POSLOVNO RAUNOVODSTVO

Okvir raunovodstvenih naela

- odobren 1989, a usvojen 2001, obavena !r"#jena od 200$
- ra%"&"'e de("n")"je, !os'u!)" " ob%")" *+ u ran"# e#%ja#a dove%"
do !o'rebe a o,v"ro#
- -ar#on"a)"ja re.u%a'"ve
- !r"!re#"'" 'a,ve *+ ,oj" adovo%javaju "n(or#a'"&,e !o'rebe a
ve/"nu !os%ovn"- od%u,a
- os'av%ja se #o.u/nos' doda'n"- "%" ra%"&"'"- rje0enja
- naj&e0/e se asn"vaju na 'e#e%ju -"s'or"js,o. 'ro0,a " ,on)e!'u
o&uvanja no#"na%no. ,a!"'a%a
Osnovni pojmovi iz osnova raunovodstva
- Pre#a RN ra&unovods'vo obu-va'a s"s'e#s,u )je%"nu ,nj".ovods'va,
ra&unovods'veno. !%an"ranja, ra&unovods'veno. nadora,
ra&unovods'vene ana%"e sreds'ava, obavea " ,a!"'a%a, !r"-oda "
ras-oda, ,ao " " nj"- "veden"- e,ono#s,"- ,a'e.or"ja "
ra&unovods'veno "n(or#"sanje1
- Ra&unovods'vena na&e%a rara2uju ,ara,'er"s'",e " ,on)e!)"je
ra&unovods'va u )"%ju jed"ns'va u una!re2"vanju ra&unovods'va "
jed"ns'veno. sas'av%janja " !reen'a)"je ("nans"js,"- "vje0'aja
- RS rara2uju ra&unovods'vena na&e%a u !o.%edu #e'oda obu-va'anja "
obrade ra&unovods'ven"- !oda'a,a, (or#"ranja ra&unovodsven"-
"n(or#a)"ja, !reen'"ranja " &uvanja ra&unovods'ven"- !oda'a,a "
"n(or#a)"ja
- Osnovn" !oj#ov" ra&unovods'va 3do,u#en'a)"ja, ,nj"4enje, !os%ovne
,nj".e, ,on'n" !%an, ("nans"js," "vje0'aj"5
- 6%as"(",a)"ja ra&unovods'va7
- Ra&unovods'vo !redue/a
- Ra&unovods'vo bana,a
- Ra&unovods'vo os".uravaju/"- or.an"a)"ja
- Ra&unovods'vo bud4e'a " bud4e's,"- ,or"sn",a
- Ra&unovods'vo udru4enja " dru."- ne!ro("'n"- or.an"a)"ja
- 8",ro ra&unovods'vo
- *"nans"js,o ra&unovods'vo
- Tro0,ovno ra&unovods'vo
- Ra&unovods'vo od.ovornos'"
- Ra&unovods'vo u "n(%a'orn"# us%ov"#a
- U!rav%ja&,o ra&unovods'vo
- *"s,a%no ra&unovods'vo
- 8a,ro ra&unovods'vo
1
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Svrha i status RN:
- !o#a4e sas'av%ja&"#a ("nans"js,"- "vje0'aja u !r"#jen"
ra&unovods'ven"- s'andarda " u !os'u!anju s 'e#a#a ,oje 'e, #oraju
!os'a'" RS
- da se da 'rajna s'ru&na osnova a (or#u%"sanje RS " dono0enje
a,ons,"- rje0enja,
- da se da s'ru&na osnov")a a re.u%"sanje #a'er"je ra&unovods'va, a "
!o#o/ !r" dono0enju "ns'ru#ena'a ,oj"# se !re)""raju "n'en)"je
!os%ovne !o%"'",e !ravno. %")a
- !o#a4e rev"or"#a u (or#"ranju #"0%jenja o ("nans"js,"# "vje0'aj"#a
- !o#a4e ,or"sn")"#a ("nans"js,"- "vje0'aja !r" 'u#a&enju "n(or#a)"ja
sadr4an"- u *"
- da se o%a,0a ,o#un",a)"ja !ravn"- %")a u #e2unarodn"# e,ono#s,"#
odnos"#a " da se a("r#"0e ra&unovods'vena !ro(es"ja
- O6V+R n"je 8RS " n"0'a u ov"# o,v"r"#a ne#a !rednos' u odnosu na
8RS
- U odre2en"# o,o%nos'"#a #o4e do/" do ,on(%",'a "#e2u O,v"ra "
8RS1 U 'a,v"# s%u&ajev"#a 8RS "#aju !rednos'
- O,v"r se !ovre#eno rev"d"ra
Djelokrug:
O,v"r se bav"7
- )"%jev"#a *+
- ,va%"'a'"vn"# ,ara,'er"s'",a#a ,oje odre2uju ,or"snos' "n(or#a)"ja u
*+
- de("n"sanje#, !r"navanje# " vrednovanje# e%e#ena'a od ,oj"- su
sas'av%jen" *+
- ,on)e!'"#a ,a!"'a%a " o&uvanja ,a!"'a%a
O,v"r se ne odnos" na !osebne "vje0'aje 3n!r1 +vje0'aje d"re,'ora,
u!ravno. odbora " s%"&no5
O,v"r se odnos" na ("nans"js,e "vje0'aje sv"- !ravn"- %")a
Korisnici i njihove informacijske potrebe
- U%a.a&" 3br"nu se bo. r"",a ,oj" je svojs'ven "nves'"ranju, ,ao "
od%u,e da %" da adr4e "%" !rodaju svoje d"on")e5
- 9a!os%en" 3s'ab"%nos' " !ro("'ab"%nos', !%a'e, !en"je, na.rade5
- 9aj#odav)" 3s".urnos' !ovra'a " ,a#a'a5
- Dobav%ja&" 3s".urnos' na!%a'e !o'ra4"vanja5
- 6u!)" 3s".urnos' na!%a'e !o'ra4"vanja5
2
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- V%ade " nj"-ove a.en)"je 3s".urnos' ,or"0'enja resursa, odre2"vanje
!ores,e !o%"'",e " s%"%&no5
- :avnos' 3a!o0%javanje, !odr4avanje %o,a%n"- -u#an"'arn"- a,)"ja "
s%"&no5
+a,o su nj"-ove !o'rebe ra%"&"'e "!a, se #o4e na/" jedan se' ajedn"&,"-
"n(or#a)"ja ,oje se #o.u !rona/" u se'u ("nans"js,"- "vje0'aja
8enad4#en' "#a !r"#arnu u%o.u " od.ovornos' u !r"!re#anju "
!reen'a)"j" ("nans"js,"- "vje0'aja1 +s'ovre#eno je #enad4#en' " %"&no
a"n'eres"ran a "n(or#a)"je " ("nans"js,"- "vje0'aja1
iljevi finansijskih izvje!taja:
- "n(or#a)"je o ("nans"js,o# !o%o4aju, us!je0nos'" " !ro#jena#a
("nans"js,o. !o%o4aja a 0"re ,or"sn",e
- !o,auju reu%'a'e #enad4#en'a "%" od.ovornos' a ,or"0'ene resurse
- ne !ru4aju sve !o'rebne "n(or#a)"je
"inansijski polo#aj$ uspje!nost i promjene na finansijskom polo#aju
- !os%ovne od%u,e 'ra4e !ro)jenu s!osobnos'" !ravne osobe da s'vara
nova), ,ao " d"na#",u 'o. s'varanja
- na ("nans"js," !o%o4aj u'"&u ("nans"js," !o%o4aj, s'ru,'ura, %",v"dnos',
so%ven'nos' "'d
- !rvens'veno se !ru4aju u ;S 3!o%o4aj5 " ;U 3us!je0nos'5
- sas'avn" d"je%ov" *+ su uaja#no !ovean" 3ra%"&"'" as!e,'" "s'"-
'ransa,)"ja5
%odjela finansijskih izvje!taja
- .od"0nj" 3+V d"re,'"ve Savje'a <vro!s,e ajedn")e od 2$1 :u%a 19=81
.od"ne " 8RS5
- !er"od"&n" 3,od nas !o%u.od"0nj"5
- 6onso%"dovan" 3V++ d"re,'"ve od 1>1 :una 198? " 8RS5
%ublikacije &objavljivanja'
- "vje0'aj" #oraju "'" !ub%",ovan" 3objav%jen"5 u s,%adu sa 9a,ono#
- u#no4en" u "s'oj (or#" " sa "s'"# 'e,s'o# !o ,oje# je neav"sn"
rev"or "dao svoje #"0%jenje o ("nans"js,o# "vje0'aju 'e #oraju b"'"
!o!ra/en" 'e,s'o#
- s,ra/ena ver"ja se #o4e objav"'" a%" #ora "#a'" na!o#enu da je 'o
s,ra/ena ver"ja
- obaveno 'reba objav"'" !red%o4en" ras!ored dob"',a "%" 're'#an
.ub"',a
>
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- "n(or#a)"je o resurs"#a ,oje ,on'ro%"0e !ravno %")e
- +n(or#a)"je o us!je0nos'" !os%ovanja, !osebno o !ro("'ab"%nos'"
- +n(or#a)"je o .o'ov"ns,"# 'o,ov"#a
- Sas'avn" d"je%ov" ("nans"js,"- "vje0'aja su u #e2usobnoj ve" " sa#o
,ao )je%"na !reds'av%jaju !ravu vr"jednos'
(abilje!ke uz finansijske izvje!taje
- u ("nans"js," "vje0'aj se !ub%",uju ab"%je0,e " doda'ne 'abe%e 'e
"n(or#a)"je 3,o#en'ar s'av," ;S " ;U, r"",e " ne"vjesnos'",
se.#en'"rano "vje0'avanje, !o'en)"ja%ne do.a2aje5
)*+*,-N* %OS)./K*:
Nastanak doga0aja 1 .krualna osnova
- 'reba ue'" u ob"r !r"-ode " ras-ode ,oj" se odnose na ("nans"js,u
.od"nu be ob"ra na da'u# na ,oj" je !r"-od na!%a/en "%" "vr0eno
!%a/anje
- u&"n)" 'ransa,)"ja se !re!onaju ,ada se dese a ne ,ada se da "%" !r"#"
.o'ov"na
- U!ravo bo. ovo. !r"n)"!a se " !ojav%juju ,a'e.or"je !o'ra4"vanja "
obavea a one !os%ovne do.a2aje ,oj" su se des"%" a%" n"su na!%a/en"
odnosno !%a/en"
Stalnost poslovanja
- ("nans"js," "vje0'aj" se sas'av%jaju na ba" ,on'"nu"'e'a !os%ovanja,
os"# a,o se ne#a na#jera da se !redue/e %",v"d"ra
- "vje0'aj" se !rave na !re'!os'av)" da /e !redue/e du4e 'raja'" " da /e
nas'av"'" !os%ovanje
- "s'o se odnos" " na ra&unovods'vene !o%"'",e7 !o%a" se od !re'!os'av,e
da /e usvojene ra&unovods'vene !o%"'",e du4e 'raja'", a a,o se
#"jenjaju onda se 'o #ora objav"'"
- a,o ru,ovods'vo "#a na#jeru da %",v"d"ra !redue/e u s,oroj
budu&nos'" 'o #ora objav"'" u *+
K/.,2).)2/N* K.R.K)*R2S)2K* "2N.NS2-SK23
2(/-*4).-.
- na&e%o @,va%"'a'"vne ,ara,'er"s'",e@ *+ !reds'av%ja one ,a'e.or"je ,oje
se #oraju adovo%j"'" !r"%",o# !r"!re#e " !reen'a)"je ("nans"js,"-
"vje0'aja
- ,va%"'a'"vna ob"%je4ja su ona svojs'va, ,oje "n(or#a)"je !reen'"rane u
*+ &"ne ,or"sn"# a nj"-ove ,or"sn",e1 6va%"'a'"vna svojs'va su7
rau#%j"vos', re%evan'nos', !oudanos' " u!ored"vos'
A
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Razumljivost
- da ,or"sn")" !osjeduju dovo%jno nanja o !os%ovn"# " e,ono#s,"#
'ransa,)"ja#a " ra&unovods'vu 'e da "#aju vo%ju !rou&ava'"
"n(or#a)"je
- na&e%a .a de("n"0u ,ao osnovn" ,va%"'e' " najosje'%j"v"j" e%e#en' *+
- u us%ov"#a !ro!"san"- 0e#a *+ najve/" broj !oda'a,a je una!r"jed
de("n"san 'e je '"#e " dovo%jno rau#%j"v a s'ru&na %")a
- *+ se !rave a 0"ro," ,ru. ,or"sn",a ,oj" ne #oraju !osjedova'"
s'ru&na nanja n"'" s!osobnos'" da rau#"ju !ro!"sane *+
- +!a,, ovaj ,va%"'e' ne s#"je b"'" ra%o. da se b"%o ,oja re%evan'na
"n(or#a)"ja "os'av" " *+1 U 'a,v"# s%u&ajev"#a a ,or"sn",e se
!ru4aju doda'na !oja0njenja " 'u#a&enja u o,v"ru ab"%je0,"
Relevantnost
- Ovaj ,r"'er"j odre2uje ,or"snos' "n(or#a)"ja a dono0enje !os%ovn"-
od%u,a
- +n(or#a)"ja je re%evan'na a,o !o#a4e !o'!uno# sa.%edavanju ve/
nas'a%o. !os%ovno. do.a2aja " nje.ov"- e,ono#s,"- !os%jed")a, 'e a,o
o#o.u/uje !redv"2anje budu/"- do.a2aja " nj"-ov"- !os%jed")a
- O,v"r u,auje na !oveanos' dv"je u%o.e "n(or#a)"ja7
- Po'vr2uju/e
- Predv"2aju/e
(naajnost
- 8jera 3s'e!en va4nos'"5 u ,ojoj odre2en" !oda'a, "%" "n(or#a)"ja
u&es'vuje "%" #o4e u&es'vova'" u sa.%edavanju ("nans"js,o. s'anja "%"
!o%o4aja !redue/a " na dono0enje !os%ovn"- od%u,a
- 9na&ajnos' je u!ravo !ro!or)"ona%na #o.u/nos'" da se njen"#
"os'av%janje# "%" ,r"vo# !reen'a)"jo# !rouro&" dono0enje
!o.re0n"- od%u,a
- sva,a na&ajna s'av,a 'reba b"'" !r",aana u *+ odvojeno1
- ;ena&ajne s'av,e #o.u b"'" sas'av%jene " ne 'rebaju se !r",a"va'"
odvojeno
- RS se ne !r"#jenjuju na bena&ajne s'av,e
- 9na&ajnos' !ojed"ne s'av,e av"s" od njene
- V"s"ne 3!o !rav"%u, ve%"," "nos" su uv"je, na&ajn"5
- Pr"rode 3" s'av,e sa #a%"# "noso# #o.u b"'" na&ajne a,o bo.
