1. ta je ulo?

ulo je svojstvo organizma da pod utjecajem odreene energije doe u stanje

nadraenosti. Prijem energije vre ulne delije koje mogu biti primarne, sekundarne i ulno-nervne.

2. ta su receptori i kako se dijele!? Specijalizirane delije, tkiva i organi koji imaju izraenu sposobnost
nadraljivosti odnosno prijema informacija o vanjskim i unutranjim stanjima organizma. Dijele se
na mehanoreceptore, fotoreceptore, termoreceptore i hemoreceptore.

3. ta su efektori? Efektori su neposredni izvrioci reakcije organizma na primljena obavjetenja
organizma o uslovima ivota vanjske i unutartjelesne sredine. To su miidi i lijezde.

4. Kakve su to refleksne radnje? Refleksne radnje su radnje koje vre efektori nakon primljenog
obavjetenja iz spoljanje sredine.

5. Koje vrste regulacija postoje? Postoje dvije vrste regulacija : nervna i hormonska.

Hormonska : Receptor -> Nervni sistem -> Endokrine lijezde -> Hormoni -> Krv -> Tjelesna tkiva i
organi

Nervna : Receptor -> Nervni sistem -> Tjelesna tkiva i organi

6. ta je nadraljivost, dra, a ta prag drai?- Nadraljivost sposobnost reakcije na primljene drai,
tj. da reaguju razdraljivodu.
- Drai su sva dejstva iz spoljanje i unutranje sredine koja su u stanju da izazovu nadraaj.
- Drai mogu biti unutranje ili spoljanje.
- Minimalna koliina energije jedne drai koja je ustanju da izazove podraaj zove se prag drai.

7. Graa oka: Oko je graeno od tri one ovojnice: bionjae, ronjae i sudovnjae. Prednji dio srednje
ovojnice ini arenica sa zjenicom koja ima otvor u sredini. Sudovnjaa se sastoji od krvnih sudova
koji hrane mrenjau. Mrenjaa se sastoji od pigmentnog sloja i od dvije vrste delija tapida i
unida. U oku se nalaze jo i soivo te staklasto tijelo.
Oko je zatideno gornjim i donjim kapkom na ijim rubovima imamo trepavice, obrvama te suznim
lijezdama.

8. ta su tapidi i unidi? tapidi i unidi su nervne delije koje primaju svjetlost i pretvaraju je u
elektrine impulse.
Vrste opsina su rodopsin i jodopsin.
Rodopsin se nalazi u tapidima a jodopsin u unjidima.

9. Graa uha: Uho se sastoji iz 3 dijela: vanjsko, srednje i unutranje.
Vanjski dio uha ine una koljka i sluni kanal. Srednje uho ine bubnjid, tri kosti : ekid, nakovanj i
uzengija te eustahijeva cijev.
Unutranji dio ine punica, predvorje i polukruni kanalid.

10. ta je kortijev organ?Kortijev organ je glavni funkcionalni dio pua do kojeg dopire zvuk preko
vanjskog i srednjeg uha.

11. Od ega se sastoji neuron? Nervna delija ili neuron se sastoji od zvjezdastog tijela sa jedrom i
nervnih nastavaka koji mogu biti kratki (dendriti) i dugi (neuriti)
Dendriti prenose impulse ka tijelu neurona, a neuriti ka dendritu susjednog neurona ili ka efektoru.
12. Objasni prenoenje nervnih impulsa! Prenoenje nervnih impulsa ostvaruje se proticanjem jona
kroz membranu neurita. Nepobuena nervna delija je elektrino polarizovana jer unutranju i
vanjsku stranu njene opne odlikuju pozitivni i negativni naboji. To je posljedica razlika u
koncentraciji natrijevih i kalijevih jonana suprotnim stranama opne.
U momentu podraaja mijenja se raspored molekula u membrani pa ona postaje propustljiva za
izlazede K i ulazede Na jone. Membrana se depolarizira i nastali akcioni potencijal koji dovodi
promjene odnosa koncentracija jona u njenom susjednom dijelu koji se takoer depolarizira.
Depolaritirani dio membrane je elektronegativan u odnosu na polarizirani.

