙ Æ˙…‰V… <x… ∫…… c™……‰∆ Ω˛…‰i…‰ V……i…‰ Ω˛Ë∆* ®…È <x… ∫…… c™……‰∆ EÚ“  V…xn˘M…“ EÚ…‰ V……x…i…… Ω˛⁄ƒ C™……‰∆ EÚ
EÚ…‰ v……‰EÚÆ˙ ∫…⁄J…x…‰ E‰Ú  ±…B b˜…±… n˘‰i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ Æ˙‰±…¥…‰ ±……<x… E‰Ú +…Æ˙-{……Æ˙ ®…È =x… ±……‰M……‰∆ EÚ…‰ V……x…i…… Ω˛⁄ƒ V……‰ <x… ∫…… c™……‰∆ EÚ…‰ <∫i…‰®……±… EÚÆ˙i…‰

GARBHANAL
§…Ë`ˆ‰ Ω˛÷B ±……‰M…, ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… {…Æ˙ M……c“ EÚ… <xi…V……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B Ω˛Ë* ™…‰ ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… E‰Ú EÚÆ˙“§… Ω˛“ §……Bƒ i…Æ˙°Ú +…`ˆ x…®§…Æ˙
±……‰M…, M……c“ ∫…‰  J…cEÚ“ +…ËÆ˙ n˘Æ˙¥……V…‰ ∫…‰ Z……ƒEÚ EÚÆ˙ §……Ω˛Æ˙ n˘‰J…x…‰ ¥……±…‰ EÚ“ S……±… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛Ë∆* ™…Ω˛ S……±… ®…i…¥……±…“ x…Ω˛” Ω˛Ë, §…c“ M…Æ˙“§… ∫…“
±……‰M…, +C∫…Æ˙ =x… M…… c™……‰∆ ®…‰∆ Ω˛¥…… ®…‰∆ Z…⁄±…i…… Ω˛÷+… n˘‰J…i…‰ Ω˛Ë∆* ¥…‰ <x…E‰Ú S……±… Ω˛Ë, ®…È ¶…“ <∫… S……±… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…… Ω˛⁄ƒ* <∫… ±…B +…{…EÚ…‰ <x…
i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ E‰Ú Æ˙∆M……‰∆ EÚ…‰ n˘‰J…i…‰ Ω˛Ë∆* <x…EÚ… M…Ω˛Æ˙… ¶…⁄Æ˙…, ®…]ı®…˱……, x…“±……, ∫…… c™……‰∆ +…ËÆ˙ <x…E‰Ú {…Ω˛x…x…‰ ¥……±……‰∆ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ ∫…§… E÷ÚUÙ §…i……
EÚÆ˙®…V…“ ¶…⁄Æ˙…, M…xn˘… ±……±…  EÚx……Æ˙…, M…Ω˛Æ˙… EÚ…±…… +…ËÆ˙ ±……±… Æ∆˙M…* ¥……‰ ∫…EÚi…… Ω˛⁄σ* +¶…“ |…v……x…®…∆j…“V…“ EÚ“ M……c“ +…x…‰ ®…‰∆ §…Ω˛÷i… n˘‰Æ˙ Ω˛Ë*
±……‰M… +C∫…Æ˙ =xΩ˛‰∆ Æ˙∆M……‰∆ EÚ“ Ω˛¥…… ®…‰∆ °ËÚ±…i…‰ Ω˛÷B n˘‰J…i…‰ Ω˛È* BEÚ ±…®Ω˛‰ E‰Ú +…{… <xi…V……Æ˙ EÚÆ˙i…‰-EÚÆ˙i…‰ =EÚi…… V……™…‰∆M…‰ <∫… ±…™…‰ +M…Æ˙ +…{…
 ±…B, n˘⁄∫…Æ˙‰ ±…®Ω‰ ®…‰∆ M……c“ {…÷±… E‰Ú x…“S…‰ ∫…‰ M…÷V…Æ˙ V……i…“ Ω˛Ë* <x… UÙ: ∫…… c™……‰∆ EÚ“  V…xn˘M…“ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ E÷ÚUÙ ∫…÷x… ±…‰∆ i……‰ ¥…HÚ
EÚ Ω˛… x…“
43

+…∫……x…“ ∫…‰ EÚ]ı V……™…‰M……* <v…Æ˙ ™…Ω˛ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ ∫……c“ ±…]ıEÚ
Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë ¥…Ω˛ ∂……xi……§……<« EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë* <∫…E‰Ú EÚÆ˙“§… V……‰ ∫……c“
±…]ıEÚ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë ¥……‰ ¶…“ +…{…EÚ…‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“  n˘J……<« n˘‰i…“ Ω˛…‰M…“
®…M…Æ˙ ¥……‰ i……‰ M…Ω˛Æ˙‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ Ω˛Ë* +…{… x…Ω˛”, ®…È =∫…EÚ… M…Ω˛Æ˙… V…§……¥… x…Ω˛” n˘‰i…“* V…±…i…“, ¶…÷x…i…“, §…c§…c…i…“ S…⁄±Ω˛… ∫…÷±…M……x…‰ ®…‰∆ ¥™…∫i…
¶…⁄Æ˙… Æ˙∆M… n˘‰J… ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ C™……‰∆ EÚ ®…È <∫…‰ =∫… ¥…HÚ ∫…‰ V……x…i…… Ω˛⁄ƒ, Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ S…⁄±Ω˛‰ ®…‰∆ +…M… EÚ®… +…ËÆ˙ v…÷+…ƒ V™……n˘…  x…EÚ…±…x…‰ ®…‰∆
V…§… <∫…EÚ… Æ˙∆M… S…®…EÚi…… Ω˛÷+… M…Ω˛Æ˙… ¶…⁄Æ˙… l……* +§… =∫… n˘⁄∫…Æ˙“ EÚ…®…™……§… Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* UÙ…‰]ı… ±…cEÚ… V……‰ n˘…‰ ∫……±… EÚ… Ω˛Ë, v…÷Bƒ ∫…‰ +{…x……
∫……c“ EÚ… Æ˙∆M… ¶…“ ¥…Ë∫…… Ω˛“ ¶…⁄Æ˙… Ω˛Ë, V…Ë∫…… ∂……xi……§……<« EÚ“ ∫……c“ EÚ… n˘®… P…÷]ıi…… n˘‰J…EÚÆ˙ S…“J…i…… Ω˛Ë i……‰ ∂……xi……§……<« =∫…E‰Ú S…“x…“ V…Ë∫…‰ M……±……‰∆
+…ËÆ˙ ∂……™…n˘ +…{… <x… n˘…‰x……‰∆ ∫…… c™……‰∆ ®…‰∆ §…c“ ®…÷ ∂EÚ±… ∫…‰ °ÚE«Ú {…Æ˙ V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰ S……ƒ]ı‰ ±…M……x…‰ ∫…‰ §……V… x…Ω˛” +…i…“, <∫… {…Æ˙ §…SS…… +…ËÆ˙
®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙ ∫…E‰Ú∆* ®…È ¶…“ V…§… =x…E‰Ú {…Ω˛x…x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“  V…xn˘M…“ V™……n˘… S…“J…i…… Ω˛Ë* ™…⁄ƒ i……‰ ™…‰  n˘x… ¶…Æ˙ Ω˛…‰i…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ =∫…‰ n˘⁄v…
EÚ…‰ n˘‰J…i…… Ω˛⁄ƒ i……‰ §…Ω˛÷i… E÷ÚUÙ °ÚE«Ú ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…… Ω˛⁄ƒ* ®…M…Æ˙ ™…‰ x…Ω˛”  ®…±…i…… +…ËÆ˙ =∫…‰ +C∫…Æ˙ ¶…⁄J… ±…M…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ UÙ…‰]ı“ ∫…“
{…Ω˛±…“ ∫……c“ V……‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ Ω˛Ë ¥……‰ ∂……xi……§……<« EÚ“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ V……‰ <∫… =©… Ω˛“ ®…‰∆ =∫…‰ §……V…Æ˙‰ EÚ“ Æ˙…‰]ı“ J……x…“ {…ci…“ Ω˛Ë* =∫…‰ +{…x…“ ®……ƒ EÚ…
n˘⁄∫…Æ˙‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë +…ËÆ˙  V…∫…EÚ… M…Ω˛Æ˙… ¶…⁄Æ˙… Æ˙∆M…  ∫…°«Ú n⁄˘v… +{…x…‰ n˘⁄∫…Æ˙‰ ¶……<«-§…Ω˛x… EÚ“ i…Æ˙Ω˛  ∫…°«Ú {…Ω˛±…‰ UÙ: ∫……i… ®……Ω˛ Ω˛“
®…‰Æ˙“ +…ƒJ…‰∆ n˘‰J… ∫…EÚi…“ Ω˛Ë ¥……‰ V™…⁄x……§……<« EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë* x…∫…“§… Ω˛÷+…, ¥……‰ ¶…“ §…c“ ®…÷ ∂EÚ±… ∫…‰*  °ÚÆ˙ ™…‰ ¶…“ J…÷∂EÚ §……V…Æ˙‰ +…ËÆ˙
∂……xi……§……<« EÚ“  V…xn˘M…“ ¶…“ <∫… ∫……c“ E‰Ú Æ˙∆M… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ¶…⁄Æ˙“ Ω˛Ë* `ˆ∆b˜‰ {……x…“ {…Æ˙ {…±…x…‰ ±…M……* Ω˛®……Æ˙“ S……±… E‰Ú ∫……Æ˙‰ §…SS…‰ <∫…“ J…÷Æ˙…EÚ {…Æ˙
∂……xi……§……<« §…Æ˙i…x… ®……ƒV…x…‰ EÚ… EÚ…®… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* =∫…E‰Ú i…“x… §…SS…‰ V…“i…‰ Ω˛Ë∆* ¥……‰  n˘x… ¶…Æ˙ x…∆M…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ V…§… ∂……xi……§……<« E‰Ú §…SS……‰∆ EÚ“
Ω˛Ë∆* BEÚ §…c“ ±…cEÚ“ Ω˛Ë, n˘…‰ UÙ…‰]ı‰ ±…cE‰Ú Ω˛Ë∆* §…c“ ±…cEÚ“ EÚ“ =©… i…Æ˙Ω˛ §…c‰ Ω˛…‰ V……i…‰ Ω˛È i……‰  n˘x… ¶…Æ˙ J…÷∂EÚ §……V…Æ˙‰ +…ËÆ˙ `ˆ∆b˜‰ {……x…“ {…“EÚÆ˙
UÙ: ∫……±… EÚ“ Ω˛…‰M…“* ∫…§…∫…‰ UÙ…‰]ı… ±…cEÚ… n˘…‰ ∫……±… EÚ… Ω˛Ë* EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ V……i…‰ Ω˛Ë∆* +…ËÆ˙ =x…EÚ“ ¶…⁄J… §…gi…“ V……i…“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ ¥…HÚ
∂……xi……§……<« EÚ… {… i… ∫…Ë¥…x… ®…“±… ®…‰∆ EÚ{…c‰ J……i…‰ ®…‰∆ EÚ…®… EÚÆ˙i…… +∆i… c™……‰∆ E‰Ú +xn˘Æ˙,  n˘±… E‰Ú +xn˘Æ˙ +…ËÆ˙  n˘®……M… E‰Ú +xn˘Æ˙ BEÚ
Ω˛Ë* =∫…‰ §…Ω˛÷i… V…±n˘ V……x…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë <∫… ±…B ∂……xi……§……<« +{…x…‰ v…⁄ ®…i… ∫…“ v…®…EÚ ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛Ë∆* +…ËÆ˙ V…§… {…M……Æ˙  ®…±…i…“ Ω˛Ë i……‰
{… i… E‰Ú  ±…B n˘⁄∫…Æ˙‰  n˘x… EÚ“ n˘…‰{…Ω˛Æ˙ EÚ… J……x…… Æ˙…i… EÚ…‰ Ω˛“ {…EÚ… =x…®…‰∆ ∫…‰ EÚ<« ∫…“v…‰ i……c“J……x…‰ EÚ… Ø˚J… EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆* i……c“ {…“EÚÆ˙ S…xn˘ P…∆]ı…‰∆
Æ˙J…i…“ Ω˛Ë* C™……‰∆ EÚ ∫…÷§…Ω˛ =∫…‰ E÷ÚUÙ §…Æ˙i…x… ∫……°Ú EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B E‰Ú  ±…B ™…‰ v…®…EÚ EÚ®… Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… +…n˘®…“ Ω˛®…‰∂…… i……‰ i……c“ {…“
+…ËÆ˙ {……x…“ ±…‰x…‰ E‰Ú  ±…B n˘⁄∫…Æ˙‰ E‰Ú P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ V……x…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* +§… n˘…‰ x…Ω˛” ∫…EÚi……* BEÚ  n˘x… §…“i……, n˘…‰  n˘x…  {…™…‰M……* i…“∫…Æ˙‰  n˘x… EÚ“ i……c“
∫……±… ∫…‰ +{…x…“ UÙ: ¥…π…« EÚ“ §…‰]ı“ EÚ…‰ ¶…“ ∫……l… ±…‰ V……i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ E‰Ú  ±…B {…Ë∫…‰ EÚΩ˛…ƒ ∫…‰ +…BƒM…‰? +… J…Æ˙ J……‰±…“ EÚ…  EÚÆ˙…™…… n˘‰x…… Ω˛Ë*
n˘…‰{…Ω˛Æ˙ E‰Ú EÚÆ˙“§… S……±… ®…‰∆ ¥……{…∫… +…i…“ Ω˛Ë* ¥……{…∫… +…EÚÆ˙ Æ˙…∂…x… EÚ… J…S……« Ω˛Ë* ¶……V…“ i…Æ˙EÚ…Æ˙“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ x…®…EÚ Ω˛Ë*  §…V…±…“ +…ËÆ˙
x…Ω˛…i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ +{…x…“ ∫……c“ EÚ…‰ ∫…÷J……x…‰ E‰Ú  ±…B {…÷±… E‰Ú V…∆M…±…‰ {……x…“ Ω˛Ë* ∂……xi……§……<« EÚ“ ¶…⁄Æ˙“ ∫……c“ Ω˛Ë V……‰ UÙ`ˆ‰ +…ËÆ˙ ∫……i…¥…‰∆ ®……Ω˛ i……Æ˙-
{…Æ˙ b˜…±… n˘‰i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ BEÚ §…‰Ω˛n˘ M…xn˘“ ∫……c“ {…Ω˛x… EÚÆ˙ i……Æ˙ Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* EÚ¶…“ ∫……i… ®……Ω˛ ∫…‰ V™……n˘… x…Ω˛” S…±…i…“* =∫…E‰Ú P…Æ˙
J……x…… {…EÚ…x…‰ ±…M… V……i…“ Ω˛Ë* ∂……xi……§……<« E‰Ú ™…Ω˛…ƒ S…⁄±Ω˛… =∫…“ ¥…HÚ ¥……±…‰ ¶…“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ ®…‰∆ EËÚ∫…“ J…÷n˘Æ˙“ +…ËÆ˙  x…EÚ®®…“ ∫……c“ n˘‰i…‰
V…±… ∫…EÚi…… Ω˛Ë V…§… n˘⁄∫…Æ˙…‰∆ E‰Ú ™…Ω˛…ƒ S…⁄±Ω˛‰ `ˆ∆b˜‰ Ω˛…‰ V……Bƒ ™……x…“ Ω˛Ë∆* <x…E‰Ú EÚ{…c‰ ®…‰∆ V…Æ˙… ¶…“ V……x… x…Ω˛” Ω˛…‰i…“* UÙ`ˆ‰ ®……Ω˛ ∫…‰ V……‰ i……Æ˙ i……Æ˙
n˘…‰{…Ω˛Æ˙ E‰Ú n˘…‰ §…V…‰ +…ËÆ˙ Æ˙…i… EÚ…‰ x……Ë §…V…‰* <∫… ¥…HÚ E‰Ú <v…Æ˙ Ω˛…‰x…“ ∂…÷∞¸ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë i……‰ ∫……i…¥…‰∆ ®……Ω˛ §…c“ ®…÷ ∂EÚ±… ∫…‰ ∫…“EÚÆ˙, V……‰c EÚÆ˙,
GARBHANAL

+…ËÆ˙ =v…Æ˙ =∫…‰ P…Æ˙ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ Æ˙Ω˛x…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* +§… i……‰ UÙ…‰]ı“ M……ƒ`ˆ EÚÆ˙, ]ı…ƒE‰Ú ±…M…… EÚÆ˙ EÚ…®… n˘‰i…“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ ¥…Ω˛“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰
±…cEÚ“ ¶…“ =∫…EÚ… Ω˛…l… §…ƒ]ı…i…“ Ω˛Ë* ∂……xi……§……<« §…Æ˙i…x… ∫……°Ú S……Æ˙ +…x…‰ J…S…« EÚÆ˙x…‰ {…ci…‰ Ω˛Ë∆* +…ËÆ˙ ¥…Ω˛“ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ ∫……c“ +… V……i…“
EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë, UÙ…‰]ı“ ±…cEÚ“ §…Æ˙i…x… v……‰i…“ Ω˛Ë* n˘…‰ i…“x… §……Æ˙ B‰∫…… Ω˛Ë* ∂……xi…… EÚ…‰ ™…Ω˛ Æ˙∆M… §…Ω˛÷i… {…∫…xn˘ Ω˛Ë* <∫… ±…B  EÚ ™…‰ ®…˱…… §…Ω˛÷i… n˘‰Æ˙
Ω˛÷+… V…§… UÙ…‰]ı“ ±…cEÚ“ E‰Ú Ω˛…l… ∫…‰ S…“x…“ E‰Ú §…Æ˙i…x…  M…Æ˙ EÚÆ˙ ]ı⁄]ı ®…‰∆ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë* =∫…‰ P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ Z……c⁄ n˘‰x…“ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë, §…Æ˙i…x… ∫……°Ú EÚÆ˙x…‰ Ω˛…‰i…‰
M…™…‰* +§… ®…È V…§… EÚ¶…“ UÙ…‰]ı“ ±…cEÚ“ EÚ“ +…ƒJ…‰∆ °⁄Ú±…“ Ω˛÷<« +…ËÆ˙ Ω˛Ë∆* i…“∫…Æ˙“ S……Ël…“ ®…∆ V…±… i…EÚ {……x…“ f¯…‰x…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë i……‰ ¶…⁄Æ˙… Æ˙∆M… {…∫…xn˘
M……±… ±……±… n˘‰J…i…… Ω˛⁄ƒ i……‰ ∫…®…Z… V……i…… Ω˛⁄ƒ  EÚ  EÚ∫…“ §…c‰ P…Æ˙ ®…‰∆ x…Ω˛” EÚÆ˙‰M…“ i……‰ C™……  J…±…i…‰ Ω˛÷B ∂……‰J… Æ˙∆M… EÚ“ M…÷±……§…“, §…∫…∆i…“, x……Æ˙∆M…“
S…“x…“ E‰Ú §…Æ˙i…x… ]ı⁄]ı‰ Ω˛Ë∆* =∫…  n˘x… ∂……xi…… ¶…“ ®…‰Æ˙‰ x…®…∫i…‰ EÚ… {…∫…xn˘ EÚÆ˙‰M…“! ¥……‰ <i…x…“ §…‰¥…E⁄Ú°Ú x…Ω˛” Ω˛Ë* n˘…‰ i…“x… §…SS……‰∆ EÚ“ ®……ƒ Ω˛Ë,
EÚ Ω˛… x…“
44

Æ˙…i… J……ƒ∫…i…… Æ˙Ω˛i…… l……* EÚ{……∫… E‰Ú x…xΩ˛‰∆-x…xΩ˛‰∆ Æ˙‰∂…‰ =∫…E‰Ú °‰Ú°Úc‰∆
®…‰∆ V……EÚÆ˙ B‰∫…‰ v…ƒ∫… M…™…‰ l…‰, V…Ë∫…‰ S… J…«™……‰∆ ®…‰∆ ∫…⁄i… E‰Ú UÙ…‰]ı‰-UÙ…‰]ı‰
®…Ω˛“x… i……M…‰ °ÏÚ∆∫… V……i…‰ Ω˛Ë* V…§… §…Æ˙∫……i… +…i…“ i……‰ ™…‰ x…xΩ˛‰∆-x…xΩ˛‰∆
±…‰ EÚx… EÚ¶…“ =∫…x…‰ ™…‰ ∂……‰J… Æ˙∆M… ¶…“ n˘‰J…‰ l…‰* {…Ω˛x…‰ l…‰* =xΩ˛‰∆ i……‰ Æ˙‰∂…‰ =∫…‰ n˘®…‰ ®…‰∆ °ÏÚ∆∫…… n˘‰i…‰* +…ËÆ˙ §…Æ˙∫……i… x… Ω˛…‰i…“ i……‰ ¥…Ω˛  n˘x…
v…cEÚi…‰ Ω˛÷B  n˘±… E‰Ú ∫……l… {™……Æ˙  EÚ™…… V……i…… Ω˛Ë* V…§… ¥…Ω˛ v……Æ˙¥……Æ˙ ¶…Æ˙ +…ËÆ˙ Æ˙…i… ¶…Æ˙ J……ƒ∫…i……* BEÚ J…÷∂EÚ +…ËÆ˙ ±…M……i……Æ˙ J……ƒ∫…“
+{…x…‰ M……ƒ¥… ®…‰∆ l…“ V…Ω˛…ƒ =∫…x…‰ §……n˘±……‰∆ ®…‰∆ ∂……‰J… Æ˙∆M……‰∆ ¥……±…“ <xp˘v…x…÷π… P…Æ˙ ®…‰∆ +…ËÆ˙ EÚ…Æ˙J……x…‰ ®…‰∆ V…Ω˛…ƒ ¥…Ω˛ EÚ…®… EÚÆ˙i……, ∫…÷x……<« n˘‰i…“
n˘‰J…“ l…“* V…Ω˛…ƒ ®…‰±……‰∆ ®…‰∆ =∫…x…‰ ∂……‰J… Æ˙∆M… x……S…i…‰ Ω˛÷B n˘‰J…‰ l…‰* V…Ω˛…ƒ  EÚ Æ˙Ω˛i…“* ®…… ±…EÚ x…‰ =∫… J……ƒ∫…“ EÚ“ J…i…Æ˙x……EÚ P…∆]ı“ EÚ…‰ ∫…÷x…… +…ËÆ˙
§……{… E‰Ú v……x… E‰Ú J…‰i… l…‰* B‰∫…‰ ∂……‰J… Ω˛Æ˙‰ Æ˙∆M… E‰Ú J…‰i… +…ËÆ˙ +…ƒM…x… ®…‰∆ f¯⁄f¯⁄ EÚ…‰  ®…±… ∫…‰  x…EÚ…±…  n˘™……* f¯⁄f¯⁄ <∫…E‰Ú UÙ: ®……Ω˛ §……n˘ ®…Æ˙
{…‰∞¸ EÚ… {…‰c  V…∫…E‰Ú b˜…±…-b˜…±… ∫…‰ ¥…Ω˛ °Ú±… i……‰c-i……‰c EÚÆ˙ J……™…… EÚÆ˙i…“ M…™……* V™…⁄x……§……<« EÚ…‰ =∫…E‰Ú ®…Æ˙x…‰ EÚ… §…Ω˛÷i… M…®… Ω˛÷+…* C™…… Ω˛÷+…
l…“* V……x…‰ C™……‰∆ +§… =x… {…‰∞¸+…‰∆ ®…‰∆ EÚ…‰<« ®…V…… Ω˛“ x…Ω˛” Æ˙Ω˛…* ¥…Ω˛ +M…Æ˙ M…÷∫∫…‰ ®…‰∆ +…EÚÆ˙ BEÚ  n˘x… =∫…x…‰ V™…⁄x……§……<« EÚ“ +…ƒJ…
 ®…`ˆ…∫… Ω˛“ x…Ω˛” Æ˙Ω˛“* ¥…Ω˛ Æ˙∆M…, ¥…Ω˛ S…®…EÚ, ¥…Ω˛ v…®…EÚ EÚΩ˛…ƒ V……EÚÆ˙ ®…Æ˙  x…EÚ±…… ±…“* i…“∫… ∫……±… EÚ“ ∂……n˘“ ∂…÷n˘…  V…xn˘M…“ BEÚ {…±… E‰Ú
M…<«* ¥…‰ ∫……Æ˙‰ Æ˙∆M… BEÚ…BEÚ C™……‰∆ ¶…⁄Æ˙‰ Ω˛…‰ M…™…‰! ∂……xi……§……<« EÚ¶…“ §…Æ˙i…x… M…÷∫∫…‰ {…Æ˙ E÷Ú§……«x… x…Ω˛” EÚ“ V…… ∫…EÚi…“ +…ËÆ˙ =∫…EÚ… M…÷∫∫…… ¶…“
®……ƒV…i…‰-®……ƒV…i…‰, J……x…… {…EÚ…i…‰ +{…x…“ ∫……c“ +…ËÆ˙ v……‰i…“ =∫… {…÷±… E‰Ú `ˆ“EÚ l……* +M…Æ˙  ®…±… ®…… ±…EÚ f¯⁄f¯⁄ EÚ…‰ ™…⁄ƒ §…‰EÚ∫…⁄Æ˙ x……ËEÚÆ˙“ ∫…‰
V…∆M…±…‰ {…Æ˙ ±……EÚÆ˙ b˜…±…i…‰ Ω˛÷B ™…Ω˛ ∫……‰S…… EÚÆ˙i…“ +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ ¶…⁄Æ˙“ ∫……c“ +±…M… x… EÚÆ˙i…… i……‰ C™…… V™…⁄x……§……<« EÚ“ +…ƒJ…  x…EÚ±… ∫…EÚi…“
∫…‰ {……x…“ E‰Ú EÚi…Æ˙‰ +…ƒ∫…⁄ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ Æ˙‰±… EÚ“ {…]ıÆ˙“ {…Æ˙ §…Ω˛i…‰ V……i…‰* n˘⁄∫…Æ˙‰ l…“? f¯⁄f¯⁄ B‰∫…… x… l……* =∫…‰ +{…x…“ §…‰EÚ…Æ˙“ EÚ… M…®… l……* =∫…EÚ“
n˘‰J…x…‰ ¥……±…‰ ±……‰M… BEÚ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ §…n˘∫…⁄Æ˙i… +…ËÆ˙i… EÚ…‰ {…÷±… E‰Ú >{…Æ˙ {…Ëi…“∫… ∫……±…… x……ËEÚÆ˙“ ∫…‰ +±…M… Ω˛…‰x…‰ EÚ… M…®… l…… +…ËÆ˙ ∫…§…∫…‰ §…c…
V…∆M…±…‰ {…Æ˙ BEÚ ¶…⁄Æ˙“ ∫……c“ °ËÚ±……i…‰ Ω˛÷B n˘‰J…i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ §…∫… n˘⁄∫…Æ˙‰ {…±… ®…‰∆ M…®… <∫… §……i…… EÚ… l……  EÚ  ®…±… ®…… ±…EÚ x…‰ S…±…i…‰ ¥…HÚ BEÚ
M……c“ {…÷±… E‰Ú x…“S…‰ ∫…‰ M…÷V…Æ˙ V……i…“* +v…‰±…… ¶…“ x…Ω˛”  n˘™…… l……* {…Èi…“∫… ∫……±… {…Ω˛±…‰ V…Ë∫…‰ f¯⁄f¯⁄ J……±…“
V™…⁄x……§……<« EÚ“ ∫……c“ V……‰ ∂……xi……§……<« EÚ“ ∫……c“ E‰Ú ∫……l… ±…]ıEÚ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë Ω˛…l… EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B +…™…… l…… =∫…“ i…Æ˙Ω˛ J……±…“ Ω˛…l… ¥……{…∫…
M…Ω˛Æ˙‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ Ω˛Ë* =∫…EÚ“ ∫……c“ EÚ… Æ˙∆M… ∂……xi……§……<« EÚ“ ∫……c“ ∫…‰ ¶…“ ±……Ë]ı…* n˘Æ˙¥……V…‰ ∫…‰ §……Ω˛Æ˙  x…EÚ±…x…‰ +…ËÆ˙ +{…x…… x…®§…Æ˙“ EÚ…b˜«
°Ú“EÚ… x…V…Æ˙ +…™…‰M……* ±…‰ EÚx… +M…Æ˙ +…{… =∫…‰ M……ËÆ˙ ∫…‰ n˘‰J…‰∆M…‰ i……‰ =∫… {…“UÙ‰ UÙ…‰c +…x…‰ {…Æ˙ =∫…‰ v…CEÚ… ∫…… ±…M…… l……* §……Ω˛Æ˙ +…EÚÆ˙ =∫…‰
°Ú“E‰Ú{…x… E‰Ú §……¥…V…⁄n˘ ¥…Ω˛ +…{…EÚ…‰ M…Ω˛Æ˙‰ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ x…V…Æ˙ +…™…‰M…“* B‰∫…… ®…Ω˛∫…⁄∫… Ω˛÷+… V…Ë∫…‰ <x… {…Èi…“∫… ∫……±……‰∆ ®…‰∆  EÚ∫…“ x…‰ =∫…EÚ…
™…Ω˛ ∫……c“ ¶…“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ EÚ“ Ω˛Ë* n˘…‰ BEÚ V…M…Ω˛ ∫…‰ °Ú]ı“ Ω˛÷<« ∫……Æ˙… Æ˙∆M…, ∫……Æ˙… J…⁄x… S…⁄∫…  ±…™…… Ω˛…‰ +…ËÆ˙ =∫…‰ §…‰EÚ…Æ˙ ∫…®…Z… EÚÆ˙
l…“ ±…‰ EÚx… +§… ¥…Ω˛…ƒ {…Æ˙ ]ı…ƒE‰Ú ±…M… M…™…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ ™…Ω˛ §…c… ]ı÷EÚc…  n˘J……<« §……Ω˛Æ˙ E⁄Úc‰-EÚÆ˙EÚ]ı E‰Ú f¯‰Æ˙ {…Æ˙ °‰Ú∆EÚ  n˘™…… Ω˛…‰* f¯⁄f¯⁄ §…c“ Ω˛ËÆ˙i… ∫…‰
{…ci…… Ω˛Ë ¥…Ω˛ M…Ω˛Æ˙‰ x…“±…‰ Æ˙∆M… EÚ… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫… ∫……c“ E‰Ú §…“S… ®…‰∆ V…Ω˛…ƒ ™…‰  ®…±… E‰Ú n˘Æ˙¥……V…‰ EÚ…‰ +…ËÆ˙ <∫… §…c“  S…®…x…“ EÚ…‰ n˘‰J…x…‰ ±…M……* V……‰
∫……c“ §…Ω˛÷i… °Ú]ı S…÷EÚ“ l…“, ±…M……™…… M…™…… Ω˛Ë* ™…‰ ]ı÷EÚc… V™…⁄x……§……<« EÚ“  §…±…E÷Ú±… =∫…E‰Ú ∫…Æ˙ {…Æ˙ BEÚ J……Ë°Úx……EÚ n˘‰¥… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ +…∫…®……x…
=∫… {…Ω˛±…“ ∫……c“ EÚ… Ω˛Ë +…ËÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙“ ∫……c“ EÚ…‰ ®…V…§…⁄i… §…x……x…‰ E‰Ú  ±…B ∫…‰ ±…M…“ J…c“ l…“* BEÚ…BEÚ f¯⁄f¯⁄ x…‰ M…®… +…ËÆ˙ M…÷∫∫…‰ ∫…‰ +{…x…‰ Ω˛…l…
<∫i…‰®……±…  EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë* V™…⁄x……§……<« §…‰¥…… Ω˛Ë* <∫… ±…B ¥…Ω˛ Ω˛®…‰∂…… ®…±…‰* V…®…“x… {…Æ˙ V……‰Æ˙ ∫…‰ {…ËÆ˙ `ˆ…‰∆EÚ… +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ i……c“ J……x…‰ ®…‰∆
{…÷Æ˙…x…“ S…“V……‰∆ ∫…‰ x…<« S…“V……‰∆ EÚ…‰ ®…V…§…⁄i… §…x……x…‰ E‰Ú f¯∆M… ∫……‰S…… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* S…±…… M…™……* ±…‰ EÚx… V™…⁄x…… EÚ“ BEÚ +…ƒJ… i…§… ¶…“ x… V……i…“,

GARBHANAL
{…÷Æ˙…x…“ ™……n˘…‰∆ ∫…‰ x…<« ™……n˘…‰∆ EÚ“ EÚc¥……Ω˛]ı…‰∆ EÚ…‰ ¶…⁄±… V……x…‰ EÚ“ EÚ…‰ ∂…∂… +M…Æ˙ =∫…E‰Ú {……∫… <±……V… E‰Ú  ±…B {…Ë∫…‰ Ω˛…‰i…‰* ¥…Ω˛ +…ƒJ… i……‰ M…±…-
 EÚ™…… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* V™…⁄x……§……<« +{…x…‰ =∫… {… i… E‰Ú  ±…B Æ˙…‰i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë, M…±… EÚÆ˙, ∫…c-∫…cEÚÆ˙, J…ËÆ˙…i…“ +∫{…i……±……‰∆ ®…‰∆ b˜…ÏC]ıÆ˙…‰∆,
 V…∫…x…‰ BEÚ  n˘x… =∫…‰ x…∂…‰ ®…‰∆ ®……Æ˙-®……Æ˙ EÚÆ˙ =∫…EÚ“ BEÚ +…ƒJ… EÚ…x…“ EÚ®{……=b˜Æ˙…‰∆ +…ËÆ˙ x…∫……Ê EÚ“ §…n˘∫…⁄ ±… EÚ™……‰∆ +…ËÆ˙ M…… ±…™……‰∆ +…ËÆ˙
EÚÆ˙ b˜…±…“ l…“* ¥…Ω˛ <∫… ±…B x…∂…‰ ®…‰∆ l……  EÚ ¥…Ω˛ =∫… Æ˙…‰V…  ®…±… ∫…‰ ±……{…Æ˙¥…… Ω˛™……‰∆ EÚ…  ∂…EÚ…Æ˙ Ω˛…‰ M…<«* +…ËÆ˙ V…§… V™…⁄x……§……<« +SUÙ“
 x…EÚ…±…… M…™…… l……* ¥…Ω˛ +§…  ®…±… ®…‰∆  EÚ∫…“ EÚ…®… EÚ… x…Ω˛” Æ˙Ω˛… l……* ¥…Ë∫…‰ Ω˛…‰ M…<« i……‰ f¯⁄f¯⁄ §…“®……Æ˙ {…c M…™……* +…ËÆ˙ B‰∫…… §…“®……Æ˙ {…c…  EÚ  °ÚÆ˙
¥…Ω˛ §…Ω˛÷i… +x…÷¶…¥…“ l…… ±…‰ EÚx… =∫…E‰Ú Ω˛…l……‰∆ ®…‰∆ <i…x…“ i……EÚi… x…Ω˛” l…“  §…∫i…Æ˙ ∫…‰ x… =`ˆ ∫…EÚ…* =x…  n˘x……‰∆ V™…⁄x…… =∫…EÚ“ n˘‰J…¶……±… EÚÆ˙i…“
 EÚ ¥…Ω˛ V…¥……x… ®…V…n˘⁄Æ˙…‰∆ EÚ… ®…÷EÚ…§…±…… EÚÆ˙ ∫…EÚi……* §… ±EÚ ¥…Ω˛  n˘x… l…“* ∂……xi……§……<« x…‰ ®…®…n˘ E‰Ú i……ËÆ˙ {…Æ˙ =∫…‰ S…xn˘ P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ §…Æ˙i…x…
EÚ Ω˛… x…“
45

®……ƒV…x…‰ EÚ… EÚ…®…  n˘±…¥……  n˘™…… l……* +…ËÆ˙ M……‰™…… ¥…Ω˛ +§… §…⁄g“ l…“
+…ËÆ˙ ∫…°Ú…<« ∫…‰ §…Æ˙i…x……‰∆ EÚ…‰ ∫……°Ú x… Æ˙J… {……i…“ l…“*  °ÚÆ˙ ¶…“ ¥…Ω˛
+ Ω˛∫i……-+… Ω˛∫i…… Æ˙‰∆M…-Æ˙‰∆M… EÚÆ˙ +{…x…“ EÚ®…V……‰Æ˙ Ω˛…l……‰ ®…‰∆ Z…⁄`ˆ“
i……EÚi… E‰Ú §…⁄i…‰ ∫…Ω˛…Æ˙‰ {…Æ˙ V…Ë∫…‰-i…Ë∫…‰ EÚ…®… EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“* J…⁄§…∫…⁄Æ˙i… {… i…, =∫…EÚ“ §…‰]ı“, =∫…EÚ“ <VV…i…* V…Ë∫…‰ ¥…Ω˛  V…xn˘M…“ ¶…Æ˙ Æ˙…‰]ı“ x…Ω˛”,
 ±…§……∫… {…Ω˛x…x…‰¥……±…“, J…÷∂…§…⁄n˘…Æ˙ i…‰±… ±…M……x…‰ ¥……±…“ §…“ §…™……‰∆ EÚ“ M…xn˘M…“ J……i…“ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë, V…Ë∫…‰ =∫…E‰Ú {……∫… E÷ÚUÙ x…Ω˛” l……* ∂…÷∞¸ Ω˛“ ∫…‰ E÷ÚUÙ
M…… ±…™……ƒ ∫…÷x…i…“ Æ˙Ω˛“ +…ËÆ˙ EÚ…®… EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“* C™……‰∆ EÚ =∫…EÚ… f¯⁄f¯⁄ x…Ω˛” l……* {…Ën˘… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú {…Ω˛±…‰ Ω˛“ =∫…∫…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ UÙ“x…  ±…™…… M…™…… l……*
§…“®……Æ˙ l…… +…ËÆ˙ =∫…‰ +{…x…‰ +…{… EÚ…‰ +…ËÆ˙ +{…x…‰ {… i… EÚ…‰  V…xn˘… =∫…‰  x…Ω˛il……, x…∆M…… +…ËÆ˙ §…‰<VV…i… EÚÆ˙  n˘™…… M…™…… l……* +…ËÆ˙ V™…⁄x…… EÚ…‰
Æ˙J…x…… l……* ±…‰ EÚx… f¯⁄f¯⁄  V…xn˘… x… Æ˙Ω˛… +…ËÆ˙ +§… V™…⁄x……§……<« <∫… BEÚ {…±… ®…‰∆ BΩ˛∫……∫… Ω˛÷+…  EÚ ¥…Ω˛ V…M…Ω˛ V…Ω˛…ƒ =∫…EÚ… {… i…  V…xn˘M…“
+E‰Ú±…“ l…“* J…Ë Æ˙™…i… l…“  EÚ  §…±E÷Ú±… +E‰Ú±…“ l…“ +…ËÆ˙ +§… =∫…‰ ¶…Æ˙ EÚ…®… EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛… +…ËÆ˙ V…Ω˛…ƒ =∫…EÚ“ +…ƒJ… +xv…“ Ω˛…‰ M…<« +…ËÆ˙ ¥…Ω˛
 ∫…°«Ú +{…x…… v…∆v…… EÚÆ˙x…… l……* ∂……n˘“ E‰Ú n˘…‰ ∫……±… §……n˘ =∫…E‰Ú ™…Ω˛…ƒ V…M…Ω˛ V…Ω˛…ƒ =∫…EÚ“ §…‰]ı“ +{…x…“ n˘÷EÚ…x… ∫…V……EÚÆ˙ §…Ë`ˆ M…<«, BEÚ §…Ω˛÷i…
BEÚ ±…cEÚ“ {…Ën˘… Ω˛÷<« ±…‰ EÚx… V…§… ¥…Ω˛ V…¥……x… Ω˛÷<« i……‰  EÚ∫…“ §…c… +xv…… EÚ…Æ˙J……x…… Ω˛Ë  V…∫…®…‰∆ EÚ…‰<« +i™……S……Æ˙“ Ω˛…l… <x∫……x…“  V…∫®……‰∆
§…n˘®……∂… E‰Ú ∫……l… ¶……M… M…<« +…ËÆ˙ =∫…EÚ… +…V… i…EÚ  EÚ∫…“ EÚ…‰ EÚ…‰ M…z…‰ EÚ… Æ˙∫…  x…EÚ…±…x…‰ ¥……±…“ ®…∂…“x… ®…‰∆ `ˆ⁄ƒ∫…i…… V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙‰
{…i…… x…Ω˛” S…±……  EÚ ¥…Ω˛ EÚΩ˛…ƒ Ω˛Ë*  °ÚÆ˙  EÚ∫…“ x…‰ §…i……™…… +…ËÆ˙ Ω˛…l… ∫…‰ i……‰c ®…Æ˙…‰cEÚÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙“ i…Æ˙°Ú °‰Ú∆EÚi…… V……i…… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ BEÚ…BEÚ
 °ÚÆ˙ §……n˘ ®…‰∆ §…Ω˛÷i… ∫…‰ ±……‰M……‰∆ x…‰ §…i……™……  EÚ V™…⁄x……§……<« EÚ“ §…‰]ı“ V™…⁄x…… +{…x…“ §…‰]ı“ EÚ…‰ v…CEÚ… n˘‰EÚÆ˙ +±…M… J…c“ Ω˛…‰ M…™…“ +…ËÆ˙ S…“J…
°Ú…Æ˙∫… Æ˙…‰b˜ {…Æ˙ S…®…EÚ“±……, ¶…cEÚ“±……  ±…§……∫… {…Ω˛x…‰ §…Ë`ˆ“ Ω˛Ë ®……Æ˙-®……Æ˙ EÚÆ˙ Æ˙…‰x…‰ ±…M…“*
±…‰ EÚx… V™…⁄x……§……<« EÚ…‰ ™…EÚ“x… x…Ω˛” +…™……* =∫…x…‰ +{…x…“ ∫……Æ˙“ i…“∫…Æ˙“ ∫……c“ EÚ… Æ˙∆M… ®…]ı®…˱…… x…“±…… Ω˛Ë ™……x…“ x…“±…… ¶…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ ®…˱…… ¶…“
 V…xn˘M…“ {……ƒS… ∞¸{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ EÚ“ ∫……c“ {…Ω˛x…‰ §…∫…Æ˙ EÚÆ˙ n˘“ l…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ ®… ]ı™……±…… ¶…“ Ω˛Ë* E÷ÚUÙ B‰∫…… +V…“§… ∫…… Æ˙∆M… Ω˛Ë V……‰ §……Æ˙-§……Æ˙
+…ËÆ˙ =∫…‰ ™…EÚ“x… l……  EÚ =∫…EÚ“ ±…cEÚ“ ¶…“ B‰∫…… EÚÆ˙‰M…“* ¥…Ω˛ v……‰x…‰ {…Æ˙ ¶…“ x…Ω˛”  x…J…Æ˙i…… +…ËÆ˙ M…xn˘… Ω˛…‰i…… V……i…… Ω˛Ë* ™…‰ ®…‰Æ˙“ §…“§…“
B‰∫…… x… EÚÆ˙‰∆M…“, <∫…EÚ… =∫…‰ EÚ¶…“ J™……±… ¶…“ x… +…™…… l……* ¥…Ω˛ EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë* ®…È EÚ…‰]ı« ®…‰∆ v…z……§……<« EÚ“ °Ú®…« ®…‰∆ C±…EÚ“« EÚÆ˙i…… Ω˛⁄ƒ* {…Ë∆∫…`ˆ
EÚ¶…“ °Ú…Æ˙∫… Æ˙…‰b˜ x…Ω˛” M…<« C™……‰∆ EÚ =∫…‰ <∫…EÚ… ™…EÚ“x… l……  EÚ Ø˚{…™…‰ i…x…J¥……Ω˛  ®…±…i…“ Ω˛Ë* ∫…‰¥…x…  ®…±∫… +…ËÆ˙ §…EÚ∫… Æ˙™……  ®…±∫… E‰Ú
=∫…EÚ“ §…‰]ı“ ¥…Ω˛…ƒ x…Ω˛” Ω˛Ë* =∫…EÚ“ §…‰]ı“ ¥…Ω˛…ƒ C™……‰∆ V……x…‰ ±…M…“? ®…V…n˘⁄Æ˙…‰∆ EÚ…‰ ¶…“ ™…Ω˛“ i…x…J¥……Ω˛  ®…±…i…“ Ω˛Ë, <∫… ±…B ®…È ¶…“ =xΩ˛” E‰Ú ∫……l…
™…Ω˛…ƒ +{…x…“ J……‰±…“ ®…‰∆ C™…… x…Ω˛” l……* {……ƒS… ∞¸{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ ¥……±…“ +…`ˆ x…®§…Æ˙ EÚ“ S……±… ®…‰∆ BEÚ J……‰±…“ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…… Ω˛⁄ƒ* ®…M…Æ˙ ®…È ®…V…n˘⁄Æ˙ x…Ω˛”
v……‰i…“ l…“* §……V…Æ˙‰ EÚ“ Æ˙…‰]ı“ l…“* v…∆v…… {……x…“ l……* ∫…⁄J…“ <VV…i… Ω˛⁄ƒ* C±…E«Ú Ω˛⁄ƒ* ®…È EÚ…‰]ı« ®…‰∆ x……ËEÚÆ˙ Ω˛⁄ƒ* ®…È n˘∫…¥…“ {……∫… Ω˛⁄ƒ* ]ı…<{… EÚÆ˙
l…“ +…ËÆ˙ ™…‰ ∫…§… E÷ÚUÙ UÙ…‰cEÚÆ˙ ¥…Ω˛ °Ú…Æ˙∫… Æ˙…‰b˜ C™……‰∆ V……x…‰ ±…M…“! ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ, ®…È +∆O…‰V…“ ®…‰∆  ±…J… ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ, ®…È +{…x…‰ |…v……x…®…∆j…“ EÚ…
=∫…‰ i……‰ EÚ…‰<« §…n˘®……∂… +{…x…“ ®……‰Ω˛§§…i… EÚ… ∫…§V… §……M…  n˘J……EÚÆ˙ ¶……π…h… +∆O…‰V…“ ®…‰∆ ∫…÷x…EÚÆ˙ ∫…®…Z… ¶…“ ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ* +…V… l……‰c“ n˘‰Æ˙ §……n˘
±…‰ M…™…… l……* C™……‰∆ EÚ +…ËÆ˙i… ®……‰Ω˛§§…i… E‰Ú  ±…B ∫…§… E÷ÚUÙ EÚÆ˙ =x…EÚ“ M……c“ ®…Ω˛…±…I®…“ {…Æ˙ +…™…‰M…“, x…Ω˛” ¥…Ω˛ Æ˙‰∫… EÚ…‰∫…« x…Ω˛” V……™…‰∆M…‰*
M…÷V…Æ˙i…“ Ω˛Ë* J…÷n˘ ¥…Ω˛ i…“∫… ∫……±… {…Ω˛±…‰ +{…x…‰ f¯⁄f¯⁄ E‰Ú  ±…B +{…x…‰ ¥……‰ ∫…®…÷xn˘Æ˙ E‰Ú  EÚx……Æ˙‰ BEÚ ∂……x…n˘…Æ˙ ¶……π…h… EÚÆ˙‰∆M…‰* <∫… ®……ËE‰Ú {…Æ˙
®……ƒ §……{… EÚ… P…Æ˙ UÙ…Ëc ™…Ω˛…ƒ S…±…“ +…™…“ l…“*  V…∫…  n˘x… f¯⁄f¯⁄ ®…Æ˙… ±……J……‰∆ +…n˘®…“ V…®…… Ω˛…‰∆M…‰* ®…‰Æ˙“ §…“§…“ EÚ…‰ +{…x…‰ |…v……x…®…∆j…“ EÚ“ §……i……‰∆
+…ËÆ˙ ±……‰M… V…§… =∫…EÚ“ ±……∂… EÚ…‰ V…±……x…‰ E‰Ú  ±…B ±…‰ V……x…‰ ±…M…‰ EÚ…‰ ∫…÷x…x…‰ EÚ… §…Ω˛÷i… ∂……ËEÚ Ω˛Ë* ®…M…Æ˙ ®…Ë∆* =∫…‰ +{…x…‰ ∫……l… x…Ω˛” ±…‰ V……
GARBHANAL