nj"-ove !r"rode "%" vrs'e av"s" !os%ovanje !redue/a, !osebno a,o
se rad" o s'av,a#a sa v"so,"# r"",o# " ne"vjesnos'"
- + od v"s"ne " od !r"rode
$
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
%ouzdanost
- +n(or#a)"ja je !oudana onda ,ada je vjerodos'ojna " obje,'"vna, ,ada
u njoj ne#a na&ajne .re0,e "%" !redrasude
- Posebno je ovaj ,va%"'e' !o'reban u s%u&aju da se ne,a s'av,a u *+
!ro)jenjuje1 RS "ns"s'"raju na rau#noj !ro)jen" ,oja od%u&uje da %" /e
se ne0'o uo!0'e ev"den'"ra'" u *+ "%" ne1 A,o 'a,va 'ransa,)"ja "
adovo%java n!r us%ove !r"navanja ,ao sreds'va "%" !r"-oda ona se
ne/e !r"na'" a,o je !ro)jena budu/"- ,or"s'" ne!oudana
- ,ada u "n(or#a)"j" ne#a na&ajne !o.re0,e " !redrasuda " u ,oje se
,or"sn")" #o.u !ouda'"
- "n(or#a)"ja #o4e b"'" re%evan'na a%" ne!oudana " obra'no
/jerodostojna prezentacija 5 "er prezentacija
- *+ #ora da'" "s'"n"' " (er !re.%ed sreds'ava, obavea, ("nans"js,o.
!o%o4aja, ("nans"js,o. reu%'a'a, nov&an"- 'o,ova
- Vjerodos'ojnos' je !os%jed")a !rav"%nos'", b%a.ovre#enos'",
sveobu-va'nos'" " 'a&nos'" vo2enja ,nj".ovods'ven"- ev"den)"ja
- RN !r"naju da u ne,"# s%u&ajev"#a "n(or#a)"ja #o4e b"'" #anje
vjerodos'ojna ne bo. n!r !redrasuda ne.o " obje,'"vne
ne#o.u/nos'" 'a&no. vrednovanja !ojed"n"- s'av," 3!r"#jer .oodB"%%,
!ro)jena a%"-a !"jes,a "'d1
- RN !redv"2aju da se s'av,e ,oje n"su vjerodos'ojen " ne "s,auju u *+,
a s'av,e ,od ,oj"- !os'oj" su#nja u vjerodos'ojnos' obaveno 'a
su#nja navede u ab"%je0,a#a
Su!tina prije forme
- Da se ("nans"js,e "n(or#a)"je objave " !reen'"raju u s,%adu sa
nj"-ovo# su0'"no# a ne sa#o u s,%adu sa nj"-ovo# a,ons,o#
(or#o#
- +n(or#a)"ja n"je sa#a seb" )"%j, n"'" da b" se adovo%j"%a (or#a ne.o da
b" se da%a ,or"sna "n(or#a)"ja a dono0enje !os%ovn"- od%u,a
- su0'"na !os%ovne 'ransa,)"je n"je uv"je, "den'"&na sa on"# 0'o je
do.ovoreno "%" a,ons," re.u%"sano1 U 'o# s%u&aju va4n"ja je su0'"na a
ne (or#a
- u us%ov"#a ,ada su obras)" !ro!"san" !o'rebno je u ab"%je0,a#a
obra%o4"'" sve one s'av,e ,oje ne#aju svoje #jes'o u '"# obras)"#a a
b"'ne su a !os%ovno od%u&"vanje
- na !r"#jer, (",'"vn" u.ovor o !o,%onu sreds'va "a,o je ono os'a%o u
!redue/u ,oje je u&"n"%o !o,%on
Neutralnost
- je !redus%ov obje,'"vnos'" " !oudanos'" "n(or#a)"je1
- Da b" b"%a neu'ra%na ona #ora b"'" neo!'ere/ena !redrasuda#a
?
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- To na&" da se ("nans"js,o# "vje0'avanju ne s#"je !r"s'u!"'" sa
una!r"jed de("n"san"# a,%ju&,o# "%" )"%je# "%" na#jero# da se u'"&e
na !os%ovne od%u,e
Opreznost
- Sas'av%ja&" *+ se susre/u sa ne"vjesno0/u1
- Ta,ve ne"vjesnos'" se !r"naju objav%j"vanje# nj"-ove !r"rode "
ra#jera
- Sreds'va " obavee se #oraju vrednova'" !o na&e%u o!renos'" " 'o7
- Sa#o !r"-od" os'varen" na da'u# b"%ansa s'anja #o.u b"'" u,%ju&en"
u b"%ans us!je-a
- Treba ue'" u ob"r sve obavee " ras-ode ,oj" su nas'a%" a vr"je#e
'e,u/e "%" !re'-odn"- .od"na
- A,'"vne s'av,e se uv"je, vrednuju !o najn"4"# a !as"vne !o najv"0"#
vjerova'n"# "nos"#a
- Rra%o. a ovo je !o,u0aj os".uravanja da !o")"je *+ ne budu
!re)"jenjene "%" !o')"jenjene
- Ovaj !r"n)"! ne do!u0'a da se sreds'va " !r"-od" na#jerno "s,auju u
!re)"jenjen"# "%" !o')"jenjen"# "nos"#a
- O,v"r "r"&"'o abranjuje s'varanje s,r"ven"- reerv" " !o'en)"ja%n"-
.ub"'a,a
Kompletnost 1 %otpunost
- +n(or#a)"ja #o4e b"'" !oudana sa#o a,o sadr4" sve one "n(or#a)"je
,oje su !o'rebne da b" se 'a "n(or#a)"ja #o.%a rau#je'" na !rav"
na&"n
- A,o je ne,o#!%e'na "n(or#a)"ja se #o4e !re'vor"'" u de"n(or#a)"ju
- 6o#!%e'nos' "n(ro#a)"je se #ora s'av"'" u av"snos' od v"s"ne 'ro0,a "
,or"s'", 'j1 #ora b"'" ,o#!%e'na u .ran")a#a #a'er"ja%n"- #o.u/nos'" "
ve%"&"ne 'ro0,a
6poredivost
- *+ 'rebaju b"'" sas'av%jen" 'a,o da os"uravaju u!ored"vos' "n(or#a)"ja
'o,o# vre#ena, "%" "#e2u !redue/a
- U!ored"vos' se os'varuje dos%jedno0/u u !r"#jen"
- *+ 'rebaju b"'" usa.%a0en" sa 0e#a#a *+ " RS
- dovo%jeno je de'a%jn"je !r",a"vanje a%" sa#o a,o je u s,%adu sa
s"n'e'",o# ,on'no. !%ana
- b"%ansne 0e#e se ne 'rebaju #"jenja'" unu'ar jedne .od"ne os"# a,o je
do0%o do na&ajne !ro#jene "%" !ro#jene a,ona
- !ro#jene b"%ansn"- 0e#a se obaveno #oraju objav"'" ,ao " ra%o" a
'o
- od.ovaraju/" "nos" a !re'-odnu .od"nu #oraju se "s,aa'"
=
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- ra&unovods'vene !o%"'",e se #oraju dos%jedno !r"#jenj"va'" " .od"ne
u .od"nu
- ra&unovods'vene !o%"'",e se #oraju objav"'" "na&e se ne b" #o.ao
os'var"'" (a,'or u!ored"vos'"
- ne 'reba #"je0a'" u!ored"vos' " jednoobranos'
- !o'rebno je u,%ju&"'" u *+ " !da',e a !re'-odna radob%ja
Ogranienja na va#ne i pouzdane informacije &u pogledu
relevantnosti i pouzdanosti informacija'
- ovo na&e%o ne !reds'av%ja su!ro'nos' na&e%u ,o#!%e'nos'" "
!oudanos'" " svod" se na 'o da u *+ ne 'reba !reen'"ra'" "n(or#a)"je
,oje n"su va4ne a dono0enje !os%ovn"- od%u,a, 'e one "n(or#a)"je
,oje su ne!oudane
%ravovremenost
- da ra&unovods'vene "n(or#a)"je budu !reen'"rane na vr"je#e, da
ne#a ,a0njenja jer je a,a0nje%a "n(or#a)"ja bes,or"sna be ob"ra 0'o
#o4e adovo%java'" sve os'a%e ,r"'er"je
- ,a0njenje# "n(or#a)"ja .ub" svoju re%evan'nos'
- !osebno u u!rav%ja&,o# ra&unovods'vu ru,ovod"o)" s'av%jaju
!ravovre#enos' "s!red 'a&nos'" " !oudanos'"
- u 'a,v"# s%u&ajev"#a se 'ra4" o!'"#a%na ravno'e4a "#e2u ova dva
a-'jeva1
Ravnote#a izme0u koristi i tro!ka
- v"0e je o.ran"&enje ne.o ,va%"'a'"vno ob"%je4je
- o!0'" e,ono#s," !r"n)"! ,oj" se 'reba !r"#jenj"va'" " na ra&unovods'vo
" *+
- ,or"s' od "n(or#a)"ja 'reba b"'" ve/a od 'ro0,a dob"vanja 'e "n(or#a)"je
- ovo 'reba s-va'"'" ,ao o!0'" ,r"'er"j jer se ,or"snos' ne,e "n(or#a)"je
'e0,o #o4e !rovjer"'", a a ne,e "n(or#a)"je ,oje su !ro!"sane
a,ono# ovaj se ,r"'er"j ne #o4e !r"#jen"'"
Ravnote#a izme0u kvalitativnih karakteristika
- RN 'ra4e da se "#e2u naveden"- ,va%"'a'"vn"- ,ara,'er"s'",a #ora
us!os'av"'" ravno'e4a jer naj&e0/e n"je #o.u/e adovo%j"'" "s'ovre#eno
sve navedene ,r"'er"je
8
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
2stinit i fer prezentacija
- Pr"#jeno# .ore ra#a'ran"- ,r"'er"ja a sas'av%janje ("nans"js,"-
"vje0'aja !os'"4e se da on" !reds'av%jaju "s'"n"' " (er !re.%ed
("nans"js,o. !o%o4aja " !ro("'ab"%nos'" !redue/a
*lementi finansijskih izvje!taja
- De("n"sanje e%e#ena'a *+ je us,o !oveano sa nj"-ov"# !r"navanje#
" vrednovanje#
- <%e#en'" *+ su
- sreds'va,
- obavee,
- ,a!"'a%,
- !r"-od", ras-od",
- <%e#en'" *+ su da%je !red#e' !o',%as"(",a)"ja " re,%as"(",a)"ja
- s'e!en !o',%as"(",a)"je je !one,ad odre2en " 0e#a#a# *+ "%" ,on'n"#
!%ano# a #o4e b"'" " na osnovu "n'erne od%u,e
- RN !one,ad !os'av%jaju " obaveu da se "vr0" !o',%as"(",a)"ja a sve
one !o,aa'e%je ,oj" su va4n" a dono0enje !os%ovn"- od%u,a
"inansijski polo#aj
- <%e#en'" ,oj" se d"re,'no odnose na vrednovanje ("nans"js,o. !o%o4aja
su sreds'va, obavee " v%asn"&," ,a!"'a%
- Sreds'vo je resurs ,oj" ,on'ro%"0e !ravno %")e ,ao reu%'a' !ro0%"-
do.a2aja " " ,oje. se o&e,uje !r"%"v budu/"- e,ono#s,"- ,or"s'"
- Obavea je sada0nja obavea !ravno. %")a !ro"a0%a " !re'-odn"-
do.a2aja a &"je se "#"renje o&e,uje od%"v resursa
- V%asn"&," ,a!"'a% je os'a'a, sreds'ava na,on odb"',a obavea
- Ove de("n")"je n"su dovo%jne a !r"navanje ov"- ,a'e.or"jaC !o'rebno
je da adovo%je " #no." doda'n" ,r"'er"j"
- S'av,a ,oja adovo%java de("n")"ju ("nans"js,"- "vje0'aja 'reba se
!r"na'" a,o7
- :e vjerova'no da /e b"%o ,oja budu/a e,ono#s,a ,or"s'" !oveana
sa 'o# s'av,o# !r"'je)a'" u "%" " !ravno. %")a 3,or"s' "%" 'ere'5
- S'av,a "#a 'ro0a, 3)"jenu5 "%" vr"jednos' ,oja se #o4e !oudano
vrednova'"
- + !re'-odn"- de("n")"ja !osebno 'reba "dvoj"'" as!e,' vjerova'nos'" "
!oudanos'"
9
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Sredstva
- Sreds'vo je !o'en)"ja% ,oj" d"re,'no "%" "nd"re,'no do!r"nos" !r"%jevu
nov)a u !ravnu osobu
- Taj !o'en)"ja% #o4e b"'" !ro"vodn", us%u4n" "'d1
- ;udu/e e,ono#s,e ,or"s'" #o.u !r"'")a'" u !redue/e na rane na&"ne
,ao7
- U!o'r"jeb%jeno a !ro"vodnju, !ru4anje us%u.a
- Ra#"jenjeno a dru.o sreds'vo
