1

TI NGHIN CU KHOA HC
ng dng tin hc trong qun l thu
nhng vn thc tin v gii php
(li m u + Chng 1, chng 2)
2

LI M U

1. L do chn ti
Cng ngh thng tin (CNTT) l mt ng lc quan trng ca s pht
trin v bin i su sc i sng kinh t vn ha x hi. ng dng v pht
trin cng ngh thng tin gp phn gii phng sc mnh vt cht tr tu v
tinh thn ca dn tc thc y cng cuc i mi pht trin nhanh v hin i
ha cc ngnh kinh t, tng cng nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip,
thc hin thng li s nghip cng nghip ha hin i ha cho thy
tm nhn chin lc ca ng v Nh nc i vi xu th chung ca t nc
trong giai on mi. Qun trit su sc nh hng , ngnh ti chnh
sm nhn thc c vai tr quan trng ca cng ngh thng tin v ci cch
hnh chnh trong vic hin i ha ngnh.
Ngy 28/07/2011, Th trng B Ti chnh Hong Anh Tun k
Quyt nh s 1803/Q-BTC ngy 28/07/2011 ph duyt K hoch ng dng
cng ngh thng tin ngnh thu giai on 2011-2015.
Thc hin Quyt nh s 732/Q-TTg ngy 17/05/2011 ca Th tng
Chnh ph ph duyt Chin lc ci cch h thng Thu giai on 2011-
2020 v Quyt nh s 246/2005/Q-TTg ngy 06/10/2005 ca Th tng
Chnh ph ph duyt Chin lc pht trin CNTT&TT n 2010 v nh
hng n nm 2020.
ng dng CNTT giai on 2011-2015 c xy dng vi nhng mc
tiu:
Th nht, y mnh ng dng CNTT trong cc hot ng qun l thu,
gn cht vi qu trnh ci cch hnh chnh thu nhm nng cao hiu lc, hiu
qu hot ng ca h thng thu.
Th hai, thc hin minh bch ho th tc hnh chnh thu, cung cp
dch v thu in t phc v ngi np thu v doanh nghip thun li trong
thc hin ngha v thu.
3

Th ba, thc hin lin kt thng tin vi cc B, ngnh v cc n v
lin quan m bo tnh ng b, hiu qu trong qun l v phc v doanh
nghip v ngi dn.
Trong nhng nm va qua, ngnh Thu pht trin v nng cp h
thng ng dng tin hc thc hin t ng hu ht cc chc nng qun l thu
nh: x l t khai, chng t, qun l thu n, thanh tra thu....; Xy dng c
h thng thng tin thu tp trung, to lp c s d liu v m s thu v cc
doanh nghip trong phm vi ton quc; Phi hp kt ni mng thng tin thu
np thu gia cc c quan: Thu, Hi quan, Kho bc, Ti chnh v cc c
quan khc c lin quan; Nng cp v m rng h thng mng v h tng k
thut CNTT ton ngnh thu theo cng ngh mi, thc hin qun l h
thng thng sut, m bo sn sng v an ton cho h thng thng tin ton
ngnh Thu; H thng ng dng m bo kh nng khai thc, chia s, cung
cp thng tin theo ng chc nng nhim v v thm quyn, c p dng ch
bo mt trong trao i thng tin gia cc n v trong v ngoi ngnh
Thu.
Tuy nhin, bn cnh cng cn khng t nhng kh khn, tn ti c
bn m Cc thu gp phi, l: ng dng CNTT vn cn cha p ng kp
vi s thay i ca chnh sch; Cng tc qun tr d n CNTT cn cha
chuyn nghip; H thng chnh sch v qun l CNTT v s dng CNTT
cha hon chnh; Ngun nhn lc CNTT tt trin khai cc d n vn cn
thiu.
Trc tnh hnh thc tin nh vy t ra mt yu cu cp thit i vi
nhng nh hoch nh chnh sch, nhng ngi nghin cu khoa hc, cn
phi c nhng gii php nh th no cho hp l, m bo kp thi v ng
n c phng hng gii quyt cng nh ci thin cng tc ng dng tin
hc trong vn qun l thu.
Vi nhng phn tch trn y, c th thy c vai tr ca vic ng
dng cng ngh tin hc vo cng tc qun l thu l v cng quan trng v
cp thit, v vy ti nghin cu ng dng tin hc trong qun l thu -
4

Nhng thc tin v gii php s phn no gii p mt s thch thc v kh
khn .
2. Mc tiu ca ti
Mc ch nghin cu ca ti nhm hng ti:
Th nht, h thng ha v lm r nhng vn l lun lin quan n
qun l thu v ng dng tin hc trong qun l thu.
Th hai, nh gi nhng u nhc im trong vic ng dng tin hc
vo qun l thu ca Tng cc thu ni chung v cc thu H Ni ni ring,
ng thi a ra nhng thnh tu t c trong nhng nm gn y.
Th ba, xut nhng gii php nh hng ph hp hon thin v
thc y cng tc ng dng tin hc vo qun l thu trong tng lai.
Cui cng, cung cp ti liu tham kho hu ch cho chi cc qun l
thu H Ni, cc doanh nghip v c nhn c nhu cu s dng.
3. i tng nghin cu v phm vi nghin cu
- i tng nghin cu: ti tp trung nghin cu cch thc
ng dng tin hc vo qun l thu ca Tng cc Thu nhm thc hin mc
tiu hin i ha cng tc qun l tin hc ngnh thu.
- Phm vi nghin cu: ti ch yu tp trung nghin cu v thc
trng ca vic ng dng tin hc trong qun l thu ti cc thu thnh ph H
Ni, trong thi gian t nm 2010 n nay.
4. Phng php nghin cu
ti c nghin cu trn phng din l lun v thc tin da trn
c s phng php lun ca ch ngha Mc L Nin, phng php duy vt
bin chng phng php nghin cu nh tnh. Trong bao gm cc phng
php c th nh nh ngha, thng k, phn tch v tng hp:
- Phng php phn tch, nh ngha c dng trong chng 1
gii thch cc khi nim lin quan n qun l thu v ng dng tin hc vo
qun l thu
5

- Phng php thng k, phn tch c s dng trong chng 2
chng minh v lun gii cho cc nhn nh, ng thi l c s nh gi
tnh hnh ng dng tin hc vo qun l thu cc thu H Ni.
- Phng php tng hp c s dng cui mi mc, mi
chng 2 v 3 rt ra nhng kt lun v a ra gii php hon thin vic
ng dng tin hc vo qun l thu cc thu H Ni.
ti c nghin cu bng hai cch thc:
Nghin cu ti vn phng: Nghin cu thng qua sch, bo ch,
tp ch, cng trnh nghin cu khoa hc i trc, cng thng tin in t,c
lin quan n vn ng dng cng ngh thng tin trong qun l thu.
Nghin cu iu tra thc t: Xem xt, theo di, phn tch v tng
hp s liu t cc bo co c lin quan n vic ng dng tin hc vo qun l
thu ti cc thu thnh ph H Ni trong nhng nm gn y.
5. Kt cu ca bi nghin cu khoa hc
Ngoi phn m u, kt lun, danh mc ti liu tham kho, ph lc v
danh mc t vit tt, bi Nghin cu khoa hc c trnh by vi kt cu 3
chng nh sau:
Chng 1: Tng quan v qun l thu v ng dng tin hc trong qun
l thu
Chng 2: Thc trng ng dng tin hc vo qun l thu Cc thu
H Ni
Chng 3: nh hng chin lc v nhng gii php thc y vic
ng dng tin hc vo qun l thu thu nhp c nhn Vit Nam giai on
2013 - 2020

6

Chng 1
TNG QUAN V QUN L THU
V NG DNG TIN HC TRONG QUN L THU

1.1. Tng quan v qun l thu
1.1.1. Khi nim qun l thu
Ngy nay, c nhiu cch gii thch thut ng qun l. Thut ng
qun l c th c hiu theo nhiu ngha khc nhau, ty thuc vo gc
nghin cu cc ngnh khoa hc khc nhau nh kinh t hc, x hi hc, lut
hc, Mi ngnh u s dng thut ng qun l vi ni dung ph hp vi
i tng nghin cu ca tng chuyn ngnh.
Nhng nhn chung, theo khoa hc nh ngha th Qun l l iu
khin, ch o mt h thng hay mt qu trnh, cn c vo cc quy lut, nh
lut hay cc nguyn tc tng ng h thng hay qu trnh y vn ng
theo mun ca ngi qun l v nhm t c cc mc tiu inh
trc.
Theo quan im ca mt s nh nghin cu nc ngoi: Qun l l t
chc v lnh o cc ngun lc nhm t c kt qu mong mun. Theo
nh ngha ny, i tng ca qun l l cc ngun lc c trong mt t chc,
c quan, doanh nghip hoc mt quc gia. Quan im ny nhn mnh ti mc
tiu ca hot ng qun l l kt qu m hot ng qun l cn t c.
Trong cun gii thch thut ng php l Vit Nam c a ra nh ngha:
Qun l l s tc ng ca ch th qun l n cc i tng b qun l
nhm t c mc tiu ra ca t chc. N nhm ch mt tp hp cc
hot ng cn thit phi c thc hin nhm t c nhng mc tiu
chung.
Mt s ti liu khc c vit: Qun l l thut ng ch hot ng ca
con ngi nhm sp xp t chc, ch huy iu hanh, hng dn, kim
tra,cc qu trnh x hi v hot ng ca con ngi hng chng pht
7

trin ph hp vi quy lut x hi, t c mc tiu xc nh theo ch ca
nh qun l vi chi ph thp nht.
Qua cc cch gii thch trn cho thy, thut ng qun l c s dng
khi ni ti cc hot ng v mt lot cc nhim v m ngi qun l phi
m nhn v gii quyt mt cch lin tc. Bao gm lp k hoch, t chc, ch
huy, phn phi v kim tra. Ngoi ra, khi s dng thut ng ny ngi ta cn
c hm bao gm c mc tiu, kt qu v hiu nng hot ng ca mt t
chc, ngha l khi ni ti qun l tc l ni ti kt qu t c vi cht
lng tt nht v chi ph thp nht ch khng n thun l nhng quy trnh
thc hin cc thao tc, cng vic.
Qun l thu l mt dng ca qun l x hi k t khi c nh nc v
gn vi quyn lc nh nc. Qun l thu trc ht v quan trng nht thuc
trch nhim ca Nh nc, v vy ngi ta quan nim rng qun l thu l
qun l ca Nh nc trong lnh vc thu. Tuy nhin, ngy nay qun l
thu mt cch c hiu qu, khng ch da vo s iu chnh ca Nh nc m
cn cn c s tham gia v h tr ca cc t chc, c nhn trong x hi.
Trong qu trnh hnh thnh v pht trin, thu l mt phm tr kinh t
khch quan gn lin vi Nh nc. Khi Nh nc xut hin lm pht sinh cc
nhu cu chi tiu v tha mn cc nhu cu chi tiu ca mnh, Nh nc s
dng quyn lc chnh tr tham gia vo vic phn phi mt phn sn phm
ca x hi bng cch t ra ch thu kha buc cc thnh vin trong x hi
phi ng gp, thu chnh l phng thc huy ng ti chnh u tin trong
lch s. Do yu chi tiu ca Nh nc ngy cng tng nn ngoi vic huy
ng ti chnh t thu, Nh nc cn s dng mt s hnh thc huy ng
khc nh pht hnh tri phiu, thu ph, l ph, Nhng thu vn l cng c
ch yu m bo ngun thu Ngn sch cho bt k Nh nc no. Vy nn,
khi thu ra i, vn qun l thu tr thnh hot ng tt yu ca Nh
nc.
Quan h thu np thu khng ch l quan h gia quyn lc v ngha v
m n cn l quan h li ch pht sinh gia Nh nc vi cc t chc, c nhn
8

