S

A
S
Y
I
Y
III
AUSTOS 2014
M
E
C
H
A
N
I
C

D
E
R
G

w
w
w
.
m
e
c
h
a
n
i
c
.
c
o
m
.
t
r
A

u
s
t
o
s

2
0
1
4

S
a
y

:

8
KONDENSTOP KAAKLARI
AVRUPANIN EN RENKL EHR
AMSTERDAM
HER YAIN SPORU: TENS
PROFESYONEL
ZMLER
MER KAYA
YKSEK BNALARDA
DEPREM VE TTREM
YALITIMI
3
Bayaz
b
a

y
a
z

Merhabalar;
Genel Yayn Ynetmeni
Makina Mhendisi
1
999 ylnda 17 Austos sabah yerel saatle 03: 02de gerekleen, Kocaeli Glck
merkezli depremde resmi raporlara gre lkemizde 17.480 kii ld, 23.781 kii
yaraland. Bu felaketin ardndan yaanan can ve mal kayplar sadece deprem
blgesinde yaayan insanlar deil, tm lkedeki insanlar ve ekonomiyi olumsuz ynde
etkiledi. zerinden 15 yl gemesine ramen Trkiyede deprem bilincinin hala yeterli seviyeye
gelmediini gryoruz.
Bu bilincin artmasna ynelik depremi yaam biri olarak, Mechanic dergisinde eitli
makalelere yer veriyor, daha dayankl binalarn yaplmasna ynelik bilgi paylamnda
bulunuyoruz. 15 yl nce yaadmz bu doal afette yaknlarn kaybetmi tm
okuyucularmza ba sal diliyor, bir daha tekrarlanmamasn diliyoruz.
Mechanic dergisinde en ok geri dn aldmz okuyucularmzn merakla takip ettii
sektre yn verenlerde, son be sene ierisinde 2016 ylnda da yaplacak projelerle 1 milyon
metrekareye ulaan inaat retimi yapan NEF Gayrimenkul Gelitirme Yap ve Yatrm A..
Mekanik ler Mdr mer Kaya ile NEF projelerinde mekanik tesisat seimlerini konutuk.
Yaplan aratrmalara gre, i kazalar ve meslek hastalklarnn %98i nlem alnd
takdirde oluumu engellenebilir. Bu nedenle i sal ve gvenlii makalemizde nlemek
demekten daha ucuzdur diyerek iverenlere nleyici tedbirlerin arttrlmas konusunda
arda bulunuyoruz.
Mechanic Dergisi Austos saymzda bir yandan sektr ve yeni rn haberlerine gz
atarken scak ve sektr haberlerinden bunalmaya baladnz anda Avrupann en renkli ehri
Amsterdama yolculua kabilir, her yan sporu tenis ile canlanabilir, uzman diyetisyen Nazl
Acardan kilo dman besin tyolar alabilir, gnein ve yazn tadn karmanz salayacak
hayata dair sayfalarmzda konser, sinema, kitap etkinliklerine gz atabilir, elenceli zeka
sorular ile tebessm edebilirsiniz.
Sizin iin hazrladmz yeni saymz keyifle okumanz diliyor, dergimizde emei geen
herkese ve tm okurlarmza teekkr ediyor, bir daha ki saymzda tekrar grmeyi diliyoruz.
14
i

i
n
d
e
k
i
l
e
r
4
06 Frankische Trkiyede
08 ebi Yap Yazhane Projesinde Form
Solar imzas
10 Somuncu Baba iklimlendirme
sistemi ile doaya dost cami oldu
12 Danfossun Trkiyeye yatrmlar
devam edecek
14 Nef Projelerinde mekanik tesisat
seimi
20 Park Vera Alveri Merkezinde
tercih Atlantik Grup oldu
MECHANIC
Yl: 1 Say: 8
DEKOMEDYA A. ADINA
mtiyaz Sahibi
EVREN DEMRC
Sorumlu Yaz leri Mdr
Genel Yayn Ynetmeni
EVREN DEMRC
Teknik Danmanlar
CEVAT TANRIVER, ZHT FERAH
Yayn Danman
EMNE BANKOLU
Yeil Bina Danman
CEML YAMAN
Leed Faculty, Breeam Assesor
Genel Koordinatr
ZGR PARLAK
Yayn Koordinatr
ASUMAN DEMRC
Yayn ve Web Editr
HAKAN ARSLAN
hakan@dekomedya.com
Grsel Ynetmen
ZG URAL
Reklam Mdr
SELUK BENL
selcuk@dekomedya.com
Mteri likileri
REM KALENDER
irem@dekomedya.com
Katkda Bulunanlar
SELCEN PARLAK, GENCAY
TATLIDAMAK, EVREN UYGUR,
ONUR AHN, EMRE ZMEN,
SMMM HASAN KARAGZ, AV.MURAT
BLR, SERDAR AYDIN, ZLEM
YASMUT
Ynetim Yeri
Deko Medya A..
Vinezade Mah. Prof. Dr. Alaattin
Yavaa Sokak Efe Apt. No:6 D:4
Akaretler 34353 Beikta/STANBUL
Tel: (0212) 236 53 30
Faks:(0212) 236 53 31
www.mechanic.com.tr
info@mechanic.com.tr
Yayn Tr
Yaygn Sreli
Bask - Cilt
Dnya Yaynclk A..
Globus Dnya Basnevi
100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul
0212 440 24 24
Datm
Dnya Sper Datm A.
Globus Dnya Basnevi
100.yl mh. 34204 Baclar / stanbul
0212 440 24 24
Mechanic Dergisi aylk olarak yaymlanan bedelsiz sreli bir
yayn organdr. Mechanic Dergisi, basn-meslek ilkelerine
uymaya sz vermitir. Dergide yer alan yaz ve fotoraflar
kaynak gsterilerek kullanlabilir.
10
22 Kalitesiz hava astm krizlerini
tetikliyor
24 Ayvaz, Indoor-flex doalgaz tesisat
hortumunu Ankarada tantt
26 ay Mhendislik gzn s
pompasna dikti
28 Form VRF sistemlerinden blge
servislerine teknik ierikli eitim
30 Su yaltm olmayan bina
depreme kar direnemiyor
32 PD Fittings, boru balant
elemanlar ihtiyalarnz iin
gvenilir ve doru tercihtir
34 Baymak anahtar teslimlerine
devam ediyor
36 Mai Residenceda Mas imzas
38 Buderus Logamax Plus GB162
duvar tipi youmal kazan ve
kaskad sistemler
40 WILOnun sirklasyon pompas
Yonos-MAXO kullanclarn gzdesi
oldu
42 REFLEX SERVITEC hava ayrtrma
ve su doldurma sistemleri
44 Korozyon ve donmay nleyici
fonksiyonel kimyasallar
Antifrogen
5
42
78
80
82
46 ACO k bacas sistemi ile
bodrum katlar hem aydnlk hem
de gvenli
48 Schmidtten plakal eanjrde
endstriyel uygulamalara ynelik
optimum zmler
50 Eryap, Bonuspan ailesini
geniletti
52 SFA Sanihydro WC tcleri
ve pompalar
56 Yksek binalarda deprem
titreimi yaltm ile ilgili
nlemlere ASHRAE yaklam
66 nlemek demekten daha
ucuzdur
68 Trkiye yangnla mcadele
mevzuat ve TSEN12845
standard
74 Kondenstop kaaklar ile oluan
mali kayplar
76 Elektriksel srdrlebilirlik
78 Avrupann en renkli ehri:
Amsterdam
80 Her yan sporu: Tenis
82 Kilo dman besinler
84 Hayata dair
87 Elenceli zeka sorular
36
R
E
K
L
A
M

D

R
E
K
L
A
M

D
I
Z
I
N
I
A.K.. AIRONN
13 AIRPLUS
57 ALTERM
71 ARI YANGIN
65 ATLAS
77 CVA
21 DAF ENERJ
41 DAKN
29 DARHAN
19 DEKO GROUP
2 DUYAR
33 EBITT
69 GIACOMINI - UNIVAL
A.K. GRUNDFOS
35 INVENTTR
39 IIK ENDSTRYEL-FRESE
11 JOHNSON CONTROLS
7 KLMATEKNK
25 MTSUBSH ELECTRC
67 KONTROLMATK
23 LOWARA
47 MAS-DAF
51 NORM KELEPE
53 ONEFLEX-DAS YALITIM
27 OVENTROP
61 PREIS - AYDIN GROUP
73 PROKONTROL
43 REHAU
.K. - 1 RES
9 TA HYDRONICS
37 TAMPERA
49 TEKNOGEN
31 TEKNOKLMA
72 AY MHENDSLK
45 NTES
63 VENTAS
59 VCTAULC
Haberler
66
ULUSLARARASI alanda akreditasyonu
bulunan TUV AUSTRIA firmas tarafndan
denetlenerek ISO 9001 belgesi almaya
hak kazanan Platekin Genel Mdr
Murat Orman, 2007 ylndan beri
zellikle plakal stma ve soutma
teknolojileri ve plakal pastrizasyon
sistemlerinde makine sektrne yeni
bir soluk ve anlay getirdiklerini ve
her yl bir ncekine gre bir adm
daha ileri gittiklerini belirterek, Her
admn koulsuz mteri memnuniyeti
ilkesiyle planlayan firmamz teknolojik
alt yapsna yapt nemli yatrmlarn
ardndan ISO 9001 Kalite Belgesi de
alarak kurumsallama yolunda nemli
bir mesafe daha ald. Gerekli olan
uluslararas kalite belgelerini de alarak
mteri memnuniyeti odakl iletme
anlayn bir sistematie balayarak
kurum kltr haline getirme yolunda
nemli bir adm atm olduk. Markalarn
uluslararas arenada sz sahibi olmasn
salayan ISO 9001:2008 Kalite Ynetim
Sistemi belgesi, dnyada 500 binden
fazla iletmede kabul grerek baaryla
uygulanmaktadr. Platek olarak biz de bu
firmalarn arasna girmenin mutluluunu
yayoruz. Kalitemizden dn vermeden
dnya firmas olma yolunda emin
admlarla ilerliyoruz. Bu belge de bunun
ilk anahtar olmu oldu diye konutu.
Bir dnya markas olma yolunda salam admlarla ilerleyen Platek, uluslararas
standartlara uygun olarak gerekletirdii sre ve kalite ynetimi almalar ile
ISO 9001:2008 Kalite Ynetim Sistemi belgesi almaya hak kazand.
Platech, ISO 9001 kalite ynetim
sertifikas ald
1900L yllarn banda Frnkische
sadece yaltm malzemeleri, metal
kanallar ve aksesuarlarn retmekteydi.
1959 ylnda Frnkische dnya apnda
plastikten yaplan elektrik borularn
srekli reten ilk retici haline geldi.
ki yl sonra, ilk sert PVCden yaplan
srekli retim korige drenaj borusu
piyasaya srld. Sar drenaj borusuyla
birlikte Frnkische tamamen yeni bir
alana girdi ve drenaj teknolojisinde bir
devrim yaratt. Bugn, Frnkische dnya
apnda retim tesislerine ve sat
ofislerine sahip bir firmadr. Mterilerin
ihtiyalarna uygun rn ve zmler
gelitiren Frnkische nin baarsnn
anahtar, inovatif bir firma olmasdr.
lk etapta Bina Teknii ksm ile
ilgili rnleri Trkiye pazarna sunan
Frnkische ok katmanl kompozit
boru sistemlerinde ve sert plastik
borularda uzman bir firmadr. Trkiyede
tesisatlara kullanm suyu, stma ve gaz
tesisat ile kontroll ev havalandrmas
iin olgun ve kusursuz eleen rnler ve
sistem zmleri sunmaktadr. rnler
ve sistemler daima birbiriyle rekabet
eden deil birbirini tamamlayan ve genel
ilerleme salayan rn ve sistemler
eklinde gelitiriliyor. rnleri srekli
optimize ediyor ve gvenlik ile kullanm
kolaylna en byk ncelik veriliyor.
rn portfy pazarn ihtiyalarna
ve sunduu hizmetlerle uyumlu hale
getirilmektedir ve piyasada kendini
kantlam sistem bileenlerinin yan
sra eitli zmlerle tesisatlarn
antiyedeki ilerini kolaylatrmaktadr.
Kullanm suyu tesisatlar, stma
tesisatlar, tek ailelik ve ok ailelik
konutlarda gaz tesisatlar, kontroll ev
havalandrmas alanlarnda yeniliki
sistem zmleri sunar. Demeden
stma ve serinletme sistemleri, zel
uygulamalar iin ise esnek kat plastik
ve ok katmanl kompozit borular
sunmaktadr. Byme odakl ve giderek
uluslararas varln artran bir irket
olarak blgedeki varln hzl ve etkili bir
ekilde gelitirmeyi hedefliyor.
Almanya Schweinfurtta 1906 ylnda kurulan Frnkische Rohrwerke Gmbh,
1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren Trkiye pazarnda faaliyet gstermeye balad.
Frnkische Trkiyede
Haberler
8
EB YAPI tarafndan inas
tamamlanan ve E-5 karayoluna ok yakn
bir konumda olan YAZIHANE Beylikdz
12 ofis, 2 maaza ve 4 otopark katyla
birlikte toplamda 18 kattan oluuyor.
Trkiyede yalnzca tarihi eserlerde ve
ok zel kamu yaplarnda ve baz yksek
katl binalarda uygulanan Nonlinear
Performance Analysis yntemiyle
tasarlanan Yazhane projesinde enerji
ihtiyacnn bir ksm, at zerine monte
edilen ve panel gc 255 wp olan 176
adet Yingli Solar marka gne paneliyle
salanyor. Ayrca gne enerjisi
sisteminde toplam gc 45 kW olan
2 adet 20 kWlk SMA marka inverter
kullanlyor.
Projeyle ilgili bir deerlendirme
yapan Form Temiz Enerji Genel Mdr
Enis Behar, Trkiyenin LEED belgeli ilk
home office projesi Yazhane de Form
Solar olarak yer almaktan mutluyuz.
Umuyorum ki LEED sertifikas olan ve
enerjisini gneten karlayan evre
dostu binalar daha da yaygnlaacak.
Yeni inaatlarda gne enerjisinin devlet
tarafndan zorunlu hale getirilmesini
neriyoruz. dedi.
FormSolar ve zm ortaklar,
Trkiyenin her blgesinde gne
enerjisini elektrik enerjisine eviren
sistemleri anahtar teslim projelendiriyor.
Leasing, Turseff, Kalknma Bankas ve
dier kredilendirme opsiyonlar ile halen
Trkiyenin en geni alternatif deme
seeneklerini mterilerine sunuyor.
Trkiyenin LEED belgeli ilk HOME-OFFICE projesi YAZIHANEnin gneten elektrik reten
sistemleri, FORM SOLAR tarafndan projelendirildi ve kurulumu yapld.
ebi Yap Yazhane projesinin gne
enerjisi sisteminde FORM SOLAR imzas
DI cephesi yeil-beyaz mebranla kapl futbol topu
grnmndeki 42 bin kiilik Yeni Konya Stadyumu,
400 bin metrekarelik bir alana oturuyor. Yeni Konya
Stadyumu, 90 bin metrekare kapal alana sahip. Tamam
kapal tribnlerden oluacak stadyumda, zeminden
stmal futbol sahas, stmal koltuklar, localar, alveri
merkezleri, restoranlar, amatr spor kulplerine tahsis
edilecek antrenman alanlar, ofisler, 84 turnike, 22
asansr bulunuyor. Yksek teknolojiye sahip Elastomerik
Kauuk Kp Yaltm Levhalar, Elastomerik Kauuk
Kp Yaltm Borular ve Formix Kontakt Yaptrc /
Kauuk Bant / Oneflex PVC Bant gibi yardmc rnleri ve
yeni Ses Yaltm rn Fonec ile Oneflex, yurt dnda 32
lkede tercih edilmesinin yansra yurt iinde de iddial.
Yksek s yaltm deerine sahip olan Oneflex elastomerik
kauuk kpkler suya ve buhara kar direnli olmalarnn
yan sra, UV (Ultra Violet-Mor tesi) nlarna, zorlu hava
koullarna, yalara kar da diren zellii tamakta.
Oneflex elastomerik kauuk kp olaanst esneklik
ve elastikiyet zellii sayesinde tm tesisat hatlarnda
ve dirsek T gibi yaltmn zor uyguland yzeylerde bile
kolay ve hzl montaj, yatrmc ve uygulaycsna zaman ve
iilikten tasarruf salyor. Oneflexin malzeme ve hcresel
yaps, su buhar geirimine, uzun vadeli ve yaltm
verimliliini garanti ederek yksek diren gsteriyor.
Yangna kar direnli olup alevin yatay ve dey ynde
ilerlemesine izin vermiyor. Das Yaltm, mekanik tesisat
sektrnde s yaltm amal olarak kullanlan elastomerik
kauuk kp retiminde Bursa Fabrikas ve stanbul
Merkezli ynetimi ile faaliyet gstermektedir.
Oneflex yaltm rnleri, yeni Konya
Stadyumunda tercih edildi
Haberler
10
SOMUNCU Baba Klliyesinin Ek Cami
ve Sosyal Tesisler Projesinde ziyareti
saysndaki arta cevap vermek ve
misafirlerinin ziyaretlerini daha rahat
bir ortamda gerekletirebilmelerini
salamak amacyla Mitsubishi Electric
Klima Sistemlerinin Su Soutmal VRF
Sistemleri kullanld. Soutmada yaklak
yzde 55 enerji tasarrufu salayan
Mitsubishi Electric Su Soutmal VRF
Sistemler ve projenin tm mekanik
sistemlerinin tasarm aamasnda da
her trl destei salayan Mitsubishi
Electric Klima Sistemleri sayesinde
blgenin doaya dost cami projesine
imza atlm oldu.
Tohma aynn suyundan
faydalanld, soutma maliyeti
yaklak yzde 55 drld
Malatyann Darende ilesinde bulunan
Somuncu Baba Klliyesi, ek cami ve
sosyal tesisleri ile beraber yaklak 7 bin
metrekare alan zerine kurulu. Cami ve
sosyal tesislerin Tohma aynn kysnda
olmas nedeniyle projede soutma
sezonu boyunca ortalama 14 derece su
scaklna sahip Tohma ay suyundan
faydalanld. Hava soutmal sisteme
gre s atlacak ya da s ekilecek
ortamdaki su scaklnn daha stabil
olmasn salayan Mitsubishi Electric
Su Soutmal VRF Sistemler sayesinde
soutmada enerji maliyetleri yaklak
yzde 55 orannda azaltld.
22 derecelik kaynak suyu
kullanlarak stmada yaklak
yzde 35 enerji tasarrufu
saland
Projede, stma sezonu iin blgeden
kan ve yl boyunca ortalama scakl
22 derece olan kaynak suyundan
yararlanld. Is ekilecek kaynak olarak
su yerine hava kullanlmas durumunda,
d niteler k sezonu boyunca
havadan ortalama 5 derece s ekmek
durumunda kalacak ve d nite zerinde
oluabilecek muhtemel buzlanmay
zmek iin de bir miktar stma kayb
oluacakt. K aylarnda stma almas
iin kaynak suyunun kullanlmas
sayesinde hem buzlanma (defrost) riski
ortadan kaldrld hem de yaklak yzde
35 orannda enerji tasarrufu elde edildi.
Mitsubishi Electricin Su Soutmal VRF
Sistemleri sayesinde, kazan destekli
su soutmal bir sisteme gre enerji
maliyetleri soutmada yaklak yzde 30,
stmada ise yaklak yzde 6 orannda
drld.
Yerden serinletme sistemi
ile younluun artt ibadet
saatlerinde bile ideal konfor
Hydrodan kullanlarak scak ve souk
suyun elde edildii projede, ana camide
yerden stma ve yerden serinletme
yapld. Yerden serinletme sistemi ile
soutma sezonu boyunca caminin
kullanlmad saatlerde ortam i
scaklnn belli bir scaklk deerinin
zerine kmas engellendi. Bylece
ortam soutma yknn en st seviyeye
ulat ibadet saatlerinde, ok ksa bir
srede kanall ve drt yne flemeli VRF
i niteleri ile ortamn konfor ssna
getirilmesi saland. Ana caminin alt
katnda bulunan bayanlar blm ise
drt yne flemeli VRF i niteler ve
yzde 100 taze haval gizli tavan tipi i
niteler ile iklimlendirildi.
Hydrodan scak su niteleri ile
k aylarnda scak su konforu
Abdesthane ksmnda kullanlan Hydrodan
scak su niteleri ile ibadet iin gelen
ziyaretilerin k mevsimi boyunca
scak su ile abdest almalar saland.
Ayrca bay-bayan abdesthane ve WC
blm 11 adet yzde 100 taze haval
gizli tavan tipi i nite ile artlandrld.
Proje kapsamnda toplam 29 adet su
soutmal d nite, 5 adet orta ve yksek
statik basnl gizli tavan tipi i nite, 14
adet yzde 100 taze haval gizli tavan tipi
i nite, 16 adet duvar tipi i nite, 27
adet drt yne fleme kaset tipi i nite,
4 adet kasetli deme tipi i nite ve 5
adet Hydrodan scak su nitesi kullanld.
Klliyeye yaplan Ek Cami ve Sosyal Tesisler Projesinde, enerji tasarrufu ve konfor
salayan Mitsubishi Electric Su Soutmal VRF Sistemler kullanld
Somuncu Baba iklimlendirme sistemi ile
doaya dost cami oldu

