6.

EFEKTET E TATIMIT
Tatimi ia zvoglon fuqine blerese obliguesit tatimore, i cili shkakton efekte te natres
ekonomike, financiare, sociale, morale, et!. Efektet e tatimit kresisht !ane" #$%art!a e
tatimit, &$Transformimi i tatimit, '$Kun(ershtimi )er )agimin e tatimit, *$ik!a e )agimit te
tatimit +evazioni i tatimit$, ,$-(ikimi i tatimit ne rish)ern(ar!e, 6$-(ikimi i tatimit ne
akumulim, .$-(ikimi i tatimit ne kembimin n(erkombetare, /$-(ikimi i tatimit ne zhvillimin
ekonomik, et!.
%art!a e Tatimit
%art!a e tatimit )araqet (ukurine kur obliguesi tatimor me qellim qe ti shmanget
ngarkeses tatimore ate e bart ne teresi ose )!eserisht ne )ersonin t!eter, ose keta )ersona
tatimin e bartur )erseri e bartin ne teresi ose )!eserisht ne )ersonat e trete. %art!a e tatimit
behet me qellim qe ngarkesen tatimore e cila ia zvoglon fuqine e ti! ekonomike te obliguesit
tatimor ta bart te )ersonat e t!ere, (he keshtu ai i mbron te ar(hurat e veta. %art!a e tatimit
behet me se shumti me ane te qmimeve ne treg, me qrast ngarkohen konsumtatoret.
%art!a e tatimit varet (re!te)er(re!te )re! elasticitetit te kerkeses (he ofertes, nese
kerkesa eshte me e ma(he se oferta shume me lehte mun( te bartet tatimi tek )ersonat e t!ere,
(he anas!elltas. Tatimet qe barten me lehte !ane tatimet in(irekte si tatimi ne qarkullim,
(oganat, Tvsh, et!.
0lo!et e %art!es se tatimit
%art!a e tatimit mun( te shikohet nga as)ektet te n(rshme" 1$nga as)ekti se a !ane
qellimet e lig!e(henesit qe obliguesi tatimore ta bart ngarkesen tatimore te )ersoni
t!eter a)o !o, ku (allo!me" bart!en e tatimit me qellim (he )a qellim, &$nga as)ekti se ne
cilin (re!tim behet bart!a e tatimit me qrast (allo!me: bart!en e tatimit )ara (he )ra)a,
(he '$nga as)ekti se sa here ngarkesa tatimore eshte bartur ku (allo!me" bart!en e
n!ehershme, (fisht, (he shumefisht.
#$%art!a e tatimit me qellim (he )a qellim 1 %art!a e tatimit me qellim eshte
atehere kur qellimi i lig!e(henesit eshte qe obliguesi tatimor te !ete i n(rshem )re!
)resonit i cili e mban ngarkesen tatimore, (mth kur me qellim (eshiron qe obliguesi
tatimor (he )aguesi tatimor te mos !ene i n!e!ti )erson. 2.sh im)ortuesi i mallit eshte obligues
i )agimit te (oganes, )or ai e llogarite shumen e (oganes ne qmimin e mallrave te im)ortuar,
me qrast tatimin e barte ne konsumatoret e mallrave te im)ortuara. %art!a e tatimit )a
qellim )araqitet atehere kur ngarkesen tatimore e mban )ersoni I cili si)as
lig!e(henesit nuk eshte )ara)are. K!o situate e (obeson realizimin e )olitikes tatimore te
)ara)are. 2.sh nese lig!e(henesi (eshiron ta ngrise tatimin ne fitim te n(ermarr!eve
)ro(huese, atehere keto organizata men!ehere (eshiro!ne ti ngrisin qmimet )er shumen e
rritur te tatimit, (uke (eshiruar qe ngarkesen tatimore ta bartin te konsumatoret. -e kete rast
qellimi i lig!e(henesit nuk ishte qe te ngarkohen konsumatoret, )or )ro(huesit, )ra k!o bart!e
e tatimit konsi(erohet si e )a qellim.