trong x hi. V vy, thu np thu l mt quan h kh phc tp. Bn cnh vic
m bo chi tiu Nh nc, hot ng thu thu ca Nh nc cn nhm mc
ch hin thc ha cc mc tiu kinh t nh: tc ng n vic thit lp v
iu chnh c cu nn kinh t, iu tit hot ng sn xut kinh doanh, hng
dn tiu dng v phn phi thu nhp m bo mc tiu cng bng x hi.
Chnh v tm quan trng v tnh cht c bit ca thu, Nh nc cn phi tm
mi cch thc qun l thu sao cho c hiu qu nht t c mc tiu
ra v ti a ha vai tr ca thu trong i sng x hi. Nu Nh nc
khng qun l hoc qun l km hiu qu th s gy ra nhng h qu xu cho
Nh nc v ton x hi. C th k n l Nh nc s thiu ngun ti
chnh tn ti v pht trin, khng c kh nng thc hin cc chc nng,
nhin v ca mnh, ng thi ny sinh cc hin tng tiu cc trong x hi
nh tham , hi l, lng ph, hin tng trn thu, lu thu, n ng
thu,xy ra thng xuyn to nn gnh nng cho x hi trong vic gii
quyt vn bt bnh ng khi thc hin ngha v np thu, k cng x hi
khng m bo, Nh nc khng iu tit c nn kinh t dn ti lm pht,
suy thoi, chnh li ch ca Nh nc v ca cc t chc, c nhn trong x hi
c th b xm hi. Vy nn, qun l thu l hot ng cn thit v quan trng,
Nh nc v c x hi cn phi quan tm v gii quyt trit .
Qun l thu c mt s tc gi khi nim ha nh sau:
Qun l thu l qun l vic thc thi v m bo thc cc chnh sch
thu hay l vic thc hin quyn hnh php v t php ca Nh nc trong
lnh vc thu.
Qun l thu l qu trnh t chc thc thi cc lut thu, l vic nh
ra mt h thng cc t chc, phn cng cc chc nng, nhim v, quyn hn
v trch nhim cho cc t chc ny, xc lp mi quan h hu hiu trong vic
thc thi lut thu nhm t c mc tiu ra trong iu kin mi
trng lun bin ng.
Qun l thu l mt chui cc hot ng bm m mc tiu thu Ngn
sch Nh nc bao gm: qun l ng k thu, qun l s sch chng t,
9

qun l khai bo np thu, truy thu tin thu, kim tra thu v m bo trch
nhim php lut v thu.
Nh vy, theo cc quan im trn, c hai cch tip cn khi nim qun
l thu:
Cch th nht, theo ngha rng, qun l thu l tt c cc hot ng ca
Nh nc lin quan n thu. Qun l thu khng ch bao gm hot ng t
chc iu hnh qu trnh thu np thu vo NSNN m cn bao gm hot ng
xy dng chin lc pht trin h thng thu, ban hnh lut thu v c hot
ng kim tra gim st vic s dng tin thu ca cc t chc th hng
NSNN.
Cch th hai, theo ngha hp, qun l thu l qun l hnh chnh Nh
nc v thu, bao gm vic t chc, qun l, iu hnh qu trnh thu np
thu, hay ni mt cch khc l hot ng chp hnh ca c quan Nh nc
c thm quyn m c th l h thng c quan qun l thu t trung ng n
a phng trong qun l thu, np thu cho Nh nc t cc t chc, c nhn
l i tng np thu c xc nh trong cc lut thu.
Theo iu 3, Lut Qun l thu hin hnh ti Vit Nam lit k cc ni
dung ca qun l thu gm c: ng k thu, khai thu, np thu, n nh
thu; th tc hon thu, min thu, gim thu; xa n tin thu, tin pht;
qun l thng tin v ngi np thu; kim tra thu, thanh tra thu; cng ch
thi hnh quyt nh hnh chnh thu; x l vi phm php lut v thu; gii
quyt khiu ni, t co v thu.
Ty thuc vo mc ch ca ngi nghin cu m nh ngha v qun
l thu s c tip cn nhng phm vi khc nhau. ph hp vi php
lut thc thi nc ta, trong bi nghin cu ny, tc gi s s dng khi nim
qun l thu theo ngha hp, tng thch vi quy nh trong Lut Qun l thu
nm 2006.
1.1.2. Mc tiu ca qun l thu
10

Mc tiu ca qun l thu chnh l nhng kt qu t c m qun l
thu hng ti. Theo quan im ca tc gi nghin cu, qun l thu thc
cht nhm t cc mc tiu c bn sau:
- Tp trung huy ng ti chnh y v kp thi cc khon thu
cho NSNN da vo khai thc c s thu hin ti v tm kim, khuyn khch
c s thu tim nng, t m bo ngun thu NSNN p ng kp thi cc
khon chi em li li ch cho x hi v thc hin cc chng trnh ng
tin .
- Ti thiu ha chi ph qun l thu ca nh nc v chi ph tun
th ca ngi np thu.
- Pht huy tt nht vai tr ca cng c thu trong nn kinh t th
trng nh: n nh kinh t v m, m bo cng bng trong phn
phi thu nhp v iu tit cc hot ng sn xut kinh doanh theo
mc tiu ca nh nc nh trong tng thi k.
- Tng cng s tun th thu ca ngi np thu mt cch y ,
kp thi v t nguyn theo cc quy nh ca lut thu
- Gp phn m bo s cng bng, bnh ng gia cc ch th np
thu khc nhau trong thc hin ngha v thu i vi nh nc, bo
m mi trng cnh tranh lnh mnh, ta ng lc thc y kinh t
tng trng v pht trin.
- Qun l thu khng ch c mc tiu m bo nhng quyn v li ch
cho nh nc m cn bo v quyn vo li ch hp php ca ngi
np thu.
Trong nhng mc tiu trn, mc ch nhm tng cng s tun th
thu l mc tiu c bn v quan trng nht t c cc mc tiu cn li
trong qun l thu. Bi v, khi c s tun th thu ca ngi np thu mc
cao nht (np y , ng hn v t nguyn) chnh l c s duy tr nhng
ngun thu hin ti v m rng ngun thu trong tng lai. Khi c s tun th
v chp hnh tt ca ngi i np thu, s lm gim chi ph qun l ca c
11

quan thu v chi ph tun th ca ngi np thu, ng thi to nn vn ha
tun th thu.
1.1.3. Vai tr ca cng tc qun l thu i vi nn kinh t
Qun l thu hiu qu ng vai tr quan trng i vi vic m bo thu
chi NSNN v gp phn h tr vic iu tit nn kinh t v m ca cc c quan
Nh nc. Hot ng v thu c th din ra phc tp, c nhiu cng on,
nhiu i tng v ch th khc nhau. Chnh v vy, cn c s qun l cht
ch v ti u nht, m bo cng bng v li ch cho c ngi np thu cng
nhng ngi thu thu.
V c bn, qun l thu bao gm nhng vai tr nh sau:
- Cung cp thng tin chi tit v cc i tng np thu cho cc c
quan nh nc, t thy c trnh v kh nng kinh doanh ca
cc ch th kinh t a ra nhng chnh sch kinh t v m ph
hp.
- Gi n nh cn cn thu chi trong NSNN m bo thu ng thu ,
p ng cc chng trnh ra ca Chnh ph.
- Gim thiu tnh trng bt bnh ng trong phn phi thu nhp ca
nn kinh t, ngi giu s c c hi ng gp nhiu hn xy dng
t nc, ngi ngho c c hi pht trin thng qua nhng chnh
sch u i v thu.
- Kim tra, pht hin v x l cc hnh vi vi phm v thu nh trn
thu, lu thu, k khai thu khng ng,m bo s cng bng cho
nhng ngi np thu.
- Gii quyt kp thi nhng khiu ni, nhng vn pht sinh trong
qu trnh np thu, ti a ha li ch cho ngi np thu.
- m bo thu c s dng v u t mt cch c hiu qu, em li
phc li cho x hi v khng gy phng hi cho ngi khc.
- To iu kin cho cc c nhn, t chc tham gia qun l t nc.
12

