Professional Documents
Culture Documents
Menadżer Doskonały 5. Rozwiązywanie Problemów / Grzegorz Szczerba
Menadżer Doskonały 5. Rozwiązywanie Problemów / Grzegorz Szczerba
Spis treci
Wstp. ......................................................................................... 5
Mam problem........................................................................ 11
Rodzaje problemw........................................................ 19
Dostrzeganie problemw................................................ 27
Reakcja na problem......................................................... 41
Fazy rozwizywania problemw..................................... 44
Zakoczenie......................................................................... 178
Bibliografia. .......................................................................... 186
M e to d y, tec h n i k i i n a r z d z i a
Po r a d a n r 4 6
Wszystko jest moliwe. Icho wprac woono wiele serca iwysiku, efekt majcy zwieczy jej zakoczenie wcale nie musi wpeni satysfakcjonowa ludzi
prbujcych wyeliminowa problem. W takim wypadku istniej dwie moliwoci:
prace zostaj zatrzymane,
prace zostaj wznowione.
Wymieniony na pierwszym miejscu tej listy punkt
nigdy nie powinien mie miejsca. Gdzie w caym
112
P D CA
William Edwards Deming, amerykaski statystyk, ktry wsawi si midzy innymi znaczcym rozwojem metod
statystycznych, oprcz sformuowania swoich Czternastu
Zasad, powoa do ycia twr nazywany koem Deminga. Wnaukach dotyczcych zarzdzania jakoci nazywany
jest on cyklem cigego doskonalenia lub po prostu PDCA
(Plan-Do-Check-Act).
113
Za p a m i t a j
Cykl Deminga, nazywany PDCA, opiera si na czterech bezporednio po sobie nastpujcych fazach.
Cho zdefiniowany on zosta gwnie zmyl oproblemach jakociowych, znajduje zastosowanie wprzypadku utrudnie onieco odmiennym charakterze.
A
Plan (P)
Identyfikacja, przyjrzenie
si problemowi, poprzez
analiz dotarcie do przyczyny
Do (D)
Opracowanie iwdroenie
rozwizania
Check (C)
Sprawdzenie stopnia
skutecznoci rozwizania
Act (A)
Standaryzacja itworzenie
planw dziaa na przyszo
Dla uproszczenia nazwijmy go procedur idodajmy, i przybiera ona form cyklu. Analizujc jej zakres, mona wychwyci
kady ze wspomnianych elementw. Podstawow rnic, ktra jawi si przed zamierzajcym j zastosowa wpraktyce, jest
ograniczenie si do czterech, nastpujcych po sobie krokw:
1. planowania,
2. wykonywania,
3. weryfikacji,
4. dziaania.
114
Po r a d a n r 4 7
Zgodnie z ide wskazywan przez Deminga, prb
dowiedzenia si czego o problemie naley rozpocz od przeledzenia jego wystpowania wrnych
aspektach. Tylko prby wychwycenia zmiennoci
pomog wykry jego specyficzne cechy. Oczym dokadnie myla autor cyklu doskonalenia? Na pewno
obadaniu:
rnic wystpujcych w cigu dnia czy te tygodnia,
wszystkich, wystpujcych pomidzy poszczeglnymi produktami lub partiami anomalii,
znanych i nieznanych rnicach pomidzy miejscami, osobami lub samym stanowiskami pracy.
Postpujc wzgodzie zjego sowami, naley gruntownie zapozna si zmiejscem wystpowania problemu,
zbierajc podczas tego badania wszelkie dostpne informacje.
Cao rozpoczyna zidentyfikowanie problemu. Zgodnie
zzaleceniami obowizujcymi wtej czci procesu, naley na
pocztek zyska pewno co do znaczenia problemu, ktry
ma zosta wyeliminowany. By stao si to moliwe, rzucajcemu si woczy utrudnieniu naley przypatrze si zrnych
perspektyw. Interesujce wedug Deminga moe si okaza
badanie sytuacji, wktrych dany problem wystpuje.
115
Po r a d a n r 4 8
Sprawdzenie skutecznoci danego rozwizania winno
zosta rozpoczte od zebrania danych dotyczcych
problemu. Musz one zosta zgromadzone w tej samej formie irodzaju, co przed wdroeniem. Gdy zostan ju skompletowane, naley porwna obydwa
zestawienia idodatkowo zweryfikowa je pod ktem:
stopnia realizacji zaplanowanego celu,
osignitych efektw wformie (jeli skwantyfikowanie tego typu jest tylko moliwe) pieninej.
