You are on page 1of 353

Ministria e Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis

Programi msimor
ARSIMI PROFESIONAL








Programi 2008
Banka dhe Sigurime
Niveli I dhe II









Kosov, 2008

1








Republika e Kosovs
Republika Kosova-Republic of Kosovo
Qeveria Vlada-Government

Ministria e Arsimit, e Shkencs dhe e Teknologjis- Ministarstva Obrazovanja Nauke i
Tehnologije-Ministry of Education Science &Technology


Kabineti i Ministrit /Kabinet Ministra/ Cabinet of the Minister



UDHZIM ADMINISTRATIV
ZBATIMI I PLANIT DHE PROGRAMIT PR ARSIMIN PROFESIONAL FUSHA:
EKONOMI, PR NIVELIN E PAR (KL.X,XI)


NUMR : 17/2008
DAT: 19.08.2008

N baz t Kapitullit VI, neneve 93 (4) dhe 97 (2) t Kushtetuts s Republiks s Kosovs,
nenit 6.1 paragrafi (d) t Ligjit mbi Arsimin Fillor dhe t Mesm n Kosov nenit 6, 8, 11 t
Ligjit mbi Arsimin dhe Aftsimin Profesional, si dhenenit 25 paragrafit 7 t Rregullores s
Puns t Qeveris s Kosovs nr. 1/2007, Ministria e Arsimit e Shkencs dhe e Teknologjis
nxjerr kt Udhzim administrativ (m tutje UA):


Neni 1
Qllimi

Qllimi i ktij udhzimi sht zbatimi i planit dhe programit msimor pr shkollat
profesionale, nivelin e par (kl.X, XI).

Neni 2
Planprogrami

Plani dhe programi i ri pr nivelin e par (kl.X, XI), fusha Ekonomi, profilet: banka dhe
sigurime, kontabilist, shpedicion, tregtar me pakic dhe shumic, i sht bashkangjitur ktij
Udhzimi administrativ.


2

Neni 3
Zbatueshmria

Me zbatimin e planit dhe programit t nivelit t par (kl.10, 11) zvendsohen planet dhe
programet e deritashme t kl.X,XI.

Neni 4
Hyrja n fuqi
Ky Udhzim administrativ hyn n fuqi me fillimin e vitit shkollor 2008/2009.




































3

PRMBAJTJA

II. orniza e programit msimor profesional pr profilin Banka dhe Sigurime,

III. rofesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
e profesionale, kl. 10.
i i klasifikimit

eve me faturn
e mjete komunikuese
ve profesionale, kl. 11.
Hartimi i oferts dhe i krkess

. Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese
IV. g prshkruesit e moduleve t praktikave
II.

b kave profesionale, kl. 12.

I. Parathnie
K
Niveli I dhe II.
Programet e lndve p
profesionale pr Nivelin I

a) Programet e lndve profesionale, kl. 10.
1. Kontabilitet
2. Financ
3. Statistik
4. E drejta

b) Prshkruesit e moduleve t praktikav
1. Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistem
2. Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes
3. Libri kryesor
4. Kryerja e veprim
5. Komunikimi m

c) Programet e lndve profesionale, kl. 11.
1. Kontabilitet
2. Financ
3. Statistik
4. Njohje malli

d) Prshkruesit e moduleve t praktika
1. Veprimet me arkn
2.
3. Blerja dhe evidentimi saj
4. Shitja dhe evidentimi i saj
5
6. Qarkullimi i pagesave

Pro ramet e lndve profesionale dhe
profesionale pr Nivelin

a) Programet e lndve profesionale, kl. 12.
1. Banka dhe afarizm bankar
2. Bazat e sigurimeve
3. Komunikim biznesi
4. Marketing
) Prshkruesit e moduleve t prakti
1. Taksat dhe sigurimet

4
2. Marrdhniet e biznesit me bankat
3. Mnyrat e kryerjes s pagesave
4. Transferi bankar
5. Mbajtja e llogaris s nj biznesi
6. Komunikimi me shkrim me palt














































5

Parathnie

Shoqrit bashkkohore arsimin e konsiderojn ndr pasurit m t rndsishme t
njerzimit dhe prpiqen t gjurmojn potencialin e tij t plot, n mnyr q tu ndihmojn
njerzve t ballafaqohen me sfidat e bots s sotme.
Pas nj krize t gjat, shoqria kosovare sot ballafaqohet me nj sfid t re pr tiu
bashkangjitur rrjedhave aktuale t zhvillimit ndrkombtar. N sfern e arsimit, reforma e
planpro
t tij, lidhen
me ndr
Kosov.
jn shkollat teknike e profesionale.
konomik dhe me krkesat e tregut t puns n
shkall
, specialistt, prindrit, nxnsit dhe t gjith t interesuarit
pr zhvillimin e sistemit t Arsimit t Mesm Profesional t Kosovs t japin ndihmesn e
tyre pr ngritjen e nivelit t ktyre shkollave n nivel t shkollave prkatse evropiane e m
gjer, sa u prket parametrave e standardeve.
Shfrytzojm rastin ti falnderojm t gjith ata q me prkushtim t madh punuan n
kt dokument dhe donatort q kan ndihmuar dhe prkrahur procesin e zhvillimit t
planprogramit deri n kt faz.
gramit sht nj reagim ndaj zhvillimeve t reja n shoqrin kosovare. Procesi i
reforms s planprogramit synon rritjen e cilsis s arsimit dhe barazis n gzimin e dobive
q ofron ai pr t gjith nxnsit dhe inkuadrimin e sistemit t arsimit n rrjedhat aktuale q
kan t bjn me reformat e arsimit n sistemet tjera t prparuara. Nevojat e prhershme pr
ristrukturimin e shkollimit dhe pr riprkufizimin e qllimeve dhe objektivave
yshimet q shfaqen n shoqri, ekonomi, politik, shkenc e teknologji.
Q nga fillimi i veprimtaris n Kosov, Ministria e Arsimit e Shkencs dhe e
Teknologjis (MASHT) reformn e vet e ka mbshtetur n dy shtylla: (a) prfshirja e
ekspertve, specialistve dhe konsulentve vendor pr zhvillimin e strukturave t reja, dhe
(b) angazhimin e agjencive ndrkombtare e vendore, t cilat ndihmojn Ministrin n
sajimin dhe zbatimin e programeve t reja n sistemin e ri t arsimit n
N planprogramet pr arsimin profesional t Kosovs gjersia dhe thellsia e formimit
t nxnsve shikohen si nj proces integral q prmbledh dimensionin e prgjithshm t
njeriut, dimensionin shoqror t qytetarit dhe dimensionin profesional t puntorit, t pajisur
me dije, shprehi dhe vlera t shumfishta. Nxnsit do t ndjekin lnd t prgjithshme dhe
profesionale. N kt mnyr, MASHT synon t zhvilloj nj kultur t prgjithshme unike
pr t gjith nxnsit q prfundo
Programet e reja t lndve t prgjithshme, s bashku me ato t lndve e t
praktikave t ndryshme profesionale, do t sigurojn nj formim bashkkohor, sa i prket
kulturs s prgjithshme dhe profesioneve t ndryshme, duke synuar t prgatisin brezin e ri
si qytetar t ardhshm t nj shoqrie kosovare t lir e demokratike, t aft pr tu
ballafaquar me sfidat e zhvillimit kulturor e e
vendi, rajoni e m gjer.
Ministria e Arsimit, e Shkencs dhe Teknologjis i fton t gjith msimdhnsit dhe
drejtuesit e shkollave profesionale





6






Korniza e programit msimor
profesional
ARSIMI PROFESIONAL
Programi 2008
Kontabilist
Niveli I dhe II



















7
Korniza e programit msimor profesional

Lmi: Ekonomi
rofili P : Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
ogjistik
iveli
Kontabilist
Shpedicion dhe L
N : I dhe II

1. S

s

in n tregun e puns pr banka dhe sigurime, si
d
p
tr it profesional (matur) q lejon kalimin edhe n studimet universitare.
nivel
n tri
, q synojn konsolidimin te nxnsit, t koncepteve
yre me proceset teknike-teknologjike q lidhen me
profesionin e punonjsit t bankave dhe sigurimeve.
ytetar aktiv e
t r rritjen e ktij qllimi jan dhe zhvillimi te nxnsit i ndjenjs s
sip

I. Njoftime t prgjithshme pr shkollimin
truktura e shkollimit
imimi n profilin msimor Banka dhe Sigurime pr ni Ar velet I dhe II trajtohet n
kuadrin e shkollimit t mesm t lart n Kosov.
Niveli i par i arsimimit profesional, me kohzgjatje dy vite msimore pas prfundimit t
arsimit t detyruar (kl. 10 dhe 11), i prgatit nxnsit pr kompetencat fillestare (hyrse)
t punsimit n profesionin e punonjsit t bankave dhe sigurimeve. J ep nj certifikat t
prgatitjes profesionale t nivelit t punonjsit t gjysmkualifikuar (ndihms) dhe
mundson kalimin n nivelin e dyt t arsimimit profesional.
Niveli i dyt i arsimimit profesional, me kohzgjatje nj vit msimor (kl. 12) pas
prfundimit me sukses t nivelit t par, i prgatit nxnsit pr t fituar nj kualifikim
profesional q u mundson atyre integrim
he vazhdimin e arsimimit n nivele m t larta. J ep nj certifikat t prgatitjes
rofesionale t nivelit t punonjsit t kualifikuar dhe mundson kalimin n nivelin e
et t arsimim
Ky dokument prmban dokumentet kurrikulare t profilit msimor Banka dhe Sigurime pr
et I dhe II, t strukturuara n lnd msimore (teorike) dhe module msimore (praktike),
grupe kryesore:
(i) grupi i lndve t prgjithshme, q synojn formimin shkencor/humanitar t nxnsve
pr t lehtsuar integrimin e tyre n shoqri, si dhe vazhdimin e shkollimit t
mtejshm.
(ii) grupi i lndve teorike-profesionale
shkencore, si dhe bjn njohjen e t
(iii) grupi i moduleve t praktiks profesionale, q synojn prgatitjen e nxnsve me
kompetencat praktike t nevojshme pr tu integruar me sukses n tregun e puns n
sektorin e bankave dhe sigurimeve.

2. Qllimet e prgjithshme t shkollimit

Qllimi kryesor i shkollimit (dynivelsh) pr Banka dhe Sigurime sht zhvillimi i
personalitetit t nxnsve pr tu inkuadruar n nj shoqri demokratike si q
kompetent, si dhe pr tu angazhuar me sukses n tregun e puns gjithnj n ndryshim. Sfida
ndsishme pr a
vetbesimit, kultivimi i vullnetit t lir n marrjen e vendimeve, nxitja e ndjenjs s
rmarrjes dhe e gatishmris pr t nxn gjat gjith jets.

8
Pr t mundsuar zhvillimin individual t nxnsve nga pikpamja emocionale, intelektuale
profesionale, sht e nevojshme dhe q shkolla profesionale tu krijoj atyre:
e siprmarrjes dhe t disiplins, kureshtjen

hme pr t lehtsuar punsimin dhe prparimin drejt arsimit
dhe potencialin e tyre, pr tu orientuar drejt
hm personal dhe profesional;
Mundsi pr tu njohur me zhvillimet perspektive t profesionit t tyre, t para kto n
europian;
eset teknologjike aktuale e t perspektivs,
he
endore) t mjaftueshme pr t kryer kto
rfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Banka dhe Sigurime n nivelin I,
it n nivelin II t ktij profili.
rfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Banka dhe Sigurime, niveli II, u
e veprimtarin bankare, me marrdhniet e organizatave t ndryshme, publike ose
Mundsi t prshtatshme pr t nxn, pavarsisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftsit
fizike e mendore;
Lehtsi pr t kuptuar mjedisin shoqror dhe ekonomik, lokal, kombtar dhe rajonal, si
dhe pr t qen t vetdijshm pr rolin q mund t luajn n shoqri;
Mbshtetje pr t zhvilluar ndjenjn
intelektuale dhe vlerat morale;
Kushte pr tu zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, pr t prballuar vshtirsit q do
t ndeshin gjat veprimtarive t ardhshme jetsore dhe profesionale;
Mundsi pr t zhvilluar kompetencat profesionale, t bazuara n njohurit, shprehit dhe
qndrimet/vlerat, t mjaftues
dhe aftsimit profesional t mtejshm;
Mbshtetje pr t muar me realizm vlerat
n drejtimet e karriers profesionale t ardhshme dhe pr t marr prgjegjsi n
procesin e zhvillimit t tyre t vazhdues
Mbshtetje pr t zhvilluar format e bashkpunimit dhe t besimit t ndrsjell nprmjet
prvojs s puns praktike;

kontekstet e integrimit rajonal dhe


Kushte pr tu njohur me teknologjit dhe proc
n sektorin e bankave dhe sigurimeve;
Kushte pr t njohur dhe pr t zbatuar rregullat e mbrojtjes n pun e t ruajtjes s
mjedisit, n prputhje me standardet ndrkombtare.

3. Grupi t cilit i drejtohet shkollimi

Shkollimin pr Banka dhe Sigurime, niveli I dhe II, mund ta ndjekin t gjith t rinjt d
t rejat t cilt kan prfunduar me sukses arsimin e detyruar nntvjear, jan n mosh deri
24 vje dhe zotrojn aftsi shndetsore (fizike e m
nivele shkollimi.
N raste t veanta, kur krkesat e nxnsve pr t ndjekur kt shkollim jan m t larta se
sa mundsit reale t shkollave profesionale t veanta, Ministria e Arsimit, Shkencs dhe
Teknologjis (MASHT) prgatit udhzime me kritere t posame pranimi n kto shkolla.

4. Mundsit e shkollimit t mtejshm

P
u lejon nxnsve vazhdimin e shkollim
P
lejon nxnsve vazhdimin e shkollimit n shkalln III (t punonjsit me shkathtsi t larta) n
t njjtin profil msimor, pr t fituar diplomn e maturs, me t drejt kalimi n shkollimin e
lart universitar.

5. Mundsit e punsimit

Shkollimi pr Banka dhe Sigurime, niveli I dhe II, i referohet kryerjes s veprimeve q
lidhen m

9
private, me bankat, si edhe me shrbimet n fushn e sigurimeve q jan aktuale dhe shihen
p si pr Banka dhe
igurime i nivelit I dhe II mund t punsohet n bank, kompani sigurimesh, ndrmarrje apo
Me kualifikime t mtejshme dhe pas nj prvoje
une t konsiderueshme, ai mund t krijoj nj biznes t vetin n kt sektor dhe t punsoj
hkollimit n profilin msimor Banka dhe Sigurime, niveli I, do t zhvilloj te
prv lin e krkuar t
gjit
lart it pr Banka dhe Sigurime, niveli II. Kshtu, nxnsi do t

ime dhe teknika t ndryshme (prfshir dhe ato t kompjuterizuara) t
kontekstin profesional, personal dhe shoqror.
nale
ialin e tij t brendshm pr krkim t vazhdueshm n drejtim t
met e nj bashkjetese demokratike n kontekstin e
e iniciativ n marrjen e prgjegjsis pr t ardhmen e tij.
T respektoj parimet e puns n grup dhe t bashkpunoj aktivisht n arritjen e
T bj vlersime dhe vetvlersime nisur nga kritere t drejta, si baz pr t prmirsuar
r t br
zgjedhje t prshtatshme t veprimtarive profesionale t ardhshme.
e
t shkollimit dyvjear n profilin Banka dhe Sigurime,
le si m posht:
jllon materiale dhe dokumente.
me rparsi pr t ardhmen n tregun e Kosovs. Nisur nga kjo nxn
S
n vende pune si asistent i profilit prkats.
p
t tjer.

II. Kompetencat e fituara nga nxnsit n prfundim t shkollimit

Kompetencat e prgjithshme

Ndjekja e s
nxnsit nj trsi kompetencash t prgjithshme, t cilat do ti shrbejn atij pr
etsimin me efektivitet t programit msimor, zhvillimin n nive
kompetencave profesionale dhe integrimin e mtejshm n shoqri dhe n tregun e puns
hnj n ndryshim. Kto kompetenca t prgjithshme do t zhvillohen n nj nivel m t
gjat kryerjes s shkollim
jet i aft:
T komunikoj n mnyr korrekte, me shkrim dhe me goj, pr t shprehur mendimet e
ndjenjat e tij dhe pr t argumentuar opinionet pr shtje t ndryshme.
T prdor bur
mbledhjes dhe t shfrytzimit t informacioneve t nevojshme pr zhvillimin e tij
personal dhe profesional.
T angazhohet fizikisht, mendrisht dhe emocionalisht n zgjidhjen e situatave t
ndryshme problemore q do t ndesh n
T manifestoj qasje t nj kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, perso
dhe shoqrore.
T nxit potenc
zgjidhjeve t reja, m efektive dhe m efiiente.
T respektoj rregullat dhe pari
integrimeve lokale, rajonale dhe globale.
T manifestoj guxim dh
T tregoj vetkontroll n ushtrimin e veprimtarive t tij n kontekstin e pavarsis n
vendimmarrje.
T organizoj drejt procesin e t nxnit t tij dhe t shfaq gatishmrin e vullnetin pr
nj t nxn q zgjat gjith jetn.

objektivave t pranuara.

dhe uar m tej arritjet.


T hulumtoj vetveten dhe rrugt e mundshme t karriers profesionale p

Kompetencat profesional

Me prfundimin e suksesshm
niveli I, nxnsi do t jet i aft t ushtroj kompetencat profesiona

Klasifikon, fa

10
Prpilon bilance fillestare.
Regjistron transaksione t thjeshta ekonomike n Librin kryesor.
, fax, internet.
ypsin, skenerin, fotokopjuesin etj.
Kryen veprime me dokumentacionin e blerjes.
er.
rdor n mnyr t pavarur literaturn me qllim ngritjen profesionale.
tejshm njvjear n profilin msimor
t rris n nj shkall m t lart nivelin e
si dhe do t aftsohet t ushtroj
anka t do lloji.
kohore pr komunikim.
prpunimin e t dhnave.
kumentacionit baz.
shkrimin e vendit t puns
Kryen llogaritjen e pagesave dhe bn pranimin e mjeteve pr pages.
Llogarit kamata.
Bn hapjen e llogarive.
Bn prezantimin dhe lidhjen e kontratave pr sigurime.
Respekton legjislacionin dhe profesionin.
Zbaton rregullat e mbrojtjes n pun e t ruajtjes s mjedisit.

Kryen veprime me faturn
Komunikon me mjetet e komunikimit, si telefon
Prdor dhe mirmban mjetet e zyrs, kompjuterin, sht
Mban arkn.
Harton krkesa dhe oferta.

Kryen veprime me dokumentacionin e shitjes.


Llogarit zhvlersimin e mjeteve joqarkulluese.
Mban evidenca elektronike n softuer (excel,word).
Zbaton rregullat e puns me klient dhe partn
P

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit t m
Banka dhe Sigurime, niveli II, nxnsi do
kompetencave profesionale t fituara n nivelin I,
kompetenca t tjera profesionale si m posht:

Kryen shrbime bankare n b
Komunikon me profesionalizm me klientt.
Prdor mjete bash
Kryen llogaritje dhe bn
Mban prgjegjsi pr ruajtjen e sekretit bankar dhe t do
Organizon dhe planifikon prioritetet n pr
Harton dhe mban statistika.


11
III. Plani msimor pr profilin msimor Banka dhe Sigurime, Niveli I e II

Ort javore/vjetore dhe kreditet
Niveli I Niveli II

Nr

Lndt dhe modulet msimore
Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12
A. Lndt e prgjithshme (Gjithsej) 16 15 15
1 Gjuh shqipe dhe letrsi 3 (105) 3 (105) 3 (105)
2 Gjuh angleze 2 (70) 2 (70) 2 (70)
3 Matematik 2 (70) 2 (70) 2 (70)
4 Teknologji e informacionit dhe komunikimit 2 (70) 2 (70) 2 (70)
5 Ekonomia dhe ndrmarrsia 1 (35) 1 (35) 1 (35)
6 Edukat qytetare 1 (35) - -
7 Edukat fizike 2 (70) 2 (70) 2 (70)
8 Fizik 1 (35) - -
9 Histori 1 (35) - -
10 Gjeografi 1 (35) 2 (70) -
11 Psikologji - 1 (35) -
12 Sociologji - - 2 (70)
13 Menaxhim i projektit - - 1 (35)
B. Lndt profesionale (Gjithsej) 8 (280) 8 (280) 8 (280)
1 Kontabilitet 2 (70) 2 (70) -
2 Financ 2 (70) 2 (70) -
3 Statistik 2 (70) 2 (70) -
4 E Drejta 2 (70) - -
5 Njohja e mallit - 2 (70) -
6 Banka dhe afarizm bankar - - 2 (70)
7 Bazat e sigurimeve - - 2 (70)
8 Komunikim biznesi - - 2 (70)
9 Marketing - - 2 (70)
C. Modulet e praktiks profesionale (Gjithsej) 6 (210) 9 (315) 9 (315)
1 Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve,
sistemi i klasifikimit
7K (42) - -
2 Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes 7K (42) - -
3 Regjistrimet n Librin kryesor 6K (36) - -
4 Kryerja e veprimeve me faturn 8K (48) - -
5 Komunikimi me mjetet komunikuese 7K (42) - -
6 Veprimet me arkn - 7.5K (45) -
7 Hartimi i oferts dhe i krkess - 9K (54) -
8 Blerja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
9 Shitja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
10 Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese - 10K (60) -
11 Qarkullimi i pagesave - 10K (60 ) -
12 Taksat dhe sigurimet - - 10K (60)
13 Marrdhniet e biznesit me bankat - - 10K (60)
14 Mnyrat e kryerjes s pagesave - - 10K (60)
15 Transferi bankar - - 7.5K (45)

12
16 Mbajtja e llogaris s nj biznesi - - 10K (60)
17 Komunikim me shkrim me palt - - 5K (30)

Gjithsej A+B+C 30 (1050) 32 (1120) 32 (1120)

IV. Udhzime pr zbatimin e Kornizs s programit msimor profesional:

Programet e hollsishme t lndve t prgjithshme parashtrohen n nj dokument t veant
t MASHT.
J avt msimore sipas klasave:
Klasa 10 35 jav; Klasa 11 35 jav (niveli I);
Klasa 12 35 jav (niveli II).
J ava msimore (5 dit msimore) prmban 30 32 or msimore.
Nj or msimore ka 45 minuta.
Si njsi e ngarkess msimore pr praktikat msimore profesionale do t prdoret krediti (K),
i cili do t jet i barasvlershm me 6 or msimore (1 dit praktik msimore).
Rekomandohet q praktikat profesionale t realizohen ditore (6 or n dit), si m posht:
Klasa 10: Praktik 1 dit n jav dhe Teori 4 dit n jav
Klasa 11: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Klasa 12: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Rekomandohet q modulet praktike pr do vit msimor, t realizohen n prputhje me
radhn e paraqitur n planin msimor. Shkollat profesionale, n varsi nga kushtet dhe
situatat e veanta n t cilat ndodhen, mund t bjn ndryshime t radhs s trajtimit t
moduleve msimore praktike, gjithnj duke synuar t mos e dmtojn procesin e prvetsimit
t tyre.
Mbshtetur n programet e detajuara t lndve profesionale, msimdhnsit e lndve
teorike profesionale bjn planifikimin e njsive msimore prkatse.
Mbshtetur n prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, msimdhnsit e
praktikave profesionale prgatisin plane m t detajuara, ku parashtrohen veprimtarit
praktike konkrete. Njkohsisht, ata prgatisin instrumentet e vlersimit pr do rezultat
msimor t paraqitur n prshkruesit e moduleve.
Vlersimi prfundimtar i nxnsve, n mbarim t secilit prej t dy niveleve t prgatitjes n
profilin Banka dhe Sigurime, do t organizohet n form provimesh:
N Nivelin I: Provimi i integruar i prgatitjes praktike q organizohet nga shkolla
profesionale.
N Nivelin II: (a) Provimi i integruar pr lndt e teoris profesionale, q organizohet nga
shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar pr praktikn profesionale q organizohet
nga shkolla profesionale.
Rezultatet e provimeve do t pasqyrohen n certifikatat prkatse t prfundimit t
shkollimeve profesionale n t dy nivelet e prgatitjes.
Modalitetet e procedurave t provimeve prfundimtare, kriteret e vlersimit t nxnsve me
nota dhe t prmbajtjes s certifikatave, prcaktohen me udhzime t veanta t MASHT.

V. Udhzime t prgjithshme didaktike
Msuesit e lndve teorike profesionale dhe t praktikave profesionale duhet t przgjedhin
dhe prdorin forma dhe metoda msimdhnieje t tilla q t nxisin sa m shum t nxnit
aktiv t nxnsve dhe t ojn n krijimin tek ata, t kompetencave sociale e profesionale, t
plota dhe t qndrueshme.
E rndsishme sht q planifikimi i msimdhnies t bazohet n nj proces analize
fillestare, i cili t marr parasysh faktor t till t rndsishm si, niveli i hyrjes s nxnsve,
prmbajtja e hollsishme e lndve t teoris profesionale dhe e moduleve t praktikave

13
profesionale, shkalla e integrimit t tyre, objektivat konkret q do t arrihen, mundsit reale
q ka shkolla pr realizimin e veprimtarive msimore etj. Pr kt planifikim duhet nj
bashkpunim i ngusht i t gjith personelit drejtues dhe msimdhns t shkolls.
Elementi ky pr arritjen e suksesit n nj proces t nxni, sht motivimi i nxnsve. Njohja
e vazhdueshme e nxnsve me shkalln e prmbushjes s objektivave nga ana e tyre, prbn
nj mekanizm t fuqishm motivimi, i cili duhet t shihet me prparsi nga msimdhnsit e
lndve teorike dhe moduleve praktike.
Nj element tjetr q ndihmon suksesin sht integrimi i teoris me praktikn e profesionit.
Parimi i t nxnit duke br duhet t gjej vendin e duhur n procesin e t msuarit n
shkolln profesionale q prgatit nxnsit n profesionin Kontabilistit.
Msimdhnsit duhet t prdorin metoda t tilla t t msuarit q zhvillojn jo vetm
njohurit teorike, shkathtsit dhe shprehit praktike t nxnsve, por edhe qndrimet e tyre
ndaj jets, puns dhe shoqris n prgjithsi. Puna n grup dhe Puna me projekte jan dy
nga format baz t organizimit t msimit (teorik apo praktik) pr t zhvilluar kompetencat
kye, t nevojshme pr zgjidhjen e problemeve q kan t bjn me veprimtarin
profesionale, n veanti, dhe veprimtarin sociale t qytetarit t ardhshm, n prgjithsi.
Nj parim tjetr q duhet respektuar nga msuesit dhe instruktort sht fakti q t nxnt nuk
ndodh vetm n mjediset e shkolls, por edhe jasht tyre. Dhnia e detyrave dhe puna
krkimore e pavarur e nxnsve ka nj ndikim t dukshm n formimin e tyre si profesionist
t ardhshm.
Format dhe metodat e t msuarit jan t shumta e t shumllojshme dhe msimdhnsit, n
konsultim t ngusht me njri-tjetrin, duhet t przgjedhin ato q jan m t prshtatshme pr
kontekstin e tyre konkret. T tilla jan: ligjrata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e
problemit teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtarit n grupe t vogla etj.
Rekomandohet q n prmbajtjet teorike t prdoren kryesisht ligjrata, zgjidhja e problemit
teorik dhe demonstrimi, kurse n zbatimin e moduleve praktike t prdoren kryesisht
demonstrimi nga msimdhnsi, praktika e mbikqyrur dhe praktika e pavarur e nxnsve.
Projektet praktike, sidomos ato q integrojn kompetenca t lidhura me shum aspekte t
profesionit, jan nj metod q rekomandohet sidomos n fazat prmbyllse t shkollimit. N
kushtet e mungess s mjediseve reale t puns, duhet t synohet krijimi i mjediseve t
simuluara t puns.
Pr sa i prket vlersimit t nxnsve, rekomandohet t prdoren metoda dhe instrumente
vlersimi q t nxisin prparimin e nxnsve, shmangin subjektivizmin n vlersim dhe
pasqyrojn arritjet reale t tyre. Me rndsi sht vlersimi i vazhdueshm dhe ai
prfundimtar, ku format dhe instrumentet e vlersimit przgjidhen apo hartohen nga vet
msimdhnsit. Duhet t synohet vlersimi i arritjeve i bazuar n kriteret, ku arritjet e
nxnsit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe t shmanget sa m shum t jet e
mundur vlersimi i bazuar n renditjen, ku nxnsit krahasohen me njri-tjetrin. Format dhe
instrumentet e vlersimit q rekomandohen jan: pyetjet me goj, pyetjet me shkrim, detyrat
me shkrim,vzhgimi i veprimtaris s nxnsve, listat e kontrollit, projekte pr vlersim etj.
N veprimtarit praktike, listat e kontrollit duhet t jen instrumenti vlersues q duhet t
mbizotroj. Msimdhnsi przgjedh ato q jan m t prshtatshme, duke marr parasysh
kushtet konkrete. Edhe gjat provimeve prfundimtare n teori profesionale dhe praktik
profesionale, n prputhje me udhzimet prkatse t MASHT, duhet t mbizotroj
vlersimi i kompetencave t puns s nxnsve, q testohen n situata pune reale ose t
simuluara.
N prgjithsi, si pr msimdhnien, ashtu edhe pr vlersimin duhet t synohen forma e
metoda q e vendosin nxnsin n qendr t veprimtarive msimore dhe e shndrrojn rolin e
msimdhnsit nga ligjrues (lektor) i thjesht, n nj moderator, mbikqyrs dhe vlersues i
veprimtaris s nxnsve.

14







Programet e lndve profesionale dhe
prshkruesit e moduleve profesionale
ARSIMI PROFESIONAL











Niveli I dhe II


15
Klasa 10

Programet e lndve profesionale


Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10


I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin dhe natyrn e lnds s kontabilitetit;
- kryej llogaritje t dyfishta;
- interpretoj sistemin e llogarive dhe rregullimin e llogarive.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Hyrje n Kontabilitet 20 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- inerpretoje rndsin e kontabilitetit n biznes;
- interpretoje rndsin e informacionit kontabl;
- shpjegoj natyrn, kuptimin, rolin e kontabilitetit dhe raportin e saj me praktikn;
- shpjegoj sistemin informativ t drejtimit dhe marrjen e vendimeve;
- dalloje llojet e kontabiliteteve;
- regjistroje ne kontabilitetin financiar;
- shpjegoj pasqyrat kryesore kontabl;
- paraqes bilancin, ekuacionin kontabl (barazpesha e bilancit);
- paraqes pasqyrn e kapitalit t pronarit;
- shpjegoj pasqyrn e ndryshimeve t mjeteve monetare;
- shpjegoj karakteristikat cilsore t informacionit t p.f.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontabilitetit n biznes.

16
- Rndsia e informacionit kontabl.
- Prkufizimi i kontabilitetit.
- Natyra, kuptimi, roli i kontabiliteti dhe raporti i tij me praktikn.
- Sistemi informativ i drejtimit dhe marrja e vendimeve.
- Llojet e kontabilitetit.
- Kontabiliteti financiar.
- Pasqyrat kryesore kontabl.
- Bilanci dhe ekuacioni kontabl (barazpesha e bilancit).
- Pasqyra e kapitalit t pronarit.
- Pasqyra e ndryshimeve t mjeteve monetare.
- Karakteristikat cilsore t informacionit t P.F.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- paraqes nj evidenc kontabl;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente konkrete n mbshtetje t lnds s kontabilitetit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Sistemi i regjistrimit t dyfisht 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sht llogaria (kontoja);
- prcaktoj llogarit e aktiveve;
- prcaktoj llogarit e detyrimeve;
- prcaktoj llogarit e kapitalit t pronarit apo burimeve t veta;
- shpjegoj sistemin e regjistrimit t dyfisht si metod baz t kontabilitetit;
- shpjegoj funksionimin e llogarivedhe regjistrimin e veprimeve ekonomike;
- prcaktoj formn e regjistrimit t llogaris;
- tregoje si plotsohet ditari;
- shpjegoj bartjen e veprimeve nga ditari n librin e madh;
- vrtetoj bilancin vrtetues;
- kryeje korigjimin e gabimeve;
- bj mbylljen e llogarive dhe artikullin e hapjes s llogarive.

b) Temat e kapitullit
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht.
- Llogaria.
- Llogarit aktive.
- Llogarit e detyrimeve.
- Llogarit e kapitalit t pronarit.
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht si metod baz e kontabilitetit.
- Funksionimi i llogarive, regjistrimet e veprimeve ekonomike.
- Ditari.

17
- Bartja e veprimeve nga ditari n librin e madh.
- Bilanci vrtetues.
- Korigjimi i gabimeve.
- Mbyllja e llogarive dhe artikulli i hapjes s llogarive.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroje shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj ;
- angazhoj nxenesit me zgjidhjen e problemeve te thjeshta kontabile;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- realizoj or ushtrimesh;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion nj bilanc;
- demostroj shembuj konkret n klas.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr bilancin;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Sistemi kontabl dhe rregullimi i llogarive 30 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sistemin kontabl dhe hapat kryesor t tij;
- llogarite t ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit;
- shpjegoj evidencn kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve;
- percaktoje parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e
biznesit;
- percaktoje natyrn dhe burimet e parimeve;
- shpjegoj periudhat kontabl;
- percaktoje jetgjatsin e biznesit;
- shpjegoj bazn monetare t kontabilitetit;
- shpjegoj parimin e kompetencs (krahasimit) burimet e parimeve;
- percaktoje detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit;
- dalloje kontabilitetin rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij;
- shpjegoj rregullimin e llogarive;
- kryeje regjistrimet rregulluese kryesore;
- regjistroje parapagimet shpenzimet e parapaguara;
- kryeje regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet);
- regjistroje shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura;
- shpjegoj rndsin e regjistrimeve rregulluese;
- vertetoje bilancin vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes;
- kryeje prgatitjen e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F;
- percaktoje parimi i kuptueshmris dhe rndsis;
- percaktoje parimin e besueshmris dhe plotsis;
- percaktoje parimin e krahasueshmris;
- shpjegoj mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F;
- shpjegoj prdorimin e bilancit t loogarive t librit t madh;
- shpjegoj shkollat kryesore t kontabilitet.


18
b) Temat e kapitullit
- Sistemi kontabl dhe hapat kryesor t tij,
- T ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit,
- T ardhurat,
- Shpenzimet
- Evidencen kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve,
- Parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e biznesit,
- Natyra dhe burimet e parimeve,
- Periudhat kontabl,
- J etgjatsia e biznesit,
- Baza monetare kontabilitetit,
- Parimi i kompetencs (krahasimit), burimet e parimeve,
- Detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit,
- Kontabiliteti rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij,
- Rregullimi i llogarive,
- Regjistrimet rregulluese kryesore,
- Parapagimet, shpenzimet e parapaguara,
- Regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet),
- Shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura,
- Rndsia e regjistrimeve rregulluese,
- Bilanci vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes,
- Prgatitja e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F,
- Parimi i kuptueshmrise dhe rndsise,
- Parimi i besueshmrise dhe plotsise,
- Parimi i krahasueshmrise,
- Mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F,
- Prdorimi i bilancit t llogarive t librit t madh,
- Shkollat kryesore t kontabilitet.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- demonstroj shembuj me dokumente konkrete t marra nga ndrmarrjet;
- angazhoj nxnsit me zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta kontabile;
- zbatoje punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete t veprimeve ekonomike;
- kompjuter, printer.









19
Programi i lnds

Financa

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prshkruaj rolin, rndsin dhe funksionin e shkencs s financave;
- interpretoje paraqitjen e paras dhe funksionet e saj;
- shpjegoj elementet e sistemit monetar, kreditor dhe bankar pr ta kuptuar m drejt
ambientin ku jetohet dhe punohet;
- shpjegoj konceptet baz pr sistemin monetar, kreditor, inflacionin, deflacionin,
qarkullimin ndrkombtar t pagesave, sistemin monetar ndrkombtare dhe at t BE-s;
- shpjegoj sistemin e qarkullimit t pagesave n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Financa si diciplin shkencore 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj veqorit e prgjithshme t shkencs s financave;
- shpjegoj zhvillimin histrorik t financave.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n financa.
- Zhvillimi historik

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj zhvillimin historik t financave;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- parashtroj pyetje;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete,

20
Kapitulli 2: Paraja 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj paraqitjen e paras;
- shpjegoj zhvillimin e paras;
- shpjegoj funksionet e saj.

b) Temat e kapitullit
- Paraqitja e paras.
- Funksionet e paras.
- Zhvillimi i paras.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- paraqes me skica, fotokopje, fotografi llojet e ndryshme t paras;
- organizoj vizita n banka;
- krkoj nga nxnsit t mbledhin informacion pr historikun e paras;
- zbatoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- skica, fotokopje, fotografi t llojeve t ndryshme t paras.

Kapitulli 3: Sistemi monetar 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e sistemit monetar dhe bazat e tij;
- citoj ligjet mbi sistemin monetar;
- tregoj veorit e sistemeve t ndryshme monetare.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i sistemit monetar.
- Evoluimi i sistemeve monetare.
- Sistemi monetar i valutave paralele.
- Sistemi i monetar i valutave t dyllojshme.
- Sistemi monetar i monometalizmit t argjentit, arit etj.
- Sistemi i valuts letr.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore te bazave t sistemit monetar;
- prdor metoden e bashkebisedimit,
- zbatoj pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj valutat e ndryshme;
- organizoj teste me shkrim.


21
d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demonstrim;
- kompjuter, printer, internet.

Kapitulli 4: Sistemi monetar n Kosov 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e sistemit monetar t Kosovs;
- shpjegoj zhvillimin e sistemit monetar pas vitit 1999 n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Evoluimi i sistemit monetar n Kosov.
- Sistemi monetar n Kosov pas vitit 1999.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e sistemit monetar n Kosov me shembuj;
- prdor metodn e bashkbisedimit;
- angazhoj nxnsit pr gjetje t informacionit shtes pr sistemin monetar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- dokumente historike, artikuj gazetash etj.;
- materiale e dokumente konkrete pr sistemin monetar;
- fotokopje monedhash q kan ekzistuar m par n Kosov.

Kapitulli 5: Sisitemi monetar n BE 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e zhvillimit t sistemit monetar n BE;
- shpjegoj arsyet e futjes s Euros dhe cilat vende u prfshin n EUROZON-.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evoluimi i sistemit monetar nBE.
- BE dhe Euro.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes n sistemin monetar t BE;
- zbatoje punen ne grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme,

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete

22
- Kompjuter, Internet.

Kapitulli 6: Sisitemi kreditor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht kredia, zanafilln e kredis dhe karakteristikat e saj;
- prcaktoj mnyrn e funksionimit t kredis;
- prcaktoj burimet e mjeteve pr kredi;
- bj dallimin e llojeve kryesore t kredis;
- rendis dokumentet e nevojshme pr marrjen e nj kredie;
- shpjegoj konceptin e kamats dhe funksionin e saj;
- shpjegoj kuptimin e letrave me vler dhe karakteristikat themelore t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Zanafilla, nocioni dhe karakteristikat e kredis.
- Funksionet dhe roli i kredive.
- Burimet e mjeteve pr kredi.
- Llojet e kredis.
- Kamata.
- Letrat m vler

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumentacionit t nevojshm pr marrjen e nj kredie;
- prdor metodn e bashkbisedimit pr nevojn e marrjes s nj kredie;
- realizoj pune me grupe dhe individuale;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- aplikacionet pr marrjen e kredis;
- kompjuteri, printeri.

Kapitulli 7: Sistemi bankar 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht banka, strukturn organizative dhe funksionin e saj;
- shpjegoj si themelohet ajo;
- prcaktoj ka jan rezervat bankare;
- shpjegoj kujt i prgjigjen bankat;
- shpjegoj kush i menaxhon ato;
- prcaktoj parimet e funksionimit t bankave;
- jap shembuj t organizatave kredituese ndrkombtare dhe prshkruaj veorit e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, definicioni dhe funksioni i bankave.
- Themelimi i bankave.
- Rezervat bankare.
- Menaxhimi i bankave. Parimet e funksionimit.

23
- Organizatat kredituese ndrkombtare.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- organizoj vizita n banka;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion pr punt e banks;
- prdor furtun idesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kompjuteri, internet;
- fletpalosje t bankave t ndryshme.

Kapitulli 8: Sistemi bankar n Kosov 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- prshkruaj zhvillimin e sistemit bankar n Kosov;
- prshkruaj sistemin bankar pas vitit 1999 n Kosov;
- citoj rregullat aktuale t veprimit n kt lmi.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evolimi sistemit bankar n Kosov.
- Sistemi Bankar n Kosov pas vitit 1999 dhe rregullat e veprimit

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s sistemit bankar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente t hapjes s llogarive;
- kompjuter, Internet.














24
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin, objektin dhe metodat e statistiks;
- shpjegoj elementet kryesore t analizs statistikore;
- dalloj fazat e ndryshme t hulumtimit statistikor, aktivitetet dhe punt q lidhen me do
faz t hulumtimit;
- shpjegoj metodat dhe treguesit statistikor q prdoren gjat analizave statistikore;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs dinamike dhe statike;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs s lidhjeve n mes t
dukurive t ndryshme;
- shpjegoj konceptet kye t teoris s probabiltetit/gjasave dhe si prdoren ato n analizat
statistikore.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kuptimi, rndsia, objekti dhe metodat e statistiks 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rolin dhe rndsin e statistiks;
- shpjegoj objektin dhe metodat e statistiks;
- bj prshkrim t shkurtr t zhvillimit historik t statistiks;
- shpjegoj lidhjen e statistiks me shkencat tjera;
- prshkruaj organizimin e shrbimit statistikor n vende t ndryshme dhe n Kosov;
- shpjegoj rolin dhe rndsin e kompjuterave dhe softverve n aplikimin e metodave
statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe historiku i statistiks.
- Rndsia e statistiks dhe lidhjet me shkencat tjera.
- Objekti dhe metodat e statistiks.
- Organizimi i shrbimit statistikor.
- Prdorimi i kompjuterave dhe softverve n statistik.


25
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s statistiks;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive statistikore;
- hulumtoj n Internet pr temat e kapitullit, sidomos pr organizimin e shrbimit
statistikor t Kosovs;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Shqyrtimi dhe definimi i elementeve t studimit statistikor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan dukurit masive (popullimi) dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet mostr dhe njsi statistikore dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet q lidhen me t dhnat statistikore ( variablat, tipari ose atributi) dhe
t jap shembuj pr kt;
- bj dallimin mes variablave kualitative (cilsore) dhe atyre kuantitative (sasiore);
- bj dallimin mes variablave diskrete (t ndrprera) dhe atyre kontinuale (t
vazhdueshme);
- shpjegoj kuptimin e variacionit t tiparit dhe nivelit t tiparit (atributit) dhe t jap
shembuj pr to.

b) Temat e kapitullit:
- Popullimi/trsia e prgjithshme ose dukuria masive.
- Mostra (metoda representative).
- Njsia statistikore (individi).
- T dhnat statistikore dhe llojet e tyre (atributi, gjegjsisht variablat).
- Variacioni i tiparit, gjegjsisht modalitetet e tiparit (atributit).
- Niveli i tiparit (atributit).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret temat e msiprme;
- organizoj or ushtrimesh;
- krijoj situata problemore dhe diskutoj ato me nxnsit;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Fazat e studimit statistikor 16 or

26
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj rndsin e organizimit t krkimeve statistikore;
- shpjegoj se sht vrojtimi statistikor, tiparet dhe veorit e tij krahasuar me llojet e
tjera t studimeve (sociale etj.);
- prshkruaj fazat e studimit statistikor;
- shpjegoj rndsin dhe mnyrn e organizimit t vrojtimeve statistikore;
- shpjegoj mnyrat dhe llojet e vrojtimit, veorit, prparsit dhe t metat e secils prej
tyre duke e ilustruar me shembuj;
- argumentoj pse ndodhin gabimet gjat fazs s vrojtimit dhe t jap shembuj t llojeve t
ndryshme t gabimeve;
- shpjegoj pse bhet kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit;
- argumentoj pse dhe si bhet grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore;
- bj rradhitjen e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore, me theks t
veant n seri t distribucionit/shprndarjes s frekuencave;
- shpjegoj pse pasqyrat statistikore jan form e paraqitjes s t dhnave dhe jap shembuj
t prdorimit t tyre;
- bj paraqitjen e t dhnave t ndryshme n tabela statistikore t thjeshta dhe t prbra;
- bj paraqitjen grafike t t dhnave statistikore prmes histogramit t frekuencave,
diagrameve vijore dhe siprfaqsore;
- kryej vrojtime t thjeshta statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e organizimit t krkimeve statistikore.
- Fazat e studimit statistikor.
- Vrojtimi statistikor, gjegjsisht mbledhja e t dhnave statistikore.
- Rndsia dhe mnyra e organizimit t vrojtimit (mbledhjes s t dhnave statistikore).
- Burimet, llojet dhe mnyra e vrojtimit.
- Llojet e gabimeve dhe kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit.
- Grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore sipas karakteristikave t ndryshme.
- Rradhitje e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore.
- Serit e distribucionit t frekuencave, gjegjsisht serit e variacionit (frekuencat absolute,
relative, n prqindje dhe kumulative).
- Pasqyrat/tabelat statistikore.
- Paraqitja grafike e t dhnave statistikore.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t nevojshme pr seciln prej fazave t
studimit statistikor duke i ilustruar me shembuj konkret;
- paraqes n mnyr grafike t dhnat statistikore;
- organizoj or ushtrimesh praktike, ku nxnsit t kryejn vrojtime t thjeshta statistikore
duke mbledhur t dhna dhe paraqitur ato n form tabele ose grafike;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete, tabela me t dhna statistikore, skica grafike.


27
Kapitulli 4: Analiza statistikore 18 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- interpretoj kuptimin, rndsin dhe llojet e analizs statistikore;
- shpjegoj se rndsin dhe prdorimin e madhsive absolute dhe relative dhe t bj
dallimin mes tyre;
- llogaris mesataren artimetike, mesataren harmonike, mesataren gjeometrike, mod dhe
mediann nga seri t thjeshta dhe t ponderuara, si edhe t shpjegoj karakteristikat,
prdorimin, prparsit dhe t metat e secils prej madhsive mesatare;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e variacionit nga\serit e thjeshta dhe t ponedruara, si
edhe t shpjegoj karakteristikat, prdorimin, prparsit dhe t metat e secilit tregues t
dispersionit, gjegjsisht variacionit.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, rndsia dhe llojet e analizs statistikore.
- Rndsia e madhsive absolute dhe relative.
- Kuptimi dhe llojet e madhsive mesatare.
- Madhsit mesatare algjebrike t thjeshta dhe t ponderuara.
- Mesatarja aritmetike e thjesht dhe e ponderuar. Vetit.
- Mesatarja harmonike e thjesht dhe e ponderuar.
- Mesatarja gjeometrike e thjesht dhe e ponderuar dhe aplikimi i saj.
- Madhsit mesatare t pozicionit.
- Mediana/mesorja.
- Moda.
- Treguesit absolut dhe relativ t variacionit.
- Gjrsia e variacionit.
- Shmangia mesatare absolute/devijimi mesatar absolut.
- Varianca/shmangia mesatare kuadratike.
- Devijimi standard.
- Koeficienti i variacionit, rndsia dhe aplikimi i tij.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore q lidhen me metodat e llogaritjes s
madhsive mesatare dhe treguesve t variacionit me shembuj konkret;
- prdor pankarta t ndryshme pr mesataret;
- krkoj nga nxnsit q t gjejn dhe prezantojn shembuj konkret;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- organizoj or ushtrimesh;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale te nevojshme per ushtrime;
- Pankarta t ndryshme ku paraqitet llogartja e mesatares me mnyra t ndryshme.

Kapitulli 5: Indekset dhe treguesit e tjer ekonomik 8 or


28
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe rndsin e indekseve pr studimin e ecuris s dukurive t
ndryshme;
- klasifikoj indekset dhe t shpjegoj llojet e tyre;
- dalloj indekset individuale nga indekset grupore, indekset zinxhir nga ato baz duke i
ilustruar me shembuj t ndryshm;
- llogaris dhe interpretoj indekse t ndryshme;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e strukturs dhe koeficientt e tjer statistikor.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe rndsia e indekseve.
- Klasifikimi i indekseve dhe llojet e tyre.
- Indekset individuale, baz dhe zinxhir.
- Indekset grupore (agregate), baz dhe zinxhir.
- Treguesit e strukturs.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik indekset;
- prdor skica, tabela me paraqitje t indekseve;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e indekseve;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn indekse statistikore, skica me indekse;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Hulumtimi i lidhjeve n mes dukurive (analiza e korrelacionit) 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e varsis sasiore n mes t dukurive si dhe llojet e lidhjeve n mes
tyre;
- dalloj lidhjet/raportet n mes dukurive q jan objekt i studimit statistikor;
- bj dallimin mes analizs s korrelacionit t thjesht dhe t shumfisht;
- Llogaris dhe interpretoj koeficientin e korrelacionit t thjesht linear, si mats kryesor i
shkalls dhe intensitetit t lidhjes midis dy dukurive.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i varsis sasiore ndrmjet dukurive.
- Llojet e lidhjeve/raporteve n mes dukurive t ndryshme.
- Matja e shkalls s intensitetit t lidhjes mes dukurive prmes koeficientit t korrelacionit
t thjesht linear.



29
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen dhe interpretimin e koeficientit t korrelacionit;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn llogaritjen e koeficientve t
korrelacionit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 7: Konceptet baz t probabilitetit 7 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e probabilitetit;
- prshkruaj qasjet klasike, empirike dhe subjektive t probabilitetit dhe t bj dallimet
mes tyre;
- shpjegoj termat eksperiment (prov), ngjarje dhe rezultat dhe nocionet e tjera q
lidhen me llogaritjen e probabilitetit;
- shpjegoj disa nga rregullat e llogaritjes s probabilitetit t dy apo m shum ngjarjeve.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n probabilitet.
- Nocionet themelore t probabilitetit (eksperimenti, ngjarja, rezultati, probabiliteti apriori
klasik, probabiliteti aposteriori/empirik etj.).
- Probabiliteti i nj ngjarjeje.
- Probabiliteti i dy ose m shum ngjarjeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret e praktik temat e msiprme;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e probabilitetit dhe interpretimin e rezultateve t
ndryshme t gjetura prmes qasjeve dhe rregullave t ndryshme t teoris s
probabilitetit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prritjesh;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna pr llogaritjen e probabilitetit t ngjarjeve t
ndryshme;
- kompjuter, printer.



30
Programi i lnds

E drejta

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prcaktoj se cilat jan kontratat n ekonomi dhe prshkruaj tiparet kryesore t tyre;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shitjen;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr prfaqsimin tregtar;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats komisionare;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr magazinimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrtimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shrbimet turistike;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shpedicionin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr transportimin e mallit n hekurudh.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontrata 10 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj definicionin e kontrats dhe prshkruaj kushtet baz pr lidhjen e kontratave;
- rendis dhe prshkruaj mjetet pr sigurimin e kontratave;
- shpjegoj efektet m kryesore juridike q prodhon nj kontrat dhe cilat jan elementet
baz pr pushimin e kontrats.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe prmbajtja e kontrats.
- Kushtet pr lidhjen e kontratave.
- Sigurimi i kontratave.
- Pengu, e drejta e ndorsis, hipoteka, kapari, heqja dor, dnimi kontraktues, dorzania.
- Efektet e kontrats.
- Ndryshimet n kontrat.
- Pushimi i kontrats.

31
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj ndonj kontrat;
- zbatoj lojn me role (nj nxns, shitsi dhe nj tjetr, blersi) gjat simulimit t
prcaktimit t kushteve baz t lidhjes s nj kontrate dhe aplikimit t pengut, ndorsis,
kaparit etj.;
- realizoj teste me shkrim.

d)Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- baza ligjore (rregullat e prgjithshme) pr lidhjen e kontrats.

Kapitulli 2: Kontratat n ekonomi 12 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- dalloj karakteristikat e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- shpjegoj rregullat e posame t lidhjes s kontratave n ekonomi;
- kryej parabisedimet pr lidhjen e nj kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata e qarkullimit t mallrave.
- Dallimi i kontratave t qarkullimit.
- Specifikat e lidhjes s kontratave n ekonomi.
- Parabisedimet pr lidhjen e kontrats.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj ndonj kontrat reale t qarkullimit t mallrave;
- organizoj pun n grupe;
- prdor furtun idesh;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj loj me role pr kryerjen e parabisedimeve;
- parashtroj pyetje;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kontrata si dokument konkretizimi.

Kapitulli 3: Kontratat pr shitjen 11 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr shitjen dhe cilat mund t jen
palt kontraktuese, duke e ilustruar me shembuj konkret;
- shpjegoj burimet juridike t ksaj kontrate;
- shpjegoj elementet e kontrats pr shitjen;

32
- shpjegoj objektin e kontrats dhe rndsin e prcaktimit t qart t saj;
- rendis t drejtat dhe detyrimet baz t shitsit dhe blersit;
- shpjegoj rndsin e parashikimit t voness s shitsit apo blersit dhe rendis
sanksionet q vendosen n rast vonesash dhe si parashikohen ato n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontratat pr shitjen.
- Palt kontraktuese.
- Burimet juridike.
- Elementet e kontrats.
- Rndsia e objektit t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e shitsit dhe t blersit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shitjes;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- organizoj loj me role (shits-blers) pr lidhjen e nj kontrate pr shitjen;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si kontrata etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 4: Kontratat pr ndrmjetsimin 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsim;
- shpjegoj se cilat jan palt e mundshme n kt tip kontrate, si edhe kuptimin dhe
burimet e s drejts q prbn bazn pr lidhjen e saj;
- shpjegoj elementet qensore t kontrats pr ndrmjetsimin q e bjn at t
dallueshme nga kontratat e tjera;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate pr ndrmjetsimin;
- rendis detyrimet e ndrmjetsuesit dhe urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve dhe tregoj se si
parashikohen ato n kt tip kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e lidhjes s kontrats s ndrmjetsimit.
- Palt ndrmjetsuese.
- Elementet qensore t kontrats.
- Prmbajtja e kontrats,
- Detyrimet e ndrmjetsuesit dhe t urdhrdhnsit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

33
- organizoj vizita n instuticione t ndryshme;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- tregoj nj kontrat pr ndrmjetsimin dhe ta komentoj at;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve nprmjet pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- dokument kontratash;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 5: Kontrata pr pfaqsimin tregtar 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhe t:
- shpjegoj karakteristikat, palt, kuptimin dhe burimet juridike;
- dalloj elementet kryesor nga ato dytsore t ksaj kontrate dhe shpjegoj veorit e
prmbajtjes s saj;
- shpjegoj detyrimet e prfaqsuesit tregtar, detyrimet e urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata pr prfaqsimin tregtar dhe aplikimi i saj.
- Elementet kryesore dhe dytsore t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e prfaqsuesit dhe urdhrdhnsit tregtar.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s prfaqsimit;
- simuloj lidhjen e ksaj kontrate n mes dy palve;
- organizoj vizita n ndrmarrje;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.
.
d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 6: Kontratat komisionare 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave komisionare;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- shpjegoj obligimet e komitentit dhe t komisionarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

34
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats komisionare.
- Palt kontraktuese.
- Komitenti dhe komisionari.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats komisionare;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- realizoj or prsritjeje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale t nevojshme pr tu ushtru.

Kapitulli 7: Kontratat pr kontrollimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj elementet qensore t ksaj kontrate dhe prshkruaj prmbajtjen e saj;
- shpjegoj obligimet e kryesit t kontrollit;
- rendis detyrat e porositsit t mallit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese dhe prmbajtjen e kontrats.
- Obligimet e kryesit t kontrollit.
- Detyrat e porositsit t malli.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroje dokumente konkrete t kontrats pr kontrollimin e mallit;
- organizoj vizita n ndrrmarje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 8: Kontrata pr magazinimin e mallit 3 or



35
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave pr magazinimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis llojet e magazinave;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate magazinimi;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Palt kontraktuese.
- Elementet dhe burimet juridike.
- Llojet e magazinave.
- Prmbajtja e kontrats dhe detyrimet e palve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s magazinimit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Materiale e dokumente konkrete,
- Kompjuter, internet.

