S

A
S
A
S
A
S
A
S
A
S
Y
I
Y
I
Y
III
TTEM EMMUZ Z MUZ M 20 20 20 2014 14 14 14 1
YEL BNA
PROJELERNDE TEST
VE DEVREYE ALMA
NEDEN
RSK DEERLENDRMES
YAPMALIYIZ?
DNYANIN LK TAPINAI:
GBEKLTEPE
DENEYML VE GVENLR
ENGN KENBER
M
E
C
H
A
N
I
C

D
E
R
G

w
w
w
.
m
e
c
h
a
n
i
c
.
c
o
m
.
t
r
T
e
m
m
u
z

2
0
1
4

S
a
y

:

7
3
Bayaz
b
a

y
a
z

Merhabalar;
Genel Yayn Ynetmeni
Makina Mhendisi
2
014n ilk yarsn tamamlam bulunuyoruz. Her yeni sayda artan heyecanla
haberlerimizi sizler iin derliyor, sizlerle buluturmann mutluluunu yayoruz.
Sadece sektr haberleri deil, ayn zamanda her sayda hzla saylar artan sektrn
uzmanlarnn yazd makaleler ile sayfalarmz daha bilgi dolu, daha okunur hale getirmek
iin abalyoruz. Sizden gelen olumlu yorumlar ile daha heyecanla alyor, bizi daha ileriye
gtrmek iin yaptnz eletirileri ise byk bir zenle dikkate alp, bir basamak daha
dergimizi yukarya karmak iin canla bala ekip olarak emek harcyoruz.
Bu saymzda da sektrde ok tannan duayenlerimizden Engin Kenberi konuk ettik.
Kendisi ile okul hayatn, meslee balayn, gemiten gnmze saysz imzas bulunan
projelerinden bahsettik.
Dergimizin kt gnden beri srdrlebilir dnya temas zerinde duruyoruz.
Bu konudaki haber ve makalelere her zaman ncelik veriyoruz. Bu saymzda da
yeil bina projelerinde test ve devreye alma konusunu iliyoruz.
Sektrmzde en ok zerinde durulmas gereken konulardan biri olduu iin
i sal ve gvenlii makalelerine bu saymzda da devam ediyoruz. Neden risk
deerlendirmesi yapmalyz, yapmann faydalar nelerdir, yapmamann yaptrmlar
nelerdir gibi konular masaya yatryoruz.
Mechanic Dergisinde bir yandan sektr ve yeni rn haberlerine gz atarken scak ve
sektr haberlerinden bunalmaya baladnz anda Dnyann ilk tapna Gbekli Tepeye
yolculua kabilir, protez baca ile 61 saat pedal eviren dll sporcumuzla tanabilir,
hatasz beslenme tyolar alabilir, gnein ve yazn tadn karmanz salayacak hayata
dair sayfalarmzda konser, sinema, kitap etkinliklerine gz atabilir, elenceli zeka sorular ile
tebessm edebilirsiniz.
Sizin iin hazrladmz yeni saymz keyifle okumanz diliyor, dergimizde emei geen
herkese ve tm okurlarmza teekkr ediyor, bir daha ki saymzda tekrar grmeyi diliyoruz.
14
i

i
n
d
e
k
i
l
e
r
4
06 Kosgeb, Kalder ve Daikin kadn
giriimcilii desteklemek iin el ele
verdi
10 Torun Towera LEED Gold
Sertifikas
12 Borusan Mannesmanna ABD elik
sektr Yln teknoloji tedarikisi
dl
14 Enar Mhendislik Ltd. ti. Makina
Yksek Mhendisi Engin Kenber ile
sylei
MECHANIC
Yl: 1 Say: 7
DEKOMEDYA A. ADINA
mtiyaz Sahibi
EVREN DEMRC
Sorumlu Yaz leri Mdr
Genel Yayn Ynetmeni
EVREN DEMRC
Teknik Danmanlar
CEVAT TANRIVER, ZHT FERAH
Yayn Danman
EMNE BANKOLU
Yeil Bina Danman
CEML YAMAN
Leed Faculty, Breeam Assesor
Genel Koordinatr
ZGR PARLAK
Yayn Koordinatr
ASUMAN DEMRC
Yayn ve Web Editr
HAKAN ARSLAN
hakan@dekomedya.com
Grsel Ynetmen
ZG URAL
Reklam Mdr
SELUK BENL
selcuk@dekomedya.com
Mteri likileri
REM KALENDER
irem@dekomedya.com
Katkda Bulunanlar
SELCEN PARLAK, GENCAY
TATLIDAMAK, EVREN UYGUR,
ONUR AHN, EMRE ZMEN,
SMMM HASAN KARAGZ, AV.MURAT
BLR, SERDAR AYDIN, ZLEM
YASMUT
Ynetim Yeri
Deko Medya A..
Vinezade Mah. Prof. Dr. Alaattin
Yavaa Sokak Efe Apt. No:6 D:4
Akaretler 34353 Beikta/STANBUL
Tel: (0212) 236 53 30
Faks:(0212) 236 53 31
www.mechanic.com.tr
info@mechanic.com.tr
Yayn Tr
Yaygn Sreli
Bask - Cilt
Dnya Yaynclk A..
Globus Dnya Basnevi
100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul
0212 440 24 24
Datm
Dnya Sper Datm A.
Globus Dnya Basnevi
100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul
0212 440 24 24
Mechanic Dergisi aylk olarak yaymlanan bedelsiz sreli bir
yayn organdr. Mechanic Dergisi, basn-meslek ilkelerine
uymaya sz vermitir. Dergide yer alan yaz ve fotoraflar
kaynak gsterilerek kullanlabilir.
12
20 Wavin Academy eitimlerine
youn talep var
22 Eclipse Maslak Businessin
iklimlendirmesi Mitsubishi
Heavy VRF klima cihazlar ile
salanyor
24 Dumankaya Kamps
Projesinde ETNA rnleri
kullanld
26 Baymak bayileri Dnya Kupas
heyecann yerinde yaad
28 WILO, CoolAct motor
teknolojisi ve derin kuyu dalg
pompalar ile su temininde
tasarruflu zmler sunuyor
30 Sherwood Club Hotelde Mas
Grup Sistemleri tercih edildi
32 Ferroliden dnyann ilk 32li
kaskad sistemi uygulamas
34 Bu yaz ferah geecek
36 Merkezi stma sistemlerinde
aklc zm: Is stasyonlar
40 Aurora utan emili yangn
pompalarnn retimine balad
42 Maliyete dayal rekabette yeni
zm
44 Mobil yangn sndrme ve su
baskn boaltma pompas
5
42
54
78
82
46 Yeni MAGNA3: Bir pompadan
daha fazlas
48 SMS-TORK, 30 yllk tecrbesi
ile rn gamn geniletmeye
devam ediyor
52 Aydnlanma Devrimi
55 Gvenilir zm orta Teknik
Boru
56 HVAC tesisatlarnda sismik
asklama uygulamalar
62 Heimer A-exact
66 Klima santrali nemlendirme
niteleri
70 Duman zehirlenmelerinde lm
riski azalyor
72 Yeil bina projelerinde test ve
devreye alma
74 dnyas srdrlebilir gelecek
iin bir araya geliyor
75 imdi bana kaybolan sular
verseler
76 Neden risk deerlendirmesi
yapmalyz
78 Dnyann ilk tapna: Gbekli
Tepe
80 Protez bacakla 61 saat pedal
evirdi
82 Hatasz beslenme
84 Hayata Dair
87 Elenceli Zeka Sorular
22
R
E
K
L
A
M

D

R
E
K
L
A
M

D
I
Z
I
N
I
88 AIRONN
13 AIRPLUS
65 ALTERM
63 ARI YANGIN
67 ATLAS
71 CVA
23 DAF ENERJ
25 DAKN
19 DEKOGROUP
2 DUYAR
57 EBITT
7 FORM VRF
61 GET
39 GIACOMINI - UNIVAL
29 INVENTTR
A.K.. IIK ENDSTRYEL-FRESE
11 JOHNSON CONTROLS
33 KLMA PLUS
59 KONTROLMATK
21 LOWARA
31 MAS-DAF
27 ONEFLEX
35 PREIS - AYDIN GROUP
69 PROKONTROL
41 REHAU
.K..- 1 RES
9 TA HYDRONICS
43 TAMPERA
47 TEKNOGEN
A.K. AY MHENDSLK
37 NTES
49 VENTAS
45 VCTAULC
Haberler
6
KOSGEB, Kalder ve Daikin
kadn giriimciliini desteklemek iin
elele verdi
KOSGEB (Kk ve Orta lekli
letmeleri Gelitirme ve Destekleme
daresi Bakanl), KalDer (Trkiye
Kalite Dernei) ve iklimlendirme
sektrnn nc markalarndan Daikin,
kadn giriimcilere destek olabilmek
iin ibirlii yapt. KalDer tarafndan
gelitirilen, KOSGEB tarafndan
desteklenen Kadn Giriimci Destek
Projesine Daikinin sahip kmasyla
hayata geirilen Sakura Projesi, 100
giriimci kadn iklimlendirme sektrne
kazandracak. Eitim ve iyeri destei
ile niversite mezunu giriimci kadnlara
frsat sunan Sakura Projesine
25 Temmuz 2014 tarihine kadar
bavurmak mmkn olacak.
100 giriimci 200 kadna
istihdam olana yaratacak
hayatna atlmak isteyen kadn
giriimcileri desteklemek amacyla
KOSGEB giriimcilik eitimi standartlar
ile KalDer ve Daikinin verecei
giriimcilik ve teknik eitimleri
kapsayan Sakura Projesi, 3 yllk bir
programda 100 kadn kucaklayacak.
Tm niversitelerin 2 ya da 4 yllk
blmlerinden mezun olmu giriimci
kadn adaylar; nce eitim, ardndan da
iyeri destei alacak ve stma-soutma
sektrnde i hayatna atlacak. Sakura
Projesinin ilk ylnda 14 kadn KOSGEB,
Daikin ve KalDer tarafndan gelitirilen
eitim programndan yararlanarak, Nisan
2015 tarihinde iyerlerini am olacak.
Projenin ikinci ylnda Sakura Projesinden
yararlanan giriimci says 50ye, nc
yln sonunda da 100e ulaacak. Sakura
Projesi kapsamnda; kariyerine giriimci
olarak balayacak olan bu 100
kadn, iyerlerinde en az
bir kadn istihdam edecek.
Bylece Sakura Projesi ile
200 kadna iklimlendirme
sektrnde i olana
salanacak.
Geri demesiz
30 bin TLlik mali
destek
Sakura Projesi hakknda bilgi veren
KOSGEB stanbul Anadolu Yakas
Hizmet Merkez Mdr Serhat ztrk,
ekonomik ve sosyal anlamda son
derece hayati ilevleri yerine getiren
giriimcilerin desteklenmesi, giriimcilik
kltrnn yaygnlatrlmas ve
giriimcilii bir kariyer frsat olarak
sunmak amacyla yrtlen almalar
kapsamnda Sakura Projesinde KalDer
ve Daikin ile ibirlii yaptklarn belirtti.
Bu proje ile 3 ylda 100 giriimci
kadnn KOSGEBin Giriimcilik Destek
Programndan yararlanacana dikkat
eken ztrk, KalDer ve Daikin
tarafndan verilecek eitimlerin
sonunda, giriimcilerimiz kurumun
toplam 30.000 TLyi bulan iletme
kurulu, donanm, iletme giderleri
ve sabit yatrm desteklerinden geri
demesiz olarak yararlanacaktr dedi.
sahibi stats kazanacaklar
KalDer Ynetim Kurulu Bakan A. Hamdi
Doan, srdrlebilirlik iin kresel
ticaret ve i yaamnn ana ilkelerinin 10
madde altnda topland Kresel lkeler
Szlemesine 2002 ylnda Trkiyede
ilk imza koyan kurulu olduklarn
hatrlatarak, ok zel bir proje olarak
nitelendirdii Sakura Projesine ilikin
u deerlendirmeyi yapt: 16. Kalite
Kongremizde KalDerin zel konumacs
olarak Trkiyeye gelen, zamann
Birlemi Milletler Genel Sekreteri Kofi
Annannn dnyaya kazandrd bu
szlemenin ilkelerinden bir blmn
Daikin Sakura projesi ile yaama
geirmi olduk. KalDer, Kresel lkeler
Sakura Projesi 100 giriimci kadn iklimlendirme sektrne kazandracak
KOSGEB, KalDer ve Daikin ibirlii ile hayata geirilen Sakura Projesi, niversite mezunu
giriimci kadnlar kendi iinin patronu yapacak. Sakura Projesi ile giriimci kadnlar,
nce eitim ardndan da iyeri destei alarak i hayatna atlacak. Proje kapsamnda
3nc yln sonunda 100 giriimci kadn iyeri sahibi olarak giriimcilik kariyerine
balayacak.
Haberler
88
Szlemesinin 1inci ve 6nc ilkeleri
dorultusunda; ynetim dnyasnda
belirleyici olann yetenek olduunu ve
bunun da cinsiyete bal olmadn
gndeme tamay hedeflemitir.
Daikin Sakura Projesi, KOSGEB-KalDer
ibirliinin bir uzants olmas asndan
da olduka anlaml ve nemlidir. Sakura
projesi ile Trkiye ekonomisi 100
kadn giriimci kazanacak. yerlerinin
srdrlebilirlii desteklenecektir. Proje
ile yalnzca kadn giriimci yetitirmekle
kalnmayacak i sahibi kadn stats
kazandrlacak. lkemizde kadnn i
hayatna katksn arttracak bu projenin,
Trkiye iin benzer projelere rnek tekil
edeceine inanyorum.
120 saatlik eitim alacaklar
Sakura Projesini bir sosyal sorumluluk
olarak grdklerini belirten Daikin
Trkiye CEOsu Hasan nder ise,
Kurum felsefesinin temeline topluma
deer yaratacak almalar koyan 90
yllk kkl bir kurulu olarak, Sakura
Projesi ile Trkiyedeki kadn giriimcileri
desteklemek bizim iin ok deerli
bir alma. Bu program sonucunda
iklimlendirme sektrne 100 giriimci,
200 kadn kazandracak olmay hem
sektrmz hem de lkemiz adna
ok nemli buluyoruz dedi. Sakura
Projesi kapsamnda KalDer ile birlikte
kadn giriimcilere finans, giriimcilik,
perakende ve ynetim eitimlerinin yan
sra teknik konularda eitim vereceklerine
de iaret eden nder, 120 saat
srecek bir giriimcilik eitimi program
sonucunda iklimlendirme sektrne
100 kadn giriimci arkadamz, rol
model olarak ekonomik ve sosyal hayata
kazandrlacak. Spordan i hayatna
kadar kadn hayatn her alannda
desteklemeyi kendine grev edinmi bir
kurulu olarak, KOSGEB ve KalDer ile
birlikte byle bir projeyi hayata geirerek
bu tr ibirliklerine de rnek oluturmay
amalyoruz diye konutu.
Sakura Projesine nasl bavuru
yaplabilir?
Japon kltrnde yeniden douun
yan sra sonsuzluu simgeleyen kiraz
aac Sakuradan adn alan bu projenin,
Trkiyenin 56 ehrinde giriimcilik
olana tandn belirten Daikin Trkiye
Akademi Koordinatr Neslihan Yeilyurt,
Sakura Programnn ileyii hakknda u
bilgileri verdi:
lkemizdeki tm niversitelerin 2
ya da 4 yllk blmlerinin herhangi
birinden 3 yl iinde mezun olan kadn
giriimci adaylar Sakura Projesinden
yararlanabilecek.
Bavuru iin 25 Temmuz 2014
tarihine kadar www.daikinakademi.
com adresinde bulunan formlarn
doldurulmas gerekiyor. Bu bavurular,
Sakura Projesi jrisi tarafndan
deerlendirilerek ilk yl 14 kii
seilecek.
nc yln sonunda 100 kiiye
ulaacak olan Sakura projesi
kapsamnda, giriimci adaylar 3
ay kapsayan bir eitim programna
katlacak.
Baar ile eitim sertifikasn almaya
hak kazanan giriimci adaylar, Daikin
Shoplarda yapacaklar 15 gnlk
stajn ardndan yaadklar illerde
kendi iyerlerini aacak.
EK garanti hizmetini yeni bir kampanya
ile duyuran Termo Teknik, yeni alan
ve yasal garanti sresi devam eden
tm LOGIC kombiler iin ek garanti
opsiyonunu 31 Austosa kadar zel fiyat
kampanyas ile hayata geiriyor.
Bir adet bakm da hediye
LOGIC 26/35 kombi alan ve kombisini
atran her tketici, 31 Austosa kadar
Termo Teknik servislerinden 99 TL
karlnda +3 yl ek garanti alabilir.
Kampanyadan yararlananlar ek sre
boyunca para ve servis garantisinden
yararlanyorlar. stelik kampanya
kapsamnda cihaz aln takiben 24
ve 36. aylar ierisinde bir adet cretsiz
bakm hediye ediliyor.
LOGIC, Trkiyede Avrupada
retilen tek kombi
Termo Teknikin de bal bulunduu
Avrupann en byk s sistemleri
tedarikilerinden Ideal Stelrad Groupun
(ISG) bnyesinde faaliyet gsteren Ideal
Heating tarafndan ngilterede retilen
LOGIC 26/35 youmal kombi, snfnn
en yksek enerji verimliliine ve en kk
boyutlarna sahip kombileri
olarak biliniyor.
Yksek scak su
kapasitesi
ngiltere ve Avrupa Birlii lkelerinde
ok tutulan, Trkiyede 2011 ylnda
piyasaya sunulan ve ksa zamanda
son kullancnn beenisini kazanan
LOGIC youmal kombi, mutfakta, iki
ayr banyoda ve stmada ayn anda
yeterli scak su salayabilen, yksek
performansl, tasarruflu, az yer kaplayan
yaps ile dikkat ekiyor.
ngiliz i dnyasnn prestijli Kralie dl-The Queens Award sahibi Logic
Kombi, stn kalitesinin gvencesi olarak +3 yl garanti seenekleriyle sunuluyor.
Termo Teknikten
+ 3 yl ek garanti kampanyas
Haberler
10
LOKASYONU, mimarisi ve A Plus
olma zelliiyle ofis anlayna farkl
bir bak as getiren Torun Tower,
LEED sertifikasnn kriterleri olan
srdrlebilir alanlar, su verimlilii,
enerji ve atmosfer, malzeme ve
kaynaklar ile i mekan hava kalitesi
alanlarndaki baarl uygulamalar ile
LEED Gold Sertifikasnn sahibi oldu.
Torun Tower toplu tama aralarna
yaknl ile toplu tamay; bnyesinde
bulunan bisiklet parklar ve dular ile
de bisiklet kullanmn tevik ederek
bireysel ara kullanmndan doan
karbondioksit salnmn azaltyor.
Projede, dk emisyonlu ve yksek
yakt verimi salayan ara kullanmna
dikkat ekmek amacyla, evreye
duyarl ara kullanan ziyaretilere
otoparklarn en prestijli alan ayrlyor.
Projede, gece grn engellememek
ve k kirliliini azaltmak iin ise i ve
d aydnlatma tasarm zenle yapld.
Torun Towerda su kullanmn
azaltmak iin yksek verimli sensrl
bataryalar kullanlarak ebeke suyu
kullanmnda yzde 45 tasarruf
salanyor. Dk debili rezervuar
ve pisuar seimiyle atk su oluumu
yzde 50 azaltlarak kanalizasyon
sistemlerinin kullanm hafifletiliyor.
Peyzaj alanlarnda ebeke suyu
tketimini azaltmak iin ise az su
tketen yerel bitkiler tercih edilen
Torun Towerda damlama sulama
sistemi kullanlyor.
Projede maksimum enerji
tasarrufu salamak iin binann enerji
performans ASHRAE 90.1.2007
standard ile karlatrlm ve enerji
etkin sistemler kullanlarak enerji
maliyetinde yzde 32 tasarruf saland.
Doal kaynaklarn kullanmn drmek
amacyla, inaat maliyetinin yzde
30u kadar geri dntrlm
malzeme kullanlan Torun Towerda
yerel ekonomiye katkda bulunmak ve
nakliye kaynakl yakt tketiminden
dolay oluan evre kirliliini nlemek
amacyla, inaat maliyetinin yzde
50si kadar yerel malzeme kullanld.
mekn hava kalitesinin korunmas
iin tm klima santrallerinde yksek
verimli filtreler kullanlrken ASHRAE
62.1.2007 standardna gre bina
ierisine yzde 30 daha fazla taze
hava veriliyor. Temizlik odas ve
otoparklarda negatif basnlandrma
yaplarak kirli havann temiz havayla
karp bina havalandrma sistemine
girii engelleniyor. Kullanm younluu
yksek olan food court alanlarnda
ve otoparklarda karbon sensrleri
kullanlarak i mekn hava kalitesi
kontrol altnda tutuluyor.
LEED sertifika sistemi, Amerikan
Yeil Binalar Konseyi (USGBC)
tarafndan gelitirilmi bir evre dostu
sertifikasyon sistemidir. Bu sistem
projeleri, srdrlebilir arazi, su ve
enerji verimlilii, kullanlan malzeme
ve kaynaklar, i mekn yaam
kalitesi, inovasyon ve tasarm gibi
kriterleri gz nnde bulundurarak
deerlendirmektedir.
Torun Tower, Torunlar GYOnun
stanbuldaki ilk AVM yatrm
Toriumdan sonra, LEED Gold
Sertifikasn alan ikinci projesi oldu.
Torunlar GYOnun getiimiz Mays
aynda alan ve Trkiyenin en byk
elence, alveri ve yaam merkezi
olan Mall of stanbul projesi de LEED
Sertifikasn almak iin gn sayyor.
Trkiye Gayrimenkul Sektrnn en nemli temsilcilerinden Torunlar GYO tarafndan
Esentepede ina edilen Torun Tower yksek evre dostu performans ile LEED Gold
Sertifikasn alarak bu alandaki iddiasn ispatlad.
Torun Towera LEED Gold Sertifikas
Haberler
12
BU YIL 70. kurulu yldnmn
kutlayan ve Trkiyenin nde gelen
holding irketlerinden olan Borusann
kresel oyuncu olma vizyonu
dorultusunda ABDde kurduu Borusan
Mannesmann Pipe US irketi,nemli bir
baarya imza att. ABD elik sektrnn
en saygn yaynlarndan American Metal
Market dergisi tarafndan bu yl 5incisi
dzenlenen elik Mkemmellik dlleri
kapsamnda, Borusan Mannesmann Pipe
USYln Teknoloji Tedarikisi dln
kazand.
ABDde retim yapan ilk Trk
elik firmas
ABD elik Mkemmellik dlleri,
sektrn en deneyimli uzmanlarndan
oluan bir jri tarafndan retim, datm
ve hizmet salayclar arasnda yaratc,
zgn, fark yaratan almalar ve
projeler yrten irket ve kiilere veriliyor.
Borusan Mannesmann Pipe
USin kazand Yln Teknoloji
Tedarikisidlnn gerekesinde,
Borusann 150 milyon dolarlk bir
yatrmla Teksas Eyaletinin Houston
kentinde kurduu retim tesisinin ABDde
Petrol ve Gaz Kuyu Borular alannda
mevcut en yksek teknolojiyi kullanyor
olmas gsterildi.
Getiimiz yllarda ABD pazarnda
Elba Express ve Line 300 doalgaz
boru hatt gibi projelerle kendinden sz
ettiren Borusan Mannesmann, zaman
ierisinde petrol ve doalgaz arama ve
karmada kullanlan borularn ihracats
olarak bu pazarda en byk uluslararas
firmalardan biri haline gelmiti.
Bugn ABDde elik sektrnde retim
yapan ilk Trk irketi olarak Borusan
Mannesmannn, 11 ay gibi rekor bir
srede tamamlanan 500 dnm arazi
zerinde kurulu ve yllk 300 bin ton
kapasiteli tesisi,ileri teknoloji rn elik
boru retimine fiilen balam durumda.
Bu baar bizim olduu
kadar tm Trk elik Boru
sektrnndr.
Borusan Mannesmann cra Kurulu
Bakan Semih zmen, American Metal
Market dergisi tarafndan kendilerine
verilen bu dl hakknda unlar syledi:
Borusan Mannesmann Pipe US,
Avrupann nde gelen reticileri
arasnda yer alan irketimiz Borusan
Mannesmannn 55 yllk bilgi birikimiyle
ABDde retim yapyor. Kullandmz ileri
teknolojiyi rnlerimize ve hizmetimize
yanstyor, bu pazarda fark ve deer
yaratyoruz. Baarmzn bu kadar ksa
srede takdir edilmi olmas bizleri
gururlandryor ve daha iyisini yapmak
iin tevik ediyor. Bu baar bizim olduu
kadar tm Trk elik boru sektrnndr.
almalarmz ayn youn tempo ve
motivasyon ile srdreceiz.
Amerikan elik sektrnn saygn yaynlarndan American Metal Market, Borusann ABD
irketi Borusan Mannesmann Pipe USi Yln Teknoloji Tedarikisi dlne layk grd.
Borusan Mannesmanna
ABD elik sektr Yln teknoloji
tedarikisi dl
Sylei
14
Engin Kenber
Mak. Yk. Mh.
Enar Mhendislik Ltd. ti.
15
naatn Esas Unsurudur
Mechanic Tesisat Projesi:
AVM, TBMM, os binalar, oteller,eim binalar, endstri binalar gibi saysz mekanik tesisat
projesine imza atm bir duayeni bu saymzda arladk. Enar Mhendislik Ltd. . Makina
Yksek Mhendisi Engin KENBER ile gemiten gnmze bir yolculua kk. Keyie okumanz
dileriz.
Ksaca kendinizden bahseder misiniz?
1932 Bursa doumluyum. Galatasaray Lisesi
ve T Makina Fakltesi nden mezunum.
1956 ylnda niversiteden mezun olunca
tavsiye zerine Todori Karaka n firmas
Tokara girdim. T. Karaka kendisine raklk
yapmaktan gurur duyduum gerek bir
Osmanl beyefendisi ve mesleini ok iyi
bilen ve reten bilge bir kiilikti. Bu meslee
girenlere rasyonel dnmeyi, drst i
yapmay reten, bu memlekete ok bal,
baarl ilere imza atm bir irketin bakan
idi. Kendisini rahmetle anarm.
4,5 sene Tokarda altktan sonra
Ankaraya kendi bromu amak zere gittim.
Bir ka sene altm. O tarihlerde zel sektr
inaatlar pek yoktu. Resmi kurumlarn binalar,
hastane projeleri, ODT binalar gibi iler
yaptk.

