2 TNG QUAN V MY CNC 1. CNC l g? 2. Lch s pht trin ca CNC 3. Cc thnh phn ca h thng CNC 4. c im ca my cng c CNC 5. H to trn my cng c CNC 6. Cc im 0 v im chun trn my CNC 7. iu khin s trn my cng c CNC 8. Hiu chnh dng c ct trong gia cng CNC 3 1. My CNC l g? NC = Numerical Control CNC = Computer Numerical Control Cc hot ng c iu khin bng cch nhp trc tip d liu s Mt dng t ng ho lp trnh vn nng My cng c c iu khin bng hng lot cc lnh c m ho 2. Lch s pht trin my CNC 1. 1725 Phiu c l c dng to mu qun o 2. 1808 Phiu c l trn l kim loi c dng iu khin t ng my thu 3. 1863 T ng iu khin chi nhc trn piano nh bng l 4. 1940 John Parsons a sang che ra phng phap dung phieu uc lo e ghi cac d lieu ve v tr toa o e ieu khien may cong cu. 5. 1952 My cng c NC iu khin s u tin 6. 1959 - Ngn ng APT c a vo s dng 7. 1960s iu khin s trc tip (DNC) 8. 1963 - ho my tnh 9. 1970s - My CNC c a vo s dng 10. 1980s iu khin s phn phi c a vo s dng 11. CAD/CAM
5
May ieu khien so co ien chu yeu da tren cong trnh cua mot ngi co ten la John Parsons. T nhng nam 1940 Parsons a sang che ra phng phap dung phieu uc lo e ghi cac d lieu ve v tr toa o e ieu khien may cong cu . May c ieu khien e chuyen ong theo tng toa o, nh o tao ra c be mat can thiet cua canh may bay.
6
Nam 1948 J. Parson gii thieu hieu biet cua mnh cho khong lc Hoa Ky. C quan nay sau o a tai tr cho mot loat cac e tai nghien cu phong th nghiem Servomechanism cua trng ai hoc ky thuat Massachusetts (MIT). Cong trnh au tien tai MIT la phat trien mot mau may phay NC bang cach ieu khien chuyen ong cua au dao theo 3 tru toa o. Mau may NC au tien c trien lam vao nam 1952. T 1953 kha nang cua may NC a c chng minh.
7
Mot thi gian ngan sau, cac nha che tao may bat au che tao cac may NC e ban, va cac nha cong nghiep, ac biet la cac nha che tao may bay a dung may NC e che tao cac chi tiet can thiet cho ho. Hoa ky tiep tuc co gang phat trien NC bang cach tiep tuc tai tr cho MIT nghien cu ngon ng lap trnh e ieu khien may NC. Ket qua cua viec nay la s ra i cua ngon ng APT: Automatically Programmed Tools vao nm 1959 8 Muc tieu cua viec nghien cu APT la am bao mot phng tien e ngi lap trnh gia cong co the nhap cac cau lenh vao may NC. Mac du APT b ch trch la th ngon ng qua o so oi vi nhieu may tnh, no van la cong cu chnh yeu va van c dung rong rai trong cong nghiep ngay nay va nhieu ngon ng lap trnh mi la da tren APT.