Kapitulli 9: Kontratat pr ndrtimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- prshkruaj karakteristikat dhe specifikat e kontratave pr ndrtimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- rendis obligimet e kryesit t punve dhe porositsit t punve;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Specifikat e kontrats s ndrtimit.
- Palt, burimet juridike.
- Obligimet e kryesit t punve dhe t porositsit t punve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s ndrtimit;
- simuloj lidhjen e kontrats s ndrtimit n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

36
d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 10: Kontratat pr sigurimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis detyrimet dhe t drejtat e siguruesit dhe t siguruarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat;
- shpjegoj se sht polica e sigurimit dhe cilat jan llojet kryesore t sigurimit.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni dhe karakteristikat e kontrats s sigurimit.
- Detyrimet e siguruesit dhe t siguruarit, si dhe t drejtat e tyre.
- Kuptimi i nocioneve t sigurimit dhe polica e sigurimit. Llojet e sigurimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 11: Kontratat pr shrbimet turistike 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontratave pr organizimin e udhtimeve dhe ku dallohen ato
nga llojet e tjera t kontratatve;
- shpjegoj se cilat jan palt kontraktuese;
- rendis t drejtat dhe detyrimet e secils pal kontraktuese n nj kontrat pr shrbimet
turistike;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kt tip kontrat.

b) Temat e kapitullit:
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese.
- T drejtat dhe detyrimet e tyre.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

37
- demonstroj dokumente konkrete t kontrates per shrbimet turistike;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj vizita n agjenci turistike ose agjenci udhtimi;
- organizoj pun n grupe nxnsish pr mbledhje informacioni nga tregu;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 12: Kontratat pr shpedicionin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontrats;
- tregoje prmbajtjen e kontrats;
- percaktoje palt kontraktuese;
- shpjegoj obligimet e shpedituesit dhe komitentit.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Elementet e kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e palve kontraktuese.

c).Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shpedicionit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- jap nj kontrat dhe ta komentoj at;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 13: Kontratat pr transportimin e mallit n hekurudh 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- shpjegoj pse ka rndsi njohja e myrs s organizimit t transportit gjat lidhjes s nj
kontrat t ktij tipi;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis obligimet dhe t drejtat e palve kontraktuese.
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.



38
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats.
- Mnyra e organizimit t transportit.
- T drejtat dhe obligimet e palve kontraktuese.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera
- Materiale e dokumente konkrete,






























39
Klasa 10

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

1
Qllimi i modulit

Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
klasifikimin e dokumenteve dhe materialeve, duke prdorur sisteme t
ndryshme t klasikimit sipas nevojs.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi. kryen klasifikimin e dokumenteve
Prmbajtja
- Prcaktimi i sistemit t klasifikimit.
- Analiza e sistemit t klasifikimit t przgjedhur.
- Przgjedhja e dokumenteve, materialeve, lndve pr
klasifikim.
- Prdorimi i mjeteve q mundsojn klasifikimin, dosjet,
fajllat.

RM 2 Nxnsi kryen sistemimin e dokumenteve.
Prmbajtja:
- Klasifikimi i librave t blerjes sipas furnizuesve.
- Klasifikimi i librave t shitjeve.
- Fajllimi i formularve t tatimeve.
- Fajllimi i formularve t kontributeve.
- Shnimi i ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
przgjedhs.
- Kontrolli i klasifikimit dhe fajllimit.
- Ruajtja e mjedisit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit

40
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj drejt sistemin e klasifikimit q do t
prdor;
- analizoj sistemin e przgjedhur pr prshtatshmrin
e tij pr klasifikimin dhe fajllimin e dokumenteve n
dispozicion;
- przgjedh drejt instrumentet matse n klasifikimin e
dokumenteve dhe fajllimin e tyre;
- prdor drejt sistemin e klasifikimit t przgjedhur.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e librave t blerjes sipas furnizuesve
t ndryshm;
- bj klasifikimin e librave t shitjeve duke u bazuar n
ndarjen e klientve;
- bj fajllimin e formularve t tatimeve sipas sistemit
t przgjedhur;
- bj fajllimin e formularve t kontributeve sipas
sistemit t przgjedhur;
- bj shnimin e ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
t przgjedhur;
- kontrolloj klasifikimin dhe fajllimin e realizuar pr
efekt saktsie;
- zbatoj rregullat e mbrojtes s mjedisit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, n klas, n firma
ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr klasifikimin e dokumenteve me
sisteme t ndryshme.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e sistemimit fajllimit.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Dokumentacion pr standardet.
- Dokumente t ndryshme referuese.



41
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Prpilimi i bilancit fillestar

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

2
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
dhe plotsimin me t gjith zrat t nj bilanci t thjesht fillestar t
gjndjes.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prpilon tabeln e nj bilanci t thjesht fillestar.
Prmbajtja:
- Prcaktimi i forms s tabels dhe prpilimi i saj.
- Plotsimi i koks s tabels.
- Klasifikimi i zrave.
- Radhitja e zrave.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e zrave t aktivit dhe pasivit n
bilanc.
Prmbajtja:
- Regjistrimi i mjeteve qarkulluese.
- Regjistrimi i mjeteve joqarkulluese.
- Regjistrimi i detyrimeve afatshkurtra.
- Regjistrimi i detyrimeve afatgjata.
- Regjistrimi i ekuitetit.
- Barazimi i bilancit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj formn dhe strukturn e tabels s bilancit
fillestar t gjndjes duke parashikuar sakt numrin e

42
kollonave, rrjeshtave dhe duke prdorur formatin e
duhur;
- vizatoj tabeln sipas formatit dhe strukturs s
prcaktuar m par prej tij;
- plotsoj prmbajtjen e koks s tabels me
emrtimet prkatse: numrin rendor, mjetet, shumat
etj.;
- bj klasifikimin e zrave t bilancit fillestar;
- bj sakt rradhitjen e zrave t bilancit fillestar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve qarkulluese,
t tilla si gjndjen e arks, xhirollogaris, llogarive t
arktueshme, stoqeve etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluese,
t tilla si gjndjen e pajisjeve, ndrtesave, tokave etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s detyrimeve
afatshkurtra (llogarive t pagueshme);
- kryej regjistrimin e detyrimeve afatgjata (kredive
afatgjata);
- kryej regjistrimin e ekuitetit (kapitalit t pronarit,
kapitalit t aksionerve);
- bj barazimin e bilancit fillestar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bilancit fillestar t gjndjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
prpilimin, plotsimin e prmbajtjes dhe t zrave n bilanc
dhe barazpeshimin e tij.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga ana e tyre.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Dokumente referuese.










43
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Regjistrimet n Librin kryesor

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

3
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
e librit kryesor dhe regjistrimin e transaksioneve t thjeshta ekonomike
n t.
Kohzgjatja e
modulit
6 kredite (36 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi zgjedh dhe bart zrat nga bilanci fillestar n librin
kryesor.
Prmbajtja:
- Przgjedhja e forms s librit kryesor.
- Klasifikimi i zrave sipas prkatsis.
- Plotsimi i librit kryesor me emrtimet prkatse t
zrave, thirrjen e tyre dhe bartja e gjendjes fillestare nga
bilanci i gjendjes.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e transaksioneve t thjeshta n
librin kryesor.
Prmbajtja:
- Prgatitja e dokumentacionit pr regjistrim.
- Regjistrimi i dokumenteve n excel.
- Kryerja e kontimit t transaksionit n librin kryesor.
- Barazimi i librit kryesor.
- Mbyllja e librit kryesor
- Rregullorja komerciale.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


44
KR Nxnsi duhet t:
- Przgjedh drejt formn e librit kryesor: paginit,
shkallore, forms T;
- klasifikoj zrat sipas prkatsis, pra n mjete
afatshkurta e afatgjata, detyrimeve afatshkurta e
detyrimeve afatgjata, kapitali i pronarit dhe kapitali
aksionar;
- plotsoj sakt librin kryesor me emrtimet prkatse
t zrave, thirrjen e tyre;
- bj bartjen e gjendjes fillestare nga bilanci i gjendjes
n librin kryesor pa br asnj gabim;
- kontrolloj veprimet e kryera.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis dokumentet pr regjistrim, t tilla si faturat,
dftesat, fletpagesat, raportet etj.;
- regjistroj, pa br asnj gabim, dokumentet n excel;
- kryej sakt kontimin e transaksionit n librin kryesor;
- bj barazimin e librit kryesor;
- mbyll n koh e duhur librin kryesor;
- zbatoj rregulloren komerciale n fuqi.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bartjes s zrave nga bilanci i
gjendjes te libri kryesore, si dhe t regjistrimit t
transaksioneve t thjeshta n librin kryesor.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr bartjen e
zrave nga bilanci i gjendjes te libri kryesor, si dhe pr
regjistrimin e transaksioneve ekonomike t thjeshta n librin
kryesor duke prdorur dokumentet e duhura.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Libr kryesor.
- Dokumente referuese.








45
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Kryerja e veprimeve me faturn

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

4
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr plotsimin
e faturs dhe kryerjen e veprimeve t tjera me t.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson faturn pr klientin me t gjitha elementet e
duhura dhe e drgon at.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Fatura t llojeve t ndryshme.
- T dhnat pr blersin.
- T dhnat pr shitsin.
- Prshkrimi i mallit.
- Vendosja e mimit.
- Llogaritja e vlers s mallit.
- Llogaritja e shpenzimeve t transportit.
- Llogaritja e TVSH.
- Llogaritja e vlers totale t faturs.
- Mnyra e pagess.
- Kontrolli i faturs s plotsuar.
- Regjistrimi te libri i shitjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s shitjes.
- Drgimi i faturs dhe shprndarja e kopjeve n sektort
prkats.
- Baza ligjore e veprimeve.

RM 2 Nxnsi kryen veprime me faturn e furnitorit.
Prmbajtja:
- Pranimi i faturs nga sekretaria.
- Verifikimi i plotsimit t faturs.
- Verifikimi me krkesn dhe fletdrgesn.
- Kthimi i faturave t parregullta.
- Hartimi i kundrfaturs.
- Regjistrimi i faturs n librin e blerjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s furnitorit.
- Baza ligjore e veprimeve.

46

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin mbshtets pr
plotsimin e faturs pr klientin, duke marr t dhnat
nga magazina, listn e mimeve etj.;
- bj dallimin ndrmjet faturave t llojeve t ndryshme,
si paragonat, faturat tatimore (q prdoret pr blerjet
n mes t bizneseve) etj.;
- przgjedh faturn e duhur;
- vendos n fatur t dhnat pr blersin (emrin e
blersit, adresn, vendin, numrin i biznesit etj.);
- vendos n fatur t dhnat pr shitsin (emrin e
shitsit, adresn, vendin, numrin e biznesit, numri e
faturs);
- bj prshkrimin e mallit duke shnuar emrtimin e tij,
kodin, njsin matse dhe sasin;
- vendos mimin pr njsi (monedhn me t ciln
llogaritet dhe shumn);
- llogaris vlern e mallit;
- llogaris shpenzimet e transportit;
- llogaris TVSH;
- llogaris vlern totale t faturs, me dhe pa TVSH;
- shnoj mnyrn e pagess duke ekuar te kutia
prkatse (kesh, ek ose UXH.);
- kontrolloj faturn e plotsuar pr ndonj gabim t
mundshm gjat plotsimit dhe duke kryer korigjimet
e nevojshme;
- bj regjistrimin e faturs te libri i shitjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s shitjes;
- drgoj origjinalin e faturs pr klientin n adresn e
duhur;
- bj shprndarjen e kopjeve t tjera n sektort
prkats;
- zbatoj rregulloren komerciale dhe standardet e
kontabilitetit gjat plotsimit t faturs.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- pranoj faturn nga sekretaria: marrja dhe hapja e

47
posts;
- verifikoj plotsimin e faturs nga ana e furnitorit;
- bj verifikimin e faturs me krkesn nga ana blersit
dhe me fletdrgesn e furnitorit;
- kthej faturat e parregullta;
- hartoj kundrfaturn prkatse n rast parregullsish;
- bj regjistrimin e faturs s furnitorit n librin e
blerjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s furnitorit;
- zbatoj bazn ligjore (rregullore komerciale,
standardet e kontabilitetit) gjat kryerjes s veprimeve
me faturat.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete me fatura.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin, kontrollimin, validitetin dhe regjistrimin e faturs.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga nxnsi.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Modele faturash.
- Dokumente referuese.
























48
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE

Komunikimi me mjetet komunikuese

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

5
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i aftson nxnsit pr t komunikuar me mjete
t komunikimit si telefon, fax dhe e-mail.

Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi komunikon me telefon.
Prmbajtja
- Prgatitja pr komunikim me telefon:
gjetja e librit t numrave telefonik;
przgjedhja e numrit t dshiruar;
shtypja e numrit dhe pritja.
- Prezantimi.
- Realizimi i biseds.
- Mbyllja e biseds dhe prshndetja.
- Lnia e porosis n rast mosparaqitjeje t pals.
- Leximi i porosive n sekretarin telefonike.
- Rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 Nxnsi komunikon me fax.
Prmbajtja
- Kontrolli i gjndjes s fax-it.
- Prgatitja pr pun e fax-it:
lidhja me rrymn;
shtypja e butonit t ndezjes;
shtypja e butonit t aktivizimit (n se sht e
nevojshme);
vendosja e letrs.
- Zgjedhja e numrit t pals dhe informimi.
- Prdorimi i tastaturs dhe komanda e drgimit.
- Koha e drgimit t fax-it dhe marrja e konfirmimit.
- Mbrojtja n pun dhe ruajtja e mjedisit.
- Kryerja e shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it.

RM 3 Nxnsi komunikon me e-mail.

49
Prmbajtja
- Prgatitja e kompjuterit pr pun.
- Hyrja n Internet dhe/ose n programin prkats t
komunikimit me e-mail.
- Hyrja n adresn prkatse t e-mail-it (komanda sign
in).
- Prdorimi i opsionit t Address Book-ut.
- Leximi i mesazheve.
- Dhnia e komands compose.
- Dhnia e komands reply/forward.
- Adresa e pranuesit dhe subjekti.
- Shkrimi i e-mail-it.
- Prdorimi i opsionit signature.
- Dhnia e komands send.
- Konfirmimi automatik i drgimit.
- Dhnia e komands sign out.
- Dalja nga Interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj prgatitjet pr komunikim me telefon:
gjej librin e numrave telefonik;
przgjedh numrin e dshiruar;
shtyp numrin;
pres me durim prgjigjen nga pala tjetr,
veanrisht pr rastet urgjente dhe t rndsishme.
- bj prezantimin e vet-vetes ose zyrs ose kompanis
nga e cila kryhet paraqitja;
- realizon bisedn n mnyr t qart dhe t sakt;
- bn mbylljen e biseds;
- bn prshndetjen dhe falenderimet e rastit;
- l sakt porosin n sekretarin telefonike n rast
mosparaqitjeje t pals;
- lexon porosit n sekretarin telefonike, t ofruara nga
pal t tjera;
- zbaton rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

50
- kontrolloj gjndjen e fax-it pr tu siguruar q sht
n gjndje pune;
- prgatis fax-in pr pun:
bj lidhjen me rrymn;
shtyp butonin e ndezjes;
shtyp butonin t aktivizimit (kur nuk sht i lidhur
me telefonin);
vendos letrn.
- zgjedh numrin e pals s cils do ti drgohet fax-i
- informoj me telefon paln s cils do ti drgohet fax-
i.
- prdor tastaturn e fax-it sipas manualit t prdorimit;
- jap drejt komandn e drgimit;
- pres t mbaroj koha e drgimit t fax-it;
- pres marrjen e konfirmimit nga pala pranuese e fax-it;
- zbatoj rregullat e mbrojtjes n pun dhe ruajtjes s
mjedisit;
- kryej shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it,
si marrja e pluhurit, mbulimi me mbulesn prkatse
etj..

RM 3 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis kompjuterin pr pun;
- hap Internetin dhe/ose programin prkats t
komunikimit me e-mail, si Yahoo, Hotmail, Outlook
Express etj..
- hyj n adresn prkatse t e-mail-it:
shkruaj sakt adresn;
vendos sakt fjalkalimin;
jap komandn sign in.
- prdor opsionin Address Book pr vendosjen e
adresave t kontaktit me e-mail;
- lexoj mesazhet;
- jap komandn compose;
- jap komandn reply/forward direkt nga nj
mesazh i drguar;
- shkruaj adresn e pranuesit (ose ta bj Insert nga
Address book-u) dhe subjektin e mesazhit q do t
drgohet;
- shkruaj e-mail-n sipas modelit t dhn;
- prdor opsionin signature pr nnshkrimin
automatik t mesazhit t drguar;
- jap komandn send;
- pres konfirmimin automatik t drgimit;
- jap komandn sign out;
- dal nga interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.


51
Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, firma ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr komunikim.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e komunikimit me mjete komunikuese.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Pajisjet me material dhe mjete t nevojshme pr pun
praktike.
- Telefon, fax, kompjuter, shtyps, inernet.
- Manuale, tutoriale, guida prdorimi t telefonit, faksit,
shtypsit, internetit etj.






















52
Klasa 11

Programet e lndve profesionale

Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- mbaj kontabilitetin e aktivave;
- shpjegoj aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese);
- mbaj kontabilitetin e detyrimeve.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or n vit

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontabiliteti i aktiveve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t aktiveve afatshkutra;
- dalloj aktivet likuide nga aktivet e tjera;
- klasifikoj aktivet afatshkurta financiare;
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t t drejtave (t arktushmet);
- kryej evidencn kontabl t llogarive t arktushme;
- shpjegoj nocionin e investimeve afatshkurtra;
- klasifikoj inventaret (stoqet);
- llogaris stoqet me metodat e vlersimit t inventarit: metodn e inventarizimit specifik,
metodn e kostos mesatare, metodn Fifo dhe Lifo.

b) Temat e kapitullit
- Llogarit e aktiveve afatshkutra.
- Aktivet likuide.
- Aktivet afatshkurta financiare.
- Llogarit e t drejtave (t arktushmet).
- Evidenca kontabl e llogarive t arktushme.

53
- Investimet afatshkurtra.
- Inventaret (stoqet).
- Metodat e vlersimit t inventarit (stoqeve).
- Metoda e inventarizimit specifik.
- Metoda e kostos mesatare.
- Metoda FIFO (hyrja e par dalja e par).
- Metoda LIFO (hyrja e fundit dalja e par).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t aktiveve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente: fatura, evidenca t stoqeve, lista t inventarizimit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese) 30 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe veorit e aktiveve afatgjata;
- shpjegoj se jan aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara;
- kryej regjistrimet kontabl t aktiveve afatgjata materiale;
- llogaris dhe vlersoj aktivet afatgjata materiale;
- kryej llogaritjen e mjeteve afatgjata me metodn e vlers s tregut;
- kryej regjistrimin kontabl t hyrjes s aktiveve afatgjata materiale;
- prcaktoj konsumin e aktiveve afatgjata;
- llogaris zhvlersimin e aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese) me metodn lineare;
- llogaris shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura;
- kryej regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale;
- kryej nxjerrjen jasht prdorimit t nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material;
- shpjegoj aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi;
- rradhis aktivet afatgjata jomateriale (te paprekshme);
- llogaris shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit;
- llogaris shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike;
- shpjegoj se sht marka, patenta, e drejta e autorit;
- shpjegoj se far do t thot emri i mir (goodwill) dhe si ndikon ai n imazhin e nj
organizate;
- bj trajtimin kontabl t aktiveve afatgjata t paprekshme.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, klasifikimi i aktiveve afatgjata.
- Aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara.
- Kontabiliteti i aktiveve afatgjata materiale.

54
- Vlersimi i aktiveve afatgjata materiale.
- Kostoja historike.
- Metoda e kostos historike.
- Metoda e vlers s tregut.
- Regjistrimi kontabl i hyrjes s aktiveve afatgjata materiale.
- Konsumi i aktiveve afatgjata.
- Zhvlersimi i aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese), metoda lineare.
- Shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura.
- Regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale.
- Nxjerrja jasht prdorimit e nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material.
- Aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi.
- Aktivet afatgjata jomateriale (t paprekshme).
- Shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit.
- Shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike.
- Marka, patenta, e drejta e autorit.
- Emri i mir (goodwill).
- Trajtimi kontabl i aktiveve afatgjata t paprekshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet themelore t aktiveve afatgjata me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- krijoj situata problemore q krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale, fatura, fletdrgesa;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Kontabiliteti i detyrimeve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj detyrimet, kuptimin dhe klasifikimin e tyre;
- shpjegoj kuptimin e detyrimeve;
- bj vlersimin e detyrimeve;
- klasifikoj detyrimet q mund t ket ndrmarrja;
- kryej ndarjen e detyrimeve;
- shpjegoj DASH (detyrimet afatshkurtra) q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi
dhe regjistrimet e tyre;
- prcaktoj cilat jan llogarit e pagushme;
- prshkruaj elementet dhe prdorimin e dftesave t pagueshme;
- llogaris dividentet e pagushme;
- llogaris taksat dhe akcizat mbi shitjen;
- llogaris detyrimet rritse;

55
- prcaktoj se cilat jan detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra);
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata;
- llogaris detyrimet pr pagat e puns;
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet e vlersueshme;
- llogaris detyrimet pr tatimin mbi t ardhurat;
- llogaris detyrimet pr taksat mbi pronn;
- prcaktoj detyrimet afatgjata.

b) Temat e kapitullit
- Detyrimet, kuptimi dhe klasifikimi i tyre.
- Kuptimi i detyrimeve.
- Vlersimi i detyrimeve.
- Klasifikimi i detyrimeve.
- Detyrimet afatshkurtra.
- DASH q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi dhe regjistrimet e tyre.
- Llogarit e pagushme.
- Dftesat e pagushme.
- Dividentet e pagushme.
- Taksat dhe akcizat mbi shitjen.
- Detyrimet rritse.
- Detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra).
- Detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata.
- Detyrimet pr pagat e puns.
- Detyrimet e vlersueshme.
- Detyrimet pr tatimin n t ardhura.
- Detyrimet pr taksat mbi pronn.
- Detyrimet afatgjata.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t detyrimeve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t detyrimeve n kontabilitet;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh pr detyrimet.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si fletdrgesa, fletpranime, fatura;
- kompjuter, printer.









56
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet baz t statistiks aplikative n ndrmarrje, ku gjndet informacioni
statistikor n ndrmarrje dhe si rrjedh ai brenda saj;
- shpjegoj rolin, qllimin dhe prdorimin e statistiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj hulumtimin e dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj paraqitjen statistikore t mjeteve themelore;
- kryej prfshirjen statistikore t puntorve t zn n pun;
- kryej prfshirjen statistikore t produktivitetit t puns;
- llogaris treguesit statistikor pr t ardhurat personale.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Bazat e statistiks aplikative 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet themelore t statistiks aplikative q prdoret n ndrmarrje;
- tregoj se t dhna prmban ndrmarrja si njsi statistikore;
- tregoj burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes;
- prshkruaj organizimin dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje;
- prshkruaj rrjedhat informative t ndrmarrjes.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni themelore pr statistikn aplikative t ndrmarrjes.
- Ndrmarrja si njsi statistikore.
- Burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes.
- Rrjedhat informative n ndrmarrje.
- Organizimi dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj t dhnat statistikore;

57
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta statistikore;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- organizoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter.

Kapitulli 2: Prfshirja statistikore e prodhimit dhe qarkullimit 13 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e vlers s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj vlersimin e trsishm t prodhimit dhe caktimin e tij pr njsin themelore
prodhuese;
- tregoj se cilt jan dhe si llogariten treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t
qarkullimit
- shpjegoj elementet statistikore t strukturs s prodhimit dhe qarkullimit;
- dalloj strukturn e prodhimit dhe qarkullimit sipas llojeve t produkteve;
- dalloj strukturn e prodhimit sipas njsive prodhuese nga struktura e qarkullimit sipas
njsive organizative t shitjes.

b) Temat e kapitullit:
- Vlera e prodhimit dhe qarkullimit.
- Vlersimi i trsishm i prodhimit. Caktimi i tij pr njsin themelore prodhuese.
- Treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit sipas llojeve t produkteve.
- Strukturae prodhimit sipas njsive prodhuese dhe struktura e qarkullimit sipas njsive
organizative t shitjes.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve t prodhimit dhe qarkullimit;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e ushtrimeve t thjeshta me tregues relativ;
- nxit aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t strukturave t prodhimit dhe qarkullimit;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si dokumentet e sasis s qarkullimit, sasis s
prodhuar etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 3: Hulumtimi statistikor i dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit 14 or



58
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s tempos s zhvillimit dhe rritjes si dhe tempos mesatare
t zhvillimit t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj rndsin e hulumtimit t tendencave zhvillimore t dukurive pr parashikimin
e tyre;
- shpjegoj nocionin e trendit dhe prcaktimin e trendit linear sipas metods s katrorve
m t vegjl;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t mimeve;
- llogaris indeksin e shpenzimeve t jets;
- llogaris indeksin e vlers s prodhimit dhe indeksin e vlers s qarkullimit;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t
qarkullimit.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit.
- Tempoja e zhvillimit dhe rritjes si dhe tempoja mesatare e zhvillimit t prodhimit dhe
qarkullimit.
- Hulumtimi i tendencave zhvillimore t dukurive.
- Nocioni i trendit dhe prcaktimi i trendit linear sipas metods s katrorve m t vegjl.
- Indekset individuale dhe grupore t mimeve.
- Indeksi i shpenzimeve t jets.
- Indeksi i vlers s prodhimit dhe indeksi i vlers s qarkullimit.
- Indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t qarkullimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e treguesve dhe indekseve t ndryshme
statistikore q trajtohen n kapitull;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr trendet;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh;
- bj prsritje dhe teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t trendeve t dukurive t ndryshme;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si: dokumentacion te shpenzimeve prodhimit,
qarkullimit per llogaritje te trendit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 4: Prfshirja statistikore e puntorve t zn me pun 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj treguesit statistikor t puntorve t zn me pun;
- shpjegoj strukturn e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore te
punesimit
- kryej llogaritjet pr reduktimin e t punsuarve n puntor t kushtzuar;

59
- prshkruaj ecurin e numrit t puntorve t zn me pun;
- llogaris kohn e puns s t znve me pun dhe shfrytzimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit e puntorve t zn me pun.
- Struktura e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore.
- Reduktimi i t punsuarve n puntor t kushtzuar.
- Ecuria e numrit t puntorve t zn me pun.
- Koha e puns s t znve me pun dhe shfrytzimi i saj.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t t znit me pun t puntorve;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr treguesit, strukturn dhe
reduktimin e puntorve t zn me pun;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- t dhna pr strukturn dhe reduktimin ecuris s puntorve t zn n pun;
- materiale e dokumente konkrete pr numrin e puntorve, kualififikimin etj.;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 5: Prfshirja statistikore e produktivitetit t puns 11 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e produktivitetit t puns dhe prse llogaritet ky tregues;
- prcaktoj punn e harxhuar, e cila shrben si baz pr matjen e produktivitetit t puns;
- prcaktoj treguesit statistikor t prodhimit, q shrbejn si baz pr matjen e
produktivitetit t puns;
- prcaktoj njsit kohore pr matjen e produktiviteti t puns;
- zbatoj mnyrat e matjes s produktivitetit t puns;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s indekseve t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset individuale t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset grupore t produktivitetit t puns.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i produktivitetit t puns.
- Puna e harxhuar si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Treguesit statistikor t prodhimit si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Njsit kohore pr matjen e produktivitetit t puns.
- Mnyrat e matjes s produktivitetit t puns.
- Indekset e produktivitetit t puns.
- Indekset individuale t produktivitetit t puns.
- Indekset grupore t produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin

60
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t produktivitetit t puns;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr llogaritjen e produktivitetit
t puns;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr llogaritjen e produktivitetit t puns;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Statistika e t ardhurave personale 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj se ku merren t dhnat, cilat jan ato dhe prse llogariten treguesit e hulumtimit
statistikor t t ardhurave personale (AP);
- prcaktoj t ardhurat personale neto nominale dhe reale n baz t t dhnave t
servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris t ardhurat personale neto mesatare;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun me t dhna t servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme
t puntorve t zn me pun;
- llogaris indeksin e t ardhurave personale neto reale mbi bazn e t dhnave t servirura
n shembuj t thjesht;
- prcaktoj n shembuj t thjesht vartsin e t ardhurave personale prej produktivitetit t
puns.

b) Temat e kapitullit
- T dhnat dhe treguesit e hulumtimit statistikor t AP.
- T ardhurat personale neto nominale dhe reale.
- T ardhurat personale neto mesatare.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indeksi i t ardhurave personale neto reale.
- Vartsia e t ardhurave personale prej produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes statistikore t t
ardhurave personale;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta pr t ardhurat
personale;
- zbatoj punn n grupe;

61
- prdor tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale, tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale, skica me paraqitje
grafike t indekseve;
- kompjuter, printer.












































62
Programi i lnds

Financ

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan t hyrat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj se jan t dalat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj konceptin, karakteristikat dhe qllimin e vendosjes s tatimit dhe t prshkruaj
llojet dhe efektet e tatimeve t ndryshme;
- shpjegoj konceptin e riskut dhe kthimit dhe raportin me vendimet ekonomike n
ndrmarrje;
- shpjegoj rndsin dhe parimet e sigurimit nga rreziqet;
- prshkruaj kuptimin dhe llojet e taksave duke i ilustruar me shembuj, veanrisht
ngaKosova -shpjegoj rolin e huave publike pr mbulimin e nevojs pr fonde publike
duke e ilustruar me shembuj nga vende t ndryshme;
- shpjegoj rndsin e fondeve publike dhe veorit e tyre n Kosov;
- shpjegoj konceptin, rolin dhe rndsin e buxhetit t shtetit n zhvillimin e nj vendi dhe
veorit e tij n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: T hyrat publike 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t hyrave publike;
- tregoj fillet e t hyrave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t hyrave publike q n fillesat e shtetit e deri ditt e
sotme;
- prshkruaj llojet dhe ndarjen e t hyrave publike;
- ilustroj me an faktesh zhvillimin e t hyrave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Njohja e t hyrave publike.
- Fillet e t hyrave publike.

63
- Zhvillimi i t hyrave publike.
- Llojet e t hyrave publike.
- Ndarja e t hyrave publike.
- T hyrat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive baz t financave;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- pankarta me grafik mbi zhvillimin e t hyrave publike.

Kapitulli 2: T dalat publike 8 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t dalave publike;
- shpjegoj pse dhe si bhet paraqitja e t dalave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t dalave publike;
- krahasoj karakterisitkat e llojeve t ndryshme t t dalave publike;
- shpjegoj veorit e t dalave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- T dalat publike.
- Paraqitja e t dalave publike.
- Zhvillimi i t dalave publike.
- Llojet e t dalave publike.
- T dalat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t :
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e konceptit dhe dukurive q lidhen me t dalat publike;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj pune ne grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca e nj t dalure;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr t dalat.

Kapitulli 3: Tatimet, llojet dhe efektet e tatimeve 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:

64
- shpjegoj kuptimin, zhvillimin dhe definicionin e tatimit;
- shpjegoj qllimin e tatimeve;
- rendis karakteristikat e tatimit;
- argumentoj shfaqjen e tatimeve;
- krahasoj karakteristikat e llojeve t ndryshme t tatimeve;
- shpjegoj se si aplikohen tatimet;
- shpjegoj konceptin e bazs tatimore;
- tregoj si bhet grumbullimi i tatimeve;
- rendis efektet e tatimit ndaj shtetit
- bj prshkrim t shkurtr t historikut t vendosjes s tatimeve n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i tatimeve.
- Zhvillimi dhe definicioni i tatimit.
- Qllimi i tatimit. Karakteristikat e tatimit.
- Shfaqja e tatimeve.
- Aplikimi i tatimeve.
- Efektet e tatimit.
- Tatimet n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve baz dhe dukurive q lidhen me tatimet;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik tatimet dhe llojet e tyre;
- krijoj situata problemore t cilat krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- realizoj or ushtrimesh;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t ndryshm tatimor.

Kapitulli 4: Taksat 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, veorit dhe karakteristikat e taksave;
- shpjegoj principet e vendosjes s taksave;
- dalloj llojet e taksave;
- jap shembuj t llojeve t taksave n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe karakteristikat e taksave.
- Principet e taksave.
- Llojet e taksave.
- Taksat n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

65
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t taksave;
- ilustroj me shembuj taksat q aplikohen n Kosov;
- demonstroj prdorimin e formularve t ndryshm, pullave etj. pr taksat;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t taksave, dokumente t tjera.

Kapitulli 5: Risku 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj me fjal t thjeshta konceptin e riskut;
- tregoj se cilat jan burimet e mundshme t riskut;
- prshkruaj llojet e riskut;
- bj dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

b) Temat e kapitullit
- Perkufizimi i riskut.
- Burimet e riskut.
- Llojet e riskut.
- Dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe fenomeneve t riskut;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik riskun dhe kthimin;
- krijoj situata problemore t thjeshta pr riskun dhe kthimin, t cilat krkojn zgjidhje nga
ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca pr riskun;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 6: Ndrmjetsimi financiar n sigurime 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj lidhjen e ngusht ndrmjet riskut dhe vendimeve ekonomike;
- jap shembuj t risqeve q prballojn ndrmarjet;
- tregoj si bhet identifikimi i riskut;
- bj vlersimin e riskut n nj rast t thjesht;
- tregoj prmbledhtazi historikun e sigurimeve;
- shpjegoj lidhjen ndrmjet riskut dhe siguris;

66
- shpjegoj rndsin e sigurimeve dhe objektivat e tyre;
- prshkruaj parimet e sigurimeve;
- shpjegoj specifikat e rreziqeve t sigurimeve.

b) Temat e kapitullit
- Risku dhe vendimet ekonomike.
- Risqet e ndrmarjeve.
- Identifikimi i riskut.
- Vlersimi i riskut.
- Historiku i shkurtr i sigurimeve.
- Prkufizimi i riskut dhe i sigurimeve.
- Objektivat dhe rndsia e sigurimeve.
- Parimet e sigurimeve.
- Rreziqet e sigurimeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoje nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t riskut dhe sigurimeve;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik nga sigurimet e llojeve t ndryshme;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- polica sigurimi t kompanive t ndryshme.

Kapitulli 7: Huat dhe fondet 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj shkaqet e paraqitjes s huas publike;
- prshkruaj zhvillimin historik t huas publike;
- jap shembuj t llojeve t huave duke krahasuar veorit e tyre;
- shpjegoj se jan fondet dhe si lindin nevojat pr fondet publike;
- shpjegoj rndsin e huave dhe fondeve publike.

b) Temat e kapitullit
- Shkaqet e paraqitjes s huas publike. Zhvillimi historik i saj.
- Llojet e huave publike.
- Fondet dhe nevojat pr fonde publike.
- Rndsia e huave dhe fondeve publike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive q lidhen me huan publike;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik huat dhe fondet;
- krijoj situata simuluese pr kuptimin e huas;
- organizoj test me shkrim;

67
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr huat, t tilla si obligacione shtetrore etj.

Kapitulli 8: Buxheti 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin dhe kuptimin e buxhetit;
- rendis karakteristikat kryesore t buxhetit;
- shpjegoj rolin, rndsin dhe ndikimin e buxhetit n zhvillimin e nj vendi, n varsi kjo
t politikave buxhetore q ndiqen;
- prshkruaj principet dhe procedurat baz t hartimit t planit t buxhetit;
- prshkruaj veorit e buxhetit t shtetit n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni dhe kuptimi i buxhetit.
- Karakteristikat kryesore t buxhetit.
- Rndsia dhe ndikimi i buxhetit.
- Principet dhe procedurat e buxhetit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe principeve t buxhetit dhe zbatimin
aktual t tyre;
- ilustroj me fakte t ndryshme dhe simuloj n klas shembuj t thjesht t planifikimit t
nj buxheti;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr buxhetin.













68
Programi i lnds

Njohje malli

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin mall, vetit dhe karakteristikat e mallrave lidhur me prejardhjen,
dizanjin, standardizimin, ambalazhimin dhe mnyrn e transportimit e tyre;
- prshkruaj veorit e mallra ushqimore baz dhe produkteve q rrjedhin prej tyre;
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike dhe pijeve joalkoolike, pr sa i takon prbrjes,
lnds s par pr prodhimin e tyre dhe mnyrs s prdorimit;
- prshkruaj veorit e produkteve, t tilla si energjia elektrike, qymyri, nafta e gazi
natyror si dhe prdorimet m t rndsishme t tyre;
- prshkruaj prbrjen, vetit dhe prdorimet m t rndsishme t produkteve kryesore t
industris s metaleve, industris s jometaleve, industris tekstile, industris s letrs dhe
industris s lkurs.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Nocioni pr mallrat 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e mallrave sipas vetive, prejardhjes, dizajnimit, standardizimit,
transportit etj
- prshkruaj vetit kimike, fizike, mekanike dhe teknologjike t mallrave duke br
dallimet ndrmjet tyre;
- jap shembuj mallrash me prejardhje, dizajn, standardizim, deklarim, ambalazhim dhe
mnyra transportimi t ndryshme.

b) Temat e kapitullit
- Klasifikimi i mallrave.
- Vetit fiziko-kimike t mallrave.
- Vetit mekanike dhe teknologjike t mallrave.
- Prejardhja, dizajni, standardizimi, deklarimi, ambalazhi dhe transportimi i mallrave.



69
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe veorive t mallrave duke u nisur nga
pozicioni i tyre si konsumator;
- ilustroj me shembuj dhe monstra (kampione) mallrash;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- mostra (kampione) mallrash me dizanj, ambalazh, standarde etj. t ndryshme.

Kapitulli 2: Mallrat ushqimore 16 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e mallrave ushqimore;
- diskutojn se si mallrat ushqimore kan kontribuar pr plotsimin e nevojave t njerzve
dhe prmirsimin e standardit ton t jetess;
- jap shembuj t efekteve negative t mallrave t kualitetit jo t mir;
- prshkruaj veorit e drithrave (grurit, elbit dhe misrit) duke u nisur nga prbrja dhe
prejardhja e tyre;
- identifikoj produktet e drithrave n baz t veorive t tyre;
- dalloj llojet e brumrave;
- prshkruaj veorit e pemve dhe perimeve-produktet e tyre;
- prshkruaj veorit e mishit, prbrjen dhe klasifikimin e produkteve t mishit;
- prshkruaj vetit e qumshtit dhe produkteve t tij;
- prshkruaj metodat kryesore t konservimit t mallrave ushqimore n baz t
karakteristikave prpunuese t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Mallrat ushqimore, veorit.
- Prbrja dhe prejardhja e drithrave (gruri,elbi, dhe misri).
- Produktet e drithrave.
- Llojet e brumrave.
- Pemt dhe perimet-produktet e tyre.
- Mishi-prbrja, klasifikimi dhe produktet e mishit.
- Qumshti dhe produktet e tij.
- Metodat e konservimit t mallrave ushqimore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin pr mallrat ushqimore;
- ilustroj me shembuj konkret dhe demonstroj produktet me an t skicave, kampioneve
(mostrave) etj.
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;

70
- skica, pankarta me produkte t ndryshme ushqimore;
- mostra (kampione) produktesh ushqimore.

Kapitulli 3: Pijet alkoolike 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike;
- diskutoj pr rndsin e konsumimit t pijeve alkoolike, veanrisht si shoqrues t
ushqimit;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- bj klasifikimin e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike dhe mnyrn
e konsumit t tyre;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve t forta alkoolike dhe
mnyrn e konsumit t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Pijet alkoolike, veorit.
- Rndsia e prdorimit t pijeve alkoolike.
- Lnda e par pr prodhimin e pijeve alkoolike.
- Birra dhe vera.
- Pijet e forta alkoolike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet alkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve alkoolike n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve alkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapi
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrim.

Kapitulli 4: Pijet joakoolike 9 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve joalkoolike;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve joalkoolike, veanrisht
pr pijet jo t gazuara (lngjet e pemve);
- prshkruaj veorit e prbrjes dhe mnyrs s konsumit t pijeve t gazuara;
- diskutoj pr rolin dhe rndsin ekonomike t prdorimit t kafes, ajit, mjaltit, si edhe
sheqerit dhe duhanit si produkte shoqruese, si n vend dhe n bot;

b) Temat e kapitullit
- Pijet joalkoolike, veorit, lnda e par.

71
- Pijet e gazuara.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t kafes.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t ajit dhe llojet e tij,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t mjaltit,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t sheqerit dhe duhanit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet joalkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve joalkoolike n vend dhe n
bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve joalkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrimin e ajrave dhe pijeve jo t gazuara.

Kapitulli 5: Burimet e energjis 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e energjis elektrike si produkt me prdorim t
jashtzakonshm n t gjitha fushat dhe mnyrn e shprndarjes s saj;
- prshkruaj llojet e karburanteve, burimet, vetit m t rndsishme dhe prdorimet e
tyre;
- prshkruaj veorit e qymyreve, nafts dhe gazit nntoksor si dhe prdorimet e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Energjia elektrike.
- Qymyri.
- Nafta.
- Gazi nntoksor.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr burimet e energjis;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr burimet e energjis n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj t shumt;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demostrim

Kapitulli 6: Industria e metaleve 9 or


72
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj produktet m kryesore q prodhohen nga metalurgjia;
- prshkruaj karakteristikat kryesore t xeheve dhe xeheroreve si lnd e par pr
industrin e metalurgjis;
- prshkruaj shkurt metodat e eksploatimit;
- identifikoj metalet si Fe, Cu, Al, Zn, Pb dhe aliazhet (legurat) e tyre n baz t vetive q
kan.

b) Temat e kapitullit
- Produktet e metalurgjis.
- Xehet dhe xeheroret.
- Metodat e eksploatimit.
- Metalet: Fe,Cu, Al, Zn, Pb,dhe legurat e tyre. Vetit e legurave.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e metaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr metalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete pr zn, fe, cu, al.

Kapitulli 7: Industria e jometaleve 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj prbrjen dhe kualitetin e qelqit, glqeres, imentos (markat) dhe materialeve
ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj zjarrit.

b) Temat e kapitullit
- Prbrja dhe kualiteti i qelqit.
- Prbrja dhe kualiteti i glqeres.
- Prbrja dhe dhe kualiteti i imentos dhe materialeve ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj
zjarrit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e jometaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr jometalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete t glqeres, qelqit, imentos dhe materialeve ndrtimore.


73
Kapitulli 8: Industria tekstile 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- tregoje pr prejardhjen dhe vetit e fijeve t tekstilit dhe trikotazhit;
- prshkruaj veorit e produkteve t gatshme t industris tekstile.

b) Temat e kapitullit
- Fijet e tekstilit vetit dhe prejardhja e tyre.
- Produktet e gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria tekstile;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris
tekstile;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete produktesh tekstili;
- skica dhe dizajne t ndryshme t produkteve t gatshme.

Kapitulli 9: Industria e letrs 8 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj llojin dhe karakteristikat e lnds s par t nevojshme pr prodhimin e
letrs;
- shpjegoj rndsin e kualitetit t lnds s par pr prodhimin e letrs;
- prshkruaj llojet dhe veorit e produkteve t industris s letrs;
- diskutoj mbi prdorimin e drejt t letrs dhe ricklimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Lnda e par pr prodhimin e letrs.
- Kualiteti dhe llojet e letrs.
- Letra e ricikluar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e letrs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr letrn, prdorimin dhe
ricklimin e saj;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t letrs.

74
Kapitulli 10: Industia e lkurs 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj per kualitetin e lekures .
b) Temat e kapitullit
- Vetit prejardhja e produktet t gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e lkurs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris s
lkurs;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera.
- Rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t produkteve t lkurs.
































75
Klasa 11

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


Veprimet me arkn

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

6
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprimet n ark me mjetet pr pages.
Kohzgjatja e
modulit
7.5 kredite (45 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi pranon mjetet e pagess pr arktim.
Prmbajtja:
- Pranimi i eqeve bankare.
- Kontrolli dhe pranimi i parave t gatshme.
- Klasifikimi i parave t gatshme.
- Pranimi i kambialeve.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e arktimeve dhe pagesave nga
arka.
Prmbajtja:
- Plotsimi i urdhr-arktimit.
- Kryerja e pagess nga arka.
- Plotsimi i urdhr-pagess.
- Regjistrimi i arktimeve dhe pagesave n librin e arks.
- Mbyllja e veprimeve ditore n ark.
- Ruajtja dhe mbajtja e mjeteve t pagess.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


76
KR Nxnsi duhet t:
- verifikoj preardhjen dhe validitetin e eqeve bankare;
- kontrolloj vrtetsin e parave t gatshme;
- bj ndarjen e parave t gatshme sipas vlers
nominale;
- verifikoj validitetin e kambialeve.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-
arktimin;
- kryej pagesn nga arka duke numruar sakt parat e
gatshme;
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-pagesn;
- regjistroj t gjitha arktimet dhe pagesat e kryera
gjat dits n librin e arks;
- bj mbylljen e veprimeve ditore n ark duke
balancuar librin e arks;
- krahasoj gjndjen n librin e arks me gjndjen fizike
t mjeteve n ark;
- vendos mjetet e pagess n vend t sigurt.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.











77
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Hartimi i oferts dhe i krkess

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

7
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr hartimin e
nj oferte pr shitje malli apo krkese pr blerje malli, nga ana e nj
organizate.
Kohzgjatja e
modulit
9 kredite (54 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi harton nj ofert pr shitje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj ofert t
zakonshme.
- Hartimi i specifikimeve.
- Kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e oferts dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

RM 2 Nxnsi harton nj krkes pr blerje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj krkes t
zakonshme.
- Prshkrimi i mallit/mallrave t krkuara.
- Krkesat pr kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e krkess dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit

78
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e oferts si gjndjen nga magazina, listn e
mimeve etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats ofruese n nj
ofert t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- hartoj sakt specifikimet e mallit/mallrave t ofruara;
- vendos n mnyrn e duhur kushtet dhe afatet e
livrimit t mallit/mallrave n ofert;
- bj mbylljen e oferts dhe nnshkrimin e saj duke
shprehur dshirn pr bashkpunim;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e krkess, si gjndjen nga magazina, etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats krkuese n nj
krkes t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- bj prshkrimin e sakt t mallit/mallrave t krkuara,
lidhur me sasin, cilsin etj.;
- formuloj n mnyrn e duhur krkesat pr kushtet dhe
afatet e livrimit t mallit/mallrave t krkuara;
- bj mbylljen e krkess dhe nnshkrimin e saj;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.

79
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje apo shitje malli.
- Modele (templates) ofertash dhe krkesash.










































80
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Blerja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

8
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t blerjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi kryen veprime me dokumentacionin e procesit t
blerjes.
Prmbajtja:
- Njoftimi i nevojave nga magazina.
- Kontrolli i gjndjes s artikujve n kartelat prkatse.
- Prcaktimi i lvruesit m t prshtatshm.
- Krkimi i lvruesve t rinj.
- Prcaktimi i llojit dhe sasis pr mallrat q do t porositen.
- Hartimi i krkess pr lvruesin.
- Kontrolli i oferts.
- Hartimi i porosis dhe drgimi te lvrusi.
- Mbrritja e mallit dhe dftess s lvrimit.
- Regjistrimi n librin e blerjeve.
- Kontrolli me kushtet e lvrimit, katalogut etj.
- Pranimi i mallit dhe plotsimi i flet hyrjes.
- Konfirmimi pr pages.
- Plotsimi i kartels s magazins.
- Regjistrimet n kontabilitet.

RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast parregullsish.
Prmbajtja:
- Verifikimi i t drejtave n baz t kontrats.
- Hartimi i proesverbalit.
- Ankesa pr paregullsit.
- Propozimi pr ulje mimi pr diferencat n cilsi.
- Marrveshja midis palve pr caktimin e mimit t ri.
- Hartimi i kundrfaturs pr diferencn e mimit.
- Regjistrimi i kundrfaturs n librin e blerjeve dhe n
kontabilitet.










Proedurat e Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e

81
vlersimit





knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes njoftimin mbi nevojat pr blerje nga
magazina;
- kontrolloj gjndjen e artikujve n kartelat prkatse;
- prcaktoj lvruesin m t prshtatshm n baz t
kushteve m t mira t lvrimit dhe politiks s
ndrmarrjes;
- krkoj lvrues t rinj pr artikuj q nuk i ka bler m
par;
- prcaktoj llojin dhe sasin pr mallrat q do t
porositen;
- hartoj krkesn pr lvruesin me t gjitha elementet e
nevojshm;
- bj kontrollin e oferts s drguar nga lvruesi n se
prputhet me krkesn dhe kushtet e ndrmarrjes;
- zgjedh ofertn m t favorshme;
- hartoj porosin;
- drgoj porosin te lvrusi;
- verifikoj dftesn e lvrimit me mallin e mbrritur;
- regjistroj dftesn e lvrimit n librin e blerjeve;
- kontrolloj plotsimin e kushteve t lvrimit;
- bj pranimin e mallit dhe plotsimin e flet hyrjes;
- bj regjistrimet n karteln e magazins;
- bj konfirmimin pr pages;
- bj regjistrimet prkatse n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet te:
- verifikoj t drejtat n baz t kontrats lidhur me
llojin, sasin, cilsin e mallit duke i krahasuar me
specifikat e kontrats;
- hartoj proesverbalin n rast t paregullsive pr llojin,
sasin, cilsin e mallit;
- formuloj ankesn te furnitori pr paregullsit e
evidentuara;
- bj propozimin furnitorit pr ulje mimi pr
diferencat n cilsi;
- realizoj marrveshjen midis palve pr caktimin e
mimit t ri;
- hartoj kundrfaturn pr diferencn e mimit;

82
- regjistroj kundrfaturn n librin e blerjeve;
- regjistroj kundraturn n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per procesin e blerjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
edokumenteve t blerjes fletporosis, fletkrkess,
fletdrgess.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje.
- Fatura, libri i blerjes.
- Rregullorja komerciale.
































83
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Shitja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

9
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t shitjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prgatit dokumentet pr shitje.
Prmbajtja:
- Mbrrijtja e krkess nga klienti.
- Verifikimi i mallit t krkuar n magazin.
- Hartimi i oferts mbi bazn e krkess.
- Hartimi i refuzimit (n rast mosdisponimi t mallit).
- Porosia e klientit.
- Kontrolli i porosis dhe regjistrimi i saj.
- Plotsimi i fletdrgess.
- Plotsimi i faturs.
- Plotsimi i fletdaljes s mallit.
- Regjistrimi n karteln e magazins.
- Regjistrimi n kontabilitet.

RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast t reklamimit t mallit.
Prmbajtja:
- Reklamimi nga blersi.
- Verifikimi i dokumenteve dhe njoftimi i blersit.
- Mbrritja e mallit me kundrfaturn prkatse.
- Kontrolli i mallit dhe hartimi i flethyrjes n magazin.
- Regjistrimi i kundrfaturs n regjistrin e klientit dhe n
kontabilitet.








Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit


84
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes krkesn nga klienti;
- verifikoj gjndjen e mallit t krkuar n magazin;
- hartoj ofertn mbi bazn e krkess s blersit;
- prpiloj refuzimin n rast mosdisponimi t mallit
duke theksuar dshirn pr bashkpunim t
mvonshm;
- lexoj me kujdes porosin e klientit;
- kontrolloj saktsin e porosis s klientit;
- bj regjistrimin e saj n librin e klientve;
- plotsoj fletdrgesn e mallit;
- plotsoj faturn prkatse;
- plotsoj fletdaljen e mallit;
- bj regjistrimin n karteln e magazins;
- bj regjistrimin n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes reklamimin nga blersi;
- verifikoj dokumentet prkatse;
- prpiloj njoftimin pr blersin;
- verifikoj mallin me kundrfaturn prkatse;
- bj kontrollin fizik t mallit;
- plotsoj flethyrjen e magazins;
- bj regjistrimin e kundrfaturs n regjistrin e
klientit;
- b regjistrimin prkats n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per shitjen dhe te krijoj raste te
ndryshme te shitjes s mallrave apo shrbimeve.verifikimin e
mjeteve t pagess, ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.


85
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE
Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

10
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
llogaritjen e zhvlersimit t mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes dhe
kryerjen e regjistrimeve prkatse.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi nxjerr gjndjen e mjeteve joqarkulluese dhe i
kategorizon ato.
Prmbajtja:
- Marrja e dokumenteve t blerjes.
- Hedhja e gjndjes s mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes.
- Prdorimi i rregullores komerciale ekzistuese.
- Mnyra e ndarjes s mjeteve joqarkulluese n kategorit
prkatse.

RM 2 Nxnsi llogarit dhe regjistron vlern e tanishme t mjeteve
joqarkulluese.
Prmbajtja:
- Llogaritja e shpenzimit t mjeteve joqarkulluese.
- Llogaritja vlers s tanishme t mjeteve joqarkulluese pr
do kategori.
- Regjistrimi n bilanc sipas kategorive.
- Kujdesi gjat paraqitjes s zrave.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

86
- marr dokumentet e blerjes n dosjet prkatse;
- hedh sakt n nj tabel gjndjen e mjeteve nga
regjistrimi i fundit;
- prdor sakt rregulloren komerciale n fuqi;
- bj ndarjen e drejt t mjeteve joqarkulluese n
kategorit prkatse;
- ket kujdes pr bartjen e t dhnave n tabel dhe
marrjen e referencs prkatse n regullore.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- llogaris shpenzimin e mjeteve joqarkulluese;
- llogaris vlern e tanishme t mjeteve joqarkulluese
pr do kategori;
- bj regjistrimin prkat n bilanc sipas do kategorie;
- ket kujdes gjat paraqitjes s zrave.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr gjndjen e mjeteve dhe
zhvlersimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
vlersimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluse.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr mjetet joqarkulluese.
- Rregullorja komerciale.


















87
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Qarkullimi i pagesave

Lmia: Ekonomi
Profili: Banka dhe Sigurime
Kontabilist
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

11
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t
plotsimin e dokumentacionit pr kryerjen e pagesave dhe veprimet
kontabile pr regjistrimin e tyre, si dhe t arktimeve nga klientt.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson dokumentacionin pr kryerjen e pagesave t
ndryshme dhe kryen regjistrimet kontabile prkatse.
Prmbajtja:
- Kontrolli i krkess pr pages nga furnitori (posta).
- Kontrolli i regjistrit t furnitorve.
- Prcaktimi i mass s detyrimit.
- Kontrolli i mjeteve likuide.
- Pagesa me urdhr-xhirim.
- Pagesa me skonto.
- Pagesa me kesh.
- Pagesa me ek bankar.
- Regjistrimet kontabile i dokumenteve pr pages.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin kontabl t arktimeve nga
klientt.
Prmbajtja:
- Kontrolli i dokumentacionit t arktimeve nga klientt.
- Verifikimi me librin e klientve.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me urdhr-xhirim.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me skonto.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me kesh.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me ek bankar.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:

88
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t krkess pr pages nga furnitori;
- bj kontrollin e regjistrit t furnitorve pr
verifikimin e furnitorit q ka drguar krkesn pr
pages;
- prcaktoj masn e detyrimit, pra vlern e faturs,
kamat vonesat etj.;
- bj kontrollin e mjeteve likuide pr verifikimin e
aftsis paguese t organizats;
- plotsoj sakt urdhr-xhirimin;
- plotsoj sakt dokumentin e pagess me skonto;
- plotsoj sakt urdhr-pagesn pr pagesat me kesh;
- plotsoj sakt dhe me t gjith elementet e duhur
ekun bankar;
- kryej regjistrimet kontabile t dokumenteve pr
pages;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera pr mnjanimin
e gabimeve t mundshme;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- marr nga posta dokumentacionin e arktimeve nga
klientt;
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t dokumentacionit t arktimeve nga klientt;
- bj verifikimin me librin e klientve;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me urdhr-
xhirim;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me skonto;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me kesh;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me ek
bankar;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr mnyrn e plotsimit t
dokumenteve pr pages dhe regjistrimin kontabl t tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin e dokumenteve pr pages, kontrollin e arktimeve

89
dhe regjistrimet kontabile q shoqrojn pagesat dhe
arktimet.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libra kontabiliteti.
- Standardet e kontabilitetit.