Johnson Controls Klima ve Soutma, Servis, Sanayi Tic. A..
Merkez:
Saray Mah.Dr.Adnan Bykdeniz
Cad.No:2
Akkom Ofs Park 3.Blok 6.Kat
34768 mraniye stanbul
Tel : +90 (216) 636 53 00
Faks : +90 (216) 636 53 65
Adana Blge Mdrl:
Reat Bey Mah.Fuzuli
Cad.Grcan Apt. No:67 K:4/16
Adana
Tel: +90 (322) 459 86 89-91
Faks : +90 (322) 459 27 62
Ankara Blge Mdrl:
etin Eme Bulvar Cevizlidere
Cad.No:1/8 06520 veler
Ankara
Tel: +90 (312) 405 00 07
Faks : +90 (312) 472 61 16
zmir Blge Mdrl & retim:
Muradiye Sanayi Blgesi
Dr.Orhan Aksoy Cad.No:14 45140
Muradiye, Manisa
Tel: +90 (236) 226 88 00
Faks : +90 (236) 214 06 80
Enerji Tasarrufu mu Aryorsunuz ?
Etrafnzda bu kadar ok enerji tasarrufu yntemi ve seenei bulunurken karar vermeniz
olduka zor olabilir. Ancak doru cevaplarla iletme maliyetleriniz der ve iletmenizin
srdrlebilirlii artar.
120 yl aan bir sredir insana ve teknolojiye yatrm yapan Johnson Controls, doru yantlar
bulabilmenizde size yardmc olacak tecrbeye, teknik birikime ve ngrye sahiptir.
Biz iletmenizde verimliliini arttrmann, srdrlebilirlik hedefinize ulamanz salamak iin
en nemli adm olduuna inanyoruz.
Zor sorulara aydnlatc cevaplar iin bize ulaabilirsiniz.
Haberler
12
Haberler
12
PARALEL naat
Kauuk San. ve
D Tic. A.. Sat
ve Pazarlama
Mdr Cafer
BASIK, yeni firma ve
marka hakknda u
deerlendirmelerde
bulundu:
Uzun aratrmalar
ve grmelerin
ardndan,
iklimlendirme ve
soutma sektrndeki 15 yl akn tecrbemiz, % 100 yerli
sermaye ile Paralel naat Kauuk San. ve D Tic. A..
olarak PA-FLEX markas altnda elastomerik kauuk kp
retimine girme karar alnmtr. Istma, soutma tesisat,
havalandrma sistemlerinde, endstriyel proseslerde, tm
inaat ve endstriyel uygulamalarda elastomerik kauuk
kp levha ve boru izolasyonu kullanlmaktadr. Ayrca
yardmc rnlerin (kauuk bant, folyo bant, PVC bant ve
yaptrclar) temini de bnyemiz ierisinde yaplacaktr.
Trkiyede 4nc retici olarak fabrikamz Tuzla Organize
Sanayi Blgesinde mstakil 5 bin metrekareyi akn kapal
alan ile Ekim ay ierisinde kurulumu tamamlanacak olup,
ayn ay ierisinde retime balanmas ngrlmektedir.
lk etapta yllk retim kapasitesi olarak 6 bin ton n
grlmektedir. retim tesisimiz ve depomuzun stanbulda
olmas pazarda termin ve nakliyeden dolay bayi ve
mterilerimize byk bir avantaj salayacaktr. Olmazsa
olmazlarmzn banda gelen mteri memnuniyeti, kalite,
termin, kabul edilebilir fiyat politikas ile sektrde sizlerin de
destei ile ksa sreler ierisinde pazarda sektre yn veren
gelitiren firmalar arasnda yer almay planlyoruz. Trkiye
genelinde ve yurt dnda blge bayilikler verilecektir.
PA-FLEX markal
elastomerik kauuk
kp retimine,
ekim aynda balanacak
Paralel naat Kauuk San. ve D
Tic. A.. sektre hzl bir giri yaparak,
PA-FLEX markas altnda elastomerik
kauuk kp retimine balama
karar ald. Ekim ay ierisinde retime
geilmesi planlanyor.
DANFOSS Akademide, alanlar ile bir araya gelen
yneticiler; Danfossun yatrm ve byme stratejilerinde
Trkiyenin nemli bir yeri olduunu belirterek, Danfoss Trkiye
organizasyonunu desteklemeye devam edeceklerini sylediler.
Danfoss Istma zmleri Bakan Kim Christensen yapt
konumada; Trkiyede, Danfossun yeniliki ve stn teknolojili
rnleri dnda, mterilerine fark yaratan ve art deer katan
hizmetlerin de sunumu iin yatrmlarn srdreceklerini ifade
etti.
Baarl geen ilk 6 ay sonular iin Danfoss Trkiye ekibine
teekkr eden Kim Christensen; Danfoss Trkiyenin baar
ivmesinin ykselerek sreceine inanlarnn tam olduunu ve bu
konuda gereken tm destei vereceklerini syledi.
Danfoss Istma zmleri Bakan Kim
Christensen, Danfoss Blgesel Istma
Bakan Lars Tveen ve Danfoss G
Elektronii Bakan Yardmcs Marco
Airola; Trkiyedeki baarl organizasyonu
yerinde grmek ve gelecee ynelik
yenilikleri ve stratejileri belirlemek iin
Danfoss Trkiyeyi ziyaret ettiler.
Danfossun
Trkiyeye
yatrmlar
devam edecek
Sylei
14
mer Kaya
NEF Gayrimenkul Gelitirme
Yap ve Yatrm A..
Mekanik ler Mdr
15
Bu saymzda son be sene ierisinde, 2016 ylnda da yaplacak projelerle
1 milyon metrekareye ulaan inaat remi yapan NEF Gayrimenkul
Gelirme Yap ve Yarm A.. Mekanik ler Mdr mer Kaya ile
gemiten gnmze bir yolculua kk. Keyie okumanz dileriz.
Bize kendinizi ksaca tantr msnz?
1993 T Sakarya Mhendislik Fakltesi, makine
mhendislii blmnden mezunum. Uzun sre 2005 ylna
kadar yurtiinde taahht sektrnde, proje ve kontrol mh.
antiye efi ve proje koordinatrl grevlerinde yer
aldm. 3 sene kadar, 2005-2008 yllar arasnda Rusya, St.
Petersburg ehrinde Energostroy firmasnda elektromekanik
teknik mdrl grevinde bulundum. 2008-2013 yllar
arasnda inaat sektrnde masann yatrmc tarafnda
mekanik grup efi olarak grev yaptm. Son 1,5 senedir
yeni bir nefesle, Nef Gayrimenkul Gelitirme Yap ve Yatrm
A.. de mekanik iler mdr olarak grev yapmaktaym.
Nefi neden tercih ettiniz?
Nef, bir yatrmc ve sektrde marka oluturmak iin
alyor. zel projeleri var. stanbul, Trkiyenin tarihi
ehirleri ve Amerika projeleri son derece zel. Genel olarak
Nef, bir daire veya ofis satn alana birok ortak meknlar da
kullanm hakk veriyor. zel tasarm yaplarda tm konfor
dnlm. Nef hzl byyen enerjik bir firma.
Nef yaplar hakknda bilgi verebilir misiniz?
Son be sene iinde yaplan ve 2016 tarihine kadar
yaplacak projelerle birlikte 1 milyon metrekareye ulaan
inaat retmi olacaz. Konut satlarnda en iyi sat
yapan firma dln almaya hak kazandk.
Nef 04, Nef 163 den sonra son 1,5 sene iinde 5 adet
daha bina bitirdik.
Nef 11, Kathanede. Konut, ofis, ticari alanlarn olduu
karma bir proje.
Nef 10, tek blokluk konut. Bu sene austos aynda teslim
edilecek.
Nef 02 Edirnekap projemiz (Hali) 4 blok ve 312
daireden oluuyor. Teslim edildi.
Nef 47, projemiz Nef 02 nin yannda olup geen sene
tamamland.
Nef 03 Levent ofis projemiz geen sene tamamland.
Nef 09, 4. Leventte, 2 blok ofis proje. Austos, eyll
aylarnda tamamlanacak.
Nef 22 projemizin yaknda inaatna balanyor. 6
bloktan oluan Nef Ataky projesi. Karma bir proje
olup 1 blok otel, 4 blok konut, 1 blok ofisten oluuyor.
toplamda 185 bin metrekare alana sahibiz.
Nef 12- Nef 13, birbirine yakn projeler, Topkapdadr.
Nef 12, 60.000 m2 otel, yurt, konut; Nef 13 ise 4
blok konut + 1 blok ofis olup toplam 85 bin metrekare
civarnda. Kaz ve hafriyat devam ediyor. Yakn zamanda
kaba inaatna balanacak.
Kathane 03 projesi, biz ona Nef 03K diyoruz, 1 blok
ofis, 1 blok konut ile 60 bin metrekare alan kaplyor.
Kathane Adalar adnda parsellerden oluan her biri
9-12 bin metrekare olan 6 adet projemiz var. Kentsel
dnme katk salayan projelerimizdir.
u anda 18 adet projemiz var, bina olarak 50 adedi geer.
mekanik tesisat
NEF projelerinde
seimi
Sylei
16
Nef projelerinin ortak zellikleri
neler?
Baktnzda Nef, genelde konut+ofis
projeleri yapyor. Mteri talebine
gre 1+1, 2+1, 3+1 esnekliini
salayabiliyoruz. Ortak alanlarda,
playground, sinema, sanat odas, fitness,
misafir odalar, toplant odalar, spor
tesisleri, vb. imkanlar salayabiliyor.
Yurt ve sosyal tesisler de yapyor.
Nef projeleri kltrel bak as da
sunuyor. Her ehrin zelliine gre proje
hazrlanyor.
Ynetim Kurulu Bakanmz
Erdem Timurun bir sz var.
Kentlerin sesi var, bir kent
ne istiyorsa onu yapmak
zorundasnz .
Nefin dier bir zellii de sosyal
sorumluluk anlay. Anaokullar, ilkokullar,
renci yurtlar, camiler de yaplyor,
bunlar MEB ve belediyelere devrediliyor.
Nefin baka inaat firmalar ile
ortak projeleri var m?
GYO ile Nef Topkap projesi ortak
projedir. iecam Fabrikasnn alannda
ki projenin yzde 25 i Nefin. 350
bin metrekare inaat iinde 4 etapta
yapacamz 4.000 konut ve ar
maazalarndan oluan bir projedir. ok
lks olmayan ancak standartlarn ok
17
zerinde zel bir projedir. dizayn da mkemmel.
Bir bakas ise Anadolu yakasnda Beykozda 2B den
yararlanan vatandalarn oluturduu arazi gelitirme
zerine lks konut snfnda yeni bir Nef projemiz daha
olacak. Dier kentlerde de projelerimiz olacak. Bu
kentlerin dokusuna uygun almalar gerekletirilecek.
Yurt dnda Amerikada New York Manhattanda
gerekleecek 60 katl bir otel ve konut projesine ise
2015 ylnda balanyor. Kullanlacak tm rnler ise
lkemizden gidecek.
Tasarm almalar ve partner firmalarnz
hakknda bilgi verir misiniz?
Nefin tasarm aya en nemli blmdr; Hok, Foster
and Partners, Som, Perkinswill, Tago gibi nl firmalar
ile allyor. tasarmn bir ksmn Autoban firmas
ile gerekleiyor. Dome, Alan ve Ak mimarlk grubuda
dier partner firmalarmzdr. zellikle ortak mekanlar,
lobiler, koridorlar, daire ileri, kap kollarna varncaya
kadar her projede farkl ve zel tasarmlar yaplyor.
NEF Ataky 22 projesi ve mekanik tesisat
hakknda bilgi verir misiniz?
NEF Ataky 22 Prestijli projelerimizden biridir, 25 bin
metrekarelik arsa alannda yer alyor, toplamda 185.000
m2, 18 katl konut ve ofis ile alveri merkezinin
bulunduu 6 bloktan oluuyor. Foldhome ve Foldoffice
niteleri ile Foldlife hizmeti farkl ihtiyalara cevap
verecek.
Mekanik tesisat konusunda Deko Mhendislik
ile alyoruz, Makina Mhendisi Evren Demirci ile
yine birok projemizin almalar devam ediyor.
Nef Grubu olarak her zaman son teknolojiyle i ie
olmaya alyoruz. Mekanik proje mellifi olarak Deko
Mhendislii sememizdeki en nemli kriterlerden
biriside akll yap bilgi sistemi(Bim) in bir paras
olan 3 boyutlu tasarm program revit ile projelerimizi
tasarlamalardr. Hatalar minimize ederek uygulamada
sorunsuz projeler gerekletirebiliyoruz.
Bu projede Leed Gold Sertifika alma hedefimiz
var, gereklerini yerine getiriyoruz. Mekanik sistem
dizaynalarn projenin banda tartyoruz.
Konutlarda iletmeyi ve COP yi dnerek sulu VRF
sistemi kullanacaz. Merkezi stma sisteminide mimari
ve evresel faktrlerden dolay bodrum katna aldk,
kendinden youmal kazan kullanacaz.

