#17 Sybielle Marie B.

Ligan 8C

Laos

Ang pambansang pangalan ay Sathalanalat Paxathipatai Paxaxon Lao. Sa wika ng Lao, ang pangalan ng bansa ay "Muang
Lao" (

) or "Pathet Lao" (), na ibig sabihin ay "Lao Country". Ang Pranses, sino ang nagbuo sa tatlong
hiwalay na Kaharian ng Lao sa French Indochina sa 1893, pinangalanan na bansa tulad ng mga nangunguna at pinaka-
karaniwang etnikong pangkat (Sa Pranses, ang huling"s" sa dulo ng isang salita ay karaniwang tahimik, kaya ito ay ring
binibigkas bilang "Lao") Ang kasalukuyang Pangulo ay si Choummaly Sayasone (2006) at ang Punong Ministro ay si
Thongsing Thammavong (2010). Ang lawak nito ay 89,112 sq mi (230,800 sq km); total area: 91,428 sq mi (236,800 sq km)
May populasyon ito ng (2012 est.): 6,586,266 (growth rate: 1.655%) at may life expectancy ng 62.77. Ang kabisera at ang
pinakamalaking lungsod ng Laos ay (2009 est.) Vientiane, 799,000, gumagamit ito ng monetary unit ng New Kip. Ang mga
karaniwang na wika nito ay Lao (opisyal), Pranses, Ingles at iba't ibang pang mga wikang etniko. Ito ay kadalasang binubuo
ng mga lahi ng Lao 55%, Khmou 11%, Hmong 8%, at (mahigit na 100 minor na pangkat etniko) 26% (2005 census). Ang
mga relihiyon na kadalasang pinanampalataya ay Buddhist 67%, Christian 1.5%, at iba pang hindi natukoy 31.5% (2005
census).
Ang pambansang bakasyon ay ang Republic Day na ginaganap tuwing Disyembre 2. Ang pamahalaan nito ay isang
Communist state. Tumutubo sila ng mga kamote, gulay, mais, kape, tubo, tabako, cotton, tsaa , mani at bigas. Nagaalaga din
sila ng mga carabao, baboy, baka at manok. Ang kanilang mga industriya ay copper, tin at pagmimina ng gypsum; timber,
kuryente, pagproproseso ng agrikultura, construction, pananamit, turismo at pagagawa ng semento. Ang mga pangunahing
mga kasosyo sa kalakalan ay ang mga bansa ng Thailand, Vietnam at China (2011). Ang heograpya nito ay isang
landlocked na bansa ng Timog-Silangang Asya, sinasakop nito ang Hilagang-Kanlurang bahagi ng Indochinese peninsula.
Ang Laos ay ligid ng Tsina, Vietnam, Cambodia, Thailand at Burma. Dalawang beses ito sa laki ng Pennsylvania. Ang Laos
ay binubuo ng mga bundok lalo na sa hilaga, na nasaan ang mga taluktok nito ay mapangibabawan ng 9,000 ft. (2,800 m).
Natatabunan ito ng mga makakapal na gubat sa Hilaga at Silangang bahagi. Ang Mekong River, na nagbubuo ng hangganan
ng Burma at Thailand, ay dumadaloy sa pamamagitan ng bansa sa kurso ng 932 mi (1,500 km).

Nagsimula ito noong ang mga Lao na galing sa timog bahagi ng Tsina ay lumipat sa Laos noong 8
th
century. Sa 14th century,
ang unang Laotian estado ay itinatag, ang Lan Xang kingdom ang sino nagmamahala ng mga Lao ay hinati sa tatlong ibat-
ibang kaharian noong 1713. Noong 18
th
century, ang tatlong kaharian ay pinaghaharian ng mga Siamese (Thai) at noong
1893 ay naging French protectorate gamit ang teritoryo nito ay kasama sa Indochina. Isang malakas na nationalista ay nabuo
noong WWII, pero muling ibinalik ang control sa Pransiya noong 1946 at ginawang constitutional monarch ang hari ng
Luang Prabang sa buong Laos. Ipinatupad ng Pransiya ang semiautonomy noong 1949 at ito ay nag-udyok sa Viet Minh
rebellion sa Vietnam at buong kalayaan sa loob ng French Union noong 1950.
Noong 1951, binuo ni prinsipe Souphanouvoung ang Pathet Lao, isang communistang kalayaang kilusan sa Hilagang
Vietnam. Sinalakay ng pwersa ng Viet Minh at Pathet Lao ang gitnang Laos, na nagbunga ng isang sibil na digmaan. Sa
Geneva Agreements ng 1954 at ang armistice ng 1955, dalawang probinsya ay ibinigay sa Pathet Lao; ang iba ay napunta sa
rehimen ng hari at reyna. Isang buong soberanya ang ibinigay sa kaharian na galing sa Paris Agreements ng Dis. 29, 1954.
Noong 1957, Si Prinsipe Souvanna Phouma, ang royal prime minister at ang lider ng Pathet Lao, si Prinispe Souphanouvong
ang kalahating kapatid ng punong ministro ay sumangayon sa pagtatag muli ng isang unified government, kasama ng
partisipasyon ng Pathet Lao at integrasyon ng pwersa ng Pathet Lao na maging royal army. Nasira ang kasunduan noong
1959 at isang bagong pwersahang digmaan ang nabuo.
Noong 1960, ang away ay naging Three-way fight bilang Gen. Phoumi Nosavan, ang nagkokontrol sa royal army na
itinayo sa Timog at isang pro-Western revolution governmet na inunahan ni Prinsipe Boun Oum.. Kinuha ni Gen. Phoumi
ang Vientiane sa Disyembre, na napunta sa exile ni Souvanna Phouma sa Cambodia. Ang Soviet Bloc ay sinusuporta si
Souvanna Phouma. Noong 1961, isang cease-fire ang isinagawa at ang tatlong prinsipe ay sumangayon sa coalition
government na pinamumunuan ni Souvanna Phouma.