Bab 5 Kerajaan Islam Di Madinah

Kedudukan Madinah Sebelum Hijrah

Perjanjian Aqabah Pertama dan Perjanjian Aqabah Kedua
Hijrah
Piagam Madinah
Penyebaran Islam
Perjanjian Hudaibiyah
5.1 : Kedudukan Madinah Sebelum Hijrah
Dikenali dengan nama Yathrib.
Kedudukan Madinah sangat strategik di tengah-tengah perjalanan antara Makkah dan Syam.
erdapat tiga g!l!ngan penduduk Madinah iaitu Nasrani, Yahudi, dan Arab.
Gln!an Yahudi terdiri daripada Bani "urai#ah, Bani "unai$a dan Bani Nadhir.
Gln!an Arab terdiri daripada suku Aus dan Kha#raj. Suku Aus tinggal di selatan dan timur
Madinah manakala suku Kha"raj tinggal di bahagian tengah Madinah.
#rang Yahudi yang mula berhijrah ke Madinah ialah Yahudi $ainuqa. Ini diikuti dengan
kedatangan suku Yahudi yang lain.
5.% : &erjanjian A$abah &er'ama dan &erjanjian A$abah Kedua
Suku Kha"raj telah menemui %abi Muhammad SA& di Aqabah dan memeluk Islam.
Sekembalinya mereka ke Madinah mereka telah menyebarkan agama Islam dalam kalangan
masyarakat Madinah yang lain.
Pada tahun berikutnya '()*M+ suku Aus dan Kha"raj Madinah telah mengunjungi %abi
Muhammad SA& sekali lagi.
ermeterailah &erjanjian A$abah &er'ama antara %abi Muhammad SA& dengan !rang Arab
Madinah tersebut. Aqabah terletak di antara Mina dan Makkah.
Antara isi &erjanjian A$abah &er'ama ialah suku Aus dan Kha"raj hendaklah
'a+ ,eriman kepada Allah dan -asul.
'b+ Membantu perjuangan %abi Muhammad SA& dan tidak akan melakukan amalan
.ahiliyah seperti men/uri0 mer!mpak0 minum arak dan membunuh bayi perempuan.
%abi Muhammad SA& telah menghantar pendak1ah Islam Mus2ab ,in 3mair ke Madinah untuk
menyebarkanlslam.
Pada tahun ()) Masehi suku Aus dan Kha"raj menandatangani &erjanjian A$abah Kedua.
Antara isi perjanjiannya ialah4
'a+ Suku Aus dan Kha"raj memeluk Islam.
'b+ aat setia kepada %abi Muhammad SA&
'/+ Mereka menjemput %abi Muhammad SA& berhijrah ke Madinah dan akan menyediakan
tempat tinggal serta menjanjikan keselamatan untuk baginda dan !rang Islam Makkah
yang berhijrah ke Madinah.
S!k!ngan dan bantuan !rang Arab Madinah merupakan 5akt!r penting kejayaan hijrah %abi
Muhammad SA& dan !rang Islam Makkah ke Madinah.
Pada * -abiula1al bersamaan *) September tahun ()) M. Penghijrahan !rang Islam Makkah ke
Madinah telah dilakukan se/ara rahsia dan berperingkat-peringkat.
%abi Muhammad SA& telah berhijrah bersama-sama sahabatnya Abu ,akar Al-Siddiq.
Perjalanan baginda ke Madinah memakan masa selama *) hari.
3mar al-Khattab yang terkenal dengan keberaniannya telah berhijrah se/ara sendirian dan terang-
terangan.
*
5.( : Knse) Hijrah
Hijrah bermaksud berpindah. Dalam kn'eks 'amadun Islam hijrah bermaksud perpindahan
!rang Islam dari K!ta Makkah ke Madinah dalam usaha memperkukuhkan kedudukan Islam dan
merupakan strategi baru menyebarkan Islam.
Hijrah juga merupakan perjuangan untuk menegakkan kebenaran dan meninggalkan keburukan
dan kejahatan.
Hijrah turut dilambangkan sebagai semangat ingin berubah dan perubahan ini berlaku dalam
pelbagai keadaan seperti pembahan dari segi sikap0 /ara beiiikir0 dan tingkah laku.
