Mt s bin php gio dc bo v mi trng trong trng Tiu hc

PHN I: M U

1. L do chn ti:
Nm hc 2009 - 2010 l nm hc th ba ngnh gio dc thc hin
cuc vn ng Xy dng trng hc thn thin hc sinh tch cc trong
c ni dung xy dng cnh quan s phm xanh, sch, p c
ng o cn b gio vin v hc sinh hng ng. Mun thc hin tt
cng tc ny trc ht phi gio dc cho hc sinh c thc bo v mi
trng. Vic gio dc thc bo v mi trng trong giai on hin nay
l mt vic lm bc thit. Trong nhng nm gn y, cng ngy mi
ngi chng ta cng cm thy p lc ca s nhim mi trng ang
nng ln chnh mnh. l hu qu ca nhng hnh ng thiu hiu
bit ca mi ngi ni ring v ca tng b phn trong cng ng ni
chung. Hn lc no ht, mi ngi u nhn thy cn phi chn chnh
li nhng hnh ng ca chnh mnh, cn phi quan tm chm sc cho
mi trng xung quanh ta - Ngi nh iu kin cho s tn ti, pht
trin cho chnh chng ta v cc th h con chu mai sau.
Hy cu ly Ngi nh ca chng ta. Ting chung cnh tnh y
v ang vang ln hng ngy trn cc phng tin truyn thng i chng
(bo, i, ti vi,). Nu nh trc y b mn gio dc mi trng ch
c ging dy khoa Sinh ca cc trng i hc, Cao ng, Trung hc
s phm th nay c mt nhiu trng o to khc nhau v bt buc
a vo trng Tiu hc t nm V vy, gio dc bo v mi trng
tr thnh nhim v quan trng trong vic o to th h tr cc trng
hc nht l cc trng ph thng. Do , ti quyt nh nghin cu
ti p dng chng trnh gio dc bo v mi trng trong cc mn hc
cp Tiu hc.
2. Mc ch nghin cu:
- Lm cho hc sinh Tiu hc c chuyn bin v thc, thi ,
hnh vi, i vi mi trng v vic bo v mi trng. Trong qu trnh
, thng qua h thng chng trnh, ni dung ging dy, tng bc
trang b cho cc em hc sinh nhng hiu bit v mi trng, t
gip cc em dn dn c thc, t thc s bc l qua thi , hnh vi
trong cuc sng. Khi con ngi c thc cao, nhng thi , hnh vi
ca h s tr thnh np sng hng ngy.
- Xy dng mt s bin php gio dc bo v mi trng trn c
s iu tra thc trng v cng tc gio dc bo v mi trng ca hc
sinh trng Tiu hc Phn M 1. T xut mt s bin php nng
cao cht lng gio dc bo v mi trng cho hc sinh trng Tiu
hc Phn M I.
3. Phm vi nghin cu:
- Phm vi v quy m: L vn gio dc mi trng v bo v
mi trng thng qua cc mn hc v hot ng ngoi gi ln lp.
- Phm vi v khng gian: Ti trng Tiu hc Phn M I.
- Phm vi v thi gian: T thng 8 nm 2009 n thng 5 nm
2010.
4. Nhim v nghin cu:
- Nghin cu l lun ca vn gio dc bo v mi trng cho hc
sinh Tiu hc.
- Nghin cu thc trng ca vic gio dc bo v mi trng ca
hc sinh trng tiu hc Phn M I.
- xut mi: Trang b cho hc sinh Tiu hc nhng hiu bit
nht nh v mi trng, mt s k nng, bin php bo v mi trng
thng thng cc em vn dng vo cuc sng hng ngy.
- Trn c s nhng hiu bit , tng bc bi dng cho hc
sinh Tiu hc thc, thi , hnh vi, i vi mi trng v bo v mi
trng.
5. Phng php nghin cu:
- c, phn tch cc ti liu c lin quan v vn mi trng, bo v
mi trng.
- Phng php iu tra.
- Phng php m thoi.
- Phng php quan st: + Quan st cnh quan mi trng.
+ Quan st hnh vi ca hc sinh.
- Phng php ly kin ng nghip.
- Phng php thc nghim.
- Phng php thng k ton hc.
6. ng gp mi ca ti:
- Trang b cho hc sinh tiu hc nhng hiu bit nht inh v mi
trng:
+ Nhng nhn thc c bn v mi trng (c im mi trng,
vai tr ca mi trng, ti nguyn i vi con ngi, mi quan h gia con
ngi vi mi trng, ).
+ Tnh trng mi trng hin nay l nhng hu qu do mi
trng b bin i xu i gy ra.
+ Ni dung v cc bin php bo v mi trng.
+ Cc ch trng chnh sch, php lut bo v mi trng ca
nc ta v trch nhim ca ngi cng dn trong vic bo v mi
trng.
- Bi dng cho hc sinh thc, thi , hnh vi i vi mi
trng v bo v mi trng.
7. K hoch nghin cu:
- T thng 9/2009 n thng 11/2009: Giai on chun b nghin
cu ti.
- T thng 11/2009 n thng 1/2010: Giai on nghin cu
ti.
- T thng 2/2010 n thng 4/2010: Giai on son tho v vit
ti..

PHN II: NI DUNG
I. C S L LUN CA TI:
1. Mt s vn v mi trng:
* Khi nim v mi trng:
Mi trng v bo v mi trng v ang l mt vn c
c th gii ni chung, Vit Nam ni ring c bit quan tm. Cht lng
mi trng c ngha to ln trong s pht trin bn vng i vi cuc
sng con ngi. Mi trng l mt khi nim quen thuc v tn ti xung
quanh chng ta l:
- Mi trng l mt tp hp bao gm tt c cc yu t xung quanh
sinh vt, c tc dng trc tip, tc ng qua li ti s tn ti v pht
trin ca sinh vt.