13. Graa sinapse: Sinapsa je graena iz :
- presinaptike membrane
- sinaptike kesice
- postsinaptike membrane

14. Koji su to neuromedijatori i neurotransmiteri: Neuromedijatori i neurotransmiteri : noradrenalin,
acetilholin, GABA, serotonin, glicin

15. Koji su to tipovi nervnog sistema? Tipovi nervnog sistema :
difuzni, vrpasti, ljestvicasti, ganglionerni, cjevasti.
Kimenjaci imaju cjevasti nervni sistem koji moe biti :
- centralni nervni sistem koji ine mozak i kimena modina,
- periferni nervni sistem koji ine svi ivci koji izlaze iz mozga i kimene modine.

16. Podjela mozga? Dijelovi mozga : veliki, mali, srednji, meumozak, produena modina.

17. ta su to hormoni? Hormoni su produkti lijezda sa unutranjim luenjem. To su bioloki aktivne
supstance koje imaju sposobnost djelovanja na druge delije, tkiva i organizam u cjelini.
Hormoni koji djeluju neposredno u blizini svog nastanka su lokalni, oni koji djeluju na udaljena tkiva
i organe su opdi, dok su ciljani hormoni aktivni samo u odreenim delijama.

18. Objasni hormone hipofize! Hormoni hipofize prednji reanj somatatropin ili hormon rasta,
prolaktin
prednji reanj lui tireotropne, kortikotropne i gonadotropne hormone.
- srednji reanj lui melanotropni hormon
- zadnji reanj lui vazopresin i oksitocin
Hormoni titne lijezde tiroksin, trijodtrionin.
Hormoni paratitnih lijezda parathormon.
Hormoni nadbubrenih lijezda : sr adrenalin i noradrenalin
kora kortikosteroidi : Mineralokortikoidi , Glikokortikoidi
Hormoni guterae : inzulin, glukagon
Spolni hormoni:
hormoni sjemenika : testosteron, aldosteron
hormoni jajnika: estrogen, estron i estradiol

19. Objasni hranu i ishranu! Hrana sve materije razliitog oblika i porijekla koje se u organizam unose
putem organa za varenje i koriste se za izgradnju i obnavljanje tijela te kao izvor energije.
Ishrana je proces unoenja hrane u organizam. Varenje hrane je proces razgradnje sloenih
sastojaka hrane u jednostavnije oblike.
20. Koji su to tipovi varenja hrane i ta to ini probavni sistem kimenjaka? Tipovi varenja hrane su :
unutardelijsko i vandelijsko varenje hrane.
Probavni sistem kimenjaka ine : usta, drijelo, jednjak, eludac, tanko i debelo crijevo, te lijezde :
pljuvane, eludane, crijevne, jetra i pankreas.

21. ta su to enzimi i kakvi mogu biti? Enzimi su bioloki katalizatori koji ubrzavaju hemijske
reakcije.Mogu biti inhibitori i stimulatori.

22. ta ini eluani sok? eluani sok ine HCl, voda, mineralne soli, te fermenti : pepsin, lipaza i
labferment.
Pepsin razlae bjelanevine, labferment slui za zgruavanje mlijeka a lipaza razlae masti.

23. Kako se vri resporpcija svarene hrane? Crijevne resice vre resorpciju svarene hrane.
Resorpcija podrazumijeva prelazak svarenih sastojaka hrane, vode i drugih materija iz upljine
probavnog sistema u krv i limfu.

24. Koje su to tjelesne tenosti, objasni ih !? Tjelesne tenosti su : hidrolimfa, hemolimfa, krv i limfa.
Hidrolimfa je jednaka tenosti spoljanje sredine. Spuve i dupljari.
Hemolimfa cirkulie kroz cirkulatorni sistem. Sadri leukocite, pigmente za disanje i bjelanevine.
Zglavkari, mekuci, glavonoci, bodljokoci.
Krv i limfa ine jedinstven sistem tjelesnih tenosti.
Krv ima i organski i neorganski sastav. Organski sastav ini 17-22% krvi, 77-82% je voda i 1%
neorganske tvari.

25. Koje su to funkcije tjelesnih tenosti? Funkcije tjelesnih tenosti : prijenos respiratornih plinova
(O2, CO2...), hormona, hranjivih materija, toplote.. koagulacija krvi, odbrambene funkcije..

26. Koja je uloga eritrocita, a koja trombocita? Eritrociti daju boju krvi, sadre hemoglobin, leukociti
imaju obrambenu funkciju u organizmu a trombociti slue za zgruavanje krvi (hemostaza).

27. ta je imunitet? Imunitet je sposobnost organizma da se odbrani od bolesti, infekcije ili neke druge
bioloke ili hemijske opasnosti. Moe biti uroeni i steeni.