Nh vy c th thy, qun l thu chnh l cu ni gia c quan nh
nc vi cc ch th kinh t trong mt nn kinh t, nhm hng ti xy dng
mt t nc vng mnh, pht trin v m bo s cng bng cho con ngi
trong x hi.
1.2. Tng quan v ng dng tin hc trong qun l thu
1.2.1. Khi nim ng dng tin hc
Tin hc mt ngnh khoa hc nghin cu v cc phng php x l v
lu tr thng tin bng cc thit b in t c bit l my vi tnh). Ni cch
khc, tin hc ngha l khoa hc v my tnh. i tng ca tin hc l nhng
thng tin, nhng g tc ng vo gic quan ca chng ta, phn nh s vic, s
vt, cc hin tng t nhin v cc hot ng x hi ca con ngi. Thng
qua my vi tnh, thng tin c m ha v x l theo tng mc ch s dng
ca cc c nhn, t chc.
ng dng l hot ng ca con ngi nhm a mt cng ngh, mt k
thut hay mt pht minh p dng vo trong cuc sng, x hi cng nh trong
cng vic t c nhng kt qu nh mong mun.
ng dng tin hc l hot ng s dng my vi tnh v nhng phn
mm c lp trnh v x l theo mt c ch nht nh thc hin nhng
cng vic ca con ngi theo yu cu nht nh, nhm em li li ch cho c
nhn, t chc v x hi.
Theo tin trnh pht trin ca x hi, cng ngh thng tin ngy cng
pht trin v vic ng dng n vo cc lnh vc ca x hi ngy cng rng ri.
Vi u th vt tri hn so vi cc ngnh khoa hc khc thng qua tc x
l thng tin ca my tnh v hiu nng s dng cc phn mm ngy cng
tng, tin hc tr thnh mt yu t quan trng hng u quyt nh tc tng
trng ca mt nn kinh t.
1.2.2. ng dng tin hc trong qun l thu
ng dng tin hc trong qun l thu l vic a my tnh, phn mm
cng nh cc chng trnh v c s d liu vo cc hot ng t chc, qun
l, iu hnh v kim sot qu trnh thu np thu ca Nh nc v cc t chc
13

c nhn tham gia thc hin, nhm t hiu sut cao v ti u ha li ch cho
ngi np thu cng nh c quan thu.
Qun l thu bao gm rt nhiu cng vic khc nhau v phc tp, nu
ch s dng yu t con ngi thc hin nhng vic th tc lm vic
khng cao, d xy ra cc vn nh trn thu, lu thu,tnh bo mt khng
c m bo tuyt i v hiu sut thp, t khng m bo c ngun
thu NSNN v khng gii quyt c cc vn phc li x hi. Chnh v vy,
cn c s tham gia ca tin hc v my vi tnh qun l tt hn v em li
hiu qu cao hn trong qu trnh thu np thu.
c th tin hnh v trin khai c hot ng ng dng tin hc vo
qun l thu trong ton ngnh, trc tin cn phi c nhng iu kin sau:
1.2.2.1. Phn cng my tnh, kt ni mng v bo mt thng tin
a. H thng phn cng
y l khu c bn nht trong cc bc tin hnh ng dng tin hc vo
qun l thu ni ring v qun l ni chung. Trang b phn cng l cng vic
m Nh nc, t chc, c quan thu v cc c nhn cn lm khi mun a
ng dng cng ngh thng tin vo qun l thu np thu, bao gm vic chi tin
mua sm my vi tnh, chut, my in, my qut, my fax,... trang b cho
cc cn b thu cng nh cc c nhn v doanh nghip khi tin hnh np thu
ti nh. y l nhng thit b phn cng quan trng, l cng c lao ng, v
cng l iu kin cn thit cn b cng chc c th lm vic v trin khai
cc khu trong cng tc qun l thu.
b. Kt ni mng
Mng Internet l yu t quyt nh n s thnh cng ca d n ng
dng tin hc vo qun l thu. B Ti chnh cng nh Tng cc Thu cn lp
t mng Internet ti tt c cc c quan ban ngnh trc thuc b (cc), cng
nh cc cn b lm vic vi my vi tnh, m bo nhng thng tin v thu
c chia s v trao i khp kn trong ni b ngnh. H thng my tnh
trong cc c quan Nh nc ni chung v cc Thu ni ring c kt ni vi
14

nhau thng qua mng LAN v my ch. H thng my ch phi c cng sut
ln v hiu nng s dng cao, c kh nng p ng c ngay c trong
trng hp qu ti. Ngoi ra, cp mng cng cn c nng cp sao cho
thng tin c truyn i nhanh nht, tit kim thi gian lm vic v em li
hiu qu cao.
V d: cp quang, switch, wifi router tc cao,l cc thit b ngoi
vi c kh nng truyn d liu qua mng nhanh v c tnh n nh cao.
c. m bo tnh bo mt ca thng tin
Thng tin qun l ca mt t chc khng phi i tng no cng c
th xem v chnh sa, chnh v vy m bo an ton trong bo mt thng
tin cn c h thng my tnh v phn mm chuyn bit lu tr v bo mt.
Thng qua nhiu cch thc, ngi qun l c th bo mt d liu trn my
tnh mt cch an ton chng hn t mt khu cho tp tin nn d liu hoc
kha d liu quan trng bng product key, h thng tng la ca my
tnh, H thng phn mm dit virus cng l mt cch ngn chn nhng
mi nguy hi v s xm nhp tri php ca nhng i tng gy nh hng
xu cho t chc qun l. i vi qun l thu tc l qun l tin ca ngi
dn np cho Nh nc thc hin phc li x hi th vn bo mt thng
tin l v cng quan trng. Nu nh thng tin b l ra ngoi bi nhng i
tng xu v b sa i tri php c th dn ti hu qu v cng nghim
trng, gy mt cng bng x hi v v vn h ly pha sau.
Di y l v d v s bo mt thng tin v an ninh mng cc b
bng cng c V-AZUR ti cc c quan Nh nc:
15


Hnh 1: Gii php V-AZUR trong an ninh mng ni b
H thng V-AZUR c cc nhm chc nng chnh sau y:
Truy cp Internet an ton: Cho php ngi dng ang lm vic
mng trong, khng c kt ni Internet, truy cp Internet v bo v an ninh d
liu, chng tht thot d liu, thng tin v ngn chn phi nhim m c.
Lm vic t xa an ton: Cho php ngi dng c kt ni
Internet, truy cp vo mng ni b v lm vic t xa, chng tht thot d liu
v ngn chn phi nhim m c.
Chnh v vy, vic ng dng tin hc vo qun l thu c u im hn
vic qun l bng chng t giy t thng thng bi tnh an ton thng qua
hng lot cc h thng kha in t thng minh v hng ro vi tnh. y s l
chin lc hin i ha ngnh thu lu di v cn y mnh pht trin.
1.2.2.2.Trang b phn mm v c s d liu cho qun l thu
qu trnh qun l thu bng cng ngh tin hc c din ra bnh
thng v hiu qu, ngoi vic mua sm trang thit b phn cng, B Ti
chnh v Tng cc thu cng nh cc c quan ch qun cn mua sm v ci
t cc phn mm chuyn bit cho cng tc qun l thu cng nh xy dng
Cng thng tin in t cung cp thng tin v lu tr c s d liu NNT.
16

a. Phn mm qun l thu
Phn mm chnh l mt tp hp nhng cu lnh hoc ch th c vit
bng mt hoc nhiu ngn ng lp trnh theo mt trt t xc nh, v cc d
liu hay ti liu lin quan nhm t ng thc hin mt s nhim v hay chc
nng hoc gii quyt mt vn c th no . Phn mm thc hin cc chc
nng ca n bng cch gi cc ch th trc tip n phn cng hoc bng cch
cung cp d liu phc v cc chng trnh hay phn mm khc. Cc phn
mm trc khi ci vo my tnh c phi c kim tra k lng, c y
cc chc nng ph hp vi yu qun l thu. C nhiu loi phn mm nh
phn mm h thng, phn mm ng dng v mt s loi khc. Trong , phn
mm h thng cn gi l h iu hnh gip vn hnh phn cng my tnh v
h thng my tnh. N bao gm cc h iu hnh, phn mm iu vn thit b,
cc cng c phn tch, trnh phc v, h thng ca s, cc tin ch,... Phn
mm ng dng th thng cung cp cc cng c h tr lp trnh vin trong khi
vit chng trnh v phn mm bng cc ngn ng lp trnh khc nhau. Cc
cng c ny bao gm cc trnh son tho, trnh bin dch, trnh thng
dch, trnh lin kt, trnh tm li, v.v... Ty thuc vo mc ch s dng m ci t phn
mm cho ph hp.
V d: phn mm Oracle l phn mm qun tr c s d liu hng u th gii. Vit
Nam, phn mm qun l thu hin nay bao gm c HTKK phin bn 3.2.0 (phn mm k khai thu
qua mng) v phn mm nhp ha n tn phin bn 2.0, phn mm t in ha n
Tax Invoice.
Trong phm v ni dung bi nghin cu, tc gi s tp trung gii thiu
phn mm HTKK 3.1.7 nm 2013 phc v mc ch khai thu qua mng cho
NNT.
Ngy 08/08/2013, Tng cc Thu c thng bo v vic Nng cp ng
dng H tr k khai t khai m vch (HTKK) phin bn 3.1.7, v ng dng
khai thu qua mng (iHTKK) phin bn 2.2.11 h tr Ngi np thu k khai
thu t ngy 01/7/2013 theo Lut sa i, b sung mt s iu ca Lut Qun
17

l thu, Lut thu GTGT, TNDN, TNCN v Thng t s 64/2013/TT-BTC v
ho n.
h tr Ngi np thu (NNT) mt s ni dung v k khai thu theo
quy nh ti cng vn s 8336/BTC-TCT v cng vn s 8355/BTC-CST
ngy 28/6/2013 ca B Ti chnh hng dn trin khai thc hin mt s quy
nh c hiu lc t 01/7/2013 ti Lut sa i b sung Lut thu GTGT,
TNDN v Lut sa i b sung mt s iu ca Lut Qun l thu v Thng
t s 64/2013/TT-BTC quy nh v ho n bn hng, cung ng dch v,
Tng cc Thu hon thnh nng cp ng dng HTKK phin bn 3.1.7 v
ng dng iHTKK phin bn 2.2.11 vi ni dung c th nh sau:
- H tr khai thu GTGT theo qu
- H tr khai thu TNCN
- H tr khai thu GTGT, TNDN p ng yu cu thay i thu sut
thu TNDN theo 3 mc (10%, 20% v 25%) v gim 50% thu sut GTGT
cho cc hot ng kinh doanh nh x hi.
- H tr xc nh tin chm np tin thu trc y gi l tin pht np
chm tin Thu)
- Cp nht cch xc nh tin pht chm np tin thu trn chc nng k
khai t khai b sung i vi cc loi t khai thu trn ng dng HTKK,
iHTKK theo nguyn tc:
0,05% mi ngy tnh trn s tin thu chm np k t ngy ht
thi hn np thu n ngy th 90
0,07% mi ngy tnh trn s tin thu chm np k t ngy chm
np th 91 tr i.
- H tr lp thng bo pht hnh theo quy nh ti Thng t s
64/2013/TT-BTC (thay th Thng t 153/2010/TT-BTC)
- H tr mt s ni dung khc
Nng cp chc nng k khai t khai 02/TNDN i vi doanh
nghip u t kinh doanh (bn, cho thu, cho thu mua) nh : Cho php
18