Kanada ve Amerikaya gidiinizden
bahseder misiniz?
Bu arada, yurt dna gitmek iin, Kanada
Sefaretine bavuruda bulundum. 1964
senesinin sonunda, eimle birlikte, Kanadaya
gittik. 2,5 yl kaldk. Kanadadan ok
memnunduk, ancak tesadfler bizi Amerikaya
ynlendirdi.
Amerikan donanmasna i yapan bir
Amerikan firmas makina mhendisi aryordu.
Trkiyede askerliimi Glck Tersanesinde
yapmtm. e alma grmelerini yapanlar,
Trkiye de Glckte bulunmu ve ortak
tandklarmz olan kiilermi. ok ksa
zamanda yeil kart m kardlar ve New
York ta almaya baladm. altm
bronun bamhendisi de, Hali Tersanesinden
Feridun Beydi (Fred). Bu kadar olumlu
tesadf bir araya gelince, mutlu olduumuz
Kanadadan Amerikaya getik. Daha sonra
Amerikada Western Electric firmasnda ve
mavir mhendislik firmalarnda altm.
Proje yneticilii yaptm. MBA yaptm.
stanbula dnnzde neler yaptnz?
Dnte Trkiyede tannm inaat
firmalarnda ynetici olarak altm. Yatrm,
inaat taahhtleri, endstri taahhtleri
konularnda altm. 1987 ylnda tannm
mimar arkadalarn teviki ile yeniden tesisat
konusuna dndm.
Trkiyede mavir mhendis kavram
hakkndaki dnceleriniz neler?
Trkiyede maalesef, inaatlarn byk bir
blm, doru drst bir programlama
yaplmadan gerekletiriliyor. Yatrmclar,
ok defa, dzensizce vakit harcadktan
sonra, tevik, tahsis, imar durumu gibi baz
avantajlarn kaybetmemek iin ok az vakitleri
kaldn fark edip, acele inaat ruhsat
almak telana dyorlar. Bu durumda, proje
yapmn, inaatn esas unsuru olarak deil,
sratle almas gereken bir engel olarak
gryor ve bu engeli aacak bir projeci
aryorlar.
Bilim ve teknolojide gelimi
memleketlerde, inaatlar, mavir mhendislik
firmalar tarafndan yrtlr. Bte,
programlama, projelendirme, proje ynetimi,
Sylei
16
kontrolluk ve commissioning tek elden
yaplr. Trkiyede, bu konularn her
birinde ihtisas ve tecrbe sahibi ok
deerli meslektalarmz olduu halde, bu
ekilde organize olmu mavir firmalar
bulunmamaktadr. Ve maalesef, buna bir
talep de yoktur. Belki ok farknda deiliz
ama btn inaat endstrisi bundan ok
byk zarar grmektedir.
Ruhsat projesi ne demek?
Biz, bu ne demektir hi bilmiyoruz.
renmeye de niyetimiz yok. Kim bize
byle bir talep ile gelirse bilene gidin
diyoruz.
Ya da, siz ruhsatnz aln, biz projenizi
yaparz diyoruz.

Enerji verimlilii ve yeil binalar
hakkndaki grleriniz neler?
Bizler, bir mhendis olarak, elimizdeki
tm teknik imkanlar kullanarak, en
verimli olacak projeyi yapmakla,
esasen, sorumluyuz. Ancak, bizler
17
tatbikatyz. Yeni teknolojiler gelitiremeyiz. Baz
zmler retebiliriz, ancak, aratrmas yaplm,
vitrine km rnleri ve sistemleri kullanabiliriz.
Yeni teknolojiler gelitirmek bu konularda alan
firma ve mhendislere aittir. Verimlilik konusu
mesleimizin bir parasdr, teden beri enerji
kaynan, suyu, elektrii verimli kullanarak altk.
rnek olarak, bundan yaklak 30 sene nce, tekstil
boyahanelerinden atlan scak sularn ssnn, kazan
suyunun stlmasnda kullanlmas iin yaptmz
eanjr sistemlerini zikredebilirim. Havalandrma
tesisatnda, s geri kazanm eanjrleri kullanmak,
gereksiz havalandrmaya mani olmak zere CO2
sansrleri kullanmak, youmal ve/veya ekonomizrl
kazanlar kullanmak gnmzn klasik s ekonomisi
tedbirleri olmutur.
Yeil binalarda eitli kriterler devreye giriyor. LEED,
BREEAM gibi uluslararas sertifikalar alnyor. Ben,
ahsen, bunu daha ziyade bir public relation konusu
olarak gryorum. Bina sahibine olduka yksek bir
maliyeti oluyor. Buna mukabil, reklam deeri de yksek
oluyor. Biz de, bir otel projemizde, LEED altn sertifikas
aldk. Enerji, malum, snrl. Gemiten bu gne her
zaman da snrlyd. Kendi imkanlarnz tanyacak ve o
ekilde haraket edeceksiniz. Enerjinin her trlsnnden
faydalanmak iin bilgili olmak lazm, bir yerden ekonomi
yaparken dier yerden zarara uramamak lazm.
Projelerinizden bahseder misiniz?
ili, Cevahir AVM
Bu projede su kaynakl s pompas kullandk.
O tarihlerde, Trkiyede pek bilinmeyen bir sistemdi. Su
kaynakl s pompas sistemleri, binann soutma yaplan
blmlerindeki snn, stma yaplacak blmlerinde
kullanlabilmesini saladklar iin AVM projelerinde
enteresan olabilirler. Ayni zamanda, tadilatlara da
ok msait olduklarndan AVM lerde tercih sebebi
olabilirler. Gnmzde, VRF sistemleri de ayni avantajlar
salayabilmektedir.
Trkiye Byk Millet Meclisi, Genel Kurul Salonu
ok byk hacme sahip salon, bazen dolu olur bazen
yirmi kii ile alabilir. Tamamn klimatize ettiiniz
zaman byk s masraf olur. nsanlarn bulunduu yeri
rahatlkla klimatize etmek iin havay aadan dattk.
Sralarn iinden flenen zel bir sistem yapld.
Sylei
18
Ofis binalar
Avrupa & Amerika Holding, Zincirlikuyu, stanbul
Kutluta Holding, Ankara
Adliye Saray, Bursa
Merck - Sharp & Dohme, stinye, stanbul
Oyak Renault, Bursa
Petrol Bakanl, Oran, Cezayir
Ford Otosan, Mhendislik Binas, Kartal, stanbul
Oteller
Alaaddin Otel, Alanya
Plaza Otel, Balmumcu, stanbul
Radisson SAS Otel, Yeilky
Hilton Garden Inn, Stlce, stanbul
Hilton Garden Inn, Diyarbakr
Hilton Garden Inn, Bayrakl, zmir
Novotel, Diyarbakr
Mwenpick, Eyup, stanbul

Eitim
Ik niversitesi kamps, eitli binalar, ile, stanbul
Saint Joseph Lisesi Eitim Vakf, lkretim kamps,
Sancaktepe, stanbul

Endstri
Borusan elik hadde tesisleri, Gemlik, Bursa
Birlik Galvaniz tesisleri, Gemlik, Bursa
Renault Otomobil Fab., Endstriel soutma suyu tesisleri, Bursa
Roche, Premix vitamin tesisi, Gebze, Kocaeli

Projelerinizde yangn tesisatn nasl yapyorsunuz?
Biz yangn uzman deiliz. Projelerimiz dolaysyla, sulu
sndrme ve duman konular ile ilgiliyiz. Yangn esnasnda
hem ahslarn korunmas hem de yangnla mcadele edenlere
alma imkan salamas bakmndan duman tahliyesi ok
nemli.
Projelerimizde, yerine gre, hem konvansiyonel hava kanall
sistemleri hem de jet fanlar kullanyoruz. Doru yerde ve
usulne uygun kullanld zaman jet fanlarn da iyi zm
olduunu dnyorum.

Gne enerjisinden daha efektif nasl
yararlanlabilinir?
Gne enerjisinden daha fazla ve daha efektif
faydalanlabilmesi iin pratik bir ekilde elektrik enerjisine
dntrlebilmesi gerektiine inanyorum. Birok byk firma
da bu konuda yatrm yapyor. Pratik zm bulunacaktr.
Umarm grrm.