28. Nabroji i objasni krvne grupe! Krvne grupe : A, B, AB, O. Pokazatelj krvne grupe je aglutinogen A ili
B u eritrocitima. U njegovom odsustvu grupa se oznaava sa O.

29. ta su to RH faktori? Rh faktori su antigeni. Krv koja ih sadri je Rh pozitivna, a ona koja ne sadri Rh
negativna.
Rh negativne trudnice stvaraju antitijela u krvi koji dovode do aglutinacije i hemolize eritrocita
djeteta i pojave mrtvoroenosti.

30. ta je to srce? Srce (cor) je popreno prugasti miid-organ koji se sastoji od dvije komore i dvije
pretkomore izmeu kojih se nalaze srani zalisci. Srano tkivo ine : perikard, miokard i endokard.

31. ta je to antigen? Antigen je molekula koja potie stvaranje antitijela, odnosno imunu reakciju u
organizmu


32. ta je to krvni pritisak, puls (bilo) i trasfuzija krvi? Krvni pritisak je pritisak kojim krv djeluje na
zidove krvnih ila (arterija) u svakom dijelu tijela.
Puls ili bilo predstavlja odraz sranog rada na perifernim arterijskim krvnim sudovima.
Transfuzija krvi je prenos ili razmjena krvi iz jednog krvnog sistema jedne osobe u krvni sistem
druge.

33. Opii veliki i mali krvotok!!!! Krv iz tijela dospjeva preko gornje i donje uplje vene u desnu komoru.
Iz desne komore izlazi pludna arterija i grana se na dvije grane, od kojih svaka ulazi u po jedno
pludno krilo. U pludima se ove arterije granaju u sve sitnije ogranke i kapilare. U pludnim kapilarima
krv prima kiseonik pa hemoglobin prelazi u oksihemoglobin. Krv se zatim skuplja u sitne vene, pa u
sve vede, koje se ulijevaju u etiri pludne vene. Pludnim venama krv iz pluca dospjeva u lijevu
pretkomoru srca. Tok krvi od desne komore, preko pluda do lijeve pretkomore naziva se mali
krvotok.

Iz lijeve komore, preko aorte, krv se odvodi po tijelu. Aorta se grana na manje sudove arterije,
koje arterijsku krv odvode u glavu, gornje udove, trup i donje udove. Arterije se dalje granaju u
sitnije ogranke manje arterije i arteriole, preko kojih krv dospjeva do svih tkiva. U tkivima se
najsitnije arterije granaju u gustu mreu kapilara, preko kojih se obavlja razmjena materija izmeu
krvi i tkiva. Tok krvi kroz kapilare veoma je usporen, to je znaajno jer se na taj nain omogudava
razmjena materija. Kapilari se meusobno spajaju i tako se obrazuju najsitnije vene. Manje vene se
dalje ulijevaju u vede sve do gornje i donje uplje vene, koje dovode krv iz tijela u desnu
pretkomoru srca. Tok krvi od lijeve komore srca do desne pretkomore kroz krvotok, naziva se veliki
krvotok.

BOLESTI
Koje su to bolesti nervnog sistema? Bolesti nervnog sistema : potres mozga, nesvjestica, upala
modane ovojnice, epilepsija, djeija paraliza, glavobolja, nervoza

Koje su to bolesti ula? Bolesti ula : kratkovidnost, dalekovidnost, daltonizam, konjuktivitis, katarakta,
iritis, strabizam, glaukom, zapaljenje ronjae, trahom, upala srednjeg uha

Koje su to ovisnosti? Ovisnosti ili toksikomanije : alkoholizam, nikotinizam, narkomanija

Koje su to bolesti endokrinog sistema? Bolesti endokrinog sistema : hipertireoza, hipotireoza,
gigantizam, patuljasti rast, dijabetes, hiperglikemija, hipoglikemija, hiperparatireoidizam
hipoparatireoidizam.

Koje su to bolesti sistema za varenje? Bolesti sistema za varenje : gastritis, ir na elucu, ulcerativni
kolitis, divertikuloza, hemeroidi, upala peritoneuma, upala guterae, upala slijepog crijeva, trbuni
tifus, diarea, paraziti (trakavica, trihina, djeija glista), utica, hepatitis a,b,c, ciroza jetre, masna jetra

Koje su to bolesti sistema za cirkulaciju?Bolesti sistema za cirkulaciju : srane mane, arterioskleroza,
hemofilija, embolija, anemija, leukemija