nh du gia hn np thu TNDN qu I, II, III nm 2013 theo Thng t s
16/2013/TT-BTC ngy 08/02/2013 ca B Ti chnh hng dn thc hin
vic gia hn, gim mt s khon thu Ngn sch Nh nc theo Ngh quyt s
02/NQ-CP.
H tr t ng nh dng li gi tr ch tiu K hiu ho n
thnh dng ch in hoa khi k khai thng tin trn bng k ho n hng ho
dch v mua vo, bn ra (mu 01-1/GTGT, 01-2/GTGT, 01-1/TTB, 01-
2/TTB) km theo t khai 01/GTGT, 01/TTB
Bt u t ngy 08/8/2013, khi k khai t khai thu c p dng cng
ngh m vch 2 chiu v k khai qua mng, t chc c nhn np thu s s
dng cc mu biu k khai ti ng dng HTKK 3.1.7 v ng dng iHTKK
2.2.11 thay cho cc phin bn trc y.
Ni chung, phn mm qun l thu khi a vo s dng cn c ng
b ha, m bo tnh nht qun v c s d liu gia cc cp, cc ngnh v
cc ch th tham gia vo qu trnh thu np thu thun li trong cc khu
tin hnh hot ng. Cc phin bn ca phn mm cng cn c cp nht
thng xuyn v y , p ng xu th ngy cng pht trin ca khoa hc
cng ngh. Trnh trng hp ci t phn mm sai quy cch hng dn,
khng nht qun gia cch ch th tham gia cng nh khng cp nht thng
xuyn v tnh nng s d xy ra nhng sai st v gp bt ng trong qu trnh
qun l.
b. Cng thng tin in t
Cng thng tin in t (Portal) l mt hoc mt nhm trang web m t
ngi truy cp c th d dng truy xut cc trang web v cc dch v thng
tin khc trn mng my tnh. Cng thng tin l a ch tng hp cc ng dng
ca mt t chc nh th in t, chia s ti liu, lch cng tc thng qua giao
din Web. Cc thnh vin ca doanh nghip c th thng qua giao din web
(hay cn gi l cng thng tin, webportal) m truy cp v s dng cc ng
dng ca doanh nghip n gin tin li.
19

n nm 2013, tt c cc Cc, chi Cc cng nh cc B, Ban, Ngnh
v cc c quan ngang b ca Vit Nam u c cng thng tin ring phc
v cng tc qun l v trao i thng tin qua mng vi doanh nghip v cc
c nhn.
Di y l giao din Cng thng tin in t ca Tng Cc Thu Vit
Nam:

Hnh 2: Cng thng tin in t ca Tng Cc Thu Vit Nam
Thng qua Cng thng tin in t ca Cc Thu, doanh nghip v cc
c nhn c th nm bt c nhng thng tin, bo co quan trng v thu, tm
hiu cc vn bn, th tc hnh chnh lin quan n thu, trao i v c gii
p nhng thc mc lin quan n ngnh thu; tham gia cc dch v cng trc
tuyn nh k khai quyt ton thu qua mng, in ha n in t,mt cch
d dng v thun tin. Mt khc, Cng thng tin in t cng l kho cha
khng l v thng tin v c s d liu ca NNT. V vy, lun m bo p
ng yu cu ca NNT khi cn tra cu nhng thng tin cn thit.
y cng l iu kin cn th hai m Nh nc, cc c quan, v cc
ch doanh nghip,cn phi lm p ng yu cu cng vic.
1.2.2.3. o to ngun nhn lc trong tin hc ngnh thu
20

o to ngun nhn lc ni chung l hot ng c t chc c thc
hin trong mt thi gian nht nh nhm thay i nhn cch v nng cao nng
lc ca con ngi. o to ngun nhn lc l qu trnh hc tp chun b
con ngi cho tng lai, h c th chuyn ti cng vic mi trong thi
gian thch hp. o to ngun nhn lc l qu trnh hc tp nhm m ra cho
c nhn mt cng vic mi da trn nhng nh hng tng lai ca t chc,
tc l ni n trang b cho ngi lao ng kin thc ph thng, kin thc
chuyn nghip, kin thc qun l, o to ngun nhn lc l cn thit cho
s thnh cng ca t chc v pht trin nng lc con ngi. Vic o to c
th din ra bn trong t chc hoc bn ngoi t chc, nh hc vic, hc ngh,
hnh ngh vi mc ch nng cao cht lng v pht trin ngun nhn lc .
Song song vi vic mua sm v nng cp cc trang thit b phn cng v phn
mm, Nh nc v cc c quan ch qun ca doanh nghip cn phi o to
ngun nhn lc c th vn hnh my mc v s dng thnh tho cc phn
mm my tnh.
Trong qu trnh tuyn dng vo v tr trc tip tham gia qun l thu,
nh tuyn dng hoc c quan nh nc c th a ra nhng cu hi v kim
tra k nng thc hnh tin hc ca ng vin. Nu t yu cu s ct nhc
chuyn vo v tr lm v tip tc o to k nng s dng cc phn mm
chuyn bit qun l thu. Nh nc c th m thm nhiu lp o to dy
ngh tin hc cho nhng ngi khng c iu kin hoc cha c hc tin hc
qua trng lp nhng mong mun c tham gia vo qu trnh qun l thu.
i vi cc c nhn, cn tm hiu thng tin v cch s dng cc phn mm
qun l vic np thu v c th tham gia cc kha hc nng cao trnh
hiu bit ca mnh v s dng tin hc my tnh. i vi cc ch th trc tip
tin hnh hot ng qun l thu np thu, cn c cp chng ch hnh ngh
tin hc m bo tnh hiu qu trong cng vic.
C th rt ra kt lun, trc yu cu cp thit v quan trng ca vn
qun l thu hin nay th vic ng dng hiu qu cng ngh tin hc trong lnh
21

vc ny s gp phn m bo tnh hiu qu v cng bng, em li phc li x
hi nhiu hn cho cc c nhn v t chc.
22

Chng 2
NH GI THC TRNG NG DNG TIN HC
TRONG CNG TC QUN L THU VIT NAM
T NM 2009 N NAY

2.1. Qu trnh pht trin ca tin hc ngnh thu Vit Nam
2.1.1. S ra i ca tin hc ngnh thu Vit Nam
T nm 1991, khi nn kinh t Vit Nam chuyn mnh sang nn kinh t
th trng, ngnh thu bt u cng cuc ci cch thu c mc tiu, tr thnh
cng c ch yu ca Nh nc trong qun l v iu tit v m nn kinh t,
m bo ngun thu ch yu cho ngn sch nh nc. y l mt ch trng
v quyt sch quan trng, khng nh vai tr v tnh cp thit phi a ng
dng cng ngh tin hc vo cng tc qun l thu. Thc t 20 nm qua cng
l minh chng sng v nguyn l thnh cng ca cc n chin lc pht
trin ng dng cng ngh thng tin ca ngnh thu trong tng thi k,
chnh l tm nhn, l chin lc ng n, l s quan tm ch o ng vin
kp thi ca lnh o B Ti chnh, lnh o tng cc Thu, l i ng cn b
tin hc nng ng, dm ngh dm lm, dm t ph.
Ngy 13/5/1991, th trng B Ti chnh kim tng cc trng tng
cc Thu Phan Vn Dng k quyt nh khai sinh ra n v tin hc u
tin ca ngnh thu, l t tin hc do ng Phm Vn Hun trng phng k
hoch kim t trng v hai cn b n l ch Trng Th Hi ng v ch
Nguyn Th Thun. Vi n xy dng h thng thng tin thu thu trn c s
s dng my vi tnh c thc hin trong 3 nm 1991-1993) ngnh thu bt
u s nghip pht trin ng dng cng ngh thng tin trong qun l thu.
2.1.2. Qu trnh pht trin ca tin hc ngnh thu Vit Nam
Nm 1992, vic thc hin n tin hc u tin ca ngnh thu, t my
tnh c nng cp thnh phng my tnh. Trong thi gian ny, ton ngnh
thu ch c khong gn 40 chic my tnh do t chc FIDA (Thy in) ti
tr v B Ti chnh trang b. Phn mm ng dng u tin ca cng tc qun
23

l thu vi tn gi l Thu Vit Nam, sn phm phi hp vi Vin Tin hc
Vit Nam c a vo s dng, h tr cho vic lp s B Thu, tnh thu
khon, theo di vic thu np thu, chm b, tnh n thu v lp mt s biu
mu bo co k ton, thng k thu theo ch .
Giai on pht trin tin hc u tin trong ngnh thu tuy gp nhiu
kh khn nhng ngnh thu t c mc tiu ra l:
To dng c mi trng ng dng cng ngh tin hc cho cng
tc qun l thu.
Xy dng c mt i ng cn b lm cng tc tin hc u tin
ca ngnh, t Tng Cc ti mt s cc thu trng im tnh(thnh ph) tc
ng mnh n nhn thc v hiu bit v hiu qu ln lao ca cng c tin hc
i vi cng tc qun l thu.
Thc hin mc tiu kinh t x hi n nm 2000 c i hi
ng 8 ra, ngnh thu chuyn sang ci cch thu bc 2, nhm nng cao
hiu qu thu thu m bo ngun thu cho ngn sch, gp phn thc y kinh
t pht trin, m bo cng bng x hi.
Trong giai on 1995 2000, vi n chin lc tin hc ha ngnh
thu nhm mc tiu hnh thnh h thng mng cc b LAN, minh bch, chia
s thng tin, thay dn c ch qun l thng tin thu khp kn c ph
duyt. Vic ng dng tin hc trong giai on ny tc ng rt tch cc n
vic ci tin cc quy trnh qun l thu ti tng cp. c bit tin hc thu
trin khai thnh cng h thng qun l thng tin, ng k v cp m s thu
duy nht cho tng i tng np thu trn c nc. H thng ny tr thnh
h thng thng tin ct li ca qun l thu.
T nm 1997 2000, ngnh thu phi qun b trin khai cho 2 lut thu
mi l lut thu gi tr gia tng v thu thu nhp doanh nghip. Cc lut thu
mi ny tc ng v lm thay i c ch qun l thu, chuyn dn sang c
ch doanh nghip t hoch ton thu, k khai, t cung cp thng tin doanh
s u vo, u ra xc nh gi tr gia tng tnh thu, trnh tnh thu trng
24