- Mi trng bao gm cc yu t t nhin v vt cht nhn to bao
quanh con ngi, c nh hng n i sng, sn xut, s tn ti, pht trin
ca con ngi v sinh vt.
- Mi trng sng ca con ngi bao gm tt c cc yu t t
nhin x hi. Cc yu t t nhin x hi chi phi s sng, sn xut ca
con ngi nh ti nguyn thin nhin, t, nc v khng kh; nh
sng; cng ngh, kinh t, chnh tr, o c, vn ho, lch s.
- Mi trng t nhin bao gm cc yu t thin nhin nh vt l,
ho hc, sinh hc tn ti ngoi mun ca con ngi.
- Mi trng x hi l tng ho cc mi quan h gia con ngi
vi con ngi. l cc lut l, th ch, quy nh nhm hng cc hot
ng ca con ngi theo mt khun kh nht nh, to iu kin thut
li cho s pht trin cuc sng ca con ngi.
* nhim mi trng:
nhim mi trng l vn mang tnh ton
cu. nhim mi trng c nh hng to ln n cht l-
ng mi trug sng ca chng ta; nhim mi trng
lm bn, lm thoi ho moi trng sng; lm bin i
mi trng theo hng tiu cc ton th hay mt phn
bng nhng cht gy tc hi (cht gy nhim). S
bin i mi trng nh vy lm nh hng trc tip hay
gin tip ti i sng con ngi v sinh vt gy tc
hi cho nng nghip, cng nghip, lm gim cht lng
cuc sng ca con ngi.
Nguyn nhn ca nn nhim mi trng l
cc sinh hot hng ngy v hot ng kinh t ca con
ngi, t trng trt, chn nui n cc hot ng cng
nghip, chin tranh v cng ngh quc phng.
* Suy thoi mi trng:
- Suy thoi mi trng t: Trn 50% din
tch t t nhin b thoi ho. Din tch khng gian
sng bnh qun ca con ngi Vit Nam ang ngy cng
b thu hp.
- Suy thoi rng: Suy thoi rng din ra
c hai kha cnh: Cht lng rng b gim, din tch
rng b thu hp.
Nm 1945, din tch rng l 14,3 ha; t l
che ph l 43% tng din tch t nhin.
Nm 1990, din tch rng l 9,1 ha; t l che
ph l 27,7% tng din tch t nhin.
Nm 1999, din tch rng l 9,6 ha; t l che
ph l 28,8% tng din tch t nhin.
- Suy gim a dng sinh hc: Vit Nam c coi l
mt trong 15 trung tm a dng sinh hc cao nht th
gii. Vit Nm c 13.766 loi thc vt. Khu h ng vt
c 51.555 loi cn trng, 258 loi b st, 82 loi ch
nhi, 275 loi v phn loi th, khong 100 loi chim
c hu, 782 loi ng vt khng xng sng, 54 loi c
nc ngt,
- Trong nhng nm gn y a dng sinh hc suy gim
nghim trng. S lng c th gim, nhiu loi b dit
chng v nhiu loi ang c nguy c b tiu dit.
+ Voi: Trc thp k 70 nc ta c 1500 -
2000 con, nay cn 100 - 150 con
+ H: Trc thp k 70 nc ta c khong 1000
con nay ch cn 80 - 100 con.
- nhim mi trng nc:
Mi trng nc va b nhim nng, va c
nguy c thiu nc ton cu. Ba nguyn nhn dn n
tnh trng ny l: Nhu cu nc dng cho cng nghip,
nng nghip v sinh hot tng nhanh; Ngun nc b
nhim nghim trng; Nn cht, ph rng khng kim
sot c.
nc ta, c ba nguyn nhn k trn v
ang tn ti ng thi c chiu hng pht trin,
trong nhim nc l mt hin tng ng lu .
Nguyn nhn ca tnh trng ny l:
+ S dng nc qu ti, cng vi thi
quen sinh hot mt v sinh lm nhim ngun nc.
+ S dng ho cht nng nghip v cc
cht ty ra.
+ Cc cht thi ca cng nghip, ca
bnh vin, ca khu chn nui, khu dn c khng c x
l cht ch trc khi ra sng h.
- nhim khng kh: Cc ngun nhim khng kh
bao gm:
+ Cc vi sinh vt tn ti trong khng
kh.
+ Khi, cht c, ca cc hin tng t
nhin: Chy rng, ni la, s phn hu cc cht hu
c.
+ Cc cht thi ca giao thng , sn
xut cng nghip, sn xut nng nghip, cc hot ng
dch v, hot ng ca con ngi.
Nguyn nhn dn n tnh trng mi trng
nc ta nh hin nay l: Nhn thc v mi trng v bo
v mi trng ca i b phn nhn dn cn thp; Thiu
cng ngh c th khai thc ti nguyn ph hp; S
dng khng ng k thut canh tc t. S dng thuc
tr su khng ng k thut v lm dng cc loi
thuc tr su, thuc bo v thc vt; Khai thc cy
rng, sn bn th rng ba bi dn n suy kit ti
nguyn rng; Hot ng khai thc du m lm cht v
hu hoi nhiu loi hi sn bin; Hot ng cng
nghip, nng nghip, dch v to ra cht gy nhim
nc v khng kh; S ra tng dn s v vic s dng
nc qu ti.
