Sportplan 2016

Brigite van Haaften,

gedeputeerde Cultuur en Samenleving:
Heel Brabant in beweging!
Sport leeft in Brabant. Brabanders vinden sport belangrijk en
sport is belangrijk voor Brabant. Sporten is namelijk gezond,
het houdt je t en je krijgt er energie van. Sport zorgt ervoor
dat mensen samenwerken en zich focussen op n doel. Dat
geldt voor de spelers in het veld, maar net zo goed voor de
supporters langs de kant. En vergeet niet de invloed van sport
op de gezondheid, het onderwijs en de Brabantse economie.
Sport is belangrijker dan het op het eerste gezicht lijkt. En er
zit nog veel meer muziek in.
Wie sport, beweegt. Dat geldt letterlijk voor onze talrijke be-
faamde topsporters en de vele recreatieve sportbeoefenaars.
Maar ook sportliefhebbers, sportbonden en -verenigingen, ge-
meenten en andere sportgezinde organisaties halen alles uit
de kast als het weer te doen is. Bedenk eens wat er gebeurt
als al die energie zich bundelt. Als een beweging van heel
sportminnend Brabant vleugels krijgt en zich op n doel richt:
de sport in Brabant op een nog hoger niveau brengen. Dan
kunnen we nog meer dan we nu voor mogelijk houden.
2
Met dit Sportplan zet de provincie de koers naar 2016 uit.
Het is een grove routekaart, gemaakt vanuit het idee dat heel
Brabant beter wordt van meer en betere sport. Maar wat er
precies moet gebeuren en op welke manier, ligt nog helemaal
open. Daar ligt de uitdaging voor de beweging van sport-
minded Brabant waarvan de provincie trouwens zelf deel
uitmaakt. Als verbindende partij, met kennis en faciliteiten,
maar vooral ook met hart en ziel.
De eerste resultaten van samenwerking in de sport zijn al
geboekt. Enkele bestaande sportaccommodaties zijn geschikt
gemaakt voor echte topsport, andere volgen nog. En de
komende jaren zijn er in Brabant meer en nieuwe evenemen-
ten voor topsport. Er ligt dus nu een mooie basis waarop de
sport in Brabant zich verder kan ontwikkelen. Met nieuwe
toptalenten, misschien zelfs van Olympische klasse. Met
spraakmakende innovatieve vindingen en nog mooiere evene-
menten. Maar vooral ook met ng meer Brabanders die in hun
vrije tijd sportief zijn. Zodat dus eigenlijk straks heel Brabant in
beweging is.
3
De Magie van Sport
Opperste concentratie, strakgespannen spieren, een explosie
van kracht, duizelingwekkende snelheid, en recht op het
doel af.
De magie van sport werkt aanstekelijk. Niet alleen op sporters, maar ook
op degenen die ernaar kijken en van genieten. Wie met sport in aanraking
komt, raakt genspireerd, gemotiveerd en begeesterd.
Olievlek
In de Agenda van Brabant wordt sport ook gezien als een belangrijke motor achter
de ontwikkeling van Brabant. Sport is in de eerste plaats natuurlijk goed en gezond
voor mensen. Maar gezonde mensen en sportieve evenementen dragen bij aan een
bruisende provincie waar het goed wonen en werken is. Sport trekt bedrijvigheid
en toerisme aan. Sport verbroedert en bevordert de sociale samenhang. Sport werkt
als een magische olievlek.
Onze helden
Op 15 augustus 2012 juichten duizenden mensen de Nederlandse
Olympische helden toe in s-Hertogenbosch. Van de in totaal twintig
Nederlandse plakken landden er negen in Brabant. Met dat aantal zou
Brabant op de twintigste plaats in de medaillespiegel eindigen en landen
als Brazili, Spanje en Portugal achter zich laten.