lp. Yu cu nhim v mi lm tng t bin s lng thng tin m ngnh
thu cn phi thu thp, x l v kim sot ln hng chc ln so vi trc. Khi
y, nguyn b trng B Ti chnh Nguyn Sinh Hng nay l ch tch quc
hi, trc tip ch o lnh o Tng cc Thu, cc tin hc B Ti chnh v
mi cng ty FPT cng phi hp tng lc bao gm c s t vn ca chuyn gia
Thy in trong vng 1 nm, h thng ng dng ng k thu v qun l
thu gi tr gia tng, thu nhp doanh nghip. Phin bn u tin hon thnh
v trin khai ngay khi lut thu c hiu lc, thi hnh vo u nm 1999.
Giai on 2001 2005: n chin lc tin hc ngnh thu a c
xy dng vi mc tiu: xy dng mng din rng, ton ngnh; th im pht
trin ng dng theo m hnh 3 lp chia s thng tin gia cc cp v to mi
trng trao i, lm vic v ch o trn mng m bo ngun lc trin
khai nhim v ln v ng dng cng ngh thng tin trong giai on mi. B
trng B Ti chnh ra quyt nh thnh lp phng x l thng tin v tin
hc ti tt c cc cc thu, trc thuc Tng cc Thu.
Ngy 28/10/2003, Th tng Chnh ph ban hnh quyt nh nng
cp phng tin hc Tng cc Thu thnh trung tm tin hc thng k. ng
b vi yu cu ci cch qun l thu, Tng cc Thu tch hp ng dng t
khai, t np thu vo h thng ng dng qun l thu trin khai rng khp
trong ton ngnh thu. M hnh x l thng tin phn tn chuyn hng dn
sang tp trung qua cc d n ng dng qun l n ch thu, qun l bo co ti
chnh doanh nghip.
T nm 2008, lut doanh nghip mi ban hnh thc y mnh m
cc hot ng sn xut kinh doanh, nn kinh t th trng bc vo giai on
pht trin mnh m vi xu hng hi nhp ton cu ha v chu nh hng
mnh m ca s pht trin Internet v cng ngh thng tin. S pht trin bng
pht ca cc hnh thc kinh doanh mi nh thng mi in t, kinh doanh
qua mng, mua bn hng a cp, cung cp dch v t xa qua mng, i hi
ngnh thu phi y nhanh tin hin i ha, pht huy mnh m hn na
hiu qu, tc dng ca vic ng dng cng ngh thng tin vo cng tc qun
25

l thu. Nhm y mnh tnh chuyn nghip, h tr c lc cho vic trin
khai, khai thc hiu qu ca vic ng dng cng ngh thng tin trong ton
ngnh thu.
Ngy 28 thng 5 nm 2007, Th tng chnh ph k quyt nh s
2007-Q/TTg, nng cp trung tm tin hc thng k thnh cc ng dng cng
ngh thng tin tng cc thu, nay l cc cng ngh thng tin tng cc Thu.
Cng trong giai on ny, ngnh thu khn trng xy dng h thng qun
l thu thu nhp c nhn p ng nhu cu trin khai lut thu thu nhp c
nhn t nm 2009. H thng mng v truyn thng ca ngnh thu c
nng cp ton b m bo p ng vic trao i truyn nhn d liu thng
sut trong ton ngnh 24 gi trn 7 ngy vi h thng phng d s c tin hc
cao m bo kh nng thch hp m rng nng cp khi c yu cu.
n ht nm 2009, vic trang b my tnh t gn 100% s cn b
qun l thu, tng cc thu c giao nhim v ch tr trin khai vic kt ni
thng tin thu np thu gia cc ngnh thu, kho bc, hi quan, ti chnh t
nm 2007.
Cho n nay, hn 20 nm k t khi thnh lp, ngnh thu pht
trin cng vi s pht trin ca tin hc cng ngh. C th ni, vai tr ca
cng ngh thng tin c khng nh ngay t ngy u thnh lp b phn
tin hc trong ngnh thu. Trong tin trnh t nc cng nghip ha hin i
ha, tin hc cng tr nn quan trng i vi ngnh thu ni ring v nn kinh
t t nc ni chung. Giai on 2005 2010 l giai on m ngnh thu
thc hin chin lc ci cch tin hc ha hin i ha ngnh thu. Cng ngh
thng tin ng mt vai tr ht sc quan trng gip cho ngnh thu t c
mc tiu ci cch hon thin v hin i ha ton din h thng qun l ca
ngnh thu, gp phn nng cao cht lng v hiu qu hot ng ca c quan
thu, phc v tt ngi np thu cng nh m bo kh nng gim st v
kim tra ca ngnh thu, chng tht thu.
Hn 20 nm qua, ghi nhn nhng ng gp to ln cho vic a nhng
ng dng cng ngh thng tin phc v c lc cho cng tc qun l thu, Th
26

tng Chnh ph, lnh o B Ti chnh v cc t chc trong v ngoi nc
trao tng nhiu danh hiu, phn thng cao qu cho i ng cn b tin hc
ngnh thu. Hai nm lin tip, t nm 2009 n 2010, ng u trong bng
xp hng mc sn sng ng dng v pht trin cng ngh thng tin ngnh
Ti chnh. Cc ng dng cng ngh thng tin trong Tng cc Thu lun c
mnh danh l ng nht, tr nht, khe nht, lm vic hng say nht, hot
ng sng to nht v yu i nht. C th ni, ng dng tin hc tr thnh
yu t then cht, quyt nh n s thnh cng ca vic chuyn i c ch
qun l thu t th cng lc hu sang c ch qun l thu hin i, t khai t
np v ph hp vi thng l quc t.
2.2. Thc trng ng dng tin hc trong qun l thu Vit Nam
trong nhng nm gn y (giai on 2009-2013)
Trn th gii, cng ngh thng tin ang lin tc v khng ngng pht
trin, l mt ng lc quan trng ca s pht trin v bin i su sc i
sng kinh t vn ha x hi. ng dng v pht trin cng ngh thng tin gp
phn gii phng sc mnh vt cht tr tu v tinh thn ca dn tc thc y
cng cuc i mi pht trin nhanh v hin i ha cc ngnh kinh t, tng
cng nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip, thc hin thng li s
nghip cng nghip ha hin i ha t nc. iu cho thy tm nhn
chin lc ca ng v Nh nc i vi xu th chung ca t nc trong
giai on mi.
Qun trit su sc nh hng , ngnh ti chnh Vit Nam sm
nhn thc c vai tr cng nh tm quan trng ca cng ngh thng tin v
ci cch hnh chnh trong vic hin i ha ngnh thu ni ring v dch v
cng ni chung. Trong vng 5 nm tr li y, Nh nc v Chnh ph Vit
Nam c nhng chnh sch nhm y mnh hn na cng tc ng dng tin
hc trong qun l hnh chnh ni chung v qun l thu ni ring.
Cc vn bn chnh sch nm 2012 v ng dng cng ngh thng tin
trong ngnh thu tp trung vo 3 ni dung chnh l: c s h tng cng ngh
thng tin trong ngnh v bo m an ton thng tin ngnh, trin khai ng
27

dng cng ngh thng tin trong ngnh thu v pht trin ngun nhn lc cng
ngh thng tin ca ngnh.
2.2.1. C s h tng cng ngh thng tin v bo m an ton thng
tin trong ngnh thu
2.2.1.1. C s h tng cng ngh thng tin ngnh thu
Ngy 16/01/2012, ti Hi ngh ln th 4, Ban Chp hnh Trung ng
ng kha XI ban hnh Ngh quyt s 13-NQ/TW v xy dng kt cu h
tng ng b nhm a nc ta c bn tr thnh nc cng nghip theo hng
hin i vo nm 2020. Ngh quyt xc nh h tng thng tin l mt trong
10 kt cu h tng kinh t x hi v Cng ngh thng tin v truyn thng l
thnh phn ca H tng thng tin.
Cc nh hng cho pht trin h tng thng tin ti Ngh quyt s 13-
NQ/TW c th tm tt nh sau:
- Pht trin mnh h thng kt ni a dng vi quc t, hnh thnh
siu xa l thng tin trong nc v lin kt quc t; tng cng qun l thng
tin trn mng Internet, cc mng x hi v blog c nhn.
- Xy dng c s d liu quc gia v cng dn, t ai, nh ,
doanh nghip, lm c s cho vic ng dng cng ngh thng tin qun l cc
ngun lc pht trin t nc. y nhanh tin trnh thc hin th cng dn in
t, Chnh ph in t
- y mnh ng dng cng ngh thng tin vo qun l, khai thc,
vn hnh h thng kt cu h tng kinh t, x hi v ton b nn kinh t
- Nng cao nng lc lm ch cng ngh v hiu lc, hiu qu qun
l h thng h tng thng tin, ni dung thng tin phc v lnh o, ch o,
iu hnh ca ng, Nh nc.
Di y l s liu iu tra thng k ca B Thng tin v Truyn thng
nm 2012, v mc trang b my tnh cho cc n v qun l thu bng h
thng cng ngh tin hc ti B Ti chnh, giai on 2009 2012:
Nm T l my tnh c trang cho T l my tnh kt ni Internet
28

cn , cng chc v vin chc
B Ti chnh T l trung nh B Ti chnh
T l trung
bnh
2009 100% 81.98% 100% 70.60%
2010 100% 86.74% 94.60% 88.50%
2011 100% 90.60% 100% 93.60%
2012 100% 87.90% 100% 93.40%
Bng 2.1. Hin trng trang my tnh v kt ni mng
ti B Ti chnh giai on 2009 - 2012
(Ngun: B Thng tin v Truyn thng)

Biu 2.1: Hin trng trang b my tnh v kt ni mng ti
B ti chnh v bnh qun tng b giai on 2009 2012 (%)
Theo , t nm 2009 n nm 2012, t l my tnh trang b cho cng
chc vin chc ca B Ti chnh lun t 100%, cao hn hn so vi mc
trung bnh ca cc b v c quan ngang b. iu ny m bo c hiu sut
cng nh kh nng lm vic ca cn b nhn vin trong ton ngnh. T l my
tnh c kt ni mng Internet n nm 2012 cng c s tng trng r rt,
mc d nm 2010 c s gim nh t 100% xung cn 94,6% song vn cao
hn so vi trung bnh ca cc b. Vic kt ni ton b h thng bng mng
Internet s p ng yu cu trao i v chia s thng tin khp kn trong b Ti
chnh ni chung v ton ngnh thu ni ring.
2.2.1.2.Hiu qu v m bo an ton thng tin ngnh thu
Song song vi vic trin khai xy dng c s h tng my tnh v kt
ni vo mng, vic khai thc hiu qu mng truyn s liu chuyn dng v
2009 2010 2011 2012
B Ti chnh 100% 100% 100% 100%
T l trung bnh 81.98% 86.74% 90.60% 87.90%
B Ti chnh 100% 94.60% 100% 100%
T l trung bnh 70.60% 88.50% 93.60% 93.40%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%
%