Pendapat rien'alis Bara' yang menta5sirkan Hijrah sebagai suatu pelarian b!leh disangkal
dengan beberapa hujah iaitu 4
a. Penghijrahan !rang Islam Makkah ke Madinah adalah atas jemputan seperti terkandung
dalam Perjanjian Aqabah Kedua.
b. Mereka disambut dengan rela dan meriah !leh !rang Madinah0 diberi tempat tinggal0 da0n
dijamin keselamatan mereka.
/. %abi Muhammad SA& telah dilantik sebagai pemimpin Madinah dan juga diterima
sebagai pemimpin !leh semua g!l!ngan masyarakat.
Penghijrahan %abi Muhammad bermula selepas baginda berjaya melepaskan diri daripada
kepungan pemuda #uraisy terhadap rumah baginda.
Ali ,in Abu alib telah mena1arkan diri untuk tidur di tempat tidur baginda. ,aginda menemui
Abu ,akar al-Siddiq dan menyatakan perintah Allah supaya baginda berhijrah. ,aginda dan Abu
,akar al-Siddiq bersembunyi di 6ua hur sebelum meneruskan hijrah ke Madinah.
Perjalanan baginda dipandu !leh Abdullah ,in Arqat dan beliau belum memeluk Islam semasa
menjadi juru pandu nabi.
6ua hur terletak di pun/ak ,ukit hur. .arak antara bukit ini dengan Masjid al-Haram di Makkah
kira-kira 7 km. 8uas muka gua ini muat untuk se!rang sahaja.Ketika bersembunyi di 6ua hur
%abi Muhammad SA& telah dibantu !leh Abdullah ,in Abu ,akar yang menjadi pengintip0
Asma2 binti Abu ,akar yang menghantar makanan0 dan pengembala kambing Amir bin Puhairah
yang memberikan susu kambing.
9akt!r utama penghijrahan %abi Muhammad SA& adalah disebabkan perintah Allah supaya
segera berhijrah menerusi 1ahyu surah al-An5al yang menyatakan niat dan pakatan !rang $uraisy.
Hijrah bertujuan untuk meneruskan penyebaran Islam. Suasana aman di tempat baru akan
memudahkan lagi penyampaian dak1ah Islamiah. #rang Arab Madinah memerlukan pemimpin
yang berkaliber seperti %abi Muhammad SA& untuk mengetuai kepimpinan mereka dan
mendamaikan masyarakat Madinah yang sentiasa bermusuhan iaitu antara Suku Arab dan Kha"raj.
Setelah berlaku hijrah0 dak1ah Islamiah dapat dilaksanakan dengan aman tanpa berselindung lagi
sedangkan di Makkah seruan terhadap Islam sering terganggu.
Persaudaraan antara !rang Islam Makkah dan Madinah juga dapat di1ujudkan. 6!l!ngan Islam
Makkah yang berhijrah ke Madinah diberi gelaran Muhajirin manakala !rang Islam Madinah
diberi gelaran Ansar.
Muhajirin lahir daripada perkataan Arab hajara yang bermaksud berpindah dan Ansar daripada
perkataan Arab nasara yang bermakna men!l!ng.
Hijrah juga telah menyatupadukan penduduk Madinah yang terdiri daripada pelbagai suku0
budaya0 dan agama.
%abi Muhammad SA& telah membina Masjid al-%aba1i di Madinah. Masjid yang pertama dibina
ialah Masjid $uba2 yang dibina daripada pelepah0 batang0 dan daun p!k!k tamar.
Masjid al-%aba1i telah dibina atas tanah yang dibeli !leh baginda daripada Sahl dan Suhail.
Masjid dibina pada bulan Sa5ar tahun kedua Hijrah. Masjid ini dijadikan tempat untuk beribadat0
belajar0 dan bertemu bagi membin/angkan masalah yang dihadapi !leh !rang Islam. Persekitaran
masjid dib!lehkan untuk melakukan akti:iti berjual beli.
)
Hijrah me1ujudkan kiraan tahun hijrah dalam tak1im lslam. Digunakan semasa pemerintahan
3mar al-Khattab.
Hijrah berjaya dengan s!k!ngan dan peng!rbanan sahabat-sahabat %abi Muhammad SA&. Kaum
1anita juga telah memainkan peranan penting dalam menggerakkan kemajuan sesebuah negara
seperti yang dilakukan !leh Asma2.
