VSLOVNOST HLSEK A JEJICH SKUPIN

V souasnosti je kodifikovna nsledujc vslovnost jednotlivch hlsek a hlskovch

skupin:
1. Psmeno i oznauje souhlsku (j) a zrove samohlsku (i).
ako j se nat ! na potku slova p"ed samohlskou# mezi dv$ma vokl% zn nesla&in$ jako
ij (jj).
'"klad%: i(nua jnua &rna
iodum jodum j)d
maior major v$t*
i+i,num j-j.num lank
art+ria art-rija tepna
V ostatnch pozicch (na zatku slova p"ed souhlskou# ve sla&ikch) z/stv lo0ick%
vslovnost i jako i(y).
'"klad%: 1nsufficientia insuficiencija nedostatenost# selhvn
nihil n%hil nic
2. Dvojh!s"# $%i&'on() #e se te jako (otev"en-).
'"klad%: ae0r2tus -0r)tus nemocn
0an0raena 0an0r-na sn$3
4veden difton0 se o&jevuje tak- jako koncovka 5. deklinanho t%pu ven#. 'ro latinu je
o&v%kl- p"i skloovn kumulovat vokl% a difton0%.
'"klad%: 5. pd jednotn-ho sla ! v+na
6. pd jednotn-ho sla ! v+nae
7tejn$ art+ria ! art+riae.
*. Dvojh!s"# $%i&'on() oe se te jako (zav"en-).
'"klad%: oed+ma -d-ma otok
oesoph(0us -zof0us jcen
+, 7ouhlska - se te jako k.
'"klad%: caput kaput hlava
cor kor srdce
locus lokus msto
ac,tus ak.tus akutn
4veden vslovnost v*ak neplat# nsleduje8li za konsonantou - ! e. $#e. oe. e/). i. 0. 'ak se -
v%slovuje jako c.
'"klad%: cere&rum cere&rum mozek
acidum acidum k%selina
caecum c-kum slep- st"evo
9icero 9icero 9icero (jm-no)
cocc%: kokc%0s kostr
1, 7ouhlska s mezi dv$ma vokl% ne&o mezi voklem a tzv. zn$lostn konsonantou (m, n, r,
l) se v%slovuje zn$le ! jako z.
'"klad%: n(sus nzus nos
v+s1ca v-zka m$ch"
pulsus pulzus puls# tep
m+nsis m-nzis m$sc
inversus inverzus o&rcen
;le ! na zatku slova a na konci slova teme s nezn$le jako s.
'"klad%: s(n(ti2 sncijo l-en
focus fokus lo<isko
2, 7la&ik% %i. 'i. ni se tou tvrd$ ! jako dy, ty, ny.
'"klad%: medic1na med%cna l-ka"stv
nihil n%hil nic
t1nct,ra t%nkt.ra tekutina# tinktura
4veden vslovnost v*ak u sla&ik% 'i neplat# jestli<e se za n o&jev vokl ne&o dvojhlska
ae. V t$chto pozicch se sla&ika 'i te jako ci, Vslovnost v e*tin$ je pak analo0ick# v%chz
z vslovnosti v latin$.
'"klad%: palpit(ti2 palpitacij) palpitace# &u*en (srdce)
oper(ti2 opercij) operace
a&d,cti2 a&d.kcij) a&dukce# odta<en
'"edchz8li v*ak sla&ice 'i psmeno s. 3 (a ve slovech "eckch)# pak se vracme k p/vodn
vslovnosti a sla&iku 'i teme jako ty.
'"klad%: 2stium )st%jum .st
&+stia &-st%ja zv"e
mi:ti2 mikst%j) sm$s