&$%art!a e tatimit )er)ara (he )ra)a 1 %art!a e tatimit )er)ara eshte ateher kur
obliguesit tatimor ne)erm!et ngrit!es se qmimeve te )ro(ukteve e bart ngarkesen tatimore ne
bleresit e ketre )ro(ukteve. -e kete rast obliguesi tatimor eshte )ro(huesi i cili ka
arritur ta bart tatimin tek bleresi, ne)erm!et ngrit!es se qmimit te )ro(ukteve +ne qmim ai
e fute e(he tatimin$. %art!a e tatimit )ra)a eshte atehere kur bleresi ia arrin qe tia ule
qmimin e )ro(ukteve te cilin ia )aguan shitesit. 3se kur ngarkesen tatimore bleresi e bart ne
furnitoret e len(eve te )ara, ne )ronarte e n(ertesave ku e zhvillon afarizmin e vet, et!. %art!a
e tatimit )ra)a mun( te behet e(he atehere kur e shfrtezon ).sh )ro(huesi materialin e (obet
ose me te lire, ose kur )er shumen e tatimit te ngritur
'$%art!a e n!ehershme, e (fishte (he e shumfishte 1 %art!a e n!ehershme e
tatimit eshte atehere kur obliguesi tatimor e bart tatimin ne )ersonin t!eter, i cili (efinitivisht
eshte )agues tatimor. 2.sh nese ze!tari e bart tatmimin ne qtetaret )ermes ngrit!es se
qmimeve te )ro(ukteve te veta. %art!a e (fishte e tatimit eshte ateher kur obliguesi tatimor
e bart ngarkesen tatimore ne )ersonin t!eter, )or n!ekohesisht k )erson e bart )ra) tatimin ne
)ersonin e trete. 2.sh )ro(huesi e barte tatimin tek bleresit e shumices te cilet )ra) )ermes
ngrit!es se qmimit e bartin tatimin tek konsumatoret final. %art!a e shumefisht e tatimit
eshte atehere kur obliguesi tatimor e bart ngarkesen tatimore ne )ersonin t!eter, k e bart ne
)ersonin e trete, et!, )ra numri i )ersonave ne te cilet bartet tatimi eshte i )acaktuar.
Teorite )er bart!en e tatimit
a$Teoria e fiziokrateve
4i)as kesa! teorie, te g!itha tatimet e ngarko!ne bu!qesine se)se vetem ne bu!qesi
kri!ohet mbivlera +ren(imenti neto). Ata kane konlu(uar se te g!itha tatimet, e(he )se
(re!te)er(re!te nuk i ngarko!ne bu!qit, (uhet te barten (he te )aguhen nga te ar(hurat e
kri!uara ne bu!qesi.
b$Teoria (efinitive e bart!es se tatimit
2erfaqesuesit e kesa! teorie !ane 4mith (he 5icar(o.
4mithi men(onte se tatimi ne )rofit (he ne me(it!et e )unetoreve mun( te barten ne
)ersonat e trete.
-(ersa 5icar(o men(onte se tatimin ne )rofit e bart )ronari i ka)italit, kurse tatimin
ne renten e tokes )ronari i tokes e bart ne konsumatoret +si)as smithit kete tatim e bartin
)ronaret e tokes$, n(ersa 5icar(o e )ranon men(imin e 4mithit se tatimi ne men(it!e bartet ne
n(ermarrsit.
c$Teoria e (ifuzionit ose sh)ern(ar!es se barabart
4i)as kesa! teorie ren(esi te ma(he )er bart!en e tatimit ka mekanizmi i tregut. Ata kane
thene se obliguesi tatimor (uke tentuar ta bart ngarkesen tatimore ne )ersonat e t!ere me ane
te )rocesit te kembimit +tregut$, ne menre te barabart ngarkesen tatimore e sh)ern(an ne te
g!ithe sub!ektet ekonomike ne shoqeri. 4i)as teorise se (ifuzionit te g!itha tatimet !ane te
bartshme.
e$Teoria elektke
4i)as kesa! teorie tatimi nuk i ngarkon vetem konsumatoret )or e(he )ro(huesit se)se
qmimi i ngritur (o te zvoglo! kerkesen. 6!ithashtu e(he bart!a e tatimit varet )re! llo!eve te
)ro(ukteve (he kerkeses se tre. K!o teori thot se q(o tatim qe i ngarkon len(et e )ara bartet
me tut!e (he sh)rehet ne qmimet e te g!itha )ro(ukteve.