Setiiniz sistem ve markalar tercih
nedenleriniz nelerdir?
En iyi servis ve hizmeti verecek markalar tercih ediyoruz.
Enerji Performans Ynetmelii kriterlerini dikkate alarak
sistemi dizayn etmeye alyoruz. Aldmz malzemeler
de yle oluyor. Radyatr, termostatik vanas, pompas,
FCU, Chilleri, AHU, VRF si, tm mekanik sistemi partner
olabilecek arza bakmndan minimum geri dnl
ekipmanlar tercih ediyoruz. Tm sistemlerde enerji
verimliliinin zerinde hassasiyetle duruyoruz. Firmalar
bu nedenle rnleri ile yaptmz Nef projelerini tercih
ediyor.
Nef 22 de ticari ve ofis alanlarda 4 borulu fan coil
ve taze hava sistemini setik. Hem ticari hem ofiste,
sistemi shell&core (ekirdek tesisat), olarak tesisat
azlarn brakyoruz. Ticari ve ofis olarak kiralayan kendi
i dizaynn yapyor. Kulelerde su soutmal VRF, fold
Sylei
18
ksmlarnda ise hava soutmal VRF kullanyoruz. Binann ergonomik yapsda
deerlendiriliyor. Sistem seimini yaparken bizi etkileyen unsurlar da var.
Mimari olarak, mekanik oda olsun veya d nite, chiller olsun, soutma kulesi
olsun hacimlerin az olmasndan dolay iletmeye ynelik alyoruz. zetle
projelerimize gre sistem seimi yaplyor.
Katlarda yangn gvenlii hakknda bilgi verir misiniz?
Biz projelerimizde daima yangn danman kullanrz, burada da bir yangn
gvenlii danmanmz var. Otomatik sprinkler sistemlerimiz mevcut. Katlarda
yangn dolaplar, itfaiye su alma azlar, darda su verme azlar, hidrant
sistemleri, daire ilerinde sprinkler sistemlerimiz mevcut. Kat koridorlarnda
duman tahliye sistemleri var. 5. Bodrum katta yangn pompa odas ve su
depolarmz olacak.
Otoparklarda aldnz nlemler nelerdir?
Otoparklarda montaj kolayl ve efektif almay salayan jet fan sistemleri
kullanyoruz. Jet fanlar birinci kademede otopark havalandrmas iin, ikinci
kademede duman tahliyesi iin alacak olup, ana axial fanlarmz, aftlarda
ve atda olup, her biri 300 santigrat dereceye 2 saat dayanml olarak
yerletiriliyor.
Bina otomasyonu hakknda bilgi verir misiniz?
Mekanik otomasyonla ekipmanlar; arza-durum bilgilerini, start-stop, kirlilik,
basn, scaklk ve nem gibi bir ok parametrelerden veri alarak kontrol
edebileceiz. Saya otomasyonu ile de harcanlan enerjinin, souk ve scak su
sarfiyatnn llp faturalandrlmasn salayacaz. Scak su temini merkezi
boyler ile olacaktr.
evre faktrlerini nasl deerlendirmeyi dnyorsunuz?
Leed in kapsam geni. Bu projede arazinin yzde 95ine oturuyoruz. Uygun
alan bulduumuz zaman tm kriterleri gerekletirmek hedefimizdir. Gri su
konusunda ilave aft gerekecektir, yamur suyunun toplanmasnda uygun
alan bulduumuzda gerekletireceiz. Ofis cephesinde uygun alan varsa
doal havalandrma da yapyoruz. Zaten artlandrlm taze hava veriyoruz.
Daha nce yaptmz Nef 09 ofis projesinde cepheden doal havalandrma
salanmaktadr. Dinamik projeler gerekletiriyoruz. Proje konseptine uygun ise
yenilenebilir enerji sistemlerini kullanyoruz. rnein termal su olan bir yerde
bundan mutlaka yararlanyoruz, yine rzgar artlar srekli ve yksek yerlerde
bu imkanlar deerlendiriyoruz. 3-5 bin konutluk yerlerde kojenerasyon ilave
soutma sistemi olursa trijenerasyon yapabiliyoruz. VRFlerde hava soutmal
d niteleri koyacanz yerler olmad iin kat baznda sorunu zeceiz.
3 borulu VRF kullanacaz. zellikle gei mevsimlerinde bir mahal stmaya
ihtiya duyarken dieri soutma gereksinimi iinde olabiliyor. Burada s geri
kazanm ile s transferi yaplabiliyor.
Nef projelerinde satlar hakknda neler syleyebilirsiniz?
Sanrm bu konuda lkemizin en iyi grubuyuz. Projelerimiz bitmeden tamamna
yakn satlyor. Bu konuda dllerimiz var. Nedeni de tasarm ve konsept
projelerimizdir.
Haberler
20
PROJE iin temin edilen 2 adet 1600 kW kapasitede
NC8403 model su soutma kuleleri FRP yapda olup
AVM de kullanlacak olan su kaynakl s pompalaryla
ile entegre alacaktr. Fiberglas kasa suyun andrc
etkilerine kar paslanmaz elik kadar dayankldr. NCF
model soutma kuleleri deiken debi zellii sayesinde su
ve elektrik tketimini drerek binann enerji verimliliine
katk salamaktadr. Sistemin gereksinimi olan su debisinin
azalmasyla birlikte, sisteminin ihtiya duyduu hava debisi
azalmakta ve bunun neticesinde fan hzlar dmektedir.
Marley NC model soutma kulelerinde su debisi %30..
%100 arasnda ayarlanabilmektedir. Fanlarn ektii g,
hznn kpyle ters orantldr. rnein, deiken debili bir
kulede fan hznn yar hza dmesi durumunda fanlarn
elektrik tketimi geleneksel sisteme gre %75 orannda
azalmaktadr.
Proje kapsamnda AIRWELL marka EWH serisi s
pompalarndan 167 adet kullanlmtr. 3-45Kw kapasite
aralnda retilen , R410A soutucu akkan kullanlan s
pompalarnda EER 4 ve zerinde olup, iletme maliyetleri
naatna 2012 ylnda balanan, drt kat ve 40.000 m2 kiralanabilir alan zerinde
faaliyet gsterecek olan yaklak 100 maaza, yeme-ime alan, kafe/restoranlar ile
2.500 ara kapasiteli otoparktan oluacak olan Park Pera Alveri Merkezi ATLANTK
GRUPun distribtrln yapt MARLEY marka NCF serisi deiken debili soutma
kuleleri ile AIRWELL marka EWH serisi s pompalarn tercih etti.
Park Vera Alveri Merkezinde
soutma kulesi ve su kaynakl s pompalarnda tercih
ATLANTK GRUP oldu
20
minimum seviyedir. te yandan ses basn seviyeleri orta
hzda 40-48 dB(A aralnda olup muadillerine gre ortalama
10 dB(A) daha dktr. Bu zelliiyle ofis uygulamalarnda da
kullanlabilmektedir.
Deiken fan hz kontrol , faz koruma rlesi, termostad
zerinden 21 adet arza kodunun grlebilmesi standart zellikler
olarak sunulmaktadr.
Haberler
22
RAMAZAN ile birlikte daha fazla
etkilemeye balayan kirli hava ve
buna bal havaszlk zellikle astm
hastalarnn yaam kalitesine zarar
veriyor. Astm ve alerjik rahatszlklar
olan hastalarn kirli ve kalitesiz havann
bulunduu ortamlarda yeteri kadar nefes
alamamalar ataklara yol aabiliyor.
Temiz hava ihtiyacnn zellikle
kapal meknlarda daha fazla olduunu
dile getiren havalandrma sektrnn
nc kuruluu AFS Yurtii Sat ve
Pazarlamadan Sorumlu Genel Mdr
Yardmcs Bahadrhan Tari, ortam
havas d ortamdan 2-5 kat daha kirlidir.
Temiz hava temini iin i ortam artlarn
bozmadan dardan aldmz havay iyi
filtre etmemiz gerekir. diyor.
Facia yaamamak iin
havalandrma kullanlmal
Hayatmzn nemli bir blmn ev,
ofis gibi kapal ortamlarda geirdiimizi
syleyen Tari, Yaadmz ortamlar iyi
havalandrlmadnda aslnda her gn
Soma faciasnda olduu gibi havaszlk
sorunu yayoruz. Ani gelien durumlarda
can ve mal kayb yaamamak iin nlem
alnmal aklamasnda bulunuyor.
Kapal alanlara taze hava verirken i
ortam hava kalitesi standartlarna uygun
Greenguard ( Ortam Hava Kalitesi)
sertifikal alminyum flexible hava
kanallarnn tercih edilmesi konusunda
uyarda bulunan Tari, grlerini yle
aklyor: ortam hava kalitesini bozucu
faaliyetlerden kanmalyz. Yksek i
ortam hava kalitesi d ortam havasnn
korunmasna baldr. Aksi takdirde
yaplan almalarn ok bir anlam
olmayacaktr.
En fazla etkilenenler astm
hastalar
Kirli havann snma, sanayi ve
motorlu tatlar gibi birok nedenle
oluabileceine deinen Tari,
havaszlktan en fazla etkilenecek olan
kiilerin hassas yaplarndan dolay astm
ve alerjik rahatszlklar olan hastalar
olduunu sylyor.
Temiz hava ihtiyac duyanlarn
yreini evlerden ticari iletmelere
kadar hemen her alanda kullanlabilen
GREEN izolesiz alminyum flexible hava
kanallar ferahlatyor.
Greenguard sertifikal rnlerin hava
kalitesini ykselterek daha salkl bir i
ortam olumasn saladn dile getiren
Tari, alerjik ya da alerjik olamayan
astml kiilerde herhangi bir duman
solunmas, tozlu ortamlarda bulunma
ve bazen gl kokular nedeniyle astm
belirtileri iddetlenebilir. Bu nedenle
ev, ofis alanlarnn yan sra kre, okul
ve hastane gibi hassas blgelerde de
kullanlabilme standardna sahip green
rnler tercih sebebidir. diyor.
Trkiyenin Greenguard
sertifikal ilk ve tek hava kanal
reticisiyiz
ortam hava kalitesinin yetersizliinin
ksa ve uzun vadeli pek ok salk
problemine neden olduunu kaydeden
Tari, Eviniz, iyeriniz ve zellikle
soluduunuz hava iin salkl rnler
tercih etmeniz gerekiyor. Bu anlamda
Amerika ve Kanada dnda Greenguard
sertifikasyonuna sahip ilk ve tek
flexible hava kanal reticisi olarak
almalarmz srdryoruz. diyerek
szlerini sonlandryor.
Okullar, hastaneler, alveri merkezleri, kamu binalar, ofisler gibi kapal ve kalabalk
ortamlardaki havaszlk astm krizlerini tetikliyor.
Kalitesiz hava
astm krizlerini tetikliyor
Bahadrhan Tari
Haberler
24
BNA ii doal gaz tesisatlarnda rijit
boruya alternatif olarak fleks yani
esnek metal hortum kullanmna imkan
tannmasyla birlikte ne kan Ayvaz
Indoor-flex doal gaz tesisat hortumu,
4 Austosta Ankarada gerekletirilen
seminerde uygulayc kiilere tantld.
TS EN 15266 standardnn, Indoor-flex
sisteminin ve avantajlarnn anlatld;
ayrca katlmclara uygulama yapma
ansnn da verildii seminere Ankara
ve evre illerden yaklak iki yz kii
katlm gsterdi. Eitimin sonunda
isteyen katlmclara sertifika verilen
organizasyon, canl mzik eliindeki
akam yemei ile son buldu.
Konuyla ilgili aklama yapan Ayvaz
A.. cra Kurulu Bakan Serhan Alpagut,
Geleneksel rijit borularla daire ii doal
gaz tesisat kurmak; zaman, iilik ve
maliyet asndan gerekten byk
bir i. Ayrca bu sistemler, Trkiye gibi
deprem kuanda yer alan lkelerde
pek gvenli deil. Esnek bir yapya sahip
olmadklar iin, herhangi bir depremde
gaz szntsna neden olabilir. Japonya
ve Amerika tam 30 yldr rijit boruya
alternatif olarak fleks hortum kullanyor.
lkemizde de artk bu avantajl sistem
mevcut dedi. Sistemin yaklak 4 yldr
Avrupada da kullanldn syleyen
Alpagut, Avrupa Kompansatr ve Esnek
Metal Hortum reticileri Birlii yesi tek
Trk irketi olan Ayvazn bu lkelere de
baarl satlar gerekletirdiinin altn
izdi.
Ayvazn komple paslanmaz elik
malzeme kullanarak, Avrupa Standard
TS EN 15266ya uygun olarak rettii
Indoor-flex sistemi ile bina ii doal
gaz tesisatnda yeni bir devrin
aldn syleyen Alpagut, Indoor-flex
sistemi, rijit boruya oranla ok hafif
ve ergonomik. Tek bir kiinin kolayca
tayabilecei kangal veya makara
formundaki hortum ve basit aparatlardan
oluan sistem, depolamada ve nakliyede
kolaylk sunuyor. Indoor-flex sayesinde
daire ii doal gaz tesisat, geleneksel
sistemlere oranla ok daha hzl ve pratik
ekilde yaplabiliyor. Yani zamandan
ve iilikten byk tasarruf salarsnz.
Ayrca Indoor-flex sistemi basit kesme
ve syrma aparatlar kullanlarak kolayca
uygulanabilecek bir zm. lme,
kesme, di ekme, boru sabitleme gibi
youn i gc gerektiren konularda
da byk avantajlar sunuyor diyerek
sistemin avantajlarn sralad.
Sistemin ayrca hortumlar gizleyen
kanallar sayesinde dekoratif de olduunu
szlerine ekleyen Alpagut, Ayvazn
Indoor-flex eitimlerinin lke apnda
artarak devam edeceini belirtti.
Ayvaz, rijit boruya alternatif olarak gelitirdii Indoor-flex bina ii doalgaz tesisat
hortumunu Ankarada dzenledii seminerde uygulamaclara tantt.
Ayvaz, Indoor-flex doalgaz
tesisat hortumunu Ankarada tantt
Haberler
26
ZELLKLE lkemizin Ege ve
Akdeniz Blgeleri gibi lman iklim
kuana sahip olan yerlerinde
avantajl bir zm olarak sunulan
s pompalar, kullanclarn
stma soutma ve scak su
ihtiyalarn karlamaktadr.
Doru Yere Doru Proje
prensibini benimseyen ay
Mhendislik yetkilileri, yapm
olduklar zmlemelerde
Is Pompas Sistemlerine
olduka fazla yer verdiklerini
belirtmektedirler.
Bnyesinde kurulan V.E..
Departman ile bu alanda olduka
aktif rol oynama niyetinde olan
AY, grup firmalaryla beraber
kadrosunda bulunan 120nin
zerindeki sat personeline
bu anlamda ciddi eitimler
vermektedir. Teknik bilginin
nemini her platformda dile
getiren firma, Is Pompas ve
dier konularla ilgili olarak
almalarna devam edeceini
ifade etmektedir.
ay Mhendislik, sahip
olduu tecrbeli teknik ve
sat kadrosu ile mhendislii
kurum kltrnn merkezine
koyarak, lkemizde doru bilinen
yanllarn dzeltilmesi ve enerji
verimlilii bilincinin oluturulmas
noktasnda emin admlarla
ilerleyiini srdrmektedir.
Enerji verimliliinin nemini her alanda dile getiren ay Mhendislik, yapt Verimli
Enerji zmleri ( V.E.. ) alm ile hizmet eitliliini arttrm ve Trkiyenin her
kesimine, her ihtiyaca uygun zmler sunmaya odaklanmtr. Bu balamda yllardr
Avrupada yaygn olarak kullanlan ve lkemizde de bilinirliini arttrmaya balayan Is
Pompas zmlerine de ynelmitir.
ay mhendislik gzn
s pompasna dikti
Haberler
28
NGLTERE merkezli stma sistemleri devi Ideal Stelrad Groupun
(ISG) Trkiyedeki itiraki olan Termo Teknik, Sat ve Hizmet
Kampanyas kapsamnda baar gsteren Ankara ve evresindeki
bayilerini Kbrsa gtrd. Akdenizin nc byk adas Kbrsta
arlanan firma temsilcileri ile birlikte Beparmak Dalar, Magosa,
kartma Plaj, Manastrlar gibi doal ve tarihi yerler de ziyaret edildi.
Termo Teknik Yurtii Sat ve Pazarlama Koordinatr Erol
Porsemay, gezi esnasnda yapt konumada takm almas ve
motivasyona byk nem verdiklerini, bayiler ile bir araya gelme
frsat bulduklar byle organizasyonlarda ok mutlu olduklarn
belirtti. Bu tip motivasyon organizasyonlar ile Termo Teknik
bayilerinin sezona da hazrlandn ve birlikte i dnda vakit
geirme frsatna da sahip olabildiklerini kaydeden Porsemay, uzun
sreli i birliklerini hayata geirmenin ve srdrmenin; bayilerine hem
i hem de bireysel hayatlarnda her zaman destek olmann kendileri
iin ok nemli olduunu dile getirdi.
Termo Teknik taahht bayileri
Kbrsta bir araya geldi
Sat ve Hizmet Kampanyas kapsamnda baar kazanan Termo Teknik taahht
bayileri Kbrsta arland.
HAZRAN tarihleri arasnda Adana
Hilton, Wyndham Otel zmir ve Form
irketler Grubu Maslak Merkez Ofiste
gerekleen eitimlere 93 servis
firmasndan 200n zerinde kii katld.
Eitimlerde; Form VRF servis yaps ve
antiyeler, Mitsubishi Heavy Industries
yeni KXZ cihazlarnn tantm ve yeni
fonksiyonlar, Form VRF Mitsubishi Heavy
montaj kurallar ve uygulama rnekleri
ile DX Klima Santrallari hakknda
bilgilendirme yapld. Eitimlerle ilgili
bir deerlendirme yapan Form VRF
Sistemleri San. Tic. A. Genel Mdr
Yardmcs Selahattin Telatar, Firmamzn
mterilerine salad yksek kaliteli
rn yelpazesinin yansra sat
sonras servis hizmetlerinin de sektrel
geliimdeki en nemli unsurlardan biri
olduuna inanyoruz. Bu nedenle yetkili
servislerimizin eitim ve geliimlerine
ok nem veriyoruz. Verdiimiz
eitimlerle sahip olduumuz deneyimi
teknik servislerimizle paylaarak hizmet
kalitemizi arttrmay hedefliyoruz dedi.
Form VRF Sistemleri A.nin Trkiyede
tek yetkili distribtr olduu Mitsubishi
Heavy Industries KX serisi VRF klima
sistemleri, dayankll, yksek enerji
verimlilii, sessiz ve her mimariye uygun
i niteleri ile yaam alanlarnzda rahat
nefes almanz salarken konforlu bir
hayatn da kaplarn aralyor.
Form VRF Sistemleri San. Tic. A., Adana, zmir, stanbul, Bursa, Antalya ve Ankara
illerinde hizmet veren VRF Blge servislerine ynelik bir dizi teknik ierikli eitim
dzenlendi.
Form VRF Sistemlerinden
blge servislerine teknik ierikli eitim
Haberler
30
DEPREME kar bina tayc sisteminin
en nemli koruyucu kalkan olan
su yaltm, bina tayc donatsn
korozyondan yani paslanmaktan koruyor.
Depreme dayankl binalarda yaamak
iin binalarn su yaltm mutlaka
yaplmal. Aksi takdirde bina 10 ylda
tama kapasitesinin yarsn kaybediyor.
dedi.
Eryap CEOsu Emrullah Eruslu 17
Austos Deprem Haftas nedeniyle
yapt aklamada nfusunun yzde
95i deprem tehdidi altnda yaayan
lkemizde, 19 milyonu aan yap
stounun yzde 67sinin ruhsatsz ve
kaak binalardan, yzde 60nn da 20
ya zeri konutlardan olutuunu belirtti.
Eruslu, Yap Denetim Yasasndaki
deiiklikler ve kentsel dnmle
yaplan almalar olumlu ancak yetersiz
denetim nedeniyle sonular beklenen
seviyede gereklemiyor. 17 Austos
Marmara Depremi ve 2011 Van
depremindeki ac sonular tekrar tekrar
yaamamak iin tketicilerin de bilinli
olmas ve binalarnn deprem gvenliini
sorgulamas gerekiyor dedi.
Yaltmsz bina 10 ylda tama
kapasitesini kaybediyor
Yaltm eksikliinin, yaplarda korozyonun
olumasndaki en nemli etken olduunu
belirten Eruslu, u uyarda bulundu:
Yaplar; yamur ve kar gibi yalar,
toprak tarafndan emilen ya, kullanma
sular, yer alt sular ve banyo, tuvalet
gibi slak hacimlerde su kullanm
nedeniyle suya maruz kalyor. Yapya
szan su; yaplarn tayc donatlar
korozyona yani paslanmaya uratarak
ksa srede yk tama kapasitesinin
ciddi miktarlarda dmesine, beton
btnlnn bozularak atlak ve
krlmalarn olumasna yol ayor.
rnein 10 yl sonra bir yapdaki donat
balangtaki tama kapasitesinin,
belli koullarda yaklak olarak yzde
66sn korozyon nedeniyle kaybediyor ve
donatnn balangtaki hesap deerlerini
karlayamamasna neden oluyor. Su
yaltm olmayan binalarn tayc
sistem iindeki donat demir yllar iinde
korozyon yani paslanma nedeniyle
ryerek kesit daralmas oluuyor. Yani
binanz iten ie rmeye balyor.
Bu da olas bir depreme kar binann
dayankllm dryor. Bu tespit
stanbulda 1999 depreminin ardndan
Bykehir Belediyesinin yapt
aratrmayla da raporland. Yklan
binalarda gerekletirilen denetimlerde
binalarn yaklak yzde 70inde korozyon
nedeniyle tayc donatda ar kesit
kayb tespit edilmitir.
Su yaltmnn inaat aamasndaki
maliyetinin, toplam bina maliyetinin
yalnzca yzde 3 kadar olduunu
aklayan Eruslu, yap gvenlii sz
konusu olduu iin bunun fazladan bir
maliyet olarak grlmemesi gerektiini
vurgulad. Eruslu, Is ve yangn
yaltmndan sonra su yaltmnn da
acilen zorunlu hale gelmesi gerekiyor,
aksi takdirde bir deprem lkesi
olan Trkiyede can ve mal kayplar
kanlmaz olacak. Ayrca kentsel
dnm srecinin de bu adan nemli
bir frsat olacana inanyoruz. dedi.
Su yaltm olmayan bina
depreme kar direnemiyor
Eryap A.. CEOsu ve XPS Is Yaltm Sanayicileri Dernei Bakan Emrullah Eruslu,
17 Austos deprem haftasna zel yapt aklamada, 17 Austos 1999 Marmara
depreminden sonra yaplan incelemelerde yklan binalarn yzde 64nde su yaltm
olmad grld.
Emrullah Eruslu
Haberler
32
PDNN bu gvenilirliinin arkasnda,
retimindeki kalite ve titizlik yatmaktadr.
PD fittings, temper veya sfero dkm
olarak DIN (EN), ngiliz ve Amerikan
standartlarna uygun olarak farkl
di standartnda, 1/8 ila 6 aras ap
llerinde gerek siyah gerekse daldrma
galvaniz olmak zere ok geni bir
yelpaze eitliliinde retilmektedir.
retim; son teknolojik ileme ekipmanlar
ile yaplmakta, retim boyunca yaplan
sk gzetim ve denetleme sayesinde
mkemmel rn kalitesi salanmaktadr.
retimi tamamlanm PD Fittingsler,
sevkiyattan nce tek tek hidrostatik
basn testine tabii tutulmakta,
szdrmazl kontrol edilip, olas
imalat hatalarna kar kontrol edilerek
mekanik tesisat sektrnn kullanmna
sunulmaktadr. Ayrca retimin farkl
aamalarnda, dkm kalitesinin
mkemmeliyetini salamak zere tesisin
teknolojik laboratuvarlarn da farkl
kimyasal analizler uygulanmaktadr.
Trkiye fittings pazarnda en ucuz
deil ancak kalite/fiyat oran asndan
en iyi marka olan PD fittingsleri, ileri
teknolojik retim teknikleri ile ekonomik
ve kaliteli rnleri mekanik tesisat
sektrnn kullanmna sunup gl
stok, rn eitlilii, doru ve zamannda
salad hizmet anlay ile en iddial
fittings markalarndandr. PD mekanik
tesisat sektrnn fittings ihtiyalarn
takip ederek bu dorultuda gelecek
talepleri karlama yeteneini srekli
gelitirmektedir.
PD mteri memnuniyetini srekli
salamaya alan, ibirlii yapt
firmalara sayg duyan ve devaml kaliteyi
ilke edinen gl bir markadr.
Gazmer sertifika takip sistemine
kaytl PD fittingsleri TSE belgesinin
yannda Gost ( Rusya federasyonu)
ve UKR Sepro1-UKR Sepro2 (Ukranya
Cumhuriyeti) belgelerinin yannda zel
ve farkl standartlarda retilen rnlerin
konusunda da ayrca hizmet vermektedir.
PD Fittings, ABD merkezli PARKER DAVIS
HVAC INTERNATIONAL, INC. firmasnn
tescilli markasdr.
JET nozller, besleme havasnn tahliye
noktasndan igal edilen blgeye byk
mesafe kat etmek zorunda olduu
durumlarda tercih edilen zmlerdir.
TROX imdi gelimi, akustik ve teknik
olarak optimize edilmi jet nozl sizlere
sunmaktadr. Yeni TJN jet nozller, baarl
TROX DUK jet nozllerden retilmitir.
Yeni rn tr, estetik olarak ekici
olmasnn yannda, daha fazla enerji
tasarrufu ve gelimi akustik zellikler
salar. Jet nozl tamamyla yksek
nitelikli polimerden yaplmtr ve RAL
beyaz alminyum veya saf beyaz olarak
sunulmaktadr. ok ynl jet nozller
farkl scaklk koullarnda dahi geni i
mekanlarda konforlu bir iklim yaratr.
Opsiyon olarak sunulan ve kolayca
taklabilen swirl nitesi teknik bir yeniliktir.
Tahliye aralnn iki aamal olarak %80
veya %60a drlmesini salar ve kk
alanlar iin idealdir Benzersiz testere
dii ulara sahip hava kontrol klapeleri
sayesinde nemli akustik optimizasyon
salanr. Besleme hava akm veya jet
iin dn as +30 ile -30 aralnda
5lik aralklarla ayarlanabilir; a ayn
zamanda snrlanabilir. Bu yeniliki zellik
sayesinde, TJN jet nozl, istenen dn
asna hassas olarak ayarlanabilir ve
hedeflenen konfor kriterlerine fiilen
ulalr. Bir baka yenilik de biim bellekli
alamla (SMA) otomatik ayarlamadr.
Ayn zamanda bellekli metaller olarak da
anlan biim bellekli alamlar, orijinal
ekillerini anmsarlar ve stldklarnda
nceki deforme ekle dnerler. Kompakt
biim bellekli servomotor, besleme
havas scaklndaki deiikliklere
hemen reaksiyon gsterebilecek biimde
dorudan jet nozln hava akna
yerletirilir. SMA etkisi ile, jet nozln
dn as yaklak 18 C ile 28 C
scaklk aralnda otomatik olarak
ayarlanr; sonu olarak igal edilen
blgedeki konfor kriterleri
salanr. Ayarlama,
konvansiyonel
genileme
malzemelerinden
daha hzl
gerekleir.
Servomotora
veya geni
kablolamaya
ihtiya yoktur.
TJN jet nozln avantajlar
Optimum nozl konturlar sayesinde
DUK jet nozllerden 6 dBye kadar daha
az grlt
Jet as ayarlanabilir, snrlanabilir ve
sabitlenebilir
Daha kk alanlar iin tahliye
aralnn iki aamal drlmesi
RAL beyaz alminyum veya saf beyaz
yksek nitelikli polimer
Tahliye segmanndaki bayonet
aksesuar sayesinde kolay montaj
Biim bellekli alamdan yaplan
servomotor sayesinde ksa tepki
sresine sahip kendinden ayarlanabilir
model
Dz harici motor, kompakt montaj ve
artan enerji verimlilii salar
TROX Scaklk Fark Kontrol (TDC)
ile motorlu nozl iin kontrol giri
sinyali ve gerekirse lm ve
kontrol sistemleriyle entegrasyon
Kanal (dikdrtgen veya daire)
veya direkt balant iin be ebat
Tm modeller iin grnr alanlarda
d gvde seenei
PD Fittings, gvenilir ve doru tercihtir
TJN Jet Nozller ile konforlu iklimler
Haberler
34
BELRLENEN yllk sat hedeflerine
ulaan yetkili bayiler, 27 Haziran 2014
tarihinde Baymak Genel Merkezinde
dzenlenen muhteem bir kokteyl
eliinde anahtarlarn teslim aldlar.
Deiim her alanda hissediliyor
Baymak ara kampanyas kapsamnda,
2014 model 20 Tata ve 20 Renault
Symbol markal aralar sahiplerini buldu.
Tm anahtar teslimleri, bizzat Baymak
Genel Mdr Ender olak tarafndan
yaplrken, bayiler bu zel etkinlikte yer
almann keyfini kardlar.
Ara teslim treninde Baymak
Genel Mdr Ender olak unlar dile
getirdi; Baymak olarak bayilerimiz ve
bayilerimizle olan salam ilikilerimiz
bizim iin her zaman ok nemli
olmutur. phesiz Baymakn yakalad
baar grafiinde en byk pay sahipleri
onlardr. Hedefini gerekletiren
bayilerimizin bugn ara teslimlerini
yapyor olmaktan dolay gururluyuz.
Baymak markasnn ayrlmaz paras
olan bayilerimize her alanda kendilerini
zel hissettirmek bizim ana amacmzdr.
te bu nedenle, bugn bu ara teslimini
farkl bir seremoniye evirdik ve
Baymakn yaad deiimi her alana
tamak istedik. Baymak, Avrupann 3.
Dev stma grubu olan BDR THERMEA
Grup irketi olduktan sonra, kalc liderlik
iin 5 ana ilkeyi kendine esas ald, bunlar:
rn gamn genileterek tketiciye
seim yapmasn kolaylatracak sayda
ve stn kalitede rnler sunmak,
kullancnn ve servis salaycnn rn
kolayca kullanmasn salayan tketici-
odakl akll tasarmlar yaratmak, rn
gamnn ve uygulamalarnn hibrit-yani
konvansiyonel yntemlerle, yeni enerji
yntemlerini birlikte deerlendiren
biimde olmas, yenilenebilir enerji
kaynaklarnn ok daha fazla kullanlmas
ve son olarak Baymak rnlerin en
iyi fiyat-performans oranna sahip
olmas. te bu ilkeler nda Baymak
beraberce daha da glendirmeye ve
bir lidere yakr ekilde sektre yn
vermeye devam edeceiz.
Baymakn uzun ylladr dzenledii
ara kampanyas, bayiler tarafndan hem
olduka ilgi gryor, hem de tm bayiler
hedeflerini tamamlar tamamlamaz
aralarna kavumann keyfini yayorlar.
Baymak 2014 ylnn ilk yarsnda 140
ara vermi olup, anahtar teslimlerini
srdrecek.
Baymak, 2014de dzenledii kampanya kapsamnda otomobil almaya hak kazanan
bayilerinin anahtar teslimlerini yapmaya devam ediyor.
Baymak anahtar teslimlerine
devam ediyor
Haberler
36
TRKYENN denize paralel tek havaliman
niteliinde olan Trabzon Havalimannda Mas
Pompa kalitesi tercih edildi.
ehir merkezine ok yakn olan
havalimannda 9.710 m`si D Hatlar terminali,
14.035 m`si Hatlar terminali olmak kaydyla
toplam 1.377.244 m kurulu alan ve toplam
23.745 m`lik 3.5 milyon Yolcu/Yl kapasiteli 2
adet terminal mevcuttur.
Projede NFPA 20ye uygun Yangn pompa
grubu kullanlmtr. Bir asl ve bir adet yedek
dizel tahrikli olan pompalar utan emilidir. Mili
AISI 316 paslanmaz elik malzemeden, gvdeler
GG25 dkm malzemeden, arklar ise bronz
malzemeden retilmitir. Szdrmazlk yumuak
salmastrayla salanyor. Her pompa iin ayakl
tip, sesli-kl uyar sistemi ve otomatik test
sistemine sahip pano bulunmaktadr.
Trabzon Havaliman Mas Pompay tercih etti.
FER Yap; dnyann en byk
Adalet Sarayna ev sahiplii yapan,
hzla gelien ve Anadolu yakasnn
yeni Ataehiri olma yolundaki
Kartalda konumlandrd Adalar
manzarasna sahip Mai Residence
projesinde Mas Pompa sistemlerini
tercih etti.
Projede; NFPA 20ye uygun
olarak seilen Yangn Pompa
grubunda bir adet asl, bir adet
yedek elektrikli ve jokey pompa
bulunmaktadr. Ana pompalar ift
emilidir. Szdrmazlk yumuak
salmastrayla salanmaktadr. Her
tip pompa iin ayakl tip, sesli-
kl uyar sistemi ve otomatik
test sistemine sahip pano
bulunmaktadr. Ayrca ok pompal
dik milli paket hidroforlarda proje
kapsamnda kullanlmtr.
Mai Residenceda
Mas imzas
rn
38
BUDERUS GB162 duvar tipi youmal
kazanlar, eanjr borularnn zel i
yaps sayesinde yksek s transferi
gerekletirilerek, kk boyutlarda
100kW kapasiteyle %110 verime ular.
Uzun cihaz mr ve bakm
aralklar
Eanjr zerindeki Plazma
Polimerizasyon kaplamas yksek
kimyasal dirence sahiptir. Koruyucu bir
tabaka oluturularak, eanjr yzeyinde
alminyum oksitlerin olumas nlenir.
Bu sayede, hem cihazn mr hem de
bakm aralklar uzar. Ayrca bakm, kolay
ve hzl bir ekilde yaplabilir. Eanjr
temizlii sadece su ile salanabilir.
Kazan iindeki tm komponentlere
nden ulam mmkn olduu iin tamiri
ve bakm da kolaydr.
Modlasyonlu pompa kontrol, kazan
kumanda paneli zerinden yaplabilir. Bu
durumda, pompa debisi kazann azalan
kapasitesi ile birlikte azaltlr, hidrolik
denge kab ile birlikte iletimde dn
scaklnn ykselmesi nlenir. Bylece,
kapasiteye uygun debi ile alma
sayesinde yakt ve elektrik tketiminde
azalma salanr. Konvansiyonel
sistemlere gre, ok dk baca gaz
scaklklar sayesinde baca kayplar da
dk olur.
Kaskad sistemler az yer kaplar,
kazanlarn duvara ya da bir askya
srt srta ve yan yana montaj
yaplabildiinden yer sorunu olan kazan
dairelerinde avantaj salar. Kazanlarn,
boyutlarnn kk olmas ve dk
arlklar sayesinde tanmas, montaj
ve bakmlar kolaydr.
Kaskad sistemlerde her bir
kazan, sistemdeki dier kazanlar
yedeklediinden ekstra kapasiteye
ihtiya yoktur. Kazanlarn kurulumu
ve projelendirmesi asndan
karlatrldnda yer tipi kazanlarda
kullanlmas gereken emniyet
ekipmanlarna, duvar tipi kaskad
sistemlerde gerek olmadndan, maliyet
asndan da avantaj salanr. Sistemde,
istenilen oda scaklnn hassas kontrol
ve kazann modlasyonu ve yakt
tasarrufu mmkndr.
Tm kazanlar kendi brlr, pompa
ve kumanda nitesine sahiptir. Her bir
kazan bamsz altndan toplam
sistem kapasitesi farkl olsa da sistemin
minimum kapasitesi tek bir kazann
minimum kapasitesi kadardr. Istma
ihtiyacnn dk olduu durumlarda
sistem, duvar tipi kaskad sistemlerde
ihtiya duyulan kadar s retimi
gerekleeceinden, yer tipi kazanlara
gre, verimin daha yksek olmasn ve
yakt tketiminin dk olmasna olanak
salar.
Kaskad sistemler, 16 kazana kadar
yaplabilir. Sistemdeki 16 kazan, ihtiya
duyulan sl kapasitesini salayabilmek
iin sral bir biimde devreye girer.
Gnmz koullarnda merkezi stma sistemleri enerji verimlilii ve srdrlebilirlik
konularnda zmler sunar. Buderus kaskad sistemler de snmada tasarruf salayan
kazanlaryla enerji verimliliine destek olur ve esnek merkezi stma zmleriyle stma
ihtiyacn salar.
Buderus Logamax Plus GB162 Duvar tipi
Youmal Kazan ve Kaskad Sistemler
Buderus GB162 Kaskad Sistemler
rn
40
POMPA sistemleri sektrnn
lider markas WILOnun son
dnemlerde en ok tercih edilen
frekans konvertrl sirklasyon
pompas, WILO Yonos-MAXO
oldu.
Apartmanlarda, sitelerde,
endstriyel tesislerde,
hastanelerde, okullarda en ok
tercih edilen sirklasyon pompas
olan WILO-Yonos MAXO, sahip
olduu birok zellikle beraber
hem kolay kullanm hem de
ekonomik fiyat ile kullancnn
ksa srede gzdesi olmay
baard.
Nominal ap 1 lsnden
DN65e kadar montaj
aralklarna sahip olan WILO
Yonos-MAXO pompasn geni
akkan scaklk aralklarnda
kullanabilmek mmkn. ECM
motor teknolojisine sahip
frekans konvertrl bir pompa
olan Yonos-MAXO, slak rotorlu
pompalar iin enerji verimlilik
endeksi deeri (EEI) olan 0,23ten
kk deerlerle hizmet veriyor.
Bu deerler, zellikle ksmi
yklerde minimum g ekii
salayarak pompann minimum
enerji tketmesine yardmc
oluyor.
Senkron motor teknolojisi
ve ok kuvvetli mknatsl rotoru
sayesinde minimum enerji
tketen WILO Yonos-MAXO
kullancya, fark basn sabit (P-
c) ve fark basn deiken (P-v
2) olmak zere iki farkl kontrol
modu seimi sunuyor.
Bu kontrol modlar sayesinde
debi ihtiyac ne kadar deiirse
deisin ayarlanan basnta
pompa basnc sabit tutulabiliyor
(P-c), ya da debi ihtiyac
azaldnda tesisatta ses
olmamas ve daha ekonomik
alma salamas nedeniyle
basncn pompa tarafndan
otomatik ayarlanmas (P-v)
salanabiliyor.
WILO Yonos-MAXO ayrca
LED ekran ile kontrol modu
seimi, basma ykseklii ayar
grntleme ve hata kodu
grntleme zellikleri de tayor.
Ayrca basma yksekliinin 0,5
m admlarla ayarlanabilmesi ile
frekans konvertrl pompaya
sahip olmann ekonomik ve
kullanm rahatl avantajlarn bir
arada sunuyor.
WILOnun zel tasarmna
sahip WILO-Plug ile elektrik
balants, kurulumu ve bakm
hem ok kolay hem de hzl olan
WILO Yonos-MAXO ile birlikte
stma sistemlerinde kullanlan
termal s gmlei de aksesuar
olarak sunuluyor.
Kullanclar, WILO Yonos-
MAXOnun ikiz tip pompa
versiyonu olan WILO-Yonos
MAXO-D ile de tm bu zelliklere
sahip olabilirler.
WILO kullanclarnn hayatna
deer katan rn ve hizmetleriyle
sektrne nclk etmeye devam
edecek.
Pompa sistemlerine ihtiya duyulan her alanda profesyonel zmler sunan WILO,
kullanclarnn hayatlarn kolaylatrmaya devam ediyor. WILOnun frekans konvertrl
sirklasyon pompas Yonos-MAXO, birok zellii bir arada sunarak sektrn son
dnemdeki gzde rn oldu. WILO Yonos-MAXO, kolay kullanm ve ekonomik fiyatnn
yan sra enerji tasarrufu yapmas ile de dikkat ekiyor.
WILOnun sirklasyon pompas
Yonos-MAXO kullanclarn gzdesi oldu
rn
42
DRESDEN Teknik niversitesinin
aratrmalarna gre kurulu olan tm
kapal sistemlerin yaklak %50sinden
ou bu sorundan etkilenmektedir. Reflex
Servitec, vakumlu pskrtme borusuyla
tesisatlarn en st noktasnda bulunan ve
en u yerlere kadar szm olan havann
atn otomatik olarak salar.
Reflex Servitec antifriz (glikol) ilaveli
veya ilavesiz kapal stma ve soutma
sistemlerinde 100 m su hacmine kadar
olan sistemler iin standart olarak
retilmekte olup, 10.000 m su
hacminin zerindeki sistemler iin de
zel retimler yaplmaktadr.