V. Literatura e rekomanduar
1. Financa: Financa, prof. dr. Sabaudin Komoni, Sherif Bundo
2. Kontabilitet: Kontabiliteti financiar, Sotiraq Dhamo, SHKAK
3. Statistik: Bazat e statistiks prof.dr.Ramil Nuhiu, mr.Ahmet Shala;
Statistik, Dr. Mileva Zhizhiq & Marija Vidiq; dhe web-faqja:
www.bazatestatistikes.tk
4. Njohuri Malli: Teknologjia kimike, Dr Xhevdet Pula, Mr Luljata Pula,
Njohuri mallrash t ndryshme-Dr Dragica Pop J ordanoviq Bozhidarka
Terpenovic, Kimi Sanitare Prof..Bizena Bijo, Vasil Andasi Tiran 2001





























90
Ministria e Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis





Programi msimor
ARSIMI PROFESIONAL








Programi 2008
Kontabilist
Niveli I dhe II









Kosov, 2008

91
PRMBAJTJA


VI. Korniza e programit msimor profesional pr profilin Kontabilist, Niveli I dhe
II.

VII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
profesionale pr Nivelin I

a) Programet e lndve profesionale, kl. 10.
5. Kontabilitet
6. Financ
7. Statistik
8. E drejta

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 10.
6. Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit
7. Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes
8. Libri kryesor
9. Kryerja e veprimeve me faturn
10. Komunikimi me mjete komunikuese

c) Programet e lndve profesionale, kl. 11.
5. Kontabilitet
6. Financ
7. Statistik
8. Njohje malli

d) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 11.
7. Veprimet me arkn
8. Hartimi i oferts dhe i krkess
9. Blerja dhe evidentimi saj
10. Shitja dhe evidentimi i saj
11. Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese
12. Qarkullimi i pagesave

VIII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
profesionale pr Nivelin II.

a) Programet e lndve profesionale, kl. 12.
5. Kontabilitet
6. Komunikim biznesi
7. Marketing

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 12.
7. Pasqyra e t ardhurs
8. Prpilimi i bilancit prfundimtar
9. Marrdhniet e biznesit me bankat
10. Mnyrat e kryerjes s pagesave

92
11. Plotsimi i dokumentacionit t nj biznesi me kompjuter
12. Mbajtja e llogaris s nj biznesi
13. Udhheqja e librave n mnyr elektronike n kontabilitet

IX. Literatura e rekomanduar














































93






Korniza e programit msimor
profesional
ARSIMI PROFESIONAL







Programi 2008
Kontabilist
Niveli I dhe II










94
Korniza e programit msimor profesional

Lmi: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I dhe II

I. Njoftime t prgjithshme pr shkollimin

1. Struktura e shkollimit

Arsimimi n profilin msimor Kontabilist pr nivelet I dhe II trajtohet n kuadrin e
shkollimit t mesm t lart n Kosov.
Niveli i par i arsimimit profesional, me kohzgjatje dy vite msimore pas prfundimit t
arsimit t detyruar (kl. 10 dhe 11), i prgatit nxnsit pr kompetencat fillestare (hyrse)
t punsimit n profesionin e kontabilistit. J ep nj certifikat t prgatitjes profesionale t
nivelit t punonjsit t gjysmkualifikuar (ndihms) dhe mundson kalimin n nivelin e
dyt t arsimimit profesional.
Niveli i dyt i arsimimit profesional, me kohzgjatje nj vit msimor (kl. 12) pas
prfundimit me sukses t nivelit t par, i prgatit nxnsit pr t fituar nj kualifikim
profesional q u mundson atyre integrimin n tregun e puns pr kontabilist, si dhe
vazhdimin e arsimimit n nivele m t larta. J ep nj certifikat t prgatitjes profesionale
t nivelit t punonjsit t kualifikuar dhe mundson kalimin n nivelin e tret t arsimimit
profesional (matur) q lejon kalimin edhe n studimet universitare.
Ky dokument prmban dokumentet kurrikulare t profilit msimor Kontabilist pr nivelet I
dhe II, t strukturuara n lnd msimore (teorike) dhe module msimore (praktike), n tri
grupe kryesore:
(iv) grupi i lndve t prgjithshme, q synojn formimin shkencor/humanitar t nxnsve
pr t lehtsuar integrimin e tyre n shoqri, si dhe vazhdimin e shkollimit t
mtejshm.
(v) grupi i lndve teorike-profesionale, q synojn konsolidimin te nxnsit, t koncepteve
shkencore, si dhe bjn njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike q lidhen me
profesionin e kontabilistit.
(vi) grupi i moduleve t praktiks profesionale, q synojn prgatitjen e nxnsve me
kompetencat praktike t nevojshme pr tu integruar me sukses n tregun e puns n
sektorin e kontabilitetit.

2. Qllimet e prgjithshme t shkollimit

Qllimi kryesor i shkollimit (dynivelsh) pr Kontabilist sht zhvillimi i personalitetit t
nxnsve pr tu inkuadruar n nj shoqri demokratike si qytetar aktiv e kompetent, si
dhe pr tu angazhuar me sukses n tregun e puns gjithnj n ndryshim. Sfida t
rndsishme pr arritjen e ktij qllimi jan dhe zhvillimi te nxnsit i ndjenjs s
vetbesimit, kultivimi i vullnetit t lir n marrjen e vendimeve, nxitja e ndjenjs s
siprmarrjes dhe e gatishmris pr t nxn gjat gjith jets.

95
Pr t mundsuar zhvillimin individual t nxnsve nga pikpamja emocionale, intelektuale
dhe profesionale, sht e nevojshme q shkolla profesionale tu krijoj atyre:
Mundsi t prshtatshme pr t nxn, pavarsisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftsit
fizike e mendore;
Lehtsi pr t kuptuar mjedisin shoqror dhe ekonomik, lokal, kombtar dhe rajonal, si
dhe pr t qen t vetdijshm pr rolin q mund t luajn n shoqri;
Mbshtetje pr t zhvilluar ndjenjn e siprmarrjes dhe t disiplins, kureshtjen
intelektuale dhe vlerat morale;
Kushte pr tu zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, pr t prballuar vshtirsit q do
t ndeshin gjat veprimtarive t ardhshme jetsore dhe profesionale;
Mundsi pr t zhvilluar kompetencat profesionale, t bazuara n njohurit, shprehit dhe
qndrimet/vlerat, t mjaftueshme pr t lehtsuar punsimin dhe prparimin drejt arsimit
dhe aftsimit profesional t mtejshm;
Mbshtetje pr t muar me realizm vlerat dhe potencialin e tyre, pr tu orientuar drejt
n drejtimet e karriers profesionale t ardhshme dhe pr t marr prgjegjsi n
procesin e zhvillimit t tyre t vazhdueshm personal dhe profesional;
Mbshtetje pr t zhvilluar format e bashkpunimit dhe t besimit t ndrsjell nprmjet
prvojs s puns praktike;
Mundsi pr tu njohur me zhvillimet perspektive t profesionit t tyre, t para kto n
kontekstet e integrimit rajonal dhe europian;
Kushte pr tu njohur me teknologjit dhe proceset teknologjike aktuale e t perspektivs,
n sektorin e kontabilitetit;
Kushte pr t njohur dhe pr t zbatuar rregullat e mbrojtjes n pun e t ruajtjes s
mjedisit, n prputhje me standardet ndrkombtare.

3. Grupi t cilit i drejtohet shkollimi

Shkollimin pr Kontabilist, niveli I dhe II, mund ta ndjekin t gjith t rinjt dhe t rejat
t cilt kan prfunduar me sukses arsimin e detyruar nntvjear, jan n mosh deri 24 vje
dhe zotrojn aftsi shndetsore (fizike e mendore) t mjaftueshme pr t kryer kto nivele
shkollimi.
N raste t veanta, kur krkesat e nxnsve pr t ndjekur kt shkollim jan m t larta se
sa mundsit reale t shkollave profesionale t veanta, Ministria e Arsimit, Shkencs dhe
Teknologjis (MASHT) prgatit udhzime me kritere t posame pranimi n kto shkolla.

4. Mundsit e shkollimit t mtejshm

Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Kontabilist n nivelin I, u lejon
nxnsve vazhdimin e shkollimit n nivelin II t ktij profili.
Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Kontabilist, niveli II, u lejon
nxnsve vazhdimin e shkollimit n shkalln III (t punonjsit me shkathtsi t larta) n t
njjtin profil msimor, pr t fituar diplomn e maturs, me t drejt kalimi n shkollimin e
lart universitar.

5. Mundsit e punsimit

Shkollimi pr Kontabilist, niveli I dhe II, i referohet kryerjes s veprimeve q lidhen me
veprimtarin ekonomike t organizatave t ndryshme publike ose private, q jan aktuale dhe

96
shihen me prparsi pr t ardhmen n tregun e Kosovs. Nisur nga kjo nxnsi pr
Kontabilist i nivelit I dhe II mund t punsohet n ndonj bank, kompani sigurimesh,
ndrmarrje apo n vende pune si asistent i profilit prkats. Me kualifikime t mtejshme dhe
pas nj prvoje pune t konsiderueshme, ai mund t krijoj nj biznes t vetin n kt sektor
dhe t punsoj t tjer.

II. Kompetencat e fituara nga nxnsit n prfundim t shkollimit

Kompetencat e prgjithshme

Ndjekja e shkollimit n profilin msimor Kontabilist, niveli I, do t zhvilloj te nxnsit
nj trsi kompetencash t prgjithshme, t cilat do ti shrbejn atij pr prvetsimin me
efektivitet t programit msimor, zhvillimin n nivelin e krkuar t kompetencave
profesionale dhe integrimin e mtejshm n shoqri dhe n tregun e puns gjithnj n
ndryshim. Kto kompetenca t prgjithshme do t zhvillohen n nj nivel m t lart gjat
kryerjes s shkollimit pr Kontabilist, niveli II. Kshtu, nxnsi do t jet i aft:
T komunikoj n mnyr korrekte, me shkrim dhe me goj, pr t shprehur mendimet e
ndjenjat e tij dhe pr t argumentuar opinionet pr shtje t ndryshme.
T prdor burime dhe teknika t ndryshme (prfshir dhe ato t kompjuterizuara) t
mbledhjes dhe t shfrytzimit t informacioneve t nevojshme pr zhvillimin e tij
personal dhe profesional.
T angazhohet fizikisht, mendrisht dhe emocionalisht n zgjidhjen e situatave t
ndryshme problemore q do t ndesh n kontekstin profesional, personal dhe shoqror.
T manifestoj qasje t nj kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale
dhe shoqrore.
T nxit potencialin e tij t brendshm pr krkim t vazhdueshm n drejtim t
zgjidhjeve t reja, m efektive dhe m efiiente.
T respektoj rregullat dhe parimet e nj bashkjetese demokratike n kontekstin e
integrimeve lokale, rajonale dhe globale.
T manifestoj guxim dhe iniciativ n marrjen e prgjegjsis pr t ardhmen e tij.
T tregoj vetkontroll n ushtrimin e veprimtarive t tij n kontekstin e pavarsis n
vendimmarrje.
T organizoj drejt procesin e t nxnit t tij dhe t shfaq gatishmrin e vullnetin pr
nj t nxn q zgjat gjith jetn.
T respektoj parimet e puns n grup dhe t bashkpunoj aktivisht n arritjen e
objektivave t pranuara.
T bj vlersime dhe vetvlersime nisur nga kritere t drejta, si baz pr t prmirsuar
dhe uar m tej arritjet.
T hulumtoj vetveten dhe rrugt e mundshme t karriers profesionale pr t br
zgjedhje t prshtatshme t veprimtarive profesionale t ardhshme.

Kompetencat profesionale

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit dyvjear n profilin Kontabilist, niveli I,
nxnsi do t jet i aft t ushtroj kompetencat profesionale si m posht:

Klasifikon, fajllon materiale dhe dokumente.
Prpilon bilance fillestare.
Regjistron transaksione t thjeshta ekonomike n Librin kryesor.

97
Kryen veprime me faturn
Komunikon me mjetet e komunikimit, si telefon, fax, internet.
Prdor dhe mirmban mjetet e zyrs, kompjuterin, shtypsin, skenerin, fotokopjuesin etj.
Mban arkn.
Harton krkesa dhe oferta.
Kryen veprime me dokumentacionin e blerjes.
Kryen veprime me dokumentacionin e shitjes.
Llogarit zhvlersimin e mjeteve joqarkulluese.
Mban evidenca elektronike n softuer (excel,word).
Zbaton rregullat e puns me klient dhe partner.
Prdor n mnyr t pavarur literaturn me qllim ngritjen profesionale.

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit t mtejshm njvjear n profilin msimor
Kontabilist, niveli II, nxnsi do t rris n nj shkall m t lart nivelin e kompetencave
profesionale t fituara n nivelin I, si dhe do t aftsohet t ushtroj kompetenca t tjera
profesionale si m posht:

Kryen evidenca kontabile q lidhen me afarizmin e ndrrmarrjes.
Prmbush nevojat e klientve konform politiks s ndrrmarrjes.
Komunikimi me pal dhe klient, me mjete t komunikimit.
Prdor softver pr regjistrim.
Kryen sistemimin e dokumenteve.
Bn prpunimin dhe shfrytzimin e informatave relevante nga softveri.
Bn kalkulime ekonomike dhe regjistrime n dokumente prkatse.
Bn regjistrime n kontabilitetin material.
Koordinon punn me nivele m t larta.
Bashkpunon ngusht me zyrn e shitjes, blerjes, magazinn etj.


98
III. Plani msimor pr profilin msimor Kontabilist, Niveli I e II

Ort javore/vjetore dhe kreditet
Niveli I Niveli II

Nr Lndt dhe modulet msimore
Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12
A. Lndt e prgjithshme (Gjithsej) 16 15 15
1 Gjuh shqipe dhe letrsi 3 (105) 3 (105) 3 (105)
2 Gjuh angleze 2 (70) 2 (70) 2 (70)
3 Matematik 2 (70) 2 (70) 2 (70)
4 Teknologji e informacionit dhe komunikimit 2 (70) 2 (70) 2 (70)
5 Ekonomia dhe ndrmarrsia 1 (35) 1 (35) 1 (35)
6 Edukat qytetare 1 (35) - -
7 Edukat fizike 2 (70) 2 (70) 2 (70)
8 Fizik 1 (35) - -
9 Histori 1 (35) - -
10 Gjeografi 1 (35) 2 (70) -
11 Psikologji - 1 (35) -
12 Sociologji - - 2 (70)
13 Menaxhim i projektit - - 1 (35)
B. Lndt profesionale (Gjithsej) 8 (280) 8 (280) 7 (245)
1 Kontabilitet 2 (70) 2 (70) 3 (105)
2 Financ 2 (70) 2 (70) -
3 Statistik 2 (70) 2 (70) -
4 E Drejta 2 (70) - -
5 Njohja e mallit - 2 (70) -
6 Komunikim biznesi - - 2 (70)
7 Marketing - - 2 (70)
C. Modulet e praktiks profesionale (Gjithsej) 6 (210) 9 (315) 9 (315)
1 Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve,
sistemi i klasifikimit
7K (42) - -
2 Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes 7K (42) - -
3 Regjistrimet n Librin kryesor 6K (36) - -
4 Kryerja e veprimeve me faturn 8K (48) - -
5 Komunikimi me mjetet komunikuese 7K (42) - -
6 Veprimet me arkn - 7.5K (45) -
7 Hartimi i oferts dhe i krkess - 9K (54) -
8 Blerja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
9 Shitja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
10 Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese - 10K (60) -
11 Qarkullimi i pagesave - 10K (60 ) -
12 Pasqyra e t ardhurs - - 10K (60)
13 Prpilimi i bilancit prfundimtar - - 10K (60)
14 Marrdhniet e biznesit me bankat - - 10K (60)
15 Mnyrat e kryerjes s pagesave - - 7K (42)
16 Plotsimi i dokumentacionit t nj biznesi me
kompjuter
- - 5K (30)

99
17 Mbajtja e llogaris s nj biznesi - - 5K (30)
18 Udhheqja e librave n mnyr elektronike n
kontabilitet
- - 5.5K (35)

Gjithsej A+B+C 30 (1050) 32 (1120) 31 (1085)

IV. Udhzime pr zbatimin e Kornizs s programit msimor profesional:

Programet e hollsishme t lndve t prgjithshme parashtrohen n nj dokument t veant
t MASHT.
J avt msimore sipas klasave:
Klasa 10 35 jav; Klasa 11 35 jav (niveli I);
Klasa 12 35 jav (niveli II).
J ava msimore (5 dit msimore) prmban 30 32 or msimore.
Nj or msimore ka 45 minuta.
Si njsi e ngarkess msimore pr praktikat msimore profesionale do t prdoret krediti (K),
i cili do t jet i barasvlershm me 6 or msimore (1 dit praktik msimore).
Rekomandohet q praktikat profesionale t realizohen ditore (6 or n dit), si m posht:
Klasa 10: Praktik 1 dit n jav dhe Teori 4 dit n jav
Klasa 11: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Klasa 12: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Rekomandohet q modulet praktike pr do vit msimor, t realizohen n prputhje me
radhn e paraqitur n planin msimor. Shkollat profesionale, n varsi nga kushtet dhe
situatat e veanta n t cilat ndodhen, mund t bjn ndryshime t radhs s trajtimit t
moduleve msimore praktike, gjithnj duke synuar t mos e dmtojn procesin e prvetsimit
t tyre.
Mbshtetur n programet e detajuara t lndve profesionale, msimdhnsit e lndve
teorike profesionale bjn planifikimin e njsive msimore prkatse.
Mbshtetur n prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, msimdhnsit e
praktikave profesionale prgatisin plane m t detajuara, ku parashtrohen veprimtarit
praktike konkrete. Njkohsisht, ata prgatisin instrumentet e vlersimit pr do rezultat
msimor t paraqitur n prshkruesit e moduleve.
Vlersimi prfundimtar i nxnsve, n mbarim t secilit prej t dy niveleve t prgatitjes n
profilin Kontabilist, do t organizohet n form provimesh:
N Nivelin I: Provimi i integruar i prgatitjes praktike q organizohet nga shkolla
profesionale.
N Nivelin II: (a) Provimi i integruar pr lndt e teoris profesionale, q organizohet nga
shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar pr praktikn profesionale q organizohet
nga shkolla profesionale.
Rezultatet e provimeve do t pasqyrohen n certifikatat prkatse t prfundimit t
shkollimeve profesionale n t dy nivelet e prgatitjes.
Modalitetet e procedurave t provimeve prfundimtare, kriteret e vlersimit t nxnsve me
nota dhe t prmbajtjes s certifikatave, prcaktohen me udhzime t veanta t MASHT.

V. Udhzime t prgjithshme didaktike

Msuesit e lndve teorike profesionale dhe t praktikave profesionale duhet t przgjedhin
dhe prdorin forma dhe metoda msimdhnieje t tilla q t nxisin sa m shum t nxnit
aktiv t nxnsve dhe t ojn n krijimin tek ata, t kompetencave sociale e profesionale, t
plota dhe t qndrueshme.

100
E rndsishme sht q planifikimi i msimdhnies t bazohet n nj proces analize
fillestare, i cili t marr parasysh faktor t till t rndsishm si, niveli i hyrjes s nxnsve,
prmbajtja e hollsishme e lndve t teoris profesionale dhe e moduleve t praktikave
profesionale, shkalla e integrimit t tyre, objektivat konkret q do t arrihen, mundsit reale
q ka shkolla pr realizimin e veprimtarive msimore etj. Pr kt planifikim duhet nj
bashkpunim i ngusht i t gjith personelit drejtues dhe msimdhns t shkolls.
Elementi ky pr arritjen e suksesit n nj proces t nxni, sht motivimi i nxnsve. Njohja
e vazhdueshme e nxnsve me shkalln e prmbushjes s objektivave nga ana e tyre, prbn
nj mekanizm t fuqishm motivimi, i cili duhet t shihet me prparsi nga msimdhnsit e
lndve teorike dhe moduleve praktike.
Nj element tjetr q ndihmon suksesin sht integrimi i teoris me praktikn e profesionit.
Parimi i t nxnit duke br duhet t gjej vendin e duhur n procesin e t msuarit n
shkolln profesionale q prgatit nxnsit n profesionin Kontabilistit.
Msimdhnsit duhet t prdorin metoda t tilla t t msuarit q zhvillojn jo vetm
njohurit teorike, shkathtsit dhe shprehit praktike t nxnsve, por edhe qndrimet e tyre
ndaj jets, puns dhe shoqris n prgjithsi. Puna n grup dhe Puna me projekte jan dy
nga format baz t organizimit t msimit (teorik apo praktik) pr t zhvilluar kompetencat
kye, t nevojshme pr zgjidhjen e problemeve q kan t bjn me veprimtarin
profesionale, n veanti, dhe veprimtarin sociale t qytetarit t ardhshm, n prgjithsi.
Nj parim tjetr q duhet respektuar nga msuesit dhe instruktort sht fakti q t nxnt nuk
ndodh vetm n mjediset e shkolls, por edhe jasht tyre. Dhnia e detyrave dhe puna
krkimore e pavarur e nxnsve ka nj ndikim t dukshm n formimin e tyre si profesionist
t ardhshm.
Format dhe metodat e t msuarit jan t shumta e t shumllojshme dhe msimdhnsit, n
konsultim t ngusht me njri-tjetrin, duhet t przgjedhin ato q jan m t prshtatshme pr
kontekstin e tyre konkret. T tilla jan: ligjrata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e
problemit teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtarit n grupe t vogla etj.
Rekomandohet q n prmbajtjet teorike t prdoren kryesisht ligjrata, zgjidhja e problemit
teorik dhe demonstrimi, kurse n zbatimin e moduleve praktike t prdoren kryesisht
demonstrimi nga msimdhnsi, praktika e mbikqyrur dhe praktika e pavarur e nxnsve.
Projektet praktike, sidomos ato q integrojn kompetenca t lidhura me shum aspekte t
profesionit, jan nj metod q rekomandohet sidomos n fazat prmbyllse t shkollimit. N
kushtet e mungess s mjediseve reale t puns, duhet t synohet krijimi i mjediseve t
simuluara t puns.
Pr sa i prket vlersimit t nxnsve, rekomandohet t prdoren metoda dhe instrumente
vlersimi q t nxisin prparimin e nxnsve, shmangin subjektivizmin n vlersim dhe
pasqyrojn arritjet reale t tyre. Me rndsi sht vlersimi i vazhdueshm dhe ai
prfundimtar, ku format dhe instrumentet e vlersimit przgjidhen apo hartohen nga vet
msimdhnsit. Duhet t synohet vlersimi i arritjeve i bazuar n kriteret, ku arritjet e
nxnsit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe t shmanget sa m shum t jet e
mundur vlersimi i bazuar n renditjen, ku nxnsit krahasohen me njri-tjetrin. Format dhe
instrumentet e vlersimit q rekomandohen jan: pyetjet me goj, pyetjet me shkrim, detyrat
me shkrim,vzhgimi i veprimtaris s nxnsve, listat e kontrollit, projekte pr vlersim etj.
N veprimtarit praktike, listat e kontrollit duhet t jen instrumenti vlersues q duhet t
mbizotroj. Msimdhnsi przgjedh ato q jan m t prshtatshme, duke marr parasysh
kushtet konkrete. Edhe gjat provimeve prfundimtare n teori profesionale dhe praktik
profesionale, n prputhje me udhzimet prkatse t MASHT, duhet t mbizotroj
vlersimi i kompetencave t puns s nxnsve, q testohen n situata pune reale ose t
simuluara.

101
N prgjithsi, si pr msimdhnien, ashtu edhe pr vlersimin duhet t synohen forma e
metoda q e vendosin nxnsin n qendr t veprimtarive msimore dhe e shndrrojn rolin e
msimdhnsit nga ligjrues (lektor) i thjesht, n nj moderator, mbikqyrs dhe vlersues i
veprimtaris s nxnsve.

102







Programet e lndve profesionale dhe
prshkruesit e moduleve profesionale
ARSIMI PROFESIONAL












Niveli I dhe II


103
Klasa 10

Programet e lndve profesionale


Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10


I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin dhe natyrn e lnds s kontabilitetit;
- kryej llogaritje t dyfishta;
- interpretoj sistemin e llogarive dhe rregullimin e llogarive.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Hyrje n Kontabilitet 20 or

e) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- inerpretoje rndsin e kontabilitetit n biznes;
- interpretoje rndsin e informacionit kontabl;
- shpjegoj natyrn, kuptimin, rolin e kontabilitetit dhe raportin e saj me praktikn;
- shpjegoj sistemin informativ t drejtimit dhe marrjen e vendimeve;
- dalloje llojet e kontabiliteteve;
- regjistroje ne kontabilitetin financiar;
- shpjegoj pasqyrat kryesore kontabl;
- paraqes bilancin, ekuacionin kontabl (barazpesha e bilancit);
- paraqes pasqyrn e kapitalit t pronarit;
- shpjegoj pasqyrn e ndryshimeve t mjeteve monetare;
- shpjegoj karakteristikat cilsore t informacionit t p.f.

f) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontabilitetit n biznes.

104
- Rndsia e informacionit kontabl.
- Prkufizimi i kontabilitetit.
- Natyra, kuptimi, roli i kontabiliteti dhe raporti i tij me praktikn.
- Sistemi informativ i drejtimit dhe marrja e vendimeve.
- Llojet e kontabilitetit.
- Kontabiliteti financiar.
- Pasqyrat kryesore kontabl.
- Bilanci dhe ekuacioni kontabl (barazpesha e bilancit).
- Pasqyra e kapitalit t pronarit.
- Pasqyra e ndryshimeve t mjeteve monetare.
- Karakteristikat cilsore t informacionit t P.F.

g) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- paraqes nj evidenc kontabl;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

h) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente konkrete n mbshtetje t lnds s kontabilitetit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Sistemi i regjistrimit t dyfisht 20 or

e) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sht llogaria (kontoja);
- prcaktoj llogarit e aktiveve;
- prcaktoj llogarit e detyrimeve;
- prcaktoj llogarit e kapitalit t pronarit apo burimeve t veta;
- shpjegoj sistemin e regjistrimit t dyfisht si metod baz t kontabilitetit;
- shpjegoj funksionimin e llogarivedhe regjistrimin e veprimeve ekonomike;
- prcaktoj formn e regjistrimit t llogaris;
- tregoje si plotsohet ditari;
- shpjegoj bartjen e veprimeve nga ditari n librin e madh;
- vrtetoj bilancin vrtetues;
- kryeje korigjimin e gabimeve;
- bj mbylljen e llogarive dhe artikullin e hapjes s llogarive.

f) Temat e kapitullit
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht.
- Llogaria.
- Llogarit aktive.
- Llogarit e detyrimeve.
- Llogarit e kapitalit t pronarit.
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht si metod baz e kontabilitetit.
- Funksionimi i llogarive, regjistrimet e veprimeve ekonomike.
- Ditari.

105
- Bartja e veprimeve nga ditari n librin e madh.
- Bilanci vrtetues.
- Korigjimi i gabimeve.
- Mbyllja e llogarive dhe artikulli i hapjes s llogarive.

g) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroje shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj ;
- angazhoj nxenesit me zgjidhjen e problemeve te thjeshta kontabile;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- realizoj or ushtrimesh;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion nj bilanc;
- demostroj shembuj konkret n klas.

h) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr bilancin;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Sistemi kontabl dhe rregullimi i llogarive 30 or

b) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sistemin kontabl dhe hapat kryesor t tij;
- llogarite t ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit;
- shpjegoj evidencn kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve;
- percaktoje parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e
biznesit;
- percaktoje natyrn dhe burimet e parimeve;
- shpjegoj periudhat kontabl;
- percaktoje jetgjatsin e biznesit;
- shpjegoj bazn monetare t kontabilitetit;
- shpjegoj parimin e kompetencs (krahasimit) burimet e parimeve;
- percaktoje detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit;
- dalloje kontabilitetin rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij;
- shpjegoj rregullimin e llogarive;
- kryeje regjistrimet rregulluese kryesore;
- regjistroje parapagimet shpenzimet e parapaguara;
- kryeje regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet);
- regjistroje shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura;
- shpjegoj rndsin e regjistrimeve rregulluese;
- vertetoje bilancin vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes;
- kryeje prgatitjen e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F;
- percaktoje parimi i kuptueshmris dhe rndsis;
- percaktoje parimin e besueshmris dhe plotsis;
- percaktoje parimin e krahasueshmris;
- shpjegoj mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F;
- shpjegoj prdorimin e bilancit t loogarive t librit t madh;
- shpjegoj shkollat kryesore t kontabilitet.


106
e) Temat e kapitullit
- Sistemi kontabl dhe hapat kryesor t tij,
- T ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit,
- T ardhurat,
- Shpenzimet
- Evidencen kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve,
- Parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e biznesit,
- Natyra dhe burimet e parimeve,
- Periudhat kontabl,
- J etgjatsia e biznesit,
- Baza monetare kontabilitetit,
- Parimi i kompetencs (krahasimit), burimet e parimeve,
- Detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit,
- Kontabiliteti rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij,
- Rregullimi i llogarive,
- Regjistrimet rregulluese kryesore,
- Parapagimet, shpenzimet e parapaguara,
- Regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet),
- Shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura,
- Rndsia e regjistrimeve rregulluese,
- Bilanci vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes,
- Prgatitja e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F,
- Parimi i kuptueshmrise dhe rndsise,
- Parimi i besueshmrise dhe plotsise,
- Parimi i krahasueshmrise,
- Mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F,
- Prdorimi i bilancit t llogarive t librit t madh,
- Shkollat kryesore t kontabilitet.

f) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- demonstroj shembuj me dokumente konkrete t marra nga ndrmarrjet;
- angazhoj nxnsit me zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta kontabile;
- zbatoje punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

g) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete t veprimeve ekonomike;
- kompjuter, printer.









107
Programi i lnds

Financa

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prshkruaj rolin, rndsin dhe funksionin e shkencs s financave;
- interpretoje paraqitjen e paras dhe funksionet e saj;
- shpjegoj elementet e sistemit monetar, kreditor dhe bankar pr ta kuptuar m drejt
ambientin ku jetohet dhe punohet;
- shpjegoj konceptet baz pr sistemin monetar, kreditor, inflacionin, deflacionin,
qarkullimin ndrkombtar t pagesave, sistemin monetar ndrkombtare dhe at t BE-s;
- shpjegoj sistemin e qarkullimit t pagesave n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Financa si diciplin shkencore 6 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj veqorit e prgjithshme t shkencs s financave;
- shpjegoj zhvillimin histrorik t financave.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n financa.
- Zhvillimi historik

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj zhvillimin historik t financave;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- parashtroj pyetje;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete,

108
Kapitulli 2: Paraja 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj paraqitjen e paras;
- shpjegoj zhvillimin e paras;
- shpjegoj funksionet e saj.

b) Temat e kapitullit
- Paraqitja e paras.
- Funksionet e paras.
- Zhvillimi i paras.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- paraqes me skica, fotokopje, fotografi llojet e ndryshme t paras;
- organizoj vizita n banka;
- krkoj nga nxnsit t mbledhin informacion pr historikun e paras;
- zbatoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- skica, fotokopje, fotografi t llojeve t ndryshme t paras.

Kapitulli 3: Sistemi monetar 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e sistemit monetar dhe bazat e tij;
- citoj ligjet mbi sistemin monetar;
- tregoj veorit e sistemeve t ndryshme monetare.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i sistemit monetar.
- Evoluimi i sistemeve monetare.
- Sistemi monetar i valutave paralele.
- Sistemi i monetar i valutave t dyllojshme.
- Sistemi monetar i monometalizmit t argjentit, arit etj.
- Sistemi i valuts letr.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore te bazave t sistemit monetar;
- prdor metoden e bashkebisedimit,
- zbatoj pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj valutat e ndryshme;
- organizoj teste me shkrim.


109
d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demonstrim;
- kompjuter, printer, internet.

Kapitulli 4: Sistemi monetar n Kosov 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e sistemit monetar t Kosovs;
- shpjegoj zhvillimin e sistemit monetar pas vitit 1999 n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Evoluimi i sistemit monetar n Kosov.
- Sistemi monetar n Kosov pas vitit 1999.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e sistemit monetar n Kosov me shembuj;
- prdor metodn e bashkbisedimit;
- angazhoj nxnsit pr gjetje t informacionit shtes pr sistemin monetar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- dokumente historike, artikuj gazetash etj.;
- materiale e dokumente konkrete pr sistemin monetar;
- fotokopje monedhash q kan ekzistuar m par n Kosov.

Kapitulli 5: Sisitemi monetar n BE 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e zhvillimit t sistemit monetar n BE;
- shpjegoj arsyet e futjes s Euros dhe cilat vende u prfshin n EUROZON-.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evoluimi i sistemit monetar nBE.
- BE dhe Euro.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes n sistemin monetar t BE;
- zbatoje punen ne grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme,

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete

110
- Kompjuter, Internet.

Kapitulli 6: Sisitemi kreditor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht kredia, zanafilln e kredis dhe karakteristikat e saj;
- prcaktoj mnyrn e funksionimit t kredis;
- prcaktoj burimet e mjeteve pr kredi;
- bj dallimin e llojeve kryesore t kredis;
- rendis dokumentet e nevojshme pr marrjen e nj kredie;
- shpjegoj konceptin e kamats dhe funksionin e saj;
- shpjegoj kuptimin e letrave me vler dhe karakteristikat themelore t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Zanafilla, nocioni dhe karakteristikat e kredis.
- Funksionet dhe roli i kredive.
- Burimet e mjeteve pr kredi.
- Llojet e kredis.
- Kamata.
- Letrat m vler

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumentacionit t nevojshm pr marrjen e nj kredie;
- prdor metodn e bashkbisedimit pr nevojn e marrjes s nj kredie;
- realizoj pune me grupe dhe individuale;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- aplikacionet pr marrjen e kredis;
- kompjuteri, printeri.

Kapitulli 7: Sistemi bankar 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht banka, strukturn organizative dhe funksionin e saj;
- shpjegoj si themelohet ajo;
- prcaktoj ka jan rezervat bankare;
- shpjegoj kujt i prgjigjen bankat;
- shpjegoj kush i menaxhon ato;
- prcaktoj parimet e funksionimit t bankave;
- jap shembuj t organizatave kredituese ndrkombtare dhe prshkruaj veorit e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, definicioni dhe funksioni i bankave.
- Themelimi i bankave.
- Rezervat bankare.
- Menaxhimi i bankave. Parimet e funksionimit.

111
- Organizatat kredituese ndrkombtare.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- organizoj vizita n banka;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion pr punt e banks;
- prdor furtun idesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kompjuteri, internet;
- fletpalosje t bankave t ndryshme.

Kapitulli 8: Sistemi bankar n Kosov 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- prshkruaj zhvillimin e sistemit bankar n Kosov;
- prshkruaj sistemin bankar pas vitit 1999 n Kosov;
- citoj rregullat aktuale t veprimit n kt lmi.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evolimi sistemit bankar n Kosov.
- Sistemi Bankar n Kosov pas vitit 1999 dhe rregullat e veprimit

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s sistemit bankar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente t hapjes s llogarive;
- kompjuter, Internet.














112
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin, objektin dhe metodat e statistiks;
- shpjegoj elementet kryesore t analizs statistikore;
- dalloj fazat e ndryshme t hulumtimit statistikor, aktivitetet dhe punt q lidhen me do
faz t hulumtimit;
- shpjegoj metodat dhe treguesit statistikor q prdoren gjat analizave statistikore;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs dinamike dhe statike;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs s lidhjeve n mes t
dukurive t ndryshme;
- shpjegoj konceptet kye t teoris s probabiltetit/gjasave dhe si prdoren ato n analizat
statistikore.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kuptimi, rndsia, objekti dhe metodat e statistiks 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rolin dhe rndsin e statistiks;
- shpjegoj objektin dhe metodat e statistiks;
- bj prshkrim t shkurtr t zhvillimit historik t statistiks;
- shpjegoj lidhjen e statistiks me shkencat tjera;
- prshkruaj organizimin e shrbimit statistikor n vende t ndryshme dhe n Kosov;
- shpjegoj rolin dhe rndsin e kompjuterave dhe softverve n aplikimin e metodave
statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe historiku i statistiks.
- Rndsia e statistiks dhe lidhjet me shkencat tjera.
- Objekti dhe metodat e statistiks.
- Organizimi i shrbimit statistikor.
- Prdorimi i kompjuterave dhe softverve n statistik.


113
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s statistiks;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive statistikore;
- hulumtoj n Internet pr temat e kapitullit, sidomos pr organizimin e shrbimit
statistikor t Kosovs;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Shqyrtimi dhe definimi i elementeve t studimit statistikor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan dukurit masive (popullimi) dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet mostr dhe njsi statistikore dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet q lidhen me t dhnat statistikore ( variablat, tipari ose atributi) dhe
t jap shembuj pr kt;
- bj dallimin mes variablave kualitative (cilsore) dhe atyre kuantitative (sasiore);
- bj dallimin mes variablave diskrete (t ndrprera) dhe atyre kontinuale (t
vazhdueshme);
- shpjegoj kuptimin e variacionit t tiparit dhe nivelit t tiparit (atributit) dhe t jap
shembuj pr to.

b) Temat e kapitullit:
- Popullimi/trsia e prgjithshme ose dukuria masive.
- Mostra (metoda representative).
- Njsia statistikore (individi).
- T dhnat statistikore dhe llojet e tyre (atributi, gjegjsisht variablat).
- Variacioni i tiparit, gjegjsisht modalitetet e tiparit (atributit).
- Niveli i tiparit (atributit).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret temat e msiprme;
- organizoj or ushtrimesh;
- krijoj situata problemore dhe diskutoj ato me nxnsit;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Fazat e studimit statistikor 16 or

114
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj rndsin e organizimit t krkimeve statistikore;
- shpjegoj se sht vrojtimi statistikor, tiparet dhe veorit e tij krahasuar me llojet e
tjera t studimeve (sociale etj.);
- prshkruaj fazat e studimit statistikor;
- shpjegoj rndsin dhe mnyrn e organizimit t vrojtimeve statistikore;
- shpjegoj mnyrat dhe llojet e vrojtimit, veorit, prparsit dhe t metat e secils prej
tyre duke e ilustruar me shembuj;
- argumentoj pse ndodhin gabimet gjat fazs s vrojtimit dhe t jap shembuj t llojeve t
ndryshme t gabimeve;
- shpjegoj pse bhet kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit;
- argumentoj pse dhe si bhet grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore;
- bj rradhitjen e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore, me theks t
veant n seri t distribucionit/shprndarjes s frekuencave;
- shpjegoj pse pasqyrat statistikore jan form e paraqitjes s t dhnave dhe jap shembuj
t prdorimit t tyre;
- bj paraqitjen e t dhnave t ndryshme n tabela statistikore t thjeshta dhe t prbra;
- bj paraqitjen grafike t t dhnave statistikore prmes histogramit t frekuencave,
diagrameve vijore dhe siprfaqsore;
- kryej vrojtime t thjeshta statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e organizimit t krkimeve statistikore.
- Fazat e studimit statistikor.
- Vrojtimi statistikor, gjegjsisht mbledhja e t dhnave statistikore.
- Rndsia dhe mnyra e organizimit t vrojtimit (mbledhjes s t dhnave statistikore).
- Burimet, llojet dhe mnyra e vrojtimit.
- Llojet e gabimeve dhe kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit.
- Grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore sipas karakteristikave t ndryshme.
- Rradhitje e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore.
- Serit e distribucionit t frekuencave, gjegjsisht serit e variacionit (frekuencat absolute,
relative, n prqindje dhe kumulative).
- Pasqyrat/tabelat statistikore.
- Paraqitja grafike e t dhnave statistikore.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t nevojshme pr seciln prej fazave t
studimit statistikor duke i ilustruar me shembuj konkret;
- paraqes n mnyr grafike t dhnat statistikore;
- organizoj or ushtrimesh praktike, ku nxnsit t kryejn vrojtime t thjeshta statistikore
duke mbledhur t dhna dhe paraqitur ato n form tabele ose grafike;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete, tabela me t dhna statistikore, skica grafike.


115
Kapitulli 4: Analiza statistikore 18 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- interpretoj kuptimin, rndsin dhe llojet e analizs statistikore;
- shpjegoj se rndsin dhe prdorimin e madhsive absolute dhe relative dhe t bj
dallimin mes tyre;
- llogaris mesataren artimetike, mesataren harmonike, mesataren gjeometrike, mod dhe
mediann nga seri t thjeshta dhe t ponderuara, si edhe t shpjegoj karakteristikat,
prdorimin, prparsit dhe t metat e secils prej madhsive mesatare;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e variacionit nga\serit e thjeshta dhe t ponedruara, si
edhe t shpjegoj karakteristikat, prdorimin, prparsit dhe t metat e secilit tregues t
dispersionit, gjegjsisht variacionit.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, rndsia dhe llojet e analizs statistikore.
- Rndsia e madhsive absolute dhe relative.
- Kuptimi dhe llojet e madhsive mesatare.
- Madhsit mesatare algjebrike t thjeshta dhe t ponderuara.
- Mesatarja aritmetike e thjesht dhe e ponderuar. Vetit.
- Mesatarja harmonike e thjesht dhe e ponderuar.
- Mesatarja gjeometrike e thjesht dhe e ponderuar dhe aplikimi i saj.
- Madhsit mesatare t pozicionit.
- Mediana/mesorja.
- Moda.
- Treguesit absolut dhe relativ t variacionit.
- Gjrsia e variacionit.
- Shmangia mesatare absolute/devijimi mesatar absolut.
- Varianca/shmangia mesatare kuadratike.
- Devijimi standard.
- Koeficienti i variacionit, rndsia dhe aplikimi i tij.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore q lidhen me metodat e llogaritjes s
madhsive mesatare dhe treguesve t variacionit me shembuj konkret;
- prdor pankarta t ndryshme pr mesataret;
- krkoj nga nxnsit q t gjejn dhe prezantojn shembuj konkret;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- organizoj or ushtrimesh;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale te nevojshme per ushtrime;
- Pankarta t ndryshme ku paraqitet llogartja e mesatares me mnyra t ndryshme.

Kapitulli 5: Indekset dhe treguesit e tjer ekonomik 8 or


116
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe rndsin e indekseve pr studimin e ecuris s dukurive t
ndryshme;
- klasifikoj indekset dhe t shpjegoj llojet e tyre;
- dalloj indekset individuale nga indekset grupore, indekset zinxhir nga ato baz duke i
ilustruar me shembuj t ndryshm;
- llogaris dhe interpretoj indekse t ndryshme;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e strukturs dhe koeficientt e tjer statistikor.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe rndsia e indekseve.
- Klasifikimi i indekseve dhe llojet e tyre.
- Indekset individuale, baz dhe zinxhir.
- Indekset grupore (agregate), baz dhe zinxhir.
- Treguesit e strukturs.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik indekset;
- prdor skica, tabela me paraqitje t indekseve;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e indekseve;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn indekse statistikore, skica me indekse;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Hulumtimi i lidhjeve n mes dukurive (analiza e korrelacionit) 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e varsis sasiore n mes t dukurive si dhe llojet e lidhjeve n mes
tyre;
- dalloj lidhjet/raportet n mes dukurive q jan objekt i studimit statistikor;
- bj dallimin mes analizs s korrelacionit t thjesht dhe t shumfisht;
- Llogaris dhe interpretoj koeficientin e korrelacionit t thjesht linear, si mats kryesor i
shkalls dhe intensitetit t lidhjes midis dy dukurive.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i varsis sasiore ndrmjet dukurive.
- Llojet e lidhjeve/raporteve n mes dukurive t ndryshme.
- Matja e shkalls s intensitetit t lidhjes mes dukurive prmes koeficientit t korrelacionit
t thjesht linear.



117
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen dhe interpretimin e koeficientit t korrelacionit;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn llogaritjen e koeficientve t
korrelacionit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 7: Konceptet baz t probabilitetit 7 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e probabilitetit;
- prshkruaj qasjet klasike, empirike dhe subjektive t probabilitetit dhe t bj dallimet
mes tyre;
- shpjegoj termat eksperiment (prov), ngjarje dhe rezultat dhe nocionet e tjera q
lidhen me llogaritjen e probabilitetit;
- shpjegoj disa nga rregullat e llogaritjes s probabilitetit t dy apo m shum ngjarjeve.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n probabilitet.
- Nocionet themelore t probabilitetit (eksperimenti, ngjarja, rezultati, probabiliteti apriori
klasik, probabiliteti aposteriori/empirik etj.).
- Probabiliteti i nj ngjarjeje.
- Probabiliteti i dy ose m shum ngjarjeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret e praktik temat e msiprme;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e probabilitetit dhe interpretimin e rezultateve t
ndryshme t gjetura prmes qasjeve dhe rregullave t ndryshme t teoris s
probabilitetit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prritjesh;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna pr llogaritjen e probabilitetit t ngjarjeve t
ndryshme;
- kompjuter, printer.



118
Programi i lnds

E drejta

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prcaktoj se cilat jan kontratat n ekonomi dhe prshkruaj tiparet kryesore t tyre;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shitjen;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr prfaqsimin tregtar;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats komisionare;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr magazinimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrtimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shrbimet turistike;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shpedicionin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr transportimin e mallit n hekurudh.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontrata 10 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj definicionin e kontrats dhe prshkruaj kushtet baz pr lidhjen e kontratave;
- rendis dhe prshkruaj mjetet pr sigurimin e kontratave;
- shpjegoj efektet m kryesore juridike q prodhon nj kontrat dhe cilat jan elementet
baz pr pushimin e kontrats.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe prmbajtja e kontrats.
- Kushtet pr lidhjen e kontratave.
- Sigurimi i kontratave.
- Pengu, e drejta e ndorsis, hipoteka, kapari, heqja dor, dnimi kontraktues, dorzania.
- Efektet e kontrats.
- Ndryshimet n kontrat.
- Pushimi i kontrats.

119

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj ndonj kontrat;
- zbatoj lojn me role (nj nxns, shitsi dhe nj tjetr, blersi) gjat simulimit t
prcaktimit t kushteve baz t lidhjes s nj kontrate dhe aplikimit t pengut, ndorsis,
kaparit etj.;
- realizoj teste me shkrim.

d)Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- baza ligjore (rregullat e prgjithshme) pr lidhjen e kontrats.

Kapitulli 2: Kontratat n ekonomi 12 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- dalloj karakteristikat e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- shpjegoj rregullat e posame t lidhjes s kontratave n ekonomi;
- kryej parabisedimet pr lidhjen e nj kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata e qarkullimit t mallrave.
- Dallimi i kontratave t qarkullimit.
- Specifikat e lidhjes s kontratave n ekonomi.
- Parabisedimet pr lidhjen e kontrats.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj ndonj kontrat reale t qarkullimit t mallrave;
- organizoj pun n grupe;
- prdor furtun idesh;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj loj me role pr kryerjen e parabisedimeve;
- parashtroj pyetje;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kontrata si dokument konkretizimi.

Kapitulli 3: Kontratat pr shitjen 11 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr shitjen dhe cilat mund t jen
palt kontraktuese, duke e ilustruar me shembuj konkret;
- shpjegoj burimet juridike t ksaj kontrate;

120
- shpjegoj elementet e kontrats pr shitjen;
- shpjegoj objektin e kontrats dhe rndsin e prcaktimit t qart t saj;
- rendis t drejtat dhe detyrimet baz t shitsit dhe blersit;
- shpjegoj rndsin e parashikimit t voness s shitsit apo blersit dhe rendis
sanksionet q vendosen n rast vonesash dhe si parashikohen ato n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontratat pr shitjen.
- Palt kontraktuese.
- Burimet juridike.
- Elementet e kontrats.
- Rndsia e objektit t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e shitsit dhe t blersit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shitjes;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- organizoj loj me role (shits-blers) pr lidhjen e nj kontrate pr shitjen;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si kontrata etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 4: Kontratat pr ndrmjetsimin 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsim;
- shpjegoj se cilat jan palt e mundshme n kt tip kontrate, si edhe kuptimin dhe
burimet e s drejts q prbn bazn pr lidhjen e saj;
- shpjegoj elementet qensore t kontrats pr ndrmjetsimin q e bjn at t
dallueshme nga kontratat e tjera;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate pr ndrmjetsimin;
- rendis detyrimet e ndrmjetsuesit dhe urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve dhe tregoj se si
parashikohen ato n kt tip kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e lidhjes s kontrats s ndrmjetsimit.
- Palt ndrmjetsuese.
- Elementet qensore t kontrats.
- Prmbajtja e kontrats,
- Detyrimet e ndrmjetsuesit dhe t urdhrdhnsit.



121
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- organizoj vizita n instuticione t ndryshme;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- tregoj nj kontrat pr ndrmjetsimin dhe ta komentoj at;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve nprmjet pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- dokument kontratash;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 5: Kontrata pr pfaqsimin tregtar 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhe t:
- shpjegoj karakteristikat, palt, kuptimin dhe burimet juridike;
- dalloj elementet kryesor nga ato dytsore t ksaj kontrate dhe shpjegoj veorit e
prmbajtjes s saj;
- shpjegoj detyrimet e prfaqsuesit tregtar, detyrimet e urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata pr prfaqsimin tregtar dhe aplikimi i saj.
- Elementet kryesore dhe dytsore t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e prfaqsuesit dhe urdhrdhnsit tregtar.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s prfaqsimit;
- simuloj lidhjen e ksaj kontrate n mes dy palve;
- organizoj vizita n ndrmarrje;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.
.
d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 6: Kontratat komisionare 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave komisionare;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- shpjegoj obligimet e komitentit dhe t komisionarit;

122
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats komisionare.
- Palt kontraktuese.
- Komitenti dhe komisionari.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats komisionare;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- realizoj or prsritjeje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale t nevojshme pr tu ushtru.

Kapitulli 7: Kontratat pr kontrollimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj elementet qensore t ksaj kontrate dhe prshkruaj prmbajtjen e saj;
- shpjegoj obligimet e kryesit t kontrollit;
- rendis detyrat e porositsit t mallit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese dhe prmbajtjen e kontrats.
- Obligimet e kryesit t kontrollit.
- Detyrat e porositsit t malli.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroje dokumente konkrete t kontrats pr kontrollimin e mallit;
- organizoj vizita n ndrrmarje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.


123
Kapitulli 8: Kontrata pr magazinimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave pr magazinimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis llojet e magazinave;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate magazinimi;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Palt kontraktuese.
- Elementet dhe burimet juridike.
- Llojet e magazinave.
- Prmbajtja e kontrats dhe detyrimet e palve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s magazinimit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Materiale e dokumente konkrete,
- Kompjuter, internet.

Kapitulli 9: Kontratat pr ndrtimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- prshkruaj karakteristikat dhe specifikat e kontratave pr ndrtimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- rendis obligimet e kryesit t punve dhe porositsit t punve;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Specifikat e kontrats s ndrtimit.
- Palt, burimet juridike.
- Obligimet e kryesit t punve dhe t porositsit t punve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s ndrtimit;
- simuloj lidhjen e kontrats s ndrtimit n mes dy palve;

124
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 10: Kontratat pr sigurimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis detyrimet dhe t drejtat e siguruesit dhe t siguruarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat;
- shpjegoj se sht polica e sigurimit dhe cilat jan llojet kryesore t sigurimit.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni dhe karakteristikat e kontrats s sigurimit.
- Detyrimet e siguruesit dhe t siguruarit, si dhe t drejtat e tyre.
- Kuptimi i nocioneve t sigurimit dhe polica e sigurimit. Llojet e sigurimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 11: Kontratat pr shrbimet turistike 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontratave pr organizimin e udhtimeve dhe ku dallohen ato
nga llojet e tjera t kontratatve;
- shpjegoj se cilat jan palt kontraktuese;
- rendis t drejtat dhe detyrimet e secils pal kontraktuese n nj kontrat pr shrbimet
turistike;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kt tip kontrat.

b) Temat e kapitullit:
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese.
- T drejtat dhe detyrimet e tyre.

125
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrates per shrbimet turistike;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj vizita n agjenci turistike ose agjenci udhtimi;
- organizoj pun n grupe nxnsish pr mbledhje informacioni nga tregu;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 12: Kontratat pr shpedicionin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontrats;
- tregoje prmbajtjen e kontrats;
- percaktoje palt kontraktuese;
- shpjegoj obligimet e shpedituesit dhe komitentit.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Elementet e kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e palve kontraktuese.

c).Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shpedicionit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- jap nj kontrat dhe ta komentoj at;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 13: Kontratat pr transportimin e mallit n hekurudh 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- shpjegoj pse ka rndsi njohja e myrs s organizimit t transportit gjat lidhjes s nj
kontrat t ktij tipi;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis obligimet dhe t drejtat e palve kontraktuese.
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

126
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats.
- Mnyra e organizimit t transportit.
- T drejtat dhe obligimet e palve kontraktuese.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera
- Materiale e dokumente konkrete,






























127
Klasa 10

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

1
Qllimi i modulit

Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
klasifikimin e dokumenteve dhe materialeve, duke prdorur sisteme t
ndryshme t klasikimit sipas nevojs.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi. kryen klasifikimin e dokumenteve
Prmbajtja
- Prcaktimi i sistemit t klasifikimit.
- Analiza e sistemit t klasifikimit t przgjedhur.
- Przgjedhja e dokumenteve, materialeve, lndve pr
klasifikim.
- Prdorimi i mjeteve q mundsojn klasifikimin, dosjet,
fajllat.

RM 2 Nxnsi kryen sistemimin e dokumenteve.
Prmbajtja:
- Klasifikimi i librave t blerjes sipas furnizuesve.
- Klasifikimi i librave t shitjeve.
- Fajllimi i formularve t tatimeve.
- Fajllimi i formularve t kontributeve.
- Shnimi i ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
przgjedhs.
- Kontrolli i klasifikimit dhe fajllimit.
- Ruajtja e mjedisit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit

128
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj drejt sistemin e klasifikimit q do t
prdor;
- analizoj sistemin e przgjedhur pr prshtatshmrin
e tij pr klasifikimin dhe fajllimin e dokumenteve n
dispozicion;
- przgjedh drejt instrumentet matse n klasifikimin e
dokumenteve dhe fajllimin e tyre;
- prdor drejt sistemin e klasifikimit t przgjedhur.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e librave t blerjes sipas furnizuesve
t ndryshm;
- bj klasifikimin e librave t shitjeve duke u bazuar n
ndarjen e klientve;
- bj fajllimin e formularve t tatimeve sipas sistemit
t przgjedhur;
- bj fajllimin e formularve t kontributeve sipas
sistemit t przgjedhur;
- bj shnimin e ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
t przgjedhur;
- kontrolloj klasifikimin dhe fajllimin e realizuar pr
efekt saktsie;
- zbatoj rregullat e mbrojtes s mjedisit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, n klas, n firma
ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr klasifikimin e dokumenteve me
sisteme t ndryshme.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e sistemimit fajllimit.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Dokumentacion pr standardet.
- Dokumente t ndryshme referuese.