29

m bo an ninh mng l yu t quan trng to s thnh cng ca ca d
n ng dng cng ngh tin hc trong qun l thu.
thc y vic khai thc hiu qu mng, tip theo Thng t s
23/2011/TT-BTTTT ngy 11/8/2013 ca B Thng tin v Truyn thng
Thng t quy nh v vic qun l, vn hnh, s dng v bo m an ton
thng tin trn Mng truyn s liu chuyn dng ca c quan ng, Nh nc,
ngy 19/4/2012, B Thng tin v Truyn thng tip tc c Cng vn s
944/BTTTT-DCNTT hng dn ng k dch v Mng truyn s liu
chuyn dng ca cc c quan ng, Nh nc, trong xc nh cc im
ng k dch v mng, trch nhim ca cc im ng k, trch nhim ca
Tp on Bu chnh Vin thng Vit Nam v ca cc S Thng tin v Truyn
thng. Cng vi , ngy 26/11/2012, Cc ng dng cng ngh thng tin -
B Thng tin v Truyn thng ban hnh Cng vn s 3240/BTTTT-
DCNTT hng dn vic bo m an ton mng v thng tin trn Mng
truyn s liu chuyn dng ca cc c quan ng, Nh nc, trong hng
dn c th cc nhim v cn thc hin bo m an ton cho mng i vi
c n v khai thc s dng (cc B, ngnh v a phng) v n v cung
cp dch v (Tp on Bu chnh Vin thng Vit Nam).
Di y cng l bo co thng k v hin trng trang b cng c m
bo an ton mng my tnh ti B Ti chnh giai on 2010 2012:
Nm
T l my tnh c trang
cng c o m an ton
T l mng cc c trang
h thng an ton d liu
(Firewall, SAN/NAS)
B Ti chnh
T l trung
bnh
B Ti chnh
T l trung
bnh
2010 100% 87.30% 100%
68.30
%
2011 100% 92.80% 100%
84.70
%
2012 100% 72.11% 100%
80.30
%
Bng 2.2. Hin trng trang cng c o m an ton cho h
tng ng dng cng ngh thng tin ti BTC giai on 2010
2012
(Ngun: B Thng tin v Truyn thng)
30


Biu 2.2: Hin trng trang b cng c bo m an ton cho
h tng ng dng CNTT ti BTC giai on 2010 - 2012
T nm 2010 n nm 2012, T l my tnh c trang b cng c bo
m an ton ti B Ti chnh lun t tuyt i 100% cao hn mc trung bnh
ca ton b ngnh. iu ny cho thy vn bo mt thng tin cng nh an
ton v hiu qu khi s dng mng, lun c B Ti chnh quan tm kp
thi. T l mng cc b c trang b h thng an ton d liu irewall,
SAN/NAS) cng t tuyt i 100% n nm 2012, m bo ngn chn c
cc mi nguy hi t bn ngoi tn cng vo d liu ca b ngnh, p ng
c cc yu cu bo mt ca ngnh thu.
2.2.2. Hot ng ng dng cng ngh tin hc trong qun l thu
2.2.2.1. Xy dng kho d liu np thu
Cc website, cc Cng thng tin in t ca B Ti chnh, Tng cc
Thu v cc c quan ngang b l kho d liu tp trung khng l ca ngnh ti
chnh. Trong c y thng tin ca NNT, s thu phi np, s thu
np, loi thu cn np,v cc vn bn quy phm php lut bao gm cc ch
th, thng t, quyt nh ca Th tng Chnh ph, ca cc lnh bo B, Ban,
ngnh v vn thu v qun l thu.
n nay, B Ti chnh xy dng c Kho d liu ngi np thu,
lu tr tp trung trn 3 triu i tng np thu l doanh nghip, khong gn
2010 2011 2012
B Ti chnh 100% 100% 100%
T l trung bnh 87.30% 92.80% 72.11%
B Ti chnh 100% 100% 100%
T l trung bnh 68.30% 84.70% 80.30%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
120%

31

13 triu i tng np thu c nhn v hng trm ch tiu qun l c cp
nht hng ngy.
2.2.2.2. Cng tc ng k thu
Cc thu trin khai 2 phn mm ng dng ng k cp M s thu
cho Cc thu TINC) v 27 Chi cc Thu theo m hnh c s d liu tp
trung TINCC). Cc ng dng ny lu tr d liu phc v tra cu thng tin
v i tng np thu, cung cp d liu ngi np thu NNT) cho tt c cc
ng dng trong ngnh Thu cng nh cung cp danh b NNT cho cc ngnh
Hi quan, K hoch - u t, Thng k. Ngoi ra c s d liu v NNT cng
c a ln trang Web ca Tng cc Thu cho cc i tng c nhu cu
khai thc thng tin.
Cng tc ng k thu l chc nng qun l thu c lin quan trc tip
ti ngi dn, doanh nghip c ng dng cng ngh thng tin CNTT)
v t c hiu qu cao chng hn nh: khu cp m s thu, nu nh
trc y thi gian quy nh cp m s thu l 15 ngy, sau nh vic ng
dng CNTT vi h thng phn mm cp m s thu v h tng truyn thng
tc cao kt ni t Chi cc thu ln Cc v Tng cc Thu nn rt xung
cn 5 ngy.
c bit l t thng 11/2008 thc hin c ch Mt ca lin thng gia
S K hoch u t - Cc thu - Cng an tnh to thun li ti a cho Doanh
nghip, tng thi gian cp ng k kinh doanh, m s thu v khc du ch l
5 ngy, trong thi gian dnh cho khu cp m s thu ch cn l 2 ngy k
t ngy nhn h s chuyn sang t S KHT, Cc thu phi tr kt qu
cp m s thu cho ngi np thu.
2.2.2.3.K khai k ton thu qua mng
y l chc nng theo di v x l tt c h s khai thu ca NNT
pht sinh hng thng nn c khi lng cng vic rt ln, nu thc hin bng
cng tc th cng th chc chn khng thc hin c. Chnh v vy ngnh
Thu xy dng v trin khai 2 b ng dng Qun l thu QLT) ring cho
cp Cc v cp Chi cc ngay t khi thc hin 2 Lut thu GTGT v TNDN
32

nm 1999, n nay vn tip tc hon thin x l tt c cc h s khai thu
cho hu ht cc sc thu.
Nh ng dng CNTT cng tc qun l k khai thu, n c np h s
khai thu c h tr rt c lc, vic xc nh NNT cha np h s khai
thu, np chm, sai s hc u c pht hin nhanh chng v chnh xc t
gip c quan thu p dng cc bin php x l kp thi. T l NNT np t
khai ng hn, khng c sai st ngy cng tng.
Hin nay, Cc Thu chnh thc a ra Website doanh nghip v
c nhn tin hnh dch v k khai thu l: http://kekhaithue.gdt.gov.vn

Hnh 3: Website tin hnh dch v k khai thu qua mng ca Vit
Nam
Trn website ny, ngoi vic tin hnh k khai thu, ngi np thu
cn c th np thu qua mng, tra cu thng tin ngi np thu, tra cu thng
tin loi thu phi np, np, dch v h tr t vn t c quan thu. Tt c
u c tch hp sao cho tin li v d dng nht cho ngi np thu.
M rng vic k khai thu qua mng l mc tiu ngnh thu t ra
trong chin lc ci cch hin i ha ngnh. nh gi ca Tng cc Thu
33

cho thy, n thi im ny, 50 tnh, thnh ph thc hin vic k khai thu
qua mng Internet vi s doanh nghip tham gia l 202.956 n v. Nhiu cc
Thu cho bit, vic y mnh k khai thu qua mng gim ti chi ph v
thi gian, nhn lc cho ngnh thu cng nh doanh nghip.
Thnh ph H Ch Minh, s doanh nghip thc hin k khai thu qua
mng ln ti 100.000 doanh nghip. (theo http://www.vietnamplus.vn)
Cc Thu TP H Ni cho bit, tng s doanh nghip trn a bn thc
hin k khai thu qua mng, tnh n u thng 11/2013 l gn 84.000, chim
trn 80% tng s doanh nghip ang hot ng, tng 26% so vi cui nm
2012.
Hng thng, s doanh nghip k khai thu qua mng thnh cng t
trn 95%, s cn li cha khai thu kp thi thng nghn mng hoc li ci
t phn mm ca doanh nghip. ngun: http://www.cand.com.vn)
Bn cnh , NNT c th truy cp vo cc website ca Cc Thu a
phng mnh c c thng tin cn thit nhanh hn v c h tr d
dng hn.
v d: http://hanoi.gdt.gov.vn l website ca Cc Thu H Ni:
Hnh 4: Cng thng tin ca Cc Thu H Ni
34

h tr NNT v vic k khai p ng yu cu nghip v theo Thng
t s 156/2013/TT-BTC ca B Ti chnh, x l quyt ton thu TNCN nm
2013 v mt s yu cu nghip v pht sinh, Tng cc Thu hon thnh
nng cp ng dng HTKK phin bn 3.2.0 v phn mm QTTNCN phin bn
3.1.0 c th nh sau:
- Nng cp cc chc nng h tr k khai t khai tng ln pht
sinh/thng/qu i vi cc loi thu GTGT, TNDN, TNCN, Ti nguyn
theo Thng t 156;
- B sung mi chc nng h tr kt xut d liu t khai quyt ton thu
TNCN ra file nh dng xml phc v gi t khai qua mng;
- Nng cp cc chc nng h tr k khai quyt ton thu TNCN nm
2013 theo mu ti Thng t 28/2011/TT-BTC v x l tnh thu theo quy
nh ti Thng t 111/2013/TT-BTC .
Theo , t 22/1/2014, khi k khai t khai thu c p dng cng ngh
m vch 2 chiu s s dng mu biu k khai ti ng dng HTKK 3.2.0, phn
mm QTTNCN 3.1.0. (ngun: http://www.taichinhdientu.vn)
Cng tc k ton thu cng c x l t ng bng ng dng QLT,
vic xc nh s thu phi np, s thu np, s thu n ng, tng hp s
thu, s np kho bc, thng k theo tng loi hnh, i tng, mc thu c
tnh ton, theo di chi tit trn ng dng m bo nhanh chng, chnh xc v
c chia s cho cc b phn Kim tra, Thanh tra, Tng hp d ton khai
thc phc v kp thi cng tc ch o iu hnh thu ca Lnh o.
2.2.2.4.Tip nhn v gii quyt h s thu
Cc thu ng dng phn mm Qun l h s QHS), khng ch theo
di c tt c h s i, n m cn kim sot c vic lun chuyn, x l
h s trong ni b c quan thu t thc y qu trnh gii quyt h s, tnh
trng tn ng h s gn nh khng cn xy ra, cc kt qu c tr
ng hn ti b phn Mt ca.
Ngoi ra, Cc thu cng thc hin cp pht v o to min ph
phn mm h tr k khai thu HTKK) cho tt c doanh nghip trn a bn,
35