Fazat e %art!es se Tatimit
6!ate bart!es se tatimit egzosto!ne (isa faza, ato !ane"
#$2erkusioni 1 )araqet fazen e )are te bart!es se tatimit ne te cilen caktohet obligimi
tatimor (he )ersoni i cili me lig! eshte sh)allur si obligues tatimor (he i cili (o ta )agua!
tatimin.
&$5e)erkusioni 1 )araqet fazen e (te te bart!es se tatimit ne te cilen obliguesi tatimor
e bart ngarkesen tatimore ne )ersonin t!eter. 7mth obliguesi tatimor e )ranon obligimin
tatimor, )or !o e(he ngarkesen tatimore. Ai ngarkesen tatimore e bart ne ( menra" a$7uke
e kalkuluar ne qmimin e ngritur te )ro(ukteve +bart!a )er)ara$, b$(uke e zbritur qmimin e
len(eve te )ara, te materialit n(ihmes, te karburanteve +bart!a )ra)a$, et!.
'$Inci(enca 1 )araqet fazen e trete te bart!es se tatimit, ne te cilen nuk ekzsiton
kurrfar mun(esie qe ngarkesa tatimore te bartet te n(on!e )erson te!ter, )ra ne kete
faze te bart!es )araqitet )ersoni i cili (efinitivisht e )aguan ngarkesen tatimore.
*$7ifuzioni 1 )araqet fazen e katert te bart!es se tatimit ne te cilen tatimi i bartur
(er(het (he sh)ern(ahet ne tere ekonomine nacionale. 2ra ne kete faze la!merohen
efektet e bart!es se tatimit.
2ra bart!a e tatimit eshte e li(hur ngusht me )rocesin e qarkullimit, me
mekanizmin e tregut, at!e ku nuk ka kerkes (he oferte nuk ka e(he bar!te te tatimit. 7uhet
)otencuar se nese ekziston kerkese e ma(he atehere e(he mun(esia e bart!e se tatimit eshte
me e ma(he (he anas!elltas. 2ra veresisht )re! ofertes (he kerkeses te g!itha tatimet
mun( te barten.
Transformimi ose Kom)enzimi i Tatimit
3bliguesi tatimor g!ithmon (eshiron qe te lirohet nga ngarkesa tatimore (uke e bartur
ate tek )ersonat t!ere ose (uke iu shmangur obligimit te )agimit te tatimit. Mire)o nese
ne kete menre ai nuk ka suskes, atehere ai (uhet te g!e! menra t!era )er tu liruar )re!
efekteve negative te tatimit +ia zvoglon fuqine blerese obliguesit tatimire$. -!e n(er menrat
eshte e n!ohur me emrin transformimi ose kom)enzimi i tatimit.
Transformimi ose kom)enzimi i tatimit eshte atehere kur obliguesi tatimor g!en menra
te n(rshme )er zvoglimin e sh)enzimeve te afarizmit +)ermes shfrtezimit me racional te
len(eve te )ara, kursimin e karburanteve, et!$, te mo(ernizimit te )ro(himit qe s!ell )ro(him
me te mire, sh)e!te (he lire, me qellim qe te amortizo! )!eserisht ose ne teresi sh)enzimet
e ngarkeses tatimore. 2ra transformimi i tatimit bazohet ne aftesine e )bliguesit tatimor qe
me racionalizimin e )rocesit te )ro(himit te arrihen efektet ekonomike me te me(ha.
Kun(8rshtimi +rezistenca$ e 2agimit te Tatimit
7ihet se )agimi i tatimit ia zvoglon fuqine ekonomike +blerese$ obliguesit tatimor, k
efekt negativ n(ikon qe obliguesi tatimor te be! rezistence te caktuar g!ate )agimit te
obligimit tatimor. Intenziteti i rezistences g!ate )agimit te tatimit eshte me i ma(h sa me e
ma(he qe te !ete ngarkesa tatimore e obliguesit tatimor. 2ra me rrit!en e ngarkeses
tatimore rritet e(he rezistenca +kun(ershtimi$ e )agimit te tatimit.
