Sekolah Dalam Hospital

Sesi Pengajaran & Pembelajaran yang dijalankan di dalam sebuah hospital di Ampang.
Oleh : Rosshafikah Bt Rosli
Pengenalan
Sekolah Dalam ospital !SD" merupakan satu konsep baru dalam sistem
pendidikan di #alaysia. al ini kerana ia menyediakan pendidikan bagi semua
kanak$ kanak serta remaja yang menjalani ra%atan di hospital. &dea penubuhan
Sekolah Dalam ospital ini telah di'etuskan oleh isteri (imbalan Perdana #enteri)
Puan Sri *orainee Abdul Rahman) penaung kepada Projek ati *urani di ba%ah
kelolaan +ayasan *urul +a,een. Di antara objektif projek hati nurani adalah untuk
membantu menyediakan pendidikan se'ara formal dan berstruktur bagi pelajar dan
kanak$ kanak yang menerima ra%atan di hospital.
Perasmian sekolah dalam hospital ini telah dirasmikan oleh +.A.B . (an Sri
#uhyiddin +assin) (imbalan Perdana #enteri merangkap #enteri
Pelajaran #alaysia pada -. /ulai -011 di &nstitut Pediatrik) ospital 2uala 3umpur.
Program SD ini dilaksanakan menerusi kerjasama antara 2ementerian Pelajaran
#alaysia) 2ementerian 2esihatan #alaysia dan +ayasan *urul +a,een.
Pada peringkat a%al) tiga buah hospital telah dipilih untuk menjadi perintis
program sekolah dalam hospital ini. 2etiga$ tiga buah hospital tersebut ialah ospital
2uala 3umpur !23") ospital Ampang dan ospital Serdang.Pelaksanaan Sekolah
dalam ospital di #alaysia sememangnya dilihat sebagai pendekatan terbaik yang
diambil oleh kerajaan dalam memastikan institusi pendidikan negara lebih
berkembang maju dan melalui kitaran pembaharuan seiring dengan kemajuan
sistem pendidikan dunia. al ini dikatakan demikian kerana pendekatan sekolah
atau pendidikan di hospital telah diamalkan oleh beberapa buah negara maju)
seperti Amerika Syarikat) 4nited 2ingdom) 2anada dan Australia) sejak tahun 1560$
an.
Sebagai 'ontoh) di Australia) program sekolah dalam hospital ataupun
dikenali sebagai 7 ospital S'hool Ser8i'es9 ini telah dijalankan di beberapa buah
hospital di Australia. &a bertujuan untuk memberi pendidikan serta sokongan moral
kepada pesakit$pesakit di peringkat sekolah rendah dan menengah. Program SD di
#alaysia adalah berpandukan kepada program SD di Australia yang disesuaikan
mengikut konteks #alaysia.
Projek sekolah dalam hospital ini se'ara tidak langsung membantu kanak$ kanak
mendapatkan pendidikan yang sepatutnya sepanjang mereka menjalani ra%atan di
hospital. Objektif pelaksanaannya adalah bagi memastikan pembelajaran murid tidak
terjejas ketika berada di %ad) tidak ter'i'ir dalam pelajaran dan terus dipelihara
selaras dengan matlamat :du'ation ;or All di mana ia merupakan hasrat yang
diperjuangkan oleh 4*:S<O !4nited *ations :du'ational S'ientifi' and <ultural
Organi=ations".
Pendidikan untuk Semua !:;A" merupakan inisiatif daripada pihak 4*:S<O
yang mensasarkan . matlamat yang perlu di'apai menjelang tahun -01>. #atlamat$
matlamat tersebut merentas semua peringkat pendidikan bermula daripada a%al
kanak$kanak sehinggalah pendidikan sepanjang hayat pada peringkat de%asa.
2eenam$enam matlamat tersebut juga terangkum di dalam inisiatif utama
Ran'angan #alaysia ke$10.
Selain itu) di antara objektif utama program sekolah dalam hospital adalah
untuk memastikan semua kanak$kanak serta remaja yang mendapat ra%atan di
hospital berpeluang mendapat akses kepada pendidikan yang berkualiti. al ini
merupakan tanggungja%ab 2ementerian Pelajaran dalam memastikan setiap
kanak$ kanak di *egara ini mendapat akses kepada pendidikan yang berkualiti tidak
kira di mana pun mereka berada.
