Professional Documents
Culture Documents
Vi - TCVN6099 1 2007
Vi - TCVN6099 1 2007
C0C0C0 iKn 56 61n9 iKn 5n1 @1Ln9 6 YZ U6Z :LI Ti @UVn9 @1M n91iK3 (p disruptive
discharge voltage Up of a test object)
gi trj din p ky vong c xc sut gy ra phng din dnh thng trn di tuong th nghim l p
.
C0C0X0 [ FK:1 Hui U\: z :LI iKn 56 61n9 iKn 5n1 @1Ln9 :LI Ti @UVn9 @1M n91iK3
(conventional deviation # of the disruptive discharge voltage of a test object)
hiu s gia cc din p phng din dnh thng 0 v 16 ca di tuong th nghim d.
lch ny thung duoc biu thj bng gi trj trn mt don vj hoc gi trj phn trm, duoc qui v
din p phng din dnh thng 0 .
CH THCH: Nu hm xc sut phng din dnh thng (xem phu luc A) gn vi hm Gauxo th
s tuong di st vi d lch chun ca n.
C0X0 iKn 56 :1Su @1M :LI Ti @UVn9 @1M n91iK3 (withstand voltage of a test object)
gi trj qui djnh ca din p ky vong, dc trung cho cch din ca di tuong lin quan dn th
nghim chju th.
Nu khng c qui djnh no khc, din p chju th duoc qui di v cc diu kin kh hu chun
tham kho (xem 11.1).
C060 iKn 56 61n9 iKn 5n1 @1Ln9 ]3 ^]_ :LI Ti @UVn9 @1M n91iK3 (assured disruptive
discharge voltage of a test object)
gi trj din p ky vong qui djnh dc trung cho tnh nng ca di tuong th nghim lin quan dn
th nghim phng din dnh thng
X0 '1`n F_2i :5:1 iKn @R_n9 Ti @UVn9 @1M n91iK3
H thng cch din ca thit bj v kt cu din p cao v co bn phi duoc phn loai thnh cch
din tu phuc hi v cch din khng tu phuc hi v c th bao gm cch din ngoi v/hoc
cch din trong.
X010 :5:1 iKn n9_Ai (external insulation)
cch din bng khng kh v bng cc b mt cch din rn l ra bn ngoi ca thit bj, cch
din ny phi chju cc ng sut din mi v cc nh hung ca diu kin kh quyn v cc diu
kin bn ngoi khc nhu nhim bn, m ut v dng vt.
X020 :5:1 iKn @R_n9 (internal insulation)
cc phn t cch din dang rn, lng hoc kh nm bn trong thit bj, duoc bo v khi cc nh
hung ca diu kin kh quyn v cc diu kin bn ngoi khc nhu nhim bn, m ut v dng
vt.
X0<0 :5:1 iKn @Q 618: 1ai (self-restoring insulation)
cch din phuc hi hon ton cc thuc tnh cch din ca n sau mt phng din dnh thng do
dt din p th nghim.
X0C0 :5:1 iKn N1bn9 @Q 618: 1ai (non-self-restoring insulation)
cch din mt di cc thuc tnh cch din hoc khng phuc hi hon ton cc thuc tnh cch
din ca n sau mt phng din dnh thng do dt din p th nghim.
CH THCH: Trong cc thit bj din p cao, cc b phn ca c cch din tu phuc hi v khng
tu phuc hi lun hoat dng phi hop v mt s b phn c th bj suy gim do vic dt din p
lp lai hoc lin tuc. Khi qui djnh cc qui trnh th nghim d p dung, Ban k thut lin quan
phi tnh dn tnh cht ca cch din v mt ny.
$/C <: .U C*U CHUNG LIN QUAN %cN QUI TdeNH TH" NGHI#$ V- %I TfgNG TH"
NGHI#$
60 .Gu :u :1un9 Ti 4\i Hui @Rhn1 @1M n91iK3
ui trnh th nghim p dung cho cc loai di tuong th nghim cu th, v du, cuc tnh duoc s
dung, th tu uu tin nu s dung c hai cuc tnh, s ln dt din p v khong thi gian gia
cc ln dt phi do Ban k thut lin quan qui djnh, c tnh dn cc yu t nhu:
- d chnh xc yu cu ca kt qu th nghim;
- tnh cht ngu nhin ca hin tuong duoc quan st v bt ky su phu thuc v cuc tnh no ca
cc dc tnh do duoc;
- kh nng hng tng dn theo cc ln dt din p lp lai.
70 iT @R; :1un9 :LI Ti @UVn9 @1M n91iK3
Trong thi gian th nghim, di tuong th nghim phi duoc lp rp hon chinh vi tt c cc
chi tit cn thit v duoc x l theo cch bnh thung di vi cc thit bj tuong tu.
Cc dc tnh phng din dnh thng ca di tuong c th bj nh hung bi cch b tr chung
ca n (v du, khong cch t di tuong dn cc kt cu mang din hoc kt cu ni dt khc,
d cao so vi mt dt v cch b tr dy dn din p cao ca di tuong). Ban k thut lin quan
cn qui djnh cch b tr chung.