7uhet )otencuar se intenziteti i rezistences g!ate )agimit te tatimit varet shume se )er
qfar qellimi sh)enzohen m!etet e mble(hura me ane te tatimit. -ese m!etet e mble(hura
me tatim (o te shfrtezoheshin )er n(ertimin e ob!ekteve arsimore, kulturore, rrugeve,
u!es!ellsit, (he te ob!ekteve t!era qe !ane ne )er)uthshmeri me interesat e obliguesit tatimor,
atehere e(he rezistenca )er )agimin e tatimit (o te !ete e vogel, ose nuk (o te ekzisto!, (he
anas!elltas. 7obia e obliguesit tatimor nga shteti eshte in(irekte, (he sa me e afert qe te
!ete (obia )er obliguesin tatimor aq me e vogel eshte e(he rezistenca e )agimit te
tatimit (he anas!elltas.
Intenziteti i rezistences se )agimit te tatimit eshte e n(rshme te llo!et e n(rshme te
tatimit. 2.sh te tatimet e (re!te)er(re!ta +tatimi ne fitim, ne te ar(hura, et!$ rezistenca )er
)agimin e tatimit eshte me e ma(he sesa te tatimet in(irekte +tatimi ne qarkullim, Tvsh,
(oganat,$.
4hmangia nga )agimi i tatimit +evazioni tatimor$
4hmangia e )agimit te tatimit +evazioni i tatimit$ mun( te behet )er shkaqe te
llo!llo!shme (he a!o n(o(h ne te g!itha sistemet tatimore ne bote. 4hmang!a nga obligimi
i tatimit varet )re! shume faktoreve siq !ane" arsimimi i )o)ullsise, aftesia )rofesionale e
organeve tatimore, sanksionet kun(er obliguesve tatimor te )a(ici)linuar et!. Evazioni
tatimor ose shmangia e tatimit mun( te !ete e lig!shme (he e )alig!shme.
#$Evazioni tatimor i )alig!shem 1 evazioni tatimor +shmangia tatimore$ i
)alig!shem )araqet (ukurine kur obliguesi tatimor i shmanget )agimit te tatimit, i cili
eshte )ara)are me (is)ozita lig!ore (he bie ne kun(ershtim me lig!et )erkatese. 2ran(a!
k ve)rim )araqet (elikt lig!or (he s!ell (enime te n(rshme. Evazioni tatimor I )alig!shem
mun( te )araqitet ne ( forma"
a$Fsheh!a e )lote e tatimit +(efrau(acioni i )lote$ 1 )araqitet atehere kur obliguesi
tatimor nuk e )araqet shume e )erg!ithshme te te ar(hurave qe (uhet nenshtruar
tatimit ).sh nese obliguesi tatimor kren n(on!e ve)rimtari te caktuar me qrast realizon te
ar(hura, )or keto te ar(hura i fsheh +nuk i reg!istron ne libra$ ne menre qe te mos )aguhet
tatim )er to, (he k!o )araqet (efrau(acionin e )lote.
b$Fsheh!a e )!esshme e tatimit +(efrau(acioni i )!esshem$ 1 )araqitet atehere kur
obliguesi tatimor nuk ia )araqet organit tatimor shenimet e )lota, )er realizimin e
rezultateve afariste, )er lartesine e te ar(hurave, )er vleren e )asurise qe (uhet
nenshtruar tatimit, et!.
Fsheh!a e tatimit me se sh)eshti )araqitet te tatimet e (re!te)er(re!ta, mir)o
shmangia e tatimit )araqitet e(he te tatimet in(irekte qe n!ihet e(he me emrin kontraban(a.
E(he kontraban(a eshte (ukuri e )alig!shme e shmangies se tatimit qe )araqitet me
rastin e sh)ern(ar!es se fshehte te n(on!e malli. Te tatimi ne qarkullim kontraban(a
)araqitet nese nuk reg!istrohet malli i shitur (he behet shmangia e tatimit ne qarkullim.