+…ËÆ˙ V™…⁄x…… x…‰ +{…x…“  ∫…xn˘⁄Æ˙ EÚ“  b˜ §…™…… +{…x…“ §…‰]ı“ EÚ“ ∫…EÚi……, C™……‰∆ EÚ Ω˛®……Æ˙‰ +…`ˆ §…SS…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ P…Æ˙ ®…‰∆ Ω˛Æ˙ ¥…HÚ {…Æ˙‰∂……x…“ Ω˛“
+∆ M…™…… {…Æ˙ =c‰±… n˘“ V……‰ =∫…x…‰ §…c“ ®…÷n˘n˘i… ∫…‰ f¯⁄f¯⁄ EÚ“ x…V…Æ˙…‰∆ ∫…‰ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë* V…§… n˘‰J……‰ EÚ…‰<« x… EÚ…‰<« S…“V… EÚ®… Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛Ë* Æ˙…∂…x… i……‰
UÙ÷{…… EÚÆ˙ Æ˙J…“ l…“* B‰x… =∫…“ ¥…HÚ BEÚ M…n˘Æ˙…™…‰ Ω˛÷B  V…∫®… EÚ“ Æ˙…‰V… ±……x…… {…ci…… Ω˛Ë* +§… x…±… ®…‰∆ {……x…“ ¶…“ EÚ®… +…i…… Ω˛Ë* Æ˙…i… EÚ…‰
¶……Æ˙“ +…ËÆ˙i… §…c… S…®…EÚ“±……  ±…§……∫… {…Ω˛±…‰ +…EÚÆ˙ =∫…∫…‰  ±…{…]ı ∫……‰x…‰ E‰Ú  ±…B V…M…Ω˛ ¶…“ EÚ®… {…ci…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ i…x…J¥……Ω˛ i……‰ <∫… EÚn˘Æ˙ EÚ®…
M…<« +…ËÆ˙ °⁄Ú]ı-°⁄Ú]ı EÚÆ˙ Æ˙…‰x…‰ ±…M…“ +…ËÆ˙ =∫…‰ n˘‰J… EÚÆ˙ V™…⁄x…… EÚ…‰ {…ci…“ Ω˛Ë  EÚ ®…Ω˛“x…‰ ®…‰∆  ∫…°«Ú {…xp˘Ω˛  n˘x… S…±…i…“ Ω˛Ë, §……EÚ“ {…xp˘Ω˛  n˘x…
™…EÚ“x… +… M…™……  EÚ V…Ë∫…‰ +§… ∫…§… E÷ÚUÙ ®…Æ˙ M…™…… Ω˛Ë* =∫…EÚ… ∫…⁄n˘J……‰Æ˙ {…`ˆ…x… S…±……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ¥……‰ ¶…“ M…… ±…™……ƒ §…EÚi…‰-Z…EÚi…‰*  P…∫…]ı-
EÚ Ω˛… x…“
46

 V…GÚ l……* BEÚ  x…∂……x…... ®…M…Æ˙ ®…È  EÚ∫…- EÚ∫…  x…∂……x… EÚ…  V…GÚ
EÚ∞¸ƒ? =x…E‰Ú  S…i…±…‰- S…i…±…‰, M…n˘±…‰-M…n˘±…‰ n˘…M……‰∆ ∫…‰ ∫…… ¥…j…“ EÚ“
{……ƒS… Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ ¥……±…“ ∫……c“ ®…‰∆  S…√j… §…x…i…‰ M…™…‰ l…‰*
 P…∫…]ı EÚÆ˙ ∫…÷∫i… Æ˙}i……Æ˙ ®……±… M……c“ EÚ…‰ i…Æ˙Ω˛ ™…Ω˛  V…xn˘M…“ S…±…i…“ Ω˛Ë* S……Ël…“ ∫……c“ EÚÆ˙®…V…“ Æ˙∆M… EÚ“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ EÚÆ˙®…V…“ Æ˙∆M… ®…‰∆ ¶…⁄Æ˙… Æ˙∆M…
®…‰Æ˙‰ +…`ˆ §…SS…‰ Ω˛È, ®…M…Æ˙ ™…‰ ∫E⁄Ú±… ®…‰∆ x…Ω˛” {…g ∫…EÚi…‰* ®…‰Æ˙‰ {……∫… =x…EÚ“ ¶…“ ¶…Æ˙… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* ™…⁄ƒ i……‰ ™…‰ ∫…§… i…Æ˙Ω˛-i…Æ˙Ω˛ E‰Ú Æ˙∆M……‰∆ EÚ“ ∫…… c™……ƒ
°Ú“∫… E‰Ú {…Ë∫…‰ EÚ¶…“ x… Ω˛…‰∆M…‰* {…Ω˛±…‰ {…Ω˛±… V…§… ®…Èx…‰ §™……Ω˛  EÚ™…… l…… +…ËÆ˙ Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… ¶…⁄Æ˙… Æ˙∆M… ¶…“ ∫…§… ®…‰∆ Z…±…EÚi…… Ω˛Ë* B‰∫…… ®……±…⁄®… Ω˛…‰i……
∫…… ¥…j…“ EÚ…‰ +{…x…‰ P…Æ˙ ™……x…“ J……‰±…“ ®…‰∆ ±……™…… l…… i……‰ ®…Èx…‰ C™……-C™…… Ω˛Ë V…Ë∫…‰ <x… ∫…§…EÚ“  V…xn˘M…“ BEÚ Ω˛Ë* ®…Èx…‰ ∫……‰S…… <x… ∫…§…EÚ“
∫……‰S…… l……* =x…  n˘x……‰∆ ∫…… ¥…j…“ ¶…“ §…c“ +SUÙ“-+SUÙ“ §……i…‰∆ ∫……‰S…… EÚÆ˙i…“ EÚ“®…i… BEÚ Ω˛Ë, V…Ë∫…‰ ™…‰ ∫…§… V…®…“x… ∫…‰ EÚ¶…“ >{…Æ˙ x…Ω˛” =`ˆÂM…“*
l…“* M……‰¶…“ E‰Ú x……V…÷EÚ-x……V…÷EÚ {…k……‰∆ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ {™……Æ˙“-{™……Æ˙“ §……i…‰∆* V…§… =xΩ˛…‰∆x…‰ EÚ¶…“ Ω˛ƒ∫…i…‰ Ω˛÷B <xp˘v…x…÷π…,  I… i…V… {…Æ˙ S…®…EÚi…“ Ω˛÷<«
¥…Ω˛ ®…÷∫E÷ÚÆ˙…i…“ l…“, i…∫¥…“Æ˙ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ J…⁄§…∫…⁄Æ˙i…  n˘J……<« n˘‰i…“* +§… ¥……‰ ±……±…“, §…SS……‰∆ ∫…“ ±…Ω˛Æ˙…i…“ Ω˛÷<« §…°«Ú x…Ω˛” n˘‰J…“ Ω˛Ë* V…Ë∫…‰
®…÷∫E÷ÚÆ˙…Ω˛]ı V……x…‰ EÚΩ˛…ƒ S…±…“ M…<« Ω˛Ë* =∫…EÚ“ V…M…Ω˛ BEÚ + ®…]ı i…‰¥…Æ˙ x…‰ ∂……xi……§……<« EÚ“ V…¥……x…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ V™…⁄x…… §……<« EÚ… §…÷g…{…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛
±…‰ ±…“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ V…Æ˙…-V…Æ˙… ∫…“ §……i… {…Æ˙ §…SS……‰∆ EÚ…‰ §…‰i…Ω˛…∂…… {…“]ıx…‰ ±…M…i…“ ∫…… ¥…j…“ EÚ… +v…‰c{…x… Ω˛Ë* V…Ë∫…‰ ™…‰ ∫…§… ∫…… c™……ƒ  V…xn˘ M…™……ƒ, BEÚ
Ω˛Ë +…ËÆ˙ ®…È E÷ÚUÙ ¶…“ EÚΩ˛⁄ƒ, EËÚ∫…‰ ¶…“ EÚΩ˛Ï⁄∆  EÚi…x…“ Ω˛“ x…Æ˙ ®…™…i… ∫…‰ EÚΩ˛⁄ƒ ¥…Ω˛ Æ˙∆M…, BEÚ ∫…i…Ω˛, BEÚ  ∫…±… ∫…±…‰¥……Æ˙, BEÚ §…Æ˙…§…Æ˙“  ±…™…‰ Ω˛÷B Ω˛¥……
®…÷Z…‰ EÚ…]ı J……x…‰ EÚ…‰ n˘…Ëci…“ Ω˛Ë* {…i…… x…Ω˛” ∫…… ¥…j…“ EÚ…‰ C™…… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë* ®…‰∆ Z…⁄±…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë*
®…È n˘}i…Æ˙ ®…‰∆ ∫…‰`ˆ EÚ“ M…… ±…™……ƒ ∫…÷x…i…… Ω˛⁄ƒ, P…Æ˙ {…Æ˙ §…“§…“ EÚ“ M…… ±…™……ƒ
∫…÷x…i…… Ω˛⁄∆, +…ËÆ˙ Ω˛®…‰∂…… J……®……‰∂… Æ˙Ω˛i…… Ω˛⁄ƒ* EÚ¶…“ ∫……‰S…i…… Ω˛⁄ƒ +§… ®…‰Æ˙“ ™…‰ EÚÆ˙®…V…“ ¶…⁄Æ˙‰ Æ˙∆M… EÚ“ ∫……c“ Z…§§…⁄ ¶…<™…‰ EÚ“ +…ËÆ˙i… EÚ“ Ω˛Ë* ™…Ω˛
§…“§…“ EÚ…‰ BEÚ x…<« ∫……c“ EÚ“ V…∞¸Æ˙i… Ω˛Ë, ∂……™…n˘ <∫…‰  ∫…°«Ú BEÚ x…<« ∫……c“ +…ËÆ˙i… ®…‰Æ˙“ §…“§…“ ∫…‰ EÚ¶…“ §……i… x…Ω˛” EÚÆ˙i…“* C™……‰∆ EÚ BEÚ i……‰
Ω˛“ x…Ω˛”, x…™…‰ S…‰Ω˛Æ˙‰, x…™…‰ P…Æ˙, x…™…‰ ®……Ω˛…˱… +…ËÆ˙ BEÚ x…<«  V…xn˘M…“ EÚ“ <∫…E‰Ú EÚ…‰<« §…SS…… x…Ω˛” Ω˛Ë +…ËÆ˙ B‰∫…“ +…ËÆ˙i…  V…∫…E‰Ú EÚ…‰<« §…SS……
V…∞¸Æ˙i… Ω˛Ë* ®…M…Æ˙ +§… <x… §……i……‰∆ EÚ…‰ ∫……‰S…x…‰ ∫…‰ C™…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë? +§… i……‰ x… Ω˛…‰ §…c“ §…÷Æ˙“ Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ V……n˘⁄ EÚÆ˙E‰Ú n˘⁄∫…Æ˙‰ §…SS……‰∆ EÚ…‰ ®……Æ˙
+…V……n˘“ +… M…<« Ω˛Ë +…ËÆ˙ Ω˛®……Æ˙‰ |…v……x…®…∆j…“ x…‰ ¶…“ EÚΩ˛  n˘™…… Ω˛Ë  EÚ <∫… b˜…±…i…“ Ω˛Ë* +…ËÆ˙ J…Æ˙…§… +…i®……+…‰∆ EÚ…‰ §…÷±…… EÚÆ˙ +{…x…‰ P…Æ˙ ®…‰∆
x…∫±… EÚ…‰ ™……x…“ Ω˛®… ±……‰M……‰∆ EÚ…‰ +{…x…“  V…xn˘M…“ ®…‰∆ EÚ…‰<« +…Æ˙…®… x…Ω˛” §…∫…… ±…‰i…“ Ω˛Ë* ®…‰Æ˙“ §…“§…“ <∫…‰ EÚ¶…“ ®…÷ƒΩ˛ x…Ω˛” ±…M……i…“* Z…§§…⁄ ¶……<«
 ®…±… ∫…EÚi……* ®…Èx…‰ ∫…… ¥…j…“ EÚ…‰ +{…x…‰ |…v……x…®…∆j…“ EÚ“ §…Ω˛∫… V……‰ ®…÷Æ˙…n˘…§……n˘ EÚ… Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…… Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… §…S…{…x…‰ Ω˛“ ∫…‰ +{…x…… n˘‰∂…
+J…§……Æ˙ ®…‰∆ {…g“ l…“ =∫…‰ ∫…÷x……<« i……‰ ¥…Ω˛ M…÷∫∫…‰ ∫…‰ +…M… §…§…⁄±…… Ω˛…‰ M…<« UÙ…‰c EÚÆ˙ ™…Ω˛…ƒ +…™…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ ®…Æ˙…`ˆ“ +…ËÆ˙ M…÷V…Æ˙…i…“ V…÷§……x… ®…‰∆
+…ËÆ˙ S…⁄±Ω˛‰ E‰Ú {……∫… {…c…  S…®…]ı… ®…‰Æ˙‰  ∫…Æ˙ {…Æ˙ n˘‰ ®……Æ˙…! ¥…Ω˛ V…J®… EÚ… §…c‰ ®…V…‰ ∫…‰ §……i…S…“i… EÚÆ˙ ±…‰i…… Ω˛Ë* <∫…“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ <∫…‰ §…Ω˛÷i… V…±n˘
 x…∂……x… V……‰ +…V… ®…‰Æ˙‰ ®……l…‰ {…Æ˙ n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È =∫…“ EÚ…  x…∂……x… Ω˛Ë* ®…M…Æ˙ {…÷Æ˙n˘…  ®…±… E‰Ú M…÷x…“J……i…‰ ®…‰∆ V…M…Ω˛  ®…±… M…<«* Z…§§…⁄ ¶…<™…… EÚ…‰
+…{… =xΩ˛‰∆ x…Ω˛” n˘‰J… ∫…E‰Ú∆M…‰* ®…È n˘‰J… ∫…EÚi…… Ω˛⁄ƒ* =x…®…‰∆ ∫…‰ BEÚ  x…∂……x… ∂…÷∞¸ Ω˛“ ∫…‰ §™……Ω˛ EÚ… §…Ω˛÷i… ∂……ËEÚ l……* <∫…‰ §…“c“ EÚ…, i……c“ EÚ…,
i……‰ =x… ®…⁄ƒ M…™…… Æ˙∆M… EÚ“ V……V…Ê]ı EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë V……‰ =∫…x…‰ +…‰{…‰Æ˙… Ω˛…=∫… E‰Ú  EÚ∫…“ S…“V… EÚ… ∂……ËEÚ x…Ω˛” l……* ∂……ËEÚ l…… i……‰  ∫…°«Ú <∫… §……i… EÚ…
x…V…n˘“EÚ ¶……‰∆n˘⁄Æ˙…®… {……Æ˙S……°ÚÆ˙…‰∂… EÚ“ n˘÷EÚ…x… {…Æ˙ n˘‰J…“ l…“* BEÚ  x…∂……x…  EÚ =∫…EÚ“ ∂……n˘“ V…±n˘ ∫…‰ V…±n˘ Ω˛…‰ V……™…‰* V…§… =∫…E‰Ú {……∫… ∫…k…Æ˙
=∫…  J…±……Ëx…‰ EÚ… Ω˛Ë V……‰ {…SS…“∫… Ø˚{…™…‰ EÚ… l…… +…ËÆ˙  V…∫…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ ®…‰Æ˙… +∫∫…“ Ø˚{…™…‰ <EÚ_ˆ… Ω˛…‰ M…™…‰ l…‰ =∫…x…‰ +{…x…‰ n˘‰∂… V……x…‰ EÚ“ `ˆ…x…“
i…… EÚ ¥…Ω˛…ƒ +{…x…“  §…Æ˙…n˘Æ˙“ ∫…‰  EÚ∫…“ EÚ…‰ §™……Ω˛ ±……™…‰* ®…M…Æ˙  °ÚÆ˙

GARBHANAL
{…Ω˛±…… §…SS…… J…÷∂…“ ∫…‰  EÚ±…EÚ… Æ˙™……ƒ ®……Æ˙x…‰ ±…M…… l…… ±…‰ EÚx…  V…∫…‰ Ω˛®…
J…Æ˙“n˘ x… ∫…E‰Ú +…ËÆ˙  V…∫…‰ x… {……EÚÆ˙ ®…‰Æ˙… §…SS……  n˘x… ¶…Æ˙ Æ˙…‰i…… Æ˙Ω˛…* =∫…x…‰ ∫……‰S…… <x… ∫…k…Æ˙ +∫∫…“ Ø˚{…™……‰∆ ®…‰∆ C™…… Ω˛…‰M……* +…x…‰ V……x…‰
BEÚ  x…∂……x… =∫… i……Æ˙ EÚ… Ω˛Ë V……‰ BEÚ  n˘x… V…§…±…{…÷Æ˙ ∫…‰ +…™…… l……, EÚ…  EÚÆ˙…™…… ¶…“ §…c“ ®…÷ ∂EÚ±… ∫…‰ {…⁄Æ˙… Ω˛…‰M……* S……Æ˙ ∫……±… EÚ“
 V…∫…®…‰∆ ∫…… ¥…j…“ EÚ“ ®……ƒ EÚ“ M…®¶…“Æ˙ Ω˛…±…i… EÚ“ J…§…Æ˙ l…“* ∫…… ¥…j…“ ®…‰Ω˛x…i… E‰Ú §……n˘ +…ËÆ˙ ™…‰ Æ˙EÚ®… V……‰c“ l…“* ±…‰ EÚx… <∫… Æ˙EÚ®… ∫…‰ ¥……‰
V…§…±…{…÷Æ˙ V……x…… S……Ω˛i…“ l…“ ±…‰ EÚx… Ω˛V……Æ˙ EÚ…‰ ∂…∂… E‰Ú §……n˘ ¶…“ ®…÷Z…‰ ®…÷Æ˙…n˘…§……n˘ V…… ∫…EÚi…… l……* ®…M…Æ˙ ∂……n˘“ x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…… l……*
 EÚ∫…“ ∫…‰ Ø˚{…™…‰ =v……Æ˙ x…  ®…±… ∫…E‰Ú* +…ËÆ˙ ∫…… ¥…j…“ V…§…±…{…÷Æ˙ x… V…… <∫… ±…B Z…§§…⁄ ¶…<™…… x…‰ ™…Ω˛” BEÚ §…n˘®……∂… ∫…‰ §……i…S…“i… EÚÆ˙E‰Ú
∫…EÚ“* BEÚ  x…∂……x… =∫… i……Æ˙ EÚ… Ω˛Ë  V…∫…®…‰∆ =∫…EÚ“ ®……ƒ EÚ“ ®……Ëi… EÚ… <∫… +…ËÆ˙i… EÚ…‰ ∫……Ë Ø˚{…™…‰ ®…‰∆ J…Æ˙“n˘  ±…™……* +∫∫…“ Ø˚{…™…‰ =∫…x…‰
EÚ Ω˛… x…“
47

x…M…n˘  n˘™…‰* §…“∫… Ø˚{…™…‰ =v……Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛‰ V……‰ =∫…‰ BEÚ ∫……±… E‰Ú +Æ˙∫…‰
®…‰∆ +n˘…  EÚ™…‰* §……n˘ ®…‰∆ Z…§§…⁄ ¶…<™…… EÚ…‰ ®……±…⁄®… Ω˛÷+…  EÚ ™…Ω˛
+…ËÆ˙i… ¶…“ ®…÷Æ˙…n˘…§……n˘ EÚ“ Æ˙Ω˛x…‰ ¥……±…“ Ω˛Ë* =∫…“ M……ƒ¥… EÚ“ +…ËÆ˙
=∫…EÚ“  §…Æ˙…n˘Æ˙“ EÚ“ Ω˛“* Z…§§…⁄ §…c… J…÷∂… Ω˛÷+… l……* S…±……‰ ¥…Ω˛…ƒ {…±±…‰ {…cx…… x…Ω˛” S……Ω˛i…“* ¥…Ω˛ i……‰ BEÚ P…Æ˙ S……Ω˛i…“ Ω˛Ë, S……Ω˛‰ ¥…Ω˛ UÙ…‰]ı…
§…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ ∫…§… EÚ…®… Ω˛…‰ M…™……* +{…x…‰ V……i…  §…Æ˙…n˘Æ˙“ EÚ“, +{…x…‰ Ω˛“ ∫…… P…Æ˙ Ω˛…‰* ¥…Ω˛ BEÚ {… i… S……Ω˛i…“ Ω˛Ë V……‰ =∫…EÚ… +{…x…… Ω˛…‰, S……Ω˛‰ ¥…Ω˛
 V…±…… EÚ“, +{…x…‰ v…®…« EÚ“ +…ËÆ˙i… ™…Ω˛“ §…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ ∫……Ë Ø˚{…™…‰ ®…‰∆  ®…±… Z…§§…⁄ ¶…<™…… V…Ë∫…… ∂……‰Æ˙ ®…S……x…˙‰ ¥……±……, V…÷§……x… ±…c…x…‰ ¥……±……, b˜”M… Ω˛…ƒEÚx…‰
M…<«* <i…x…‰ §…c‰ ±…M……¥… ∫…‰ +{…x…… §™……Ω˛ Æ˙S……™…… +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ =∫…‰ ¥……±…… Ω˛“ C™……‰∆ x… Ω˛…‰* ¥…Ω˛ BEÚ x…xΩ˛… §…SS…… S……Ω˛i…“ Ω˛Ë, S……Ω˛‰ ¥…Ω˛  EÚi…x……
®……±…⁄®… Ω˛÷+…  EÚ =∫…EÚ“ V…Ë∫…‰ ±… c™…… §…Ω˛÷i… +SUÙ… M……i…“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ Ω˛“ §…n˘∫…⁄Æ˙i… C™……‰∆ x… Ω˛…‰- +…ËÆ˙ +§… ±… c™…… E‰Ú {……∫… P…Æ˙ ¶…“ l……, +…ËÆ˙
J…÷n˘ ¶…“ +{…x…“ {……]ın˘…Æ˙ +…¥……V… ®…‰∆ V……‰Æ˙ ∫…‰ M……x…‰ §… ±EÚ M……x…‰ ∫…‰ Z…§§…⁄ ¶…“ l…… +…ËÆ˙ +M…Æ˙ §…SS…… x…Ω˛” l…… i……‰ C™…… Ω˛÷+… Ω˛Ë Ω˛…‰ V……™…‰M……
V™……n˘…  S…±±……x…‰ EÚ… ∂……ËEÚ“x… l……* +§… i……‰ J……‰±…“ ®…‰∆  n˘x… Æ˙…i… +…ËÆ˙ +M…Æ˙ x…Ω˛” Ω˛…‰i…… i……‰ ¶…M…¥……x… EÚ“ <SUÙ…* ™…Ω˛  ®…™……ƒ  ®…]¬ı`⁄ı Ω˛“
®……x……‰  EÚ∫…“ x…‰ Æ˙‰ b˜™……‰ J……‰±…  n˘™…… Ω˛…‰*  n˘x… ®…‰∆ J……‰±…“ ®…‰∆ ±… c™…… =∫…EÚ… §…‰]ı… §…x…‰M……*
EÚ…®… EÚÆ˙i…“ Ω˛÷<« M……i…“ l…“* Æ˙…i… EÚ…‰ Z…§§…⁄ +…ËÆ˙ ±… c™…… n˘…‰x……‰∆ BEÚ Æ˙…‰V… ±… c™…… +{…x…‰  ®…™……ƒ  ®…]¬ı`⁄ı EÚ…  {…∆V…Æ˙… Z…÷±…… Æ˙Ω˛“ l…“ +…ËÆ˙
M……i…‰ l…‰* =∫…E‰Ú ™…Ω˛…ƒ EÚ…‰<« §…SS…… x…Ω˛” l…… <∫… ±…B =xΩ˛…‰∆x…‰ BEÚ =∫…‰  J…±…… Æ˙Ω˛“ l…“ +…ËÆ˙ +{…x…‰  n˘±… E‰Ú ∫…{…x…‰ ®…‰∆ =∫…‰ x…xΩ˛‰∆ ∫…‰ §……±…EÚ
i……‰i…… {……±… Æ˙J…… l……* ±… c™…… ®…‰∆ BEÚ +…ËÆ˙ +…n˘i… ¶…“ l…“* Z…§§…⁄ EÚ…‰ n˘‰J… Æ˙Ω˛“ l…“ V……‰ Ω˛¥…… ®…‰∆ Ω˛÷®…EÚi……-Ω˛÷®…EÚi…… =∫…EÚ“ §……ƒΩ˛…‰∆ EÚ“ i…Æ˙°Ú
x… §…“c“ {…“i……, x… i……c“, x…  ∫…M…Æ˙‰]ı* ±… c™…… §…“§…“,  ∫…M…Æ˙‰]ı, §…g… S…±…… +… Æ˙Ω˛… l……*  °ÚÆ˙ S……±… ®…‰∆ ∂……‰Æ˙ ∫…… §…gx…‰ ±…M……* =∫…x…‰
i……c“ ∫…§… E÷ÚUÙ {…“i…“ l…“* EÚΩ˛i…“, {…Ω˛±…‰ ¥…Ω˛ ™…Ω˛ ∫…§… E÷ÚUÙ x…Ω˛” n˘Æ˙¥……V…‰ ∫…‰ Z……ƒEÚ EÚÆ˙ n˘‰J……  EÚ BEÚ ®…V…n˘⁄Æ˙ Z…§§…⁄ EÚ…‰ =`ˆ…™…‰ S…±…‰ +…
V……x…i…“ l…“ {…Æ˙ V…§… ∫…‰ §…n˘®……∂… E‰Ú {…±±…‰ {…c“ =∫…‰ ™…‰ ∫…§… §……i…‰∆ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú EÚ{…c‰ J…⁄x… ∫…‰ Æ˙ƒM…‰ Ω˛÷B Ω˛Ë∆* ±… c™…… EÚ…  n˘±… v…EÚ ∫…‰
∫…“J…x…“ {…c”* +…ËÆ˙ +§… ¥…Ω˛ ™…Ω˛ ∫…§… §……i…‰∆ i……‰ UÙ…‰c ∫…EÚi…“ Ω˛Ë Æ˙Ω˛ M…™……* ¥…Ω˛ ¶……M…i…“-¶……M…i…“ x…“S…‰ M…<« +…ËÆ˙ =∫…x…‰ §…c“ ∫…Ji…“ ∫…‰
®…M…Æ˙ §…“c“ +…ËÆ˙ i……c“ x…Ω˛”* EÚ<« §……Æ˙ i……c“ {…“EÚÆ˙ ±… c™…… x…‰ +{…x…‰ {… i… EÚ…‰ ®…V…n˘⁄Æ˙…‰∆ ∫…‰ UÙ“x… EÚÆ˙ +{…x…‰ EÚ∆v……‰∆ {…Æ˙ =`ˆ…  ±…™…… +…ËÆ˙
Z…§§…⁄ {…Æ˙ Ω˛®…±……  EÚ™…… +…ËÆ˙ Z…§§…⁄ x…‰ =∫…‰ Ø˚<« EÚ“ i…Æ˙Ω˛ v…÷x… EÚÆ˙ +{…x…“ J……‰±…“ ®…‰∆ ±…‰ +…<«* {…⁄UÙx…‰ {…Æ˙ {…i…… S…±……  EÚ  M…z…“ J……i…‰ E‰Ú
Æ˙J…  n˘™……* =∫… ®……ËE‰Ú {…Æ˙ i……‰i…… §…Ω˛÷i… ∂……‰Æ˙ ®…S…… Æ˙Ω˛… l……* +…ËÆ˙ ®…Ëx…‰V…Æ˙ EÚ…‰ E÷ÚUÙ b˜…ƒ]ı-b˜{…]ı EÚ“ =∫… {…Æ˙ Z…§§…⁄ x…‰ ¶…“ =∫…‰ n˘…‰ Ω˛…l… V…c
Æ˙…i… EÚ…‰ n˘…‰x……‰∆ x…‰ M…… ±…™……ƒ §…EÚi…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ J…÷n˘ ¶…“  {…∆V…c‰ ®…‰∆ ]ıƒM……  n˘™…‰* =∫… {…Æ˙ §…Ω˛÷i… Z…M…c… Ω˛÷+… +…ËÆ˙ ®…Ëx…‰V…Æ˙ x…‰ +{…x…‰ §…n˘®……∂……‰∆ EÚ…‰
Ω˛÷+… V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ∫…‰  S…±±…… EÚÆ˙ M……ƒ ±…™…… §…EÚi…… V……‰ ¥…Ω˛ n˘…‰x……‰∆ §…÷±……EÚÆ˙ Z…§§…⁄ EÚ“ J…⁄§…  {…]ı…<« EÚ“ +…ËÆ˙ =∫…‰  ®…±… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙  x…EÚ…±…
§…EÚi…‰ l…‰* BEÚ §……Æ˙ i……‰ =∫…EÚ“ M……±…“ ∫…÷x…EÚÆ˙ Z…§§…⁄ M…÷∫∫…‰ ®…‰∆  n˘™……* J…Ë Æ˙™…i… Ω˛÷<«  EÚ Z…§§…⁄ §…S… M…™…… ¥…Æ˙x…… =∫…E‰Ú ®…Æ˙x…‰ ®…‰∆ EÚ…‰<«
+…EÚÆ˙ i……‰i…‰ EÚ…‰  {…∆V…c‰ ∫…®…‰i… §……Ω˛Æ˙ °‰Ú∆EÚx…‰ ±…M…… l……* ®…M…Æ˙ EÚ∫…Æ˙ x…Ω˛” l…“* ±… c™…… x…‰ §…c“  Ω˛®®…i… ∫…‰ EÚ…®…  ±…™……* =∫…x…‰ =∫…“
V™…⁄x…… x…‰ §…“S… ®…‰∆ {…cEÚÆ˙ i……‰i…‰ EÚ…‰ §…S……  ±…™……* i……‰‰i…‰ EÚ…‰ ®……Æ˙x……  n˘x… ∫…‰ +{…x…‰  ∫…Æ˙ {…Æ˙ x……ËEÚÆ˙“ =`ˆ… ±…“ +…ËÆ˙ M…±…“ M…±…“ i…Æ˙EÚ…Æ˙“ ¶……V…“
§…c… {……{… Ω˛Ë* V™…⁄x…… x…‰ EÚΩ˛…, i…÷®Ω˛‰∆ •……º®…h……‰∆ EÚ…‰ §…÷±…… EÚÆ˙ §…‰S…x…‰ ±…M…“* V…Ë∫…‰ ¥…Ω˛ V…“¥…x… ®…‰∆ ™…Ω˛“ v…xv…… EÚÆ˙i…“ +…<« l…“* <∫… i…Æ˙Ω˛
|……™… ∂S…i… EÚÆ˙x…… {…c‰M…… +…ËÆ˙ i…÷®Ω˛…Æ˙‰ {…xpΩ˛-§…“∫… Ø˚{…™……‰∆ EÚ… J…⁄x… ®…V…n˘⁄Æ˙“ EÚÆ˙E‰Ú =∫…x…‰ +{…x…‰ Z…§§…⁄ EÚ…‰ +SUÙ… EÚÆ˙  ±…™……* Z…§§…⁄ +§…
Ω˛…‰ V……™…‰M……* ¶…±…… S…∆M…… Ω˛Ë ®…M…Æ˙ +§… =∫…‰  EÚ∫…“  ®…±… ®…‰∆ EÚ…®… x…Ω˛”  ®…±…i……* ¥…Ω˛
GARBHANAL

∂…÷∞¸-∂…÷∞¸ ®…‰∆ i……‰ Z…§§…⁄ EÚ…‰ B‰∫…“ ∂……n˘“ {…Æ˙ S……Æ˙…‰∆ i…Æ˙°Ú ∫…‰ M…… ±…™……ƒ  n˘x… ¶…Æ˙ +{…x…“ J……‰±…“ ®…‰∆ {…c… ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú ∫]ı‰∂…x… E‰Ú S……Æ˙…‰∆ +…‰Æ˙
{…c“* ¥…Ω˛ J…÷n˘ ¶…“ ±… c™…… EÚ…‰ §…c‰ ∂…EÚ EÚ“ x…V…Æ˙ ∫…‰ n˘‰J…i…… >Ï∆S…‰->Ï∆S…‰ EÚ…Æ˙J……x……‰∆ EÚ“  S…®… x…™……‰∆ EÚ…‰ i……EÚi…… Æ˙Ω˛i…… Ω˛Ë- x™…⁄  ®…±…,
Æ˙Ω˛…* +…ËÆ˙ EÚ<« §……Æ˙ =∫…‰  §…x…… ¥…V…Ω˛ {…“]ı…* J…÷n˘ ¶…“  ®…±… ∫…‰ +…‰±b˜  ®…±…, {…⁄Æ˙…  ®…±…, ®…‰Æ˙…M…  ®…±…- ±…‰ EÚx… =∫…E‰Ú  ±…B  EÚ∫…“  ®…±…
M…ËÆ˙Ω˛… V…Æ˙ Æ˙Ω˛EÚÆ˙ =∫…EÚ“  x…M…Æ˙…x…“ EÚÆ˙i…… Æ˙Ω˛… ®…M…Æ˙ +… Ω˛∫i……- ®…‰∆ V…M…Ω˛ x…Ω˛” C™……‰∆ EÚ ®…V…n˘⁄Æ˙ EÚ…‰ M……±…“ J……x…‰ EÚ… Ω˛EÚ Ω˛Ë, M……±…“ n˘‰x…‰ EÚ…
+… Ω˛∫i…… ±… c™…… x…‰ +{…x……  ¥…∂¥……∫… ∫……Æ˙“ S……±… {…Æ˙ EÚ…™…®… EÚÆ˙ x…Ω˛”* +…V…EÚ±… ±… c™…… §……V……Æ˙…‰∆ +…ËÆ˙ M… ±…™……‰∆ ®…‰∆ +…¥……V…‰∆ n˘‰EÚÆ˙ ¶……V…“
 ±…™……* ±… c™…… EÚΩ˛i…“, EÚ…‰<« +…ËÆ˙i… ∫…SS…‰  n˘±… ∫…‰ §…n˘®……∂……‰∆ E‰Ú i…Æ˙EÚ…Æ˙“ §…‰S…i…“ Ω˛Ë +…ËÆ˙ P…Æ˙ EÚ… ∫……Æ˙… EÚ…®… EÚ…V… ¶…“ EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* =∫…x…‰
EÚ Ω˛… x…“
48