Khong cch dn cc kt cu bn ngoi ln hon hoc bng 1, ln chiu di dung phng din
ngn nht trn di tuong th nghim lm cho cc nh hung ny tr nn khng dng k. Trong
th nghim ut hoc th nghim nhim bn hoc khi phn b din p doc theo di tuong th
nghim v trung din quanh din cuc mang din ca di tuong khng phu thuc vo cc nh
hung bn ngoi th khong cch ngn hon c th chp nhn duoc, vi diu kin l khng xy
ra phng din vi cc kt cu bn ngoi.
Trong trung hop th nghim xoay chiu hoc th nghim xung dng ct cuc tnh duong trn
70 kV (dinh), nh hung ca kt cu bn ngoi c th coi l khng dng k nu khong cch
tnh t kt cu ny dn din cuc mang din cng khng nh hon chiu cao ca din cuc so vi
mt dt. Gii han thp hon p dung duoc cho khong cch ny duoc cho trn hnh 1, l hm s
ca din p th nghim cao nht.
Th nghim chju th c th chp nhn khi duoc tin hnh ton b khong cch ngn hon dn
di tuong duoc ni dt.
j0 T1M n91iK3 N1b
i tuong th nghim phi kh v sach. Nu khng c qui djnh no khc ca Ban k thut lin
quan th th nghim cn duoc tin hnh nhit d xung quanh v qui trnh dt din p phi nhu
qui djnh trong cc diu lin quan ca tiu chun ny.
90 T1M n91iK3 U\@
ui trnh th nghim ut duoc lua chon, m t trong 9.1, nhm m phng nh hung ca mua
tu nhin dn cch din ngoi v l cch xem xt lai cc phuong php th nghim truc dy. Nn
p dung qui djnh ny khi tin hnh cc th nghim vi tt c cc loai din p th nghim v trn
tt c cc loai thit bj, tuy nhin, duoc php s dung mt trong hai phuong php th nghim
thay th dui dy nu Ban k thut lin quan qui djnh.
Hai phuong php th nghim truc dy, khng nhm m phng mua tu nhin, duoc m t trong
9.2. Hai phuong php ny d duoc s dung trong nhiu nm cho th nghim bng din p xoay
chiu trn thit bj c Um dn 20 kV v hin c nhiu s liu th nghim thu duoc bng cc
phuong php ny.
i vi thit bj din xoay chiu c kch thuc ln, nhu cc thit bj c Um cao hon 800 kV, hin
chua c qui trnh th nghim ut thch hop.
Ban k thut lin quan phi qui djnh cch b tr di tuong th nghim trong sut qui trnh th
nghim.
9010 Qui @Rhn1 @1M n91iK3 U\@ @iGu :1ukn
i tuong th nghim phi duoc phun nuc c din tr sut v nhit d qui djnh (xem bng 1)
roi trn di tuong dang cc hat nh (trnh dang suong v suong m) v hung sao cho cc
thnh phn theo phuong thng dng v nm ngang ca mt d phun xp xi bng nhau. Mt d
ny duoc do bng bnh gp ngn di c cc ming rng t 100 cm
2
dn 70 cm
2
, mt nm
ngang v mt thng dng, ming thng dng hung v vi dng phun.
Ban k thut lin quan phi qui djnh vj tr ca di tuong th nghim so vi cc thnh phn mua
thng dng v tat ngang.
Thng thung, d ti lp ca cc kt qu th nghim ut thp hon so vi cc th nghim phng
din hoc chju din p cao khc. gim thiu su phn tn ca cc kt qu th nghim, phi
duoc thuc hin cc bin php phng nga dui dy:
- bnh gp phi duoc dt gn di tuong th nghim nhung trnh khng hng cc giot roi hoc
bn ra t di tuong th nghim. Trong qu trnh do, bnh gp cn duoc djch chuyn chm trn
mt din tch d d c duoc gi trj trung bnh nhung khng che ph hon ton tnh khng du
ca dng nuc t cc ming phun ring r. Vng do ny phi c chiu rng bng chiu rng ca
di tuong th nghim v c d cao ln nht l 1m.
- di vi cc di tuong th nghim cao t 1 m dn m, phi thuc hin cc php do ring dinh,
gia v dy ca di tuong th nghim. Mi vng do chi duoc bao trm mt phn ba chiu
cao ca di tuong th nghim;
- di vi cc di tuong th nghim cao hon m, s luong vng do phi tng ln d bao trm
ton b chiu cao ca di tuong th nghim nhung khng duoc trm ln nhau;
- cc qui djnh trn phi duoc sa di cho thch hop vi cc di tuong th nghim c kch thuc
ln theo chiu ngang;
- c th gim d phn tn ca cc kt qu nu di tuong th nghim duoc lm sach bng cht
ty b mt cng hiu, v loai b cht ty truc khi bt du lm ut;
- d phn tn ca cc kt qu cng c th bj nh hung bi su thay di bt thung cuc b ha
(cao hoc thp) ca cung d phun. Nn pht hin diu ny bng cc php do cuc b v lm
tng tnh dng du ca dng nuc phun, nu cn.
Thit bj phun phi duoc diu chinh d tao ra cc diu kin mua trn di tuong th nghim trong
pham vi dung sai qui djnh cho bng 1.