&$Evazioni tatimor i lig!shem 1 evazsioni tatimor i lig!shem )araqet (ukurine kur
obliguesi tatimor nuk bie ne kun(ershtim me (is)ozitat lig!ore, (he k!o )araqet evazionin
+shmangien$ e le!ueshem. Evazioni tatimor i lig!shem mun( te )araqitet )er shkak te
zbraztirave lig!ore. 7is)ozitat lig!ore !o te )lota, !o )recize )er llo!e te n(rshme te
tatimit ia mun(eso!ne obliguesve tatimor qe me lehte ti shmangen )agimit te tatimit
)!eserisht ose ne teresi. -e kete rast obliguesi tatimor tenton qe te (alat e veta ti )araqet
me te me(ha, n(ersa te hrat me te vogla, ashtu qe ti shmanget )agimit te tatimit
Evazioni
tatimor i lig!shem )araqitet e(he ne ato raste kur obliguesi tatimor nuk i konsumon
)ro(himet e ven(it e as )ro(himet e hua!a te ngarkuara me tatim. K!o (on te thote se nese
nuk blihen )ro(himet e ngarkuara me tatim, nuk )aguhet as tatimi i cili )erfshihet ne qimin e
ti!, Evazioni tatimir i lig!shem eshte e(he ateher kur obliguesi tatimor e n(rron
ven(banimin, ven(in ushtrimit te ve)rimtarise se caktuar, ne menre qe te zvoglo! ngarkesen
tatimore. 2.sh norma tatimore )er te n!e!ten baze tatimore mun( te !ete e n(rshme ne qtete
te n(rshme te te n!e!tit shtet ose ne shtete te n(rshme.
Kresisht evazioni i lig!shem (he i )alig!shem shkakton veshitresi rreth financimit
te te (alave te )lanifikuara, (he ato raste shteti mun( ta g!en zg!i(h!en" a$(uke i
zvogluar te (alat e )lanifikuara, ose &$(uke rritur ngarkesen tatimore ne)erm!et
tatimoeve ekzistuese ose a)likimit te tatimeve te re!a ne menre qe te mbli(hen te hrat qe te
financohen te (alat e )lanifikuara. Me qellim qe te zvoglohet evazioni i lig!shem (he i
)alig!shem shtetet marrin masa te n(rshme ).sh" (oganat (he (oganieret )a!isen me
m!ete teknike )er zbulimin (he )engimin e kontraban(es, tra!nimin )rofessional te )ersonave
qe be!ne )rer!en (he mble(h!en e tatimit, a)likohen masat mbro!tese ne toke, a!er, u!e )er
zbulimin e kontraban(es, et!. Amnestia tatimore )araqet n!e ven(im te shtetit me te cilin
n!e numer i caktuar i obliguesve tatimor te cilet e kane fshehur tatimin, lirohen )re!
n(!ek!es se metut!eshme lig!ore, ata )!eserisht ose teresisht lirohen )re! mba!t!es se
(enimit.
-(ikimi i Tatimit ne 5ish)ern(ar!en e te Ar(hurave
Tatimi ose )olitika tatimore ka n(ikim shume te ren(esishem ne rish)ern(ar!en e te
ar(hurave kombetare. -e ekonomine e tregut sh)ern(ar!a e te ar(hurave behet ne treg
n(erm!et sub!ekteve )ro(huese.
2ran(a! sh)ern(ar!a e te ar(hurave ne treg n(erm!et sub!ekteve )ro(huese )araqet
sh)ern(ar!en e )are e te ar(hurave kombetare, (he )as sh)ern(ar!es se )are (uhet
bere sh)ern(ar!a e (te ku marrin )!ese shume sub!ekte, (he tatimi ka n(ikim ne
rish)ern(ar!en e te ar(hurave kombetare ne n!e shoqeri. K!o rish)ern(ar!e behet ne mes
te (egeve te n(rshme ekonomike, ne reg!ione te n(rshme, me ane te mekanizmit te
normave )rogressive, te (iferencuara, et!.