{……Ëx…‰ x……Ë Ø˚{…™…‰ EÚ“ ∫……c“  V…∫…EÚ…  EÚx……Æ˙… M…Ω˛Æ˙… x…“±…… Ω˛Ë*
∂……™…n˘ +§… ®…∆V…÷±…… ¶…“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ EÚ“ ∫……c“ {…Ω˛x…‰M…“*
=∫…EÚ… {… i… V…“ ¥…i… Æ˙Ω˛i…… i……‰ ¶…“ ¥…Ω˛ n˘⁄∫…Æ˙“ ∫……c“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰
§…“c“, i……c“ ∫…§… UÙ…‰c n˘“* =∫…EÚ“ ∫……c“ V…M…Ω˛ V…M…Ω˛ ∫…‰ °Ú]ıi…“ V…… Æ˙Ω˛“ S……Æ˙ +…x…‰ EÚ“ ±……i……* <∫… EÚ…Æ˙h… ∫…‰ =∫…E‰Ú V…“¥…x… ®…‰∆ EÚ…‰<« J……∫…
Ω˛Ë* l……‰c‰  n˘x……‰∆ i…EÚ +M…Æ˙ Z…§§…⁄ EÚ…‰ EÚ…®… x…  ®…±…… i……‰ ±… c™…… EÚ…‰ +xi…Æ˙ x…Ω˛” +…™……, ®…M…Æ˙ +xi…Æ˙ <i…x…… V…∞¸Æ˙ Ω˛÷+… Ω˛Ë  EÚ ¥…Ω˛
+{…x…“ ∫……c“ ®…‰∆ {…÷Æ˙…x…“ ∫……c“ E‰Ú ]ı÷EÚc‰ V……‰cx…‰ {…c‰∆M…‰ +…ËÆ˙ +{…x…‰  ®…™……ƒ ™…Ω˛ ∫……c“ +…V… {…Ω˛x…x…… x…Ω˛” S……Ω˛i…“ Ω˛Ë* BEÚ ∫…°‰Ún˘ ∫……c“ {……ƒS…
 ®…]ı`ˆ⁄ EÚ…‰  J…±……x…… §…∆n˘ EÚÆ˙x…… {…c‰M……* Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ ¥……±…“  V…∫…‰ {…Ω˛x… EÚÆ˙ ¥…Ω˛ n˘÷±Ω˛x… x…Ω˛”  ¥…v…¥……
{……ƒS…¥…“ ∫……c“ EÚ…  EÚx……Æ˙… M…Ω˛Æ˙… x…“±…… Ω˛Ë* ∫……c“ EÚ… Æ˙∆M… M…Ω˛Æ˙… ±……±… V……x… {…c‰* ™…Ω˛ ∫……c“ =∫…‰  n˘x… Æ˙…i… EÚ…]ı J……x…‰ EÚ…‰ n˘…Ëci…“ Ω˛Ë*
Ω˛Ë* ±…‰ EÚx…  EÚx……Æ˙… M…Ω˛Æ˙… x…“±…… Ω˛Ë* +…ËÆ˙ =∫… x…“±…‰ ®…‰∆ +§… ¶…“ ¥…Ω˛“ <∫… ∫……c“ ∫…‰ V…Ë∫…‰ =∫…E‰Ú ∫¥…M…“«™… {… i… EÚ“ ®…V…§…⁄i… §……ƒΩ˛‰∆  ±…{…]ı“ Ω˛È
S…®…EÚ §……EÚ“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ ∫……c“ n˘⁄∫…Æ˙“ ∫…… c™……‰∆ ∫…‰ §… g™…… Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ ™…Ω˛ V…Ë∫…‰ =∫…E‰Ú Ω˛Æ˙ i……Æ˙ {…Æ˙ =∫…E‰Ú ®……∫…⁄®… S…÷®§…x… ]ıE‰Ú Ω˛÷B Ω˛…‰∆ V…Ë∫…‰
∫……c“ {……ƒS… Ø˚{…™…‰ S……Æ˙ +…x…‰ EÚ“ x…Ω˛” Ω˛Ë* <∫…EÚ… EÚ{…c… <∫…EÚ“ S…®…EÚ- =∫…E‰Ú i……x…‰ §……x…‰ ®…‰∆ =∫…E‰Ú {… i… EÚ“ M…®…«-M…®…« ∫……ƒ∫……‰∆ EÚ“ M…®…“« Ω˛…‰
n˘®…EÚ EÚΩ˛ n˘‰i…“ Ω˛Ë  EÚ ™…Ω˛ =x…∫…‰ V…Æ˙… +±…M… Ω˛Ë* +…{…EÚ…‰ n˘⁄Æ˙ ∫…‰ ™…Ω˛ V…Ω˛…ƒ =∫…E‰Ú ∫™……Ω˛ §……±……‰∆ ¥……±…“ UÙ…i…“ EÚ… ∫……Æ˙… ¶……Æ˙ n˘°Úx… Ω˛…‰
+±…M… ®……±…⁄®… x…Ω˛” Ω˛…‰i…“ Ω˛…‰M…“ ®…M…Æ˙ ®…È V……x…i…… Ω˛⁄ƒ  EÚ ¥…Ω˛ =x…∫…‰ V…Æ˙… V…Ë∫…‰ ™…Ω˛ ∫……c“ x…Ω˛”, M…Ω˛Æ˙“ EÚ•… Ω˛…‰, V…Ë∫…‰ ®…∆V…÷±……  V…xn˘… EÚ•… ®…‰∆
+±…M… Ω˛Ë* <∫…EÚ… EÚ{…c… +SUÙ… Ω˛Ë, <∫…EÚ…  EÚx……Æ˙… S…®…EÚn˘…Æ˙ Ω˛Ë* M……c“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë*
<∫…EÚ“ EÚ“®…i… {……Ëx…‰ x……Ë Ø˚{…™…‰ Ω˛Ë* ™…‰ ∫……c“ ®…∆V…÷±…… EÚ“ Ω˛Ë* ™…Ω˛ =∫…E‰Ú UÙ`ˆ“ ∫……c“ EÚ… Æ˙∆M… ±……±… Ω˛Ë ±…‰ EÚx… =∫…‰ ™…Ω˛…ƒ x…Ω˛” Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B*
§™……Ω˛ EÚ“ Ω˛Ë* ®…∆V…÷±…… E‰Ú  ¥…¥……Ω˛ EÚ…‰ +¶…“ UÙ: ®…Ω˛“x…‰ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛÷B Ω˛Ë∆* C™……‰∆ EÚ =∫…‰ {…Ω˛x…x…‰ ¥……±…“ ®…Æ˙ S…÷EÚ“ Ω˛Ë*  °ÚÆ˙ ¶…“ ™…Ω˛ ∫……c“ ™…Ω˛…ƒ
=∫…EÚ… {… i…  {…UÙ±…‰ ®…Ω˛“x…‰ S…Æ˙J…“ E‰Ú P…⁄®…i…‰ Ω˛÷B {…]ı]ı¬‰ EÚ“ S…{…‰]ı ®…‰∆  J…cEÚ“ {…Æ˙ {…Ω˛±…‰ V…Ë∫…“ Æ˙J…“ Ω˛÷<« Ω˛Ë* Æ˙…‰V… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ v…÷±…“ v…÷±……<«
+…EÚÆ˙ ®……Æ˙… M…™……* +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ ∫……‰±…Ω ∫……±… EÚ“ ∫…÷xn˘Æ˙ ®…∆V…÷±……  ¥…v…¥…… Ω˛¥…… ®…‰∆ Z…⁄±… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* ™…Ω˛ ®……<« EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë V……‰ Ω˛®……Æ˙“ S……±… E‰Ú
Ω˛Ë* =∫…EÚ…  n˘±… V…¥……x… Ω˛Ë, =∫…EÚ…  V…∫®… V…¥……x… Ω˛Ë =∫…EÚ“ =®…∆M…‰∆ V…¥……x… n˘Æ˙¥……V…‰ EÚ“ +…‰Æ˙ +xn˘Æ˙ J…÷±…‰ +…ƒM…x… ®…‰∆ Æ˙Ω˛… EÚÆ˙i…“ l…“* ®……<«
Ω˛Ë∆ ±…‰ EÚx… +§… ¥…Ω˛ E÷ÚUÙ x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi…“ C™……‰∆ EÚ =∫…EÚ… {… i…  ®…±… E‰Ú EÚ… BEÚ §…‰]ı… l…… ∫…“i…⁄* ¥…Ω˛ +§… V…‰±… ®…‰∆ Ω˛Ë* ∫…“i…⁄ EÚ“ {…ix…“ +…ËÆ˙
BEÚ Ω˛…n˘∫…‰ ®…‰∆ ®…Æ˙ M…™…… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ {…^ı… §…c… f¯“±…… l…… +…ËÆ˙ P…⁄®…i…‰ Ω˛÷B =∫…EÚ… ±…cEÚ… ™…Ω˛“ x…“S…‰ +…ƒM…x… ®…‰∆ n˘Æ˙¥……V…‰ EÚ“ +…‰Æ˙ n˘“¥……Æ˙ E‰Ú
§……Æ˙-§……Æ˙ EÚ]ıEÚ]ı…i…… l…… +…ËÆ˙ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……‰∆ EÚ“  ∂…EÚ…™…i… E‰Ú x…“S…‰ {…c‰ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛Ë∆* ∫…“i…⁄ +…ËÆ˙ ∫…“i…⁄ EÚ“ {…ix…“ +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ ±…cEÚ“
§……¥…V…⁄n˘ =∫…‰  ®…±… ®…… ±…EÚ…‰∆ x…‰ x…Ω˛” §…n˘±…… l…… C™……‰∆ EÚ EÚ…®… S…±… Æ˙Ω˛… +…ËÆ˙ §…÷ g™…… ®……<« ™…Ω˛ ∫…§… ±……‰M… Ω˛®……Æ˙“ S……±… E‰Ú ¶…∆M…“ Ω˛Ë∆* <x…E‰Ú
l……* n˘⁄∫…Æ˙“ ∫…⁄Æ˙i… ®…‰∆ l……‰c˜“ n˘‰Æ˙ E‰Ú  ±…™…‰ EÚ…®… §…xn˘ EÚÆ˙x…… {…ci…… +…ËÆ˙  ±…B J……‰±…“ ¶…“ x…Ω˛” Ω˛Ë +…ËÆ˙ <x…EÚ…‰ <i…x…… J……x…… EÚ{…c… ¶…“ x…Ω˛”
{…]¬]‰ı EÚ…‰ §…n˘±…x…‰ E‰Ú  ±…B Ø˚{…™…‰ ¶…“ J…S…« Ω˛…‰i…‰* ®…V…n˘⁄Æ˙ i……‰  EÚ∫…“ ∫…®…™…  ®…±…i……  V…i…x…… Ω˛®… ±……‰M……‰∆ EÚ…‰  ®…±…i…… Ω˛Ë* <∫… ±…B ™…Ω˛ ±……‰M…
¶…“ §…n˘±…… V…… ∫…EÚi…… Ω˛Ë =∫…E‰Ú  ±…B Ø˚{…™…… l……‰c‰ Ω˛“ J…S…« Ω˛…‰i…… Ω˛Ë, +…∆M…x… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛Ë∆* ¥…Ω˛” J……x…… {…EÚ…i…‰ Ω˛Ë∆* ¥…Ω˛” {…cEÚÆ˙ ∫……‰ Æ˙Ω˛i…‰
±…‰ EÚx… {…^ı… i……‰ §…c“ EÚ“®…i…“ S…“V… Ω˛Ë* Ω˛Ë∆* ™…Ω˛” ¥…Ω˛ §…÷ g™…… ®……<«« ®……Æ˙“ M…<« l…“* ¥…Ω˛ §…c… UÙ‰n˘ V……‰ +…{…
V…§… ®…∆V…÷±…… EÚ… {… i… ®……Æ˙… M…™…… i……‰ ®…∆V…÷±…… x…‰ Ω˛Æ˙V……x…‰ EÚ“ +Æ˙V…“ n˘“ <∫… ∫……c“ ®…‰∆ n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È, {…±±…⁄ E‰Ú {……Æ˙, ™…Ω˛ M……‰±…“ EÚ… UÙ‰n˘ Ω˛Ë*
V……‰ J…… Æ˙V… Ω˛…‰ M…™…“* =∫…EÚ… {… i… +{…x…“ Ω˛“ M…±…i…“ ∫…‰ ®……Æ˙… M…™…… l…… ™…Ω˛ EÚ…Æ˙i…⁄∫… EÚ“ M……‰±…“ ®……<« EÚ…‰ ¶…∆ M…™……‰∆ E‰Ú Ω˛ci……±… E‰Ú  n˘x……‰∆ ®…‰∆

GARBHANAL
<∫… ±…B =∫…EÚ…‰ EÚ…‰<« Ω˛Æ˙V……x…… x…Ω˛”  ®…±…… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ +{…x…“ ¥…Ω˛“ x…<« ±…M…“ l…“* x…Ω˛”, ¥…Ω˛ =∫… Ω˛ci……±… ®…‰∆  Ω˛∫∫…… x…Ω˛” ±…‰ Æ˙Ω˛“ l…“* ¥…Ω˛
n˘÷±Ω˛x… ¥……±…“ ∫……c“ {…Ω˛x…i…“ Ω˛Ë V……‰ =∫…E‰Ú {… i… x…‰ {……Ëx…‰ x……Ë Ø˚{…™…‰ ®…‰∆ §…‰S……Æ˙“ i……‰ §…Ω˛÷i… §…⁄g“ l…“* S…±…  °ÚÆ˙ x… ∫…EÚi…“ l…“* =∫… Ω˛ci……±…
J…Æ˙“n˘“ l…“* C™……‰∆ EÚ =∫…E‰Ú {……∫… n˘⁄∫…Æ˙“ ∫……c“ x…Ω˛” l…“ V……‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ ®…‰∆ =∫…EÚ… §…‰]ı… ∫…“i…⁄ +…ËÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙‰ ¶…∆M…“ ∂…… ®…±… l…‰* ™…Ω˛ ±……‰M…
{… i… EÚ“ ®…fii™…÷ E‰Ú ∂……‰EÚ ®…‰∆ {…Ω˛x… ∫…EÚi…“* {…Æ˙ +{…x…‰ {… i… E‰Ú ®…Æ˙ V……x…‰ ®…Ω˛ƒM……<« ¶…k…… ®……ƒM…i…‰ l…‰ +…ËÆ˙ J……‰±…“ EÚ…  EÚÆ˙…™…… ®……ƒM…i…‰ l…‰ ™……x…“
E‰Ú §……n˘ ¶…“ n˘÷±Ω˛x… E‰Ú ¥…‰∂… ®…‰∆ Æ˙Ω˛x…‰ EÚ…‰ ®…V…§…⁄Æ˙ l…“ +…ËÆ˙ =∫…E‰Ú {……∫… +{…x…‰ V…“¥…x… E‰Ú  ±…B n˘…‰ ¥…HÚ EÚ“ Æ˙…‰]ı“ EÚ{…c… +…ËÆ˙  ∫…Æ˙ {…Æ˙
EÚ…‰<« n˘⁄∫…Æ˙“ ∫……c“ x… l…“ +…ËÆ˙ V……‰ ∫……c“ l…“, ¥…Ω˛“ M…Ω˛Æ˙‰ ±……±… Æ˙∆M… EÚ“ BEÚ UÙi… S……Ω˛i…‰ l…‰* <∫… ±…B =x… ±……‰M……‰∆ x…‰ Ω˛ci……±… EÚ“ l…“*
EÚ Ω˛… x…“
49

+…ËÆ˙ V…§… Ω˛ci……±… M…ËÆ˙ EÚ…x…⁄x…“ EÚÆ˙…Æ˙ n˘‰ n˘“ M…<« i……‰ =x… ±……‰M……‰∆ x…‰
V…÷±…⁄∫…  x…EÚ…±…… +…ËÆ˙ =∫… V…÷±…⁄∫… ®…‰∆ ®……<« EÚ… §…‰]ı… ∫…“i…⁄ +…M…‰
+…M…‰ l…… +…ËÆ˙ J…⁄§… V……‰Æ˙-V……‰Æ˙ ®…‰∆ x……Æ˙‰ ±…M…… Æ˙Ω˛… l…… +…ËÆ˙ +§… P…Æ˙…‰∆ EÚ…‰ §…x……x…‰ ¥……±…“ +…ËÆ˙i……‰∆ EÚ“ ∫…… c™……ƒ Ω˛Ë∆,  V…xΩ˛‰∆ Ω˛®… ¶……Æ˙i…¥…π…«
V…÷±…⁄∫… ¶…“ M…ËÆ˙EÚ…x…⁄x…“ EÚÆ˙…Æ˙  n˘™…… M…™…… i……‰ M……‰±…“ S…±…“ +…ËÆ˙ EÚΩ˛i…‰ Ω˛Ë∆* ™…Ω˛ +…ËÆ˙i…‰∆ Ω˛®……Æ˙‰ {™……Æ˙‰-{™……Æ˙‰ §…SS……‰∆ EÚ“ ®……i……Bƒ Ω˛È* ™…Ω˛
Ω˛®……Æ˙“ S……±… E‰Ú §……Ω˛Æ˙ S…±…“* Ω˛®… ±……‰M……‰∆ x…‰ i……‰ +{…x…‰ n˘Æ˙¥……V…‰ +…ËÆ˙i…‰∆ V……‰ Ω˛®……Æ˙‰ ¶……‰±…‰-¶……±…‰ ¶……<™……‰∆ EÚ“ {™……Æ˙“ §…Ω˛x…‰∆ Ω˛Ë∆* Ω˛®……Æ˙“ ®……∫…⁄®…
§…xn˘ EÚÆ˙  ±…B ±…‰ EÚx… P…§…Æ˙…Ω˛]ı ®…‰∆ BEÚ EÚ… n˘Æ˙¥……V…… §…xn˘ EÚÆ˙x…… ®…÷Ω˛§§…i… E‰Ú M…“i… Ω˛Ë∆* Ω˛®……Æ˙“ {……ƒS… Ω˛V……Æ˙ ∫……±… EÚ“ ∫…¶™…i…… {…Æ˙ ∫…§…∫…‰
 EÚ∫…“ EÚ…‰ ™……n˘ x…Ω˛” Æ˙Ω˛…* +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ Ω˛®……Æ˙‰ +{…x…‰ P…Æ˙ EÚ®…Æ˙…‰∆ ®…‰∆ >ƒS…… {…Ë®……x…… Ω˛Ë∆* |…v……x…®…xj…“ V…“! ™…Ω˛ Ω˛¥…… ®…‰∆ Z…⁄±…i…“ Ω˛÷<« ∫…… c™……ƒ
B‰∫…… ®……±…⁄®… Ω˛÷+… ®……x……‰ M……‰±…“ <v…Æ˙-=v…Æ˙, S……Æ˙…‰∆ +…‰Æ˙ S…±…“ Æ˙Ω˛“ +…{…∫…‰ E÷ÚUÙ EÚΩ˛x…… S……Ω˛i…“ Ω˛È, i…÷®…∫…‰ E÷ÚUÙ ®……ƒM…i…“ Ω˛È* ™…Ω˛ EÚ…‰<« §…Ω˛÷i…
Ω˛…‰* l……‰c“ n˘‰Æ˙ E‰Ú §……n˘  §…±E÷Ú±… ∫…z……]ı… Ω˛…‰ M…™…… +…ËÆ˙ V…§… Ω˛®… §…c“ EÚ“®…i…“ S…“V… i…÷®…∫…‰ x…Ω˛” ®……ƒM…i…“* ™…Ω˛ EÚ…‰<« §…c… n˘‰∂…, EÚ…‰<« §…c…
±……‰M……‰∆ x…‰ b˜Æ˙i…‰-b˜Æ˙i…‰ n˘Æ˙¥……V…… J……‰±…… +…ËÆ˙ §……Ω˛Æ˙ Z……ƒEÚ… i……‰ {…n˘, EÚ…‰<« §…c“ ®……‰]ıÆ˙ EÚ…Æ˙, EÚ…‰<« {…Æ˙ ®…]ı, EÚ…‰<« `ˆ‰EÚ…, EÚ…‰<« |……{…]ı“« ™……
V…÷±…⁄∫…  i…i…Æ˙- §…i…Æ˙ Ω˛…‰ S…÷EÚ… l…… +…ËÆ˙ Ω˛®……Æ˙“ S……±… E‰Ú n˘Æ˙¥……V…‰ EÚ…‰<« B‰∫…“ S…“V… i…÷®…∫…‰ x…Ω˛” ®……ƒM…i…“ Ω˛Ë∆* ¥…Ω˛ i……‰ V…“¥…x… EÚ“ §…Ω˛÷i… Ω˛“
E‰Ú {……∫… Ω˛“ §…÷ g™…… {…c“ l…“* ™…Ω˛ =∫…“ §…÷ g™…… EÚ“ ±……±… ∫……c“ Ω˛Ë UÙ…‰]ı“-UÙ…‰]ı“ S…“V…‰∆ ®……ƒM…i…“ Ω˛È* n˘‰ J…™…‰ ™…Ω˛ ∂……∆i……§……<« EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë V……‰
 V…∫…EÚ… §…‰]ı… ∫…“i…⁄ +§… V…‰±… ®…‰∆ Ω˛Ë* =∫… ±……±… ∫……c“ EÚ…‰ +§… +{…x…‰ +…ƒJ… EÚ“ V™……‰ i… +…ËÆ˙ §…‰]ı“ EÚ“ <VV…i… ®……ƒM…i…“ Ω˛Ë* ™…Ω˛ ∫…… ¥…j…“
§…÷ g™…… EÚ“ §…Ω˛⁄ {…Ω˛x…i…“ Ω˛Ë* =∫… ∫……c“ EÚ…‰ §…÷ g™…… E‰Ú ∫……l… V…±…… EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë  V…∫…E‰Ú M…“i… ®…Æ˙ S…÷E‰Ú Ω˛È +…ËÆ˙  V…∫…E‰Ú {……∫… +{…x…‰ §…SS……‰∆
n˘‰x…… S…… Ω˛B l…… ®…M…Æ˙ C™……  EÚ™…… V……™… i…x… f¯∆EÚx…… V™……n˘… V…∞¸Æ˙“ EÚ…‰ ∫E⁄Ú±… E‰Ú  ±…B °Ú“∫… x…Ω˛” Ω˛Ë* ™…Ω˛ ±… c™…… Ω˛Ë,  V…∫…EÚ… {… i… §…‰EÚ…Æ˙
Ω˛Ë* ®…÷n˘…Ê∆ E‰Ú +…n˘Æ˙ +…ËÆ˙ ∫…®®……x… ∫…‰ ¶…“ EÚΩ˛” V™……n˘… +…¥…∂™…EÚ Ω˛Ë Ω˛Ë +…ËÆ˙  V…∫…E‰Ú EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ BEÚ i……‰i…… Ω˛Ë V……‰ n˘…‰  n˘x… ∫…‰ ¶…⁄J…… Ω˛Ë* ™…Ω˛ x…<«
 EÚ  V…∆n˘‰ EÚ… i…x… f¯∆EÚ… V……B* ™…Ω˛ ∫……c˜“ V…±……x…‰ E‰Ú  ±…B x…Ω˛” n˘÷±Ω˛x… EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë  V…∫…E‰Ú {… i… EÚ… V…“¥…x… S…®…c‰ E‰Ú {…^ı‰ ∫…‰ ¶…“ EÚ®…
i…x… f¯∆EÚx…‰ E‰Ú  ±…B Ω˛Ë* Ω˛…ƒ, EÚ¶…“-EÚ¶…“ ∫…“i…⁄ EÚ“ {…ix…“ =∫…E‰Ú EÚ“®…i… EÚ… Ω˛Ë* ™…Ω˛ ¥…Ω˛“ ¶…∆M…x… EÚ“ ∫……c“ Ω˛Ë V……‰ §…xn˘⁄EÚ EÚ“ M……‰±…“ EÚ…‰
{…±±…⁄ ∫…‰ +{…x…‰ +…ƒ∫…⁄ {……‰∆UÙ ±…‰i…“ Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ <∫…®…‰∆  {…UÙ±…‰ +∫∫…“ Ω˛±… EÚ“ °Ú…±… ∫…‰ §…n˘±…x…… S……Ω˛i…“ Ω˛Ë i…… EÚ P…Æ˙i…“ ∫…‰ ®…x…÷π™… EÚ… J…⁄x…
§…Æ˙∫……‰∆ E‰Ú ∫……Æ˙‰ +…ƒ∫…⁄, ∫……Æ˙“ =®…∆M…‰∆, ∫……Æ˙“ §……i…‰∆ +…ËÆ˙ ∫……Æ˙“ Ω˛…Æ˙‰∆ °⁄Ú±… §…x… EÚÆ˙  J…±… =`ˆ‰ +…ËÆ˙ M…‰Ω˛⁄ƒ E‰Ú ∫…÷x…Ω˛Æ˙‰ M…÷SUÙ‰ Ω˛ƒ∫… EÚÆ˙ ±…Ω˛±…Ω˛…x…‰
 ±…{…]ı“ Ω˛÷<« Ω˛Ë∆* +…ƒ∫…⁄ {……‰∆UÙ EÚÆ˙ ∫…“i…⁄ EÚ“ {…ix…“  °ÚÆ˙ =∫…“  Ω˛®®…i… ±…M…‰∆*
∫…‰ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ ±…M…i…“ Ω˛Ë, ®……x……‰ E÷ÚUÙ Ω˛÷+… Ω˛“ x… Ω˛…‰* EÚΩ˛” M……‰±…“ ±…‰ EÚx… |…v……x…®…xj…“ EÚ“ M……c“ x…Ω˛” Ø˚EÚ“ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ =x… UÙ: ∫…… c™……‰∆ EÚ…‰
x…Ω˛” S…±…“, EÚ…‰<« V…‰±… x…Ω˛” M…™……* ¶…∆M…x… l…“, Z……c⁄ <∫…“ i…Æ˙Ω˛ x…Ω˛” n˘‰J… ∫…E‰Ú +…ËÆ˙ ¶……π…h… n˘‰x…‰ E‰Ú  ±…B S……Ë{……]ı“ S…±…‰ M…™…‰* <∫… ±…B
S…±……x…‰ ±…M…“* +§… ®…È +…{…∫…‰ EÚΩ˛i…… Ω˛⁄ƒ  EÚ +M…Æ˙ EÚ¶…“ +…{…EÚ“ M……c“ <v…Æ˙ ∫…‰ M…÷V…Æ˙‰
™…Ω˛ ±……‰, §……i……‰∆-§……i……‰∆ ®…‰∆ |…v……x…®…xj…“ EÚ“ M……c“  x…EÚ±… M…<«* ¥…Ω˛ i……‰ +…{… <x… UÙ: ∫…… c˜™……‰∆ EÚ…‰ V…∞¸Æ˙ n˘‰ J…B V……‰ ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… E‰Ú
™…Ω˛…ƒ x…Ω˛” `ˆΩ˛Æ˙“* ®…È ∫…®…Z…i…… l……, ¥…Ω˛ ™…Ω˛…ƒ V…∞¸Æ˙ `ˆΩ˛Æ˙‰M…“* §……™…” +…‰Æ˙ ±…]ıEÚ Æ˙Ω˛“ Ω˛È +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ +…{… =x… Æ˙∆M……Æ˙∆M… Æ˙‰∂…®…“ ∫…… c™……‰∆
|…v……x…®…xj…“ n˘∂…«x… n˘‰x…‰ E‰Ú  ±…B =v…Æ˙ ∫…‰  x…EÚ±…EÚÆ˙ l……‰c“ n˘‰Æ˙ E‰Ú EÚ…‰ ¶…“ n˘‰ J…B  V…xΩ˛‰∆ v……‰ §…™……‰∆ x…‰ =∫…“ {…÷±… E‰Ú n˘…™…‰∆ i…Æ˙°Ú ∫…⁄J…x…‰ E‰Ú  ±…B
 ±…B {±…‰]ı°Ú…®…« {…Æ˙ ]ıΩ˛±…‰∆M…‰* +…ËÆ˙ ∂……™…n˘ Ω˛¥…… ®…‰∆ Z…⁄±…i…“, =x… ±…]ıEÚ… Æ˙J…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ V……‰ =x… P…Æ˙…‰∆ ∫…‰ +…<« Ω˛È V…Ω˛…ƒ >ƒS…“->ƒS…“  S…®… x…™……‰∆
GARBHANAL

UÙ: ∫…… c™……‰∆ EÚ…‰ ¶…“ n˘‰J… ±…‰∆M…‰ V……‰ ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… E‰Ú §……™…” ¥……±…‰ EÚ…Æ˙J……x…‰ E‰Ú ®…… ±…EÚ ™…… >ƒS…“->ƒS…“ i…x…J¥……Ω˛…‰∆ EÚ…‰ {……x…‰ ¥……±…‰
+…‰Æ˙ ±…]ıEÚ Æ˙Ω˛“ Ω˛È* ™…‰ ∫…… c™……ƒ V……‰ §…Ω˛÷i… Ω˛“ ®……®…⁄±…“ +…ËÆ˙i……‰∆ EÚ“ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛È- +…{… <∫… {…÷±… E‰Ú n˘…™…‰∆-§……™…‰∆ i…Æ˙°Ú n˘‰ J…B +…ËÆ˙  °ÚÆ˙ +{…x…‰
∫…… c™…… Ω˛È, B‰∫…“ ®……®…⁄±…“ +…ËÆi…‰∆  V…x…∫…‰ Ω˛®……Æ˙‰ n˘‰∂… E‰Ú UÙ…‰]ı‰-®……‰]ı‰ +…{…∫…‰ {…⁄ UÙ™…‰  EÚ +…{…  EÚ∫… i…Æ˙°Ú V……x…… S……Ω˛i…‰ Ω˛È! n˘‰ J…™…‰, ®…È +…{…∫…‰
P…Æ˙ §…x…i…‰ Ω˛È, V…Ω˛…ƒ BEÚ EÚ…‰x…‰ ®…‰∆ S…⁄±Ω˛… ∫…÷±…M…i…… Ω˛Ë, BEÚ EÚ…‰x…‰ ®…‰∆ ∫…®……V…¥……n˘“ §…x…x…‰ E‰Ú  ±…B x…Ω˛” EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω˛⁄ƒ, ®…È +…{…EÚ…‰ V…x…-∫…∆P…π…« EÚ…
{……x…“ EÚ… P…c… Æ˙J…… V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ Ω˛Æ˙ i……EÚ ®…‰∆ ∂…“∂…… Ω˛Ë, EÚ∆P…“ Ω˲ ={…n˘‰∂… ¶…“ x…Ω˛” n˘‰ Æ˙Ω˛… Ω˛⁄ƒ* ®…È  ∫…°«Ú ™…Ω˛ V……x…x…… S……Ω˛i…… Ω˛⁄ƒ  EÚ +…{…
+…ËÆ˙  ∫…xn˘⁄Æ˙ EÚ“  b˜ §…™…… Ω˛Ë* J……]ı {…Æ˙ x…xΩ˛… §…SS…… ∫……‰ Æ˙Ω˛… Ω˛Ë* ®…Ω˛…±…I®…“ E‰Ú {…÷±… E‰Ú n˘…<« i…Æ˙°Ú Ω˛È ™…… §……<« i…Æ˙°Ú*
b˜…‰Æ˙“ {…Æ˙ EÚ{…c‰ ∫…⁄J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛Ë∆* ™…Ω˛ =x… UÙ…‰]ı‰-UÙ…‰]ı‰ ±……J……‰∆ EÚÆ…‰c…‰∆
±……¥…h™…… ∂……Ω˛
22 x…¥…®§…Æ˙ 1950 EÚ…‰ §…®§…<« ®… V…x®…. ∫…®……V… ∂……∫j… +…ËÆ˙ ®…x……‰ ¥…Y……x… ®…‰ §…“.B. +…Ïx…∫…«  EÚ™……. {…Ω˛±…“ §……Æ˙ 23 ¥…π…« EÚ“ +…™…÷ ®…Â
∂……n˘“ EÚÆE‰Ú {… i… E‰Ú ∫……l… ±……Ï∫…B∆V… ±…∫… {…Ω÷ƒ˛S…”. n˘…‰§……Æ˙…  °ÚÆ˙ +®…‰ Æ˙EÚ… {…Ω÷ƒ˛S…x…… Ω÷˛+… +…ËÆ˙ +§…  ∫…x… ∫…x……]ı“, +…‰Ω˛…™……‰ ®… Æ˙Ω˛i…“ ΩÈ˛.
V…“¥…x… E‰Ú =i……Æ-S…g…¥… E‰Ú n˘…ËÆ˙…x… EÚ ¥…i…… EÚ…‰ +…Æ˙…v™……,  ®…j… +…ËÆ˙ Ω˛®…n˘n˘« ®……x…i…“ ΩÈ˛.  ¥…∑…-V……±… E‰Ú V… Æ˙™…‰, EÚ ¥…i…… {…gx……,
50
 ±…J…x…… +…ËÆ˙ <x…∫…‰ V…÷c‰ ®……v™…®…… E‰Ú u˘…Æ˙… ¶……Æ˙i… ∫…‰ V…÷c˜…¥… ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…“ ΩÈ˛. |…J™……i… M…“i…EÚ…Æ˙ {…∆. x…Æ˙‰xp˘ ∂…®……« EÚ“ §…‰]ı“ Ω˲∆. EÚ…¥™…
∫…∆O…Ω˛ " °ÚÆ˙ M…… =`ˆ… |…¥……∫…“' |…EÚ… ∂…i….
∫…®{…E«Ú : lavanyashah@yahoo.com

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“

V…x…®… E‰Ú °‰ÚÆ˙‰


∂……‰¶…x…… {…Æ˙  ¥…®……x… EÚ“ =c˜…x…
EÚ… EÚ…‰<« J……∫… +∫…Æ˙ x…Ω˛“
Ω˛÷+…* ¥…Ω˛ +{…x…‰ +…∫…{……∫…
EÚ“ P…]ıx…… ∫…‰ ®……x……‰ §…‰J…§…Æ˙ l…“
C™……‰∆ EÚ =∫…EÚ… ®…x… i……‰ +§…
¶…“ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ +{…x…“ ∫…∫…÷Æ˙…±…
E‰Ú u˘…Æ˙ {…Æ˙  ¥…¥…∂… Ω˛…‰EÚÆ˙
®……x……‰ ¥…Ω˛“∆  `ˆ`ˆEÚ… Ω˛÷+… +§…
¶…“ J…c˜… l……!

{…‰  Æ˙∫… B™…Æ˙ {……‰]ı« ∫…‰ V…§… i…EÚ


Ω˛¥……<« V…Ω˛…V… x…‰ =c˜˜…x… ¶…Æ˙“,
∂……‰¶…x……, +{…x…… +…ƒ∫…÷+…‰∆ ∫…‰
M…“±…… S…‰Ω˛Æ˙…, +{…x…“ ∫…“]ı E‰Ú ∫……l…
∂……‰¶…x…… ∫……±……‰∆ §……n˘ ¶……Æ˙i…
±……Ë]ı“ l…“* ¶……Æ˙i…! =∫…EÚ…
 |…™… ¶……Æ˙i… ®……x……‰  EÚ∫…“ n˘⁄∫…Æ˙‰
∫……ËÆ˙ ®…∆b˜±… EÚ… EÚ…‰<« O…Ω ™……
±…M…“  J…c˜EÚ“ ∫…‰ ∫…]ı…™…‰,  ¥…¥…∂…i……, BEÚ  ∫…i……Æ˙… §…x… M…™…… l……
I……‰¶… +…ËÆ˙ Ω˛i……∂…… E‰Ú ¶……¥……‰∆ ®…‰∆ b˜⁄§…i…“-=i…Æ…˙i…“ Æ˙Ω˛“*  ¢ÚÆ˙ +{…x…… UÙ…‰]ı… =∫…E‰Ú  ±…™…‰! =∫…EÚ“ {…Ω˛÷∆S… E‰Ú §……Ω˛Æ˙! +Æ˙‰!  ∫…i……Æ˙‰ +…ËÆ˙ ∫……Æ˙‰ O…Ω˛,
∫…… ®…±…®…±…“ Ø˚®……±…, EÚ…‰]ı EÚ“ V…‰§… ∫…‰  x…EÚ…±… EÚÆ˙ =∫…x…‰ ±……±… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛“ x…I…j… i……‰ ¥……‰ n˘‰J… ¶…“ ±…‰i…“ l…“ ∫™……Ω˛ Ω˛…‰i…‰ +…EÚ…∂… ®…‰∆  ]ı®… ]®……i…‰
+…ƒJ……‰∆ ∫…‰ ±…M……™……* +…ƒ∫…⁄ ∫……‰J…‰ Ω˛“ l…‰  EÚ  °ÚÆ˙ E÷ÚUÙ §…⁄ƒn˘‰∆  x…EÚ±…EÚÆ˙ §…Ω˛ Ω˛÷B* V…§… ¶…“, n˘‰Æ˙ ∫…‰, ∫……Æ˙…  n˘x… EÚ…®… EÚÆ˙E‰Ú l…EÚ“-®……∆n˘“ +{…x…‰
S…±…“∆! {…‰ Æ˙∫… Ω˛¥……<« +d˜‰ EÚ“ Æ˙…‰∂… x…™……ƒ  ¥…®……x… E‰Ú ]ı‰EÚ +…Ï°Ú EÚ“ i…‰V… ¥…fin¬˘v… ®……i……- {…i…… E‰Ú ∫……l… V…§… ¥…Ω˛ EÚ…‰xb˜…‰ E‰Ú  ±…™…‰ ±……Ë]ıi…“ l…“
M… i… E‰Ú ∫……l… =c˜˜…x… ¶…Æ˙i…‰ Ω˛“ v…÷ƒv…±……x…‰ ±…M…“∆... =∫…x…‰ +…∫… {……∫… x…W…Æ˙‰∆ i…§… x…W…Æ˙‰∆ +…EÚ…∂… EÚ“ +…‰Æ˙ =`ˆ V……i…“∆ +…ËÆ˙ ¥……‰ ∫……‰S…i…“, §…SS…‰
P…÷®……<«∆ i……‰ n˘‰J……  EÚ E÷ÚUÙ ™……j…“ +{…x…“ ∫…“]ı…‰∆ E‰Ú Ω˛il……‰∆ EÚ…‰ EÚ∫… EÚÆ˙ l……®…‰ ¶……Æ˙i… ®…‰∆ ∂……™…n˘ ∫…⁄™…« EÚ…‰ n˘‰J… Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰M…‰∆* +M…Æ˙ ™…Ω˛…∆ Æ˙…i…  P…Æ˙

GARBHANAL
Ω˛÷B l…‰* E÷ÚUÙ ±……‰M……‰∆ x…‰ +…ƒJ…‰∆ ¶…“∆S… ±…“∆ l…“∆*  EÚ∫…“ E‰Ú n˘…∆i… ∫…‰ +…‰`ˆ…‰∆ EÚ…‰ +…™…“ Ω˛Ë i……‰ ! ¶……Æ˙i… i……‰ §…∫… +§… =∫…E‰Ú ∫…{…x……‰∆ ®…‰∆ Ω˛“ n˘“J… V……i……
n˘§…… Æ˙J…… l…… i……‰ E÷ÚUÙ ±……‰M… §…÷n˘§…÷n˘… Æ˙Ω˛‰ l…‰! ∂……™…n˘ |……l…«x…… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰∆! l…… +…ËÆ˙  nJ……<« n˘‰i…‰ l…‰ =∫…E‰Ú n˘…‰ §…‰]ı‰ !
Ω˛Æ˙ ®…W…Ω˛§… E‰Ú n˘‰¥…i…… ∫…‰ n˘™…… EÚ“ ¶…“J… ®……∆M… Æ˙Ω˛‰ l…‰ B‰∫…‰ ∫…®…™… ®…‰∆ °∆Ú∫…‰  n¥™……∆∂… +…ËÆ˙ UÙ…‰]ı… +∆∂…÷±…!
™…‰ ∫……Æ˙‰ <x∫……x… V……‰ =∫…E‰Ú ∫…Ω˛™……j…“ l…‰*  EÚi…x…‰  EÚi…x…‰ V…i…x… EÚÆ˙E‰Ú =xΩ˛‰∆ §…c˜…  EÚ™…… l…… ∂……‰¶…x…… x…‰! Ω˛…∆
∂……‰¶…x…… x…‰ ®…x… Ω˛“ ®…x… EÚΩ˛… "™…‰ {…fil¥…“ EÚ‰ M…÷Ø˚i¥……EÚπ…«h… ∫…‰ §…g¯i…“ V…… ∫……∫… V…“ ®…v…÷Æ˙… ®……Ω˛‰∑…Æ˙“ V…“ ¶…“ +{…x…‰ n˘…‰x……‰∆ {……‰i……‰∆ {…Æ˙ V……x…
Æ˙Ω˛“ ™……x… EÚ“ n˘⁄Æ˙“ EÚ… |…¶……¥… l…… V……‰ ™…‰ Ω˛…±…  EÚ™…‰ l…… i…§… BEÚ ®……∆ ®…Ë∆ ¶…“  UÙb˜EÚi…“∆ l…“∆* n˘‰¥…Æ˙V…“ ∫……‰Ω˛x… ¶…Ë™…… ¶…“  EÚi…x…… {™……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ l…‰
i……‰ Ω˛⁄∆! ®…÷Z…∫…‰ +±…M… Ω˛…‰i…‰ ®…‰Æ˙‰ §…SS……‰∆ EÚ…‰ C™…… ®…‰Æ˙“ EÚ®…“ x…Ω˛“∆ J…±…i…“?" n˘…‰x……‰∆ §…SS……‰∆ EÚ…‰!
|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“ 51

"Ω˛®……Æ˙‰  |…∆∫… Ω˛Ë∆ ™…‰" Ω˛®…‰∂…… B‰∫…… Ω˛“ EÚΩ˛… EÚÆ˙i…‰ l…‰! =∫… E‰Ú ∫……l…
∂……‰¶…x…… EÚ…‰ ™…‰ ¶…“ ™……n˘ +…™……  EÚ °ËÚ±…‰ Ω˛÷B ¶…Æ˙‰ {…⁄Æ˙‰ ∫…∫…÷Æ˙…±… E‰Ú
E÷Úx…§…‰ E‰Ú Æ˙“ i…- Æ¥……W……‰∆, i™……‰Ω˛…Æ˙…‰∆, ∫……±… M…Æ˙Ω˛ E‰Ú V…∂x… V…Ë∫…‰
∫…∆™…÷HÚ {… Æ˙¥……Æ˙…‰∆ ®…‰∆ B‰∫…‰ ¶…“
=i∫…¥……‰∆ E‰Ú ∫……l… =∫…‰ 24 P…∆]ı…‰∆ EÚ…  n˘x… ¶…“ EÚ®… {…c˜ V……™…… EÚÆ˙i…… Ω˛…‰i…… Ω˛Ë,  EÚ∫…“ EÚ… n˘®… P…÷]ı
l……* {… Æ˙¥……Æ˙ E‰Ú ±……‰M……‰∆ EÚ… ¶……‰V…x…, S……™…, x……∂i…… i…Ë™……Æ˙ V……i…… Ω˛Ë i……‰ EÚ…‰<«  V…∫…E‰Ú
EÚÆ˙¥……x……, §…c˜“ §…Ω˛⁄ Ω˛…‰x…‰ E‰Ú x……i…‰ Ω˛Æ˙ v…… ®…«EÚ +x…÷π`ˆ…x… ®…‰∆ =∫…EÚ…
®……ËV…⁄n˘ Ω˛…‰x…… + x…¥……™…« l……* ∫……l…-∫……l… §…c˜…‰∆ EÚ“ +…¥…¶…M…i…, Ω˛…l… ®…‰∆ ∫…k…… EÚ“ §……M…b˜…‰Æ˙ Ω˛Ë,
®…‰Ω˛®……x……‰∆ E‰Ú  ±…™…‰ ∫……Æ˙“ ∫…÷J…-∫…÷ ¥…v…… V…÷]ı…x…… ™…‰ ∫……Æ˙‰ EÚ…®… =∫…“ {…Ë∫……‰∆ EÚ… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ V……‰ l……®…‰
E‰Ú  V…®®…‰ Ω˛÷+… EÚÆ˙i…‰ l…‰* Ω˛÷B Ω˛…‰ - ¥…‰ ®……ËV… EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆,
Æ˙…i… n˘‰Æ˙‰ ∫…‰, S……ËEÚ…  x…{…]ı…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ∫……‰x…‰ V……i…“ i…§… i…EÚ =∫…E‰Ú
{… i… v…®…Ê∂… {…“`ˆ‰  EÚ™…‰ ∫……‰ Æ˙Ω˛‰ Ω˛…‰i…‰ - EÚ<« §……Æ˙,  J…z… ®…x… ∫…‰ ®…x…®……x…“ EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆ +…ËÆ˙ ∂……∆i…
S……Æ˙{……<« {…Æ˙ ±…‰]ıi…‰ ®…x… ®…‰∆ =¶…Æ˙‰ +¥…∫……n˘ EÚ…‰ ¥…Ω˛ EÚΩ˛“∆ M…Ω˛Æ˙‰ P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆, ∫…¶™… Æ˙“i… ∫…‰
M……c˜ n˘‰i…“ +…ËÆ˙ <«∑…Æ˙ EÚ…‰ x…®…x… EÚÆE‰Ú l…EÚ E‰Ú S…⁄Æ˙ Ω˛÷<« ∂……‰¶…x…… °ËÚ±…i…… Ω˛Ë - BEÚ…EÚ“{…x…!
EÚ…‰ EÚ§… x…“∆n˘ +… P…‰Æ˙i…“ =∫…‰ {…i…… ¶…“ x…Ω˛“ S…±…i……!
- EÚ§…  n˘x… §…“i…‰, ∫……±……‰∆ ∫……±… M…÷V…Æ˙‰, =∫…‰ {…i…… Ω˛“ x… S…±……!
∂……‰¶…x…… EÚ… ¥…Ë¥…… Ω˛EÚ V…“¥…x… ®…∆Z…v……Æ˙ ®…‰∆ b˜⁄§…i…“ =i…Æ˙i…“ x…Ë™…… EÚ“ n˘‰J…¶……±…,  ∂…I…… EÚ“  V…®®…‰n˘…Æ˙“ ¶…“ C™…… ∫…∆™…÷HÚ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ…  V…®®……
®…… x…∆n˘  Ω˛S…EÚ…‰±…‰ J…… Æ˙Ω˛… l……* <∫… §……i… ∫…‰ ∂……‰¶…x…… ®…÷∆Ω˛ ®……‰c˜ x… x…Ω˛“∆? ™…‰ EÚΩ˛…∆ EÚ… x™……™… Ω˛Ë? x…Ω˛“-x…Ω˛“∆, ™…‰ ∫…Æ˙…∫…Æ˙ +x™……™… Ω˛Ë! EÚ§…
{……i…“ l…“* i…EÚ <∫… i…Æ˙Ω˛ P…÷]ıi…“ Æ˙Ω˛⁄∆M…“ ®…Ë∆? "
v…… ®…«EÚ =i∫…¥……‰∆ {…Æ˙, {… Æ˙¥……Æ˙ E‰Ú  ±…™…‰ ∫……∫… ∫…∫…÷Æ˙V…“ {……x…“ EÚ“ ¥……‰ ∫……‰S… ∫……‰S… EÚÆ˙ {…Æ˙‰∂……x… Ω˛…‰ V……i…“! ∫…∆™…÷HÚ {… Æ˙¥……Æ˙…‰∆ ®…‰∆ B‰∫…‰ ¶…“ Ω˛…‰i……
i…Æ˙Ω˛ {…Ë∫…… §…Ω˛… n˘‰i…‰ +…ËÆ˙ V…§…-V…§… =∫…‰ §…SS……‰∆ EÚ“ ∫E⁄Ú±… E‰Ú  ±…™…‰ Ω˛Ë,  EÚ∫…“ EÚ… n˘®… P…÷]ı V……i…… Ω˛Ë i……‰ EÚ…‰<«  V…∫…E‰Ú Ω˛…l… ®…‰∆ ∫…k…… EÚ“
 EÚi……§… ™…… °Ú“∫… n˘‰x…“ Ω˛…‰i…“ ™…… b…ÏC]ıÆ˙ {… Æ˙®…±… ∫…‰`ˆx…… E‰Ú {……∫… §……M…b˜…‰Æ˙ Ω˛Ë, {…Ë∫……‰∆ EÚ… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ V……‰ l……®…‰ Ω˛÷B Ω˛…‰ ¥…‰ ®……ËV… EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆,
=xΩ˛‰∆ ±…‰ V……x…… Ω˛…‰i…… ™…… =∫…‰ J…÷n˘ EÚ“ V…∞¸Æ˙i……‰∆ E‰Ú  ±…™…‰ E‰Ú ®…∫]ı ®…x…®……x…“ EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆ +…ËÆ˙ ∂……∆i… P…Æ˙…‰∆ ®…‰∆, ∫…¶™… Æ˙“i… ∫…‰ °ËÚ±…i…… Ω˛Ë -
EÚ“ n˘÷EÚ…x… V……x…… {…c˜i…… +…ËÆ˙ ¥…Ω˛ +{…x…‰ {… i… ∫…‰ {…Ë∫……‰∆ EÚ“ ®……∆M… BEÚ…EÚ“{…x…!
EÚÆ˙i…“ v…®…Ê∂… n˘…‰ ]ı⁄EÚ V…¥……§… n˘‰i…‰- "®…‰Æ˙‰ {……∫… EÚΩ˛…∆ Ω˛Ë {…Ë∫……! ∫……Æ˙… ™…‰  ¥…b˜®§…x…… Ω˛“ i……‰ Ω˛Ë +…v…÷ x…EÚ ™…÷M… EÚ“! EÚ§…“Æ˙ V…“ x…‰ ∫…Ω˛“ EÚΩ˛… l……,
EÚ…®… EÚ…V… §……§…⁄V…“ n˘‰J…i…‰ Ω˛Ë∆ =xΩ˛“∆ ∫…‰ V……EÚÆ˙ ®……∆M… ±……‰! " "n˘…‰ {……]ıx… E‰Ú §…“S… ®…‰∆ §……EÚ“ §…S…… x… EÚ…‰<«! "
EÚ<« §……Æ˙ ¥…Ω˛ Ω˛…Æ˙ EÚÆ˙ §……§…⁄V…“ E‰Ú {……∫… V……i…“ ™…… ®…v…÷Æ˙…V…“ ∫…‰ ™…Ω˛…∆ EÚ…‰<« +n˘…±…i… ™…… EÚS…Ω˛Æ˙“ x…Ω˛“∆ V……‰ x™……™…, ¥™…¥…∫l…… n˘‰J…‰ - BEÚ
EÚΩ˛i…“, i…§… ¶…“, ¥…‰ ±……‰M…  EÚ∫…“ x……  EÚ∫…“ EÚ…®… E‰Ú §…Ω˛…x…‰ ™…Ω˛…∆  n˘x… V…§… =∫…x…‰ +{…x…“ ®……∆ ∫…‰ n˘§…“ V…§……x… ®…‰∆ EÚΩ˛…  EÚ, "®……∆, ®…÷Z…‰ Ø˚{…™……‰∆
¥…Ω˛…∆ Ω˛…‰ V……i…‰* {…Ë∫…… V…§… ®……∆M…x…‰ {…Æ˙ ¶…“ x…  ®…±…i…… i…§… ∂……‰¶…x…… EÚ“ V…Ø˚Æ˙i… Ω˛Ë* "
GARBHANAL