Sprawdzanie koczy ustalenie, na ile zostay zmienione pocztkowe warunki badanego wycinka ycia organizacji interesujce jest bowiem to, czy wskutek
117
Ra p o r t 8 D
Struktura raportu 8D jest szczeglnie znana wkrgach zwizanych zprzemysem motoryzacyjnym. Ale nie dla tego segmentu rynku zosta on opracowany. Wroku 1974 wDepartamencie Obrony USA zostaa powoana do ycia norma:
MIL-STD 1520 Corrective Action and Disposition System
for Nonconforming Material. Oficjalnie zostaa zlikwidowana w1995 roku, jednake opisywana na jej kartach metodologia zacza y wasnym yciem izostaa wykorzystana
przez koncern Forda. To wanie dziki praktykom teje firmy zostaa rozpowszechniona wbrany motoryzacyjnej.
Podstawow ide, ktrej ma suy 8D, jest prawidowe
zidentyfikowanie przyczyny rdowej problemu. Nastpstwem tego kroku staje si wprowadzenie dziaa majcych
zduszenie wsamym zarodku powstaego utrudnienia. Proces
ten dokonywany jest przy pomocy dwch rodzajw dziaa:
1. natychmiastowych
2. korygujcych.
Dziki nim dy si do cakowitego zapobiegnicia ponownemu wystpieniu problemu wprzyszoci. Zgodnie zprzemycon wnazwie tego podejcia cyfr, spodziewa si mona, e
skada si ono bdzie zomiu czci. Kady, skaniajcy si ku
temu przypuszczeniu czowiek, powinien odetchn zulg,
gdy ma to oparcie wfaktach rzeczywicie procedur t
120
122
Po r a d a n r 4 9
Prace przebiegajce podczas dziaa prowadzonych
w oparciu o model 8D inicjuje odkrycie problemu.
By proces przebiega pynnie, musi w nim wystpi
osiem kolejno po sobie nastpujcych krokw:
powoanie grupy roboczej w zalenoci od
skali problemu dwie do dziesiciu osb zrnych
dziaw wraz zliderem,
opisanie problemu wmoliwie najlepszy sposb zostaje zdefiniowane wszystkie aspekty zjawiska uznawanego za problem,
podejmowanie akcji natychmiastowej jeli jest
to konieczne, zatrzymuje si proces, wprowadza
specjalne kontrole, inspekcje, testy,
badanie przyczyny gdy klient jest zabezpieczony przed problemem, podejmuje si prb faktycznego ustalenia przyczyny wystpienia i niewykrycia utrudnienia,
podejmowanie dziaa korygujcych fizyczna
poprawa stanu rzeczy dokonywana poprzez wdroenie rozwiza,
weryfikacja ocena stanu rzeczy po wdroeniu
rozwiza,
akcja zapobiegawcza dokonanie prby uniknicia problemu wprzyszoci,
ocena izamknicie.
123
Po r a d a n r 5 0
Nie tylko podczas wykrycia problemu wystpujcego
w trakcie prowadzenia seryjnej produkcji potrzebna jest chwila na zastanowienie. Wkadym procesie
warto przez moment zatrzyma si na dwik sowa
problem i dokona prby okrelenia innych, rwnie na to zjawisko naraonych miejsc. Sprawdzenie,
czy wpodobnych wyrobach lub procesach wystpu-
124
125
Po r a d a n r 5 1
Gdyby kto zamierza si zastosowa do zalece zawartych w trzecim etapie procesu 8D, powinien ju
na samym pocztku rozway konieczno:
wprowadzenia dodatkowych kontroli (nawet
wformie wizualnej),
przekazania klientowi informacji o wykrytym
problemie (wjego magazynie bowiem mog take znajdowa si wyroby nim dotknite),
zweryfikowania iloci i lokalizacji zagroonych
problemem elementw (ile jest ju w drodze do
klienta, gdzie iwjakiej iloci znajduj si jeszcze
na terenie firmy),
podjcia dziaa kontrolnych kadego produktu,
co do ktrego istnieje przypuszczenie, i jego wasnoci nie speniaj oczekiwa klienta,
rozpoczcia kampanii informacyjnej na temat
problemu wrd pracownikw ich wiadomo i wiedza o kadym odkrytym zagroeniu
moe mie kluczowe znaczenie wprzypadku ponownego wystpienia.