Sihirli bir gcnz olsa ne yapardnz?
Sihirli bir gcm olsa, ruhsat projesi cmlesini telaffuz edenin
cezalandrlmasn salardm. O derece tepkiliyim.
Son olarak eklemek istedikleriniz?
Mechanic Dergisine baarlar dilerim.
Haberler
20
Wavin Academy Trkiyenin
plastik boru sektrndeki ilk
eitim merkezi
Hayata geirdii sosyal sorumluluk
projeleriyle farkl bir yere sahip olan
Wavin, Wavin Academy ile sektrde bir
ilke daha imza att. Wavin, teknoloji ve
yenilikleri en hzl ekilde mterilerine
tantmak ve kullanclara gerekli eitimleri
vermek amacyla Wavin Academyi
kurdu. 30 Mays tarihinde resmi al
yaplan Wavin Academye gelen youn
talepler zerine Haziran aynda yzlerce
uygulamacya eitimler verildi. Yl
boyunca srecek eitimlere katlmlar ve
bavurular devam ediyor. novasyona ok
nem veren Wavin, eitimlerde geleneksel
plastik boru sistemlerinin doru ekilde
kullanmnn yan sra yeni nesil rnlerinin
en ksa zamanda hayata geirilmesi iin
uygulamaclar bilgilendiriyor. Bu amala
Wavin Academyde ncelikle teorik
anlatmlarn ardndan pratik uygulamalar
yaptrlyor. Wavin Academy atlyesinde
st yap ve alt yap rnlerinin tamam
ve rnlerden rnek montajlar, alr
durumda maket sistemler bulunuyor.
Hem kullancnn hem de uygulamacnn
hayatn kolaylatran plastik boru
sistemleri hakknda bilgi sahibi olmak
isteyen herkes Wavin Academy
tantmlarna/eitimlerine katlabiliyor.
Wavinin Adanadaki merkez tesislerinin
ierisinde bulunan Wavin Academyde
eitime katlanlar programn sonunda
Wavinin retim tesislerini de gezerek
iletme ve rnler hakknda daha detayl
bilgi sahibi oluyor. Wavin Academynin
web sayfas www.wavinacademy.com.
tr yi ziyaret ederek eitimler hakknda
bilgi almak, 3600 Wavin Academy turu
yapmak, tantm filmini izlemek mmkn.
Ayrca haber ve tantmlar ksmnda yeni
rnlerle ilgili bilgileri bulabilir, videolar
izleyebilirsiniz. Eitimlere katlarak web
sitesindeki yelik formunu dolduran
herkes Wavin Academy Kulp yesi
olabiliyor.
Wavin Academynin 30 Mays Cuma gn Adanada grkemli bir trenle almasnn
ardndan gelen youn talepler zerine ksa zamanda yzlerce usta eitimlere katld.
Wavin Academy eitimlerine youn talep var
Yzlerce usta Wavin Academy
eitimlerine katld
Haberler
22
AVRUPA Konutlar markasnn mimar
Arta Grubunun i ve finans dnyasnn
kalbi Maslakta gerekletirdii Eclipse
Maslak Business projesi 275 - 1500
metrekare arasndaki byklklere sahip
44 adet ofis ve ticari alandan oluuyor.
Yatay bir tasarma sahip ofis bloklar,
irketlerin dikey yaplanmalarnn aksine
yatay olarak konumlanmalarn salyor.
Bu ekilde irket ii enerji tasarrufu
salanrken fonksiyonel, kolay ve
ulalabilir bir oluum kuruluyor.
Form VRF Sistemleri San.Tic. A.nin
Eclipse Maslak Business projesinde
gerekletirdii uygulamada 4,200 kWlk
stma ve soutma sistemi iin 800 adet
kaset tipi i nite ve 105 adet d nite
kullanlyor. Enerjide yksek tasarruf
imkan salayan niteler ile projenin
uygulamasnda gerekletirilen ticari
alanlar ve sosyal tesislerde daha az
enerji kullanm ile klimatize ediliyor.
Sistem nasl iliyor?
Projede kullanlan Mitsubishi Heavy
Industries VRF klima sistemleri; tek d
nite veya d nite grubunun, bir veya
birden fazla bamsz noktaya hitap
eden i nitelere balanmasyla her ofis
alannn birbirinden bamsz olarak arzu
edilen stma, soutma ve havalandrma
konfor artlarn salar. ift inverter
teknolojisine sahip d niteler ile
ksmi kullanmlarda minimum elektrik
tketimiyle istenilen konfor daha hzl bir
ekilde elde edilir.
Fosil yaktl stma cihazlarna gre
dk CO2 salnmyla evreye ve
kolay kullanmyla da kullancyla dost
bir teknoloji olan Mitsubishi Heavy
VRF sistemleri, tm soutma, stma
ihtiyalarnz karlar.
Form VRF Sistemleri San.Tic. A.nin
Trkiyedeki tek yetkili distribtr
olduu Mitsubishi Heavy Industries VRF
klimalar, yksek verimlilii ve geni rn
seenekleriyle otel, i merkezi, rezidans,
konut, hastane, okul projelerinde tercih
ediliyor.
Arta Bemay naat ortak giriimi, Eclipse Maslak Business projesi ticari alanlar ve
sosyal tesislerinin stma-soutma ihtiyac iin Bizim teknolojimiz, sizin yarnlarnz
felsefesi ile hareket eden Mitsubishi Heavy VRF klima sistemlerini tercih etti.
Eclipse Maslak Businessin iklimlendirmesi
Mitsubishi Heavy VRF klima
cihazlar ile salanyor
DANFOSS demeden stma
sistemlerinin ve DEVI stma kablosu
zmlerinin anlatld seminerlere,
sektrden youn ilgi vard.
Toplamda 400e yakn profesyonele
ulalan seminerlerde; Danfossun
mterilerine fark yaratan, yksek
teknolojili rn ve zmleri tantld.
Danfoss Istma zmleri
Pazarlama ve Destek Hizmetler
Mdr brahim Bilgi yapt
aklamada; en yeni ve gncel
bilgileri, zmleri ve uygulamalar
sektrmzle paylamaya devam
edeceiz dedi. brahim Bilgi szlerini
yle srdrd; 80 yllk mhendislik
birikimine sahip olan Danfoss,
rettii rnlerin yarya yaknnn
mucididir. Kurulduu gnden, bu gne
AR-GE almalarna byk nem veren
Danfossta, zellikle stma ve soutma
alannda byk bir bilgi ve tecrbe
hazinesi olutu. Bu birikimi ve Dnya
zerinde faaliyet gsterdiimiz, 55
lkede kazandmz farkl tecrbeleri,
dzenlemi olduumuz seminerler,
eitimler ve toplantlar ile Trk HVAC
profesyonelleri ile paylamaktan byk
mutluluk duyuyoruz. Danfoss Trkiyenin
eitim faaliyetleri nmzdeki
dnemlerde de devam edecek. Sektr
profesyonelleri internet sitemizden
yapacamz duyurular takip ederek,
eitim faaliyetlerimize katlabilirler.
Danfoss Trkiye, Istma-Soutma ve Havalandrma (HVAC) sektr profesyonellerine
ynelik Teknik Eitimlerine stanbul, Ankara, Sakarya ve Konyada dzenledii
seminerler ile devam etti.
Danfoss teknik eitim seminerlerine devam ediyor
Haberler
24
PROJEDE kullanlan ETNA T-KI serisi
frekans kontroll, komple paslanmaz
elik hidrofor sistemleri ile; basnl su
temininde talep edilen miktarda suyun
istenilen basnta salanmas garanti
edilmi olup, bylelikle kat maliklerine
kesintisiz bir konfor sunulmutur. Yeni
nesil IE2 motorlu frekans kontroll
ETNA T-KI serisi hidrofor sistemlerinin
kullanm ile, klasik hidrofor sistemlerine
oranla iletim giderleri minimize
edilmitir.
Projede 5 adet, komple paslanmaz
elik 2 ve 3 pompal ETNA T-KI serisi,
ABB srcl frekans kontrol panolu
hidrofor sistemleri, 5 adet sesli-kl
alarm panolu 2 pompal Y2 KO serisi
hidroforlar kullanlmaktadr.
ETNA T-KI serisi frekans kontroll
hidrofor sistemlerinde kullanlan
pompalarda; pompa giri-k gvdeleri,
pompa gvdesi, fan, difzr AISI304
kalite paslanmaz elik malzemeden olup,
szdrmazlk ise mekanik kee (karbon-
seramik) ile salanmaktadr. Hidrofor
sistemlerinde; tayc kaide zerinde
komple paslanmaz elik kollektr
guruplar, ABB srcl e yalandrma
zellikli frekans kontroll panolar
kullanlmaktadr.
stanbulun hzla gelien Tuzla - Aydnl
blgesinde, Adres Kamps Bat, Adres
Kamps Dou, Adres Kamps Gney ve
Adres Kamps Panaroma isimleriyle 4
farkl butik projeden oluan Adres Kamps
Projelerinde ETNA markas tercih edildi.
Dumankaya Kamps Projesinde ETNA
rnleri kullanld
Haberler
26 26
Baymak Bayileri Dnya Kupas
heyecann yerinde yaad
Baymak bu kez bayileri iin yapt
kampanya ile bir ilke imza att.
Kampanyaya katlan ve kampanya
artlarn yerine getiren bayilerini, 26
Haziran-2 Temmuz 2014 tarihleri
arasnda Brezilya Rio de Janerioda Dnya
Kupas eyrek Finale kma mcadelesine
gtren marka, bayilerine tm yaamlar
boyunca unutulmayacak bir tatil frsat
sunmu oldu.
Bayiler yarm milyar dolar
harcanarak yenilenen
Maracana Stadndayd
Baymak bayileri Dnya Kupas iin ok
byk yatrmla yenilenen Maracana
Stadn grme ans ve eleme man
yerinde izleme ansna sahip oldu. Ayrca
Brezilyann muhteem Rio ve panema
plajlarnn da keyfini kardlar. lkenin
her yerinde ve attklar her admda
Dnya Kupasnn mthi heyecann
yaama frsat bulan Baymak Bayileri,
seyahatleri srasnda sra d bir safari
turu da yaptlar.
Yolculuk boyunca keyifli anlar ve
srprizler hi bitmedi. Uakta Milli Takm
Teknik Direktrmz Fatih Terimle de
sohbet etme ansn yakalayan Baymak
Bayileri, Brezilyadan geriye unutulmaz
hatralarla dnd.
Baymak Bayisine dnya kk
Baymak bayileri iin unutulmaz seyahatler
dzenliyor, Baymak bayisi olanlar
dnyann her yerini gezme ansn
buluyor. Bundan nce Ukrayna Lviv ve Fas
seyahatinden fazlasyla memnun ayrlan
bayiler, en ayrcalkl destinasyonlardan
biri olan Brezilya dnnde de Baymak
markasnn ayrlmaz birer paras
olmaktan gurur duydular.
Baymak Bayileri Dnya Kupas
heyecann yerinde yaad
GETMZ ay al yaplan
Menderes Geothermal Elektrik retim
A..nin 100 milyon dolarlk yatrmla
yapt Dora-3 Jeotermal Elektrik
Santralinde Standart Pompann
pompalar kullanlyor.
Trkiyenin ilk zel jeotermal elektrik
santrali olan 8,5 megawat kurulu
gcndeki DORA-1 ve 11,5 megawat
kapasiteli DORA-2 santrallerinin
ardndan, 34 megawat gcndeki
DORA-3A 2013te, DORA-3B ise Tabii
ve Enerji Kaynaklar Bakan Taner
Yldzn katlm ile getiimiz Haziran
aynda ald. Santralin DORA-3A BRNE
hattnda alan 11 adet pompaya
ek olarak yine Standart Pompaya
ait SCP-HT modeli 9 adet pompa
DORA-3Bde devreye alnd. DORA 3
jeotermal santralinde iletmeye alnan
BRNE hatt pompalar yeraltndan
kan yksek scaklkta ve basnl
jeotermal suyu s deitiricilere
gndererek pentan svsn stmak iin
kullanlacak. Dizayn zellii merkezden
ayakl olan SCP - HT pompalar kaplin
ayarszlklarna kalc zm buluyor
ve iletmelere bakm kolayl salyor.
SCP - HT modeli, enerji santrallerinin
yan sra, demir-elik, gda ve enerji,
kimya, petrol, kat ve kat hamuru
endstrisi gibi endstrilerde de
rahatlkla kullanlyor.
Temiz, yenilenebilir ve srdrlebilir
bir kaynak olan jeotermal enerji,
kresel snma ve fosil yakt kullanm
gibi gelecei etkileyen evre
faktrlerine karlk daha gvenilir
bir zm sunuyor. Trkiyenin doal
enerji kaynaklarndan maksimum
fayday salamak amacyla devreye
alnan santraller yerli kaynaklarn
deerlendirilmesi asndan nemli
bir potansiyel. Standart Po mpann
kullanm rahat, gvenilir ve evre dostu
pompalar jeotermal enerjinin en verimli
ve en doru ekilde retilmesinde etkin
rol oynuyor.
Menderes Geotermal
tercihini yine Standart Pompadan yana kulland
Haberler
28
HEM yeni nesil hem de tasarruflu bir
teknoloji olan CoolAct motor teknolojisi
gelimi zellikleriyle sondaj ve inaat
maliyetlerini drrken, %25e varan
g art salyor. CoolAct motor
teknolojisi ve WILO derin kuyu dalg
pompalar, ime suyu temininde de
gvenle kullanlabiliyor.
Artan su ihtiyac karsnda,
snrl ve olduka deerli olan su
kaynaklarnn talebi karlayabilmesi
iin, bu kaynaklarn ekonomik olarak
kullanlabilmesi gerekiyor. Yerleim
yerlerinde, sanayide ve iletmelerde
ortaya kan su ihtiyacnn tamam
nehirlerden ve kaynaklardan
karlanamamaktadr. Ayrca nehir ve
kaynak yerlerine uzak olan blgelerde,
su temini de sorun oluturuyor. Bu
nedenle, gnmzde su ihtiyacnn
karlanabilmesi iin yeralt kaynaklarna
ynelim artt.
lk olarak yeralt suyu kaynaklarna
ulamakta kullanlan santrifj pompalar,
yaplar ve emmedeki dezavantajlar
nedeniyle, daha derindeki sulardan
yararlanma ihtiyacn karlamadndan
derin kuyu dalg pompalarnn
gelitirilmesine sebep oldu. Ayrca alan
keson kuyulardan emi yapan santrifj
pompalar, su seviyesinin dmesi
sonucunda kuyularn ierisine indirilir
hale geldi. Sondaj tekniindeki gelimeler
ve borulu kuyularn kullanlabilir hale
gelmesi ile derin kuyu dalg pompalar
su temininde santrifj pompalarn nne
geti.
WILO geni rn gamnda bulunan
derin kuyu dalg pompalar ile su temini
konusunda mterilerine hem yeni nesil
hem de tasarruflu bir teknoloji olan
CoolAct motor teknolojisini sunuyor.
CoolAct motor teknolojisi ile dahili aktif
soutma teknolojisine sahip derin kuyu
dalg pompalarda, soutma ceketi
kullanma ihtiyac ortadan kalkyor.
Soutma ceketine ihtiya duymayan
pompalarn ap klyor ve buna bal
olarak daha kk apl kuyular alarak
sonuca ulalabilmek mmkn oluyor.
Daha kk kurulum aplar, sondaj ve
inaat maliyetlerini dryor. Bu sayede
ilk yatrm maliyeti, normal motorlu bir
derin kuyu dalg pompaya nazaran
ok daha dk oluyor. CoolAct motor
teknolojisinin sunmakta olduu dahili
soutma teknolojisi sayesinde, %25e
varan g art mmkn oluyor. 10, 12
ve 16 derin kuyu dalg pompalarda
CoolAct teknolojisi kullanlabilir. Ayrca
KTW (Alman me Suyu Standard)
onayl bir uygulama olan CoolAct motor
teknolojisi ve WILO derin kuyu dalg
pompalar, ime suyu temininde de
gvenle kullanlabiliyor.
Gnmzde su ihtiyacnn karlanabilmesi iin yeralt kaynaklarna ynelim artyor. WILO
yeralt suyu kaynaklarna ulamay salayan derin kuyu dalg pompalar kategorisinde
CoolAct motor teknolojisini mterilerine sunuyor.
WILO, CoolAct motor teknolojisi ve
derin kuyu dalg pompalar ile
su temininde tasarruflu zmler sunuyor
Haberler
30
TEKRDAIN Malkara ilesinde 2014 ylnda yapmna balanm olan,
ehir ebekesi 16.989 metre, isale hatt 30.393 metre olarak yaplan
ve 2014 yl ilk yarsnda tamamlanacak olan Malkara me Suyu Artma
tesisinde zm orta Mas Pompa oldu.
Gvdesi GG 25, ark AISI304 paslanmaz elik, mil ve mil burcu
AISI304 paslanmaz elik, bronz anma halkal ve szdrmazlk yumuak
salmastrayla salanan yatay milli kademeli santrifuj pompalar seildi.
Ayrlabilir gvdeli ift emili yatay milli pompalarn gvdesi GG25,
arklar AISI304 paslanmaz elik, mil ve mil burcu AISI304 paslanmaz
elik, szdrmazl da yumuak salmastrayla saland. Kullanlan tm
pompalarn motorlarnda termistr bulunmaktadr. Pompalarn gvdeleri
toplamda 250 mikron kalnlnda gda tzne uygun epoksi boya ile
boyand.
KEMERDE yer alan ultra her ey dahil tatil ky
konseptiyle hizmet verecek Kemer Sherwood Club
Hotelde Mas Pompa cihazlar tercih edildi.
Kemerin popler turistik ehre yakn olduu
gzel bir limanda konumlanm olan otelde frekans
kontroll hidroforlar, inline tekli tip kuru rotorlu
pompalar, dalg pompalar, yangn pompalar
kullanld.
Toros dalar ve Kemerin gzel doasnda
konumlanan tesis 406 oda kapasiteli.
Malkara me Suyu Projesinde zm orta
Mas Pompa oldu
Sherwood Club Hotelde
Mas Grup Sistemleri tercih edildi
DAS Yaltm, teknik yenilikleri takip
eden ran inaat sektrndeki
bilinirliini artrmak iin katld
fuarlarn yansra eitli bilgilendirme
almalar gerekletiriyor. Haziran
aynda Esfehanda, Temmuz aynda
ise rann ikinci byk ehri olan
Mashhad de Oneflex rnleri ve
kullanm alanlar hakknda ounluu
mekaniki ve inaat mhendisi olan
187 katlmcya seminer verildi.
Dzenlenen etkinlikte, konumaclar
Dr. Behrooz Kari, Dr. Sohrab Veiseh,
Mhendis Mehdi Jadideslam,
mekanik tesisat ve yaltm konularn
ele aldlar. Oneflex yaltm rnleri
ve avantajlar ile enerji verimlilii
konulu bilgiler katlmclara aktarld.
Seminerin sonunda katlmclara
yemek verildi. Bundan sonraki
seminer Tebrizde gerekleecek. Das
Yaltm, rann belli bal ehirlerinde
tantm almalarna yl sonuna
kadar devam edecek.
Oneflex rann byk ehirlerinde seminerler dzenliyor
Haberler
32
FERROL Spradon Vadi Evlerinde
dnyada ilk kez yaplan bir uygulamaya
imza att. Proje kapsamnda 32 adet
Ferroli Energy Top W 125 youmal
kazan, toplamda ise 4.000 kWlk kazan
dairesi olan dnyadaki tek kaskad
uygulamasn gerekletirildi.
Projede ayrca 30 adet 125 kWlik
kaskad ve toplamda 3750 kWlik
uygulama Spradon Vadi Evlerindeki
dier blokta da uyguland. Ara katlarda
ve ikinci bodrumda eanjr dairesi
oluturuldu. Ayrca 12li kaskad, sosyal
tesislerde ise 5li kaskad uygulamas
yapld. Yksek bloklarda ise stmada
4 zonlama, dk bloklarda 2 zonlama
gerekletirildi. Istma sisteminde, s
istasyonu (substation) uygulamas
yapld. Konu hakknda bilgi veren Ferroli
Trkiye Genel Mdr etin akmak,
Daha nce Kuzu Grup ile Kayaba 7-8-
9ncu blgelerde, Spradon Quartzda ve
Divan Residenceda birlikte almtk.
Spradon Vadi Evlerindeki almayla
dnyada ilk kez uygulanan bir projeye
imza atm olduk dedi.
Ferroli ile neden byle bir projeye
imza atmay tercih ettiklerin ise Kuzu
Grup Mekanik Grup efi Semih Rstem
alapkulu yle dile getirdi : nmzde
iki seenek vard; ya yksek kapasiteli
kazan sistemini dnecektik ya da
kaskad uygulamasn. Bu projede, kazan
dairesi at katnda olduu iin kaskad
sisteminin daha iyi olacana kanaat
getirdik. ki kazanl sistemde, herhangi
bir arza olutuunda ileyiimizi tam
kapasiteyle karlayamayacaktk. Oysa
kaskad sistemde bu tr bir sorunla
karlama riski yoktu. Daha maliyetli
olmasna ramen avantajnn ar
basmas nedeniyle 32lik kaskad
uygulamasn tercih ettik. stelik Ferroli
Energy Top W 125 youmal kazanlar,
yzde 113 verimli ve bu da nemli bir
avantaj. Ferroli, fiyat politikas ve kalitesi
kadar servis hizmetiyle ve herhangi bir
arzada hzl mdahalesi ile ne kan
bir firma. rn ne kadar iyi olursa olsun,
arza olutuunda hzl mdahale ok
nemli .
Ferroli, dnyada ilk kez uygulanan bir uygulamayla Top W 125 youmal kazanlarla 32li
kaskad uygulamasn Kuzu Grupun Spradon Vadi Evlerinde, gerekletirildi.
Ferroliden
dnyann ilk 32li kaskad sistemi uygulamas
30 YILDIR retici ve ihracat kimlii
ile sektre yn veren Kodsan A. ile
talyan devi Caleffi birlikteliinden
doan Kodsan Caleffi eitim
yolculuuna balad. Kodsan Caleffi,
gerekletirdii ve gerekletirmeyi
srdrecei zelletirilmi akademik
seminerleri ile, doru sistem
zmlerinin nemi ve rnlerinin
stn teknik zellikleri konusunda
zm ortaklarn bilinlendirmeyi
hedefliyor. Bu tr eitimlerin, rnlerin
eksiksiz olarak tantlmasnda ve
mterilerine her detayn doru
aktarlmasnda en etkili yol
olduunu bilen Kodsan Caleffi ekibi,
rnlerinin teknik zelliklerini tm
effafl ile paylaarak sistem
zmlerinde uygun rn seiminin
nemini zelletirilmi eitim
anlay ile sunmay amalyor.
Kodsan Caleffinin liderliini yapt
zelletirilmi eitim anlay her
geen gn artan eitim talepleriyle
dikkat ekiyor. Ksa bir sre ierisinde
seminerlerine katlan 100 katlmcya
eitim vererek mterilerini bilinli
zm ortaklaryla buluturmay
hedefleyen Kodsan Caleffi, bu hedefini
daha ileri tayarak yl sonuna kadar
Trkiye genelinde her noktaya
ulamay amalyor.
Kodsan Caleffi zelletirilmi akademik
seminerlerine balad
Haberler
34
KAYSERNN en prestijli projelerinden
biri olan ve ehrin en byk VRF projesini
hayata geiren Ofisim Kayseri uzun sren
grmeler neticesinde, iklimlendirme
sektrnn en gvenilir markas ve
Samsung genel distribtr Teknoklima
ile el skt.Samsung Teknoklima Genel
Mdr Yardmcs zkan Sarzkan ve
Sat Mdr Eda Grses yaptklar
aklamada Kayseri iin ok nemli
olduunu dndmz bu dev
yatrmda, vizyon olarak ayn dorultuda
olduumuza inandmz ve karlkl
beklentilerimizi iyi tanmladmz bir
szlemeyi imzalamann mutluluunu
yayoruz. Samsung Teknoklima sektrdeki
nc rol ile Trkiyenin pek ok prestij
projesinde imzas olan bir marka.
Kayseriye yaplan bu dev yatrmda yer
almak bizleri sevindirdi. birliimizin
byk sinerji yaratacana inanyoruz
dediler. Ofisim-Kayseri i merkezi projesi
iin 2 aydr sren klimlendirme zm
ortakl karar srecini anlatan Can
Mhendislik ten Makine mhendisi,
iklimlendirme uzman ve enerji yneticisi
Mehmet Severcan yapt aklamada
Ofisim-Kayseri i merkezi projemiz iin
2 aydr srdrdmz klimlendirme
zm ortamz ile ilgili karar srecini
tamamladk. Bu projemizde Samsung
markas ile alacaz. Seimimizde etken
olan konular ksaca sizlerle paylamak
istiyoruz Bu sre boyunca incelediimiz
tm teklifler ve markalar arasnda en iyi
performans, COP,EER VE ESEER deerleri
olan,en iyi sistem zmleri avantaj ve
farkllklarn yaratan,merkezi otomasyon
DMS ve ZEN manager uygulamas,ofis
otomasyonunda touch pad,taze hava
artlandrma,nemlendirme,hava kalite
sensr ve otomasyonu,tasarma uygun
i nite ve ekipman ayrcal,servis
esneklii ve maliyetlerinin yan sra,
Samsung markasnn bilinirlik oran ve
marka deerinin en yksek oluu,en iyi
sat politikas,sat artlar,uyum ve en iyi
fiyat etken oldu.Bu yarta yer alan tm
markalara teekkr ediyoruz.Umuyoruz
ki,lkemizde bu nitelikte bir projeyi ilk kez
gerekletireceiz. Emei geen btn
meslektalarmza, bize bu frsat veren
ve gvenle destekleyen yatrmclarmz
Sn. Mustafa Uur ve Sn. Kadir Doan
ve Sn.Mehmet Doana teekkr
ediyorum.dedi.
Kayserinin en prestijli projesi Ofisim Kayseri Samsung Teknoklimay seti.
Kayserinin dev yatrm, dev marka Samsung ile el skt
ISITMA ve soutma sektrnde en geni
rn gamna sahip olan Baymak, bu yl
tketiciyi yepyeni bir klimasyla tantrd,
Baymak Elegant Klima Tketicinin
rasyonel olan tm sorularna cevap
verebilecek kalitede ve zellikte olan
Baymak Elegant Klima, tasarm ile de
rakiplerini kskandryor ve pazarda ak ara
nde gidecee benziyor.
A snf enerjili Zarif Elegant
Enerji ve dolaysyla elektrik fiyatlarnn
gn getike artt lkemizde, Baymakn
A snf enerji verimliliine sahip Baymak
Elegant Klimas tketiciye minimum elektik
tketimi ile maksimum konforu sunuyor ve
tasarruf vadediyor. Yeni sezonsal verimlilik
standartlarna gre soutmada ve stmada
A enerji snf olan doa dostu Baymak
Elegant Klima, gm iyon ve aktif
karbon filtreleme sistemine sahip.
stelik ionizer teknolojisi ile ferahlatc
hava sirklasyonu var. Baymak
Elegantn scaklk lebilen uzaktan
kumandas ve I feel teknolojisi ile, odada
bulunduunuz yerde hissetmek istediiniz
scakla eriebilirsiniz. Akll temizleme
fonksiyonu ile klimann i nitesini olas
tozlanma ve kokudan arndrabilirsiniz.
7 yl garanti ve ksayol tular ile
hayatnz kolaylasn
Baymak Elegantn ksayol tular da
hayatnz kolaylatryor. Favori kullanm ve
turbo mod gibi ksayol tular ile istediiniz
konfor artlarna annda ulaabilirsiniz.
Baymak Elegant Klima 7 yl garanti
sresi ile sektrnn en uzun garanti
sresine sahip tek rndr. Bu garanti
sresi cihazn sadece kompresrne deil
tm cihaza verilmektedir. Tketicilerin bu
garanti avantajna sahip olmas herhangi
bir arta bal deildir ve garanti sresiyle
ilgili yetkili servisler herhangi bir ilave cret
kesinlikle talep etmemektedirler.
Baymak Elegant Klima retimin 120
deiik noktasnda kalite kontrolden ve ar
artlardaki testlerden bile yksek baar ile
geerek ve %100 kontrolleri tamamlanm
olarak tketicilere sunulmaktadr.
Scaklarn yava yava bunaltc hale gelmesi akla en uygun zm getiriyor, klimalar.
Hem tasarruflu, hem estetik, hem verimli, hem de en uzun garantili klima iin Baymak
Elegant Klimay sein
Bu yaz ferah geecek
Baymak Elegant Klima ile bu yaz serinlii garantileyin
rn
36
2007 YILINDA yrrle giren Enerji
Verimlilii Kanunuyla toplam inaat alan
2000 m ve zeri olan binalarda merkezi
stma sistemi kullanm zorunlu hale
getirildi. Bu kanunla birlikte stma ve
kullanm scak suyu ihtiyacn karlayan
kombilerin kullanm kstland ve merkezi
stma sistemlerinde, kullanm scak
suyunun tedariki iin boylerler, eanjrler,
scak su tanklar gibi alternatifler
gndeme geldi. Bamsz birimlerin s
enerjisi tketiminin lmlenmesini
zorunlu klan ayn Kanun gereince,
kalorimetreler ve scak su sayalar
kullanma sokuldu. Bu gelimelerin
sonucunda s istasyonlar, kullanm scak
suyu retimi ve bamsz birimlerin enerji
tketim deerlerinin lmlenmesinde
geleneksel yntemlere, yeniliki ve aklc
bir alternatif olarak ortaya kmtr.
Bu noktada, s istasyonlar ve s gider
paylam sistemleri alannda Trkiyenin
nc firmas DAF Enerji, yarm asrlk
sektrel tecrbesi ve uzman kadrosuyla
lkemiz inaat sektrn gelecee
tayor.
Is stasyonu nedir?
Merkezi sistemle stlan binalarda
kullanm scak suyunu ani stma
prensibiyle hazrlayan s istasyonlar,
binalarda balanslama ve gerektiinde
otomasyon ilevlerini stlenerek
stma sisteminin de kontroln salar.
Tm bunlarla birlikte s istasyonlar, s
enerjisi ve su tketiminin lmlenmesi
fonksiyonlarn da kompakt bir paket
halinde tketiciye sunar. Her ihtiyaca ayn
anda cevap verebilen bu stn tasarm,
bata montaj kolayl olmak zere, dk
maliyet, yksek konfor, gvenli kullanm ve
enerji verimlilii ynnde gerek uygulayc,
gerek tketici, gerekse evre asndan
pek ok avantaj beraberinde getirir.
Yatrm avantajlar
Kullanm scak su ihtiyacnn s
istasyonlaryla karland binalarda,
scak suyu boylerden devrelere tayan ve
sistemin srekli scak kalmasn salayan
sirklasyon hatt borularna ihtiya
kalmaz. Bunun yerine enerji merkezinden
geli, enerji merkezine dn ve souk
ebeke suyu kolonlar yeterlidir. Kullanm
scak suyu ihtiya annda s istasyonunda
hazrland iin, boyler, scak su pompas,
pompa panosu, boyler kalorimetreleri ve
scak su sayalar gibi ekipmanlara da
gerek kalmamaktadr.
Konfor
Is istasyonlarnda kullanm suyu scakl
hidrolik, termal veya her iki etkenin
beraber olduu kontrol sistemleriyle,
20-70C arasnda istenilen scakla
ayarlanabilir. DAF Enerji s istasyonlar
debi deiimlerinden bamsz olarak
sabit kullanm suyu scakln garanti
eder. Daire bykl ve oturan saysna
gre belirlenen scak su ihtiyac, plakal
s eanjr vastasyla bekleme sresine
ihtiya duyulmakszn karlanr.
DAF Enerji s istasyonlar
dk kazan scaklklarnda
dahi konfor artlarn
salamak zere tasarlanr.
Bylece her koulda, sistem
youma enerjisinden maksimum
yararlanma olana sunarken yaz
aylarnda da yksek performans gsterir.
Tm bunlara ek olarak s istasyonlar, her
bir odann scakln kontrol edebilmek
iin termostatik radyatr vanalarnn
alma koullarna uygun ortam
salayarak snma konforunu en yksek
seviyeye karr.
Gvenlik
Is istasyonlar, merkezi stma sisteminde
birer arayzdr. Enerji retimi yapmazlar;
s merkezinden gelen scak suyu
dairenin ihtiyacna gre kontrol ederek
ynlendirirler. Bundan dolay her daire
iin ayr ayr doalgaz hattna ve bireysel
bacaya ihtiya yoktur. Daire ierisinde
bir yanma prosesi gereklemez
ve zel baca bulunmad iin baca
gazndan zehirlenme riski yoktur. Yine
s istasyonlarnda, kullanm scak suyu
retimi ihtiya annda yapldndan
ve depolanmadndan Lejyonella riski
tamamen ortadan kalkar.
letme ve bakm avantajlar
DAF Enerji markasyla retilen s
istasyonlar, korozyona kar yksek
dayanm salamak amacyla, AISI 316
kalite paslanmaz elik borulardan, dier
tm montaj ekipmanlar ise MS58 pirin
malzemeden retilir. Is istasyonlarnda
paslanmaya ve kirelenmeye kar
dayankl, bakr lehimli AISI 316 kalite
paslanmaz elik malzemeden, uluslararas
normlara uygun olarak retilmi plakal
s eanjrleri kullanlr. Bunun yannda,
sistem tasarmnda gzetilen hidrolik
balant ve termal denge, kire ta
oluumuna kar koruma altna alnmtr.
Oransal debi kontrol salayan DF
reglatrn gvde ve i srg aksamnda
ise suyla temas eden yzeylerde kire ta
DAF Enerji AR-GEden retime tm yatrmlaryla lkemiz stma ve inaat sektrne
yksek kalitede rnler sunmaya devam ediyor.
Merkezi stma sistemlerinde
aklc zm: Is stasyonlar
oluumunu nlemek iin zel bir kaplama
malzemesi kullanlyor. DAF Is stasyonu
iine ya da dna monte edilen souk su
ve s sayacyla her dairenin kulland su
ve tkettii s miktar belirlenirken tm
bu sayalar merkezi bir noktadan tek
seferde okunabilir. Akmlasyon tank
kullanldnda sisteme destek olmak
zere gne kolektrleri ve pompalar
ilave edilebilir. Bunlarn yannda, kazan
dn scaklklar 50C ve daha dk
derecelerde tutulabilmekte, bunun
sonucunda youmal kazanlarn kullanm
kolaylkla gerekleebilmektedir.
alma prensibi
Is istasyonlar kullanm scak suyunu
bir plakal s eanjr kullanarak
hazrlar. Is eanjrnde, plakalarn farkl
yzeylerinde karlaan ebeke suyu ve
merkezi s kaynandan gelen scak su
arasnda s transferi srekli ters ak
prensibine gre gerekleir. Kullanm
scak suyu nceliinin salanabilmesi
iin merkezdeki s kaynandan gelen
scak su termostatik veya oransal
+ termostatik kontrollerle eanjre
ynlendirilir. Bunlara bal olarak DAF s
istasyonlar Thermotherm ve Hydrotherm
olmak zere iki farkl kontrol sistemiyle
de retiliyor. Hydrotherm serisi oransal +
termostatik kontroll rnler stn konfor
ve yksek kontrol olana salamasyla
n plana karken, Thermotherm serisi,
termostatik kontroll s istasyonlar ise
daha dk maliyetleriyle tketicinin
hizmetine sunuluyor.