-(ikimi i Tatimit ne Akumulim
Akumulimi )araqet faktorin kresore )re! te cilit varet zhvillimi ekonomik i n!e
ven(i. 2olitika tatimore ne akumulim n(ikon ne ( forma" a$ne menre te (re!te)er(re!te
nese me ane te tatimit mbli(hen m!etet te cilat shfrtezohen )er investime, (he b$ne menre
in(irekte. Men(ohet se nese tatimet rriten !o )er qellime investive, atehere k!o n(ikon
ne menre negative te obliguesit tatimor (he ne zhvillimin ekonomik, )or nese me m!etet
e mble(hura ne tatim kri!ohen fon(e te akumulimit, atehere tatimet (uhet te kene efekte
)ositive se)se n(iko!ne ne zhvillimin e )ersh)e!tuar ekonomik. -e sistemin ka)italist
n(ikimi i tatimit ne amkumulim sh)rehet ne)erm!et )rofitit i cili )erbehet )re! (ivi(en(s (he
fon(eve te akumulimit. -ese (ivi(en(a tatohet me norme te larte, kurse )!eset e )rofitit
+fon(et e akumulimit$ tatohen me norma te ulta ose lirohen nga tatimi, atehere kri!ohet
mun(esia qe te stimulohet sh)ern(ar!a me e ma(he e )rofitit ne fon(e te akumulimit.
-(ikimi i Tatimit ne Kembimin -(erkombetar
(he ne %ilancin e 2agesave
-(ikimi i tatimit ne kembimin n(erkombetare sh)rehet ne menra ta n(rshme (he k!o
varet )re! qellimeve te ekonomise kombetare. Masat e )olitikes tatimore !ane me te me(ha
sa me e (obet te !ete ekonomia kombetare (he sa me i ma(h te !ete kembimi ekonomik
me boten e !ashtme (he anas!elltas.
-(ikimi i tatimit ne kembimin n(erkombetare sh)rehet ne)erm!et n(ikimit te ti! ne
qmimet e mallrave (he sherbimeve g!ate eks)ortit (he im)ortit, )ra tatimi n(ikon si ne
im)ort ashtu e(he ne eks)ort. -ese shteti (eshiron ta stimulo! eks)ortin e mallrave (he
sherbimeve ne tregun e !ashtem atehere (uhet te a)loko! norma sa me te ulta te
tatimeve, lehtesia tatimore, lirime te )lota nga tatimi, et!. Tatimi g!ithashti ka n(ikim ne
im)ortin e mallrave nga tregu i !ashtem (he nese shteti (eshiron ta zvoglo! im)orton
atehere a)likon norma me te me(ha te tatimeve ne im)ort, taksa te n(rshme (oganore (he
arset e )engimit te im)ortit mun( te !ene" mbro!t!a e n(on!e (ege ekonomike nga
konkurenca e !ashtme, kerkesa )er ekuilibrin e bilancit te )agesave, et! 2ra meqenese
tatimi n(ikon ne eks)ortin (he im)ortin e ven(it qe )asqrohen ne bilancin tregtar, atehere
mun( te themi se )ermes )olitikes tatimore mun( te n(ikohet e(he ne ekuilibirmin e bilancit
te )agesave.
-(ikimi i Tatimit ne Aktivitetin Ekonomik
-(ikimi i tatimit ne aktivitetin ekonomik te sub!ekteve ekonomike mun( te shikohet ne
( as)ekte" #$ne as)ektin e n(ikimit te tatimit ne kushtet e afarizmit me qellim te n9it!es
se zhvillimit te sh)e!tuar ekonomik, (he &$ne as)ektin e korrig!imit shoqeror te fitimit te
te ar(hurave.
#$4humica e ven(eve ne zhvillim (he ato te zhvilluara sot e shfrtezo!ne tatimin
+)olitiken tatimore$, qe sa me sh)e!te te zhvillohen ne )ik)am!e ekonomike. 2er ti arritur
keto qellime )er(oren meto(a te n(rshme, n!era n(er meto(at e tilla eshte n9it!a e
zhvillimit ne ren( te )are te (egeve )ro)ulsive +(eget ekonomike qe e n9isin, a)o e sht!ne
)er)ara zhvillimin ekonomik$. Ketre (egeve )r)ulzive iu le!ohen lehtesira tatimore ne
(re!tim te zvoglimit te obligimit tatimor, (he keshtu ketre (egeve u ngelin )!ese me e
ma(he e fitimit )er investime qe n(iko!ne )asta! ne zhvillimin e sh)e!tuar ekonomik.