Program sekolah dalam hospital ini akan dibahagikan kepada tiga peringkat
persekolahan iaitu peringkat prasekolah) sekolah rendah dan sekolah menengah.
2anak$ kanak berusia antara tiga hingga 1? tahun boleh menyertai program SD ini.
Sukatan pelajaran SD adalah berteraskan kepada kurikulum kebangsaan
2ementerian Pelajaran #alaysia yang telah sedia ada di peringkat sekolah rendah
dan menengah dan digunakan se'ara fleksibel berdasarkan Akta Pendidikan 155.
dengan kaedah pengajaran serta pembelajaran disesuaikan mengikut keupayaan
pesakit.
Proses pengajaran dan pembelajaran SD dilaksanakan se'ara berkumpulan
di kelas dan se'ara indi8idu di %ad. Sesi pembelajaran di SD bermula pada jam 10
pagi hingga 1- tengahari dan - petang hingga @ petang dari hari &snin hingga
/umaat. SD menyediakan dua ruang pembelajaran di tingkat yang sama
disediakan untuk murid sekolah rendah dan menengah dengan kemudahan
komputer) ruang santai untuk pelajar serta ruang menunggu untuk ibu bapa.
Pengajaran dan pembelajaran di SD berfokus kepada empat subjek teras
yang utama sahaja iaitu Bahasa #elayu) Bahasa &nggeris) Sains dan #atematik.
Seramai 1. orang guru dan empat orang pembantu murid telah dipilih untuk
menjayakan program rintis sekolah dalam hospital ini. #enurut *or Aanah /amari)
Pengarah +ayasan *urul +a,een)guru$ guru ini akan menjalani latihan selama
sebulan di ospital 4ni8ersiti Sains #alaysia !4S#" dan &nstitut Pediatrik 23 bagi
menyediakan mereka pengetahuan dan kemahiran asas untuk menangani kelompok
pelajar yang bermasalah kesihatan. Antara 'ontoh pengetahuan dan kemahiran
asas yang akan diperolehi guru adalah kemahiran terapi kaunseling dan psikologi
serta kemahiran teknologi maklumat dan komunikasi !&<(" yang akan digunakan
untuk sesi pengajaran dan pembelajaran SD.
2e%ujudan SD mampu menghilangkan rasa bimbang para ibu bapa
terhadap pembelajaran anak$anak mereka apabila menerima ra%atan di hospital.
2ebimbangan ini tentunya lebih tinggi jika anak$anak mereka akan menduduki
peperiksaan a%am pada tahun berkenaan. Pelaksanaan SD sekurang$kurangnya
mengelakkan anak$anak mereka daripada ketinggalan dalam pelajaran dan
seterusnya membantu dalam mengulangkaji pelajaran untuk peperiksaaan yang
bakal dihadapi.
Sementara itu) #enteri kesihatan #alaysia) Dato Seri 3io% (iong 3ai dalam
u'apannya sempena #ajlis #enandatangani #emorandum Persefahaman Projek
Sekolah Dalam ospital berkata penubuhan sekolah dalam hospital adalah satu
inisiatif bersama 2ementerian Pelajaran #alaysia !2P#") 2ementerian 2esihatan
#alaysia !22#" dan +ayasan *urul +a,een !+*+" terhadap keperluan meneruskan
pendidikan kepada murid yang berada di %ad hospital tetapi mempunyai kesediaan
untuk belajar.
Perkembangan
#enurut Ornstein dan unkins !-00@") pembelajaran tidak boleh dipisahkan dengan
kehidupan seharian kanak$kanak) malah pembelajaran mestilah berdasarkan
keperluan dan minat kanak$kanak. al ini seiring dengan pelaksanaan program
sekolah dalam hospital yang mana memberikan peluang kepada kanak$ kanak untuk
menimba ilmu pengetahuan se'ara berterusan %alaupun berhadapan dengan
masalah kesihatan. Proses pengajaran dan pembelajaran SD diubahsuai supaya
bersesuaian dengan keadaan kanak$ kanak tersebut di samping memenuhi
keperluan mereka sebagai pelajar.
