##9,EKONOMIJA,MARX

MARX
ENGELS
RANI
RADOVI
# A1 KARL MARX
# A2 F RI EDRI CH ENGELS
#NNRANI RADOVI
# N P I Z B OR

# P P KU L T U R A
# MMZ A G R E B # GG1 9 5 3
Radovi ranog perioda Marxa i Engelsa, koji su sakupljeni
u ovoj knjizi, oznauju najinteresantniju i najbogatiju fazu nji-
hova misaonog razvitka. Iza sebe su ve imali pedenu ideali-
stiku prolost, period unutranjih borbi, sumnji, traenja izlaza
iz sloenih drutvenih situacija i golemog broja razliitih filo-
zofskih i sociolokih teorija, period samokritikog i samoprije-
gornog rada na rjeavanju onih problema, na kojima su radili
tadanji najvei umovi. Potrebno je da se radi razumijevanja
toga perioda osvrnemo ukratko na ono, to je ovome prethodilo.
Razvijajui se u tridesetim i etrdesetim godinama prolog
stoljea Njemake i Evrope, Marx i Engels nuno su doivljavali
one utjecaje, koji su u to vrijeme bili najizrazitiji, nuno su na-
stavljali na svu dotadanju kulturnu batinu ovjeanstva, kao
to su i rjeavali one drutvene i teorijske probleme, koji su bili
osnovna pitanja vremena.
Njemaka, a naroito Pruska, preivljavala je duboku unu-
tranju krizu. Napoleonski ratovi dali su joj veoma itljivu svje-
dodbu njezine trulosti i zaostalosti. Graanska Engleska i Fran-
cuska stajale su s one strane Evrope kao njezin historijski me-
mento. Ako se elilo stajati u redovima prvih nacija, moralo se
ii i njihovim putem. .
Specifinost procesa u Njemakoj bila je prvenstveno u tome,
to njezina graariska klasa nije tada bila kadra da izvri soci-
jalni prevrat, a apsolutistiko-junkerska monarhija nije takav
eljela. Meutim, porazi u ratu protiv revolucionarne i kasnije
carsko-napoleonovske Francuske (koja je i tada u mnogoemu
raznosila revolucionarni plamen i sijala sjeme revolucije), pri-
silili su monarhiju na polovine reforme, koje su vremenom izmi-
jenile proizvodne odnose na selu, kao i odnose u gradovima, a
S A D R A J
Predgovor . / . 5
IZ NJEMACKO- FRANCUSKIH GODINJAKA
Marxova pisma Rugeu iz 1843. god 31
Marx: K idovskom pitanju 41
Marx: Uz kritiku Hegelove filozofije prava 73
Engels: Nacrt za kritiku nacionalne ekonomije . . . . 89
Engels: Poloaj Engleske . 115
KARL MARX: EKONOMSKO FILOZOFSKI RUKOPISI IZ 1844. G.
KA KRITICI NACIONALNE EKONOMIJE SA ZAVRNIM PO-
GLAVLJEM O HEGELOVOJ FILOZOFIJI 145
Predgovor . . . . . . .' . . . - 147
P r v i r u k o p i s
Nadnica . . -
Profit od kapitala
1 6 7
Zemljina renta . - 183
Otueni rad . I
9 6
D r u g i r u k o p i s
Odnos privatnog vlasnita 211
T r e i r u k o p i s
Privatno vlasnitvo i rad 221
Privatno vlasnitvo i komunizam . . . . . . . 225
Potrebe, proizvodnja i podjela rada . . . . 238
Novac . . . . . . . . 255
Kritika Hegelove dijalektike i filozofije uope . . . 260
KARL MARX I FRIEDRICH ENGELS: NJEMAKA IDEOLOGIJA
Predgovor . . . . . ' . . . . - - - 283
Feuerbach 285
Historija . . . . 295
O proizvodnji svijesti . . . . . . . . . . . 304
Stvarna osnova ideologije 317
Prirodna i civilizirana orua za proizvodnju i oblici vla-
snitva 332
Komunizam Proizvodnja samog oblika saobraanja . . 337
FRIEDRICH ENGELS: PRINCIPI KOMUNIZMA . . . . 347
Registar imena . * . 365
Predmetni registar #KK371