- 9a "#"renje obavea
- Ras!od"je%jeno v%asn")"#a !ravne osobe
- #o.u "#a'" (""&," ob%", a%" (""&," ob%", n"je od va4nos'" a !os'ojanje
sreds'va 3!a'en', %")en)e, au'ors,a !rava "'d5
- ne #oraju u,%ju&"va'" !ravo v%asn"0'va ve/ ,on'ro%u ,or"s'" 3naja#5
- sreds'va su reu%'a' !ro0%"- do.a2aja 3na#jera da se ,u!" #a'er"ja% n"je
dovo%jna da se 'aj #a'er"ja% !r"na ,ao sreds'vo5
- !r"#jer" s'")anja sreds'ava
- "da'a, " s'")anje sreds'ava se ne #oraju !odudara'" 3#o4e !os'oja'"
"da'a, a da n"je sreds'vo " obra'no #o4e se !r"na'" sreds'vo a da
ne#a "da',a5
- rane !odje%e sreds'ava
- 'e,u/a su !ro!"sana 3ro, 12 #jese)" "%" se &uva a ,o#er)"ja%ne
!o'rebe, "%" se na%a" u v"du .o'ov"ne5 a sva os'a%a su s'a%na
- Sreds'va se d"je%e na s'a%na " 'e,u/a
- Te,u/a sreds'va se !r"naju u s%u&aju7
- 6ada se o&e,uje da se !re'vor" u .o'ov"nu "%" e,v"va%en'e .o'ov"ne
!roda "%" !o'ro0" u 'o,u redovno. !os%ovno. )",%usa !ravno. %")a
- Duva a ,o#er)"ja%ne !o'rebe "%" na ,ra'," !er"od a rea%"a)"ja se
o&e,uje u ro,u od 12 #jese)"
- 6ada je ono ve/ .o'ov"na "%" e,v"va%en' .o'ov"ne
- Sva os'a%a su s'a%na
- S'a%na sreds'va se d"je%e na ne#a'er"ja%na " #a'er"ja%an
- Ne#a'er"ja%na su7 #a'er"ja%na !rava, osn"va&," "da)", 'ro0,ov"
ravojno. "s'ra4"vanja, .oodB"%%, "'d
- 8a'er"ja%na su7 e#%j"0'e, 0u#e, .ra2ev"ne, o!re#a, v"0e.od"0nj"
asad", s'o,u, s'a#bene .rade " s%1
- S'a%na sreds'va #o.u b"'"7 u u!o'reb", van u!o'rebe " u !r"!re#"
- *"nans"js,a sreds'va su7
- udje%",
- aj#ov",
- ,red"'",
- vr"jednosn" !a!"r",
- de!o"'" " ,au)"je,
- du.oro&na !o'ra4"vanja,
10
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- v%as'"'e d"on")e,
- VR
)eku7a sredstva mogu biti:
- s"rov"ne " #a'er"ja%
- !ro"vodnja
- roba
- #o.u b"'" na a%"-", u !r"!re#" u u!o'reb" na !u'u
- Eo'ov"na " e,v"va%en'" .o'ov"ne
- !o'ra4"vanja
- U%a.anja 3u .ru!", u dru."# !ravn"# %")"#a, !%as#an" u -ar'"je od
vr"jednos'", u v%as'"'e d"on")e "'d
Obaveze
- Obavea je du4nos' "%" od.ovornos' da se !os'u!" "%" ne0'o "vr0" na
odre2en" na&"n
- #o.u b"'" a,ons,e " u.ovorne
- sada0nje " budu/e obavee
- "#"renje obavee #o4e b"'"7 !%a/anje# !u'e# .o'ov"ne, 'rans(ero#
dru."- sreds'ava, !ru4anje# us%u.a, a#jeno# a dru.u obaveu,
,onver"jo# u v%asn"&," ,a!"'a%
- ne,e obavee se #o.u !ojav"'" sa#o u odre2enu dou !ro)jene "
de("n"0u se ,ao reerv"sanja
- sa s'anov"0'a ro,a dos!je%os'" obavee #o.u b"'" 'e,u/e, ,ra',oro&ne "
du.oro&ne
/lasniki kapital
- !reds'av%ja ra%",u "#e2u sreds'ava " obavea 3a%" sa#o u s%u&aju da
su sreds'va ve/a od obavea5
- no#"n"ran" " neno#"n"ran" ,a!"'a%
- !o',%as"(",a)"ja ,a!"'a%a
- a,ons,e reerve
- s'ru,'ura v%asn"&,o. ,a!"'a%a 3u!"san", doda'no u!%a/en",
reva%or"a)"one reerve, dru.e reerve, a,u#u%"rana dob"', v%as'"'e
d"on")e
- u,u!an "nos v%asn"&,o. ,a!"'a%a se sa#o s%u&ajno !odudara sa
u,u!no# 'r4"0no# vr"jedno0/u d"on")a
- rea%nos' vr"jednos'" ,a!"'a%a d"re,'no av"s" od rea%nos'" vrednovanja
sreds'ava " obavea
11
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
6spje!nost poslovanja
- osnovno #jer"%o us!je0nos'" je os'varena dob"' a osnovn" e%e#en'"
us!je0nos'" !os%ovanja su !r"-od" " ras-od"
- dob"' ,ao #jer"%o us!je0nos'"
- de("n")"je dob"',a " .ub"',a
- !r"-od je !ove/anje e,ono#s,"- ,or"s'" 'o,o# obra&uns,o. !er"oda u
ob%",u !r"%"va "%" una!re2enja sreds'ava "%" s#anjenja obavea 0'o "#a
a !os%jed")u !ove/anje v%asn"&,o. ,a!"'a%a
- ras-od" su s#anjenje e,ono#s,"- ,or"s'" u ob%",u od%"va "%"
"s)r!%j"vanja sreds'ava "%" s'varanja obavea 0'o a !os%jed")u "#a
s#anjenje v%asn"&,o. ,a!"'a%a
- !r"-od !ove/ava a ras-od s#anjuje v%asn"&," ,a!"'a%
- s'ru,ura dob"' 3od a,'"vnos'", !r"je !orea, !os%"je !orea " s%"&no5
- !odje%a na o!era'"vne, ("nans"js,e " u%a.a&,e, 'e #no.e ,a'e.or"je
dob"'" " ra%"&"'" na&"n" "s,a"vanja us!je0nos'" !os%ovanja
- #no." !r"%"v" nov)a n"su !r"-od" " obra'no
%rihod
- de("n")"ja !r"-oda obu-va'a ,a,o !r"-ode 'a,o " dob"',e
- !r"-od" nas'aju " redovn"- a,'"vnos'" !redue/a 3!r"-od" od !rodaje,
od ,a#a'a " s%1
- Dob")" !reds'av%jaju os'a%e s'av,e ,oje adovo%javaju de("n")"ju
!r"-oda a #o.u a ne #oraju nas'a'" " redovn"- a,'"vnos'" 3n!r dob")"
od !rodaje s'a%n"- sreds'ava5
- Pr"-od" se ob"&no !r"naju !re#a bru'o osnov" a dob")" !re#a ne'o
osnov" F 'j !r"-od" u#anjen" a ras-ode su dob")"5
- us%ov" a !r"navanje !r"-oda7
- da !os'oj" vjerova'no/a da /e b"'" os'varen" 3,on)e!'" (a,'ur"sane,
na!%a/ene " na!%a'"ve rea%"a)"je5
- da se #o.u !oudano "#jer"'"
- da !r"!adaju obra&uns,o# !er"odu
- o!era'"vn" !r"-od"
- neo!ra'"vn" !r"-od"
- !r"-od" " "#"renja obavea
Rashodi
- de("n")"ja ras-oda obu-va'a ,a,o ras-ode 'a,o " .ub"',e
- ras-od" nas'aju " redovn"- a,'"vnos'" !redue/a 3ras-od" od !rodaje,
od ,a#a'a " s%1
- .ub")" !reds'av%jaju os'a%e s'av,e ,oje adovo%javaju de("n")"ju
ras-oda a #o.u a ne #oraju nas'a'" " redovn"- a,'"vnos'" 3n!r .ub")"
od !rodaje s'a%n"- sreds'ava, !r"rodn"- ,a'as'ro(a5
- .ub")" se ob"&no !r"anju na ne'o osnov"
12
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- !r"navanje ras-oda7
- da !os'oj" vjerova'no/a da /e b"'" os'varen"
- da se #o.u !oudano "#jer"'"
- da !r"!adaju obar&uns,o# !er"odu
- o!era'"vn" ras-od"
- neo!ra'"vn" ras-od"
- ras-od" se #o.u !r"na'" " na osnovu d"re,'ne !oveanos'" sa
!r"-od"#a " ob"&no se ove su&e%javanje !r"-oda " ras-oda 3,ao
!os%jed")e ne#"novnos'" !ojav%j"vanja ras-oda a,o se !ojav" !r"-od F
najbo%j" !r"#jer je !rodaja .o'ov"- !ro"voda5
- su&e%javanje !r"-oda " ras-oda #o4e b"'"7
- d"re,'no 3o&"'a !oveanos'5
- "nd"re,'no ,ada je !oveanos' #anje o&"'a
- ras-od" se #o.u !r"na'" " na osnovu s"s'e#a'"&en " ra)"ona%ne
a%o,a)"je ras-oda na sve obra&uns,e !er"ode u ,oj"#a se o&e,uju "
!r"-od" !o 'o# osnovu
- RN u,auju " na #o.u/nos' ne!os'ojanja n",a,ve !oveanos'" !r"-oda
" ras-oda 3#anja,, a'ena ,a#a'a, ,ane " s%151 Tada se ras-od" od#a-
" u )je%os'" !r"naju
6skla0ivanje radi ouvanja kapitala
- Reva%or"a)"ja "%" us,%a2"vanje vr"jednos'" "#a a !os%jed")u !ove/anje
"%" s#anjenje ,a!"'a%a1 +a,o "s!unjavaju de("n")"ju !r"-oda "%" ras-oda
ne u,%ju&uje se u ;U ve/ !re#a ,on)e!'u o&uvanja ,a!"'a%a
!reds'av%ja ,ore,)"ju ,a!"'a%a
%riznavanje elemenata "2
- !r"navanje je !ro)es uvr0'avanja u ;S "%" ;U s'av," ,oje
adovo%javaju de("n")"je e%e#ena'a
- Treba "- !r"na'" a,o7
- je vjerova'no da /e b"%o ,oja budu/a ,or"s' !oveana s 'o#
s'av,o# !r"'je)a'" u "%" " !ravno. %")a "%"
- "#a 'ro0a, odnosno )"jenu ,oja se #o4e !oudano vrednova'"
/jerovatno7a budu7e ekonomske koristi
- je !ovean sa s'e!eno# ne"vjesnos'"
- !ro)jena ne"vjesnos'" !r"'")anja budu/"- e,ono#s,"- ,or"s'" vr0" se
na osnovu do,aa ,oj" su ras!o%o4"v" u 'renu',u !r"!re#e *+ 3a,o
!os'oj" ve%",a vjerova'no/a na!%a'e !o'ra4"vanja onda /e se 'a s'av,a
uvrs'"'" u *+5
%ouzdanost vrednovanja 1 mjerenja
- a,o se !r"na'a s'av,a ne #o4e "#jer"'" ne #o4e b"'" e%e#ena' *+
1>
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- !one,ad !ro)jena ne u#anjuje !oudanos'
- s'av,e ,oje sada n"su !r"na'e #o.u se !r"na'" ,ada se "s!une us%ov"
- s'av,e ,oje se ne #o.u vrednova'" #o.u se objav"'" u ab"%je0,a#a
%riznavanje sredstava
- sreds'va se !r"anju ,ada je vjerova'no da /e budu/e e,ono#s,e
,or"s'" !r"'")a'" u !redue/e, " ,ada s'av,a "#a )"jenu "%" vr"jednos' ,oja
se #o4e !oudano "#jer"'"
- "davanje nov)a ,oje ne/e reu%'"ra'" u !r"'")anju e,ono#s,"- ,or"s'"
ne !r"naju se sreds'vo ve/ ,ao ras-od
%riznavanje obaveza
- ,ada je vjerova'no/a da /e od%"v resursa !ro"s'e/" " "#"renja sada0nje
obavee " ,ada se #o4e# !oudano "#jer"'"
%riznavanje prihoda
- !r"-od se !r"naje ,ada se !ove/anje budu/"- e,ono#s,"- ,or"s'"
odnos" na !ove/anje sreds'ava "%" s#anjenje obavea ,oja se #o.u
!oudano "#jer"'"
%riznavanje rashoda
- ras-od" se !r"naje ,ada se s#anjene budu/"- e,ono#s,"- ,or"s'"
odnos" na s#anjenje sreds'ava "%" !ove/anje obavea ,oja se #o.u
!oudano "#jer"'"
- ras-od" se !r"naju na osnovu d"re,'ne !oveanos'" nas'a%"- 'ro0,ova "
s!e)"("&n"- s'av," !r"-oda ,oj" se na"va su&e%javanje 'ro0,ova sa
!r"-od"#a