DAF Hydrotherm Serisi
Bu seri rnlerde kontrol hem hidrolik
hem de termostatik olarak yaplr.
DF reglatr yardmyla kullanm
suyu ihtiyac orannda debi kontrol
salanrken, termostatik scaklk
kontrol vanasyla kullanm suyu istenen
scakla ayarlanabilir. htiya bittiinde
DF reglatr eanjre ynlendirmeyi
sonlandrr. Bylece kullanm olmadnda
eanjr zerinden sirklasyon durur ve
enerji kayb engellenir.
DAF Thermotherm Serisi
Bu serideki s istasyonlarnda kontrol
termostatiktir. Eanjrde hazrlanan
kullanm scak suyu knda zel
olarak konstrkte edilmi sensr
hzlandrc bulunur. nitede bulunan
termostatik scaklk kontrol vanasnn
sensr, sensr hzlandrcnn iine
daldrlmtr. Bylece kullanm suyu
scakl istenen deere ulatnda s
kaynandan gelen scak suyun eanjre
ynlendirilmesi sonlanr. Scaklk
ayarlanan deerin altna dtnde,
termostatik scaklk kontrol vanasnn
sensr bunu hissederek eanjr
devresini tekrar aar.
Kullanm alanlar
Is istasyonlar doalgaz, fueloil, odun
ve kmr kazanlar, blgesel stma ve
kojenerasyondan, jeotermal enerjinin
kullanld alanlara kadar geni bir
yelpazedeki farkl s kaynaklaryla ok
katl binalarda ve merkezden snan
villalarda gvenle kullanlrlar.
Odann duygusunu gelitiren kusursuz
ve estetik tasarm, TROXta en nemli
ncelie sahiptir. Yeni rn gelitirmede
Biim ilevi izler ve Biim duyguyu
izler temel konseptlerimizdir. Bunun
doru yaklam olduu imdi bir kez
daha kantland. Benzersiz X-GRILLE
havalandrma menfezi, Almanya, Klndeki
Imm Cologne Ticaret Fuarnda 2014
Interior Innovation Award dlnn
sahibi oldu.
X-GRILLE havalandrma menfezlerinin
yeniliki ilevleri ve estetik tasarmyla
TROX, mterilerine her trl sofistike
detaya sahip enerji tasarruflu bir
rn sunmaktadr. Yeni gelitirilen
ortadan destekli ukur kanatlar gerek
fleme havas gerekse tahliye havas
uygulamalarnda enerji tasarruflu
kullanma olanak salayan simetrik,
aerodinamik profile sahiptir. Bu yeni yap,
akustik olarak optimize hava datm
da salamaktadr. Elektrostatik toz
boyal, birbirine bal (gizli) kanatlar
dokuz kanada kadar gruplar halinde
dzenlenerek tek tip ve estetik bir
grnm kazanr.
Simsiyah ve beyaz alminyum olmak
zere iki renkli olaand grnmyle,
X-GRILLE geleneksel havalandrma
menfezlerinden net bir ekilde
ayrmaktadr. Klipsle monte edilmi,
deitirilebilir kapama plakalar, montaj
vidalarn gizleyerek, aralksz yatay
kanallar iin ideal menfezler salar.
stenen oda atmosferini yaratmak iin
her trl renk kombinasyonu ve tek renk
seenei mevcuttur. ster oda mimarisiyle
harmanlansn, isterse bir tasarm esi
olarak kullanlsn, havalandrma menfezi
bireysel bir seimdir.
Siyah ve beyaz alminyum olmak zere iki renkli olaan d grnmyle X-GRILLE,
geleneksel havalandrma menfezlerinden net bir ekilde ayrmaktadr.
Modern grnmyle yenilikler dln kazanan X-GRILLE
rn
38
rn
40
TAMAMI ile NFPA-20ye uygun olarak
imal edilen ve bunu UL listesi ve FM
onay ile ispatlayan utan emili (end
suction) yangn pompalar Trkiye
Yangndan Korunma Ynetmeliinde de
tanmlanan pompa eri karakteristiine
uygun erilere sahiptir. Bu seride
zellikle 0 debide (shut-off) basn art
son derece az seviyede olup sistem
kelebek vana, check vana, alarm vanas
vb. sistem ekipmanlarnn seiminde
byk avantajlar salamaktadr. Aada
rnek olarak verilen 500 gpm (114
m3/h) ve 145 psi (10 bar) basnl
pompann erisinde de grlebilecei
gibi tm serilerde 0 debide (shut-off)
basnc, alma basncna gre yaklak
%5 artmaktadr. NFPA-20 ve Trkiye
Yangndan Korunma Ynetmeliinde
0 debide (shut-off) basnc, alma
basncnn %140na kadar olabilmesine
msaade edildiini dnrsek bahsi
geen %5 art, pompa performans
ve ekipman seiminde sistem dizayn
eden projecilere byk avantajlar
salayacaktr
Pompalarn teknik ve imalat
detaylar u ekildedir:
Utan emili yaps sayesinde pompa
dairesinde alandan tasarruf salar.
50 ile 1500 GPM (11,3 ile 340
m3/h) debi aral ve 40 ile 225
PSI (2,7 ile 15,5 bar) basn aral
(uygun debi ve basn deerleri iin
Fokus Mhendislik A. ile temasa
geebilirsiniz)
Elektrik veya dizel motorlar ile
kullanlabilir.
Dkme Demir Gvde.
Karbon elik aft.
Bronz aft Klf.
Sektr liderliini srdrmek ve
mterilerine daha geni lekte
hizmet sunmay amalayan Aurora
Pump ve Fokus Mhendislik A.. uzman
mhendis kadrosu ile taleplerinize hzl,
doru ve uygun fiyatl zmleri ile
hizmetinizdedir.
Pentair Watera bal ve Chicago North Aurora blgesinde retimine devam eden Aurora
Pumps utan emili (end suction) yangn pompalar retimine balamtr. Trkiyede tek
temsilcisi olan Fokus Mhendislik A.. ile birlikte yangn pompalarnda sektr lideri olan
Aurora Pump yeni serisi ile utan emili (end suction) UL listeli, FM onayl pompalar ile
yatay blnebilir ve trbin tip yangn pompalar serilerine yeni bir kategori ilave etmitir.
Aurora utan emili (end suction)
yangn pompalarnn retimine balad
rn
42
LG MULT V IV, geleneksel tm HVAClara meydan okurk en
yksek binalarn soutma ve stlmasnda artc bir
operasyonel verimlilik salayarak VRF modellerini ileriye tayor.
Multi V rn serisinin en son yesi olan bu model, st dzey
enerji verimlilii sayesinde iletme maliyetlerinin drlmesine
de katk salyor. Multi V IV bir dizi gelimi, patentli teknolojinin
yan sra kullancnn sistemi uzaktan grntleme ve kontrol
edebilmesine olanak veren akll kontrol zelliine de sahip
bulunuyor.
Enerji verimlilii, yksek performans
4,85 ile dnyann en yksek EER deerine sahip klima rn
olan Multi V IV, LGnin klima teknolojilerine ynelik youn
Ar-Ge almalar sonucu ortaya kt. Ksmi yk koullarnda
enerji kaybn asgari dzeye ekebilen Multi V IV, entegre
enerji verimliliinde yzde 30 dzeyinde iyiletirme salyor.
Performans katsays stmada yzde 6,7, soutmada ise
yzde 5,4 orannda artrlan rnn aktif soutucu kontrol,
dolamdaki soutucu miktarn devir bana be adml
artrarak verimlilikte yzde 3lk ek kazanm salyor. Enerji
verimliliinin yan sra stn performansa sahip Multi V IVn
soutma aralnn -5 dereceden -10 dereceye geniletilmesiyle,
bilgisayar sunucu odalar gibi yl boyunca souk koullar
gerektiren ortamlar iin ideal bir zm sunuyor. Ayrca, defrost
fonksiyonundaki srekli stma operasyonu defrost zamanlarn
azaltarak stma kapasitesini souk k aylarnda yzde 27ye
varan oranlarda artryor.
Akll telefondan kontrol
Multi V IV, daha rahat kullanm iin gelimi fonksiyon ve
zellikler sunuyor. Akll telefonlar zerinden grntleme ve
kontrol fonksiyonu, sisteme uzaktan mdahale edilmesini
mmkn hale getiriyor. Ayn zamanda klimann sahip olduu
1.000 metre borulama mesafesi, d niteler ile i niteler
arasnda izin verilen 110 metre kot fark ile i niteler arasndaki
kot farknn 40 metreye kadar kabilmesi birok zor projede
uygulama ve kurulumu ok daha kolay hale getiriyor.
LGnin son yllarda odakland gelimi klima zmlerinin son halkas olan deiken
soutucu ak (VRF) teknolojileri ierisinde, ilham verici felsefesinin en n sralarnda
MULTI V IVn geliimi yer alyor.
LG teknolojideki bilgi birikimini ticari tip klimaya aktaryor
Maliyete dayal rekabette yeni zm
LG Multi V IV ticari tip klima
Tanm
Treyler zerine monte edilmi uygun
dizel motora direk elastiki kaplin ile
balanm yksek performansl pompa.
Egzoz gaznn emi salama dzeneine
ynlendirilmesi ile pompa emilecek
suyu, pompann emme borusuna su
doldurmadan, suyu kolay ve abuk
basabilme zelliine haizdir. Pompa ile
birlikte emme hortumu, basma hortumu,
su pskrtme lans, kpk baslmas
istendiinde kpk mikseri (opsiyonel)
yakt tank, motoru altrma ve kontrol
panosu, akleri verilmekte btn
ekipmanlar iki lastikli treyler zerine
konmu almaya hazrdr.
Kullanld yerler
Belediyelerde, fabrikalarda, marinalarda,
askeri tesislerde, yakt depolama
tesislerinde, afet ileri ile uraan
kurumlarda, sabit yangn sndrme
veya su boaltma ihtiyacnn olduu
tm yerlerde abuk ve kolayca kullanlr.
Bir su tankerinin arkasna balanarak
yangn mdahale veya herhangi bir
aracn arkasna taklarak su baskn ile
mcadelede baar ile kullanlr.
Teknik zellikler
Hzr 40/34
Pompa zellikleri: 50/268 norm
pompa - Emme ap flanl DN 65 mm -
basma ap flanl
DN 50mm, mekanik
salmastral, gvde
GG 25 pik dkm,
ark ap 268 mm
bronz. Pompa 90
metre (9 bar) 40 ton
saat su vermektedir.
Dizel motor:
34 KW -2900 d/
dk. drt zamanl, su
soutmal, marl,
drt silindir (ETNA
OEM marka)
Hzr 90/65
Pompa zellikleri: 65/268 norm
pompa - Emme ap flanl DN 80 mm
- basma ap flanl DN 65mm, mekanik
salmastral, gvde GG 25 pik dkm, ark
ap 268 mm bronz. Pompa 90 metre (9
bar) 90 ton saat su vermektedir.
Dizel motor: 65 KW -2900 d/dk., iki
zamanl, marl, drt silindir (ETNA OEM
marka)
Treyler: ki tekerlekli, elektrik donanml,
karayolunda gitmeye msait (karayolu
iin belge opsiyonlu) eki demirli, fren
donanml
altrma panosu: Dizel motoru
altrmak iin konan pano zerinde,
ya basnc, su scakl, yakt gstergesi,
motor devir saati, motor altrma
anahtar, gaz verme kolu vardr.
Aksesuarlar: ki adet 2 emme
hortumu 3 m., iki adet. 2 basma hortumu
20 m, kurt az balama rekorlar, su
pskrtme lans, pompa zerinde iki yollu
klapeli emme az, iki yollu vana kontroll
basma az, kpk iin sv tank.
altrma: Yangn veya su boaltma
amal kullanlabilir. Her iki durumda
da treyler kullanlaca yere bir ara
ile getirilir. Emme hortumu ve basma
hortumlar pompann emme ve basn
flanlarna kurt az kaplinler yardm
ile kolayca balanr. Emme hortumu ya
bir havuza, gle veya su rezervuarna
sarktlr veya su tankerine balanr. Dizel
motor mar yardm ile altrlr, egzoz
ynlendirme kolu kapatlarak egzoz
gaz venturi vanas vastas ile pompa
iinde vakum oluturulur, bu ilemden
30-40 saniye sonra pompa iine su gelir
ve pompa su basmaya hazr olur. Bu
durumda egzoz ynlendirme kolu eski
konumuna getirilir ve hortum azndan
su pskrtmeye balanr. stendii
takdirde kpk mikseri kullanlarak
parlayc yanc maddelerin meydana
getirdii yerlerde su yerine kpk skmak
sureti ile yangn sndrme amal da
kullanlabilir.Pompa su baskn iin
kullanlacaksa emme hortumu su baskn
olan yere sarktlr ve ayn ilem yaplarak
hzl bir ekilde su boaltma ilemi
balatlr. Pompa fosseptik ukurlarndan
su ekmeye msait deildir. Pompa
iinde fazla partikl olamayan kirli su
veya baskndan zarar gren yerlerdeki
suyu boaltmak iin kullanlr. Pompa
ayn ekilde bir dere yanna veya bir glet
yanna getirilerek zirai sulama amal da
kullanlr.
rn
44
Mobil yangn sndrme ve su
baskn boaltma pompas
rn
46
SRKLASYON pompa kullanclarnn
yakndan tand MAGNA teknolosini daha
da gelitiren ve esiz zellikler ekleyen
Grundfos, MAGNA3 sirklasyon pompasn
yaratt.
Pazardaki en yksek verimli yani
en az elektrik tketen pompa
Ksaca MAGNA3, pompa pazarndaki en
yksek verimli sirklasyon pompasdr.
Yeni enerji verimlilii ynetmelii (EuP)nin
sadece 2013 enerji verimlilik indeksi (EEI)
artlarn salamakla kalmamakta, 2015
gereksinimlerini de salamaktadr.
Gvenilir inovasyon
Daimi magnet motor, alma noktasn
otomatik ayarlayan AUTOADAPT
fonksiyonu ve entegre frekans konvertre
ek olarak yeni MAGNA3, FLOWADAPT
ve FLOWLIMIT gibi yeni teknolojileri
bnyesinde barndrmaktadr.
FLOWADAPT, FLOWLIMIT
MAGNA3n devrim niteliindeki zellikleri
olan yeni FLOWADAPT kontrol modu ve
FLOWLIMIT fonksiyonu ile ou durumda
balans vanalarn gereksiz klabilirsiniz
ve tesisat sisteminizde nemli maliyet
avantaj yaratabilirsiniz.
Is enerji ler
MAGNA3, sistemdeki dengesizliklerden
kaynaklanan yksek faturalar nlemek
iin s enerjisinin datm ve tketimini
izleyebilecek bir s enerji lere sahiptir.
Is enerji ler alma noktasna gre %
+/-1% ila +/-10 doruluk payna sahiptir ve
sizi ayr bir enerji lm cihaz masrafndan
kurtarr.
Dengeleme
Yeni FLOWLIMIT fonksiyonu ve
FLOWADAPT kontrol modu ile MAGNA3
pompann maksimum debi snrn
belirleyebilirsiniz. MAGNA3, debiyi srekli
olarak kontrol altnda tutarak normal debi
orannn almamasn salar. Bu sayede
sistem dengesizlik riski azalr, dengeleme
vana ihtiyac ortadan kalkar ve bylelikle
sistemin genel enerji verimlilii artar.
Pompa, sistemdeki debi kstlarna uymak
iin performansn istenen ayar noktasna
gre ayarlayarak enerji tketimini byk
lde azaltr.
Bina Otomasyonu
MAGNA3 daha fazla kontrol iin opsiyonel
arayz kartlar ile her trl bina otomasyon
yazlmn destekler.
Kablosuz iletiim
Kablosuz teknolojiye sahip MAGNA3, bu
zelliiyle bir baka MAGNA3 pompasna
balanabilir. Sahip olduu sunucu
sayesinde paralel pompaya hzl ve kolayca
balant salayabilir. ki pompa bylece
sral, yedekli veya birlikte altrlabilir ve
kontrol edilebilir.
Grundfos GO ile ok kolay
kontrol
Pompann en kolay ekilde kontrol iin
Grundfos GOyu gelitirdik ve bu sayede
cebinizdeki iPhone veya iPod, pompanzn
kumanda cihaz haline gelmi oldu. Sadece
ufak bir aparat ile akll telefonunuzu
MAGNA3 kontrol cihazna evirebilirsiniz.
Pompann tm parametrelerini ekranda
grebilir veya hzn ayarlayabilirsiniz.
nanlmaz deil mi!
ok amal sirklatr
MAGNA3, hem stma hem de soutma
uygulamalarnda kullanlmak iin
gelitirilmitir. -10Cye kadar olan
akkanlarn transferinde kullanlabilir,
bu sayede endstriyel uygulamalarda
ve toprak kaynakl s pompas
uygulamalarnda kullanlabilir.
Grundfos, elektronik kontroll pompalar
konusundaki 40 yllk deneyimi ile alternatif
basn testleri, yksek rutubet ve yksek/
dk scaklk testleri de dhil olmak zere
en zorlu koullarda 1 milyon saat test
ederek uzun yllar ihtiyacnz karlayacak
bir pompa gelitirdi. MAGNA3 modern bir
sirklasyon pompasnda beklediiniz btn
kontrol modu seeneklerini sunarken enerji
maliyetlerini en aza indirir.
Geni rn Program
MAGNA3, 150den fazla eit, ister dkme
demir ve ister paslanmaz elik malzemeli,
tekli veya ikiz pompa, max debi 70 m3/h
ve 18 mSS basma yksekliine kadar her
trl stma ya da soutma uygulamanz
iin kullanabileceiniz en uygun boyutlarda
pompadr.
Grundfos, otomasyon veya baka
bir pompa ile haberleme gerekmeyen
durumlar iin sadelemi zellikler
ile MAGNA1 pompay da tasarlad.
Enerji verimlilik ynetmeliinin tm
gereksinimlerini salayan frekans
konvertrl MAGNA1 pompa, cazip fiyat
ile pazar liderliini hak ediyor.
Grundfos, pazara yeni srd MAGNA3 serisi sirklasyon pompasnn esiz zellikleri ve
rakipsiz enerji verimlilii deerleri ile pompa sektrnde tay ok ykseltti.
Yeni MAGNA3:
Bir pompadan daha fazlas
REMEHA, 1935 ylnda Hollandada
kurulan, youmal kazan ve kombi
retiminde Avrupada nemli bir
konuma sahip stma firmasdr.
rnleri ierisinde youmal kazanlar,
youmal kombiler, kendinden boylerli
kazanlar, gaz absorbsiyonlu cihazlar
bulunmaktadr. Remeha, 1935 ylnda
Hollandada kurulan, youmal kazan ve
kombi retiminde Avrupada nemli bir
konuma sahip stma firmasdr. rnleri
ierisinde youmal kazanlar, youmal
kombiler , kendinden boylerli kazanlar, gaz
absorbsiyonlu cihazlar bulunmaktadr.
Quinta Pro Duvar Tipi Youmal
Kazanlarda ayn kasa ierisinde yer
alan drt farkl kapasitenin (45, 65,
90, 115 kW) sahip olduu % 111.3lk
youma verimi dikkat ekmektedir.
Ayrca bu kazanlarn 6 Bar basnca
kadar alabiliyor olmas ve baca
klapesi, sektrdeki rakiplerine gre fark
yaratan nemli zelliklerindendir. Eco
Pro Serisi Yer Tipi Youmal Kazanlar
segmentinde en yksek verimli kazan (%
109.6) olmasnn yan sra son derece
kompakt olan yaps, ayrca altnda
bulunan tekerlekleri sayesinde tama ve
kurulum srasnda ok ciddi avantajlar
salamaktadr. Kombilerde ise %110
verimli Avanta Plus serisi youmal
kombilerin yan sra 2012 Ylnda SODEX
fuarnda tantlan TZERRA, Dnyann
en kk ve en hafif kombisi olarak
Trkiye pazarna sunulmutur. D
tamamen yanmaz strafordan retilen,
genleme deposu istendii takdirde
ayr olarak kullanlabilen ve sadece
17.5 kg arla sahip olan bu kombiler,
Remehann AR-GE almalarna vermi
olduu nemin en somut kantdr.
Bununla beraber, Res Enerji Sistemleri
A..nin 2013 yl sonunda gelitirdii ve
retimine balad Yzde yz Trk Mal
Rescon kumanda panelleri ile Remeha
Kazanlar daha ekonomik altrlabilir
hale gelmitir. Tepki hz yksek 7 ekrana
sahip bu kumanda panelleri 30 deiik
zona ve 60 kazana kadar kumanda
edebilme yeteneine sahip olup arayz
ihtiyac duymadan bina otomasyon
sistemlerine balanabilmektedir. Rescon
kumanda paneli, Res Enerji bnyesindeki
tm alanlarn, bu sektrde gemi
35 yl akn srelik tecrbe birikimiyle,
kullanc geri bildirimleri dorultusunda
talepleri deerlendirerek ortaya kard
bir takm almas rndr. Kullanma
sunulduu andan balayarak, kullanc
talebinin ykseklii bunun somut kantdr.
Remeha, Avrupadaki kazan ve kombi
pazarndaki iddial konumunu daha da
glendirmek ve geniletmek maksadyla
Kasm 2011de Res Enerji Sistemleri
A.. ile Trkiyede birlikte hareket etme
karar almtr. 2010 ylnda kurulmu olan
Res Enerji Sistemleri A.., firma olarak
sektrn yeni oyuncusu olmasna ramen
bnyesindeki mhendislerin sahip olduu
35 yl akn tecrbenin nda, gen
ve dinamik kadrolaryla emin admlarla
ilerlemektedir. Istma projelerinde,
sistem zmleri ile ilgili youn bir bilgi
birikimine sahip olan Res Enerji Sistemleri
A.., sahip olduu tecrbeyi , Remehann
stn teknolojisi ile birletirerek pazara
sunmaktadr.
REMEHA yer ve duvar tipi
youmal kazanlar ve kombiler
rn
48
AUTROL firmasnn retimi olan SMART
Basn Transmitteri (APT3200-G)
hassas basn lmlerinde en byk
yardmcnzdr. Span deerinin %
0.075 dorulua sahip SMART Basn
Transmitteri yksek znrlk ve
doruluk gerektiren uygulamalarda
ekonomik ve ergonomik zmler
sunmaktadr.
-100kPa .. +75000 kPa alma
basn aral, -100kPa
.. +60000kPa ayar
aralna sahip rn
-40 C .. +120 C
aras scaklklarda
kullanabilirsiniz.
rn zerinden
4-20mA analog k ve
HART balant ile verileri
PLC, SCADA ve dier dijital
gstergelere tayabilirsiniz.
SS316L gvde ve diyafram,
alminyum kafaya sahip rn
en zorlu artlarda gvenle
kullanabilirsiniz.
Opsiyonel olarak dijital
gsterge ve paslanmaz elik kafa
eklenebilen rn ATEX Flameproof
/ Intrinsic Safety olarak da temin
edebilirsiniz.
SMS-TORK, 30 yllk tecrbesi ile
rn gamn geniletmeye devam ediyor
Yangn
50
SPRNKLER sistemlerinin standart slak tip zmleri
haricinde, uygulama yaplan mahal zellikleri ve farkl
amalara gre, farkl tip ekipman ve dizayn yntemleri
kullanlarak alternatif zmler kullanlabilmektedir.
Balca ve sklkla kullanlan alternatif zm;
ortam scaklklarna bal kuru tip sistemlerdir.
Sprinkler sistemleri iin suyun kabul edilen snr
donma scaklk deeri olan 4Cnin altnda kalan mahal
ve blgelerde kullanlan bu sistem; temel olarak
kuru tip alarm vanas ve hava veya uygun gazlar
ile basnlandrlm borulama ile salanmaktadr.
Yar ak otoparklar, sundurmalar vb. d ortama
maruz kalan mahallerde sklkla kullanm gereksinimi
domaktadr.
Bir dier alternatif olan baskn (deluge) sistemler
ise; hzl ve geni yaylml yangnlara mdahale, hzl
ekilde soutma ve yangn ykn drme, mahal-
blgenin tamamnda yangna bastrc etki yaratma, vb.
iin kullanlacak bir zmdr. Kuru tip sistemde olduu
gibi, farkl bir alarm vanas olan baskn alarm vanas
ve ak sprinkler-nozller ile sistem gereksinimleri
salanmaktadr. Uak hangarlar, yanc-parlayc
sv tanklar st ve yanal yzeyleri, soutma kuleleri,
d ortam trafo sistemleri, vb. ekipman ve mahaller
iin efektif olarak kullanlabilecek sistemlerdir. Bu
sistemler iin manuel aktivasyonun haricinde otomatik
alglama aktivasyonu da mutlak suretle salanmaldr.
Elektriksel ( dedektrler ), slak-hidrolik pilot sprinkler
ve kuru-pnmatik pilot sprinkler sistemleri, ana sistem
iin aktivasyon alternatifleridir.
Yine bir baskn sistem mant ve cihazlar ile
salanan n-tepkimeli (preaction) sprinker sistemleri
ise, dorulama aktivasyonu gerektirecek mahaller
iin en uygun sulu sndrme yntemidir. Aktivasyon
sistemi baskn sistemlere benzer olup mahal
koullar ve amaca gre eitli dizayn alternatifleri
yaratlabilecektir. Ariv depolar, mzeler gibi yksek
hacimli alanlar iin uygun sistemler olup, maliyet
olarak dezavantaj yaratacak gazl sndrme sistemleri
iin de iyi bir alternatif dourmaktadr.
Standart slak sprinkler uygulamalarna alternatif bu
sistemler iin temel dizayn ve montaj gereksinimler de
aada belirtilmeye allmtr:
Kuru tip sprinkler sistemleri:
Sistem aktivasyonu sonrasnda uygulanacak drenaj
ilemi neticesinde borular ierisindeki su birikimini
ve buna bal donma riskini nleme adna yukar
Mahal koullar ve
farkl amalara gre
alternatif sprinkler sistem tipleri,
temel gereklilikleri
M
a
k
i
n
e