2. Gio dc bo v mi trng trong trng
Tiu hc:
Gio dc bo v mi trng l mt qu trnh
hnh thnh v pht trin ngi hc s hiu bit, k
nng, gi tr v quan tm ti nhng vn mi trng,
to iu kin cho h tham gia vo pht trin mt x
hi bn vng v sinh thi. Gio dc bo v mi trng
nhm gip cho mi c nhn v cng ng c s hiu
bit v s nhy cm v mi trng cng cc vn ca
n (nhn thc); Nhng tnh cm, mi quan tm trong
vic ci thin v bo v mi trng (thi , hnh
vi); nhng k nng gii quyt cng nh thuyt phc cc
thnh vin khc cng tham gia (k nng); tinh thn
trch nhim trc nhng vn v mi trng v c
nhng hnh ng thch hp gii quyt vn (tham gia
tch cc).
Mc ch ca gio dc bo v mi trng l
lm cho cc c nhn v cc cng ng hiu c bn
cht phc tp ca mi trng t nhin v mi trng
nhn o, l kt qu tng tc ca nhiu nhn t sinh
hc, l hc, x hi, kinh t vn ho; em li cho h
kin thc, nhn thc v gi tr, thi v k nng
thc hnh h tham gia mt cch c trch nhim v
hiu qu trong phng nga v gii quyt cc vn
mi trng, gii qun l cht lng mi trng.
S thiu hiu bit v mi trng v gio dc
bo v mi trng ca con ngi l mt trong cc nguyn
nhn chnh gy nn nhim mi trng, suy thoi mi
trng. Bi vy, cn phi gio dc cho mi ngi bit,
hiu v mi trng, tm quan trng ca mi trng trong
s pht trin bn vng v lm th no bo v mi
trng. Do , gio dc bo v mi trng phi l mt
ni dung gio dc quan trng nhm o to con ngi c
kin thc v mi trng, c o c v mi trng, c
nng lc pht hin v x l cc vn mi trng
trong thc tin.
3. Vai tr ca vic gio dc bo v mi tr-
ng trong trng Tiu hc:
Tiu hc l cp hc nn tng, l c s ban
u rt quan trng trong vic o to cc em tr thnh
cc cng dn tt cho t nc Ci g khng lm c
cp Tiu hc th kh lm c cp hc sau. Gio dc
bo v mi trng cho hc sinh Tiu hc tc l lm cho
gn 10% dn s hiu bit v mi trng v bo v mi tr-
ng . Con s ny s nhn ln nhiu ln nu cc em bit
v thc hin c tuyn truyn v bo v mi trng trong
cng ng, tng bc tin ti trong tng lai l c c
mt th h bit v hiu v mi trng, sng v lm vic
v mi trng, thn thin vi mi trng.
Thng qua cc mn hc v cc hot ng
ngoi gi ln lp gip hc sinh Tiu hc c c hi m
rng hiu bit v mi trng sng ca con ngi, quan
h gia con ngi v mi trng; hiu bit v mt s
nguyn nhn gy nhim mi trng v cc bin php
bo v mi trng. Gio dc bo v mi trng gp phn
hnh thnh hc sinh tnh cm yu qu, tn trng
thin nhin, gp phn hnh thnh v pht trin hc
sinh mt s k nng, thi quen bo v mi trng, thi
quen sng v sinh, ngn np, gn gng, tit kim;
bit trng v chm sc cy xanh, lm cho mi trng
thm xanh - sch - p; Bit lm nhng vic n gin
v thit thc bo v mi trng ti trng, lp, ni
cng cng. Ngoi ra, cc em hc sinh cn c thc
thc hin cc quy tc gi v sinh cho bn thn, gia
nh, cng ng. T cc em khng nghch ph cc
cng trnh cng cng.
Gio dc bo v mi trng nhm lm cho cc em
hiu r s cn thit phi bo v mi trng, hnh thnh
v pht trin cc em thi quen, hnh vi ng x vn
minh, lch s, thn thin vi mi trng. Bi dng tnh
yu thin nhin, nhng xc cm, xy dng ci thin v
hnh thnh thi quen, k nng sng bo v mi trng cho
cc em.
II. Thc trng gio dc bo v mi trng trng Tiu hc:
1. Mc tiu ca gio dc bo v mi trng trong
trng Tiu hc.
Gio dc bo v mi trng cho hc sinh Tiu
hc nhm:
- Lm cho hc sinh bc u bit v hiu: Cc
thnh phn mi trng gm t, nc, khng kh, nh
sng, ng vt, thc vt v quan h gia chng; mi
quan h gia con ngi v cc thnh phn mi trng;
nhim mi trng; bin php bo v mi trng xung quanh
(nh , trng, lp hc, thn xm, bn lng, ph phng,
).
- Hc sinh bc u c kh nng: Tham gia
cc hot ng bo v mi trng ph hp vi la tui
(trng, chm sc cy, lm cho mi trng xanh - sch -
p. Sng ho hp, gn gi, thn thin vi t nhin.
Sng tit kim, ngn np, v sinh, chia s, hp tc.
Yu qu thin nhin, gia nh, trng lp, t nc.
Thn thin vi mi trng, quan tm n mi trng xung
quanh.
2. Ni dung chng trnh gio dc mi trng:
Ni dung gio dc bo v mi trng trong
trng hc c lng ghp, tch hp trong cc mn hc
v a vo ni dung hot ng gio dc ngoi gi ln
lp vi lng kin thc ph hp. Quan tm n mi tr-
ng a phng, thit thc ci thin mi trng, hnh
thnh v pht trin thi quen ng x thin nhin vi
mi trng.