4
3
Hoger niveau
Daarom presenteert de provincie het Brabantse Sportplan 2016. Een plan dat de
sport in Brabant over de volle breedte op een nog hoger niveau wil tillen. Door
aan de ene kant de topsport sterker en aantrekkelijker te maken, zodat in 2016
nog meer Brabantse atleten op Olympisch niveau presteren. En door aan de andere
kant iedere Brabander de kans te bieden sport te beoefenen en zo zichzelf gezond,
t en in vorm te houden.
Verbinding
Het plan is provinciaal maar niet vn de provincie. Veel Brabantse organisaties
op het gebied van sport hebben elkaar erin gevonden. Sportbonden en sport-
organisaties, onderwijs- en onderzoeksinstellingen, bedrijven, gemeenten en
provincie verbinden zich met elkaar. Zij komen samen in beweging, omdat ze
allemaal het zelfde willen: gezonde jongeren, vitale ouderen en sterke verenigingen.
Maar ook: meer Brabantse sportmedailles, meer ondernemerschap en meer
bedrijvigheid in relatie tot sport.
Op zn Brabants
Uitgerekend in deze provincie liggen kansen voor zon sportieve beweging.
De kracht van Brabant en de Brabanders is dat bijzondere prestaties hier altijd
al hand in hand gaan met genieten. Die plezierige verbondenheid is zichtbaar
langs het sportveld, het zwembad en het wielerparcours, maar eigenlijk altijd als
er een tandje bij moet om iets voor elkaar te krijgen. Dan zoeken Brabanders
elkaar op, zetten er de schouders onder en gaan voor een oplossing.
Dan is Brabant in beweging.
5
Brabant in 2016 op
Olympisch niveau
Sport is er voor alle Brabanders, om gezond en vitaal te zijn. Dat is
niet alleen goed voor henzelf, maar ook voor de Brabantse samen-
leving. Uit zon actieve bevolking komen talenten naar voren die
op het hoogste niveau willen en kunnen presteren. Ook van hun
prestaties kan heel Brabant proteren. Het Sportplan 2011 2016
bevat dus verschillende ambities. Het komt erop aan die zo met
elkaar te verbinden dat ze elkaar versterken. Dat kan door samen
in beweging te komen.
Bij het opstellen van het Sportplan Brabant 2016 hebben wij ons laten inspireren
door het nationale Olympisch Plan. Ook al ziet Nederland er van af in 2028 de
Olympische Spelen te organiseren, de ambities voor de sport in ons land blijven
overeind. Wat NOC*NSF voor heel Nederland wil, willen we ook in deze
provincie: Brabant in 2016 op Olympisch niveau!
Vitale Brabanders
Ons doel is dat in 2016 aanzienlijk meer Brabanders aan sport doen, ook mensen
met een psychische of lichamelijke beperking. Dat is goed voor hun eigen
gezondheid en voor de samenleving. Topsporters geven het goede voorbeeld.
Sportverenigingen ontwikkelen meer nog dan nu het vermogen om activiteiten voor
een groter publiek te organiseren. Het basisonderwijs zorgt voor een sportklimaat,
waarin kinderen al vroeg en plezierig kennismaken met sport. Gemeenten spelen
daar met hun sportbeleid op in. De provincie richt sportloketten op, die gemeenten
met kennis en capaciteit behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van nog meer
sportactiviteiten.
6
Bijzondere toptalenten
Het NOC*NSF wil dat Nederland in 2016 zeker die tiende positie inneemt op de
WK Landenranglijst en de medaillespiegels van de Olympische zomer- en winter-
spelen. Ons doel is dat tegen die tijd de Brabantse sporters overtuigend bijdragen
aan het behalen van die posities. Om nieuwe talenten te ontwikkelen zijn initiatieven
nodig die zich toeleggen op cordinatie en begeleiding. Dat kan vanuit het Centrum
voor Topsport en Onderwijs (CTO), een Regionaal of Nationaal Trainingscentrum,
of een topsportvereniging. Ook voor de begeleiding van individuele talenten
ontstaan initiatieven.