M

h
e
n
d
i
s
i

F
i
r
m
a

S
a
h
i
b
i
E
v
r
e
n

U
Y
G
U
R
51
bakan (upright) tip sprinkler kullanlmaldr.
Sistem bykl, normal hava basncnda test hatt
vanasndan 60sn.de su geiine gre belirlenmelidir. 500
galon (1.893 lit.) hacmi amayan sistemlerde sre snr
gz ard edilebilir. 750 galon (2.839 lit.) hacmi amayan
sistemlerde ise hzlandrc ekipman kullanm ile yine
sre snr gz ard edilebilir. Bunlarn dnda; onayl
program ve metotlar ile hesaplanm, standartlara
uygun spesifik adet sprinklerlerden su k sresine gre
de sistem bykl belirlenebilir. Hzlandrc kullanma
durumunda; cihaz, giriinde manometre ile birlikte alarm
vanasna mmkn olan en yakn lokasyonda tutulmaldr.
Borulama grid tip olmamaldr.
Kuru alarm vanasnn bulunduu blgede donma
riski olmamaldr. Gerekli ise, srekli stma ilemi
uygulanmaldr.
Hava basn dengesini ve alarm vanasna hava akn
salamak iin hava bakm besleme cihaz kullanlmaldr.
Her kuru alarm vanas iin kendine zel hava bakm
besleme cihaz uygulanmaldr.
Hava basnc sk periyotlar ile kontrol edilmelidir.
Hava besleme, sistemi 30dk ierisinde doldurabilecek
kapasitede ve srekli olmaldr. Hava basn deeri,
alarm vanas retici gerekliliklerine gre belirlenmeli
ve salanmaldr. Ayn hava kayna birden fazla alarm
vanas iin kullanlabilir, fakat tm sistem girilerine ek
vana veya benzeri geri ak nleyici cihaz ve her giri iin
manometre kullanlmaldr.
Baskn ve n-tepkimeli sprinkler sistemleri:
Pnmatik, hidrolik ve elektriksel aktivasyon sistemlerinin
komponentleri uyumlu olmaldr.
Test iin, vana su girii haricinde su k tarafnda da
kesme vanas kullanlabilir.
Aktivasyon ekipmanlarnn tepkime scaklklar, sprinkler
tepkime scaklklarndan dk olmaldr.
n-tepkimeli sistemlerde, koruma uygulanan mahalin
tmne aktivasyon sistemi dnlmelidir.
Alarm vanalarnn bulunduu blgede donma
riski olmamaldr. Gerekli ise, srekli stma ilemi
uygulanmaldr.
n-tepkimeli sistem tipleri:
a) Tek Kilitlemeli: Alglama ile aktivasyon. Tek
sistem, maksimum 1.000 adet sprinkler iin
uygulanabilmektedir.
a) Kilitlemesiz: Alglama veya sprinkler patlamas ile
aktivasyon. Tek sistem, maksimum 1.000 adet
sprinkler iin uygulanabilecektir.
a) ift Kilitlemeli: Algma ve sprinkler patlamas
birlikte aktivasyon. Kuru tip sistemdeki; 500 galon
limiti, 60sn. ve dier test hattndan su alma sresi
kurallar bu tip iin de geerlidir. Borulama grid tip
olmamaldr.
Baskn sistemler iin hidrolik hesaplama yaplmaldr.
n-tepkimeli sistemler iin yukar bakan, aa bakan
(yalnzca minimum 4C ortam scaklnda), duvar tipi
(yalnzca minimum 4C ortam scaklnda), kuru tip
sprinklerler kullanlabilecektir.
Kaynaklar:
NFPA-13 _Standart_for_the_Installation_of_Sprinkler_
Systems
FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_Sheets_2-10R
FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_Sheets_2-0
Binalarn_Yangndan_Korunmas_Hakknda_Ynetmelik
Makale
52
ENERJ verimlilii ve s kazanmlarndaki tasarruflar,
szkonusu kalite mensnde st srada yer alan
belirleyicilerdir.
Bir projenin duyulur s kazanm ortam
scaklnn, gizli s kazanc ise nem
miktarnn artmasna sebebiyet vererek binay
deersizletirebilmektedir.
Makine mhendisleri, projelerinin yksek
kalitede olabilmesi yolunda bu duyulur ve gizli s
kazanmlarn drebilmek iin, en doru yapsal
tercihlerin yaplmas iin abalarlar. Dier disiplinlere
bal parametreler makine mhendislerinin en ok
zorlandklar noktalar.
Szgelimi bir bina gne radyasyonuna ne kadar
tabi ise, ne kadar cam varsa, ne kadar youn bir
alan/yaayan oran varsa, kullanlan elektriksel
cihazlar ve aydnlatmalar ne kadar verimsiz ise
makine mhendislerinin s kazancn azaltmalar o
kadar zorlar.
Biz elektrik mhendislerine tam da bu noktada
nemli bir grev dmektedir.
Bir binann s kazancn artran etmenler arasnda
oranlama yapacak olursak, aydnlatmaya %20 gibi
pay dyor.
Bu sebeple aydnlatma projeleri yaplrken
seilecek armatrlerin verimlilii ok nemli bir hale
geliyor.
Konvansiyonel aydnlatma teknolojileri
kapsamnda kullanlan akkor telli ve sodyum/civa
buharl ampllerle kyaslandnda %60-75 orannda,
enerji tasarruflu ampllerle kyaslandnda %15-25
orannda tasarruf salayan LED armatrler bize proje
kalitesinde yepyeni bir alm vaadediyor.
Bunu da 32Vun altnda alabilme kabiliyeti ile
s retimi konusunda son derece cimri davranarak
gerekletiriyor.
Dorusal k ak zellii sayesinde, ihtiya
duyulan aydnlk dzeyini (lks) daha dk bir
g deeri (watt) ile yakalayan LED armatrlerin
yaratt fark anlatmak iin genel birka rnek
verelim. Ofislerde kullanlan klasik 4x18 W kare
floresan armatr yerine 40Wlk LED muadilleri
kullanlarak ya da otopark aydnlatmalarnda 58Wlk
T5 tipi floresanlar yerine gene 41Wlk LED muadilleri
kullanlarak ayn aydnlatma dzeyine ulalacak ve
salanacak tasarruf ile de hem maliyet anlamnda,
hem de mekanik kalite anlamnda avantajl duruma
geilebilecektir.
Bunun yan sra LED armatrlerin bina otomasyon
sistemlerine kusursuz adaptasyonlar ile verimlilie
ve kaliteye katks daha da artabilmektedir. nk
LED armatrler kontrol edilebilir, ayarlanabilir ve
iletiim kurma zelliine sahiptir.
LED armatr teknolojisi her geen gn byk bir
hzla gelimektedir.
Bize bundan sonra den ey; 50.000 saate varan
mrleri, RGB power LEDler sayesinde yakaladklar
yksek renk endeksi, hzla devreye girebilme
zellikleri, mortesi ve kzltesi yaymnn sz konusu
Aydnlanma Devrimi
Bir projenin kalitesini belirleyen yzlerce faktr sayabilirsiniz.
Mimarlardan tutun da inaat mhendislerine, mekanik ve
elektrik mhendislerine, peyzaj uzmanlarna kadar herkes
projeye eitli parametreleri gereke gstererek bir kalite
deeri biebilirler. A
p
s
i
s

P
r
o
j
e

E
l
e
k
t
r
i
k

M

h
e
n
d
i
s
i
S
a
l
i
h

C
O

K
U
N
53
olmamas, minimum bakm maliyetleri,
civa iermemesi sayesinde yakalad
evrecilii ile hayatmzda artk bir lks
deil, bir olmazsa olmaz haline gelen bu
teknolojiden faydalanmak olacak.
Artan rekabeti ortam ve iletiim
teknolojilerinin geldii nokta sebebiyle,
LED armatrlerin maliyetleri dmekte
ve kalitesi artmaktadr.
Bundan birka sene ncesinde
uzak doudan alnan kt rneklerde,
maliyetlerin dmesi iin soutucu
triyak kullanlmad, uzun mrl
diye tketiciye sunulan rnlerin ksa
bir srede snma sonucu bozulduu
grld. malat bilinlendi ve doru
LEDi doru konfigrasyonlarla alma
yolunu tercih etti.
Aydnlatma devrimi olarak
tanmlayacamz bu teknoloji,
nmzdeki yllarda gelimi lkelerde
tek tercih olma yolunda ilerlemektedir.
2012 ylnda Avrupa birlii
lkelerinde uygulamaya konulan akkor
telli ampl kullanm yasana benzer
tedbirler ileride LED d armatrlerde
de olabilir. Zira bu devrim ile, dier
muadillerini aptan dren LED
teknolojisi, yasal dzenlemelerle tevik
edilecek gibi.
Sylei
54
Teknik Boru
Gvenilir zm Orta
D
e
n
e
y
i
m
l
i

v
e

BORUSAN firmasnda uzun yllar baarl
almalarnn ardndan kurduklar firma ile demir elik
sektrnde kaliteli rn ve hizmetler ile farkllaan,
gvenilir zm orta olarak almalarn hzla
srdryorlar.
Temmuz saymz iin ziyaret ettiimiz Teknik Boru
kurucular Esat Kprl, Gkhan nlsan ve ekibi ile
keyifli bir sohbet gerekletirdik. Mechanic Dergisi
olarak kendilerine teekkr ediyoruz.
lk olarak hedef piyasanz ve rn
gruplarnzdan bahseder misiniz?
Boyuna ve spiral kaynakl elik boru sektrnde
sektrn lideri Borusan Mannesmann boru ana bayilii
yannda elik ekme boru gurubunda Aydn Boru, valf
gruplar ve yangn gvenlik sistemlerinde Giacomini
Unival Vana, Batu Vana, Saytek Metal , Flowcon,
Gebo, Victaulic, ve Norm Balant Elemanlar, Ekpa,
Sardoan bayilikleri ile hizmet sunuyoruz.
Faaliyetlerinizde arlkl olarak hangi
sektrlere hizmet veriyorsunuz?
Yurt geneli ve yurt d projelere endstri, enerji, yangn
gvenlik ve HVAC konularnda deneyimli proje ve sat
ekibimiz ile zmir merkezimizden yurt geneline yer
alan projelere boru, vana, yangn gvenlik sistemleri ve
fittings grubu rnlerle hizmet sunmaktayz.
Gelen talepler dorultusunda rn gruplarnz
gelitiriyor musunuz?
naat ve enerji sektr son yllarda kendini srekli
yenileyen deiimler sergilemektedir. Bu deiimleri
anlk izleyen inaat, proje firmalarnz nemli yurtii
ve yurtd projelerde kendi branlarnda farkllklar
getirerek sektrde n plana kmaktadr. naat
sektrndeki olumlu deiimler rn guruplarna
fakllklar getirdii kadar rn gruplar, iilik ve
uygulamalarda kalite bilincini gelitirmektedir.
Teknik Boru ailesi olarak endstriyel kurumlar, mekanik
tesisat taahht firmalar taleplerini bir btn olarak
karlayarak mterilerimize zaman ve ekonomik
kazanmlarla katklar salamak urandayz.
2013 yl banda elik Boru Merkezimizin yan sra
Vana ve Yangn Gvenlik Merkezimizi genileterek
devreye aldk. ISO 9001 kalite ynetim sistemimizden
sonra yl ierisinde tm srelerimizi ierisine alacak
bir otomasyon sistemine getik. nmzdeki yl kare
kod sistemine gemeyi planlyoruz.
Faaliyetlerimiz ierisinde elik ekme boru rn
grubumuz ierisinde nemli yer tutmaktadr. Kullanm
yerlerine gre spec, norm ve istenen kalitelere
uygun malzemeleri mterilerimize sunuyoruz.
Dnya kalitesindeki sertifikal rnler ile zamannda
teslimatlarla deerli mterilerimizin taleplerini
karlamaktayz. Buhar ve kzgn ya, su, gaz vb.
akkanlarla ilgili hatlarda kullanlan elik ekme
borular, vana guruplar ve balant elemanlar gibi rn
guruplarmz ile hizmet sunuyoruz.
lkemizde nmzdeki yllarda yangn nleme
Borusan Mannesmann grubunda zmir Blge Mdr grevinden
emekli olarak ayrlan Esat Kprl ve mesai arkada Gkhan nlsan
ile Teknik Boru rmasn kurdular.
55
sistemleri kullanm giderek daha fazla n plana kacaktr.
zellikle Borusan Mannesmann Ana bayiliimizle ile yivli
yangn borularn ve sulu yangn sndrme sistemlerinde
nites gurubu ile dnya markas Victaulic ve Giacomini
Unival yangn gvenlik rnlerini ve Batu Vana ile gaz
hatlar , Buhar, kzgn ya gurubu, su hatlar rnlerimiz
ile bu alanlarda yeterli stok, yksek bulunabilirlik oran ile
hizmetler sunuyoruz.
TB Doalgaz Borusu Uzatma Birletirme Parasyla Trk
Patent Enstitsnden Faydal Model aldk. TB Doalgaz
Borusu Uzatma Birletirme Paras hattn uzun sre
problemsiz ve gvenli almasn temin eder. TB Uzatma
ve Birletirme Paras tesisatlarda zaman ve iilikten
kazan, yksek bulunabilirlik oran bulunabilirlik
ve ksa srede teslimat ile sektrde gvenle
kullanlmaktadr.
Sektrde yurtii talepte durum nedir?
Sektr ile ilgili taleplerde yln ikinci yarsnda
art bekliyoruz. Yurt d ve yurt iinde
nemli projelerde yer alan elektro- mekanik
inaat gurubu firmalarmz sektre dinamizm
kazandrmaktadr.
Son olarak sylemek istedikleriniz?
lkemizde kaliteli rn ve kaliteli iilik, uygulama
ve hizmet tercih edilmesi kalite bilincinin artmasn
salamaktadr. Kalitesiz rnler ve uygulamalar nedeni
ile lke olarak kayplarmzn byk olduu hepimizce
bilinmektedir. Kalite bilincinin artmas iin hepimize nemli
grevler dmektedir. Bu bilinle rettikleri, satn aldklar
rnlerin ve sunduklar hizmetin, kalitesi ile her zaman
gurur duyan firmalarn giderek artmas yarnlara daha
gvenle bakmamz salayacaktr.
Birok nemli projede Teknik Boru gveni ve deneyimini
tercih eden mterilerimize ve bu gvenin olumasnda
deerli katklar olan tedarikilerimize ve alma
arkadalarmza teekkr ediyoruz.
Teknik Boru ailesi olarak bizlere bu saynzda yer
verdiiniz iin teekkr eder, sektrmze
baarl bir yl dileriz.
Makale
56
LKEMZ aktif fay hatlarnn youn olduu bir
blgede yer almakta olup lkemiz topraklarnn
yaklak % 40lk bir blm 1. Derece deprem blgesi
durumundadr. Birinci derece deprem blgeleri 6
ve zeri iddetinde depremlere maruz kalabilme
riskini tamaktadr. Geriye kalan dier blgeler
her ne kadar ikinci ve nc derece deprem riski
tayan blgeler olsa da birinci derece deprem riski
tayan blgelerde meydana gelebilecek 6 yada
st iddette depremler bu blgeleri de kolaylkla
etkileme olasln tamaktadr. lkemizde birinci
derece deprem riski tayan blgeler ekonominin can
damar saylacak sanayilemi blgeler olup bu durum
deprem ve etkilerine kar alnacak nlemlerin nemini
artrmaktadr.
Depremin asl mekanik sisteme etkileri
Bina ne kadar salam olursa olsun deprem
esnasnda ortaya kan sismik dalgalarn etkisiyle
asl sistemlerde salnm meydana gelmektedir. Bu
salnm esnasnda asl tesisat birleenleri uygun
olmayan montaj nedeniyle kendiliinde zarar grp
ilev d kalabilecei gibi dier tesisat birleenlerini
de tahrip edebilir. zellikle yangn tesisat gibi deprem
sonrasnda kritik neme sahip tesisatlarn deprem
yklerinden zarar grmeden depremi atlatabilmesi
ok nemlidir. 1995 Kobe depreminden sonra yapsal
olarak depremden zarar grmeyen binalarn % 41inde
yangn sprinkler sistemleri kullanm d kalmtr.
Sismik asklama yaplmas gereken boru
hatlar
A ) 1 ve zeri tbbi, zararl, basnl gaz hatlar
B ) 1 ve zeri yakt hatlar
C ) Boiler, mekanik ekipman yada soutma odalarnda
bulunan 1 den byk tm hatlar.
D ) 2 ve zeri tm boru hatlar
E ) 14.86 kg/mt (10 lbs/ft) arlk yada zerinde olan
tm konsollama yaplm boru demetleri
Sismik asklama yaplmas gereken kanal
hatlar
A ) Zaral gaz ieren yada bu tr gazlarn tahliyesinde
kullanlan kanallar
B ) 71 cm yada daha byk aptaki tm dairesel hava
kanallar
C ) 0.56 m2 yada daha byk kesit alanna sahip tm
kare ve dikdrtgen hava kanallar
D ) Hava kanal hattna rijit balanm 22.5 kg yada
zeri yada esnek balanm 9 kg ve zeri ekipmanlarn
bulunduu durumlarda mevcut hava kanalna sismik
asklama uygulanmas gerekmektedir.
Asl birleenler zerine etki edebilecek deprem
yklerinin bertaraf edilmesi iin farkl sismik asklama
uygulamalar mevcuttur.
alma prensiblerine gre sismik asklar 2 gruba
ayrlabilir:
Sabit sismik asklar ( boru yada profilli ) : Bu tr asklar
hem bask hemde gerilim yklerini boru yada profil
boyunca tarlar. ster enlemesine ister boylamasna
olsun sadece tek bir boru yada profil ile asklama
mmkndr. Bu tr sismik asklar bina ve asklama
yaplan boru yada kanallar arasnda sabit bir yk
dalm oluturarak boru yada kanaln bina ile birlikte
hareket etmesini salamakta ve asklama noktlarnda
boru yada kanaln binann hareketine bal herhangi bir
yer deitirmesini nlemektedir.
HVAC tesisatlarnda
sismik asklama
uygulamalar
D
a
r
h
a
n