EÚ“ Ω˛i……∂…… J…“Z… ®…‰∆ §…n˘±… V……i…“! EÚ<« §……Æ˙ B‰∫…‰ §…Ω˛…x…‰ ¶…“ §…x……™…‰ i…§… Æ˙®…… n˘‰¥…“ ¶……∆{… M…<«∆  EÚ =x…EÚ“ ±……b˜±…“  §… ]ı™…… n˘…‰ E÷Ú±… EÚ“ ±……V…
V……i…‰- "E÷ÚUÙ  n˘x……‰∆ §……n˘  §…±… n˘‰ n˘‰∆M…‰ §…Ω˛⁄, E÷ÚUÙ  n˘x……‰∆ §……n˘ ±…‰ §…S……x…‰ E‰Ú  ±…B +…V… ®……∆ ∫…‰ ®……∆M… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë - +{…x…“  §…J…Æ˙i…“ M…fiΩ˛∫l…“ E‰Ú
V……x……*" §…S……¥… E‰Ú  ±…™…‰ ∫…Ω˛…Æ˙… +…ËÆ˙ ®……∆ x…‰ °Ú…ËÆ˙x… E÷ÚUÙ Ø˚{…™…‰ +±…®……Æ˙“ ∫…‰
B‰∫…… §……Æ-§……Æ˙ Ω˛…‰i…… i…§… =∫…‰ ¶…“ ∫…∆EÚ…‰S… Ω˛…‰x…‰ ±…M…… l……* ∂……‰¶…x……  x…EÚ…±… EÚÆ˙ =∫…E‰Ú Ω˛…l……‰∆ {…‰ Æ˙J…  n˘B* ∂……‰¶…x…… EÚ“ Ω˛l…‰±…“ EÚ…‰ =x… {…Ë∫……‰∆
¶…“i…Æ˙ Ω˛“ ¶…“i…Æ˙  i…±… ®…±……x…‰ ±…M…i…“, "EÚ…‰±Ω˛⁄ EÚ… §…˱… §…x…“ §…c˜“ {…Æ˙ +{…x…‰ EÚ…∆{…i…‰ Ω˛…l……‰∆ ∫…‰ `ˆ…∆EÚ  n˘™…… l……* §…‰]ı“ EÚ“ <VV…i… ®……∆ Ω˛“ i……‰
§…Ω⁄ EÚ“ §…∫… ™…Ω˛“ +…ËEÚ…i… Ω˛Ë! +… J…Æ˙ Ω˛Æ˙ §……Æ˙ ®…z…i…‰∆ EÚÆ˙x…“ f¯∆EÚi…“ Ω˛Ë +… J…Æ˙!
Ω˛…‰∆M…“ ®…÷Z…‰? §…SS……‰∆ ∫…‰ V…§… ™…‰ ∫…¶…“ {™……Æ˙ EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆ i…§… =x…EÚ“ ®……∆ E‰Ú EÚΩ˛x…‰ {…Æ˙ E÷ÚUÙ  n˘x……‰∆ §……n˘ =∫…E‰Ú  {…i……V…“ BEÚ  n˘x… =∫…∫…‰  ®…±…x…‰
52

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“


+…™…‰ l…‰ =∫…EÚ“ ∫…∫…÷Æ˙…±… +…ËÆ˙ +…¥…¶…M…i… ∫…‰  x…{…]ıEÚÆ˙ ∂……‰¶…x…… EÚ…‰
+{…x…‰ ∫……l… BEÚ ∫l……x…“™… §…Ë∆EÚ ®…‰∆ ±…‰ V……EÚÆ˙ =xΩ˛…‰∆x…‰ EÚ<« Ω˛V……Æ˙ Ø˚{…™…‰ x…‰EÚ S…±…x… E‰Ú ¶…±…‰ <x∫……x…
V…®…… EÚÆ˙¥……™…‰ +…ËÆ˙ EÚΩ˛… l……, "§…‰]ı…, V…§… ¶…“ V…Ø˚Æ˙i… Ω˛…‰ <∫…“ J……i…‰ ∫…‰ §……§…… x…‰ ∂……n˘“ E‰Ú ∫…®…™… ¶…“
±…‰ ±…‰x……" - +…ËÆ˙ {™……Æ˙ ∫…‰ =∫…EÚ… ®……l…… ∫…Ω˛±……i…‰ Ω˛÷B, "®…‰Æ˙“ +SUÙ“
 §… ]ı™…> *" ∫…®… v…™……‰∆ EÚ“ J…⁄§… +…¥…¶…M…i…
v…“®…‰ ∫…‰ EÚΩ˛EÚÆ˙ §……§…⁄V…“ ±…∆§…‰-±…∆§…‰ b˜M… ¶…Æ˙i…‰ Ω˛÷B, {…“UÙ‰ ®…÷c˜EÚÆ˙ n˘‰J…‰ EÚ“ l…“* Ω˛Æ˙ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ =xΩ˛‰∆
 §…x……, i…‰V…“ ∫…‰ ∂……‰¶…x…… EÚ…‰ §…Ë∆EÚ E‰Ú §……Ω˛Æ˙ +E‰Ú±…“ J…c˜… UÙ…‰c˜ EÚÆ˙ S…±…‰ ∫…∆i…÷π]ı EÚÆ˙E‰Ú Ω˛“ §…‰]ı“ EÚ…‰
M…™…‰ l…‰!
=x…EÚ“ ∫…“v…“ {…“`ˆ EÚ…‰ M…±…“ E‰Ú {……Æ˙ +…‰Z…±… Ω˛…‰i…… n˘‰J…i…“ Æ˙Ω˛“ l…“ ¥…Ω˛ -  ¥…n˘…  EÚ™…… l…… =xΩ˛…‰∆x…‰!
+…ËÆ˙  °ÚÆ˙ ±…®§…“ ∫……∆∫… ±…‰EÚÆ˙ P…Æ˙ ±……Ë]ı +…™…“ l…“ ¥…Ω˛! Ω˛…∆ P…Æ˙ ¥…Ω˛“
∫…∫…÷Æ˙…±… Ω˛“ i……‰ +§… BEÚ §™……Ω˛i…… EÚ… P…Æ˙ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë! B‰∫…‰ =n˘…Æ˙  {…i…… ∏…“
v…x…{…i…Æ˙…™… =∫…‰  ®…±…‰ V……‰  §… ]ı™…… EÚ… ∫…∆∫……Æ˙ BEÚ §……Æ˙M…“  °ÚÆ˙ ∫…∆¥……Æ˙ M…Ω˛Æ˙‰,  °ÚÆ˙ ¶…“ V…±… Æ˙Ω˛“ l…“* =x…E‰Ú {… Æ˙¥……Æ˙ ®…‰∆ BEÚ i…Æ˙Ω˛ EÚ“
EÚÆ˙ S…±…‰ M…™…‰ l…‰* ∫…VV…x… ®…x…÷π™… B‰∫…‰ Ω˛“ i……‰ Ω˛…‰i…‰ Ω˛Ë∆* x…‰EÚ S…±…x… E‰Ú = u˘Mx…i…… |…¥…‰∂… EÚÆ˙ S…÷EÚ“ l…“*
¶…±…‰ <x∫……x… §……§…… x…‰ ∂……n˘“ E‰Ú ∫…®…™… ¶…“ ∫…®… v…™……‰∆ EÚ“ J…⁄§… +…¥…¶…M…i… =∫…“ §…“S… ∂……‰¶…x…… x…‰ §…“.Bb˜. EÚ…  b{±……‰®…… Ω˛… ∫…±… EÚÆ˙x…‰ EÚ…
EÚ“ l…“* Ω˛Æ˙ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ =xΩ˛‰∆ ∫…∆i…÷π]ı EÚÆ˙E‰Ú Ω˛“ §…‰]ı“ EÚ…‰  ¥…n˘…  EÚ™…… l…… EÚ…‰∫…« ¶…“ ∂…÷∞¸ EÚÆ˙  n˘™……* §…SS…‰ +§… ∫……Æ˙‰  n˘x… EÚ“ ∫E⁄Ú±… ®…‰∆ V……x…‰
=xΩ˛…‰∆x…‰! Æ˙…V…∂……Ω˛“ `ˆ…`ˆ ∫…‰ ∫…®{…z… Ω˛÷<« ∂……n˘“ ®…‰∆ §…‰]ı“ "{…Æ˙…™…… v…x…" Ω˛…‰i…“ ±…M…‰ l…‰ +…ËÆ˙ n˘…‰{…Ω˛Æ˙ E‰Ú §……n˘ V…§… i…EÚ ¥…‰ P…Æ˙ ±……Ë]ıi…‰, ∂……‰¶…x…… ¶…“
Ω˛Ë =∫…‰ EÚx™……n˘…x… n˘‰EÚÆ˙ Æ˙®……n˘‰¥…“ +…ËÆ˙ v…x…{…i…Æ˙…™… V…“ x…‰ +{…x…… ™…‰ ¶……M…i…“ {…c˜˜i…“ +{…x…… EÚ…‰∫…«  x…{…]ı… EÚÆ˙ =x…EÚ… Ω˛…‰®…-¥…E«Ú ±…‰x…‰,
V…x®… {…÷h™…∂……±…“ §…x……x…‰ EÚ… M……ËÆ˙¥… +¥…∂™… |……{i… EÚÆ˙  ±…™…… l……* +{…x…‰ +M…±…‰  n˘x… EÚ… {……`ˆ i…Ë™……Æ˙ EÚÆ˙x…‰ +…ËÆ˙ =xΩ˛‰∆ x……∂i……  J…±……x…‰ P…Æ˙
<∫… {…Æ˙…™…‰ v…x… EÚ…‰ E÷ÚUÙ +…ËÆ˙ v…x… ∫…‰ V……‰c˜ EÚÆ˙, =xΩ˛…‰∆x…‰ +{…x…“ ∫…÷∂…“±… {…Ω˛÷∆S… Ω˛“ V……i…“* J…⁄§… ®…‰Ω˛x…i… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛“ l…“ ¥…Ω˛ ¶…“! ∫…∫…÷Æ˙…±… E‰Ú
EÚx™…… EÚ…‰ ∫…∫…÷Æ˙…±… ¶…‰V… EÚÆ, +{…x…‰ ®…x… EÚ…‰ ∫……∆i¥…x…… n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛… l……, °ËÚ±…‰ ¶…Æ˙‰ {…⁄Æ˙‰ {… Æ˙¥……Æ˙ E‰Ú {…¥…«, =i∫…¥…, + i… l… ∫…iEÚ…Æ, {…⁄¥…«¥…i…
"™…Ω˛“ V…M…i… EÚ“ Æ˙“ i… Ω˛Ë*" S…±…i…‰ Æ˙Ω˛‰*
v…®…Ê∂… EÚ…‰ §…Ë∆EÚ E‰Ú J……i…‰ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ E÷ÚUÙ  n˘x……‰∆ §……n˘ Ω˛“ {…i…… S…±…… +…ËÆ˙ EÚ<« §……Æ˙, + i… l… ∫…®…÷n˘…™… EÚ…‰ x……∫i…… n˘‰EÚÆ ˙∂……‰¶…x…… +{…x…‰
EÚ…Æ˙h… §…Ω˛÷i… V…±n˘“ =¶…Æ˙ EÚÆ˙ ∫……®…x…‰ +… M…™…… V…§… ∂……‰¶…x…… x…‰, +{…x…‰ EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ §…‰]ı…‰∆ EÚ…‰ §…∆n˘ EÚÆ˙ E‰Ú {…g¯…i…“* S…⁄∆ EÚ §…c˜˜“ EÚI…… EÚ“
J…S…« E‰Ú  ±…™…‰ +…ËÆ˙ +{…x…‰ n˘…‰x……‰∆ §…‰]ı…‰∆ E‰Ú J…S…« E‰Ú  ±…™…‰, ∫…∫…÷Æ˙…±… E‰Ú {…f¯…<« EÚ…°Ú“ EÚ `ˆx… Ω˛…‰ S…±…“ l…“ ¥…Ω˛ EÚ<« §……Æ˙ ∫……‰S…i…“, ']ı“S…Æ˙
 EÚ∫…“ ¶…“ ∫…n˘∫™… ∫…‰ {…Ë∫…‰ ®……∆M…x…… V…§… §…∆n˘ EÚÆ˙  n˘™…… i…§… +S……x…EÚ EÚ… EÚ…‰∫…« =∫…‰ ∫…Ω˛“ ∫…®…™… {…Æ˙ ±……¶… n˘‰ Æ˙Ω˛… l……, ∫…Ω˛…™…EÚ  ∫…n¬˘v…
v…®…Ê∂… EÚ…‰ ™…‰  ¥…S……Æ˙ +…™……  EÚ ®……®…±…… C™…… Ω˛Ë? ∂……‰¶…x…… E‰Ú ®…x… ®…‰∆ EÚ…‰<« Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… l……  V…∫… ∫…‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ §…SS……‰∆ EÚ…‰ ∫…Ω˛“ ®……M…«n˘∂…«x… n˘‰ {……™…“

GARBHANAL
UÙ±… x…Ω˛“∆ l…… ∫……‰ ¥…Ω˛ §…ËxEÚ EÚ“ {……∫…§…÷EÚ +{…x…“ ∫…… c˜™……‰∆ E‰Ú ∫……l…, l…“ ! '
∫……®…x…‰ Ω˛“ EÚ§……]ı ®…‰∆ Æ˙J…i…“ V……‰ v…®…Ê∂… x…‰ n˘‰J… ±…“ l…“ +…ËÆ˙ i…§… ¶…“ E÷ÚUÙ '+§…  n¥™……∆∂… +…ËÆ˙ +∆∂…÷±… EÚ…‰ ±……¶… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… l…… +…ËÆ˙ ¥…‰ C±……∫…
 n˘x… ¥…Ω˛ +x…V……x… §…x…… Æ˙Ω˛…* ∫……‰S…i…… Æ˙Ω˛…  EÚ  EÚ∫… i…Æ˙Ω˛, <∫… §…ËxEÚ ®…‰∆ ]ı…Ï{… EÚÆ˙x…‰ ±…M…‰ l…‰* <∫… §……i… EÚ… ∏…‰™… ¶…“ §…Ω⁄ EÚ…‰ x…  ®…±…i…… -
J……i…‰ E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆ §……i… ∂…÷∞¸ EÚ“ V……™…‰! {…Æ˙ ¥…Ω˛  Ω˛®®…i… V…÷]ı… Ω˛“ x… {……™……* {… Æ˙¥……Æ˙ ™…Ω˛“ EÚΩ˛i……  EÚ, "™…‰ i……‰ Ω˛Æ˙‰EÚ ®……∆ EÚ… °ÚW…« Ω˛Ë!"
 °ÚÆ˙ E÷ÚUÙ ®…Ω˛“x…‰ +…Æ˙…®… ∫…‰ §…“i…‰* >{…Æ˙ ∫…‰ ∂……∆i… ±…M… Æ˙Ω˛‰ ¥……i……¥…Æ˙h… ®…‰∆ ∂……‰¶…x…… S……Ω˛ EÚÆ˙ ¶…“ EÚ¶…“ ™…‰ x… EÚΩ˛ {……i…“  EÚ v…®…Ê∂…  x…aˆ±…⁄ Ω˛Ë -
¶…“ BEÚ ¶…“i…Æ˙ Ω˛“ ¶…“i…Æ˙ ®……x… ∫…EÚ ∫…∆i……{… EÚ“ n˘Ω˛EÚi…“ ±…EÚ“Æ˙, EÚΩ˛“∆ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ ∫…‰ EÚi…Æ˙…i…‰ Ω˛Ë∆! =x…EÚ… {… Æ˙¥……Æ˙ ¶…“ E÷ÚUÙ x…Ω˛“ EÚΩ˛i…… -
53

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“


v…®…Ê∂… x…‰ Ω˛“ ∫…÷Z……¥… Æ˙J……  EÚ "i…÷®Ω˛…Æ˙‰ §……§…… V……‰ {…Ë∫…… V…®…… EÚÆ˙¥…… M…™…‰ Ω˛Ë∆
™…‰ ®…‰Æ˙‰ §……§…… EÚ…  n˘™…… =xΩ˛“∆ ∫…‰ E÷ÚUÙ §……∆v…h…“ ∫…… c˜™……∆, Æ˙…V…∫l……x…“ +±…∆EÚ…Æ˙ ¥…M…ËÆ˙Ω˛ ±…‰EÚÆ˙ C™……‰∆
{…Ë∫…… l…… v…®…Ê∂…, =xΩ˛‰∆ x… Ω˛®… +®…Æ˙“EÚ… V……™…‰∆ +…ËÆ˙ ¥…Ω˛…∆ |…n˘∂…«x…“ EÚÆ˙‰∆, +¥…∂™… ®…÷x……°Ú… Ω˛…‰M……! "
=x…EÚ… {…Ë∫…… ±……Ë]ı… n˘…‰ i…§… ∂……‰¶…x……  ¥…∫®…™… ∫…‰ n˘‰J…i…“ Ω˛“ Æ˙Ω˛ M…<« {…Æ˙ +… J…Æ˙ ®……x… M…<« C™……‰∆ EÚ
{…Ω˛±…“ §……Æ˙ =∫…E‰Ú {… i… x…‰ EÚ…‰<« x…™…… EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú |… i… =i∫……Ω˛
+…ËÆ˙ §……EÚ“ EÚ… ®…÷x……°‰Ú  nJ…±……™…… l…… +…ËÆ˙ =∫…‰ ∫…Ω˛®…i… Ω˛…‰x…… ∫…Ω˛“ ±…M…… l……*
EÚ…  Ω˛∫∫…… ®…÷Z…‰ n˘…‰ J…ËÆ˙! n˘…‰x……‰∆ x…‰ `ˆ“EÚ V…Ë∫…… ∫……‰S…… l…… =∫…“ i…Æ˙Ω˛  EÚ™…… -- §…SS……‰∆ EÚ…‰
v…®…Ê∂…! ∫……∫…V…“ E‰Ú {……∫… UÙ…‰c˜ EÚÆ˙ ¥…‰ +®…Æ˙“EÚ… M…™…‰, ®……∆, §……§…⁄V…“ +…ËÆ˙ ¶……<™……‰∆ x…‰
∫¥……M…i…  EÚ™…… +…ËÆ˙ ∫……Æ˙… <∆i…V……®… ¶…“ EÚÆ˙¥……™…… +…ËÆ˙ ∫…S… ®…‰∆ ®…÷x……°Ú…
¶…“ Ω÷˛+…!
EÚ…®… {…Æ˙ V……i…‰-V……i…‰ n˘…‰{…Ω˛Æ˙ Ω˛…‰ V……i…“, ∫…÷§…Ω˛ =`ˆEÚÆ˙, ∫x……x… E‰Ú |…n˘∂…«x…“ ∫…°Ú±… Æ˙Ω˛“ +…ËÆ˙ ∫……Æ˙… ∫……l… ±……™…… Ω˛÷+… ∫……®……x…  §…EÚ M…™……
§……n˘ {…⁄Æ˙‰ S……Æ˙ P…∆]ı…‰∆ i…EÚ v…®…Ê∂… {…⁄V……-{……`ˆ EÚÆ˙i…‰ ®……x……‰ +{…x…… l……* Æ˙…i… n˘‰Æ˙ ∫…‰, ¶…Ë™…… E‰Ú P…Æ˙ E‰Ú EÚ®…Æ˙‰ ®…‰∆ v…®…Ê∂… x…‰ ∫……Æ˙… {…Ë∫……  M…x…EÚÆ˙
x……®… Ω˛“ S… Æ˙i……l…« EÚÆ˙i…‰! ∂……‰¶…x…… EÚ…‰ ™…‰ +V…“§… ±…M…i…… {…Æ˙ ¥…Ω˛ ∫…Ω˛‰V…… +…ËÆ˙ EÚΩ˛…, "EÚ±… ®…Ë∆ ™…Ω˛…∆ §…ËxEÚ ®…‰∆ V……EÚÆ˙ J……i…… J…÷±…¥…… n˘‰i……
J……®……‰∂… Ω˛“ Æ˙Ω˛i…“ - =∫…“ +∫…Ê ®…‰∆ ∫…∫…÷Æ˙ V…“ EÚ… æ˛n˘™… M… i… Ø˚EÚ Ω˛⁄∆!"
V……x…‰ ∫…‰ +S……x…EÚ n˘‰Ω˛…∆i… Ω˛…‰ M…™……! ∫……Æ˙… {… Æ˙¥……Æ˙ ∂……‰EÚ ∫…∆i…{i… l…… {…i…… x…Ω˛“∆ C™…… Ω˛÷+…  EÚ ∂……‰¶…x…… E‰Ú v…Ë™…« EÚ… §……∆v… V……‰ ¥…π……Ê∆ ∫…‰ =∫…x…‰
 EÚ n˘‰¥…Æ˙V…“ ∫……‰Ω˛x… x…‰ P…Æ˙ E‰Ú ¥™…¥…∫……™… {…Æ˙ +{…x…“ {…EÚc˜ ®…V…§…⁄i…  EÚ∫…“ i…Æ˙Ω ∫…®Ω˛…±…EÚÆ˙ Æ˙J…… l…… ¥…Ω˛ ¶……¥……¥…‰M… EÚ“ x…n˘“-∫…… §…Ω˛  x…EÚ±…
EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ∫……Æ˙… +{…x…‰ EÚ§V…‰ ®…‰∆ EÚÆ˙  ±…™…… i……‰ n˘⁄∫…Æ˙“ +…‰Æ˙ v…®…Ê∂… +…ËÆ˙ ∫……Æ˙“ ∫…“®……B∆ i……‰c˜ EÚÆ˙ §…Ω˛ S…±……!
∫…∆∫……Æ˙ ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…‰ Ω˛÷B ¶…“ ®……x……‰  ¥…Æ˙HÚ, ∫…∆™……∫…“ ∫…‰ §…x… M…™…‰! ¥…Ω˛ BEÚn˘®… ∫…‰  §…°ÚÆ˙ {…c˜˜“ "x……! ™…‰ ®…‰Æ˙‰ §……§…… EÚ…  n˘™…… {…Ë∫…… l…… v…®…Ê∂…,
∂……‰¶…x…… E‰Ú ∫……l… =∫…E‰Ú ∫…∆§…∆v…  ∫…°«Ú {…⁄V…… EÚ“ ∫……®…O…“ O…Ω˛h… EÚÆ˙x…‰ =xΩ˛‰∆ =x…EÚ… {…Ë∫…… ±……Ë]ı… n˘…‰ +…ËÆ˙ §……EÚ“ EÚ… ®…÷x……°‰Ú EÚ…  Ω˛∫∫…… ®…÷Z…‰ n˘…‰
®…‰∆ ™…… §…Æ˙…®…n˘‰ ®…‰∆ {…÷Æ˙J……‰∆ E‰Ú ∫…®…™… E‰Ú ±…M…‰ §…c‰˜ ∫…‰ EÚ…`ˆ E‰Ú Z…⁄±…‰ {…‰ v…®…Ê∂…! "
§…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ Æ˙… j… E‰Ú +…M…®…x… EÚ“ |…i…“I…… ®…‰∆ =®…∫… ¶…Æ˙‰, §……‰ Z…±… {…Ω˛±…“ §……Æ˙ Ω˛EÚ V…i……i…‰ Ω˛÷B, E÷ÚUÙ >∆S…“ +…¥……W… ®…‰∆ ∂……‰¶…x…… x…‰ ™…‰ EÚΩ˛…
 n˘x……‰∆ EÚ“ {…⁄h……«Ω˛÷ i… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B, <i…x…‰ ∫…P…x… Ω˛…‰ =`ˆi…‰  EÚ ∂……‰¶…x…… i……‰ v…®…Ê∂… ¶……Ë∆S…CEÚ… Æ˙Ω˛ M…™……!
EÚ…‰ +{…x…… V…“¥…x…, ¥™…l…« ±…M…x…‰ ±…M…i…… - =∫…EÚ… V…“¥…x… ®……x……‰ "C™…… EÚΩ˛… i…÷®…x…‰?"
 §…™……§……x… Æ˙‰ M…∫i……x… ®…‰∆ i…§n˘“±… Ω˛…‰ S…÷EÚ… l……  V…∫…E‰Ú +∆i… EÚ… x… <i…x…… Ω˛“ §……‰±… {……™…… i……‰ ∫……Ω˛∫… §…]ı…‰Æ˙ EÚÆ˙ ∂……‰¶…x…… x…‰ EÚΩ˛… "{…Ë∫…… §…§…±…⁄
+…‰Æ˙ n˘“J…i…… l…… x… U…‰Æ˙! ( n¥™……∆∂…) +…ËÆ˙ ®…÷z…… (+∆∂…÷±…) {…Æ˙ Ω˛“ i……‰ +…V… i…EÚ ®…Ë∆x…‰ J…S…«  EÚ™……
GARBHANAL

V…Ë∫…‰ i…Ë∫…‰  V…∆n˘M…“ B‰∫…“ Ω˛“ ®…x… ∫l… i… ®…‰∆ ∂……‰¶…x…… x…‰ M…÷V……Æ˙ n˘“* Ω˛Ë!"
§…SS……‰∆ EÚ…‰ ™…∆j…¥…i… {…g¯¯…i…“, P…Æ˙ E‰Ú EÚ…™…« EÚ…‰  x…{…]ı…i…“, M…fiΩ˛∫l…“ i…§… v…®…Ê∂… x…‰ ∂……‰¶…x…… EÚ…‰ =∫…“ E‰Ú ¶……<« E‰Ú P…Æ˙ ®…‰∆ §…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ J…⁄§… J…Æ˙“
EÚ… ¶……Æ˙ =`ˆ…i…“ ¥…Ω˛ ™…÷¥……¥…∫l…… ®…‰∆ ¥…fin¬˘v…-∫…… ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙x…‰ ±…M…“ J……‰]ı“ ∫…÷x……<«, J…⁄§… b˜…∆]ı…! ∂……‰¶…x…… =∫…E‰Ú EÚ…{…÷Ø˚π… ∞¸{… EÚ…‰, =∫…E‰Ú
l…“* l…EÚ“ l…EÚ“ Æ˙Ω˛i…“* ®…÷J……Ë]ı‰ EÚ…‰ =i…Æ˙… Ω˛÷+…, Ω˛i……∂…… ∫…‰ ¶…Æ˙ EÚÆ˙, n˘‰J…i…“ Æ˙Ω˛“! ™…Ω˛“ l……
§……§…… +…ËÆ˙ ®……∆ ¶…“ =∫…“ +∫…Ê ®…‰∆ ¶……<™……‰∆ E‰Ú {……∫… +®…Æ˙“EÚ… S…±…‰ =x…E‰Ú +…{…∫…“ {… i…-{…ix…“ E‰Ú  Æ∂i…‰ EÚ… +∆i…! ¥…‰ J…⁄§… Z…M…c‰˜ l…‰... =∫…
M…™…‰ l…‰* i…§… i……‰ ¥…Ω˛ +…ËÆ˙ ¶…“ +E‰Ú±…“ {…c˜ M…™…“ l…“* BEÚ  n˘x… Æ˙…i…, ∫……Æ˙‰ §…∆v…x… ]ı⁄]ı M…™…‰ l…‰ +…ËÆ˙ §……i… "b˜…<¥……‰∫…«" ∂…§n˘ {…Æ˙ +… Ø˚EÚ“ -
54

|… ¥…… ∫…“ EÚ Ω˛… x…“


"i…±……EÚ" ∂…§n˘ v…®…Ê∂… x…‰ Ω˛“ {…Ω˛±…‰ EÚΩ˛… +…ËÆ˙ Æ˙…‰i…“ Ω˛÷<« ∂……‰¶…x…… EÚ…‰, +E‰Ú±……{…x… +…V… ¶…“ =∫…E‰Ú
UÙ…‰c˜ EÚÆ, ]ı‰C∫…“ ®…∆M…¥……EÚÆ˙, ®……∆ §……§…⁄V…“ ™…… ¶……<« ∫……Ω˛§… EÚ…‰  ®…±…‰ §…M…ËÆ˙,
Æ˙…i… E‰Ú +∆v…‰Æ˙‰ ®…‰∆ v…®…Ê∂… ¶……Æ˙i… V……x…‰ E‰Ú  ±…B  x…EÚ±… {…c˜… i…§… ∂……‰¶…x…… ∫……l… Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ =∫…x…‰  EÚ∫…“
EÚ…‰ =∫… E‰Ú ¶…Mx… æ˛n˘™… +…ËÆ˙ ]ı⁄]ı‰  Æ∂i…‰ EÚ… +Ω˛∫……∫… Ω˛÷+… - +…ËÆ˙ n˘⁄∫…Æ˙ ®…n˘« EÚ…‰ +{…x…‰ {……∫…
BΩ˛∫……∫… Ω˛÷+… +{…x…“ +…∆J……‰∆ E‰Ú i……Æ˙‰ V…Ë∫…‰ n˘…‰x……‰∆ §…‰]ı…‰∆ E‰Ú ¶……Æ˙i… ®…‰∆ Æ˙Ω˛
V……x…‰ EÚ…!
+…x…‰ Ω˛“ x…Ω˛“  n˘™…… EÚ¶…“*
§……n˘ ®…‰∆ v…®…Ê∂… E‰Ú ¥…Ω˛…∆ {…Ω˛÷∆S…x…‰ E‰Ú §……n˘ i……‰ ∫……∫… V…“ +…ËÆ˙ n˘‰¥…Æ˙ V…“ x…‰ EÚ…®… Ω˛“ =∫…E‰Ú V…“¥…x… EÚ…
§…SS……‰∆ EÚ…‰ §…Ω˛EÚ…™……  EÚ "i…÷®Ω˛…Æ˙“ ®…®…“ EÚ…‰ b˜…±…Æ˙ {…∫…∆n˘ Ω˛Ë∆ - i…÷®… x…Ω˛“∆! {…™……«™… §…x… M…™…… Ω˛Ë*
{…Æ˙ Ω˛®…‰∆ i……‰ i…÷®… {…∫…∆n˘ Ω˛…‰!"
∫……±……‰∆ i…EÚ ∂……‰¶…x…… +{…x…‰ {…ËÆ˙…‰∆ {…Æ˙ J…c˜˜… Ω˛…‰x…‰ EÚ… ∫…∆P…π…« EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“!
§…SS……‰∆ ∫…‰ §……i… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…™…‰  M…b˜ M…b˜…i…“ Æ˙Ω˛“ {…Æ˙∆i…÷, ∫…§… ¥™…l…«! §…ËxEÚ
®…‰∆ x……ËEÚÆ˙“ EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“ i…§…  GÚ∫…®…∫… E‰Ú  n˘x… V…§… ∫……Æ˙… +®…Æ˙“EÚ… UÙ÷^ı“
®…x……i…… Ω˛Ë =∫… ¥…HÚ ¶…“ ∂……‰¶…x…… +…‰¥…Æ˙ ]ı…<®… EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“* ±…“ Ω˛Ë +§… =∫…x…‰* ∫¥…… ¶…®……x… EÚ“, ∫¥…i…∆j… {…Æ˙∆i…÷ ®…‰Ω˛x…i…EÚ∂…
+… J…Æ˙ V…§… {…Ë∫…‰ W…÷b˜‰ i…§… ¶……Æ˙i… M…™…“ - ∑…∫…÷Æ˙ M…fiΩ˛ E‰Ú u˘…Æ˙ {…Æ˙ J…c˜“  V…∆n˘M…“ V…“ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë* +E‰Ú±……{…x… +…V… ¶…“ =∫…E‰Ú ∫……l… Ω˛Ë C™……‰∆ EÚ
∂……‰¶…x…… EÚ…‰ =∫…E‰Ú ∫…∫…÷Æ˙…±… E‰Ú  EÚ∫…“ ¶…“ ∫…n˘∫™… x…‰ +§… E÷Ú®……Æ˙ Ω˛…‰ =∫…x…‰  EÚ∫…“ n˘⁄∫…Æ˙ ®…n˘« EÚ…‰ +{…x…‰ {……∫… +…x…‰ Ω˛“ x…Ω˛“  n˘™…… EÚ¶…“*
S…÷E‰Ú, =∫…“ E‰Ú §…‰]ı…‰∆ ∫…‰  ®…±…x…‰ x…Ω˛“∆  n˘™……! EÚ…®… Ω˛“ =∫…E‰Ú V…“¥…x… EÚ… {…™……«™… §…x… M…™…… Ω˛Ë* =∫…E‰Ú ∫…∫…÷Æ˙…±… ®…‰∆
=∫…‰ "v……‰§…x…" EÚΩ˛EÚÆ˙ ∫…®§……‰ v…i…  EÚ™…… V……i…… Ω˛Ë V…§… ¶…“  n¥™……∆∂…
- +§… ∫……‰Ω˛x… n˘‰¥…Æ˙ EÚ“ ∂……n˘“ Ω˛…‰ S…÷EÚ“ l…“ n˘‰¥…Æ˙…x…“ ¶…“ +… M…™…“ l…“ +…ËÆ˙ +∆∂…÷±… EÚ“ ®…®®…“ V……‰ +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë =∫…E‰Ú §……Æ˙‰ ®…‰∆
+…ËÆ˙ P…Æ˙ E‰Ú Æ˙∫……‰<™…‰ x…‰ §…i…±……™……, "x…<« §…Ω˛⁄V…“ §…SS……‰∆ EÚ… §…Ω˛÷i… J…™……±… EÚ…‰<« §……i…  x…EÚ±… +…i…“ Ω˛Ë i…§…!
Æ˙J…i…“∆ Ω˛Ë∆*"
- n˘…‰x……‰∆ §…‰]ı…‰∆ EÚ“ {…g¯…<« EÚ… Eڅϱ…‰V… EÚ… J…S……« ∂……‰¶…x…… x…‰ Ω˛“ ™…Ω˛…∆
Ω˛V……Æ˙  ®…z…i…‰∆ EÚ“∆ ∂……‰¶…x…… x…‰ {…Æ˙  EÚ∫…“ x…‰ BEÚ x…… ∫…÷x…“ - i…§… Ω˛…Æ˙ EÚÆ˙ ∫…‰ ®…x…“+…b˜«Æ˙ b˜≈…}]ı ¶…‰V…EÚÆ˙  n˘™……  V…∫…‰ ¥…Ω˛…∆  EÚ∫…“ x…‰ ∫……<x…
¥…Ω˛ +®…Æ˙“EÚ… ¥……{…∫…“ E‰Ú  ±…™…‰ Ω˛…Æ˙‰ ®…x… ∫…‰ {±…‰x… ®…‰∆ +…EÚÆ˙ §…Ë`ˆ M…™…“! EÚÆ˙E‰Ú ±…‰  ±…™…… l…… - +§… §…SS…‰ =∫… E‰Ú ∫……l… EÚ¶…“ EÚ¶……Æ˙ §……i…
-- ¶……Æ˙i… ∫…‰ {±…‰x… =c˜… i…§… i…EÚ ¥…Ω˛ ∫…∆Y……Ω˛“x… Ω˛…‰ M…<« l…“ {…Æ˙∆i…÷ EÚÆ˙x…‰ ±…M…‰ Ω˛Ë∆* ∂……‰¶…x……  x…™… ®…i… =xΩ˛‰∆ °Ú…‰x… EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë*
Æ˙“}™…⁄ ±…∆M… E‰Ú §……n˘ {…‰ Æ˙∫… Ø˚EÚEÚÆ˙ n˘…‰§……Æ˙… V…§… {±…‰x… =c˜… i……‰ V……‰ Ø˚±……<« ∂……‰¶…x…… EÚ…‰ nfi˘g¯ +…∂…… Ω˛Ë  EÚ §…SS……‰∆ EÚ… ¶… ¥…π™… ∫…∆¥……Æ˙x…‰ ®…‰∆ BEÚ
∂…÷∞¸ Ω˛÷<«  EÚ §…∫…, Ø˚EÚ“ Ω˛“ x…Ω˛“*  n˘x… ¥…Ω˛ +¥…∂™… ®…n˘n˘ EÚÆ˙x…‰ ®…‰∆ ∫…°Ú±… Ω˛…‰M…“ - V…Ë∫…… +…V…i…EÚ
Ω˛…∆ , B‰∫…“ ™……j……B∆ ¶…“ V…“¥…x… ®…‰∆ Ω˛…‰i…“∆ Ω˛Ë∆ ! =∫…x…‰  EÚ™…… Ω˛Ë* v…®…Ê∂… +…V… ¶…“ P…∆]ı…‰∆ {…⁄V…… {……`ˆ ®…‰∆ M…∆¥……i…‰ Ω˛Ë∆*

GARBHANAL
+…V… EÚ… ∫…®…™… : =x…E‰Ú {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ… EÚ…®… ∫……‰Ω˛x…±……±… n˘‰¥…Æ˙ V…“ Ω˛“ n˘‰J…i…‰ Ω˛Ë∆*
+§… ∂……‰¶…x…… +{…x…… J…÷n˘ EÚ… ∫…°Ú±… ¥™…¥…∫……™… S…±……i…“ Ω˛Ë* b˜≈…™… ∫……∫…V…“ +{…x…“ n˘…n˘“ ®……∆ EÚ“ ¶…⁄ ®…EÚ… +…‰g‰¯  n˘x… M…÷V……Æ˙i…‰, x…<«
C±…“ x…∆M… EÚ…  §…V…x…‰∫… Ω˛Ë =∫…EÚ… V……‰ =∫…x…‰ §…ËxEÚ ∫…‰ ±……‰x… ±…‰EÚÆ˙ ∂…÷∞¸ {…“g¯“ EÚ…‰ EÚ…‰∫…i…“ Æ˙Ω˛i…“ Ω˛Ë∆  EÚ "Ω˛®……Æ˙‰ V…®……x…‰ ®…‰∆ B‰∫…… i……‰ x… l……!"
 EÚ™…… +…ËÆ˙ EÚ…°Ú“ EÚV…« ¥…Ω˛ S…÷EÚ… S…÷EÚ“ Ω˛Ë, ∫…®{…z… Ω˛…‰ M…<« Ω˛Ë, +{…x…‰ +…ËÆ˙  ¥…∑… E‰Ú ∫…§…∫…‰ ∫…®…fir ˘n˘‰∂… +®…Æ˙“EÚ… ®…‰∆ ®…‰Ω˛x…i… EÚÆ˙i…“
§……§…⁄V…“ ¥… ®……∆ EÚ…‰ BEÚ x…™…‰, §…c‰˜ P…Æ˙ ®…‰∆ +{…x…‰ ∫……l… Æ˙Ω˛x…‰ E‰Ú  ±…™…‰ ∂……‰¶…x…… ∂……n˘“-§™……Ω˛ EÚ…‰ +…V… ¶…“ "V…x…®… V…x…®… E‰Ú °‰ÚÆ˙‰" ®……x…i…“
¶……<™……‰∆ ∫…‰ +…O…Ω˛ EÚÆ˙E‰Ú ¥…Ω˛  ±…¥…… ±……™…“ Ω˛Ë* ®…∫…«b˜“V… EÚ…Æ˙ ¶…“ J…Æ˙“n˘ Ω˛Ë!
∫…∆∫……Æ˙S…∆p˘
V……x…‰-®……x…‰  ∂…I…… ¥…n¬˘. ÀΩ˛n˘“-∫…∆∫EfiÚi… ®… B®….B., {…“-BS….b˜“., b˜“. ±…]¬ı. ¥…π……Á {…∆V……§…  ¥…∂¥… ¥…t…±…™… B¥…∆ V…®®…⁄  ¥…∂¥… ¥…t…±…™… ®… ÀΩ˛n˘“  ¥…¶……M… ®… Æ˙“b˜Æ˙, +…S……™…« B¥…∆
+v™…I… E‰Ú {…n˘… {…Æ˙ Æ˙Ω‰˛. ¶……Æ˙i… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ i…l…… Æ˙…V™… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙… u˘…Æ˙… Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… i…l…… +x™… Æ˙S…x……+… {…Æ˙ ∫……i… §……Æ˙ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙  ®…±……. Ω˛…∫™…-¥™…∆M™… EfiÚ i…™…… : ∫…]ıEÚ 55
∫…“i……Æ˙…®…, ∫……‰x…‰ E‰Ú n˘…ƒi…, +{…x…“ b˜…±…“ E‰Ú EÚ…ƒ]‰ı, §……i… ™…‰ Z…⁄`ˆ“ ΩÈ˛.