- #o.u " na osnovu s"s'e#a'"&ne " ra)"ona%ne a%o,a)"je 3ra.ran"&enja5
- ,ada ne," "da'a, ne !ro"vod" budu/e e,ono#s,e ,or"s'"
- ,ada se !ojav" obavea a da se n"je !r"na%o sreds'vo
/rednovanje elemenata "2
- je !ro)es u'vr2"vanja nov&an"- "nosa !o ,oj"#a b" 'reba%o !r"na'"
e%e#en'e *+
- 'o je nov&ano ,van'"(")"ranje
- vrednovanje se #o4e vr0"'"7
- e.a,'no 3'a&no nas'a%" "nos5
- rau#no# !ro)jeno# 3na ba" v"0e "%" #anje !oudan"-
!o,aa'e%ja5
- naj&e0/e se ,or"s'" na&e%o nabavne )"jene
- #o.u se ,or"s'" " s%"jede/" ob%")" vrednovanja7
- -"s'or"js," 'ro0a,,
1A
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- 'e,u/a )"jena, 3"nos ,oj" b" 'rebao b"'" !%a/en da se "s'o sreds'vo
nabav" u 'e,u/e# !er"odu5
- os'var"va vr"jednos', 3"nos ,oj" b" se #o.ao dob"'" redovno#
!rodajo# sreds'va, a#jeno# " s%15
- sada0nja vr"jednos', "'d1 3sada0nja vr"jednos' o&e,"vano. !r"%"va od
sreds'va ,oj" se o&e,uje u budu/nos'" d"s,on'"rana a #o.u/a
u#anjenja
- ,o#b"na)"ja 3n!r ,od a%"-a F !r"n)"! n"4e )"jene5
6tvr0ivanje fer vrijednosti
- (er vr"jednos' je "nos a ,oj" b" se ne,o sreds'vo #o.%o ra#"jen"'" "%"
obavea !od#"r"'" "#e2u obav"je0'en"- " a"n'eres"ran"- s'rana,a u
'ransa,)"j" u ,ojoj se )"jena u'vr2uje !o.odbo#1 Pre#a 'o#e b"'n"
e%e#en'" su1
- S%obodna ra#jena
- +#e2u a"n'eres"ran"- s'rana
- +#e2u dobro obav"je0'en"- s'rana
- *er vr"jednos' je najb%"4" 'er#"nu 'r4"0ne vr"jednos'" 3ra%",a je jed"no
0'o se !ojav%juje v"0e u&esn",a " 0'o se )"jena ne u'vr2uje !o.odbo#5
- a 'r4"0ne vr"jednosne !a!"re F nj"-ova 'r4"0na vr"jednos'
- vr"jednos'n" !a!"r" ,oj" n"su 'r4"0n" F se !ro)jenjuje na osnovu
,oe(")"jen'a )"jene arade, !r"nosa na d"v"dende " o&e,"vane s'o!e
!oras'a u!oredn"- vr"jednosn"- !a!"ra !ravn"- %")a sa s%"&n"#
,ara,'er"s'",a#a
- !o'ra4"vanje F !re#a 'e,u/"# ,a#a'n"# s'o!a#a u#anjena a
"s!rav,u vr"jednos'" " 'ro0,ove na!%a'e
- a%"-e F je !rodajna )"jena u#anjena a 'ro0,ove !rodaje " rau#no
s#anjenje .ub"',a a nabav%ja&ev 'rud ,od !rodaje
- !ro"vodnja u 'o,u F vr"jednos' avr0en"- !ro"voda u#anjena a
'ro0,ove dovr0enja, 'ro0,ove !rodaje " rau#no u#anjenje !ro("'a a
dovr0enje " !rodaju
- a%"-e s"rov"na " #a'er"ja%a F 'e,u/" 'ro0a, a#jene
- !os'rojenja " o!re#a F u'vr2ena !ro)jeno# "%" 'ro0a, a#jene !o
odb"',u a#or'"a)"oje
- ne#a'er"ja%na s'a%na sreds'va F na ba" najbo%je dos'u!ne "n(or#a)"je o
"nosu ,oje. b" !ravno %")e !%a'"%o a sreds'vo u 'ransa,)"j" !red
!o.odbo#
- dobav%ja&" F sada0nja vr"jednos' !%a'"ve obavee 3d"s,on'ovana5
- u.ovor" o obavea#a "s'o ,ao dobav%ja&"
1$
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
KON*%)2 K.%2).,. 2 ODR8./.N-. K.%2).,.
Koncepti kapitala
- 6on)e!' o&uvanja ,a!"'a%a bav" se '"#e ,a,o !ravno %")e 'reba
de("n"sa'" ,a!"'a% ,oj" nas'oj" o&uva'"1 On os".urava veu "#e2u
,on)e!'a ,a!"'a%a " ,on)e!'a dob"'" s'o.a 0'o os".urava na&"n na ,oj"
se dob"' #jer", on je !redus%ov a ra%",ovanje "#e2u !r"nosa od
,a!"'a%a " !ovra'a ,a!"'a%a !redue/a, a sa#o se !r"%"v" sreds'ava ,oj"
!re#a0uju "nose !o'rebne a o&uvanje ,a!"'a%a #o.u s#a'ra'" a
dob"' " s'o.a ,ao !r"nos od ,a!"'a%a1 S'o.a je dob"' !reos'a%" "nos
na,on 0'o su ras-od" b"%" odb"jen" od !r"-oda
- ("nans"js," ,on)e!' ,a!"'a%a F ,a!"'a% je s"non"# a ne'o sreds'va "%"
v%asn"&," ,a!"'a% !ravno. %")a1 V%asn")" !rvens'veno br"nu o
odr4avanju vr"jednos'" " o ,u!ovnoj #o/" u%o4eno. nov)a
- (""&," ,on)e!' F ,a!"'a% je !ro"vodna s!osobnos' ba"rana na jed"n")"
!ro"voda na dan
- odab"r ,on)e!'a av"s" od )"%ja ,or"sn",a
Koncept ouvanja kapitala i utvr0ivanja dobiti
- o&uvanje ("nans"js,o. ,a!"'a%a F dob"' je ara2ena sa#o a,o
("nans"js," "nos ne'o sreds'ava na ,raju !er"oda !re#a0uje ("nans"js,"
"nos ne'o sreds'ava na !o&e',u, na,on "s,%ju&"vanja b"%o ,a,v"-
ras!odje%a v%asn")"#a
- o&uvanje (""&,o. ,a!"'a%a - dob"' je ara2ena a,o (""&,a s!osobnos'
!ravno. %")a na ,raju !er"oda !re#a0uje (""&,u s!osobnos' na
!o&e',u
- ,on)e!' o&uvanja ,a!"'a%a na&" da je "nos ,a!"'a%a na !o&e',u "s'"
,ao " na ,raju a ra%",a je dob"' "%" .ub"'a,
- ,od ,on)e!'a ("nans"js,o. ,a!"'a%a do !ove/anja #o4e do/" " us%"jed
!ove/anja )"jena !a se bo. 'o.a #ora ra%",ova'" ,ore,)"ja o&uvanja
,a!"'a%a " dob"'
6nj".ovods'ven" do,u#en'" " ev"den)"je 'e ro,ov" &uvanja
Kontni plan za preduze7a
Pitanja iz RN
- De("n")"ja RN + RS
- Svr-a + s'a'us RN
- Dje%o,ru. RN
- 6or"sn")" *+
1?
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- G"%jev" *+
- Podje%a *+
- Objav%j"vanje *+
- Te#e%jne !os'av,e *+
- 6va%"'a'"vne ,ara,'er"s'",e *+
- <%e#en'" *+
- Pr"navanje e%e#ena'a *+
- Vrednovanje 3#jerenje5 e%e#ena'a *+
- 6on)e!'" ,a!"'a%a " odr4avanja ,a!"'a%a
1=
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
R.96NO/ODS)/*N2 S).ND.RD2
Rje0enje o us,%a2enos'" O,v"ra ra&unovods'ven"- na&e%a sa 9a,ono# o
ra&unovods'vu - O,v"r RN broj 1119-02H98 od >1108119981 ,oje je don"o
9RR * ;"I us,%a2en" su sa 9a,ono# o ra&unovods'vu 3SL 2H9$ " 12H985
Rje0enje o us,%a2enos'" O,v"ra ra&unovods'ven"- s'andarda sa 9a,ono#
o ra&unovods'vu - O,v"r RS broj ??$-02-01H0> od 2?10$119981 ,oje je
don"o 9RR * ;"I us,%a2en" su sa 9a,ono# o ra&unovods'vu 3SL 2H9$ "
12H985
RS : 5 %rezentacija finansijskih izvje!taja
RS ; 5 (alihe
RS < 5 2zvje!taji o gotovinskim tokovima
RS = 5 Dobit ili gubitak perioda$ temeljne gre!ke i promjene
raunovodstvenih politika
RS :> 5 %otencijalni doga0aji i doga0aji nastali nakon datuma
bilansa stanja
RS :: 5 6govori o izgradnji
RS :? 5 2zvje!tavanje po segmentu
RS :@ 1 Nekretnine$ postrojenja$ oprema i ostala materijalna stalna
sredstva
RS := 5 %rihod
RS ;> 5 Raunovodstvo donacija i pomo7i
RS ;: 5 *fekti promjena kurseva stranih valuta
RS ;A 5 )ro!kovi pozajmljivanja
RS ;? 5 Objavljivanje povezanih stranaka
RS ;B 5 6laganja
RS ;< 5 Konsolidovani finansijski izvje!taji
RS ;= 5 %ridru#ena pravna lica
RS A: 5 (ajedniki poduhvati
S, B>CD=
RS D 5 )ro!kovi istra#ivanja i razvoja
RS :; 5 %orez na dobit
RS :B 5 2nformacije koje pokazuju uinke mijenjanja cijena
RS :< 1 Najmovi &lizing'
RS A> 5 Objavljivanja u finansijskim izvje!tajima banaka i slinih
finansijskih institucija
RS A; 5 "inansijski instrumenti: objavljivanje i prezentacija
RS AA 5 (arada po dionici
RS A? 5 2ntervalni finansijski izvje!taj
18
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
S, B;CDD
RS 1? F Ne,re'n"ne, !os'rojenja, o!re#a
RS :D 5 %rimanja zaposlenih
RS ;; 5 %oslovne kombinacije
RS ;@ 5 Raunovodstvo i izvje!tavanje o penzionim planovima
RS 28 F Pr"dru4ena !ravna %")a
RS >1 F 9ajedn"&," !odu-va'"
RS AB 5 Obustavljeno poslovanje
RS A@ 5 6manjenje vrijednosti sredstava
RS A< 1 Rezervisanja$ potencijalne obaveze i potencijalna sredstva
RS A= 5 Nematerijalna sredstva
RS 29 F Ra&unovods'veno "vje0'avanje u -"!er"n(%a)"on"# !r"vreda#a
RS >9 F *"nans"js," "ns'ru#en'" F Pr"navanje " od#jeravanje
RS A1 F Po%jo!r"vreda
RS > F 6onso%"dovan" ("nans"js," "vje0'aj" 319=?, sus!endovan 1989 "
a#"jenjen RS 2= " RS 285
RS A F A#or'"a)"ja 3!ovu&en 1999, a#"jenjen sa RS 1?, 22, " >85
RS $ F +n(or#a)"je ,oje 'rebaju b"'" objav%jene u ("nans"js,"#
"vje0'aj"#a 319=?, sus!endovan 199= " a#"jenjen RS 15
RS ? F Ra&unovods'ven" 're'#an !ro#jena )"jena 39a#"jenjen RS 1$5
RS 9 F A,'"vnos'" "s'ra4"vanja " ravoja 39a#"jenjen RS >85
RS 1> F Preen'a)"ja 'e,u/"- sreds'ava " 'e,u/"- obavea 39a#"jenjen RS
15
RS 2$ F Ra&unovods'vo "nves'")"ja 3a#"jenjen RS >9 " RS A05
RS A0 F +nves'#en' Pro!er'J 3u !r"#jen" od 20005
RS A1 F A.r")u%'ure 3u !r"#jen" od 20015
19
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
%regled +RS &engE 2.S'
RS : 5 %rezentacija finansijskih izvje!taja &revidiran :DD<$ ;>>B'
RS ; 5 (alihe &revidiran :DDA$ ;>>B'
RS > F 6onso%"dovan" ("nans"js," "vje0'aj" 319=?, sus!endovan 1989 "
a#"jenjen RS 2= " RS 285
RS A F A#or'"a)"ja 3!ovu&en 1999, a#"jenjen sa RS 1?, 22, " >85
RS $ F +n(or#a)"je ,oje 'rebaju b"'" objav%jene u ("nans"js,"#
"vje0'aj"#a 319=?, sus!endovan 199= " a#"jenjen RS 15
RS ? F Ra&unovods'ven" 're'#an !ro#jena )"jena 39a#"jenjen RS 1$5
RS < 5 2zvje!taji o gotovinskim tokovima &:DD?$ ;>>?'