-(ikimi i Tatimit ne 4tabilitetin Ekonomik
-(ikimi i tatimit eshte shume efikas ne arrit!en e stabilitetit ekonomik. -e
statabilitetin ekonomik +ekuilibrin ekonomik$ nuk n(ikon vetem )olitika tatimore, )or
ekzisto!ne e(he faktore te t!ere qe n(iko!n ne arrit!en e stabilitetit ekonomik.
2.sh n!e ekonomi kombetare g!en(et ne ekuiliber nese kerkesa aggregate eshte e
barabarte me oferten aggregate +K:3$, n(ersa nese kerkesa nuk eshte e barabarte me
oferten atehere a!o ekonomi g!en(et ne (isekuiliber, i cili (isekuiliber mun( te ekuilibrohet
ne)erm!et )olitikes tatimore si (he ne)erm!et instrumenteve te t!er8.
-ese ne n!e ekonomi kombetare kerkesa eshte me e ma(he se oferta (K>O), atehere me
ane te tatimit (uhet zvogluar kerkesen (eri sa te barazohet ofertes, (he k!o arrihet me
ane te )olitikes tatimore restrictive +k!o )olitike n(ikon ne zvoglimin e fuqise blerese te
obliguesit tatimor )ra atre u mbesin me )ak )ara )er shkak tatimeve te me(ha$. K efekt
mun( te arrihet me ane te rrit!e se normave te tatimit, te a)likimi te llo!eve te re!a te tatimit,
et!.
-ese ne n!e ekonomi kombetare kerkesa eshte me e vogel se oferta (K<O), atehere me
ane te tatimit (uhet rritur kerkesen (erisa te barazohet me oferten +g!en(!a
ekuilibruese$, (he k!o arrihet me ane te )olitikes tatimore eks)ansive. K efekt mun( te
rritet me ane te zvolgimit te normave te tatimit, te rrit!es se lehtesimeve tatimore, et!. Me ane
te kesa! )olitike n(ikohet ne ate menre qe obliguesve tatimor (o tu mbesin me shume )ara
)er shkak te tatimit me te vogel, te cilat m!ete (o ti sh)enzo!ne, me qrast n(iko!ne ne rrit!en e
kerkeses.
2olitika tatimore (uhet te !ete ne harmoni me )olitiken monetaro;kre(itore. -ese
(eshirohet )olitika tatimore restriktive )er ta zvogluar kerkesen, atehere )olitika
monetare;kre(itore nuk gu9on te !ete eks)ansive (he anas!elltas se)se nese n(o(h n!e g!e
e tille (o ti anulo! efektet e tatimit.
-(ikimi i Tatimit ne <hvillimin Ekonomik
2olitika tatimore se bashku me instrumentet t!era te )olitikes ekonomike sot )er(oren
)er n9it!en e zhvillimit ekonomik. 7uhet )otencuar se )olitiken tatimore )er qellim te
zhvillimit ekonomik me se shumti e )er(orin shtetet !om!aft te zhvilluara, te cilat be!ne
)er)!ek!e )er zhvillim me te sh)e!tuar, )or k!o nuk (on te thote qe shtetet e zhvilluara nuk e
)er(orin. -(ikimi I tatimit ne zhvillim ekonomik n(ikohet ne keto menra"
#$lirimi nga tatimi i te ar(hurave qe )er(oren )er investime, lirimi )re! tatimit I
organizatave te re!a in(ustriale, et!.
&$zvoglimi ose lirimi nga tatimi ne qarkullim )er n(ertimin e ob!ekteve investive,
)er bler!en e )a!imeve investive, )er len(en e )are, et!.
Me ane te tatimit g!ithashtu n(ikohet e(he ne zhvillimin e infrastrktures
+komunikacioni, energ!etika, shkollat, ob!ektet e shen(etesise, et!$ e cila eshte )arakusht )er
zhvillimin e sh)e!tuar ekonomik.