C th s dung bt ky kiu v cch b tr no ca cc ming phun tha mn cc yu cu cho
trong bng 1. V du v mt s kiu ming phun tha mn trong thuc t duoc cho trn hnh 2a, 2b
v 2c, cng vi cc s liu v tnh nng din hnh di vi mi kiu. C th dat duoc cc khong
cch phun ln hon nu ming phun hung ln mt gc khong 1
0
2
0
so vi phuong nm
ngang. Ch rng nu p sut nuc tng cao hon gii han khuyn co th cc tia nuc c th
tn ra qu sm v tao nn dng phun khng thch hop trn di tuong th nghim.
i]n9 1 ) %ilu NiKn 3UI Ti 4\i Hui @Rhn1 @iGu :1ukn
Cung d mua trung bnh ca tt c cc php do
- thnh phn thng dng mm/min 1,0 dn 2,0
- thnh phn nm ngang mm/min 1,0 dn 2,0
Cc gii han di vi bt ky php do ring bit no
v di vi mi thnh phn
mm/min 0, t gi trj trung bnh
Nhit d ca nuc
0
C Nhit d xung quanh 1
in tr sut ca nuc m 100 1
Nhit d v din tr sut ca nuc phi duoc do trn mu thu duoc ngay truc khi nuc ti di
tuong th nghim. Cng c th do cc vj tr khc (v du nhu trong b cha) vi diu kin l
kim tra dm bo rng khng c thay di dng k no xy ra lc nuc ti di tuong th nghim.
i tuong th nghim phi duoc lm ut truc trong t nht 1 min trong cc diu kin qui djnh
trn v cc diu kin ny phi duy tr trong pham vi dung sai qui djnh trong sut th nghim
duoc tin hnh m khng gin doan vic lm ut. Thi gian lm ut truc khng bao gm thi
gian cn thit d diu chinh dng phun. Vic lm ut truc cng c th duoc thuc hin bng
nuc my chua qua x l trong 1 min, tip tuc m khng gin doan dng phun bng vic lm
ut ln th hai trong t nht 2 min truc khi bt du th nghim, s dung nuc vi tt c cc
diu kin mua nhu qui dinh, cn duoc do ngay truc khi bt du th nghim.
Nu khng c qui djnh no khc ca Ban k thut lin quan, qui trnh th nghim di vi th
nghim ut phi ging nhu qui trnh qui djnh cho cc th nghim kh tuong ng. Thi gian th
nghim di vi th nghim din xoay chiu phi l 60 s, nu khng c qui djnh no khc. Thng
thung, di vi th nghim chju ut bng din xoay chiu v mt chiu, cn cho php c mt
phng din b mt vi diu kin l trong th nghim lp lai khng xy ra mt phng din b mt
no na.
9020 Qui @Rhn1 @Rumln @1Tn9 Ti 4\i @1M n91iK3 U\@ ^nn9 iKn 56 =_Im :1ilu0
i vi th nghim din p xoay chiu, cn c hai qui trnh khc cng duoc s dung, ni dung
cu th duoc cho bng 2. Hai qui trnh ny khc vi qui trnh tiu chun, 9.1, ch yu l cung
d mua cao hon v thi gian lm ut truc ti thiu chi l 1 min.
Chi qui djnh thnh phn thng dng ca dng phun; vic xc djnh thnh phn nm ngang duoc
thay th bng vic dnh gi bng mt gc phun, gc ny cn xp xi
0
tai di tuong th nghim.
i]n9 2 ) %ilu NiKn 3UI Ti 4\i Hui @Rhn1 @Rumln @1Tn9 ^nn9 iKn 56 =_Im :1ilu
%D: iE3 T1bn9 FK o
C1`u pu
T1bn9 FK o
$q
Cung d mua trung bnh ca tt c cc php do
- thnh phn thng dng mm/min 0, 0,
Cc gii han di vi bt ky php do ring bit no mm/min 0,7 1,2
Nhit d nuc
0
C Nhit d xung quanh 1
in tr sut ca nuc m 100 10 178 27
Kiu ming phun duoc trnh by trong cc hnh 2a, 2b, 2c 2d
Thi gian ca th nghim chju ut s 60 10
100 T1M n91iK3 n1ir3 ^kn n1`n @2_
Cc th nghim nhim bn nhn tao nhm cung cp thng tin v dc tnh ca cch din ngoi
trong cc diu kin din hnh ca nhim bn trong vn hnh, mc d chng khng nht thit m
phng bt ky diu kin lm vic cu th no.
Cc qui djnh dui dy dua ra mt s hung dn chung v th nghim nhim bn nhn tao. Vic
thay di hoc b sung cc yu cu cu th hon di vi cc loai thit bj cu th do Ban k thut lin
quan qui djnh. Cc thng tin ring nhu vy duoc cho trong mt v du ca EC 6007.
Tc dung ca vic lm sach cch din trong vn hnh bng mua tu nhin khng duoc xt dn
trong bt ky qui trnh duoc qui djnh no.