9 1 N C 1 9 6 0 9 5 0 1 9 7 0 1 9 8 0 1 9 9 0 C N C F M S C A D C A D / C A M C I M 10 So sanh Cau truc may cong cu thong thng va may CNC May cong cu CNC c thiet ke c ban giong nh may cong cu van nang.S khac nhau that s la cho cac bo phan lien quan en tien trnh gia cong cua may cong cu CNC c ieu khien bi may tnh. 11 Cac hng chuyen ong cua cac bo phan may cong cu CNC c xac nh bi mot he truc toa o. Moi chuyen ong cua cac bo phan may co mot he thong o rieng e tnh toan cac v tr tng ng va phan hoi thong tin nay ve he ieu khien. 12 So sanh chc nang Nhap d lieu: Dung chng trnh NC ieu khien: May tnh c tch hp trong he ieu khien CNC va phan mem tng ng kiem soat toan bo cac chc nang ieu khien cua may cong cu. Kiem tra: Tren may cong cu CNC, kch thc cua chi tiet gia cong c am bao trong suot qua trnh gia cong vi s phan hoi lien tuc cua he thong o. 13 Chng trnh He thong ieu khien May cong cu 14
La nhng tap hp nhng cau lenh ieu khien may phai lam g. Cac lenh nay c ma hoa dang so va ky hieu ma thiet b ieu khien co the nhan dang c. Chng trnh iu khin co th c lu tr tren phieu uc lo bang uc lo, bang t. Th du chng trnh gia cong: % G90 G40 G80 T2M06S3000 G0 Z1. X2. Y2. Z.1 G1 Z-1. F10. X6. Y6. G1 X3. G3X2.Y5.R1. G1Y2. G0 Z1. X0. Y0. % Dung cu ng chy dao 15 Phiu c l 16 Bng l 17 a t 18 Cac phng phap lap trnh: - Bang tay - Bang may tnh Chng trnh c chuan b bi lap trnh vien, trong o ngi lap trnh ch ra tng bc theo trnh t cong nghe. oi vi may cong cu, cac bc cong nghe la cac chuyen ong tng oi gia dung cu cat va phoi.
19 Lp trnh bng tay Ngi lp trnh nhp tng lnh trn my CNC Lp trnh nh h thng CAD/CAM CAD CAM CNC 21 Chy kim tra chng trnh trn my tnh 22 La thanh phan th 2 cua he thong ieu khien so. No bao gom cac bo mach ien t va phan cng co the oc va bien dch chng trnh ieu khien va truyen en may cong cu. 23 Cac phan t c ban cua bo phan ieu khien la: - Bo lu d lieu - Bo phan phoi d lieu - Bo lien he ngc - Bo ieu khien tuan t e phoi hp hoat ong cua cac phan t tren. Can phai lu y la gan nh tat ca cac may NC hien ai c ban la co trang b bo ieu khien goi la Microcomputer. V vay ma chung c goi la may CNC.
24
May cong cu bao gom ban may va truc chnh cung nh cac mo t va cac bo ieu khien can thiet e may hoat ong. No cung bao gom nhng dung cu cat, o ga va cac thiet b phu khac can cho viec gia cong Cac may NC rat a dang: t nhng may khoan lo, uc lo n gian en cac trung tam gia cong thong minh ky dieu. 25 My phay CNC My tin CNC 26 My ct dy WEDM 27 Cac ng dung cua ieu khien so c ng dung rong rai hien nay ac biet la trong gia cong kim loai: - Phay - Khoan va cac nguyen cong tng t - Tien trong (boring) - Tien - Mai - Cat day
28 He thong ieu khien NC cung c dung trong cac lnh khac - May dap - May han - In ban ve t ong - May lap rap - May uon ong - May cat gio a
- May cat bang Plasme - Cac cong nghe Laser - May an t ong (theu) - May cat quan ao - May tan nh t ong - May buoc day
29 ac iem chung cua cac loai san pham lam tren may NC 1/ Cac chi tiet thng c gia cong vi so lng nho. 2/ Hnh dang phc tap 3/ Co nhieu nguyen cong phai c thc hien 4/ Nhieu kim loai phai loai bo 5/ Thiet ke ky thuat giong nhau 6/ Chi tiet phai co yeu cau chnh xac cao 7/ La loai san pham at tien nen mot sai lam nho co the tra gia ln 8/ Cac san pham yeu cau phai kiem tra 100%. 9/ Thng loat san xuat khoang 50 cai hoac nho hn. San xuat loat nho va loat va la ly tng e dung may NC.
