antikapitalist mimari

baka bir mimari mmkn...

LKSZ:
ncelikle; topraka, maddi, manevi ve ahlaki maliyeti az, salk, huzur ve
farkndalk niyeti akn bir yuva yerletirmeyi ilk kez deneyimledik biz de.
Byle bir niyeti olup, hi deneyimi olmayanlarla paylama niyeti bu.
Ve batan bilinmesi gereken; her bireyin, kendi deneyimini, kendi koullarnda
doal olarak yaayaca hakikatidir.
NEDEN?
Gnmz yaamna kresel olarak hakim olan ehir ve tketim odakl
yaantsnda eriemediimiz, 3 temel ziksel ihtiyacmzn peinden dtk
biz bu yola.
1- SU
2- GIDA
3- YUVA
Birincisinin plastik iede, ikincisinin poette, ncsnn de drt duvar
arasnda, trl maliyetlerle sunulduu ortamlardan uzaklap, iinde bir parmak
kadar olsa da kaynak suyu olan bir toprak paras doal olarak size ilk ikisine eriim
olana sunar.
Bu sunum, ncsnn deneyiminin paylamyla ilgili. lk ikisi iin unutulmamas
gereken ise, ehirlere olan gle boalan krsal alanlarn ranttan uzak cra
kelerinin, doal olarak, ya hi ya da ok az bir bedelle elde edilebilecek,
en bamsz olanaklara sahip temiz toprak paralar olduudur.
MALZEME:
Yuvamz yapacamz araziden ve onun iinde bulunduu tabiatn iinden,
etraftaki canllara en az rahatszl veren bir duyarllk ve farkndalkla
topladklarmz ile, en yakndaki yerleimlerin atklarnn, mantkl ve uyumlu bir
ekilde biraraya getirilmesiyle olutu yuvamz.
Biz, kendimize zg koullarmzn ynlendirdii tasarmmzn inas iin, yuvamz
kuracamz yerden ve etrafndan; ta, toprak, al, gbre, aa ve en yakn
yerleimin atklarndan; kap, pencere, tahta, lavabo, lastik, musluk, cam...
temin ettik.
en yakn malzeme, en doru malzemedir
YERN SEM:
Kuzey-Gney dorultusundaki bir vadide bulunan arazinin kuzeyindeki tepecie
srtn verdiimiz yuva, bylelikle kuzeyden gelen soua kar korunakl ve
gneyden gelen k gneine kar ak olarak yerleerek, snma, havalandrma ve
aydnlatma tketimini batan en aza indirmi oldu.
KURULUM:
94 gnlk bu srecin 74 gn, gnde 8 saat, 2 kii alarak tamamladmz
yuvann kurulumu srasnda, bedenimizin farkl yerlerini dnml olarak
altrmaya zen gsterdik. (yoga..) Nefesimize (prana..) ve yaptmz iin
farkndalna odakl (vipasana..) olarak, ayn (biodinamik..) ve doann
(hava koullar..) ritmine uygun alarak, herhangi bir salk sorunu yaamadan,
yorgun ve bitkin dmeden, aksine salk, g ve huzur kazanarak tamamladk
yuvann kurulumunu.
1- YER TESFYES:
Kuzey srtna yerletireceimiz
yuvann su basman iin, kuzeydeki
eimi kazdmzda kan topra,
yaknlardaki byke talarla
rdmz gney yamacndaki sete
doru sererek kotu eitledik. Tesye
srasnda kestiimiz aly ve artan ta
ve topra inaatmzda kullanmak
zere ayrdk. Kuzey yamacnn alan
toprak yzn tala rerek sabitledik.
2- YER PLANI:
5mt apnda bir daire (20mt) olarak
tasarladmz yuvann oturaca yeri,
ynleri ve direklerin yerlerini klle
iaretledik. Banyo ve tuvaletin darda
olduu yuvamzn bykln, hem
ina hem de yaam aamalarnda,
ocuklu bir ailenin, maksimum huzuru
ve sal ile minimum enerji ve rn
saryat ltleri belirledi.
3- DREKLERN
YERLETRLMES:
Kesilerek kabuklar soyulan, yrenin
hakim aalarndan mee prnal
direklerinin topraa girecek 60-70
cm lik kesimleri, yine yrenin hakim
aalarndan kzlamlarn rasnn
ateiyle kararacak kadar yakldktan
sonra, alan ukurlara etraar talarla
iyice salamlatrlarak yerletirildi.
4- SU BASMANI:
Etraftaki byke talarla, direkler hizasndan 20-30 cm yksekliinde
oluturulan emberin ii, nce byke talarla, sonra aklla ve son olarak da
akllarn arasn dolduracak ekilde toprak serilip tepilerek tesyelendi.
5- DUVAR KALINLATIRICI
DREKLERN
YERLETRLMES:
Duvarlar istediimiz kalnla getirmek
iin, kesilerek kabuu soyulan mee
prnal aalar, 2-3 yerlerinden telle
balanarak direklere sabitlendi.