* Tch hp, lng ghp bo v mi trng qua cc
mn hc c 3 mc :
Mc ton phn, mc b phn, mc lin h.
Gio dc bo v mi trng l mt qu trnh lu di,
cn c bt u t mu gio v c tip tc cp ph
thng cng nh trong cuc sng sau ny. chuyn ti
c ni dung gio dc bo v mi trng ti hc sinh
mt cch hiu qu cn la chn cc phng php gio
dc phi xut pht t quan im tip cn trong gio
dc bo v mi trng. l gio dc v mi trng,
gio dc trong mi trng v gio dc v mi trng.
- Gio dc v mi trng: Nhm trang b nhng hiu
bit, kin thc ca b mn khoa hc v mi trng,
nhng hiu bit v tc ng ca con ngi ti mi tr-
ng, nhng phng php nghin cu, cc bin php nh
gi tc ng v x l s c mi trng.
- Gio dc trong mi trng: L xem mi trng
thin nhin hoc nhn to nh mt phng tin, mt mi
trng ging dy v hc tp. Ni cch khc l cn
phi dy v hc gn vi mi trng mt cch sinh ng
v a dng.
- Gio dc v mi trng: Nhm gio dc c thc,
thi , cc chun mc, hnh vi ng x ng n vi mi
trng. Hnh thnh v pht trin, rn luyn cc k nng
c bn, cn thit cho nhng quyt nh ung n trong
hnh ng bo v mi trng.
*Ni dung gio dc bo v mi trng qua hot ng
ngoi gi ln lp:
Trong chng trnh Tiu hc hot ng ngoi
gi ln lp c quy nh mi tun t nht 1 tit. Ni
dung gio dc bo v mi trng c th c lng ghp
vo nhng bui sinh hot lp, sinh hot i. Cn c
vo nhng ch chung cho ton b bc hc, chng
trnh gio dc bo v mi trng c quy nh cho cc
khi lp theo hai mc : Cc lp 1, 2 ,3 v cc lp
4, 5. i vi hc sinh Tiu hc ni chung, yu cu c
bn cn t tui ny l:
- Nhn bit, bit mt s c im c bn v
vai tr ca cy ci, con vt, cc hin tng thin
nhin, mt s danh lam thng cnh, di tch lch s.
- Bc u hnh thnh v pht trin nhng k
nng quan st, nhn xt, nu thc mc, t cu hi.
- Bit cch biu t hiu bit ca mnh v
nhng s vt, hin tng n gin trong t nhin.
- Bit lm nhng vic n gin thit thc
bo v mi trng ti trng, lp, gia nh, cng
ng.
- Hnh thnh v pht trin nhng thi v
hnh vi nh thc bo v cy ci, con vt c ch,
yu thin nhin, trng hc, nh , cng ng. C
thc thc hin quy tc gi v sinh cho bn thn, gia
nh, cng ng, khng nghch ph cc cng trnh cng
cng. Gio dc bo v mi trng qua hot ng ngoi
gi ln lp cho hc sinh Tiu hc gm c cc ch
sau:
+ Ngi nh ca em: Nh trng sch s, gn gng,
ngn np c nh hng tt n sc kho con ngi. V vy,
cc em phi bit thng xuyn t gic gi gn nh ca
sch s, gn gng, gi gn v s dng cn thn cc
dng gia nh, trng v chm sc cy, con vt nui
trong gia nh.
+ Mi trng thn yu ca em: Cc em cn
bit nhng iu nn lm v khng nn lm trong bo v
gi gn mi trng, yu qy gi gn bo v mi trng
nh trng, thc hin quy nh bo v cnh quan mi
trng, tch cc tham gia cc hot ng gi gn trng
lp xanh - sch - p.
+ Em yu qu hng: Cm nhn c v p
ni mnh sinh sng, bit mt s nguyn nhn gy
nhim mi trng ti cng ng, yu qu v c thc
gi gn, bo v mi trng, tham gia vo cc hot ng
gi gn bo v mi trng ti cng ng.
+ Mi trng sng ca em: Cng c kin
thc qua cc mn hc v cc thnh phn c bn ca mi
trng xung quanh nh t, nc, khng kh, nh sng,
ng vt, thc vt, Mt s biu hin v nhim mi
trng, nhn bit cnh quan mi trng xung quanh, c
nhng vic lm n gin thit thc gi gn v bo
v mi trng xung quanh.
+ Em yu thin nhin: Con ngi sinh sng
trong thin nhin v l mt b phn ca thin nhin,
ph hoi thin nhin, mi trng t nhin xung quanh
s gy tc hi i vi cuc sng con ngi. V vy,
cc em cn bit cm nhn, yu qu v p ca thin
nhin, bo v thin nhin, tham gia trng v chm sc
cy xanh, chm sc yu qu nhng con vt nui.
+ V sao mi trng b nhim: Nhn bit
v ch ra mt s nguyn nhn gy nhim mi trng
n con ngi v cc sinh vt khc, thc hin nhng
hnh ng c th trnh lm nhim mi trng.
+ Tit kim trong tiu dng: Bit tit
kim v gp phn bo v mi trng, qu trng cc
dng, ti sn thin nhin, sn phm lao ng, tit
kim s dng hp l cc dng trong sinh hot, hc
tp, bit phn loi tn dng ph thi.
Gio dc bo v mi trng l mt ni dung
gio dc trong trng Tiu hc. Do , c th gio dc
bo v mi trng c th s dng nhiu phng php dy
hc a dng nh tho lun nhm, tr chi, phng php d
n, ng vai, ng thi gio dc bo v mi trng cn
s dng cc phng php dy hc c th ca cc mn hc.

