DNYASINDA ZOR NSANLAR VE ZOR RKETLER

alma hayatnzda; arkadalarnzla ilgili kiisel bir problem yaamadan, irketinizden de

almalarnzn ve beklentilerinizin karln alabiliyorsanz, ok ansl'snz demektir. Sakn
ola ki, bir yere kmldamayn ve de ayn ekilde yaantnza devam edin!..

Saylar parmakla gsterilecek kadar az olduu bilinen bu tr alma arkadalklarn ve
irketleri bir tarafa brakp, yaznn balndaki konumuza dnersek (Ki balk, size de ilgin
geldii iin bu makalede birlikte olduumuzu tahmin ediyorum.), "Zor nsanlar ve Zor
irketler" var olduu srece, onlara kar bilgili ve tedbirli olmann yaralar, yadsnamaz...

zellikle sizin irketinizde olmasa bile, i hayatnzda olumsuz insan tiplemeleri mutlaka
dikkatinizi ekmitir. Genellikle iletiim kurmakta zorluk eken ve benzer noktalar - hrs, inat,
kompleks ve kapris v.s. yapmak eklinde olan, ve de "Zor nsanlar" olarak adlandrlan bu zel
arkadalarmzla ilgili, niteliklerine gre internette bir aratrma yaptnzda konunun uzman
doktor ve psikologlar tarafndan saptanan, bu kiilerle ilgili ilgin sfatlarn, ok deiik
isimlerle karmza ktn grmekteyiz. imdi isterseniz; aadaki sfatlarn tarafmdan
uydurulduunu belirterek, bu tiplemelere biraz daha yakndan bakalm.

Egonoman'lar: Genellikle hi tatmin olmayan ego problemleri sayesinde, toplum iinde
narsist olarak da adlandrlan "Egonomani" mptelalar, hemen hemen her ortamda bulunur.
Aslnda, tm insanlar beenilmek ve takdir edilmek ister. Ancak, Egonoman'lar da bu zellik
tavan yapar ve hep orada kalr. Sloganlar "nce can - Sonra canan"dr. Abartlm bir kibirleri
vardr ve dikkat ekmeye baylrlar. Tehlikelidirler, nk empatiden yoksundurlar ve empati
yapmay da hi akllarna getirmezler. Cmle'lerinin neredeyse tamam "Ben" diye balar.
Birlikte altklar kiileri gstermelik olarak onurlandrmak adna "Biz" diye baladklar
cmleleri bile, "Ben" diyerek bitirirler. Bilgileri olmasa da, her konuda fikirleri olmazsa olmaz.
Bulunduklar kalabalk ortamlarda srekli onlar konuur. Sylediklerini tekrarlamaktan, ayn
eyleri farkl farkl biimlerde kendilerini de inandrarak, ifade etmekten asla sklmazlar.

Denetleme Baronlar: zellikle bu tr kiiler, bir taknt halinde etraflarn kontrol etmeye ve
nasl olmalar ile neler hissetmeleri gerektii konusunu, insanlara dikte ettirmeye baylrlar.
Her ey hakknda, kendilerine gre doru (zaten, aksi mmkn deil...) mutlaka bir fikirleri
vardr. Eer davranlarnz onlarn engin dncelerine uygun deilse, duygularnz ve iinde
bulunduunuz durumlar geersiz klarak sizi kontrol etmeye alrlar. ou zaman "Aslnda
senin neye ihtiyacn var, biliyor musun?" diye cmleye balarlar. Sonunda; kendinizi, ezilmi
ve deersizletirilmi hissedersiniz. Netice de moraliniz bozulur ve bitap dersiniz.

Dramaclar: Bu tiplerde genellikle "Zavall Ben" tavryla sinirlerinizi harap ederler. zel hayat
ve i evrelerindeki insanlar, her zaman onlarn karsndadr ve bu da mutsuzluklarnn ana
sebebidir. Sorunlarna bir zm nerdiinizde de, her zaman laf "Evet. Ama," diye aznza
tkarlar. Bir arkada olarak yardm etmek isteyebilirsiniz, ama hzn dolu ykleri sizi yorar...

Hepimizin etrafnda bulunabilecek ve yukarda bahsettiim zel niteliklere ilave olarak kendi
zel aratrmalarnzla yeni kategorilerde ekleyebileceiniz bu sevimli insanlarla ba etmek
iin, aadaki yntemleri yararl olabilir diye sizlerle paylamak istiyorum.

Egonoman'lara kar beklentilerinizi gereki tutun. Bu tr insanlar duygusal anlamda kstl
insanlardr. Byle kiilerle ok yaknlk kurmamaya aln. Hi bir zaman sizin insani deeriniz
onlara balym gibi dnmeyin ve onlarla ok gizli srlarnz paylamayn. Onlarla birlikte
olmak ve onlara katlanmak zorundaysanz, sorunlarn kendi sorununuz haline getirmeyin.

Denetleme Baronlarna kar baarnn srr, onlara hi bulamamak ve onlar kontrol etmeye
almamaktr. Salkl bir ekilde ilikilerinize ve almalarnza devam ederken... onlara ne
yapmanz gerektiini sormayn. Ama, onlar her eyden haberdardrlar ve gelir size bularlar.
Onlara "nerilerine deer veriyorum ama, bunu gerekten benim kendi kendime halletmem
gerekiyor." deyin. (Bu noktada Hadormen & Hadorwomen Ynetimi ok iinize yarayacaktr.)