10010 C1ukn ^S Ti @UVn9 @1M n91iK3
Truc khi th nghim ln du, cc b phn kin loai ca di tuong th nghim, v cc ch gn
bng xi mng bt ky, c th duoc son bng son chju nuc mui d dm bo rng cc sn phm
n mn khng lm nhim bn b mt cch din trong qu trnh th nghim.
au d, di tuong th nghim cn duoc lm sach cn thn bng nuc my d duoc pha thm
Natri photphat (NaPO) v trng bng nuc my sach. au d khng duoc cham tay vo. Thng
thung, cc b mt cch din c th duoc coi l d sach v khng c m hoc vt liu lm
nhim bn khc nu theo di trong qu trnh lm ut thy vng ut loang rng ra mt cch lin
tuc.
Ban k thut lin quan s quyt djnh vic di tuong th nghim cn duoc th nghim vj tr
thng dng, nm ngang hay dt nghing.
10020 Qui @Rhn1 @1M n91iK3
Th nghim nhim bn nhn tao duoc thuc hin bng cch dua nhim bn vo v dt din p
dng thi hoc sau d. Thng thung, chi khuyn co cc phuong php trong d din p th
nghim duoc gi nguyn khng di trong t nht vi pht. Cc phuong php khc trong d din
p tng dn ti phng din b mt khng duoc d xut cho vic tiu chun ha nhung c th s
dung cho cc muc dch dc bit.
Th nghim nhim bn c th duoc tin hnh nhm xc djnh mc nhim bn cuc dai ca di
tuong th nghim cho php chju dung duoc mt din p th nghim d cho hoc d xc djnh
din p chju th di vi mc nhim bn qui djnh. so snh cc kt qu ca nhiu th nghim
hoc tnh nng ca nhiu di tuong th nghim khc nhau th qui trnh du thch hop hon.
lua chon qui trnh th nghim no th s luong php do cng cn phi d d thu duoc gi trj
trung bnh n djnh, c tnh dn tnh cht thng k ca hin tuong. Ban k thut lin quan phi qui
djnh s luong th nghim cn thit.
Cc th nghim nhim bn duoc chia thnh hai cp, phuong php suong-mui v phuong php
nhim bn lng dong truc.
a) Phuong php suong-mui
i tuong th nghim duoc dt trong mt bung dc bit cha dy suong-mui. Phuong php
tao suong duoc m t trong phu luc B1. Nhit d mi trung trong bung khi bt du th
nghim khng duoc thp hon
0
C cng khng duoc cao hon 0
0
C, di tuong th nghim v
nuc mui phi trang thi cn bng nhit vi nhit d mi trung.
i tuong th nghim phi duoc lm ut hon ton bng nuc my sach. H thng suong-
mui, duoc cp bng nuc c d mn qui djnh, bt du khi di tuong th nghim vn cn ut,
dng thi, dt din p ln di tuong th nghim, tng nhanh dn gi trj qui djnh v gi khng di
trong thi gian qui djnh, thung l 1 h, hoc cho dn khi xy ra phng din b mt. p lai qui
trnh ny vi ln. Truc mi qui trnh, di tuong th nghim duoc ra k bng nuc my sach d
loai b ht vt mui.
i vi phuong php suong-mui, khong cch ti thiu gia bt ky b phn no ca di tuong
th nghim dn vt bt ky duoc ni dt ngoi cc vi phun v kt cu d ci cch din khng
duoc nh hon 0, m trn 100 kV din p th nghim v, trong moi trung hop, khng duoc
ngn hon 2 m.
Nu th nghim nhm xc djnh d mn ln nht di vi mt din p chju th quy djnh th phi
lp lai ton b quy trnh ny bng cch s dung cc d mn khc nhau.
Truc khi bt du th nghim thuc su, cn n djnh truc di tuong th nghim bng mt s
phng din b mt trong khi lm nhim bn. au khi n djnh truc, cn ra sach di tuong th
nghim.
b) Phuong php nhim bn lng dong nuc
i tuong th nghim duoc ph bng mt lp dng du va phi cht ngung kt dn din v d
cho dn kh. Nhit d mi trung trong bung th nghim khi bt du th nghim khng nh
hon
0
C v khng ln hon 0
0
C, di tuong th nghim cn trang thi cn bng nhit vi mi
trung xung quanh. Phi thuc hin vic lm ut bng ngun tao suong hoi nuc phn b
suong dng du trn ton b chiu di v xung quanh di tuong th nghim. Nhit d ca
suong trong vng ln cn di tuong th nghim khng duoc vuot qu 0
0
C. dat duoc su
lm ut cn thit trong thi gian hop l, phi dua vo bn trong bung th nghim d luong
suong hoi nuc. Ban k thut lin quan phi qui djnh tc d tao hoi nuc.
Trong mt qui trnh, dt din p truc khi di tuong th nghim duoc lm ut bi suong v duy
tr cho dn khi c phng din b mt hoc trong khong hai ln thi gian d cch din dat duoc
d dn din ln nht. Trong mt qui trnh khc, din p th nghim chi duoc dt khi d dn din
dat dn gi trj ln nht, diu ny xy ra trong khong t 20 min dn 0 min tnh t khi bt du
phun suong. in p phi gi khng di trong thi gian th nghim 1 min qui djnh hoc cho
dn khi xy ra phng din b mt.