Jeli po pierwszym rozeznaniu organizacja nie jest
w stanie zatrzyma, czy te zastopowa zjawiska
wmiejscu jego powstania, naley rozway zablokowanie dalszej produkcji i/lub wysyki.
126
Po r a d a n r 5 2
Zanim pokusimy si o podanie najpopularniejszej
w wielu krgach przyczyny rdowej (mowa tutaj
o bdzie czowieka), zastanwmy si przez moment nad kwestiami zwizanymi zinnymi, wymagajcymi wikszej dociekliwoci sprawami. Jakimi? Moe
popatrzmy na sprawy zwizane z:
dostpnoci narzdzi, maszyn, urzdze;
127
Po r a d a n r 5 3
Co mona uzna za odpowiednie dziaanie korygujce? Kady czynnik pozwalajcy na stwierdzenie, i
organizacja ponownie zyskuje kontrol nad danym
procesem. Wrd nich mona wyrni:
dodatkowe, majce poprawi wykrywalno kontrole;
rozpoczcie wsppracy zdostawc;
zainicjowanie innego procesu wstrukturach zainfekowanych problemem (naprawy, testy, koprodukcja);
usunicie usterek wwyrobach/produktach;
wprowadzenie dziaa majcych na celu ponowne
uruchomienie produkcji.
Po ich zakoczeniu naley pokusi si ozweryfikowanie skutecznoci przeprowadzonych dziaa. Wtym miejscu przechodzi si ju do szstego etapu procesu 8D. Wczasie jego przeprowadzania nastpuje ocena skutecznoci wdroonych wczeniej
dziaa. Te nie zawsze musz przynosi wpeni satysfakcjonujce organizacj rezultaty. Dlatego warto zyska pewno, i
zmierza si w odpowiednim kierunku. Do przeprowadzenia
akcji weryfikacyjnej naley zebra odpowiednie dane.
Dotyczy one mog:
1. iloci wystpie danego problemu,
2. rezultatw przeprowadzonych kontroli,
129
3. wynikw testw,
4. innych, wskazujcych na aktualn sytuacj w procesie dowodw.
Po r a d a n r 5 4
Jaki jest charakter dziaa zapobiegawczych? Rozwizania tego typu maj za zadanie uzupeni to wszystko, co zostao ju wypracowane, o dziaania prowadzce przykadowo do:
zmiany parametrw procesu, wsposb uniemoliwiajcy pojawienie si problemu wprzyszoci,
modyfikacji istniejcego lub wykonania nowego
oprzyrzdowania,
wprowadzenia zmian wtechnologii, stosowanych
narzdziach, dostarczanych podzespoach i czciach,
zmodyfikowania istniejcych procedur, instrukcji
lub te organizacji pracy,
rozwinicia szkole itreningw onowe, wymagane zaistniaym zdarzeniem elementy,
dokonania koniecznych zmian w dokumentacji
technicznej.
Najwaniejsze jest, by nie opiera si jedynie na opiniach zaangaowanych wrozwizywanie problemu osb. Oceny ge130
Po r a d a n r 5 5
Prawidowe poprowadzenie sesji burzy mzgw wymaga odpowiedniego przygotowania. W tym celu
warto przyswoi kilka zasad:
sprawy zwizane zwiedz wszyscy musz rozumie mie takie samo rozumienie celowoci prowadzenia danej sesji. Inaczej rzecz ujmujc, osoby
uczestniczce w tym procesie powinny mie dokadnie ten sam obraz rozwizywanego problemu;
zesp uczestniczcy wsesji burzy mzgw powinien zosta odpowiednio dobrany (liczebno od
czterech do dwunastu osb, wtym przynajmniej
jedna nie do koca zwizana zproblemem pomaga to przyjrze si sprawie z odmiennej dla
ekspertw perspektywy);
atmosfera sesji powinna nabra nieformalnego
charakteru (np. dziki poprowadzeniu burzy wlo-
131
))
))
))
))