Professional Documents
Culture Documents
x
x!
1
NM+1
ferwachting p np
M+N
2
farinsje p(1 p) np(1 p)
(NM)(NM+2)
12
mgf 1 p +pe
t
(1 p +pe
t
)
n
e
(e
t
1) e
Mt
+e
(M+1)t
++e
Nt
NM+1
De Bernoulli ferdieling is in bysnder gefal fan de binomiale ferdieling (n = 1).
De knsferdieling fan it oantal suksessen by n nfhinklike eksperimenten elts mei kns p op sukses hjit
binomiaal.
Foar de knsferdieling fan it oantal kearen dat in barren foarkomt yn in bepaald tiidsynterfal wurdt faak de
Poisson ferdieling brkt.
Foarbyld fan de diskreet unifoarme ferdieling: de tkomst fan in goai mei in dobbelstien (M = 1, N = 6).
Spesikaasjes
hypergeometrysk geometrysk negatyf binomiaal
parameter(s) N = 2, 3, . . .
N
1
= 1, . . . , N 1
n = 1, . . . , N 1
0 < p < 1 r = 1, 2, . . .
0 < p < 1
drager x = max(0, n N +N
1
), . . . , min(n, N
1
) x = 0, 1, . . . x = 0, 1, . . .
knsfunksje
(
N
1
x
)(
NN
1
nx
)
(
N
n
)
p(1 p)
x
(
r+x1
x
)
p
r
(1 p)
x
ferwachting
nN
1
N
1p
p
r(1p)
p
farinsje
nN
1
(NN
1
)(Nn)
N
2
(N1)
1p
p
2
r(1p)
p
2
mgf
p
1(1p)e
t
[
p
(1(1p)e
t
)
]
r
De hypergeometryske ferdieling komt foar yn de folgjende situaasje: in samling befettet N objekten. Hjirfan
hawwe N
1
in bepaalde eigenskip. n objekten wurde aselekt snder se werom te lizzen t de samling lutsen. It
oantal lutsen objekten mei dy eigenskip hat dan in hypergeometryske ferdieling.
De geometryske ferdieling is in spesjaal gefal fan de negatyf binomiale ferdieling (r = 1).
De ferdieling fan it oantal mislearringen foar it r-de sukses yn in rige fan nfhinklike Bernoulli eksperimenten
mei kns p op sukses is negatyf binomiaal.
Pas op: soms wurdt de negatyf binomiale ferdieling deniearre as it oantal eksperimenten oant en mei it r-de
sukses yn in rige fan nfhinklike Bernoulli eksperimenten mei kns p op sukses.
Spesikaasjes
Wilcoxon rangteken-
toets
Wilcoxon rangsom toets Mann-Whitney
toets
parameter(s) n = 1, 2, . . . m = 1, 2, . . .
n = 1, 2, . . .
m = 1, 2, . . .
n = 1, 2, . . .
drager x = 1, 2, . . . ,
n(n+1)
2
x =
m(m+1)
2
, . . . ,
m(m+1)
2
+mn x = 0, . . . , mn
ferwachting
1
4
n(n + 1)
1
2
m(m+n + 1)
1
2
mn
farinsje
1
24
n(n + 1)(2n + 1)
1
12
mn(m+n + 1)
1
12
mn(m+n + 1)
De Wilcoxon rangtekentoets wurdt brkt om de nulhypoteze fan symmetry te toetsen. As 0 it symmetrypunt
is, dan is de toetsingsgrutheid de som fan de rangnmers fan de positive waarnimmings.
De Wilcoxon rangsom toets en de Mann-Whitney toets wurde beide brkt om de gelikens fan de lokaasje
fan twa populaasjes te toetsen.
By de Wilcoxon rangsomtoets is de toetsingsgrutheid R de som fan de rangnummers dyt hearre by de earste
stekproef (mei m eleminten).
By de Mann-Whitney toets is de toetsingsgrutheid U gelyk oan it oantal pearen (x
i
, y
j
) fan waarnimmings x
i
t
de earste stekproef en y
j
t de twadde stekproef, wrt foar x
i
> y
j
.
De twa toetsen binne ekwivalint: Wilcoxons Rangsom R = Mann-Whitneys U +
1
2
m(m+ 1).
Spesikaasjes
Kruskal-Wallis toets Friedman toets
parameter(s) k = oantal groepen,
n
1
= 1, 2, . . . , n
2
= 1, 2, . . . , . . . , n
k
= 1, 2, . . .
k = oantal behannelingen,
b = oantal blokken
drager x 0 x 0
De toets fan Kruskal-Wallis wurdt brkt foar it toetsen fan ferskillen yn ferwachte behannelingen tusken k > 2
groepen as der gjin normale ferdielingen foar de waarnimmings ndersteld wurde kinne. De toetsingsgrutheid H
wurdt berekkene op grn fan de rangnmers dyt oan de waarnimmings (as se allegearre byinoar nommen wurde)
tawiisd wurde en is gelyk oan
12
N(N+1)
k
i=1
n
i
(
R
i.