V du v qui trnh ph v lm ut thch hop v v du v php do din tr sut b mt duoc cho
trong phu luc B.
ui trnh trn c th duoc lp lai vi ln; truc mi th nghim, di tuong th nghim phi duoc
ra, ph lai v d kh.
Trung hop th nghim d xc djnh d nhim bn ln nht di vi mt din p chju th qui djnh
cc qui trnh ph, lm ut v qui trnh th nghim duoc lp lai bng cch s dung cht ngung
kt c din tr sut khc nhau.
Khong cch nh nht gia bt ky b phn no ca di tuong th nghim v vt bt ky duoc ni
dt ngoi cc kt cu d di tuong th nghim khng duoc nh hon 0, m trn 100kV din p
th nghim.
100<0 %[ n1ir3 ^kn
nhim bn ca di tuong th nghim duoc qui djnh bi d mn (g/l) ca suong m mui, bi
d dn din b mt () hoc bi luong mui (NaCl) trn mi centimt vung b mt cch din
(mg/cm
2
). ai luong cui duoc goi l mt d ngung tu mui (). Thng tin v cc phuong
php ny duoc cho trong phu luc B.
110 %ilu NiKn N1; 1su
11010 K1; 1su @1I3 :1iJu @iGu :1ukn
Kh hu tham chiu tiu chun l
nhit d t0 20
0
C
p sut b0 101, kPa (101 mbar)
d m tuyt di h0 11 g/m
CH THCH: p sut 101, kPa tuong ng vi chiu cao 760 mm trn p k thy ngn 0
0
C.
Nu chiu cao p k l H mm thy ngn th p sut kh quyn tnh bng kilpascal xp xi bng:
b 0,1 H kPa
Vic hiu chinh nhit d theo chiu cao ca ct thy ngn duoc coi l khng dng k.
11020 HK >T 1iKu :1tn1 N1; 1su
Phng din dnh thng ca cch din ngoi phu thuc vo diu kin kh hu. Thng thung,
din p phng din dnh thng theo mt dung cho truc trong khng kh tng theo mt d
hoc d m khng kh. Tuy nhin, khi d m tuong di vuot qu khong 80 th din p phng
din dnh thng s khng theo qui lut, dc bit khi phng din dnh thng xy ra trn b mt
cch din.
Bng cch s dung cc h s hiu chinh, din p phng din dnh thng do duoc trong cc diu
kin th nghim cho truc (nhit d t, p sut b, d m h) c th duoc qui di v gi trj thu duoc
trong cc diu kin kh hu tham chiu tiu chun (t0, b0, h0).Nguoc lai, din p th nghim qui
djnh trong cc diu kin tham chiu d cho c th duoc qui di v gi trj tuong duong trong cc
diu kin th nghim.
in p phng din dnh thng t l vi h s hiu chinh kh hu K1, h s K1 l tch s ca hai
h s hiu chinh:
- h s hiu chinh mt d khng kh k1 (xem 11.2.1);
- h s hiu chinh d m k2 (xem 11.2.2).
K1 k1k2
Nu khng c qui djnh no khc ca Ban k thut lin quan th din p U duoc dt trong qu
trnh th nghim trn cch din ngoi xc djnh bng cch nhn din p th nghim qui djnh U0
vi K1:
U U0K1
Tuong tu, din p phng din dnh thng do duoc U duoc hiu chinh v U0 tuong ng vi kh
hu tham chiu tiu chun bng cch chia cho K1:
U0 U/K1
Trong h so th nghim phi c cc diu kin kh hu thuc t khi th nghim v cc h s hiu
chinh duoc s dung.
1102010 HK >T 1iKu :1tn1 3s@ [ N1bn9 N1; N1
H s hiu chinh mt d khng kh k1 phu thuc vo mt d tuong di ca khng kh v c th
duoc biu thj mt cch tng qut nhu:
k1
m
trong d m l s m duoc cho trong 11.2..
Khi cc nhit d t v t0 duoc biu thj theo d C v cc p sut kh quyn b v b0 duoc biu thj
cng don vj (kilpascal hoc milibar) th mt d tuong di ca khng kh l:
t 273
t 273
b
b
0
0
+
+
=
1102020 HK >T 1iKu :1tn1 [ k3 N2
H s hiu chinh d m k2 c th duoc biu thj l:
k2 k
w
Trong d w l s m duoc cho trong 11.2. v k l mt tham s, phu thuc vo loai din p th
nghim v, di vi cc muc dch thuc tin, c th thu duoc gn dng nhu mt hm s ca t s
gia d m tuyt di, h, v mt d khng kh tuong di, , bng cch s dung cc dung cong
ca hnh . H s hiu chinh d m di vi cc gi trj ca h/ vuot qu 1 g/m
bng 2 v BB
=
u
) 2 z / 1 ( ) U ( p exp- (u U0)
2
/ 2
2
] du
CH THCH: Giy xc sut chun khng c thang tung d bao trm cc gi trj p 0 hoc p 1.
V vy, khng th v truc tip cc th nghim cc mc din p gy nn tt c cc phng din
di mi hoc khng c phng din no di 0. Bin php c th d s dung cc kt qu ny l kt
hop chng vi cc gi trj thu duoc mc din p lin k v v nhu din p trung bnh c trong
s.
