H TN: NGUYN THANH BNH

M S SV: 10DH71189 LP BA1001

MN DCH VIT 3

BIU TNH TI BRAZIL

Theo H.J ti So Paulo ngy 18 thng 6 nm 2013

Vi mt tc kinh ngc, cc cuc tun hnh bt u vo ngy 6 thng 6
Sao Paulo bi vic tng gi v xe but t ngt ln hn 20 centavo
(khong 9 cent), tr thnh cuc biu tnh ng ph vi quy m ln
nht trong vng 20 nm qua, khi ngi dn xung ng yu cu buc
ti chnh quyn v cc ti tham nhng. Nhng cuc biu tnh u tin b
gii tn bi ngi dn sng Sao Paolo thng gi l Paulistanos. Nhng
ngi ny ln n gay gt phong tro Movimento Passe Livre (phong tro i
li min ph), mt t chc cp tin vi mc ch phi thc t l thc hin
vic giao thng cng cng c s dng min ph. Ngi dn chng ly
lm thch th bi vic phi i nhng chuyn xe khng khip, cn t hn l
nhng lc kt ng. H cng cm thy b xc phm bi nhng hnh vi c
ph hoi ca cng ca nhng k nm quyn. Nhng t bo thn tn ca
chnh quyn ku gi cnh st phi n p biu tnh.

Mi th thay i vo ngy 13 thng 6 khi cc cnh st qun s v trch
nhim, hung bo v phi ngha bin mt cuc biu tnh rt n ha tr
thnh mt cuc hn lon khng khip. Hng t cc video t cc nh bo,
ngi biu tnh v nhng ngi xung quanh cho thy cc qun s khng
eo bng tn bn lu n gy chong v n cao su mt cch v ti v
vo m ng biu tnh ang b chy tn lon cng nh truy bt ngi
biu tnh trn khp ng ph. Nhng ngi li xe my b mc kt trong
m ng tr nn kh th bi cc bnh xt hi cay v hi cay. Nhng
ngi biu tnh c pht hin c mang theo gim (s dng gim bt
nh hng ca hi cay) b bt. Nhiu nh bo b thng, hai vt n
hi cao su trn mt khi ng gn vng hn lon. Mt trong s cho bit
rng anh y gn nh b mt th gic mt bn mt. Bi x lun ngy hm
sau mang mt ging iu khc hn r rt.

Ngy 17

thng 6 c t tn l ngy ca phong tro V cho gim hay
cuc cch mng x lch, nhng phong tro ny lan rng n hng t
cc chnh quyn cc bang cng nh chnh quyn lin bang ti th . Cc
mc tiu ca nhng phong tro ny nhm tuyn truyn nhanh hn v
nhng yu cu ca ngi biu tnh nh: hn ch tham nhng, dch v
cng cng tt hn v kim sot c lm pht. Nhiu biu ng phn i
v cc chi ph ng h thn cho vic xy dng cc sn vn ng phc v
cho Cp bng th gii din ra vo nm sau. Brazil chi 7 t reais, gp
3 ln so vi tng chi ph t chc ca Nam M trong k World cup 4 nm
trc v mi ch c mt na s sn vn ng c hon thnh. Mt biu
ng chy ch: sn vn ng tt nht th gii, trng hc v bnh vin
ng th 3 th gii.

Nhng ngi tham gia biu tnh rt a dng. c tnh c khong 65.000
ngi tham gia Sao Paulo trong c rt nhiu ph n, cc gia nh v
ngi trung nin, nhiu hn bt c cc cuc biu tnh trc y. Gim c
c quan an ninh bang Sao Paulo, ng Fernando Grella Vieira gp g
cc nh t chc biu tnh vo sng sm v ng vi l trnh rng ng s
ra lnh cho cc cnh st qun s khng c bn n cao su vo ngi
biu tnh v ch ng nu cuc biu tnh khng tr nn bo ng. Kt
qu cuc biu tnh rt n ha, thm ch cn l s kin vi nhiu nim hn
hoan.

Hu ht cc cuc tun hnh cc thnh ph khc din ra m khng c
cc cuc bo lc nghim trng no, mc d ti Rio de Janeiro ngi biu
tnh v cnh st ng bn ngoi sn vn ng Maracana, sn vn
ng c tn trang vi chi ph trn 1 t reais cho gii Worldcup - khi m 6
nm trc n va c xy dng li vi chi ph rt ln. Chng c s ngu
nhin no khi bo lc n ra ti Rio, ni c nhng cnh st hung hng v
tham nhng bt chp lut php. Ti th Braslia, mt nhm ngi biu
tnh c nh nhm leo ln nc nh Quc hi, nhng cnh st ti y c
phn ng kim ch.