Servitec alma prensibi
Reflex Servitec, stma veya
soutma sisteminde devridaim
edilen su veya su-glikol karm
olan s tayc akkandan bir ksmi
hacim alr. Kirlere kar dayankl
bir motorlu kresel vanal boaltma
tertibat, gaz bakmndan zengin
olan suyu bir balk zerinden
vakum pskrtme borusuna aktarr.
Boru doldurulduktan sonra zel
olarak donatlm olan pompa
alr ve suyu pskrtme borusuna
aktarr. Servitec, pskrtme bal
zerinden gelen ve pompadan akan
su miktarn kontrol eder. Bylece
pompann aktardndan daha az
su gelir. Bunun sonucunda boruda
hzl bir ekilde bir vakum oluur.
nce pskrtlen su damlalar ile
birlikte zlen gazlar hzl bir
ekilde svdan atlr ve su seviyesinin
stndeki pskrtme borusunda
birikir. Pompa durur. Sistem suyu,
boru tekrar dolana dek otomatik
olarak sabit vakuma pskrtmeye devam
edilir. Dolum tamamlanmadan ksa sre
nce, su seviyesinin stnde biriktirilen
gaz miktar, pskrtme borusunun st
ksmndaki otomatik hava purjrnden
dar atlr. Pskrtme borusunda yine
sistem basnc mevcuttur.
Borudaki sistem suyu imdi
neredeyse gazszdr ve pompa yeniden
balatldnda ebekeye geri aktarlr.
Yeni bir devir balar ve bu devir srekli
olarak devam ettirilebilir (srekli gaz
alma).
Sistem kapasitesine ve ihtiyaca
bal olarak, periyotlu gaz alma veya
sonradan besleme suyu gaz alma
modunda da iletim mmkndr.
Servitec, sistem suyunun sonradan
beslenmesini de stlenir. Bu, sisteme
bal olan genleme kaplaryla veya
seviyeye bal olarak basn koruma
istasyonlaryla gerekleir.
Istma ve soutma tesisatlarnda hava sorunlar ister uygulamac, ister proje tasarmcs
olsun herkes tarafndan yaanmaktadr.
RES ENERJ REFLEX SERVTEC hava
ayrtrma ve su doldurma sistemleri
ile mr boyu sistem korumas
rn
44
Antifrogen nedir?
Korozyon ve donmay nleyici s transfer
svsdr.
Balca zellikleri
Korozyon nleyici katkl, s transferi
salayan ve soutma arac olarak
kullanlmak zere gelitirilmitir.
Su ile her ortamda kararak deiik
donma derecelerine uygun tesisat
svs elde etmek mmkndr.
Karmda donma noktasna
yaklatka ayrma olmaz. Bu
nedenle tesisatlarda patlamaya
sebebiyet vermez.
Karmn donma direnci, yllarca
kullanmdan sonra bile deimez.
Konsantrasyon sabit kalr.
Korozyon engelleyiciler ierir, bu
zellii sayesinde soutma ve
stma sistemlerinin hatta bileik
metallerin metal aksamlarn
korozyona kar srekli
korur ve byk lde
bakm ve onarm
masraflarn
azaltr.
ASTM D 1384-94 metoduna
gre yaplan deneylerde
Antifrogen/Su karm,
Muadillerine gre dnyadaki en az
korozyon etkisi yapan tesisat svs
olarak belirlenmitir.
Antifrogen/Su karm kullanlan
stma ve soutma sistemindeki
sirklasyon pompalarnn
sorunsuz alt ve bu
pompalarda yaygn olarak kullanlan
plastik ve elastomer (conta, orink,
vb.) elamanlara uygun olduu
ispatlanmtr.
Antifrogen /Su karm oksijen
geirimini azaltt iin tesisat
ierisindeki kirlenme, amurlama ve
yosunlamay engeller, bu nedenle de
sensr arzalarn minumuma indirir .
Antifrogen / Su karmnn s
transfer katsays suya ok yakndr.
Bu nedenle, s radyatrler ile
ortama tanyorsa radyatr alannn
deitirilmesine gerek yoktur.
Antifrogen grubu rnler
Antifrogen N
Antifrogen L
Antifrogen Sol HT
Antifrogen KF
Protectogen
rn eitlerimiz uygulamada kullanlan
scaklk artlarna gre belirlenir.
Antifrogen kullanm alanlar
Scak sulu stma sistemlerinde
Gne enerjili (solar ) stma
sistemlerinde
Is pompas uygulama sistemlerinde
Is geri dnm sistemlerinde
Soutma sistemlerinde
Yangn hatt sistemlerinde
tesisat svs olarak kullanlr.
Antifrogen grubu rnlerin
ksaca tantm
Antifrogen N
Monietilen glikol bazl ok ynl ve
yksek kaliteli s transfer svsdr.
Istma ve soutma sistemlerini
korozyona kar korur. Ayn zamanda
gvenilir donma korumas salar.
Paslanmay nleyen katklar ierir.
Berrak ak sar renktedir.
Minimal kullanm younluu; % 20 v/v
Devaml kullanm scaklklar; yaklak-35
ila+150 C
Kapal devre stma ve soutma
sistemleri iin uygundur.
Balca kullanm alanlar
Ferdi ve merkezi sistem ile stlan ve
soutulan konutlar, i merkezleri, AVM
ler, Oteller, Hastaneler, Spor salonlar,
badethaneler , tekstil ve matbaa
makinalar soutma niteleri, ift
cidarl yakt tanklar koruma niteleri,
yangn tesisatlarnda su depolama, boru
hatt ve sprinklerin koruma niteleri
vb yerlerde , korozyon ve donmay
nleyici fonksiyonel kimyasallar olarak
kullanlmaktadr.
Botes Mhendislikten korozyon ve
donmay nleyici fonksiyonel kimyasallar
Antifrogen
rn
46
ACO, gelitirdii yeni rn k bacas
sistemi ile bodrum katlarnda yaanan
sorunlara zm oluyor. Binalarn zemin
alt katlarnda doal k ve havalandrma
salamak iin kullanlan k bacas sistemi,
zemin yzeyinin altndaki pencerelerde de
uzatma paralar sayesinde kullanlabiliyor.
rnn gvdesi, cam elyaf ile glendirilmi
polypropylen (PP-GF) malzemeden retiliyor.
Suya kar yzde yz dayankl olan bu
malzeme, ayn zamanda hafif ve geri
dnml.
Bina yapmnda kullanlan betondan
klasik kuranglez yapmnda karlalan
iilik, maliyet, sznt ve bakm gibi sorunlar
en aza indiren ACO k bacas sistemi,
kolay montaj, dayankll ve uygun fiyat
ile n plana kyor. En alttaki su k
deliinden yamur suyu drene edilebilen k
bacas sisteminin zemin yzeyinden farkl
derinliklere sahip yerlere uygulanmas iin
uzatma paralar mevcut.
Hrszla kar kilit sistemi ve yangn
annda ka olarak kullanlabilmesi gibi
zellikleri ile daha cazip hale gelen ACO
k bacas sistemi, deiik lleri ve
aksesuarlaryla kullanclara sunuluyor.
Su ynetiminde dnya lideri olan ACOnun gelitirdii k bacas sistemi ile bodrum
katlarnda yaanan su tama/szma, kirlenme, havalandrma ya da karanlk gibi
problemler ortadan kalkyor.
Su tamalarna ve karanlk bodrum katlarna en estetik zm
ACOk bacas sistemi ile bodrum
katlar hem aydnlk hem de gvenli
rn
48
PLATEKN distribtrlnde
Trkiyede de faaliyet gsteren
Schmidtin eanjr plakalarnn kullanm
dnyann birok lkesinde gnden
gne artmaktadr. Farkl uygulamalar
iin farkl geometrilerde dizayn edilen
plakalar, her uygulamaya optimum
zmler salamaktadr. Schmidt,
40n zerinde eanjr plaka modelini
4 farkl seri altnda mterilerine
sunarak uygulamalara zel zmler
getirmektedir.
Schmidt, metal yzey ilemlerinde,
zellikle alminyum malzemeler
iin eloksal banyo ve renk banyosu
uygulamalarnda asit korozyonuna kar
daha dayankl zel plaka malzemeleri
retmektedir. Bylece standart bir
eanjr zm yerine uygulamaya gre
biilmi, zel yksek verimli zmler
sunabilmektedir. Platek, mteri odakl
bak asyla alminyum sektrndeki
mterilerine zel malzemelerden
yaplan plakalar sunarak, asit
korozyonundan meydana gelen plaka
hasarlarnn iletmeye verdii zaman
kaybn ve maddi kayb sfra indirmeye
almaktadr.
Schmidt eanjr plakalarndan
SIGMA FIT serisi, bilgisayar tabanl
optimize edilen datm alan ile
kendini dier eanjrlerden ayryor. Bu
sayede homojen bir dalm gerektiren
tm uygulamalarda hibir kstlama
olmakszn kullanlabiliyor.
SIGMA FIT serisi plakalarn
teknik zellikleri
Tm svlar hatta iyi suspense olmu
kat paracklar ieren svlara uygun.
2000 m/h e varan kapasitelere kadar,
Balksrt dizaynnda yumuak ve sert
ak plaka modelleri,
2.5 ve 4 mm ak derinliine sahip,
Yaptrcsz contalama sistemi
SIGMAFIX veya yaptrc ile yksek
performans contalarna uygun,
Geni eanjr plaka ve conta
malzemesi seme olana,
SIGMACOAT a (PTFE kapl SIGMAFIX
elastomer conta) uygun.
SIGMA X serisi ise scak ve souk taraf
akkanlarnn scaklk farkllklarnn
az olduu uygulamalar iin zellikle
gelitirilmitir.X serisinin daha ince
plaka kalnl ve daha az ak derinlii,
s transferinin daha kolay olmasn ve
yksek s transfer katsaysn salar.
SIGMA X plakalarn teknik
zellikleri
Temiz, homojen, kat partikl
iermeyen svlara ynelik
ok yksek termal performans,
Patentli yumuak ve sert balksrt ak
modellerinde plakalar,
2 ve 3 mm arasnda deien ak
derinlii,
SIGMAFIX yaptrcsz contalama
sistemi ile veya zel yaptrclar ile
contalanarak kullanabilme imkn,
Geni plaka ve conta malzemesi
seme olana.
Son olarak SIGMA T serisi plakalar geni
ak kanallar geometrisi sayesinde
byk aptaki kat partikllerin kolayca
geebilecei bir dizayna sahiptir. Ayrca
ok dk basn kayplar istenen
zel uygulamalarda T serisi plakalar
rakiplerine gre stn zellikler sunar.
SIGMA T plakalarn teknik
zellikleri
Byk partikl ve fiberler ieren
akkanlarda,
Kir ve pislik bulunduran akkanlarda,
Buhar kondensasyonunda,
Geni aralkl yumuak ve sert balksrt
ak modelleri,
4 6 mm arasnda ak derinlii,
Geni plaka ve conta malzemesi
seme olana.
Kurucularnn uzun yllara dayanan bilgi birikimi ve tecrbesi altnda 2007 ylnda
stanbulda kurulan ve Gvenilir, kaliteli rnler ve projelerle yarnlara ulap bir dnya
markas olma misyonu ile almalarn srdren Platek, plakal eanjrde Dnyann
nde gelen reticilerinden olan Schmidt markasnn Trkiye Genel Distribtrl
n stlenerek plakal eanjrde bata alminyum olmak zere birok sektre hizmet
vermeye devam etmektedir.
Schmidtten plakal eanjrde
endstriyel uygulamalara ynelik
optimum zmler
rn
50
700 kPa (70ton/m2) basma dayanmna
sahip XPS Levhalarnn Trkiyedeki
tek reticisi olan Eryap, Bonuspan
markas ile yaplara benzersiz yaltm
ve tasarruf imkan sunmaya devam
ediyor. Bonuspan rn gamna ekledii
Bonuspan Klinker (Klinker tula alt XPS
Levhalar) ve Bonuspro-D (Embossingli
XPS Levhalar) ile her trl ihtiyaca
zm sunuyor.
Bonuspan Platin 700 kPa; 600
mm x 1250 mm ebatlarnda, 5 -10
cm kalnlklarnda ekstrde polistiren
kpnden retilen, maksimum
basma dayanm (>700 kPa) istenen
uygulamalarda kullanlan, yksek
dayanml, przsz (zrhl), oluksuz,
binili ve biniiz s yaltm levhasdr.
Toprak temasl d cephe yaltm, zemin,
duvar, temel, ters at sistemiyle dz
at yaltm, yol, kpr ve demiryolu
inasnda donmaya kar koruma ve buz
pateni pisti ve uak bakm hangarlar
inas, yeralt suyu uygulamalar, ar
vasta ara trafiinin youn olduu
alanlarda ok yksek noktasal basnlar
kaldrabilecek dayanklla sahiptir.
Bonuspan Platin 700 kPa; her hava
koulunda duvar, at ve zeminde kolayca
denebilen, enerji kayplarn azaltarak,
kullanm
alanlarnda
enerji tketim
ihtiyacn
belirgin ekilde
dryor. ok
yksek basnca
dayankl, nemi
ekmeyen, dona kar
dayankl, bozulmayan
ve rmeyen yaps
ile Bonuspan Platin 700
kPa ile ideal s yaltm
salanrken, karbondioksit
(CO2) emisyonunu azaltmaya
ynelik nemli faydalar salayarak
evrenin korunmasna destek olurken,
pasif evlere ynelik zel artlar da yerine
getirebiliyor.
Bonuspan Klinker, s yaltm levhalar,
binalarda zeminden atya kadar
kesintisiz bir s yaltm salamak amac
ile klinker tulann altnda, tulann
tutuculuunu artracak ekilde da
doru kanall olarak, 50-60-80 mm
kalnlklarnda, 600X1250mm ebatlarnda
retiliyor. Yzeyinin przl ve da
doru kanall zellii sva tutuculuunu
artrmakta, mkemmel bir uygulama
sunuyor.
BonusPro-D, s yaltm levhalar,
binann cephesindeki duvar, kolon
ve kirilerinde dardan, sonradan
dbellenerek sabitlenen levhalardr.
Yzeyinin embossingli (kabark baskl)
zellii sva tutuculuunu arttrarak,
mkemmel bir uygulama salyor.
Bonuspro-D s yaltm levhalar 30 60
mm kalnlklarnda, 585mm x 1185 mm
ebatlarnda retiliyor
Yaltm sektrne yeni rnler sunarak faaliyetlerine hz kesmeden devam eden Eryap,
Bonuspan grubuna 4 yeni rn daha ekledi. Eryap, sektrn ihtiyalarna ynelik
gelitirdii Bonuspan Platin 500kPa ve 700kPa, Bonuspro-D ve Bonuspan Klinker ile fark
yaratyor.
Eryap,
Bonuspan ailesini geniletti
rn
52
WC tcleri bodrum kat, at kat
ve gider borusuna uzak kalan yerlere,
tuvalet veya banyo monte etme imkn
sunuyor. Dikey olarak 7 metreye, yatay
olarak 110 metreye kadar atklar
pompalayabilen tcler, ekonomik,
pratik ve estetik bir zm salyor.
Atklarn tahliyesi 32 mm aptaki
PVC borular araclyla yaplyor. SFA
tcleri koku yapmyor ve ok dk
seviyedeki sesle alyor.
Basit montaj yntemi sayesinde,
hzl ve kolay uygulanabilir bir sistem
olup, restorasyon ve tadilat ilemlerinde
kullanclarna esneklik salyor.
Pompa grubu ise mutfak veya
amarhane gibi alanlarda kullanlyor,
ancak tc zelliine sahip deildir.
Yine kanalizasyona uzak kalnmas veya
bodrum kat gibi kot fark olan yerlerde,
atk sularn tahliyesini salyor. 60-70
C scaklndaki akkanlara ve sabunlu
sulara dayankl olarak retildiklerinden,
restoran, otel, i yerleri gibi birok
alanlarda rahatlkla kullanlabiliyor.
Sanitive pompa teknik
zellikleri
Balanabilen niteler: Evye, bulak
makinesi, amar makinesi, duakabin,
banyo kveti, bide, lavabo
Dikey pompalama: 5 mye kadar,
Yatay pompalama: 50 mye kadar,
Dearj boru ap: 32 mm,
Ortalama Atk su scakl: 35C,
Besleme voltaj ve frekans: 220 240
V / 50 Hz,
Elektrik tketimi: 400 W,
Boyutlar (g x d x y ): 412 x 185 x 280
mm.
SFA Sanihydro
WC tcleri ve pompalar
SFA SANIHYDRO WC tcleri ve pompalar Ofiste bulunan mutfak
Mutfak
evyesinin
altna
gizlenmi
Sanivite
pompa Teknik Dzenleme
Dnya Ticaret Merkezi / stanbul
Yangn
54
OTOMATK sulu sndrme sistemlerinin balca
ak ekipman olan sprinklerler; dizayn kullanm
amac, uygulama mahal ve tehlike snf, younluk
ihtiyac, konstrksiyon, aktivasyon ve ortam scakl,
tepkime sresi, depolama ykseklii, mimari ve
grsel talepler vb. birok teknik gerekliliklere
gre farkl tiplerde ve zelliklerde imal edilmekte
ve kullanlmaktadr. Dizayn ve uygulamadaki bu
talepler ve gereklilikler zerinden seilen sprinkler,
ihtiya duyulan yangn kontrol, yangn bastrma-
sndrme veya gerekli maksimum dizayn alan
koruma ilevlerinden herhangi birini doru ekilde
gerekletirmelidir. Dizayn zerinden uygun
zelliklerde saptanan sprinklerlerin ayn ekilde
gerekli standartlara uygun montaj gerekliliklerin
de kesinlikle uygunlanmas gerekmektedir. Dizayn
ve montaj artlarnn yan sra retici tarafndan
salanan zellikler ve limit koullar da gz ard
edilmemelidir. Sprinkler seimlerinde baz alnan
temel artlar ve dizayna bal zellikler, ilerleyen
ksmlarda da belirtilmeye allmtr.
Konstrksiyon tipleri:
Pendent ( Aa Bakan): Hertrl tehlike
snfnda ve yapsal zellikte kullanlabilmektedir.
Upright ( Yukar Bakan ): Hertrl tehlike
snfnda ve yapsal zellikte kullanlabilmektedir.
Kuru ve ift kilitleme ntepkimeli, donma
riskli hava basnc ile sabitlenmi sistemlerde
uygulanmas zorunludur.
Duvar Tipi ( Yatay veya Dey): Genel olarak
dk ve orta tehlike snf mahallerde ve yksek
tehlike snfnda uygulama onayl zel tipler ile
kullanlabilmektedir. Pendent sprinkler uygulama
zorluu bulunan alanlarda montaj kolayl
salamaktadr.
Kuru Tip: Soutulmu alanlarda kullanma
uygundur. Souk mahal ve balant arasndaki
mesafeye uygun boru uzunluu ile salanmaldr.
Ak Sprinkler ve Nozller : Baskn sistem
uygulamalarnda kullanlrlar.
Tepkime zellikleri:
Standart Tepkime: 5mm lik cam tp veya
uygun tip ergil lehimli imal edilmektedir. Genel
kullanma uygundur.
Hzl Tepkime : 3mm lik cam tp veya uygun
tip ergil lehimli imal edilmektedir. Dk ve
Orta tehlike snf mahaller ve standartlarn
belirledii spesifik zel tanml uygulamalarda
kullanlmaktadr. Yksek tehlike snf mahallerde
kullanlamaz.
Su geirgenlik katsays (K faktr) ve
balant aplar: Younluk ve uygulama basncna
gre deien K faktr, sprinkler tiplerine gre 20
ila 400 lit./dak./bar (1.4 ila 28 gpm/psi) arasnda
deimektedir. Dizayna gre belirlenen younluk ve
K faktr deeri birbiri ile eleir ve uygun olmaldr.
Balant aplar da, faktr deiikliine gre
minimum ile maksimum 1 arasnda olmaktadr.
Scaklk duyarll: Mahalin tavan scaklna
bal olarak veya gl aydnlatma armatrleri,
buhar ekipmanlar, stclar, mutfak piirici
ekipmanlar vb. s kaynaklarna yakn konumlanan
sprinklerler, olaan tepkime scaklnn zerinde
seilmelidir. 38C nin zeri tavan scaklklarnda;
orta, yksek ve dier st scaklk sprinklerler
kullanlmaldr. Cam tpl sprinklerler iin sv rengi,
tepkime scaklna gre krmz, sar, yeil, mavi ve
siyah renkler ile farkllk gsterir.
Sprinkler tipleri ve
temel seim teknik zellikleri
M
e
p
r
o