Mt cch khc, c th s dung phuong php gii tch bao gm phuong php bnh phuong nh
nht hoc cc phuong php c th (xem A.) d tm %(', # v gii han d tin cy ca cc uc
luong ny.
Trong moi trung hop, cn s dung cc phuong php thch hop (nhu h s hi qui quy uc
hoc gii han d tin cy) d kim tra xem hm xc sut gi djnh c ph hop vi cc dim do
duoc vi d d chnh xc hay khng. Tham kho thm ti liu k thut lin quan.
Nhu hung dn chung, sai s thng k c xu hung bin thin nguoc vi cn bc hai ca s ln
dt din p mi mc mi v t l nghjch vi s mc duoc s dung n. Cn luu rng nu tt c
cc gi trj ca i du khc khng v khc mt th vi 10 ln dt din p (m 10) mi trong s
nm mc (n ) gii han d tin cy 9 s l:
i vi U0:
(U
*
0 0,7
*
) > U0 > (U
*
0 0,7
*
)
v di vi :
0,
*
> > 2,0
*
Trong d U
*
0 v
*
l cc uc luong ca U0 v thu duoc bng cch lm cho cc kt qu th
nghim ph hop vi hm phn b xc sut phng din p(U) gi djnh. Ngoi ra, sai s thng k
c xu hung ng v pha cc gi trj thp hon di vi cc uc luong ca Up ln cn p 0,
hoc 0 .
A0<020 }M F :5: NJ@ Hu] @ :5: @1M n91iK3 F_2i 2
Th nghim loai 2 cung cp cc uc luong ca Up l din p tai d xc sut phng din dnh
thng l p. U
*
p, gi trj uc luong ca Up, duoc cho bi:
= n U k U
i i p
/ ) (
*
trong d ki l s nhm ng sut duoc s dung mc din p Ui. c cng thc chnh xc
hon, xem trong ti liu k thut.
Nhm trnh cc sai s dng k, mc din p thp nht duoc xem xt khng duoc sai khc so
vi %
/
" qu 2 %*
ui trnh chju th duoc m t trong A.1.2 cung cp cc uc luong ca Up di vi xc sut phng
din dnh thng p duoc cho bi:
p 1 (0,)
1/m
Trong khi qui trnh phng din cho Up di vi:
p (0,)
1/m
Cc gi trj ca p m t d c th uc luong Up trong cc th nghim tng v gim bj han ch bi
yu cu l m phi l s nguyn. V du duoc cho trong bng A1.
Bng A1
m 70 1 7 2 1
p 0,01 0,02 0,0 0,10 0,1 0,20 0,0 0,0 (qui trnh chju th)
p 0,99 0,98 0,9 0,90 0,8 0,80 0,70 0,0 (qui trnh chju th)
ui trnh d uc luong v cc gii han d tin cy ca c cng c sn nhung khng duoc
khuyn co d s dung chung.
A0<0<0 }M F :5: NJ@ Hu] @ :5: @1M n91iK3 F_2i <
Cc kt qu ca th nghim loai thung l mt chui n din p %i t d xc djnh cc tham s
%(' v # ca hm xc sut phng din dnh thng. i vi phn b Gauxo (hoc phn b
chun), cc uc luong ca %(' v # duoc cho bi:
= n U U
i
/
*
50
( ) ( ) [ ]
2 / 1
2
*
50 i
*
1 n / U U z
=
i vi cc phn b khc, c th s dung cc phuong php hop l d uc luong %(' v # (xem
A.).
Cc biu thc v cc phuong php tuong tu p dung trong cc trung hop cn phn tch s ln
dn khi xut hin phng din dnh thng ti.
Gii han d tin cy di vi phn b Gauxo c th tm duoc bng cch s dung cc phn b
tudent hoc -bnh phuong nhu m t trong ti liu k thut.
Nhu mt v du, trong trung hop phn b Gauxo, gii han d tin cy 9 di vi cc uc luong
ca U0 v thu duoc th nghim vi n 20 l:
(U
*
0 0,7
*
) > U0 > (U
*
0 0,7
*
)
v
0,76
*
> > 1,6
*
A0C0 n9 78n9 :5: 61Un9 6156 1V6 F
C th s dung cc phuong php hop l khc d phn tch cc kt qu ca tt c cc loai th
nghim ni trn. Cc phuong php ny cho php uc luong U0 v v t d Up khi chon duoc
hm phn b xc sut phng din "(%; %(', #).
Ngoi ra, c th s dung tt c cc kt qu thu duoc v c th tm duoc gii han d tin cy ng
vi bt ky d tin cy C mong mun no.
A0C010 HA3 1V6 F
i vi cc th nghim loai 1 v loai 2, s ln phng din, di v s ln chju th wi tm duoc mi
mc din p Ui du d bit. Nu dang hm phn b xc sut phng din "(%0 %(', ) d bit hoc
gi djnh th xc sut ca mt phng din mc %i l "1%i0 %(') #2 v xc sut mt ln chju th l
(1 "1%i0 %(') #)). Hm hop l i tuong ng vi di phng din v wi ln chju th xy ra mc
din p Ui khi d s l:
i i
w
i
d
i i
z U U p z U U p L )) , ; ( 1 ( ) , ; (
50 50
=
V %i, di v $i du d bit nn i chi l hm s ca U0 v .