RS = 5 Raunovodstvene politike$ promjene raunovodstvenih
procjena i pogre!ke &6kida se raniji +RS = 1 Dobit ili gubitak
perioda$ temeljne gre!ke i promjene raunovodstvenih
politika'
RS 9 F A,'"vnos'" "s'ra4"vanja " ravoja 39a#"jenjen RS >85
RS :> 5 Doga0aji nakon datuma bilansa &ukida se raniji +RS :> 1
%otencijalni doga0aji i doga0aji nastali nakon datuma
bilansa stanja'
RS :: 5 6govori o izgradnji &:DDB'
RS :; 5 %orez na dobit 5 revidiran :DD=
RS 1> F Preen'a)"ja 'e,u/"- sreds'ava " 'e,u/"- obavea 39a#"jenjen RS
15
RS :? 5 2zvje!tavanje po segmentu &revidiran :DD='
RS 1$ F +n(or#a)"je ,oje !o,auju u&"n,e #"jenjanja )"jena 3a#"jenjen
8RS 215
RS :@ 5 Nekretnine$ postrojenja i oprema &ukida se raniji +RS :@ 1
Nekretnine$ postrojenja$ oprema i ostala materijalna stalna
sredstva'
RS :< 1 ,izing &ukida se raniji +RS :< 1Najmovi &lizing'
RS := 5 %rihod &:DDB'
RS :D 5 %rimanja zaposlenih &:DDD'
RS ;> 5 Raunovodstvo donacija i pomo7i &:D=?'
RS ;: 5 *fekti promjena kurseva stranih valuta &revidiran'
RS 22 F Pos%ovne ,o#b"na)"je F !ovu&en
RS ;A 5 )ro!kovi pozajmljivanja &:DDB'
RS ;? 5 Objavljivanje povezanih stranaka 1 revidiran
RS 2$ F U%a.anja KKK - !ovu&en
RS 2$ F Ra&unovods'vo "nves'")"ja 3a#"jenjen RS >9 " RS A05
RS ;@ 5 Raunovodstvo i izvje!tavanje o penzionim planovima &:D=='
RS ;< 5 Konsolidovani finansijski izvje!taji 1 revidiran
RS ;= 5 6laganja u pridru#ena dru!tva 1 revidiran
20
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
RS ;D 5 Raunovodstveno izvje!tavanje u hiperinflacionim
privredama &:DD>'
RS A> 5 Objavljivanja u finansijskim izvje!tajima banaka i slinih
finansijskih institucija &:DD:'
RS A: 5 6djeli u zajednikim pothvatima &ukida se raniji +RS A: 1
(ajedniki poduhvati'
RS A; 5 "inansijski instrumenti: objavljivanje i prezentacija 1
revidiran
RS AA 5 (arada po dionici 1 revidiran
RS A? 5 2ntervalni finansijski izvje!taj &:DDD'
RS >$ F Obus'av%jeno !os%ovanje - !ovu&en
RS A@ 5 6manjenje vrijednosti sredstava 1 revidiran
RS A< 1 Rezervisanja$ potencijalne obaveze i potencijalna sredstva
&:DDD'
RS A= 5 Nematerijalna sredstva 1 revidiran
RS AD 5 "inansijski instrumenti 5 %riznavanje i odmjeravanje 1
revidiran
RS ?> 5 6laganja u nekretnine &u primjeni od ;>>>' 1 revidiran
RS ?: 5 %oljoprivreda &u primjeni od ;>>:'
%regled +S"2 &engE 2"RS'
+S"2 : 5 %rva primjena +S"2
+S"2 ; 5 2splate temeljem dionica
+S"2 A 5 %oslovne kombinacije
+S"2 ? 5 6govori o osiguranju
+S"2 B 5 Stalna sredstva namijenjena prodaji
+S"2 @ 5 2stra#ivanje i vrednovanje mineralnih resursa
+S"2 < 5 "inansijski instrumenti 5 Objava
21
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Osnovne razlike u odnosu na period prije :E:E;>>BE
- primjenjuju se +RS i +S"2
- nove kategorije stalnih sredstava
o dugotrajna imovina iskazana po fer vrijednosti
o ulaganja u nekretnine &+RS ?>'
o imovina klasificirana za prodaju i prekinuto poslovanje
&+S"2 B'
- revalorizacija dugotrajne imovine na fer vrijednost &izuzetno
kompleksan'
- priznavanje prihoda od prodaje dugotrajne imovine po neto
principu
- ukidanje mogu7nosti primjene ,2"O metode
- ukidanje kategorije vanrednih prihoda i rashoda
- povlaenje +RS ;B i zamjenjeno dopunom +RS ;<$ ;= i AD
(akonski okvir raunovodstva u " Fi3
- (akon o raunovodstvu i reviziji Fi3 &SlE Glasnik Fih ?;C>?
- (akon o raunovodstvu i reviziji " Fi3 &SN " Fi3 A;C>B
Osnovne napomene za itanje +RS
- tekst pisan masnim kurzivom je osnovni tekst
- sastavni dijelovi su:
o cilj
o djelokrug
o osnovne definicije
o svrha
o op!ta razmatranja
o objavljivanja
o datum stupanja na snagu
-
22
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
- RS : 5 %rezentacija finansijskih izvje!taja
- revidiran 1997, obavezna primjena od 1.1.2005.
UVOD
UV1 zamjenjuje MRS1 iz 1997., a obavezan od 1.1.2005.
Razlozi revidiranja MR1
UV2
u sladu sa proje!om "Unapre#enje MRS$, a na osnovu ri!ia
upu%en MRS1
&ilj je smanjenje al!erna!iva, ponavljanja i pro!ivrje'nos!i
UV( )lavni &iljevi su bili*
- s!vori!i ovir za pro&jenu ao prezen!ira!i poslovanje
- u!emelji!i ri!erije za lasi+iovanje sreds!ava i obaveza
- zabrani!i lasi+ia&iju s!avi ao vanredne s!ave
- spe&i+i&ira!i objavljivanja
UV, odbor nije ponovno razma!rao osnovni pris!up prezen!a&ije
-.
PROMJENE u ODNOSU NA RANIJE ZAHTJEVE
UV5 )lavne promjene u odnosu na raniju verziju MRS1 da!e su u
nas!avu
-er prezen!a&ija i ods!upanje od MS-./ova
UV0 ulju'ena obja1njenja !ermina "+er prezen!a&ija$ pod 'ime
se podrazumijevaju -. oji su prezen!irani na +er na'in
UV7 omo)u%uje da se ods!upi od za2!jeva samo izuze!no, ao bi
!o mo)lo doves!i do on+li!a sa ovirom ili dru)im MRS, i !o samo
ao !o nije s!ri!no zabranjeno neim relevan!nim re)ula!ornim
ovirom
Klasifikacija sr!sta"a i #$a"za
UV3 lasi+ia&ija sreds!ava i obaveza prema s!epenu lividnos!i
4bolja lasi+ia&ija od !eu%a5ne!eu%a6
2>
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
UV9 obaveze oje nas!aju prvens!veno u svr2u !r)ovanja
lasi+iuju se obavezno ao !eu%e ra!oro'ne obaveze
UV10 +inansijse obaveze oje dospjevaju u oviru 12 mjese&i
naon da!uma bilansa lasi+iuju se ao !eu%e obaveze 4pa 'a i
ao se pos!i)ne sporazum o re+inansiranju6
UV11 ao se uslijed r1enja u)ovora nea du)oro'na obaveza
mora pla!i!i odma2 lasi+i&ira se ao ra!oro'na, 'a i ao
povjerila& ne !ra7i izvr1enje
Przntacija i #$ja"lji"anj
UV12 MRS za2!ijeva sljede%a objavljivanja*
a6 ovirne pro&jene, odvojeno od onii2 oje su ulju'ene u
onre!ne pro&jene
b6 lju'ne pro&jene u po)ledu budu%nos!i i os!ale izvore
neizvjesnos!i
UV1( .zos!avljene su slijede%e objave*
a6 rezul!a!i poslovni2 a!iovnos!i ivanredni2 s!avi
b6 broj zaposlenia pravne osobe
UV1, MRS 1 ulju'uje sva os!ala objavljivanja ao i u
pre!2odnim MRS uz dopunu da se na )lavnom obras&u bilansa
moraju na'i i poda&i o*
a6 biolo1im sreds!vima
b6 !eu%e i od)o#ene porese obaveze i poresa sreds!va
&6 iznos oji obu2va!a zbir dobi!i5)ubi!a poslije poreza za
preinu!o poslovanje i dobi!5)ubi!a poslije poreza oji je
prizna! mjerenjem +er vrijednos!i umanjene za !ro1ove
prodaje ili o!u#ivanja sreds!ava
OSTA%E IZMJENE
UV15 za2!jevi za izbor i primjenu ra'unovods!veni2 poli!ia
preba'eni su u MRS 3
UV10 8a2!jevi u vezi prezen!a&ije dobi!a ili )ubi!a razdoblja iz
MRS 3 preba'eni su u ovaj MRS
UV17 dodana je de+ini&ija pojma "zna'ajan$
2A
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
UV13 MRS za2!ijeva objavljivanje dobi!i ili )ubi!a oji se odnosi
na manjinsi in!eres i dio vlasni&ima api!ala ma!i'no) preduze%a
UV19 na )lavnom obrasu obavezno izvjes!i!i o promjenama u
api!alu, uupno) pri2oda i ras2oda
S'andarde ,oj" su 0'a#!an" masnim kurzivom 'reba &"'a'" u ,on'e,s'u
osnovno. #a'er"ja%a " u!u'a a !r"#jenu u ovo# s'andardu, 'e u ,on'e,s'u
9a,ona o ra&unovods'vu " O,v"ra ra&unovods'ven"- na&e%a1 * ;"I
Ra&unovods'ven" s'andard" 3u da%je# 'e,s'u * ;"I RS5 se ne !r"#jenjuju
na beba&ajne s'av,e 3v"dje'" !ara.ra( >$ O,v"ra Ra&unovods'ven"-
na&e%a51
ilj
11 G"%j ovo. s'andarda je da ured" osnovu a !reen'a)"ju
("nans"js,"- "vje0'aja o!/e na#jene, &"#e b" se o#o.u/"%o !ore2enje
"#e2u ("nans"js,"- "vje0'aja " !re'-odn"- .od"na "s'o. !ravno. %")a
,ao " !ore2enje sa ("nans"js,"# "vje0'aj"#a ra%"&"'"- !ravn"- %")a1
Pr"navanje, vrednovanje " objav%j"vanje s!e)"("&n"- 'ransa,)"ja "
do.a2aja se obra2uje u os'a%"# * ;"I RS1
Djelokrug
2. Ovaj se standard primjenjuje na prezentaciju svih finansijskih
izvjetaja opte namjene koji su pripremljeni i prezentirani u
skladu sa Zakonom o raunovodstvu i Okvirom raunovodstvenih
naela.
2$
- Da "s'a,ne osnovne a-'jeve u !r"!re#" " !reen'a)"j" ("nans"js,"-
"vje0'aja ,oj" se !r"!re#aju " !reen'"raju sa )"%je# !ru4anja
uob"&ajene vrs'e " ob"#a ("nans"js,"- "n(or#a)"ja a !o'rebe
naj0"re. ,ru.a ,or"sn",a '"- "n(or#a)"ja
- G"%j je da se os'var" u!ored"vos' sa
- vre#ens,u u!ored"vos'
- #e2u !redue/"#a
- !r"#arnu od.ovornos' a !r"!re#u " !reen'a)"ju *+ "#a
#enad4#en' !ravno. %")a ,oj" je ujedno " ,or"sn", '"- "n(or#a)"ja
!a je bo. 'o.a u !ov%a0'eno# !o%o4aju u odnosu na dru.e
,or"sn",e
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
3. -inansijsi izvje1!aji op1!e namjene su oni -. oji zadovoljavaju
po!rebe orisnia, oji nisu u pozi&iji da za2!ijevaju izvje1!aje
prila)o#ene nji2ovim spe&i+i'nim in+orma&ijsim po!rebama.
9vaj s!andard se ne primjenjuje na sra%ene -. oji se
sas!avljaju u sladu sa MRS (, 4-. u !ou )odine6. :rimjenjuje
se na sve pravne osobe
4. MRS (0 9bjavljivanja u -. banaa i sli'ni2 +inansijsi2
ins!i!u&ija pos!avlja i dru)e za2!jeve
5. MRS oris!i pojmove ara!eris!i'ne za pro+i!ne or)aniza&ije,
za!o %e nepro+i!ne or)aniza&ije mo7da mora!i dopuni!i odre#ene
pojmove i za2!jeve
6. pravne osobe 'iji vlasni'i api!al nije de+inisan u sladu sa
MRS (2. mo)u usvoji!i da u -. prezen!iraju udjele 'lanova ili
pojedina'ni2 vlasnia
Svrha finansijskih izvje!taja
7. *"nans"js," "vje0'aj" !reds'av%jaju s'ru,'ur"ran ("nans"js," !r",a
("nans"js,o. s'anja " 'ransa,)"ja "vr0en"- od s'rane !ravno. %")a1 G"%j
("nans"js,"- "vje0'aja je da se obeb"jed" "n(or#a)"ja o ("nans"js,o#
s'anju, !er(o#ans" 3us!je0nos'" !os%ovanja5 " .o'ov"ns,"# 'o,ov"#a
!ravno. %")a, ,oje su od ,or"s'" 0"ro,o# ,ru.u ,or"sn",a u dono0enju
("nans"js,- od%u,a1 *"nans"js," "vje0'aj" 'a,o2e !r",auju reu%'a'e
,oje je ru,ovods'vo !o,aa%o u u!rav%janju !ovjeren"# #u "vor"#a1
6a,o b" se "s!un"o ovaj )"%j, ("nans"js," "vje0'aj" #oraju obeb"jed"'"
"n(or#a)"je ,oje se '"&u7
a5 sreds'ava,
b5 obavea,
)5 v%asn"&,o. ,a!"'a%a
d5 !r"-oda " ras-oda, ajedno sa dob")"#a " .ub")"#a
e5 Os'a%"# !ro#jena#a u ,a!"'a%u "
(5 .o'ov"ns,"- 'o,ova !ravno. %")a
2?