3. Phng php gio dc bo v mi trng trong tr-
ng Tiu hc:
T nm hc 2007 - 2008, thc hin ch th s
02/2005/CT - BGD V tng cng cng tc gio dc bo
v mi trng xc nh nhim v trng tm cho gio
dc ph thng l trang b cho hc sinh kin thc, k
nng v mi trng v bo v mi trng bng cc hnh
thc ph hp qua cc mn hc v hot ng gio dc
ngoi gi ln lp, xy dng nh trng xanh, sch,
p.
Khi dy nhng ni dung gio dc bo v mi
trng, gio vin thng s dng cc phng php m
hc sinh c tranh lun, by t kin, thi , hnh
ng, nh: Cc phng php tho lun nhm, t chc lm
vic theo phiu hc tp, tr chi, iu tra, Nh
nhng phng php ny, hc sinh c th t pht hin
nhng kinh nghim ng, sai, s cn thit bo v mi
trng, nu cc phng hng ci thin mi trng xung
quanh; tham gia cng tc gi gn v sinh bo v mi
trng. Gio vin c nhiu c gng trong vic gio
dc bo v mi trng qua cc mn hc cp Tiu hc.
Tuy nhin, vn pht trin kin thc, k nng v
hnh thnh thi v gio dc mi trng trong cc
bi hc t hiu qu cha cao. T nhng kin thc
trng tm bi hc c lin quan n vn mi trng
cc em hc sinh mi ch hiu v nm c kin thc
trong sch gio khoa cn vic vn dng vo thc t
cuc sng cn nhiu hn ch. Hc sinh cha c nng
cao thc trong cc hnh vi i x vi rc thi,
thc bo v mi trng trong nh trng v cng ng.
Hin tng hc sinh n qu vt rc thi ba bi, khng
ng quy nh vn thng xy ra . chnh l kh
khn, vng mc, nhng tn ti cn tip tc tho g v
cc mt: Cng tc t chc ca nh trng; vic la
chn ni dung dy hc sao cho ph hp vi iu kin
c s vt cht, phng tin, thit b dy hc hin c;
c ch qun l ch o ca nh trng vi mc ch
cui cng l lm cho hc sinh:
- Bc u bit v hiu cc thnh phn mi trng.
- Mi quan h gia con ngi v cc thnh
phn mi trng.
- C kh nng tham gia cc hot ng bo v
mi trng ph hp vi la tui.
- Sng tit kim, ngn np, v sinh, chia
s, hp tc.
- Yu qu thin nhin, gia nh, trng lp,
qu hng.
- Thn thin vi mi trng, quan tm ti
mi trng xung quanh.
III. Mt s bin php gio dc bo v mi trng trng tiu hc:
1. Gio dc bo v mi trng thng qua hot ng
ngoi gi ln lp:
Hot ng gio dc ngoi gi ln lp Tiu
hc rt a dng v phong ph. Cc hot ng gio dc
ngoi gi ln lp tiu hc l iu kin thun li
v ph hp vi nhu cu tham gia hot ng tp th ca
hc sinh Tiu hc. Cc hnh thc a dng, phong ph
ca hot ng gio dc ngoi gi ln lp gip cho
vic chuyn ti cc ni dung gio dc, c bit l
gio dc bo v mi trng n hc sinh mt cch nh
nhng, t nhin v hp dn.
tin hnh gio dc bo v mi trng
thng qua hot ng ngoi gi ln lp cho hc sinh
tiu hc c th t chc cc hnh thc sau:
- Cu lc b: C th t chc cho nhng nhm hc
sinh c cng hng th, s thch tm hiu mi trng t
nhin hoc cc di sn vn ho, lch s. C th t
chc cu lc b v di tch lch s qu hng, cu
lc b v mt loi cy, con,nh: Cu lc b nhng
nh a cht tr tui, Cu lc b nhng nh lch s
tr tui, Cu lc b nhng nh sinh vt cnh ,
Hot ng ca cc cu lc b c th l: Thu thp, tr-
ng by, bo co thng tin v mt loi th qu him,
iu tra n gin, pht hin vn nh: Tnh hnh
cht ph cy ci ti trng, cng ng, tnh hnh
nhim nc sng, h,; tham gia gii quyt mt vn
mi trng ca trng, lp, cng ng nh trng cy,
chm sc bn hoa, cy cnh,
- Tham quan: To iu kin cho hc sinh c nhng
hot ng hc tp v mi trng v bo v mi trng t
cht lng cao trong nhng tnh hung thch hp ngoi
khun kh lp hc. Hot ng ny gip hc sinh c
nhng tri nghim trc tip trong nhng khung cnh
khc nhau, qua s nng cao vic xy dng kin thc,
k nng ca hc sinh thng qua nhng c hi hc tp
khm ph. Phn tch, hnh thnh thi v pht trin
c thm m, to c hi cho gio vin, hc sinh hiu
bit ln nhau. C th t chc nhng chuyn i thm c
s nh trng v cng ng a phng, thm nh nh my,
trung tm thnh th, thm cnh thin nhin nh rng,
cng vin
- Tr chi: Thng qua tri nghim trong
nhng tnh hung khc nhau, tr chi to iu kin
cho hc sinh cng c, m rng kin thc, thi v
thc hnh k nng bo v gi gn mi trng mt cch
t nhin, hng th. Tr chi c th c thc hin
tt c cc ch im. C th t chc cc tr chi nh:
Tr chi ng vai, gii quyt tnh hung hc tp, tr
chi vn ng - hc tp. Nhng loi tr chi ny
gip hc sinh nhn bit cc hnh vi c li hay c hi
i vi mi trng, nguyn nhn gy nhim mi trng,
tm nhng gii php bo v mi trng.