¥ ™…∆ M ™…
™…Ω˛ x…<« EÚ ¥…i…… Ω˛Ë
x… <« EÚ ¥…i…… i……‰ n˘⁄Æ˙, EÚ ¥…i…… EÚ“  EÚ∫…“ ¶…“ ¥…ËÆ˙…<]ı“ ∫…‰ ®…‰Æ˙…
EÚ…‰<« ∫…Æ˙…‰EÚ…Æ˙ x…Ω˛”* ¥…Ë∫…‰ V…Ω˛…∆ i…EÚ x…¥…“x…i…… EÚ… ∫…∆§…∆v…
Ω˛Ë, ®…÷Z…‰ Ω˛Æ˙ x…<« S…“V… {…∆∫…n˘ Ω˛Ë* §…⁄]ı ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ ∫…⁄]ı i…EÚ,
EÚÆ˙‰∆∫…“ x……‰]ı…‰∆ ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ x……‰]ı§…÷EÚ i…EÚ* M…V…«  EÚ ®…È Ω˛Æ˙ x…<« S…“V…
EÚ…  n˘±… n˘…n˘… Ω˛⁄ƒ* ®…M…Æ˙ ™…Ω˛ x…÷HÚ… Ω˛±… x…Ω˛” Ω˛…‰i……  EÚ +… J…Æ˙
x…<« EÚ ¥…i…… E‰Ú <∂EÚ ∫…‰ Ω˛“ C™……‰∆ Ω˛®…∞¸{… Æ˙Ω˛… Ω˛ƒ⁄* ™……‰∆ i……‰ ®…‰Æ˙“ ®……∆
|……™…: §…i……™…… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë  EÚ §…S…{…x… ®…‰∆ ®…÷Z…‰ EÚ ¥…i…… EÚ… §…‰Ω˛n˘
∂……ËEÚ l……* ®…‰Æ˙‰  {…i…… V…“ EÚ…‰ ®…÷Z…®…‰∆ BEÚ +SUÙ‰-J……∫…‰ ∂……™…Æ˙ E‰Ú
+…∫……Æ˙ x…V…Æ˙ +…i…‰ l…‰* <∫… ∫…∆¶……¥…x…… ®……j… ∫…‰ Ω˛“ =xΩ˛‰∆ ¶……Æ˙“ M…™…“* ®…Èx…‰ +∆n˘Æ˙ +…¥……V… ±…M……<«  EÚ ∫…÷x…i…“ Ω˛…‰∆, i……‰ §…Æ˙J…÷Æ˙n˘…Æ˙ EÚ“ ®……∆
Æ˙…Ω˛i… x…∫…“§… Ω˛…‰i…“ l…“, C™……‰∆ EÚ ¥…Ω˛ J…÷n˘ ¶…“ n˘V……« +§§…±… E‰Ú EÚ“ §…V……™… ®…‰Æ˙“ ®……∆ {…Ω˛÷∆S… M…™…“ +…ËÆ˙ ®……V…Æ˙… ∫…÷x…EÚÆ˙ M…n¬˘M…n˘ Ω˛…‰ EÚΩ˛x…‰
∂……™…Æ˙ l…‰,  V…xΩ˛…‰∆x…‰ §…c‰-§…c‰ n˘∆M…±… V…“i…‰ l…‰, V…®…‰ Ω˛÷B =∫i……n˘…‰∆ EÚ…‰ ±…M…“* ¶…M…¥……x… EÚ… ±……J… ∂…÷EÚÆ˙ Ω˛Ë  EÚ <∫… n˘Ëi™…¥…∆∂… ®…‰∆ BEÚ |…Ω˛±……n˘ i……‰
S……Æ˙…‰∆ J……x…‰  S…k…  EÚ™…… l……* §…∆ n˘∂… ®…‰∆ =x…EÚ… ∫……x…“ g⁄gx…… +…™……* +…V… <∫…E‰Ú n˘…n˘… Ω˛…‰i…‰ i……‰ °⁄Ú±…‰ x… ∫…®……i…‰* ®…Èx…‰ EÚΩ˛…, +®®……¬!
EÚ `ˆx… l……* Æ˙n˘“°Ú +…ËÆ˙ EÚ… °Ú™…… <∫… ®…Ω˛…Æ˙i… ∫…‰ i…Æ˙…∂…i…‰ l…‰  EÚ ¥…Ω˛ Ω˛…‰i…‰ i……‰ <∫… x……±……™…EÚ EÚ“ Ω˛d˜“-{…∫…±…“ BEÚ EÚÆ˙ n˘‰i…‰* <i…x…‰ ®…‰∆
∫…÷x…x…‰ ¥……±…‰ n˘…∆i……‰∆ i…±…‰ V…§……x… ™…… =∆M…±…“ EÚ…]ı J……i…‰ l…‰* ™…Ω˛ §……i… Ω˛®……Æ˙… °ÚÆ˙V…xn˘ ¶…“ +… {…Ω˛÷∆S……* =∫…E‰Ú Ω˛…l… ®…‰∆ ¥…Ω˛“ {…j… l……* ®…‰Æ˙… Ø˚J…
+±…M… l…“  EÚ ±……‰M… +{…x…“ V…§……x… ™…… =∆M…±…“ EÚ“ ∫…±……®…i…“ n˘‰J…EÚÆ˙ ¥…Ω˛ ∫…Ω˛®… M…™……* ®…Èx…‰ {…⁄UÙ…  EÚ ™…Ω˛ ∫…§… C™…… Ω˛Ë? §……‰±……, b˜Ëb˜“!
S……Ω˛i…‰ Ω˛÷B =x…EÚ“ x…V®…‰∆ ∫…÷x…x…‰ ∫…‰ |……™…: EÚi…Æ˙…™…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛Ë∆* J…ËÆ˙, ™…Ω˛ x…<« EÚ ¥…i…… Ω˛Ë! ®…÷Z…‰ V……‰Æ˙ EÚ… v…CEÚ… ±…M……, EÚ…]ı…‰ i……‰ J…⁄x… x…Ω˛”*
 EÚ∫∫…… ®…÷Ji…∫…Æ˙ ™…Ω˛  EÚ ®…È BEÚ B‰∫…‰ EÚ ¥…E÷Ú±… EÚ… Æ˙…V…E÷Ú®……Æ˙ Ω˛Ï⁄ EÚ ¥…i…… EÚ…  ∫…Æ˙ x… {…ËÆ˙, x… i…÷EÚ x… i……±…, x… UÙ∆n˘ x… §…xv…, x… ±…™… x…
GARBHANAL

V……‰ +{…x…“ J……x…n˘…x…“ Æ˙¥……™…i……‰∆ E‰Ú  ∂…¥…-v…x…÷π… EÚ…‰ EÚ§… EÚ…  UÙz…- ∫¥…Æ˙, x… ™… i… x… M… i…* ®…Èx…‰  °ÚÆ˙ {…⁄UÙ…, §…‰]ı‰! ™…Ω˛ EËÚ∫…“ x…<« EÚ ¥…i…… Ω˛Ë?
 ¶…z… EÚÆ˙ S…÷EÚ… Ω˛Ë* +§… i……‰ =x…EÚ“ ∫®…fi i… ®……j… Ω˛“ +¥…∂…‰π… Æ˙Ω˛ ¥…Ω˛ §……‰±……, b˜Ëb˜“! ™…Ω˛  ¥…p˘…‰Ω˛ EÚ“ EÚ ¥…i…… Ω˛Ë-  ¥…p˘…‰Ω˛, ∫…§…∫…‰  ¥…p˘…‰Ω˛, V……‰
M…™…“ Ω˛Ë* {…÷Æ˙…x…… Ω˛Ë =∫…∫…‰  ¥…p˘…‰Ω˛ -EÚ ¥…i…… E‰Ú  ±…¥……∫… ∫…‰, =∫…EÚ“ {…÷Æ˙…x…“ ∞¸Ω˛ ∫…‰
Ω˛…±… Ω˛“ EÚ“ §……i… Ω˛Ë, ®…È §…Ë`ˆ… ∫l……x…“™… n˘Ë x…EÚ EÚ… Æ˙ ¥…¥……∫…Æ˙“™…  ¥…p˘…‰Ω˛, =∫…E‰Ú GÚ…}]ı +…ËÆ˙ ]ı‰EÚx…“EÚ ∫…‰  ¥…p˘…‰Ω˛, =∫…EÚ“ °Ú…®…« +…ËÆ˙
∫…∆∫EÚÆ˙h… =±…]ı {…±…]ı Æ˙Ω˛… l……  EÚ +{…x…‰ UÙ…‰]ı‰ §…Æ˙J…÷Æ˙n˘…Æ˙ EÚ“ ∫]ı…<±… ∫…‰  ¥…p˘…‰Ω˛* ®…Èx…‰ ]ı…‰EÚ…, EÚ∆¥…Ji…, v…“Æ˙‰ §……‰±…! EÚΩ˛”  EÚ∫…“ x…‰ ∫…÷x…
BEÚ ∫… S…j… +…ËÆ˙ ∫…¥…HÚ¥™… EÚ ¥…i…… {…Æ˙ +…∆J… M…c“ EÚ“ M…c“ Æ˙Ω˛  ±…™…… i……‰ ¥……®…{…∆ l…™……‰∆ E‰Ú ∫……l… v…Æ˙  ±…™…… V……™…‰M……* ¥…Ω˛ Ω˛∆∫…EÚÆ˙ §……‰±……,
56

¥™…∆M™…
b˜Ëb˜“! ™…Ω˛ +x……∫l…… EÚ… ™…÷M… Ω˛Ë, ™……x…“  EÚ ]ı…‰]ı±…  b˜∫…-
 §…±…“°Ú EÚ…* +x……∫l…… {……∫]ı ∫…‰, }™…⁄S…Æ˙ ∫…‰,  ∫…°«Ú |…V…‰x]ı
EÚ…‰ ¥…i…«®……x… EÚ…‰ V…“x……- =∫…E‰Ú Ω˛Æ˙  ®…x…]ı +…ËÆ˙ ±…®Ω˛‰ EÚ…‰
V…“x……* ®…Èx…‰ J…“Z…EÚÆ˙ EÚΩ˛…, i……‰ ™…Ω˛…∆ C™……‰∆ ¥…HÚ §…Æ˙§……n˘
EÚÆ˙i…… Ω˛Ë, V…… +…Æ˙…®… ∫…‰ V…“ +…ËÆ˙ ®…÷Z…‰ ¶…“ V…“x…‰ n˘‰* ®……∆
§……‰±…“, °Ú…‰]ı…‰ i……‰ ∫…÷xn˘Æ˙ Ω˛Ë ±…‰ EÚx…  ±…J…… C™…… Ω˛Ë? <∫… {…Æ˙
+{…x…‰ S…∆n˘  S…Æ˙…M… x…‰ E÷ÚUÙ {…∆ HÚ™……∆ {…g ∫…÷x…™…”* ®……∆ EÚ“
∫…®…Z… i……‰ n⁄˘Æ˙ ®…‰Æ˙… ¶…‰V…… ¶…“ EÚ…‰<« ®…i…±…§… {…EÚc x… ∫…EÚ…*
EÚ ¥…i…… <∫… |…EÚ…Æ˙ l…“ :
®…È ¶…Ï÷V…“ ®…⁄ƒM…°Ú±…“ EÚ…  UÙ±…EÚ…,
V……‰ +…V…  M…Æ˙… Ω˛Ë <v…Æ˙-=v…Æ˙
§…∫… ®…‰∆, ]ı≈…®……‰∆ ®…‰∆ Ω˛…¥…“ C™…… Ω˛Ë? ¥…Ω˛ §……‰±……, x…<« EÚ ¥…i……* BEÚ ®…‰®§…Æ˙ S……ÈEÚ =`ˆ‰,
¥…Ω˛ J…÷n˘ ¶…“ ∂……™…Æ˙ Æ˙Ω˛ S…÷E‰Ú l…‰, §……‰±…‰, x…<« EÚ ¥…i…… ∫…‰ i…÷®Ω˛…Æ˙“
 ∫…x…‰®…… ®…‰∆, {±…‰]ı°Ú…®…« {…Æ˙
®…÷Æ˙…n˘? V…¥……§…  ®…±……, +…i®…-<«®……x…n˘…Æ˙“ EÚ… ∫…∆EÚ±{…* <∫… {…Æ˙
J…hb˜-J…hb˜ Ω˛…‰  §…J…Æ˙… Ω˛Ë ®…“ ]ı∆M… ®…‰∆ §…Ë`ˆ‰ ∂……™…Æ˙ ®…‰®§…Æ˙  i…±… ®…±…… =`ˆ‰, ™……x…“  EÚ {…÷Æ˙…x…“
¥…Ω˛ EÚ±… EÚ…‰ EÚ ¥…i…… §…‰<«®……x……‰∆ EÚ“ EÚ ¥…i…… Ω˛Ë! ®…È §…“¥…“ EÚ… J™……±… EÚÆ˙i…… Ω˛÷+…
 {…∫…EÚÆ˙  EÚ∫…“ ®…∫……±…‰ ®…‰∆ §…“S…§…S……¥… EÚ“ M…V…« ∫…‰ §……‰±… =`ˆ…, J…ËÆ˙, EÚ ¥…i…… EÚ…‰<« ¶…“ Ω˛…‰, x…<«
 °ÚÆ˙ {…‰]ı i…÷®Ω˛…Æ˙… UÙ‰n˘‰M……* ™…… {…÷Æ˙…x…“,  °ÚÆ˙ ¶…“ EÚ ¥…i…… Ω˛“ Ω˛Ë* Ω˛…∆, <∫…EÚ“ EÚ ¥…i…… EËÚ∫…“ Ω˛Ë,
<∫… ±…B ±…… V…®… Ω˛Ë <∫…EÚ… x…®…⁄x…… V…∞¸Æ˙ n˘‰J… ±…‰x…… S…… Ω˛B* <∫… {…Æ˙ ™…Ω˛ EÚ ¥…i……
+…‰ J……x…‰ ¥……±……‰! {…gEÚÆ˙ ∫…÷x……<« M…<« -
®…÷Z…EÚ…‰ ™……‰∆ ®…i… °‰Ú∆EÚ…‰ B]ı®… §…®… EÚ“ f¯…Ω˛
®…÷Z…‰ ¶…“  x…M…±… V……+…‰ `ˆ…Ω˛ `ˆ…Ω˛ `ˆΩ˛ `ˆ…Ω˛ `ˆΩ˛ `ˆ…Ω˛
®…÷Z…‰  x…∂S…™… Ω˛“ i…÷®Ω˛…Æ˙‰ {…‰]ı ®…‰∆ V……x…… Ω˛Ë ∫…§…∫…‰ §…c“  ¥…Æ˙Ω˛“ EÚ“ +…Ω˛
¥…Ω˛“ ®…‰Æ˙… M…xi…¥™… Ω˛Ë =∫…EÚ“ <∫… Æ˙Ë {…b˜ °Ú…™… Æ˙∆M… ∫…‰ Ω˛®……Æ˙‰ EÚ…x……‰∆ E‰Ú Æ˙b˜…Æ˙ ∫…‰]ı
i…x…i…x…… =`ˆ‰* ®…È +{…x…“  Ω˛®……EÚi… {…Æ˙ ∂…Æ˙ ®…∆n˘… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛… l……* ¥…Ω˛
 x…™… i… Ω˛Ë!

GARBHANAL
+¶…“ +…ËÆ˙ ∫…÷x……x…‰ {…Æ˙ +…®……n˘… x…V…Æ˙ +…i…… l……  EÚ ®…÷Z…‰ ±……S……Æ˙
Ω˛…‰EÚÆ˙ EÚΩ˛x…… {…c…- <∫… ®…Ω˛…EÚ…¥™… EÚ…‰... ®…‰Æ˙“ §……i… +¶…“ §…“S… ®…‰∆
<∆]ıÆ˙¥™…⁄ BEÚ x…™…‰ EÚ ¥… EÚ… : Ω˛“ l…“  EÚ ¥…Ω˛ §……‰±… =`ˆ…, Ω˛®… x…™…‰ EÚ ¥… ®…Ω˛…EÚ…¥™… x…Ω˛”  ±…J…i…‰*
®…È +{…x…‰ x…M…Æ˙ EÚ“ {… §±…EÚ EÚ…Ï ±…V… |…§…∆v… EÚ®…‰]ı“ EÚ… ®…‰®§…Æ˙ Ω˛Ï⁄* =∫… =∫…®…‰∆ Ω˛®……Æ˙“ +…∫l…… x…Ω˛”* ¥…Ω˛ i……‰ V…“¥…x… EÚ“ +l…“« Ω˛Ë, ±……∂…
 n˘x… <∆]ıÆ˙¥™…⁄ EÚ®…‰]ı“ ®…‰∆ ®…‰Æ˙… V……x…… <∫… ±…B ¶…“ V…∞¸Æ˙“ Ω˛…‰ M…™……  EÚ ®…÷z…‰ f¯…‰x…‰ EÚ… S……ËJ…]ı… Ω˛Ë* x… Ω˛®… M…“i…  ±…J…i…‰ Ω˛Ë, x… ®…Ω˛…EÚ…¥™…* Ω˛®…
EÚ“ ®……∆ EÚ… ¶…i…“V…… ¶…“ x……ËEÚÆ˙“ EÚ… =®®…“n˘¥……Æ˙ l……* <∆]ıÆ˙¥™…⁄ ®…‰∆ =∫…∫…‰  ±…J…i…‰ Ω˛Ë x…<« EÚ ¥…i…… V……‰ <x…∫…‰ +…M…‰ EÚ… EÚn˘®… Ω˛Ë...* <∫…E‰Ú
+x…‰EÚ ∫…¥……±… {…⁄UÙ‰ M…™…‰* +xi… ®…‰∆ ®…È ¶…“ {…⁄UÙ §…Ë`ˆ…  EÚ i…÷®Ω˛…Æ˙“  ¥…∂…‰π… +…M…‰  EÚ ¥…Ω˛ +{…x…… §…™……x… V……Æ˙“ Æ˙J…i…… =∫…‰ J……‰]ı‰ {…Ë∫…‰ EÚ“ i…Æ˙Ω˛
¶…‰V…  n˘™…… M…™……* ®…‰Æ˙‰ P…Æ˙ {…Ω˛÷∆S…x…‰ ∫…‰ {…Ω˛±…‰ Ω˛“ ¥…Ω˛ ¥…Ω˛…∆ ®……ËV…⁄n˘
¥ ™…∆ M ™… 57

l……, §……‰±……, +∆EÚ±…, <∆]ıÆ˙¥™…⁄ EÚ… EÚ…‰<« M…®… x…Ω˛”* Ω˛…∆, ®…‰Æ˙… ™…Ω˛
x…™…… |…EÚ…∂…x… ¶…‰∆]ı ∞¸{… ®…‰∆ Æ˙J… ±…“ V…™…‰* BEÚ |… i… ®…÷z…‰ E‰Ú  ±…B
¶…“! ®…÷Z…‰ <∫… '< x°Ú±]ı≈‰]ıÆ˙' {…Æ˙ M…÷∫∫…… +… Æ˙Ω˛… l…… V……‰ ®…‰Æ˙‰ Ω˛“ P…Æ˙
®…‰∆  V…Ω˛…n˘ EÚ… |…S……Æ˙ EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ i…÷±…… l……* ®…M…Æ˙ =∫…‰ C™…… n˘…‰π… x…™…… < i…Ω˛…∫…-§……‰v…
n˘‰i……, +{…x…‰ +V…“V… EÚ“ ∂……‰Ω˛Æ˙i… x…™…‰  ¥…EÚÆ˙…±… E‰Ú ∞¸{… ®…‰∆ EÚ…°Ú“ Ω˛®……Æ˙‰ {…c…‰∫… ®…‰∆ BEÚ x…™…‰  EÚÆ˙…™…‰n˘…Æ˙ +…™…‰ Ω˛Ë∆* {… i…-{…ix…“ n˘…‰x……‰∆ Ω˛“
°ËÚ±… S…÷EÚ“ l…“* x…<« EÚ ¥…i…… EÚ“ §…Ω˛÷i…-∫…“ {… j…EÚ…B∆ =∫…E‰Ú x……®… EÚ ¥…i…… EÚ… ∂……ËEÚ Æ˙J…i…‰ Ω˛Ë∆* +{…x…… ±……cEÚ… =x…∫…‰ EÚ…°Ú“ P…÷±…- ®…±…
+…i…“ l…”  V…x…®…‰∆ =∫…EÚ“ EÚ ¥…i……B∆ +C∫…Æ˙ UÙ{…i…“ l…“, ®…M…Æ˙ {…Ë∫…‰ M…™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =x…E‰Ú ™…Ω˛…∆ §…c… Ω˛“ "Ω˛…‰®…±…“" ®…Ω˛∫…⁄∫… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë*  {…UÙ±…‰
n˘‰EÚÆ˙* BEÚ §……Æ˙ ®…Èx…‰ V…Æ˙… +…{… k… EÚ“ i……‰ ¥…Ω˛ §……‰±……, ™…Ω˛ ∫…§… Æ˙ ¥…¥……Æ˙ <∫… n˘®{… i… EÚ…‰ =∫…x…‰ +{…x…‰ ™…Ω˛…∆  x…®…∆ j…i…  EÚ™…… l……*
Ω˛®……Æ˙… ∫…Ω˛EÚ…Æ˙“ |…™……∫… Ω˛Ë* ∫…Ω˛EÚ…Æ˙“ J…‰i…“, ∫…Ω˛EÚ…Æ˙“  §…V…x…‰∫… V…±…{……x… E‰Ú §……n˘ M……‰π`ˆ“ EÚ… EÚ…™…«GÚ®… l……*  ∂…π]ıi……¥…∂… Ω˛®…‰∆ ∫…{… Æ˙¥……Æ˙
i……‰ ∫…÷x…… l……, ®…M…Æ˙ ™…Ω˛ x…™…“ ∫…Ω˛EÚ… Æ˙i…… ®…‰Æ˙‰  ±…B Ω˛ËÆ˙…x…“ EÚ… =∫…®…‰∆ ¶……M… ±…‰x…… {…c…* M……‰π`ˆ“ EÚ… ∏…“M…h…‰∂… ®…÷z…‰ EÚ“ x…<« EÚ ¥…i…… ∫…‰
§……™…∫… §…x… Æ˙Ω˛“ l…“* Ω˛÷+…,  V…∫… {…Æ˙ ¥…‰  ®…™……∆∆-§…“¥…“  ∫…Æ˙  Ω˛±……i…‰ Æ˙Ω˛‰* EÚ ¥…i…… EÚ… +∫…Æ˙ ®…÷z…‰
 {…UÙ±…‰  n˘x……‰∆ BEÚ EÚ ¥…-∫…®®…‰±…x… ®…‰∆ ®…÷Z…‰ ®…V…§…⁄Æ˙x… V……x…… {…c…* EÚ“ ®……∆ +…ËÆ˙ n˘…n˘“ {…Æ˙ ¶…“ J…⁄§… V……‰Æ˙…‰∆ ∫…‰ Ω˛÷+…* EÚ ¥…i…… ™……‰∆ l…“ :
BEÚ i……‰ Ω˛®……Æ˙… §…‰]ı… =∫…®…‰∆  Ω˛∫∫…… ±…‰ Æ˙Ω˛… l……, n˘⁄∫…Æ˙‰ =∫…EÚ“ ®……∆ Æ˙…¥…h… E‰Ú n˘∫…  ∫…Æ˙…‰∆ {…Æ˙ ±…M…‰
+…ËÆ˙ n˘…n˘“ EÚ… ¶…“ <∫…Æ˙…Æ˙ l……* =x…EÚ…  ¥…S……Æ˙ l……  EÚ J…÷n˘…-J…÷n˘… M…v…‰ E‰Ú  ∫…Æ˙ EÚ…
EÚÆ˙E‰Ú +{…x…‰ J……x…n˘…x… ®…‰∆ EÚ…‰<« EÚ ¥… {…Ën˘… i……‰ Ω…‰ M…™……, {…÷Æ˙…x…… ™…… ®…È EÚ]ı… Ω˛÷+… v…c Ω˛Ï⁄
x…™……* n˘…n˘“ EÚ…‰ i……‰ Ω˛®……Æ˙‰ §…Æ˙J…÷Æ˙n˘…Æ˙ x…‰ <i…x…… |…¶…… ¥…i… EÚÆ˙ +…‰ {…÷Æ˙…h…-±…‰J…EÚ…‰∆!
 ±…™…… l……  EÚ =∫…EÚ…  ¥…∂¥……∫… §…x… S…÷EÚ… l……  EÚ +M…Æ˙ +…V… §…‰<«®……x……‰!
 {…i…… V…“  V…xn˘… Ω˛…‰i…‰ i……‰ ¥…Ω˛ ¶…“ x…<« EÚ ¥…i…… Ω˛“  ±…J…i…‰* J…ËÆ˙,
Æ˙…¥…h… i……‰ ∂… HÚ∂……±…“ l……
®…È ∫…®®…‰±…x… ®…‰∆ M…™…… V…Ω˛…∆ S…∆n˘ UÙ…‰EÚÆ˙‰ V…®…… l…‰ V……‰ Æ˙ix…-¶…⁄π…h… EÚ“
{…Æ˙“I…… ®…‰∆ UÙ∆n˘ E‰Ú {…‰{…Æ˙ ®…‰∆ EÚ<« §……Æ˙ °‰Ú±… Ω˛…‰ S…÷E‰Ú l…‰* =∫…x…‰ =ÏM…±…“ {…Æ˙ EËÚ±……∫… =`ˆ…™…… l……
®…÷Z…‰ n˘‰J…EÚÆ˙ ¥…‰ ∫…®®……x… E‰Ú  ±…B x…Ω˛“ =`ˆ‰* =x…E‰Ú BEÚ ∫…Æ˙EÚn˘…« ®…÷Z…‰ V…“ ¥…i… Ω˛“
®…‰®§…Æ˙ x…‰ §…i……™……  EÚ =x…E‰Ú EÚ ¥…-∫…®®…‰±…x… E‰Ú n˘∫i…⁄Æ˙ E‰Ú ®…÷i…… §…EÚ ∫……Æ˙‰ E‰Ú ∫……Æ˙‰  ∫…∆M…±… {…“∫… EÚ…‰
¥…Ω˛…∆ ∫…‰ E‰Ú¥…±… ∏……‰i…… Ω˛“ =`ˆi…‰ Ω˛Ë∆ +…ËÆ˙ ¥…‰ ∫¥…™…∆ i……‰ ∫…®®…‰±…x… E‰Ú =∫…E‰Ú  ∫…Æ˙ {…Æ˙ C™……‰∆ x…Ω˛”  §…`ˆ…  n˘™……
+∆i… {…Æ˙ Ω˛“ =`ˆi…‰ Ω˛Ë∆* +i…: §…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ Ω˛“ + ¶…¥……n˘x… Ω˛÷+…* n˘∫…- Æ˙…¥…h… EÚ…‰ =∫…∫…‰ EÚ¶…“ Bi…Æ˙…V… x… Ω˛…‰i……
§…“∫… ±……‰M… +…ËÆ˙ ¶…“ +…™…‰ +…ËÆ˙ ∫…®®…‰±…x… |……Æ˙®¶… Ω˛÷+…* ∫…¥…«|…l…®… C™…… ®…È ∫……Æ˙‰ EÚ… ∫……Æ˙…
BEÚ EÚ ¥… ®…÷J…… i…§… Ω˛÷B, Ω˛®…‰∆ ∏……‰i……+…‰∆ EÚ“ EÚ®… Ω˛… V…Æ˙“ ∫…‰ =∫…EÚ“ ®…⁄J…«i…… ∫…‰ ¶……Æ˙“ {…ci……?
®……™…⁄∫… x…Ω˛” Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B, C™……‰∆ EÚ Ω˛®……Æ˙“ EÚ ¥…i…… "EÚ ®…]ı‰b˜"
(|… i…§…u˘) x…Ω˛” +…ËÆ˙ Ω˛®……Æ˙“ EÚ ¥…i…… x… Ω˛“ "+b˜≈‰∫b˜" +…®…∆ j…i… n˘®{… i… Ω˛®……Æ˙‰ ®…÷z…‰ E‰Ú < i…Ω˛…∫…-§……‰v… ∫…‰ n˘∆M… Ω˛…‰ Æ˙Ω˛‰ l…‰*
GARBHANAL

(∫…®§……‰ v…i…) Ω˛Ë* <∫… ±…B <∫… +±{… Ω˛… V…Æ˙“ EÚ…‰ ∏……‰i……-∫…∆EÚ]ı x… =∫…EÚ“ {……ËÆ˙… h…EÚ ¥™…∆V…x……B∆ ®……EÚ…«J…‰V… l…“* +§… =x…EÚ“ §……Æ˙“ l…“*
∫…®…Z…… V……™…‰* Ω˛®…‰∆ ∏……‰i……+…‰∆ EÚ“ n˘…n˘ x…Ω˛” S…… Ω˛B* =x…∫…‰ |……l…«x…… {…Ω˛±…‰ {… i… ®…Ω˛…‰n˘™… x…‰ EÚ ¥…i…… {…f¯“ :
Ω˛Ë  EÚ ¥…‰ <∫… Ω˛Æ˙EÚi… ∫…‰ §……V… Æ˙Ω˛‰∆* B‰∫…‰ "x……x…EÚ ®…]ı‰b˜" ®…È ∫…∆i… i…- x…Æ˙…‰v… EÚ… x…÷∫J…… Ω˛Ï⁄
x……x…+b˜≈‰∫b˜", +…‰{… x…∆M… +b˜≈‰∫…" EÚ“ Ω˛®… ∏……‰i…… V……§… x… ±…… ∫…E‰Ú ¶…±…‰ Ω˛“ +…V…®……+…‰∆ ™…… x… +…V…®……+…‰∆
+…ËÆ˙ ∫…¶…“ EÚ…‰ BEÚ ∫……l… ¥……EÚ +…=]ı EÚÆ˙x…… {…c…* +{…x…“ V……‰ Ω˛…‰x…… Ω˛Ë ∫……‰ Ω˛…‰M……
<VV…i… EÚ…‰ ®…Ω˛°⁄ÚV… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B ™…Ω˛ Ω˛±EÚ…  ¥…Æ˙…‰v… ±……V…®…“ Ω˛…‰ Ω˛…‰x…“ EÚ…‰  EÚ∫…x…‰ Æ˙…‰EÚ… Ω˛Ë?
M…™…… l……*
¥ ™…∆ M ™…
58

®…Èx…‰ §…“S… ®…‰∆ ]ı…‰EÚx…‰ EÚ“ M…÷∫i……J…“ EÚ“, i……‰ ¥…Ω˛ §……‰±…‰, Ω˛®……Æ˙“ x…™…“-x…™…“ BEÚ x…™…… Ω˛∆M……®……
∂……n˘“ Ω˛÷<« Ω˛Ë* ®…Èx…‰ +{…x…‰ I…h…- ¥…∂…‰π… EÚ“ +x…÷¶…⁄ i… EÚ…‰ B‰∫…‰  §…®§……‰∆ ®…‰∆ +…V… ∫…÷§…Ω˛ BEÚ Ω˛∆M……®…… Ω˛…‰ M…™……* ®…‰Æ˙‰ BEÚ  ®…j… ®…÷z…‰ ∫…‰ {…⁄UÙ §…Ë`ˆ‰
§……∆v…… Ω˛Ë B‰∫…‰ +|…∫i…÷i……‰∆ ®…‰∆ |…∫i…÷i…  EÚ™…… Ω˛Ë, V……‰ BEÚ n˘®… +UÙ⁄i…‰ Ω˛Ë∆,  EÚ C™…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛…‰ +…V…EÚ±…? ®…‰Æ˙‰ ®…÷∆Ω˛ ∫…‰  x…EÚ±… M…™……, x…<«
 V…xΩ˛‰∆ ®…Èx…‰ ¶……‰M…… Ω˛Ë, +…ËÆ˙  V…™…… Ω˛Ë, +…ËÆ˙ ™…Ω˛“ +…v…÷ x…EÚi…… Ω˛Ë ¥…i…«®……x… EÚ ¥…i……* ®…‰Æ˙‰ <∫… EÚl…x… {…Æ˙ =∫…EÚ“ {…‰∂……x…“ {…Æ˙ §…±… {…c˜ M…™…‰
EÚ…  ∫l… i…-§……‰v… Ω˛Ë* ®…÷z…‰ x…‰ EÚΩ˛Æ˙-¶…Æ˙“ x…V…Æ˙…‰∆ ∫…‰ ®…‰Æ˙“ +…ËÆ˙ n˘‰J……* ®…‰Æ˙“ §……‰±……, b˜Ëb˜“, ®…Èx…‰ x…<« EÚ ¥…i…… EÚ§… EÚ“ UÙ…‰c n˘“ Ω˛Ë, ¥…Ω˛ {…÷Æ˙…x…‰ ™…÷M…
x……‰EÚ-Z……‰∆EÚ EÚ…‰ ¥…Ω˛ +{…x…‰ ®…‰Ω˛®……x……‰∆ EÚ… +{…®……x… ∫…®…Z… Æ˙Ω˛… l……* EÚ“ §……i… Ω˛…‰ M…™…“! ®…Èx…‰ ∫…÷J… EÚ“ ∫……∆∫… ±…“  EÚ S…±……‰  {…hb˜ UÙ⁄]ı…,
±……S……Æ˙ ®…È S…÷{… Ω˛…‰ M…™……* +§… {…ix…“ EÚ“ §……Æ˙“ l…“* ¥…Ω˛ §……‰±…“, BEÚ x…™…… ®…M…Æ˙ ∫……l… Ω˛“ =∫…x…‰ ®…‰Æ˙“ 'x…… ±…V…' ®…‰∆ <V……°Ú… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…,
|…™……‰M… Ω˛Ë* Ω˛®……Æ˙‰ EÚ…x… J…b˜‰√ Ω˛…‰ M…™…‰* EÚ ¥…i…… E÷ÚUÙ B‰∫…“ l…“ : ®…È +§… +EÚ ¥…i…… EÚÆ˙i…… Ω˛Ï⁄* ®…È ∫…®…Z… x… ∫…EÚ…  EÚ §…‰]ı… +§…
EÚ<« §……Æ˙  EÚ∫… x…™…‰ ®…V…« ®…‰∆ ®…÷§… i…±…… Ω˛…‰ M…™…… Ω˛Ë* =∫…x…‰ §…i……™……  EÚ ™…Ω˛ x…<«
 x… ]ı∆M… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ®…Èx…‰ EÚ ¥…i…… ∫…‰ +…M…‰ EÚ… S…Æ˙h… Ω˛Ë  V…∫…®…‰∆ ∫…∆¶……¥…x……+…‰∆ EÚ“ x…™…“
∫……‰S……  EÚ ™…Ω˛ v……M…… V…®…“x… i……‰ i……‰c… M…™…… Ω˛Ë* ®…Èx…‰ EÚΩ˛…, x……®…÷Æ˙…n˘* M…x…“®…i… Ω˛Ë  EÚ
{…Ω˛±…‰ ¥……±…“ {…Ω˛…c“ EÚ“ J…÷n˘…<« ®…‰∆ EÚ®… ∫…‰ EÚ®… BEÚ S…÷ Ω˛™…… i……‰
 V…∫…‰ ®…È =∆M…±…“ {…Æ˙ ±…{…‰]ıi…“ Ω˛⁄Ï... C™…… Ω˛Ë
 x…EÚ±… +…™…“ l…“, ®…M…Æ˙ <∫… x…™…“ J…÷n˘…<« ®…‰∆ <∫…EÚ“ ¶…“ =®®…“n˘
™…Ω˛ ∫…±……<« x…V…Æ˙ x…Ω˛” +…i…“*
 V…∫…∫…‰ §…÷x…i…“ Ω˛Ï⁄ +¶…“ ®…‰Æ˙‰ §…Ë`ˆ‰-§…Ë`ˆ‰ +{…x…‰ +V…“V… E‰Ú x……®… +…EÚ…∂…¥……h…“ ∫…‰ BEÚ
+… J…Æ˙ C™…… Ω˛Ë {…j… +…™…… Ω˛Ë* +V…“V… x…‰ §…i……™…… Ω˛Ë  EÚ ™…Ω˛ EÚ ¥…i…… {……`ˆ EÚ…
 ∫l… i…™……∆ n˘…‰ Ω˛Ë... ∫…¥……±… n˘…‰ Ω˛Ë EÚ…x]ı≈ËC]ı Ω˛Ë, {…Æ˙xi…÷ ¥…Ω˛ <∫…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ §…V……™… ∫…∆∂……‰v…x…
=k…Æ˙ BEÚ Ω˛Ë E‰Ú  ±…B ±……Ë]ı… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë  EÚ EÚ ¥…i……-{……`ˆ E‰Ú ∫l……x… {…Æ˙ +EÚ ¥…i……-
¥…Ω˛ Ω˛Ë ®…‰Æ˙‰ {… i… {……`ˆ Ω˛…‰x…… S…… Ω˛B i…¶…“ ¥…Ω˛ <∫…‰ ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙ ∫…E‰ÚM……* =∫…x…‰
V……‰ ®…‰Æ˙“ =∆M…±…“ {…Æ˙ x……S…i…‰ Ω˛È §……Ω˛Æ˙ EÚ…‰`ˆ“ E‰Ú ®……l…‰ {…Æ˙ J…÷n˘ +{…x…‰ n˘…n˘… E‰Ú x……®… E‰Ú x…“S…‰
+{…x…… x……®… <∫… |…EÚ…Æ˙  ±…J…¥……  ±…™…… Ω˛Ë :
 V…xΩ˛‰∆ ∫…±……<« EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ®…Èx…‰ ∫…“v…… EÚÆ˙ Æ˙J…… Ω˛Ë*
n˘…n˘… EÚ… x……®… ¶……‰±…… x……l… EÚ¥…“∂¥…Æ˙, ®…÷z…‰ EÚ… x……®… ®…x®…l…Æ˙…™…
™…Ω˛ ∫…÷x…EÚÆ˙ =x…E‰Ú ∫…“v…‰-∫……n˘‰ {… i… V…Æ˙… +…ËÆ˙ ∫…“v…‰ Ω˛…‰EÚÆ˙ §…Ë`ˆ M…™…‰* +EÚ ¥…*
EÚ ¥…i…… E‰Ú §……n˘ ¥…Ω˛ §……‰±…“, ™…Ω˛ BEÚ x…™…… 'BC∫…{…‰ Æ˙®…‰∆]ı' Ω˛Ë* V……‰
 S…Æ˙xi…Æ˙ +…ËÆ˙ ∫…x……i…x… Æ˙Ω˛‰M……* C™……‰∆ EÚ |…i™…‰EÚ ™…÷M… ®…‰∆ {…ix…“ {… i… EÚ…‰ ®…÷÷z…‰ EÚ“ n˘…n˘“ J…÷∂… Ω˛Ë  EÚ ¥…∆∂…-{…Æ˙®{…Æ˙… +…M…‰ §…g“ Ω˛Ë, ®…M…Æ˙
=∆M… ±…™……‰∆ {…Æ˙ x…S……™…‰M…“ +…ËÆ˙ i…EÚ±…“ EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ∫…“v…… ¶…“ EÚÆ˙‰M…“* EÚ¶…“-EÚ¶…“ =n˘…∫… ¶…“ V……‰ V……i…“ Ω˛Ë  EÚ ®…‰Æ˙… x……®… §…“S… ®…‰∆ ∫…‰
M……™…§… Ω˛Ë* ®…È {…Ω˛±…‰ +{…x…‰ EÚ…‰ EÚ ¥…¥…∆∂… ®…‰∆ +EÚ ¥… ®……x…i…… l……,

GARBHANAL
®…÷z…‰ EÚ“ ®……∆ {…Æ˙ <∫… ¥™……J™…… EÚ… M…Ω˛Æ˙… |…¶……¥… {…c…, ¥…Ω˛ {…⁄UÙ §…Ë`ˆ“, ®…M…Æ˙ V…§… ∫…‰ ®…÷z…‰ x…‰ +{…x…‰ EÚ…‰ +EÚ ¥… P……‰ π…i…  EÚ™…… Ω˛Ë, ®…È
§…Ω˛x…, ∫¥…‰]ıÆ˙ i……‰ ®…Èx…‰ ¶…“ §…Ω˛÷i… §…÷x…‰ Ω˛Ë, ®…M…Æ ˙B‰∫…… Y……x… EÚ¶…“ x…Ω˛” ∫……‰S…x…‰ ±…M…… Ω˛Ï⁄  EÚ ®…È C™…… Ω˛Ï⁄? ®…Ë∆x…‰ ™…Ω˛ ∫…®…∫™…… ®…÷z…‰ E‰Ú +…M…‰
∫…⁄Z……* ¥…Ω˛ §……‰±…“, EÚ§…“Æ˙ EÚ…‰ Y……x… EÚ“ §……i… J…d˜“ {…Æ˙ Ω˛“ ∫…⁄Z…“ l…“... Æ˙J…“ Ω˛Ë, ¥…Ω˛ <∫… x…™…“  ∫l… i… {…Æ˙ ∂…“Q… Ω˛“ EÚ…‰<« |…™……‰M… EÚÆ˙x…‰
®…M…Æ˙ ¥…Ω˛ {…÷Æ˙…x…“ EÚ ¥…i…… EÚ“ §……i… l…“* x…<« EÚ ¥…i…… EÚ… +…i®…§……‰v… ¥……±…… Ω˛Ë*
 x… ]ı∆M… EÚ§… i…EÚ V…®…“ Æ˙Ω˛“*
SÉÆpù ¨ÉÉè±Éä·É®ú |ɺÉÉnù
VÉx¨É +|Éè±É 1942. ʶÉIÉÉ B¨É.EòÉì¨É +Éè®ú ºÉÒB+É<Ç+É<ǤÉÒ. ¦ÉÉ®úiÉÒªÉ Ê®úWÉ´ÉÇ ¤ÉéEò, ½þènù®úɤÉÉnù ºÉä ºÉ½þ-|ɤÉÆvÉEò {Énù ºÉä ºÉä´ÉÉ ÊxÉ´ÉÞkÉ. 59
ʱÉJÉxÉä ¨Éå ¯ûÊSÉ VÉÉä EòÊ´ÉiÉÉ, ±ÉäJÉ, EòlÉÉ, ºÉ¨ÉÒIÉÉ +ÉÊnù Eäò VÉÊ®úB ±ÉMÉÉiÉÉ®ú VÉÉ®úÒ ½èþ.
ºÉÆ{ÉEÇò : ªÉ¶É´ÉÆiÉ ¦É´ÉxÉ, +±É´ÉɱÉ, ʺÉEòÆnù®úɤÉÉn-500010 +ÉÆwÉ|Énäù¶É. <ǨÉä±É- cmpershad@yahoo.com

 EÚi……§…
B‰ i…Ω˛… ∫…EÚ {…l… {…Æ˙ S…±…i……
ëM……‰{……±… Æ˙l…
+{…x…… ™……‰M…n˘…x… n˘‰ S…÷E‰Ú Ω˛È* < i…Ω˛…∫… ∫…‰ V…÷c‰˜ +x…‰EÚ i…l™…… EÚ…‰ =xΩ˛…Âx…‰
M……‰{……±… Æ˙l… ®… f¯…±… EÚÆ˙ Æ˙…‰S…EÚ f¯∆M… ∫…‰ |…∫i…÷i…  EÚ™…… Ω˛Ë*
 EÚ∫…“ ¶…“ ={…x™……∫… ®… Æ˙S…x……EÚ…Æ˙ ¥……∫i… ¥…EÚ P…]ıx……+…‰∆ EÚ…‰ EÚ…±{… x…EÚ
{…∆J… ±…M……EÚÆ˙ B‰∫…‰ =c˜˜…i…… Ω˛Ë  EÚ {……`ˆEÚ EÚ…‰ ∫…SS……<« +…ËÆ˙  ®…l…EÚ EÚ…‰
+±…M… EÚÆ˙x…… EÚ `ˆx… Ω˛…‰ V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ∂……™…n˘ ™…Ω˛“ ={…x™……∫…EÚ…Æ˙ EÚ“
∫…°Ú±…i…… ¶…“ EÚΩ˛“ V……BM…“*
M……‰{……±… Æ˙l…íEÚ“ {…fiπ`ˆ¶…⁄ ®… ®… ¶……Æ˙i…“™… < i…Ω˛…∫… E‰Ú ®…Ω˛…®……x…¥… ¶…M…¥……x…
∏…“ EfiÚπh… Ω˛È* ¥…‰ BEÚ ∫…∆|…n˘…™… E‰Ú  ±…B ®…Ω˛…®……x…¥… Ω˛È i……‰ n˘⁄∫…Æ˙‰ E‰Ú  ±…B
¶…M…¥……x…! BEÚ =xΩ˛Â E÷Ú±…n˘‰¥…i…… ®……x…i…‰ Ω˛÷B +…Æ˙…v…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È i……‰ n˘⁄∫…Æ˙‰
 ¥…πh…÷ EÚ… +¥…i……Æ˙ ®……x…EÚÆ˙ ®…∆ n˘Æ˙ ®…  §…`ˆ…i…‰ Ω˛È* <x… B‰ i…Ω˛… ∫…EÚ
{… Æ˙ ∫l… i…™…… EÚ… V……™…W…… ±…‰i…‰ Ω˛÷B M……‰{……±… Æ˙l… +…M…‰ §…gi…… Ω˛Ë*

B EÚ < i…Ω˛…∫…EÚ…Æ˙ V…§… EÚ…‰<« ={…x™……∫…  ±…J…i…… Ω˛Ë, i……‰


 x…∂S…™… Ω˛“ =∫…EÚ“ EfiÚ i… EÚ“ {…fiπ`ˆ¶…⁄ ®… ®… < i…Ω˛…∫… E‰Ú ¥…‰
{…z…‰ Æ˙Ω˛ÂM…‰ V……‰ ±…‰J…EÚ E‰Ú ®……x…∫…-{…]ı±… EÚ…‰ ™…n˘…-EÚn˘…
E÷ÚÆ˙‰n˘i…‰ Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* B‰∫…… < i…Ω˛…∫…EÚ…Æ˙ ™… n˘ {…÷Æ˙…i…k¥…  ¥…∂…‰π…Y… ¶…“
M……‰{……±… Æ˙l… EÚ“ EÚΩ…x…“ {…“g¯“-n˘Æ˙-{…“g¯“ S…±…x…‰ ¥……±…‰ n˘…‰ ∫…®|…n˘…™…… EÚ“
EÚl…… Ω˛Ë* {…∆S…¥…“Æ˙ ®…i… ®… ¥……∫…÷n˘‰¥… EfiÚπh…, =x…E‰Ú V™…‰π`ˆ ß……i…… ∫…∆EÚπ…«h…,
EfiÚπh… E‰Ú {…÷j… |…t÷®x… B¥…∆ ∫……®§… i…l…… |…t÷®x… E‰Ú {…÷j… + x…Ø˚r˘
∫… ®®… ±…i… Ω˛È,  V…xΩ˛Â +…¶…“Æ˙ EÚ§…“±…‰ E‰Ú ±……‰M… +{…x…… E÷Ú±…n˘‰¥…i…… ®……x…i…‰
GARBHANAL