- sv" ("nans"js," "vje0'aj" u,%ju&uju " ,onso%"dovane *+
- 9oR !ro!"suje obaveu sv"# !ravn"# %")"#a sa sjed"0'e# na
'er"'or"j" * ;"I da vode ,nj".ovods'vo " sas'av%jaju *+ u s,%adu sa
%o,a%n"# a,on"#a be ob"ra na dje%a'nos'
- *or#a *+ n"je "s'a a sva !ravna %")a
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Pod naveden"# ,a'e.or"ja#a se !odrau#"jevaju de("n")"je navedene u
O,v"ru RN1
Ova,va "n(or#a)"ja, ajedno sa os'a%"# "n(or#a)"ja#a sadr4an"# u
ab"%je0,a#a ("nans"js,"- "vje0'aja, od !o#o/" je ,or"sn")"#a u
!redv"2anju budu/"- .o'ov"ns,"- 'o,ova !ravno. %")a, a naro&"'o u
!oudanos'" " vre#enu os'var"vanja .o'ov"ne " njen"- e,v"va%ena'a1
Dijl#"i finansijskih izvje!taja
8. Potpuni set finansijskih izvjetaja sadri sljedee komponente
a! "ilans stanja
"! "ilans uspjeha #raun do"iti i $u"itaka!
c! izvjetaj $otovinskih tokova
d! izvjetaj o svim promjenama u vlasnikom kapitalu i
e! raunovodstvene politike i za"iljeke uz finansijske izvjetaje.
2=
- s'ru,'ur"ran ("nans"js," !r",a na&" da se !ojed"n" e%e#en'" *+
"s,auju u s"s'e#a'""ranoj a ,od nas " u una!r"jed !roo!"sanoj
(or#", ,%as"(")"ran" " !o',%as"(")"ran" !o svoj"# vrs'a#a " !odvrs'a#a
- !r"%",o# sa&"njavanja doda'n"- "n(or#a)"ja uv"je, 'reba "#a'" u v"du
!o'rebe ,or"sn",a '"- "n(or#a)"ja
- *+ su svojevrsno o.%eda%o us!je0nos'" rada #enad4#en'a, 'e, ,ao
#jer"%o u!rav%ja&"#a !r"%",o# od%u&"vanja o sudb"n" #enad4#en'a
- O!asnos' da bo. .ore navedeno. #enad4er" @(r""raju@ *+
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
9. &n#'a (r!uz)a u *I uklju+uju i #$ja,njnja finansijsk
us(j,n#sti i (#l#-aja ka# ,t# su.
a/ 'la"n fakt#r i uticaj0 (r#&jn u #kru-nju0
in"sticijsk #!luk0 (#litiku !i"i!n!i
$/ iz"#r finansiranja t #!n#s ka(itala i #$a"za
c/ rsurs (r!uz)a k#ji nisu (riznati u *I
10. Mn#'a (r!uz)a !#!aju u *I i iz"j,taj # za,titi
+#"jk#" #k#lin
28
- ;S !reds'av%ja s"s'e#a'"&an !re.%ed vr"jednos'" sreds'ava,
obavea " ,a!"'a%a !ravno. %")a 'j !re.%ed ("nans"js,o. !o%o4aja
na odre2en" dan
- S'a'"&nos' ;S " !o,u0aj uvo2enja d"na#"&nos'" uvo2enje# ,o%one
a !re'-odnu .od"nu
- S'av,e su navedene !o !r"n)"!u ras'u/e %",v"dnos'" " ras'u/e
dos!je%os'"
- U ne,"# e#%ja#a #a%a, srednja " ve%",a !redue/a ne#aju "s'"
broj !ro!"san"- !o")"ja ;S
- S'a%na ras!rava o broju !o")"ja ;S
- ;U 3ra&un dob"'a, " .ub"',a5 !r",auje !r"-ode, ras-ode "
("nans"js," reu%'a' a odre2en" !er"od, 'e "s,auje !o,aa'e%je
us!ej0nos'" !os%ovanja F !er(o#anse !redue/a
- +s'e na!o#ene o broju !o")"ja va4e ,ao " ,od ;S
- Pro!"san" obraa) a-'"jeva odvojeno "s,a"vanje e%e#en'a'a ;U
a osnovnu dje%a'nos', os'a%e " vanredne dje%a'nos'"
- +ET !r",auje !ro#jene ("nans"js,o. !o%o4aja !ravno. %")a ,ro
.o'ov"ns,e 'o,ove ravrs'ane na !os%ovne, u%a.a&,e " ("nans"js,e
a,'"vnos'"
- Po,auje ,a,o je " bo. &e.a do0%o 'a,vo. s'anja nov)a "
e,v"va%ena'a
- Po'reba a +ET !ojav%juje se ,ao reu%'a' !r"#jene a,rua%ne
osnove " us%"jed 'o.a nes%a.anja "#e2u e,ono#s,"- " nov&an"-
'o,ova u !redue/u
- Po0'o uv"je, !o%a" od s'anja na !o&e',u !er"oda, !ro#jena u 'o,u
!er"oda " daje s'anje na ,raju !er"oda +ET je d"na#"&an !r",a
- +PV6 je 'a,o2er "vje0'aj ,oj" u,auje na !ro#jene u
("nans"js,o# !o%o4aju !ravno. %")a
- Pr",auje !o&e'no s'anje ,a!"'a%a, doda'no u!%a/en" ,a!"'a%,
e(e,'e reva%or"a)"je s'a%n"- sreds'ava, reerve !ranvo. %")a ,ao "
o s'anju a,u#u%"ran"- dob"'a,a "%" .ub"'a,a, ,ao " !oda',e o
!ro#jena#a u d"on"&,o# ,a!"'a%u " vr"jednos'" d"on")a
- RP9 "#a )"%j da do!un" " obra%o4" os'a%e *+
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Dfinicij
%%. Koriste se slijede7e definicije:
Niz"!i"# primjena neo) MR je nepra!i'na, ao )a pravna
osoba ne mo7e primjeni!i ni poslije vi1e pou1aja
MS*I
Zna+ajn#st izos!avljanje ili po)re1no navo#enje s!avi je
zna'ajno ao bi ono, pojedina'no ili uupno, mo)lo u!i&a!i na
eonomse odlue oje orisni&i donose na osnovu -.. 8na'ajnos!
zavisi od veli'ine i prirode izos!avljanja ili po)re1no) navo#enja
1ilj,k sadr7e in+orma&ije pored in+roma&ija prezen!irani2 u -..
;ilje1e pru7aju opise ili ra1'lanjivanja s!avi -., ao i s!avi oje
nisu ispunile uslove za uvr1!avnaje u -.
12. :ro&jenjivanje m,o7e li izos!avljanje ili po)re1no navo#enje
u!i&a!i na eonomse odlue orisnia za2!ijeva posebno
razma!ranje pro&jenjivanja
Op7a razmatranja
"er prezentacija i saglasnost sa raunovodstvenim standardima
%&.'inansijski izvjetaji tre"a da daju istinit i fer pre$led finansijske
situacije( perfomanse i $otovinskih tokova pravno$ lica. )ravilna
primjena Okvira i '"i* +,( zajedno sa dodatnim o"javama( kada je
to potre"no( tre"a dati istinit i fer pre$led finansijskih izvjetaja.
14. Pravne osobe koje su sastavile FI u skladu sa !"
trebaju to objaviti u #abiljekama kao ekspli$itnu i
be#re#ervnu %injeni$u
15. Fer pre#enta$ija #a&tjeva'
a( da i#abere ra%unovodstvene politike u skladu sa !" )
b( pre#entira in*orma$ije na na%in osi+uraju potivanje
osnovni& na%ela i# ,kvira - relevantnost. pou#danost.
uporedivost. ra#umljivost itd.
$( ,si+ura dodatna objanjenja
%-..eod$ovarajui raunovodstveni postupci se ne mo$u ispravitiniti
opravdati ni o"javljivanjem raunovodstvenih politika niti
za"iljekama ni dodatnim o"janjenjima.
29
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
%7.)od izuzetno rijetkim okolnostima( kada menadment do/e do
zakljuka da "i sa$lasnost sa zahtjevom odre/eno$ standarda mo$la
navesti na po$rean zakljuak( i da "i sto$a odstupanje od takvo$
zahtjeva "ilo neophodno u cilju fer prezentacije( pravno lice tre"a da
odstupi od zahtjeva o o"javi uz odo"renje Zavoda za raunovodstvo i
reviziju za takvo odstupanje.
1). <ada pravna osoba ods!upa od za2!jeva MRS ona !ereba
objavi!i*
a6 =a je menad7men! zalju'io da -. preds!avljaju +er pre)led,
b6 =a se pos!upalo u sladu sa svim prin&ipima, !uma'enjima i
MRS osim 1!o se ods!upilo od onre!no) za2!jeva da bi se
osi)urala +er prezen!a&ija,
&6 >aziv s!andarda, ovira ili !uma'enja od oje)a se ods!upilo,
razlo)e zbo) oji2 bi !aj pos!upa bio po)re1an
d6 8a svai period +inansijsi u!i&aj ods!upanja u odnosu na ono
1!o je za2!jevano
19. ao je preduze%e ods!upilo od MRS u pre!2odnom razdoblju
a !o jo1 uvije u!i'e na poslovanje, onda je po!rebno pos!upi!i u
sladu sa !a'om 13.
20. ?o se npr odnosi na ods!upanje od mjerenja sreds!ava ili
obaveza
21. @o menad7men! zalju'i da bi pos!upanje u sladu sa MRS
bilo po)re1no i dovelo do on+li!a, a re)ula!orni ovir
zabranjuje ods!upanje, pravna osoba !reba da masimalno
umanji uo'eni po)re1ni aspe! !ao 1!o %e*
- objavi!i naziv MRS o ojem se radi, prirodu za2!jeva, razlo)e
za1!o menad7men! misli da je pos!upanje u sladu sa MRS
po)re1no
- za svao razdoblje usla#ivanja za svau s!avu u -.
22. :riliom o&jenjivanja bi li pos!upanje bilo u sladu sa
za2!jevom MRS bilo po)re1no menad7men! !reba da razma!ra*
a6 za1!o &ilj -. iz MRS nije os!varen u odre#enim oolnos!ima
b6 olio se oolnos!i razliuju od oni2 u MRS
Staln#st (#sl#"anja
2(. -. !reba priprema!i na osnovi na'ela "s!alnos! poslovanja$,
osim ao menad7men! ne namjerava lividira!i preduze%e ili
pres!a!i sa poslovanjem. @o menad7men! o&jeni da ne%e mo%i
poslova!i !rajno, odnosno sas!avi!i -. u sladu sa ovim na'elom,
du7an je da !o objavi u -.
>0
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
2,. 8a o&jenu s!alnos!i poslovanja menad7men! razma!ra
budu%nos! !j najmanje 12 mjese&i unaprijed, a mo7e i vi1e
Ra+un#"#!st"na #sn#"a nastanka !#'a2aja
25. :ravna osoba !reba sas!avi!i svoje -. prema ra'unovods!venoj
osnovi nas!ana do)a#aja, osim za in+orma&ije o nov'anim
!oovima
20. :rema osnovi nas!ana do)a#aja s!ave se priznaju ao
elemen!i -. ada one za ove elemen!e udovoljavaju de+ini&ijama i
ri!erijima priznavanja iz ovira
D#slj!n#st (rzntacij
27. :rezen!a&ija u -. !reba bi!i iden!i'na u vi1e uzas!opni2
razdoblja osim*
a6 ao je o'i)ledno da bi dru)a'ija prezen!a&ija ili lasi+ia&ija bila
primjerenija
b6 ada MRS za2!ijevaju izmjenu u prezen!a&iji
23. :ravna osoba mijenja prezen!a&iju svoji2 -. samo ao
izmjenjena prezen!a&ija osi)urava in+orma&ije oje su pouzdanije i
relevan!nije za orisnie -., i ao je vjerova!no da %e se izmjenjena
prezen!ra&ija nas!avi!i i u narednim periodima
Zna+ajn#st i sa-i&anj
29. Svau zna'ajnu supinu sli'ni2 s!avi u -. !reba priaza!i
odvojeno. S!ave oje su razli'i!e prirode ili +un&ije !reba priaza!i
odvojeno osim ao su one bezna'ajne
(0. S!ava oja nije dovoljno zna'ajna da bi se odvojeno priazala
na )lavnom obras&u -. ipa mo7e bi!i dovoljno zna'ajna da se
odvojeno prezen!ira u bilje1ama
Pr$ijanj
(2. Sreds!va, obaveze, pri2ode i ras2ode ne !reba prebija!i osim
ada je prebijanje po!rebno ili dozvoljeno MRS
>1
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
((. :rebijanje umanjuje razumijevanje nas!ale !ransa&ije, !e njenu
vrijednos! za dono1enje odlua
(,. <ara!eris!i'an primjer je eviden!iranje pri2oda ili ras2oda od
prodaje s!alni2 sreds!ava
(5. Sli'an primjer su i s!ave oje su sli'ne po svojoj prirodi, a
eviden!iraju se na ne!o osnovi su po)odne za prebijanje, ali nije
dozvoljeno 4npr dobi&i ili )ubi&i po osnovu ursni2 razlia6
Us(#r!n inf#r&acij
(0. 8a sve s!ave -. !reba objavi!i in+orma&iju o visini is!e s!ave u
pre!2odnom periodu. Uporedne in+orma&ije !reba objavi!i i za
!es!ualne in+orma&ije
(7. :rimjeri !es!ualni2 in+orma&ija su in+orma&ije o sudsim
sporovima
(3. <ada se mijenja lasi+ia&ija s!avi u -. po!rebno je izvr1i!i
relasi+ia&iju i za ompara!ivne in+orma&ije, pri 'emu !reba objavi!i
prirodu, iznos i razlo) za relasi+ia&iju uporedni2 iznosa
(9. @o je relasi+ia&ija neizvodiva, pravno li&e !reba objavi!i
razlo)e za1!o iznosi nisu relasi+i&irani i prirodu ore&ija oje bi
!rebalo poduze!i
,0. Relasi+ia&ija ponead nije mo)u%a jer nije izvodljivo ponovno
reiranje in+orma&ija iz pre!2odno) obra'unso) perioda
,1. MRS 3 obra#uje usla#ivanja uporedni2 in+orma&ija oje se
za2!ijeva ada pravna osoba mijenja ra'unovods!vene poli!ie ili
ispravlja )re1u.