129
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Prpilimi i bilancit fillestar

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

2
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
dhe plotsimin me t gjith zrat t nj bilanci t thjesht fillestar t
gjndjes.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prpilon tabeln e nj bilanci t thjesht fillestar.
Prmbajtja:
- Prcaktimi i forms s tabels dhe prpilimi i saj.
- Plotsimi i koks s tabels.
- Klasifikimi i zrave.
- Radhitja e zrave.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e zrave t aktivit dhe pasivit n
bilanc.
Prmbajtja:
- Regjistrimi i mjeteve qarkulluese.
- Regjistrimi i mjeteve joqarkulluese.
- Regjistrimi i detyrimeve afatshkurtra.
- Regjistrimi i detyrimeve afatgjata.
- Regjistrimi i ekuitetit.
- Barazimi i bilancit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj formn dhe strukturn e tabels s bilancit
fillestar t gjndjes duke parashikuar sakt numrin e

130
kollonave, rrjeshtave dhe duke prdorur formatin e
duhur;
- vizatoj tabeln sipas formatit dhe strukturs s
prcaktuar m par prej tij;
- plotsoj prmbajtjen e koks s tabels me
emrtimet prkatse: numrin rendor, mjetet, shumat
etj.;
- bj klasifikimin e zrave t bilancit fillestar;
- bj sakt rradhitjen e zrave t bilancit fillestar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve qarkulluese,
t tilla si gjndjen e arks, xhirollogaris, llogarive t
arktueshme, stoqeve etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluese,
t tilla si gjndjen e pajisjeve, ndrtesave, tokave etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s detyrimeve
afatshkurtra (llogarive t pagueshme);
- kryej regjistrimin e detyrimeve afatgjata (kredive
afatgjata);
- kryej regjistrimin e ekuitetit (kapitalit t pronarit,
kapitalit t aksionerve);
- bj barazimin e bilancit fillestar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bilancit fillestar t gjndjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
prpilimin, plotsimin e prmbajtjes dhe t zrave n bilanc
dhe barazpeshimin e tij.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga ana e tyre.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Dokumente referuese.










131
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Regjistrimet n Librin kryesor

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

3
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
e librit kryesor dhe regjistrimin e transaksioneve t thjeshta ekonomike
n t.
Kohzgjatja e
modulit
6 kredite (36 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi zgjedh dhe bart zrat nga bilanci fillestar n librin
kryesor.
Prmbajtja:
- Przgjedhja e forms s librit kryesor.
- Klasifikimi i zrave sipas prkatsis.
- Plotsimi i librit kryesor me emrtimet prkatse t
zrave, thirrjen e tyre dhe bartja e gjendjes fillestare nga
bilanci i gjendjes.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e transaksioneve t thjeshta n
librin kryesor.
Prmbajtja:
- Prgatitja e dokumentacionit pr regjistrim.
- Regjistrimi i dokumenteve n excel.
- Kryerja e kontimit t transaksionit n librin kryesor.
- Barazimi i librit kryesor.
- Mbyllja e librit kryesor
- Rregullorja komerciale.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


132
KR Nxnsi duhet t:
- Przgjedh drejt formn e librit kryesor: paginit,
shkallore, forms T;
- klasifikoj zrat sipas prkatsis, pra n mjete
afatshkurta e afatgjata, detyrimeve afatshkurta e
detyrimeve afatgjata, kapitali i pronarit dhe kapitali
aksionar;
- plotsoj sakt librin kryesor me emrtimet prkatse
t zrave, thirrjen e tyre;
- bj bartjen e gjendjes fillestare nga bilanci i gjendjes
n librin kryesor pa br asnj gabim;
- kontrolloj veprimet e kryera.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis dokumentet pr regjistrim, t tilla si faturat,
dftesat, fletpagesat, raportet etj.;
- regjistroj, pa br asnj gabim, dokumentet n excel;
- kryej sakt kontimin e transaksionit n librin kryesor;
- bj barazimin e librit kryesor;
- mbyll n koh e duhur librin kryesor;
- zbatoj rregulloren komerciale n fuqi.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bartjes s zrave nga bilanci i
gjendjes te libri kryesore, si dhe t regjistrimit t
transaksioneve t thjeshta n librin kryesor.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr bartjen e
zrave nga bilanci i gjendjes te libri kryesor, si dhe pr
regjistrimin e transaksioneve ekonomike t thjeshta n librin
kryesor duke prdorur dokumentet e duhura.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Libr kryesor.
- Dokumente referuese.








133
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Kryerja e veprimeve me faturn

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

4
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr plotsimin
e faturs dhe kryerjen e veprimeve t tjera me t.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson faturn pr klientin me t gjitha elementet e
duhura dhe e drgon at.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Fatura t llojeve t ndryshme.
- T dhnat pr blersin.
- T dhnat pr shitsin.
- Prshkrimi i mallit.
- Vendosja e mimit.
- Llogaritja e vlers s mallit.
- Llogaritja e shpenzimeve t transportit.
- Llogaritja e TVSH.
- Llogaritja e vlers totale t faturs.
- Mnyra e pagess.
- Kontrolli i faturs s plotsuar.
- Regjistrimi te libri i shitjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s shitjes.
- Drgimi i faturs dhe shprndarja e kopjeve n sektort
prkats.
- Baza ligjore e veprimeve.

RM 2 Nxnsi kryen veprime me faturn e furnitorit.
Prmbajtja:
- Pranimi i faturs nga sekretaria.
- Verifikimi i plotsimit t faturs.
- Verifikimi me krkesn dhe fletdrgesn.
- Kthimi i faturave t parregullta.
- Hartimi i kundrfaturs.
- Regjistrimi i faturs n librin e blerjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s furnitorit.
- Baza ligjore e veprimeve.

134

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin mbshtets pr
plotsimin e faturs pr klientin, duke marr t dhnat
nga magazina, listn e mimeve etj.;
- bj dallimin ndrmjet faturave t llojeve t ndryshme,
si paragonat, faturat tatimore (q prdoret pr blerjet
n mes t bizneseve) etj.;
- przgjedh faturn e duhur;
- vendos n fatur t dhnat pr blersin (emrin e
blersit, adresn, vendin, numrin i biznesit etj.);
- vendos n fatur t dhnat pr shitsin (emrin e
shitsit, adresn, vendin, numrin e biznesit, numri e
faturs);
- bj prshkrimin e mallit duke shnuar emrtimin e tij,
kodin, njsin matse dhe sasin;
- vendos mimin pr njsi (monedhn me t ciln
llogaritet dhe shumn);
- llogaris vlern e mallit;
- llogaris shpenzimet e transportit;
- llogaris TVSH;
- llogaris vlern totale t faturs, me dhe pa TVSH;
- shnoj mnyrn e pagess duke ekuar te kutia
prkatse (kesh, ek ose UXH.);
- kontrolloj faturn e plotsuar pr ndonj gabim t
mundshm gjat plotsimit dhe duke kryer korigjimet
e nevojshme;
- bj regjistrimin e faturs te libri i shitjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s shitjes;
- drgoj origjinalin e faturs pr klientin n adresn e
duhur;
- bj shprndarjen e kopjeve t tjera n sektort
prkats;
- zbatoj rregulloren komerciale dhe standardet e
kontabilitetit gjat plotsimit t faturs.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- pranoj faturn nga sekretaria: marrja dhe hapja e

135
posts;
- verifikoj plotsimin e faturs nga ana e furnitorit;
- bj verifikimin e faturs me krkesn nga ana blersit
dhe me fletdrgesn e furnitorit;
- kthej faturat e parregullta;
- hartoj kundrfaturn prkatse n rast parregullsish;
- bj regjistrimin e faturs s furnitorit n librin e
blerjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s furnitorit;
- zbatoj bazn ligjore (rregullore komerciale,
standardet e kontabilitetit) gjat kryerjes s veprimeve
me faturat.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete me fatura.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin, kontrollimin, validitetin dhe regjistrimin e faturs.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga nxnsi.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Modele faturash.
- Dokumente referuese.
























136
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE

Komunikimi me mjetet komunikuese

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

5
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i aftson nxnsit pr t komunikuar me mjete
t komunikimit si telefon, fax dhe e-mail.

Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi komunikon me telefon.
Prmbajtja
- Prgatitja pr komunikim me telefon:
gjetja e librit t numrave telefonik;
przgjedhja e numrit t dshiruar;
shtypja e numrit dhe pritja.
- Prezantimi.
- Realizimi i biseds.
- Mbyllja e biseds dhe prshndetja.
- Lnia e porosis n rast mosparaqitjeje t pals.
- Leximi i porosive n sekretarin telefonike.
- Rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 Nxnsi komunikon me fax.
Prmbajtja
- Kontrolli i gjndjes s fax-it.
- Prgatitja pr pun e fax-it:
lidhja me rrymn;
shtypja e butonit t ndezjes;
shtypja e butonit t aktivizimit (n se sht e
nevojshme);
vendosja e letrs.
- Zgjedhja e numrit t pals dhe informimi.
- Prdorimi i tastaturs dhe komanda e drgimit.
- Koha e drgimit t fax-it dhe marrja e konfirmimit.
- Mbrojtja n pun dhe ruajtja e mjedisit.
- Kryerja e shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it.

RM 3 Nxnsi komunikon me e-mail.

137
Prmbajtja
- Prgatitja e kompjuterit pr pun.
- Hyrja n Internet dhe/ose n programin prkats t
komunikimit me e-mail.
- Hyrja n adresn prkatse t e-mail-it (komanda sign
in).
- Prdorimi i opsionit t Address Book-ut.
- Leximi i mesazheve.
- Dhnia e komands compose.
- Dhnia e komands reply/forward.
- Adresa e pranuesit dhe subjekti.
- Shkrimi i e-mail-it.
- Prdorimi i opsionit signature.
- Dhnia e komands send.
- Konfirmimi automatik i drgimit.
- Dhnia e komands sign out.
- Dalja nga Interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj prgatitjet pr komunikim me telefon:
gjej librin e numrave telefonik;
przgjedh numrin e dshiruar;
shtyp numrin;
pres me durim prgjigjen nga pala tjetr,
veanrisht pr rastet urgjente dhe t rndsishme.
- bj prezantimin e vet-vetes ose zyrs ose kompanis
nga e cila kryhet paraqitja;
- realizon bisedn n mnyr t qart dhe t sakt;
- bn mbylljen e biseds;
- bn prshndetjen dhe falenderimet e rastit;
- l sakt porosin n sekretarin telefonike n rast
mosparaqitjeje t pals;
- lexon porosit n sekretarin telefonike, t ofruara nga
pal t tjera;
- zbaton rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

138
- kontrolloj gjndjen e fax-it pr tu siguruar q sht
n gjndje pune;
- prgatis fax-in pr pun:
bj lidhjen me rrymn;
shtyp butonin e ndezjes;
shtyp butonin t aktivizimit (kur nuk sht i lidhur
me telefonin);
vendos letrn.
- zgjedh numrin e pals s cils do ti drgohet fax-i
- informoj me telefon paln s cils do ti drgohet fax-
i.
- prdor tastaturn e fax-it sipas manualit t prdorimit;
- jap drejt komandn e drgimit;
- pres t mbaroj koha e drgimit t fax-it;
- pres marrjen e konfirmimit nga pala pranuese e fax-it;
- zbatoj rregullat e mbrojtjes n pun dhe ruajtjes s
mjedisit;
- kryej shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it,
si marrja e pluhurit, mbulimi me mbulesn prkatse
etj..

RM 3 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis kompjuterin pr pun;
- hap Internetin dhe/ose programin prkats t
komunikimit me e-mail, si Yahoo, Hotmail, Outlook
Express etj..
- hyj n adresn prkatse t e-mail-it:
shkruaj sakt adresn;
vendos sakt fjalkalimin;
jap komandn sign in.
- prdor opsionin Address Book pr vendosjen e
adresave t kontaktit me e-mail;
- lexoj mesazhet;
- jap komandn compose;
- jap komandn reply/forward direkt nga nj
mesazh i drguar;
- shkruaj adresn e pranuesit (ose ta bj Insert nga
Address book-u) dhe subjektin e mesazhit q do t
drgohet;
- shkruaj e-mail-n sipas modelit t dhn;
- prdor opsionin signature pr nnshkrimin
automatik t mesazhit t drguar;
- jap komandn send;
- pres konfirmimin automatik t drgimit;
- jap komandn sign out;
- dal nga interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.


139
Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, firma ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr komunikim.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e komunikimit me mjete komunikuese.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Pajisjet me material dhe mjete t nevojshme pr pun
praktike.
- Telefon, fax, kompjuter, shtyps, inernet.
- Manuale, tutoriale, guida prdorimi t telefonit, faksit,
shtypsit, internetit etj.






















140
Klasa 11

Programet e lndve profesionale

Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- mbaj kontabilitetin e aktivave;
- shpjegoj aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese);
- mbaj kontabilitetin e detyrimeve.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or n vit

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontabiliteti i aktiveve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t aktiveve afatshkutra;
- dalloj aktivet likuide nga aktivet e tjera;
- klasifikoj aktivet afatshkurta financiare;
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t t drejtave (t arktushmet);
- kryej evidencn kontabl t llogarive t arktushme;
- shpjegoj nocionin e investimeve afatshkurtra;
- klasifikoj inventaret (stoqet);
- llogaris stoqet me metodat e vlersimit t inventarit: metodn e inventarizimit specifik,
metodn e kostos mesatare, metodn Fifo dhe Lifo.

b) Temat e kapitullit
- Llogarit e aktiveve afatshkutra.
- Aktivet likuide.
- Aktivet afatshkurta financiare.
- Llogarit e t drejtave (t arktushmet).
- Evidenca kontabl e llogarive t arktushme.

141
- Investimet afatshkurtra.
- Inventaret (stoqet).
- Metodat e vlersimit t inventarit (stoqeve).
- Metoda e inventarizimit specifik.
- Metoda e kostos mesatare.
- Metoda FIFO (hyrja e par dalja e par).
- Metoda LIFO (hyrja e fundit dalja e par).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t aktiveve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente: fatura, evidenca t stoqeve, lista t inventarizimit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese) 30 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe veorit e aktiveve afatgjata;
- shpjegoj se jan aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara;
- kryej regjistrimet kontabl t aktiveve afatgjata materiale;
- llogaris dhe vlersoj aktivet afatgjata materiale;
- kryej llogaritjen e mjeteve afatgjata me metodn e vlers s tregut;
- kryej regjistrimin kontabl t hyrjes s aktiveve afatgjata materiale;
- prcaktoj konsumin e aktiveve afatgjata;
- llogaris zhvlersimin e aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese) me metodn lineare;
- llogaris shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura;
- kryej regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale;
- kryej nxjerrjen jasht prdorimit t nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material;
- shpjegoj aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi;
- rradhis aktivet afatgjata jomateriale (te paprekshme);
- llogaris shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit;
- llogaris shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike;
- shpjegoj se sht marka, patenta, e drejta e autorit;
- shpjegoj se far do t thot emri i mir (goodwill) dhe si ndikon ai n imazhin e nj
organizate;
- bj trajtimin kontabl t aktiveve afatgjata t paprekshme.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, klasifikimi i aktiveve afatgjata.
- Aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara.
- Kontabiliteti i aktiveve afatgjata materiale.

142
- Vlersimi i aktiveve afatgjata materiale.
- Kostoja historike.
- Metoda e kostos historike.
- Metoda e vlers s tregut.
- Regjistrimi kontabl i hyrjes s aktiveve afatgjata materiale.
- Konsumi i aktiveve afatgjata.
- Zhvlersimi i aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese), metoda lineare.
- Shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura.
- Regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale.
- Nxjerrja jasht prdorimit e nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material.
- Aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi.
- Aktivet afatgjata jomateriale (t paprekshme).
- Shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit.
- Shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike.
- Marka, patenta, e drejta e autorit.
- Emri i mir (goodwill).
- Trajtimi kontabl i aktiveve afatgjata t paprekshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet themelore t aktiveve afatgjata me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- krijoj situata problemore q krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale, fatura, fletdrgesa;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Kontabiliteti i detyrimeve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj detyrimet, kuptimin dhe klasifikimin e tyre;
- shpjegoj kuptimin e detyrimeve;
- bj vlersimin e detyrimeve;
- klasifikoj detyrimet q mund t ket ndrmarrja;
- kryej ndarjen e detyrimeve;
- shpjegoj DASH (detyrimet afatshkurtra) q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi
dhe regjistrimet e tyre;
- prcaktoj cilat jan llogarit e pagushme;
- prshkruaj elementet dhe prdorimin e dftesave t pagueshme;
- llogaris dividentet e pagushme;
- llogaris taksat dhe akcizat mbi shitjen;
- llogaris detyrimet rritse;

143
- prcaktoj se cilat jan detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra);
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata;
- llogaris detyrimet pr pagat e puns;
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet e vlersueshme;
- llogaris detyrimet pr tatimin mbi t ardhurat;
- llogaris detyrimet pr taksat mbi pronn;
- prcaktoj detyrimet afatgjata.

b) Temat e kapitullit
- Detyrimet, kuptimi dhe klasifikimi i tyre.
- Kuptimi i detyrimeve.
- Vlersimi i detyrimeve.
- Klasifikimi i detyrimeve.
- Detyrimet afatshkurtra.
- DASH q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi dhe regjistrimet e tyre.
- Llogarit e pagushme.
- Dftesat e pagushme.
- Dividentet e pagushme.
- Taksat dhe akcizat mbi shitjen.
- Detyrimet rritse.
- Detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra).
- Detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata.
- Detyrimet pr pagat e puns.
- Detyrimet e vlersueshme.
- Detyrimet pr tatimin n t ardhura.
- Detyrimet pr taksat mbi pronn.
- Detyrimet afatgjata.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t detyrimeve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t detyrimeve n kontabilitet;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh pr detyrimet.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si fletdrgesa, fletpranime, fatura;
- kompjuter, printer.









144
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet baz t statistiks aplikative n ndrmarrje, ku gjndet informacioni
statistikor n ndrmarrje dhe si rrjedh ai brenda saj;
- shpjegoj rolin, qllimin dhe prdorimin e statistiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj hulumtimin e dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj paraqitjen statistikore t mjeteve themelore;
- kryej prfshirjen statistikore t puntorve t zn n pun;
- kryej prfshirjen statistikore t produktivitetit t puns;
- llogaris treguesit statistikor pr t ardhurat personale.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Bazat e statistiks aplikative 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet themelore t statistiks aplikative q prdoret n ndrmarrje;
- tregoj se t dhna prmban ndrmarrja si njsi statistikore;
- tregoj burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes;
- prshkruaj organizimin dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje;
- prshkruaj rrjedhat informative t ndrmarrjes.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni themelore pr statistikn aplikative t ndrmarrjes.
- Ndrmarrja si njsi statistikore.
- Burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes.
- Rrjedhat informative n ndrmarrje.
- Organizimi dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj t dhnat statistikore;

145
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta statistikore;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- organizoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter.

Kapitulli 2: Prfshirja statistikore e prodhimit dhe qarkullimit 13 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e vlers s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj vlersimin e trsishm t prodhimit dhe caktimin e tij pr njsin themelore
prodhuese;
- tregoj se cilt jan dhe si llogariten treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t
qarkullimit
- shpjegoj elementet statistikore t strukturs s prodhimit dhe qarkullimit;
- dalloj strukturn e prodhimit dhe qarkullimit sipas llojeve t produkteve;
- dalloj strukturn e prodhimit sipas njsive prodhuese nga struktura e qarkullimit sipas
njsive organizative t shitjes.

b) Temat e kapitullit:
- Vlera e prodhimit dhe qarkullimit.
- Vlersimi i trsishm i prodhimit. Caktimi i tij pr njsin themelore prodhuese.
- Treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit sipas llojeve t produkteve.
- Strukturae prodhimit sipas njsive prodhuese dhe struktura e qarkullimit sipas njsive
organizative t shitjes.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve t prodhimit dhe qarkullimit;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e ushtrimeve t thjeshta me tregues relativ;
- nxit aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t strukturave t prodhimit dhe qarkullimit;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si dokumentet e sasis s qarkullimit, sasis s
prodhuar etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 3: Hulumtimi statistikor i dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit 14 or



146
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s tempos s zhvillimit dhe rritjes si dhe tempos mesatare
t zhvillimit t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj rndsin e hulumtimit t tendencave zhvillimore t dukurive pr parashikimin
e tyre;
- shpjegoj nocionin e trendit dhe prcaktimin e trendit linear sipas metods s katrorve
m t vegjl;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t mimeve;
- llogaris indeksin e shpenzimeve t jets;
- llogaris indeksin e vlers s prodhimit dhe indeksin e vlers s qarkullimit;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t
qarkullimit.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit.
- Tempoja e zhvillimit dhe rritjes si dhe tempoja mesatare e zhvillimit t prodhimit dhe
qarkullimit.
- Hulumtimi i tendencave zhvillimore t dukurive.
- Nocioni i trendit dhe prcaktimi i trendit linear sipas metods s katrorve m t vegjl.
- Indekset individuale dhe grupore t mimeve.
- Indeksi i shpenzimeve t jets.
- Indeksi i vlers s prodhimit dhe indeksi i vlers s qarkullimit.
- Indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t qarkullimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e treguesve dhe indekseve t ndryshme
statistikore q trajtohen n kapitull;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr trendet;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh;
- bj prsritje dhe teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t trendeve t dukurive t ndryshme;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si: dokumentacion te shpenzimeve prodhimit,
qarkullimit per llogaritje te trendit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 4: Prfshirja statistikore e puntorve t zn me pun 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj treguesit statistikor t puntorve t zn me pun;
- shpjegoj strukturn e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore te
punesimit
- kryej llogaritjet pr reduktimin e t punsuarve n puntor t kushtzuar;

147
- prshkruaj ecurin e numrit t puntorve t zn me pun;
- llogaris kohn e puns s t znve me pun dhe shfrytzimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit e puntorve t zn me pun.
- Struktura e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore.
- Reduktimi i t punsuarve n puntor t kushtzuar.
- Ecuria e numrit t puntorve t zn me pun.
- Koha e puns s t znve me pun dhe shfrytzimi i saj.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t t znit me pun t puntorve;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr treguesit, strukturn dhe
reduktimin e puntorve t zn me pun;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- t dhna pr strukturn dhe reduktimin ecuris s puntorve t zn n pun;
- materiale e dokumente konkrete pr numrin e puntorve, kualififikimin etj.;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 5: Prfshirja statistikore e produktivitetit t puns 11 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e produktivitetit t puns dhe prse llogaritet ky tregues;
- prcaktoj punn e harxhuar, e cila shrben si baz pr matjen e produktivitetit t puns;
- prcaktoj treguesit statistikor t prodhimit, q shrbejn si baz pr matjen e
produktivitetit t puns;
- prcaktoj njsit kohore pr matjen e produktiviteti t puns;
- zbatoj mnyrat e matjes s produktivitetit t puns;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s indekseve t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset individuale t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset grupore t produktivitetit t puns.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i produktivitetit t puns.
- Puna e harxhuar si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Treguesit statistikor t prodhimit si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Njsit kohore pr matjen e produktivitetit t puns.
- Mnyrat e matjes s produktivitetit t puns.
- Indekset e produktivitetit t puns.
- Indekset individuale t produktivitetit t puns.
- Indekset grupore t produktivitetit t puns.



148
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t produktivitetit t puns;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr llogaritjen e produktivitetit
t puns;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr llogaritjen e produktivitetit t puns;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Statistika e t ardhurave personale 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj se ku merren t dhnat, cilat jan ato dhe prse llogariten treguesit e hulumtimit
statistikor t t ardhurave personale (AP);
- prcaktoj t ardhurat personale neto nominale dhe reale n baz t t dhnave t
servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris t ardhurat personale neto mesatare;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun me t dhna t servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme
t puntorve t zn me pun;
- llogaris indeksin e t ardhurave personale neto reale mbi bazn e t dhnave t servirura
n shembuj t thjesht;
- prcaktoj n shembuj t thjesht vartsin e t ardhurave personale prej produktivitetit t
puns.

b) Temat e kapitullit
- T dhnat dhe treguesit e hulumtimit statistikor t AP.
- T ardhurat personale neto nominale dhe reale.
- T ardhurat personale neto mesatare.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indeksi i t ardhurave personale neto reale.
- Vartsia e t ardhurave personale prej produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes statistikore t t
ardhurave personale;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta pr t ardhurat
personale;

149
- zbatoj punn n grupe;
- prdor tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale, tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale, skica me paraqitje
grafike t indekseve;
- kompjuter, printer.











































150
Programi i lnds

Financ

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan t hyrat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj se jan t dalat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj konceptin, karakteristikat dhe qllimin e vendosjes s tatimit dhe t prshkruaj
llojet dhe efektet e tatimeve t ndryshme;
- shpjegoj konceptin e riskut dhe kthimit dhe raportin me vendimet ekonomike n
ndrmarrje;
- shpjegoj rndsin dhe parimet e sigurimit nga rreziqet;
- prshkruaj kuptimin dhe llojet e taksave duke i ilustruar me shembuj, veanrisht
ngaKosova -shpjegoj rolin e huave publike pr mbulimin e nevojs pr fonde publike
duke e ilustruar me shembuj nga vende t ndryshme;
- shpjegoj rndsin e fondeve publike dhe veorit e tyre n Kosov;
- shpjegoj konceptin, rolin dhe rndsin e buxhetit t shtetit n zhvillimin e nj vendi dhe
veorit e tij n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: T hyrat publike 10 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t hyrave publike;
- tregoj fillet e t hyrave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t hyrave publike q n fillesat e shtetit e deri ditt e
sotme;
- prshkruaj llojet dhe ndarjen e t hyrave publike;
- ilustroj me an faktesh zhvillimin e t hyrave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Njohja e t hyrave publike.
- Fillet e t hyrave publike.

151
- Zhvillimi i t hyrave publike.
- Llojet e t hyrave publike.
- Ndarja e t hyrave publike.
- T hyrat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive baz t financave;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- pankarta me grafik mbi zhvillimin e t hyrave publike.

Kapitulli 2: T dalat publike 8 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t dalave publike;
- shpjegoj pse dhe si bhet paraqitja e t dalave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t dalave publike;
- krahasoj karakterisitkat e llojeve t ndryshme t t dalave publike;
- shpjegoj veorit e t dalave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- T dalat publike.
- Paraqitja e t dalave publike.
- Zhvillimi i t dalave publike.
- Llojet e t dalave publike.
- T dalat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t :
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e konceptit dhe dukurive q lidhen me t dalat publike;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj pune ne grupe.

e) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca e nj t dalure;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr t dalat.

Kapitulli 3: Tatimet, llojet dhe efektet e tatimeve 10 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:

152
- shpjegoj kuptimin, zhvillimin dhe definicionin e tatimit;
- shpjegoj qllimin e tatimeve;
- rendis karakteristikat e tatimit;
- argumentoj shfaqjen e tatimeve;
- krahasoj karakteristikat e llojeve t ndryshme t tatimeve;
- shpjegoj se si aplikohen tatimet;
- shpjegoj konceptin e bazs tatimore;
- tregoj si bhet grumbullimi i tatimeve;
- rendis efektet e tatimit ndaj shtetit
- bj prshkrim t shkurtr t historikut t vendosjes s tatimeve n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i tatimeve.
- Zhvillimi dhe definicioni i tatimit.
- Qllimi i tatimit. Karakteristikat e tatimit.
- Shfaqja e tatimeve.
- Aplikimi i tatimeve.
- Efektet e tatimit.
- Tatimet n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve baz dhe dukurive q lidhen me tatimet;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik tatimet dhe llojet e tyre;
- krijoj situata problemore t cilat krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- realizoj or ushtrimesh;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t ndryshm tatimor.

Kapitulli 4: Taksat 4 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, veorit dhe karakteristikat e taksave;
- shpjegoj principet e vendosjes s taksave;
- dalloj llojet e taksave;
- jap shembuj t llojeve t taksave n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe karakteristikat e taksave.
- Principet e taksave.
- Llojet e taksave.
- Taksat n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

153
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t taksave;
- ilustroj me shembuj taksat q aplikohen n Kosov;
- demonstroj prdorimin e formularve t ndryshm, pullave etj. pr taksat;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t taksave, dokumente t tjera.

Kapitulli 5: Risku 6 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj me fjal t thjeshta konceptin e riskut;
- tregoj se cilat jan burimet e mundshme t riskut;
- prshkruaj llojet e riskut;
- bj dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

b) Temat e kapitullit
- Perkufizimi i riskut.
- Burimet e riskut.
- Llojet e riskut.
- Dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe fenomeneve t riskut;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik riskun dhe kthimin;
- krijoj situata problemore t thjeshta pr riskun dhe kthimin, t cilat krkojn zgjidhje nga
ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca pr riskun;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 6: Ndrmjetsimi financiar n sigurime 10 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj lidhjen e ngusht ndrmjet riskut dhe vendimeve ekonomike;
- jap shembuj t risqeve q prballojn ndrmarjet;
- tregoj si bhet identifikimi i riskut;
- bj vlersimin e riskut n nj rast t thjesht;
- tregoj prmbledhtazi historikun e sigurimeve;
- shpjegoj lidhjen ndrmjet riskut dhe siguris;

154
- shpjegoj rndsin e sigurimeve dhe objektivat e tyre;
- prshkruaj parimet e sigurimeve;
- shpjegoj specifikat e rreziqeve t sigurimeve.

b) Temat e kapitullit
- Risku dhe vendimet ekonomike.
- Risqet e ndrmarjeve.
- Identifikimi i riskut.
- Vlersimi i riskut.
- Historiku i shkurtr i sigurimeve.
- Prkufizimi i riskut dhe i sigurimeve.
- Objektivat dhe rndsia e sigurimeve.
- Parimet e sigurimeve.
- Rreziqet e sigurimeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoje nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t riskut dhe sigurimeve;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik nga sigurimet e llojeve t ndryshme;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- polica sigurimi t kompanive t ndryshme.

Kapitulli 7: Huat dhe fondet 12 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj shkaqet e paraqitjes s huas publike;
- prshkruaj zhvillimin historik t huas publike;
- jap shembuj t llojeve t huave duke krahasuar veorit e tyre;
- shpjegoj se jan fondet dhe si lindin nevojat pr fondet publike;
- shpjegoj rndsin e huave dhe fondeve publike.

b) Temat e kapitullit
- Shkaqet e paraqitjes s huas publike. Zhvillimi historik i saj.
- Llojet e huave publike.
- Fondet dhe nevojat pr fonde publike.
- Rndsia e huave dhe fondeve publike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive q lidhen me huan publike;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik huat dhe fondet;
- krijoj situata simuluese pr kuptimin e huas;
- organizoj test me shkrim;

155
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

e) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr huat, t tilla si obligacione shtetrore etj.

Kapitulli 8: Buxheti 10 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin dhe kuptimin e buxhetit;
- rendis karakteristikat kryesore t buxhetit;
- shpjegoj rolin, rndsin dhe ndikimin e buxhetit n zhvillimin e nj vendi, n varsi kjo
t politikave buxhetore q ndiqen;
- prshkruaj principet dhe procedurat baz t hartimit t planit t buxhetit;
- prshkruaj veorit e buxhetit t shtetit n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni dhe kuptimi i buxhetit.
- Karakteristikat kryesore t buxhetit.
- Rndsia dhe ndikimi i buxhetit.
- Principet dhe procedurat e buxhetit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe principeve t buxhetit dhe zbatimin
aktual t tyre;
- ilustroj me fakte t ndryshme dhe simuloj n klas shembuj t thjesht t planifikimit t
nj buxheti;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr buxhetin.













156
Programi i lnds

Njohje malli

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin mall, vetit dhe karakteristikat e mallrave lidhur me prejardhjen,
dizanjin, standardizimin, ambalazhimin dhe mnyrn e transportimit e tyre;
- prshkruaj veorit e mallra ushqimore baz dhe produkteve q rrjedhin prej tyre;
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike dhe pijeve joalkoolike, pr sa i takon prbrjes,
lnds s par pr prodhimin e tyre dhe mnyrs s prdorimit;
- prshkruaj veorit e produkteve, t tilla si energjia elektrike, qymyri, nafta e gazi
natyror si dhe prdorimet m t rndsishme t tyre;
- prshkruaj prbrjen, vetit dhe prdorimet m t rndsishme t produkteve kryesore t
industris s metaleve, industris s jometaleve, industris tekstile, industris s letrs dhe
industris s lkurs.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Nocioni pr mallrat 5 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e mallrave sipas vetive, prejardhjes, dizajnimit, standardizimit,
transportit etj
- prshkruaj vetit kimike, fizike, mekanike dhe teknologjike t mallrave duke br
dallimet ndrmjet tyre;
- jap shembuj mallrash me prejardhje, dizajn, standardizim, deklarim, ambalazhim dhe
mnyra transportimi t ndryshme.

b) Temat e kapitullit
- Klasifikimi i mallrave.
- Vetit fiziko-kimike t mallrave.
- Vetit mekanike dhe teknologjike t mallrave.
- Prejardhja, dizajni, standardizimi, deklarimi, ambalazhi dhe transportimi i mallrave.



157
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe veorive t mallrave duke u nisur nga
pozicioni i tyre si konsumator;
- ilustroj me shembuj dhe monstra (kampione) mallrash;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- mostra (kampione) mallrash me dizanj, ambalazh, standarde etj. t ndryshme.

Kapitulli 2: Mallrat ushqimore 16 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e mallrave ushqimore;
- diskutojn se si mallrat ushqimore kan kontribuar pr plotsimin e nevojave t njerzve
dhe prmirsimin e standardit ton t jetess;
- jap shembuj t efekteve negative t mallrave t kualitetit jo t mir;
- prshkruaj veorit e drithrave (grurit, elbit dhe misrit) duke u nisur nga prbrja dhe
prejardhja e tyre;
- identifikoj produktet e drithrave n baz t veorive t tyre;
- dalloj llojet e brumrave;
- prshkruaj veorit e pemve dhe perimeve-produktet e tyre;
- prshkruaj veorit e mishit, prbrjen dhe klasifikimin e produkteve t mishit;
- prshkruaj vetit e qumshtit dhe produkteve t tij;
- prshkruaj metodat kryesore t konservimit t mallrave ushqimore n baz t
karakteristikave prpunuese t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Mallrat ushqimore, veorit.
- Prbrja dhe prejardhja e drithrave (gruri,elbi, dhe misri).
- Produktet e drithrave.
- Llojet e brumrave.
- Pemt dhe perimet-produktet e tyre.
- Mishi-prbrja, klasifikimi dhe produktet e mishit.
- Qumshti dhe produktet e tij.
- Metodat e konservimit t mallrave ushqimore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin pr mallrat ushqimore;
- ilustroj me shembuj konkret dhe demonstroj produktet me an t skicave, kampioneve
(mostrave) etj.
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;

158
- skica, pankarta me produkte t ndryshme ushqimore;
- mostra (kampione) produktesh ushqimore.

Kapitulli 3: Pijet alkoolike 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike;
- diskutoj pr rndsin e konsumimit t pijeve alkoolike, veanrisht si shoqrues t
ushqimit;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- bj klasifikimin e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike dhe mnyrn
e konsumit t tyre;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve t forta alkoolike dhe
mnyrn e konsumit t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Pijet alkoolike, veorit.
- Rndsia e prdorimit t pijeve alkoolike.
- Lnda e par pr prodhimin e pijeve alkoolike.
- Birra dhe vera.
- Pijet e forta alkoolike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet alkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve alkoolike n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve alkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapi
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrim.

Kapitulli 4: Pijet joakoolike 9 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve joalkoolike;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve joalkoolike, veanrisht
pr pijet jo t gazuara (lngjet e pemve);
- prshkruaj veorit e prbrjes dhe mnyrs s konsumit t pijeve t gazuara;
- diskutoj pr rolin dhe rndsin ekonomike t prdorimit t kafes, ajit, mjaltit, si edhe
sheqerit dhe duhanit si produkte shoqruese, si n vend dhe n bot;

d) Temat e kapitullit
- Pijet joalkoolike, veorit, lnda e par.

159
- Pijet e gazuara.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t kafes.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t ajit dhe llojet e tij,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t mjaltit,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t sheqerit dhe duhanit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet joalkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve joalkoolike n vend dhe n
bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve joalkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrimin e ajrave dhe pijeve jo t gazuara.

Kapitulli 5: Burimet e energjis 5 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e energjis elektrike si produkt me prdorim t
jashtzakonshm n t gjitha fushat dhe mnyrn e shprndarjes s saj;
- prshkruaj llojet e karburanteve, burimet, vetit m t rndsishme dhe prdorimet e
tyre;
- prshkruaj veorit e qymyreve, nafts dhe gazit nntoksor si dhe prdorimet e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Energjia elektrike.
- Qymyri.
- Nafta.
- Gazi nntoksor.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr burimet e energjis;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr burimet e energjis n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj t shumt;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demostrim

Kapitulli 6: Industria e metaleve 9 or


160
b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj produktet m kryesore q prodhohen nga metalurgjia;
- prshkruaj karakteristikat kryesore t xeheve dhe xeheroreve si lnd e par pr
industrin e metalurgjis;
- prshkruaj shkurt metodat e eksploatimit;
- identifikoj metalet si Fe, Cu, Al, Zn, Pb dhe aliazhet (legurat) e tyre n baz t vetive q
kan.

b) Temat e kapitullit
- Produktet e metalurgjis.
- Xehet dhe xeheroret.
- Metodat e eksploatimit.
- Metalet: Fe,Cu, Al, Zn, Pb,dhe legurat e tyre. Vetit e legurave.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e metaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr metalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete pr zn, fe, cu, al.

Kapitulli 7: Industria e jometaleve 6 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj prbrjen dhe kualitetin e qelqit, glqeres, imentos (markat) dhe materialeve
ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj zjarrit.

b) Temat e kapitullit
- Prbrja dhe kualiteti i qelqit.
- Prbrja dhe kualiteti i glqeres.
- Prbrja dhe dhe kualiteti i imentos dhe materialeve ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj
zjarrit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e jometaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr jometalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete t glqeres, qelqit, imentos dhe materialeve ndrtimore.


161
Kapitulli 8: Industria tekstile 4 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- tregoje pr prejardhjen dhe vetit e fijeve t tekstilit dhe trikotazhit;
- prshkruaj veorit e produkteve t gatshme t industris tekstile.

b) Temat e kapitullit
- Fijet e tekstilit vetit dhe prejardhja e tyre.
- Produktet e gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria tekstile;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris
tekstile;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete produktesh tekstili;
- skica dhe dizajne t ndryshme t produkteve t gatshme.

Kapitulli 9: Industria e letrs 8 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj llojin dhe karakteristikat e lnds s par t nevojshme pr prodhimin e
letrs;
- shpjegoj rndsin e kualitetit t lnds s par pr prodhimin e letrs;
- prshkruaj llojet dhe veorit e produkteve t industris s letrs;
- diskutoj mbi prdorimin e drejt t letrs dhe ricklimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Lnda e par pr prodhimin e letrs.
- Kualiteti dhe llojet e letrs.
- Letra e ricikluar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e letrs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr letrn, prdorimin dhe
ricklimin e saj;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t letrs.

162
Kapitulli 10: Industia e lkurs 4 or

b) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj per kualitetin e lekures .
b) Temat e kapitullit
- Vetit prejardhja e produktet t gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e lkurs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris s
lkurs;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera.
- Rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t produkteve t lkurs.
































163
Klasa 11

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


Veprimet me arkn

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

6
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprimet n ark me mjetet pr pages.
Kohzgjatja e
modulit
7.5 kredite (45 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi pranon mjetet e pagess pr arktim.
Prmbajtja:
- Pranimi i eqeve bankare.
- Kontrolli dhe pranimi i parave t gatshme.
- Klasifikimi i parave t gatshme.
- Pranimi i kambialeve.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e arktimeve dhe pagesave nga
arka.
Prmbajtja:
- Plotsimi i urdhr-arktimit.
- Kryerja e pagess nga arka.
- Plotsimi i urdhr-pagess.
- Regjistrimi i arktimeve dhe pagesave n librin e arks.
- Mbyllja e veprimeve ditore n ark.
- Ruajtja dhe mbajtja e mjeteve t pagess.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


164
KR Nxnsi duhet t:
- verifikoj preardhjen dhe validitetin e eqeve bankare;
- kontrolloj vrtetsin e parave t gatshme;
- bj ndarjen e parave t gatshme sipas vlers
nominale;
- verifikoj validitetin e kambialeve.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-
arktimin;
- kryej pagesn nga arka duke numruar sakt parat e
gatshme;
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-pagesn;
- regjistroj t gjitha arktimet dhe pagesat e kryera
gjat dits n librin e arks;
- bj mbylljen e veprimeve ditore n ark duke
balancuar librin e arks;
- krahasoj gjndjen n librin e arks me gjndjen fizike
t mjeteve n ark;
- vendos mjetet e pagess n vend t sigurt.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.











165
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Hartimi i oferts dhe i krkess

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

7
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr hartimin e
nj oferte pr shitje malli apo krkese pr blerje malli, nga ana e nj
organizate.
Kohzgjatja e
modulit
9 kredite (54 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi harton nj ofert pr shitje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj ofert t
zakonshme.
- Hartimi i specifikimeve.
- Kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e oferts dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

RM 2 Nxnsi harton nj krkes pr blerje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj krkes t
zakonshme.
- Prshkrimi i mallit/mallrave t krkuara.
- Krkesat pr kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e krkess dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit

166
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e oferts si gjndjen nga magazina, listn e
mimeve etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats ofruese n nj
ofert t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- hartoj sakt specifikimet e mallit/mallrave t ofruara;
- vendos n mnyrn e duhur kushtet dhe afatet e
livrimit t mallit/mallrave n ofert;
- bj mbylljen e oferts dhe nnshkrimin e saj duke
shprehur dshirn pr bashkpunim;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e krkess, si gjndjen nga magazina, etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats krkuese n nj
krkes t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- bj prshkrimin e sakt t mallit/mallrave t krkuara,
lidhur me sasin, cilsin etj.;
- formuloj n mnyrn e duhur krkesat pr kushtet dhe
afatet e livrimit t mallit/mallrave t krkuara;
- bj mbylljen e krkess dhe nnshkrimin e saj;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.

167
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje apo shitje malli.
- Modele (templates) ofertash dhe krkesash.










































168
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Blerja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

8
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t blerjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi kryen veprime me dokumentacionin e procesit t
blerjes.
Prmbajtja:
- Njoftimi i nevojave nga magazina.
- Kontrolli i gjndjes s artikujve n kartelat prkatse.
- Prcaktimi i lvruesit m t prshtatshm.
- Krkimi i lvruesve t rinj.
- Prcaktimi i llojit dhe sasis pr mallrat q do t porositen.
- Hartimi i krkess pr lvruesin.
- Kontrolli i oferts.
- Hartimi i porosis dhe drgimi te lvrusi.
- Mbrritja e mallit dhe dftess s lvrimit.
- Regjistrimi n librin e blerjeve.
- Kontrolli me kushtet e lvrimit, katalogut etj.
- Pranimi i mallit dhe plotsimi i flet hyrjes.
- Konfirmimi pr pages.
- Plotsimi i kartels s magazins.
- Regjistrimet n kontabilitet.













RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast parregullsish.
Prmbajtja:
- Verifikimi i t drejtave n baz t kontrats.
- Hartimi i proesverbalit.
- Ankesa pr paregullsit.
- Propozimi pr ulje mimi pr diferencat n cilsi.
- Marrveshja midis palve pr caktimin e mimit t ri.
- Hartimi i kundrfaturs pr diferencn e mimit.
- Regjistrimi i kundrfaturs n librin e blerjeve dhe n
kontabilitet.

169
Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes njoftimin mbi nevojat pr blerje nga
magazina;
- kontrolloj gjndjen e artikujve n kartelat prkatse;
- prcaktoj lvruesin m t prshtatshm n baz t
kushteve m t mira t lvrimit dhe politiks s
ndrmarrjes;
- krkoj lvrues t rinj pr artikuj q nuk i ka bler m
par;
- prcaktoj llojin dhe sasin pr mallrat q do t
porositen;
- hartoj krkesn pr lvruesin me t gjitha elementet e
nevojshm;
- bj kontrollin e oferts s drguar nga lvruesi n se
prputhet me krkesn dhe kushtet e ndrmarrjes;
- zgjedh ofertn m t favorshme;
- hartoj porosin;
- drgoj porosin te lvrusi;
- verifikoj dftesn e lvrimit me mallin e mbrritur;
- regjistroj dftesn e lvrimit n librin e blerjeve;
- kontrolloj plotsimin e kushteve t lvrimit;
- bj pranimin e mallit dhe plotsimin e flet hyrjes;
- bj regjistrimet n karteln e magazins;
- bj konfirmimin pr pages;
- bj regjistrimet prkatse n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet te:
- verifikoj t drejtat n baz t kontrats lidhur me
llojin, sasin, cilsin e mallit duke i krahasuar me
specifikat e kontrats;
- hartoj proesverbalin n rast t paregullsive pr llojin,
sasin, cilsin e mallit;
- formuloj ankesn te furnitori pr paregullsit e
evidentuara;
- bj propozimin furnitorit pr ulje mimi pr
diferencat n cilsi;
- realizoj marrveshjen midis palve pr caktimin e
mimit t ri;

170
- hartoj kundrfaturn pr diferencn e mimit;
- regjistroj kundrfaturn n librin e blerjeve;
- regjistroj kundraturn n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per procesin e blerjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
edokumenteve t blerjes fletporosis, fletkrkess,
fletdrgess.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje.
- Fatura, libri i blerjes.
- Rregullorja komerciale.































171
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Shitja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

9
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t shitjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prgatit dokumentet pr shitje.
Prmbajtja:
- Mbrrijtja e krkess nga klienti.
- Verifikimi i mallit t krkuar n magazin.
- Hartimi i oferts mbi bazn e krkess.
- Hartimi i refuzimit (n rast mosdisponimi t mallit).
- Porosia e klientit.
- Kontrolli i porosis dhe regjistrimi i saj.
- Plotsimi i fletdrgess.
- Plotsimi i faturs.
- Plotsimi i fletdaljes s mallit.
- Regjistrimi n karteln e magazins.
- Regjistrimi n kontabilitet.










Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast t reklamimit t mallit.
Prmbajtja:
- Reklamimi nga blersi.
- Verifikimi i dokumenteve dhe njoftimi i blersit.
- Mbrritja e mallit me kundrfaturn prkatse.
- Kontrolli i mallit dhe hartimi i flethyrjes n magazin.
- Regjistrimi i kundrfaturs n regjistrin e klientit dhe n
kontabilitet.

172
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes krkesn nga klienti;
- verifikoj gjndjen e mallit t krkuar n magazin;
- hartoj ofertn mbi bazn e krkess s blersit;
- prpiloj refuzimin n rast mosdisponimi t mallit
duke theksuar dshirn pr bashkpunim t
mvonshm;
- lexoj me kujdes porosin e klientit;
- kontrolloj saktsin e porosis s klientit;
- bj regjistrimin e saj n librin e klientve;
- plotsoj fletdrgesn e mallit;
- plotsoj faturn prkatse;
- plotsoj fletdaljen e mallit;
- bj regjistrimin n karteln e magazins;
- bj regjistrimin n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes reklamimin nga blersi;
- verifikoj dokumentet prkatse;
- prpiloj njoftimin pr blersin;
- verifikoj mallin me kundrfaturn prkatse;
- bj kontrollin fizik t mallit;
- plotsoj flethyrjen e magazins;
- bj regjistrimin e kundrfaturs n regjistrin e
klientit;
- b regjistrimin prkats n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per shitjen dhe te krijoj raste te
ndryshme te shitjes s mallrave apo shrbimeve.verifikimin e
mjeteve t pagess, ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.


173
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE
Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

10
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
llogaritjen e zhvlersimit t mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes dhe
kryerjen e regjistrimeve prkatse.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi nxjerr gjndjen e mjeteve joqarkulluese dhe i
kategorizon ato.
Prmbajtja:
- Marrja e dokumenteve t blerjes.
- Hedhja e gjndjes s mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes.
- Prdorimi i rregullores komerciale ekzistuese.
- Mnyra e ndarjes s mjeteve joqarkulluese n kategorit
prkatse.

RM 2 Nxnsi llogarit dhe regjistron vlern e tanishme t mjeteve
joqarkulluese.
Prmbajtja:
- Llogaritja e shpenzimit t mjeteve joqarkulluese.
- Llogaritja vlers s tanishme t mjeteve joqarkulluese pr
do kategori.
- Regjistrimi n bilanc sipas kategorive.
- Kujdesi gjat paraqitjes s zrave.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

174
- marr dokumentet e blerjes n dosjet prkatse;
- hedh sakt n nj tabel gjndjen e mjeteve nga
regjistrimi i fundit;
- prdor sakt rregulloren komerciale n fuqi;
- bj ndarjen e drejt t mjeteve joqarkulluese n
kategorit prkatse;
- ket kujdes pr bartjen e t dhnave n tabel dhe
marrjen e referencs prkatse n regullore.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- llogaris shpenzimin e mjeteve joqarkulluese;
- llogaris vlern e tanishme t mjeteve joqarkulluese
pr do kategori;
- bj regjistrimin prkat n bilanc sipas do kategorie;
- ket kujdes gjat paraqitjes s zrave.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr gjndjen e mjeteve dhe
zhvlersimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
vlersimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluse.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr mjetet joqarkulluese.
- Rregullorja komerciale.


















175
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Qarkullimi i pagesave

Lmia: Ekonomi
Profili: Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

11
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t
plotsimin e dokumentacionit pr kryerjen e pagesave dhe veprimet
kontabile pr regjistrimin e tyre, si dhe t arktimeve nga klientt.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson dokumentacionin pr kryerjen e pagesave t
ndryshme dhe kryen regjistrimet kontabile prkatse.
Prmbajtja:
- Kontrolli i krkess pr pages nga furnitori (posta).
- Kontrolli i regjistrit t furnitorve.
- Prcaktimi i mass s detyrimit.
- Kontrolli i mjeteve likuide.
- Pagesa me urdhr-xhirim.
- Pagesa me skonto.
- Pagesa me kesh.
- Pagesa me ek bankar.
- Regjistrimet kontabile i dokumenteve pr pages.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin kontabl t arktimeve nga
klientt.
Prmbajtja:
- Kontrolli i dokumentacionit t arktimeve nga klientt.
- Verifikimi me librin e klientve.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me urdhr-xhirim.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me skonto.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me kesh.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me ek bankar.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:

176
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t krkess pr pages nga furnitori;
- bj kontrollin e regjistrit t furnitorve pr
verifikimin e furnitorit q ka drguar krkesn pr
pages;
- prcaktoj masn e detyrimit, pra vlern e faturs,
kamat vonesat etj.;
- bj kontrollin e mjeteve likuide pr verifikimin e
aftsis paguese t organizats;
- plotsoj sakt urdhr-xhirimin;
- plotsoj sakt dokumentin e pagess me skonto;
- plotsoj sakt urdhr-pagesn pr pagesat me kesh;
- plotsoj sakt dhe me t gjith elementet e duhur
ekun bankar;
- kryej regjistrimet kontabile t dokumenteve pr
pages;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera pr mnjanimin
e gabimeve t mundshme;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- marr nga posta dokumentacionin e arktimeve nga
klientt;
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t dokumentacionit t arktimeve nga klientt;
- bj verifikimin me librin e klientve;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me urdhr-
xhirim;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me skonto;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me kesh;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me ek
bankar;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr mnyrn e plotsimit t
dokumenteve pr pages dhe regjistrimin kontabl t tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin e dokumenteve pr pages, kontrollin e arktimeve

177
dhe regjistrimet kontabile q shoqrojn pagesat dhe
arktimet.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libra kontabiliteti.
- Standardet e kontabilitetit.

X. Literatura e rekomanduar
1. Financa: Financa, prof. dr. Sabaudin Komoni, Sherif Bundo
2. Kontabilitet: Kontabiliteti financiar, Sotiraq Dhamo, SHKAK
3. Statistik: Bazat e statistiks prof.dr.Ramil Nuhiu, mr.Ahmet Shala;
Statistik, Dr. Mileva Zhizhiq & Marija Vidiq; dhe web-faqja:
www.bazatestatistikes.tk
4. Njohuri Malli: Teknologjia kimike, Dr Xhevdet Pula, Mr Luljata Pula,
Njohuri mallrash t ndryshme-Dr Dragica Pop J ordanoviq Bozhidarka
Terpenovic, Kimi Sanitare Prof..Bizena Bijo, Vasil Andasi Tiran 2001





























178
Ministria e Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis





Programi msimor
ARSIMI PROFESIONAL








Programi 2008
Shpedicion
dhe logjistik
Niveli I dhe II









Kosov, 2008

179
PRMBAJTJA


XI. Korniza e programit msimor profesional pr profilin Shpedicion dhe
logjistik, Niveli I dhe II.

XII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
profesionale pr Nivelin I

a) Programet e lndve profesionale, kl. 10.
9. Kontabilitet
10. Financ
11. Statistik
12. E drejta

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 10.
11. Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit
12. Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes
13. Libri kryesor
14. Kryerja e veprimeve me faturn
15. Komunikimi me mjete komunikuese

c) Programet e lndve profesionale, kl. 11.
9. Kontabilitet
10. Financ
11. Statistik
12. Njohje malli

d) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 11.
13. Veprimet me arkn
14. Hartimi i oferts dhe i krkess
15. Blerja dhe evidentimi saj
16. Shitja dhe evidentimi i saj
17. Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese
18. Qarkullimi i pagesave

XIII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
profesionale pr Nivelin II.

a) Programet e lndve profesionale, kl. 12.
8. Depot dhe afarizmi i depos
9. Menaxhimi i logjistiks
10. Komunikim biznesi
11. Marketing

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 12.
14. Transportimi i mallrave jasht vendit
15. Marrdhniet e biznesit me bankat
16. Komunikimi me shkrim me palt

180
17. Mnyrat e kryerjes s pagesave
18. Mbajtja e llogaris s nj biznesi
19. Plotsimi i dokumentacionit t biznesit me kompjuter

XIV. Literatura e rekomanduar














































181






Korniza e programit msimor
profesional
ARSIMI PROFESIONAL







Programi 2008
Shpedicion
dhe logjistik
Niveli I dhe II









182
Korniza e programit msimor profesional

Lmi: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I dhe II

I. Njoftime t prgjithshme pr shkollimin

1. Struktura e shkollimit

Arsimimi n profilin msimor Shpedicion dhe Logjistik pr nivelet I dhe II trajtohet n
kuadrin e shkollimit t mesm t lart n Kosov.
Niveli i par i arsimimit profesional, me kohzgjatje dy vite msimore pas prfundimit t
arsimit t detyruar (kl. 10 dhe 11), i prgatit nxnsit pr kompetencat fillestare (hyrse)
t punsimit n profesionin e shpediterit dhe punonjsit t logjistiks. J ep nj certifikat t
prgatitjes profesionale t nivelit t punonjsit t gjysmkualifikuar (ndihms) dhe
mundson kalimin n nivelin e dyt t arsimimit profesional.
Niveli i dyt i arsimimit profesional, me kohzgjatje nj vit msimor (kl. 12) pas
prfundimit me sukses t nivelit t par, i prgatit nxnsit pr t fituar nj kualifikim
profesional q u mundson atyre integrimin n tregun e puns pr shpedicion dhe
logjistik, si dhe vazhdimin e arsimimit n nivele m t larta. J ep nj certifikat t
prgatitjes profesionale t nivelit t punonjsit t kualifikuar dhe mundson kalimin n
nivelin e tret t arsimimit profesional (matur) q lejon kalimin edhe n studimet
universitare.
Ky dokument prmban dokumentet kurrikulare t profilit msimor Shpedicion dhe
Logjistik pr nivelet I dhe II, t strukturuara n lnd msimore (teorike) dhe module
msimore (praktike), n tri grupe kryesore:
(vii) grupi i lndve t prgjithshme, q synojn formimin shkencor/humanitar t nxnsve
pr t lehtsuar integrimin e tyre n shoqri, si dhe vazhdimin e shkollimit t
mtejshm.
(viii) grupi i lndve teorike-profesionale, q synojn konsolidimin te nxnsit, t koncepteve
shkencore, si dhe bjn njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike q lidhen me
profesionin e shpediterit dhe punonjsit t logjistiks.
(ix) grupi i moduleve t praktiks profesionale, q synojn prgatitjen e nxnsve me
kompetencat praktike t nevojshme pr tu integruar me sukses n tregun e puns n
sektorin e shpedicionit dhe logjistiks.

