y l mt trong nhng bi th hay ca Nguyn Duy nm trong h thng th ca vit

v ti tnh cm gia nh c ngi c yu thch. Bi th Ln vit v b ngoi cng

nhng k c tui th gn lin vi a danh thn thit. Bi th sng tc 9 -1983, trong mt dp
tc gi tr v thm qu ngoi, sng vi nhng hi c an xen nhiu bun vui thi th u. Bi
th l s tri dy ca thc t nhn li bn thn, hng ti nhng gi tr nhn bn trong thi
i mi.
Nhan bi th gin d vi hai ch ch l tn gi mt a danh, nhng li giu sc gi.
Ln l qu ngoi, ni Nguyn Duy tng sng cng b khi cn th di; ni ngi b
sng sut cuc i vi bao nhc nhn, c ccv cng l ni b yn ngh gic ngn thu.
Chnh v th, Ln l ni c chm khc vo k c nh th v mi khi nh v ni y, th
bao cm xc li dng tro, bung khung, da dit. Ln khng ch l ni gi nhc nhng k
nim tui th hn nhin m cn l ni gi nh, gi yu thng v ngi b tn to, giu c
hy sinh; l ni mi khi nh v nh th khng th khng au u mt nim yu thng, xt xa
v cng xc ng; khng th khng n hn, day dt v s v tnh n v tm ca tui th
khng nhn thc c nhng nm thng c cc m ngi b phi tri qua.
Ti tm c vi bi th Ln ca Nguyn Duy bi nhng tm tnh ca Nguyn Duy
chn thnh, bnh d m su sc; bi bi th khng ch l ting lng, tnh cm ring t, cm
xc ring t m l ting lng chung, cm xc chung ca mi ngi chu trn khp th
gian ny.
Trong cuc i con ngi, th nhn mt li lm, mt s h hng, v tnh, v tm vi ai
v nht l i vi ngi thn ca mnh tht khng d dng. Vy m ti thy c s
hi li, n hn rt i chn tnh ca mt ngi chu i vi ngi b ca mnh qua bi th
Ln ngi chu l nh th Nguyn Duy, mt nh th c tn tui trong lng th hin
i, mt nh th thng vit nhiu v o l, ngha tnh con ngi rt hay, rt su sc.
Bi th nh mt cu chuyn k bng th m cht tr tnh, c ct truyn, c nhn vt, c
khng gian, thi gian, c tm t cm xc. Dng t s an xen cm xc tr tnh y tri sut
bi th to nn mt ging iu tha thit, su lng v y day dt khin ai c bi th u
c cm gic xao xuyn lng lng.
on th m u l dng hi tng lm sng li nhng nm thng tui th hn nhin, tinh
nghch vi bao nhiu tr chi con tr ca nh th:
Thu nh ti ra cng na cu c
nu vy b i ch Bnh Lm
bt chim s vnh tai tng Pht
v i khi n trm nhn cha Trn
C l khng ring g Nguyn Duy m hu ht nhng ai tri qua nhng nm thng
tui th cng u sa vo nhng tr chi hn nhin nh th. C tui th, Nguyn Duy m
chm vo nhng tr chi cu c, n trm nhn, xem ht vn,xem l n Sng m khng h
bn tm n hin thc cuc sng ngho kh, c cc, ba i, ba no; thm ch cng khng
ti ngi b ca mnh c cc, vt v vt ln vi cuc sng mu sinh th no l mt iu
khng trnh khi. S v t ti mc ci nm i, c dong ring luc sng m vn c
nghe thm mi hu trng, hng trm; v t n mc ngi b ngay bn mnh hng ngy
m cua, xc tp ng Quan, hng ngy i gnh ch xanh bn b khi Ba Tri, khi
Qun Cho, ng Giao thp thng bc thp, bc cao trong nhng m gi lnh m vn
khng h hay bit. C th tui th ca tc gi tri qua mt cch m , bnh thn v tui th y
c trong sut gia hai b h- thc. C th xem y l khc tr tnh c thoi ni tm su
lng, xt xa:
Ti trong sut hai b h - thc
gia b ti v tin Pht, thnh, thn
ci nm i, c dong ring luc sng
c nghe thm mi hu trng, hng trm
Thc l b, l nm i, l c dong - ring luc sng
H l mi hu trng, hng trm, tin, Pht, thnh, thn
Nhng cu th trn cng l li n nn, th nhn mnh c li vi b, v mnh qu ngy th,
trong sng, khng phn nh rch ri h - thc, khng phn bit c th gii thn, tin v
cuc sng lam l i thng, khng nhn ra ni vt v lam l ca b nn thnh k v tm.