gip cho doanh nghip k khai thu c d rng hn, trnh c nhng sai
st khng ng c; a vo ng dng phn mm nhn t khai thu NTK) v
s dng cc thit b c m vch nhn cc t khai c m vch hai chiu do
doanh nghip gi n, nh khu tip nhn, kim tra sai s hc, sai mu t
khai, k khai thiu cc ch tiu, nhp t khai vo my tnh c x l t
ng hon ton, gim c rt nhiu thi gian, cng sc cng nh nhn lc
cho cc cng vic ny.
2.2.2.5.Cng tc kim tra, thanh tra thu
y l chc nng quan trng, quyt nh n vic hon thnh nhim v
thu ca ton ngnh, v vy trong giai on 2008-2010 c Tng cc Thu
ch trng u t ng dng CNTT, tuy nhin do mc phc tp cng nh
vic ban hnh quy trnh nghip v chm nh hng n vic xy dng cc
phn mm ng dng cho chc nng ny.
+ Giai on 2005 - 2010 ng dng phn mm Phn tch tnh trng
thu QTT) nhm h tr cn b thanh tra, kim tra khai thc, phn tch cc
thng tin k khai thu, np thu, n thu, quyt ton thu ca NNT thng qua
hng trm bo co c xy dng sn trong ng dng.
+ Nm 2008 a vo ng dng 2 phn mm kh hin i theo cng
ngh Web qun l v lu tr c s d liu tp trung ti Cc thu l Theo di
kt qu thanh tra, kim tra TTR) v Bo co Ti chnh doanh nghip
(BCTC).
ng dng theo di kt qu thanh tra, kim tra h tr cng tc lp k
hoch thanh tra kim tra; Phn cng trng on, thnh vin on thanh tra,
kim tra; Theo di kt qu thanh tra kim tra. c bit thng qua vic ng
dng phn mm TTR theo di tt c cc bc cng vic ca tng cuc
thanh tra kim tra t khi c quyt nh thnh lp on thanh tra, phn cng
thnh vin, xy dng lch trnh, p dng bin php thanh tra kim tra, gia hn
v x l kt qu t cung cp ngay c thng tin v tin hon thnh,
bo co tng hp cc cuc thanh tra, kim tra ca Cc thu v 27 Chi cc
Thu.
36

ng dng Bo co Ti chnh doanh nghip qun l v lu tr ton b
c s d liu bo co ti chnh doanh nghip do Cc thu qun l, ng thi
cung cp rt nhiu bo co phn tch nh: Phn tch dc ngang, phn tch t
sut NNT, phn tch quy m NNT, phn tch ri ro vv.. h tr rt hiu qu
cho cng tc kim tra quyt ton thu, thanh tra thu ca Cc thu. Trong giai
on 2009-2010 ng dng ny s tip tc c pht trin lu tr c s d
liu bo co ti chnh doanh nghip do Chi cc qun l.
2.2.2.6.Cng tc qun l thu n thu
Cng l mt chc nng quan trng ca ngnh thu, cn phi c tin
hc ho mc cao m bo theo di c s thu n, tin pht chm np
ca NNT cng nh cc bin php m c quan thu p dng n c thu
n thu.
V vy, ngnh Thu a vo ng dng ti Vn phng VP) Cc t
thng 4/2007 phn mm Qun l n QTN) nhm phc v cng tc qun l
thu n v cng ch n thu nh phn cng cn b theo di thu n, phn loi
n, ghi nhn cc bin php thu n, thng bo n thu, tnh pht chm np,
ban hnh quyt nh pht, tng hp, phn loi n... y cng l ng dng
chy trn mng theo m hnh 3 lp - c c s d liu tp trung, cc my trm
ti VP Cc v Chi cc u c th kt ni truy cp t xa thng qua giao din
Web lm vic.
2.2.2.7.Cng tc qun l ni b ngnh
u ng dng cc phn mm tin hc h tr cng tc qun l, nh:
Chng trnh qun l cn b QLCB), Chng trnh K ton ti v IMAS),
Chng trnh qun l ti sn QLTS), Chng trnh qun l thit b tin hc
QLTB), Chng trnh bo mt thu BMT).
Ngoi vic trin khai ng dng cc phn mm tin hc do B Ti chnh,
Tng cc Thu pht trin, Cc thu cng t xy dng mt s phn mm
nhm h tr gii quyt cc cng vic mang tnh cht c th ca n v, bao
gm cc ng dng nh:
37

+ H tr ng k thu ng dng trong giai on 2005 - 2008: Nhm
mc ch theo di NNT ng k kinh doanh nhng cha ng k thu;
Thng bo c quan thu qun l, thng bo Mc lc Ngn sch ca NNT.
Phn mm ny hon thnh vai tr lch s ca mnh v hin nay ng dng
TINC h tr thng bo c quan thu qun l, thng bo Mc lc Ngn
sch ca NNT, mt khc thc hin 1 ca lin thng trong cng tc cp
ng k kinh doanh, ng k thu, khc du cho doanh nghip nn khng cn
doanh nghip ng k kinh doanh m cha ng k thu.
+ Qun l tin thu t: Nhm phc v lu tr thng tin v hp ng
thu t, tnh tin thu t, lp b, thng bo s tin thu t phi np vv...
+ Theo di kt qu thi ua - khen thng: Nhm phc v cng tc theo
di kt qu thi ua - khen thng hng nm ca ngnh Thu.
+ Kim tra trc nghim: Nhm h tr cng tc kim tra trnh cn b
thu bng hnh thc thi trc nghim, chm im t ng trn my vi tnh.
Phn mm ny c a vo ng dng trong nm 2008, t chc kim
tra 1.024 lt hc vin tham gia trong cc lp tp hun: 31 lp tp hun cc
ng dng ngnh thu cho 715 cn b, 2 lp tp hun ng dng QLCV cho 54
cn b, 11 lp tp hun ng dng TTR v BCTC cho 255 cn b.
2.2.3. Pht trin ngun nhn lc cng ngh thng tin ngnh thu
Trong bt c lnh vc v ngnh ngh no, t c thnh cng th
ngun nhn lc l lun mt yu t then cht c ngha quyt nh, v tin hc
ngnh thu cng khng loi tr iu .
Song song vi vic trang b my tnh, phn mm v mng Internet
phc v cng tc qun l thu, Tng cc Thu cng v ang y mnh
cng tc o to nng cao cht lng ngun nhn lc trong h thng cn b
tham gia qun l ngnh thu. Thng qua cc lp tp hun bi dng v rn
luyn k nng s dng tin hc, my tnh, n nay cc cn b trong c quan
thu u c th s dng thnh tho cc k nng v s dng my tnh cng nh
qun l vic thu np thu qua mng.
38

Cc Thu ch trng cng tc o to tin hc cho cn b thu: t nm
2008 tr v trc, Cc u gi cn b tham gia cc lp o to tin hc do
Tng cc Thu m mi khi trin khai ng dng mi; nm 2009, o to tin
hc ng dng theo hng chuyn su cho cn b thu (bn lp tin hc o to
cho 160 lnh o cp phng v chi cc, 12 lp tp hun cc ng dng nng
cao); nm 2010 t chc c 42 lp tp hun tin hc ng dng cho 1.518 lt
cn b thu, tp hun ng dng k khai thu qua mng cho hn 8.000 lt
DN, quyt ton thu TNCN cho hn 10 nghn lt DN, phi hp vi Cc
CNTT o to ng dng cho 240 lt cn b ca Vn phng cc v 11 chi
cc trc thuc.
Theo thng k ca Cc thu H Ni, n nm 2012 c khong 90% cn
b thu c th s dng thnh tho cng thng tin in t qun l cng tc
thu, 10% cn b nhn vin s dng thnh tho cc k nng c bn v son
tho vn bn, bng tnh, xy dng c s d liu cho NNT.
Bn cnh vic o to v k nng cho cn b thu, Tng Cc Thu cn
c nhng bin php h tr cng tc qun l thu bng tin hc c hiu qu
v thun tin, bao gm:
- Xy dng mt c s d liu an ton, chnh xc gip cho ngi s
dng c th khai thc s dng phc v cho cng tc chuyn mn nhm khng
ngng nng cao cht lng ca cng tc qun l thu.
- H thng cc ng dng CNTT gip cho cn b c th trao i,
khai thc d liu mt cch nhanh chng chnh xc phc v tt cho cng tc
ca bn thn.
- To ra tc phong lm vic hin i, chuyn nghip, s dng
thng tin in t, to s thay i tch cc trong cc quy trnh x l thng tin,
x l cng vic ca lnh o, cn b thu, gp phn thc hin ci cch hnh
chnh.
39

Di y l s liu thng k ca B Thng tin v Truyn thng nm
2012, v t l cn b thng xuyn s dng my tnh trong cng vic ti B
Ti chnh:
40


N
m
T l cn thng xuyn
s dng my tnh trong cng vic
201
1
80%
201
2
100%
Bng 2.3. T l cn thng xuyn s dng my tnh trong
cng vic ti BTC giai on 2011-2012
(Ngun: B Thng tin v Truyn thng)
Nhn vo bng ny c th thy, n nay 100% cn b ngnh thu ni
ring v ngnh ti chnh ni chung c trang b my vi tnh v s dng n
thng xuyn trong cng vic, p ng yu cu ca tin hc ngnh thu t
ra cng nh theo kp nhp sng cng ngh ca th gii.
2.3. nh gi cng tc ng dng tin hc trong qun l thu Vit
Nam
2.3.1. u im v nhng kt qu t c ca vic ng dng tin hc
trong qun l thu Vit Nam
2.3.1.1. u im ca vic ng dng tin hc trong qun l thu
C th thy, hin nay vic a cng ngh tin hc ng dng vo cng
tc qun l thu em li hiu qu v thun li cho c ngi np thu ln c
quan thu.
a. i vi c quan thu
Khai thu qua mng l mt ni dung quan trng i vi cng tc ci
cch v hin i ha ngnh thu. y l gii php nhm gim tnh trng qu
ti, p lc cho cc c quan thu mi khi n k hn np h s khai thu.
Gim thi gian, nhn lc tip nhn t khai, c bit l gim rt nhiu chi ph
cho vic lu tr h s khai thu cng nh tm kim thng tin. T , cng tc
41

thu thu, qun l h s khai thu,tr nn d dng v tin li hn rt nhiu
so vi qun l th cng truyn thng bng giy t.
b. i vi ngi np thu
- Khng gii hn s ln gi 1 t khai
Khi doanh nghip k khai sai v vn cn hn np t khai, doanh
nghip c th gi t khai thay th vi s ln gi thay th khng hn
ch. Doanh nghip c th gi t khai vo trc 24h ngy cui cng np
t khai vn khng b tnh np chm.
- Khng gii hn v Khng gian
Doanh nghip c th Khai thu qua mng khi c quan, ang i du
lch, ang v qu cng gia nh, ang i cng tc t xut.ch cn
c mng Internet.
Khng gii hn v thi gian
Doanh nghip c th gi t khai vo tt c cc ngy k c ngy l,
tt, th 7, ch nht v c th gi vo bt k thi gian no trong ngy
t 0h00 n 24h00.
- Tit kim chi ph
Tit kim chi ph in t khai
Tit kim chi ph i li
Tit kim thi gian: Thi gian tc ng, thi gian xp hng
Tm li, vic np h s k khai thu qua mng c thc hin nhanh
gn, n gin, tit kim thi gian, chi ph ca ngi np thu cng nh c
quan qun l thu. Li ch ni bt ca hnh thc k khai ny l khng gii
hn v khng gian, thi gian trong ngy nn ngi np thu c th np t
khai thu bt c lc no, u, k c trng hp ngi i din doanh nghip
khng c mt ti tr s vn c th t k v np t khai nu c kt ni
internet - lnh o Cc Thu cho bit thm.
2.3.1.2. Nhng kt qu t c ca vic ng dng tin hc trong qun
l thu Vit Nam giai on 2009 - 2013
42