>2
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Struktura i sa!r-aj
U"#!
345 Stan!ar! za6tj"a #!r2na #$ja"lji"anja
,(. ?ermin AobjavljivanjeA se oris!i u 1irem smislu, obu2va!aju%i
objavljivanja u svim -. pa i zabilje1e
I!ntificiranj *I
,,. -. se !rebaju jasno iden!i+i&ira!i j razliova!i od dru)i2
in+orma&ija oje su objavljenje u is!om doumen!u
,5. MRS se odnose samo na -. a ne na dru)e in+roma&ije prisu!ne
u )odi1njim izvje1!ajima. 8a!o se moraju jasno razliova!i.
,0. Svaa omponen!a se mora jasno iden!i+iova!i, a za !u svr2u
!reba posebno is!anu!i*
a6 naziv izvje1!ajne pravne osobe
b6 da li se -. odnosi na pojedina'nu pravnu osobu ili supinu
&6 da!um bilansa ili razdoblja
d6 naziv valu!e
e6 nivo pre&iznos!i oja je ori1!ena za prezen!iranje iznosa u -.
,7. ?o se pos!i7e objavljivanjem na svaoj s!rani&i 4u za)lavlju6
svi2 po!rebni2 in+orma&ija, ili ao se radi o ele!ronsoj +ormi
ponavljanjem !i2 in+orma&ija dovoljno 'es!o.
,3. =ozvoljeno je sra%ivanje velii2 iznosa na 000 ili milione.
Iz"j,tajn# raz!#$lj
,9. -. !reba prezen!ira!i najmanje jednom )odi1nje. @o se oris!i
du7i vremensi period onda se mora objavi!i razlo) za !o !e uaza!i
na neuporedive in+orma&ije.
50. MRS dozvoljavaju da se -. pripremaju za period od 52
sedmi&e a ne )odinu dana
>>
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
1ilans stanja
Razlika tku) 7 ntku)
51. :ravna osoba !reba isaza!i !eu%a i s!alna sreds!va i
ra!oro'ne i du)oro'ne obaveze ao izvdvojeno lasi+i&irane
pozi&ije na )lavnom obras&u ;S, osim ada prezen!a&ija na
!emelju lividnos!i pru7a in+orma&ije oje su pouzdanije i
relevan!nije
52. ;ez obzira na me!odu prezen!a&ije, za svau s!avu sreds!ava
i obaveza u ojoj su sadr7ani iznosi za oje se o'euje da %e bi!i
nadona#eni ili podmireni u razdoblju ra%em od 12 mjese&i od
da!uma bilansa ili u razdoblju du7em od 12 mjese&i pravna osoba
!reba objavi!i iznos za oji se o'euje da %e bi!i nadona#en ili
podmiren naon razdoblja od 12 mjese&i.
5(. S!ava 'lana 51 posebno je po)odna za preduze%a oja se
bave !r)ovinom ili pru7anjem uslu)a
5,. U +inansijsim ins!i!u&ijama po)odnija je alsi+ia&ija prema
lividnos!i
55. =ozvoljava se ombinovana lasi+ia&ija !j da se najprije izvr1i
lasi+ia&ija na !eu%a i ne!eu%a, a za!im u oviru nji2 prema
lividnos!i.
50. .n+orma&ije o o'eivanim da!umima realiza&ije sreds!ava i
obaveza orisne su od o&jenjivanja lividnso!i i solven!nos!i
Tku)a sr!st"a
57. >eo sreds!vo !reba lasi+i&ira!i ao !eu%e ao ispunjava bilo
oji od sljede%i2 uslova*
a6 ao se o'euje da se realizuje ili se dr7i radi prodaje !oom
normalno) poslovno) &ilusa
b6 ao se dr7i prvens!veno u &ilju !r)ovanja
&6 ao se o'euje da %e se realizova!i u oviru 12 mjese&i naon
da!uma bilansa
d6 ao se radi o nov&u ili nov'anom evivalen!u, osim ao je
o)rani'ena nje)ova namjena, za najmanje 12 mjese&i poslije dana
bilansiranja
>A
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Sva dru)a sreds!va !reba lasi+iova!i ao ne!eu%a 4s!alna6
sreds!va
53. S!andard oris!i !ermin "ne!eu%a$, a dozvoljava ori1!enje
al!erna!ivni2 naziva
59. :oslovni &ilus pravne osobe jes!e vremenso razdoblje
izme#u nabave sreds!ava za proizvodnju i nji2ove realiza&ije u
nova&. @o se poslovni &ilus ne mo7e jasno iden!i+iova!i onda se
podrazumijeva period od 12 mjese&i.
Tku) #$a"z
00. 9bavezu !reba lasi+iova!i ao !eu%u obavezu ao
zadovoljava bilo oji od sljede%i2 ri!erija*
a6 o'euje se da %e bi!i izmirena !oom normalno) poslovno)
&ilusa
b6 s!vara se prvens!veno u pro&esu !r)ovanja
&6 dospijeva za podmirenje u oviru razdoblja od dvanaes! mejse&i
naon da!uma bilansiranja
d6 pravna osoba nema bezuvje!no pravo od)odi!i podmirenje
obaveze za najmanje 12 mjese&i naon da!uma bilansiranja
Sve os!ale obaveze se alsi+i&iraju ao nne!eu%e 4du)oro'ne6
obaveze
01. 9dre#ene !eu%e obavez ao npr obaveze prema
dobavlja'ima, prema zaposlenima i sli'no, preds!avljaju !eu%e
obaveze 'a i ada one dospijevaju za izmirenje 12 mjese&i naon
da!uma bilansiranja
02. -inansijse obaveze nas!ale po osnovu !r)ovanja su !eu%e a
+inansijse obaveze na du)oro'noj osnovi su ne!eu%e obaveze.
0(. :ravna osoba lasi+iuje obaveze ao !eu%e ada one
dospijevaju za podmirenje u oviru 12 mejse&i naon da!uma
bilansiranja 'a i aoB
a6 je izvorni ro bio dulji od 12 mjese&i
b6 u)ovorom o re+inansiranju ili repro)ramu du)a na du)oro'noj
osnovi zalju'en naon da!uma bilansiranja a prije ne)o 1!o su
+inansijsi izvje1!aji odobreni za objavljivanje
>$
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
0,. @o se pos!i)ne do)ovor o re+inansiranju na ro du7i od 12
mejse&i onda se !ave obaveze lasi+iuju ao du)oro'ne. @o ne
pos!oji u)ovor o re+inansiranju !o se ne mo7e uradi!i.
05. <ada pravna osoba prer1i u)ovor o du)oro'nom zajmu i
obaveze bude pla!iva odma2 ona se alsi+iuje ao !eu%a 'a i
ao se zajmodava& naon da!uma bilansiranja a prije objavljivanja
-. se slo7i da ne%e za2!ijeva!i napla!u.
00. 9baveza se lasi+iuje ao du)oro'na ao se zajmodava& prije
da!uma bilansiranja slo7i da odobri )ra&e period od najmanje 12
mjese&i.
07. U vezi zajmova lasi+iovani2 ao !eu%e obaveze, ao izme#u
da!uma bilansa i da!uma ada su -. objavljeni do#e do slijede%i2
do)a#aja !i se do)a#aji objavljuju ao do)a#aji za oje se vr1i
usla#ivanje naon da!uma bilansa u sladu sa MRS 10
=o)a#aji naon da!uma bilansa*
a6 re+inansiranje na du)oro'noj osnovi
b6 ispravljanje r1enja u)ovora o zajmu
&6 dobivanje )ra&e perioda
>?
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
Inf#r&acij k#j tr$a (rikazati na 'la"n#& #$rascu $ilansa
stanja
895 Na 'la"n#& #$rascu 1S tr$a #$u6"atiti naj&anj
slj!) sta"k.
a/ (#str#jnja0 nkrtnin i #(r&a
$/ ula'anja u nkrtnin
c/ n&atrijalna sr!st"a
!/ finansijksa sr!st"a
/ ula'anja k#ja s #$ra+una"aju &t#!#& u!jla
f/ $i#l#,ka sr!st"a
'/ zali6
6/ (#tra-i"anja #! ku(aca i !ru'a (#tra-i"naja
i/ n#"ac i n#"+an k"i"alnt
j/ #$a"z (r&a !#$a"lja+i&a i #stal #$a"z
k/ rzr"isanja
l/ finansijsk #$a"z
&/ tku) (#rsk #$a"z i sr!st"a
n/ #!'#2n (#rsk #$a"z i sr!st"a
#/ &anjinski intrs iskazan u #k"iru ka(itala
(/ &itirani ka(ital i rzr" k#j (ri(a!aju "lasnici&a ka(itala
&ati+n#' (r!uz)a
89A/ :la"ni #$razac 1S tak#2r tr$a sa!r-a"ati.
a/ uku(an izn#s sr!sta"a klasificirani6 ka# sr!st"a k#ja s
!r- ra!i (r#!aj i izn#s sr!sta"a k#ja su uklju+na u
sku(in k#j s #tu2uju0 a k#j su klasificiran u skla!u
sa MS*I ;
$/ #$a"z k#j su uklju+n u 'ru(u za #tu2i"anj a k#j su
klasificiran ka# #n k#j s !r- ra!i (r#!aj
8<5 D#!atn sta"k0 nasl#" i &2uz$r#j" tr$a (rikazati na
'la"n#& #$rascu 1S ka!a j tak"# (rikazi"anj
rl"antn# za razu&ij"anj finansijsk (#zicij (ra"n
#s#$
70. @o pravna osoba na )lavnom obras&u ;S odvojeno isazuje
!eu%a i ne!eu%a sreds!va i obaveze, u !om slu'aju ne bi !rebalo
od)o#ena poresa sreds!va lasi+i&ira!i ao !eu%a sreds!va
4obaveze6
71. 9vaj s!andard ne propisuje obli ili redoslije uno1enja pozi&ija
u ;S
>=
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
72. 9dluu o !ome da li doda!ne s!ave priaza!i odvojeno !reba
!emelji!i na pro&jeni*
a6 prirode i lividnos!i sreds!ava
b6 +un&ije sreds!ava u oviru pravne osobe
&6 iznosa, prirode i vremenso) raspored obaveza
7(. <ori1!enje razli'i!i2 osnova mjerenja uazuje na po!rebu
zasebne prezen!a&ije !avi2 s!avi 4jer se i nji2ova priroda i
+un&ija razliuju6
Inf#r&acij k#j tr$a (rikazati $il# na 'la"n#& #$rascu 1S ili
u za$ilj,ka&a
7,. :ravna osoba !reba objavi!i, bilo na )lavnom obras&u ;S ili u
zabilje1ama daljnju podlasi+ia&iju s!avi, oje su priazanne i
lasi+i&irane na na'in oji od)ovara poslovanju pravne osobe
75. <od odlu'ivanja o !emelju za podlasi+ia&iju oris!e se ri!eriji
iz !a'e 72*
70. :ravna osoba !reba objavi!i sljede%e in+orma&ije, bilo u
)lavnom obras&u ili u zabilje1ama*
a6 za svau vrs!u dioni'o) api!ala, broj odre#eni2 dioni&a, broj
emi!ovani2, nominalnu vrijednos!, usla#ivanja broja dioni&a,
prava, pre+eren&ije i o)rani'enja oja se odnose na dioni&e,
dioni&e oje dr7i pravna osoba, dioni&e rezervisane za emi!ovanje
b6 opis prirode i namjene svae s!ave rezervi u oviru api!ala
77. :ravna osoba bez dioni'o) api!ala 4or!a'o dru1!vo6 !reba
objavi!i in+orma&ije oje su jednae in+orma&ionoim za2!jevima u
!a'i 70a6
1ilans us(j6a =ra+un !#$iti i 'u$itka/
D#$it ili 'u$itak raz!#$lja
73. Sve s!ave pri2oda i ras2oda oje su prizna!e !oom rrazdoblja
!reba ulju'i!i u dobi! ili )ubi!a, osim ao nei MRS ne za2!ijeva
dru)a'ije
79. Mo)u pos!oja!i oolnos!i u ojima se odre#ene s!ave mo)u
islju'i!i iz dobi!i ili )ubi!a !eu%e) razdoblja. MRS 3 navodi dvije
>8
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
!ave mo)u%nos!i* isprava po)re1aa i u'in&i promjene
ra'unovods!veni2 poli!ia
30. 9s!ali s!andardi se bave s!avama oje mo)u udovoljava!i
de+ini&ijama pri2oda ili ras2oda iz 9vira ali se obi'no islju'uju iz
;U 4npr revaloriza&ijsi vi1a6
Inf#r&acij k#j tr$a (rikazati na 'la"n#& #$rascu 1U
31. <ao minimum, u )lavnom obras&u ;U !reba objavi!i*
a6 pri2ode
b6 !ro1ove +inansiranja
&6 udjel u dobi!i ili )ubi!a pridru7eni2 dru1!ava oji se
obra'unavaju ori1!enjem me!ode udjela
d6 !ro1ove poreza
e6 iznos oji preds!avlja zbir 416 dobi!i ili )ubi!a poslije poreza za
preinu!o poslovanje i 426 dobi!i ili )ubi!a poslije poreza oji je
prizna! od mjerenja +er vrijednos!i umanjeno za !ro1ove prodaje
+6 dobi! ili)ubi!a
32. Sljede%e s!ave !reba objavi!i na )lavnom obras&u ;U ao
aloa&iju dobi!i ili )ubi!a razdoblja*
a6 dobi! ili )ubi!a oji pripada manjnsim dioni'arima
b6 dobi! ili )ubi!a oji pripada vlasni&iima api!ala ma!i'no)
preduze%a
3(. =oda!ne s!ave, naslove i me#uzbirove !reba priaza!i na
)lavnom obras&u ;U samo ada je !avo priazivanje relevan!no
za razumijevanje -.