i
r
k
e
t

o
r
t
a

A
h
m
e
t

l
a
r
Makale
58
Rijit sismik ask uygulamas
Kablolu sismik asklar : Bu tr asklar gerilimden doan
ykleri asklama yaplan kablolarn ekseni boyunca
tamaktadrlar. Ister enlemesine ister boylamasna
olsun boru yada kanala aralarndaki aklk 180 derece
olacak ekilde iftli olarak balanrlar. Yine bu tr asklar
da bina ve asklama yaplan boru yada kanallar arasnda
sabit bir yk dalm oluturarak boru yada kanaln bina
ile birlikte hareket etmesini salamakta ve asklama
noktalarnda boru yada kanaln binann hareketine bal
herhangi bir yer deitirmesini nlemektedir.
Halatl Sismik Ask Uygulamas
Sismik ask noktalarnn belirlenmesinde
genel kurallar
HVAC tesisatlarnda bulunan asl birleenlerin sismik
asklanmasnda gz nnde bulundurulmas gereken
baz faktrler bulunmaktadr. lkemizde sismik asklama
ile ilgili halihazrda bir ynetmelik bulunmad iin
uygulama ve dizayn aamasnda NFPA 13, FM Global
Loss Prevention Data Sheets 2.8 ve SMACNA (Sheet
Metal and Air Conditioning Contractors National
Association, Inc.) belirledii kurallar manzumesi referans
olarak kullanlmaktadr.
Boru ve havalandrma tesisatlar iin
sismik asklar iki snfa ayrlmaktadr:
1. Enlemesine Sismik Asklar: Bu asklama uygulamas,
boru yada havalandrma kanal hattna yatayda etki
edebilecek deprem yklerinin snmlendirilmesi
amacyla yaplmaktadr.
2. Boylamasna Sismik Asklar: Boylamasna sismik
asklama uygulamas ile boru yada havalandrma
kanal hatt boyunca etki edecek yklerin
snmlendirilmesi amacyla yaplmaktadr.
Enlemesine yada boylamasna ask noktalarnn
tayc ask noktalarna uzakl maksimum 10 cm
olmas gerekmektedir. Bu mesafe korunarak hattn
yukar doru hareketi esnasnda ortaya kacak kuvvet
yapya iletilerek asklama noktasna dikey kuvvetin etki
etmesinin nne geilebilir.
Uygulamada yangn sprinkler tesisatlar iin
maksimum izin verilen enlemesine asklama mesafesi
12 mt, boylamasna sismik asklama mesafesi de
24 mt. dir. Havalandrma kanallar iin bu mesafeler
enlemesine asklamada 9 mt, boylamasna asklamada
ise 18 mt.dir. Boru yada havalandrma kanallarnda
uygulanacak enlemesine ve boylamasna ask
mesafelerinin belirlenmesi srasnda tek bir sismik
ask noktas zerine gelecek ykn hesaplanmas,
bu hesaplama yaplrken, tesisat uygulamasnn
yaplaca corafi blgenin deprem momentleri,
yapnn ykseklii ve sismik ask noktasna etki edecek
sistem birleenlerinin tmnn arl gz nnde
bulundurulmaldr.
Boru yada kanal hattnn uzunluu izin verilen
maksimum enlemesine sismik ask mesafesi (ST),nin
yarsndan (6 mt) fazla ise hattn her iki ucuna da
enlemesi sismik asklar yerletirilmeli ve hattn uzunluu
ve ST gz nnde bulundurularak ilave enlemesine
asklar hatta eklenmelidir. Eer hat uzunlu ST / 2den
ksa ise tek bir enlemesine sismik ask noktas yeterli
olacaktr.
Her hatta en az bir adet boylamasna sismik ask
uygulamas bulunmaldr. Boylamasna sismik ask
uygulamas hattn merkezlenmesine gerek duyulmadan
hat zerinde herhangi bir noktada yaplabilir. Burada
dikkat edilmesi gereken nokta hattn uzunluunun
izin verilen maksimum boylamasna sismik asklama
mesafesinden uzun olmas durumunda hatta ek olarak
boylamasna sismik ask noktalarnn ilave edilmesi
gerekliliidir.
Yangn tesisatlarnda enlemesine sismik asklar
aptan bamsz olmak zere tm besleyici hatlar ile
bunlarn dnda kalan 2 ve zeri tm dier boru
ve branlara uygulanmaldr. Yangn tesisatlarnda
boylamasna sismik ask, ana ve besleyici tm borular
iin geerli olup branmanlar iin byle bir gereksinim
bulunmamaktadr.
stisnalar
Dikdrtgen kesitli hava kanal tesisatlarnda 0.56
m2den kk kesit alanna sahip kanallarda sismik
asklama uygulamasna gerek duyulmamaktadr.
Buna ek olarak herhangi bir boru yada kanal hattnn
zerinden asklama yaplan yap elemanna olan
mesafesi 30.5 cmden ksa ise yine sismik asklama
uygulamasna gerek yoktur. Ancak bu kuraln geerli
Makale
60
olabilmesi iin 30.5 cm mesafesinin tm hat boyunca
kesinlikle almamas zorunluluu vardr.
Riser hatlar
1 mt.den yksek riser (Kolon) hatlarnn st
ksmlarnda drt ynl rijit sismik asklama
yaplmaldr. Riser hatlarnda mevcut drt ynl
asklar aras mesafe maksimum 7.6 mt olmaldr.
Kolon hatlarnn yapsal zemin elemanlarndan getii
durumlarda drt yollu sismik asklama uygulamasna
gerek duyulmayabilir.
Riser hatlarnn yatay hatlara baland
noktalarda drt ynl asklama dn sonras 61 cm
mesafeyi gemeyecek ekilde yatay hatta balant
yaplabilir. Ancak bu durumda seilecek asknn hem
dikey hemde yatay yklere dayankl olacak ekilde
seilmesi gerekmektedir.
Sismik snrlayclar
Sismik snrlayclar sprinkler kafas gibi tesisat
birleenlerinin yapsal elemanlara yada dier tesisat
brileenlerine arparak zarar grmesini engellemek
adna kullanlmaktadr. Hat bitimine olan mesafesi
maksimum 61 cm olmaldr. Kablolu yada rijit
sistemle uygulama yaplabilir.
Sismik snrladrc uygulamas
HVAC tesisatlarnda asl sistemlerin sismik
asklanmas srasnda uygulanacak yntemin ve
kullanlacak malzemenin belirlenmesi ok nemlidir.
Gnmzde piyasada birok sismik asklama rn
bulunmaktadr. Ancak sismik asklamada kullanlacak
rnlerin belirli zellik ve uluslaras sertifikasyonlara
sahip olmas deprem esnasnda ortaya kabilecek
yklerin bertaraf edebilmeleri asnda ok nemlidir.
zellikle yangn tesisatlarnn sismik asklanmasnda
kullanlacak rnlerin FM Global ve UL (Underwriters
Laboratories) tarafndan onayl olmas deprem
annda ilevlerini yerine getireceklerinin bir tr
garantisidir.
Kablolu sistemler sadece UL onayna sahip
olup FM Global sadece rijit (sabit) sismik
asklama uygulamalarna onay vermektedir.
Gnmzde mali sigorta kurumlar sigortalama
n koulu olarak zellikle yangn tesisatlarnn
FM onayl rnler ile imal edilmi olmasn n
koul olarak sunabilmektedir. Bu durum sanayi
tesisleri yada antrepo gibi mali sigortalamann
nemli olduu yaplarda FM onayl malzemelerin
kullanlma zorunluluu n plana karmaktadr.
Aksi durumda deprem sonras ortaya kabilecek
zararlarn karlanmas konusunda sorunlar ortaya
kabilmektedir. Halatl asklama rnlerinin
tercihinde dikkat edilecek husus ise yangn
tesisatnda kullanlacak olan halatlarn zellikle
Yangn Tesisatlar iin UL belgesine sahip olmasdr,
gnmzde ne yazk ki elektrik tesisatlar iin alnm
onaylar yada basit kopma testi sonular UL onay
olarak sunulmakta hem yatrmclar hemde taaht
firmalar farknda olmadan byk riskler altna
sokulmaktadr. Bu tr durumlar ile karlalmamas
adna yangn tesisat iin alnm UL onay
sorgulanmaldr.
Kaynaklar
NFPA 13 2010
FM Global Property Loss Prevention Data Sheets 2.8
SMACNA Seismic Restraint Manual Guidelines for
Mechanical Systems
KINETICS Pipe & Duct Seismic Application Manual
11/01/2010
Makale
62
Enerji tasarrufu zmleri
Son yllardaki klar bize enerjinin ne kadar deerli ve pahal
olduunu gsterdi. Istma derecesini arttrmak ya da kaln
orap giymek? Bu ikilemden dolay birok kii iletme
maliyetlerini azaltmak ve i konfor artlarn salamak iin
alternatif stma sistemlerini gz nnde bulundurmaya
balamtr. Bu sistemler s pompas, youmal kazan, kat
yaktl sistemleri, kalorifer ya da yerden stma sistemleri ile
olsun, nemli olan gvenilir ve salam sistem performans
ile kombine olan optimum faturalar ve termal konforun elde
edilmesidir. Balanslanmam sistemlerde, s kaynana en
uzak noktada bulunan cihaz ya ok az str ya da hi stmaz.
Kullanclar bu durumu net bir ekilde hisseder. rnein sabah
saatlerinde banyonun souk olmas gibi. Isnma devresinin 1
saat nce altrlmas, suyun scaklnn arttrlmas ya da
pompann verimi arttrmak gibi geleneksel nleyici tedbirler
problemi zmemektedir. Bu yzden Dnya apnda ilk atlm
yapan Heimeier, Otomatik Debi Kontrol (AFC) teknolojisini
tantt. Bu teknoloji ayn zamanda Dynacon manifoldlarnda da
bulunmaktadr.
AFC (otomatik debi kontrol) teknolojisinin
salad avantajlar
Vana fark basncna bakmakszn maksimum debiyi kontrol
eder. (debi 10 - 150 l/h).
lave fark basn kontrol vanalarna gerek olmadan, fark
basn 60 kPaa kadar kullanlabilir.
Maksimum dizayn debisi zel bir anahtar ile vana zerinden
set edilebilir.
Fark basncna bal olarak bir n ayar deeri belirlemek
gerekli deildir.
Vanadaki n ayar deerini belirlemek iin, eski sistemin
renevasyonu srasnda boru hatt basn kayplarnn
belirlenmesi gerekli deildir.
Is kaynann esidi ve stma ekli ne olursa olsun,
enerji verimlilii sz konusu olduunda hidrolik
balanslama mhimdir. Geleneksel sistemlere
gre balanslanm sistemler %35e kadar daha
efektiftir. Bu yzden Heimeier, Otomatik Debi
Kontrol (AFC) teknolojisinde debi limitrl otomatik
termostatik vanay retti.
Hidrolik balanslama: Doru, basit ve gvenli
Heimeier A-exact
Istclardaki otomatik debi kontrol (AFC)
T
A

H
y
d
r
o
n
i
c
s
M
e
k
a
n
i
k

M

h
e
n
d
i
s
i
G

r
k
e
m

K

l
t
a
n

U
s
t
a
l

Makale
64
A-exact otomatik termostatik vanas, fark basn
dalgalanmalarna bakmakszn debiyi set edilen deere kadar
azaltan esiz debi limitr ile donatlmtr.
2. A-Exact vana dizayn:
1. Uzun sure alma garantisi
veren ift O-ring szdrmazlk,
2. Vanann zarar grmesini
engelleyen gl yay,
3. Btn Heimeier termostatik
kafa ve aktatrlerine M30x1.5
balant,
4. Debi ayarlayclar iin kir nleyici,
5. Otomatik debi limitr,
6. Korozyon direnli Gunmetal vana
gvdesi,
7. Ayar eleman
Sistemde dier vanalarn kapanmas ya da sabah ilk
altrlma srasndaki yk deiimlerinde bile ihtiyac amayacak
ekilde gerekli olan debi miktar direk olarak vana zerinden set
edilebilir.
Dizayn ve tipleri
A-Exact AFC teknolojisi ile retilen ilk termostatik vanadr. (Baknz
ekil ). Fark basntan bamsz, vana nceden set edilmi deeri
salayacak ekilde debiyi kontrol eder. Bu durum 10 150 l/h
debi aralnda salanabilir. (Baknz ekil ) A-exact vana standart
boyutlarda olduu iin, eski stma sistemlerinde ulalmas
kolay olmayan yerlerde bile deiimi kolaydr. lave fark basn
kontrol vanalarna artk ihtiya olmad iin direk stcya monte
edilir. Ses retiminin optimum karakteristii sayesinde, A-exact
fark basn 60 kPaa kadar kullanlabilir. Btn
sistemin ya da vanann almasn dzgn
almasn garanti edecek ekilde, sistemi
dreyn etmeden HEIMEIER takmlar ile ekirdek
kolaylkla deitirilebilir.
A-Exact vanann benzersiz zellikleri
Dahili otomatik debi limitr.
stenmeyen ar debiyi nler.
Kolay set edilebilme.
Sistem esnekliine imkan verir.
- Sisteme ilave radyatrler eklendiinde
ayarlamaya gerek yoktur.
Devam eden renevasyonlar iin vazgeilmezdir.
zellikle dizayn kriterleri belli deilse.
Dizayn debisinin vana zerinden ayarlanabilmesi.
A-exact vana kullanmn destekleyen gerekler
Uygun bir ekilde balanslanm stma sistemi ile enerji
tketimleri %35e kadar azaltlabilir.
stenmeyen ar debi, youmal kombinin verimini olumsuz
olarak etkileyen youma etkisini %20 kadar azaltr.
HVAC sisteminin hidronik balanslanmas sayesinde, pompa iin
gerekli olan elektrik g tketim maliyetlerini %40 azaltlr.
Istma sistemlerinde, oda scaklnn 1C art yllk alma
maliyetlerini %6-11 arttrr.
Sabah devreye girmeyi takip eden her saatin uzamas toplam
g tketiminin %1.25 gereksiz artna neden olur.
Hassas termostatik vanalar, manuel stma vanalarna kyasla
%28 enerji tketim maliyetlerini azaltmaya yardm eder.
Enerji tasarrufu nasl aklayan daha fazla detay
Energy Insight da bulabilirsiniz.
- Hidronik Sistemlerin Enerji Verimlilii Yeni teknoloji otomatik
hidronik balanslama, kullanclara sistemin performans gvenliini
ve konforu korurken enerji ve para tasarrufu yapmay salar. Daha
fazla bilgi iin ltfen http://www.tahydronics.com/tr/ ziyaret ediniz.
Makale
66
2. Kapasite seimi
Nemlendirme nitelerinin
nasl seilecei tamamen
santral reticilerine baldr
ve TMFOG mhendisleri
kendilerine gelen bu talebi
deerlendirerek amaca
uygun bir nite dizayn
ederler. Bunun aada yer
alan taleplerin belirlenmesi
gerekmektedir.

Yukarda belirlenen zeliklere bal olarak dizayn edilen d
nite ve kasetli a sistemi sadece o santrale zg olarak imal
edilmektedir.
Klima santrali
nemlendirme niteleri
TABLO 2. Nemlendirme nitesi Genel Kapasite Deerleri
TABLO 3. Nemlendirme nitesi Seim artlarnn Belirlenmesi
TABLO 1. Nemlendirme nitesi Notasyon Tablosu
1.Genel tanmlar
Timfog Mhendislik tarafndan tm klima santrali reticileri iin
tasarlanan istenen kapasite ve llerde dizayn edilebilmektedir.
Aadaki tabloda tm Timfog d niteler iin genel bir notasyon yer
almakta olup 78 lt/h ile 8100 lt/h arasnda 1 ya da 5 pompa gruplu
nemlendirme niteleri yer almaktadr. Buradan kontrol panosu da dahil
olmak zere btn d niteler iin seim yapmak mmkndr.
Makale
68
3.Kasetli a sisteminin dizayn
Belirlenen zeliklere gre tamamen paslanmaz
malzemeden imal edilen bir kaset a sistemi dizayn edilir.
Bu sistemde her para santral iinde birletirilecek ekilde
birer kanat olarak retilir ve bir ereve oluturacak bu 4
para santral iinde kolayca birletirilir ve santral zeminine
ve duvarlarna sabitlenir.
Bu birleim srasnda her hat iin yerletirilmi olan ve
geni kapasite aral kontrol iin bulunan selenoid vafler
istenen kapasitenin saplanmas konusunda yardmc olurlar.
Nozullarn bu kaset a sistemi zerine yerleimi tamamen
santral boyutlarna bal olarak daha nceden tasarlanan
ve simule edilen pskrtme blge analizi yardmyla
yaplmaktadr.
Kaset a Sistemi

Kullanlan Nozullar Timfog Mhendislike zg bir teknikle
birletirilmekte olup , zel olarak alma basncnn 2 kat
bir basnta test edilmektedir (150 bar)
Kollektrdeki btn paralar paslanmaz olup uzun
yllar mamaca uygun olarak alabilmektedirler. Kaset A
sistemi ile d nite arasndaki balant 200 bara dayankl
hidrolik zel hortumlarla kolayca yaplabilmektir.
4.Kapasite kontrol ve elektronik kontrol
panelleri
Szkonusu nitelerin istenen kontrol yapsna gre sabit
ya da deiken elektronik kart tasarm ile kontrol
edilebilmesi mmkndr. Bir klima santrali reticisi
isterse santral iindeki nemlendirme nitesinine yalnzca
bir kuru kontak k ile kontrol etmesi mmkndr. Bu
durumda nemlendirme nitesi kendisine verilen al ya
da dur emri ile sitenen sre zarfnda belirlenen kapasitede
nemlendirme yapar. Ancak santrali alma aralnna
zamana, d scakla , geri dn havas scaklna ve
istenen set deerlerine bal olarak almas istendiinde
nemlendirme nitesi zerinde deiken elektronik kart
kullanlmas gereklidir. Bu durumda bir ya da birden fazla
invertr yardmyla srlen elektrik motorlar(dolaysyla
pompalar) belirlenen senaryo ve set deerleri aralnda
devreye girecek ve istenen sre kadar devrede kalacaktr.
Deiken kontroll elektronik kart klima santrali kontrol
panosu ile haberleebilir.
TABLO 4. Nozullarn Kapasite ve Basn Tablosu
Yangn
70
HASTANE, otel, alveri merkezleri, otopark
gibi alanlarda aniden gelien yangnlarda duman
zehirlenmelerine bal lm riskinin nne jet fanlar,
duman egzoz ve basnlandrma fanlar ile geilebiliyor.
Yangnlardaki lmlerin nedeni genellikle duman
zehirlenmelerinden kaynaklanr. Yangn esnasnda
duman soluma nefesi etkiledii iin dumana maruz
kalan kiilerin temiz hava ihtiyac artar.
Kapal alanlarda zellikle otoparklarda yangn
abuk yaylr ve klasik havalandrma sistemlerinin
ba edemeyecei kadar yksek oranda zehirli gaz ve
duman oluur. Duman zehirlenmelerini nlemek iin
duman-egzoz fanlarnn kullanlmas gerektiini belirten
havalandrma pazarnn nc kuruluu AFS Yurtii Sat
ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Mdr Yardmcs
Bahadrhan Tari, Duman-egzoz fanlarnn amac
duman boaltma iini yaparak yangndaki lmlerin en
nemli sebebi olan duman zehirlenmelerini nlemek,
yangn sndrmekle grevli insanlara gvenli ve yeterli
gr alan salayabilmektir diyor.
Dumandaki karbonmonoksit seviyesine
dikkat!
Duman egzoz fanlarnn duman zehirlenmelerine
bal lm riskini azaltmak ilevine sahip olduunu
syleyen Tari, yangnlarda dumandaki karbonmonoksit
seviyesinin binde 4 oranna geldiinde lmlere yol
aabildiini bildiriyor.
Klasik havalandrma sistemleri yetersiz
kalyor
Kapal otoparklarda klasik havalandrma sistemlerinin
yetersiz kaldn dile getiren Tari, konumasn
yle srdryor: Yeni jet fan tasarmlar ve yangn
koullarnda da alabilecek, yeni nesil havalandrma
ve duman egzoz fanlar, karbonmonoksit ve duman
alglayclar, yangn senaryosuna uygun otomasyon
uygulamalar bu sistemin ana unsurlardr.
Merdiven ve asansr boluklarnda
havalandrma art
Merdiven ve asansr boluklar gibi insanlarn yangn
annda kulland ka gzerghlarnn dumann en
fazla yayld noktalar olduundan sz eden Tari,
yangn annda bu alanlarda havalandrmann art
olduunu vurguluyor.
Havalandrma yangn annda can simidi
Havalandrmann hayati neme sahip olduunu belirten
Tari, basnlandrma fanlarnn kritik misyonunu
yle aklyor: Basnlandrma fanlar, gvenli ka
alanlar oluturur. Okullar, hastaneler, oteller, alveri
merkezleri, kamu binalar gibi insanlarn toplu olarak
bulunduu yerlerde binaya yangn alarm verildiinde
havalandrma sistemleri otomatik olarak devreye
girer. Bylelikle insanlar yangn annda dumandan
etkilenmeden gvenli ka alan bulmu olurlar. Bu
nedenle havalandrmada basnlandrma fanlar hayati
neme sahiptir.
Yangn dnda belli alma ortamlarnda da
duman zehirlenmelerine kar daha dikkatli olunmas
konusunda uyarda bulunan Tari, szlerini yle
tamamlyor: elik endstrisi alanlar, kapal
otoparklarda, boya temizleme ilerinde, kalorifer kazan
dairesinde ve madenlerde alanlar ile otomobil
tamircileri risk altnda olan kiilerdir. Bu tr ortamlarda
normal alma zamanlarnda havalandrma yapan
ve yangn durumunda hemen devreye giren duman
boaltma sistemleri nlem amal olarak mutlaka
bulunmal.
Duman zehirlenmelerinde
lm riski azalyor
A
F
S

Y
u
r
t
i

i

S
a
t

v
e

P
a
z
a
r
l
a
m
a
d
a
n

S
o
r
u
m
l
u

G
e
n
.

M

d
.

Y
a
r
d
.
B
a
h
a
d

r
h
a
n

T
A
R

Makale
72
Yeil bina projelerindeki test ve devreye alma
sreci konvansiyonel yntemlere kyasla ok daha
kapsamldr. Klasik bir test ve devreye alma sreci,
montaj tamamlanm ekipmanlarn uygun bir
ekilde monte edildiinin ve mekanik - elektriksel
balantlarnn doru yapldnn kontrol ile devreye
alma testleri ve altrmadan olumaktadr. Yeil
bina projelerinde ise klasik test ve devreye almaya
ilave olarak test, ayar ve dengeleme (TAB) raporlar,
cihaz iletme ve bakm kitapklar gibi ilave
raporlamalar yaplmaktadr. Bunlara ilave olarak test
ve devreye alma ileminin tasarm aamasndan
itibaren srece dahil edilmesi gerekmektedir.
Yeil bina projelerinde stma, soutma,
havalandrma (ISH) sistemlerindeki test ve devreye
alma ileminin asl amac sz konusu sistemlerin
iverenin ihtiyacna uygun bir ekilde almasnn
salanmasdr. Yeil bina projelerinde test ve
devreye alma ilemi projelerin tasarm aamasyla
balamaktadr. Test ve devreye alma yneticisi
projelerin ve ihale dokmanlarnn iverenin isteine
gre ve enerji verimlilii salayacak ekilde
hazrlandnn kontroln stlenir.
Cihazlar sahaya geldiinde test ve devreye alma
Yeil Bina Projelerinde
Test ve Devreye Alma
E
R
K
E

S

r
d

l
e
b
i
l
i
r

B
i
n
a

T
a
s
a
r

m

D
a
n

m
a
n
l

k

M
a
k
.

Y

k
.