Sekolah dalam hospital !SD" ini merupakan satu program pendidikan yang
menggunakan pendekatan pembelajaran yang berbe=a daripada sekolah biasa. &a
merupakan satu bentuk perkhidmatan pendidikan yang berterusan se'ara formal
dan berstruktur serta berfokus kepada kesediaan dan keupayaan murid yang
sedang menjalani ra%atan di hospital. Pendekatan sekolah dalam hospital adalah
berasaskan pendekatan didik hibur !fun learning" dan fleksibel dalam persekitaran
yang kondusif) sekaligus membantu menghilangkan rasa bosan pelajar apabila perlu
mendapat ra%atan dalam tempoh yang lama di hospital. &a juga menekankan
pembelajaran se'ara santai dan menyeronokkan.
Didik hibur adalah pendekatan pengajaran dan pembelajaran yang
menyeronokkan murid$murid. Balaupun murid seronok tetapi objektif pengajaran
dan pembelajaran masih dapat di'apai seperti yang ditetapkan. Oleh itu) guru perlu
meran'ang pengajaran dan pembelajaran agar isi kandungan mata pelajaran dapat
disampaikan dengan berkesan.
Didik ibur bemaksud mendidik sambil menghibur. #enurut 2amus De%an
!-000" mentakrifkan didik sebagai pelihara) jaga dengan hati$hati dan ajar) manakala
hibur bermaksud menyenangkan atau menggirangkan hati. Rumusannya didik hibur
merupakan satu pendekatan dalam proses pengajaran dan pembelajaran yang
bersifat santai dan berhibur seperti permainan) nyanyian) ber'erita) lakonan dan
puisi se'ara sistematik dan teran'ang.
Pendekatan didik hibur yang digunakan dalam pembelajaran SD ini
seiring dengan agenda kerajaan yang berhasrat memperkenalkan pendekatan didik
hibur di sekolah rendah untuk merealisasikan transformasi pengajaran dan
pembelajaran dalam bilik darjah.Pendekatan didik hibur diharap berupaya untuk
menjadikan proses pengajaran dan pembelajaran lebih interaktif serta berpusatkan
murid.Dalam situasi sekolah dalam hospital) pendekatan didik hibur ini diaplikasikan
supaya pembelajaran lebih berfokus kepada murid dan mereka gembira sepanjang
mengikuti pembelajaran %alaupun mengalami masalah kesihatan.
#enurut Dr.Aailah Aainudin) pensyarah 'emerlang &nstitut Pendidikan Curu
2ampus Raja #ele%ar terdapat beberapa 'iri pendekatan didik hibur dalam
pengajaran. Antaranya ialah :
1. Sesi pembelajaran yang menyeronokkan kerana terkandung unsur kelakar)
ke'indan) ada unsur estetik) permainan mu=ik) lakonan dan sebagainya.
-. #engurangkan tahap kebimbangan dan ketakutan murid kepada guru. Seperti yang
dijelaskan sebelum ini didik hibur berkonsepkan santai dan berhibur.
6. #urid$murid sentiasa berada dalam keadaan pembelajaran yang positif) gembira dan
tertunggu$tunggu untuk melalui sesi pembelajaran pada hari berikutnya.
@. Sesi pembelajaran yang penuh dengan pelbagai akti8iti yang menarik dan pelbagai.
#enerusi akti8iti nyanyian dan lakonan umpamanya) murid$murid boleh main
peranan dengan menyertai akti8iti tersebut sambil berhibur. +ang penting) arahan
guru perlu jelas dan ringkas di samping penggunaan &<( dan BB# untuk menarik
penglibatan murid terhadap pengajaran dan pembelajaran.
>. Objektif akti8iti 'enderung kepada pelbagai 'ara penyelesaian masalah dan
kepelbagaian 'ara persembahan yang tiada unsur kalah atau menang) tiada
ganjaran atau dendaan serta latihan dan penggunaannya menjurus kepada akti8iti
pengajaran dan pembelajaran.
.. Salah atau tidak bukan matlamat akti8iti didik hibur) tetapi yang penting berjaya
melibatkan seramai mungkin murid dan akti8itinya bersahaja dan santai.