Nhng s leo thang tng sau nhng im sng th yu trong nhng
nm gn y Anh, Php, Thy in v Th Nh K xut hin c lin
quan n mt s hoc tt c cc c im: s n p ca chnh ph,
thanh nin tht nghip, xung t sc tc cao, mc sng gim v nn nhp
c nhc nhi. Brazil li l mt cu chuyn khc. Nn dn ch ca Brazil rt
n nh. Nn tht nghip thanh nin ang mc thp k lc. Phn bit
chng tc vi ngi Brazil l do nhn thc bn trong, khng phi cc cuc
ng trn ng ph hng ngy v d sao i na, hu ht cc ngi
biu tnh l ngi da trng. Trong thp k qua chng kin cng nh
nh du s tng trng mc sng tt nht trong lch s ca quc gia ny.
i vi dn nhp c, mc d t nc ny c hnh thnh bi nhng
ngi nhp c nhng by gi hu nh khng cn na. Ch c 0,5% dn
s c sinh ra nc ngoi.

Tuy nhin, ngoi nhng iu trn, ngi Brazil c nhng l do ring
phn nn v vic h phi tr thu cao nht so vi bt c quc gia no nm
ngoi nhm nc pht trin (36% GDP) v phi nhn nhng dch v
cng ch kinh khng. Ti phm nguy him l c trng ca quc gia ny;
cocaine c bn v tiu th mt cch cng khai trong tt c cc trung
tm thnh ph ln. Mt nhn vin c mc lng ti thiu trung tm Sao
Paulo, ni s dng lao ng khng bao gm chi ph vn chuyn (mt
quyn li cho cc nhn vin chnh thc) s phi b ra 1/5 tin lng tri
qua nhng chuyn i hng gi mi ngy trn nhng chic xe but nng
nc v ng c ln bnh t ngoi ca thnh ph. Nhng iu ny
khng c g mi m trong mt t nc bt n, bt bnh ng v thc t,
khi s tng trng kinh t trong thp k qua cng mang li nhng li
ch ln nht i vi nhng ngi tn cng ca x hi.

Vy hin ti th sao? mt l do chc chn l mi nhn lm pht gn y,
bt u m vo sc mua ca i a s ngi Brazil c thu nhp khim
tn, ch bi v mt s khi ng tn dng tiu dng quy m ln trong nhng
nm gn y li cho quc gia s khng hong to ln. Gi v xe but
khng tng trong 30 thng (th trng thng xuyn ng bng gi v
trong nm bu c thnh ph, chng hn nh nm 2012, v trong thng
mt nm nay, th trng ca Rio v Sao Paulo ng ch cho n
thng su trc khi tng gip chnh ph lin bang km hm ch s lm
pht). Trong thc t, s gia tng gi v xe but ca Rio, Sao Paulo dng
nh khng ph hp vi lm pht so vi khong thi gian 30 thng. Nhng
gi v xe but c kim sot chnh ph, khng ging nhng chi ph tng
nhanh khc nh nh v thc phm. C l n gin chng c chn
nh mt vt t thn.

Ni rng hn, cc tng lp trung lu ca Brazil hnh thnh trong thp k
trc, 40 triu ngi thot khi cnh i ngho, nhng vn cn ni
lo ri li vo tnh trng ngho kh, v 2009 l nm u tin hn mt na
dn s c th c coi l tng lp trung lu, ang pht trin mt mi quan
h hon ton mi vi chnh ph. H hiu c nhng ci thin v mc
sng xa hn trong tng lai nh l quyn li ca h v s chin u n
hi th cui cng khng b ngho kh tr li. N vn hn l phi bit n
i vi nhng ming li ch nh nht m thnh thong gii nh giu Brazil
qung ra. H thc dy vi thc t l h np thu v xng ng c
hng ci g tng xng. C l nim hn hoan chin thng ca chnh
quyn trn nhng sn vn ng bng mi toanh chnh l git nc lm
trn ly.

nh chnh: chng ti thng tin sai trn v s tin chi cho cc sn vn
ng phc v cho World Cup ca Brazil l 3,3 t reais. Con s chnh xc l
7 t reais (3,2 t la)