M

h
.
,

L
E
E
D

A
P

O
+
M
,

E
n
e
r
j
i

Y

n
e
t
i
c
i
s
i
M
e
h
m
e
t

O
K
U
M
U

yneticisi cihazlarn projelere, ihale dokmanlarna
ve ilgili standartlara uygunluunun kontroln yapar.
rnein projedeki kapasite ile cihazn kapasitesi
tutarl m, satn alma ileminde ihale dokmanlarnda
belirtilen markalara dikkat edilmi mi, cihazlar
ambalajl bir ekilde mi gnderilmi, sahada cihazlar
nerede depolanyor gibi...
Sahadaki test ve devreye alma ileminde ise her
bir ekipmann uygun bir ekilde montajnn yapldnn
ve devreye alndnn kontrol yaplr. Yeil bina
projelerinde sahada yaplan bu ilem n fonksiyon testi
olarak adlandrlr.
Istma, soutma, havalandrma sistemindeki
fonksiyon testleri, n fonksiyon testlerinden sonra
yine ayn ekilde her bir ekipman iin gerekletirilir.
Fonksiyon testleri yaayan bir bina ortaya karlmas
ve sistemin bir btn olarak kullanc ihtiyalarnn her
bir sezonda salanmas iin yaplr. Fonksiyon testleri
ilave olarak bina performansnn optimize edilmesi ve
kullanc gvenlii iin yaplr. rnein stma, soutma,
havalandrma sistemlerinde yaplan fonksiyon
testlerindeki dier bir ama da bu sistemlerin ayn
zamanda yangn alarm, asansr, duman tahliye gibi
sistemlerle btnleik bir ekilde altnn kontrol
edilmesidir.
ISH sistemlerinin test, ayar ve dengeleme
uygulamalar hem konvansiyonel hem de yeil bina
projelerinin test ve devreye alma ilemlerinde byk
neme sahiptir. Yeil bina projelerinde test, ayar
ve dengeleme ilemi n fonksiyon testlerinin bir
paras olarak gerekletirilir ve ISH sistemlerinin
devreye almas yaplm olur. Test, ayar ve dengeleme
ilemi sonularnda herhangi bir hataya rastlanrsa,
fonksiyon testlerinden nce bu hatalarn giderilmesi
gerekmektedir.
Test ve devreye alma sreci balamadan nce
yeil bina projelerinde test ve devreye alma plannn
hazrlanmas gerekliliktir. Sz konusu plann gereklilik
olmasnn yan sra bu plan test ve devreye alma
sreci iin tasarm aamasndan garanti srecinin
bitmesine kadar bir yol haritas niteliindedir. Test
ve devreye alma plan srece ait hem teknik hem
de ynetimsel gereklilikleri tanmlar. Plann teknik
gereklilikler ksmnda ilgili standartlardan, iverenin
iletme isteklerinden, retici gerekliliklerinden ve
yaplmas gereken testlerden bahsedilmektedir. Plann
ynetimsel gereklilikler ksmnda ise test ve devreye
alma yneticisinin kim olduundan, yetkilerinden,
terminlerden, ve dokmantasyon gerekliliklerinden
bahsedilmektedir.
lkemizde test ve devreye alma srecini ounlukla
mekanik yklenici firma stlenmektedir. Byle bir
durumda mekanik yklenici bnyesindeki test ve
devreye alma yneticisinin sreci ASHRAE Guideline
0-2005 The Commissioning Process ve ASHRAE
Guideline 1.1-2007 HVAC&R Technical Requirements
for the Commissioning Process standartlarna uygun
bir ekilde ynetmesi gerekmektedir.
Yurtdndaki yeil bina projelerinde sklkla
karlalan ve lkemizde de son yllarda karmza
kan bamsz (nc taraf) test ve devreye alma
firmalar bulunmaktadr. Yeil bina projelerinde
bamsz test ve devreye alma firmalar ile
allmasnn birok yarar bulunmaktadr. nk
test ve devreye alma sreci sadece devreye alma
ve bina sistemlerinin testlerinden olumamaktadr.
Bu almalara ilave olarak tm bina sistemlerinin
birbirleriyle olan etkileimlerinin incelenmesi ve
sistemlerin farkl iklim artlar iin de test edilmesi
gerekmektedir. Ayrca tasarm ve uygulama
srecinden bamsz bir test ve devreye alma
firmasnn srete bulunmas projeye objektif
bir bak as kazandracaktr. Son olarak da
test ve devreye alma firmasnn raporlamalarn
ana yklenici veya mimara deil, dorudan
iverene yapmas gerekmektedir. Aksi taktirde test
ve devreye alma yneticisi objektif bir raporlama
yapamayacaktr.
Test ve devreye alma srecinin sonunda mekanik
yklenicinin ayn konvansiyonel test ve devreye alma
srecinde olduu gibi uygulamaya esas projeleri
hazrlamas, yapm olduu testler ve uygulamalar ile
ilgili raporlamalar yapmas, iletme ve bakm kitapn
hazrlamas, ekipmanlarn garanti belgelerini teslim
etmesi gerekmektedir. Mekanik yklenicinin ilave olarak
iletme personeline eitim vermesi de gerekmektedir.
Yeil bina projelerinde tm bunlara ilave olarak test ve
devreye alma ekibinin bina kullanma aldktan sonra
sezonsal testleri yapmas ve sistemleri iklim artlarna
gre optimize etmesi da gerekmektedir.
73
Srdrlebilir Enerji
74
SRDRLEBLRLK Akademisi
tarafndan 2009 ylndan bu yana
dzenlenen ve srdrlebilir i dnyasn
bir araya getiren Trkiyenin byk
srdrlebilirlik konferans Yeil
2014: Srdrlebilir Bulumas,
23-24 Eyll tarihleri arasnda Swissotel
The Bosphorusda gerekleecek.
Yeil : Srdrlebilir Bulumas
bu yl Deiimi Ynetmek temas ile
katlmclarla buluuyor.
Yeil 2014: Srdrlebilir
bulumasnda, gerek Trkiyenin
srdrlebilir byme politikalar
dorultusunda gerekse uluslararas
rekabet nedeni ile Trkiyede srdrlebilir
i modellerine dnm hzl ve ortak
deer yaratarak salama hedefi ile,
i dnyasnn liderleri, srdrlebilir
bymenin uzmanlar, zel sektr,
kamu sektr, sivil toplum kurulular
(STK) temsilcileri ve akademisyenler i
modellerini deerlendirecek ve ilham
veren fikirler ortaya koyacak. Getiimiz
senelerde de Yeil in moderatrln
yapan, srdrlebilir i dnyasna yn
veren liderlerden biri olan The Guardian
Gazetesi srdrlebilir i blm
bakan ve editr Jo Confino, bu yl da
moderasyonu ile tartmalara yn verecek.
Yeil bu yl yine yenilikler ile
i dnyasna yn veriyor
23 Danma Kurulu ve 50den fazla
alma Grubu yesi ile aylar sren
almalar sonucunda bu yl Yeil te i
stratejileri, enerji, finans, tedarik zinciri
ynetimi, binalar-ehirler, gda, karbon
ve su ynetimi ve belediyeler konular en
gncel detaylar ile gerek ana kulvarda ki
oturumlarda gerekse paralel kulvarlarda
interaktif oturumlar ile i dnyas ile
buluacak.
Srdrlebilir finans ve
srdrlebilir gda Yeil
2014te
Ekonomik ve finansal belirsizlikten dolay
ortaya kan sosyal ve ekonomik sorunlar
i dnyasn da etkiliyor ve yakndan
ilgilendiriyor. Yeil 2014te frsat
yaratan ve olumlu evresel, sosyal ve
ekonomik sonular ortaya karan yeni bir
yaklam olan srdrlebilir finansman
ve retimde evreye, toplumsal sala
ve hayvan ve insan haklarna saygl
bir sreci kapsayan srdrlebilir gda
konular geni bir yelpazede incelenecek.
Konuk ehirler Yeil 2014te.
lk konuk ehir: Gaziantep
Yeil : Srdrlebilir Bulumas ats
altnda 2014 ylndan itibaren her yl bir
srdrlebilirlik konusunda almalar
yrten bir ehir konuk olarak arlanacak
ve konuk ehir Trkiyede srdrlebilir
ehir saysn arttrmak iin almalarn
ve iyi uygulama rneklerini tm taraflarla
ile paylaacak. Konferansn ilk konuk ehri
ise Gaziantep olacak. Srdrlebilirlik
alannda ok sayda alma yapan ve
srdrlebilir bir ehir modeli yolunda
nemli adnlar atan Gaziantep, Yeil
2014: Srdrlebilir Bulumasnda
Gaziantep sanayi, kamu, niversite ve STK
temsilcileri ile yaplacak farkl oturumlar
ile srdrlebilir i modellerini katlmclar
ile paylalacak.
Yeil 2014te yeni
Uluslararas ibirlikleri: Global
Reporting Iniative (GRI)
ibirlii ile srdrlebilirlik
raporlamas
Yeil bu yl uluslararas ibirliklerini
daha glendirerek srdrlebilirlik
raporlamas iin kresel bir ereve
sunarak tm global i dnyasna rehber
oluturan ve bu rehber kapsamnda
srdrlebilirlik raporlarn belgelendiren
Global Reporting Iniatiative (GRI) ibirlii
ile Yeil 2014n ilk gn- 23 Eyllde
effaflk ve srdrlebilir kalknma iin
srdrlebilirlik raporlamas yan etkinlii
gerekleecek.
effaflk ve srdrlebilir kalknma
iin srdrlebilirlik raporlamas
srdrlebilirlik raporlamasnn
i dnyasndaki yeri ve nemi,
raporlamadaki en gncel gelimeler ve
yenilikler Trk i dnyasndan rnekler ve
GRI temsilcilerinin yer ald bir tam gn
srecek olan farkl oturumlar ve interaktif
bir workshop ile gerekleecek.
Bu yl 6.kez dzenlenen Yeil 2014:
Srdrlebilir Bulumasnn stratejik
zm orta yine Schneider Electric iken,
konferansn zm ortaklar arasnda ise
BASF, REHAU ve Vodafone gibi kurumlar
bulunuyor.
lkemizin byk srdrlebilirlik konferans Yeil 2014: Srdrlebilir Bulumas,
Deiimi Ynetmek temasyla 23-24 Eyll tarihleri arasnda 6. kez stanbulda
dzenleniyor. dnyasnn liderleri srdrlebilir i dnyasnn geleceini ekillendirmek,
deiimi ve en yeni gelimeleri tartmak, yeni dnce sistemlerini oluturmak ve i
dnyasna ortak deer yaratarak srdrlebilir i dnmn ynetmek zere Yeil
2014te bir araya geliyor.
dnyas srdrlebilir gelecek iin
6. kez 23-24 Eyllde bir araya geliyor
75
ALTYAPI ve Kazsz Teknolojiler
Dernei (AKATED) Bakan Yasin Torun:
u bilinmelidir ki, yer altndan alnan
her damla bir daha kullanlmamak
zere alnyor. Bu bir anlamda gelecek
nesillerin hakk olan suyu kullanmak
demek oluyor. Gelecek nesillerin su haklar
bilinsizce tketiliyor
Son zamanlarda Antalya, Sapanca,
Tuz Gl gibi doal gzellikleriyle mehur
blgelerde kuralk balangc gzleniyor.
Yurt genelinde baz yerlerde sular
ekilirken, baz elale ve gllerde ise
kurumalar balad. Bir yandan kuraklk
nedeniyle azalan su kaynaklarna;
ekonomik mrlerini tamamlayan
ebekeler nedeniyle mevcut suyun
kullanlamadan, kaybolmas eklenince
sorun her geen yl artyor. Yeteri kadar
nlem alnamamas nedeniyle yitirilen su
kaynaklar aslnda gelecek kuaklarn su
hakknn bilinsizce tketilmesi anlamna
geliyor.
Tm dnya ve gelecek nesiller
asndan byk tehdit oluturan su
sorunlar, tehlike anlarnn almasna
neden olurken, su ynetimiyle ilgili ciddi
almalar yaplmasn zorunlu klyor.
zellikle son yllarda yalarn azl
nedeniyle yaanan kuraklk ve su kayplar
konusunda nemli admlar atlmaya
baland.
Uzmanlara gre dnyadaki mevcut
su oran tm insanla yetecek seviyede.
Ancak, gelien teknolojiyle beraber sklkla
yeraltndaki suya mdahale edilmesi ve
gereinden fazla su elde edilmesi, kayp
su oranlarnn artna neden oluyor.
Bu yl 28-29 Austos tarihlerinde
stanbulda ilki gerekletirilecek Su
Kayp ve Kaaklar Trkiye Forumunda,
Trkiyenin kayp ve kaak sular
konusunda gelitirecei stratejiler ve
yatrmlar tartlarak, zellikle ime suyu
temini ile datmnda kamu ve zel
kurulularn zerine den grevlerin
masaya yatrlmas planlanyor.
Altyap ve Kazsz Teknolojiler
Dernei (AKATED) Bakan Yasin Torun,
birok lkenin su kayp kaaklar ile
mcadeleyi gndemine aldn belirterek,
Gnmzde yaanan su sorunlar ok
sayda lkenin ncelikli konusu haline
geldi. Belki mevcut sorunlar tamamen
ortadan kaldrlamayacak. Ancak ou
lkede eitli almalar ve doru
stratejilerle baz su politikalar oluturarak
bu konuda ciddi yatrm ve almalara
imza atlyor dedi.
Trkiyede son 10 yldr bu konunun
gndeme alndn ifade eden Torun,
birok belediye ve su idaresinin de
konuyla ilgili bte ayrmaya balamasnn
son derece mutluluk verici olduunu
kaydetti.
Suyun kymeti ok daha artacak
Su kayp ve kaaklaryla mcadelede
harcanacak btenin kaybedilen su
miktarnn yannda olduka dk
olduunu vurgulayan Yasin Torun, unlar
syledi:
Ar scaklarn yaand u
gnlerde, su kesintileri ve barajlardaki
doluluk oranlar en nemli gndem
maddelerinden. Su sorunu zellikle ar
scaklarda kuraklk ile gndeme geliyor,
ancak asl sorun yeraltndaki ebekelerin
ekonomik mrlerini tamamlamas. Teknik
adan yetersiz hale gelen ime suyu boru
hatlar mevcut suyun kullanlamadan,
kaybolmasna yol ayor. Yani bir yandan
susuzluk ikayetinde bulunurken dier
yandan elimizdeki suyun neredeyse
yarsn muslua gelmeden ebekedeki
sorunlar nedeniyle kaybediyoruz. unu
unutmayalm ki; yakn gelecekte su
parayla bile satn alnamayacak kadar
kymetli hale gelebilir. Hatta mevcut
fiyatndan 1000 kat fazla fiyatla bile
satlsa telafisi mmkn olmaz, nk
olmayan bir eyin telafisi yoktur.
Torun, Trkiyede vatandalardan
gelebilecek ikayetlerin nne geebilmek
adna ime suyu taleplerinden ok daha
fazlasnn havzalardan ekilerek kullanma
sunulduunu belirterek, Herkes yer
altndan alnan her damlann bir daha
kullanlmamak zere alndnn bilincine
varmal. Bu bir anlamda gelecek nesillerin
hakk olan suyu kullanmak demek oluyor.
Bunun yerine Su Dengeleme sistemi
tercih edilmeli. Yllar sonra imdi bana
kaybolan sular verseler dememek ve
pimanlk duymamak iin ciddi almalar
yaplmal, yoksa her ey iin ok ge
olabilir dedi.
Resmi Gazetede 8 Mays 2014
tarihinde yaymlanan me Suyu
Temin ve Datm Sistemlerindeki Su
Kayplarnn Kontrol Ynetmelii ile
belediyeler ve su idarelerinin mevcut
kayp ve kaak oranlarn birka yl iinde
belirli bir seviyeye ekmek durumunda
kalacaklarn anmsatan Yasin Torun, AB
yelik normlarnn artlarndan birinin su
kayp ve kaaklar konusunda mcadele
olduuna deinerek, ABye adaylk sreci
devam eden Trkiye iin bu konunun son
derece nemli olduunun altn izdi.
Su sorunu zellikle ar scaklarda kuraklk ile gndeme gelmesine karn, ekonomik
mrlerini tamamlayarak teknik adan yetersiz hale gelen ime suyu boru hatlar mevcut
suyun kullanlamadan, kaybolmasna yol ayor
imdi bana kaybolan sular verseler
gvenlii
76
6331 sayl Sal Gvenlii Kanunu kapsamna
giren tm iyerlerinde, 29/12/2012 tarihli ve 28512
sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren
Sal ve Gvenlii Risk Deerlendirmesi Ynetmelii
esaslarna uygun olarak risk deerlendirmesi yaplmas
zorunlu olduu gibi, iletmenin gvenli almas ve
gelecei asndan da risk deerlendirmesi yapmas
olduka nemlidir. yerlerinde meydana gelen i kazalar
ve meslek hastalklar sonucunda byk maddi kayplar
meydana gelmektedir. Halbuki, gerek i kazalar gerekse
meslek hastalklar, sebepleri nceden belirlenerek
alnacak tedbirlerle nlenebilecek olaylardr. kazalar ve
meslek hastalklarnn sebeplerinin nceden belirlenmesi
ve nlem alnmas iin uygulanacak ilemlerin tamamna
risk deerlendirmesi veya risk ynetimi diyebiliriz.
Risk deerlendirmesi kimler tarafndan
yaplr?
letmelerde, Risk deerlendirmesi almalarnda tm
iletme gz nne alnarak deerlendirme yaplmaldr.
Bu deerlendirme de, iletmenin bykl, kullanlan
ekipman ve hammaddeler, prosesler, evre tesisler,
lokasyon vb. dikkate alnarak oluturulacak ekipler
tarafndan yaplmaldr.
29/12/2012 tarihli ve 28512 sayl Resmi Gazetede
yaymlanarak yrrle giren Sal ve Gvenlii
Risk Deerlendirmesi Ynetmeliine gre de; Risk
deerlendirmesi ekiplerinde aada belirtilen kiilerin
olmas salanmaldr.
a) veren veya iveren vekili.
b) yerinde salk ve gvenlik hizmetini yrten i
gvenlii uzmanlar ile iyeri hekimleri.
c) yerindeki alan temsilcileri.
d) yerindeki destek elemanlar.
e) yerindeki btn birimleri temsil edecek ekilde
belirlenen ve iyerinde yrtlen almalar, mevcut
veya muhtemel tehlike kaynaklar ile riskler konusunda
bilgi sahibi alanlar.
Risk deerlendirmesi nasl yaplr?
Risk deerlendirmesi, tm iyerleri iin tasarm veya
kurulu aamasndan balamak zere aadaki admlardan
oluur;
1- Tehlikeleri tanmlama; Tehlikeler tanmlanrken
alma ortam, yeri bina ve eklentileri, yerinde yrtlen
faaliyetler ile i ve ilemler, retim sre ve teknikleri,
ekipmanlar, Kullanlan maddeler, Artk ve atklarla ilgili
ilemler, Organizasyon ve hiyerarik yap, grev, yetki ve
sorumluluklar, alanlarn tecrbe ve dnceleri., e
balamadan nce ilgili mevzuat gerei alnacak alma
izin belgeleri, alanlarn eitim, ya, cinsiyet ve benzeri
zellikleri ile salk gzetimi kaytlar, Gen, yal, engelli,
gebe veya emziren alanlar gibi zel politika gerektiren
gruplar ile kadn alanlarn durumu, yerinin tefti
raporlar, Meslek hastal kaytlar, kazas kaytlar,
yerinde meydana gelen ancak yaralanma veya lme
neden olmad halde iyeri ya da i ekipmannn zarara
uramasna yol aan olaylara ilikin kaytlar, Ramak kala
olay kaytlar, Malzeme gvenlik bilgi formlar, Ortam
ve kiisel maruziyet dzeyi lm sonular, Varsa daha
nce yaplm risk deerlendirmesi almalar, Acil durum
planlar dikkate alnr.
2- Riskleri belirleme ve analiz etme, Tespit edilmi
olan tehlikelerin her biri ayr ayr dikkate alnarak bu
tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sklkta
oluabilecei ile bu risklerden kimlerin, nelerin, ne ekilde
ve hangi iddette zarar grebilecei belirlenir. Bu belirleme
yaplrken mevcut kontrol tedbirlerinin etkisi de gz nnde
bulundurulur. Toplanan bilgi ve veriler nda belirlenen
riskler; iletmenin faaliyetine ilikin zellikleri, iyerindeki
tehlike veya risklerin nitelikleri ve iyerinin kstlar gibi
faktrler ya da ulusal veya uluslararas standartlar esas
alnarak seilen yntemlerden biri veya birka bir arada
kullanlarak analiz edilir. Analiz edilen riskler, kontrol
tedbirlerine karar verilmek zere etkilerinin byklne ve
nemlerine gre en yksek risk seviyesine sahip olandan
balanarak sralanr ve yazl hale getirilir.
Neden
risk deerlendirmesi
yapmalyz?
B

S

v
e
n
l
i

i

U
z
m
a
n

d
e
m

T
A

77
3- Risk kontrol tedbirlerinin kararlatrlmas, Risk
kontrol tedbirleri belirlenirken, toplu korunma nlemlerine,
kiisel korunma nlemlerine gre ncelik verilmesi ve
uygulanacak nlemlerin yeni risklere neden olmamasna
dikkat edilir.
Riskin tamamen bertaraf edilmesi, bu mmkn deil
ise riskin kabul edilebilir seviyeye indirilmesi iin aadaki
admlar uygulanr.
a) Tehlike veya tehlike kaynaklarnn ortadan kaldrlmas.
b) Tehlikelinin, tehlikeli olmayanla veya daha az tehlikeli
olanla deitirilmesi.
c) Riskler ile kaynanda mcadele edilmesi.
Bu admlara gre belirlenen kontrol tedbirleri, i ve ilem
basamaklar, ilemi yapacak kii ya da iyeri blm, sorumlu
kii ya da iyeri blm, balama ve biti tarihi ile benzeri
bilgileri ieren planlar hazrlanarak uygulamaya konulur.
Hazrlanan planlarn uygulama admlar dzenli olarak izlenir,
denetlenir ve aksayan ynler tespit edilerek gerekli dzeltici
ve nleyici ilemler tamamlanr.
4- Dokmantasyon, Hazrlanan Risk deerlendirmesi,
a) yerinin unvan, adresi ve iverenin ad.
b) Gerekletiren kiilerin isim ve unvanlar ile bunlardan i
gvenlii uzman ve iyeri hekimi olanlarn Bakanlka
verilmi belge bilgileri.
c) Gerekletirildii tarih ve geerlilik tarihi.
d) Risk deerlendirmesi iyerindeki farkl blmler iin ayr
ayr yaplmsa her blmn ad.
e) Belirlenen tehlike kaynaklar ile tehlikeler.
f) Tespit edilen riskler.
g) Risk analizinde kullanlan yntem veya yntemler.
h) Tespit edilen risklerin nem ve ncelik srasn da ieren
analiz sonular.
) Dzeltici ve nleyici kontrol tedbirleri, gerekletirilme
tarihleri ve sonrasnda tespit edilen risk seviyesi.
Hususlarn kapsayacak ekilde dkmante edilmelidir.
5- Risk Deerlendirmesinin gncellenmesi, Yaplm
olan risk deerlendirmesi; iyeri tehlike snfna gre ok
tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli iyerlerinde srasyla en ge
iki, drt ve alt ylda bir yenilenir.
Ayrca, aada belirtilen durumlarda ortaya kabilecek
yeni risklerin, iyerinin tamamn veya bir blmn etkiliyor
olmas gz nnde bulundurularak risk deerlendirmesi
tamamen veya ksmen yenilenir.
a) yerinin tanmas veya binalarda deiiklik yaplmas.
b) yerinde uygulanan teknoloji, kullanlan madde ve
ekipmanlarda deiiklikler meydana gelmesi.
c) retim ynteminde deiiklikler olmas.
d) kazas, meslek hastal veya ramak kala olay meydana
gelmesi.
e) alma ortamna ait snr deerlere ilikin bir mevzuat
deiiklii olmas.
f) alma ortam lm ve salk gzetim sonularna gre
gerekli grlmesi.
g) yeri dndan kaynaklanan ve iyerini etkileyebilecek yeni
bir tehlikenin ortaya kmas
Risk deerlendirilmesi yaplmasnn faydalar;
kazas ve meslek hastalklarnn nlenmesine ynelik
yaplacak bu almalarn sonucunda alnacak nlemlerle;
letmelerin;
a) Salk giderleri azalacak,
b) Tazminat giderleri azalacak,
c) Gvenli alma ortamnda verimlilik artacak,
d) retimde kalite ykselecek,
e) letme gven ve prestij kazanacak,
f) Pazar pay ykselecek,
g) Ekonomik ynden gl hale gelecek.
Risk deerlendirmesi yapmamann yaptrm nedir?
letmelerin risk deerlendirmesi yapmayarak belirlemedikleri
ve nlem almadklar risklerden kaynaklanacak kazalar
ve meslek hastalklarndaki kayplarnn dnda, maliye
bakanlnn belirledii oranlarda risk deerlendirilmesi
yapmayan iyerlerine 3.300 TL idari para cezas, aykrln
devam ettii her ay iin ise bu ceza 5.000 TL olarak
uygulanmaktadr.
Dnyann ilk tapna:
Gbekli Tepe, insanlk tarihindeki birok srr aa kartrken zlmesi gereken birok gizemi de
beraberinde getiriyor. Gbekli Tepede yaplan kazlarda, yerleik yaama geile ilgili mevcut bilgileri
altst edecek buluntular ortaya kmtr. Gbekli Tepe, Mezopotamyadaki ilk ehirlerden 5.000 yl,
milyonlarca turistin ziyaret ettii ngilteredeki nl Stonehengeden 7.000 yl, Msr Piramitlerinden
7.500 yl, Malta Adasnda bulunan tapnaklardan da 6.500 yl daha eskidir.
Gbekli Tepe
78
g e z g i n