2. Qllimet e prgjithshme t shkollimit

Qllimi kryesor i shkollimit (dynivelsh) pr Shpedicion dhe Logjistik sht zhvillimi i
personalitetit t nxnsve pr tu inkuadruar n nj shoqri demokratike si qytetar aktiv e
kompetent, si dhe pr tu angazhuar me sukses n tregun e puns gjithnj n ndryshim. Sfida
t rndsishme pr arritjen e ktij qllimi jan dhe zhvillimi te nxnsit i ndjenjs s
vetbesimit, kultivimi i vullnetit t lir n marrjen e vendimeve, nxitja e ndjenjs s
siprmarrjes dhe e gatishmris pr t nxn gjat gjith jets.

183
Pr t mundsuar zhvillimin individual t nxnsve nga pikpamja emocionale, intelektuale
dhe profesionale, sht e nevojshme q shkolla profesionale tu krijoj atyre:
Mundsi t prshtatshme pr t nxn, pavarsisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftsit
fizike e mendore;
Lehtsi pr t kuptuar mjedisin shoqror dhe ekonomik, lokal, kombtar dhe rajonal, si
dhe pr t qen t vetdijshm pr rolin q mund t luajn n shoqri;
Mbshtetje pr t zhvilluar ndjenjn e siprmarrjes dhe t disiplins, kureshtjen
intelektuale dhe vlerat morale;
Kushte pr tu zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, pr t prballuar vshtirsit q do
t ndeshin gjat veprimtarive t ardhshme jetsore dhe profesionale;
Mundsi pr t zhvilluar kompetencat profesionale, t bazuara n njohurit, shprehit dhe
qndrimet/vlerat, t mjaftueshme pr t lehtsuar punsimin dhe prparimin drejt arsimit
dhe aftsimit profesional t mtejshm;
Mbshtetje pr t muar me realizm vlerat dhe potencialin e tyre, pr tu orientuar drejt
n drejtimet e karriers profesionale t ardhshme dhe pr t marr prgjegjsi n
procesin e zhvillimit t tyre t vazhdueshm personal dhe profesional;
Mbshtetje pr t zhvilluar format e bashkpunimit dhe t besimit t ndrsjell nprmjet
prvojs s puns praktike;
Mundsi pr tu njohur me zhvillimet perspektive t profesionit t tyre, t para kto n
kontekstet e integrimit rajonal dhe europian;
Kushte pr tu njohur me teknologjit dhe proceset teknologjike aktuale e t perspektivs,
n sektorin e shpedicionit dhe logjistiks;
Kushte pr t njohur dhe pr t zbatuar rregullat e mbrojtjes n pun e t ruajtjes s
mjedisit, n prputhje me standardet ndrkombtare.

3. Grupi t cilit i drejtohet shkollimi

Shkollimin pr Shpedicion dhe Logjistik, niveli I dhe II, mund ta ndjekin t gjith t
rinjt dhe t rejat t cilt kan prfunduar me sukses arsimin e detyruar nntvjear, jan n
mosh deri 24 vje dhe zotrojn aftsi shndetsore (fizike e mendore) t mjaftueshme pr t
kryer kto nivele shkollimi.
N raste t veanta, kur krkesat e nxnsve pr t ndjekur kt shkollim jan m t larta se
sa mundsit reale t shkollave profesionale t veanta, Ministria e Arsimit, Shkencs dhe
Teknologjis (MASHT) prgatit udhzime me kritere t posame pranimi n kto shkolla.

4. Mundsit e shkollimit t mtejshm

Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Shpedicion dhe Logjistik n
nivelin I, u lejon nxnsve vazhdimin e shkollimit n nivelin II t ktij profili.
Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Shpedicion dhe Logjistik, niveli
II, u lejon nxnsve vazhdimin e shkollimit n shkalln III (t punonjsit me shkathtsi t
larta) n t njjtin profil msimor, pr t fituar diplomn e maturs, me t drejt kalimi n
shkollimin e lart universitar.

5. Mundsit e punsimit

Shkollimi pr Shpedicion dhe Logjistik, niveli I dhe II, i referohet kryerjes s veprimeve
q lidhen me adminstrimin e transportit t mallrave logjistiks s organizatave t ndryshme

184
publike ose private, q jan aktuale dhe shihen me prparsi pr t ardhmen n tregun e
Kosovs. Nisur nga kjo nxnsi pr Shpedicion dhe Logjistik i nivelit I dhe II mund t
punsohet n ndonj ndrmarrje tregtare apo kompani transporti t mallrave si asistent i
profilit prkats. Me kualifikime t mtejshme dhe pas nj prvoje pune t konsiderueshme,
ai mund t krijoj nj biznes t vetin n kt sektor dhe t punsoj t tjer.

II. Kompetencat e fituara nga nxnsit n prfundim t shkollimit

Kompetencat e prgjithshme

Ndjekja e shkollimit n profilin msimor Shpedicion dhe Logjistik, niveli I, do t
zhvilloj te nxnsit nj trsi kompetencash t prgjithshme, t cilat do ti shrbejn atij pr
prvetsimin me efektivitet t programit msimor, zhvillimin n nivelin e krkuar t
kompetencave profesionale dhe integrimin e mtejshm n shoqri dhe n tregun e puns
gjithnj n ndryshim. Kto kompetenca t prgjithshme do t zhvillohen n nj nivel m t
lart gjat kryerjes s shkollimit pr Shpedicion dhe Logjistik, niveli II. Kshtu, nxnsi
do t jet i aft:
T komunikoj n mnyr korrekte, me shkrim dhe me goj, pr t shprehur mendimet e
ndjenjat e tij dhe pr t argumentuar opinionet pr shtje t ndryshme.
T prdor burime dhe teknika t ndryshme (prfshir dhe ato t kompjuterizuara) t
mbledhjes dhe t shfrytzimit t informacioneve t nevojshme pr zhvillimin e tij
personal dhe profesional.
T angazhohet fizikisht, mendrisht dhe emocionalisht n zgjidhjen e situatave t
ndryshme problemore q do t ndesh n kontekstin profesional, personal dhe shoqror.
T manifestoj qasje t nj kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale
dhe shoqrore.
T nxit potencialin e tij t brendshm pr krkim t vazhdueshm n drejtim t
zgjidhjeve t reja, m efektive dhe m efiiente.
T respektoj rregullat dhe parimet e nj bashkjetese demokratike n kontekstin e
integrimeve lokale, rajonale dhe globale.
T manifestoj guxim dhe iniciativ n marrjen e prgjegjsis pr t ardhmen e tij.
T tregoj vetkontroll n ushtrimin e veprimtarive t tij n kontekstin e pavarsis n
vendimmarrje.
T organizoj drejt procesin e t nxnit t tij dhe t shfaq gatishmrin e vullnetin pr
nj t nxn q zgjat gjith jetn.
T respektoj parimet e puns n grup dhe t bashkpunoj aktivisht n arritjen e
objektivave t pranuara.
T bj vlersime dhe vetvlersime nisur nga kritere t drejta, si baz pr t prmirsuar
dhe uar m tej arritjet.
T hulumtoj vetveten dhe rrugt e mundshme t karriers profesionale pr t br
zgjedhje t prshtatshme t veprimtarive profesionale t ardhshme.

Kompetencat profesionale

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit dyvjear n profilin Shpedicion dhe
Logjistik, niveli I, nxnsi do t jet i aft t ushtroj kompetencat profesionale si m
posht:

Klasifikon, fajllon materiale dhe dokumente.

185
Prpilon bilance fillestare.
Regjistron transaksione t thjeshta ekonomike n Librin kryesor.
Kryen veprime me faturn
Komunikon me mjetet e komunikimit, si telefon, fax, internet.
Prdor dhe mirmban mjetet e zyrs, kompjuterin, shtypsin, skenerin, fotokopjuesin etj.
Mban arkn.
Harton krkesa dhe oferta.
Kryen veprime me dokumentacionin e blerjes.
Kryen veprime me dokumentacionin e shitjes.
Llogarit zhvlersimin e mjeteve joqarkulluese.
Mban evidenca elektronike n softuer (excel,word).
Zbaton rregullat e puns me klient dhe partner.
Prdor n mnyr t pavarur literaturn me qllim ngritjen profesionale.

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit t mtejshm njvjear n profilin msimor
Shpedicion dhe Logjistik, niveli II, nxnsi do t rris n nj shkall m t lart nivelin e
kompetencave profesionale t fituara n nivelin I, si dhe do t aftsohet t ushtroj
kompetenca t tjera profesionale si m posht:

Prcjell zhvillimin dhe transportimin e mallrave brnda dhe jasht shtetit.
Prmbush nevojat e klienteve konform politiks s ndrmarrjes.
Komunikon me pal dhe klient me mjete bashkohore t komunikimit.
Prdor softver pr regjistrim.
Kryen sistemimin e dokumentave.
Administron vendin e furnizimit, transportin dhe deponimin e mallrave.


186
III. Plani msimor pr profilin msimor Shpedicion dhe Logjistik, Niveli I e II

Ort javore/vjetore dhe kreditet
Niveli I Niveli II

Nr

Lndt dhe modulet msimore
Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12
A. Lndt e prgjithshme (Gjithsej) 16 15 15
1 Gjuh shqipe dhe letrsi 3 (105) 3 (105) 3 (105)
2 Gjuh angleze 2 (70) 2 (70) 2 (70)
3 Matematik 2 (70) 2 (70) 2 (70)
4 Teknologji e informacionit dhe komunikimit 2 (70) 2 (70) 2 (70)
5 Ekonomia dhe ndrmarrsia 1 (35) 1 (35) 1 (35)
6 Edukat qytetare 1 (35) - -
7 Edukat fizike 2 (70) 2 (70) 2 (70)
8 Fizik 1 (35) - -
9 Histori 1 (35) - -
10 Gjeografi 1 (35) 2 (70) -
11 Psikologji - 1 (35) -
12 Sociologji - - 2 (70)
13 Menaxhim i projektit - - 1 (35)
B. Lndt profesionale (Gjithsej) 8 (280) 8 (280) 8 (245)
1 Kontabilitet 2 (70) 2 (70) -
2 Financ 2 (70) 2 (70) -
3 Statistik 2 (70) 2 (70) -
4 E Drejta 2 (70) - -
5 Njohja e mallit - 2 (70) -
6 Depot dhe afarizimi i depos - - 2 (70)
7 Menaxhimi i logjistiks - - 2 (70)
8 Komunikim biznesi - - 2 (70)
9 Marketing - - 2 (70)
C. Modulet e praktiks profesionale (Gjithsej) 6 (210) 9 (315) 9 (315)
1 Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve,
sistemi i klasifikimit
7K (42) - -
2 Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes 7K (42) - -
3 Regjistrimet n Librin kryesor 6K (36) - -
4 Kryerja e veprimeve me faturn 8K (48) - -
5 Komunikimi me mjetet komunikuese 7K (42) - -
6 Veprimet me arkn - 7.5K (45) -
7 Hartimi i oferts dhe i krkess - 9K (54) -
8 Blerja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
9 Shitja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
10 Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese - 10K (60) -
11 Qarkullimi i pagesave - 10K (60 ) -
12 Transportimi i mallrave jasht vendit - - 10K (60)
13 Marrdhniet e biznesit me bankat - - 10K (60)
14 Komunikimi me shkrim me palt - - 7,5K (45)
15 Mnyrat e kryerjes s pagesave - - 10K (60)

187
16 Mbajtja e llogaris s nj biznesi - - 10K (60)
17 Plotsimi i dokumentacionit t biznesit me
kompjuter
- - 5K (30)

Gjithsej A+B+C 30 (1050) 32 (1120) 32 (1120)

IV. Udhzime pr zbatimin e Kornizs s programit msimor profesional:

Programet e hollsishme t lndve t prgjithshme parashtrohen n nj dokument t veant
t MASHT.
J avt msimore sipas klasave:
Klasa 10 35 jav; Klasa 11 35 jav (niveli I);
Klasa 12 35 jav (niveli II).
J ava msimore (5 dit msimore) prmban 30 32 or msimore.
Nj or msimore ka 45 minuta.
Si njsi e ngarkess msimore pr praktikat msimore profesionale do t prdoret krediti (K),
i cili do t jet i barasvlershm me 6 or msimore (1 dit praktik msimore).
Rekomandohet q praktikat profesionale t realizohen ditore (6 or n dit), si m posht:
Klasa 10: Praktik 1 dit n jav dhe Teori 4 dit n jav
Klasa 11: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Klasa 12: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Rekomandohet q modulet praktike pr do vit msimor, t realizohen n prputhje me
radhn e paraqitur n planin msimor. Shkollat profesionale, n varsi nga kushtet dhe
situatat e veanta n t cilat ndodhen, mund t bjn ndryshime t radhs s trajtimit t
moduleve msimore praktike, gjithnj duke synuar t mos e dmtojn procesin e prvetsimit
t tyre.
Mbshtetur n programet e detajuara t lndve profesionale, msimdhnsit e lndve
teorike profesionale bjn planifikimin e njsive msimore prkatse.
Mbshtetur n prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, msimdhnsit e
praktikave profesionale prgatisin plane m t detajuara, ku parashtrohen veprimtarit
praktike konkrete. Njkohsisht, ata prgatisin instrumentet e vlersimit pr do rezultat
msimor t paraqitur n prshkruesit e moduleve.
Vlersimi prfundimtar i nxnsve, n mbarim t secilit prej t dy niveleve t prgatitjes n
profilin Shpedicion dhe Logjistik, do t organizohet n form provimesh:
N Nivelin I: Provimi i integruar i prgatitjes praktike q organizohet nga shkolla
profesionale.
N Nivelin II: (a) Provimi i integruar pr lndt e teoris profesionale, q organizohet nga
shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar pr praktikn profesionale q organizohet
nga shkolla profesionale.
Rezultatet e provimeve do t pasqyrohen n certifikatat prkatse t prfundimit t
shkollimeve profesionale n t dy nivelet e prgatitjes.
Modalitetet e procedurave t provimeve prfundimtare, kriteret e vlersimit t nxnsve me
nota dhe t prmbajtjes s certifikatave, prcaktohen me udhzime t veanta t MASHT.

V. Udhzime t prgjithshme didaktike

Msuesit e lndve teorike profesionale dhe t praktikave profesionale duhet t przgjedhin
dhe prdorin forma dhe metoda msimdhnieje t tilla q t nxisin sa m shum t nxnit
aktiv t nxnsve dhe t ojn n krijimin tek ata, t kompetencave sociale e profesionale, t
plota dhe t qndrueshme.

188
E rndsishme sht q planifikimi i msimdhnies t bazohet n nj proces analize
fillestare, i cili t marr parasysh faktor t till t rndsishm si, niveli i hyrjes s nxnsve,
prmbajtja e hollsishme e lndve t teoris profesionale dhe e moduleve t praktikave
profesionale, shkalla e integrimit t tyre, objektivat konkret q do t arrihen, mundsit reale
q ka shkolla pr realizimin e veprimtarive msimore etj. Pr kt planifikim duhet nj
bashkpunim i ngusht i t gjith personelit drejtues dhe msimdhns t shkolls.
Elementi ky pr arritjen e suksesit n nj proces t nxni, sht motivimi i nxnsve. Njohja
e vazhdueshme e nxnsve me shkalln e prmbushjes s objektivave nga ana e tyre, prbn
nj mekanizm t fuqishm motivimi, i cili duhet t shihet me prparsi nga msimdhnsit e
lndve teorike dhe moduleve praktike.
Nj element tjetr q ndihmon suksesin sht integrimi i teoris me praktikn e profesionit.
Parimi i t nxnit duke br duhet t gjej vendin e duhur n procesin e t msuarit n
shkolln profesionale q prgatit nxnsit n profesionin Shpedicion dhe Logjistik.
Msimdhnsit duhet t prdorin metoda t tilla t t msuarit q zhvillojn jo vetm
njohurit teorike, shkathtsit dhe shprehit praktike t nxnsve, por edhe qndrimet e tyre
ndaj jets, puns dhe shoqris n prgjithsi. Puna n grup dhe Puna me projekte jan dy
nga format baz t organizimit t msimit (teorik apo praktik) pr t zhvilluar kompetencat
kye, t nevojshme pr zgjidhjen e problemeve q kan t bjn me veprimtarin
profesionale, n veanti, dhe veprimtarin sociale t qytetarit t ardhshm, n prgjithsi.
Nj parim tjetr q duhet respektuar nga msuesit dhe instruktort sht fakti q t nxnt nuk
ndodh vetm n mjediset e shkolls, por edhe jasht tyre. Dhnia e detyrave dhe puna
krkimore e pavarur e nxnsve ka nj ndikim t dukshm n formimin e tyre si profesionist
t ardhshm.
Format dhe metodat e t msuarit jan t shumta e t shumllojshme dhe msimdhnsit, n
konsultim t ngusht me njri-tjetrin, duhet t przgjedhin ato q jan m t prshtatshme pr
kontekstin e tyre konkret. T tilla jan: ligjrata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e
problemit teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtarit n grupe t vogla etj.
Rekomandohet q n prmbajtjet teorike t prdoren kryesisht ligjrata, zgjidhja e problemit
teorik dhe demonstrimi, kurse n zbatimin e moduleve praktike t prdoren kryesisht
demonstrimi nga msimdhnsi, praktika e mbikqyrur dhe praktika e pavarur e nxnsve.
Projektet praktike, sidomos ato q integrojn kompetenca t lidhura me shum aspekte t
profesionit, jan nj metod q rekomandohet sidomos n fazat prmbyllse t shkollimit. N
kushtet e mungess s mjediseve reale t puns, duhet t synohet krijimi i mjediseve t
simuluara t puns.
Pr sa i prket vlersimit t nxnsve, rekomandohet t prdoren metoda dhe instrumente
vlersimi q t nxisin prparimin e nxnsve, shmangin subjektivizmin n vlersim dhe
pasqyrojn arritjet reale t tyre. Me rndsi sht vlersimi i vazhdueshm dhe ai
prfundimtar, ku format dhe instrumentet e vlersimit przgjidhen apo hartohen nga vet
msimdhnsit. Duhet t synohet vlersimi i arritjeve i bazuar n kriteret, ku arritjet e
nxnsit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe t shmanget sa m shum t jet e
mundur vlersimi i bazuar n renditjen, ku nxnsit krahasohen me njri-tjetrin. Format dhe
instrumentet e vlersimit q rekomandohen jan: pyetjet me goj, pyetjet me shkrim, detyrat
me shkrim,vzhgimi i veprimtaris s nxnsve, listat e kontrollit, projekte pr vlersim etj.
N veprimtarit praktike, listat e kontrollit duhet t jen instrumenti vlersues q duhet t
mbizotroj. Msimdhnsi przgjedh ato q jan m t prshtatshme, duke marr parasysh
kushtet konkrete. Edhe gjat provimeve prfundimtare n teori profesionale dhe praktik
profesionale, n prputhje me udhzimet prkatse t MASHT, duhet t mbizotroj
vlersimi i kompetencave t puns s nxnsve, q testohen n situata pune reale ose t
simuluara.

189
N prgjithsi, si pr msimdhnien, ashtu edhe pr vlersimin duhet t synohen forma e
metoda q e vendosin nxnsin n qendr t veprimtarive msimore dhe e shndrrojn rolin e
msimdhnsit nga ligjrues (lektor) i thjesht, n nj moderator, mbikqyrs dhe vlersues i
veprimtaris s nxnsve.

190







Programet e lndve profesionale dhe
prshkruesit e moduleve profesionale
ARSIMI PROFESIONAL












Niveli I dhe II


191
Klasa 10

Programet e lndve profesionale



Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin dhe natyrn e lnds s kontabilitetit;
- kryej llogaritje t dyfishta;
- interpretoj sistemin e llogarive dhe rregullimin e llogarive.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Hyrje n Kontabilitet 20 or

i) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- inerpretoje rndsin e kontabilitetit n biznes;
- interpretoje rndsin e informacionit kontabl;
- shpjegoj natyrn, kuptimin, rolin e kontabilitetit dhe raportin e saj me praktikn;
- shpjegoj sistemin informativ t drejtimit dhe marrjen e vendimeve;
- dalloje llojet e kontabiliteteve;
- regjistroje ne kontabilitetin financiar;
- shpjegoj pasqyrat kryesore kontabl;
- paraqes bilancin, ekuacionin kontabl (barazpesha e bilancit);
- paraqes pasqyrn e kapitalit t pronarit;
- shpjegoj pasqyrn e ndryshimeve t mjeteve monetare;
- shpjegoj karakteristikat cilsore t informacionit t p.f.

j) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontabilitetit n biznes.

192
- Rndsia e informacionit kontabl.
- Prkufizimi i kontabilitetit.
- Natyra, kuptimi, roli i kontabiliteti dhe raporti i tij me praktikn.
- Sistemi informativ i drejtimit dhe marrja e vendimeve.
- Llojet e kontabilitetit.
- Kontabiliteti financiar.
- Pasqyrat kryesore kontabl.
- Bilanci dhe ekuacioni kontabl (barazpesha e bilancit).
- Pasqyra e kapitalit t pronarit.
- Pasqyra e ndryshimeve t mjeteve monetare.
- Karakteristikat cilsore t informacionit t P.F.

k) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- paraqes nj evidenc kontabl;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

l) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente konkrete n mbshtetje t lnds s kontabilitetit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Sistemi i regjistrimit t dyfisht 20 or

i) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sht llogaria (kontoja);
- prcaktoj llogarit e aktiveve;
- prcaktoj llogarit e detyrimeve;
- prcaktoj llogarit e kapitalit t pronarit apo burimeve t veta;
- shpjegoj sistemin e regjistrimit t dyfisht si metod baz t kontabilitetit;
- shpjegoj funksionimin e llogarivedhe regjistrimin e veprimeve ekonomike;
- prcaktoj formn e regjistrimit t llogaris;
- tregoje si plotsohet ditari;
- shpjegoj bartjen e veprimeve nga ditari n librin e madh;
- vrtetoj bilancin vrtetues;
- kryeje korigjimin e gabimeve;
- bj mbylljen e llogarive dhe artikullin e hapjes s llogarive.

j) Temat e kapitullit
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht.
- Llogaria.
- Llogarit aktive.
- Llogarit e detyrimeve.
- Llogarit e kapitalit t pronarit.
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht si metod baz e kontabilitetit.
- Funksionimi i llogarive, regjistrimet e veprimeve ekonomike.
- Ditari.

193
- Bartja e veprimeve nga ditari n librin e madh.
- Bilanci vrtetues.
- Korigjimi i gabimeve.
- Mbyllja e llogarive dhe artikulli i hapjes s llogarive.

k) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroje shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj ;
- angazhoj nxenesit me zgjidhjen e problemeve te thjeshta kontabile;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- realizoj or ushtrimesh;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion nj bilanc;
- demostroj shembuj konkret n klas.

l) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr bilancin;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Sistemi kontabl dhe rregullimi i llogarive 30 or

c) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sistemin kontabl dhe hapat kryesor t tij;
- llogarite t ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit;
- shpjegoj evidencn kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve;
- percaktoje parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e
biznesit;
- percaktoje natyrn dhe burimet e parimeve;
- shpjegoj periudhat kontabl;
- percaktoje jetgjatsin e biznesit;
- shpjegoj bazn monetare t kontabilitetit;
- shpjegoj parimin e kompetencs (krahasimit) burimet e parimeve;
- percaktoje detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit;
- dalloje kontabilitetin rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij;
- shpjegoj rregullimin e llogarive;
- kryeje regjistrimet rregulluese kryesore;
- regjistroje parapagimet shpenzimet e parapaguara;
- kryeje regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet);
- regjistroje shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura;
- shpjegoj rndsin e regjistrimeve rregulluese;
- vertetoje bilancin vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes;
- kryeje prgatitjen e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F;
- percaktoje parimi i kuptueshmris dhe rndsis;
- percaktoje parimin e besueshmris dhe plotsis;
- percaktoje parimin e krahasueshmris;
- shpjegoj mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F;
- shpjegoj prdorimin e bilancit t loogarive t librit t madh;
- shpjegoj shkollat kryesore t kontabilitet.


194
h) Temat e kapitullit
- Sistemi kontabl dhe hapat kryesor t tij,
- T ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit,
- T ardhurat,
- Shpenzimet
- Evidencen kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve,
- Parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e biznesit,
- Natyra dhe burimet e parimeve,
- Periudhat kontabl,
- J etgjatsia e biznesit,
- Baza monetare kontabilitetit,
- Parimi i kompetencs (krahasimit), burimet e parimeve,
- Detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit,
- Kontabiliteti rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij,
- Rregullimi i llogarive,
- Regjistrimet rregulluese kryesore,
- Parapagimet, shpenzimet e parapaguara,
- Regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet),
- Shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura,
- Rndsia e regjistrimeve rregulluese,
- Bilanci vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes,
- Prgatitja e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F,
- Parimi i kuptueshmrise dhe rndsise,
- Parimi i besueshmrise dhe plotsise,
- Parimi i krahasueshmrise,
- Mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F,
- Prdorimi i bilancit t llogarive t librit t madh,
- Shkollat kryesore t kontabilitet.

i) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- demonstroj shembuj me dokumente konkrete t marra nga ndrmarrjet;
- angazhoj nxnsit me zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta kontabile;
- zbatoje punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

j) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete t veprimeve ekonomike;
- kompjuter, printer.









195
Programi i lnds

Financa

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prshkruaj rolin, rndsin dhe funksionin e shkencs s financave;
- interpretoje paraqitjen e paras dhe funksionet e saj;
- shpjegoj elementet e sistemit monetar, kreditor dhe bankar pr ta kuptuar m drejt
ambientin ku jetohet dhe punohet;
- shpjegoj konceptet baz pr sistemin monetar, kreditor, inflacionin, deflacionin,
qarkullimin ndrkombtar t pagesave, sistemin monetar ndrkombtare dhe at t BE-s;
- shpjegoj sistemin e qarkullimit t pagesave n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Financa si diciplin shkencore 6 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj veqorit e prgjithshme t shkencs s financave;
- shpjegoj zhvillimin histrorik t financave.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n financa.
- Zhvillimi historik

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj zhvillimin historik t financave;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- parashtroj pyetje;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete,

196

Kapitulli 2: Paraja 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj paraqitjen e paras;
- shpjegoj zhvillimin e paras;
- shpjegoj funksionet e saj.

b) Temat e kapitullit
- Paraqitja e paras.
- Funksionet e paras.
- Zhvillimi i paras.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- paraqes me skica, fotokopje, fotografi llojet e ndryshme t paras;
- organizoj vizita n banka;
- krkoj nga nxnsit t mbledhin informacion pr historikun e paras;
- zbatoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- skica, fotokopje, fotografi t llojeve t ndryshme t paras.

Kapitulli 3: Sistemi monetar 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e sistemit monetar dhe bazat e tij;
- citoj ligjet mbi sistemin monetar;
- tregoj veorit e sistemeve t ndryshme monetare.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i sistemit monetar.
- Evoluimi i sistemeve monetare.
- Sistemi monetar i valutave paralele.
- Sistemi i monetar i valutave t dyllojshme.
- Sistemi monetar i monometalizmit t argjentit, arit etj.
- Sistemi i valuts letr.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore te bazave t sistemit monetar;
- prdor metoden e bashkebisedimit,
- zbatoj pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj valutat e ndryshme;
- organizoj teste me shkrim.

197

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demonstrim;
- kompjuter, printer, internet.

Kapitulli 4: Sistemi monetar n Kosov 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e sistemit monetar t Kosovs;
- shpjegoj zhvillimin e sistemit monetar pas vitit 1999 n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Evoluimi i sistemit monetar n Kosov.
- Sistemi monetar n Kosov pas vitit 1999.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e sistemit monetar n Kosov me shembuj;
- prdor metodn e bashkbisedimit;
- angazhoj nxnsit pr gjetje t informacionit shtes pr sistemin monetar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- dokumente historike, artikuj gazetash etj.;
- materiale e dokumente konkrete pr sistemin monetar;
- fotokopje monedhash q kan ekzistuar m par n Kosov.

Kapitulli 5: Sisitemi monetar n BE 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e zhvillimit t sistemit monetar n BE;
- shpjegoj arsyet e futjes s Euros dhe cilat vende u prfshin n EUROZON-.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evoluimi i sistemit monetar nBE.
- BE dhe Euro.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes n sistemin monetar t BE;
- zbatoje punen ne grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme,

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;

198
- Materiale e dokumente konkrete
- Kompjuter, Internet.

Kapitulli 6: Sisitemi kreditor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht kredia, zanafilln e kredis dhe karakteristikat e saj;
- prcaktoj mnyrn e funksionimit t kredis;
- prcaktoj burimet e mjeteve pr kredi;
- bj dallimin e llojeve kryesore t kredis;
- rendis dokumentet e nevojshme pr marrjen e nj kredie;
- shpjegoj konceptin e kamats dhe funksionin e saj;
- shpjegoj kuptimin e letrave me vler dhe karakteristikat themelore t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Zanafilla, nocioni dhe karakteristikat e kredis.
- Funksionet dhe roli i kredive.
- Burimet e mjeteve pr kredi.
- Llojet e kredis.
- Kamata.
- Letrat m vler

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumentacionit t nevojshm pr marrjen e nj kredie;
- prdor metodn e bashkbisedimit pr nevojn e marrjes s nj kredie;
- realizoj pune me grupe dhe individuale;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- aplikacionet pr marrjen e kredis;
- kompjuteri, printeri.

Kapitulli 7: Sistemi bankar 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht banka, strukturn organizative dhe funksionin e saj;
- shpjegoj si themelohet ajo;
- prcaktoj ka jan rezervat bankare;
- shpjegoj kujt i prgjigjen bankat;
- shpjegoj kush i menaxhon ato;
- prcaktoj parimet e funksionimit t bankave;
- jap shembuj t organizatave kredituese ndrkombtare dhe prshkruaj veorit e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, definicioni dhe funksioni i bankave.
- Themelimi i bankave.
- Rezervat bankare.

199
- Menaxhimi i bankave. Parimet e funksionimit.
- Organizatat kredituese ndrkombtare.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- organizoj vizita n banka;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion pr punt e banks;
- prdor furtun idesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kompjuteri, internet;
- fletpalosje t bankave t ndryshme.

Kapitulli 8: Sistemi bankar n Kosov 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- prshkruaj zhvillimin e sistemit bankar n Kosov;
- prshkruaj sistemin bankar pas vitit 1999 n Kosov;
- citoj rregullat aktuale t veprimit n kt lmi.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evolimi sistemit bankar n Kosov.
- Sistemi Bankar n Kosov pas vitit 1999 dhe rregullat e veprimit

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s sistemit bankar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente t hapjes s llogarive;
- kompjuter, Internet.













200
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin, objektin dhe metodat e statistiks;
- shpjegoj elementet kryesore t analizs statistikore;
- dalloj fazat e ndryshme t hulumtimit statistikor, aktivitetet dhe punt q lidhen me do
faz t hulumtimit;
- shpjegoj metodat dhe treguesit statistikor q prdoren gjat analizave statistikore;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs dinamike dhe statike;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs s lidhjeve n mes t
dukurive t ndryshme;
- shpjegoj konceptet kye t teoris s probabiltetit/gjasave dhe si prdoren ato n analizat
statistikore.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kuptimi, rndsia, objekti dhe metodat e statistiks 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rolin dhe rndsin e statistiks;
- shpjegoj objektin dhe metodat e statistiks;
- bj prshkrim t shkurtr t zhvillimit historik t statistiks;
- shpjegoj lidhjen e statistiks me shkencat tjera;
- prshkruaj organizimin e shrbimit statistikor n vende t ndryshme dhe n Kosov;
- shpjegoj rolin dhe rndsin e kompjuterave dhe softverve n aplikimin e metodave
statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe historiku i statistiks.
- Rndsia e statistiks dhe lidhjet me shkencat tjera.
- Objekti dhe metodat e statistiks.
- Organizimi i shrbimit statistikor.
- Prdorimi i kompjuterave dhe softverve n statistik.


201
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s statistiks;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive statistikore;
- hulumtoj n Internet pr temat e kapitullit, sidomos pr organizimin e shrbimit
statistikor t Kosovs;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Shqyrtimi dhe definimi i elementeve t studimit statistikor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan dukurit masive (popullimi) dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet mostr dhe njsi statistikore dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet q lidhen me t dhnat statistikore ( variablat, tipari ose atributi) dhe
t jap shembuj pr kt;
- bj dallimin mes variablave kualitative (cilsore) dhe atyre kuantitative (sasiore);
- bj dallimin mes variablave diskrete (t ndrprera) dhe atyre kontinuale (t
vazhdueshme);
- shpjegoj kuptimin e variacionit t tiparit dhe nivelit t tiparit (atributit) dhe t jap
shembuj pr to.

b) Temat e kapitullit:
- Popullimi/trsia e prgjithshme ose dukuria masive.
- Mostra (metoda representative).
- Njsia statistikore (individi).
- T dhnat statistikore dhe llojet e tyre (atributi, gjegjsisht variablat).
- Variacioni i tiparit, gjegjsisht modalitetet e tiparit (atributit).
- Niveli i tiparit (atributit).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret temat e msiprme;
- organizoj or ushtrimesh;
- krijoj situata problemore dhe diskutoj ato me nxnsit;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Fazat e studimit statistikor 16 or

202

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj rndsin e organizimit t krkimeve statistikore;
- shpjegoj se sht vrojtimi statistikor, tiparet dhe veorit e tij krahasuar me llojet e
tjera t studimeve (sociale etj.);
- prshkruaj fazat e studimit statistikor;
- shpjegoj rndsin dhe mnyrn e organizimit t vrojtimeve statistikore;
- shpjegoj mnyrat dhe llojet e vrojtimit, veorit, prparsit dhe t metat e secils prej
tyre duke e ilustruar me shembuj;
- argumentoj pse ndodhin gabimet gjat fazs s vrojtimit dhe t jap shembuj t llojeve t
ndryshme t gabimeve;
- shpjegoj pse bhet kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit;
- argumentoj pse dhe si bhet grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore;
- bj rradhitjen e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore, me theks t
veant n seri t distribucionit/shprndarjes s frekuencave;
- shpjegoj pse pasqyrat statistikore jan form e paraqitjes s t dhnave dhe jap shembuj
t prdorimit t tyre;
- bj paraqitjen e t dhnave t ndryshme n tabela statistikore t thjeshta dhe t prbra;
- bj paraqitjen grafike t t dhnave statistikore prmes histogramit t frekuencave,
diagrameve vijore dhe siprfaqsore;
- kryej vrojtime t thjeshta statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e organizimit t krkimeve statistikore.
- Fazat e studimit statistikor.
- Vrojtimi statistikor, gjegjsisht mbledhja e t dhnave statistikore.
- Rndsia dhe mnyra e organizimit t vrojtimit (mbledhjes s t dhnave statistikore).
- Burimet, llojet dhe mnyra e vrojtimit.
- Llojet e gabimeve dhe kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit.
- Grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore sipas karakteristikave t ndryshme.
- Rradhitje e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore.
- Serit e distribucionit t frekuencave, gjegjsisht serit e variacionit (frekuencat absolute,
relative, n prqindje dhe kumulative).
- Pasqyrat/tabelat statistikore.
- Paraqitja grafike e t dhnave statistikore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t nevojshme pr seciln prej fazave t
studimit statistikor duke i ilustruar me shembuj konkret;
- paraqes n mnyr grafike t dhnat statistikore;
- organizoj or ushtrimesh praktike, ku nxnsit t kryejn vrojtime t thjeshta statistikore
duke mbledhur t dhna dhe paraqitur ato n form tabele ose grafike;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete, tabela me t dhna statistikore, skica grafike.

203

Kapitulli 4: Analiza statistikore 18 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- interpretoj kuptimin, rndsin dhe llojet e analizs statistikore;
- shpjegoj se rndsin dhe prdorimin e madhsive absolute dhe relative dhe t bj
dallimin mes tyre;
- llogaris mesataren artimetike, mesataren harmonike, mesataren gjeometrike, mod dhe
mediann nga seri t thjeshta dhe t ponderuara, si edhe t shpjegoj karakteristikat,
prdorimin, prparsit dhe t metat e secils prej madhsive mesatare;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e variacionit nga\serit e thjeshta dhe t ponedruara, si
edhe t shpjegoj karakteristikat, prdorimin, prparsit dhe t metat e secilit tregues t
dispersionit, gjegjsisht variacionit.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, rndsia dhe llojet e analizs statistikore.
- Rndsia e madhsive absolute dhe relative.
- Kuptimi dhe llojet e madhsive mesatare.
- Madhsit mesatare algjebrike t thjeshta dhe t ponderuara.
- Mesatarja aritmetike e thjesht dhe e ponderuar. Vetit.
- Mesatarja harmonike e thjesht dhe e ponderuar.
- Mesatarja gjeometrike e thjesht dhe e ponderuar dhe aplikimi i saj.
- Madhsit mesatare t pozicionit.
- Mediana/mesorja.
- Moda.
- Treguesit absolut dhe relativ t variacionit.
- Gjrsia e variacionit.
- Shmangia mesatare absolute/devijimi mesatar absolut.
- Varianca/shmangia mesatare kuadratike.
- Devijimi standard.
- Koeficienti i variacionit, rndsia dhe aplikimi i tij.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore q lidhen me metodat e llogaritjes s
madhsive mesatare dhe treguesve t variacionit me shembuj konkret;
- prdor pankarta t ndryshme pr mesataret;
- krkoj nga nxnsit q t gjejn dhe prezantojn shembuj konkret;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- organizoj or ushtrimesh;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale te nevojshme per ushtrime;
- Pankarta t ndryshme ku paraqitet llogartja e mesatares me mnyra t ndryshme.

Kapitulli 5: Indekset dhe treguesit e tjer ekonomik 8 or

204
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe rndsin e indekseve pr studimin e ecuris s dukurive t
ndryshme;
- klasifikoj indekset dhe t shpjegoj llojet e tyre;
- dalloj indekset individuale nga indekset grupore, indekset zinxhir nga ato baz duke i
ilustruar me shembuj t ndryshm;
- llogaris dhe interpretoj indekse t ndryshme;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e strukturs dhe koeficientt e tjer statistikor.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe rndsia e indekseve.
- Klasifikimi i indekseve dhe llojet e tyre.
- Indekset individuale, baz dhe zinxhir.
- Indekset grupore (agregate), baz dhe zinxhir.
- Treguesit e strukturs.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik indekset;
- prdor skica, tabela me paraqitje t indekseve;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e indekseve;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn indekse statistikore, skica me indekse;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Hulumtimi i lidhjeve n mes dukurive (analiza e korrelacionit) 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e varsis sasiore n mes t dukurive si dhe llojet e lidhjeve n mes
tyre;
- dalloj lidhjet/raportet n mes dukurive q jan objekt i studimit statistikor;
- bj dallimin mes analizs s korrelacionit t thjesht dhe t shumfisht;
- Llogaris dhe interpretoj koeficientin e korrelacionit t thjesht linear, si mats kryesor i
shkalls dhe intensitetit t lidhjes midis dy dukurive.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i varsis sasiore ndrmjet dukurive.
- Llojet e lidhjeve/raporteve n mes dukurive t ndryshme.
- Matja e shkalls s intensitetit t lidhjes mes dukurive prmes koeficientit t korrelacionit
t thjesht linear.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin

205
Rekomandohet q msuesi t:
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen dhe interpretimin e koeficientit t korrelacionit;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn llogaritjen e koeficientve t
korrelacionit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 7: Konceptet baz t probabilitetit 7 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e probabilitetit;
- prshkruaj qasjet klasike, empirike dhe subjektive t probabilitetit dhe t bj dallimet
mes tyre;
- shpjegoj termat eksperiment (prov), ngjarje dhe rezultat dhe nocionet e tjera q
lidhen me llogaritjen e probabilitetit;
- shpjegoj disa nga rregullat e llogaritjes s probabilitetit t dy apo m shum ngjarjeve.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n probabilitet.
- Nocionet themelore t probabilitetit (eksperimenti, ngjarja, rezultati, probabiliteti apriori
klasik, probabiliteti aposteriori/empirik etj.).
- Probabiliteti i nj ngjarjeje.
- Probabiliteti i dy ose m shum ngjarjeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret e praktik temat e msiprme;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e probabilitetit dhe interpretimin e rezultateve t
ndryshme t gjetura prmes qasjeve dhe rregullave t ndryshme t teoris s
probabilitetit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prritjesh;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna pr llogaritjen e probabilitetit t ngjarjeve t
ndryshme;
- kompjuter, printer.



206
Programi i lnds

E drejta

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prcaktoj se cilat jan kontratat n ekonomi dhe prshkruaj tiparet kryesore t tyre;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shitjen;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr prfaqsimin tregtar;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats komisionare;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr magazinimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrtimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shrbimet turistike;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shpedicionin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr transportimin e mallit n hekurudh.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontrata 10 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj definicionin e kontrats dhe prshkruaj kushtet baz pr lidhjen e kontratave;
- rendis dhe prshkruaj mjetet pr sigurimin e kontratave;
- shpjegoj efektet m kryesore juridike q prodhon nj kontrat dhe cilat jan elementet
baz pr pushimin e kontrats.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe prmbajtja e kontrats.
- Kushtet pr lidhjen e kontratave.
- Sigurimi i kontratave.
- Pengu, e drejta e ndorsis, hipoteka, kapari, heqja dor, dnimi kontraktues, dorzania.
- Efektet e kontrats.
- Ndryshimet n kontrat.
- Pushimi i kontrats.

207
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj ndonj kontrat;
- zbatoj lojn me role (nj nxns, shitsi dhe nj tjetr, blersi) gjat simulimit t
prcaktimit t kushteve baz t lidhjes s nj kontrate dhe aplikimit t pengut, ndorsis,
kaparit etj.;
- realizoj teste me shkrim.

d)Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- baza ligjore (rregullat e prgjithshme) pr lidhjen e kontrats.

Kapitulli 2: Kontratat n ekonomi 12 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- dalloj karakteristikat e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- shpjegoj rregullat e posame t lidhjes s kontratave n ekonomi;
- kryej parabisedimet pr lidhjen e nj kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata e qarkullimit t mallrave.
- Dallimi i kontratave t qarkullimit.
- Specifikat e lidhjes s kontratave n ekonomi.
- Parabisedimet pr lidhjen e kontrats.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj ndonj kontrat reale t qarkullimit t mallrave;
- organizoj pun n grupe;
- prdor furtun idesh;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj loj me role pr kryerjen e parabisedimeve;
- parashtroj pyetje;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kontrata si dokument konkretizimi.

Kapitulli 3: Kontratat pr shitjen 11 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr shitjen dhe cilat mund t jen
palt kontraktuese, duke e ilustruar me shembuj konkret;
- shpjegoj burimet juridike t ksaj kontrate;
- shpjegoj elementet e kontrats pr shitjen;

208
- shpjegoj objektin e kontrats dhe rndsin e prcaktimit t qart t saj;
- rendis t drejtat dhe detyrimet baz t shitsit dhe blersit;
- shpjegoj rndsin e parashikimit t voness s shitsit apo blersit dhe rendis
sanksionet q vendosen n rast vonesash dhe si parashikohen ato n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontratat pr shitjen.
- Palt kontraktuese.
- Burimet juridike.
- Elementet e kontrats.
- Rndsia e objektit t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e shitsit dhe t blersit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shitjes;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- organizoj loj me role (shits-blers) pr lidhjen e nj kontrate pr shitjen;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si kontrata etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 4: Kontratat pr ndrmjetsimin 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsim;
- shpjegoj se cilat jan palt e mundshme n kt tip kontrate, si edhe kuptimin dhe
burimet e s drejts q prbn bazn pr lidhjen e saj;
- shpjegoj elementet qensore t kontrats pr ndrmjetsimin q e bjn at t
dallueshme nga kontratat e tjera;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate pr ndrmjetsimin;
- rendis detyrimet e ndrmjetsuesit dhe urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve dhe tregoj se si
parashikohen ato n kt tip kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e lidhjes s kontrats s ndrmjetsimit.
- Palt ndrmjetsuese.
- Elementet qensore t kontrats.
- Prmbajtja e kontrats,
- Detyrimet e ndrmjetsuesit dhe t urdhrdhnsit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

209
- organizoj vizita n instuticione t ndryshme;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- tregoj nj kontrat pr ndrmjetsimin dhe ta komentoj at;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve nprmjet pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- dokument kontratash;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 5: Kontrata pr pfaqsimin tregtar 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhe t:
- shpjegoj karakteristikat, palt, kuptimin dhe burimet juridike;
- dalloj elementet kryesor nga ato dytsore t ksaj kontrate dhe shpjegoj veorit e
prmbajtjes s saj;
- shpjegoj detyrimet e prfaqsuesit tregtar, detyrimet e urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata pr prfaqsimin tregtar dhe aplikimi i saj.
- Elementet kryesore dhe dytsore t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e prfaqsuesit dhe urdhrdhnsit tregtar.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s prfaqsimit;
- simuloj lidhjen e ksaj kontrate n mes dy palve;
- organizoj vizita n ndrmarrje;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.
.
d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 6: Kontratat komisionare 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave komisionare;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- shpjegoj obligimet e komitentit dhe t komisionarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

210
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats komisionare.
- Palt kontraktuese.
- Komitenti dhe komisionari.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats komisionare;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- realizoj or prsritjeje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale t nevojshme pr tu ushtru.

Kapitulli 7: Kontratat pr kontrollimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj elementet qensore t ksaj kontrate dhe prshkruaj prmbajtjen e saj;
- shpjegoj obligimet e kryesit t kontrollit;
- rendis detyrat e porositsit t mallit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese dhe prmbajtjen e kontrats.
- Obligimet e kryesit t kontrollit.
- Detyrat e porositsit t malli.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroje dokumente konkrete t kontrats pr kontrollimin e mallit;
- organizoj vizita n ndrrmarje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 8: Kontrata pr magazinimin e mallit 3 or



211
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave pr magazinimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis llojet e magazinave;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate magazinimi;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Palt kontraktuese.
- Elementet dhe burimet juridike.
- Llojet e magazinave.
- Prmbajtja e kontrats dhe detyrimet e palve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s magazinimit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Materiale e dokumente konkrete,
- Kompjuter, internet.

Kapitulli 9: Kontratat pr ndrtimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- prshkruaj karakteristikat dhe specifikat e kontratave pr ndrtimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- rendis obligimet e kryesit t punve dhe porositsit t punve;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Specifikat e kontrats s ndrtimit.
- Palt, burimet juridike.
- Obligimet e kryesit t punve dhe t porositsit t punve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s ndrtimit;
- simuloj lidhjen e kontrats s ndrtimit n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

212
d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 10: Kontratat pr sigurimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis detyrimet dhe t drejtat e siguruesit dhe t siguruarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat;
- shpjegoj se sht polica e sigurimit dhe cilat jan llojet kryesore t sigurimit.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni dhe karakteristikat e kontrats s sigurimit.
- Detyrimet e siguruesit dhe t siguruarit, si dhe t drejtat e tyre.
- Kuptimi i nocioneve t sigurimit dhe polica e sigurimit. Llojet e sigurimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 11: Kontratat pr shrbimet turistike 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontratave pr organizimin e udhtimeve dhe ku dallohen ato
nga llojet e tjera t kontratatve;
- shpjegoj se cilat jan palt kontraktuese;
- rendis t drejtat dhe detyrimet e secils pal kontraktuese n nj kontrat pr shrbimet
turistike;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kt tip kontrat.

b) Temat e kapitullit:
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese.
- T drejtat dhe detyrimet e tyre.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

213
- demonstroj dokumente konkrete t kontrates per shrbimet turistike;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj vizita n agjenci turistike ose agjenci udhtimi;
- organizoj pun n grupe nxnsish pr mbledhje informacioni nga tregu;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 12: Kontratat pr shpedicionin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontrats;
- tregoje prmbajtjen e kontrats;
- percaktoje palt kontraktuese;
- shpjegoj obligimet e shpedituesit dhe komitentit.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Elementet e kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e palve kontraktuese.

c).Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shpedicionit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- jap nj kontrat dhe ta komentoj at;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 13: Kontratat pr transportimin e mallit n hekurudh 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- shpjegoj pse ka rndsi njohja e myrs s organizimit t transportit gjat lidhjes s nj
kontrat t ktij tipi;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis obligimet dhe t drejtat e palve kontraktuese.
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.



214
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats.
- Mnyra e organizimit t transportit.
- T drejtat dhe obligimet e palve kontraktuese.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera
- Materiale e dokumente konkrete,






























215
Klasa 10

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale



PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit 1
Qllimi i modulit

Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
klasifikimin e dokumenteve dhe materialeve, duke prdorur sisteme t
ndryshme t klasikimit sipas nevojs.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi. kryen klasifikimin e dokumenteve
Prmbajtja
- Prcaktimi i sistemit t klasifikimit.
- Analiza e sistemit t klasifikimit t przgjedhur.
- Przgjedhja e dokumenteve, materialeve, lndve pr
klasifikim.
- Prdorimi i mjeteve q mundsojn klasifikimin, dosjet,
fajllat.

RM 2 Nxnsi kryen sistemimin e dokumenteve.
Prmbajtja:
- Klasifikimi i librave t blerjes sipas furnizuesve.
- Klasifikimi i librave t shitjeve.
- Fajllimi i formularve t tatimeve.
- Fajllimi i formularve t kontributeve.
- Shnimi i ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
przgjedhs.
- Kontrolli i klasifikimit dhe fajllimit.
- Ruajtja e mjedisit.

Proedurat e
vlersimit




Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.

216
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj drejt sistemin e klasifikimit q do t
prdor;
- analizoj sistemin e przgjedhur pr prshtatshmrin
e tij pr klasifikimin dhe fajllimin e dokumenteve n
dispozicion;
- przgjedh drejt instrumentet matse n klasifikimin e
dokumenteve dhe fajllimin e tyre;
- prdor drejt sistemin e klasifikimit t przgjedhur.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e librave t blerjes sipas furnizuesve
t ndryshm;
- bj klasifikimin e librave t shitjeve duke u bazuar n
ndarjen e klientve;
- bj fajllimin e formularve t tatimeve sipas sistemit
t przgjedhur;
- bj fajllimin e formularve t kontributeve sipas
sistemit t przgjedhur;
- bj shnimin e ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
t przgjedhur;
- kontrolloj klasifikimin dhe fajllimin e realizuar pr
efekt saktsie;
- zbatoj rregullat e mbrojtes s mjedisit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, n klas, n firma
ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr klasifikimin e dokumenteve me
sisteme t ndryshme.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e sistemimit fajllimit.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Dokumentacion pr standardet.
- Dokumente t ndryshme referuese.

217
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Prpilimi i bilancit fillestar

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

2
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
dhe plotsimin me t gjith zrat t nj bilanci t thjesht fillestar t
gjndjes.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prpilon tabeln e nj bilanci t thjesht fillestar.
Prmbajtja:
- Prcaktimi i forms s tabels dhe prpilimi i saj.
- Plotsimi i koks s tabels.
- Klasifikimi i zrave.
- Radhitja e zrave.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e zrave t aktivit dhe pasivit n
bilanc.
Prmbajtja:
- Regjistrimi i mjeteve qarkulluese.
- Regjistrimi i mjeteve joqarkulluese.
- Regjistrimi i detyrimeve afatshkurtra.
- Regjistrimi i detyrimeve afatgjata.
- Regjistrimi i ekuitetit.
- Barazimi i bilancit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj formn dhe strukturn e tabels s bilancit
fillestar t gjndjes duke parashikuar sakt numrin e

218
kollonave, rrjeshtave dhe duke prdorur formatin e
duhur;
- vizatoj tabeln sipas formatit dhe strukturs s
prcaktuar m par prej tij;
- plotsoj prmbajtjen e koks s tabels me
emrtimet prkatse: numrin rendor, mjetet, shumat
etj.;
- bj klasifikimin e zrave t bilancit fillestar;
- bj sakt rradhitjen e zrave t bilancit fillestar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve qarkulluese,
t tilla si gjndjen e arks, xhirollogaris, llogarive t
arktueshme, stoqeve etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluese,
t tilla si gjndjen e pajisjeve, ndrtesave, tokave etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s detyrimeve
afatshkurtra (llogarive t pagueshme);
- kryej regjistrimin e detyrimeve afatgjata (kredive
afatgjata);
- kryej regjistrimin e ekuitetit (kapitalit t pronarit,
kapitalit t aksionerve);
- bj barazimin e bilancit fillestar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bilancit fillestar t gjndjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
prpilimin, plotsimin e prmbajtjes dhe t zrave n bilanc
dhe barazpeshimin e tij.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga ana e tyre.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Dokumente referuese.










219
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Regjistrimet n Librin kryesor

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

3
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
e librit kryesor dhe regjistrimin e transaksioneve t thjeshta ekonomike
n t.
Kohzgjatja e
modulit
6 kredite (36 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi zgjedh dhe bart zrat nga bilanci fillestar n librin
kryesor.
Prmbajtja:
- Przgjedhja e forms s librit kryesor.
- Klasifikimi i zrave sipas prkatsis.
- Plotsimi i librit kryesor me emrtimet prkatse t
zrave, thirrjen e tyre dhe bartja e gjendjes fillestare nga
bilanci i gjendjes.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e transaksioneve t thjeshta n
librin kryesor.
Prmbajtja:
- Prgatitja e dokumentacionit pr regjistrim.
- Regjistrimi i dokumenteve n excel.
- Kryerja e kontimit t transaksionit n librin kryesor.
- Barazimi i librit kryesor.
- Mbyllja e librit kryesor
- Rregullorja komerciale.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


220
KR Nxnsi duhet t:
- Przgjedh drejt formn e librit kryesor: paginit,
shkallore, forms T;
- klasifikoj zrat sipas prkatsis, pra n mjete
afatshkurta e afatgjata, detyrimeve afatshkurta e
detyrimeve afatgjata, kapitali i pronarit dhe kapitali
aksionar;
- plotsoj sakt librin kryesor me emrtimet prkatse
t zrave, thirrjen e tyre;
- bj bartjen e gjendjes fillestare nga bilanci i gjendjes
n librin kryesor pa br asnj gabim;
- kontrolloj veprimet e kryera.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis dokumentet pr regjistrim, t tilla si faturat,
dftesat, fletpagesat, raportet etj.;
- regjistroj, pa br asnj gabim, dokumentet n excel;
- kryej sakt kontimin e transaksionit n librin kryesor;
- bj barazimin e librit kryesor;
- mbyll n koh e duhur librin kryesor;
- zbatoj rregulloren komerciale n fuqi.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bartjes s zrave nga bilanci i
gjendjes te libri kryesore, si dhe t regjistrimit t
transaksioneve t thjeshta n librin kryesor.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr bartjen e
zrave nga bilanci i gjendjes te libri kryesor, si dhe pr
regjistrimin e transaksioneve ekonomike t thjeshta n librin
kryesor duke prdorur dokumentet e duhura.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Libr kryesor.
- Dokumente referuese.








221
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Kryerja e veprimeve me faturn

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

4
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr plotsimin
e faturs dhe kryerjen e veprimeve t tjera me t.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson faturn pr klientin me t gjitha elementet e
duhura dhe e drgon at.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Fatura t llojeve t ndryshme.
- T dhnat pr blersin.
- T dhnat pr shitsin.
- Prshkrimi i mallit.
- Vendosja e mimit.
- Llogaritja e vlers s mallit.
- Llogaritja e shpenzimeve t transportit.
- Llogaritja e TVSH.
- Llogaritja e vlers totale t faturs.
- Mnyra e pagess.
- Kontrolli i faturs s plotsuar.
- Regjistrimi te libri i shitjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s shitjes.
- Drgimi i faturs dhe shprndarja e kopjeve n sektort
prkats.
- Baza ligjore e veprimeve.

RM 2 Nxnsi kryen veprime me faturn e furnitorit.
Prmbajtja:
- Pranimi i faturs nga sekretaria.
- Verifikimi i plotsimit t faturs.
- Verifikimi me krkesn dhe fletdrgesn.
- Kthimi i faturave t parregullta.
- Hartimi i kundrfaturs.
- Regjistrimi i faturs n librin e blerjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s furnitorit.
- Baza ligjore e veprimeve.