D. Akti8iti yang dipilih lebih menjurus kepada akti8iti berkumpulan atau berpasangan
supaya %ujud semangat kerja berpasukan) kerjasama dan toleransi.
?. #urid bebas bersuara) mengeluarkan pendapat dan idea se'ara logik dalam
keadaan terka%al untuk memberikan satu persembahan yang menarik.
5. #urid bebas untuk bergerak) berlakon) menyanyi dan sebagainya dalam keadaan
terka%al.
10. Akti8iti didik hibur banyak menggunakan komunikasi melalui bahasa tubuh.
Proses pengajaran dan pembelajaran yang menggunakan pendekatan didik hibur
ini se'ara tidak langsung membantu proses ra%atan kanak$kanak terbabit. al ini
kerana mereka dapat menimba ilmu melalui pendekatan pengajaran yang
menyeronokkan) persekitaran pembelajaran yang tenang) menarik dan ber%arna$
%arni juga merupakan terapi semulajadi bagi pesakit di hospital. Pendekatan didik
hibur ini turut menjadikan konsep pembelajaran lebih fleksibel dan %ujudnya
suasana pembelajaran yang lebih interaktif serta menyeronokkan. al ini akan
menarik minat murid untuk terlibat aktif dalam proses pengajaran dan pembelajaran
yang dilaksanakan oleh guru dan seterusnya men'apai objektif pembelajaran yang
telah ditentukan.
Program sekolah dalam hospital turut memberi penekanan terhadap peranan
guru sebagai pemudah'ara kepada murid untuk belajar. al ini dapat difahami
melalui keberkesanan kaedah guru di dalam menyampaikan ilmu kepada murid
dalam bentuk yang mudah serta dapat difahami oleh murid tersebut. #enurut /oy'e
B & Beil !-006") hasil pengajaran yang paling penting sekali mungkin adalah
meningkatkan kebolehan murid E murid untuk belajar dengan lebih mudah dan
berkesan kelak akibat perolehan pengetahuan dan kemahiran serta penguasaan
proses pembelajaran. al ini bermaksud pembelajaran yang mudah akan memberi
kesan yang lebih mendalam dan mudah difahami oleh murid.
#ook Soon Sang !-005" mengatakan baha%a sebagai seorang pemudah 'ara)
tugas utama seorang guru ialah meli'inkan segala proses dan akti8iti pengajaran
dan pembelajaran. Sehubungan dengan ini) guru haruslah menyediakan segala
ran'angan pengajaran dan pembelajaran yang sistematik serta alat bantu mengajar
yang men'ukupi) memoti8asikan murid$murid) menggalakkan murid$ murid terlibat
aktif dalam akti8iti pembelajaran dan me%ujudkan suasana pembelajaran yang
positif supaya proses pengajaran dan pembelajaran dapat dijalankan dengan lan'ar)
sistematik dan teratur.
Sementara itu) Syed &smail !-010" menyatakan baha%a sebagai seorang guru)
antara kemahiran yang perlu dikuasai oleh seseorang guru adalah kemahiran
pemudah 'ara. Pemudah'ara ialah teknik yang digunakan oleh guru untuk
membantu murid$murid men'apai matlamat pembelajaran melalui akti8iti$akti8iti
yang telah diran'ang dan disusun. Curu sebagai pemudah 'ara ataupun
fasilitator berfungsi untuk mendidik) membimbing) memujuk) mengukuh) memberikan
bantuan dan menolong murid$murid men'apai matlamat pembelajaran yang
diran'angkan melalui satu proses yang panjang. /usteru) peranan guru sebagai
pemudah 'ara amat diperlukan dalam menangani murid$murid yang akan
meneruskan sesi pembelajaran di sekolah dalam hospital ini. al ini kerana murid$
murid tersebut memerlukan bimbingan serta perhatian khusus daripada guru bagi
memastikan mereka selesa serta mudah mengikuti pembelajaran meskipun
menjalani ra%atan di hospital.
Program sekolah dalam hospital ini turut mendapat sambutan yang
menggalakkan dari kalangan pelajar dan kanak$ kanak yang menjalani ra%atan di
hospital. Seramai >6D1 pelajar dari tiga peringkat persekolahan iaitu prasekolah)
sekolah rendah dan menengah memasuki SD ketika menerima ra%atan di ketiga$
tiga hospital yang menjadi perintis kepada program SD iaitu &nstitut Pediatrik
ospital 2uala 3umpur) ospital Serdang dan juga ospital Ampang. !4tusan
#alaysia) 6 Ogos -01-".