- Vn ho ngh thut: Cc hnh thc k
chuyn, biu din, su tm v sng tc th, truyn, v
tranh tc ng vo xc cm ca hc sinh, gip hc
sinh cng c v pht trin thi ng n i vi
cc vn mi trng. i vi hc sinh t lp 3 n
lp 5 c th t chc v tranh v ch ngi nh ca
em, phong cnh ca qu hng; vit, ht v cnh p
qu hng, v gia nh, k chuyn v cy, con b nh
hng bi tc ng ca con ngi, ca nhim mi trng
vo ni sinh sng ca chng,
- Gii quyt cc vn mi trng ca cng
ng: Hc sinh bc u vn dng kin thc, k nng
hc trn lp gii quyt nhng vn thc t v
mi trng, trn c s cng c, pht trin kin
thc v thi v mi trng. Cc vn mi trng
ca cng ng m hc sinh Tiu hc c th tham gia
gii quyt l: Gi gn, lm p quang cnh khu di
tch, danh lam thng cnh, chm sc cy xanh, chm
sc bn hoa cy cnh; iu tra v cc vn mi tr-
ng ti cng ng nh: S gia nh s dng nc sch,
s cc bn nh thn xm n ung khng hp v sinh,
c ng v bo v mi trng; tham gia vo gii quyt
nhng vn mi trng cp bch ti cng ng nh: Dn
dp, to mt sn chi chung sch p, tham gia ngy
hi trng cy,
* Mt s hot ng minh ho:
n ung sch s
(Dng cho lp 1)

I. Mc tiu:
Sau hot ng hc sinh c kh nng:
- Bit c ch li ca vic n ung sch s i
vi sc kho con ngi ni chung, i vi bn thn ni
ring.
- C thi quen n ung sch s hp v sinh;
ght thi n ung by b, khng hp v sinh.
- Bit n ung sch s hp v sinh (n chn
ung si, khng n qu xanh, khng ung nc l, n c
gi gic, bit ra tay trc khi n).
II. Thi gian: 30 - 40 pht.
III. Ni dung v hnh thc t chc:
1. Ni dung:
- n ung sch s hp v sinh c li g?
Nu n ung khng sch s , mt v sinh th s c hi
g cho sc kho ca mi ngi chng ta?
- n ung sch s hp v sinh l n sch,
ung sch, khng n nhng thc n i thiu hoc qu
xanh m ch dng n c nu chn, khng ung n-
c l hoc nc t ngun khng sch c trong t nhin
m ch ung nc un si. Nu bit n ung sch s
hp v sinh th sc kho s c m bo, hn ch c
bnh tt.
- Nu mi trng c ngun nc b bn, rau
xanh v hoa qu b hng th chng ta khng c dng
n ung.
2. Hnh thc t chc:
Cho hc sinh xem tranh ri tr li cu hi.
VI. Chun b:
1. Gio vin:
- Mt s tranh v v ngun nc b nhim,
v mm cm khng y lng bn nn b rui nhng u
vo, v mt vi loi rau xanh thng gp hng ngy.
- Son mt s cu hi v nhng iu nn v
khng nn t nhng bc tranh trn v n sch v
ung sch.
2. Hc sinh:
- Chun b kin tr li cc cu hi
ca gio vin.
V. T chc hot ng:
1. Hot ng 1: Xem tranh.
* Mc ch: Gip hc sinh nhn bit s nhim mi
trng.
* Cch tin hnh:
- Gio vin treo ln bng vi bc tranh v
ngun nc bn, v hnh nh nhng con rui u mm cm,
v mt vi loi rau xanh hoc hoa qu thng gp.
- Sau t cu hi hc sinh tr li.
- Hc sinh cng nhau suy ngh tr li cc cu hi
m gio vin t ra.
* Kt lun: Khng c ung nc t nhng ngun nc bn,
khng n cc loi rau qu b hng. Nu chng ta n ung
khng sach s th s c hi cho sc kho ca bn thn
mnh.
2. Hot ng 2: Phn bit nhng iu nn v
khng nn.
* Mc ch: Gip hc sinh nhn bit nhng iu nn v
khng nn trong vic n ung hng ngy.
* Cch tin hnh:
- Pht cho hc sinh phiu bi tp c cc
cu hi v nhng iu nn v khng nn trong vic n
ung hp v sinh.
- Hc sinh lm bi trong 10 pht, sau
gio vin gi vi em ln trnh by kt qu ca mnh.
- C th cho hc sinh t lin h thc tin
hng ngy trong vic n ung sch s hp v sinh
nh cng nh ni cng cng.
- Kt thc hot ng cho hc sinh ht
bi Tht ng ch.
* Kt lun: Chng ta khng c n nhng thc n i
thiu hoc qu xanh, khng c ung nc l. Ch nn n
chn ung si. nh th s lm cho ta kho mnh, khng
b bnh tt

Gi gn v bo v mI trng
(Dng cho lp 2,3)
I. Mc tiu: Sau hot ng, hc sinh c kh nng:
- Hiu c s cn thit ca mi trng cho
cuc sng ca con ngi, trch nhim ca con ngi
trong vic gi gn v bo v mi trng.
- Phn bit c vic nn lm v khng nn
lm bo v mi trng trong sch. Bit thc hin
gi gn v bo v mi trng.
II. Thi gian: 30 - 40 pht
III. Ni dung v hnh thc t chc:
1. Ni dung:
- Mi trng rt cn thit cho cuc ca con ngi.