222

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin mbshtets pr
plotsimin e faturs pr klientin, duke marr t dhnat
nga magazina, listn e mimeve etj.;
- bj dallimin ndrmjet faturave t llojeve t ndryshme,
si paragonat, faturat tatimore (q prdoret pr blerjet
n mes t bizneseve) etj.;
- przgjedh faturn e duhur;
- vendos n fatur t dhnat pr blersin (emrin e
blersit, adresn, vendin, numrin i biznesit etj.);
- vendos n fatur t dhnat pr shitsin (emrin e
shitsit, adresn, vendin, numrin e biznesit, numri e
faturs);
- bj prshkrimin e mallit duke shnuar emrtimin e tij,
kodin, njsin matse dhe sasin;
- vendos mimin pr njsi (monedhn me t ciln
llogaritet dhe shumn);
- llogaris vlern e mallit;
- llogaris shpenzimet e transportit;
- llogaris TVSH;
- llogaris vlern totale t faturs, me dhe pa TVSH;
- shnoj mnyrn e pagess duke ekuar te kutia
prkatse (kesh, ek ose UXH.);
- kontrolloj faturn e plotsuar pr ndonj gabim t
mundshm gjat plotsimit dhe duke kryer korigjimet
e nevojshme;
- bj regjistrimin e faturs te libri i shitjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s shitjes;
- drgoj origjinalin e faturs pr klientin n adresn e
duhur;
- bj shprndarjen e kopjeve t tjera n sektort
prkats;
- zbatoj rregulloren komerciale dhe standardet e
kontabilitetit gjat plotsimit t faturs.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- pranoj faturn nga sekretaria: marrja dhe hapja e

223
posts;
- verifikoj plotsimin e faturs nga ana e furnitorit;
- bj verifikimin e faturs me krkesn nga ana blersit
dhe me fletdrgesn e furnitorit;
- kthej faturat e parregullta;
- hartoj kundrfaturn prkatse n rast parregullsish;
- bj regjistrimin e faturs s furnitorit n librin e
blerjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s furnitorit;
- zbatoj bazn ligjore (rregullore komerciale,
standardet e kontabilitetit) gjat kryerjes s veprimeve
me faturat.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete me fatura.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin, kontrollimin, validitetin dhe regjistrimin e faturs.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga nxnsi.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Modele faturash.
- Dokumente referuese.
























224
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE

Komunikimi me mjetet komunikuese

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

5
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i aftson nxnsit pr t komunikuar me mjete
t komunikimit si telefon, fax dhe e-mail.

Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi komunikon me telefon.
Prmbajtja
- Prgatitja pr komunikim me telefon:
gjetja e librit t numrave telefonik;
przgjedhja e numrit t dshiruar;
shtypja e numrit dhe pritja.
- Prezantimi.
- Realizimi i biseds.
- Mbyllja e biseds dhe prshndetja.
- Lnia e porosis n rast mosparaqitjeje t pals.
- Leximi i porosive n sekretarin telefonike.
- Rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 Nxnsi komunikon me fax.
Prmbajtja
- Kontrolli i gjndjes s fax-it.
- Prgatitja pr pun e fax-it:
lidhja me rrymn;
shtypja e butonit t ndezjes;
shtypja e butonit t aktivizimit (n se sht e
nevojshme);
vendosja e letrs.
- Zgjedhja e numrit t pals dhe informimi.
- Prdorimi i tastaturs dhe komanda e drgimit.
- Koha e drgimit t fax-it dhe marrja e konfirmimit.
- Mbrojtja n pun dhe ruajtja e mjedisit.
- Kryerja e shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it.

RM 3 Nxnsi komunikon me e-mail.

225
Prmbajtja
- Prgatitja e kompjuterit pr pun.
- Hyrja n Internet dhe/ose n programin prkats t
komunikimit me e-mail.
- Hyrja n adresn prkatse t e-mail-it (komanda sign
in).
- Prdorimi i opsionit t Address Book-ut.
- Leximi i mesazheve.
- Dhnia e komands compose.
- Dhnia e komands reply/forward.
- Adresa e pranuesit dhe subjekti.
- Shkrimi i e-mail-it.
- Prdorimi i opsionit signature.
- Dhnia e komands send.
- Konfirmimi automatik i drgimit.
- Dhnia e komands sign out.
- Dalja nga Interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj prgatitjet pr komunikim me telefon:
gjej librin e numrave telefonik;
przgjedh numrin e dshiruar;
shtyp numrin;
pres me durim prgjigjen nga pala tjetr,
veanrisht pr rastet urgjente dhe t rndsishme.
- bj prezantimin e vet-vetes ose zyrs ose kompanis
nga e cila kryhet paraqitja;
- realizon bisedn n mnyr t qart dhe t sakt;
- bn mbylljen e biseds;
- bn prshndetjen dhe falenderimet e rastit;
- l sakt porosin n sekretarin telefonike n rast
mosparaqitjeje t pals;
- lexon porosit n sekretarin telefonike, t ofruara nga
pal t tjera;
- zbaton rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

226
- kontrolloj gjndjen e fax-it pr tu siguruar q sht
n gjndje pune;
- prgatis fax-in pr pun:
bj lidhjen me rrymn;
shtyp butonin e ndezjes;
shtyp butonin t aktivizimit (kur nuk sht i lidhur
me telefonin);
vendos letrn.
- zgjedh numrin e pals s cils do ti drgohet fax-i
- informoj me telefon paln s cils do ti drgohet fax-
i.
- prdor tastaturn e fax-it sipas manualit t prdorimit;
- jap drejt komandn e drgimit;
- pres t mbaroj koha e drgimit t fax-it;
- pres marrjen e konfirmimit nga pala pranuese e fax-it;
- zbatoj rregullat e mbrojtjes n pun dhe ruajtjes s
mjedisit;
- kryej shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it,
si marrja e pluhurit, mbulimi me mbulesn prkatse
etj..

RM 3 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis kompjuterin pr pun;
- hap Internetin dhe/ose programin prkats t
komunikimit me e-mail, si Yahoo, Hotmail, Outlook
Express etj..
- hyj n adresn prkatse t e-mail-it:
shkruaj sakt adresn;
vendos sakt fjalkalimin;
jap komandn sign in.
- prdor opsionin Address Book pr vendosjen e
adresave t kontaktit me e-mail;
- lexoj mesazhet;
- jap komandn compose;
- jap komandn reply/forward direkt nga nj
mesazh i drguar;
- shkruaj adresn e pranuesit (ose ta bj Insert nga
Address book-u) dhe subjektin e mesazhit q do t
drgohet;
- shkruaj e-mail-n sipas modelit t dhn;
- prdor opsionin signature pr nnshkrimin
automatik t mesazhit t drguar;
- jap komandn send;
- pres konfirmimin automatik t drgimit;
- jap komandn sign out;
- dal nga interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.


227
Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, firma ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr komunikim.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e komunikimit me mjete komunikuese.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Pajisjet me material dhe mjete t nevojshme pr pun
praktike.
- Telefon, fax, kompjuter, shtyps, inernet.
- Manuale, tutoriale, guida prdorimi t telefonit, faksit,
shtypsit, internetit etj.






















228
Klasa 11

Programet e lndve profesionale

Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- mbaj kontabilitetin e aktivave;
- shpjegoj aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese);
- mbaj kontabilitetin e detyrimeve.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or n vit

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontabiliteti i aktiveve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t aktiveve afatshkutra;
- dalloj aktivet likuide nga aktivet e tjera;
- klasifikoj aktivet afatshkurta financiare;
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t t drejtave (t arktushmet);
- kryej evidencn kontabl t llogarive t arktushme;
- shpjegoj nocionin e investimeve afatshkurtra;
- klasifikoj inventaret (stoqet);
- llogaris stoqet me metodat e vlersimit t inventarit: metodn e inventarizimit specifik,
metodn e kostos mesatare, metodn Fifo dhe Lifo.

b) Temat e kapitullit
- Llogarit e aktiveve afatshkutra.
- Aktivet likuide.
- Aktivet afatshkurta financiare.
- Llogarit e t drejtave (t arktushmet).
- Evidenca kontabl e llogarive t arktushme.

229
- Investimet afatshkurtra.
- Inventaret (stoqet).
- Metodat e vlersimit t inventarit (stoqeve).
- Metoda e inventarizimit specifik.
- Metoda e kostos mesatare.
- Metoda FIFO (hyrja e par dalja e par).
- Metoda LIFO (hyrja e fundit dalja e par).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t aktiveve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente: fatura, evidenca t stoqeve, lista t inventarizimit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese) 30 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe veorit e aktiveve afatgjata;
- shpjegoj se jan aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara;
- kryej regjistrimet kontabl t aktiveve afatgjata materiale;
- llogaris dhe vlersoj aktivet afatgjata materiale;
- kryej llogaritjen e mjeteve afatgjata me metodn e vlers s tregut;
- kryej regjistrimin kontabl t hyrjes s aktiveve afatgjata materiale;
- prcaktoj konsumin e aktiveve afatgjata;
- llogaris zhvlersimin e aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese) me metodn lineare;
- llogaris shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura;
- kryej regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale;
- kryej nxjerrjen jasht prdorimit t nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material;
- shpjegoj aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi;
- rradhis aktivet afatgjata jomateriale (te paprekshme);
- llogaris shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit;
- llogaris shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike;
- shpjegoj se sht marka, patenta, e drejta e autorit;
- shpjegoj se far do t thot emri i mir (goodwill) dhe si ndikon ai n imazhin e nj
organizate;
- bj trajtimin kontabl t aktiveve afatgjata t paprekshme.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, klasifikimi i aktiveve afatgjata.
- Aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara.
- Kontabiliteti i aktiveve afatgjata materiale.

230
- Vlersimi i aktiveve afatgjata materiale.
- Kostoja historike.
- Metoda e kostos historike.
- Metoda e vlers s tregut.
- Regjistrimi kontabl i hyrjes s aktiveve afatgjata materiale.
- Konsumi i aktiveve afatgjata.
- Zhvlersimi i aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese), metoda lineare.
- Shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura.
- Regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale.
- Nxjerrja jasht prdorimit e nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material.
- Aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi.
- Aktivet afatgjata jomateriale (t paprekshme).
- Shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit.
- Shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike.
- Marka, patenta, e drejta e autorit.
- Emri i mir (goodwill).
- Trajtimi kontabl i aktiveve afatgjata t paprekshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet themelore t aktiveve afatgjata me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- krijoj situata problemore q krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale, fatura, fletdrgesa;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Kontabiliteti i detyrimeve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj detyrimet, kuptimin dhe klasifikimin e tyre;
- shpjegoj kuptimin e detyrimeve;
- bj vlersimin e detyrimeve;
- klasifikoj detyrimet q mund t ket ndrmarrja;
- kryej ndarjen e detyrimeve;
- shpjegoj DASH (detyrimet afatshkurtra) q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi
dhe regjistrimet e tyre;
- prcaktoj cilat jan llogarit e pagushme;
- prshkruaj elementet dhe prdorimin e dftesave t pagueshme;
- llogaris dividentet e pagushme;
- llogaris taksat dhe akcizat mbi shitjen;
- llogaris detyrimet rritse;

231
- prcaktoj se cilat jan detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra);
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata;
- llogaris detyrimet pr pagat e puns;
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet e vlersueshme;
- llogaris detyrimet pr tatimin mbi t ardhurat;
- llogaris detyrimet pr taksat mbi pronn;
- prcaktoj detyrimet afatgjata.

b) Temat e kapitullit
- Detyrimet, kuptimi dhe klasifikimi i tyre.
- Kuptimi i detyrimeve.
- Vlersimi i detyrimeve.
- Klasifikimi i detyrimeve.
- Detyrimet afatshkurtra.
- DASH q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi dhe regjistrimet e tyre.
- Llogarit e pagushme.
- Dftesat e pagushme.
- Dividentet e pagushme.
- Taksat dhe akcizat mbi shitjen.
- Detyrimet rritse.
- Detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra).
- Detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata.
- Detyrimet pr pagat e puns.
- Detyrimet e vlersueshme.
- Detyrimet pr tatimin n t ardhura.
- Detyrimet pr taksat mbi pronn.
- Detyrimet afatgjata.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t detyrimeve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t detyrimeve n kontabilitet;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh pr detyrimet.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si fletdrgesa, fletpranime, fatura;
- kompjuter, printer.









232
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet baz t statistiks aplikative n ndrmarrje, ku gjndet informacioni
statistikor n ndrmarrje dhe si rrjedh ai brenda saj;
- shpjegoj rolin, qllimin dhe prdorimin e statistiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj hulumtimin e dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj paraqitjen statistikore t mjeteve themelore;
- kryej prfshirjen statistikore t puntorve t zn n pun;
- kryej prfshirjen statistikore t produktivitetit t puns;
- llogaris treguesit statistikor pr t ardhurat personale.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Bazat e statistiks aplikative 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet themelore t statistiks aplikative q prdoret n ndrmarrje;
- tregoj se t dhna prmban ndrmarrja si njsi statistikore;
- tregoj burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes;
- prshkruaj organizimin dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje;
- prshkruaj rrjedhat informative t ndrmarrjes.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni themelore pr statistikn aplikative t ndrmarrjes.
- Ndrmarrja si njsi statistikore.
- Burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes.
- Rrjedhat informative n ndrmarrje.
- Organizimi dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj t dhnat statistikore;

233
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta statistikore;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- organizoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter.

Kapitulli 2: Prfshirja statistikore e prodhimit dhe qarkullimit 13 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e vlers s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj vlersimin e trsishm t prodhimit dhe caktimin e tij pr njsin themelore
prodhuese;
- tregoj se cilt jan dhe si llogariten treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t
qarkullimit
- shpjegoj elementet statistikore t strukturs s prodhimit dhe qarkullimit;
- dalloj strukturn e prodhimit dhe qarkullimit sipas llojeve t produkteve;
- dalloj strukturn e prodhimit sipas njsive prodhuese nga struktura e qarkullimit sipas
njsive organizative t shitjes.

b) Temat e kapitullit:
- Vlera e prodhimit dhe qarkullimit.
- Vlersimi i trsishm i prodhimit. Caktimi i tij pr njsin themelore prodhuese.
- Treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit sipas llojeve t produkteve.
- Strukturae prodhimit sipas njsive prodhuese dhe struktura e qarkullimit sipas njsive
organizative t shitjes.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve t prodhimit dhe qarkullimit;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e ushtrimeve t thjeshta me tregues relativ;
- nxit aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t strukturave t prodhimit dhe qarkullimit;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si dokumentet e sasis s qarkullimit, sasis s
prodhuar etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 3: Hulumtimi statistikor i dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit 14 or



234
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s tempos s zhvillimit dhe rritjes si dhe tempos mesatare
t zhvillimit t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj rndsin e hulumtimit t tendencave zhvillimore t dukurive pr parashikimin
e tyre;
- shpjegoj nocionin e trendit dhe prcaktimin e trendit linear sipas metods s katrorve
m t vegjl;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t mimeve;
- llogaris indeksin e shpenzimeve t jets;
- llogaris indeksin e vlers s prodhimit dhe indeksin e vlers s qarkullimit;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t
qarkullimit.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit.
- Tempoja e zhvillimit dhe rritjes si dhe tempoja mesatare e zhvillimit t prodhimit dhe
qarkullimit.
- Hulumtimi i tendencave zhvillimore t dukurive.
- Nocioni i trendit dhe prcaktimi i trendit linear sipas metods s katrorve m t vegjl.
- Indekset individuale dhe grupore t mimeve.
- Indeksi i shpenzimeve t jets.
- Indeksi i vlers s prodhimit dhe indeksi i vlers s qarkullimit.
- Indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t qarkullimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e treguesve dhe indekseve t ndryshme
statistikore q trajtohen n kapitull;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr trendet;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh;
- bj prsritje dhe teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t trendeve t dukurive t ndryshme;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si: dokumentacion te shpenzimeve prodhimit,
qarkullimit per llogaritje te trendit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 4: Prfshirja statistikore e puntorve t zn me pun 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj treguesit statistikor t puntorve t zn me pun;
- shpjegoj strukturn e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore te
punesimit
- kryej llogaritjet pr reduktimin e t punsuarve n puntor t kushtzuar;

235
- prshkruaj ecurin e numrit t puntorve t zn me pun;
- llogaris kohn e puns s t znve me pun dhe shfrytzimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit e puntorve t zn me pun.
- Struktura e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore.
- Reduktimi i t punsuarve n puntor t kushtzuar.
- Ecuria e numrit t puntorve t zn me pun.
- Koha e puns s t znve me pun dhe shfrytzimi i saj.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t t znit me pun t puntorve;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr treguesit, strukturn dhe
reduktimin e puntorve t zn me pun;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- t dhna pr strukturn dhe reduktimin ecuris s puntorve t zn n pun;
- materiale e dokumente konkrete pr numrin e puntorve, kualififikimin etj.;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 5: Prfshirja statistikore e produktivitetit t puns 11 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e produktivitetit t puns dhe prse llogaritet ky tregues;
- prcaktoj punn e harxhuar, e cila shrben si baz pr matjen e produktivitetit t puns;
- prcaktoj treguesit statistikor t prodhimit, q shrbejn si baz pr matjen e
produktivitetit t puns;
- prcaktoj njsit kohore pr matjen e produktiviteti t puns;
- zbatoj mnyrat e matjes s produktivitetit t puns;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s indekseve t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset individuale t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset grupore t produktivitetit t puns.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i produktivitetit t puns.
- Puna e harxhuar si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Treguesit statistikor t prodhimit si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Njsit kohore pr matjen e produktivitetit t puns.
- Mnyrat e matjes s produktivitetit t puns.
- Indekset e produktivitetit t puns.
- Indekset individuale t produktivitetit t puns.
- Indekset grupore t produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin

236
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t produktivitetit t puns;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr llogaritjen e produktivitetit
t puns;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr llogaritjen e produktivitetit t puns;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Statistika e t ardhurave personale 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj se ku merren t dhnat, cilat jan ato dhe prse llogariten treguesit e hulumtimit
statistikor t t ardhurave personale (AP);
- prcaktoj t ardhurat personale neto nominale dhe reale n baz t t dhnave t
servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris t ardhurat personale neto mesatare;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun me t dhna t servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme
t puntorve t zn me pun;
- llogaris indeksin e t ardhurave personale neto reale mbi bazn e t dhnave t servirura
n shembuj t thjesht;
- prcaktoj n shembuj t thjesht vartsin e t ardhurave personale prej produktivitetit t
puns.

b) Temat e kapitullit
- T dhnat dhe treguesit e hulumtimit statistikor t AP.
- T ardhurat personale neto nominale dhe reale.
- T ardhurat personale neto mesatare.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indeksi i t ardhurave personale neto reale.
- Vartsia e t ardhurave personale prej produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes statistikore t t
ardhurave personale;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta pr t ardhurat
personale;
- zbatoj punn n grupe;

237
- prdor tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale, tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale, skica me paraqitje
grafike t indekseve;
- kompjuter, printer.












































238
Programi i lnds

Financ

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan t hyrat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj se jan t dalat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj konceptin, karakteristikat dhe qllimin e vendosjes s tatimit dhe t prshkruaj
llojet dhe efektet e tatimeve t ndryshme;
- shpjegoj konceptin e riskut dhe kthimit dhe raportin me vendimet ekonomike n
ndrmarrje;
- shpjegoj rndsin dhe parimet e sigurimit nga rreziqet;
- prshkruaj kuptimin dhe llojet e taksave duke i ilustruar me shembuj, veanrisht
ngaKosova -shpjegoj rolin e huave publike pr mbulimin e nevojs pr fonde publike
duke e ilustruar me shembuj nga vende t ndryshme;
- shpjegoj rndsin e fondeve publike dhe veorit e tyre n Kosov;
- shpjegoj konceptin, rolin dhe rndsin e buxhetit t shtetit n zhvillimin e nj vendi dhe
veorit e tij n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: T hyrat publike 10 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t hyrave publike;
- tregoj fillet e t hyrave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t hyrave publike q n fillesat e shtetit e deri ditt e
sotme;
- prshkruaj llojet dhe ndarjen e t hyrave publike;
- ilustroj me an faktesh zhvillimin e t hyrave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Njohja e t hyrave publike.

239
- Fillet e t hyrave publike.
- Zhvillimi i t hyrave publike.
- Llojet e t hyrave publike.
- Ndarja e t hyrave publike.
- T hyrat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive baz t financave;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- pankarta me grafik mbi zhvillimin e t hyrave publike.

Kapitulli 2: T dalat publike 8 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t dalave publike;
- shpjegoj pse dhe si bhet paraqitja e t dalave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t dalave publike;
- krahasoj karakterisitkat e llojeve t ndryshme t t dalave publike;
- shpjegoj veorit e t dalave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- T dalat publike.
- Paraqitja e t dalave publike.
- Zhvillimi i t dalave publike.
- Llojet e t dalave publike.
- T dalat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t :
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e konceptit dhe dukurive q lidhen me t dalat publike;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj pune ne grupe.

f) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca e nj t dalure;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr t dalat.

Kapitulli 3: Tatimet, llojet dhe efektet e tatimeve 10 or



240
c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, zhvillimin dhe definicionin e tatimit;
- shpjegoj qllimin e tatimeve;
- rendis karakteristikat e tatimit;
- argumentoj shfaqjen e tatimeve;
- krahasoj karakteristikat e llojeve t ndryshme t tatimeve;
- shpjegoj se si aplikohen tatimet;
- shpjegoj konceptin e bazs tatimore;
- tregoj si bhet grumbullimi i tatimeve;
- rendis efektet e tatimit ndaj shtetit
- bj prshkrim t shkurtr t historikut t vendosjes s tatimeve n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i tatimeve.
- Zhvillimi dhe definicioni i tatimit.
- Qllimi i tatimit. Karakteristikat e tatimit.
- Shfaqja e tatimeve.
- Aplikimi i tatimeve.
- Efektet e tatimit.
- Tatimet n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve baz dhe dukurive q lidhen me tatimet;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik tatimet dhe llojet e tyre;
- krijoj situata problemore t cilat krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- realizoj or ushtrimesh;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t ndryshm tatimor.

Kapitulli 4: Taksat 4 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, veorit dhe karakteristikat e taksave;
- shpjegoj principet e vendosjes s taksave;
- dalloj llojet e taksave;
- jap shembuj t llojeve t taksave n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe karakteristikat e taksave.
- Principet e taksave.
- Llojet e taksave.
- Taksat n Kosov.


241
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t taksave;
- ilustroj me shembuj taksat q aplikohen n Kosov;
- demonstroj prdorimin e formularve t ndryshm, pullave etj. pr taksat;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t taksave, dokumente t tjera.

Kapitulli 5: Risku 6 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj me fjal t thjeshta konceptin e riskut;
- tregoj se cilat jan burimet e mundshme t riskut;
- prshkruaj llojet e riskut;
- bj dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

b) Temat e kapitullit
- Perkufizimi i riskut.
- Burimet e riskut.
- Llojet e riskut.
- Dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe fenomeneve t riskut;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik riskun dhe kthimin;
- krijoj situata problemore t thjeshta pr riskun dhe kthimin, t cilat krkojn zgjidhje nga
ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca pr riskun;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 6: Ndrmjetsimi financiar n sigurime 10 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj lidhjen e ngusht ndrmjet riskut dhe vendimeve ekonomike;
- jap shembuj t risqeve q prballojn ndrmarjet;
- tregoj si bhet identifikimi i riskut;
- bj vlersimin e riskut n nj rast t thjesht;

242
- tregoj prmbledhtazi historikun e sigurimeve;
- shpjegoj lidhjen ndrmjet riskut dhe siguris;
- shpjegoj rndsin e sigurimeve dhe objektivat e tyre;
- prshkruaj parimet e sigurimeve;
- shpjegoj specifikat e rreziqeve t sigurimeve.

b) Temat e kapitullit
- Risku dhe vendimet ekonomike.
- Risqet e ndrmarjeve.
- Identifikimi i riskut.
- Vlersimi i riskut.
- Historiku i shkurtr i sigurimeve.
- Prkufizimi i riskut dhe i sigurimeve.
- Objektivat dhe rndsia e sigurimeve.
- Parimet e sigurimeve.
- Rreziqet e sigurimeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoje nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t riskut dhe sigurimeve;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik nga sigurimet e llojeve t ndryshme;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- polica sigurimi t kompanive t ndryshme.

Kapitulli 7: Huat dhe fondet 12 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj shkaqet e paraqitjes s huas publike;
- prshkruaj zhvillimin historik t huas publike;
- jap shembuj t llojeve t huave duke krahasuar veorit e tyre;
- shpjegoj se jan fondet dhe si lindin nevojat pr fondet publike;
- shpjegoj rndsin e huave dhe fondeve publike.

b) Temat e kapitullit
- Shkaqet e paraqitjes s huas publike. Zhvillimi historik i saj.
- Llojet e huave publike.
- Fondet dhe nevojat pr fonde publike.
- Rndsia e huave dhe fondeve publike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive q lidhen me huan publike;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik huat dhe fondet;

243
- krijoj situata simuluese pr kuptimin e huas;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

f) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr huat, t tilla si obligacione shtetrore etj.

Kapitulli 8: Buxheti 10 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin dhe kuptimin e buxhetit;
- rendis karakteristikat kryesore t buxhetit;
- shpjegoj rolin, rndsin dhe ndikimin e buxhetit n zhvillimin e nj vendi, n varsi kjo
t politikave buxhetore q ndiqen;
- prshkruaj principet dhe procedurat baz t hartimit t planit t buxhetit;
- prshkruaj veorit e buxhetit t shtetit n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni dhe kuptimi i buxhetit.
- Karakteristikat kryesore t buxhetit.
- Rndsia dhe ndikimi i buxhetit.
- Principet dhe procedurat e buxhetit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe principeve t buxhetit dhe zbatimin
aktual t tyre;
- ilustroj me fakte t ndryshme dhe simuloj n klas shembuj t thjesht t planifikimit t
nj buxheti;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr buxhetin.











244
Programi i lnds

Njohje malli

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin mall, vetit dhe karakteristikat e mallrave lidhur me prejardhjen,
dizanjin, standardizimin, ambalazhimin dhe mnyrn e transportimit e tyre;
- prshkruaj veorit e mallra ushqimore baz dhe produkteve q rrjedhin prej tyre;
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike dhe pijeve joalkoolike, pr sa i takon prbrjes,
lnds s par pr prodhimin e tyre dhe mnyrs s prdorimit;
- prshkruaj veorit e produkteve, t tilla si energjia elektrike, qymyri, nafta e gazi
natyror si dhe prdorimet m t rndsishme t tyre;
- prshkruaj prbrjen, vetit dhe prdorimet m t rndsishme t produkteve kryesore t
industris s metaleve, industris s jometaleve, industris tekstile, industris s letrs dhe
industris s lkurs.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Nocioni pr mallrat 5 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e mallrave sipas vetive, prejardhjes, dizajnimit, standardizimit,
transportit etj
- prshkruaj vetit kimike, fizike, mekanike dhe teknologjike t mallrave duke br
dallimet ndrmjet tyre;
- jap shembuj mallrash me prejardhje, dizajn, standardizim, deklarim, ambalazhim dhe
mnyra transportimi t ndryshme.

b) Temat e kapitullit
- Klasifikimi i mallrave.
- Vetit fiziko-kimike t mallrave.
- Vetit mekanike dhe teknologjike t mallrave.
- Prejardhja, dizajni, standardizimi, deklarimi, ambalazhi dhe transportimi i mallrave.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin

245
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe veorive t mallrave duke u nisur nga
pozicioni i tyre si konsumator;
- ilustroj me shembuj dhe monstra (kampione) mallrash;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- mostra (kampione) mallrash me dizanj, ambalazh, standarde etj. t ndryshme.

Kapitulli 2: Mallrat ushqimore 16 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e mallrave ushqimore;
- diskutojn se si mallrat ushqimore kan kontribuar pr plotsimin e nevojave t njerzve
dhe prmirsimin e standardit ton t jetess;
- jap shembuj t efekteve negative t mallrave t kualitetit jo t mir;
- prshkruaj veorit e drithrave (grurit, elbit dhe misrit) duke u nisur nga prbrja dhe
prejardhja e tyre;
- identifikoj produktet e drithrave n baz t veorive t tyre;
- dalloj llojet e brumrave;
- prshkruaj veorit e pemve dhe perimeve-produktet e tyre;
- prshkruaj veorit e mishit, prbrjen dhe klasifikimin e produkteve t mishit;
- prshkruaj vetit e qumshtit dhe produkteve t tij;
- prshkruaj metodat kryesore t konservimit t mallrave ushqimore n baz t
karakteristikave prpunuese t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Mallrat ushqimore, veorit.
- Prbrja dhe prejardhja e drithrave (gruri,elbi, dhe misri).
- Produktet e drithrave.
- Llojet e brumrave.
- Pemt dhe perimet-produktet e tyre.
- Mishi-prbrja, klasifikimi dhe produktet e mishit.
- Qumshti dhe produktet e tij.
- Metodat e konservimit t mallrave ushqimore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin pr mallrat ushqimore;
- ilustroj me shembuj konkret dhe demonstroj produktet me an t skicave, kampioneve
(mostrave) etj.
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- skica, pankarta me produkte t ndryshme ushqimore;

246
- mostra (kampione) produktesh ushqimore.

Kapitulli 3: Pijet alkoolike 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike;
- diskutoj pr rndsin e konsumimit t pijeve alkoolike, veanrisht si shoqrues t
ushqimit;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- bj klasifikimin e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike dhe mnyrn
e konsumit t tyre;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve t forta alkoolike dhe
mnyrn e konsumit t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Pijet alkoolike, veorit.
- Rndsia e prdorimit t pijeve alkoolike.
- Lnda e par pr prodhimin e pijeve alkoolike.
- Birra dhe vera.
- Pijet e forta alkoolike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet alkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve alkoolike n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve alkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapi
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrim.

Kapitulli 4: Pijet joakoolike 9 or

e) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve joalkoolike;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve joalkoolike, veanrisht
pr pijet jo t gazuara (lngjet e pemve);
- prshkruaj veorit e prbrjes dhe mnyrs s konsumit t pijeve t gazuara;
- diskutoj pr rolin dhe rndsin ekonomike t prdorimit t kafes, ajit, mjaltit, si edhe
sheqerit dhe duhanit si produkte shoqruese, si n vend dhe n bot;

f) Temat e kapitullit
- Pijet joalkoolike, veorit, lnda e par.
- Pijet e gazuara.

247
- Roli dhe rndsia e prdorimit t kafes.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t ajit dhe llojet e tij,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t mjaltit,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t sheqerit dhe duhanit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet joalkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve joalkoolike n vend dhe n
bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve joalkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrimin e ajrave dhe pijeve jo t gazuara.

Kapitulli 5: Burimet e energjis 5 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e energjis elektrike si produkt me prdorim t
jashtzakonshm n t gjitha fushat dhe mnyrn e shprndarjes s saj;
- prshkruaj llojet e karburanteve, burimet, vetit m t rndsishme dhe prdorimet e
tyre;
- prshkruaj veorit e qymyreve, nafts dhe gazit nntoksor si dhe prdorimet e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Energjia elektrike.
- Qymyri.
- Nafta.
- Gazi nntoksor.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr burimet e energjis;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr burimet e energjis n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj t shumt;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demostrim

Kapitulli 6: Industria e metaleve 9 or



248
c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj produktet m kryesore q prodhohen nga metalurgjia;
- prshkruaj karakteristikat kryesore t xeheve dhe xeheroreve si lnd e par pr
industrin e metalurgjis;
- prshkruaj shkurt metodat e eksploatimit;
- identifikoj metalet si Fe, Cu, Al, Zn, Pb dhe aliazhet (legurat) e tyre n baz t vetive q
kan.

b) Temat e kapitullit
- Produktet e metalurgjis.
- Xehet dhe xeheroret.
- Metodat e eksploatimit.
- Metalet: Fe,Cu, Al, Zn, Pb,dhe legurat e tyre. Vetit e legurave.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e metaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr metalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete pr zn, fe, cu, al.

Kapitulli 7: Industria e jometaleve 6 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj prbrjen dhe kualitetin e qelqit, glqeres, imentos (markat) dhe materialeve
ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj zjarrit.

b) Temat e kapitullit
- Prbrja dhe kualiteti i qelqit.
- Prbrja dhe kualiteti i glqeres.
- Prbrja dhe dhe kualiteti i imentos dhe materialeve ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj
zjarrit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e jometaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr jometalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete t glqeres, qelqit, imentos dhe materialeve ndrtimore.


249
Kapitulli 8: Industria tekstile 4 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- tregoje pr prejardhjen dhe vetit e fijeve t tekstilit dhe trikotazhit;
- prshkruaj veorit e produkteve t gatshme t industris tekstile.

b) Temat e kapitullit
- Fijet e tekstilit vetit dhe prejardhja e tyre.
- Produktet e gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria tekstile;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris
tekstile;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete produktesh tekstili;
- skica dhe dizajne t ndryshme t produkteve t gatshme.

Kapitulli 9: Industria e letrs 8 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj llojin dhe karakteristikat e lnds s par t nevojshme pr prodhimin e
letrs;
- shpjegoj rndsin e kualitetit t lnds s par pr prodhimin e letrs;
- prshkruaj llojet dhe veorit e produkteve t industris s letrs;
- diskutoj mbi prdorimin e drejt t letrs dhe ricklimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Lnda e par pr prodhimin e letrs.
- Kualiteti dhe llojet e letrs.
- Letra e ricikluar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e letrs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr letrn, prdorimin dhe
ricklimin e saj;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t letrs.

250
Kapitulli 10: Industia e lkurs 4 or

c) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj per kualitetin e lekures .
b) Temat e kapitullit
- Vetit prejardhja e produktet t gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e lkurs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris s
lkurs;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera.
- Rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t produkteve t lkurs.
































251
Klasa 11

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Veprimet me arkn

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

6
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprimet n ark me mjetet pr pages.
Kohzgjatja e
modulit
7.5 kredite (45 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi pranon mjetet e pagess pr arktim.
Prmbajtja:
- Pranimi i eqeve bankare.
- Kontrolli dhe pranimi i parave t gatshme.
- Klasifikimi i parave t gatshme.
- Pranimi i kambialeve.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e arktimeve dhe pagesave nga
arka.
Prmbajtja:
- Plotsimi i urdhr-arktimit.
- Kryerja e pagess nga arka.
- Plotsimi i urdhr-pagess.
- Regjistrimi i arktimeve dhe pagesave n librin e arks.
- Mbyllja e veprimeve ditore n ark.
- Ruajtja dhe mbajtja e mjeteve t pagess.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit


252
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- verifikoj preardhjen dhe validitetin e eqeve bankare;
- kontrolloj vrtetsin e parave t gatshme;
- bj ndarjen e parave t gatshme sipas vlers
nominale;
- verifikoj validitetin e kambialeve.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-
arktimin;
- kryej pagesn nga arka duke numruar sakt parat e
gatshme;
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-pagesn;
- regjistroj t gjitha arktimet dhe pagesat e kryera
gjat dits n librin e arks;
- bj mbylljen e veprimeve ditore n ark duke
balancuar librin e arks;
- krahasoj gjndjen n librin e arks me gjndjen fizike
t mjeteve n ark;
- vendos mjetet e pagess n vend t sigurt.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.









253
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Hartimi i oferts dhe i krkess

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

7
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr hartimin e
nj oferte pr shitje malli apo krkese pr blerje malli, nga ana e nj
organizate.
Kohzgjatja e
modulit
9 kredite (54 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi harton nj ofert pr shitje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj ofert t
zakonshme.
- Hartimi i specifikimeve.
- Kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e oferts dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

RM 2 Nxnsi harton nj krkes pr blerje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj krkes t
zakonshme.
- Prshkrimi i mallit/mallrave t krkuara.
- Krkesat pr kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e krkess dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit

254
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e oferts si gjndjen nga magazina, listn e
mimeve etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats ofruese n nj
ofert t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- hartoj sakt specifikimet e mallit/mallrave t ofruara;
- vendos n mnyrn e duhur kushtet dhe afatet e
livrimit t mallit/mallrave n ofert;
- bj mbylljen e oferts dhe nnshkrimin e saj duke
shprehur dshirn pr bashkpunim;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e krkess, si gjndjen nga magazina, etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats krkuese n nj
krkes t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- bj prshkrimin e sakt t mallit/mallrave t krkuara,
lidhur me sasin, cilsin etj.;
- formuloj n mnyrn e duhur krkesat pr kushtet dhe
afatet e livrimit t mallit/mallrave t krkuara;
- bj mbylljen e krkess dhe nnshkrimin e saj;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.

255
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje apo shitje malli.
- Modele (templates) ofertash dhe krkesash.










































256
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Blerja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

8
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t blerjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi kryen veprime me dokumentacionin e procesit t
blerjes.
Prmbajtja:
- Njoftimi i nevojave nga magazina.
- Kontrolli i gjndjes s artikujve n kartelat prkatse.
- Prcaktimi i lvruesit m t prshtatshm.
- Krkimi i lvruesve t rinj.
- Prcaktimi i llojit dhe sasis pr mallrat q do t porositen.
- Hartimi i krkess pr lvruesin.
- Kontrolli i oferts.
- Hartimi i porosis dhe drgimi te lvrusi.
- Mbrritja e mallit dhe dftess s lvrimit.
- Regjistrimi n librin e blerjeve.
- Kontrolli me kushtet e lvrimit, katalogut etj.
- Pranimi i mallit dhe plotsimi i flet hyrjes.
- Konfirmimi pr pages.
- Plotsimi i kartels s magazins.
- Regjistrimet n kontabilitet.













RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast parregullsish.
Prmbajtja:
- Verifikimi i t drejtave n baz t kontrats.
- Hartimi i proesverbalit.
- Ankesa pr paregullsit.
- Propozimi pr ulje mimi pr diferencat n cilsi.
- Marrveshja midis palve pr caktimin e mimit t ri.
- Hartimi i kundrfaturs pr diferencn e mimit.
- Regjistrimi i kundrfaturs n librin e blerjeve dhe n
kontabilitet.

257

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes njoftimin mbi nevojat pr blerje nga
magazina;
- kontrolloj gjndjen e artikujve n kartelat prkatse;
- prcaktoj lvruesin m t prshtatshm n baz t
kushteve m t mira t lvrimit dhe politiks s
ndrmarrjes;
- krkoj lvrues t rinj pr artikuj q nuk i ka bler m
par;
- prcaktoj llojin dhe sasin pr mallrat q do t
porositen;
- hartoj krkesn pr lvruesin me t gjitha elementet e
nevojshm;
- bj kontrollin e oferts s drguar nga lvruesi n se
prputhet me krkesn dhe kushtet e ndrmarrjes;
- zgjedh ofertn m t favorshme;
- hartoj porosin;
- drgoj porosin te lvrusi;
- verifikoj dftesn e lvrimit me mallin e mbrritur;
- regjistroj dftesn e lvrimit n librin e blerjeve;
- kontrolloj plotsimin e kushteve t lvrimit;
- bj pranimin e mallit dhe plotsimin e flet hyrjes;
- bj regjistrimet n karteln e magazins;
- bj konfirmimin pr pages;
- bj regjistrimet prkatse n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet te:
- verifikoj t drejtat n baz t kontrats lidhur me
llojin, sasin, cilsin e mallit duke i krahasuar me
specifikat e kontrats;
- hartoj proesverbalin n rast t paregullsive pr llojin,
sasin, cilsin e mallit;
- formuloj ankesn te furnitori pr paregullsit e
evidentuara;
- bj propozimin furnitorit pr ulje mimi pr
diferencat n cilsi;
- realizoj marrveshjen midis palve pr caktimin e

258
mimit t ri;
- hartoj kundrfaturn pr diferencn e mimit;
- regjistroj kundrfaturn n librin e blerjeve;
- regjistroj kundraturn n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per procesin e blerjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
edokumenteve t blerjes fletporosis, fletkrkess,
fletdrgess.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje.
- Fatura, libri i blerjes.
- Rregullorja komerciale.






























259
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Shitja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

9
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t shitjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prgatit dokumentet pr shitje.
Prmbajtja:
- Mbrrijtja e krkess nga klienti.
- Verifikimi i mallit t krkuar n magazin.
- Hartimi i oferts mbi bazn e krkess.
- Hartimi i refuzimit (n rast mosdisponimi t mallit).
- Porosia e klientit.
- Kontrolli i porosis dhe regjistrimi i saj.
- Plotsimi i fletdrgess.
- Plotsimi i faturs.
- Plotsimi i fletdaljes s mallit.
- Regjistrimi n karteln e magazins.
- Regjistrimi n kontabilitet.










Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast t reklamimit t mallit.
Prmbajtja:
- Reklamimi nga blersi.
- Verifikimi i dokumenteve dhe njoftimi i blersit.
- Mbrritja e mallit me kundrfaturn prkatse.
- Kontrolli i mallit dhe hartimi i flethyrjes n magazin.
- Regjistrimi i kundrfaturs n regjistrin e klientit dhe n
kontabilitet.

260
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes krkesn nga klienti;
- verifikoj gjndjen e mallit t krkuar n magazin;
- hartoj ofertn mbi bazn e krkess s blersit;
- prpiloj refuzimin n rast mosdisponimi t mallit
duke theksuar dshirn pr bashkpunim t
mvonshm;
- lexoj me kujdes porosin e klientit;
- kontrolloj saktsin e porosis s klientit;
- bj regjistrimin e saj n librin e klientve;
- plotsoj fletdrgesn e mallit;
- plotsoj faturn prkatse;
- plotsoj fletdaljen e mallit;
- bj regjistrimin n karteln e magazins;
- bj regjistrimin n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes reklamimin nga blersi;
- verifikoj dokumentet prkatse;
- prpiloj njoftimin pr blersin;
- verifikoj mallin me kundrfaturn prkatse;
- bj kontrollin fizik t mallit;
- plotsoj flethyrjen e magazins;
- bj regjistrimin e kundrfaturs n regjistrin e
klientit;
- b regjistrimin prkats n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per shitjen dhe te krijoj raste te
ndryshme te shitjes s mallrave apo shrbimeve.verifikimin e
mjeteve t pagess, ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.


261
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE
Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

10
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
llogaritjen e zhvlersimit t mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes dhe
kryerjen e regjistrimeve prkatse.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi nxjerr gjndjen e mjeteve joqarkulluese dhe i
kategorizon ato.
Prmbajtja:
- Marrja e dokumenteve t blerjes.
- Hedhja e gjndjes s mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes.
- Prdorimi i rregullores komerciale ekzistuese.
- Mnyra e ndarjes s mjeteve joqarkulluese n kategorit
prkatse.

RM 2 Nxnsi llogarit dhe regjistron vlern e tanishme t mjeteve
joqarkulluese.
Prmbajtja:
- Llogaritja e shpenzimit t mjeteve joqarkulluese.
- Llogaritja vlers s tanishme t mjeteve joqarkulluese pr
do kategori.
- Regjistrimi n bilanc sipas kategorive.
- Kujdesi gjat paraqitjes s zrave.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

262
- marr dokumentet e blerjes n dosjet prkatse;
- hedh sakt n nj tabel gjndjen e mjeteve nga
regjistrimi i fundit;
- prdor sakt rregulloren komerciale n fuqi;
- bj ndarjen e drejt t mjeteve joqarkulluese n
kategorit prkatse;
- ket kujdes pr bartjen e t dhnave n tabel dhe
marrjen e referencs prkatse n regullore.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- llogaris shpenzimin e mjeteve joqarkulluese;
- llogaris vlern e tanishme t mjeteve joqarkulluese
pr do kategori;
- bj regjistrimin prkat n bilanc sipas do kategorie;
- ket kujdes gjat paraqitjes s zrave.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr gjndjen e mjeteve dhe
zhvlersimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
vlersimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluse.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr mjetet joqarkulluese.
- Rregullorja komerciale.


















263
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Qarkullimi i pagesave

Lmia: Ekonomi
Profili: Shpedicion dhe Logjistik
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Tregtar me pakic dhe shumic
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

11
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t
plotsimin e dokumentacionit pr kryerjen e pagesave dhe veprimet
kontabile pr regjistrimin e tyre, si dhe t arktimeve nga klientt.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson dokumentacionin pr kryerjen e pagesave t
ndryshme dhe kryen regjistrimet kontabile prkatse.
Prmbajtja:
- Kontrolli i krkess pr pages nga furnitori (posta).
- Kontrolli i regjistrit t furnitorve.
- Prcaktimi i mass s detyrimit.
- Kontrolli i mjeteve likuide.
- Pagesa me urdhr-xhirim.
- Pagesa me skonto.
- Pagesa me kesh.
- Pagesa me ek bankar.
- Regjistrimet kontabile i dokumenteve pr pages.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin kontabl t arktimeve nga
klientt.
Prmbajtja:
- Kontrolli i dokumentacionit t arktimeve nga klientt.
- Verifikimi me librin e klientve.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me urdhr-xhirim.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me skonto.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me kesh.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me ek bankar.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:

264
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t krkess pr pages nga furnitori;
- bj kontrollin e regjistrit t furnitorve pr
verifikimin e furnitorit q ka drguar krkesn pr
pages;
- prcaktoj masn e detyrimit, pra vlern e faturs,
kamat vonesat etj.;
- bj kontrollin e mjeteve likuide pr verifikimin e
aftsis paguese t organizats;
- plotsoj sakt urdhr-xhirimin;
- plotsoj sakt dokumentin e pagess me skonto;
- plotsoj sakt urdhr-pagesn pr pagesat me kesh;
- plotsoj sakt dhe me t gjith elementet e duhur
ekun bankar;
- kryej regjistrimet kontabile t dokumenteve pr
pages;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera pr mnjanimin
e gabimeve t mundshme;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- marr nga posta dokumentacionin e arktimeve nga
klientt;
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t dokumentacionit t arktimeve nga klientt;
- bj verifikimin me librin e klientve;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me urdhr-
xhirim;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me skonto;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me kesh;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me ek
bankar;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr mnyrn e plotsimit t
dokumenteve pr pages dhe regjistrimin kontabl t tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin e dokumenteve pr pages, kontrollin e arktimeve

265
dhe regjistrimet kontabile q shoqrojn pagesat dhe
arktimet.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libra kontabiliteti.
- Standardet e kontabilitetit.

XV. Literatura e rekomanduar
1. Financa: Financa, prof. dr. Sabaudin Komoni, Sherif Bundo
2. Kontabilitet: Kontabiliteti financiar, Sotiraq Dhamo, SHKAK
3. Statistik: Bazat e statistiks prof.dr.Ramil Nuhiu, mr.Ahmet Shala;
Statistik, Dr. Mileva Zhizhiq & Marija Vidiq; dhe web-faqja:
www.bazatestatistikes.tk
4. Njohuri Malli: Teknologjia kimike, Dr Xhevdet Pula, Mr Luljata Pula,
Njohuri mallrash t ndryshme-Dr Dragica Pop J ordanoviq Bozhidarka
Terpenovic, Kimi Sanitare Prof..Bizena Bijo, Vasil Andasi Tiran 2001





























266
Ministria e Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis





Programi msimor
ARSIMI PROFESIONAL








Programi 2008
Tregtar me pakic
dhe shumic
Niveli I dhe II









Kosov, 2008

267
PRMBAJTJA


XVI. Korniza e programit msimor profesional pr profilin Tregtar me pakic dhe
shumic, Niveli I dhe II.

XVII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t praktikave
profesionale pr Nivelin I

a) Programet e lndve profesionale, kl. 10.
13. Kontabilitet
14. Financ
15. Statistik
16. E drejta

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 10.
16. Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit
17. Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes
18. Libri kryesor
19. Kryerja e veprimeve me faturn
20. Komunikimi me mjete komunikuese

c) Programet e lndve profesionale, kl. 11.
13. Kontabilitet
14. Financ
15. Statistik
16. Njohje malli

d) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 11.
19. Veprimet me arkn
20. Hartimi i oferts dhe i krkess
21. Blerja dhe evidentimi saj
22. Shitja dhe evidentimi i saj
23. Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese
24. Qarkullimi i pagesave

XVIII. Programet e lndve profesionale dhe prshkruesit e moduleve t
praktikave profesionale pr Nivelin II.

a) Programet e lndve profesionale, kl. 12.
12. Depot dhe afarizmi i depos
13. Bazat e ekonomis s tregtis
14. Komunikim biznesi
15. Marketing

b) Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, kl. 12.
20. Veprimtaria e prditshme e nj biznesi
21. Mnyrat e kryerjes s pagesave
22. Marrdhniet e biznesit me bankat

268
23. Komunikimi me shkrim me palt
24. Mbajtja e llogaris s nj biznesi
25. Udhheqja e librave n mnyr elektronike

XIX. Literatura e rekomanduar














































269





Korniza e programit msimor
profesional
ARSIMI PROFESIONAL







Programi 2008
Tregtar me pakic
dhe shumic
Niveli I dhe II











270
Korniza e programit msimor profesional

Lmi: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I dhe II

I. Njoftime t prgjithshme pr shkollimin

1. Struktura e shkollimit

Arsimimi n profilin msimor Tregtar me pakic dhe shumic pr nivelet I dhe II
trajtohet n kuadrin e shkollimit t mesm t lart n Kosov.
Niveli i par i arsimimit profesional, me kohzgjatje dy vite msimore pas prfundimit t
arsimit t detyruar (kl. 10 dhe 11), i prgatit nxnsit pr kompetencat fillestare (hyrse)
t punsimit n profesionin e tregtarit me pakic dhe shumic. J ep nj certifikat t
prgatitjes profesionale t nivelit t punonjsit t gjysmkualifikuar (ndihms) dhe
mundson kalimin n nivelin e dyt t arsimimit profesional.
Niveli i dyt i arsimimit profesional, me kohzgjatje nj vit msimor (kl. 12) pas
prfundimit me sukses t nivelit t par, i prgatit nxnsit pr t fituar nj kualifikim
profesional q u mundson atyre integrimin n tregun e puns pr tregtar me pakic dhe
shumic, si dhe vazhdimin e arsimimit n nivele m t larta. J ep nj certifikat t
prgatitjes profesionale t nivelit t punonjsit t kualifikuar dhe mundson kalimin n
nivelin e tret t arsimimit profesional (matur) q lejon kalimin edhe n studimet
universitare.
Ky dokument prmban dokumentet kurrikulare t profilit msimor Tregtar me pakic dhe
shumic pr nivelet I dhe II, t strukturuara n lnd msimore (teorike) dhe module
msimore (praktike), n tri grupe kryesore:
(x) grupi i lndve t prgjithshme, q synojn formimin shkencor/humanitar t nxnsve
pr t lehtsuar integrimin e tyre n shoqri, si dhe vazhdimin e shkollimit t
mtejshm.
(xi) grupi i lndve teorike-profesionale, q synojn konsolidimin te nxnsit, t koncepteve
shkencore, si dhe bjn njohjen e tyre me proceset teknike-teknologjike q lidhen me
profesionin e tregtarit me pakic dhe shumic.
(xii) grupi i moduleve t praktiks profesionale, q synojn prgatitjen e nxnsve me
kompetencat praktike t nevojshme pr tu integruar me sukses n tregun e puns n
sektorin e tregtis.

2. Qllimet e prgjithshme t shkollimit

Qllimi kryesor i shkollimit (dynivelsh) pr Tregtar me pakic dhe shumic sht zhvillimi i
personalitetit t nxnsve pr tu inkuadruar n nj shoqri demokratike si qytetar aktiv e
kompetent, si dhe pr tu angazhuar me sukses n tregun e puns gjithnj n ndryshim. Sfida
t rndsishme pr arritjen e ktij qllimi jan dhe zhvillimi te nxnsit i ndjenjs s
vetbesimit, kultivimi i vullnetit t lir n marrjen e vendimeve, nxitja e ndjenjs s
siprmarrjes dhe e gatishmris pr t nxn gjat gjith jets.

271
Pr t mundsuar zhvillimin individual t nxnsve nga pikpamja emocionale, intelektuale
dhe profesionale, sht e nevojshme q shkolla profesionale tu krijoj atyre:
Mundsi t prshtatshme pr t nxn, pavarsisht nga gjinia, raca, etniteti dhe aftsit
fizike e mendore;
Lehtsi pr t kuptuar mjedisin shoqror dhe ekonomik, lokal, kombtar dhe rajonal, si
dhe pr t qen t vetdijshm pr rolin q mund t luajn n shoqri;
Mbshtetje pr t zhvilluar ndjenjn e siprmarrjes dhe t disiplins, kureshtjen
intelektuale dhe vlerat morale;
Kushte pr tu zhvilluar psikologjikisht dhe fizikisht, pr t prballuar vshtirsit q do
t ndeshin gjat veprimtarive t ardhshme jetsore dhe profesionale;
Mundsi pr t zhvilluar kompetencat profesionale, t bazuara n njohurit, shprehit dhe
qndrimet/vlerat, t mjaftueshme pr t lehtsuar punsimin dhe prparimin drejt arsimit
dhe aftsimit profesional t mtejshm;
Mbshtetje pr t muar me realizm vlerat dhe potencialin e tyre, pr tu orientuar drejt
n drejtimet e karriers profesionale t ardhshme dhe pr t marr prgjegjsi n
procesin e zhvillimit t tyre t vazhdueshm personal dhe profesional;
Mbshtetje pr t zhvilluar format e bashkpunimit dhe t besimit t ndrsjell nprmjet
prvojs s puns praktike;
Mundsi pr tu njohur me zhvillimet perspektive t profesionit t tyre, t para kto n
kontekstet e integrimit rajonal dhe europian;
Kushte pr tu njohur me teknologjit dhe proceset teknologjike aktuale e t perspektivs,
n sektorin e tregtis;
Kushte pr t njohur dhe pr t zbatuar rregullat e mbrojtjes n pun e t ruajtjes s
mjedisit, n prputhje me standardet ndrkombtare.

3. Grupi t cilit i drejtohet shkollimi

Shkollimin pr Tregtar me pakic dhe shumic, niveli I dhe II, mund ta ndjekin t gjith
t rinjt dhe t rejat t cilt kan prfunduar me sukses arsimin e detyruar nntvjear, jan
n mosh deri 24 vje dhe zotrojn aftsi shndetsore (fizike e mendore) t mjaftueshme
pr t kryer kto nivele shkollimi.
N raste t veanta, kur krkesat e nxnsve pr t ndjekur kt shkollim jan m t larta se
sa mundsit reale t shkollave profesionale t veanta, Ministria e Arsimit, Shkencs dhe
Teknologjis (MASHT) prgatit udhzime me kritere t posame pranimi n kto shkolla.

4. Mundsit e shkollimit t mtejshm

Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Tregtar me pakic dhe shumic
n nivelin I, u lejon nxnsve vazhdimin e shkollimit n nivelin II t ktij profili.
Prfundimi me sukses i shkollimit pr profilin msimor Tregtar me pakic dhe shumic,
niveli II, u lejon nxnsve vazhdimin e shkollimit n shkalln III (t punonjsit me shkathtsi
t larta) n t njjtin profil msimor, pr t fituar diplomn e maturs, me t drejt kalimi n
shkollimin e lart universitar.

5. Mundsit e punsimit

Shkollimi pr Tregtar me pakic dhe shumic, niveli I dhe II, i referohet kryerjes s
veprimeve q lidhen me veprimtarin ekonomike t organizatave t ndryshme publike ose

272
private, q jan aktuale dhe shihen me prparsi pr t ardhmen n tregun e Kosovs. Nisur
nga kjo nxnsi pr Tregtar me pakic dhe shumic i nivelit I dhe II mund t punsohet n
ndonj ndrmarrje tregtare apo kompani tregtare si asistent i profilit prkats. Me kualifikime
t mtejshme dhe pas nj prvoje pune t konsiderueshme, ai mund t krijoj nj biznes t
vetin n kt sektor dhe t punsoj t tjer.