Ω˛…‰, i……‰ ¥…Ω˛ =∫… ∫…®…™… EÚ“ EÚ±……, ∫…∆∫EfiÚ i…, x…fii™…, ∫…∆M…“i… +… n˘ ∫…‰ Ω˛È* +…¶…“Æ˙ <xΩ˛Â ®……x…¥…… ®… ∏…‰π`ˆ - ®…Ω˛…®……x…¥… ®……x…i…‰ Ω˛È +…ËÆ˙ =x…EÚ“
¶…“ {……`ˆEÚ EÚ…‰ n˘…‰-S……Æ˙ EÚÆ˙…i…… S…±…‰M…… - +…ËÆ˙ ™…Ω˛“  EÚ™…… Ω˛Ë b˜…Ï. ®…⁄ i…«™……ƒ ®…∆ n˘Æ˙… ®…‰ Æ˙J… =∫…“ |…EÚ…Æ˙ ={……∫…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È V…Ë∫…‰ §……Ër˘ §…÷r˘ EÚ“
®……‰Ω˛x…±……±…  x…M…®… x…‰ +{…x…“ x…¥…“x…i…®… EfiÚ i… M……‰{……±… Æ˙l… ®…Â* ™…… V…Ëx…“ ®…Ω˛…¥…“Æ˙ EÚ“ ={……∫…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È, ¶…±…‰ Ω˛“ ¥…‰ ®……x…¥… Ω˛È -  V…x…®…Â
b˜…Ï. ®……‰Ωx…±……±…  x…M…®… x… E‰Ú¥…±… < i…Ω˛…∫… +…ËÆ˙ {…÷Æ˙…i…k¥… E‰Ú |…‰®…-P…fih……, ∫…∆™……‰M…- ¥…™……‰M…, ®……x…-+{…®……x…, Ω˛π…«- ¥…π……n˘, ¶…™…-+¶…™…
 ¥…∂…‰π…Y… Ω˛È §… ±EÚ  ¥…∑… E‰Ú ∫…§…∫…‰ §…c‰˜  x…V…“ ∫…∆O…Ω˛…±…™… - V…Ë∫…“ ®……x…¥…“™… ∫…∆¥…‰n˘x……Bƒ ¶…Æ˙“ Ω˛È-  °ÚÆ˙ ¶…“ ¥…‰ ®…Ω˛…®……x…¥… Ω˛È*
∫……±……Æ˙V…∆M… ®™…⁄ W…™…®…, Ω˛Ën˘Æ˙…§……n˘ E‰Ú  x…n˘‰∂…EÚ E‰Ú ∞¸{… ®… ¶…“ n˘⁄∫…Æ˙“ +…‰Æ˙ ¥…Ë n˘EÚ ®…i… E‰Ú +x…÷™……™…“ EfiÚπh… EÚ…‰ ¶…M…¥……x…  ¥…πh…÷ EÚ…
60  EÚi……§…
M……‰{……±… Æ˙l… ¥……∫i…¥… ®…Â
+…Ë{…x™…… ∫…EÚ ∂…˱…“ ®…Â
+¥…i……Æ˙ §…i……EÚÆ˙ {……∆S…Æ˙…j… ®…i… EÚ“ ∫l……{…x…… EÚÆ˙i…‰ Ω˛È  V…∫…®… "¥…∫…÷n˘‰¥…  ±…J…… M…™…… BEÚ < i…Ω˛…∫…
EfiÚπh… +®…⁄i…« ∫…k…… E‰Ú |…i™…I… ∫¥…∞¸{… ®……x…  ±…™…‰ M…B,  V…∫…E‰Ú +x…÷∫……Æ˙ O…∆l… Ω˛“ Ω˛Ë,  V…∫…®…Â
¥……∫…÷n˘‰¥… ∫…‰ ∫…∆EÚπ…«h… V…“¥… E‰Ú ∞¸{… ®…‰, ∫…∆EÚπ…«h… ∫…‰ |…t÷®x… ®…x… E‰Ú ∞¸{… ®…Â
+…ËÆ˙ |…t÷®x… ∫…‰ + x…Ø˚r˘ +Ω˛∆EÚ…Æ˙ ∫¥…∞¸{… |…EÚ]ı Ω˛÷B*" ™…t {… +…¶…“Æ˙
¶…M…¥……x… EfiÚπh… EÚ“ ®……v…÷Æ˙“
B¥…∆ ¥…Ë n˘EÚ - n˘…‰x…… Ω˛“ EfiÚπh… E‰Ú ¶…HÚ Ω˛È,  °ÚÆ˙ ¶…“ ¥…Ë n˘EÚ…Â x…‰ +…¶…“Æ˙… ¶… HÚ EÚ“  ¥…EÚ…∫… ™……j……
EÚ…‰ µ……i™…í∂…⁄p˘ P……‰ π…i… EÚÆ˙  n˘™……, V…§… EÚ =x…E‰Ú E÷Ú±…n˘‰¥…i…… EÚ…‰ EÚ… ∂±……P…x…“™… +x…÷∫…∆v……x…
¶…M…¥……x…!
¥…Ë n˘EÚ…Â x…‰ ¶… HÚ-®……M…« +{…x……™…… V…§… EÚ +…¶…“Æ˙… x…‰ |…‰®…-®……M…« EÚ… S…™…x…
 EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë*
 EÚ™……* <∫… |…EÚ…Æ˙ M……‰{……±… Æ˙l…íE‰Ú ™…‰ n˘…‰ S…GÚ §…x… M…B* {…Ω˛±…… S…GÚ
=k…Æ˙ ¶……Æ˙i… ®… +{…x…“ {…i……EÚ… °ÚΩ˛Æ˙… Æ˙Ω˛… l…… i……‰ n˘⁄∫…Æ˙“ +…‰Æ˙ +…¶…“Æ˙… +…¶……∫… Ω˛…‰ S…÷EÚ… Ω˛Ë* ¥…Ω˛ n˘“P…«EÚ…±…“x… i…∆p˘… ∫…‰ ®…÷HÚ Ω˛…‰ S…÷EÚ“ Ω˛Ë,
EÚ… EÚ… ¢Ú±…… n˘ I…h… EÚ“ +…‰Æ˙  x…EÚ±… {…c˜…* V……M… M…<« Ω˛Ë*
M……‰{……±… Æ˙l…íE‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ b˜…Ï.  x…M…®… x…‰ ¶……Æ˙i…“™… < i…Ω˛…∫… EÚ“ M……‰{……±… Æ˙l… E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ b˜…Ï.  x…M…®… x…‰ ¶……Æ˙i… EÚ“ ∫…∆∫EfiÚ i… EÚ…
{… Æ˙GÚ®…… EÚÆ˙…<« Ω˛Ë* <∫… < i…Ω˛…∫… E‰Ú ∫……I™… EÚ±……EfiÚ i…™……Â, i……®…-{…j……‰∆ BEÚ ±…®§…… ∫…°ÚÆ˙ i…™…  EÚ™…… Ω˛Ë* V…Ë∫……  EÚ <∫… ={…x™……∫… EÚ“
+…ËÆ˙  ∂…±……±…‰J…… EÚ… =±±…‰J… ¶…“ ={…x™……∫…EÚ…Æ˙ x…‰ V…M…Ω˛-V…M…Ω˛  EÚ™…… ¶…⁄ ®…EÚ… ®… b˜…Ï. Æ˙…v…‰∂™……®… ∂…÷C±… EÚΩ˛i…‰ Ω˛È - M……‰{……±… Æ˙l… ¥……∫i…¥…
Ω˛Ë* V…Ë∫…‰, {…÷h™… ®…j… ∂…÷∆M… E‰Ú Æ˙…V™…  ¥… n˘∂…… E‰Ú ®…∆ n˘Æ˙ EÚ… ¥…h…«x… EÚÆ˙i…‰ ®… +…Ë{…x™…… ∫…EÚ ∂…˱…“ ®…  ±…J…… M…™…… BEÚ < i…Ω˛…∫… O…∆l… Ω˛“ Ω˛Ë,
Ω˛÷B §…i……™…… M…™…… Ω˛Ë- x…M…Æ˙ E‰Ú §…“S……Â-§…“S…  ∫l…i… ¶…M…¥……x…  ¥…πh…÷ EÚ…  V…∫…®… ¶…M…¥……x… EfiÚπh… EÚ“ ®……v…÷Æ˙“ ¶… HÚ EÚ“  ¥…EÚ…∫… ™……j…… EÚ…
¶…¥™… |……∫……n˘ ¶……Æ˙i…“™… ¥……∫i…÷EÚ±…… EÚ“ ∫…¥……Êk…®… EÚ±……EfiÚ i… Ω˛Ë* ®…∆ n˘Æ˙ ∂±……P…x…“™… +x…÷∫…∆v……x…  EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë* V…M…Ω˛-V…M…Ω˛ +…S……™…«
EÚ…  x…®……«h… EÚ…π`ˆ B¥…∆ |…∫i…Æ˙ u˘…Æ˙…  EÚ™…… M…™…… Ω˛Ë... +… n˘ * S…i…÷Æ˙∫…‰x… ∂……∫j…“ E‰Ú ={…x™……∫… ¥…Ë∂……±…“ EÚ“ x…M…Æ˙ ¥…v…÷ EÚ“ ™……n˘
=∫… ∫…®…™… EÚ“ x……Æ˙“ EÚ“ n˘™…x…“™…  ∫l… i… {…Æ˙ ¶…“ ={…x™……∫…EÚ…Æ˙ x…‰ +{…x…‰ {……`ˆEÚ EÚ…‰ +x……™……∫… Ω˛“ +… V……i…“ Ω˛Ë*
{……j……‰∆ E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ |…EÚ…∂… b˜…±…… Ω˛Ë* <«∫…… EÚ“  u˘i…“™… ∂…i…“ ®… +…∂…… Ω˛Ë  EÚ ™…Ω˛ M……‰{……±… Æ˙l…í±…®§…“ n˘⁄Æ˙“ i…EÚ ∫…¢ÚÆ˙ EÚÆ˙‰M…… +…ËÆ˙
∫……i…¥……Ω˛x… Æ˙…V™… EÚ“  ¥…v…¥…… Æ˙…x…“ x……M… x…EÚ… E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ EÚΩ˛±……™…… {……`ˆEÚ ¶…“ §…c˜“ ∫…∆J™…… ®… <∫…E‰Ú ∫……l… S…±… ∫…EÂÚM…‰*
M…™…… Ω˛Ë  EÚ +… n˘EÚ…±… ∫…‰ Ω˛“  Ω˛∆n˘⁄-v…®…« E‰Ú +∆i…M…«i…  ¥…v…¥…… x……Æ˙“ EÚ…
V…“¥…x… §…Ω˛÷i… n˘™…x…“™… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë... v… ®…«EÚi…… E‰Ú EÚ^ıÆ˙{…x… B¥…∆  ¥…S……Æ˙… EÚ“
∫…∆EÚ“h…«i…… E‰Ú EÚ…Æ˙h…  EÚ∫…“ ¶…“  ¥…v…¥…… EÚ… V…“¥…x… BEÚ {…∆J…Ω˛“x… {…I…“
E‰Ú + ¶…∂…{i… V…“¥…x… EÚ“ ¶……∆ i… n˘⁄∫…Æ˙… EÚ“ n˘™…… {…Æ˙  x…¶…«Æ˙ EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* {…÷∫i…EÚ EÚ… x……®… : M……‰{……±… Æ˙l…
={…x™……∫…EÚ…Æ˙ : b˜…Ï. ®……‰Ω˛x… ±……±…  x…M…®…

GARBHANAL
Æ˙…x…“ x……M… x…EÚ… x…‰ +{…x…‰ + v…EÚ…Æ˙…Â EÚ… |…™……‰M… EÚÆ˙E‰Ú <x… {… Æ˙ ∫l… i…™……Â
EÚ…‰ §…n˘±…… ¶…“ Ω˛Ë* ¥…Ω˛ i…E«Ú n˘‰i…“ Ω˛Ë  EÚ |……S…“x… ∫®…fi i…™…… ®… x……Æ˙“ EÚ…‰ |…l…®… ∫…∆∫EÚÆ˙h… : 2007
=∫…E‰Ú + v…EÚ…Æ˙… ∫…‰ ¥…∆ S…i… Æ˙J…… M…™…… Ω˛Ë* ±…‰ EÚx… |……S…“x… ∂……∫j……‰∆ ®… {…fiπ`ˆ ∫…∆J™…… : 224
= ±±… J…i…  x…™…®…… EÚ…‰ i…iEÚ…±…“x… ∫…®……V… EÚ“ {… Æ˙ ∫l… i…™…… E‰Ú +x…÷E⁄Ú±… |…EÚ…∂…EÚ : ∏…“ EfiÚπh… ∫…‰¥…… ∫… ®… i…,
§…x……™…… M…™…… l……* =x…EÚ“ ={……n˘‰™…i…… |…i™…‰EÚ ∫…®……V… ™……  °ÚÆ˙ ™…÷M…… E‰Ú 3-4-328, §…ÈEÚ ∫]≈ı“]ı, Ω˲n˘Æ˙…§……n˘
 ±…B ®……x™… x…Ω˛” Ω˛…‰x…“ S…… Ω˛B... x……Æ˙“ EÚ…‰ +{…x…‰ + v…EÚ…Æ˙… EÚ…
®…÷Ω˛…¥…Ɖ˙ 61

b∆˜EÚ… §…V…x…… : ∂……∫…x… ™…… + v…EÚ…Æ˙ Ω˛…‰x……. P……‰ π…i… ™…… |…S…… Æ˙i… f¯{……‰Æ˙∂…∆J… Ω˛…‰x…… : EÚ…‰Æ˙“ b˜”M… ®……Æ˙x…‰¥……±…… {…Æ˙ EÚ…®… E÷ÚUÙ x… EÚÆ˙x…‰ ¥……±……
Ω˛…‰x……, °Ú±…∫¥…∞¸{… J™…… i… |……{i… Ω˛…‰x……. Ω˛…‰x…….
b∆˜E‰Ú EÚ“ S……‰]ı {…Æ˙ : J…÷±±…®…-J…÷±±…… +…ËÆ˙  §…x……  EÚ∫…“ ¶…™… E‰Ú f¯ÆÊ˙ {…Æ˙ +…x…… : Æ˙…∫i…‰ {…Æ˙ +…x……, ∫…÷v…Æ˙x…….
EÚ…®… EÚÆ˙x……. +§… i……‰ ∂…˱…‰xp˘ §…Ω÷˛i… E÷ÚUÙ f¯ÆÊ˙ {…Æ˙ +… M…™…… Ω˲.
b∆˜b˜“ ®……Æ˙x…… : ∫……Ën˘… i……˱…x…‰ ®… i…Æ˙…V…⁄ <∫… |…EÚ…Æ˙ Z…÷EÚ… n‰˘x……  EÚ f¯“±… n‰˘x…… : EÚc˜…<« x… EÚÆ˙x……, U⁄Ù]ı n‰˘x…….
S…“W… EÚ®… S…g‰¯. f¯“±…… {…c˜x…… : ∫…÷∫i… Ω˛…‰x……,  ∂… l…±… Ω˛…‰x……, n˘™…… ™…… =n˘…Æ˙i…… EÚÆ˙x…….
b˜EÚ…Æ˙ V……x…… : Ω˛W…®… EÚÆ˙ V……x……, S…÷{…S……{… ±…‰ ±…‰x……. f¯“±…“ +…ƒJ… : ®…n˘¶…Æ˙“  S…i…¥…x…, +v…J…÷±…“ +…ƒJ….
b˜M… ¶…Æ˙x…… : EÚn˘®… §…g¯…x……. f‰¯Æ˙ EÚÆ˙x…… : ®……Æ˙  M…Æ˙…x……, ®……Æ˙ EÚÆ˙  M…Æ˙… n‰˘x…….
™… n˘ Ω˛b¬˜b˜“ ]⁄ı]ı“ Ω˛…‰i…“ i……‰ C™…… ¥…Ω˛ S…xn˘ b˜M… ¶…“ ®……Æ˙ {……i…“. ™… n˘ EÚ…‰<« M……ƒ¥…¥……±…… ¶……M…EÚÆ˙ ¶…“ <v…Æ˙ +…BM…… i……‰ f‰¯Æ˙ EÚÆ˙ n⁄∆˘M…….
b˜]ı… Æ˙Ω˛x…… : `ˆΩ˛Æ˙… Æ˙Ω˛x……, V…Ω˛…ƒ EÚ… i…Ω˛…ƒ Æ˙Ω˛x……, ®…÷EÚ… §…±…‰ ®… f¯…ÂM… Æ˙S…x…… :  n˘J……¥…‰ ™…… EÚ…®…  x…EÚ…±…x…‰ E‰Ú  ±…B EÚ…‰<« +…™……‰V…x…
{…“U‰Ù x… Æ˙Ω˛x……. EÚÆ˙x……, {……J…hb˜ EÚÆ˙x…….
b˜…∆]ı ®… Æ˙J…x…… : ∂……∫…x… u˘…Æ˙… ¥…∂… ®… Æ˙J…x……. ®…È +{…x…… ®…÷Ji……Æ˙ Ω⁄∆˛, V……‰ S……Ω⁄∆˛ EÚ∞∆¸.  EÚ∫…“ EÚ…‰, S……Ω‰˛ ¥…Ω˛ ®…‰Æ˙… ¶……<«
S…i…÷Æ˙ ®……i……- {…i…… +{…x…“ ∫…xi……x… EÚ…‰ b˜…∆]ı ®… Æ˙J…i…‰ ΩÈ˛. Ω˛“ Ω˛…‰, ®…‰Æ˙“ ¶…±……<« +…ËÆ˙  Ω˛i…-EÚ…®…x…… EÚ… f¯…ÂM… Æ˙S…x…‰ EÚ“ V…∞¸Æ˙i…
b˜…∆¥……-b˜…‰±… Ω˛…‰x…… : +¥™…¥…Œ∫l…i… Ω˛…‰x……, +Œ∫l…Æ˙ Ω˛…‰x……. x…Ω˛” Ω˲.
Y……x… ∂…∆EÚÆ˙ EÚ“ §……i… ∫…÷x…EÚÆ˙ ®…‰Æ˙“ ¶… HÚ +…ËÆ˙ v……î…EÚ f¯…‰±… EÚ“ {……‰±… :  V…∫…EÚ… §……Ω˛Æ˙“  n˘J……¥…… i……‰ §…Ω÷˛i… Æ˙Ω˛i…… Ω˛…‰ {…Æ˙ ¶…“i…Æ˙
 ¥…∂¥……∫… b˜…∆¥……b˜…‰±… Ω˛…‰ V……i…‰ ΩÈ˛. J……±…“ Æ˙Ω˛i…… Ω˲, J……‰J…±……{…x…, EÚ®…W……‰Æ˙“.
b˜…±… EÚ… ]⁄ı]ı… : b˜…±… ∫…‰ {…EÚEÚÆ˙  M…Æ˙… Ω÷˛+…. ™…‰ ®…Ω˛…i®…… ±……‰M… ∫…÷xn˘Æ˙ ¥™……J™……x… n‰˘i…‰ ΩÈ˛, §… g¯™…… ={…n‰˘∂… n‰˘i…‰ ΩÈ˛.
™…Ω˛ b˜…±… EÚ… ]⁄ı]ı… +…®… Ω˲, <∫…EÚ…‰ W…Æ˙… S…J…EÚÆ˙ n‰˘ J…B. {…Æ˙xi…÷ =x…EÚ… V…“¥…x…  x…EÚ]ı ∫…‰ n‰˘J……‰ i……‰ {…i…… S…±…‰M……  EÚ f¯…‰Æ˙ E‰Ú
b˜…±…“ n‰˘x…… : +°Ú∫…Æ˙ +… n˘ EÚ…‰ |…∫…z… Æ˙J…x…‰ E‰Ú  ±…B °Ú±… ¶…“i…Æ˙ {……‰±… Ω˲.
 ®…`ˆ…<« +… n˘ b˜ ±…™…… ®… ∫…V……EÚÆ˙  EÚ∫…“ E‰Ú ™…Ω˛…ƒ ¶…‰V…x……. f¯…‰±… {…“]ıx…… : EÚ…‰<« §……i… ∫…§…EÚ…‰ ∫…÷x……x…… ™…… §…i……x…….
Ω÷˛CEÚ…®… EÚ…‰ b˜… ±…™……∆ x… n⁄∆˘ i……‰ §……M…“ ∫…®…Z…… V……>ƒ. {™……Æ˙“ EÚ… M…¥…« ™…… f¯…‰±… §…V……EÚÆ˙ +{…x…“ {…Æ˙…V…™… x… ∫¥…“EÚ…Æ˙ EÚÆ˙
 b˜O…“ V……Æ˙“ EÚÆ˙x…… :  EÚ∫…“ EÚ“ V……™…n˘…n˘ {…Æ˙ EÚ§V…… EÚÆ˙x…‰ ™…… ∫…EÚi…… l…….
=∫…∫…‰  ®…±…x…‰ ¥……±…… v…x… ¥…∫…⁄±… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B x™……™……±…™… i…∆M… +…x…… : {…Ɖ˙∂……x… Ω˛…‰x…….
u˘…Æ˙… +…n‰˘∂…  n˘™…… V……x……. i…EÚn˘“Æ˙ J…÷±…x…… : ¶……M™… +x…÷E⁄Ú±… Ω˛…‰x…… +…ËÆ˙ ±……¶… EÚ… ™……‰M… Ω˛…‰x…….
GARBHANAL

b˜”M… Ω˛…∆EÚx…… : ∂…‰J…“ §…P……Æ˙x……, §…g¯-S…g¯EÚÆ˙ §……i… EÚÆ˙x……. i…EÚn˘“Æ˙ `ˆ…ÂEÚx…… : ¶……M™… EÚ…‰ EÚ…‰∫…x…….
b⁄˜§… ®…Æ˙x…… : +x…÷ S…i… ¥™…¥…Ω˛…Æ˙ E‰Ú °Ú±…∫¥…∞¸{… +…i®…-M±…… x… ∫…‰ +{…x…“ n˘™…x…“™… Œ∫l… i… EÚ…  ¥…S……Æ˙ EÚÆ˙ =∫…x…‰ +{…x…“ i…EÚn˘“Æ˙
{…“ c˜i… Ω˛…‰x……. `ˆ…ÂEÚ“ +…ËÆ˙ °⁄Ú]ı-°⁄Ú]ı EÚÆ˙ Æ˙…‰ {…c˜….
b‰˜g¯ S……¥…±… EÚ“  J…S…c˜“ {…EÚ…x…… :  EÚ∫…“ ∫…‰  ®…±…-V…÷±…EÚÆ˙ EÚ…®… i…EÚ±±…÷¢Ú EÚÆ˙x…… : ¥™…l…« EÚ… §…Ω÷˛i…  ∂…π]ı…S……Æ˙ §…Æ˙i…x…… ™……  n˘J……x…….
x… EÚÆ˙x……, +{…x…“ Æ˙…™… ∫…§…∫…‰ +±…M… Æ˙J…x……. i…EÚ±±…÷¢Ú x… EÚ“ V…B, V……‰ EÚ…®… Ω˛…‰ =∫…‰ ∫……°Ú-∫……°Ú §…i…… n˘“ V…B.
b‰˜Æ˙… =`ˆ…x…… : E⁄ÚS… EÚÆ˙x……, S…±… n‰˘x……. i… EÚ™…… EÚ±……®… :  EÚ∫…“ +|……∫…∆ M…EÚ ∂…§n˘ ™…… ∂…§n˘-∫…®…⁄Ω˛ EÚ…‰ §……Æ˙-§……Æ˙
b˜…‰Æ˙… b˜…±…x…… : +{…x…‰ |…‰®…-{……∂… ®… °∆Ú∫……x…‰ EÚ“ S…‰π]ı… EÚÆ˙x……. EÚΩ˛x…‰ EÚ“ +…n˘i… Ω˛…‰x…….
62 ±……‰EÚ…‰ HÚ™……ƒ
{…÷h™… EÚ“ V…c˜ ∫…n˘… Ω˛Æ˙“ : {…÷h™……i®…… ¥™… HÚ ∫…n˘… ∫…÷J…“ Æ˙Ω˛i…… Ω˲. ±……‰M… + ¶…®……x… EÚÆ˙x…‰ ±…M…i…‰ ΩÈ˛.
{…÷h™… Ω˛“ +…c‰˜ +…i…… Ω˲ : {…÷h™… Ω˛“ ®…x…÷π™……Â EÚ“ ∫…Ω˛…™…i…… EÚÆ˙i…… Ω˲. |…“ i… EÚ…  x…§……Ω˛x…… J……∆b‰˜ EÚ“ v……Æ˙ Ω˲ :  EÚ∫…“ ∫…‰ |…‰®… EÚÆ˙x…… i……‰
{…÷Æ˙…x…… ¥…Ët x…™…‰ V™……‰ i…π…“ : n˘…‰x…… +SU‰Ù Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ =x…EÚ… ∫…®®……x… ∫…Æ˙±… Ω˲ {…Æ˙xi…÷ =∫…EÚ…  x…¥……«Ω˛ EÚÆ˙x…… +i™…xi… EÚ `ˆx… Ω˲.
Ω˛…‰i…… Ω˲. °ÚEÚ“Æ˙ +{…x…“ EÚ®…±…“ Ω˛“ ®… J…÷∂… Ω˲ : ∫…xi……‰π…“ ±……‰M… +{…x…“
{…÷Ø˚π… {…÷Ø˚π… ®… Ω˛…‰¥…‰ +xi…Æ˙, EÚ…‰<« Ω˛“Æ˙… EÚ…‰<« E∆ÚEÚÆ˙ : ∫…§… ®…x…÷π™… BEÚ- M…Æ˙“§…“ Ω˛“ ®… +…x…xn˘ {……i…‰ ΩÈ˛.
∫…‰ x…Ω˛” Ω˛…‰i…‰, EÚ…‰<« +SU‰Ù Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ EÚ…‰<« §…÷Ɖ˙. °Ú]ıEÚ S…xn˘  M…Æ˙v……Æ˙“,  V…x…E‰Ú ±……‰]ı… x… l……Æ˙“ : +i™…xi…  x…v…«x…
{…⁄U‰Ù +…®… §…i……¥…‰ <®…±…“ :  EÚ∫…“ ¥…∫i…÷ EÚ“ ¥……∫i… ¥…EÚi…… x… V……x… EÚÆ˙ ®…x…÷π™….
=∫…‰ +x™… EÚ…‰<« {…n˘…l…« §…i……x…‰ {…Æ˙ = HÚ.  °ÚGÚ §…÷Æ˙“ °Ú…EÚ… ¶…±……,  °ÚGÚ °ÚEÚ“Æ˙… J……™… :  S…xi…… §…Ω÷˛i… §…÷Æ˙“
{…⁄i… +…{…x……‰ ∫…§…EÚ…‰ {™……Æ˙…‰ : +{…x…‰ {…÷j… ∫…§…EÚ…‰  |…™… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛. Ω˛…‰i…“ Ω˲. S……Ω‰˛ °Ú…EÚ… EÚƉ˙ {…Æ˙  °ÚGÚ x… EÚƉ˙.  S…xi……
°ÚEÚ“Æ˙… EÚ…‰ ¶…“ x…π]ı EÚÆ˙ n‰˘i…“ Ω˲.
{…⁄i… ¶…™…‰ ∫…™……x…‰, n÷˘J… ¶…™…‰  §…Æ˙…x…‰ : {…÷j… E‰Ú §…c‰˜ Ω˛…‰ V……x…‰ {…Æ˙ ®……i……- {…i……
EÚ… n÷˘J… n⁄˘Æ˙ Ω˛…‰ V……i…… Ω˲.  °ÚÆ˙ §…∆n˘… ®……‰S…“ EÚ… ®……‰S…“ : V…Ë∫…‰ l…‰ ¥…Ë∫…‰ Ω˛“ Æ˙Ω‰˛, E÷ÚUÙ =z… i… x…
EÚÆ˙ ∫…E‰Ú.
{…‰]ı J……±…“ <«®……x… J……±…“ : J……±…“ {…‰]ı, ¶…⁄J…… ™…… n˘“x… ®…x…÷π™… <«®……x…n˘…Æ˙“
x…Ω˛” EÚÆ˙ ∫…EÚi……. §…∆n˘Æ˙ C™…… V……x…‰ +n˘Æ˙EÚ EÚ… ∫¥……n˘ : V……‰  EÚ∫…“  ¥…∂…‰π… ¥…∫i…÷ ™……
¥™… HÚ EÚ“ EÚp˘ x… V……x…i…… Ω˛…‰.
{…‰]ı ®… +…ƒi…, x… ®…÷ƒΩ˛ ®… n˘…ƒi… : §…Ω÷˛i… §…⁄g¯… +…n˘®…“.
§…∆n˘Æ˙ EÚ“ +…∂…x……<«, P…Æ˙ ®… +…M… ±…M……<« : ®…⁄J…« ∫…‰  ®…j…i…… EÚÆ˙x…‰
{…‰]ı ®… {…c˜… S……Æ˙…, i…§… E⁄Ún‰˘ §…‰S……Æ˙… : {…‰]ı ¶…Æ˙x…‰ {…Æ˙ Ω˛“ +…x…xn˘ ®…x……™…… ∫…‰ Ω˛… x… Ω˛…‰i…“ Ω˲.
V…… ∫…EÚi…… Ω˲.
§…EÚƉ˙ EÚ“ ®……ƒ EÚ§… i…EÚ J…ËÆ˙ ®…x……™…‰M…“ : §…EÚÆ˙… ®……Æ˙… i……‰ V……BM……
{…‰]ı ±…M…… °Ú]ıx…‰, i…§… J…ËÆ˙…i… ±…M…“ §…∆]ıx…‰ : EÚπ]ı {…c˜x…‰ {…Æ˙ n˘…x… n‰˘x……. Ω˛“, +…V… x…Ω˛” i……‰ EÚ±…. i……i{…™…« ™…Ω˛ Ω˲  EÚ +{…Æ˙…v…“ +…ËÆ˙
{…Ë∫…… x… EÚ…Ëc˜“ §……V……Æ˙ EÚƉ˙ n˘…Ëc˜“ : V…§… {…Ë∫…… x… Ω˛…Â, i…§… §……V……Æ˙ V……x…… n÷˘πS… Æ˙j… ®…x…÷π™… EÚ…‰ BEÚ x… BEÚ  n˘x… n˘hb˜ +¥…∂™…
¥™…l…« Ω˲.  x…v…«x… ¥™… HÚ E‰Ú >{…Æ˙“  n˘J……¥…‰ {…Æ˙ = HÚ.  ®…±…‰M…….
{…Ë∫…… x…Ω˛” {……∫…, S…±…‰ x…¥……§… E‰Ú ∫……l… : Ω˲ ∫…™…i… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ EÚ…®… EÚÆ˙x…‰ {…Æ˙ §…M…±… ®… i……‰∫……  EÚ∫…EÚ… ¶…Æ˙…‰∫…… :  V…∫…E‰Ú {……∫… v…x… Ω˛…‰i…… Ω˲, ¥…Ω˛
= HÚ. n⁄˘∫…Ɖ˙ EÚ… +… ∏…i… x…Ω˛” Ω˛…‰i…….

GARBHANAL
{……Ë §……Æ˙Ω˛ Ω˲ : Ω˛Æ˙ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ ±……¶… Ω˛“ ±……¶… Ω˲. §…c‰˜ +…n˘®…“ EÚ“ {…“`ˆ EÚ…±…“, M…Æ˙“§… EÚ… ®…÷ƒΩ˛ EÚ…±…… : ±……‰M… §…c‰˜
EÚ“ Àx…n˘… {…“`ˆ {…“U‰Ù EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛ +…ËÆ˙ UÙ…‰]‰ı +…n˘®…“ EÚ“ Àx…n˘…
®…÷J™…®…∆j…“ V…“ +…{… E‰Ú ∫…®§…xv…“ ΩÈ˛. +…{… EÚ“ +…‰Æ˙ EÚ…Ëx… =∆M…±…“ =`ˆ… ®…÷ƒΩ˛ {…Æ˙ EÚÆ˙i…‰ ΩÈ˛.
∫…EÚi…… Ω˲. +…{… EÚ“ {……Ë §……Æ˙Ω˛ Ω˲.
§…c˜… E‰Ú EÚÆ˙J…‰ +…∫…, x… V……B {……∫… : §…c‰˜ +…n˘ ®…™…… ∫…‰ ∫…Ω˛…™…i……
{™……n˘… ∫…‰ °ÚÆ˙V…“ Ω÷˛+… ]‰ıg¯…-]‰ıg¯… V……B : V…§…  EÚ∫…“ UÙ…‰]‰ı +…n˘®…“ EÚ…‰ EÚ“ +…∂…… i……‰ Æ˙J…x…“ S…… Ω˛B {…Æ˙ =x…E‰Ú {……∫… x…Ω˛” V……x……
§…c˜… {…n˘ |……{i… Ω˛…‰i…… Ω˲, i…§… ¥…Ω˛ <i…Æ˙…x…‰ ±…M…i…… Ω˲.
S…… Ω˛B*
|…¶…÷i…… {……< EÚ… Ω˛ ®…n˘ x……Ω˛” : + v…EÚ…Æ˙ i…l…… v…x…-∫…®{… k… {……EÚÆ˙ ∫…§…
EÚΩ˛…¥…i…Â
<i…x…‰ §…c‰˜ n‰˘∂… EÚ“ §…“∫…-{…SS…“∫… |…®…÷J… ¶……π……Bƒ +…ËÆ˙ +x… M…x…i… §……‰ ±…™…… ®… |…™……‰M… ®… +…x…‰ ¥……±…“
EÚΩ˛…¥…i… Ω˛®……Æ˙“ {…Æ∆˙{…Æ˙… EÚ“ x…  ∫…°«Ú BEÚV…÷]ıi…… EÚ“  ®…∂……±… ΩÈ˛, §…Œ±EÚ ¶…… π…EÚ i……ËÆ˙ {…Æ˙ Ω˛®… 63
BEÚ∫…⁄j…i…… ®…  {…Æ˙…‰i…“ ΩÈ˛. <∫… +∆EÚ ®… §……∆M±…… EÚ“ S…÷Àx…n˘… EÚΩ˛…¥…i… n˘“ V…… Æ˙Ω˛“ ΩÈ˛.

+…ƒv……Ɖ˙ +…∫…‰ V……‰i∫……™… ™…… (V……) ™…, i……Æ˙ x…Æ˙EÚ Ω˛…i…‰ Ω˛…i…‰ {……™…. +…™…‰∫… ±…÷EÚ… §…, §…™…‰∫… ±…÷EÚ… §…, M……±…¶……∆M…… EÚ…‰l……™… J…÷ §…?
+ƒv…‰Æ‰˙ ®… +…i…… Ω˲, S……ƒn˘x…“ ®… V……i…… Ω˲, Ω˛…l…… Ω˛…l… x…Æ˙EÚ =®…Æ˙ U÷Ù{…… ±…‰, {……‰{…±…‰ M……±… EÚΩ˛…ƒ ±…‰ V……BM……?
{……i…… Ω˲. One can hide signs of aging, one can lie about one’s
Who comes at night and leaves with moonlight, age; but how can one hide the sunken cheeks?
will soonm suffer the Heil’s plight. =]‰ıÆ˙ {…‰]‰ı V…±…‰Æ˙ V……±……, i…§…÷ i…‰π`ˆ…™… Z……±……{……±…….
+…M…‰Æ˙ ¶…‰c‰˜ +…UÙ…c˜ J……™…, {……U‰ÙÆ˙ ¶…‰c‰˜ {…… ±…™…‰ V……™…. >ƒ]ı E‰Ú {…‰]ı ®… {……x…“ EÚ… P…c˜…,  °ÚÆ˙ ¶…“ {™……∫… ∫…‰ ®…Æ˙…®…Æ˙….
+…M…‰¥……±…… `ˆ…‰EÚÆ˙ J……™…, {…“U‰Ù¥……±…… ¶……M… V……B. (+…M…‰ Camel with water stored in stomach runs thirsty (in
¥……±…‰ EÚ…‰ ®…÷Œ∂EÚ±… ®… n‰˘J…EÚÆ˙ {…“U‰Ù ¥……±…… Ω˛…‰ ∂…™……Æ˙ Ω˛…‰ the desert.)
V……i…… Ω˲.) Bƒc‰˜ M…Ø˚ P…Ɖ˙Æ˙ V…∆V……±….
When the fool in front tumbles down, those + c˜™…±… ∫……ƒc˜ P…Æ˙ EÚ… V…∆V……±… Ω˛…‰i…… Ω˲.
behind take to their heels.
A young bull is a liability for the house-holder.
+…c˜ x…™…x…‰ §……ƒEÚ… ¶…÷Ø˚, ∫…‰V…x… Ω˛™… x……]‰ıÆ˙ M…÷Ø˚. BEÚ  EÚ±…  n˘±…‰ ∂… EÚ±… J……™…, U÷ƒÙS… S…÷ Æ˙ EÚÆ˙±…‰ E÷Úb÷˜±… Ω˛…Æ˙…™….
 i…Æ˙UÙ“ x…V…Æ˙, §……ƒEÚ“  S…i…¥…x…, ¥…Ω˛ Ω˲ ∫…§… M…c˜§…c˜“ EÚ… BEÚ P…⁄∫…… ®……Ɖ˙, ∫……Ë J……B, ∫…÷<« S…÷Æ˙…EÚÆ˙ E÷Ún˘…±… J……‰B.
EÚ…Æ˙x….
Giving one blow and receiving a hundred in return, to
An oblique eye and an eyebrow curved,
steal a needle and lose a pick-axe in the process.
indicate the principal actor (or a crooked man).
BEÚ U‰Ù±…‰Æ˙ +…∂…, x…n˘“E÷Ú±…‰ §……∫…, ¶……§…x…… §……Æ˙…‰®……∫….
+…n˘Æ‰˙ ¶……‰V…x…,  EÚ EÚƉ˙ ¥™…∆V…x…?
<EÚ±……Ëi…‰ §…‰]‰ı {…Æ˙ ¶…Æ˙…‰∫……, x…n˘“ E‰Ú  EÚx……Ɖ˙ P…Æ˙, ™…Ω˛ §……Æ˙Ω˛ ®…Ω˛“x…‰
|…‰®… ∫…‰  n˘B ¶……‰V…x… ®… ¥™…∆V…x… EÚ“ C™…… W…∞¸Æ˙i…? ÀS…i…… EÚ…  ¥…π…™… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛.
A meal offered with affection is more than a
Putting all hopes in the only child and a house by the
meal full of dainties.
riverside; these cause anxiety all the year round.
+…{…x……Æ˙ ®……x… +…{… x… Æ˙…J……‰, EÚ…]ı… EÚ…x… S…÷±… n‰˘ f¯…EÚ…‰. BEÚ  n˘x…  P…-Ø˚ S…, n˘∂… n˘x… n˘…ƒi…  UÙÆ˙E÷Ú ]ı.
+{…x…“ <VV…i… J…÷n˘ ∫…®Ω˛…±…‰, EÚ]‰ı EÚ…x… EÚ…‰ §……±…… ∫…‰ fƒ¯EÚ BEÚ  n˘x… ®……J…x…-Æ˙…‰]ı“ J……x……, n˘∫…  n˘x… n˘…ƒi… E÷ÚƉ˙n˘x…….
±…‰.
To eat cream and cakes one day and then go on
One must safeguard one’s own honour, if one
picking the teeth for ten days (without any food at all.)
GARBHANAL

has a cropped ear, better to cover that side with


locks of hair.
BE‰Ú M…÷x…M…÷x…, n÷˘™…‰ {……`ˆ,  i…x…‰ M…hb˜M……‰±…, S……Ɖ˙ Ω˛…]ı.
+…®……Æ˙ n˘< +…®……Æ˙ ÀS…c˜…ƒ, i……‰Æ˙ E‰Úx… B i……‰ ®……l……Æ˙  EÚÆ˙…? BEÚ  ¥…t…l…‘ EÚ“ M…÷x…M…÷x…, n˘…‰ ∫…‰ {…g¯…<«, i…“x… ∫…‰ M…c˜§…c˜ +…ËÆ˙
S……Æ˙ ∫…‰ §……V……Æ˙.
®…‰Æ˙… n˘Ω˛“ ®…‰Æ˙…  S…c˜¥……, +…{… C™…… {…Ɖ˙∂……x… ΩÈ˛?
A lone (pupil) murmurs his lessons, two of them do it
Its my curds I am consuming with my parched
well, three create a confusion and four together
rice, why do you bother your head about it?
make it a market-place.
∫…Ω˛ EÚÆ˙ ={…‰I…… ∫… n˘™…… ∫…‰ P…Æ˙ EÚ…‰ ∫…∆¶……±…i…“*
n‰˘EÚÆ˙ V…x…®… ™…‰ ∫…fiŒπ]ı EÚ…‰, i…x… ®…x… ∫…‰ {……±…i…”**
®…∆ n˘Æ˙ EÚ“ +…Æ˙i…“ ΩÈ˛, ®…Œ∫V…n˘ EÚ“ +W……x… §…‰ ]ı™……ƒ*
M…÷Ø˚O…∆l…, M…“i……, §……<§…±…, E÷ÚÆ˙…x… §…‰ ]ı™……ƒ** *
±……c˜±…“
±…I®…“
™……‰V…x……
+§… i…EÚ §…x…“ ±……c˜±…“ ±…I®…“
∫…∆¶……M… ∫…∆J™……
V…§…±…{…÷Æ˙ 18481
¶……‰{……±… 8562
<∆n˘…ËÆ˙ 7507
=VV…Ëx… 7204
∫……M…Æ˙ 4436
M¥…… ±…™…Æ˙ 3774
Æ˙“¥…… 3420
∂…Ω˛b˜…‰±… 3283
Ω˛…‰∂…∆M……§……n˘ 1751
S…®§…±… 1688
™……‰M… 60106
60 Ω˛V……Æ˙  W…xn˘ M…™……Â ®…Â
7000000000
∫……i… +Æ˙§… Ø˚{…™…‰ ∫…‰ V™……n˘… EÚ“ {……j…i……
+§… 60 Ω˛V……Æ˙ ∫…‰ V™……n˘… §…ŒSS…™……Â E‰Ú
V…“¥…x… E‰Ú Ω˛Æ˙ ®……‰c˜ {…Æ˙ ∫…Ω˛…Æ˙… §…x…‰M…“, Ω˛®……Æ˙… ∫…{…x……
±……c˜±…“ ±…I®…“ ™……‰V…x……*
|…n‰˘∂… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ x…‰ §…‰]ı“ EÚ…‰
Ω˛Æ˙ ±……c˜±…“
§……‰Z… ∫…®…Z…x…‰ EÚ“ ∞¸ g¯ ∫…‰ EÚ…
+…W……n˘  EÚ™…… Ω˲, ∫…®……V… EÚ…‰*
®…÷J™…®…∆j…“  ∂…¥…Æ˙…V… À∫…Ω˛ S……ËΩ˛…x… EÚ“
 ¥…EÚ…∫…
{…Ω˛±… {…Æ˙ Æ˙…™…∫…‰x…  V…±…‰ ®…Â
®…<« 2007 ∫…‰ |……Æ∆˙¶…
±……c˜±…“ ±…I®…“ ™……‰V…x…… x…‰,
§…‰]ı“ EÚ…‰ ±…J…{… i… Ω˛…‰x…‰ EÚ…
+…EÚ±{…x… : ®…v™…|…n‰˘∂… ®……v™…®…/08

={…Ω˛…Æ˙  n˘™…… Ω˲* P…Æ˙ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ“ ÀS…i……+… ®… ∂…… ®…±…