M

h
e
n
d
i
s
l
i
k

v
e

Y
a
n
g

n

S
i
s
t
e
m
l
e
r
i

D
a
n

m
a
n
l

M
a
k
i
n
e

M

h
e
n
d
i
s
i

F
i
r
m
a

S
a
h
i
b
i
E
v
r
e
n

U
Y
G
U
R
zel sprinklerler:
Depo sprinklerleri: Dizayn kullanlacak metoda gre
( alan/younluk veya bastrma ) seilecek sprinkler
tipleri aada belirtilmitir. Son yllarda FM Global
ve benzeri standartlarda; zel sprinkler tanmlar
ve isimleri haricinde yalnzca sprinkler K faktr
zerinden zme ynelme olmaktadr. Bunu yannda
aada tanmlanan tm tipler de kullanmaya devam
etmektedir.
a.1 Extra geni orifis (ELO) veya geni dml
(LD) sprinklerler: Kontrol mod sprinklerler olup,
geni orifis ve K faktr salayarak depo sndrme
sistem uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K
faktrleri 160 ila 240 lit./dak./bar (11.2 ila 16.8 gpm/
psi) arasnda deimektedir.
a.2 Kontrol mod zel uygulama (CMSA)
sprinklerler: Kontrol mod sprinklerler olup, geni
orifis ve K faktr salayarak depo sndrme sistem
uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K faktrleri 160
ila 240 lit./dak./bar (11.2 ila 16.8 gpm/psi) arasnda
deimektedir.
a.3 Erken bastrma hzl tepkimeli (ESFR)
sprinklerler: Bastrma tipi sprinklerler olup, geni
orifis ve K faktr salayarak depo sndrme sistem
uygulamalarnda kullanlabilmektedir. K faktrleri 200
ila 360 lit./dak./bar (14,0 ila 25,2 gpm/psi) arasnda
deimektedir.
a.4 Raf Aras (In Rack) sprinklerler: Raflar
arasnda ek koruma gerektiren durumlarda
kullanlmaktadr. Uygulama ve dizayna gre standart
veya hzl tepkimeli seilebilirler ve kontrol mod
sprinklerlerdir. K faktrleri 115 ila 160 lit./dak./
bar (8,0 ila 11,2 gpm/psi) arasnda deimektedir.
Mekanik hasara kar koruma kafesli ve st kademe
sprinklerlerin akndan korunmalar iin kalkanlar ile
birlikte kullanlmaktadrlar.
Konut (Residential) sprinklerleri: zel olarak
bu tarz bina ve mahaller iin retilen sprinklerler
olup , dk tehlikede ve zel olarak onayl olmalar
haricinde yalnzca slak sistemlerde kullanma
uygundur. Dk tehlike sistemlerde hzl tepkimeli
standart sprinklerler yerine alternatif olarak
kullanlabilir.
Geni koruma alanl sprinklerler (Pendent,
Upright ve Duvar tipi : Standart sprinklerler ile
koruma yetersizlii veya uygulama zorluu oluan
mahal-blgelerde ve tavan yapsal elemanlarnn
geni engel yaratt durumlarda kullanlmaktadr.
Son yllarda; yksek depo tarz mahallerde uygulama
onayl, zel konstrksiyonlu ve yksek K faktrl
tipleri de retilmekte ve kullanlmaktadr.
Dekoratif ve zel mimari sprinklerler: Mimari
adan grsel uygunluk istenen durumlarda eitli
aksesuarlar beraberinde dekoratif sprinklerler
de kullanlmaktadr. Kapakl (gizli) ve rozetli (yar
gizli) tipler en yaygn kullanlanlardr. Farkl tavan-
duvar kaplama malzemesi ve renklerine gre farkl
renk ve alamda sprinklerler de retilmekte ve
kullanlmaktadr. Korozif ortamlara uygun balmumu
kapl, paslanmaz veya krom kaplama sprinklerler de
bulunmaktadr.
Kaynaklar :
NFPA-13_Standart_for_the_Installation_of_
Sprinkler_Systems
FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_
Sheets_2-0
FM Global-Property_Loss_Prevention_Data_
Sheets_8-9
Binalarn_Yangndan_Korunmas_Hakknda_
Ynetmelik
55
Makale
56
DNYADAK en aktif tektonik blgelerden biri
zerinde yer alan lkemizde 1999 ylnda yaanan
Kocaeli depremi sonucunda meydana gelen
byk can ve mal kayplar, deprem olgusunun
yaammza daha fazla girmesine yol amtr. Bu
felaketin ardndan toplumun her kesiminin deprem
felaketine olan ilgisi ve bak as farkl bir boyut
kazanmtr. Depremlerden sonra ortaya kan
can kayplarnn ve maddi kayplarn boyutlar lke
ekonomisine ar bir etki yapm, sadece deprem
blgesinde yaayan insanlar deil tm lke
apnda toplumun tm kesimlerini olumsuz ynde
etkilemitir.
Depremler tm dnyada milyonlarca kiinin
can ve mal varl iin bir tehdit olmaya devam
etmektedir. Yllardr Trkiye gibi depremler ile i
ie yaayan ABD ve Japonya gibi lkelerde de
ayn sorunlarn yaand, son yllarda gerekleen
depremlerden sonra grlmtr. lkelerin
depremler sonrasnda yaadklar durumlar
ayn olsa bile aralarndaki fark, meydana gelen
hasarlarn ve ekonomik kayplarn boyutudur. Sz
konusu lkelerde deprem bilincinin tm toplum
kesimlerinde gerek dnce gerekse uygulama
asndan gnlk yaama iyice yerlemi olmas,
depremin bu lkelerde yaratt etkilerin Trkiyede
yaadmz etkilerden az olmasn salamaktadr.
Teknolojinin gelimesiyle birlikte son yllarda
lkemizde de yaygnlamaya balayan yksek
binalar iin deprem olgusu eskisine gre ok daha
kritik hale gelmitir. stelik genellikle ok lks
yaplar olan bu tip binalarda satlabilir alanlar ok
kymetli olduundan tr, tesisatlar iin gerekli
hacimler asgariye indirilmeye allmaktadr. Hal
byle olunca da titreim ve grlt sorunlar da
ortaya kmaktadr. Tesisatlarn deprem korumas
ve titreim yaltm konular bir arada ele alnmas
gereken hususlar olduundan tr, bu konuda
yaanan sorunlar ve bunlara uygun zmler gerek
sektrde edinilen deneyimler gerekse yaygn olarak
bavurulan ASHRAE kaynaklarna dayandrlarak bu
makalede ele alnmtr.
Depremin toplum zerindeki olumsuz
etkileri
Deien dnya ve gelien teknoloji erevesinde
toplumlarn depreme kar olan davranlar her
geen yl daha farkl bir boyut kazanmaktadr.
Depreme kar dayankl yap tasarm iin
gelitirilen ynetmeliklerde ilk yllarda ama yapnn
belirli bir deprem seviyesi altnda yklmadan
ayakta kalmas ve yap ierisindeki insanlarn
deprem sonras yapdan sa olarak kmalarn
salamakt. Deprem tehlikesi altndaki tm
lkelerde temel ama insann deprem srasnda
can gvenliinin salanmasdr; bu ama ilk ve
en nemli amatr. Bu amaca ynelik olarak ABD
ve Japonya gibi lkelerde eitli ynetmelikler
hazrlanmtr ve bunlar Trkiyede de mevcut
koullara uyarlanarak kullanlmaktadr. Ayrca
bu ynetmelikler, zaman ierisinde yaplan
aratrmalar ve yaanlan depremlerden elde edilen
veriler nda yenilenmektedir.
Yapsal olmayan elemanlar, yaralanma ve
can kayplar yannda maddi kayplara da yol
amaktadr. Bir deprem sonrasnda yapsal
olmayan elemanlardan kaynaklanan yangn,
su basknlar vb etkilerden kaynaklanan maddi
hasarlar ok ciddi boyutlara ulaabilmektedir. Yine
ayn aratrma sonucunda 1999 zmit depreminden
sonra hayatta kalanlarn yaad maddi kayplarn
%30unun yapsal olmayan elemanlardan
kaynakland belirtilmitir.
Deprem sonras yapsal olmayan elemanlarn
dorudan yaratt maddi kaybn yannda sz
konusu yapsal olmayan hasarn meydana geldii
Yksek binalarda deprem
ve titreim yaltm ile ilgili
nlemlere ASHRAE yaklam
M
a
k
i
n
e