II. Kompetencat e fituara nga nxnsit n prfundim t shkollimit

Kompetencat e prgjithshme

Ndjekja e shkollimit n profilin msimor Tregtar me pakic dhe shumic, niveli I, do t
zhvilloj te nxnsit nj trsi kompetencash t prgjithshme, t cilat do ti shrbejn atij pr
prvetsimin me efektivitet t programit msimor, zhvillimin n nivelin e krkuar t
kompetencave profesionale dhe integrimin e mtejshm n shoqri dhe n tregun e puns
gjithnj n ndryshim. Kto kompetenca t prgjithshme do t zhvillohen n nj nivel m t
lart gjat kryerjes s shkollimit pr Tregtar me pakic dhe shumic, niveli II. Kshtu,
nxnsi do t jet i aft:
T komunikoj n mnyr korrekte, me shkrim dhe me goj, pr t shprehur mendimet e
ndjenjat e tij dhe pr t argumentuar opinionet pr shtje t ndryshme.
T prdor burime dhe teknika t ndryshme (prfshir dhe ato t kompjuterizuara) t
mbledhjes dhe t shfrytzimit t informacioneve t nevojshme pr zhvillimin e tij
personal dhe profesional.
T angazhohet fizikisht, mendrisht dhe emocionalisht n zgjidhjen e situatave t
ndryshme problemore q do t ndesh n kontekstin profesional, personal dhe shoqror.
T manifestoj qasje t nj kritike konstruktive ndaj zhvillimeve profesionale, personale
dhe shoqrore.
T nxit potencialin e tij t brendshm pr krkim t vazhdueshm n drejtim t
zgjidhjeve t reja, m efektive dhe m efiiente.
T respektoj rregullat dhe parimet e nj bashkjetese demokratike n kontekstin e
integrimeve lokale, rajonale dhe globale.
T manifestoj guxim dhe iniciativ n marrjen e prgjegjsis pr t ardhmen e tij.
T tregoj vetkontroll n ushtrimin e veprimtarive t tij n kontekstin e pavarsis n
vendimmarrje.
T organizoj drejt procesin e t nxnit t tij dhe t shfaq gatishmrin e vullnetin pr
nj t nxn q zgjat gjith jetn.
T respektoj parimet e puns n grup dhe t bashkpunoj aktivisht n arritjen e
objektivave t pranuara.
T bj vlersime dhe vetvlersime nisur nga kritere t drejta, si baz pr t prmirsuar
dhe uar m tej arritjet.
T hulumtoj vetveten dhe rrugt e mundshme t karriers profesionale pr t br
zgjedhje t prshtatshme t veprimtarive profesionale t ardhshme.

Kompetencat profesionale

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit dyvjear n profilin Tregtar me pakic dhe
shumic, niveli I, nxnsi do t jet i aft t ushtroj kompetencat profesionale si m
posht:

Klasifikon, fajllon materiale dhe dokumente.

273
Prpilon bilance fillestare.
Regjistron transaksione t thjeshta ekonomike n Librin kryesor.
Kryen veprime me faturn
Komunikon me mjetet e komunikimit, si telefon, fax, internet.
Prdor dhe mirmban mjetet e zyrs, kompjuterin, shtypsin, skenerin, fotokopjuesin etj.
Mban arkn.
Harton krkesa dhe oferta.
Kryen veprime me dokumentacionin e blerjes.
Kryen veprime me dokumentacionin e shitjes.
Llogarit zhvlersimin e mjeteve joqarkulluese.
Mban evidenca elektronike n softuer (excel,word).
Zbaton rregullat e puns me klient dhe partner.
Prdor n mnyr t pavarur literaturn me qllim ngritjen profesionale.

Me prfundimin e suksesshm t shkollimit t mtejshm njvjear n profilin msimor
Tregtar me pakic dhe shumic, niveli II, nxnsi do t rris n nj shkall m t lart
nivelin e kompetencave profesionale t fituara n nivelin I, si dhe do t aftsohet t ushtroj
kompetenca t tjera profesionale si m posht:

Planifikon blerjet dhe shitjet me pakic dhe shumic.
Pranon dhe deponon mallrat.
Kryen reklamimin e mallrave.
Hulumton nevojat e konsumatorve.
Bn kalkulimin e marzhs.
Prmbush nevojat e klientve konform politiks s ndrrmarrjes.
Komunikon me pal dhe klient me mjete bashkohore t komunikimit.
Prdor softver pr regjistrim.
Kryen sistemimin e dokumenteve.
Koordinon punn me nivele m t larta.


274
III. Plani msimor pr profilin msimor Tregtar me pakic dhe shumic, Niveli I e II

Ort javore/vjetore dhe kreditet
Niveli I Niveli II

Nr

Lndt dhe modulet msimore
Klasa 10 Klasa 11 Klasa 12
A. Lndt e prgjithshme (Gjithsej) 16 15 15
1 Gjuh shqipe dhe letrsi 3 (105) 3 (105) 3 (105)
2 Gjuh angleze 2 (70) 2 (70) 2 (70)
3 Matematik 2 (70) 2 (70) 2 (70)
4 Teknologji e informacionit dhe komunikimit 2 (70) 2 (70) 2 (70)
5 Ekonomia dhe ndrmarrsia 1 (35) 1 (35) 1 (35)
6 Edukat qytetare 1 (35) - -
7 Edukat fizike 2 (70) 2 (70) 2 (70)
8 Fizik 1 (35) - -
9 Histori 1 (35) - -
10 Gjeografi 1 (35) 2 (70) -
11 Psikologji - 1 (35) -
12 Sociologji - - 2 (70)
13 Menaxhim i projektit - - 1 (35)
B. Lndt profesionale (Gjithsej) 8 (280) 8 (280) 8 (245)
1 Kontabilitet 2 (70) 2 (70) -
2 Financ 2 (70) 2 (70) -
3 Statistik 2 (70) 2 (70) -
4 E Drejta 2 (70) - -
5 Njohja e mallit - 2 (70) -
6 Depot dhe afarizimi i depos - - 2 (70)
7 Bazat e ekonomis s tregtis - - 2 (70)
8 Komunikim biznesi - - 2 (70)
9 Marketing - - 2 (70)
C. Modulet e praktiks profesionale (Gjithsej) 6 (210) 9 (315) 9 (315)
1 Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve,
sistemi i klasifikimit
7K (42) - -
2 Prpilimi i bilancit fillestar t gjndjes 7K (42) - -
3 Regjistrimet n Librin kryesor 6K (36) - -
4 Kryerja e veprimeve me faturn 8K (48) - -
5 Komunikimi me mjetet komunikuese 7K (42) - -
6 Veprimet me arkn - 7.5K (45) -
7 Hartimi i oferts dhe i krkess - 9K (54) -
8 Blerja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
9 Shitja dhe evidentimi i saj - 8K (48) -
10 Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese - 10K (60) -
11 Qarkullimi i pagesave - 10K (60 ) -
12 Veprimtaria e prditshme e nj biznesi - - 10K (60)
13 Mnyrat e kryerjes s pagesave - - 10K (60)
14 Marrdhniet e biznesit me bankat - - 10K (60)
15 Komunikimi me shkrim me palt - - 7,5K (45)

275
16 Mbajtja e llogaris s nj biznesi - - 10K (60)
17 Udhheqja e librave n mnyr elektronike - - 5K (30)

Gjithsej A+B+C 30 (1050) 32 (1120) 32 (1120)

IV. Udhzime pr zbatimin e Kornizs s programit msimor profesional:

Programet e hollsishme t lndve t prgjithshme parashtrohen n nj dokument t veant
t MASHT.
J avt msimore sipas klasave:
Klasa 10 35 jav; Klasa 11 35 jav (niveli I);
Klasa 12 35 jav (niveli II).
J ava msimore (5 dit msimore) prmban 30 32 or msimore.
Nj or msimore ka 45 minuta.
Si njsi e ngarkess msimore pr praktikat msimore profesionale do t prdoret krediti (K),
i cili do t jet i barasvlershm me 6 or msimore (1 dit praktik msimore).
Rekomandohet q praktikat profesionale t realizohen ditore (6 or n dit), si m posht:
Klasa 10: Praktik 1 dit n jav dhe Teori 4 dit n jav
Klasa 11: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Klasa 12: Praktik 1,5 dit n jav dhe Teori 3,5 dit n jav
Rekomandohet q modulet praktike pr do vit msimor, t realizohen n prputhje me
radhn e paraqitur n planin msimor. Shkollat profesionale, n varsi nga kushtet dhe
situatat e veanta n t cilat ndodhen, mund t bjn ndryshime t radhs s trajtimit t
moduleve msimore praktike, gjithnj duke synuar t mos e dmtojn procesin e prvetsimit
t tyre.
Mbshtetur n programet e detajuara t lndve profesionale, msimdhnsit e lndve
teorike profesionale bjn planifikimin e njsive msimore prkatse.
Mbshtetur n prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale, msimdhnsit e
praktikave profesionale prgatisin plane m t detajuara, ku parashtrohen veprimtarit
praktike konkrete. Njkohsisht, ata prgatisin instrumentet e vlersimit pr do rezultat
msimor t paraqitur n prshkruesit e moduleve.
Vlersimi prfundimtar i nxnsve, n mbarim t secilit prej t dy niveleve t prgatitjes n
profilin Tregtar me pakic dhe shumic, do t organizohet n form provimesh:
N Nivelin I: Provimi i integruar i prgatitjes praktike q organizohet nga shkolla
profesionale.
N Nivelin II: (a) Provimi i integruar pr lndt e teoris profesionale, q organizohet nga
shkolla profesionale, dhe (b) Provimi i integruar pr praktikn profesionale q organizohet
nga shkolla profesionale.
Rezultatet e provimeve do t pasqyrohen n certifikatat prkatse t prfundimit t
shkollimeve profesionale n t dy nivelet e prgatitjes.
Modalitetet e procedurave t provimeve prfundimtare, kriteret e vlersimit t nxnsve me
nota dhe t prmbajtjes s certifikatave, prcaktohen me udhzime t veanta t MASHT.

V. Udhzime t prgjithshme didaktike

Msuesit e lndve teorike profesionale dhe t praktikave profesionale duhet t przgjedhin
dhe prdorin forma dhe metoda msimdhnieje t tilla q t nxisin sa m shum t nxnit
aktiv t nxnsve dhe t ojn n krijimin tek ata, t kompetencave sociale e profesionale, t
plota dhe t qndrueshme.
E rndsishme sht q planifikimi i msimdhnies t bazohet n nj proces analize
fillestare, i cili t marr parasysh faktor t till t rndsishm si, niveli i hyrjes s nxnsve,

276
prmbajtja e hollsishme e lndve t teoris profesionale dhe e moduleve t praktikave
profesionale, shkalla e integrimit t tyre, objektivat konkret q do t arrihen, mundsit reale
q ka shkolla pr realizimin e veprimtarive msimore etj. Pr kt planifikim duhet nj
bashkpunim i ngusht i t gjith personelit drejtues dhe msimdhns t shkolls.
Elementi ky pr arritjen e suksesit n nj proces t nxni, sht motivimi i nxnsve. Njohja
e vazhdueshme e nxnsve me shkalln e prmbushjes s objektivave nga ana e tyre, prbn
nj mekanizm t fuqishm motivimi, i cili duhet t shihet me prparsi nga msimdhnsit e
lndve teorike dhe moduleve praktike.
Nj element tjetr q ndihmon suksesin sht integrimi i teoris me praktikn e profesionit.
Parimi i t nxnit duke br duhet t gjej vendin e duhur n procesin e t msuarit n
shkolln profesionale q prgatit nxnsit n profesionin Tregtarit me pakic dhe shumic.
Msimdhnsit duhet t prdorin metoda t tilla t t msuarit q zhvillojn jo vetm
njohurit teorike, shkathtsit dhe shprehit praktike t nxnsve, por edhe qndrimet e tyre
ndaj jets, puns dhe shoqris n prgjithsi. Puna n grup dhe Puna me projekte jan dy
nga format baz t organizimit t msimit (teorik apo praktik) pr t zhvilluar kompetencat
kye, t nevojshme pr zgjidhjen e problemeve q kan t bjn me veprimtarin
profesionale, n veanti, dhe veprimtarin sociale t qytetarit t ardhshm, n prgjithsi.
Nj parim tjetr q duhet respektuar nga msuesit dhe instruktort sht fakti q t nxnt nuk
ndodh vetm n mjediset e shkolls, por edhe jasht tyre. Dhnia e detyrave dhe puna
krkimore e pavarur e nxnsve ka nj ndikim t dukshm n formimin e tyre si profesionist
t ardhshm.
Format dhe metodat e t msuarit jan t shumta e t shumllojshme dhe msimdhnsit, n
konsultim t ngusht me njri-tjetrin, duhet t przgjedhin ato q jan m t prshtatshme pr
kontekstin e tyre konkret. T tilla jan: ligjrata tradicionale, demonstrimi, zgjidhja e problemit
teorik, ushtrimi praktik, projektet praktike, veprimtarit n grupe t vogla etj. Rekomandohet q n
prmbajtjet teorike t prdoren kryesisht ligjrata, zgjidhja e problemit teorik dhe demonstrimi, kurse
n zbatimin e moduleve praktike t prdoren kryesisht demonstrimi nga msimdhnsi, praktika e
mbikqyrur dhe praktika e pavarur e nxnsve. Projektet praktike, sidomos ato q integrojn
kompetenca t lidhura me shum aspekte t profesionit, jan nj metod q rekomandohet sidomos n
fazat prmbyllse t shkollimit. N kushtet e mungess s mjediseve reale t puns, duhet t synohet
krijimi i mjediseve t simuluara t puns.
Pr sa i prket vlersimit t nxnsve, rekomandohet t prdoren metoda dhe instrumente vlersimi q
t nxisin prparimin e nxnsve, shmangin subjektivizmin n vlersim dhe pasqyrojn arritjet reale t
tyre. Me rndsi sht vlersimi i vazhdueshm dhe ai prfundimtar, ku format dhe instrumentet e
vlersimit przgjidhen apo hartohen nga vet msimdhnsit. Duhet t synohet vlersimi i arritjeve
i bazuar n kriteret, ku arritjet e nxnsit krahasohen me standardet e paracaktuara dhe t
shmanget sa m shum t jet e mundur vlersimi i bazuar n renditjen, ku nxnsit
krahasohen me njri-tjetrin. Format dhe instrumentet e vlersimit q rekomandohen jan:
pyetjet me goj, pyetjet me shkrim, detyrat me shkrim,vzhgimi i veprimtaris s nxnsve,
listat e kontrollit, projekte pr vlersim etj. N veprimtarit praktike, listat e kontrollit duhet
t jen instrumenti vlersues q duhet t mbizotroj. Msimdhnsi przgjedh ato q jan
m t prshtatshme, duke marr parasysh kushtet konkrete. Edhe gjat provimeve
prfundimtare n teori profesionale dhe praktik profesionale, n prputhje me udhzimet
prkatse t MASHT, duhet t mbizotroj vlersimi i kompetencave t puns s nxnsve,
q testohen n situata pune reale ose t simuluara.
N prgjithsi, si pr msimdhnien, ashtu edhe pr vlersimin duhet t synohen forma e
metoda q e vendosin nxnsin n qendr t veprimtarive msimore dhe e shndrrojn rolin e
msimdhnsit nga ligjrues (lektor) i thjesht, n nj moderator, mbikqyrs dhe vlersues i
veprimtaris s nxnsve.

277







Programet e lndve profesionale dhe
prshkruesit e moduleve profesionale
ARSIMI PROFESIONAL












Niveli I dhe II


278
Klasa 10

Programet e lndve profesionale



Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin dhe natyrn e lnds s kontabilitetit;
- kryej llogaritje t dyfishta;
- interpretoj sistemin e llogarive dhe rregullimin e llogarive.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Hyrje n Kontabilitet 20 or

m) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- inerpretoje rndsin e kontabilitetit n biznes;
- interpretoje rndsin e informacionit kontabl;
- shpjegoj natyrn, kuptimin, rolin e kontabilitetit dhe raportin e saj me praktikn;
- shpjegoj sistemin informativ t drejtimit dhe marrjen e vendimeve;
- dalloje llojet e kontabiliteteve;
- regjistroje ne kontabilitetin financiar;
- shpjegoj pasqyrat kryesore kontabl;
- paraqes bilancin, ekuacionin kontabl (barazpesha e bilancit);
- paraqes pasqyrn e kapitalit t pronarit;
- shpjegoj pasqyrn e ndryshimeve t mjeteve monetare;
- shpjegoj karakteristikat cilsore t informacionit t p.f.

n) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontabilitetit n biznes.

279
- Rndsia e informacionit kontabl.
- Prkufizimi i kontabilitetit.
- Natyra, kuptimi, roli i kontabiliteti dhe raporti i tij me praktikn.
- Sistemi informativ i drejtimit dhe marrja e vendimeve.
- Llojet e kontabilitetit.
- Kontabiliteti financiar.
- Pasqyrat kryesore kontabl.
- Bilanci dhe ekuacioni kontabl (barazpesha e bilancit).
- Pasqyra e kapitalit t pronarit.
- Pasqyra e ndryshimeve t mjeteve monetare.
- Karakteristikat cilsore t informacionit t P.F.

o) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- paraqes nj evidenc kontabl;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

p) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente konkrete n mbshtetje t lnds s kontabilitetit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Sistemi i regjistrimit t dyfisht 20 or

m) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sht llogaria (kontoja);
- prcaktoj llogarit e aktiveve;
- prcaktoj llogarit e detyrimeve;
- prcaktoj llogarit e kapitalit t pronarit apo burimeve t veta;
- shpjegoj sistemin e regjistrimit t dyfisht si metod baz t kontabilitetit;
- shpjegoj funksionimin e llogarivedhe regjistrimin e veprimeve ekonomike;
- prcaktoj formn e regjistrimit t llogaris;
- tregoje si plotsohet ditari;
- shpjegoj bartjen e veprimeve nga ditari n librin e madh;
- vrtetoj bilancin vrtetues;
- kryeje korigjimin e gabimeve;
- bj mbylljen e llogarive dhe artikullin e hapjes s llogarive.

n) Temat e kapitullit
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht.
- Llogaria.
- Llogarit aktive.
- Llogarit e detyrimeve.
- Llogarit e kapitalit t pronarit.
- Sistemi i regjistrimit t dyfisht si metod baz e kontabilitetit.
- Funksionimi i llogarive, regjistrimet e veprimeve ekonomike.
- Ditari.

280
- Bartja e veprimeve nga ditari n librin e madh.
- Bilanci vrtetues.
- Korigjimi i gabimeve.
- Mbyllja e llogarive dhe artikulli i hapjes s llogarive.

o) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroje shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj ;
- angazhoj nxenesit me zgjidhjen e problemeve te thjeshta kontabile;
- zbatoj punn n grupe dhe individuale;
- realizoj or ushtrimesh;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion nj bilanc;
- demostroj shembuj konkret n klas.

p) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr bilancin;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Sistemi kontabl dhe rregullimi i llogarive 30 or

d) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj sistemin kontabl dhe hapat kryesor t tij;
- llogarite t ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit;
- shpjegoj evidencn kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve;
- percaktoje parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e
biznesit;
- percaktoje natyrn dhe burimet e parimeve;
- shpjegoj periudhat kontabl;
- percaktoje jetgjatsin e biznesit;
- shpjegoj bazn monetare t kontabilitetit;
- shpjegoj parimin e kompetencs (krahasimit) burimet e parimeve;
- percaktoje detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit;
- dalloje kontabilitetin rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij;
- shpjegoj rregullimin e llogarive;
- kryeje regjistrimet rregulluese kryesore;
- regjistroje parapagimet shpenzimet e parapaguara;
- kryeje regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet);
- regjistroje shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura;
- shpjegoj rndsin e regjistrimeve rregulluese;
- vertetoje bilancin vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes;
- kryeje prgatitjen e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F;
- percaktoje parimi i kuptueshmris dhe rndsis;
- percaktoje parimin e besueshmris dhe plotsis;
- percaktoje parimin e krahasueshmris;
- shpjegoj mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F;
- shpjegoj prdorimin e bilancit t loogarive t librit t madh;
- shpjegoj shkollat kryesore t kontabilitet.


281
k) Temat e kapitullit
- Sistemi kontabl dhe hapat kryesor t tij,
- T ardhurat, shpenzimet dhe rezultatin neto t biznesit,
- T ardhurat,
- Shpenzimet
- Evidencen kontabile t t ardhurave dhe shpenzimeve,
- Parimet kryesore t kontabilitetit n lidhje me t ardhurat dhe shpenzimet e biznesit,
- Natyra dhe burimet e parimeve,
- Periudhat kontabl,
- J etgjatsia e biznesit,
- Baza monetare kontabilitetit,
- Parimi i kompetencs (krahasimit), burimet e parimeve,
- Detyrimet ligjore pr mbajtjen e kontabilitetit,
- Kontabiliteti rrjedhs dhe mnyrat e realizimit t tij,
- Rregullimi i llogarive,
- Regjistrimet rregulluese kryesore,
- Parapagimet, shpenzimet e parapaguara,
- Regjistrimet kryesore t rritjeve (aktualet),
- Shpenzimet e paregjistruara ose t rrjedhura,
- Rndsia e regjistrimeve rregulluese,
- Bilanci vrtetues pos veprimeve rregulluese veprimet e mbylljes,
- Prgatitja e pasqyrave financiare-parimet e ndrtimit t P/F,
- Parimi i kuptueshmrise dhe rndsise,
- Parimi i besueshmrise dhe plotsise,
- Parimi i krahasueshmrise,
- Mnyrat dhe teknikat e ndrtimit t P/F,
- Prdorimi i bilancit t llogarive t librit t madh,
- Shkollat kryesore t kontabilitet.

l) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes kontabile me shembuj;
- demonstroj shembuj me dokumente konkrete t marra nga ndrmarrjet;
- angazhoj nxnsit me zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta kontabile;
- zbatoje punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

m) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete t veprimeve ekonomike;
- kompjuter, printer.









282
Programi i lnds

Financa

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prshkruaj rolin, rndsin dhe funksionin e shkencs s financave;
- interpretoje paraqitjen e paras dhe funksionet e saj;
- shpjegoj elementet e sistemit monetar, kreditor dhe bankar pr ta kuptuar m drejt
ambientin ku jetohet dhe punohet;
- shpjegoj konceptet baz pr sistemin monetar, kreditor, inflacionin, deflacionin,
qarkullimin ndrkombtar t pagesave, sistemin monetar ndrkombtare dhe at t BE-s;
- shpjegoj sistemin e qarkullimit t pagesave n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Financa si diciplin shkencore 6 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj veqorit e prgjithshme t shkencs s financave;
- shpjegoj zhvillimin histrorik t financave.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n financa.
- Zhvillimi historik

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj zhvillimin historik t financave;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- parashtroj pyetje;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete,

283

Kapitulli 2: Paraja 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj paraqitjen e paras;
- shpjegoj zhvillimin e paras;
- shpjegoj funksionet e saj.

b) Temat e kapitullit
- Paraqitja e paras.
- Funksionet e paras.
- Zhvillimi i paras.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- paraqes me skica, fotokopje, fotografi llojet e ndryshme t paras;
- organizoj vizita n banka;
- krkoj nga nxnsit t mbledhin informacion pr historikun e paras;
- zbatoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- skica, fotokopje, fotografi t llojeve t ndryshme t paras.

Kapitulli 3: Sistemi monetar 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e sistemit monetar dhe bazat e tij;
- citoj ligjet mbi sistemin monetar;
- tregoj veorit e sistemeve t ndryshme monetare.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i sistemit monetar.
- Evoluimi i sistemeve monetare.
- Sistemi monetar i valutave paralele.
- Sistemi i monetar i valutave t dyllojshme.
- Sistemi monetar i monometalizmit t argjentit, arit etj.
- Sistemi i valuts letr.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore te bazave t sistemit monetar;
- prdor metoden e bashkebisedimit,
- zbatoj pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj valutat e ndryshme;
- organizoj teste me shkrim.

284

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demonstrim;
- kompjuter, printer, internet.

Kapitulli 4: Sistemi monetar n Kosov 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e sistemit monetar t Kosovs;
- shpjegoj zhvillimin e sistemit monetar pas vitit 1999 n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Evoluimi i sistemit monetar n Kosov.
- Sistemi monetar n Kosov pas vitit 1999.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e sistemit monetar n Kosov me shembuj;
- prdor metodn e bashkbisedimit;
- angazhoj nxnsit pr gjetje t informacionit shtes pr sistemin monetar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- dokumente historike, artikuj gazetash etj.;
- materiale e dokumente konkrete pr sistemin monetar;
- fotokopje monedhash q kan ekzistuar m par n Kosov.

Kapitulli 5: Sisitemi monetar n BE 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e zhvillimit t sistemit monetar n BE;
- shpjegoj arsyet e futjes s Euros dhe cilat vende u prfshin n EUROZON-.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evoluimi i sistemit monetar nBE.
- BE dhe Euro.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes n sistemin monetar t BE;
- zbatoje punen ne grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme,

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;

285
- Materiale e dokumente konkrete
- Kompjuter, Internet.

Kapitulli 6: Sisitemi kreditor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht kredia, zanafilln e kredis dhe karakteristikat e saj;
- prcaktoj mnyrn e funksionimit t kredis;
- prcaktoj burimet e mjeteve pr kredi;
- bj dallimin e llojeve kryesore t kredis;
- rendis dokumentet e nevojshme pr marrjen e nj kredie;
- shpjegoj konceptin e kamats dhe funksionin e saj;
- shpjegoj kuptimin e letrave me vler dhe karakteristikat themelore t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Zanafilla, nocioni dhe karakteristikat e kredis.
- Funksionet dhe roli i kredive.
- Burimet e mjeteve pr kredi.
- Llojet e kredis.
- Kamata.
- Letrat m vler

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumentacionit t nevojshm pr marrjen e nj kredie;
- prdor metodn e bashkbisedimit pr nevojn e marrjes s nj kredie;
- realizoj pune me grupe dhe individuale;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- aplikacionet pr marrjen e kredis;
- kompjuteri, printeri.

Kapitulli 7: Sistemi bankar 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj ka sht banka, strukturn organizative dhe funksionin e saj;
- shpjegoj si themelohet ajo;
- prcaktoj ka jan rezervat bankare;
- shpjegoj kujt i prgjigjen bankat;
- shpjegoj kush i menaxhon ato;
- prcaktoj parimet e funksionimit t bankave;
- jap shembuj t organizatave kredituese ndrkombtare dhe prshkruaj veorit e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, definicioni dhe funksioni i bankave.
- Themelimi i bankave.
- Rezervat bankare.

286
- Menaxhimi i bankave. Parimet e funksionimit.
- Organizatat kredituese ndrkombtare.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- organizoj vizita n banka;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion pr punt e banks;
- prdor furtun idesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kompjuteri, internet;
- fletpalosje t bankave t ndryshme.

Kapitulli 8: Sistemi bankar n Kosov 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- prshkruaj zhvillimin e sistemit bankar n Kosov;
- prshkruaj sistemin bankar pas vitit 1999 n Kosov;
- citoj rregullat aktuale t veprimit n kt lmi.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe evolimi sistemit bankar n Kosov.
- Sistemi Bankar n Kosov pas vitit 1999 dhe rregullat e veprimit

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s sistemit bankar n Kosov;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente t hapjes s llogarive;
- kompjuter, Internet.













287
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, rndsin, objektin dhe metodat e statistiks;
- shpjegoj elementet kryesore t analizs statistikore;
- dalloj fazat e ndryshme t hulumtimit statistikor, aktivitetet dhe punt q lidhen me do
faz t hulumtimit;
- shpjegoj metodat dhe treguesit statistikor q prdoren gjat analizave statistikore;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs dinamike dhe statike;
- shpjegoj, llogaris dhe interpretoj disa nga treguesit e analizs s lidhjeve n mes t
dukurive t ndryshme;
- shpjegoj konceptet kye t teoris s probabiltetit/gjasave dhe si prdoren ato n analizat
statistikore.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kuptimi, rndsia, objekti dhe metodat e statistiks 5 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rolin dhe rndsin e statistiks;
- shpjegoj objektin dhe metodat e statistiks;
- bj prshkrim t shkurtr t zhvillimit historik t statistiks;
- shpjegoj lidhjen e statistiks me shkencat tjera;
- prshkruaj organizimin e shrbimit statistikor n vende t ndryshme dhe n Kosov;
- shpjegoj rolin dhe rndsin e kompjuterave dhe softverve n aplikimin e metodave
statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe historiku i statistiks.
- Rndsia e statistiks dhe lidhjet me shkencat tjera.
- Objekti dhe metodat e statistiks.
- Organizimi i shrbimit statistikor.
- Prdorimi i kompjuterave dhe softverve n statistik.


288
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes s statistiks;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive statistikore;
- hulumtoj n Internet pr temat e kapitullit, sidomos pr organizimin e shrbimit
statistikor t Kosovs;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Shqyrtimi dhe definimi i elementeve t studimit statistikor 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan dukurit masive (popullimi) dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet mostr dhe njsi statistikore dhe t jap shembuj pr kt;
- shpjegoj konceptet q lidhen me t dhnat statistikore ( variablat, tipari ose atributi) dhe
t jap shembuj pr kt;
- bj dallimin mes variablave kualitative (cilsore) dhe atyre kuantitative (sasiore);
- bj dallimin mes variablave diskrete (t ndrprera) dhe atyre kontinuale (t
vazhdueshme);
- shpjegoj kuptimin e variacionit t tiparit dhe nivelit t tiparit (atributit) dhe t jap
shembuj pr to.

b) Temat e kapitullit:
- Popullimi/trsia e prgjithshme ose dukuria masive.
- Mostra (metoda representative).
- Njsia statistikore (individi).
- T dhnat statistikore dhe llojet e tyre (atributi, gjegjsisht variablat).
- Variacioni i tiparit, gjegjsisht modalitetet e tiparit (atributit).
- Niveli i tiparit (atributit).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret temat e msiprme;
- organizoj or ushtrimesh;
- krijoj situata problemore dhe diskutoj ato me nxnsit;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Fazat e studimit statistikor 16 or

289
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj rndsin e organizimit t krkimeve statistikore;
- shpjegoj se sht vrojtimi statistikor, tiparet dhe veorit e tij krahasuar me llojet e
tjera t studimeve (sociale etj.);
- prshkruaj fazat e studimit statistikor;
- shpjegoj rndsin dhe mnyrn e organizimit t vrojtimeve statistikore;
- shpjegoj mnyrat dhe llojet e vrojtimit, veorit, prparsit dhe t metat e secils prej
tyre duke e ilustruar me shembuj;
- argumentoj pse ndodhin gabimet gjat fazs s vrojtimit dhe t jap shembuj t llojeve t
ndryshme t gabimeve;
- shpjegoj pse bhet kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit;
- argumentoj pse dhe si bhet grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore;
- bj rradhitjen e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore, me theks t
veant n seri t distribucionit/shprndarjes s frekuencave;
- shpjegoj pse pasqyrat statistikore jan form e paraqitjes s t dhnave dhe jap shembuj
t prdorimit t tyre;
- bj paraqitjen e t dhnave t ndryshme n tabela statistikore t thjeshta dhe t prbra;
- bj paraqitjen grafike t t dhnave statistikore prmes histogramit t frekuencave,
diagrameve vijore dhe siprfaqsore;
- kryej vrojtime t thjeshta statistikore.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e organizimit t krkimeve statistikore.
- Fazat e studimit statistikor.
- Vrojtimi statistikor, gjegjsisht mbledhja e t dhnave statistikore.
- Rndsia dhe mnyra e organizimit t vrojtimit (mbledhjes s t dhnave statistikore).
- Burimet, llojet dhe mnyra e vrojtimit.
- Llojet e gabimeve dhe kontrolli i t dhnave n fazn e vrojtimit.
- Grupimi dhe klasifikimi i t dhnave statistikore sipas karakteristikave t ndryshme.
- Rradhitje e t dhnave statistikore n seri t ndryshme statistikore.
- Serit e distribucionit t frekuencave, gjegjsisht serit e variacionit (frekuencat absolute,
relative, n prqindje dhe kumulative).
- Pasqyrat/tabelat statistikore.
- Paraqitja grafike e t dhnave statistikore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t nevojshme pr seciln prej fazave t
studimit statistikor duke i ilustruar me shembuj konkret;
- paraqes n mnyr grafike t dhnat statistikore;
- organizoj or ushtrimesh praktike, ku nxnsit t kryejn vrojtime t thjeshta statistikore
duke mbledhur t dhna dhe paraqitur ato n form tabele ose grafike;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale e dokumente konkrete, tabela me t dhna statistikore, skica grafike.


290
Kapitulli 4: Analiza statistikore 18 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- interpretoj kuptimin, rndsin dhe llojet e analizs statistikore;
- shpjegoj se rndsin dhe prdorimin e madhsive absolute dhe relative dhe t bj
dallimin mes tyre;
- llogaris mesataren artimetike, mesataren harmonike, mesataren gjeometrike, mod dhe
mediann nga seri t thjeshta dhe t ponderuara, si edhe t shpjegoj karakteristikat,
prdorimin, prparsit dhe t metat e secils prej madhsive mesatare;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e variacionit nga\serit e thjeshta dhe t ponedruara, si
edhe t shpjegoj karakteristikat, prdorimin, prparsit dhe t metat e secilit tregues t
dispersionit, gjegjsisht variacionit.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, rndsia dhe llojet e analizs statistikore.
- Rndsia e madhsive absolute dhe relative.
- Kuptimi dhe llojet e madhsive mesatare.
- Madhsit mesatare algjebrike t thjeshta dhe t ponderuara.
- Mesatarja aritmetike e thjesht dhe e ponderuar. Vetit.
- Mesatarja harmonike e thjesht dhe e ponderuar.
- Mesatarja gjeometrike e thjesht dhe e ponderuar dhe aplikimi i saj.
- Madhsit mesatare t pozicionit.
- Mediana/mesorja.
- Moda.
- Treguesit absolut dhe relativ t variacionit.
- Gjrsia e variacionit.
- Shmangia mesatare absolute/devijimi mesatar absolut.
- Varianca/shmangia mesatare kuadratike.
- Devijimi standard.
- Koeficienti i variacionit, rndsia dhe aplikimi i tij.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore q lidhen me metodat e llogaritjes s
madhsive mesatare dhe treguesve t variacionit me shembuj konkret;
- prdor pankarta t ndryshme pr mesataret;
- krkoj nga nxnsit q t gjejn dhe prezantojn shembuj konkret;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- organizoj or ushtrimesh;
- organizoj or prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera;
- Materiale te nevojshme per ushtrime;
- Pankarta t ndryshme ku paraqitet llogartja e mesatares me mnyra t ndryshme.

Kapitulli 5: Indekset dhe treguesit e tjer ekonomik 8 or


291
a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe rndsin e indekseve pr studimin e ecuris s dukurive t
ndryshme;
- klasifikoj indekset dhe t shpjegoj llojet e tyre;
- dalloj indekset individuale nga indekset grupore, indekset zinxhir nga ato baz duke i
ilustruar me shembuj t ndryshm;
- llogaris dhe interpretoj indekse t ndryshme;
- llogaris dhe interpretoj treguesit e strukturs dhe koeficientt e tjer statistikor.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe rndsia e indekseve.
- Klasifikimi i indekseve dhe llojet e tyre.
- Indekset individuale, baz dhe zinxhir.
- Indekset grupore (agregate), baz dhe zinxhir.
- Treguesit e strukturs.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik indekset;
- prdor skica, tabela me paraqitje t indekseve;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e indekseve;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn indekse statistikore, skica me indekse;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Hulumtimi i lidhjeve n mes dukurive (analiza e korrelacionit) 6 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e varsis sasiore n mes t dukurive si dhe llojet e lidhjeve n mes
tyre;
- dalloj lidhjet/raportet n mes dukurive q jan objekt i studimit statistikor;
- bj dallimin mes analizs s korrelacionit t thjesht dhe t shumfisht;
- Llogaris dhe interpretoj koeficientin e korrelacionit t thjesht linear, si mats kryesor i
shkalls dhe intensitetit t lidhjes midis dy dukurive.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i varsis sasiore ndrmjet dukurive.
- Llojet e lidhjeve/raporteve n mes dukurive t ndryshme.
- Matja e shkalls s intensitetit t lidhjes mes dukurive prmes koeficientit t korrelacionit
t thjesht linear.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin

292
Rekomandohet q msuesi t:
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen dhe interpretimin e koeficientit t korrelacionit;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prsritjeje;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna q prmbajn llogaritjen e koeficientve t
korrelacionit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 7: Konceptet baz t probabilitetit 7 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e probabilitetit;
- prshkruaj qasjet klasike, empirike dhe subjektive t probabilitetit dhe t bj dallimet
mes tyre;
- shpjegoj termat eksperiment (prov), ngjarje dhe rezultat dhe nocionet e tjera q
lidhen me llogaritjen e probabilitetit;
- shpjegoj disa nga rregullat e llogaritjes s probabilitetit t dy apo m shum ngjarjeve.

b) Temat e kapitullit
- Hyrje n probabilitet.
- Nocionet themelore t probabilitetit (eksperimenti, ngjarja, rezultati, probabiliteti apriori
klasik, probabiliteti aposteriori/empirik etj.).
- Probabiliteti i nj ngjarjeje.
- Probabiliteti i dy ose m shum ngjarjeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj konkret e praktik temat e msiprme;
- prdor shembuj konkret pr llogaritjen e probabilitetit dhe interpretimin e rezultateve t
ndryshme t gjetura prmes qasjeve dhe rregullave t ndryshme t teoris s
probabilitetit;
- organizoj or ushtrimesh dhe prritjesh;
- organizoj pun n grupe dhe individuale pr prgatitjen e eseve t ndryshme me baz
temat e kapitullit;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente me t dhna pr llogaritjen e probabilitetit t ngjarjeve t
ndryshme;
- kompjuter, printer.



293
Programi i lnds

E drejta

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

I. Qllimet e lnds:
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 10-t nxnsi duhet t:
- prcaktoj se cilat jan kontratat n ekonomi dhe prshkruaj tiparet kryesore t tyre;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shitjen;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr prfaqsimin tregtar;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats komisionare;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr magazinimin e mallit;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr ndrtimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shrbimet turistike;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr shpedicionin;
- prshkruaj tiparet dhe veorit e kontrats pr transportimin e mallit n hekurudh.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontrata 10 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj definicionin e kontrats dhe prshkruaj kushtet baz pr lidhjen e kontratave;
- rendis dhe prshkruaj mjetet pr sigurimin e kontratave;
- shpjegoj efektet m kryesore juridike q prodhon nj kontrat dhe cilat jan elementet
baz pr pushimin e kontrats.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe prmbajtja e kontrats.
- Kushtet pr lidhjen e kontratave.
- Sigurimi i kontratave.
- Pengu, e drejta e ndorsis, hipoteka, kapari, heqja dor, dnimi kontraktues, dorzania.
- Efektet e kontrats.
- Ndryshimet n kontrat.
- Pushimi i kontrats.

294
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- demonstroj ndonj kontrat;
- zbatoj lojn me role (nj nxns, shitsi dhe nj tjetr, blersi) gjat simulimit t
prcaktimit t kushteve baz t lidhjes s nj kontrate dhe aplikimit t pengut, ndorsis,
kaparit etj.;
- realizoj teste me shkrim.

d)Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- baza ligjore (rregullat e prgjithshme) pr lidhjen e kontrats.

Kapitulli 2: Kontratat n ekonomi 12 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- dalloj karakteristikat e kontratave n qarkullimin e mallrave;
- shpjegoj rregullat e posame t lidhjes s kontratave n ekonomi;
- kryej parabisedimet pr lidhjen e nj kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata e qarkullimit t mallrave.
- Dallimi i kontratave t qarkullimit.
- Specifikat e lidhjes s kontratave n ekonomi.
- Parabisedimet pr lidhjen e kontrats.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj ndonj kontrat reale t qarkullimit t mallrave;
- organizoj pun n grupe;
- prdor furtun idesh;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj loj me role pr kryerjen e parabisedimeve;
- parashtroj pyetje;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- kontrata si dokument konkretizimi.

Kapitulli 3: Kontratat pr shitjen 11 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr shitjen dhe cilat mund t jen
palt kontraktuese, duke e ilustruar me shembuj konkret;
- shpjegoj burimet juridike t ksaj kontrate;
- shpjegoj elementet e kontrats pr shitjen;

295
- shpjegoj objektin e kontrats dhe rndsin e prcaktimit t qart t saj;
- rendis t drejtat dhe detyrimet baz t shitsit dhe blersit;
- shpjegoj rndsin e parashikimit t voness s shitsit apo blersit dhe rendis
sanksionet q vendosen n rast vonesash dhe si parashikohen ato n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontratat pr shitjen.
- Palt kontraktuese.
- Burimet juridike.
- Elementet e kontrats.
- Rndsia e objektit t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e shitsit dhe t blersit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shitjes;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- organizoj loj me role (shits-blers) pr lidhjen e nj kontrate pr shitjen;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si kontrata etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 4: Kontratat pr ndrmjetsimin 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- prshkruaj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr ndrmjetsim;
- shpjegoj se cilat jan palt e mundshme n kt tip kontrate, si edhe kuptimin dhe
burimet e s drejts q prbn bazn pr lidhjen e saj;
- shpjegoj elementet qensore t kontrats pr ndrmjetsimin q e bjn at t
dallueshme nga kontratat e tjera;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate pr ndrmjetsimin;
- rendis detyrimet e ndrmjetsuesit dhe urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve dhe tregoj se si
parashikohen ato n kt tip kontrate.

b) Temat e kapitullit
- Rndsia e lidhjes s kontrats s ndrmjetsimit.
- Palt ndrmjetsuese.
- Elementet qensore t kontrats.
- Prmbajtja e kontrats,
- Detyrimet e ndrmjetsuesit dhe t urdhrdhnsit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

296
- organizoj vizita n instuticione t ndryshme;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- tregoj nj kontrat pr ndrmjetsimin dhe ta komentoj at;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve nprmjet pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- dokument kontratash;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 5: Kontrata pr pfaqsimin tregtar 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhe t:
- shpjegoj karakteristikat, palt, kuptimin dhe burimet juridike;
- dalloj elementet kryesor nga ato dytsore t ksaj kontrate dhe shpjegoj veorit e
prmbajtjes s saj;
- shpjegoj detyrimet e prfaqsuesit tregtar, detyrimet e urdhrdhnsit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Kontrata pr prfaqsimin tregtar dhe aplikimi i saj.
- Elementet kryesore dhe dytsore t kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e prfaqsuesit dhe urdhrdhnsit tregtar.

c). Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s prfaqsimit;
- simuloj lidhjen e ksaj kontrate n mes dy palve;
- organizoj vizita n ndrmarrje;
- ilustroj me sa m shum shembuj real;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.
.
d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 6: Kontratat komisionare 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave komisionare;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- shpjegoj obligimet e komitentit dhe t komisionarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

297
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats komisionare.
- Palt kontraktuese.
- Komitenti dhe komisionari.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats komisionare;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- realizoj or prsritjeje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale t nevojshme pr tu ushtru.

Kapitulli 7: Kontratat pr kontrollimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr kontrollimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj elementet qensore t ksaj kontrate dhe prshkruaj prmbajtjen e saj;
- shpjegoj obligimet e kryesit t kontrollit;
- rendis detyrat e porositsit t mallit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese dhe prmbajtjen e kontrats.
- Obligimet e kryesit t kontrollit.
- Detyrat e porositsit t malli.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroje dokumente konkrete t kontrats pr kontrollimin e mallit;
- organizoj vizita n ndrrmarje;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 8: Kontrata pr magazinimin e mallit 3 or

a) Qllimet e kapitullit

298
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontratave pr magazinimin e mallit;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis llojet e magazinave;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate magazinimi;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Palt kontraktuese.
- Elementet dhe burimet juridike.
- Llojet e magazinave.
- Prmbajtja e kontrats dhe detyrimet e palve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s magazinimit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Materiale e dokumente konkrete,
- Kompjuter, internet.

Kapitulli 9: Kontratat pr ndrtimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- prshkruaj karakteristikat dhe specifikat e kontratave pr ndrtimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- dalloj prmbajtjen e nj kontrate komisionere;
- rendis obligimet e kryesit t punve dhe porositsit t punve;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.

b) Temat e kapitullit
- Specifikat e kontrats s ndrtimit.
- Palt, burimet juridike.
- Obligimet e kryesit t punve dhe t porositsit t punve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s ndrtimit;
- simuloj lidhjen e kontrats s ndrtimit n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.


299
d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 10: Kontratat pr sigurimin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
- shpjegoj karakteristikat dhe veorit e kontrats pr sigurimin;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis detyrimet dhe t drejtat e siguruesit dhe t siguruarit;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat;
- shpjegoj se sht polica e sigurimit dhe cilat jan llojet kryesore t sigurimit.

b) Temat e kapitullit
- Definicioni dhe karakteristikat e kontrats s sigurimit.
- Detyrimet e siguruesit dhe t siguruarit, si dhe t drejtat e tyre.
- Kuptimi i nocioneve t sigurimit dhe polica e sigurimit. Llojet e sigurimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- prcjell me kujdes prparimin e nxnsve gjat shpjegimit;
- nxis aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 11: Kontratat pr shrbimet turistike 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontratave pr organizimin e udhtimeve dhe ku dallohen ato
nga llojet e tjera t kontratatve;
- shpjegoj se cilat jan palt kontraktuese;
- rendis t drejtat dhe detyrimet e secils pal kontraktuese n nj kontrat pr shrbimet
turistike;
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kt tip kontrat.

b) Temat e kapitullit:
- Definicioni i kontrats.
- Palt kontraktuese.
- T drejtat dhe detyrimet e tyre.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

300
- demonstroj dokumente konkrete t kontrates per shrbimet turistike;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj vizita n agjenci turistike ose agjenci udhtimi;
- organizoj pun n grupe nxnsish pr mbledhje informacioni nga tregu;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 12: Kontratat pr shpedicionin 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj karakteristikat e kontrats;
- tregoje prmbajtjen e kontrats;
- percaktoje palt kontraktuese;
- shpjegoj obligimet e shpedituesit dhe komitentit.

b) Temat e kapitullit
- Karakteristikat e kontrats.
- Elementet e kontrats.
- T drejtat dhe detyrimet e palve kontraktuese.

c).Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s shpedicionit;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- jap nj kontrat dhe ta komentoj at;
- realizoj test me shkrim.

d). Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete.

Kapitulli 13: Kontratat pr transportimin e mallit n hekurudh 3 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t kapitullit nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- shpjegoj pse ka rndsi njohja e myrs s organizimit t transportit gjat lidhjes s nj
kontrat t ktij tipi;
- shpjegoj se cilat jan palt, si edhe kuptimin dhe burimet juridike q shrbejn si baz
pr lidhjen e ksaj kontrate;
- rendis obligimet dhe t drejtat e palve kontraktuese.
- rendis sanksionet q vendosen n rast t mosrespektimit t detyrimeve nga palt dhe t
tregoj si parashikohen kto raste n kontrat.



301
b) Temat e kapitullit
- Rndsia e kontrats.
- Mnyra e organizimit t transportit.
- T drejtat dhe obligimet e palve kontraktuese.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- demonstroj dokumente konkrete t kontrats s transportit t mallit me hekurudh;
- simuloj lidhjen e kontrats n mes dy palve;
- organizoj pun n grupe;
- realizoj test me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera
- Materiale e dokumente konkrete,






























302
Klasa 10

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale



PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Klasifikimi i dokumenteve dhe materialeve, sistemi i klasifikimit

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

1
Qllimi i modulit

Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
klasifikimin e dokumenteve dhe materialeve, duke prdorur sisteme t
ndryshme t klasikimit sipas nevojs.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi. kryen klasifikimin e dokumenteve
Prmbajtja
- Prcaktimi i sistemit t klasifikimit.
- Analiza e sistemit t klasifikimit t przgjedhur.
- Przgjedhja e dokumenteve, materialeve, lndve pr
klasifikim.
- Prdorimi i mjeteve q mundsojn klasifikimin, dosjet,
fajllat.

RM 2 Nxnsi kryen sistemimin e dokumenteve.
Prmbajtja:
- Klasifikimi i librave t blerjes sipas furnizuesve.
- Klasifikimi i librave t shitjeve.
- Fajllimi i formularve t tatimeve.
- Fajllimi i formularve t kontributeve.
- Shnimi i ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
przgjedhs.
- Kontrolli i klasifikimit dhe fajllimit.
- Ruajtja e mjedisit.

Proedurat e
vlersimit


Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr

303




do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj drejt sistemin e klasifikimit q do t
prdor;
- analizoj sistemin e przgjedhur pr prshtatshmrin
e tij pr klasifikimin dhe fajllimin e dokumenteve n
dispozicion;
- przgjedh drejt instrumentet matse n klasifikimin e
dokumenteve dhe fajllimin e tyre;
- prdor drejt sistemin e klasifikimit t przgjedhur.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e librave t blerjes sipas furnizuesve
t ndryshm;
- bj klasifikimin e librave t shitjeve duke u bazuar n
ndarjen e klientve;
- bj fajllimin e formularve t tatimeve sipas sistemit
t przgjedhur;
- bj fajllimin e formularve t kontributeve sipas
sistemit t przgjedhur;
- bj shnimin e ndarjes s dokumenteve sipas sistemit
t przgjedhur;
- kontrolloj klasifikimin dhe fajllimin e realizuar pr
efekt saktsie;
- zbatoj rregullat e mbrojtes s mjedisit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, n klas, n firma
ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr klasifikimin e dokumenteve me
sisteme t ndryshme.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e sistemimit fajllimit.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Dokumentacion pr standardet.
- Dokumente t ndryshme referuese.




304
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Prpilimi i bilancit fillestar

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

2
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
dhe plotsimin me t gjith zrat t nj bilanci t thjesht fillestar t
gjndjes.
Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prpilon tabeln e nj bilanci t thjesht fillestar.
Prmbajtja:
- Prcaktimi i forms s tabels dhe prpilimi i saj.
- Plotsimi i koks s tabels.
- Klasifikimi i zrave.
- Radhitja e zrave.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e zrave t aktivit dhe pasivit n
bilanc.
Prmbajtja:
- Regjistrimi i mjeteve qarkulluese.
- Regjistrimi i mjeteve joqarkulluese.
- Regjistrimi i detyrimeve afatshkurtra.
- Regjistrimi i detyrimeve afatgjata.
- Regjistrimi i ekuitetit.
- Barazimi i bilancit.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prcaktoj formn dhe strukturn e tabels s bilancit
fillestar t gjndjes duke parashikuar sakt numrin e

305
kollonave, rrjeshtave dhe duke prdorur formatin e
duhur;
- vizatoj tabeln sipas formatit dhe strukturs s
prcaktuar m par prej tij;
- plotsoj prmbajtjen e koks s tabels me
emrtimet prkatse: numrin rendor, mjetet, shumat
etj.;
- bj klasifikimin e zrave t bilancit fillestar;
- bj sakt rradhitjen e zrave t bilancit fillestar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve qarkulluese,
t tilla si gjndjen e arks, xhirollogaris, llogarive t
arktueshme, stoqeve etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluese,
t tilla si gjndjen e pajisjeve, ndrtesave, tokave etj.;
- kryej regjistrimin e gjndjes s detyrimeve
afatshkurtra (llogarive t pagueshme);
- kryej regjistrimin e detyrimeve afatgjata (kredive
afatgjata);
- kryej regjistrimin e ekuitetit (kapitalit t pronarit,
kapitalit t aksionerve);
- bj barazimin e bilancit fillestar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bilancit fillestar t gjndjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
prpilimin, plotsimin e prmbajtjes dhe t zrave n bilanc
dhe barazpeshimin e tij.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga ana e tyre.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flipart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Dokumente referuese.










306
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Regjistrimet n Librin kryesor

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

3
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr prpilimin
e librit kryesor dhe regjistrimin e transaksioneve t thjeshta ekonomike
n t.
Kohzgjatja e
modulit
6 kredite (36 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi zgjedh dhe bart zrat nga bilanci fillestar n librin
kryesor.
Prmbajtja:
- Przgjedhja e forms s librit kryesor.
- Klasifikimi i zrave sipas prkatsis.
- Plotsimi i librit kryesor me emrtimet prkatse t
zrave, thirrjen e tyre dhe bartja e gjendjes fillestare nga
bilanci i gjendjes.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e transaksioneve t thjeshta n
librin kryesor.
Prmbajtja:
- Prgatitja e dokumentacionit pr regjistrim.
- Regjistrimi i dokumenteve n excel.
- Kryerja e kontimit t transaksionit n librin kryesor.
- Barazimi i librit kryesor.
- Mbyllja e librit kryesor
- Rregullorja komerciale.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli


307
KR Nxnsi duhet t:
- Przgjedh drejt formn e librit kryesor: paginit,
shkallore, forms T;
- klasifikoj zrat sipas prkatsis, pra n mjete
afatshkurta e afatgjata, detyrimeve afatshkurta e
detyrimeve afatgjata, kapitali i pronarit dhe kapitali
aksionar;
- plotsoj sakt librin kryesor me emrtimet prkatse
t zrave, thirrjen e tyre;
- bj bartjen e gjendjes fillestare nga bilanci i gjendjes
n librin kryesor pa br asnj gabim;
- kontrolloj veprimet e kryera.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis dokumentet pr regjistrim, t tilla si faturat,
dftesat, fletpagesat, raportet etj.;
- regjistroj, pa br asnj gabim, dokumentet n excel;
- kryej sakt kontimin e transaksionit n librin kryesor;
- bj barazimin e librit kryesor;
- mbyll n koh e duhur librin kryesor;
- zbatoj rregulloren komerciale n fuqi.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete t bartjes s zrave nga bilanci i
gjendjes te libri kryesore, si dhe t regjistrimit t
transaksioneve t thjeshta n librin kryesor.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr bartjen e
zrave nga bilanci i gjendjes te libri kryesor, si dhe pr
regjistrimin e transaksioneve ekonomike t thjeshta n librin
kryesor duke prdorur dokumentet e duhura.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Model bilanci.
- Libr kryesor.
- Dokumente referuese.








308
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Kryerja e veprimeve me faturn

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

4
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr plotsimin
e faturs dhe kryerjen e veprimeve t tjera me t.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson faturn pr klientin me t gjitha elementet e
duhura dhe e drgon at.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Fatura t llojeve t ndryshme.
- T dhnat pr blersin.
- T dhnat pr shitsin.
- Prshkrimi i mallit.
- Vendosja e mimit.
- Llogaritja e vlers s mallit.
- Llogaritja e shpenzimeve t transportit.
- Llogaritja e TVSH.
- Llogaritja e vlers totale t faturs.
- Mnyra e pagess.
- Kontrolli i faturs s plotsuar.
- Regjistrimi te libri i shitjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s shitjes.
- Drgimi i faturs dhe shprndarja e kopjeve n sektort
prkats.
- Baza ligjore e veprimeve.

RM 2 Nxnsi kryen veprime me faturn e furnitorit.
Prmbajtja:
- Pranimi i faturs nga sekretaria.
- Verifikimi i plotsimit t faturs.
- Verifikimi me krkesn dhe fletdrgesn.
- Kthimi i faturave t parregullta.
- Hartimi i kundrfaturs.
- Regjistrimi i faturs n librin e blerjes.
- Regjistrimi kontabl i faturs s furnitorit.
- Baza ligjore e veprimeve.