N+1
2
)
2
. Hjirby is N it totale oantal waarnimmings, n
i
is it
oantal waarnimmings yn groep i, en R
i.
is it gemiddelde rangnmer fan de waarnimmings yn groep i.
De toets fan Friedman wurdt brkt om ferskillen tusken behannelingen te toetsen yn in folslein fertize bloknt-
werp. De toetsingsgrutheid is Q =
12N
k(k+1)
k
i=1
(
R
i.
1
2
(k + 1)
)
2
(selde notaasje as by Kruskal-Wallis).
De eksakte ferdieling fan de toetsingsgrutheden H en Q kin yn PQRS allinnich binnen ridlike tiid berekkene
wurde as it oantal groepen net te grut is en it oantal waarnimmings lyts is. Yn oare gefallen kinne jo de ferdieling
fan H likegoed as Q benei komme mei in chi-kwadraat ferdieling mei k 1 frijheidsgraden.
Spesikaasjes
normaal gamma eksponensjeel chi-kwadraat
parameter(s)
2
> 0 (of > 0)
> 0
> 0
> 0 > 0
drager < x < x > 0 x > 0 x > 0
knstichtens
1
2
2
e
(x)
2
2
2
()
x
1
e
x
e
x 2
2
(
2
)
x
2
2
e
x
2
ferwachting
farinsje
2
2
1
2
2
mgf e
t+
1
2
2
t
2
(
t
)
t
(1 2t)
2
De Gaussyske of normale ferdieling spilet in tige belangrike rol yn de statistyk, nder mear fanwege de Sintrale
Limyt Stelling: as X
1
, ..., X
n
nfhinklik binne en gelyk ferdield (met einige farinsje) dan is de ferdieling fan
harren som (en harren gemiddelde) likernch normaal.
Bysnder gefal: de standert-normale ferdieling, mei = 0 en
2
= 1.
By de gamma ferdieling wurdt soms yn pleats fan as twadde parameter =
1
nommen.
De eksponensjele ferdieling is in spesjaal gefal fan de gamma ferdieling ( = 1) en in spesjaal gefal fan de
Weibull ferdieling (b = 1); hja wurdt brkt by it modellearen fan wachttiden.
De chi-kwadraatferdieling is ek in spesjaal gefal fan de gamma ferdieling ( =
2
en =
1
2
). As it oantal
frijheidsgraden tige grut is, komt PQRS de chi-kwadraat ferdieling benei mei in normale ferdieling.
Spesikaasjes
Student t F Cauchy
parameter(s) > 0 m > 0
n > 0
> 0
drager < x < x > 0 < x <
knstichtens
(
+1
2
)
(
2
)
1
(1 +
x
2
+1
2
(
m+n
2
)
(
m
2
)(
n
2
)
(
m
n
)
m
2
x
m2
2
(1 +
mx
n
)
m+n
2
1
[
1+(
xa
b
)
2
]
ferwachting 0 als > 1;
bestiet net as 0 < 1
n
n2
bestiet net
farinsje
2
als > 2;
bestiet net as 0 < 2
2n
2
(m+n2)
m(n2)
2
(n4)
bestiet net
By in aselekte stekproef t in normale ferdieling kinne jo de nulhypoteze toetse dat in bepaalde wearde hat.
As toetsingsgrutheid brke jo dan in grutheid dyt de t-ferdieling hat. Itselde jildt foar it ferlykjen fan de s
fan twa normale ferdielingen. Als it oantal frijheidsgraden tige grut is, komt PQRS de t-ferdieling benei mei in
standert-normale ferdieling.
De F-ferdieling wurdt brkt foar toetsen fan gelikens fan twa farinsjes by stekproeven t normale ferdielingen
en boppedat yn it ramt fan de analyze fan linere modellen (linere regressy en farinsjeanalyze). As it oantal
frijheidsgraden tige grut is, komt PQRS de F-ferdieling benei mei in chi-kwadraat ferdieling.
De Cauchy ferdieling is in spesjaal gefal fan de Student t-ferdieling ( = 1). In bysndere eigenskip fan de
Cauchy ferdieling is dat de ferwachting en de farinsje net bestean.
Spesikaasjes
teard normaal beta unifoarm net-sintrale beta
parameter(s)
2
> 0
> 0
> 0
>
> 0
> 0
ferwachting
2
2
2
+{12F(0)}
+
+
2
farinsje
2
+
2
{ E(X)}
2
(++1)(+)
2
()
2
12
mgf
e
t
e
t
()t
De tearde normale ferdieling is de ferdieling fan X = |Y | as Y in normale ferdieling hat mei parameters
en
2
. De funksjes f(.) en F(.) yn dizze kolom binne de knstichtens en kumulative ferdielingsfunksje fan Y .