Y

k
s
e
k

M

h
e
n
d
i
s
i

U
l
u
s

Y
a
p

G
e
n
e
l

M

O
k
a
n

S
E
V
E
R
Makale
58
binann ilevini bu hasardan dolay yerine getirememesi
sonucunda ortaya kan igc ve retim kayb da ok
ciddi boyuttadr. Deprem sonrasnda ilk kullanlmas
gereken hastane, haberleme binalar, enerji salayan
binalar, ime suyu ve atk su sistemlerinin bulunduu
yaplarda meydana gelecek yapsal olmayan hasarlar,
bu yaplarn kullanlamamasna ve dolaysyla verdikleri
hizmetlerin aksamasna neden olacaktr.
Depremden sonra birok salk kurulularnda,
elektrik iletim merkezlerinde, haberleme, temiz su ve
atk su sistemlerinin bulunduu yaplarda yapsal hasar
olmamasna ramen, binalarn iindeki yapsal olmayan
elemanlarda meydana gelen hasarlar, sz konusu
binalarn kullanlamamasna ve depremde meydana
gelen kaybn daha da artmasna neden olmutur.
Uluslararas ynetmelikler
Uluslararas alanda geerlilii en fazla olan deprem
ynetmelikleri, dnya zerinde ykc depremlerin
yaand blgelerin banda gelen ABDde
yaynlanmaktadr. Gerek bu lkede gerekse dnyann
birok blgesinde halen en geerli olan ynetmelik,
Uluslararas Kod Konseyi (ICC International Code
Council) tarafndan ilk defa 2000 ylnda yaynlanan ve
kendinden nceki en yaygn standartlar olan Tekdze
Bina Kodu (UBC Uniform Building Code) 1997 ve
BOCA 1996 ile birlikte Kanada kkenli Ulusal Bina Kodu
(NBC National Building Code) 1996y birletiren
Uluslararas Bina Kodu (IBC International Building
Code)dur. Aradan geen zamanda her ylda bir
gncellenen bu ynetmeliin gnmzde yrrlkte olan
srm IBC 2009dur.
Yine byk ve ykc depremlerin yaand bir lke
olan Japonyada geerli deprem ynetmelii, Japon
Standart Bina Yasas (The Building Standard Law of
Japan) 2007nin iinde yer almaktadr. Ancak gerek
Japon ynetmeliine gerekse byk depremlerin
yaand dier lkelerin (Avustralya, Yeni Zelanda,
Gney Amerika lkeleri, ran ve Hazar Denizi blgesi
lkeleri) yerel ynetmeliklerine, uluslararas projelerde
geerli ynetmelikler olarak pek rastlanmamaktadr.
Ayrca Avrupa ktasnn deprem tehlikesinden nispeten
uzak olmas, sismik nlemlerle ilgili teknik artnamelerin
gelimi Avrupa devletlerinin ilgi alanna girmemesinin
sebebi olarak gsterilebilir. Buna karlk yine de Avrupa
Standartlar arasnda Eurocode 8: Deprem adyla bir
ynetmelik bulunmakta olup, dnya apnda depremlere
kar artan ilgiye bal olarak bu ynetmelik de
gelimektedir. IBC ynetmeliinin yan sra, yine A.B.D.de
deprem gvenlii konusunda faaliyet gsteren en byk
kurulu olan Federal Afet Ynetim Kurumu (FEMA
Federal Emergency Management Agency) tarafndan
yaynlanan standartlar gelmektedir. Bunlar arasnda
Mekanik Ekipmanlarda Sismik Snrlandrma (FEMA
412), Elektrik Ekipmanlarnda Sismik Snrlandrma
(FEMA 413) ve Hava Kanallarnda ve Borularda Sismik
Snrlandrma (FEMA 414) gibi dorudan tesisatlara
ynelik olanlaryla birlikte; Salk Tesislerinde Sismik
Tedbirler (FEMA 150), lk ve Orta Dereceli Okullarda
Sismik Tedbirler (FEMA 149) vb gibi bina kullanm
amacna ynelik olanlar da mevcuttur.
FEMA, 356 numaral artnamesinde bir deprem
annda ve sonrasnda binalardaki ve tesislerdeki yapsal
olmayan elemanlardan (tesisatlar vb) beklenenleri
derecelendirmi ve bylelikle 4 kademeli bir performans
dzeyi sralamas oluturmutur. Bunlarn aklamas
aada ksaca yaplmtr:
levsellik performans seviyesi
Yapsal olmayan elemanlarda ilevsellik performans
seviyesi ksaca yapnn deprem sonras hasar
durumunda, yapsal olmayan elemanlarnn (tesisatlarn
vb) deprem ncesindeki fonksiyonlarn ayn ekilde
devam ettirebilmeleri durumu olarak tanmlanabilir.
Bu performans seviyesi; yapdaki acil durum,
yangndan korunma, aydnlatma, mekanik ve elektrik
tesisatlar ve bilgi ilem sistemlerinin byk bir
blmnn ilevlerini yerine getirmeye devam ettii
veya bu sistemlere yaplacak kk tamirat ilemleri ile
eski durumlarna devam etmelerinin mmkn olduu
durumdur. Bu zel yapsal olmayan performans seviyesi
yap mhendislerinin ilgi ve uzmanlk alanna girdii
iin sz konusu elemanlarn deprem sonrasnda bu
performans seviyesini gstermesi, ancak sismik koruma
yaplmasyla mmkn olacaktr.
zellikle kuvvetli bir yer hareketi sonras hastane,
haberleme merkezleri, elektrik retim merkezleri
gibi ilk kullanlacak yaplarda bulunan elektronik ve
mekanik sistemlerin deprem gvenlii iin sismik
koruma yaplmas hayati derecede nemlidir. zellikle
hastanelerdeki sistemlerin deprem esnasnda dahi
ilevlerini yerine getirebilmeleri, tam bir can gvenliinin
salanmas iin gereklidir.
Hemen kullanm performans seviyesi
Yapsal olmayan elemanlarda hemen kullanm
performans seviyesi ksaca deprem sonrasnda
yapdaki giri-k kaplar, merdivenler, asansrler,
Makale
60
acil aydnlatma sistemleri, yangn alarm sistemleri gibi
sistemlerin genel olarak ilevlerini srdrebilmekte olduu
durum olarak tanmlanabilir.
Sz konusu performans seviyesinde baz camlarda
kk krklar ve baz yapsal olmayan elemanlarda
hafif hasar meydana gelebilir, ancak binada yapsal
olarak hibir tehlike yoktur. Binada genel bir temizlik ve
dzenleme yeterli olacaktr. Genel olarak bu performans
seviyesinde, yapdaki elektrik ve mekanik sistemler iin
nlemler alnmal ve ilevlerini srdrmeleri salanmaldr.
Ancak baz sistemlerin dorultularnda ve konumlarnda
kk deimeler ve sistemlerin iinde kk hasarlar
meydana gelmi olabilir. Konut tarz yaplarda bulunan
stma, su tesisat, doal gaz ve haberleme sistemleri
ilev d kalabilir, ancak yapsal olmayan elemanlardan
kaynaklanabilecek can kayb riski olduka dktr.
Bu performans seviyesi zellikle hastaneler
ve haberleme merkezleri iin yeterli gvenlii
salayamayabilir. Ancak yksek nitelikli ofis vb binalar
iin tercih edilebilir.
Can gvenlii performans seviyesi
Yapsal olmayan elemanlarda can gvenlii performans
seviyesi ksaca deprem sonrasnda binadaki yapsal
olmayan elemanlarda hasarn meydana geldii, ancak
bu hasarn can gvenliini tehlikeye atacak boyutta
olmad duruma karlk gelmektedir.
Sz konusu performans seviyesinde, binadaki
yapsal olmayan elemanlar (tesisatlar vb) olduka hasar
grmtr ve hasarn maddi boyutu olduka fazladr,
ancak yapsal olmayan elemanlar bulunduklar yerlerden
kp dmemi ve binann iinde veya dndakilerin can
gvenliini tehdit edecek durumda deildirler. Binadaki
hafif yapsal olmayan elemanlarn yaratt enkazlar
klar ksmen kapatabilir; havalandrma, shh tesisat ve
yangn sistemleri zarar grebilir ve ilevlerini yitirebilir. Bu
performans seviyesinde yapsal olamayan elemanlardan
kaynaklanan yaralanmalar meydana gelebilir, ancak
binada genel olarak can gvenliini tehdit edecek riskler
olduka dktr. Yapdaki yapsal olmayan elemanlarn
yeniden ilevsel durumlarna getirilmesi zaman ve maliyet
alan bir ilemdir.
Bu performans seviyesi, ancak deprem sonrasnda
uzun sre kullanm d kalmasnn mahsur tekil
etmeyecei depo vb gibi binalarda tercih edilebilir.
Riski azaltlm performans seviyesi
Yapsal olmayan elemanlarn riski azaltlm performans
seviyesi ksaca deprem sonras hasar gren yapsal
olmayan elemanlarn dme tehlikesi meydana
gelebilecek durumu olarak tanmlanabilir. Bu durumda
d ortama yksek zarar verebilecek olan yapsal
olmayan elemanlarn, insanlarn ok bulunduu yerlere
dmelerinin engellenmesi gereklilii ortaya kmaktadr.
Sz konusu performans seviyesinde, deprem sonras
yapsal olmayan elemanlarda olduka ar hasar
meydana gelmektedir; ancak parapet, d cephe panelleri,
ar kaplamalar, asma tavanlar, byk raflar gibi dme
riski olan ve dtklerinde insanlarn can gvenliine
bir tehdit olabilecek ar elemanlarn dmelerinin
engellemesi iin nlem alnmaldr.
Bu hasar seviyesinde ama, tm yapdaki yapsal
olamayan elemanlarda meydana gelen hasarlar
belirlemek deil, insanlar iin tehlike oluturabilecek
yapsal olmayan elemanlarn belirlenmesidir. Dolaysyla
bu performans seviyesi, ancak hibir nitelik beklenmeyen
en alt snf binalar iin ve sadece deprem esnasndaki
can gvenliinin salanmas asndan tercih edilebilir.
Yukarda bahsi geen hemen tm ynetmelikler, binalarn
yapsal ve yapsal olmayan bileenleri iin geerli
deprem mhendislii konularn iermekle birlikte, yine
hemen hibiri zel bir konu olarak yangndan korunma
tesisatlarn kapsamlar iine almamaktadr. Gerekten
de bu ynetmeliklerin ve standartlarn birounun giri
ksmlarnda yangn konusu, getiimiz yzyl boyunca
ve gnmzde halen bu konudaki neredeyse tek otorite
olan A.B.D. kkenli Ulusal Yangndan Korunma Birliine
(NFPA National Fire Protection Association) atfta
bulunulmaktadr. Her ne kadar son yllarda Uluslararas
Kod Konseyi (ICC) tarafndan son srm 2009 olan
Uluslararas Yangn Kodu (IFC International Fire Code)
yaynlanyor olsa da henz yeteri kadar yaygnlamad
iin bu standarda burada yer verilmemitir.
ekil 7. Kolon borularnda 4-ynl sismik snrlandrma
(stten grn)
Makale
62
Yerel ynetmelikler
Trkiyede 2011 yl itibariyle yrrlkte olan deprem
standard T.C. Bayndrlk ve skn Bakanlnn 2006 yl
yayn olan Deprem Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda
Ynetmeliktir.
Bu ynetmeliin 2.11 numaral blmnde mekanik
ve elektrik donanma etkiyen deprem yklerinin
nasl hesaplanaca anlatlmtr. Ancak tesisatlar
ve dier yapsal olmayan bileenlerin depreme kar
nasl korunacana dair yeterli bilgi bu ynetmelikte
bulunmamaktadr. Bu adan bakldnda 1997 tarihli Afet
Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelikten
hemen hibir fark yoktur. Kayda deer tek fark, FEMA
356 standardna benzer ekilde, bir deprem annda ve
sonrasnda binalardan ve tesislerden beklenen deprem
performanslarnn kademede derecelendirmi olmasdr.
Ancak bu performans deerlendirmesinde de yapsal
olmayan bileenlerden bahsedilmemi olmas, lkemizde
bu konuya verilen nemin halen ok yetersiz olduunun bir
gstergesidir.
stanbul Bykehir Belediyesiyksek binalar
ynetmelii
Bu ynetmelik halen taslak halindedir. erik bakmndan
daha fazla bilgi barndrmakla birlikte tesisatlarn ve
mekanik ekipmanlarn nasl korunmas gerektii hakknda
bir bilgi iermemektedir. Hesaplama yntemi asndan
IBC ile benzer formller iermekte ve ou yerde IBCnin
de gndermeler yapt ASCE/SEI ynetmeliklerine atfta
bulunmaktadr.
Mhendislik
Mhendislikte tasarm asndan temel yanl depreme
dayanklln ifadesinde yaanmaktadr. Depremin
bykl ve iddeti farkl terimlerdir ve her ikisi iin
de geerli gerek udur; herhangi bir binann belirli bir
byklkteki ve/veya iddetteki depreme dayankl olduu
ifade edilemez.
Byklk, depremde aa kan enerjinin bir ifadesidir
ve eitli yntemlerle farkl noktalarda yaplan lmlerin
ortalamas alnarak belirlenir. Tanm olarak bir deprem
annda yan yana duran iki binaya bile farkl byklkte
enerji etkiyebilir. iddet ise depremin yeryzndeki
etkilerinin bir ifadesidir ve farkl binalarda deprem
gerekletikten sonra olan hasarlarn gzlemlenerek
ortalama bir deer ile belirlenip leklendirilmesiyle oluur.
Bu sebeple ynetmelikler, standartlar ve zel
artnameler tasarmlarn belkemiini olutururlar. Bu
ynetmelik ve artnamelerde olas depremlerde yapnn
performans seviyesine gre elemanlarn ievselliini
srdrebilmesi yada en az hasar almas amalanmaktadr.
Deprem mhendisliinin ana uras, yaplara ve
yapsal olmayan bileenlere etkiyecek sismik yklerin belirli
ynetmeliklere gre hesap edilmesine dayanr. Sismik yk
hesabnda belirlenmesi gereken asl parametre deprem
ivmesidir.
vme belirlendikten sonra Newton fiziinin temel
denklemi Kuvvet (F) = Ktle (M) x vme (a) formlyle
deprem ykleri hesaplanr. Bundan sonra ise bu yklerin
yaplara ve yapsal olmayan bileenlere olan etkileri tespit
edilir ve bu etkilere kar koyacak tasarmlar tekrar teknik
artname ve ynetmeliklere uygun ekilde yaplr.
Mhendislik asndan ivme belirlendikten sonra
artname ve ynetmeliklere uygun projelendirme
yaplmaldr. zellikle tesisat projeleri yaplrken bu
ynetmeliklere uygunluk ok nemlidir. rnek olarak IBCye
ugun bir yangn tesisatnn sismik korumas ile yine IBCye
uygun stma soutma tesisat yntem ve hesaplama
bakmnnda farkldr. Yangn tesisat iin NFPA ynetmelii
geerli iken stma soutma tesisat iin ASCE/SEI
ynetmelikleri geerli olmaktadr.
n projelendirme uygun bir ekilde yapldktan sonra
ancak keif zeti gerekleri yanstabilecektir. Bu sebeple
n projelendirme maaliyet analizi iin nemli bir aama
olmaktadr.
Genel olarak mhendislik aamalar esnasnda
uygulamaya ynelik projeler hazrlanrken koordinasyon
byk nem tar.
ekil 8. Koordinasyon emas
zellikle mekanik odalar gibi dar alanlarda bir de
akustik nlemler alnyorsa koordinasyon bir art haline
gelmektedir. Bu gibi durumlarda disiplinler aras gr
alverii ve toplantlar dzenlenmelidir. Toplant sonras
alnan kararlarn artnamelere uygunluu gz nnde
tutulmaldr.
Titreim yaltm
Ekipmanlar ve tesisatlar iin titreim yaltm yaplmas,
bata grlt kontrol ve hassas cihazlarn doru
almas olmak zere bir ok sebepten tr gereklidir.
Titreim yaltm yaplmam bir binada konfor artlarnn
salanmas olanakszdr.
Makale
64
ekil 9. Yaltm yaplm ve yaplmam mekanlarda
grlt ve titreim iletimi
Titreim yaltm iin sadece ekipmanlarn izolatr
ile monte edilmeleri yeterli deildir. Borular,
kanallar ve tm tesisat hatlarnda titreim
asklar kullanlmaldr. Tireim ve grltnn ana
kayna ekipmanlar olmakla birlikte, iletiminde en
byk rol bal bulunduklar tesisatlar oynar. Bu
nedenle aranan konfor artlarna gre tesisatlar
iin de titreim nlemleri alnmaldr. zellikle
hastaneler, oteller, ofis binalar ve AVMler gibi
yaam mahali ve mekanik hacimlerin i ie
getii yerlerde titreim yaltm byk nem arz
eder.
Titreim izolatr seiminde ana kriter,
ekipmann zorlayc frekans ile izolatrn doal
frekans arasndaki orandr. Doal frekans
arlktan ve yay sabitinden bamsz olarak
sadece statik kmenin bir fonksiyonudur.
Buna gre izolatrn kme kapasitesi arttka
titreim yaltm performans da artacaktr.
Zorlamal frekans ise ekipmann dner
tertibatnn alt en dk devir olmaldr.
nk devir azaldka titreim iletimi artmaktadr
ve izolatrler buna uygun olarak daha fazla
kmeye msade edebilmelidir. rnek vermek
gerekirse 2000 devir/dakikada alabilen bir
deiken devirli cihazda cihaz 2000 d/dak da
alrken kauuk izolatrler yeterli olmakta iken
cihazn devri 900 d/dak ya dtnde yayl
izolatrler kullanlmas gerekmektedir.
fn: Doal frekans
x: Statik kme
T: Titreim iletimi
Akustik
Akustik yaltm tesisatlar ve inai olarak iki
ksmda incelenmelidir. Tesisatlar daha ok
mekanik grubun alanna girmekle birlikte yzer
oda akustik tavan gibi nlemler de inai grubun
alannda olmaktadr.
Tesisatlar
Demeye oturan ekipmanlar, kollektrler ve
tesisatlarda titreim izolatr kullanm
Asl ekipman ve tesisatlarda titreim asks
kullanm
ok katl binalarda yzer kolon
Tmden yzer sistem
nai ve mimari
Yzer deme (tesisat katlar, mekanik odalar
ve gerekli grlen mahallerde)
Akustik asma tavan
Akustik duvar
Tmden yzer oda
a) Serbest halde
ktlesiz yay
b) Yk altndaki yayda
statik kme
gvenlii
66
GVENL bir iyeri, verimli bir alma ve yksek kalitede i
yaamnn salanmas iin olduka nemlidir. yerlerinde i
sal ve gvenliini salamak alanlara, alanlarn ailelerine
kar duyulmas gereken nemli bir sorumluluktur. Bunun
yannda yasalar gerei yaplmas gereken bir ykmllktr.
Ayrca iyerlerinde i sal gvenliinin salanmas iletmenin
devamlln ve srdrlebilirliini arttrmaktadr.
Yaplan aratrmalara gre, i kazalar ve meslek hastalklarnn
%88i insan hatalarndan, %10u mekanik hatalardan ve
sadece %2si ngrlemeyen ve nlenemeyen nedenlerden
kaynaklanmaktadr. Bu da gsteriyor ki i kazalar ve meslek
hastalklarnn %98i nlenebilir durumdadr. Bu verilerin
nda nlemek demekten ucuzdur mant ile hareket
ederek iyerlerinde nleyici tedbirlerin bedelini karlayp, tehlike
kaynaklarn ortaya kartp bunlardan oluabilecek riskleri kontrol
altna alrsak kazalarn byk ounluunu nlemi oluruz.
nlenemeyen i kazas ve meslek hastalklar ise iyerine eitli
maliyetler getirmektedir.
kazas ve meslek hastalklarndan kaynaklanan maliyetler,
direkt ve dolayl maliyetler olarak incelenebilir. Direkt maliyetlere;
tazminat maliyetleri, i kayplar maliyetleri, ekipman hasarlar
maliyetleri vb. sayabiliriz.
Dolayl maliyetler ise; gcn kaybeden iinin yerine
yenisinin yetitirilmesi iin gereken maliyetler, verim kayb sonucu
oluan maliyetler, kazann ortaya kard moral bozukluunun
sebep olaca yeni i kazalarnn maliyetleri vb. saylabilir.
kazas ve meslek hastalklarnn direkt maliyetleri, dolayl
maliyetlerin %25i ile %50si arasnda bir oran tekil etmektedir.
Dier bir deyi ile direkt maliyetler buz dann sadece grnen
ksmn oluturmaktadr. Ayrca i kazas ve meslek hastalklarnn
makroekonomik boyutu ise dorudan lke refahn etkilemektedir.
kazalar ile ilgili basit bir rnek vermek gerekirse; iyerlerinde
60-70 lira deerindeki basit bir kiisel koruyucu ekipmann temin
edilmemesi sonucu yaanacak i kazasnn iyerine maliyeti,
yasal tazminat giderleri, ek maliyetler ve ciro kayplar gz nne
alndnda yaklak 100.000 liralar bulmaktadr. Eer alana
kiisel koruyucu ekipman temin edilmi olsa tm bu kayplar
gereklemeyecektir.
Bunun sonucu olarak; kazalar ve meslek hastalklarnn
nlenmesi iin yaplan tm almalar ve bunlarn maliyetleri
hesaplandnda kazalar nlemek iin alnacak tedbirlerin daha
ucuz ve insancl olduu ortaya kmaktadr.
Bu bilgiler nda nlemenin demeye oranla daha ucuz
olduu felsefesi ile, tm iyerlerinde i sal ve gvenlii
kltrn olutururken proaktif yaklamlarn etkinletirilmesi
gerekmektedir. Bunun iinde yaplmas gereken birincil uygulama,
iyerlerinde tm prosesleri, alanlar ve alma ortamn dikkate
alarak oluturulan tehlike tanmlama ve risk deerlendirme
almalarnn sistematik olarak gerekletirilmesi ve nlemlerin
ivedilikle yerine getirilmesidir. Tehlike tanmlama ve risk
deerlendirme uygulamas kadar nemli olan bir dier uygulama
ise kaza potansiyeli olan ancak herhangi bir zarara neden
olmayan olaylar olarak tanmladmz ramak kala olaylarnn
aratrlmas ve nedenlerinin tespit edilerek nleyici tedbirlerin
alnmasdr. Ayrca iyerlerinde uygulanacak i ba eitimleri ve
periyodik eitimler ve planl ve plansz tatbikatlar ile alanlarn
farkndalnn arttrlmas da proaktif yaklaml i gvenlii
kltrnn oluturulmasnda etkin rol oynamaktadr. Tm bu
almalarda alanlarn aktif katlm salanmal ve bu ekilde
iyerlerinde geni tabanl katlml i sal gvenlii kltr
oluturulmaldr.
Kazasz gnler dilei ile.
nlemek
demekten daha
ucuzdur
B

S

v
e
n
l
i

i

U
z
m
a
n

d
e
m

T
A

Yangn
68
YANGINLA mcadele, gnmzde bina tekniinin
temel ve ayrlmaz bir paras haline gelmitir.
Dzenlenen ynetmelik ve standartlar ile can ve
mal gvenliini maksimum seviyede korumak
birincil hedef olarak baz alnm olup, bu hususta
mevzuat birlikteliini hedeflediimiz Avrupa
normlarnn lkemiz iin de referans nitelii
tad grlmektedir.
lkemizde yangnla mcadele konusundaki
mevzuat incelendiinde;
Bakanlar kurulunun 10.08.2009 tarih
2009/15316 sayl karar ile revizyonu
gerekletirilen Binalarn yangn korunmas
hakknda ynetmelik
Temmuz 2012 tarihinde son gncellemesi
yaplan TSEN12845+A2; Sabit yangn
sndrme sistemleri, otomatik pskrtme
sistemleri-tasarm, kurulum ve bakm isimli
standart.
Yangnla mcadele konusundaki yasal
zeminin omurgasn oluturmaktadr.
Bu almamzda TSEN12845+A2 standardnn,
yangn ve yangnla mcadeleye komple bir bak
as getirdii, sz konusu standardn sabit
sndrme sistemini-yangn pompasn detayl
bir ekilde tarif ettii hususlarna deinilecek
olup, Binalarn Yangndan Korunmas Hakkndaki
Ynetmelik ile yasal mevzuat ynnden ahs
ve tzel kiiliklere yklenen sorumluluklar
belirtilecektir.
TSEN12845+A2 standard; Avrupa Standartlar
Komitesi nce(CEN) yaynlanan EN12845
standardnn ayn ekilde kabul ile ortaya
kan bir Trk standarddr. Standart Ek leri ile
birlikte 20 blmden olumakta olup, 10. Blm
yangn pompas n tarif etmektedir. 10. Blm
incelendiinde;
Pompa nn kararl bir Q-H erisine sahip
olmas gerektii belirtilmektedir.
Pompa; ngrlen debiye karlk gelen
basncn %70 inden az olmayan bir basnta,
debinin %140 n karlayabilmelidir.
ki pompann kurulumunun yapld yerde,
her bir pompa belirlenen debi-basnc tek
bana salayabilmelidir. Monte edilmi 3
pompann bulunduu yerlerde, her bir pompa
verilen basnta verilen debinin %50 sini
salayabilmelidir.
Pompa guruplar, yangndan korunma dnda
hibir ama iin kullanlmayan, 60 dakikadan az
olmayan bir yangn direncine sahip bir blme
iinde muhafaza edilmelidir.
Suyu emerek yukar karma(negatif koddan
Trkiye yangnla
mcadele mevzuat ve
TSEN12845 standard
M
a
k
i
n
e

Y

k
s
e
k

M

h
e
n
d
i
s
i

(
Y
T
U
)