Dramac'lara kar da; konu olumsuz bir yne doru gidiyorsa, hemen inisiyatifi ele aln ve
konuyu deitirin. Sorunlar deil zmleri konumaya aln. Hala ayn ekilde szlanmaya
devam edipte sizi sinir ediyorlarsa onlar geride brakn. Hayatta bazen, iimize yaramayan
eylerden uzaklamak ve kurtulmak gerekebilir.

Eer zorunlu deilse bu can skc kifayetsiz muhterislerle fazla muhatap olmamak en iyisidir,
ama eer iliki kanlmazsa, bu yntemleri denemekte fayda var diye dnyorum.

likilerinizi gelitirmek ve sosyal motivasyonunuzu ykseltmek iin, hayatnzda kimlerin sizi
negatif etkiledii ve kimlerin de sizi pozitif etkiledii konusunda bir aratrma yapmanz hatta
bir etele veya karne tutmanz nermekteyim. Yaam kalitenizi ve hayat standart'nz
arttrmak iin size iyi gelen insanlarla daha ok vakit geirin ve sizi olumsuz duygularla ba
baa brakan kiilere kar, salkl snrlar koyun. Faydasn greceksiniz!..

Etrafnzdaki insanlar bu kategorileri dikkate alarak incelediinizde "baz normal ve standart
kiiler dnda, zellikle egolaryla ba dertte olan, ancak bunun pek farknda olmayan bir ok
kii ile karlaacanz syleyebilirim" diyecektim ama, daha szm bitmeden sizin hemen
evrenizdeki insanlar, gerekli yerlere yerletirdiinizi hissediyorum. Yanlyor muyum?

imdi de isterseniz bir de "Zor irketler"e bir bakalm...

Zor irketler de; genellikle kurum kltr olumam, organizasyon emas ve grev tanmlar
netlememi, problemlerin kiilere bal olarak patronlarn veya yneticilerin ruhsal dengesi
ile zlmeye alld, alanlarnn aidiyet duymakta glk ektii, kk - orta (Kobi) ve
byk () boy iletmelerdir.

Bu tr irketlerde genellikle grev ve yetki karmaas yaanr. alanlar arasnda gereksiz bir
rekabet ve kar atmas, gze arpar. Ynetim ve pazarlama stratejileriyle ilgili "Geri
Bildirimler ve Yeni Hedefler" asndan, dzenli toplantlar yaplmaz. Yerlerini koruma
abasndaki st dzey yneticiler tarafndan, alanlardan sadece syleneni yapmas istenir.
Raporlama ve istatistikler gstermelik yaplr. Kurumsal eitimler onlar iin nemsizdir. nsan
kaynaklar ve performans ynetimi ile pek alakalar yoktur. Aileden deilseniz, kariyer yapma
imkan da bulamazsnz. Sosyal yaamdaki aktiflik ve personel arasndaki i d beraber
zaman geirme (Elence v.s.) bu tr irketleri ok rahatsz eder.

Eer bu tr bir irkette alyorsanz ve almaya da devam etmek zorunda iseniz, Frank
Adorantinin u nerileri de aklnzda bulunsun... (Valla ben sylemiyorum. O sylyor )

nsan Kaynaklarndaki gelimeleri grmezden gelerek, sadece sata, ksacas saysal verilere
odaklanan bu tr irketlerde, en gzde elemanlardan biri olmak iin mmkn olduu kadar;
mesai saatlerini aksatmayn, yorgun ve megul gzkn, ofiste elinizde dosyalar'la dolan,
masanz derli toplu olmasn, ileri hemen bitirmeyin, eve giderken de elinizde bir - iki dosya
bulunsun, garip saatlerde e-posta gnderin, ok fazla gze batmayn ve aznz kapal tutun,
ya yapma sanatn iyi renin (zellikle Egonoman yneticilere kar...), mterilerle ahbap
olmaya aln ve kendinizi salama aln, Adoranti'nin tavsiyeleri bu ekilde srp gidiyor...

Her ne kadar "Yiitler zoru sever." deseler de , gnlmz hi bir zaman, zor insanlarla ve
zor irketlerde almak istemiyor. Ancak onlar da i hayatnn bir gerei.

Zor insanlarla - gzel bir irkette almak ile gzel insanlarla - zor bir irkete almak da bir
nebze olsun su gtrr ama, en byk dileim... gnlnze gre, size yakan ok gzel bir
irkette almanz. Hatta, nnz kasten kesilmeden kariyer yapmanz ve ekibinize nderlik
ederek st dzey ynetim kadrolarnda yer almanz. Hatta hatta o irketin ortaklar arasna
katlmanz!..

Ayrca ilginizi ektiyse...

"Egonomani (Tatminsiz Ego Problemi)" CEO ve st Dzey Ynetici Adaylar ve "Hadormen ve
Hadorwomen Ynetimi" (X & Y Kua atmasna Ynelik) makalelerim iin. Baknz Google

Sevgiyle kaln.

Ali Rza DEER

***************************************************************************