*EÚ®…±…  EÚ∂……‰Æ˙ n÷˘§…‰ "EÚ®…±…' EÚ“ EÚ ¥…i…… ∫…‰ ®…v™…|…n‰˘∂… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙
®…v™…|…n‰˘∂… V…x…∫…∆{…E«Ú u˘…Æ˙… V……Æ˙“ D-67170
 x…h…«™… +…{…EÚ…‰ EÚÆ˙x…… Ω˲
C™…… +§… ¶…“ +…{… M…¶…«x……±… {…g¯x…… S……Ω˛i…‰ ΩÈ˛...
"Ω˛…ƒ' ™…… "x…Ω˛”'
+M…Æ˙ Ω˛…ƒ i……‰ <«®…‰±… ∫…‰ ∫…⁄ S…i… EÚÆÂ˙
+M…Æ˙ x…Ω˛” i……‰ ¶…“ <«®…‰±… ∫…‰ ∫…⁄ S…i… EÚÆÂ˙
+…{…EÚ“ Ω˛…ƒ ™…… x…Ω˛” M…¶…«x……±… EÚ…‰ V……Æ˙“ Æ˙J…x…‰ ®… ®…n˘n˘M……Æ˙ ∫…… §…i… Ω˛…‰M…“.
<«®…‰±… EÚ… {…i…… Ω˲ -

atmaram26@yahoo.com
∫…∆v™…… ¶…M…i…
Æ˙…®…{…÷Æ˙, =k…Æ˙|…n‰˘∂… ®… V…x®….  n˘±±…“  ¥… ¥… ∫…‰ B®….B. i…l…… Æ˙…‰Ω˛i…EÚ  ¥… ¥… ∫…‰ §…“.Bb˜. {…g¯…<« E‰Ú n˘…ËÆ˙…x… ®…x… EÚ“ ®……ËV… ®… +…EÚÆ˙ EÚ ¥…i……,
EÚΩ˛…x…“  ±…J…x…… ∂…÷∞¸  EÚ™……. M…∆¶…“Æ˙ §……i… ∫…Ω˛V… Ω˛“ EÚΩ˛ V……x…‰ ®… ®…Ω˛…Æ˙i…. x……]ıEÚ ®…∆S…x… E‰Ú +±……¥……  °Ú±®…… EÚ“ Œ∫GÚ{]ı ¶…“  ±…J…i…“ ΩÈ˛.
66
{…∆p˘Ω˛ §…Æ˙∫…… i…EÚ §±……<∆b˜  Æ˙±…“°Ú B∫……‰ ∫…™…‰∂…x… ∫…‰ V…÷c˜“ Æ˙Ω˛” +…ËÆ˙ •…‰±… ±… {… ®… ®…Ω˛…Æ˙i… Ω˛… ∫…±… EÚ“. +]ı±……ƒ]ı… ®… {……]«ı ]ı…<®… x……ËEÚÆ˙“ E‰Ú
+±……¥…… P…Æ˙ {…Æ˙ ÀΩ˛n˘“- ∂…I…h… EÚ… EÚ…®… EÚÆ˙i…“ ΩÈ˛. +]ı±……ƒ]ı… ®… S…±… Æ˙Ω˛… "v…⁄{… UÙ…ƒ¥…  Ω˛xn˘“ x……]ı¨ ∫…∆M…`ˆx…' <xΩ˛” E‰Ú  n˘®……M… EÚ“ ={…V… Ω˛Ë.
∫…∆{…E«Ú : 3050, Ennfield Lane, Duluth, GA 30096, USA. email : kakhaga@hotmail.com

|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙

"v…⁄{…-UÙ…ƒ¥…' EÚ… ∫…i…Æ∆˙M…“ +…™……‰V…x…


V…“¥…x… ∫…÷J…-n˘÷J… EÚ… J…‰±… Ω˛Ë +…ËÆ˙
Ω˛Æ˙ I…h… =∫…EÚ… ∞¸{… §…n˘±…i…… Æ˙Ω˛i……
Ω˛Ë* <∫…  ¥…S……Æ˙ EÚ…‰  ¥… ¥…v… i…Æ˙“E‰Ú
∫…‰ +…M…‰ §…g¯… Æ˙Ω˛… Ω˲  Ω˛xn˘“ x……]ı¨
∫…∆M…`ˆx… "v…⁄{… UÙ…ƒ¥…'* ∫…∆M…`ˆx… E‰Ú
+…™……‰V…x……Â ®…Â x…fii™… x…… ]ıEÚ…,
EÚ¥¥……±…“, x……]ıEÚ, ∫……I……iEÚ…Æ˙,
EÚ ¥…i……, M…“i… +… n˘  ¥… ¶…z…
 ¥…v……+… EÚ… ∫…Œ®®…∏…h… Ω˛…‰i…… Ω˲*
 ¥…M…i…  n˘x……Â B®…Æ˙“  ¥…∑… ¥…t…±…™…
®… ∫…∆M…`ˆx… x…‰ B‰∫…… Ω˛“ BEÚ J…÷∂…x…÷®…… +…™……‰V…x… ∫…®{…z…  EÚ™……* E÷ÚUÙ x…™…” J……‰V… B‰∫…“ Ω˛È V……‰ n˘÷ x…™…… EÚ…‰ UÙ…‰]ı… §…x……i…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛È*
=±±…‰J…x…“™… Ω˲  EÚ "v…⁄{… UÙ…ƒ¥…' x……®…EÚ ™…Ω˛ ∫…∆M…`ˆx… x…¥…-|…™……‰M…… E‰Ú =x…®… ∫…§…∫…‰ >{…Æ˙ UÙ…™…… Ω˛Ë +∆i…Æ˙V……±… ™……  °ÚÆ˙ S…±…i……- °ÚÆ˙i……
®……°«Úi… x…  ∫…°«Ú ®…x……‰Æ˙∆V…x… |…n˘…x… EÚÆ˙i…… Ω˲, §…Œ±EÚ  ¥…¥……n˘… ∫…‰ {…Æ˙‰ n˘⁄Æ˙¶……π… +…ËÆ˙ +§… ¥…Ω˛  n˘x… n˘⁄Æ˙ x…Ω˛” V…§… ¶……V…“ i…Æ˙EÚ…Æ˙“ i……‰
Æ˙Ω˛EÚÆ˙ Æ˙S…x……v…î…i…… EÚ…‰ ¶…“ §…g¯…¥…… n‰˘i…… Ω˲* "v…⁄{… UÙ…ƒ¥…' EÚ… BEÚ  ®…±… ∫]ı…‰Æ˙ ®… +…ËÆ˙ n˘÷EÚ…x… ¥……±…… +…{…∫…‰ ∫…§W…“ EÚ“ •……Ïhb˜ {…⁄UÙ‰
=q˘‰∂™…  Ω˛xn˘“ §…S……+…‰ + ¶…™……x… ¶…“ Ω˲* +…ËÆ˙ ®……‰§……<±… °Ú…‰x…  ®…±…‰ M…±…“ ®……‰Ω˛±±…‰ ®… `ˆ‰±…… {…Æ˙ i……‰ EËÚ∫……
Æ∆˙M……Æ∆˙M… EÚ…™…«GÚ®… EÚ“ ∂…÷∞¸+…i… x…xΩ² EÚ±……EÚ…Æ˙… x…‰ f¯…‰±…-x…M……c‰ ±…M…‰M……, ™…‰ Ω˛“ l…… "<∫… Z…±…EÚ“ ®…Â'  V…∫…®… ¶……M…  ±…™……  ¥…EÚ…∫…
§…V……EÚÆ˙ +…ËÆ˙ ∫…∆M…`ˆx… EÚ“ ∫…§…∫…‰ §…÷W…÷M…« ∫…n˘∫™…… ∏…“®… i… ∫…÷n˘∂…«x… J…z…… ¥… EÚ®…±…‰∂… S…÷M… x…‰* <∫…‰  ±…J…… l…… ∫…xv™…… ¶…M…i… x…‰*
§……Ω˛Æ˙“V…“ x…‰ n˘“{… V…±…… EÚÆ EÚ“˙* <∫…E‰Ú §……n˘ ∫…∆M…`ˆx… E‰Ú x……®… "v…⁄{… ¶……Æ˙i… E‰Ú {…÷Æ˙…x…‰ ∂…Ω˛Æ˙ §…x……Æ˙∫… ®… §…∫…… BEÚ B‰∫…… {… Æ˙¥……Æ˙ V……‰

GARBHANAL
UÙ…ƒ¥…' EÚ…‰ x…B +∆n˘…W… ∫…‰ ∫……l…«EÚ  EÚ™…… M…™…… V…“¥…x… E‰Ú i…“x… {…c…¥…… EÚ…‰ ®…v™…®… +…™… ¥……±…‰ {… Æ˙¥……Æ˙ EÚ“ V…“¥…x… ∂…˱…“ EÚ…‰ §…i……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙
 n˘J……i…‰ Ω˛÷B* §…÷g…{……, V…¥……x…“ +…ËÆ˙ §…S…{…x… E‰Ú |…i…“EÚ…Â E‰Ú V… Æ˙™…‰ Ω˛Æ˙ Ω˛…±… ®… J…÷∂… Æ˙Ω˛x…… S……Ω˛i…… Ω˛Ë, "±……M…… S…÷x…Æ˙“ ®… n˘…M…'  °Ú±®…
+{…x…“ V…c…‰∆ EÚ…‰ x…®…x…  EÚ™…… M…™……* E‰Ú M…“i… x…fii™… E‰Ú V… Æ˙™…‰ <∫…‰ |…∫i…÷i…  EÚ™…… M…™……* <∫…®… ¶……M… ±…‰x…‰
n˘⁄∫…Æ˙… EÚ…™…«GÚ®… l…… "Ω˛®… ±……™…‰ Ω˛È =∫… n˘‰∂… ∫…‰ ™……Æ˙ V……ƒ  x…EÚ…±… E‰Ú'* ¥……±…‰ l…‰ B ®…±…“ {……ϱ…EÚ…Ï¢Ú, + p˘i…… J…z……, b˜…ϱ…“ {…]ı‰±…, x…‰Ω˛…
EÚ±……EÚ…Æ l…‰ ∫…÷{…h……« {……`ˆEÚ, V™……‰ i… |…EÚ…∂…, ¥…xn˘x…… ]ı…ƒ ]ı™……, M…÷Æ˙{…n˘‰∂… ∫…C∫…‰x…… +…ËÆ˙ ±…I®…“ S…xp˘∂…‰J…Æ˙* {… ∂S…®… EÚ“ x…EÚ±… EÚ“ n˘…Ëc ®…Â
§…‰n˘“, +…t… J…z…… +…ËÆ x…“±……ƒEÚ {……`ˆEÚ* ∫…∆M…“i…  n˘™…… l…… Æ˙…V…x… ∂…®……« B‰∫…… ¶……M…‰  EÚ =x…EÚ…‰ Ω˛“ {…UÙ…c  n˘™……* "x…EÚ±… EÚÆ˙…‰ {…Æ˙ +EÚ±…
¥…  ¥…V…™… ]ı∆b˜x… x…‰* M……™…EÚ ®…∆b˜±…“ ®… ∂™……®…  i…¥……Æ˙“, i…fi{i…… ∂…®……«, ∫…‰' <∫… ¥™…∆M™… x…… ]ıEÚ… ®… {…÷Æ˙…x…‰ ∫…®…™… E‰Ú v……‰§…“ E‰Ú S… Æ˙j… ®… l…‰
+ x…±… ¶…M…i…, ∫…÷{…h……« {……`ˆEÚ ∂…… ®…±… l…‰* {…Æ˙‰∂… V…Ëx… +…ËÆ˙ P…Æ˙ EÚ“ ®……±… EÚx… §…x…” Æ˙‰x…÷ E÷Ú®……Æ˙* =x…EÚ… §…‰]ı…
|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙ 67

§…x…… i… x…πEÚ V…Ëx…* +…v…÷ x…EÚ v……‰§…“ §…x…‰ ∂……W… =∫®……x…“ +…ËÆ˙


®…… ±…EÚx… §…x…” i……Ë∫…“°Ú S……Ëv…Æ˙“* §…‰]ı“ §…x…” ∫……Ë®™…… J…z……* <∫…‰
 ±…J…… l…… ∫…xv™…… ¶…M…i… x…‰*
Ω˛∆∫…x…‰ Ω˛∆∫……x…‰ E‰Ú <∫…  ∫…±… ∫…±…‰ EÚ…‰ +…M…‰ §…g…™…… ¥™…∆M™……i®…EÚ ¶……π…… ®… §……i… x… EÚÆ˙E‰Ú  ¥…n˘‰∂…“ ¶……π…… EÚ…‰ §……i…S…“i… EÚ… ®……v™…®… §…x……i…‰
∫……I……iEÚ…Æ˙ "EÚ…Ï°Ú“  ¥…n˘ Æ˙…‰®……' EÚ…™…«GÚ®… x…‰* ™…Ω˛ EÚ…™…«GÚ®… Ω˛È* +{…x…“ BEÚ ∫……ƒZ…“ ¶……π…… §…x…‰ <∫… ∫…∆n˘‰∂… EÚ…‰ ±…‰EÚÆ˙ +…™…… Ω˛…∫™…
∫…∆M…`ˆx… E‰Ú ®…÷J™… =q˘‰∂™… " Ω˛xn˘“ §…S……+…‰ + ¶…™……x…' {…Æ˙ ∫…]ı“EÚ x……]ıEÚ "M…c§…cZ……±……'*  V…∫…EÚ…‰ ®…∆S… {…Æ˙ + ¶…x…“i…  EÚ™…… {…Æ˙‰∂… V…Ëx…,
 x…∂……x…… l……* ∫……I……iEÚ…Æ˙EÚi……« l…” ®…∆V…÷  i…¥……Æ˙“* ∫…÷{…Æ˙  °Ú±®… b˜…ϱ…“ {…]ı‰±…, B ®…±…“ {……ϱ…EÚ…Ï°Ú, ±…I®…“ S…∆p˘∂…‰J…Æ˙, ¥…“h…… EÚ…i…n˘Æ˙‰,
∫]ı…Æ˙ ∫…±…®……x… EÚ{…⁄Æ˙ §…x…‰ J…M…‰∂… {……`ˆEÚ* ∫… Æ˙i…… J…z……, V™……‰ i… b˜…xb˜…‰x……, ®…x……‰V… E÷Ú®……Æ˙, i…fi{i…… ∂…®……« ¥… ∫…xv™……
EÚ¥¥……±…“ BEÚ B‰∫…“ +x……‰J…“  ¥…v…… Ω˛Ë  V…∫…®… i…… ±…™…… EÚ“ ±…™… ¶…M…i… x…‰*
E‰Ú ∫……l…, Ω˛…¥…-¶……¥… E‰Ú ∫……l… M……i…‰-§…V……i…‰ Ω÷˛B B‰∫…… ∫…®……ƒ §…ƒv… EÚ…™…«GÚ®… EÚ… ∫…®……{…x… Ω÷˛+… "Ω˛…‰±…“ EÚ… Æ˙∆M…' EÚ…™…«GÚ®… ∫…‰  V…∫…®… Ω˛…‰±…“
V……i…… Ω˲  EÚ n˘∂…«EÚ Z…⁄®… =`i…ˆ‰ ΩÈ˛* Ω˛ƒ∫…“ ∫…‰ +…‰i…-|……‰i… "EÚ¥¥……±… EÚ“ |… ∫…r˘ EÚl…… E‰Ú  Ω˛Æ˙h™…EÚ∂™…{… §…x…‰ J…M…‰∂… {……`ˆEÚ*  °ÚÆ˙ +…™…“
+]ı±……ƒ]ı… ¥……±…‰' ®… +®…Æ˙“EÚ“ Æ˙∆M… ®… Æ˙∆M…i…‰ V……i…‰ ¶……Æ˙i…, |…‰®…“ ™…÷M…±… EÚ“ x…]ıJ…]ı Ω˛…‰±…“  V…∫…®… ¶……M…  ±…™…… i…Æ˙…x……  ¥…W… +…ËÆ˙
{…… EÚ∫i……x… ¥… +x™… n˘‰∂…… ∫…‰ +…B ±……‰M…… EÚ“ n˘…∫i……x… l…“* ¶……M… Æ˙¢Ú“EÚ §……S…… x…‰* §…Æ˙∫……x…‰ EÚ“ ®…∂…Ω˛⁄Æ˙ ±…_ˆ®……Æ˙ n˘‰¥…Æ˙-¶……¶…“ EÚ“ Ω˛…‰±…“,
±…‰x…‰ ¥……±…‰ EÚ¥¥……±… l…‰ Ω˛…Æ˙®……‰ x…™…®… {…Æ˙ Æ˙…V…x… ∂…®……«, i…§…±…‰ {…Æ˙ ™…÷¥…… ±…cE‰Ú-±…c EÚ™…… EÚ“ Ω˛…‰±…“, M…±…“ ®…÷Ω˛±±…… ]ı…‰ ±…™…… EÚ“ Ω˛…‰±…“
 ¥…V…™… ]ı∆b˜x…* EÚ±……EÚ…Æ˙ l…‰ i…±…i… +±¥…“, i…fi{i…… ∂…®……«,  ¥…V…™… +… n˘ Ω˛…‰±…“ E‰Ú  ¥… ¥…v… Æ∆˙M…… EÚ…‰ |…∫i…÷i…  EÚ™…… M…™……*
J…z……, +… ∫…¢Ú ¢ÚØ˚K…“, ¥…“x…… EÚ…]ın˘Æ˙‰, Æ˙‰x…÷ E÷Ú®……Æ˙, M…÷Ø˚{…n˘‰∂… EÚ…™…«GÚ®… EÚ…‰ ∫…°Ú±… §…x……x…‰ ®… ®……v…¥… EÚ…i…n˘Æ˙‰ +…ËÆ˙ +…∂……E÷Ú®……Æ x…‰
§…‰n˘“, ®…x…V…“i… §…‰n˘“,  x… Ω˛i…  i…¥……Æ˙“, Ω˛‰®…… V…Ëx… +…ËÆ˙ EÚ®…±…‰∂… ®……<EÚ ∫…∆™……‰V…x… EÚ… EÚ…®… ∫…∆¶……±……* ¥…Ω˛” ®…∆S… ∫…VV…… ¥… ®…∆S… E‰Ú {…“UÙ‰ E‰Ú
S…÷M…* {…÷Æ˙…x…“ v…÷x… EÚ…‰ x…™…‰ ∂…§n˘… ®…‰  {…Æ˙…‰™…… ∫…xv™…… ¶…M…i… x…‰* ∫…¶…“ EÚ…®…… EÚ…‰ ∫…∆¶……±…x…‰ EÚ… ®…÷ ∂EÚ±… §…“c… =`ˆ…™…… ∫…n˘¢Ú ¢Ú∞¸K…“ ¥…
{…⁄Æ˙‰ ∫…¶……M……Æ˙ EÚ…‰ M…÷ƒV……i…“ +…¥……W… ¥……±…‰ x…™…x…∫…÷J…V…“ ™…… x… =x…EÚ“ ]ı“®…  S…xi…“ §……±…“,  §…®…±… {……`ˆEÚ ¥…  ¥…V…™… ]ı∆b˜x… x…‰* ∫¥……M…i…-
®…x……‰V… E÷Ú®……Æ,  V…x…EÚ“ +…ƒJ……Â EÚ“ ±……±…]ı‰x… EÚ“ §…k…“ M…÷±… Ω˛…‰ M…<« EÚ… i…«E‰Ú™… ¶…M…i…,  x… Ω˛i…  i…¥……Æ˙“, +∆ EÚi…  i…¥……Æ˙“ ¥… + x…±… x……M…Æ˙,
l…“ x……]ıEÚ l…… "±……±…]ı‰x… EÚ“ ¥…… {…∫…“'* <∫… ®…x……‰Æ˙∆V…EÚ x…… ]ıEÚ… ¶……‰V…x… ¥™…¥…∫l……-∂™……®…  i…¥……Æ˙“ x…‰ ∫…∆¶……±…“* ®…∆S… {…Æ˙ Æ˙…‰∂…x…“ ¥™…¥…∫l……
®… ¶……M…  ±…™…… x…“®…… {…]ı‰±…, ∫…“®…… ∫…C∫…‰x……, i…Æ˙…x……  ¥…W…, +x…÷V… ∫…∆™……‰V…x… + x…±… ¶…M…i… EÚ“* UÙ…™……∆EÚx… l…… +∆V…±…“ E÷Ú®……Æ EÚ…*
V…Ëx…,  ¥…V…™… M……Ëc x…‰* ™…Ω˛ x……]ıEÚ  Ω˛xn˘“ E‰Ú |… ∫…r˘ ±…‰J…EÚ  ¥… b˜+…‰- x… J…±… b˜…xb˜…‰x…… ¥… +x™… EÚ…* ∫…∆M…“i…- {…Æ˙…‰{∫… §…x……x……*
E‰Ú.{…“. ∫…C∫…‰x…… u˘…Æ˙…  ±… J…i… x……]ıEÚ {…Æ˙ +…v…… Æ˙i… l……* ∫±……<b˜ ∂……‰,EÚ…™…«GÚ®… b˜“¥…“b˜“- M…xv…¥…« ¶…M…i…* {…⁄Æ˙‰ EÚ…™…«GÚ®… EÚ…‰ |…∫i…÷i…
+M…±…‰ x…÷CEÚc x……]ıEÚ "V…®…⁄Æ˙…-=∫i……n' ®… +®…Æ˙“EÚ… ®… +…EÚÆ˙ EÚÆ˙x…‰ ¥……±…‰ ®…÷J™… ∫…⁄j…v……Æ˙ l…‰- ®…∆V…÷  i…¥……Æ˙“ ¥… +∫…±…®… {…Æ˙¥…‰W…*
§…∫…‰ "n˘‰ ∫…™…… EÚ“ n˘∫… K……∫…' ®…i…±…§… ]ı…Ï{… ]ı‰x… §……i…Â* ™…‰ ¥……‰ Ω˛“ EÚ…™…«GÚ®… E‰Ú ®…÷J™… n˘…x…EÚi……« l…‰- ®…x……‰V… E÷Ú®……Æ˙ M……‰ ¥…xn˘,  ¥…V…™… M……Ëc,
n˘‰∫…“ Ω˛È V……‰ I…h… EÚ…  Ω˛∫……§… Æ˙J…EÚÆ˙ EÚ…®…  EÚ™…… EÚÆ˙i…‰ l…‰* +§… EËÚ±……∂… J…∆b˜‰±…¥……±…, ±… ±…i… f¯”M…Æ˙…, B®…Æ˙“  ¥…∑… ¥…t…±…™… ∫……=l…
Ω˛…±… ™…‰ Ω˛Ë  EÚ I…h… +…ËÆ˙  ®…x…]ı EÚ“, UÙ…‰c P…x]ı… EÚ“ §……i… EÚÆ˙i…‰ B ∂…™…x… ∫]ıb˜“W…* +x™… n˘…x…EÚi……«+… ®… l…‰- EÚ®…±…‰∂… S…÷M…, ¥…“h……
GARBHANAL

ΩÈ˛*  °Ú±®…“ ∫]ı…<±… ®… ]ı…{… ]ıËx… ±…‰EÚÆ˙ +…™…‰ V…®…⁄Æ˙… +… ∫…¢Ú EÚ…i…n˘Æ˙‰, Æ˙‰x…÷E÷Ú®……Æ˙, +∫…±…®… {…Æ˙¥…‰W…, x…“®…… {…]ı‰±…,  ¥…V…™… ]ı∆b˜x…,
¢Ú∞¸K…“ +…ËÆ˙ =∫i……n˘ x…¥…“x… i™……M…“* ∫……l…“ EÚ±……EÚ…Æ˙ l…‰ Ω˛‰®…… ∫…÷{…h……« {……`ˆEÚ,  n˘x…‰∂… {…÷Æ˙…‰ Ω˛i…, V™……‰ i…  ∫…xΩ˛…,  x…∂…“ ∂…®……«, ®…∆V…÷
V…Ëx…, i… x…πEÚ V…Ëx…,  ¥…V…™… M……Ëc, ®…Ω˛… ¢Ú∞¸K…“ +…ËÆ˙ M…÷Ø˚{…n˘‰∂…  i…¥……Æ˙“, i…±…i… +±¥…“, +Ø˚h…  ®…∏…… +…ËÆ˙ ∫…xv™…… ¶…M…i…*
§…‰n˘“* =±±…‰J…x…“™… Ω˲  EÚ EÚ®… n˘Æ˙… {…Æ˙ J……x…‰ EÚ“ ¥™…¥…∫l…… EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…™…‰
 ¥… ¶…z… {…Æ˙∆{…Æ˙…+…‰∆, ¶……π……+…‰∆ ¥……±…… BEÚ B‰∫…… +x……‰J…… n˘‰∂… V…Ω˛…ƒ BÏxV…“ •…⁄¥…Æ˙, V……‰™…∫… }±…⁄ ∫…M…Æ˙ ¥… n˘“ {…EÚ… §……Ω˛Æ˙“ x…‰ ∫…Ω˛™……‰M… |…n˘…x…
P…Æ˙-P…Æ˙ ®… ®……i…fi¶……π…… i……‰ +±…M…-+±…M… Ω˲ {…Æ˙ ∫…®…∫™…… i…§… J…c“  EÚ™……* <∫…E‰Ú +±……¥…… {…… EÚ∫i……x…“ ¥… ¶……Æ˙i…“™… O……‰∫…Æ˙“ ∫]ı…‰∫…« x…‰ +{…x…‰
Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë V…§… <x… +±…M…-+±…M… P…Æ˙… E‰Ú ±……‰M… +{…x…“ Ω˛“ BEÚ {……‰∫]ıÆ˙ ±…M……EÚÆ˙ ∫…Ω˛™……‰M… |…n˘…x…  EÚ™…… +…ËÆ˙ =i∫……Ω˛ §…g…™……*
∫…÷π…®…… ∏…“¥……∫i…¥…
20  n˘∫…∆§…Æ˙ 1958 EÚ…‰ Ω˛…l…Æ˙∫…, =k…Æ˙|…n˘‰∂… ®… V…x®…. n˘™……±…§……M… BV…⁄E‰Ú∂…x…±… <∆∫]ı“]ı¨⁄]ı, +…M…Æ˙… ∫…‰ ∫…∆∫EfiÚi… ®… B®….B., B®….Bb˜.
68
x…<«  n˘±±…“, §…M…n˘…n˘ B¥…∆ À∫…M……{…÷Æ˙ ®… +v™……{…x… EÚ…™…«.  ¥…t…±…™… {… j…EÚ… "∫……v…x……' EÚ… ∫…∆{……n˘x…. ±…P…÷ x……]ıEÚ…Â, x…fii™…-x…… ]ıEÚ…+… EÚ…
±…‰J…x… ¥… ®…∆S…x…. V……‰ §……i…  n˘±… EÚ…‰ U⁄Ù V……i…“ Ω˲ ¥…Ω˛ EÚ ¥…i…… E‰Ú ∞¸{… ®… ®…÷J… Æ˙i… Ω˛…‰ V……i…“ Ω˲. "+x…÷¶…⁄ i…', " Ω˛xn˘“ S…‰i…x……', "∫…… Ω˛i™…-
E÷∆ÚV…' +… n˘ {… j…EÚ…+… ®… ±…‰J… +…ËÆ˙ EÚ ¥…i……Bƒ |…EÚ… ∂…i…. EÚ<« n‰˘∂…… EÚ… ß…®…h…. ¥…i…«®……x… ®… +®…‰ Æ˙EÚ… ®…  x…¥……∫….
∫…®{…E«Ú : sushma2058@yahoo.com.sg
|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙
∫¥……®…“ Æ˙…®…n‰˘¥… V…“ EÚ… º™…⁄∫]ıx… ®… ™……‰M…  ∂… ¥…Æ˙
™……‰M… M…÷∞¸ ∫¥……®…“ Æ˙…®…n‰˘¥… V…“ E‰Ú {……ƒS… {…Æ˙* =xΩ˛…‰∆x…‰ ™…Ω˛ ¶…“ EÚΩ˛…  EÚ |…i™…‰EÚ
 n˘¥…∫…“™… ™……‰M…  ¥…Y……x…  ∂… ¥…Æ˙ EÚ… ¥™… Ci… EÚ… EÚi…«¥™… Ω˲  EÚ +{…x…‰ ∫¥……∫l™…
º™…⁄∫]ıx… E‰Ú V……ÏV…« +…Æ˙. •……>x… EÚ“ n‰˘J…¶……±… = S…i… f∆¯M… ∫…‰ EÚÆÂ˙ C™……‰∆ EÚ
EÚx¥…‰x∂…x… ∫…Â]ıÆ˙ ®… +…™……‰V…x…  EÚ™…… ™… n˘ +…{… §…“®……Æ˙ Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛ i……‰ =x… ∫…§…EÚ…‰
M…™……*  ¥… ¶…xx… v…… ®…«EÚ ∫…®|…n˘…™……‰∆ E‰Ú §…Ω÷˛i… EÚπ]ı Ω˛…‰i…… Ω˲ V……‰ +…{… {…Æ˙  x…¶…«Æ˙
x…‰i……+…‰∆ x…‰ n˘“{… |…VV…¥… ±…i… EÚÆ˙E‰Ú ΩÈ˛* ∫……l… Ω˛“ ™…Ω˛ ¶…“ §…i……™……  EÚ
™……‰M… EÚ“ ∫……¥…«¶……Ë ®…EÚi…… EÚ…‰ |……h……™……®… ∫…‰ EÚ<« ¥…∆∂……x…÷M…i… Æ˙…‰M……‰∆ {…Æ˙
+…±……‰ EÚi…  EÚ™……* <∫…  ∂… ¥…Æ˙ ®… ¶…“  ¥…V…™… |……{i… EÚ“ V…… ∫…EÚi…“ Ω˲*
EÚÆ˙“§… n˘…‰ Ω˛V……Æ˙ ∫…‰ + v…EÚ ±……‰M……‰∆ x…‰ ¶……M…  ±…™……* |……h……™……®… EÚ“ ∫…§…∫…‰ §…c˜… Ω˛π…«x……n˘ =∫… ∫…®…™… Ω÷˛+… V…§… ∫¥……®…“ V…“ x…‰ º™…⁄∫]ıx… ®…Â
®…Ω˛ii…… ∫…®…Z……i…‰ Ω÷˛B ∫¥……®…“ V…“ x…‰ EÚΩ˛…  EÚ ™……‰M… E‰Ú n¬˘¥……Æ˙… EÚ<« V… ]ı±… J…÷±…x…‰ ¥……±…‰ {……i…∆V… ±… ™……‰M…{…“`ı ∫…Â]ıÆ˙ EÚ“ P……‰π…h…… EÚ“* <∫…EÚ“
Æ˙…‰M… V…Ë∫…‰ ®…v…÷®…‰Ω˛, =SS… Æ˙Ci…S……{…, +…l…«Æ˙…< ]ı∫…, EÚ®…Æ˙n˘n«˘, ®……<O…‰x…, x…”¥… ∂… x…¥……Æ˙ EÚ…‰ Æ˙J…“ M…<«* º™…⁄∫]ıx… E‰Ú  x…EÚ]ı Æ˙…‰W…x…§…M…«
EÈÚ∫…Æ˙,  n˘±… EÚ“ §…“®…… Æ˙™……‰∆ +… n˘ ∫…‰ ±…c˜x…‰ EÚ“ ∂… Ci… Ω˛“ x…Ω˛” §… ±EÚ <±……E‰Ú ®… ∫……`ı BEÚc˜ ¶…⁄ ®… ®… EÚÆ˙“§… 4.5  ®… ±…™…x… b˜…ϱ…Æ˙ EÚ“
U÷Ù]ıEÚ…Æ˙…  ®…±… V……i…… Ω˲* =xΩ˛…‰∆x…‰ ™……‰M… ∫…‰ Ω˛®……Ɖ˙ ∂…Æ˙“Æ˙ E‰Ú +…∆i… Æ˙EÚ ±……M…i… ∫…‰ <∫…EÚ…  x…®……«h…  EÚ™…… V……™…‰M……* ¶……Æ˙i… ∫…‰ §……Ω˛Æ˙ ™…Ω˛
+∆M……‰∆ V…Ë∫…‰  EÚb˜x…“, +…®……∂…™…, ±…“¥…Æ˙, {…‰x… GÚ™……W… +… n˘ EÚ…‰ Ω˛…‰x…‰ ¥……±…‰  ¥…n‰˘∂… EÚ… {…Ω˛±…… {……i…∆V… ±… ™……‰M… {…“`ı Ω˛…‰M……* ™…Ω˛ {……i…∆V… ±…
 ¥…∂…‰π… ±……¶… ∫…‰ {… Æ˙ S…i… EÚÆ˙…™……* ™……‰M…{…“`ı Ω˛ Æ˙n¬˘¥……Æ˙  ∫l…i… EÂÚp˘ EÚ“ ¶……ƒ i… ™……‰M… i…l…… +…™…÷¥…Ên˘ EÚ“
∂… x…¥……Æ˙ +…ËÆ˙ Æ˙ ¥…¥……Æ˙ EÚ…‰ ∂…÷±EÚ ®…  ¥…∂…‰π… U⁄Ù]ı Æ˙J…“ M…<« i…… EÚ  ∂…I…… |…n˘…x… EÚƉ˙M……* ∫¥……®…“ V…“ x…‰ ™…⁄ x…¥… ∫…«]ı“ +…Ï°Ú ]‰ıC∫……Ï∫… E‰Ú
+ v…EÚ ∫…‰ + v…EÚ ±……‰M… ±……¶… =`ı… ∫…EÂÚ* §……§…… Æ˙…®…n‰˘¥… V…“ x…‰ §…SS……‰∆ E‰Ú B®….b˜“. Bxb˜Æ˙∫…x… EÈÚ∫…Æ˙ ∫…Â]ıÆ˙ ®… ¶…“ ¶……π…h…  n˘™……* x…¥…  x… ®…«i…
 ±…™…‰  ¥…∂…‰π…  x…∂…÷±EÚ ™……‰M… EÚI…… EÚ… ¶…“ +…™……‰V…x…  EÚ™……* ™……‰M… M…÷∞¸ <∆ b˜™…… Ω˛…=∫… ®… ¶……Æ˙i…“™… ∫…®…÷n˘…™… EÚ…‰ ∫…®§……‰ v…i… EÚÆ˙i…‰ Ω÷˛B
º™…⁄∫]ıx…  ∫l…i… §…“B{…“B∫… ∫¥……®…“x……Æ˙…™…h… ®…∆ n˘Æ˙ ¶…“ M…™…‰* V…Ω˛…ƒ =xΩ˛…‰∆x…‰ =xΩ˛…‰∆x…‰ ¶……Æ˙i… E‰Ú M……ƒ¥……‰∆ ®… ®…n˘n˘ EÚÆ˙x…‰ EÚ… +…¥Ω˛…x… ¶…“  EÚ™……*
|……h……™……®… ∫…‰ Ω˛…‰x…‰ ¥……±…‰ ±……¶… EÚ…‰ §…c‰˜ Ω˛“  x…Æ˙…±…‰ f∆¯M… ∫…‰ §…i……™……, ™……‰M…  ∂… ¥…Æ˙ i…l…… +x™… M… i… ¥… v…™……ƒ ∏…“ ∂…‰J…Æ˙ +O…¥……±… +…ËÆ˙
¥™……™……®… V…Ë∫…‰ ¥…V…x… =`ı…x……, n˘…Ëc˜x……, ∫…⁄™…« x…®…∫EÚ…Æ˙ EÚÆ˙x…… +… n ∂…Æ˙“Æ˙ ∏…“ Æ˙®…‰∂… ¶…÷]ı…b˜… V…“ E‰Ú ∫……ËV…x™… ∫…‰ ∫…®{…xx… Ω÷˛<«∆ ∫……l… Ω˛“ ±…M…¶…M…
E‰Ú Ω˛…b«˜¥…‰™…Æ˙ {…Æ˙ EÚ…®… EÚÆ˙i…… Ω˲ +…ËÆ˙ |……h……™……®… ∂…Æ˙“Æ˙ E‰Ú ∫……Ï}]ı¥…‰™…Æ˙ 120 ∫¥…™…∆∫…‰¥…EÚ…‰∆ E‰Ú ∫…Ω˛™……‰M… ∫…‰ <∫…®… ∫…°Ú±…i……  ®…±…“*
EÚ®…±…… M……‰<xEÚ… °Ú…=xb˜‰∂…x… u˘…Æ˙… ∫l…… {…i… "∫x…‰Ω˛±…i…… M……‰<xEÚ… ¥™…∆M™…
|…‰®… V…x…®…‰V…™…, b˜…Ï. ∫…⁄™…«§……±…… B¥…∆ x…Ɖ˙xp˘ EÚ…‰Ω˛±…“ {…÷Æ˙∫EfiÚi… ¶…⁄π…h… {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙ - 2008' ∫…÷|… ∫…r˘ ¥™…∆M™…EÚ…Æ˙ ∏…“ |…‰®… V…x…®…‰V…™… EÚ…‰

GARBHANAL
 Ω˛∆n˘“ ¥™…∆M™…  ¥…v…… ®… =x…E‰Ú +|… i…®… ™……‰M…n˘…x… ¥… =x…EÚ“ {…÷∫i…EÚ "b˜⁄§…i…‰
∫…⁄Æ˙V… EÚ… <∂EÚ' E‰Ú  ±…B  n˘™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë. ®… Ω˛±…… Æ˙S…x……EÚ…Æ˙…‰∆ E‰Ú  ±…B
∫l…… {…i… "Æ˙ix…“n˘‰¥…“ M……‰<xEÚ… ¥……Mn˘‰¥…“ {…÷Æ˙∫EÚ…Æ˙ - 2008' |… ∫…r˘ ±…‰ J…EÚ…
∏…“®…i…“ b˜…Ï. ∫…⁄™…««§……±…… EÚ…‰ =x…E‰Ú  Ω˛xn˘“ ∫…… Ω˛i™… ®… ™……‰M…n˘…x… ¥… =x…EÚ“
{…÷∫i…EÚ "<CEÚ“∫… EÚΩ˛… x…™……ƒ' E‰Ú  ±…B  n˘™…… V…… Æ˙Ω˛… Ω˛Ë. °Ú…=xb˜‰∂…x… E‰Ú
|…§…xv… x™……∫…“ ∏…“ ∂™……®…∫…÷xn˘Æ˙ M……‰<xEÚ… x…‰ BEÚ |…‰∫…  ¥…Y…Œ{i… ®… §…i…±……™……
 EÚ BEÚ  ¥…∂…‰π… ∫…®……Æ˙…‰Ω˛ ®… ∏…“ |…‰®… V…x…®…‰V…™… EÚ…‰ BEÚ ±……J… Ø˚{…™…‰ x…M…n˘ ¥…
¥… ∏…“®…i…“ b˜…Ï. ∫…⁄™…«§……±…… EÚ…‰ <EÚk…“∫… Ω˛V……Æ˙ Ø˚{…B x…M…n˘ E‰Ú ∫……l… Ω˛“ ∂……±…, ∏…“°Ú±…, ∫®…fi i…- S…xΩ˛ ¥… {…÷π{…M…÷UÙ |…n˘…x… EÚÆ˙ ∫…®®…… x…i…  EÚ™…… V……™…‰M……. ∏…“
∂™……®…∫…÷xn˘Æ˙ M……‰<xEÚ… x…‰ §…i……™……  EÚ <∫… ¥…π…« EÚ… "M……‰<xEÚ… ¥™…∆M™… ∫…… Ω˛i™… ∫……Æ˙∫¥…i… ∫…®®……x…' ¥… Æ˙π`ˆ ¥™…∆M™…EÚ…Æ˙ ∏…“ x…Ɖ˙xp˘ EÚ…‰Ω˛±…“ EÚ…‰ |…n˘…x…  EÚ™…… V……™…‰M…….
n‰˘¥…®… h… {……∆b‰˜ 69
A-2, Hyderabad Estate
Nepean Sea Road, Malabar Hill, Mumbai - 400 036
Email : devmanipandey@gmail.com

|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙

∫…∆M…“i… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ… ∫…∆§…∆v… ∂……∂¥…i… : {…∆ b˜i…  ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙ ∂…®……«

V…§… ∫…∆M…“i… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ…


 ®…±…x… Ω˛…‰ i……‰ Æ˙S…x……i®…EÚi…… EÚ…
+®…fii… ∫……®…x…‰ +…i…… Ω˲*

 Æ˙™……V… i…l…… ∂……‰v… EÚ…‰ =xΩ˛…‰∆x…‰ <∫… {…÷∫i…EÚ ®… {…‰∂…


 EÚ™…… Ω˲* {…÷∫i…EÚ E‰Ú ∫…Ω˛-±…‰J…EÚ +…ËÆ˙ "x…¥…¶……Æ˙i…
]ı…<®∫…' E‰Ú ®…÷J™… ={… ∫…®{……n˘EÚ ¶…÷¥…‰xp˘ i™……M…“ x…‰
EÚΩ˛…, "∫…∆M…“i… E‰Ú V…¥……Ω˛Æ˙…i… EÚ…‰ S…÷x…EÚÆ˙ {…‰∂…
EÚÆ˙x…‰ ®… ∫…Ω˛V…i…… +…ËÆ˙ ∫…Æ˙±…i…… EÚ… {…⁄Æ˙“ i…Æ˙Ω˛
"∫…∆M…“i… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ… ∂……∂¥…i… ∫…∆§…∆v… Ω˲* BEÚ E‰Ú  §…x…… n⁄˘∫…Ɖ˙ v™……x… Æ˙J…… M…™……* <∫…EÚ… ±……¶… ∫…∆M…“i… E‰Ú x……Ë∫…“ J…™……‰∆ ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙
EÚ“ EÚ±{…x…… x…Ω˛” EÚ“ V…… ∫…EÚi…“* V…§… ∫…∆M…“i… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™… EÚ… M…÷h…“V…x……‰∆ i…EÚ, ∫…¶…“ EÚ…‰ ∫…®……x… ∞¸{… ∫…‰ Ω˛…‰M……*'
 ®…±…x… Ω˛…‰ i……‰ Æ˙S…x……i®…EÚi…… EÚ… +®…fii… ∫……®…x…‰ +…i…… Ω˲*' ¥…™……‰¥…fin¬˘v…  ∫…i……Æ˙¥……n˘EÚ +…ËÆ˙ ®™…⁄ V…EÚ °Ú…‰Æ˙®… E‰Ú ∫…∆™……‰V…EÚ {…∆ b˜i…
GARBHANAL

 ¥…J™……i… ∫…∆i…⁄Æ˙¥……n˘EÚ {…n¬˘®… ¥…¶…⁄π…h… {…∆ b˜i…  ∂…¥…E÷Ú®……Æ˙ ∂…®……« x…‰ +Æ˙ ¥…∆n˘ {……Æ˙“J… x…‰ +{…x…‰ +v™…I…“™… ¥…Ci…¥™… ®… EÚΩ˛…  EÚ ∫…∆M…“i… V…Ë∫…‰
=∫i……n˘ ®……‰Ω˛®®…n˘ ∫…<«n˘ J……x… +…ËÆ˙ ¶…÷¥…‰xp˘ i™……M…“ EÚ“ {…÷∫i…EÚ V… ]ı±…  ¥…π…™… EÚ…‰ <i…x…“ ∫…Ʊ… ¶……π…… ®… ±……x…‰ EÚ… |…™……∫… ∫…Æ˙…Ω˛x…“™… Ω˲*
"∫…∆M…“i… E‰Ú V…¥……Ω˛Æ˙…i…' EÚ…  ¥…®……‰S…x… EÚÆ˙i…‰ Ω÷˛B EÚΩ˛…* =xΩ˛…‰∆x…‰ Ω˛Æ˙“∂… EÚ…{… c˜™…… x…‰ +…¶……Æ˙ ¥™…Ci…  EÚ™……* EÚ…™…«GÚ®… EÚ… ∫…∆S……±…x…
EÚΩ˛…  EÚ <∫… {…÷∫i…EÚ ®… ∫…∆M…“i… +…ËÆ˙ ∫…… Ω˛i™… E‰Ú ∫…∆M…®… ∫…‰ +®…fii… n‰˘¥…®… h… {……∆b‰˜ x…‰  EÚ™……*
Æ˙∫… EÚ“ ¥…π……« Ω÷˛<« Ω˲* {…÷∫i…EÚ E‰Ú  ¥…®……‰S…x… E‰Ú §……n˘ =∫i……n˘ ®……‰Ω˛®®…n˘ ∫…<«n˘ J……x… x…‰ E÷ÚUÙ
{…÷∫i…EÚ E‰Ú ±…‰J…EÚ =∫i……n˘ ®……‰Ω˛®®…n˘ ∫…<«n˘ J……x… x…‰ EÚΩ˛… Ω˲  EÚ S…÷ x…∆n˘… Æ˙…M……‰∆ EÚ“ §…∆ n˘∂……‰∆ EÚ… M……™…x… |…∫i…÷i… EÚÆ˙E‰Ú ∏……‰i……+…‰∆ {…Æ˙ ∫…∆M…“i…
+{…x…‰ {…÷Æ˙J……‰∆ ∫…‰  ®…±…“  ¥…Æ˙…∫…i… +…ËÆ˙ +{…x…‰ V…“¥…x…¶…Æ˙ E‰Ú Æ˙∫… EÚ“ ¥…π……« EÚ“*
70 |… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙

 •… ]ı∂… ∫…∆∫…n˘ ®… BEÚ §……Æ˙  °ÚÆ˙ M…⁄∆V…“  Ω˛xn˘“ í


l…‰* =∫… ∫…®…™… +∆O…‰W…“
EÚ… `ˆ“EÚ =SS……Æ˙h… x…
EÚÆ˙ {……x…‰  EÚ  ±…™…‰
+…™… Æ˙∂… ±……‰M……Â EÚ…
®…W……EÚ =c…™…… V……i……
l……* ±…‰ EÚx… +…V… Ω˛®…
∫…¶…“ V……x…i…‰ Ω˛È  EÚ
+…™…Æ˙±…Ë h b˜ EÚ“
{…Æ˙®{…Æ˙… +…ËÆ˙ ∫…∆∫EfiÚ i…
 •… ]ı∂… ∫…∆∫…n˘ E‰Ú =SS… ∫…n˘x… Ω˛…=∫… +…ÏÏ¢Ú ±……Ïb˜« ®… BEÚ §……Æ˙  °ÚÆ˙ M…⁄∆V…“  EÚ∫…“ ∫…‰ ¶…“ EÚ®… x…Ω˛” Ω˛Ë* =xΩ˛…Âx…‰  •…]ı‰x… ®… §…∫…‰ B ∂…™……<«
 Ω˛xn˘“*  •… ]ı∂… ∫…Æ˙EÚ…Æ˙ E‰Ú +…∆i… Æ˙EÚ ∫…÷Æ˙I…… Æ˙…V™… ®…xj…“ ]ı…‰x…“ ±…‰J…EÚ…Â EÚ“ S…S……« EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚΩ…  EÚ Ω˛®… +∆O…‰W… ¶…±…‰ Ω˛“ =x…EÚ“
®…ËCx…±…]ı“ x…‰ ∫…÷|… ∫…r˘ ±…‰ J…EÚ… x…… ∫…Æ˙… ∂…®……« EÚ…‰ =x…E‰Ú ={…x™……∫… ¶……π…… x… ∫…®…Z… ±…‰ EÚx… Ω˛®… =x…EÚ“ ¶……¥…x…… +…ËÆ˙ =i∫……Ω˛ EÚ…
E÷Ú<™……∆ V……x… E‰Ú  ±…™…‰ 14¥……∆ +∆i…Æ˙«…π]ı≈“™… <∆n˘÷ ∂…®……« EÚl…… ∫…®®……x… |…n˘…x… +…n˘Æ˙ EÚÆ˙x…… S…… Ω˛B C™…… EÚ ¥…‰ §…c“ ∫…∆∫EfiÚ i…™…… E‰Ú ¥…… Æ˙∫… Ω˛È*
 EÚ™……* <∫… +¥…∫…Æ˙ {…Æ˙ =xΩ˛…Âx…‰  •…]ı‰x… E‰Ú  Ω˛xn˘“ ±…‰J…EÚ…Â E‰Ú  ±…™…‰ +…V… =x…EÚ“ x…<« {…“g“ {…⁄Æ˙§… +…ËÆ˙ {… ∂S…®… EÚ“ ∫…∆∫EfiÚ i… E‰Ú §…“S…
∫l…… {…i… {…s…x…∆n˘ ∫…… Ω˛i™… ∫…®®……x… ∫…‰ ™……ÏE«Ú EÚ“ =π…… ¥…®……« EÚ…‰ ∫…®®…… x…i… n˘÷ ¥…v……O…∫i… J…c“ Ω˛Ë* =xΩ˛…Âx…‰ +…M…‰ EÚΩ˛…  EÚ Æ˙…V…x…‰i……+…‰∆ E‰Ú
 EÚ™……*  ±…™…‰ ∫…§…∫…‰ + v…EÚ J…÷∂…“ EÚ… I…h… ¥…Ω˛ Ω˛…‰i…… Ω˛Ë V…§… ¥…‰ ∫…… Ω˛i™…
EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. u˘…Æ˙… Ω˛…=∫… +…ÏÏ¢Ú ±……Ïb˜« ®… +…™……‰ V…i… ∫…®®……x… ∫…®……Æ˙…‰Ω˛ ®… EÚ… +…x…xn˘ =`ˆ…i…‰ Ω˛È* EÚ…Æ˙h…  EÚ ∫…… Ω˛i™…  EÚ∫…“ n˘‰∂…, Æ˙…π]ı≈,
 •…]ı‰x… E‰Ú +…∆i… Æ˙EÚ ∫…÷Æ˙I…… Æ˙…V™… ®…∆j…“ ]ı…‰x…“ ®…ËCx…±…]ı“ x…‰  Ω˛xn˘“ ®… ¶……π……, V…… i… V…Ë∫…“ ∫…¶…“ ∫…“®……+…‰∆ ∫…‰ ±……∆P… EÚÆ˙ {…⁄Æ˙“ ®……x…¥…i…… EÚ“
+{…x…‰ ¶……π…h… EÚ“ ∂…÷∞¸+…i… EÚ“* =xΩ˛…Âx…‰ EÚΩ˛…  EÚ Æ˙…V…… +…ËÆ˙ Æ˙… x…™……∆, §……i… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* <∫…“ ±…™…‰ ®…È EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. E‰Ú EÚ…®… EÚ“ ∫…Æ˙…Ω˛x……
®…xj…“ +…ËÆ˙ |…v……x…®…xj…“ ¶…÷±……  n˘™…‰ V……i…‰ Ω˛È, ±…‰ EÚx… ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ ±……‰M… EÚÆ˙i…… Ω˛⁄∆ +…ËÆ˙ ∫…∆Æ˙I…EÚ E‰Ú ∞¸{… ®… <∫…∫…‰ V…÷c… Ω˛⁄∆*

GARBHANAL
™……n˘ Æ˙J…i…‰ Ω˛È* +…V… Ω˛®… ∂…‰C∫…{…“™…Æ˙ EÚ…‰ W…∞¸Æ˙ V……x…i…‰ Ω˛È ±…‰ EÚx… ™…Ω˛ ±…‰§…Æ˙ {……]ı‘ EÚ“ EÚ…=x∫…±…Æ˙ W…EÚ“™…… W…÷§…ËÆ˙“ x…‰ <∫… §……i… {…Æ˙
x…Ω˛” V……x…i…‰  EÚ =∫… ∫…®…™… E‰Ú Æ˙…V…… ™…… |…v……x…®…xj…“ EÚ…Ëx… l…‰* =xΩ˛…Âx…‰  S…xi…… |…EÚ]ı EÚ“  EÚ B ∂…™……<« ∫…®……V… EÚ“ x…<« {…“g“ +{…x…“ ®……i…fi
EÚΩ˛…  EÚ ±…‰J…EÚ…Â +…ËÆ˙ n˘…∂…« x…EÚ…Â x…‰ Ω˛®……Æ˙‰ < i…Ω˛…∫… +…ËÆ˙ ∫…¶™…i…… EÚ… ¶……π……+…‰∆ ∫…‰ ±…M……i……Æ˙ n˘⁄Æ˙ Ω˛…‰i…“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë*  •…]ı‰x… ®… {…Ω˛±…“
 x…®……«h…  EÚ™……* Ω˛®… Æ˙…V…x…‰i……+…‰∆ x…‰ x…Ω˛”* {…“g“ E‰Ú +|…¥……∫…“ Ω˛“ +{…x…“ ¶……π…… +…ËÆ˙ ∫…∆∫EfiÚ i… E‰Ú |… i…
]ı…‰x…“ ®…ËCx…±…]ı“ x…‰ +{…x…‰ §…S…{…x… EÚ… Ω˛¥……±…… n˘‰i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…  EÚ =∫…E‰Ú |… i…§…r˘ Ω˛È* =xΩ˛…Âx…‰ EÚΩ˛…  EÚ ™…Ω˛ B ∂…™……<« ±……‰M…… EÚ“ P…Æ-P…Æ˙
 {…i…… S……Ën˘Ω˛ ∫……±… EÚ“ =©… ®… +…™…Æ˙±…Ëhb˜ ∫…‰ ±…xn˘x… +…EÚÆ˙ §…∫… M…™…‰ EÚ“ EÚΩ˛…x…“ Ω˛Ë  EÚ =x…E‰Ú §…SS…‰ ±…M……i……Æ˙ =x…EÚ“ ∫…∆∫EfiÚ i… ∫…‰ n˘⁄Æ˙
|… ¥…… ∫…“ J… §… ÆÂ˙ 71

V…… Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* Ω˛®……Æ˙‰ ±…‰J…EÚ…Â EÚ…‰ <∫… §……Æ˙‰ ®… ¶…“ ∫……‰S…x…… S…… Ω˛B*
EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. =x… =®n˘…  EÚi……§…… EÚ…‰ ∫…®®…… x…i… EÚÆ˙i…“ Æ˙Ω˛“ Ω˛Ë  V…x…
{…Æ˙ ¶……Æ˙i…“™… +…±……‰S…EÚ…Â x…‰ `ˆ“EÚ ∫…‰ v™……x… x…Ω˛”  n˘™……* <∫…
|…EÚ…Æ˙ EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. x…‰ =∫… ∏…‰π`ˆ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ ∫…®®…… x…i…  EÚ™…… Ω˛Ë ∫…EÚi…“ Ω˛Ë* ®…Èx…‰ +{…x…‰ ∂…Ω˛Æ˙ <±……Ω˛…§……n˘ {…Æ˙ S……Æ˙ ={…x™……∫…  ±…J…‰
V……‰  EÚ∫…“ ¥…V…Ω˛ ∫…‰ Ω˛… ∂…™…‰ {…Æ˙ S…±…… M…™…… l……* ±…‰ EÚx… =∫… ∂…Ω˛Æ˙ x…‰ ®…÷Z…‰ EÚ¶…“ x…Ω˛” §…÷±……™……*  •…]ı‰x… +…x…‰ E‰Ú  ±…™…‰
EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. E‰Ú ®…Ω˛…∫… S…¥… i…‰V…‰xp˘ ∂…®……« x…‰ EÚΩ˛…  EÚ  •… ]ı∂… ¥…“W…… Ω˛… ∫…±… EÚÆ˙x…‰ EÚ“ |… GÚ™……+…‰∆ ∫…‰ M…÷W…Æ˙i…‰ Ω˛÷B ®…÷Z…‰ +Ω˛∫……∫… Ω˛÷+…
∫…∆∫…n˘ ®…  Ω˛xn˘“ EÚ“ §……i… EÚÆ˙E‰Ú Ω˛®… ∫…SS…‰ +l……Á ®…  ¥…∑… §…∆v…÷i¥…  EÚ Ω˛®… ±…‰J…EÚ, n˘÷ x…™…… E‰Ú ∫…§…∫…‰ ®…W…±…⁄®… +…ËÆ˙ ®…÷∫…“§…i…W…n˘… ±……‰M… Ω˛È*
EÚ“ +…‰Æ˙ §…g Æ˙Ω˛‰ Ω˛È* =xΩ˛…Âx…‰ ]ı…‰x…“ ®…ËCx…±…]ı“ EÚ… +…¶……Æ˙ ¥™…HÚ {…s…x…∆n˘ ∫…… Ω˛i™… ∫…®®……x… |……{i… EÚÆ˙x…‰ ¥……±…“ =π…… ¥…®……« x…‰ |…¥……∫…“ V…“¥…x…
EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…,  EÚ =xΩ˛…Âx…‰  Ω˛xn˘“ EÚ…‰ ∫¥…“EfiÚ i… n˘‰ EÚÆ˙,  •…]ı‰x… ®…  Ω˛xn˘“ ±…‰J…x… EÚ“ ∫…®…∫™……+…‰∆ EÚ…  W…GÚ EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B EÚΩ˛…  EÚ  x…Æ˙xi…Æ˙
EÚ“ ±……‰EÚi……∆ j…EÚ {…Æ˙®{…Æ˙… EÚ…‰ +…M…‰ §…g…™…… Ω˛Ë* <∫… +¥…∫…Æ˙ {…Æ˙ ±…‰J…x… ®… EÚ<« |…EÚ…Æ˙ EÚ“ §……v……B∆ J…c“ Ω˛…‰ V……i…“ Ω˛È* ±…‰J…x… EÚ“ M……c“
=xΩ˛…Âx…‰  •…]ı‰x… ®… §…∫…‰  Ω˛xn˘“ |…‰ ®…™…… E‰Ú  ±…™…‰, ¶……Æ˙i…“™… |…EÚ…∂…EÚ…Â Ø˚EÚ-Ø˚EÚ EÚÆ˙ S…±…i…“ Ω˛Ë* B‰∫…‰ ®… V…§… Ω˛®……Æ˙‰ ∫…… Ω˛i™… EÚ…‰ {…Ω˛S……x……
E‰Ú ∫…Ω˛™……‰M… ∫…‰, EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. u˘…Æ˙… BEÚ §…÷EÚ C±…§… ∂…÷∞¸ EÚÆ˙x…‰ EÚ“ V……i…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ =∫…EÚ“ |…∂…∆∫…… Ω˛…‰i…“ Ω˛Ë i……‰ ®…x… ®… EÚΩ˛” +SUÙ… i……‰ ±…M…i……
∫…⁄S…x…… n˘“* <∫…E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ ™…Ω˛…∆ E‰Ú  Ω˛xn˘“ {……`ˆEÚ…Â EÚ…‰ ∏…‰π`ˆ Ω˛Ë* ∫…∆P…π…« =n˘…∫…“ +…ËÆ˙ +…EÚ…∆I……B∆ - ∫…§…EÚ…‰ Æ˙S…x…… ®… ∫…®…‰]ıx…… +…∫……x…
 Ω˛xn˘“ {…÷∫i…EÂÚ P…Æ˙ §…Ë`ˆ‰ ={…±…§v… Ω˛…‰ ∫…EÂÚM…“* x…Ω˛” Ω˛…‰i……* Ω˛®… ±…‰J…EÚ ®…x… E‰Ú n˘n˘« EÚ…‰ Æ˙S…x…… ®… b˜…±…i…‰ Ω˛È*  •…]ı‰x… ®…Â
∫……I……iEÚ…Æ˙ +…ËÆ˙ Æ˙S…x……-∫…®…™… E‰Ú ∫…∆{……n˘EÚ Ω˛ Æ˙ ¶…]ıx……M…Æ˙ x…‰ n˘ I…h… B ∂…™……<« {… Æ˙¥……Æ˙… E‰Ú §…“S… EÚ…®… EÚÆ˙i…‰ Ω˛÷B ®…÷Z…‰ V……‰ +x…÷¶…¥…
x…… ∫…Æ˙… ∂…®……«  EÚ {…÷Æ˙∫EfiÚi… EfiÚ i… E÷Ú<™……∆V……x… EÚ… {… Æ˙S…™… n˘‰i…‰ Ω˛÷B Ω˛÷B =xΩ˛Â Ω˛“ ®…Èx…‰ +{…x…“ Æ˙S…x…… EÚ… +…v……Æ˙ §…x……™…… Ω˛Ë* =π…… V…“ x…‰
EÚΩ˛…  EÚ E÷Ú<™……∆V……x… ®…x…÷π™… EÚ“ +… n˘®… {™……∫… - BEÚ i…Æ˙Ω˛ ∫…‰ +{…x…‰ §…S…{…x… EÚ“ ™……n˘… EÚ…‰ ¶…“ ∏……‰i……+…‰∆ E‰Ú ∫……l… §……∆]ı… +…ËÆ˙ EÚl……
®…x…÷π™… EÚ“  V…V…“ ¥…π…… - V…q˘…‰V…Ω˛n˘ EÚ… {…™……«™… Ω˛Ë - ±…‰ J…EÚ… x…‰ ™…⁄.E‰Ú. EÚ…‰ v…x™…¥……n˘  n˘™……*
<∫…“  V…V…“ ¥…π…… EÚ…‰ ={…x™……∫… EÚ“  ¥…π…™…¥…∫i…÷ §…x……™…… Ω˛Ë +…ËÆ˙ ±…∆n˘x… ®… ¶……Æ˙i…“™… =SS……™……‰M… E‰Ú  Ω˛xn˘“ B¥…∆ ∫…∆∫EfiÚ i… + v…EÚ…Æ˙“ Æ˙…E‰Ú∂…
<∫…“ E‰Ú §…Ω˛…x…‰ ¥…Ω˛ ¶……Æ˙i…“™… ∫…®……V… EÚ“ +∆i…Æ˙∆M… V…“¥…x… Z……∆EÚ“ n˘÷§…‰ x…‰ =π…… ¥…®……« E‰Ú {…÷Æ˙∫EfiÚi… EÚl…… ∫…∆O…Ω˛ EÚ…Æ˙…¥……∫… EÚ… {… Æ˙S…™…  n˘™……*
|…∫i…÷i… EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* +{…x…‰ EÚΩ˛x… ®… ={…x™……∫… ∫…÷J…-n˘÷J…, {™……Æ˙- ∫…x…Æ˙…<W… Æ˙‰ b˜™……‰ E‰Ú |…∫……Æ˙EÚ Æ˙ ¥… ∂…®……« x…‰ E÷Ú<™……∆ V……x… E‰Ú +∆∂…… EÚ…
®…÷Ω˛§§i…,  ¥…b˜®§…x…… EÚ… BEÚ V¥…±…xi… Æ˙S…x……i®…EÚ n˘∫i……¥…‰W… Ω˛Ë + ¶…x…™… {……`ˆ  EÚ™……* ¥… Æ˙π`ˆ {…j…EÚ…Æ˙ ∏…“ + V…i… Æ˙…™… x…‰ x…… ∫…Æ˙… ∂…®……«
 V…∫…E‰Ú §…™……x… ®… EÚΩ˛” +∏…÷M… ±…i… ¶……¥…÷EÚi…… x…Ω˛”, EÚΩ˛” S…“K…- E‰Ú ®……x…{…j… EÚ… {……`ˆ  EÚ™…… ¥…Ω˛” ®…÷∆§…<« EÚ“ ®…v…÷±…i…… +Æ˙…‰c… x…‰ =π…… ¥…®……«
{…÷EÚ…Æ˙ x…Ω˛”* ={…x™……∫… +{…x…“ V……i…“™… {…Æ˙®{…Æ˙… EÚ“ BEÚ EÚc“ Ω˛Ë EÚ… ®……x…{…j… {…g…* EÚ…™…«GÚ®… EÚ… ∫…∆S……±…x… b˜….  x… J…±… EÚ…Ë ∂…EÚ x…‰
- BEÚ Æ˙S…x……i®…EÚ < i…Ω˛…∫… Ω˛Ë* +{…x…‰  ∂…±{… ®… ™…Ω˛ ={…x™……∫…  EÚ™……*
+…v…÷ x…EÚ M…t ±…‰J…x… EÚ… B‰∫…… x…®…⁄x…… Ω˛Ë  V…∫…®… ¶……Æ˙i…‰xn˘÷ §…“§…“∫…“  Ω˛xn˘“ ∫…‰¥…… E‰Ú {…⁄¥…« |…®…÷J… EËÚ±……∂… §…÷v…¥……Æ˙, |…M… i…∂…“±… ±…‰J…EÚ
Ω˛ Æ˙∂S…xp˘, §……±…EfiÚπh… ¶…^ı ∫…‰ ±…‰EÚÆ˙ ®…÷∆∂…“ |…‰®…S…xn˘,  x…Æ˙…±…… +…ËÆ˙ ∫…∆P… E‰Ú ∫… S…¥… E‰Ú. ®……‰Ω˛x…, ¥… Æ˙π`ˆ  ¢Ú±®… {…j…EÚ…Æ˙ ∫…÷®…xi…  ®…∏… (®…÷∆§…<«),
Ω˛ Æ˙∂…∆EÚÆ˙ {…Æ˙∫……<« E‰Ú M…t  ∂…±{… EÚ…  ¥…EÚ ∫…i… x…¥™…∞¸{… n˘‰J…… V…… EÚl…… ™…⁄.E‰Ú. E‰Ú EÚ…‰π……v™…I… Æ˙®…‰∂… {…]ı‰±…, +®…Æ˙n˘“{… E‰Ú ∫…∆{……n˘EÚ
∫…EÚi…… Ω˛Ë*î V…M…n˘“∂…  ®…k…Æ˙ EÚ…Ë∂…±…, M…“i……∆V… ±… (§…Æ˙ ®…∆P…®…) E‰Ú +v™…I… b˜…Ï. EfiÚπh…
GARBHANAL

<∫… +¥…∫…Æ˙ {…Æ˙ +{…x…‰ +…¶……Æ˙ ¥…HÚ¥™… ®…Â x…… ∫…Æ˙… ∂…®……« x…‰ EÚΩ˛…, E÷Ú®……Æ˙, ∫…÷|… ∫…r˘ x……]ıEÚEÚ…Æ˙ <∫…®……<±… S…÷x……Æ˙…, ¶……Æ˙i…“™… ¶……π…… ∫…∆M…®…
 EÚ E÷Ú<™……∆ V……x… Ω˛®……Æ˙“ {…Æ˙®{…Æ˙… +…ËÆ˙  Æ˙∂i…… EÚ“ {™……∫… EÚ“ §……i… E‰Ú +v™…I… ®…Ω˛‰xp˘ ¥…®……«, N…W…±…EÚ…Æ˙ ∫……‰Ω˛x… Æ˙…Ω˛“, <∆ n˘Æ˙… +…x…∆n˘,
EÚÆ˙i…“ Ω˛Ë* {……x…“  Æ˙∂i…… EÚ…‰ |…¶…… ¥…i… EÚÆ˙i…… Ω˛Ë* ®…Èx…‰ <∫… S…∆S…±… V…Ëx…, ¥…xn˘x…… ∂…®……«, ®…Ω˛‰xp˘ n˘¥…‰∫…Æ˙, EÚ…n˘®§…Æ˙“ ®…‰Ω˛Æ˙…,  S…j……
={…x™……∫… ®… ®……Ë∫…®… EÚ“ K…÷∂…§…⁄ +…ËÆ˙ §…n˘§…⁄ EÚ…‰  n˘J……x…‰ EÚ“ E÷Ú®……Æ˙, ∫… Ω˛i… EÚ…™…«GÚ®… ®… ∂…… ®…±… Ω˛…‰x…‰ E‰Ú  ±…™…‰ ¥…‰±∫…, ™……ÏE«Ú, §… ®…«∆P…®…
EÚ…‰ ∂…∂… EÚ“ Ω˛Ë* i…‰V…‰xp˘ ∂…®……« x…‰ ®…‰Æ˙‰  ±…™…‰ BEÚ B‰∫…… x…™…… Æ˙…∫i…… B¥…∆ +x™… n˘⁄Æ˙ n˘Æ˙…W… E‰Ú ∂…Ω˛Æ˙… ∫…‰ ®…“ b˜™……, ∫…… Ω˛i™…, =t…‰M… B¥…∆
J……‰±……  V…∫…∫…‰  W…xn˘M…“ +…ËÆ˙ ®…÷Ω˛§§…i… EÚ“ n˘…‰§……Æ˙… ∂…÷∞¸+…i… Ω˛…‰ ∫……∆∫EfiÚ i…EÚ I…‰j… E‰Ú |… i… x… v… {…Ω˛÷∆S…‰*
72
+…{…EÚ“ §……i… M…¶…«x……±… EÚ… 20¥……ƒ +∆EÚ  ®…±…….
{… j…EÚ… ∫…S… ®… §…Ω÷˛i… {…∫…xn˘ +…<«
Ω˛®…‰∂…… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ∫……Æ˙M… ¶…«i… ±…‰J……Â, EÚ ¥…i……+… +…ËÆ˙ EÚΩ˛… x…™…… ∫…‰ Ω˲. |…‰®… V…x…®…‰V…™… ∫…‰ ¶…Â]ı¥……i……« §…Ω÷˛i…
¶…Æ˙{…⁄Æ˙ M…¶…«x……±… EÚ… 20¥……ƒ +∆EÚ |……{i… Ω˛÷+…. ∫……‰x…⁄ ¶…∆b˜…Æ˙“ EÚ… x…W… Æ˙™……  n˘±…S…∫{… +…ËÆ˙ ={…™……‰M…“ Ω˲. §…v……<«.
"n˘‰∫…“ EÚ…  ¥…n˘‰∫…“ ¶…‰∫…' ∫…i™…i……  ±…B ¶……¥…x……i®…EÚ + ¶…¥™… HÚ Ω˛Ë. ∫…S…  n˘ ¥…EÚ Æ˙®…‰∂…
EÚ“ EÚ]ı÷i…… EÚ]ı…‰S…i…“ Ω˛Ë, <∫… Æ˙S…x…… x…‰ EÚΩ˛” +xn˘Æ˙ P……¥…  EÚ™…… Ω˛Ë. Æ˙…v……
M…÷{i…… EÚ“ V…x…x…“ V…x®…¶…⁄ ®… EÚ…‰ ∫…®… {…«i… "|… i…n˘…x…' EÚ ¥…i…… +…ËÆ˙ b˜…Ï. M…¶…«x……±… EÚ… 20¥……ƒ +∆EÚ  ®…±…….  ¥… ¶…z… Æ˙S…x……+…‰∆ E‰Ú E÷ÚUÙ-E÷ÚUÙ
∫…÷x…“±… V……‰M…“ EÚ“ ®……ƒ EÚ ¥…i…… ¶……¥… ¥…¶……‰Æ˙ EÚÆ˙ ®……ƒ EÚ“ ®… Ω˛®…… EÚ… ¥…h…«x… +∆∂… {…g‰. Ω˛®…‰∂…… EÚ“ i…Æ˙Ω˛ ∫……®…O…“ ¥…Ë ¥…v™… ¥™……{…EÚ B¥…∆
EÚÆ˙i…“ Ω˛÷<«, ®……ƒ E‰Ú |… i… i…c{… n˘∂……«i…“ Ω˛Ë-- ™…Ω˛ i…c{… i……‰ Ω˛Æ˙ <x∫……x… E‰Ú +…EÚπ…«EÚ Ω˛Ë. v…“Æ˙‰-v…“Æ˙‰ {…g⁄ƒM……. <∫… §…“S… {…÷Æ˙…x…‰ +∆∂…… EÚ… +…x…∆n˘
+xn˘Æ˙ Ω˛Ë. i…∫±…“®… +Ω˛®…n˘ EÚ“ EÚ ¥…i……+… EÚ…‰ ¶…“ ∫……l… ±… ±…⁄ƒ i……‰ ∫…§… x…‰ ±…‰ Æ˙Ω˛… Ω˛⁄ƒ +…ËÆ˙ 7 +∆EÚ {…g-n˘‰J… S…÷EÚ… Ω˛⁄ƒ. ∂…x…Ë:∂…x…Ë: §……EÚ“ E‰Ú ¶…“
æ˛n˘™… EÚ“ M…Ω˛Æ˙…<™…… EÚ…‰ UÙ÷+… Ω˛Ë. <±…… |…∫……n˘ EÚ“ EÚΩ˛…x…“ "S…÷x……Ëi…“' n˘‰J…⁄ƒM……. +…{…E‰Ú |…™……∫…… E‰Ú  ±…B  °ÚÆ˙ BEÚ §……Æ˙ §…Ω˛÷i…-§…Ω˛÷i…
|…¥……∫…“ EÚΩ˛… x…™…… ®… BEÚ x…<« S…÷x……Ëi…“ Ω˛Ë.  ¥…π…™…  ¶…z…i…… x…‰ <∫…‰ §…v……<« ¥… ∂…÷¶…EÚ…®…x……B∆.
∫…®…EÚ…±…“x… EÚΩ˛… x…™…… ®… +±…M… ∫l……x… n˘‰  n˘™…… Ω˛Ë. ∫…§…… EÚ…‰ §…Ω˛÷i…-§…Ω˛÷i… ®…Ω˛‰xp˘
§…v……<«,  ¥…∂…‰π…i…: M…¶…«x……±… EÚ“ ]ı“®… EÚ…‰--BEÚ ∫…÷∆n˘Æ˙ +…ËÆ˙ ∫…÷Ø˚ S…{…⁄h…«
{… j…EÚ… n˘‰x…‰ EÚ“. M…¶…«x……±… EÚ… 20¥……ƒ +∆EÚ {…g¯…. {…‰V… 44 {…Æ˙ b˜…Ï. ∫…÷x…“±… V……‰M…“
b˜…Ï. ∫…÷v……+…‰®… f¯”M…Æ˙… Æ˙ S…i… ®…®…«∫{…∂…‘ EÚ ¥…i…… ®……ƒ x…‰ i……‰ ®…x…-®…Œ∫i…πEÚ ®… BEÚ x…™……
+®…‰ Æ˙EÚ… =i∫……Ω˛ ¶…Æ˙  n˘™……. ¥……EÚ<« ™…Ω˛ ®……j… BEÚ EÚ ¥…i…… Ω˛“ x…Ω˛”, ¥…Æ˙x…¬
V…x®… ∫…‰ ®…fii™…÷ i…EÚ ®……ƒ EÚ“ ®…®…i…… EÚ… BEÚ ∫…V…“¥…  S…j…h… Ω˲. ¥…‰
+…{…EÚ“ M…¶…«x……±…  n˘x…-§…- n˘x… +{…x…‰ =k…®… ±……‰M… §…c‰˜ J…÷∂… EÚ∫®…i… Ω˛…‰i…‰ ΩÈ˛ V……‰ Ω˛®…‰∂…… ®……ƒ E‰Ú +…∂…“¥……«n˘ E‰Ú
∫…®{……n˘x… E‰Ú  ∂…J…Æ˙ EÚ“ +…‰Æ˙ =c˜…x… ¶…Æ˙ ∫……l… Æ˙Ω˛i…‰ ΩÈ˛*
Æ˙Ω˛“ Ω˲,  V…∫…E‰Ú  ±…B +…{… n˘…n˘ E‰Ú EÚ… §…±… B∫….E‰Ú. {……hb‰˜™…
ΩÈ˛. =π…… Æ˙…V…‰ E‰Ú ∫…∆O…Ω˛ "¥…Ω˛ Æ˙…i… +…ËÆ˙
EÚΩ˛… x…™……ƒ' {…g¯EÚÆ˙ +SUÙ… ±…M……. =xΩ² M…¶…«x……±… E‰Ú 19¥… +∆EÚ ®… ∏…“ ®…Ω˛…¥…“Æ˙ ∂…®……« E‰Ú +¥…±……‰EÚx…
®…÷§……Æ˙EÚ§……n˘ Ω˛…‰. i…‰V…‰xn˘Æ˙V…“ EÚ…‰ +±…M… ∫…‰ EÚ…°Ú“ |……∫…∆ M…EÚ i…l…… |…‰Æ˙h……n˘…™…“ ±…M…‰* =x…E‰Ú +±……¥…‰ ¶…“ +…ËÆ˙
 ±…J… Æ˙Ω˛“ Ω⁄ƒ˛. <±……V…“ EÚ“ EÚΩ˛…x…“ ®……î…EÚ +x…‰EÚ +i™…xi… M…÷h…“ B¥…∆ =i∫……Ω˛“ Æ˙S…x……EÚ…Æ˙… EÚ… ∫…Ω˛™……‰M…
g∆¯M… ∫…‰ |…∫i…÷i… Ω÷˛<« Ω˲ - §…Ω÷˛i… +SUÙ“ ±…M…“, =xΩ² §…v……<«. +…{…EÚ…‰ |……{i… Ω˲. <∫…“ ±…B ®…È +{…‰I…… Æ˙J…i…… Ω⁄ƒ˛  EÚ +…{… <x…EÚ…
n‰˘¥…“ x……M…Æ˙…x…“ ={…™……‰M… {… j…EÚ… EÚ…‰ +…±……‰ EÚi… EÚÆ˙x…‰ ®… EÚÆ˙i…‰ Æ˙Ω˛ {……BƒM…‰.
+®…‰ Æ˙EÚ… M…∆M……x…xn˘ Z……
M…¶…«x……±… BEÚ +∆i…Æ˙Æ˙…π]≈ı“™…, =SS… ∫i…Æ˙ EÚ“ {… j…EÚ… Ω˲, V……‰ {……`ˆEÚ…Â E‰Ú
M…¶…«x……±… EÚ… Ω˛Æ˙ BEÚ +∆EÚ +{…x…‰

GARBHANAL
®…x… ®… +{…x…“ J……∫… V…M…Ω˛ §…x…… {……<« Ω˲. ÀΩ˛n˘“ E‰Ú <∫… ¶…±……<« E‰Ú EÚ…®… E‰Ú
 ±…B +…{… ∫…¶…“ §…v……<« E‰Ú {……j… ΩÈ˛. ®…‰Æ˙“ ∂…÷¶…EÚ…®…x……Bƒ ∫¥…“EÚ…ÆÂ˙. +…{…®… +x…⁄`ˆ… Ω˲. V…§…-i…§… <∫…E‰Ú
±……¥…h™…… ∫…¶…“ +∆EÚ {…±…]ıi…… Æ˙Ω˛i…… Ω⁄ƒ˛. +¶…“
+®…‰ Æ˙EÚ…  {…UÙ±…‰ ∫…‰ ®…x… x…Ω˛” ¶…Æ˙i……, i…§… i…EÚ
x…™……  ®…±… V……i…… Ω˲. ∂…§n˘… +…ËÆ˙
 x…Æ∆˙i…Æ˙ M…¶…«x……±… E‰Ú +∆EÚ  ®…±… Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛. 20¥… +∆EÚ E‰Ú  ±…B ™…Ω˛“ EÚΩ⁄∆˛M……-  ¥…S……Æ˙… EÚ… BEÚ J…V……x…… <EÚ]¬ı`ˆ… EÚÆ˙ Æ˙Ω˛… Ω⁄ƒ˛ +…ËÆ˙ <∫…‰ ∫…¶…“ EÚ…‰
¥……Ω˛, C™…… §……i… Ω˲. ®…‰Æ˙… +x…÷Æ˙…‰v… Ω˲  EÚ <∫…‰ §…÷EÚ-∫]ı…ϱ… i…EÚ À|…]ı §……ƒ]ıx…‰ E‰Ú  ±…™…‰ +…{…EÚ…‰ v…x™…¥……n˘. {… j…EÚ… E‰Ú  ±…™…‰ +{……Æ˙
EÚÆ˙…EÚÆ˙ ¶…‰V… ∫…EÂÚ i……‰ ∫……‰x…‰ {…‰ ∫…÷Ω˛…M…….  x…Æ∆˙i…Æ˙ |…M… i… E‰Ú  ±…B §…v……<«. ∂…÷¶…EÚ…®…x……+… ∫… Ω˛i….
®…÷Æ˙±…“ ®…x……‰Ω˛Æ˙ ∏…“¥……∫i…¥… x…“Æ˙V… S…b¬˜f¯…
Accept my hear tiest
GRATITUDE for publishing
such a heart binding e-
+…{…EÚ“ §……i… 73

magzine. It binds Indian


society with their caste, color,
social, religious, ar t, M…¶…«x……±… E‰Ú 20¥……ƒ +∆EÚ EÚ“ |…i…“I……
literature, rituals etc. Talk ∫…®……{i… Ω÷˛<«. ∫…∆EÚ±…x… + i… ∫…÷∆n˘Æ˙ Ω˲. ®…x…
from my Heart : How the tears EÚ…‰ U⁄Ù ±…‰x…‰ ¥……±…‰  ¥…π…™……Â EÚ… ∫…∆™……‰M… |…∫i…÷i…
came & went flowing as I was reading across the
poen "MAA" by Kavi Shri Sunil Jogi. It really touched
EÚÆ˙x…‰ E‰Ú  ±…B {… j…EÚ… E‰Ú ∫…®{……n˘EÚ-®…∆b˜±…
each cell of my heart. Few lines regarding the poem EÚ…‰ §…v……<«.  ¥…∂…‰π… ∞¸{… ∫…‰ ∂…“±…… v…Æ˙ V…“
"MAA". The one word MOTHER, Compare with no EÚ… ±…‰J… "M……ƒ¥… V……‰ |…l…®… Æ˙Ω˛…' ∫…Æ˙…Ω˛x…“™…
OTHER, It is SOLACE to all, The CHILD, the YOUNG Ω˲. M……ƒ¥… +§… ¥……‰ M……ƒ¥… x…Ω˛” Æ˙Ω‰˛ EÚ“ +…‰Æ˙
& the OLD. <∆ M…i… EÚÆ˙i…‰ ±…‰J… E‰Ú ®……v™…®… ∫…‰ ∂…“±…… v…Æ˙V…“ x…‰ §…n˘±…i…‰ M……ƒ¥…… EÚ…
Santosh Bansal ∫…V…“¥…  S…j…h… EÚÆ˙ §…n˘±…i…“ n÷˘ x…™…… EÚ“ +…‰Æ˙ <∂……Æ˙…  EÚ™…… Ω˲. b˜…Ï.
Birlagram, Nagda
Æ˙…v…… M…÷{i…… EÚ“ EÚ ¥…i…… "|… i…n˘…x…' x…‰ E÷ÚUÙ n‰˘Æ˙ E‰Ú  ±…B ®…÷Z…‰ ¶…“ +{…x…“
M…¶…«x……±… EÚ… 20¥……ƒ +∆EÚ EÚ…°Ú“ ®……ƒ E‰Ú +…ƒS…±… E‰Ú ∫{…∂…« EÚ…-∫…… +x…÷¶…¥… EÚÆ˙…™……. <∫…“ |…EÚ…Æ˙ b˜…Ï.
+SUÙ“ i…Æ˙Ω˛ ∫…V……™…… M…™…… Ω˲. <«- {…Æ˙®…V…“i… +…‰§…‰Æ˙…™… EÚ“ Æ˙S…x…… x…‰ ¶…“ |…¶…… ¥…i…  EÚ™…….
{… j…EÚ… E‰Ú ∞¸{… ®… M…¶…«x……±… +…V…  x…Ɖ˙x… E÷Ú®……Æ˙ ={……v™……™…
i…EÚ §…‰V……‰c˜ ∫…… §…i… Ω÷˛<« Ω˲. ∫……‰x…⁄ <±……Ω˛…§……n˘
¶…∆b˜…Æ˙“ E‰Ú u˘…Æ˙… "n‰˘∫…“ EÚ…  ¥…n‰˘∫…“'
®… ®……x…¥…“™… ∫…∆§…∆v…… EÚ…‰ ∫……®…x…‰ ±……x…‰
EÚ… ∫…°Ú±… |…™……∫… Ω˲. ¥……∫i…¥… ®… M…¶…«x……±… BEÚ ∫i…Æ˙“™… {… j…EÚ… Ω˲ +…ËÆ˙ <∫…EÚ…
+…V… EÚ“ ¶……M…-n˘…Ëc˜ EÚ“ ÀW…n˘M…“ ®…  Æ˙∂i…‰ {…“U‰Ù U⁄Ù]ıi…‰ x…W…Æ˙ +…  Ω˛∫∫…… §…x…EÚÆ˙ ®…È + ¶…¶…⁄i… Ω⁄ƒ˛. <∫…‰ {…g¯x…‰ EÚ…
Æ˙Ω‰˛ ΩÈ˛. ÀW…n˘M…“  ∫…®…]ı“ V…… Æ˙Ω˛“ Ω˲. +…v…÷ x…EÚi…… EÚ“ S…EÚ…S……Èv… ®… ®……ËEÚ… ®…÷Z…‰  ®…±… Æ˙Ω˛… Ω˲ <∫…E‰Ú  ±…B §…Ω÷˛i…
Ω˛®…x…‰  Æ˙∂i…… EÚ…‰ +{…x…‰  Ω˛∫……§… ∫…‰ f¯…±…  ±…™…… Ω˲. ±…‰ J…EÚ… E‰Ú +…¶……Æ˙ ¥™…HÚ EÚÆ˙i…“ Ω⁄ƒ˛.
|…™……∫… ∫…Æ˙…Ω˛x…“™… ΩÈ˛. ®…ËM…W…“x… E‰Ú ∫…∆{……n˘EÚ x…‰  ¥…π…™…… EÚ…‰  V…∫… b˜…Ï.  |…™…… ∫……<x…“
GÚ®… ®… |…∫i…÷i…  EÚ™……,  x…:∫…∆n‰˘Ω˛ |…∂…∆∫…x…“™… Ω˲. ¥™…∆M™… ±…‰J…EÚ…Â EÚ“
Æ˙S…x……Bƒ Ω˛®… M…∆¶…“Æ˙  ¥…π…™…… {…Æ˙ S…÷]ı“±…‰ +∆n˘…V… ®… ∫……‰S…x…‰ EÚ…‰ It's vary nice to see your all edition. I am really vary glad
®…V…§…⁄Æ˙ EÚÆ˙i…“ ΩÈ˛. to you for sending me continuously your Issues. My good
wishes will be always with you. I hope you will go far.
+®…±…‰xn÷˘  j…{……`ˆ“ Ramesh Mehra
<±……Ω˛…§……n˘
GARBHANAL

 ∫…i…®§…Æ˙ ®……Ω˛˙ E‰Ú ®…÷J™… µ…i… B¥…∆ i™……ËΩ˛…Æ˙


n 1 : S…xp˘n˘∂…«x…, §……§…⁄ n˘…‰V… n 2 : Ω˛ Æ˙i…… ±…EÚ… i…“V… n 3 : M…h…‰∂… V…™…∆i…“, S……Ël… S…xp˘ µ…i… n 4 : @Ò π… {…∆S…®…“
n 5 : ®……‰Æ˙™……<« UÙ` n 6 : ∫…∆i……x… ∫……i… n 7 : ®…Ω˛…±…I®…“ µ…i… |……Æ∆˙¶…, n⁄˘¥……«π]ı®…“, Æ˙…v……π]ı®…“ µ…i…
n 11 : V…±…Z…⁄±…x…“ BEÚ…n˘∂…“, b˜…‰±… M™……Æ˙∫… n 12 : ¥……®…x… u˘…n˘∂…“, |…n˘…‰π… µ…i… n 14 : +x…∆i… S…i…÷n«˘∂…“,
M…h…‰∂…  ¥…∫…V…«x…, n 15 :  {…i…fi{…I… |……Æ∆˙¶… n 17 :  ¥…∂¥…EÚ®……« {…⁄V…… n 18 : M…h…‰∂… S…i…÷l…‘ µ…i…
n 22 : ®…Ω˛…±…I®…“ µ…i… n 25 : <∆ n˘Æ˙… BEÚ…n˘∂…“ µ…i… n 26 : |…n˘…‰π… µ…i… n 27 :  ∂…¥… S…i…÷n«˘∂…“ µ…i…
n 29 :  {…i…fi®……‰I… +®……¥…∫™…… n 30 : x…¥…Æ˙…j……Æ˙®¶…, §…Ë`ˆEÚ“, P…]ı ∫l……{…x……, S…xp˘n˘∂…«x….
GARBHANAL
GARBHANAL
+M…±…… +∆EÚ EÚ ¥…i…… EÚΩ˛…x…“
Æ˙…®… ¥…±……∫… ∂…®……« ®……v… ¥…EfiÚ ]ı

{…Æ˙J… ®…x… EÚ“ §……i…


®…®…i……V…“ ∫……M…Æ˙ b˜…Ï. |…i……{… ∫…Ω˛M…±…

®…÷n¬˘n˘… ¥™…∆M™…
M…∆M……x…xn˘ Z…… ∏…“EÚ…∆i…  ®…k…±…

|…¥……∫…“ EÚΩ˛…x…“ x…V… Æ˙™……


=π…… Æ˙…V…‰ ∫…C∫…‰x…… +V…™… E÷Ú±…∏…‰π`ˆ

¥… Æ˙π`ˆ  S…j…EÚ…Æ˙ Ω˛E÷Ú ∂……Ω˛ ∫…‰ {…“™…⁄π… n˘<«™…… EÚ“ §……i…S…“i…


§……i…S…“i…

You might also like