3,. =oda!ne s!ave se ulju'uju u ;U u sladu sa ri!erijima iz
'lana 72.
35. >i!i jedna s!ava pri2oda i ras2oda pravne osobe ne !reba
priaziva!i ao vanrednu s!avu, bilo u )lavnom obras&u ili u
zabilje1ama
Inf#r&acij k#j tr$a (rikazati $il# na 'la"n#& #$rascu 1U ili
u za$ilj,ka&a
30. @o je s!ava pri2oda ili ras2oda zna'ajna, njezinu prirodu i
iznos !reba objavi!i odvojeno
>9
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
37. 9olnos!i oje mo)u doves!i do odvojeno) priazivanja s!avi
su*
a6 o!pis zali2a
b6 res!ru!uiranje a!ivnos!i
&6 o!u#enje nere!nine, pos!rojenja ili opreme
d6 prodaja du)oro'ni2 ula)anja
e6 preinu!o poslovanje
+6 podmirenje !ro1ova sudsi2 sporova
)6 os!ala uidanja rezervisanja
33. :ravna osoba !reba ra1'lani!i !ro1ove oris!e%i lasi+ia&iju
!emeljenu bilo na nji2ovoj prirodi ili +un&iji u oviru pravne osobe u
zavisnos!i oja od nji2 osi)urava pouzdanije i relevan!nije
in+orma&ije
39. :o!i'u se pravne osobe da ra1'lanjivanje iz !a'e 33. vr1e na
)alvnom obras&u ;U
90. =alje ra1'lanjivanje !ro1ova vr1i se sa &iljem is!i&anja
omponena!a +inansijse uspej1nos!i
91. :rvi obli ra1'lanjivanja je prema me!odi prirodni2 vrs!a
!ro1ova 4jednos!avna za primjenu6
92. =ru)i obli ra1'lanjivanja je prema nji2ovoj +un&iji ras2oda
4proizvodnje, dis!ribu&ije, adminis!ra&ije
9(. :ravna osoba oja ra1'lanjuje ras2ode prema +un&iji !reba
objavi!i doda!ne in+orma&ije o prirodi !ro1ova, ulju'uju%i !ro1ove
amor!iza&ije i primanja zaposleni2
9,. .zbor izme#u +un&ionalne me!ode i me!ode prirodni2 vrs!a
!ro1ova zavisi od is!orijsi2 +a!ora, +a!ora djela!nso!i, prirode
poslovanja i sli'no.
95. :ravna osoba !reba objavi!i, bilo na )lavnom obras&u ;U ili u
izvje1!aju o promejnama api!ala ili u zabilje1ama izos dividendi
oje su prizna!e ao raspodjela vlasni&ima api!ala, ao i iznos
dividende po dioni&i
Iz"j,taj # (r#&jna&a u ka(italu
A0
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
90. 90. :ravna osoba !reba prezen!ira!i .:< i na nje)ovom
)lavnom obras&u isaza!i*
a6 dobi! ili )ubi!a razdoblja
b6 svau s!avu pri2oda ili ras2oda razdoblja, oja se prema
za2!jevima dru)i2 s!andarda priznaje dire!no u api!al, ao i
uupan iznos !i2 s!avi
&6 uupne pri2ode ili ras2ode razdoblja, isazuju%i odvojeno
uupan iznos oji pripada vlasni&ima api!ala ma!i'no) dru1!va i
iznos oji pripada manjinsim dioni'arima
d6 za svau omponen!u api!ala, u'ine promjena
ra'unovods!veni2 poli!ia i isprava )re1aa, oji se priznaje u
sladu sa MRS 3
97. :ravna osoba !ao#er !reba prezen!ira!i, bilo na )lavnom
obras&u ili u zabilje1ama*
a6 iznos !ransa&ija s vlasni&ima api!ala oji djeluju u svojs!vu
vlasnia api!ala, isazuju%i odvojeno dis!ribu&iju vlasni&ima
api!ala
b6 s!anje zadr7ani2 zarada na po'e!u razdoblja i na dan
bilansiranja !e promjene !oom perioda
&6 usla#ivanja izme#u nji)ovods!vene vrijednos!i svae lase
doni'o) api!ala, i svae rezerve na po'e!u i na raju razdoblja,
objavljuju%i odvojeno svau promjenu
93. :romjene u api!alu odra7avaju pove%anje ili smanjenje ne!o
sreds!ava. Uupna promjena u api!alu preds!avlja uupan iznos
pri2oda i ras2oda ulju'uju%i dobi!e ili )ubi!e oji su nas!ali
a!ivno1%u pravne osobe
99. :rema ovom s!andardu po!rebno je priaza!i sve pri2ode i
ras2ode perioda bez obzira da li se nei od nji2 izravno prizanju
ao ore&ija api!ala
100. 9vaj MRS za2!jeva re!rospe!ivno usla#ivanje omponen!i
api!ala 4uslijed promjena ra'unovods!veni2 poli!ia6
101. 9bli&i ispunjavanja za2!jeva iz 'lana 90 i 97 mo)u bi!i razli'i!i
4npr !abelarni obli6
Iz"j,taj # n#"+ani& t#k#"i&a
102. .n+orma&ije o nov'anim !oovima pru7aju orisni&ima -.
!emelj za o&jenu sposobnos!i pravne osobe da s!vara nova& i
A1
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
nov'ane evivalen!e i po!rebe pravne osobe da oris!i ove
nov'ane !oove. MRS 7 de!aljnije de+ini1e za2!jeve u !om po)ledu.
1ilj,k
Struktura
10(. ;ilje1e !rebaju*
a6 priaza!i in+roma&ije o osnovama za izradu -. i spe&i+i'nim
ra'unovods!venim poli!iama oje su ori1!ene u sladu sa ovim
s!andardom
b6 objavi!i in+orma&ije oje za2!jevaju MS-. oje nisu priazane na
)lavnom obras&u -.
&6 osi)ura!i doda!ne in+orma&ije oje nisu priazane na )lavnom
obras&u -., ali su relevan!ne za razumijevanje svao) od nji2
10,. ;ilje1e !reba prezen!ira!i na sis!ema!i'an na'in, 1!o je vi1e
mo)u%e. Svaa bilje1a !reba ima!i oznau oja upu%uje na
povezane in+orma&ije u -.
105. ;ilje1e se obi'no priazuju prema sljede%em rasporedu*
a6 izjave o pos!upanju u saldu sa MS-.
b6 ra!a pre)led zna'ajni2 primijenjeni2 ra'unovods!veni2 poli!ia
&6 doda!ne in+orma&ije o s!avama priazanim na )lavnom obras&u
-., po redoslijedu po ojem su prezen!irane u -.
d6 os!ala objavljivanja ulju'uju%i po!en&ijalne obaveze i
ne+inansijsa objavljivanja 4npr rizi6
100. U odre#enim uslovima mo)u%e je promijeni!i redoslijed
zabilje1i
107. ;ilje1e oje pru7aju in+orma&ije o osnovama za izradu -.
mo)u bi!i priazane odvojeno, ao omponen!a -.
O$ja"lji"anj ra+un#"#!st"ni6 (#litika
103. U oviru pre)leda zna'ajni2 ra'unovods!veni2 poli!ia pravna
osoba !reba objavi!i*
a6 osnovu mjerenja ori1!enu u sas!avljanju -.
b6 os!ale ori1!ene ra'unovods!vene poli!ie oje su relevan!ne za
razumijevanje -.
A2
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
109. <ada se pri sas!avljanju -. oris!i vi1e razli'i!i2 osnova za
mjerenje po!rebno je u zabilje1ama objasni!i na oje dijelove -. se
odnosi oja osnova mjerenja
110. =a li %e u zabilje1ama bi!i objavljenja osnova za mjerenje
zavisi od !o)a da li %e izos!avljanje !e in+orma&ije u)rozi!i orisnos!
in+orma&ija za poslovno odlu'ivanje
111. Svaa pravna osoba uzima u obzir prirodu svo) poslovanja od
'e)a zavisi objavljivanje s!avi u -. 4ao posluje sa inos!rans!vom
po!rebno je obrazlo7i!i na'in poslovanja sa inos!rans!vom6
112. MRS preporu'uje i objavljivanje oni2 in+orma&ije oje nisu
obavezne prema MS-. ili MRS ali oje mobu bi!i zna'ajne sa
aspe!a razumijevanja -.
11(. :ravna osoba !reba obajvi!i pvirne pro&jene odvojeno od
onre!ni2 pro&jena oje je menad7men! u'inio u pro&esu primjene
ra'unoavods!veni2 poli!ia
11,. U ovirne pro&jene spadaju npr*
a6 preds!avljaju li +inansijsa sreds!va ula)anja oja se dr7e do
nji2ovo) dospje%a
b6 ada su )o!ovo svi rizi&i prenije!i na dru)e pravne osobe
&6 da li odre#ena prodaja preds!avlja +inansijsi sporazum i zbo)
!o)a ne s!vara pri2od
d6 da li bi! odnosa dvije pravne osobe poazuje da jedna pravna
osoba on!rolira dru)u
115. >ea od objavljivanja iz !a'e 11( za2!ijevaju se neim
dru)im MRS 4npr 27 ili ,06
Klju+ni iz"#ri (r#cjn niz"jsn#sti
110. :ravna ososba !reba u zabilje1ama objavi!i in+orma&ije o
lju'nim pre!pos!avama u vezi sa budu%nos!i i os!alim osnovnim
izvorima neizvjesnos!i onre!ni2 pro&jena na da!um bilansiranja,
od oji2 pos!oji zna'ajan rizi da %e u narednoj +inansijsoj )odini,
prouzroova!i zna'ajne ore&ije nji)ovods!veno) iznosa
sreds!ava i obaveza. :ri !ome !reba pru7i!i in+orma&ije o nji2ovoj
prirodi i iznosu na dan bilansiranja
A>
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
117. :ro&jene se posebno odnose na izra'unavanje nadonadivo)
iznosa nere!nina, pos!rojenja i opreme, zas!arjeli2 zali2a,
sumnjvi2 po!ra7ivanja i sli'no.
113. :ro&jene obi'no za2!jevaju naj!e7e, subje!ivne ili
omplesne ovirne pro&jene
119. :ro&jene se ne odnose na s!ave od oji2 je u momen!u
bilansiranja ve% pozna!o da pos!joi zna'ajan rizi.
120. 9ve pro&jene su po!rebne da orisni&i -. s2va!e ovirne
pro&jene o budu%nos!i i os!ale lju'ne izvore neizvjesnos!i.
121. >ije po!rebno objavljiva!i planirane in+orma&ije ili pro)noze.
122. @o nije mo)u%e objavi!i obim u'inaa, pravna osoba ipa
!reba upozori!i da is2odi u -. budu dru)a'iji od pre!pos!avljeni2 i
da !o mo7e doves!i do zna'ajni2 usla#ivanja.
12(. 9bjavljivanja iz !a'e 11( ne odnose se na objavljivanja
lju'ni2 neiizvjesnos!i iz !a'e 110.
12,. :ojedina objavljivanja za2!jevana !a'om 110 za2!jevaju se i
neim dru)im MRS
Dru'a #$ja"lji"anja
125. :ravna osoba !reba objavi!i u bilje1ama*
a6 iznos dividendi oje su predlo7ene i objavljenje prije ne)o 1!o su
+inansijsi izvje1!aji odobreni za objavljivanje, ali oje nisu prizan!e
ao raspodjela api!ala vlasni&ima !oom razdoblja, ao i iznos
dividendi po dioni&i
b6 iznos svi2 umula!ivni2 pre+eren&ijalni2 dividendi oje nisu
prizan!e u -.
120. :ravna osoba !reba objavi!i i*
a6 sjedi1!e i pravni obli pravne osobe, zemlju u ojoj je
re)is!rovana i adresu sjedi1!a
b6 opis prirode poslovanja pravne osobe i njezini2 )lavni2
a!ivnos!i
&6 naziv ma!i'no) preduze%a i rajnje) ma!i'no) preduze%a )rupe
Datu& stu(anja na sna'u
AA
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
127. :ravna osoba !reba primjenjiva!i ovaj s!andard za period oji
po'inje sa 1.1.2005. ili asnije. :o!i'e se ranija primjena. @o
pravna osoba po'ne primjenjiva!i ovaj s!andard prije navedeno)
da!uma !o !reba posebno objavi!i.
P#"la+nj MRS > =r"i!iran#' ><<?5/
123. 9vaj s!andard zamjenjuje MRS 1 iz 1997. )odine
A$
POSLOVNO RAUNOVODSTVO
A?