Hm hop l ca mt tp dy d cc kt qu gm n gi trj ca Ui lc ny tr thnh:
i2.i.n (U0, )
i vi cc th nghim loai , mi mc din p Ui xut hin trong cc kt qu s ng vi mt
phng din dnh thng. Thng thung, mt mc din p Ui s xut hin mi ln, trong d mi 1.
Hm hop l s tr thnh
m i
m
m
m m
i i
z U U f z U U f z U U f L )) , ; ( ... )) , ; ( ) , ; (
50 50 2 50
2
=
Trong d
dp/du
Phuong php tnh t cc tp kt qu m rng bng cch xem xt cc nhm kt qu nm trong
mt s cc khong din p c th tm duoc trong ti liu.
A0C020 f\: FUVn9 UX0 4A
Cc uc luong tt nht ca U0 v l cc gi trj U
*
0 v
*
lm gi trj cuc dai.
Cc uc luong ny thung duoc tm ra bng cch s dung my tnh d thuc hin cc tnh ton
lp lai ca di vi cc gi trj U
*
0 v
*
gi djnh. Vi U
*
0 v
*
c djnh, c th tm ra Up ng vi
gi trj mong mun bt ky ca xc sut phng din, p, t hm phn b xc sut phng din gi
djnh vi U0 U
*
0 v
*
. Cc phuong php xc djnh gii han d tin cy ca U
*
0 v
*
du
duoc tm thy trong ti liu. i vi cc trung hop C 0,9 phuong trnh (U0, ) 0,1 max cho
php xc djnh duoc cc gii han d tin cy ny.
'18 F8: i
(qui djnh)
Qui @Rhn1 @1M n91iK3 n1ir3 ^kn
i010 '1Un9 6156 @2_ >Un9-3uTi
i01010 C1ukn ^S 7un9 7S:1 3uTi
ung djch mui cn duoc lm t mui (NaCl tinh khit) c d mn yu cu v nuc my thng
thung. Nng d cn nm trong pham vi ca mt trong cc gi trj sau: 2, g; , g; g; 7
g; 10 g; 1 g; 20 g; 28 g; 0 g; 6 g; 80 g; 112 g; 160 g; hoc 22 g trong mt lt dung djch.
Thnh phn c dc c th duoc xc djnh bng cch do din tr sut hoc nng d ca dung
djch mui. Hnh 16 v 17 dua gi gi trj din tr sut v nng d, tuong ng, l hm s ca nng
d mui 10
0
C, 20
0
C v 0
0
C.
i01020 C5: :1i @iJ@ :LI 1K @1Tn9 61un
uong duoc tao ra trong bung th nghim bng mt s vi phun nhu th hin trn hnh 18 v
m t chi tit dui dy. Mi vi phun c hai ming phun, mt ming phun hoat dng nhu l thot
khng kh cn ming phun kia lm l thot dung djch mui. Kh nn theo d thi ngang qua
ming phun dung djch v tao nn lp suong bui ca dung djch.
Ming phun khng kh cn phi duoc cung cp khng kh d duoc loc, khng c du v p
sut cao hon p sut kh quyn 700 kPa, vi dung sai . Ming phun dung djch cn duoc
cung cp dung djch mui qui djnh p sut duoc diu chinh sao cho trong thi gian th nghim
dng dung djch qua mi ming phun l 0, /min 10 ; dung sai ca tng dng chy ca tt c
cc vi phun l gi trj danh ngha. o d, p sut ca dung djch cng phi gi khng di
trong sut th nghim.
Cc vi phun duoc lp cch nhau 0,6 m theo hai dy thng hng, song cng vi dung tm ca
di tuong th nghim (mi bn mt dy), dy no cch dy kia m v trn cng mt mt phng,
vi cc vi phun trn mi dy cha thng vo nhau. Mi dy cn duoc ko di t nht 0,6 m vuot
xa hon cc du ca phn cch din ca di tuong th nghim; di tuong th nghim dt thng
dng, nm ngang hoc nghing theo qui djnh ca Ban k thut lin quan, nhung cn dt sao cho
vi phun thp nht cao hon sn t nht l 0,6 m.
i020 N1ir3 ^kn FBn9 Pn9 @RU\:Z Hui @Rhn1 61L 4A FA3 U\@
i02010 C1ukn ^S 4s@ FiKu 61L
Cn s dung mt trong hai hop cht dui dy ca cht ngung kt:
a) - 100 g dt to ct kieselgur (dt c nhiu to ct, diatomit),
- 10 g dioxit silic phn gii mc d cao, kch thuc hat 2 - 20 m,
- 1000 g nuc duoc kh khong
dn din khi ca cht ngung kt phi duoc diu chinh bng cch cho thm mt luong mui
(NaCl) thch hop nhm dat dn gi trj duoc chon t cc gi trj ca bng dui dy, tuong ng vi
d dn din mt chun yu cu ca lp ph. Cht ngung kt duoc pha ch nhu vy sau d phi
duoc p vo b mt ca cch din d tao ra mt lp c d dy thch hop nhm dat duoc d dn
din chun.