Mi trng cung cp cho con ngi nhng iu kin
sng nh n, mc, ,
- Mi trng b nhim ch yu do con ngi
gy ra. V vy, con ngi cn phI c trch nhim vi
mi trng, sng thn thin vi mi trng.
- Trch nhim ca mi chng ta l phi gi
gn v bo v mi trng.
2. Hnh thc t chc:
Tr chi tho lun v lin h bn thn.
IV. Chun b:
1. Gio vin:
- Tranh nh, bng hnh v s nhim, tn
ph mi trng.
- Cc dng c thc hin hot ng nh:
Giy kh to, bt d, bng dnh, ko, h dn,
- Ph bin cho hc sinh nhng ni dung cn
chun b cho hot ng.
- Tr chi B rc vo thng.
2. Hc sinh:
- Lm cc cnh hoa v nhu hoa cho hot
ng.
- Chun b kim xung quanh ni dung m
gio vin ph bin cho lp.
V. T chc hot ng:
1. Hot ng khi ng: Tr chi B rc
vo thng.
* Mc tiu: Tr chi gip nh hng ni dung hot
ng cho hc sinh.
* Cch tin hnh:
- Gio vin chia lp thnh hai nhm:
Nhm thng rc v nhm b rc.
- Ph bin cch chi:
+ Nhm b rc xp thnh hnh vng trn,
mi em cm sn mt vt tng trng cho rc (cp, sch,
bt, giy, dp, ). Nhm thng rc ng trong vng
trn.
+ Khi c lnh chi, cc em nhanh chng
b rc vo thng, mi thng ch ng khi lng rc l
3.
+ Khi c lnh kt thc, trong nhm b
rc, em no cn cm rc l thua. Em no vt rc i
m khng b vo thng rc l b pht. Trong
nhm thng rc, em no cm thiu hoc cm tha s
rc quy nh cng b pht.
- Hc sinh thc hin tr chi.
- Sau tho lun cu: V sao phi b rc
vo thng ng rc? Vt rc va bi c tc hi g?
* Kt lun: B rc vo thng gi v sinh chung,
gi cho mi trng trong sch, trnh c dch bnh,
bo m sc kho cho con ngi. Vy mi trng l g?
Mi trng nh hng n con ngi nh th no? l ni
dung ca hot ng m hm nay chng ta cng nhau thc
hin.
2. Hot ng 1: Tho lun chung c lp.
* Mc tiu: Gip hc sinh hiu mi trng l g?

* Cch tin hnh:
- Cho hc sinh xem mt bc tranh hoc nh
chun b trc c v phong cnh rng cy, sng ni,
tri t, chim mung, th vt, v mt bc tranh
hoc nh m t ng x, nh my, khi bi, (trong
c con ngi sinh sng).
- Gio vin nu cu hi:
+ Em nhn thy nhng g trong tranh,
nh ?
+ Nhng g em nhn c trong tranh, nh c
lin quan n cuc sng ca con ngi nh th no?
- C lp cng trao i, tho lun cc cu hi
trn v rt ra nhng kt lun cn thit nht.
* Kt lun: Mi trng bao gm khng kh, nc, t
ai, m thanh, nh sng, cy ci, sng ni, bin, h,
ng thc vt, cc khu dn c, khu sn xut.
3. Hot ng2: Lin h thc t vic gi gn
v bo v mi trng.
* Mc tiu: Hc sinh bit s cn thit phi t lin
h c nhn trong vic gi gn v bo v mi trng.
* Cch tin hnh:
- Gio vin chia lp thnh cc nhm, mi
nhm 3 - 4 hc sinh.
- Giao cho mi nhm 1 t giy kh to. Yu
cu mi nhm lit k cc ni dung c lin quan n
vic gi gn v bo v mi trng, vi phm bo v mi
trng. a ra nhng kin ngh v vic bo v mi tr-
ng.
- Hc sinh thc hin hot ng.
* Kt lun: Bo v mi trng v ti nguyn thin
nhin l gi cho mi trng trong lnh, sch p, m
bo cn bng sinh thi; ngn chn, khc phc cc hu
qu xu do cn ngi v thin nhin gy ra. Bo v tt
mi trng v ti nguyn thin nhin gip cho con ngi
to ra cuc sng tt p, pht trin bn vng, lu
di.

Thi tm hiu mI trng ca trng em
(Bi dng cho lp 4 - 5)
I. Mc tiu:
Sau hot ng hc sinh c kh nng:
- Nng cao hiu bit v mi trng ca mt nh
trng, thy c trch nhim ca ngi hc sinh trong
vic gi gn v bo v mi trng nh trng lun xanh,
sch, p.
- C k nng nh gi v phn tch mi tr-
ng ca mt nh trng v nhng ci c v ci cha c
cn phi khc phc. Bit a ra nhng bin php thch
hp bo v mi trng nh trng.
- Lun th hin thi tn trng v ng h
nhng hnh vi ng, ng thi ph phn nhng hnh vi
lm nhim mi trng nh trng.
II. Thi gian: 40 pht.
III. Ni dung v hnh thc t chc:
1. Ni dung:
- Mi trng nh trng bao gm nhng g?
Nhng ci do u m c? V sao mi hc sinh chng
ta u phi c trch nhim gi cho mi trng nh tr-
ng lun xanh, sch, p?
- Nhng bin php bo v mi trng ph hp
vi la tui hc sinh lp 4 - 5.
2. Hnh thc t chc: Thi tm hiu theo
nhm, t hc sinh.
IV. Chun b:
1. Gio vin:
- Hng dn hc sinh nhng ni dung cn tm
hiu.