Economisch projt
Sport kan een veel belangrijker rol spelen in de Brabantse economie dan nu het
geval is. Door meer evenementen voor een groot publiek te organiseren zal de
economische betekenis van de sport groeien. Van die groei gaat de sport op haar
beurt ook zelf weer proteren. Economisch interessant kunnen ook de resultaten van
zogenaamde eldlabs zijn. In deze laboratoria is sport onderwerp van onderzoek
en innovatie. Vindingen en producten die hieruit voortkomen, vinden hun weg naar
andere economisch sectoren en vervolgens naar de markt.
7

De 7 kernsporten
Smaakmakend in Brabant
Het aantal sporten waaraan mensen deelnemen is groot
en gevarieerd. Sommige sporten zijn ouder dan onze
jaartelling, andere zijn recent, en er komen nog steeds
nieuwe bij. Wie Brabant een beetje kent, kan zo een
handvol sporten noemen die hier echt smaakmakend
zijn. Denk maar eens aan atletiek, hockey, paarden-
sport, turnen, voetbal, wielrennen en zwemmen.
In deze zeven sporten zien wij bij uitstek mogelijkheden om onze
ambities uit het Sportplan te verwerkelijken. Om nieuwe talenten
te kweken en evenementen en accommodaties voor topsport te
ontwikkelen. En om ervoor te zorgen dat in alle Brabantse
gemeenten veel meer mensen gebruik kunnen maken van
de beschikbare sportfaciliteiten.
8

Atletiek
Steeds meer Brabanders doen aan atletiek.
AV Sprint in Breda is met 2.400 leden de
grootste Brabantse vereniging en sinds
2008 ook het eerste Regionaal
Atletiekcentrum van Nederland. Andere
grote verenigingen zijn Atilla in Tilburg,
AV Eindhoven en Prins Hendrik in Vught.
Samen hebben deze verenigingen al veel
nationale topatleten voortgebracht en ze
doen dat nog steeds. Grote evenementen
zijn de Marathon van Eindhoven en de
Internationale Warandeloop in Tilburg.
9
Hockey
Brabant telt zeventig hockeyverenigingen met een
kleine 50.000 leden. Vier sterke regionale hockeyclubs
(Den Bosch, Tilburg, Eindhoven, Breda) presteren
bovengemiddeld in alle categorien. Het damesteam
van HC Den Bosch werd de afgelopen vijftien jaar
veertien keer landskampioen en won de laatste elf jaar
op rij ook nog eens de Europa Cup I. Bovendien spelen
veel Brabantse hockeyers in Oranje.
10
Paardensport
Er zijn in Brabant ruim 300 paardrijverenig-
ingen met zon 12.000 leden. Nog eens ruim
40.000 Brabanders beoefenen de paardensport
recreatief. Brabantse ruiters als Anky van
Grunsven, Piet Raymakers en Imke Bartels
behaalden veel Olympische medailles.
In Deurne bevindt zich zowel een eldlab als
de grootste Nederlandse hippische beroeps-
opleiding. Met ruim 30.000 bezoekers is het
jaarlijkse Horse Event in Deurne het grootste
paardensportevenement van de Benelux.
11
Turnen
Van de 136 gymnastiekverenigingen in Brabant zijn er
ongeveer 100 aangesloten bij de Koninklijke Nederlandse
Gymnastiek Unie (KNGU). Met de Flik-Flakhal in
s-Hertogenbosch beschikt Brabant zowel over een eld-
lab als over het grootste gymnastische sport- en trainings-
centrum van Nederland, dat ook internationaal befaamd
is. De Nederlandse top op het gebied van turnen,
acrobatiek en trampolinespringen traint hier al een tijdje.
12
Voetbal
Voetbal is sport nummer n, in Nederland en in Brabant.
Brabant telt zon 600 verenigingen met 180.000 leden.
Het aantal betaald voetbal organisaties (BVOs) in Brabant
is met acht het hoogste van Nederland. Uit een onderzoek
van de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB)
blijkt dat n op de vier Nederlanders in het weekend
op een of andere manier betrokken is bij voetbal.
Ook in economisch opzicht is de voetbalsport
van grote betekenis.
Damesvoetbal heeft veel toekomst.