Hijrah juga memperlihatkan kebesaran ji1a dan peng!rbanan %abi Muhammad SA& serta
kebijaksanaan baginda mengatur strategi perjuangan.
5.* : &ia!am Madinah
Setelah menyatukan penduduk Madinah %abi Muhammad SA& telah merangka suatu piagam
iaitu Piagam Madinah atau Sahi5ah Madinah '()) M+ berpandukan 1ahyu Allah yang digunakan
untuk mentadbirMadinah.
Perlembagaan bertulis ini menjadi asas pemerintahan Islam di Madinah. Piagam ini dirangka
berasaskan persetujuan antara !rang Islam dan bukan Islam di Madinah.
Piagam ini mengandungi ;< 9asal dan )= 9asal membin/angkan tentang hubungan di kalangan
!rang Islam dan tanggungja1ab mereka dan ); 9asal tentang tanggungja1ab !rang bukan Islam
terhadap Madinah. Piagam ini merupakan perlembagaan bertulis pertama digubal di dunia.
Kandungan Piagam Madinah b!leh dirumuskan kepada tujuh perkara iaitu pentadbiran0 agama0
s!sial0 perundangan0 pertahanan0 dan kedudukan kaumYahudi.
*. P!litik - %abi Muhammad SA& adalah pemimpin di Madinah. ,aginda sebagai hakim
yang menyelesaikan masalah yang timbul antara !rang Islam dengan !rang bukan Islam.
). Agama - Masyarakat Madinah bebas mengamalkan agama masing-masing dan bebas
mengamalkan adat masing-masing selagi tidak bertentangan dengan Islam.
=. S!sial - Masyarakat Madinah dianggap sebagai satu ummah dan tidak b!leh bermusuhan
sesama sendiri.
;. Perundangan - 3ndang-undang Islam diguna pakai se/ara menyeluruh tetapi peraturan
kekeluargaan dalam kabilah b!leh diamalkan selagi tidak bertentangan dengan syarak.
>. ?k!n!mi - Kerjasama antara masyarakat Madinah dituntut dalam memajukan ek!n!mi
negara. 3nsur riba dan penipuan dihapuskan dalam sistem perniagaan.
(. Pertahanan - Semua penduduk dikehendaki mempertahankan Madinah daripada an/aman
luar.
<. Kedudukan kaum Yahudi - Keselamatan !rang bukan Islam terjamin selagi mereka
mematuhi Piagam Madinah.
Piagam Madinah telah menjadikan kerajaan Islam Madinah sebagai m!del kerajaan Islam yang
unggul. %abi Muhammad SA& telah berjaya membentuk masyarakat baru berasaskan ummah.
Syariah Islam yang diperkenalkan juga adalah adil dan menyeluruh. Piagam ini juga berjaya
menyusun kehidupan masyarakat yang bersistematik serta menanamkan semangat ukh1ah
Islamiah.
Pembentukan kerajaan lslam di Madinah pada tahun ())M telah menimbulkan perasaan iri hati
dalam kalangan !rang Arab #uraisy. Mereka men/ari s!k!ngan !rang Yahudi dan penduduk Arab
agar menghapuskan kerajaan Islam.
5.5 : &en+ebaran Islam
Dalam usaha menyebarkan Islam0 %abi Muhammad SA& telah menghantar perutusan ke -!m0
-!m imur0 Parsi0 Mesir0 Habsyah.dan 1ilayah sekitar Semenanjung anah Arab. ,aginda tidak
menggunakan paksaan0 tetapi menggunakan /ara dipl!masi dan menunjukkan nilai-nilai yang
baik.
-aja $ibti Mesir0 al-Muqauqis telah menyambut baik 1arkah %abi Muhammad SA& &alau
bagaimana pun dak1ah Islamiah yang disampaikan !leh baginda tidak diterima !leh al-Muqauqis.
Maharaja Her/ules telah membin/angkan isi kandungan 1arkah baginda dengan pembesar-
=
pembesamya manakala 1arkah baginda ke Parsi tidak diterima !leh -aja Parsi malah telah
dik!yaknya.