Penubuhan SD disifatkan sebagai langkah yang harus dipuji oleh para ibu bapa
kerana memberi ruang kepada pesakit muda untuk meneruskan pembelajaran
mereka %alaupun dalam keadaan kesihatan yang tidak mengi=inkan.
2ejayaan sekolah dalam hospital di ketiga$ tiga hospital yang menjadi perintis
bagi program ini telah membolehkan pelaksanaan sekolah dalam hospital ini
diperluas ke seluruh enam lagi hospital a%am di beberapa buah negeri. Antara
hospital yang terlibat ialah ospital Sultanah *ur Aahirah !(erengganu") ospital
Banita dan 2anak$kanak 3ikas !Sabah") ospital Sultanah Bahiyah !2edah")
ospital Sultanah Aminah !/ohor") ospital 4ni8ersiti Sains #alaysia 2ubang 2erian
!2elantan" dan ospital 4ni8ersiti 2ebangsaan #alaysia di <heras !2uala 3umpur".
&mplikasi
Program sekolah dalam hospital ini dilihat satu pendekatan baru yang digunakan
oleh pihak kerajaan khususnya 2ementerian Pelajaran #alaysia dengan kerjasama
2ementerian 2esihatan #alaysia dan +ayasan *urul +a,een bagi mengatasi
masalah ke'i'iran pelajar dalam pembelajaran ketika mereka sedang menjalani
ra%atan di hospital. (imbalan #enteri 2esihatan) Datuk Rosnah Abdul Rashid Shirlin
turut mengatakan baha%a SD adalah konsep baru di negara dalam mengelakkan
ke'i'iran dalam kalangan pelajar %alaupun mereka mendapat ra%atan di hospital.
(erdapat beberapa implikasi positif hasil daripada pelaksanaan program
sekolah dalam hospital ini. Antaranya ialah) pelaksanaaan SD ini dilihat sebagai
alternatif baru dalam dunia pendidikan untuk menyediakan peluang pendidikan
kepada pelajar yang terpaksa meningggalkan alam persekolahan berikutan
menghadapi masalah kesihatan dan dira%at di hospital.
Selain itu) program sekolah dalam hospital ini juga merupakan sebahagian
daripada langkah penyembuhan kanak$ kanak dari sudut psikologi. al ini kerana)
kanak$kanak dapat bermain dan belajar dengan gembira selepas menjalani ra%atan
di hospital. al ini disokong oleh Dr.*orli=a #ohamed Aainudin) Pakar Perunding
2anan Pediatrik dan Respiratori ospital 2uala 3umpur !23" yang mengatakan
SD adalah sebahagian daripada proses ra%atan kanak$ kanak. SD membantu
menyembuhkan penyakit kanak$ kanak menerusi proses ra%atan yang tidak bersifat
farmaseutikal) sebaliknya menggunakan kaedah psikologi. Setelah tertekan dengan
ra%atan penyakit yang diterima di hospital) kanak$ kanak dapat bermain dan belajar
dengan kaedah yang menyeronokkan di SD. #ereka bebas memlih subjek yang
ingin dipelajari sama ada belajar di %ad pesakit atau di kelas yang disediakan.
2anak$kanak juga boleh berkenalan dengan rakan baru serta menghabiskan masa
dengan melakukan akti8iti yang berfaedah sekaligus dapat mengulangkaji pelajaran
yang tertinggal.
Salah satu agenda penting kerajaan adalah untuk membangunkan satu
sistem pendidikan bertaraf dunia. Sistem pendidikan #alaysia tidak hanya tertumpu
kepada pembangunan modal insan berpengetahuan dan berkemahiran) yang
mampu bersaing di pasaran kerja global malah untuk membangunkan modal insan
yang bersifat menyeluruh) progresif) bermoral dan beretika tinggi. &ni semua dapat
di'apai melalui proses pendidikan se'ara formal di sekolah. #elalui SD)
pembangunan modal insan masih lagi dapat diteruskan tetapi di luar amalan
persekolahan yang kon8ensional.al ini kerana murid$ murid akan diberikan ruang
dan peluang menimba pendidikan selaras dengan sukatan pelajaran yang telah
ditetapkan meskipun berada di hospital. Proses pendidikan berjalan seiring dengan
pembinaan modal insan seperti yang telah digariskan dalam Pelan &nduk
Pembangunan Pendidikan !-00.$-010".