13
Wielrennen
Wielrennen heeft in Brabant een rijke historie die al heel
wat helden heeft voort gebracht. Denk aan Adrie van der
Poel, Leontien van Moorsel, Marianne Vos en Lars Boom.
Brabant telt ongeveer 40 verenigingen. Ruim 3.200 leden
beschikken over een licentie van de Koninklijke Neder-
landse Wielren Unie (KNWU). Net als de talrijke recreatie-
ve wielrenners beoefenen zij een of meer van de vele
wieler disciplines. In s-Hertogenbosch vindt jaarlijks
het landelijke Wielergala plaats.
14
Zwemmen
Brabanders zijn altijd goed geweest in zwemmen. Vooral PSV Eiffel
Swimmers in Eindhoven heeft enkele internationaal toonaangeven-
de zwemmers voortgebracht, zoals Pieter van den Hoogenband,
Inge de Bruijn en Ranomi Kromowidjojo. De Koninklijke Neder-
landse Zwem Bond (KNZB) kent verschillende disciplines,
maar het accent ligt op wedstrijdzwemmen en waterpolo.
Het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion in
Eindhoven is de enige A-accommodatie
in Nederland.
15
Topsport n breedtesport
De komende vier jaar gaan de sportverenigingen, sportbonden,
Sportservice Noord-Brabant, gemeenten en de provincie de sport
in Brabant op een hoger plan brengen. Dat gebeurt door de accom-
modaties voor topsport te verbeteren en topsportevenementen te
organiseren en te ondersteunen. Maar ook door nieuw talent te
begeleiden en een klimaat te creren waarin alle Brabanders
kunnen sporten. De provincie wil een partner zijn om topsport en
breedtesport te versterken en te verbinden.
Accommodaties voor topsport
De provincie ondersteunt de komende periode de sportverenigingen en sportbonden
bij het geschikt maken van accommodaties voor topsportwedstrijden. Met name hoc-
key, zwemmen en paardensport kunnen met dergelijke accommodaties een inke
sprong voorwaarts maken. Daarnaast worden accommodaties geschikt gemaakt
voor trainingen op topsportniveau. Omdat in deze accommodaties ook veel breedte-
sport wordt beoefend, snijdt het mes aan twee kanten. Ten slotte steken alle partijen
energie in de ontwikkeling van zogenaamde eldlabs waar onderzoek op het terrein
van topsport plaatsvindt.
Fieldlabs
In Brabant bestaan al enkele voorbeelden van eldlabs waarin sport-, kennis- en
onderwijsinstellingen samen met het bedrijfsleven en de overheid nieuwe producten
ontwikkelen en testen. Zo is in Deurne het Paardenpraktijkcentrum gevestigd. In het
Maxima Medisch Centrum in Veldhoven bevindt zich het Cycling High Performance
Centre. En het Pieter van den Hoogenband Zwemstadion in Eindhoven beschikt
over het InnosportLab Zwemmen.
16
Evenementen voor topsport
Elke topsporter werkt toe naar een wedstrijd op het hoogste niveau. Daarom moeten
er meer en verschillende soorten evenementen komen. Het gaat vooral om internatio-
nale evenementen, wereld- of Europese kampioenschappen en aan de jongeren-
evenementen op dat niveau. Maar ook Nederlandse kampioenschappen tellen mee.
De provincie wil daaraan een bijdrage leveren in de vorm van sponsoring. Door de
sportevenementen in Brabant voor het publiek nog aantrekkelijker te maken hopen
we ook meer toeristen te trekken.
Talentontwikkeling
Om nieuwe talenten op te leiden komen er gezamenlijke initiatieven die zich toeleg-
gen op cordinatie en begeleiding. We denken dan aan het Centrum voor Topsport
en Onderwijs (CTO), een Regionaal of Nationaal Trainingscentrum of een topsport-
vereniging. Maar ook individuele talenten kunnen rekenen op begeleiding.