Hai ch trong sut cho thy s v t khin tm hn nh th khng h gn mt cht tm
no ti hin thc i kht, n ngi b ngy m c cc v cuc sng mu sinh. T y
lng ti khng trch nh th sao n v t n v tnh, v tm nh vy, nhng thc s xt
xa, bi trong cuc i i khi v tnh, v tm cng l ci ti. C l iu ny khin nh
th khi trng thnh, khi bit nhn thc c ci h, ci thc v nhn ra s v tm ca mnh
th sut i day dt khng ngui.
Trong k c ca nh th, hnh nh ngi b hin ln vi mt cuc i tri qua nhiu c
cc, nht l trong nhng nm thng chin tranh. Bng ging k trm tnh m y xt xa,
ging bo nh th gi li cnh tng gic M th bom, nh b khng cn na: Bom M
gii, nh b ti bay mt, n- cha cng bay ht:n Sng bay, bay tut c cha chin. V
c l ch khi y, nh th nhn ra hai bh thc u c chung mt s phn thnh vi Pht
r nhau i u ht; b ti i bn trng ga Ln. V y cng l lc nh th khng cn
trong sut gia hai b h thc na m ch cn ng li trong k c mt hin thc ng
lng: b ti i bn trng ga Ln. Hnh nh ngi b gi nua, b nh cp (i) thng trng
i bn ga Ln ca Nguyn Duy khin ti lin tng n bao ngi b chm ch, tn to
vn ln trong cuc sng y bo ging, nhc nhn, hnh nh y m nh v lm ti xc
ng n nao lng.
Bn cu kt ca bi th, tru nng tnh yu thng b ca tc gi:
Ti i lnh lu khng v qu ngoi
dng sng xa vn bn l, bn bi
khi ti bit thng b th mun
b ch cnl mt nm c thi.
Bn cu th l nhng li gan rut ngm ngi, cht cha nim tic xt, c bc l
chn thnh, xc ng. Khi l ngi lnh, tri qua bao thng trm ca cuc i, nhn
thc ca con ngi cng ln dn cng nm thng, chnh iu gip nh th nhn ra quy
lut ca t nhin l vnh hng dng sng xa vn bn l, bn bi cn cuc i con ngi l
ngn ngi, hu hn b ch cn l mt nm c thi. V khi nh th nhn ra mnh bit thng
b th mun ri, b khng cn na. S hin hu ca b by gi ch cn l mt nm c, an
thng gia tri t. B i vo ci vnh hng nhng trong lng chu hnh nh b chm
khc vnh cu cng vi nim yu thng da dit v s n nn, hi li chn thnh. on th
cn nh li t th v s v t n v tm ca ngi chu v trong li t th cht cha mt
ni nim n hn, mt nim au, nim xt xa, day dt tn ci lng.
Khp bi th li, nhng m vang ting lng ca ngi chu vn khin bao ngi c
xc ng. Bi th c sc gio dc con ngi hng v ci ngun, hng v nhng gi tr
nhn bn, nhng khng ao to ba ln, khng gio iu m ch bng mt cu chuyn rt
tht, rt gin d, t nhin, chn thnh Nguyn Duy thc s chinh phc tri tim ngi c.
Ln vt ra khi tnh cm ring t ca Nguyn Duy ni ln ting lng, tnh
cm chung ca mi ngi. Bi th tht s khin nhiu tri tim thn thc v c nhiu ngi
yu thch bi tnh gio dc v gi tr nhn vn su sc.
c Ln mong mi ngi hy thc tnh, hy chn cho mnh mt cch sng, bit
quan tm n ngi thn, n mi ngi ngay khi c th, sau ny khng phi ni li n
hn mun mng
1.Cch nhn mi m ca Nguyn Duy v tui th ca mnh:
-Thi th u : cu c , bt chim s vnh tai tng Pht,n trm nhn, i chi n,chn t
i m, nu vy b i i ch...=> tinh nghch, hiu ng, hn nhin.
- Cch nhn:
Thnh thc, thng thng, t nhin, m cht qu, khc vi li thi v ho thng gp
=> cch nhn mi m .
2.Tnh cm su nng i vi ngi b :
- Hnh nh ngi b: m cua xc tp ,gnh ch xanh nhng m lnh ,bn trng ga Ln
ngy bom M di, nm i c dong ring luc sng.. .
=>c cc, tn to, yu thng .
- Tnh cm ca nh th khi ngh v b ngoi:
+ Thu hiu ni c cc, tn to, tnh yu thng ca b .Th hin tnh yu thng, s tn
knh, lng tri n su sc i vi b.
+ S n hn , ngm ngi , xt au mun mng :
Khi ti bit thng b th mun
B ch cn mt nm c thi