6- DUVAR KALIBININ
OLUTURULMASI:
Etraftan kesilen zakkum dallar,
direklerin arasna paralel olarak 20-30
cm aralkla, iten ve dtan olmak
zere, at direkleri hizasna kadar
(kap ve pencere yerleri hari) akld.
7- DUVAR
KALIPLARININ
ALIYLA
DOLDURULMASI:
Tesye iin kesilen allar ve
direkler iin kesilen aalardan
kalan dallar, pencere ve kap
yerleri kabaca ak braklacak
ekilde, zakkumlarla oluturulan
duvar kalplarnn iine iyice
sokuturuldu.
8- PENCERELERN YERLETRLMES:
En yakn yerleim yerinin atklarndan (yklan bir bina, hurdalk, plk...)
bulunan uygun pencereler, yataklarnda teraziye getirilerek, tahta ve dal
paralaryla direklere aklp sabitlendi.
9- DUVAR AMURUNUN HAZIRLANMASI:
Tesyeden kan topra (elenmeden, sadece byk talardan ayklanm),
mercimek hasadndan kalan sap ve samanla (buday... saman da olur) ve
etraftaki am ineleriyle (benzerleri de olur) kartrldktan sonra su ekleyerek,
iyice yapkan (ne ok sulu ne ok kat) hale gelinceye kadar ayakla ineyip
1 gece demlenmeye braktk.
10- ALI DUVARLARIN AMURLA SIVANMASI:
allar, iten ve dtan, gerekli grnen boluklar ta paralaryla dolgulanarak,
amurla svand. Bylelikle i ve dtan yaplan svann ortasnda kalan aldan
boluk, i etkenlerin darya, d etkenlerin de ieriye olan etkisine kar yaltm
grevi grr.
11- ATI DREKLERNN YERLETRLMES:
nce ularnn ap en az 15 cm olacak ekilde kesilip kabuklar soyulan am
direkler, mandala at sistemine gre yerletirildi. Mandala at sistemi,
yuvarlak formlu yaplarda, orta direk kullanmadan ar toprak atlar
tayabilecek imkan sunar. Ayrca mandala at, istee bal olarak, istenilen
byklkte, tepeden k giriini salayacak bir cam yerletirme olanan da
verir. Biz, atk olarak bulduumuz bir kamyon lastiini l olarak kullanarak
cam yerletireceimiz tepe boluunu ayarladk.
stenilen at ykseklii boyundaki bir destek direk, istenilen tepe aklnn
izdmnn kenar izgisine yerletirilerek, at direkleri srayla tepe aklnn
dairesini oluturacak ekilde birbirinin stne yerletirilir. Direklerin her biri
dierinin stne yerletirildiinde bir telle kaymamas iin skca balanr.
En son direk, ilk direin altna sokulduktan sonra tayc direk ekilip alnarak
mandala at direklerinin skarak oturmas salanr. yice skarak oturan
direkler istee bal olarak byk bir iviyle birbirlerine aklabilinir. Son olarak,
saaklarda ve tepede fazladan uzayan direklerin ular kesilir.
12- ATI TAHTALARININ AKILMASI:
Kstl zamanmzdan dolay biz hazr tahta almak zorunda kaldk. Ancak atk
inaat tahtalar ve benzer malzemelerle de at rlebilinir.
13- DUVARLARIN SON SIVASI:
Son svadan nce pencereler gibi kapmz da yerletirip sabitledik.
Duvarlar tamamen kuruduktan sonra oluan atlaklar kapatarak son
rtular yapmak iin, d duvarlar sadece elenmi topraktan hazrladmz
amurla, i duvarlar ise; 3 birim elenmi topraa, 1 birim taze inek gbresi,
1 birim yanmzdan akan nehrin kenarlarnda bulunan kilden ve birim de
bulunduumuz yreye zg bir toprak eidi olan aktopra ekleyip suyla
kartrarak elde ettiimiz bulamala svadk. Bu sva kuruduktan sonra
duvarlar hafe slatarak bir deri parasyla srladk. sva iin, elenmi
toprakla taze inek gbresi karm yeterli olmakla beraber, yreye zg tutucu
ve salamlatrc doal malzeme ve tekniklerle sva zenginletirilebilinir.
14- ATI ZOLASYONU:
atya deyeceimiz malzemeleri tutmas iin nce atnn saaklarna
kapak tahtalar aktk. at malzemelerini sermeden nce, son olarak da
tepe penceremiz iin bulduumuz atk kamyon lastiini, at direklerini iine
alacak ekilde yerletirip direklere vidalayarak sabitledik. zerine de, lastii
kaplayacak byklkte bulduumuz atk kaln bir cam silikonla yaptrdk.
Tavan tahtalarnn zerini ilk olarak, bir nalburda bulduumuz ve elinde
kald iin ucuza verdii (120tl), hava geirgen bir su yaltm malzemesiyle
dedik. Bu, artta olmamakla beraber, zerine deyeceimiz doal
malzemelerde oluabilecek bir soruna kar, deneyimsizliimizden tr bir
sigorta olarak dnld.