E
T
N
A

P
a
z
a
r
l
a
m
a

M

H
a
l
i
l

K
I
Z
I
L
H
A
N
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbir QQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQ H -HHHHHHHHHHH -HHHHHHHHHHHHHHHHHH eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeerr r r r r r r r r rr r r r rr iiiissss is s is is ssss iiissss iiiissss iiiiis nnnnnnn iiiin nnnn iinnnnnnnnnnnnnn innnnnnnn iinnnnnnneee eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee sssa sa saaaa sa ssssssssssssssssssaa ssssa ssaaahhhhhhhhhhhhii hi hhhhhhhhi hhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhhi hhhhhhhhhii hhhhhhhhhhhiipppppppp ppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppppp
ti iiiiiiiiiiiiiiiiiii ti iiiiii ti iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllm lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll ek ekkk eek eekkkkkkkkk ekk ekkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk ekkkkkkkkkkk ekkkkkkk ekkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk eeeekkkkkkkkkk eeekkkkkte ttttttte te te tttttttttte te te e te te ttttttttttte te e te te e ttttttttttteeeeeeeeeeee te ttttttte tteeeeeeeeeeeee ttte te eeeeeeee ttteeeeeeeeeeeee ttttteeeeeeeeeeee tttteeeeeeeee te ttttteeeee ttttttteee tte ttteeeeee ttttttte ttteeeeeeeee ttttttttteeeeeeeeee tttttteeeeeeeeee tttttteeeeeeeedi dddddi di di di ddiii dddddi dddiiii ddddddddi ddddiiii dddddddddddddiiii dddddddddddiiii dddddddddiiii ddddddddddiiiii ddddddddiiii ddddii dddddii dddiii dddddiiii dddiiii dddddddiii dddddiir. rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr
Yangn
70
emi) ve dalg pompa dzenlemelerinden kanlmal,
ve yalnzca pozitif emme basnc dzenlemesi
uygulanabilir olmadnda kullanlmaldr.
Pompa emiinde egzantrik emi kiti kullanlmaldr.
Pozitif basn yk artlarnda(yer st su tankndan
pompann beslenmesi durumunda) emme borusunun
ap DN65 den kk olmamaldr. Ayrca pompa
talep edilen azami ykte altrldnda borunun
ap 1,8 m/s lik su ak hzn amayacak ekilde
olmaldr.
Negatif koddan emi artlarnda altrlmas
durumunda; emme borusunun ap DN80 den az
olmamaldr. Ayrca pompa talep edilen azami ykte
altrldnda boru ap 1,5 m/s lik su ak hzn
amayacak ekilde olmaldr.
Negatif koddan emi yaplmas durumunda her bir
pompa iin, pompa altrma tank tesis edilmelidir.
Pompa altrma tanknn kullanlmasnn nedeni; dip
klapesinden sznt olsa dahi pompa emi hattnn
srekli su dolu kalmasn salamaktr.
Pompa koruma-kontrol panosuna dair
elektriksel gereksinimleri incelendiinde ;
standardn 10. Blmnde;
Elektrik besleme sisteminin srekli olmas gerektii.
Pompa kontrol mekanizmasna yaplan elektrik
beslemesi, sadece yangn pompa setinin kullanm
iin olmal ve dier btn balantlardan ayr
olmaldr.
Btn kablolar yangna ve mekanik hasara kar
korunmaldr.
Kablolarn dorudan yangna maruz kalmasn
engellemek iin kablolar, bina dndan veya binann
yangn riskinin ihmal edilebilir olduu blmlerden,
yangna 60 dakikadan az olmayan dayanma
sahip bir dayanm gsteren duvarlar, blmeler
veya demelerle, nemli yangn riskinden ayrlm
blmlerden geirilmeli veya bu kablolarn yangndan
korunmas iin dorudan koruma nlemleri alnmal
veya bu kablolar yer altna gmlmelidir. Kablolar
ekleme yaplmam, bir baka deyile tek para
olmaldr.
Pompa kontrol panosu ierisindeki sigortalar, 20
dakikadan az olmayan bir sre ierisinde pompay
altracak akma dayanabilmelidir.
Pompa kontrol mekanizmas basn anahtarlarndan
bir sinyal aldnda otomatik olarak devreye girmeli
Elle harekete geirildiinde motor alabilmeli
Sadece elle harekete geirildiinde motoru
durdurabilmeli.
Grld zere TSEN12845 standard detayl bir
ekilde yangn pompas, koruma-kontrol panosu ve
bunlarn tesis edilecei mekann nitelikleri, elektriksel
kablolamay detayl bir ekilde tarif etmektedir.
Yangnla mcadele mevzuatnn dier
ayan oluturan Binalarn yangndan
korunmas hakkndaki ynetmelik
hkmleri incelendiinde;
MADDE 1- (1) Bu Ynetmeliin amac; kamu kurum ve
kurulular, zel kurulular ve gerek kiilerce kullanlan
her trl yap, bina, tesis ve iletmenin, tasarm, yapm,
iletimi, bakm ve kullanm safhalarnda kabilecek
yangnlarn en aza indirilmesini ve herhangi bir ekilde
kabilecek yangnn can ve mal kaybn en aza indirerek
sndrlmesini salamak zere, yangn ncesinde ve
srasnda alnacak tedbirlerin, organizasyonun, eitimin
ve denetimin usul ve esaslarn belirlemektir.
Yangn
72
MADDE 5- (1) Projeler, kanuni dzenlemeler
yannda, yangna kar gvenlik bakmndan bu
Ynetmelikte ngrlen artlara uygun deil ise
yap ruhsat verilmez. Yeni yaplan veya proje
tadilat ile kullanm amac deitirilen yaplarda
bu Ynetmelikte ngrlen esaslara gre imalat
yaplmadnn tespiti hlinde, bu eksiklikler
giderilinceye kadar binaya yap kullanma izin
belgesi veya alma ruhsat verilmez.
(2) Tasarmclar tarafndan, bu Ynetmelikte
hakknda yeterli hkm bulunmayan hususlarda
ve metro, marina, helikopter pisti, tnel, stadyum,
havaliman ve benzeri kullanm alanlarnn
yangndan korunmasnda Trk Standartlar,
bu standartlarn olmamas hlinde ise Avrupa
Standartlar esas alnr. Trk veya Avrupa
Standartlarnda dzenlenmeyen hususlarda,
uluslararas geerlilii kabul edilen standartlar da
kullanlabilir.
MADDE 6- (1) Bu Ynetmelik hkmlerinin
uygulanmasndan;
a) Yap ruhsat vermeye yetkili idareler,
b) Yatrmc kurulular,
c) Yap sahipleri,
) iveren veya temsilcileri,
d) Tasarm ve uygulamada grevli mimar ve
mhendisler ile uygulayc ykleniciler ve
imalatlar,
e) Yap yaplmasnda ve kullanmnda grev alan
mavir, danman, proje kontrol, yap denetimi
ve iletme yetkilileri,
grevli, yetkili ve sorumludur.
(2) Yangn sndrme ve alglama, duyuru ve acil
aydnlatma gibi aktif yangn gvenlik sistemlerinin
yeterli olmamasndan; projenin eksik veya hatal
olmas veya standartlara uygun olmamas hlinde
proje mellifleri ve yapmn eksik veya hatal olmas
veya standartlara uygun olmamas hlinde ise
mteahhit veya yapmc firma sorumludur. Sistemin
uygun almamas iletmeden kaynaklanyor ise,
iletmeci kurulu dorudan sorumlu olur. Yangn
gvenlik sistemlerinin yaptrlmasnn gerekli olduu
yap sahibine yazl olarak bildirildii hlde, yap
sahibi tarafndan yaptrlmam veya standartlara
uygun yaptrlmam ise, yap sahibi sorumlu olur.
(3) Bu Ynetmelik hkmlerine uyulmamas
sebebiyle meydana gelen yangn hasarlarndan
dolay;
a) Yap inasnda yer alan yap sahipleri, iveren ve
iveren temsilcileri,
b) Tasarmda, uygulamada ve denetimde grevli
mimar ve mhendisler,
c) Yap denetimi kurulular,
) Mteahhitler, imalatlar ve danmanlar,
kusurlarna gre sorumludur.
MADDE 96- (5) Yamurlama sistemi tasarmnn
TS EN 12845e gre yaplmas gerekir.
Sonu olarak;
Yangn mevzuatmzn temelini oluturan
TSEN12845+A2 standard ve Binalarn Yangndan
Korunmas Hakkndaki Ynetmelik hkmlerinin
ak bir ekilde, lkemizde yangn standardnn ayn
zamanda bir Avrupa standard olan TSEN12845+A2
esas alnmasn emrettii,
Belli evrelerce dile getirilen, TSEN12845+A2
standardnn bir sprinkler standard olduu
ynndeki tezin geersiz olduu, sz konusu
evrelerin bu tezi kullanarak TSEN12845+A2
standardn devre d brakp, NFPA20 normunu
baz alan ve ilaveten UL&FM belgeli rn kullanm
bir zorunlulukmu gibi alg oluturarak, bilinli
bir ekilde odak saptrmas yaptklar aikardr.
Bylelikle yangn pazar direkt Amerikan rnlerine
veya onun bir uzants olan Amerikan sertifikal
rnler ile domine edilmee allmaktadr. Sz
konusu odak saptrmas ve NFPA20 normunu baz
alan UL&FM belgeli rn kullanma ynelik alg
oluturulmas abas; gerek yasal mevzuat ile
atmakta gerekse de yerli retimin gelimesini,
ulusal test&gzetim mekanizmalarnn olumasn
engellemektedir.
Kaynaklar ;
TSEN12845+A2 : Sabit Yangn Sndrme
Sistemleri-Otomatik Pskrtme Sistemleri-Tasarm,
Kurulum ve Bakm.(Fixed-firefighting systems-
Automatic sprinkler systems-Design, installation
and maintenance.)
NFPA20 : Standart for the installation of
stationary pumps for fire protection.
Pomsad 8. Pompa&Vana Kongresi bildirileri.
Makale
74
BUHAR, borular ierisinden nakil olurken basn
dm sebebi ile sirklasyon pompalarna gereksinim
duymaz, bu nedenle uzak mesafedeki proseslere s
iletiminde en ok kullanlan suyun gaz halindeki akkan
tipidir. Buhar; gda, tekstil, kimyasal, enerji, stma ve
birok endstriyel tesisin yllar ierisinde gelimesine
nemli katkda bulunmutur. Buhar kazan adn
verdiimiz basnl kap ierisindeki su, stlarak doymu
veya kzgn buhar haline getirilerek kullanm noktasna
borular vastas ile tanr. Oluan doymu ve kzgn
buhar; basn, scaklk, debi vb. zelliklerinin kontrol
edilebildii bir enerjiye dnr. ok farkl sebeplerden
dolay buhar, s kaybna urar ve youarak ilk hali
olan su fazna dnr. Oluan bu su, kondens olarak
adlandrlr.
Proses veya ana nakil hatlarnda olumu kondensin
tahliyesi kondenstoplarla yaplmaktadr. Kondenstoplar;
hava, gaz ve kondensi (youan su) otomatik olarak
tahliye eden fakat buhar tutan cihazlardr. Srekli
artan yakt maliyetleri, rekabet koullar, salk ve
emniyet tedbirleri, evreye kar alnmas gereken
nlemler firmalar retim maliyetlerini azaltmaya
ynelik kontrol ve uygulamalara zorlamaktadr.
Buhar sistemlerinde kondenstoplar sayesinde
nemli enerji tasarrufu salanabilir. Sistem ve prosesin
verimli alabilmesi iin olumu kondensin mmkn
olduu kadar hzl bir ekilde prosesten alnmas ve
kaypsz bir ekilde kondens toplama noktas olan
kondens tankna iletilmesi gerekir. Ayrca kondensle
oluan fla buhardan s geri kazanlr ve fla buhar
tank sistemleri kurularak, bu enerji kullanma suyu,
stma, radyatr suyu, du alma suyu vb. olarak
kullanlmak zere scak suya dntrlebilir.
Kondenstoplar temel alma prensibine gre
retilirler;
1. Mekanik prensiple alan kondenstoplar:
Buhar ile kondens arasndaki younluk farkn alglar ve
kondensi buhar scaklnda tahliye ederler.
a) Ters koval kondenstoplar
b) amandral kondenstoplar
2. Termostatik prensiple alan kondenstoplar:
Buhar ile kondens arasndaki scaklk farklarn
alglayarak kondensi buhar scaklnn altnda tahliye
eder.
a) Denge basnl termostatik kondenstop
b) Bimetalik kondenstop
c) Sv genlemeli kondenstop
3. Termodinamik prensiple alan
kondenstoplar: Kondens ile fla buhar arasndaki
dinamik farklar alglar ve kondensi buhar scaklna
yakn tahliye eder.
Kondenstop buhar kaa kontrol
Hatal seim veya montaj, retim hatas, proseste
meydana gelen kimyasal veya fiziksel problemler vb.
gibi birok sebepten dolay kondenstoplarda arza
yaanabilir. Bu arzalar ilerleyen zamanlarda karmza
canl buhar kaa veya proses verimsizlii olarak
kacaktr. Doru kondenstop seimi yapldnda
bununla beraber gerekli fiziksel ve kimyasal artlar da
salandnda sistemde nemli oranda enerji tasarrufu
salanacaktr. Bu nedenle, kondenstoplarn retim
bandndaki dier makinelerle ayn ciddiyette periyodik
kontrol ve bakm yaplmaldr.
Kondenstoplarn kontrol, montajnn yaplmas
kadar nemlidir. Kondenstoplar genellikle montaj
Kondenstop kaaklar ile
oluan mali kayplar
Serdar OCAKTAN Ayvaz A.. Endstriyel rnler Sorumlusu
yapldktan sonra iletmeler tarafnda bakm ertelenen
rnlerdir. Buna karlk mutlak surette arza nleyici
periyodik bakm programlarnn ierisine dahil
edilmelidirler.
Bu periyodik bakm programlaryla ncelikle
kondenstoplar kaak ihtimaline kar n kontrole tabi
tutulmaldrlar. Test yntemleri; manuel, otomatik,
ultrasonik ve uzman kiiler tarafndan scaklk, ses l
aleti ile yaplan kontrollerdir.
Manuel olarak kontrolde ilk olarak sistemdeki
kondenstobun sonrasna 3 yollu vanann datc
prensibi ile alan AYVAZ KTV-10 monte edilerek vana
kapal duruma getirilir ve ak atmosfere vermesi
ile akn gzle kontrol yaplr. Manuel bir dier
kontrol yntemi ise kondenstop sonrasna gzetleme
cam koyularak, yine gzle akn kontrol edilmesidir.
Sistemde kondenstop ncesine monte edilecek olan
kontrol gvdeleri sayesinde de yar otomatik olarak
kondenstop kontrol yaplr. Ancak bu yntemlerin hi
biri kondenstobun kaak miktarna dair bilgi vermeyip
yalnzca kaak olup olmad bilgisini verirler.
AYVAZ uzman personeli tarafndan yaplan
kondenstop kontrollerinde ise Dr TRAP adl cihaz
kullanlmaktadr. Dr TRAP, scaklk ve ses verilerini
alglayp, deerlendirerek sonu bilgisini ekrannda
az kaak, orta kaak veya ok kaak olarak
derecelendirerek kaak miktarn vermektedir. Kontrol
sonucu oluan tm veriler cihazn kendine ait yazlm
ile bilgisayar ortamna aktarlr. Bu veriler grafikli olarak
kondenstoplarn tipine, apna ve bulunduu blgesine
gre (buhar elde ediminde kullanlan yakt birim fiyat
cihaza girildi ise) kondenstoplarn toplam kaak
maliyetini (gnlk, aylk, yllk) bilgisayar ekrannzda
grebilirsiniz. Buhar karan kondenstoplar ile ilgili
oluturulacak teklifteki birim fiyatlar sonucunda,
yaplacak yatrmn geri kazanm sresi ortaya kacaktr.
rnek olarak;
Arzal ve buhar karan 1/2 apndaki amandral
kondenstop 6 bar basnta, orifis tam apnda yaklak
18 kg/h buhar karmaktadr. Gnde 8 saat, haftada 5
gn ve ylda 50 hafta altn kabul edersek 36 000
kg/yl buhar kayb sz konusudur. Sanayi tesislerinde
1 kg buhar elde etmek iin yaklak 0,077 NM3 doal
gaz tketilmektedir. Bu durumda firma; 36 000 kg/
yl x 0,077 NM3 = 2772 NM3/yl doal gaz zararna
urayacaktr. Bugnk sanayi doal gaz sat fiyat
1TL/NM3 olarak alrsak 2772 NM3X 1TL/NM3 = 2772
TL/yl kayp maliyet oluacaktr.
Dier bir yntemle; Kayp Buhar Maliyeti= 36
000kg/yl x 0,077 TL/KG =2772 TL/yldr.
Yukardaki zarar maliyet hesaplamas iletmedeki
arzal 1 adet kondenstop iin yaplmtr. Kaak
adetleri arttka ciddi enerji kayp maliyetleri olutuu
grlecektir.
letmelere tavsiyemiz; buhar enerjisini tutmak iin
kullanlan kondenstop rnn de, iletmenin en nemli
makinesi gibi dnp AYLIK-3 AYLIK-6 AYLIK-YILLIK
periyodik bakm programlarna dahil etmeleridir.
75
Makale
76
Acil durum panolarnn misyonu; yangnda oluan ve nefes almay
zorlatrp, zehirlenmeye sebebiyet veren dumann hzla tahliye
edilerek insan hayatnn tehlikeye girmesini nleyen duman egzoz
fanlarnn; otoparklarda aralardan kaynakl karbon monoksit
gaznn ve gene yangnda oluabilecek zehirli duman tahliye
etmekle grevli jet fanlarn; sulu sndrme sistemlerine basnl
su salayan yangn pompalarnn; yangna mdahale ekiplerinin ve
ekipmanlarnn st ve alt katlara emniyetli olarak hzla tanmasn
salayan, kurtarma ilemlerini yapan ve bunlara
ek olarak engelli insanlarn
tahliyesinde grev alan
acil durum asansrlerinin
elektriksel olarak
beslenmesini salamaktr.
Bu kadar yaamsal neme
sahip bu cihazlarn srekli
almasn salamak iin iki
ayr kaynak kullanlmaldr. Normal artlarda btn
cihazlarn elektriksel yk ebekeden beslenir. Ancak normalin
dnda bir durum sz konusu olduunda, ebekede bir elektrik
kesintisi yaandnda jeneratr devreye girmek durumunda kalr
ve yk besler. ebeke tekrar yk besleyecek duruma geldiinde,
yani durum normale dndnde yk tekrar jeneratrden ebekeye
aktarlr. Btn bu olaya transfer ilemi ad verilir.
Transfer ilemi gerekli olduu kadar, belli riskleri de barndrr.
Enerji kaynaklarnn (trafo jeneratr) transfer ilemi cihazlara
zarar verebilmektedir. Her trl zorunlu kesinti para kaybna ve
beslenen ykn zarar
grmesine sebebiyet
verir. Bu teknik ve mali
zararlar minimuma
indirebilmek iin
otomatik transfer
alterinin kullanm byk
bir nem tamaktadr.
Otomatik transfer
alter seimi, elektrik
mhendislii uzmanlklar
arasnda, bina ve insan
gvenlii anlamnda
en nemli noktalardan
biri olarak karmza
kmaktadr. Kullanlan
yke gre otomatik
transfer alteri tipi
belirlemek, en uygun
geili transfer
alterini yke en yakn
noktaya yerletirmek
ok yaamsal
kararlarn sonucudur.
Ak geili
otomatik transfer
alterleri, en ge 100
mili saniye sresinde kaynak transferini tamamlamaldr.
Otomatik transfer alterleri 4 kutuplu 2 adet alak gerilim devre
kesicisi ve otomatik kontrol nitesinden meydana gelir.
Yksek kapama ve dayanma kabiliyetine sahip olan bu alterler,
bakm yaplrken kesintisiz alma yapma zellikleri ile de byk
fayda salamaktadrlar. Enerji kaynaklarn dk ya da yksek
gerilim ve frekansa kar da srekli izleme zelliklerine sahiptirler.
Tm fazlar ve yke gelebilecek dengesiz gerilime kar yk
korurlar. Yedek kayna (jeneratr) belirli aralklarla, ykl ya da
yksz olarak test ederler.
Kaynaklar arasnda gei gerekletirilirken motor vs gibi
yklerin dolaan akmlarn takip ederler.
Btn bunlarn yannda, yksek teknolojili ekranlar ile; ebeke
ve jeneratr kaynaklarnn ayarlanm deerlerde var olduunu ve
ykn hangi kaynaktan beslendiini gsteren LEDler ile izleme,
Son transfer ilemlerinin neden, ne zaman ve nasl yapldnn
grlmesi, kaynaklarn uygun olduu toplam sre, toplam transfer
says, alterin alma sresi, kaynak yokluu yznden yaplan
transfer saysnn izlenmesi- de salanabilmektedir. Ayn zamanda
otomatik kontrol nitesi yardmyla gerilimin belirli bir deerin
altna dmesi ve kmas durumunda da ayn fonksiyonu yerine
getirmektedir.
Yaamsal nemdeki cihazlarn ve bu cihazlarn beslendii
panellerin alma sreklilii binalarn gvenirlik endeksini
daima yukarda tutacak, bu sreklilii salarken cihazlarn zarar
grmemesi ise ekonomik avantajlar beraberinde getirecektir.
Gven ve ekonomi ikilisinin bir arada yaamas ise ancak otomatik
transfer alterleri ile olacaktr.
Elektriksel srdrlebilirlik
Bina projelerinin estetik, konfor, dayankllk vs kriterlerinin
yan sra, olmazsa olmaz bir yn de gvenlik ve gvenliin
srdrlebilirliidir. Elektriksel adan bu srdrlebilirlii
salamann en nemli artlarndan biri de kaynak
transferlerinin salkl biimde yaplabilmesidir. A
p
s
i
s