3.Nhng c sc trong cch th hin ca ND trong thi vit v tnh b chu:
- S dng th php i lp :
+ i lp gia ci tinh nghch v t ca ngi chu vi ci c cc, tn to ca ngi b.
+ i lp gia hon cnh i km, chin tranh c lit, hon cnh gia nh au thng vi ci
n chic, gi nua ti nghip ca ngi b.
+ i lp gia ci vnh hng ca v tr vi ci ngn ngi, hu hn ca cuc i con ngi.
=> thu hiu ni kh cc ca b; th hin ni ngm ngi, s n hn mun mng khi b khng
cn na.
-S dng php so snh i chiu :
+ Gia ci h v ci thc; gia b vi Tin , Pht, thnh thn => tng ng
+ Gia thn thnh vi b t trong mt bi cnh chin tranh => tng phn
=>Tn vinh, ngi ca tm lng nhn t cao c ca b.Khng nh s bt dit ca hnh nh
ngi b.
- Ging iu: thnh thc, thng thng.V th to c d v v ni ngm ngi, ng xt , n
hn pha ln nhng suy nim y mu sc trit l v s sng con ngi.

BI KHC
Th ng hng ti ci p ca i sng gin d quanh ta, pht hin trong th gii quen thuc
y s gn kt ca nhng gi tr vnh hng, nhng xc cm chn thnh, nhng suy t su sc
c din t bng mt hnh thc th va giu tnh cch dn gian va phng pht phong v th
c in phng ng. hiu hn v th ca nh th y, chng ta tm hiu " Ln" -
Nguyn Duy
Phong cch th: Th ng hng ti ci p ca i sng gin d quanh ta, pht hin trong
th gii quen thuc y s kng kt ca nhng gi tr vnh hng. nhng xc cm chn thnh,
nhng suy t su sc c din t bng mt hnh thc th va giu tnh cch dn gian va
phng pht phong v th c in phng ng.
Ch bi th: Mc d mun ngi chu vn nh li hnh nh ngi b lam l, tn to
gia cuc i bn cnh s v t n v tm ca mnh. ng thi th hin s thc tnh ca
ngi chu trc quy lut n gin m nghit ng ca ci ngi, cng au n, tic xt v
thng b.

- Hs c 5 kh th u
- GV c 2 kh u tin
- Ngi chu nh li nhng k
nim g? Cm nhn ca em v
nhng k nim y?
II. TM HIU VN BN
1. Phn mt (5 kh th u- 18 pht)
- Say m vi tr chi con tr: cu c, bt chim, theo b i
ch, n trm nhn, ln n Cy Th chi, chn t i xem
l, xem ht vn, c ng...

- Tm cu th gi ra nhiu k nim ca tui th; ci th
theo b i ch (nu vy b s lc), c ci tinh nghch "bt
chim s trn vnh tai tng pht" v c chuyn n trm
nhn, i chn t, xem ht...Tt c gn vi cc ci tn rt
c th cng Na, ch Bnh Lm, cha Trn, n Cy Th,
n Sng,v.v. th hin r tnh chn tht ca cm xc
...

- Qua nhng k nim ca tui
th y, em c nhn xt g v
cuc sng lng qu?