Bu malzemenin zerine etraftan kestiimiz sazlar, onun stne topladmz
am inelerini, onun zerine de ayn duvarn ilk svasnda olduu gibi
hazrladmz amuru 5-10 cm kalnlnda olacak ekilde serdik. amur
tamamen kuruduktan sonra oluan atlaklar kapatp son rtular atmak iin,
i duvarlarn son svasnda kullandmz karmla aty svadk ve kuruduktan
sonra su yaltm iin atk sv yala fraladk. at, ideal olarak her yl, yaz sonu
ka girmeden bir bezle son sva karmnn bulama haliyle bir kez silinmelidir.
15- YER TAHTASININ AKILMASI:
Tesyelenen toprak zemine 50cm aralkla yerletirilen 5cmx10cm tahtalarn
aralar toprakla doldurulup tepildikten sonra haerata kar mee klyle
kapland ve yer tahtalar akld.
Tercihen ahap yerine, i duvarlar iin kullanlan son sva karm serilerek de
zemin toprak braklabilinir.
16- KUZEY DUVARININ GMLMES:
Yuvann kuzey duvaryla arkasnda kalan ta duvarn aras, drenaj oluturacak
ekilde tala doldurulup zerine toprak serilerek tepildi. Bylece kuzeyden
gelen souklara kar ev korunmu oldu. Oluabilecek rutubet, ta drenajla
engellendi. Tercihen, dolgu yaplmadan, bir soba borusu, yere paralel olarak,
bir ucu evin iinde yerden 20-30 cm ykseklie denk gelecek ekilde hafe
kartlp, dier ucu ise haeratn girmesini nleyecek ekilde sineklik teliyle
kapatlm olarak ta drenajn iine doru yerletirilirse, borunun evin iindeki
ucuna taklacak olan bir kapan yazn almasyla salanacak serin hava akm
havalandrma grevi grecektir.
17- YERLEM:
K gndoumu ve batm na gre yerletirdiimiz kap ve pencereler, bize
i kullanm iin yol gsterici oldu.
Vadiye hakim rzgarlara kar gneybat ynnde yerletirilen kapdan giriin
hemen soluna mutfak tezgahn ve lavaboyu yerletirdik. Bylelikle bat
penceresinin nne oturan mutfak tezgahna gelen akamst , akam
yemei hazrlklar srasnda doal aydnlatma salam oldu. Lavabodan
kan atk su, kimyasal bir temizlik malzemesi kullanlmadndan, bir boru
araclyla evin nndeki bahe sulamasna ynlendirildi. (permakltr..)
Mutfak tezgahnn sana, kuzey duvarnn nne, mutfak tezgah hizasna
kadar ykseltilmi bir kaidenin stne, kuzine soba yerletirildi. Bylelikle
hem yemek hazrl srasnda kolaylk hem de yuvann k gneine maruz
kalamayan kuzey tarafnn da snmas salanm oldu.
Sobann sandaki kk bir alan odunluk olarak dzenlendi.
Odunluun sana, kuzeydou cephesine, elbise dolab/kitaplk akld.
Dou penceresinin nne yatak konuldu.
K gneini en ok alan gney pencerelerinin nne oturma yeri ve yemek
masas yerletirildi.
Kapnn soluna asklk/ayakkablk akld.
Mzik aletleri, at direklerinin arasna aklan tahtaya asld.
atyla duvarn birleim yerleri raf olarak deerlendirildi.
Mutfak tezgahnn alt mutfak malzemeleri iin ayarland.
Yuvann ortasna, tepe penceresinin altna, bebein beii konuldu.
MALYET:
Yaklaan doum ve k koullar nedeniyle kstl zamanmzdan dolay, atk
olarak bulmak adna fazla zaman ayramayp satn almak zorunda kaldmz baz
malzemeler dnda bu ev 0 maliyetle de yaplabilinir.
Biz, hazrdan aldmz tahtalara yaklak 1000tl dedik. Yuvann kabas iin
1500tl, toplamda ise i/d herey dahil 2250tl (1000) para harcam olduk.

SONSZ:
Yuvann yapmndaki farkndalk ve duyarllk yuvaya yerleip yaamaya
balandnda da devam ettii srece, drst bir uyumdan ve srdrlebilir, doal
bir yaamdan bahsedilebilinir.
lksz sonsze balayacak isek; herkesin, bu ortak bilinteki farkndalklarnn
eldesiyle, iinde bulunduklar tabiatn hakikatlerine uyumlu, z tasarmlarn or-
taya karmalar gerekliliidir.
Bu dorultuda hazrlanm olan bu sunumda ayrntlara girilmemi, genel bir
yol tari paylalmtr. Niyeti olanlar, maddi ve manevi maliyeti az, doal ev
mantnn sunduu zengin eitliliin ve zgrln peindeki gizin ayrntlar
iin, kendi aratrmalarn yapmaldr. Gnmz dnyas bu aratrmalar iin saysz
olanaklar sunmaktadr. Ama asl olan, gnmz dnyasnn bu olanaklarnn mut-
laka yerel ve arkaik bilgeliklerle pekitirilmesidir.
Tm varlklarn ortak yuvas olan dnyada da,
ayn farkndaln ve duyarlln akrabalnda
yaamak niyetiyle...
ALAKIR NEHR
KARDEL
2012
alakirnehri@gmail.com