a. K khai thu qua mng
n nay, hn 130.000 doanh nghip thc hin k khai thu qua mng
vi tng s t khai in t tip nhn v x l ln ti hn 2,4 triu t khai.
H thng trin khai ti 50 tnh, thnh ph trn c nc ti 124 Chi cc
Thu. H thng k khai thu qua mng cho php c nhn, t chc thc hin
k khai qua mng Internet nhm tit kim thi gian, nhn lc, chi ph ca cc
c nhn doanh nghip np thu.
Cc Thu H Ni c Tng cc Thu ghi nhn l a phng c nhiu
bt ph trong trin khai CNTT my nm gn y, th hin nh: cp m s
thu TNCN qua mng nhiu nht 1,6 triu m s); trin khai ng b chng
trnh HH thu np ngn sch; kt ni kho bc - thu - ti chnh - hi quan ti
29 qun, huyn, th x; ni bt l n v dn u ton quc v trin khai ng
dng np h s k khai thu qua mng Internet cho cc DN 10 nghn DN).
b. Kt qu thu ngn sch Nh nc
Trong giai on t nm 2009 2013, nn kinh t Vit Nam gp nhiu
kh khn v bin ng, c bit nm 2009 khi Lut thu thu nhp c nhn bt
u c hiu lc th vic trin khai cng tc thu cng tr nn phc tp hn.
Tuy nhin, di s lnh o, ch o ca ng, Nh nc, vic trin khai
quyt lit v ng b cc gii php v ng dng cng ngh thng tin trong
qun l thu, ngnh Thu thu NSNN vn t c nhng mc tiu ra trong
vic thu NSNN.
Bng biu di y s cho thy chi tit kt qu thu NSNN ca Cc
Thu giai on t nm 2009 2013:
Nm c tnh D ton
2009 330,148 300,250
2010 400,800 361,081
2011 525,000 451,418
2012 607,844 581,669
2013 676,696 644,472
Bng 2.4: Kt qu thu NSNN ca Tng Cc Thu
trong giai on 2009 2013 (n v: t ng)
43

.
Biu 2.3 : Kt qu thu NSNN ca Tng Cc Thu
trong giai on 2009 2013 (n v: t ng)
(Ngun: CTT B Ti chnh v Tng cc Thu)
Bi hc kinh nghim
Qua vic trin khai thnh cng, Cc Thu H Ni c kt su bi hc
kinh nghim c bn v ng dng CNTT vo cng tc qun l thu thu:
Mt l, ng dng CNTT phc v qun l thu thu khng phi l trch
nhim ca ring b phn tin hc. tin hc ha trong cng tc qun l thu,
ngha l cc quy trnh cng vic x l nghip v v qun l iu hnh phi
dn c tin hc ha.
Hai l, cn tuyn truyn lnh o cc cp: phng, chi cc, i thu
v chuyn vin nhn thc ng v mc tiu, tnh hiu qu v phng php
gii quyt ca ng dng CNTT. Mun pht trin ng dng CNTT c tt th
khng ch l u t h tng, my mc thit b hin i m tng cn b thu
phi l mt mt xch, va c nhim v khai thc thng tin trn h thng x
l nghip v va c nhim v cp nht thng tin c x l chia s
thng tin vi cn b khc lin quan.
Ba l, bo m cho pht trin h thng thng tin, cn bi dng
nng lc v to thi quen cho chuyn vin: tng cn b thu thc hin
c ng vai tr ca mnh va khai thc c thng tin trn h thng va
cp nht c thng tin x l th trc ht cn b thu phi c kh nng khai
2009 2010 2011 2012 2013
D ton 300,250 361,081 451,418 581,669 644,472
c tnh 330,148 400,800 525,000 607,844 676,696
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
44

thc thng tin v phi c thi quen khai thc thng tin ng thi phi thc
hin cp nht thng tin lun lun c thng tin mi.
Bn l, trin khai ng dng CNTT trong h thng cn bo m trang
thit b h thng h tng nh: my mc thit b, h thng mng, cc ng dng
h tr thun li cn b thu c th thc hin thun tin trong qu trnh thc
hin nhim v.
Nm l, trin khai c ng dng CNTT trong h thng thu cn phi
c quy trnh, quy ch c th v s ch o kim sot quyt lit t lnh o cc
cp buc cc cng chc tha hnh nhim v phi tun th to thi quen
thc hin, hn ch tnh ngi kh, ngi kh trong bc u thc hin.
Su l, trin khai thnh cng mi chng trnh, ng dng cn phi xy
dng chng trnh k hoch vi l trnh trin khai chi tit, phn cng phn
nhim c th. Giao ng vic, ng ngi ti tng cn b thu, b phn trong
n v. Xc nh r b phn u mi, ch tr cng vic, cc b phn phi hp
trin khai, trch nhim ca tng cn b thu c giao ph trch cc mng
cng vic. Xy dng quy trnh gii quyt cng vic khoa hc, hp l tng
tnh hiu qu trong trin khai.
2.3.2. Nhng hn ch cn tn ti trong cng tc ng dng tin hc
trong qun l thu
Trit l nm xa ca Ch tch H Ch Minh rng Thu thu phi thu
c lng dn tng chng c v n gin song li hm rt su xa, i hi
mi cn b thu phi quyt tm hon thin mnh hn na, xc nh thc
trch nhim trong vic thc thi nhim v, tch cc vn ng nhn dn thc
hin tt chnh sch thu. Chnh v vy, thc hin tt iu ny khng phi
n gin. Mc d trong nhng nm gn y, ngnh thu c nhiu n lc
trong chin lc ci cch cng nh hin i ha cng tc qun l thu v
t c nhng kt qu nht nh nh ni trn, song bn cnh vn
cn kh nhiu bt cp m ngnh thu cn phi iu chnh v xem xt.
2.3.2.1. V i ng cn b thu
45

Mc d theo s liu thng k thu thp c, s lng cn b s dng
my tnh thng xuyn lm vic t 100% song trong s ch c mt b
phn nh cn b chuyn mn v cng ngh tin hc cn li i b phn cn b
thu cha c k nng chuyn sau, kh nng ng dng cc tin b cng ngh
tin hc vo qun l thu hin nay vn cha ph hp vi yu cu qun l hin
i v yu cu ci cch hnh chnh thu, thm ch mt b phn cn b thu
cha nm vng v thc hin tt cc chnh sch thu v quy trnh nghip v
qun l thu hin hnh.
Thi v phong cch ng x ca mt b phn cn b thu cha tht
s tn ty, cng tm, khch quan, vn minh, lch s, cha coi i tng np
thu l khch hng quan trng nht nng cao cht lng phc v, cha tr
thnh ngi bn ng hnh ca i tng np thu trong vic thc hin cc
lut thu, thm ch c biu hin thiu tinh thn trch nhim.
2.3.2.2. V cng ngh qun l thu
Bn cnh vic xy dng h thng Cng thng tin in t online v
website k khai quyt ton thu qua mng, vn hon thin v pht trin
website p ng nh cu ca i tng np thu vn cha thc s c y
mnh.
n gin nht c th thy l, h thng tm kim bng t kha, vn
bn trong Cng thng tin in t cha thc s hiu qu khi m danh mc t
tra cu qu t, c s d liu hin hnh khng khin cho vic tm kim tr
nn b tc v khng em li kt qu nh mong mun. Chnh iu gy tr
ngi khng nh cho ngi np thu v to n tng khng tt cho ngi np
thu khi lm vic trn Cng thng tin.
Th hai l, vic nng cp phn mm qun l thu cha thc s t hiu
qu, phn mm th h sau ph nh th h trc, bng chng l nhng d
liu t phn mm c khi a vo chy trn phn mm mi hn u bo li v
khng hot ng c. in hnh l phn mm k khai thu qua mng
HTKK. Theo phn hi ca ngi np thu, version 3.2.0 c s nng cp qu
nhiu trong khi ngi dng cha thc s cn n, iu dn n s khng
46

tng thch vi version 3.1.7 trc . Cc d liu t version 3.1.7 khi
chuyn sang version 3.2.0 th bo li rt nhiu, gy phin toi cho ngi s
dng khi phi nhp li t u.
Vic np thu qua mng mc d c ci tin hn so vi trc kia, song
cng i hi ngi np thu phi nm c k nng cn bn v tin hc, trong
khi vn cn kh nhiu ngi cha hiu bit v lm quen c vi hnh thc
ny. Cc bc ngi np thu k khai v quyt ton thu vn cn kh
rm r, cn gin lc bt d dng hn cho ngi dng. Giao din website
cng cn thit k sao cho ph hp vi tt c mi i tng np thu m vn
m bo tnh thm m. Cng vi l dch v h tr trc tuyn vn cn xa
ri i tng np thu, cha thc s c trch nhim trong vic gii p thc
mc ca ngi dn.
2.3.2.3. V kim tra x l cc hnh vi vi phm v thu
Cng tc thanh tra, kim tra x l cc hnh vi vi phm v thu ca c
quan thu cha c t ng tm v cha ph hp. Bi l, thc trng ca
Vit Nam hin ny l trnh dn tr thp, nhn thc trch nhim php lut
cha cao; tnh trng gian ln v thu cn kh ph bin nhiu khon thu, sc
thu nhng cha c pht hin, truy thu kp thi cho ngn sch nh nc.
Do , va tht thu cho ngn sch nh nc, va cha tht s m bo cng
bng x hi v tnh nghim minh v php lut thu; cc v n ln v thu, c
bit l cc hnh vi ti phm chim ot tin hon thu gi tr gia tng khng
c lm r v kp thi thu hi y cho ngn sch nh nc.
Chnh v vy, B Ti chnh cng nh Cc Thu cn bm vo trit l
Thu thu phi thu c lng dn ca Ch tch H Ch Minh c nhng
gii php ci tin, pht trin v hon thin cng tc thu, m bo ngun thu
NSNN cng nh gii quyt cng bng x hi cho nhn dn.
47

Chng 3
NHNG GII PHP V NH HNG CHIN LC
THC Y NG DNG TIN HC TRONG QUN L THU
VIT NAM GIAI ON 2015 2020