Sport voor iedereen
Ons uiteindelijke doel is dat steeds meer Brabanders gaan sporten. Daarom stellen
wij bij elke bijdrage aan de topsport de voorwaarde dat er ook activiteiten voor een
groter publiek worden georganiseerd. Zelf openen we sportloketten die gemeenten
met kennis en capaciteit behulpzaam zijn bij het ontwikkelen van nog meer sportac-
tiviteiten. Bedoeld voor al hun inwoners en speciaal voor mensen met een psychische
of lichamelijke beperking.
Olympisch niveau
Al deze investeringen in de Brabantse topsport moeten ertoe leiden dat de
zeven kernsporten zich in 2016 op Olympisch niveau bevinden. Dat doel is
voor Brabant zelf van belang, maar het beantwoordt ook aan de ambities
van NOC*NSF.
17
En nu vooruit
Sport in Brabant maakt zich op voor een inke sprong voorwaarts.
De sportverenigingen weten wat ze willen. De provincie heeft geld
om initiatieven in beweging te brengen. Maar vervolgens moet de
vaart erin blijven. Dat kan als sportverenigingen en sportbonden,
wetenschap en bedrijfsleven, provincie en gemeenten, en alle
Brabanders elkaar opzoeken. Om samen de Brabantse sport op
Olympisch niveau te brengen. Met 2016 als doelwit.
Plannen gereed
Voor elk van de zeven Brabantse kernsporten is een toekomstplan klaar. We weten
dus wat de stand van zaken is en waar elke sportsector zich de komende jaren
op wil concentreren. Voor de een is dat een betere accommodatie, voor de ander
een groots evenement of juist een regionaal trainingscentrum. Doordat de sport-
organisaties duidelijk aangeven wat ze gaan doen, weten anderen partijen precies
wat zij ondersteunen en waarin zij kunnen investeren.
Aan de slag
De provincie ondersteunt nieuwe initiatieven in de zeven kernsporten, als die
bijdragen aan topsport en zorgen voor een beter en breder sportklimaat in Brabant.
Via de subsidieregeling Sport is zon 40 miljoen euro beschikbaar voor evenemen-
ten, accommodaties, talentontwikkeling en voor bredere sportbeoefening, onder
meer door mensen met een handicap. Een deel van dat geld is al besteed, want
goede plannen hoeven niet te wachten. We zijn dus al aan de slag!
Waarin investeert de provincie?
Wilt u weten welke initiatieven de provincie al nancieel heeft ondersteund?
Kijk dan op de Brabantse Sportkaart
18
Netwerken en verbinden
Nu de basis is gelegd, kunnen we verder bouwen. De komende jaren zijn er regel-
matig bijeenkomsten rond sportevenementen. Die bijeenkomsten zijn bedoeld om al-
lerlei partijen rond de sport met elkaar in contact te brengen. Zo ontstaan netwerken
binnen de verschillende sporten, maar ook met relaties daarbuiten. Met gemeenten,
bedrijven, onderwijsinstellingen en andere organisaties. Want grootse plannen
slagen alleen in brede samenwerking.
Olievlek
Wanneer iedereen ervan overtuigd is dat sport goed is voor Brabant en de Braban-
ders, komt de rest vanzelf. Als een olievlek groeit dan een beweging waarin de
energie zich bundelt, organisaties elkaar verrijken met originele ideen en samen
optrekken om sport in Brabant naar het hoogste niveau te brengen. Dan zal ook blij-
ken dat de investering van de provincie het begin is van een veelvoud dat Brabant
weet op te brengen!
Meer informatie?
www.brabant.nl/sport
Het Brabantse Sportplan 2016
De plannen van de zeven kernsporten
De provinciale subsidieregeling Sport
19
Colofon
Sportplan 2016
Provincie Noord-Brabant
telefoon (073) 681 28 12
e-mail Sport@Brabant.nl
Vormgeving: Van Riet Ontwerpers, s-Hertogenbosch
Tekst: Tjeu Cornet (TACCT, s-Hertogenbosch)
Fotograe: Wim Hollemans, Melchert Meijer zu Slochtern,
Thomas Bakker
20