30 u nhc im cua ieu khien so - u iem cua NC - Giam thi gian chay khong - Giam thi gian ga at - Giam thi gian gia cong - San xuat mem deo hn - Nang cao chat lng san pham - Giam ton kho - Giam dien tch mat bang
Nhc iem cua NC - Ga thanh au t cao - Gia thanh bao tr cao - Phai chon va huan luyen oi ngu NC
31 Thu tuc ieu khien so (NC) 1. Lap ke hoach gia cong (Process Planning) 2. Lap trnh gia cong NC (Part programming) 4. Kiem tra chng trnh 5. Thc hien viec gia cong tren may CNC
32 Nhng cong viec trong CNC 1. Quan ly CNC 2. Lap trnh CNC 3. Thiet ke o ga va dung cu 4. Bao tr may CNC 5. Van hanh may CNC 33 C hoi viec lam nh CNC 1. Can bo quan ly CNC 2. Chuyen vien lap quy trnh cong nghe 3. Chuyen vien lap trnh CNC 4. Chuyen vien thiet ke dung cu cat 5. Nhan vien ieu chnh may CNC 6. Nhan vien van hanh may CNC 34 4. c im ca my cng c CNC Z Y X My tin CNC c hai trc iu khin c My phay CNC thng c ba trc iu khin c 35 4. c im ca my cng c CNC Ngoai chuyen ong doc theo cac truc X,Y va Z con co the ieu khien cac chuyen ong quay quanh moi truc. Cac chuyen ong quay nay co the c ieu khien va c anh dau bang A,B,C 36 4. c im ca my cng c CNC 37 4. c im ca my cng c CNC 1- ai c bi 2- Vng cch iu chnh khe h 3- Bi 4- Trc vt 38 4. c im ca my cng c CNC He thong o hanh trnh trc tip Y X 1 2 He thong o hanh trnh gin tip X 4 3 2 1 39 4. c im ca my cng c CNC Truyen ong chnh va cac truc cong tac 1. M t bc: dng trong cc h thng khng c yu cu cao v chnh xc v cng sut ln. 2. M t mt chiu servo: phi lun bo tr chi than, bi. 3. M t ba pha ng b v khng ng b: khng phi bo tr chi than nh ng c mt chiu, bn lu nn c dng rng ri trong cc my CNC hin i
40 4. c im ca my cng c CNC Thiet b kep chi tiet Trn my phay: ch yu dng g vn nng nh t, vu kp. Trong sn xut ln dng g chuyn dng Trn my tin ch yu dng mm cp ba chu t nh tm, mi chng tm, luy nt. Trong sn xut hng kh dng g chuyn dng Cc c cu kp c th c t ng ho bn xi lanh thu lc hay kh nn. 41 Thit b kp chi tit t dng trn my phay 42 Dng c ct dng trn my CNC Dng c ct dng trn my Phay CNC 43 Cc dng c kp dao trn my phay 44
Mm dao trn trung tm tin 4. c im ca my cng c CNC 45 4. c im ca my cng c CNC Bng ti dao trn my phay 46 Thit b thay dao trn trung tm phay 4. c im ca my cng c CNC 1 2 3 4 47 5. He toa o trong NC Can thiet e ngi lap trnh len ke hoach chuyen ong cho dung cu so vi chi tiet gia cong. Khi lap trnh chi tiet coi nh ng yen con dung cu th di chuyen so vi chi tiet gia cong. Co hai he toa o c ban: - He toa o e-cac - He toa o cc
48 He toa o e-cac 2D Y X P1 P2 P3 P4 V du: P1 X = 80 Y = 40 P2 X = -80 Y = 70 P3 X = -50 Y = -40 P4 X = 40 Y = -70
49 He toa o e-cac 3D X Y Z P1 P2 V du:
P1 X = 30 Y = 2 Z = 0 P2 X = 30 Y = 0 Z = -10 50 Quy tc bn tay phi +X +Y +Z 51 He toa o cc He toa o cc (goc dng) P Y X r P Y X r