4, =lskov skupina e3 se p"ed samohlskou o&v%kle te zn$le jako egz.
'"klad%: e:(men e0zmen zkou*ka
e:itus e0zitus smrt# odchod
e:emplum e0zemplum p"klad
5, =lskov skupina 6/ a n(/ se p"ed voklem v%slovuje jako kv a ngv.
'"klad%: a>ua akva voda
>u1n>ue kvnkve p$t
lin0ua lin0va jaz%k
7, =lskov skupina 8h se v%slovuje jako f,
'"klad%: phalan: falan0s lnek (prstu)
h%potrophia h%potrofija zmen*en
diaphra0ma d%afra0ma &rnice
19. ?olsav vslovnost je u hlskov- skupin% 'h. V dne*nm .zu u< je o&v%klej* vslovnost
'h jako t.
'"klad%: therapia terapija terapie# l-&a
th2r(: t)rks hrudnk
diphtheria d%fterija z*krt
12. =lskov skupina :h se te jako r.
'"klad%: rhaph+ raf- *ev
haemorrha0ia h-mora0ija krvcen
;"o0<
S v0/=i'm >s"#n?-h 8o>n#'"@ se n#/A'e s8:!vnB n#A'#' n!se%/j-
#'ins"oCDe-"? o%Eo:n? 'e3' (zatm &ez porozum$n).
4kzka pitevnho protokolu:
Di#(nosis -ini-#
@ronchitis chronica. 9arcinoma &roncho0enes.
Di#(nosis #n#'omi-#
Fo:E/s 8:in-i8i#is< ;etas provecta. @ronchitis catarrhalis purulenta
chronica. Amph%sema vesiculare pulmonum
chronicum.
Com8i-#'iones< =%pertrophia e:centrica cordis de:tr. Venostasis
chronica hepatis# lienis et renum. Bar%n0itis#
tracheitis et &ronchitis catarrhalis haemorrha0ica
acuta.
C#/s# mo:'is< Cnsufficientia cardiopulmonalis.
Inven'/s #--esso:i/s< Dsteoporosis senilis. Eefectus dentium completus.
Fe:t k ncviku sprvn-ho ten:
Eia&+t+s mell1tus mor&us ac>u1s1tus aut con0enitus est. Gr(ct,ra &asis cr(ni1 cum oed+mate et
haemorrha0i( cere&r1 mortem saepe efficit. 9avum pleurae diaphra0mate ( cav2 a&dominis
s+iun0itur. ;orta d+scend+ns initium in ventricul2 sinistr2 cordis. 4n0uenta# pulver+s#
sol,ti2n+s pr2 iniecti2ni&us# tr(nsf,sioni&us aut inf,si2ni&us l+0e artis parantur. Hu&or# dolor#
tumor# calor# f,ncti2 laesa si0na 1nflamm(ti2nis sunt. Variola# 1nfluenza# scarlatina mor&1
1nfecti2s1 sunt. Dccl,si2 parti(lis r(m1 circumfle:1 art+riae cor2n(riae sinistrae. 4lcus &ul&1
duod+n1 perfor(ns ad p(ncreas. ;&rupti2 placentae ante partum. I+ misce(tur a>ua cum
t1nct,r( stomachic(. 92l1tis 1nflamm(ti2 1ntest1n1 crass1 etiam appell(tur. 'artus per secti2nem
caesaream propter a&rupti2nem placentae praec2cem. Ccterus neon(t2rum ( medic1s
o&serv(tur. Gr(ct,ra verte&r(rum th2r(cic(rum sine laesi2ne medullae spin(lis. Jstium
(trioventricul(re comm,ne malform(tio con0enita cordis est. Cn ventricul2 curv(t,ra maior et
minor distin0uuntur. ;rt+riae san0uinem + corde in t2tum corpus add,cunt. Cn column(
verte&r(rum septem verte&rae cerv1c(l+s# duodecim verte&rae th2r(cicae# >u1n>ue verte&rae
lum&(l+s# >u1n>ue verte&rae sacr(l+s# >uattuor seu >u1n>ue verte&rae cocc%0eae distin0uuntur.
;orta d+scend+ns initium ha&et in ventricul2 sinistr2 cordis. Dssa cr(ni1 imm2&ilia sunt#
tantum mandi&ula est m2&ilis. V+na cava caud(lis et cr(ni(lis in (trium de:trum cordis intrat.
Eia&+t+s mell1tus est mor&us ac>u1s1tus aut con0enitus. Kr+t+rem fissum ad malform(ti2nem
con0enitam numer(mus. Gractura &asis cr(ni1 mortem saepe efficit. Dssa in senect,te
fra0ili2ra sunt >uam in iuvent,te. 'elvis f+min1na l(tior est >uam pelvis m(scul1na. B+:
mortis omnium l+0um est certissima. Cn curv(t,r( mai2re ventricul1 ulcus indic(tur.
9ircul(ti2 san0uinis inter pulm2n+s et cor circul(ti2 minor appell(tur. Vulnera s(nantur Lper
pr1mam aut per secundam intenti2nemM. 'art+s art+riae e: tri&us strat1s c2nstant : e: intim(
(tunic()# medi(# advent1ci(. Variae sunt formae iniecti2num: iniecti2n+s su&cut(neae#
intr(m,scul(r+s# intr(v+n2sae et aliae. Nlandula su&lin0u(lis# su&mandi&ul(ris# par2tis
ma0nae 0landulae sal1v(riae sunt in 2re. Cn ossi&us lon01s diaph%sis et epiph%sis
distin0uuntur. =%perplasia 0landul(ris endom+tri1 si0num d%sf,ncti2nis hormon(lis est.
Andocardium# pericardium part+s cordis h,m(n1 sunt. 9ircul(ti2 san0uinis f+t(lis alia est
>uam circul(ti2 postn(t(lis. Fumor mali0nus ventricul1 in stat, pr20ress1v2 saepe inoper(&ilis
et 1ns(n(&ilis est. ;d si0na encephal1tidis ac,tae numerantur inter alia: paresis# dolor capitis#
vomitus. Jstium (trioventricul(re comm,ne ad malform(ti2nem con0enitam cordis
numer(tur. Nastrostomia# 0astrotomia# 0astrectomia variae oper(ti2n+s in ventricul2 sunt.