dn din mt chun 20
0
C,
(dung sai 1 )
7, 10 1 20 0 0 60 80
Gi trj d dn din khi tuong ng
ca cht ngung kt pha ch 20
0
C.
m/cm
2,2 ,0 , 6,0 9,0 12,0 8,0 2,0
b) - 0 g cao lanh hoc tonoko
- 1000 g nuc duoc kh khong
dn din khi ca cht ngung kt phi duoc diu chinh bng cch cho thm mt luong mui
(NaCl) thch hop nhm dat dn mt d ngung tu mui chun yu cu.
au d, cht ngung kt phi duoc p vo b mt ca cch din d tao ra mt lp c d dy
thch hop nhm dat duoc mt d ngung tu mui chun.
i02020 %D: iE3 :1;n1 :LI :5: :1W@ @R
Pham vi cc gi trj di vi cc dc dim chnh ca cht tro, xc djnh cc loai dt to ct, cao lanh
v tonoko nn s dung cho cc cht ngung kt duoc cho trong bng dui dy:
Thnh phn theo khi luong tnh
bng ca
Kch thuc hat, m (phn
b tch ly)
dn din
khi 20
0
C,
/cm
Cht tro iO2 Al2O e2O H2O 16 0 8
t to ct 70-90 -2 0,-6 7-1 0,1-0,2 0,-1 2-10 1-200
Cao lanh 0-0 0-0 0,-2 7-1 0,1-0,2 0,-1 2-10 1-200
Tonoko 60-70 10-20 -8 - 0,8-1, - 8-1 20-100
i020<0 Qui @Rhn1 61L ^ln 4A FA3 U\@
Cht ngung kt c th duoc ngung tu trn b mt sach ca di tuong th nghim bng cch
nhng, phun hoc d rt lp ph. p ph duoc tao nn cn phn b du dn mc c th th
trn ton b b mt cch din ca di tuong th nghim.
p ph phi duoc sy kh truc khi bt du th nghim.
i0<0 %_ [ n1ir3 ^kn
nhim bn trn b mt ca di tuong th nghim c th duoc xc djnh bng phuong php
cho trong B..1 hoc bng phuong php cho trong B..2.
i0<010 %[ 7n iKn 3D@ :LI ^l 3D@ :5:1 iKn
xc djnh d dn din mt ca b mt, din dn r G
=
L
x B
dx
f
0
) (
trong d:
- chiu di tng ca dung r
dx - chiu di ca mt vi phn dung r, khong cch x tnh t mt din cuc (0 > x > )
B(x) - chiu rng hoc chu vi ca dung r khong cch x.
dn din mt K
K K
03 , 0 1
6 , 1
20
+
=
trong d l nhit d b mt cch din, tnh bng d C.
CH THCH: Vic xc djnh d dn din mt t din dn v h s hnh dang c th cho cc kt
qu khng dng nu d dn din mt khng l hng s hop l doc theo chiu di ca di tuong
th nghim hoc phn chiu di duoc do.
i0<020 LUVn9 nI@Ri :F_RuI @Un9 Un9 @RGn 3[@ :n@i3?@ 4ubn9 ^l 3D@ :5:1 iKn u0{0{Z
39:3
2
B mt cch din bj nhim bn hoc mt phn no d ca cch din duoc ra bng nuc duoc
chung ct, tt c duoc gom cn thn lai. in tr sut ca nuc gom lai duoc do v hiu chinh
v 20
0
C. Theo hnh 16, xc djnh luong tuong duong C ca natri clorua tnh bng gam trn mi
lt dung djch. T d, luong tuong duong M ca natri clorua trn mi don vj din tch b mt tnh
bng miligam trn centimt vung duoc xc djnh bng
M CV/A
trong d:
A - din tch ca b mt sach tnh bng centimt vung;
V - th tch ca nuc duoc gom tnh bng centimt khi.
'18 F8: C
(qui djnh)
HiKu :1ukn 78n9 :8 _ :1UI UV: :bn9 n1sn ^nn9 N1 1o @1In1@1In1
C010 iT @R; :1un9 :LI N1 1o @1In1@1In1
Cch b tr chung ca khe h thanh/thanh phi nhu hnh 19a (khe h thng dng) hoc hnh 19b
(khe h nm ngang).
Cc thanh phi duoc lm bng thp hoc dng thau, c mt ct vung vi kch thuc t 1 mm
dn 2 mm v c mt truc chung. Cc du thanh phi duoc ct vung gc vi truc d lai cc
canh sc.
Khong cch t du thanh din p cao dn di tuong duoc ni dt v cc vch, tr mt dt,
khng duoc nh hon m.
C020 Gi5 @RS :1ukn
in p phng din dnh thng U0 di vi din p mt chiu cuc tnh duong v m kh hu
tham chiu chun di vi khe h thng dng hoc nm ngang, duoc tnh bng
U0 2 0, d (C-1)
trong d U0 tnh bng kilvn v d l khong cch khe h tnh bng milimt.
Phuong trnh (C-1) c gi trj di vi:
20 mm > d > 200 mm
1 g/m