He toa o cc (goc am) 52 He toa o may va phoi tren may phay CNC M X Y Z X Y Z W 53 H ta phi v cc trc X, Y, Z 54 Gc ta phi mt trn v mt y phi X Y Z 55 H ta my v phi trn my tin Chi tiet gia cong tien, at trong he toa o e-cac 2 truc vi dung cu cat nam pha trc tam quay Chi tiet gia cong tien, at trong he toa o e-cac 2 truc vi dung cu cat nam pha sau tam quay W M +X +Z W M +X +Z 56 Cac truc quay va truc bc tien tren may CNC +Y -Y -X +X +Z -Z -Y +Y +Z -Z -X +X 57 Cc trc trn my tin CNC + X C + Z 58 Ghi kch thc thch hp theo NC -Z +X -Z +X Ghi tuyt i Ghi tng i 59 6. Cac iem khong 0 va iem chuan tren may CNC 60 Cc iem chun ca may tin E R N W M V tr cua cac iem khong 0 va iem chuan trong tien 61 Cc im chun trn my phay R N W A M 62 iem chuan cua dung cu cat E B R L B R Q L V tr cua iem hieu chnh dung cu cat B tren dao tien V tr cua iem hieu chnh dung cu cat B tren dao phay 63 o chiu di dao phay 64 o chiu di dao tin 65 im cn dao A 66 Cai at iem khong 0 cua chi tiet W tren may tien CNC 67 Cai at iem khong 0 cua chi tiet W tren may phay CNC W Z Y X W Z Y X W Z Y X 68 7. ieu khien so tren may cong cu CNC 1 2 X,Y,Z Y X 3 4 5 6 Z 69 o hanh trnh 3 4 1 7 2 5 3 6 1- ai lng au vao 2- ai lng au ra 3- ai lng nhieu 4- ong c 5- Vt me bi 6- Thiet b o 7- ai lng au ra (gia tr v tr thc) 70 o hanh trnh tng oi 1 2 3 4 71 o hanh trnh tuyet oi M 1 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 72 Cac dang ieu khien CNC ieu khien iem. ieu khien oan. ieu khien ng - ieu khien 2D. - ieu khien 2D. - ieu khien 3D.
73 ieu khien iem 74 ieu khien oan 75 ieu khien ng Tuy theo so lng cac truc c ieu khien ong thi ma ta chia ra: - ieu khien 2D. - ieu khien 2D. - ieu khien 3D. 76 ieu khien 2D. 77 ieu khien 2D 78 ieu khien 3D 79 o chnh xac cua ng cong Dung sai trong ng cong ly tng Dung sai ngoai Trng dung sai Gii han dung sai ngoai Gii han dung sai trong 80 8. Hieu chnh dung cu cat trong gia cong CNC Y ngha va muc ch cua cac gia tr hieu chnh dung cu cat Co the s dung trc tiep cac thong so cua ban ve chi tiet gia cong e lap trnh ma khong can quan tam en chieu dai hay ban knh thc s cua dung cu cat. Cac thong so ve chieu dai cung nh ban knh dao phay, manh hp kim cua dao tien c o, lu trong b nh, c xem xet, quan ly bi he ieu khien CNC khi vn hanh may CNC. 81 Hiu chnh bn knh dao phay 1 2 1 2 1 2 1 2 3 82 Hiu chnh bn knh dao bn tri v bn phi 3 2 1 3 2 1 83 Hieu chnh ban knh mui dao (tien). 1 2 4 5 3 3 1 2 4 3 3 5 1 2 84 Vector hiu chnh bn knh mi dao R 4 1 1 3 2 K I 1 2 3 4 5 6 7 8 85 Cc dng offset dao tin 1 2 1 2 1 2 1 2 86 Tm lc Trong chng ny chng ta nghin cu cc vn sau y: 1. CNC l g? 2. Lch s pht trin ca CNC 3. Cc thnh phn ca h thng CNC 4. c im ca my cng c CNC 5. H to trn my cng c CNC 6. Cc im 0 v im chun trn my CNC 7. iu khin s trn my cng c CNC 8. Hiu chnh dng c ct trong gia cng CNC Nm vng nhng tri thc trn, s gip cho vic lp trnh v vn hnh my CNC mt cch hiu qu.