Di Madinah sejak tahun ()) M '*H+ sehinggalah (=@M '7H+ beberapa siri peperangan berlaku
antara !rang #uraisy Makkah dengan !rang Islam Madinah. Antara peperangan tersebut
termasuklah Perang ,adar '();MA)H+0 Perang 3hud '()>MA=H+0 Perang Khandak'()<MA>H+0 dan
Perang abuk '(=@MA7H+. Perang Khandak berlaku antara !rang Islam Madinah dengan !rang
#uraisy Makkah yang bergabung dengan !rang Yahudi. Strategi menggali parit di sekeliling K!ta
Madinah telah memberikan kemenangan kepada !rang Islam Madinah.
Prinsip peperangan dalam Islam ialah Allah membenarkan !rang Islam berperang sekiranya
diserang musuh dan men/ari keamanan supaya tempat beribadat mereka terjaga. 6aris panduan
dalam peperangan ialah tidak b!leh membunuh !rang yang lemah dan binatang temakan0 tidak
b!leh memusnahkan tanaman0 dan dilarang daripada mer!b!hkan tempat ibadat.
5., : &erjanjian Hudaibi+ah
Pada tahun ()7M0 r!mb!ngan !rang Islam telah ke Makkah kerana ingin mengerjakan umrah.
Mereka telah disekat di Hudaibiyah. %abi Muhammad SA& telah menghantar 3thman bin A55an
ke Makkah untuk menerangkan tujuan kedatangan mereka.
#rang Islam yang mendengar khabar angin tentang kematian 3thman telah bersumpah setia
dengan ,aiah al--id1an. #rang Arab $uraisy berasa bimbang terhadap kata sepakat !rang Islam
lalu mereka menemui %abi Muhammad SA& ,aginda bersedia mengadakan perjanjian dengan
mereka dan dengan itu termeterailah Perjanjian Hudaibiyah '()7A(H+ antara %abi Muhammad
SA& dengan Suhail bin Amru '$uraisy+.
Antara kandungan Perjanjian Hudaibiyah ialah
a+ bersetuju untuk mengadakan gen/atan senjata Selama l@ tahun.
b+ kabilah Arab yang lain bebas memihak sama ada kepada !rang Islam Madinah atau !rang
$uraisy Makkah.
/+ !rang Islam Madinah yang memihak kepada Makkah tanpa kebenaran penjaganya tidak
perlu dipulangkan.
d+ !rang $uraisy Makkah yang memihak kepada Madinah tanpa kebenaran penjaganya
perlu dipulangkan semula.
e+ umat Islam hanya b!leh mengerjakan umrah pada tahun berikutnya.
Ke)en'in!an &erjanjian Hudaibi+ah
Menerusi perjanjian ini0 !rang Islam berpeluang menunaikan haji pada tahun berikutnya. Mereka
juga bebas beribadah di Ka2abah pada bila-bila masa.
Perjanjian juga memb!lehkan %abi Muhammad SA& merangka pr!gram dak1ah Islamiah ke
seluruh Semenanjung anah Arab dengan aman.
&alaupun isi perjanjian ketiga dan keempat menguntungkan !rang Arab $uraisy0 tetapi Islam
telah memper!leh keuntungan menerusi pengislaman t!k!h panglima Arab $uraisy iaitu Khalid
bin al-&alid0 Amru bin al-As0 dan 3thman binalhah.
Perjanjian Hudaibiyah melambangkan ket!k!han %abi Muhammad SA& sebagai pemimpin yang
unggul dan dikagumi. Persetujuan !rang Arab #uraisy menandatangani perjanjian menunjukkan
baha1a mereka telah mengiktira5 kerajaan Islam di Madinah.
Perjanjian Hudaibiyah menjadi perintis ke arah pembukaan semula K!ta Makkah.
&embukaan Semula K'a Makkah
;
Peristi1a ini berlaku pada tahun (=@ M '7H+. indakan ini dilakukan apabila didapati pihak
$uraisy melanggar Perjanjian Hudaibiyah dan tidak mengh!rmati hak kebebasan yang telah
dipersetujui bersama.
Kaum $uraisy telah membunuh beberapa !rang daripada puak ,ani Khu"a2ah yang berpihak
kepada Islam.
Pembukaan K!ta Makkah merupakan strategi jangka penjang untuk meneruskan penyebaran
Islam.
Kedudukan kerajaan Islam Madinah akan menjadi lebih mantap jika Makkah dapat dikuasai. .adi0
K!ta Makkah mestilah dimasuki se/ara bijak dan berpegang kepada prinsip aman tanpa kekerasan.
>