P
r
o
j
e

E
l
e
k
t
r
i
k

M

h
e
n
d
i
s
i
S
a
l
i
h

C
O

K
U
N
p
ku
t
a
e
17. yzyl mimarisinin dikkat eken rneklerinden biri olarak saylan Amsterdam, dnyann her kesinden
gelen insanlarn urak yeri. Tarihsel ve kltrel zenginlii, gece hayatndaki hareketlilik ve mekan
alternatifleri ile Amsterdam, her geen gn daha renkli ve elenceli bir kent haline geliyor. Kuzey Hollanda
eyaleti olan ehir adn, Kuzey Denizine dklen Amstel Nehrinden alyor.
78
g e z g i n
T
m ehri dolaan su kanallar
ve 17. yzyl mimarisiyle
dikkat eken Amsterdam,
tarih, kltr ve elence arayan her
turistin mutlaka ziyaret etmesi
gereken bir ehir. Merkezinde bir
milyondan fazla insann yaad bu
ehir, Kuzey Hollanda eyaletindedir
ve ismini ehrin gneydousundan
gelip Kuzey Denizine dklen Amstel
Nehrinden alr. Amsterdam resmi
olarak Hollandann bakenti olmasna
ramen, hkmet Hollandann bir dier
ehri olan The Haguedadr ve kralie
de burada ikamet eder. Toleransl
yaam tarz ve hogrsyle dnyann
her yerinden insan kendisine eken
Amsterdamda belirli bir miktara
kadar hafif uyuturucular serbesttir
ve fahielik yasaldr. Yln her dnemi
ziyaret edebileceiniz ve resmi dili
Avrupann renkli ehri
Ams erdam
79
Hollandaca olan Amsterdamda halkn byk ounluu
Almancann yannda ngilizce de konuur. Gene de klar
souk geen ehri gezmek iin en gzel mevsim lalelerin
at ilkbahardr. Bu dnemde ayrca her yl 30 Nisanda
Kralie Gn (Koninginnedag) ehirde dzenlenen eitli
etkinliklerle kutlanr. Amsterdam, Rijks Mzesi, Stedelijk
Mzesi, Rembrandt Evi Mzesi gibi dikkat ekici mzelere
sahip. Van Goghun tablolarndan ve izimlerinden oluan
en geni koleksiyonun bulunduu Van Gogh Mzesi ve Anne
Frank Evi de sanatseverlerin urak yeridir.
Lale soan satn alabilirsiniz
Amsterdamn en nl alveri merkezleri Dam
Meydan etrafndaki Magna Plaza ve De Bijenkorf.
Alveri merkezleri dnda Avrupann nl pazarlar da
Amsterdamda bulunuyor. Pazarda yiyecekten kozmetie,
giyimden ss eyasna birok ey bulabilirsiniz. Waterloo
pazar ise daha ok bit pazar havasnda kullanlm
eyalaryla nl. Amsterdamda satn alabileceiniz il
ey peynir. Pazarlardan alabileceiniz gibi kentin birok
noktasnda rastlayabileceiniz spermarketlerde ok byk
peynir reyonlar mevcut. Satn alabilecekleriniz arasnda
ikinci sray geleneksel ayakkablar alyor. Aslen ahap
olarak tasarlanm ve eskiden kullanlan geleneksel ark
tipi Hollanda ayakkablarn her yerde bulabilirsiniz. Bu
objenin magnet, anahtarlk gibi kk rnekleri de mevcut.
Amsterdamn bir dier zellii de laleler. Pazarlardan ve
kendin eitli noktalarndaki iekilerden farkl tarzlarda
lale soanlar alabilirsiniz.
Grlecek yerler
Dam Meydan
Avrupadaki ehirlerde meydan kltr ok gelimi durumda. Dam
Meydan da Amsterdamn en byk meydan. Rokin Caddesi ile
DamStraatn kesitii yerde bulunuyor. Meydanda gecenin ge
saatinde bile bir sokak sanatsnn ya da bir grubun gsterisini
izleyebilirsiniz.
Krmz Fener Mahallesi (Red Light District)
Dam Meydan civarnda, Amsterdamn ak ve hogr kltrnn
bir sembol hale gelmi olan bu blgede ehrin genel evleri
bulunuyor. Ancak bunlar bildiiniz tarzn dnda vitrinler halinde
sergileniyor. Buraya insanlar tamamen turistik amalarla gidiyor
ancak gece yars bile sra oluyor.
Leidseplein
Amsterdamn en turistik ve en elenceli merkezi. Bu meydanda
neredeyse her gn bir etkinlik var. evredeki birok kafe ve
restoranda keyfinize gre yiyip iebilir, canl mzik ortamlarnda
gzel bir akam geirebilirsiniz.
Rembrantplein
Leidsepleinden sonra ehrin dier elence merkezi. Burada da
yemek yiyecek birok mekan, cafe, bar bulabilirsiniz.
Vondelpark
Kck Amsterdamda, stanbulda bulamayacanz byklkte bir
park Vondelpark. Yry yapmak ve bisiklet kullanmak iin ideal.
Mzeler
Rijks Mzesi
Rijks Mzesi sadece Amsterdamn
deil, Hollandann en byk klasik sanat
mzesi. inde Frans Hals, Rembrandt
gibi nl Hollandal ressamlarn eserlerini
bulabilirsiniz. Ayrca mzede Hollanda
tarihi ile ilgili eserler de sergileniyor.
Van Gogh Mzesi
Van Gogh Mzesinde iki yzden fazla Van
Gogh eseri ile beraber Van Gogh hakknda
ok detayl bilgi edinme frsatnz var.
Stedelijk Mzesi
Stedelijk Mzesi Amsterdamn ada
Sanatlar Mzesi.
Anne Frank Evi (Anne Frank
Haus)
Prinsengracht 267 numara adresindeki
ev, hala II. Dnya Savann atmosferini
iinde barndryor. Anne Frankn
gnlnden alntlar, tarihi belgeler,
fotoraflar ve film karelerinin yan sra
orada saklanan ve onlara yardm eden
insanlara ait eyalar evde yaananlara
k tutuyor.
Hermitage
Bu mze Rus arl dnemini tm
gsterii ile sergiliyor. St.Petersburgdaki
mzenin bir ksmnn sergilendii mze
grlmeye deer.
Lale Mzesi(Tulip Museum)
Amsterdam denince akla ilk gelen
eylerden birisi lale. Buras da kiisel
abalarla kurulmu kck bir showroom
havasnda bir mze. Grmeye deer.
Madame Tussauds -
(Balmumu Mzesi)
Dnyann eitli yerlerinde
grebileceiniz ve aslnda en nls
Londrada olan bal mumu mze zincirinin
bir dal da Amsterdamda. Onlarca
nl kiiyle beraber, girite Hollanda
tarihi hakknda bilgi almanz ve mzeyi
gezerken interaktif oyunlara katlmanz
mmkn.
Spor
80
Tenis
Her yan sporu
Her yatan insann oynayabilecei tenis, ayn zamanda elenceli
bir spor. Teniste tm kaslarnz ve beyniniz koordineli olarak
alr. Formda kalrsnz, nk tenis ya ve kalori yakmn
maksimuma karr. Kalp ve damar sisteminizi olumlu etkiler,
atletik kondisyonunuzu ykseltir. yi huylu kolesterol retiminiz
artar, bu da salnza olumlu etki yapar. Ayrca kendinize
gveniniz ve disiplininiz artar, sinirleriniz glenir. yi malar
LK olarak ngilterede 1800lerde oynanmaya balanan
tenis, ncelikle ngilizce konuulan lkelerde yaygnlat.
Yorucu ve bir o kadar da elenceli bir spor olan tenise her
yata balanabilir. Tenis bugn bir olimpiyat sporu olup,
her seviyeden, her yatan ve her lkeden oyuncusu vardr.
Dikdrtgen dz bir yzeyin zerinde genellikle betonda,
toprakta veya imin zerinde oynanr. Tekler malarnda
kort 9 metre uzunluunda ve 8,23 metre enindedir.
Kortun eni iftler malarnda 10,97 metreye kartlr.
Kortlarn geniliini belirleyen izgilere snr izgileri denir.
Kortlarn yzeyinde kullanlan malzemeye bal olarak her
topun yzeye sekmesindeki hz farkldr. Bu da iki kiilik
oyunlarda oyunun seviyesini etkileyebilir. Toprak kortlar,
yava olarak tanmlanr. nk top rakete gelene kadar
hz kaybeder, ondan sonra olduka yksee zplar ve yere
arptktan sonra ani bir hzlanma olur. Toprak korttaki
malar winner ad verilen say alan vurularn daha zor
olmas sebebiyle daha uzun srer. Saylar genellikle
oyuncularn basit hatalar denilen topun filede kalmas
ya da izgilerin dar atlmas sonucu alnr. Sert ve im
kortlar daha hzl yzeylerdir. Bu hz, yapldklar maddeye
gre deiir. Bu yzeylerin zellii ksa sraylardr.
Bu kortlarda sert servis atan ve vurular sert olan
oyuncularn avantaj vardr. im kortlarda topun srama
miktar, imin ne kadar salkl ve ne sklkta biildiini
gsterir.
81
Bacaklar birbirine paralel ve hafif bkk olmal
Oyuncular veya iftler nette karlkl bir biimde durur. Bir
oyuncu servisi uygular ve netin karsndaki oyuncu(lar)
alcdr. Her bir puan iin, servis atan kii snr izgisinin
arkasnda, orta iaret ile yan izgi arasnda durur. Alc onun
tarafndaki netten istedii yerde durabilir ama genellikle
servis kutusunun arkasndadr. Top eer servis atarken
dar karsa aut olur ve servisi atan kii puan kaybetmi
olur. Teniste iki tr vurma biimi vardr. Bunlardan
biri olan Fore-handde sa kol raket tek elle
tutulacak ekilde ba stnden dzgn bir
ayla kol gergin bir ekilde geriye
ekilir. Bu esnada bacaklar
birbirine paralel olacak
ekilde hafif bkk
durulur. Top
gelirken
raket aadan giderek hafif bklm dizin tam nnde
topa vurulur. Topa vurulduktan sonra raket boyna ekilir ve
ekilirken sol elle tutulur. Back-hand vuruunda ise geriye iki
elle raket ekilir. Raket geriye ekildikten sonra yz kary
gstermelidir. Raket ekilirken dizler paralel bir biimde
hafif krlmaldr. Topa dizin biraz nnde iki elle vurulmaldr.
Raket topa vurulduktan sonra iki elle boyna ekilmelidir.
Haftada defa ders almak artyla, tenise ilk defa
balayan bir kii iki ay sonra back-hand ve fore-hand
vurular dzgn yapma becerisini kazanr. Drt ay sonra ise
bir partnerle tenis oynamaya balayabilir. Tenis oynamay
etkin ekilde ve sratle renebilmek iin sadece hocadan
alnan derslerle yetinmemek iyi olur. Bu sporda da ne kadar
ok pratik yaplrsa o kadar iyidir. Tenis renen kiinin, topa
koarken nasl koup nasl durulacan renmek iin dz
koular yan koular, ileri geri koular da almas gereklidir.
Yava yava btn vurular renildikten sonra, sra ma
tekniklerini renmeye gelir. Ayrca, antrenmanlarda sadece
top yapmak yeterli olmayacaktr. Biraz sndktan sonra
topu istenilen yere atabilmek iin paralel, apraz, sma,
servis ve file oyunlarn srekli almak gerekir.
Tenis terimleri
Ace: Atlan servis topuna, rakip oyuncunun raketiyle
dokunamamas.
Atak topu: Fileye gitmek iin kullanlan her trl vuru.
Backhand: Sa elle oynayan oyuncularn topa vcutlarnn sol
tarafnda, sol elle oynayan oyuncularn topa vcutlarnn sa
tarafnda iken yaptklar vuru.
apraz vuru: Topun apraz olarak sahann bir kesinden
vurulup, fileyi getikten sonra dier sahann apraz kesine
dmesi .
Uzun vuru: Normal vuru veya vole vurularnda, toplarn rakip
oyuncunun arka izgisi civarna veya servis atlarnda, servis
izgisi yaknna dmesi.
ift oyunu: Her sahada iki oyuncu olmak zere, drt oyuncu ile
oynanan oyun ekli.
Dz vuru: Topa dze yakn ok az spin ile vurmak.
Forehand: Sa elle oynayanlarn vcutlarnn sa tarafndan,
sol elle oynayanlarn ise sol taraflarndan topa vurma ekli.
Game-oyun: Bir oyuncu veya bir tarafn, dier rakip veya
takma en az iki puan ilerde olduu durumlarda game
tamamlanm olur.
Ma puan: Man tamamlanmasna bir puan kalmas durumu.
Set puan: Seti kazanmak iin ihtiya duyulan son puan.
Rally: Topun iki oyuncu arasnda, hatasz gidip gelmesi.
Let: Tekrar edilecek vuru. Genellikle servis atnda olur.
Salk
82
Uzman Diyetisyen Nazl Acar kilo dman besinler
konusunda bilgi verdi.
ACAR, kefir, tarn, yeil ay, maydanoz ve keten tohumunun zayflamak iin nemli besin
kaynaklar olduunu belirtti.
Acar yapt aklamada kilo dman besinleri yle sralad;
Kefir
St ve rnlerinin ya ykm arttrc zelliini biliyoruz. Kefir de, st ve st rnlerinden
olup ayn zamanda zayflama dneminde olas kabzlk problemleri iin birebirdir. Kefirin
kesin tadn sevmiyorsanz size nane ile blendr etmenizi neririm. Hem yeilimtrak
grnts ile gze hem de tad ile damak zevkinize hitap edecektir.
Uzman D
konusun
ACAR, kefir
kaynaklar o
Acar yapt
Kefir
St ve rnle
olup ayn zam
kesin tadn
grnts ile
83
Tarn
Tarnn tokluk hissi vermesi dndaki en nemli zellii tatlya kar eilimi azalmasdr. Tarn bitki aylarna
ilave edebileceiniz gibi ya ykmn hzlandran st rnlerinde de kullanabilirsiniz. Yaz mevsiminin gzel
meyvelerinden biri olan eftaliyi, eftali- yourt-tarn kombinasyonu ile deneyebilirsiniz.
Yeil ay
Menopoz ncesi bayanlar gnde 3 fincan yeil ay imeyi unutmayn. indeki katein ile zayflatan ve
metabolizmay hzlandran yeil aynz tarn ile de tketebilirsiniz. Bir tala iki ku!
Maydanoz
dem problemi yaayanlarn ilk aklna gelen maydanoza, zayflama dneminde de yer vermekteyiz. eriyor
olduu vitamin ve minerallerle antioksidan zellii ile zayflama programlarnda baklk sistemini glendirmek
iin de tercih edilmektedir. Maydanozu ananas elma kabak tarn kombinasyonu ile de deneyebilirsiniz.
Keten tohumu
Menopoz sonras kadnlarda artan karn evresi yalanmaya dman olan keten tohumu, metabolizmanz
hzlandrarak kilo kaybetmenize yardmc olmaktadr. Ayn zamanda ieriyor olduu elzem ya asitleri ile
zayflama programnz daha da salkl klar. Her gn keten tohumunuzu yourtlarnza veya salatalarnza 1
yemek ka ilave edebilirsiniz.
Krmz biber
Ac, vcut ssn arttrarak metabolizmay hzlandrarak kilo kaybna yardmc olmaktadr. Hzlanan metabolizma
ile beraberinde yaplan egzersiz ile fit bir vcuda sahip olabilirsiniz. Krmz biberi, yourt-semizotu-kepekli
makarna ile kartrarak lezzetli bir kombin yapabilirsiniz.
Vizyon tarihi: 05 Eyll 2014
Oyuncular: Megan Fox, William Fichtner, Whoopi Goldberg,
Mos Def, Will Arnett
Manhattann lam kanallarnda yaayan ve hocalar Splinter Usta ile birlikte
dnyaydaki ktlklere kar verdikleri mcadele konu alyor.
Ninja Kaplumbaalar 3D
hayata dair
84
Vizyon tarihi: 29 Austos 2014
Oyuncular: Ben Kingsley, Stellan Skarsgrd, Tom Payne,
Elyas Mbarek, Olivier Martinez
11 yzyln rannda, ngiliz bir cerrahn, Hristiyanlarn kabul etmeyen
bir okulda okumak iin Yahudi gibi davranmasn konu alr.
bni Sina: Hekim
Vizyon tarihi: 05 Eyll 2014
Oyuncular: Cameron Diaz, Jason Segel, Rob Corddry,
Ellie Kemper, Rob Lowe
Annie ve Jay iki ocuk sahibi, mutlu evlilik sren bir ifttir. Ama her uzun
sreli ilikide olduu gibi cinsel hayatlar duraanlamtr, birbirlerine ilikilerinin
bandaki kadar yakn deildirler. Bir gn Annie, seks hayatlarna hareket katmak iin
sevimelerini videoya kaydetmeyi teklif eder, Jay de kabul eder. Gece ok iyi geer ama
ufak bir sorun vardr: videoyu kaydettikleri tablet ayn program kullanan dier cihazlara
da bu videoyu otomatik olarak yollar. Sabah uyandklarnda videoyu silmek iin artk ok
getir. imdi tek hedefleri videolarnn yolland dier insanlarn tabletlerini ne pahasna
olursa olsun ele geirmektir.
Kaset ii
85
Tarih: 02 Eyll 2014 20:30
Yer: Beikta Kltr Merkezi, stanbul
Ekranlarn beenilen gsterisi Gldr Gldr, Eyll aynda BKMde
sevenleriyle bulumaya devam ediyor.
Gldr Gldr birbirinden elenceli skeleri ve srprizleriyle izleyenlere
unutulmaz bir akam yaatacak. Gnlk hayatn sradan konularna farkl bir
bak as ile yaklaan Gldr Gldr, aileden aka, hretten teknolojiye,
futboldan arkadala, birok konuya yine kendi mizah anlaylar ile yeni
yaklamlar ve zmler getirecek.
Gldr gldr
Indila, 02 Eyllde Suada Clubta
Tim de
Blues Brothers gecesi
Tarih:31 Austos 2014 23:00
Yer: stanbul Yelken Akademisi, stanbul
Trkiyenin ilk profesyonel yelken okulu olan stanbul Yelken
Akademisi, yelkenle tanmak, tekniklerini gelitirmek, tecrbe
kazanmak veya sadece gndelik hayatn stresinden kamak isteyen
herkesi yelken renmeye davet ediyor.
Hem de kentten hi uzaklamadan... Kalam Marinada. stelik her
ya grubu ve her seviyeye uygun eitim, bilgi ve malzemeleri sunarak.
Mavi 101 temel yelken eitimi
Tarih: 02 Eyll 2014 21:00
Yer: Suada Club-Galatasaray Adas, stanbul
Dernire Danse arks ile yaza damgasn vuran Fransz arkc ve sz yazar
Indila, 2 Eyllde Suada Clubta sahne alyor.
Haftalarca liste ba olan dnyaca nl yldz Indila, Reina Premium Energy
Drink sponsorluunda Suada Club - Galatasaray Adasnda hayranlar ile
buluuyor.
hayata dair
86
TRLERN KKEN
Yazar: Charles
Darwin
Yaynevi: Gn
Yaynclk
Charles Darwinin
organik evrim kuram
bilime yapt katk kadar,
getirdii tartmalarla da
nemli bir kitaptr. Onun
yapt be yllk aratrma
gezisi sonunda bulduu
canl ve fosiller, saptad
canl zellikleri, gzlemledii
insan topluluklar ve bunlara
dayanarak vard sonular
bir anda kitaplamad. Evrim
kitabnn kitaplamas bu
bilim adamnn yirmi yln
ald. Darwinin evrim kuram
canllarn ortak atalardan
evrilerek eitlendii
dncesine dayanr. 150
yl nce tartlan ve bilim
insanlarnn ounluunca
kabul gren bu gr,
gnmzde kimi evrelerce
din adna hl reddediliyor.
Bu reddedite Darwinin bir
teolog olduu da unutuluyor.
Darwinin doumunun
200 Trlerin Kkeninin
yaynlannn 150. Ylndayz
ve Trlerin Kkeni hem
Trkiye hem dnya iin yeni
tartmalar getirecek bir
tazelikte.
ANLAR KMN
N ALIYOR
Yazar: Ernest
Hemingway
Yaynevi: Bilgi
Ormanda, amlarn
ine yapraklaryla
kaplanm kahverengi
topraa yzkoyun
uzanm; enesini,
kavuturduu kollarna
dayamt. am
aalarnn tepelerinde,
ykseklerde bir yel estirip
duruyordu. Uzand
yerden hafif bir eimle
inen dan yamac,
aalarda alabildiine
dikleiyordu. Geit
boyunca dolana dolana
giden yolun yal karasn
bile grebiliyordu yatt
yerden. Yolun kysnda
bir rmak vard; geidin
aasnda, akarsuyun
yan bandaki hzar;
betten, yaz gnei
altnda dklen apak
sular da grebiliyordu.
OTOMATK
PORTAKAL
Yazar : Anthony
Burgess
Yaynevi:Kltr
Yaynlar
Tm hayvanlarn en
zekisi, iyiliin ne demek
olduunu bilen insanoluna
sistematik bir bask
uygulayarak onu otomatik
ileyen bir makine haline
getirenlere kl kadar
keskin olan kalemimle
saldrmaktan baka hibir
ey yapamyorum...
Cockney dilinde
(ngiliz argosu) bir deyi
vardr. Uqueer as as
clockwork orange. Bu
deyi, olabilecek en yksek
derecede gariplikleri
barndran kii anlamna
gelir. Bu ok sevdiim
laf, yllarca bir kitap
balnda kullanmay
dnmmdr. Bir de
tabii Malezyada canl
anlamna gelen orang
szc var. Kitab
yazmaya baladmda,
rengi ve ho bir kokusu olan
bir meyvenin kullanld
bu deyiin, tam da benim
anlatmak istediim
duruma, Pavlov kanunlarnn
uygulanmasna dayal bir
hikyeye ok iyi oturduunu
dndm...
BLBL
LDRMEK
Yazar: Harper Lee
Yaynevi :Altn
Kitaplar
Bu kitap Amerikan
Ktphaneciler Birliince
yzyln en iyi roman
seilmitir.
Uzun sredir en ok
aranan kitaplar arasnda
yer alan Blbl ldrmek
yeniden piyasada...
stediiniz kadar akrak
kuu vurabilirsiniz ama
blbl ldrmek gnahtr,
bunu asla unutmayn.
Amerikada 1930larn
Gney Eyaletlerinden birinde
bir zenci be-yaz bir kzn
rzna gemekle sulanr.
nyarglar, iddet ve riyakr-
lkla beslenen Gneyli
erikinlerin rk ve snf ayrm
konusundaki mantksz
yaklamlarn Scout ve
Jem Finch adlarndaki iki
ocuun azndan keyifli bir
dille bize aktaran roman,
ayn zamanda kent hal-knn
vicdanna kar tek bana
kar koyan bir erkein
mcadelesini de anlatyor.
1. D
oum
gn
Bir ocua doum
gn sorulduunda yle cevap verdi:
Dnden nceki gn 11 yandaydm
, gelecek yl 14 yanda
olacam
.
Sizce ocuun doum
gn ne zam
an?
(pucu: Bu cevap ylda sadece birgn iin doru)
2. K
a gen
Aadaki ekilde toplam
ka gen vardr?
5. Sporcu
Saunaya girmek isteyen sporcunun elinde
iki kum saati vardr. Biri 4 dakikalk,
dieri ise 7 dakikalk. Grevli sporcuya
9 dakikadan fazla kalmamasn tavsiye
eder. Sporcu, 9 dakikalk sreyi sizce nasl
lmeli?
4
. 4

iz
g
i

ekild
eki 9
N
o
kta
y ka
lem
i
ka

tta
n ka
ld
rm
a
d
a
n 4
izg
i
ile na
sl b
irletirirsiniz?
E
g
le
n
c
e
li
z
e
k
a

s
o
r
u
la
r

1 . o c u u n d o u m g n 3 1 A r a l k . B u s o r u o c u a s o r u l d u u n d a o c a k a y n n 1 i y d i .
2 . 1 6
3 . S a y l a r a k u r a l n a g r e d i z i l m i t i r . B u d u r u m l a r d a b o l u k l a r a s r a y l a 1 1 , 5 , 6 v e 1 7 g e l m e l i d i r
3 a - 1
4 .

5 . S p o r c u h e r i k i k u m s a a t i n i a y n a n d a b a l a t r . 4 d a k i k a l k k u m b i t i n c e h e m e n t e r s e v i r i r .
7 d a k i k a l k k u m b i t i n c e d e 7 d a k i k a l k k u m s a a t i n i t e r s e v i r i r . 4 d a k i k a l k k u m s a a t i i k i n c i k e z b i t t i i n d e
7 d a k i k a l k s a a t i t e k r a r t e r s e v i r i r . n k 7 d a k i k a l k k u m s a a t i n d e s a d e c e 1 d a k i k a l k k u m a k m t r .
B y l e c e 4 + 4 + 1 = 9 d a k i k a l k z a m a n g e m i o l u r .
3. Saylar
Aadaki saylar belli bir kurala gre
dizilmitir. Soru iareti olan yerlere
hangi saylar gelmelidir?
1/2 , 2/5, 3/8, 4/?, ?/14, ?/?
S
A
S
Y
I
Y
III
AUSTOS 2014
M
E
C
H
A
N
I
C

D
E
R
G

w
w
w
.
m
e
c
h
a
n
i
c
.
c
o
m
.
t
r
A

u
s
t
o
s

2
0
1
4

S
a
y

:

8
KONDENSTOP KAAKLARI
AVRUPANIN EN RENKL EHR
AMSTERDAM
HER YAIN SPORU: TENS
PROFESYONEL
ZMLER
MER KAYA
YKSEK BNALARDA
DEPREM VE TTREM
YALITIMI