309

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin mbshtets pr
plotsimin e faturs pr klientin, duke marr t dhnat
nga magazina, listn e mimeve etj.;
- bj dallimin ndrmjet faturave t llojeve t ndryshme,
si paragonat, faturat tatimore (q prdoret pr blerjet
n mes t bizneseve) etj.;
- przgjedh faturn e duhur;
- vendos n fatur t dhnat pr blersin (emrin e
blersit, adresn, vendin, numrin i biznesit etj.);
- vendos n fatur t dhnat pr shitsin (emrin e
shitsit, adresn, vendin, numrin e biznesit, numri e
faturs);
- bj prshkrimin e mallit duke shnuar emrtimin e tij,
kodin, njsin matse dhe sasin;
- vendos mimin pr njsi (monedhn me t ciln
llogaritet dhe shumn);
- llogaris vlern e mallit;
- llogaris shpenzimet e transportit;
- llogaris TVSH;
- llogaris vlern totale t faturs, me dhe pa TVSH;
- shnoj mnyrn e pagess duke ekuar te kutia
prkatse (kesh, ek ose UXH.);
- kontrolloj faturn e plotsuar pr ndonj gabim t
mundshm gjat plotsimit dhe duke kryer korigjimet
e nevojshme;
- bj regjistrimin e faturs te libri i shitjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s shitjes;
- drgoj origjinalin e faturs pr klientin n adresn e
duhur;
- bj shprndarjen e kopjeve t tjera n sektort
prkats;
- zbatoj rregulloren komerciale dhe standardet e
kontabilitetit gjat plotsimit t faturs.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- pranoj faturn nga sekretaria: marrja dhe hapja e

310
posts;
- verifikoj plotsimin e faturs nga ana e furnitorit;
- bj verifikimin e faturs me krkesn nga ana blersit
dhe me fletdrgesn e furnitorit;
- kthej faturat e parregullta;
- hartoj kundrfaturn prkatse n rast parregullsish;
- bj regjistrimin e faturs s furnitorit n librin e
blerjes;
- bj regjistrimin kontabl t faturs s furnitorit;
- zbatoj bazn ligjore (rregullore komerciale,
standardet e kontabilitetit) gjat kryerjes s veprimeve
me faturat.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete me fatura.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin, kontrollimin, validitetin dhe regjistrimin e faturs.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara nga nxnsi.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Flichart, markera.
- Letr shpenzuese, lapsa, stilolapsa.
- Modele faturash.
- Dokumente referuese.
























311
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE

Komunikimi me mjetet komunikuese

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 10

Numri i modulit

5
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i aftson nxnsit pr t komunikuar me mjete
t komunikimit si telefon, fax dhe e-mail.

Kohzgjatja e
modulit
7 kredite (42 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi komunikon me telefon.
Prmbajtja
- Prgatitja pr komunikim me telefon:
gjetja e librit t numrave telefonik;
przgjedhja e numrit t dshiruar;
shtypja e numrit dhe pritja.
- Prezantimi.
- Realizimi i biseds.
- Mbyllja e biseds dhe prshndetja.
- Lnia e porosis n rast mosparaqitjeje t pals.
- Leximi i porosive n sekretarin telefonike.
- Rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 Nxnsi komunikon me fax.
Prmbajtja
- Kontrolli i gjndjes s fax-it.
- Prgatitja pr pun e fax-it:
lidhja me rrymn;
shtypja e butonit t ndezjes;
shtypja e butonit t aktivizimit (n se sht e
nevojshme);
vendosja e letrs.
- Zgjedhja e numrit t pals dhe informimi.
- Prdorimi i tastaturs dhe komanda e drgimit.
- Koha e drgimit t fax-it dhe marrja e konfirmimit.
- Mbrojtja n pun dhe ruajtja e mjedisit.
- Kryerja e shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it.

RM 3 Nxnsi komunikon me e-mail.

312
Prmbajtja
- Prgatitja e kompjuterit pr pun.
- Hyrja n Internet dhe/ose n programin prkats t
komunikimit me e-mail.
- Hyrja n adresn prkatse t e-mail-it (komanda sign
in).
- Prdorimi i opsionit t Address Book-ut.
- Leximi i mesazheve.
- Dhnia e komands compose.
- Dhnia e komands reply/forward.
- Adresa e pranuesit dhe subjekti.
- Shkrimi i e-mail-it.
- Prdorimi i opsionit signature.
- Dhnia e komands send.
- Konfirmimi automatik i drgimit.
- Dhnia e komands sign out.
- Dalja nga Interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj prgatitjet pr komunikim me telefon:
gjej librin e numrave telefonik;
przgjedh numrin e dshiruar;
shtyp numrin;
pres me durim prgjigjen nga pala tjetr,
veanrisht pr rastet urgjente dhe t rndsishme.
- bj prezantimin e vet-vetes ose zyrs ose kompanis
nga e cila kryhet paraqitja;
- realizon bisedn n mnyr t qart dhe t sakt;
- bn mbylljen e biseds;
- bn prshndetjen dhe falenderimet e rastit;
- l sakt porosin n sekretarin telefonike n rast
mosparaqitjeje t pals;
- lexon porosit n sekretarin telefonike, t ofruara nga
pal t tjera;
- zbaton rregullat e sjelljes n biseda telefonike.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

313
- kontrolloj gjndjen e fax-it pr tu siguruar q sht
n gjndje pune;
- prgatis fax-in pr pun:
bj lidhjen me rrymn;
shtyp butonin e ndezjes;
shtyp butonin t aktivizimit (kur nuk sht i lidhur
me telefonin);
vendos letrn.
- zgjedh numrin e pals s cils do ti drgohet fax-i
- informoj me telefon paln s cils do ti drgohet fax-
i.
- prdor tastaturn e fax-it sipas manualit t prdorimit;
- jap drejt komandn e drgimit;
- pres t mbaroj koha e drgimit t fax-it;
- pres marrjen e konfirmimit nga pala pranuese e fax-it;
- zbatoj rregullat e mbrojtjes n pun dhe ruajtjes s
mjedisit;
- kryej shrbimeve t thjeshta t mirmbajtjes s fax-it,
si marrja e pluhurit, mbulimi me mbulesn prkatse
etj..

RM 3 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- prgatis kompjuterin pr pun;
- hap Internetin dhe/ose programin prkats t
komunikimit me e-mail, si Yahoo, Hotmail, Outlook
Express etj..
- hyj n adresn prkatse t e-mail-it:
shkruaj sakt adresn;
vendos sakt fjalkalimin;
jap komandn sign in.
- prdor opsionin Address Book pr vendosjen e
adresave t kontaktit me e-mail;
- lexoj mesazhet;
- jap komandn compose;
- jap komandn reply/forward direkt nga nj
mesazh i drguar;
- shkruaj adresn e pranuesit (ose ta bj Insert nga
Address book-u) dhe subjektin e mesazhit q do t
drgohet;
- shkruaj e-mail-n sipas modelit t dhn;
- prdor opsionin signature pr nnshkrimin
automatik t mesazhit t drguar;
- jap komandn send;
- pres konfirmimin automatik t drgimit;
- jap komandn sign out;
- dal nga interneti dhe/ose programi prkats i
komunikimit me e-mail.


314
Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n kabinet, firma ushtrimore.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr komunikim.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr mnyrn
e komunikimit me mjete komunikuese.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Pajisjet me material dhe mjete t nevojshme pr pun
praktike.
- Telefon, fax, kompjuter, shtyps, inernet.
- Manuale, tutoriale, guida prdorimi t telefonit, faksit,
shtypsit, internetit etj.






















315
Klasa 11

Programet e lndve profesionale

Programi i lnds

Kontabilitet

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- mbaj kontabilitetin e aktivave;
- shpjegoj aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese);
- mbaj kontabilitetin e detyrimeve.

II. Fondi i orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or n vit

III. Programi hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Kontabiliteti i aktiveve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t aktiveve afatshkutra;
- dalloj aktivet likuide nga aktivet e tjera;
- klasifikoj aktivet afatshkurta financiare;
- prshkruaj veorit dhe karakteristikat e llogarive t t drejtave (t arktushmet);
- kryej evidencn kontabl t llogarive t arktushme;
- shpjegoj nocionin e investimeve afatshkurtra;
- klasifikoj inventaret (stoqet);
- llogaris stoqet me metodat e vlersimit t inventarit: metodn e inventarizimit specifik,
metodn e kostos mesatare, metodn Fifo dhe Lifo.

b) Temat e kapitullit
- Llogarit e aktiveve afatshkutra.
- Aktivet likuide.
- Aktivet afatshkurta financiare.
- Llogarit e t drejtave (t arktushmet).
- Evidenca kontabl e llogarive t arktushme.

316
- Investimet afatshkurtra.
- Inventaret (stoqet).
- Metodat e vlersimit t inventarit (stoqeve).
- Metoda e inventarizimit specifik.
- Metoda e kostos mesatare.
- Metoda FIFO (hyrja e par dalja e par).
- Metoda LIFO (hyrja e fundit dalja e par).

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t aktiveve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- materiale dhe dokumente: fatura, evidenca t stoqeve, lista t inventarizimit;
- flip-chart, markera;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 2: Aktivet afatgjata (mjetet joqarkulluese) 30 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin dhe veorit e aktiveve afatgjata;
- shpjegoj se jan aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara;
- kryej regjistrimet kontabl t aktiveve afatgjata materiale;
- llogaris dhe vlersoj aktivet afatgjata materiale;
- kryej llogaritjen e mjeteve afatgjata me metodn e vlers s tregut;
- kryej regjistrimin kontabl t hyrjes s aktiveve afatgjata materiale;
- prcaktoj konsumin e aktiveve afatgjata;
- llogaris zhvlersimin e aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese) me metodn lineare;
- llogaris shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura;
- kryej regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale;
- kryej nxjerrjen jasht prdorimit t nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material;
- shpjegoj aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi;
- rradhis aktivet afatgjata jomateriale (te paprekshme);
- llogaris shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit;
- llogaris shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike;
- shpjegoj se sht marka, patenta, e drejta e autorit;
- shpjegoj se far do t thot emri i mir (goodwill) dhe si ndikon ai n imazhin e nj
organizate;
- bj trajtimin kontabl t aktiveve afatgjata t paprekshme.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi, klasifikimi i aktiveve afatgjata.
- Aktivet afatgjata materiale apo aktivet e qndrueshme t trupzuara.
- Kontabiliteti i aktiveve afatgjata materiale.

317
- Vlersimi i aktiveve afatgjata materiale.
- Kostoja historike.
- Metoda e kostos historike.
- Metoda e vlers s tregut.
- Regjistrimi kontabl i hyrjes s aktiveve afatgjata materiale.
- Konsumi i aktiveve afatgjata.
- Zhvlersimi i aktiveve afatgjata (mjeteve joqarkulluese), metoda lineare.
- Shpenzimet kapitale dhe shpenzimet pr t ardhura.
- Regjistrimet kryesore t aktiveve afatgjata materiale.
- Nxjerrja jasht prdorimit e nj aktivi afatgjat (t qendrushm) material.
- Aktivet e qndrueshme jo objekt konsumi.
- Aktivet afatgjata jomateriale (t paprekshme).
- Shpenzimet e nisjes, organizimit e zgjerimit.
- Shpenzimet pr studime dhe zhvillime teknologjike.
- Marka, patenta, e drejta e autorit.
- Emri i mir (goodwill).
- Trajtimi kontabl i aktiveve afatgjata t paprekshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet themelore t aktiveve afatgjata me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t kontabilitetit;
- krijoj situata problemore q krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale, fatura, fletdrgesa;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 3: Kontabiliteti i detyrimeve 20 or

a) Qllimet e kapitullit:
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj detyrimet, kuptimin dhe klasifikimin e tyre;
- shpjegoj kuptimin e detyrimeve;
- bj vlersimin e detyrimeve;
- klasifikoj detyrimet q mund t ket ndrmarrja;
- kryej ndarjen e detyrimeve;
- shpjegoj DASH (detyrimet afatshkurtra) q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi
dhe regjistrimet e tyre;
- prcaktoj cilat jan llogarit e pagushme;
- prshkruaj elementet dhe prdorimin e dftesave t pagueshme;
- llogaris dividentet e pagushme;
- llogaris taksat dhe akcizat mbi shitjen;
- llogaris detyrimet rritse;

318
- prcaktoj se cilat jan detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra);
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata;
- llogaris detyrimet pr pagat e puns;
- shpjegoj se far prfaqsojn detyrimet e vlersueshme;
- llogaris detyrimet pr tatimin mbi t ardhurat;
- llogaris detyrimet pr taksat mbi pronn;
- prcaktoj detyrimet afatgjata.

b) Temat e kapitullit
- Detyrimet, kuptimi dhe klasifikimi i tyre.
- Kuptimi i detyrimeve.
- Vlersimi i detyrimeve.
- Klasifikimi i detyrimeve.
- Detyrimet afatshkurtra.
- DASH q mund t njihen dhe vlersohen me saktsi dhe regjistrimet e tyre.
- Llogarit e pagushme.
- Dftesat e pagushme.
- Dividentet e pagushme.
- Taksat dhe akcizat mbi shitjen.
- Detyrimet rritse.
- Detyrimet pr t ardhurat e pafituara (t hyrat e shtyra).
- Detyrimet pr kstin e detyrimeve afatgjata.
- Detyrimet pr pagat e puns.
- Detyrimet e vlersueshme.
- Detyrimet pr tatimin n t ardhura.
- Detyrimet pr taksat mbi pronn.
- Detyrimet afatgjata.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve themelore t detyrimeve me shembuj konkret;
- angazhoj nxnsit n kontimin e detyrave t thjeshta t detyrimeve n kontabilitet;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj teste me shkrim;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh pr detyrimet.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca kontabl;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete si fletdrgesa, fletpranime, fatura;
- kompjuter, printer.









319
Programi i lnds

Statistik

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet baz t statistiks aplikative n ndrmarrje, ku gjndet informacioni
statistikor n ndrmarrje dhe si rrjedh ai brenda saj;
- shpjegoj rolin, qllimin dhe prdorimin e statistiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj hulumtimin e dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj paraqitjen statistikore t mjeteve themelore;
- kryej prfshirjen statistikore t puntorve t zn n pun;
- kryej prfshirjen statistikore t produktivitetit t puns;
- llogaris treguesit statistikor pr t ardhurat personale.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm i lnds

Kapitulli 1: Bazat e statistiks aplikative 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionet themelore t statistiks aplikative q prdoret n ndrmarrje;
- tregoj se t dhna prmban ndrmarrja si njsi statistikore;
- tregoj burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes;
- prshkruaj organizimin dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje;
- prshkruaj rrjedhat informative t ndrmarrjes.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni themelore pr statistikn aplikative t ndrmarrjes.
- Ndrmarrja si njsi statistikore.
- Burimet e t dhnave t statistiks s ndrmarrjes.
- Rrjedhat informative n ndrmarrje.
- Organizimi dhe detyrat e shrbimit statistikor n ndrmarrje.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj t dhnat statistikore;

320
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta statistikore;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- organizoj pun n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete;
- kompjuter.

Kapitulli 2: Prfshirja statistikore e prodhimit dhe qarkullimit 13 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e vlers s prodhimit dhe qarkullimit;
- bj vlersimin e trsishm t prodhimit dhe caktimin e tij pr njsin themelore
prodhuese;
- tregoj se cilt jan dhe si llogariten treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t
qarkullimit
- shpjegoj elementet statistikore t strukturs s prodhimit dhe qarkullimit;
- dalloj strukturn e prodhimit dhe qarkullimit sipas llojeve t produkteve;
- dalloj strukturn e prodhimit sipas njsive prodhuese nga struktura e qarkullimit sipas
njsive organizative t shitjes.

b) Temat e kapitullit:
- Vlera e prodhimit dhe qarkullimit.
- Vlersimi i trsishm i prodhimit. Caktimi i tij pr njsin themelore prodhuese.
- Treguesit relativ t strukturs s prodhimit dhe t qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit.
- Struktura e prodhimit dhe e qarkullimit sipas llojeve t produkteve.
- Strukturae prodhimit sipas njsive prodhuese dhe struktura e qarkullimit sipas njsive
organizative t shitjes.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj shpjegimin e koncepteve t prodhimit dhe qarkullimit;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e ushtrimeve t thjeshta me tregues relativ;
- nxit aftsit dalluese t nxnsve me pun n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t strukturave t prodhimit dhe qarkullimit;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si dokumentet e sasis s qarkullimit, sasis s
prodhuar etj.;
- kompjuter.

Kapitulli 3: Hulumtimi statistikor i dinamiks s prodhimit dhe qarkullimit 14 or

a) Qllimet e kapitullit

321
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s tempos s zhvillimit dhe rritjes si dhe tempos mesatare
t zhvillimit t prodhimit dhe qarkullimit;
- shpjegoj rndsin e hulumtimit t tendencave zhvillimore t dukurive pr parashikimin
e tyre;
- shpjegoj nocionin e trendit dhe prcaktimin e trendit linear sipas metods s katrorve
m t vegjl;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t mimeve;
- llogaris indeksin e shpenzimeve t jets;
- llogaris indeksin e vlers s prodhimit dhe indeksin e vlers s qarkullimit;
- llogaris indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t
qarkullimit.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit absolut t dinamiks s dukurive t prodhimit dhe qarkullimit.
- Tempoja e zhvillimit dhe rritjes si dhe tempoja mesatare e zhvillimit t prodhimit dhe
qarkullimit.
- Hulumtimi i tendencave zhvillimore t dukurive.
- Nocioni i trendit dhe prcaktimi i trendit linear sipas metods s katrorve m t vegjl.
- Indekset individuale dhe grupore t mimeve.
- Indeksi i shpenzimeve t jets.
- Indeksi i vlers s prodhimit dhe indeksi i vlers s qarkullimit.
- Indekset individuale dhe grupore t prmbushjes s planit t prodhimit dhe t qarkullimit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e treguesve dhe indekseve t ndryshme
statistikore q trajtohen n kapitull;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr trendet;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh;
- bj prsritje dhe teste me shkrim.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- pankarta me paraqitje t trendeve t dukurive t ndryshme;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete, t tilla si: dokumentacion te shpenzimeve prodhimit,
qarkullimit per llogaritje te trendit;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 4: Prfshirja statistikore e puntorve t zn me pun 12 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj treguesit statistikor t puntorve t zn me pun;
- shpjegoj strukturn e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore te
punesimit
- kryej llogaritjet pr reduktimin e t punsuarve n puntor t kushtzuar;
- prshkruaj ecurin e numrit t puntorve t zn me pun;

322
- llogaris kohn e puns s t znve me pun dhe shfrytzimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Treguesit e puntorve t zn me pun.
- Struktura e puntorve t zn me pun sipas karakteristikave themelore.
- Reduktimi i t punsuarve n puntor t kushtzuar.
- Ecuria e numrit t puntorve t zn me pun.
- Koha e puns s t znve me pun dhe shfrytzimi i saj.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t t znit me pun t puntorve;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr treguesit, strukturn dhe
reduktimin e puntorve t zn me pun;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- t dhna pr strukturn dhe reduktimin ecuris s puntorve t zn n pun;
- materiale e dokumente konkrete pr numrin e puntorve, kualififikimin etj.;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 5: Prfshirja statistikore e produktivitetit t puns 11 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin e produktivitetit t puns dhe prse llogaritet ky tregues;
- prcaktoj punn e harxhuar, e cila shrben si baz pr matjen e produktivitetit t puns;
- prcaktoj treguesit statistikor t prodhimit, q shrbejn si baz pr matjen e
produktivitetit t puns;
- prcaktoj njsit kohore pr matjen e produktiviteti t puns;
- zbatoj mnyrat e matjes s produktivitetit t puns;
- shpjegoj mnyrn e llogaritjes s indekseve t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset individuale t produktivitetit t puns;
- llogaris indekset grupore t produktivitetit t puns.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni i produktivitetit t puns.
- Puna e harxhuar si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Treguesit statistikor t prodhimit si baz pr matjen e produktivitetit t puns.
- Njsit kohore pr matjen e produktivitetit t puns.
- Mnyrat e matjes s produktivitetit t puns.
- Indekset e produktivitetit t puns.
- Indekset individuale t produktivitetit t puns.
- Indekset grupore t produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:

323
- ilustroj me an shembujsh t shumt shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes
statistikore t produktivitetit t puns;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen e problemeve t thjeshta pr llogaritjen e produktivitetit
t puns;
- zbatoj punn n grupe;
- ilustroj me shembuj e dokumentacion praktik temat e msiprme;
- realizoj or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr llogaritjen e produktivitetit t puns;
- kompjuter, printer.

Kapitulli 6: Statistika e t ardhurave personale 10 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj se ku merren t dhnat, cilat jan ato dhe prse llogariten treguesit e hulumtimit
statistikor t t ardhurave personale (AP);
- prcaktoj t ardhurat personale neto nominale dhe reale n baz t t dhnave t
servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris t ardhurat personale neto mesatare;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun me t dhna t servirura n shembuj t thjesht;
- llogaris indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme
t puntorve t zn me pun;
- llogaris indeksin e t ardhurave personale neto reale mbi bazn e t dhnave t servirura
n shembuj t thjesht;
- prcaktoj n shembuj t thjesht vartsin e t ardhurave personale prej produktivitetit t
puns.

b) Temat e kapitullit
- T dhnat dhe treguesit e hulumtimit statistikor t AP.
- T ardhurat personale neto nominale dhe reale.
- T ardhurat personale neto mesatare.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s ndryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indekset e t ardhurave personale neto nominale t prbrjes s pandryshueshme t
puntorve t zn me pun.
- Indeksi i t ardhurave personale neto reale.
- Vartsia e t ardhurave personale prej produktivitetit t puns.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me shembuj shpjegimin e koncepteve themelore t prfshirjes statistikore t t
ardhurave personale;
- angazhoj nxnsit n zgjidhjen dhe llogaritjen e problemeve t thjeshta pr t ardhurat
personale;
- zbatoj punn n grupe;
- prdor tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale.

324

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale, tabela pr paraqitjen e indekseve t t ardhurave personale, skica me paraqitje
grafike t indekseve;
- kompjuter, printer.













































325
Programi i lnds

Financ

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj se jan t hyrat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj se jan t dalat publike, si jan zhvilluar, llojet e tyre dhe si paraqiten ato n
Kosov;
- shpjegoj konceptin, karakteristikat dhe qllimin e vendosjes s tatimit dhe t prshkruaj
llojet dhe efektet e tatimeve t ndryshme;
- shpjegoj konceptin e riskut dhe kthimit dhe raportin me vendimet ekonomike n
ndrmarrje;
- shpjegoj rndsin dhe parimet e sigurimit nga rreziqet;
- prshkruaj kuptimin dhe llojet e taksave duke i ilustruar me shembuj, veanrisht
ngaKosova -shpjegoj rolin e huave publike pr mbulimin e nevojs pr fonde publike
duke e ilustruar me shembuj nga vende t ndryshme;
- shpjegoj rndsin e fondeve publike dhe veorit e tyre n Kosov;
- shpjegoj konceptin, rolin dhe rndsin e buxhetit t shtetit n zhvillimin e nj vendi dhe
veorit e tij n Kosov.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: T hyrat publike 10 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t hyrave publike;
- tregoj fillet e t hyrave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t hyrave publike q n fillesat e shtetit e deri ditt e
sotme;
- prshkruaj llojet dhe ndarjen e t hyrave publike;
- ilustroj me an faktesh zhvillimin e t hyrave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Njohja e t hyrave publike.

326
- Fillet e t hyrave publike.
- Zhvillimi i t hyrave publike.
- Llojet e t hyrave publike.
- Ndarja e t hyrave publike.
- T hyrat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive baz t financave;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- pankarta me grafik mbi zhvillimin e t hyrave publike.

Kapitulli 2: T dalat publike 8 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj konceptin e t dalave publike;
- shpjegoj pse dhe si bhet paraqitja e t dalave publike;
- prshkruaj shkurt zhvillimin e t dalave publike;
- krahasoj karakterisitkat e llojeve t ndryshme t t dalave publike;
- shpjegoj veorit e t dalave publike n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- T dalat publike.
- Paraqitja e t dalave publike.
- Zhvillimi i t dalave publike.
- Llojet e t dalave publike.
- T dalat publike n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t :
- ilustroj konceptet dhe fenomenet q trajton me sa m shum shembuj t ndryshm;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e konceptit dhe dukurive q lidhen me t dalat publike;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj pune ne grupe.

g) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca e nj t dalure;
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr t dalat.

Kapitulli 3: Tatimet, llojet dhe efektet e tatimeve 10 or

d) Qllimet e kapitullit

327
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, zhvillimin dhe definicionin e tatimit;
- shpjegoj qllimin e tatimeve;
- rendis karakteristikat e tatimit;
- argumentoj shfaqjen e tatimeve;
- krahasoj karakteristikat e llojeve t ndryshme t tatimeve;
- shpjegoj se si aplikohen tatimet;
- shpjegoj konceptin e bazs tatimore;
- tregoj si bhet grumbullimi i tatimeve;
- rendis efektet e tatimit ndaj shtetit
- bj prshkrim t shkurtr t historikut t vendosjes s tatimeve n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi i tatimeve.
- Zhvillimi dhe definicioni i tatimit.
- Qllimi i tatimit. Karakteristikat e tatimit.
- Shfaqja e tatimeve.
- Aplikimi i tatimeve.
- Efektet e tatimit.
- Tatimet n Kosov.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve baz dhe dukurive q lidhen me tatimet;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik tatimet dhe llojet e tyre;
- krijoj situata problemore t cilat krkojn zgjidhje nga ana e nxnsve;
- realizoj or ushtrimesh;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t ndryshm tatimor.

Kapitulli 4: Taksat 4 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj kuptimin, veorit dhe karakteristikat e taksave;
- shpjegoj principet e vendosjes s taksave;
- dalloj llojet e taksave;
- jap shembuj t llojeve t taksave n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Kuptimi dhe karakteristikat e taksave.
- Principet e taksave.
- Llojet e taksave.
- Taksat n Kosov.



328
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t taksave;
- ilustroj me shembuj taksat q aplikohen n Kosov;
- demonstroj prdorimin e formularve t ndryshm, pullave etj. pr taksat;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- formular t taksave, dokumente t tjera.

Kapitulli 5: Risku 6 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj me fjal t thjeshta konceptin e riskut;
- tregoj se cilat jan burimet e mundshme t riskut;
- prshkruaj llojet e riskut;
- bj dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

b) Temat e kapitullit
- Perkufizimi i riskut.
- Burimet e riskut.
- Llojet e riskut.
- Dallimet midis fitimit t pritur dhe fitimit t krkuar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe fenomeneve t riskut;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik riskun dhe kthimin;
- krijoj situata problemore t thjeshta pr riskun dhe kthimin, t cilat krkojn zgjidhje nga
ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- evidenca pr riskun;
- flip-chart, markera.

Kapitulli 6: Ndrmjetsimi financiar n sigurime 10 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj lidhjen e ngusht ndrmjet riskut dhe vendimeve ekonomike;
- jap shembuj t risqeve q prballojn ndrmarjet;
- tregoj si bhet identifikimi i riskut;
- bj vlersimin e riskut n nj rast t thjesht;

329
- tregoj prmbledhtazi historikun e sigurimeve;
- shpjegoj lidhjen ndrmjet riskut dhe siguris;
- shpjegoj rndsin e sigurimeve dhe objektivat e tyre;
- prshkruaj parimet e sigurimeve;
- shpjegoj specifikat e rreziqeve t sigurimeve.

b) Temat e kapitullit
- Risku dhe vendimet ekonomike.
- Risqet e ndrmarjeve.
- Identifikimi i riskut.
- Vlersimi i riskut.
- Historiku i shkurtr i sigurimeve.
- Prkufizimi i riskut dhe i sigurimeve.
- Objektivat dhe rndsia e sigurimeve.
- Parimet e sigurimeve.
- Rreziqet e sigurimeve.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoje nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive t riskut dhe sigurimeve;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik nga sigurimet e llojeve t ndryshme;
- krijoj situata problemore t cilat krkojne zgjidhje nga ana e nxnsve;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- polica sigurimi t kompanive t ndryshme.

Kapitulli 7: Huat dhe fondet 12 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj shkaqet e paraqitjes s huas publike;
- prshkruaj zhvillimin historik t huas publike;
- jap shembuj t llojeve t huave duke krahasuar veorit e tyre;
- shpjegoj se jan fondet dhe si lindin nevojat pr fondet publike;
- shpjegoj rndsin e huave dhe fondeve publike.

b) Temat e kapitullit
- Shkaqet e paraqitjes s huas publike. Zhvillimi historik i saj.
- Llojet e huave publike.
- Fondet dhe nevojat pr fonde publike.
- Rndsia e huave dhe fondeve publike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe dukurive q lidhen me huan publike;
- ilustroj me shembuj dhe dokumentacion praktik huat dhe fondet;

330
- krijoj situata simuluese pr kuptimin e huas;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

g) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr huat, t tilla si obligacione shtetrore etj.

Kapitulli 8: Buxheti 10 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin dhe kuptimin e buxhetit;
- rendis karakteristikat kryesore t buxhetit;
- shpjegoj rolin, rndsin dhe ndikimin e buxhetit n zhvillimin e nj vendi, n varsi kjo
t politikave buxhetore q ndiqen;
- prshkruaj principet dhe procedurat baz t hartimit t planit t buxhetit;
- prshkruaj veorit e buxhetit t shtetit n Kosov.

b) Temat e kapitullit
- Nocioni dhe kuptimi i buxhetit.
- Karakteristikat kryesore t buxhetit.
- Rndsia dhe ndikimi i buxhetit.
- Principet dhe procedurat e buxhetit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe principeve t buxhetit dhe zbatimin
aktual t tyre;
- ilustroj me fakte t ndryshme dhe simuloj n klas shembuj t thjesht t planifikimit t
nj buxheti;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoj disa or ushtrimesh.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr buxhetin.











331
Programi i lnds

Njohje malli

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

I. Qllimet e lnds
N prfundim t lnds s zhvilluar n klasn e 11-t nxnsi duhet t:
- shpjegoj nocionin mall, vetit dhe karakteristikat e mallrave lidhur me prejardhjen,
dizanjin, standardizimin, ambalazhimin dhe mnyrn e transportimit e tyre;
- prshkruaj veorit e mallra ushqimore baz dhe produkteve q rrjedhin prej tyre;
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike dhe pijeve joalkoolike, pr sa i takon prbrjes,
lnds s par pr prodhimin e tyre dhe mnyrs s prdorimit;
- prshkruaj veorit e produkteve, t tilla si energjia elektrike, qymyri, nafta e gazi
natyror si dhe prdorimet m t rndsishme t tyre;
- prshkruaj prbrjen, vetit dhe prdorimet m t rndsishme t produkteve kryesore t
industris s metaleve, industris s jometaleve, industris tekstile, industris s letrs dhe
industris s lkurs.

II. Fondi orve t lnds

35 jav x 2 or /jav = 70 or

III. Programi i hollsishm

Kapitulli 1: Nocioni pr mallrat 5 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- bj klasifikimin e mallrave sipas vetive, prejardhjes, dizajnimit, standardizimit,
transportit etj
- prshkruaj vetit kimike, fizike, mekanike dhe teknologjike t mallrave duke br
dallimet ndrmjet tyre;
- jap shembuj mallrash me prejardhje, dizajn, standardizim, deklarim, ambalazhim dhe
mnyra transportimi t ndryshme.

b) Temat e kapitullit
- Klasifikimi i mallrave.
- Vetit fiziko-kimike t mallrave.
- Vetit mekanike dhe teknologjike t mallrave.
- Prejardhja, dizajni, standardizimi, deklarimi, ambalazhi dhe transportimi i mallrave.



332
c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e koncepteve dhe veorive t mallrave duke u nisur nga
pozicioni i tyre si konsumator;
- ilustroj me shembuj dhe monstra (kampione) mallrash;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- mostra (kampione) mallrash me dizanj, ambalazh, standarde etj. t ndryshme.

Kapitulli 2: Mallrat ushqimore 16 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e mallrave ushqimore;
- diskutojn se si mallrat ushqimore kan kontribuar pr plotsimin e nevojave t njerzve
dhe prmirsimin e standardit ton t jetess;
- jap shembuj t efekteve negative t mallrave t kualitetit jo t mir;
- prshkruaj veorit e drithrave (grurit, elbit dhe misrit) duke u nisur nga prbrja dhe
prejardhja e tyre;
- identifikoj produktet e drithrave n baz t veorive t tyre;
- dalloj llojet e brumrave;
- prshkruaj veorit e pemve dhe perimeve-produktet e tyre;
- prshkruaj veorit e mishit, prbrjen dhe klasifikimin e produkteve t mishit;
- prshkruaj vetit e qumshtit dhe produkteve t tij;
- prshkruaj metodat kryesore t konservimit t mallrave ushqimore n baz t
karakteristikave prpunuese t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Mallrat ushqimore, veorit.
- Prbrja dhe prejardhja e drithrave (gruri,elbi, dhe misri).
- Produktet e drithrave.
- Llojet e brumrave.
- Pemt dhe perimet-produktet e tyre.
- Mishi-prbrja, klasifikimi dhe produktet e mishit.
- Qumshti dhe produktet e tij.
- Metodat e konservimit t mallrave ushqimore.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin pr mallrat ushqimore;
- ilustroj me shembuj konkret dhe demonstroj produktet me an t skicave, kampioneve
(mostrave) etj.
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;

333
- skica, pankarta me produkte t ndryshme ushqimore;
- mostra (kampione) produktesh ushqimore.

Kapitulli 3: Pijet alkoolike 4 or

a) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve alkoolike;
- diskutoj pr rndsin e konsumimit t pijeve alkoolike, veanrisht si shoqrues t
ushqimit;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- bj klasifikimin e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve alkoolike dhe mnyrn
e konsumit t tyre;
- prshkruaj karakteristikat e lnds s par pr prodhimin e pijeve t forta alkoolike dhe
mnyrn e konsumit t tyre.

b) Temat e kapitullit
- Pijet alkoolike, veorit.
- Rndsia e prdorimit t pijeve alkoolike.
- Lnda e par pr prodhimin e pijeve alkoolike.
- Birra dhe vera.
- Pijet e forta alkoolike.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet alkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve alkoolike n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve alkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapi
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrim.

Kapitulli 4: Pijet joakoolike 9 or

g) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj veorit e pijeve joalkoolike;
- identifikoj lndn e par t nevojshme pr prodhimin e pijeve joalkoolike, veanrisht
pr pijet jo t gazuara (lngjet e pemve);
- prshkruaj veorit e prbrjes dhe mnyrs s konsumit t pijeve t gazuara;
- diskutoj pr rolin dhe rndsin ekonomike t prdorimit t kafes, ajit, mjaltit, si edhe
sheqerit dhe duhanit si produkte shoqruese, si n vend dhe n bot;

h) Temat e kapitullit
- Pijet joalkoolike, veorit, lnda e par.

334
- Pijet e gazuara.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t kafes.
- Roli dhe rndsia e prdorimit t ajit dhe llojet e tij,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t mjaltit,
- Roli dhe rndsia e prdorimit t sheqerit dhe duhanit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr pijet joalkoolike;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr llojet e pijeve joalkoolike n vend dhe n
bot;
- ilustroj me shembuj dhe rekuizita (kampione, mostra) konkrete t pijeve joalkoolike;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;
- realizoje disa or prsritje dhe diskutimi.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e rekuizita konkrete pr demonstrimin e ajrave dhe pijeve jo t gazuara.

Kapitulli 5: Burimet e energjis 5 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj rndsin dhe veorit e energjis elektrike si produkt me prdorim t
jashtzakonshm n t gjitha fushat dhe mnyrn e shprndarjes s saj;
- prshkruaj llojet e karburanteve, burimet, vetit m t rndsishme dhe prdorimet e
tyre;
- prshkruaj veorit e qymyreve, nafts dhe gazit nntoksor si dhe prdorimet e tyre.

b) Temat e kapitullit
- Energjia elektrike.
- Qymyri.
- Nafta.
- Gazi nntoksor.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr burimet e energjis;
- nxis nxnsit t mbledhin informacion pr burimet e energjis n vend dhe n bot;
- ilustroj me shembuj t shumt;
- organizoj test me shkrim;
- zbatoj punn n grupe;

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- materiale e dokumente konkrete pr demostrim

Kapitulli 6: Industria e metaleve 9 or


335
d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj produktet m kryesore q prodhohen nga metalurgjia;
- prshkruaj karakteristikat kryesore t xeheve dhe xeheroreve si lnd e par pr
industrin e metalurgjis;
- prshkruaj shkurt metodat e eksploatimit;
- identifikoj metalet si Fe, Cu, Al, Zn, Pb dhe aliazhet (legurat) e tyre n baz t vetive q
kan.

b) Temat e kapitullit
- Produktet e metalurgjis.
- Xehet dhe xeheroret.
- Metodat e eksploatimit.
- Metalet: Fe,Cu, Al, Zn, Pb,dhe legurat e tyre. Vetit e legurave.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e metaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr metalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete pr zn, fe, cu, al.

Kapitulli 7: Industria e jometaleve 6 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj prbrjen dhe kualitetin e qelqit, glqeres, imentos (markat) dhe materialeve
ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj zjarrit.

b) Temat e kapitullit
- Prbrja dhe kualiteti i qelqit.
- Prbrja dhe kualiteti i glqeres.
- Prbrja dhe dhe kualiteti i imentos dhe materialeve ndrtimore dhe t qendrueshme ndaj
zjarrit.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e jometaleve;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr jometalet;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete t glqeres, qelqit, imentos dhe materialeve ndrtimore.


336
Kapitulli 8: Industria tekstile 4 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- tregoje pr prejardhjen dhe vetit e fijeve t tekstilit dhe trikotazhit;
- prshkruaj veorit e produkteve t gatshme t industris tekstile.

b) Temat e kapitullit
- Fijet e tekstilit vetit dhe prejardhja e tyre.
- Produktet e gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria tekstile;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris
tekstile;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita konkrete produktesh tekstili;
- skica dhe dizajne t ndryshme t produkteve t gatshme.

Kapitulli 9: Industria e letrs 8 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- prshkruaj llojin dhe karakteristikat e lnds s par t nevojshme pr prodhimin e
letrs;
- shpjegoj rndsin e kualitetit t lnds s par pr prodhimin e letrs;
- prshkruaj llojet dhe veorit e produkteve t industris s letrs;
- diskutoj mbi prdorimin e drejt t letrs dhe ricklimin e saj.

b) Temat e kapitullit
- Lnda e par pr prodhimin e letrs.
- Kualiteti dhe llojet e letrs.
- Letra e ricikluar.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e letrs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr letrn, prdorimin dhe
ricklimin e saj;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- flip-chart, markera;
- rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t letrs.

337
Kapitulli 10: Industia e lkurs 4 or

d) Qllimet e kapitullit
N prfundim t ktij kapitulli nxnsi duhet t:
- shpjegoj per kualitetin e lekures .
b) Temat e kapitullit
- Vetit prejardhja e produktet t gatshme.

c) Udhzime didaktike pr kapitullin
Rekomandohet q msuesi t:
- ilustroj me sa m shum shembuj produktesh nga industria e lkurs;
- angazhoj nxnsit n diskutimin e njohurive q ata kan pr produktet e industris s
lkurs;
- vlersoj nxnsit me an t pyetje-prgjigjeve me goj;
- zbatoj punn n grupe.

d) Kushtet pr realizimin e kapitullit
- Flip-chart, markera.
- Rekuizita pr demonstrim t llojeve t ndryshme t produkteve t lkurs.































338
Klasa 11

Prshkruesit e moduleve t praktikave profesionale


PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Veprimet me arkn

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

6
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprimet n ark me mjetet pr pages.
Kohzgjatja e
modulit
7.5 kredite (45 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi pranon mjetet e pagess pr arktim.
Prmbajtja:
- Pranimi i eqeve bankare.
- Kontrolli dhe pranimi i parave t gatshme.
- Klasifikimi i parave t gatshme.
- Pranimi i kambialeve.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin e arktimeve dhe pagesave nga
arka.
Prmbajtja:
- Plotsimi i urdhr-arktimit.
- Kryerja e pagess nga arka.
- Plotsimi i urdhr-pagess.
- Regjistrimi i arktimeve dhe pagesave n librin e arks.
- Mbyllja e veprimeve ditore n ark.
- Ruajtja dhe mbajtja e mjeteve t pagess.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit


339
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- verifikoj preardhjen dhe validitetin e eqeve bankare;
- kontrolloj vrtetsin e parave t gatshme;
- bj ndarjen e parave t gatshme sipas vlers
nominale;
- verifikoj validitetin e kambialeve.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-
arktimin;
- kryej pagesn nga arka duke numruar sakt parat e
gatshme;
- plotsoj sakt me t gjitha elementet urdhr-pagesn;
- regjistroj t gjitha arktimet dhe pagesat e kryera
gjat dits n librin e arks;
- bj mbylljen e veprimeve ditore n ark duke
balancuar librin e arks;
- krahasoj gjndjen n librin e arks me gjndjen fizike
t mjeteve n ark;
- vendos mjetet e pagess n vend t sigurt.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.









340
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Hartimi i oferts dhe i krkess

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

7
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr hartimin e
nj oferte pr shitje malli apo krkese pr blerje malli, nga ana e nj
organizate.
Kohzgjatja e
modulit
9 kredite (54 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi harton nj ofert pr shitje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj ofert t
zakonshme.
- Hartimi i specifikimeve.
- Kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e oferts dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

RM 2 Nxnsi harton nj krkes pr blerje malli.
Prmbajtja:
- Dokumentacioni mbshtets.
- Plotsimi i t dhnave t organizats n nj krkes t
zakonshme.
- Prshkrimi i mallit/mallrave t krkuara.
- Krkesat pr kushtet dhe afatet e livrimit.
- Mbyllja e krkess dhe nnshkrimi i saj.
- Rishikimi dhe kontrolli.
- Prdorimi i modeleve t gatshme (templates).
- Fajllimi n vendin e caktuar.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit

341
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e oferts si gjndjen nga magazina, listn e
mimeve etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats ofruese n nj
ofert t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- hartoj sakt specifikimet e mallit/mallrave t ofruara;
- vendos n mnyrn e duhur kushtet dhe afatet e
livrimit t mallit/mallrave n ofert;
- bj mbylljen e oferts dhe nnshkrimin e saj duke
shprehur dshirn pr bashkpunim;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- grumbulloj dokumentacionin e nevojshm pr
hartimin e krkess, si gjndjen nga magazina, etj.
- plotsoj sakt t dhnat e organizats krkuese n nj
krkes t zakonshme, t tilla si emri i organizats,
adresa, vendi, numrin e biznesit etj.;
- bj prshkrimin e sakt t mallit/mallrave t krkuara,
lidhur me sasin, cilsin etj.;
- formuloj n mnyrn e duhur krkesat pr kushtet dhe
afatet e livrimit t mallit/mallrave t krkuara;
- bj mbylljen e krkess dhe nnshkrimin e saj;
- bj rishikimin dhe kontrollin e dokumentit t hartuar
pr verifikimin e gabimeve t mundshme
prmbajtsore, gramatikore, t formatimit etj.;
- prdor modelet e gatshme (templates) t ofruara;
- zbatoj rregullat e drejtshkrimit dhe formatimit;
- bj fajllimin n vendin e caktuar.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr verifikimin e mjeteve t pagess,
ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.

342
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje apo shitje malli.
- Modele (templates) ofertash dhe krkesash.










































343
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Blerja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

8
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t blerjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi kryen veprime me dokumentacionin e procesit t
blerjes.
Prmbajtja:
- Njoftimi i nevojave nga magazina.
- Kontrolli i gjndjes s artikujve n kartelat prkatse.
- Prcaktimi i lvruesit m t prshtatshm.
- Krkimi i lvruesve t rinj.
- Prcaktimi i llojit dhe sasis pr mallrat q do t porositen.
- Hartimi i krkess pr lvruesin.
- Kontrolli i oferts.
- Hartimi i porosis dhe drgimi te lvrusi.
- Mbrritja e mallit dhe dftess s lvrimit.
- Regjistrimi n librin e blerjeve.
- Kontrolli me kushtet e lvrimit, katalogut etj.
- Pranimi i mallit dhe plotsimi i flet hyrjes.
- Konfirmimi pr pages.
- Plotsimi i kartels s magazins.
- Regjistrimet n kontabilitet.













RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast parregullsish.
Prmbajtja:
- Verifikimi i t drejtave n baz t kontrats.
- Hartimi i proesverbalit.
- Ankesa pr paregullsit.
- Propozimi pr ulje mimi pr diferencat n cilsi.
- Marrveshja midis palve pr caktimin e mimit t ri.
- Hartimi i kundrfaturs pr diferencn e mimit.
- Regjistrimi i kundrfaturs n librin e blerjeve dhe n
kontabilitet.

344
Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes njoftimin mbi nevojat pr blerje nga
magazina;
- kontrolloj gjndjen e artikujve n kartelat prkatse;
- prcaktoj lvruesin m t prshtatshm n baz t
kushteve m t mira t lvrimit dhe politiks s
ndrmarrjes;
- krkoj lvrues t rinj pr artikuj q nuk i ka bler m
par;
- prcaktoj llojin dhe sasin pr mallrat q do t
porositen;
- hartoj krkesn pr lvruesin me t gjitha elementet e
nevojshm;
- bj kontrollin e oferts s drguar nga lvruesi n se
prputhet me krkesn dhe kushtet e ndrmarrjes;
- zgjedh ofertn m t favorshme;
- hartoj porosin;
- drgoj porosin te lvrusi;
- verifikoj dftesn e lvrimit me mallin e mbrritur;
- regjistroj dftesn e lvrimit n librin e blerjeve;
- kontrolloj plotsimin e kushteve t lvrimit;
- bj pranimin e mallit dhe plotsimin e flet hyrjes;
- bj regjistrimet n karteln e magazins;
- bj konfirmimin pr pages;
- bj regjistrimet prkatse n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet te:
- verifikoj t drejtat n baz t kontrats lidhur me
llojin, sasin, cilsin e mallit duke i krahasuar me
specifikat e kontrats;
- hartoj proesverbalin n rast t paregullsive pr llojin,
sasin, cilsin e mallit;
- formuloj ankesn te furnitori pr paregullsit e
evidentuara;
- bj propozimin furnitorit pr ulje mimi pr
diferencat n cilsi;
- realizoj marrveshjen midis palve pr caktimin e
mimit t ri;

345
- hartoj kundrfaturn pr diferencn e mimit;
- regjistroj kundrfaturn n librin e blerjeve;
- regjistroj kundraturn n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per procesin e blerjes.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
edokumenteve t blerjes fletporosis, fletkrkess,
fletdrgess.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr blerje.
- Fatura, libri i blerjes.
- Rregullorja komerciale.































346
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Shitja dhe evidentimi i saj

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

9
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
veprime me dokumentacionin q prdoret gjat procesit t shitjes.
Kohzgjatja e
modulit
8 kredite (48 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi prgatit dokumentet pr shitje.
Prmbajtja:
- Mbrrijtja e krkess nga klienti.
- Verifikimi i mallit t krkuar n magazin.
- Hartimi i oferts mbi bazn e krkess.
- Hartimi i refuzimit (n rast mosdisponimi t mallit).
- Porosia e klientit.
- Kontrolli i porosis dhe regjistrimi i saj.
- Plotsimi i fletdrgess.
- Plotsimi i faturs.
- Plotsimi i fletdaljes s mallit.
- Regjistrimi n karteln e magazins.
- Regjistrimi n kontabilitet.










Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t mesuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 2 Nxnsi kryen veprimet n rast t reklamimit t mallit.
Prmbajtja:
- Reklamimi nga blersi.
- Verifikimi i dokumenteve dhe njoftimi i blersit.
- Mbrritja e mallit me kundrfaturn prkatse.
- Kontrolli i mallit dhe hartimi i flethyrjes n magazin.
- Regjistrimi i kundrfaturs n regjistrin e klientit dhe n
kontabilitet.

347
RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes krkesn nga klienti;
- verifikoj gjndjen e mallit t krkuar n magazin;
- hartoj ofertn mbi bazn e krkess s blersit;
- prpiloj refuzimin n rast mosdisponimi t mallit
duke theksuar dshirn pr bashkpunim t
mvonshm;
- lexoj me kujdes porosin e klientit;
- kontrolloj saktsin e porosis s klientit;
- bj regjistrimin e saj n librin e klientve;
- plotsoj fletdrgesn e mallit;
- plotsoj faturn prkatse;
- plotsoj fletdaljen e mallit;
- bj regjistrimin n karteln e magazins;
- bj regjistrimin n kontabilitet.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- lexoj me kujdes reklamimin nga blersi;
- verifikoj dokumentet prkatse;
- prpiloj njoftimin pr blersin;
- verifikoj mallin me kundrfaturn prkatse;
- bj kontrollin fizik t mallit;
- plotsoj flethyrjen e magazins;
- bj regjistrimin e kundrfaturs n regjistrin e
klientit;
- b regjistrimin prkats n kontabilitet.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete per shitjen dhe te krijoj raste te
ndryshme te shitjes s mallrave apo shrbimeve.verifikimin e
mjeteve t pagess, ruajtjen dhe regjistrimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr kontrollin
e validitetit t mjeteve t pagess dhe evidentimin e tyre n
librin e arks.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libr arke.
- Rregullorja komerciale.


348
PERSHKRUESI I MODULIT TE PRAKTIKES PROFESIONALE
Zhvlersimi i mjeteve joqarkulluese

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

10
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t kryer
llogaritjen e zhvlersimit t mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes dhe
kryerjen e regjistrimeve prkatse.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi nxjerr gjndjen e mjeteve joqarkulluese dhe i
kategorizon ato.
Prmbajtja:
- Marrja e dokumenteve t blerjes.
- Hedhja e gjndjes s mjeteve joqarkulluese t ndrmarrjes.
- Prdorimi i rregullores komerciale ekzistuese.
- Mnyra e ndarjes s mjeteve joqarkulluese n kategorit
prkatse.

RM 2 Nxnsi llogarit dhe regjistron vlern e tanishme t mjeteve
joqarkulluese.
Prmbajtja:
- Llogaritja e shpenzimit t mjeteve joqarkulluese.
- Llogaritja vlers s tanishme t mjeteve joqarkulluese pr
do kategori.
- Regjistrimi n bilanc sipas kategorive.
- Kujdesi gjat paraqitjes s zrave.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:

349
- marr dokumentet e blerjes n dosjet prkatse;
- hedh sakt n nj tabel gjndjen e mjeteve nga
regjistrimi i fundit;
- prdor sakt rregulloren komerciale n fuqi;
- bj ndarjen e drejt t mjeteve joqarkulluese n
kategorit prkatse;
- ket kujdes pr bartjen e t dhnave n tabel dhe
marrjen e referencs prkatse n regullore.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- llogaris shpenzimin e mjeteve joqarkulluese;
- llogaris vlern e tanishme t mjeteve joqarkulluese
pr do kategori;
- bj regjistrimin prkat n bilanc sipas do kategorie;
- ket kujdes gjat paraqitjes s zrave.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr gjndjen e mjeteve dhe
zhvlersimin e tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
vlersimin e gjndjes s mjeteve joqarkulluse.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr mjetet joqarkulluese.
- Rregullorja komerciale.


















350
PRSHKRUESI I MODULIT T PRAKTIKS PROFESIONALE

Qarkullimi i pagesave

Lmia: Ekonomi
Profili: Tregtar me pakic dhe shumic
Kontabilist
Banka dhe Sigurime
Shpedicion dhe Logjistik
Niveli: I
Klasa: 11

Numri i modulit

11
Qllimi i
modulit


Nj modul praktik q i pajis nxnsit me aftsi praktike pr t
plotsimin e dokumentacionit pr kryerjen e pagesave dhe veprimet
kontabile pr regjistrimin e tyre, si dhe t arktimeve nga klientt.
Kohzgjatja e
modulit
10 kredite (60 or)

Rezultatet e t
msuarit (RM)
dhe prmbajtja

RM 1 Nxnsi plotson dokumentacionin pr kryerjen e pagesave t
ndryshme dhe kryen regjistrimet kontabile prkatse.
Prmbajtja:
- Kontrolli i krkess pr pages nga furnitori (posta).
- Kontrolli i regjistrit t furnitorve.
- Prcaktimi i mass s detyrimit.
- Kontrolli i mjeteve likuide.
- Pagesa me urdhr-xhirim.
- Pagesa me skonto.
- Pagesa me kesh.
- Pagesa me ek bankar.
- Regjistrimet kontabile i dokumenteve pr pages.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

RM 2 Nxnsi kryen regjistrimin kontabl t arktimeve nga
klientt.
Prmbajtja:
- Kontrolli i dokumentacionit t arktimeve nga klientt.
- Verifikimi me librin e klientve.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me urdhr-xhirim.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me skonto.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me kesh.
- Regjistrimi kontabl i arktimeve me ek bankar.
- Kontrolli i veprimeve t kryera.

Proedurat e
vlersimit






Realizimi i pranueshm i modulit do t konsiderohet arritja e
knaqshme e t gjith kritereve t realizimit t specifikuara pr
do rezultat t t msuarit.
M posht jepen shkurtimet q do t prdoren:

351
RM Rezultatet e t msuarit
IV Instrumentet e vlersimit
KR Kriteret e realizimit

RM 1 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t krkess pr pages nga furnitori;
- bj kontrollin e regjistrit t furnitorve pr
verifikimin e furnitorit q ka drguar krkesn pr
pages;
- prcaktoj masn e detyrimit, pra vlern e faturs,
kamat vonesat etj.;
- bj kontrollin e mjeteve likuide pr verifikimin e
aftsis paguese t organizats;
- plotsoj sakt urdhr-xhirimin;
- plotsoj sakt dokumentin e pagess me skonto;
- plotsoj sakt urdhr-pagesn pr pagesat me kesh;
- plotsoj sakt dhe me t gjith elementet e duhur
ekun bankar;
- kryej regjistrimet kontabile t dokumenteve pr
pages;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera pr mnjanimin
e gabimeve t mundshme;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

RM 2 IV Vzhgim me list kontrolli

KR Nxnsi duhet t:
- marr nga posta dokumentacionin e arktimeve nga
klientt;
- bj kontrollin formal (n se sht i plotsuar n
rregull) t dokumentacionit t arktimeve nga klientt;
- bj verifikimin me librin e klientve;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me urdhr-
xhirim;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me skonto;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me kesh;
- kryej regjistrimin kontabl t arktimeve me ek
bankar;
- kontrolloj t gjitha veprimet e kryera;
- zbatoj standardet e kontabilitetit.

Metodat e t
msuarit t
rekomanduara

- Ky modul duhet t trajtohet n klas dhe n kabinet.
- Msuesi duhet t prdor sa m shum t jet e mundur
demonstrimet konkrete pr mnyrn e plotsimit t
dokumenteve pr pages dhe regjistrimin kontabl t tyre.
- Nxnsit duhet t angazhohen n pun konkrete pr
plotsimin e dokumenteve pr pages, kontrollin e arktimeve

352
dhe regjistrimet kontabile q shoqrojn pagesat dhe
arktimet.
- Gjat vlersimit t nxnsve, t zbatohet demonstrimi praktik
i aftsive t fituara.

Baza materiale
e domosdoshme
Pr realizimin si duhet t modulit sht e domosdoshme t
sigurohen mjediset, veglat, pajisjet, dhe materialet e mposhtme:
- Kabinet msimor i pajisur me kompjuter, flipchart.
- Materiale shpenzuese si letra A4, markera, etj.
- Dokumentacion pr pagesat me mjete t ndryshme pagese.
- Libra kontabiliteti.
- Standardet e kontabilitetit.

XX. Literatura e rekomanduar
1. Financa: Financa, prof. dr. Sabaudin Komoni, Sherif Bundo
2. Kontabilitet: Kontabiliteti financiar, Sotiraq Dhamo, SHKAK
3. Statistik: Bazat e statistiks prof.dr.Ramil Nuhiu, mr.Ahmet Shala;
Statistik, Dr. Mileva Zhizhiq & Marija Vidiq; dhe web-faqja:
www.bazatestatistikes.tk
4. Njohuri Malli: Teknologjia kimike, Dr Xhevdet Pula, Mr Luljata Pula,
Njohuri mallrash t ndryshme-Dr Dragica Pop J ordanoviq Bozhidarka
Terpenovic, Kimi Sanitare Prof..Bizena Bijo, Vasil Andasi Tiran 2001






Prpilimi i ktij planprogrami sht mbshtetur nga Deutsche Gesellschaft fr Technische
Zusammenarbeit (GTZ), Projekti: Riprtritja e Arsimit dhe Aftsimit Profesional n
Kosov dhe sht financuar nga Ministria Gjermane pr Bashkpunim Ekonomik dhe
Zhvillim.






353

You might also like