Cuc sng lng qu yn bnh, va thing ling, va
gn gi...
- Trong lng qu yn bnh y,
cuc sng ca ngi b hin ln
ntn?
- M cua xc tp
- Gnh tr xanh Ba Tri
- Bun bn ngc xui: "Qun Cho, ng Dao"

-Cm nhn ca em v cuc sng
ca ngi b?
- M cua xc tp cuc i lam l, tn to, ln m kim
n...
- Gnh tr xanh Ba Tri, Bun bn ngc xui vt v
nhc nhn...

- Hnh nh ngi b gy n
tng nht l cu th no?
- "Qun Cho, ng Dao thp thng nhng m hn"

- T "thp thng" gi t iu g?

- Qua s hi tng y, cu b
th nhn iu g?
- Din t s kh nhc, bc i khng t ch, ng gp
ghnh hoc ngi kit sc. T ny va c gii tr to
hnh, va c gi tr biu cm.
- Khng nhn ra ni vt v ca ngi b "Ti u bit b
ti c cc th".

- V sao vy?
- Em hiu 2 cu th ny nh th
no? (Ti trong sut gia hai b
h - thc/gia b ti v tin
Pht, thnh, thn).
- Tu HS
- "Hai b" l s phn nh rch ri gia hai bn.
+ Mt bn l h bao gm tin, pht, thnh thn.
+ Mt bn thc l b vi cuc i lam l, vt v
- "trong sut": biu hin trng thi ngy th, trong tro
ca tr nh, l s hn nhin n v t

- Tin, Pht, thnh thnl th
gii ta thng gp u?
- Th gii ca truyn c tch vi, th gii trong cc cha
chin s bnh yn ca cuc sng v cu b khng
nhn ra u l thc, u l h khng nhn thy ni vt
v ca b.

- Tnh cm ca cu b vi b ra
sao?
- Yu b nhng khng bit thng b
- Ri chin tranh p n, vn vt
i thay nh th no? T ng
no din t iu ?
- "Bay, bay tut, r nhau" gi ra c mt hin thc ph
phng ca chin tranh. N bc l sc thi hi hc, ma
mai.

- Chin tranh c lm thay i g
cu b?
N p v mi iu m mng ho huyn, tt c u
"bay tut". Ci v huyn thoi v tung ra, phi by s
tht cay ng; ch cn li b vi cuc sng vt v lam l
thi.

- Bn cu th ny ni vi chng
ta iu g?
Khng nn t ru mnh trong nhng o nh ngt ngo,
sng gia cuc i hy tnh to cm nhn hin thc
v c thi ng x ng n.

- Miu t hnh nh ngi b tn
to lam l gia cuc i thng
nhm mc ch g?
- mi ngi hiu hn v ni vt v ca th h trc-
ca cha ng cm thng, chia s, bit n.
- HS c kh th cui
- Kh th cui gi em suy ngh
g v ngi chu?
2. Phn hai ( kh th cui - 6 pht)
- Bc l nhn thc ca mt ngi qua tri nghim
thc tin. Cuc i xung quanh ta khng c g thay i
"Dng sng xa vn bn l, bn bi" ngi chu
th nhn s thc tnh v au n xt xa ca mnh "Khi
ti bit thng b th mun/B ch cn l mt nm c
thi"s trng thnh ca ngi chu.

- Bnh:



thc c nhn t bc l va chn thnh, tha thit va
l si dy v hnh ni qu kh vi hin ti, ni con ngi
ang sng hm nay vi ngi khut, mi c nhn vi
ci ngun ca mnh.
- Mch lin kt cm xc gia hai
phn l g?
Ngi chu (i lnh) xa qu ngoi lu, trng
thnh bng nh ti b ngoi, k c tui th sng dy- b
hin v vi khung cnh thn thit ca qu hng. Chu
thng b trong n hn mun mng v tui th c
sng bn b m khng hiu c cuc i c cc, ngho
kh ca b. BT khng ch l tnh cm vi b m cn l
tnh cm i vi qu hng.

* Cng c: Bi th ni vi
chng ta iu g?
Nu con ngi ch bit sng bng o tng, bng
nhng g trong c tch m qun i thc tin th sm
mun cng xy ra bi kch trong lng mnh (khi ln ln
ngi chu thc tnh, nhn ra quy lut nghit ng ca
ci ngi th b khng cn na au n, xt xa chnh
l trng thnh) S tri dy ca thc t nhn
nhn bn thn, hng ti xc lp nhng gi tr nhn bn
trong VH thi k i mi.