nsanlk tarihi, insanolunun avc

ve toplayc toplumdan yerleik
topluma gemesi ile balar.
anlurfada zellikle Harran Ovasn
30-40 kilometrelik mesafelerle
bir hilal eklinde evreleyen tepelerde
bulunan 80 dnmlk alana sahip olan
ren yeri Gbekli Tepe, Karahan Tepe,
Sefer Tepe, Hamzan Tepe ve Balklgl
evresi Neolitik Dnemin en nemli
yerleimleridir. Buluntular bu blgede
yaayan insanlarn ibadetlerini Gbekli
Tepeye gidip yaptklarn gsteriyor.
Blgenin yerleim alan olarak alglanmas
doru deildir. Gbekli Tepe, M.. 10.000
yani gnmzden 12.000 yl ncesine
tarihlenen anak mleksiz Neolitik
Dneme ait bir inan merkezidir. Yaplan
arkeolojik aratrmalar gstermitir ki;
Gbekli Tepe Neolitik Tapnak Alan,
dnem insanlarnn belirli zamanlarda bir
araya gelerek ibadet ettikleri bir yerdir.
Kesin olmamakla beraber tapnan bizzat
onu kullananlar tarafndan gmld
ngrlmektedir. Gbekli Tepe, tarmn
insanlar yerleim birimleri kurmaya ve
sanat ile dini gelitirmeye ittii tezini
rtyor. Kaz almalar Yakn Douda
balayan insanlk tarihinde en nemli
radikal deiiklerden biridir. Bu deiiklik,
insanlk tarihinde bilinen her eyden te
avc toplayc toplumdan yerleik hayata
geen ve hayvanlar ehliletiren bir toplum
olduunu iaret ediyor.
Gbekli Tepenin kefi
Gbekli Tepe, ilk kez 1983 ylnda tarlasn
karasabanla srerken bulduu oymal
ta mzeye gtren bir ifti sayesinde
fark edilmitir. Daha nce 1963 ylnda
stanbul ve Chicago niversitelerinin
ibirlii ile hazrlanan Gneydou Anadolu
Blgesi Aratrma Projesi erevesinde
gerekletirilen yzey aratrmalarnda,
stanbul niversitesinden Prehistorya Blm
Bakan Prof. Dr. Halet ambel ve Chicago
niversitesinden Prof. Dr. Robert Braidwood
tarafndan kefedilmitir. Ayrca 1980 ylnda
Peter Benedictin Gneydou Anadoluda
Anket almas makalesinde bahsedilmi,
ama nemi anlalmamtr. 1995 ylnda
anlurfa Mze Mdrl bakanlnda
79
ve Alman Arkeoloji Enstitsnden Arkeolog
Harald Hauptmannn danmanlnda
yzey aratrmalar yaplm ve 1996
ylndan 2006 ylna kadar anlurfa
Mze Mdrl bakanlnda ve Alman
Arkeoloji Enstitsnden yakn zamanda
kaybettiimiz Arkeolog Prof. Dr. Klaus
Schmidt danmanlnda kaz almalar
srdrlmtr. Gbekli Tepedeki kaz
almalar 2007 ylndan itibaren
Bakanlar Kurulu karar ile Alman Arkeoloji
Enstitsnden Arkeolog Klaus Schmidt
bakanlnda yrtlmt.
Sren kazlar hala heyecan verici
Gbekli Tepede yaklak 5 bin metrekarelik
alanda yaplan jeomanyetik ve georadar
taramalarda aplar 8 ile 30 metreye varan
daire biimli 20 adet tapnma amal
kullanlan alan tespit edilmi, bunlardan
ancak 6 yap kat bugne kadar ortaya
karlabilmitir.
Uzmanlara gre Gbekli Tepe
Gbekli Tepe Eski Kaz Bakan Schmidt,
nce tapnak geldi, ehir sonradan geldi
demi ve bu szyle erken medeniyet
tarihine yeni bir alm getirmitir. Klaus
Schmidt, Avc-toplayc toplumlara ait e
zamanl olarak kurulan birok yerleim
birimi var. Gbekli Tepe, bu yerleimlerde
yaayan insanlar iin bir ibadet yeriydi.
dedi. Schmidte gre, bu tapna yapanlar
yeryznde ilk kez evren nedir, biz neden
buradayz sorusunu kendilerine soran
kiilerdi.
Gbekli Tepe, UNESCO Dnya
miras geici listesinde
Kaz almalarnda imdiye kadar Neolitik
dneme ait yabani hayvan figrl T biimli
dikili talar, 8-30 metre apnda dairesel ve
dikdrtgen ekilli dnyann en eski tapnak
kalntlar, ok sayda yabani hayvan figr,
insan heykeli, dikili talar ve yaklak 12
bin yl ncesine ait olduu belirtilen 65
santimetre uzunluunda insan heykeli gibi
tarihi eserler bulunmutu. Dnyann en eski
tapnak merkezi olduu belirtilen Gbekli
Tepe, bir sre nce UNESCO Dnya Miras
Geici Listesine alnmt.
Spor
80
6
1
s
a
a
t p
e
d
a
l
e
v
ird
i
81
Protez bacakla
Y
aklak 600 kilometre yol
giden Tolga Murat Balk,
zorlu yolculuu 61 saatte
tamamlayarak Ankaraya
vard. lk olarak Antkabiri
ziyaret eden Tolga Murat
Balk, Engelliler haftas nedeniyle bu
zorlu yolculua ktk. Krlma ihtimaline
kar aracmda yedek protez bulundurdum
diye konutu. zmir Foada yaayan Tolga
Murat Balknn (29) sol baca 28 Ocak
1998de, henz 17 yandayken geirdii
trafik kazasnda koptu. Tolga Murat
Balk, hayata ksmek yerine daha sk
sarld. Vcut gelitirme sporunda engeli
olmayan arkadalarnn kaldramad
arlklarla alt. Art arda ampiyonluklar
ald. Tolga Murat Balk, sporun yan sra
eitimini de srdrd. Adnan Menderes
niversitesi ktisat Blmn bitirdi.
Foada Tomuba isimli bir spor salonu at
ve genleri spora ynlendirmeye alt.
Balk, 10 yllk almasnn karln ilk
olarak 21 Kasm 2009da ald. Estonyann
bakenti Tallinde dzenlenen Dnya Vcut
Gelitirme ampiyonasnda, Engelli Sporcu
kategorisinde ampiyon oldu. 8 Mays
2010da Litvanyann Kaunas ehrinde
Avrupa Vcut Gelitirme ampiyonu,
Slovakyada yaplan Mr. Universe Kainat
ampiyonasnda ampiyonluk ald. Ayn
yl Antalya Kemerde dzenlenen, Dnya
Tekerlekli Sandalye Vcut Gelitirme
ampiyonasnda da Tolga Murat Balk,
ampiyonluu kimseye brakmad.
Neredeyse tm ampiyonalarda zirvede
yer alan Balk, son olarak Macaristann
bakenti Budapetede, 14-17 Aralk 2012
tarihleri arasnda dzenlenen IFBB Dnya
Masterler ve Genler Vcut Gelitirme
ampiyonasnda engelliler kategorisinde
birincilik krssne karak nc kez
Dnya ampiyonu oldu.
Rampalar engel olamad
Azmi ile Trkiyenin yan sra, dnyann da
beenisini kazanan Tolga Murat Balk,
kendisine zg bir proje ile dikkatleri zerine
ekti. 10-16 Mays Engelliler Haftasnn
nemini vurgulamak ve kamuoyunun
dikkatini engellilerin zerine ekmek isteyen
Tolga Murat Balk, protez bacayla
zmirden Ankaraya pedal evirdi. 10 Mays
Cumartesi saat 23.00da zmirden bisikleti
ile yola kan Tolga Murat Balk, 61 saat
sonra Ankaraya ulat. Zorlu yolculuu
anlatan Tolga Murat Balk, szlerine
yle devam etti: zmirden Ankaraya 61
saat sren yolculuumuzu Antkabirde
noktaladk. Yolculuum srasnda arkamda
arala bana milli takm arkadam Dnya
Vcut Gelitirme 2ncisi Ferhat Magan
eilik etti. Aracmda bisiklette oluacak
arzalar iin malzemeler vard. Kendim iin
de krlma ya da arza durumlar iin yedek
protez bulundurdum. Genelde molalarmz
ksa tutarak erken zamanda Ankaraya
varmay planladk. Ankara giderken rakm
ykseldii iin rampalar beni ok zorlad
ama engel olamad. Genelde ksa iki ve ya
saatlik uykular ve yemek molalaryla
gezimizi geirdik. Bundan sonraki hedefimiz
hkumetimizi ziyaret ederek teekkr etmek
ve gelecek iin nerilerde bulunmak olacak.
Trkiyenin dnya sahnesinde gururu olan, bir Avrupa ampiyonluu, 3 Dnya
ampiyonluu, bir Kainat ampiyonluu bulunan ve arlk kaldrmada 2013 Guinness
Dnya Rekortmeni, engelli vcut gelitirme sporcumuz Tolga Murat Balk, zmirden
Ankaraya bisikletle gitti.
Salk
82
n atlamak, a kalmak kilo verdirir mi?
Hayr. Zayflamak uruna a kalmak, n atlamak sanlann
aksine genelde kilo almyla sonulanr. nk yeterince
beslenemeyen metabolizma, durumu ktlk olarak alglar ve
tketilen her besini vcutta ya eklinde depolar. O nedenle
dengeli bir beslenme program oluturulmaldr.
Natrel zeytinya, saf zeytinyandan daha m
az kalori ierir? Zeytinya bolca tketilebilir mi?
Tipleri fark etmeksizin zeytinyanda tekli doymam ya asitleri
yksek ve kalori oranlar ayndr. Ekstra natrel zeytinya
daha az asit ierir ve saf ya da natrelden daha aromaldr.
Zeytinya, Omega - 9 ad verilen ya asitlerini ierir. Ancak
ekmek zeytinyana bandrlarak, salatalara bolca eklenerek
tketilmemelidir. Sonuta kat da olsa sv da olsa 1 gram ya
9 kkal. enerji verir. O nedenle zeytinya ktnn iyisi olarak
grlmeli, ar kullanlmamaldr.
Balk ve yourt beraber yenirse zehirler mi?
Tazeliini yitiren balkta histamin denilen bir proteinin miktar
artar ve bu madde ayn zamanda yourtta da bulunur.
Dolaysyla ayn nde yenmesi halinde vcuttaki histamin
miktar artar. Bu durum zellikle alerjik durumu olan bireylerde
baz olumsuz tepkimelere yol aabilir. Balk bayatsa zaten
yannda yourt yenilse de yenilmese de zehirlenmeye yol aar.
O nedenle besinleri taze olarak tketmeliyiz.
Salkl beslenme sz
konusu olduunda baz
noktalarda pek ok farkl
gr ne srlyor ve
bunlar kafamz kartryor.
Sizin iin yanl bilinen
dorularla doru bilinen
yanllar derledik.
83
Gdalardaki katk maddeleri kansere
neden olur mu?
Birok kii gdalara katlan kimyasal maddelerin kanserin
balca nedeni olduuna inanyor. Oysaki aratrmalar
tm kanser nedenlerinin yzde 1inden daha aznn katk
maddelerine balanabileceini gsteriyor.
Ar su imek zararl mdr? Bol bol soda imek
zayflatr m?
Bbreklerin dar atamayaca kadar ok su, toksik etki
gsterir. Soda, sindirimi bir miktar kolaylatrd iin zellikle
yemeklerden sonra tercih edilen bir iecek. Hazm kolaylatran
bu iecein ya yakc bir fonksiyonu yok. Zayflatc etkisi
bulunmayan soda, ar miktarlarda iilirse itah ac bir etki
gsterir.
Kzarm ekmein kalorisi daha m dktr?
Ekmek kzartldnda sadece yapsndaki suyu kaybeder,
ama enerjisi ayn kalr. Yapsnda az miktarda da olsa bulunan
proteinin kalitesi s etkisiyle der.
Diyet yaparken ya tketilmemeli midir?
Tamamen yasz diyetler yada eriyen vitaminlerin (A, D,
E ve K) emilimini engeller ve bu vitaminlerin eksiklii baz
hastalklara neden olur. Ayrca hormon metabolizmasnn
dzeninin bozulmamas iin de ar olmasa da bir miktar ya
tketilmelidir.
Karbonhidratsz beslenme zayflatr m?
Diyet yaplrken kilo aldrd dncesiyle makarna, pilav gibi
karbonhidrat ierii yksek olan besinlerden uzak durulur.
Oysaki vcudumuzun onlara da ihtiyac var. Ekmek, pilav
ve makarna gibi tahl rnleri kimyasal yaplarnda bulunan
hidroksil (OH) molekl sayesinde su tutucu bir zellie sahiptir.
Eer ki diyette bu besinlerin tketimini en aza
indirirseniz vcudunuz da su tutamayaca
iin ksa srede birka kilo arlk yani su
kaybedeceksiniz.
Fazladan E vitamini almak
gen grnmemizi salar m?
E vitamininin yalanma srecini geri
dndrecek veya durduracak bir
etkisiyle ilgili bir kant yok.
Gdalarn besin
deerlerini
kaybetmemesi
iin i olarak m
tketmeliyiz?
Gdalarn piirme ilemleri
de dahil herhangi bir
yolla ilenmesi besin
elerinde bir miktar
azalmaya yol aar. Bu besin deeri kayplar uygulanan scaklk
derecesine ve sresinin uzunluuna bal olarak artar.
Spor a m tok mu yaplmaldr?
Spor ne mide boken ne de ok ar yemek sonras
yaplmamaldr. Aken yaplan fiziksel aktivite, kiinin kan
ekerini drr, yemek ardndan yaplan aktivite ise kalbe yk
getirir. Bu nedenle hafif bir kahvalt, bir ara n ya da ana
nden yaklak bir saat sonra yaplmas doru olacaktr.
Kabak ekirdei ay ekirdei gibi zararl deil
midir?
Sanlann aksine kabak ekirdeinin kalorisi ay ekirdeinden
daha yksektir. Hibir zaman iin barsaklar altrc ve
kabzl nleyici bir etkisi yoktur. te yandan her iki ekirdek
tr de doymu ya ierir. Bu nedenle de kalp ve damar sal
asndan zararldr.
Diyet rnlerden istenilen miktarda yenilebilir
mi? Kepekli rnlerin kalorisi daha m dk?
Kalorisi ne kadar azaltlm olursa olsun, tamamen kalorisiz
olmad iin fazla tketimi arlk artna neden olur. Bir
rnn zerindeki light veya diyet ibaresi o besinin gn
ierisinde serbeste tketilebilecei ve enerji vermeyecei
anlamna gelmez. Hemen hemen hibir rnn kepekli
alternatifi, normal eidinden daha dk enerji iermez. Hatta
baz kepekli rnlerin enerjisi normallerine gre daha bile
fazladr.
Diyette meyve snrsz tketilebilir mi?
Meyveler, meyve ekeri olan fruktoz ierir. Dolaysyla ar
tketimi, gereksiz kalori almna neden olur.
hayata dair
84
Vizyon tarihi: 22 Austos 2014
Oyuncular: Bruce Willis, Jessica Alba, Joseph Gordon-Levitt,
Eva Green, Mickey Rourke
ehrin en patlamaya hazr sakinleri, daha kk drlm kimi
sakinleri ile karlayor.
Vizyon tarihi: 29 Austos 2014
Oyuncular: Jennifer Aniston, Tim Robbins, Isla Fisher, Charlie Tahan, Mos Def
Varlkl bir adam olan Frank Dawsonn ei Mickey Dawson karlr. Ve fidyeciler Frankten
ei karlnda bir milyon dolar fidye isterler. Ancak tahmin etmedikleri birey vardr. Frank
eini geri istemiyordur. te bundan sonra btn i birbirine karacaktr.
Sin Cit: A dame to kill for
Belal Rehine
Vizyon tarihi: 22 Austos 2014
Oyuncular: Sarah Wayne Callies, Jeremy Sumpter,
Nathan Kress, Richard Armitage, Kaitlan Welton
Silverton kasabasnda aniden balayan kasrgalarla birlikte, btn
kasaba yklr. Ancak en kts henz daha gelmemitir. Bir ok insan
snaklara saklanm, dierleride kasrgadan kamtr. Bir grup
profesyonel kasrga takipisi gerek zamanl anlar ekmeye alrken,
biryandan da dier insanlar kurtarmaya alacaktr. Ama henz doa
ana gerek yzn gstermemitir.
Frnann iinde
85
Tarih: 28 Austos 2014 21:00
Yer: Bodrum Kalesi, Mula
Ali Poyrazolunun gsterisi Asi Ku, tiyatroseverlerle bulumaya
devam ediyor.
Trk tiyatrosunun en nemli yldzlarndan Ali Poyrazolu mzikli bir
gsteriyle sizleri artacak. Yaama, sanata, ak olgusuna baknz
deitirecek bu oyunu mutlaka izleyin.
Asi Ku
Her yne 90 dakika 2014
Tim de
Blues Brothers gecesi
Tarih:21 Austos 2014 21:00
Yer: Harbiye Cemil Topuzlu Akhava Sahnesi, stanbul
Trk pop mziinin gl sesi Candan Eretin, Turkcell Yldzl
Geceler kapsamnda, 21 Austosta Harbiye Cemil Topuzlu
Akhava Sahnesinde dinleyicileriyle buluuyor.
Candan Eretin
akhava sahnesinde
Tarih: 27 Austos 2014 20:30
Yer: Bostanl Suat Taer Akhava Tiyatrosu, zmir
Gnmz olaylarna mizahi adan eletirel bir bak as
getiren iki perdelik mzikli komedi Her Yne 90 Dakika 2014,
27 Austosta Bostanl Suat Taer Akhava Tiyatrosunda
sahneleniyor.
hayata dair
86
Bayan Peregrinein
tuhaf ocuklar
Yazar: Ransom Riggs
Yaynevi: Sayfa 6
Gizemli bir ada
Terk edilmi bir yetimhane
Tuhaf fotoraflar
16 yandaki Jacob,
dedesinin bana gelen
felaketin ardndan hi
bilmedii bir adada kefe
kar. Burada Bayan
Peregrinee ait bir ocuk
yuvasnn darmadan olmu
kalntlaryla karlar.
Evin metruk koridorlarn ,
yatak odalarn aratrrken
duyduu bir sesle dehete
der, grd eyin
peinden koarken birden
zamann hi akmad,
dier insanlarn asla
grmeyecekleri bir dnyaya
ayak basar.
stanbulun 100 deyimi
Yazar: ilem Tercman
Yaynevi: BB
Kltr A..
Yaynlar
stanbul Bykehir
Belediyesi Kltr A..,
masallarn, efsanelerin,
tarihi olaylarn
kaynaklk ettii, gnlk
konumalarmzda sklkla
kullandmz, dilimize
zenginlik katan 100
deyimi, ilgin hikayeleri ile
birlikte tek kitapta toplad.
stanbulun 100 Deyimi
isimli kitap, stanbulda
yaanm olaylarn,
stanbulda yaam tarihi
kiiliklerin konu olduu
deyimlerin anlamlarn ve
ortaya k hikyelerini
ieriyor.
Son kamelya
Yazar: Sarah Jio
Yaynevi: Arkadya
nce kk bir tohum
der kalbin odasna, sonra
akla yeerir. Kulak verin,
umudun sesini duyabiliyor
musunuz?
1940l yllarn
Amerikasnda bir frncnn
kz olan Flora Lewis, un
kokulu hayatnn bir gn ok
farkl yne srkleneceini
bilmiyordur. Gen kz
bir yandan yal anne
babasna yardm ederken,
te yandan botanik
bahesinde bitkilerin
ve ieklerin gizemli
dnyasyla uramaktadr.
Ta ki kendini uluslararas
iek hrszl zincirinin tam
ortasnda bulana kadar
Yapaca i ok basittir;
ngiltere krsalndaki
Livingston Kkne gidip
Middlebury Pembesi olarak
bilinen ender bir kamelya
trn bulup haber vermek.
Kke drt ksz ocua
dad olarak szan Flora,
iinde imknsz bir akn
tohumlarn bytrken, ne
tr bir belaya bulatn ac
bir ekilde renecektir.
Mach Onedan
mektuplar
Yazar: Sevim Burak
Yaynevi :Palto
lk kez 1990 ylnda
yaymlanan ve yllardr
basks yaplmayan Mac
Onedan Mektuplar,
Palto Yaynevi tarafndan
yeniden okura sunuldu.
Gzin ve Abidin Dinoya,
eski ei mer Ulua,
Il Sabuncuyana ve
olu Karaca Borara
Okurken Sevim Burakn
kalbindeki en mahrem
izlerin ahitliine klan
onlarca mektup
1
. Elim
deki ieklerin ikisi hari hepsi papatya, ikisi hari
hepsi gl ve ikisi hari hepsi karanfil olduuna gre elim
de
hangi iekten ka tane bulunm
aktadr?
2
. 7 15 31 63 127 ?
Yukardaki dizide soru iareti yerine hangi say gelm
elidir?
3. Drt tane 4 ile 45
yazabilir misiniz?
5. Saat 15.30 iken
akreple yelkovan
arasndaki a ka
derecedir?
4
. Ya
z m
evsim
ind
e g
nein
ta
m
tep
ed
e o
ld
u
u za
m
a
n,
iki k
y a
ra
snd
a
ki uza
klk
na
sl
llr?
E
g
le
n
c
e
li
z
e
k
a

s
o
r
u
la
r

1 . H e r i e k t e n b i r e r t a n e v a r d r .
2 . D i z i y i o l u t u r a n s a y l a r n s o l d a n s a a d o r u a r a l a r n d a k i
f a r k l a r 8 , 1 6 , 3 2 , 6 4 t r . B u n a g r e s o r u i a r e t i y e r i n e
2 5 5 g e l m e l i d i r .
3 . 4 4 + 4 / 4 = 4 5
4 . M e t r e y l e
5 . 7 5 d e r e c e d i r
S
A
S
A
S
A
S
A
S
A
S
Y
I
Y
I
Y
III
TTEM EMMUZ Z MUZ M 20 20 20 2014 14 14 14 1
YEL BNA
PROJELERNDE TEST
VE DEVREYE ALMA
NEDEN
RSK DEERLENDRMES
YAPMALIYIZ?
DNYANIN LK TAPINAI:
GBEKLTEPE
DENEYML VE GVENLR
ENGN KENBER
M
E
C
H
A
N
I
C

D
E
R
G

w
w
w
.
m
e
c
h
a
n
i
c
.
c
o
m
.
t
r
T
e
m
m
u
z

2
0
1
4

S
a
y

:

7