De beta ferdieling hat in positive knstichtens allinnich op it ynterfal 0 < x < 1.
Foar de parameters = 0 en = 1 is de unifoarme ferdieling in bysnder gefal fan de beta ferdieling (mei
= 1 en = 1).
De net-sintrale beta ferdieling hinget nau gear mei de net-sintrale F-ferdieling.
De programmearing fan de net-sintrale beta ferdieling is basearre op it artikel fan Frick (1990).
Spesikaasjes
net-sintrale chi
2
net-sintrale F net-sintrale t
parameter(s) > 0
0
m > 0
n > 0
0
> 0
2
(
1
2
)
(
2
)
farinsje 2 + 4
(
n
m
)
2
(2m+4)(n2)+2(m+)
2
(n2)
2
(n4)
(1+
2
)
n2
2
[
(
1
2
)
(
2
)
]
2
As X
1
, . . . , X
k
nfhinklik binne en X
i
N(
i
, 1), dan hat U =
k
i=1
X
2
i
in net-sintrale chi-kwadraat
ferdieling mei k frijheidsgraden en net-sintraliteitsparameter =
k
i=1
2
i
.
As wy, nfhinklik fan U, in fariabele V deniearje dyt in sintrale chi-kwadraat ferdieling hat mei m frijheids-
graden, dan hat F =
U/k
V/m
in net-sintrale F ferdieling mei k en m frijheidsgraden en net-sintraliteitsparameter
.
As X N(, 1), en V hat, nfhinklik fan X, in sintrale chi-kwadraat ferdieling mei m frijheidsgraden, dan hat
T =
X
V/m
in net-sintrale t ferdieling mei m frijheidsgraden en net-sintraliteitsparameter .
As de net-sintraliteitsparameter 0 is, dan giet it om in sintrale ferdieling mei deselde namme.
By de programmearing fan de net-sintrale ferdielingen binne de ideen tapast t it artikel fan Frick (1990).
Spesikaasjes
logistysk Gumbel Pareto
parameter(s)
> 0
> 0
> 0
> 0
drager < x < < x < x >
cdf
1
1+e
exp[exp((a x)/b)]
[
(
x
)
1
]
ferwachting + 0.577216
1
farinsje
2
2
3
2
2
6
bestiet net
mgf e
t
(1 t)(1 +t) e
t
(1 t)
Spesikaasjes
Weibull log-normaal ynfers Gaussysk dbel-
eksponensjeel
parameter(s) a > 0
b > 0
2
> 0
> 0
> 0
> 0
drager x > 0 x > 0 x > 0 < x <
knstichtens abx
b1
e
ax
b
1
2
2
x
2
e
(ln x)
2
2
2
2x
3
e
(x)
2
2
2
x
1
2
e
|x|
ferwachting a
1
b
(1 +
1
b
) e
+
2
2
farinsje a
2
b
[(1 +
2
b
)
2
(1 +
1
b
)]
e
2+2
2
e
2+
2
2
2
mgf
e
t
1(t)2
De dbel-eksponensjele ferdieling wurdt ek wol de Laplace ferdieling neamd.
Literatuer
Foar in moai skema oer de relaasjes tusken de verskate
ferdielingen ferwize wy nei
Casella, G., Berger, R.L. (2002) Statistical Infe-
rence (2nd ed.)
Detaillearre ynformaasje oer knsferdielingen stiet yn de
rige Distributions in Statistics fan Johnson en Kotz:
N.L.Johnson, S.Kotz (1969) Distributions in Statis-
tics, discrete distributions.
N.L.Johnson, S.Kotz (1970) Distributions in Statis-
tics, continuous univariate distributions-1.
N.L.Johnson, S.Kotz (1970) Distributions in Statis-
tics, continuous univariate distributions-2.
Foar de programmearing fan PQRS is brkt:
W.H.Press, B.P.Flannery, S.A.Teukolsky,
W.T.Vetterling (1989) Numerical Recipes in Pas-
cal.
P. LEcuyer (1988) Ecient and Portable Combi-
ned Random Number Generators, Communications of
the ACM, Vol. 31 Nr 6 (June 1988).
L. Devroye (1986), Non-uniform Random Variate
Generation.
H. Frick (1990) Algorithm AS R84. A remark on
Algorithm AS 226: computing non-central beta pro-
babilities., Appl. Stat. 39: pp. 311-312.
Jo kinne PQRS binnenhelje op jo eigen kompjter fan
http://members.home.nl/sytse.knypstra/PQRS/
It programma PQRS is ntwurpen en skreaun troch Sytse Knypstra yn de programmeartaal Delphi.
Syn e-mail adres is: Sytse.Knypstra@home.nl.
Literatuer