Program sekolah dalam hospital ini dilihat memba%a suatu pembaharuan
dalam sistem pendidikan di #alaysia. Pelaksanaannya memba%a banyak manfaat
kepada kanak$ kanak yang mempunyai masalah kesihatan dalam menerima
pendidikan yang se%ajarnya untuk mereka sepanjang tempoh ra%atan di hospital
tersebut.
Rumusan dan <adangan
Se'ara keseluruhannya) saya sangat bersetuju serta menyokong penuh program
sekolah dalam hospital ini. SD merupakan usaha kerajaaan dalam menyediakan
peluang pendidikan yang terbaik bagi pelajar yang menjalani ra%atan di hospital
supaya tidak ketinggalan di dalam pembelajaran mereka.
Program sekolah dalam hospital ini merupakan satu ino8asi baru dalam
dunia pendidikan di #alaysia bagi memastikan pendidikan untuk pesakit muda ini
tidak disia$siakan sebaliknya diteruskan dengan pelaksanaannya selaras dengan
hasrat 2ementerian Pelajaran #alaysia. (an Sri #uhyiddin +assin selaku #enteri
Pelajaran #alaysia turut menyatakan baha%a program SD ini merupakan langkah
yang amat bernas dan tepat pada masanya ketika kerajaan berusaha menjadikan
#alaysia tempat tinggal terbaik buat generasi akan datang. Program SD ini
mendapat sokongan penuh 2ementerian Pelajaran dan 2ementerian 2esihatan
yang masing$masing menyediakan khidmat berkaitan bagi memastikan agenda
berkenaan men'apai kejayaan.
Pelaksanaan program sekolah dalam hospital ini masih lagi baru dalam
sistem pendidikan di #alaysia. 4mumnya) tidak ramai yang mengetahui tentang
ke%ujudan program seperti ini. Antara 'adangan yang boleh dilakukan untuk
program sekolah dalam hospital ini adalah dengan memberi promosi serta hebahan
kepada orang a%am tentang pelaksanaan SD. al ini bertujuan untuk memupuk
kesedaran tentang kepentingan pendidikan serta membantu orang a%am
memahami dengan lebih mendalam lagi berhubung dengan pelaksanaan program
sekolah dalam hospital ini. ebahan serta promosi ini juga mungkin boleh digunakan
untuk mendapatkan sokongan serta sumbangan untuk membantu projek SD ini
demi kelangsungan pendidikan bagi anak$ anak yang mendapatkan ra%atan di
hospital.
Selain itu) 2ementerian Pelajaran mungkin boleh menyediakan latihan$latihan
dan kursus$kursus yang berkaitan dengan pengetahuan serta kemahiran asas untuk
mengendalikan sesi pengajaran dan pembelajaran SD kepada semua guru. al ini
bertujuan untuk memberikan pendedahan a%al serta menyediakan tenaga pengajar
untuk melan'arkan lagi proses pengajaran dan pembelajaran SD.
Curu$guru akan dilatih serta akan berkebolehan dalam menguruskan murid$
murid untuk terus belajar dalam suasana pembelajaran yang kondusif serta
meningkatkan lagi moti8asi mereka supaya merasa tidak dipinggirkan dalam
pendidikan %alaupun mempunyai masalah kesihatan dan menjalani ra%atan di
hospital.
2esimpulannya) program sekolah dalam hospital ini masih lagi perlu kepada
penambahbaikan dalam usaha membantu kanak$ kanak mendapatkan pendidikan
yang sepatutnya ketika mereka berada di hospital. Badan$badan bukan kerajaan
yang lain turut diseru bersama$ sama membantu usaha murni 2ementerian
Pelajaran #alaysia dengan kerjasama 2ementerian 2esihatan #alaysia ini
menyediakan perkhidmatan pembelajaran yang terbaik untuk kanak$ kanak ini.