- Gi cc em cch quan st, thu thp
thng tin v vit bo co thu hoch.
- Giao nhim v cho cn b lp cng vi gio vin
chun b chng trnh ca cuc thi.
2. Hc sinh:
- Tng t phn cng nhau thc hin vic quan st,
su tm nhng thng tin ni v nh trng, v vic xy
dng khung cnh s phm ca nh trng.
- Vit bo co thu hoch theo nhm, t hoc cng
c th c nhn hc sinh t vit bn thu hoch ring.
- C ngi dn chng trnh.
- Chun b trang tr cho cuc thi.
V. T chc hot ng:
1. Hot ng 1: Quan st mi trng nh tr-
ng.
* Mc tiu: Rn luyn cho hc sinh k nng quan st
v tng hp cc nhn xt t cc kt qu quan st c.
* Cch tin hnh:
- Chia lp thnh cc nhm nh t 3 - 4 hc
sinh. Giao nhim v cho cc nhm tin hnh hot ng
quan st mi trng nh trng. Hc sinh ghi chp li
tt c nhng g quan st c: T khung cnh chung ca
nh trng n bn hoa, cy cnh, t mi trng lp hc
n mi trng xung quanh nh trng.
- Vit thnh bo co thu hoch chun b
cho cuc thi tm hiu.
* Kt lun: Mi trng nh trng bao gm t lp hc
ti sn trng, t bn hoa cy cnh ti hng cy xanh
xung quanh trng, u cn c gi gn v bo v
lm cho khung cnh nh trng lun xanh, sch, p.
2. Hot ng 2: Thi tm hiu mi trng nh
trng.
* Mc tiu: Gip hc sinh th hin nhng hiu bit ca
mnh v mi trng nh trng, t xc nh trch nhim
ca bn thn trong vic gi gn v bo v mi trng.
* Cch tin hnh:
- i din mi nhm trnh by bo co thu
hoch ca nhm v kt qu tm hiu iu tra.
- Lp tho lun v gp kin b sung.
- Sau cng c lp thng nht mt bn cam
kt trong vic gi gn v bo v mi trng nh trng.
* Kt lun: Bo v mi trng nh trng l trch nhim
ca mi ngi hc sinh chng ta. V vy, cn phi c
nhng hnh ng thit thc gp phn cng cng ng
tham gia gi gn v sinh mi trng nh trng thm
xanh, sch, p.
2. Tch hp, lng ghp ni dung gio dc bo v mi
trng thng qua cc mn hc.
a). nh hng:
Bo v mi trng v ang tr thnh mi quan tm mang tnh
ton cu. Gio dc thc bo v mi trng cho hc sinh tiu hc
nhm lm cho hc sinh bc u bit v hiu cc thnh phn mi
trng (t, nc, khng kh, nh sng, ng vt, thc vt v quan h
gia chng); mi quan h ca con ngi v cc yhnh phn mi trng;
nhim mi trng; bin php bo v mi trng xung quanh (nh ,
trng, lp,); bc u c kh nng tham gia cc hot ng bo v
mi trng ph hp vi la tui (trng cy, chm sc cy, lm cho mi
trng xanh, sch, p); sng ho hp, gn gi, thn thin vi thin
nhin, sng tit kim, ngn np, v sinh, chia s hp tc; yu qu thin
nhin, gia nh, trng lp, qu hng, t nc; thn thin vi mi
trng; quan tm ti mi trng xung quanh.
thc hin gio dc bo v mi trng trong trng Tiu hc c
hiu qu, ni dung gio dc bo v mi trng c lng ghp, tch hp
trong cc mn hc vi kin thc ph hp 3 mc :
- Mc ton phn: c p dng vi nhng bi hc c mc tiu,
ni dung ph hp hon ton vi mc tiu, ni dung gio dc bo v mi
trng.
- Mc b phn: c p dng vi nhng bi hc ch c mt b
phn c mc tiu ni dung ph hp vi gio dc bo v mi trng.
- Mc lin h: c p dng vi nhng bi hc c mc tiu,
ni dung c iu kin lin h mt cch lgc vi ni dung gio dc bo
v mi trng.
b). Hnh thc v phng php tch hp gio dc bo v mi
trng:
* Hnh thc:
Cn c vo ni dung chng trnh, sch gio khoa v c
th ging dy tng mn hc Tiu hc, c th tch hp gio dc bo v
mi trng theo cc hnh thc sau:
- Khai thc trc tip:
i vi cc bi hc c ni dung trc tip v gio dc bo v mi
trng, gip hc sinh hiu, cm nhn c y v su sc ni dung
bi hc chnh l gp phn gio dc tr mt cch t nhin v thc bo
v mi trng. Nhng hiu bit v mi trng c hc sinh cm nhn
qua cc bi hc s in su vo tm tr cc em. T , cc em s c
nhng chuyn bin v t tng, tnh cm v c nhng hnh ng t
gic bo v mi trng. y l iu kn tt nht ni dung gio dc
bo v mi trng pht huy tc dng i vi hc sinh thng qua c th
ca tng mn hc.
- Khai thc gin tip:
i vi cc bi hc khng trc tip ni v gio dc bo v mi
trng nhng ni dung c yu t gn gi, c th lin h trc tip vi vic
gio dc bo v mi trng nhm nng cao thc cho hc sinh, khi
son gio n. Gio vin cn c thc tch hp, lng ghp bng cch
gi m vn lin quan n bo v mi trng. Hnh thc ny i hi
gio vin phi nm vng kin thc v gio dc bo v mi trng, c
thc tm ti, suy ngh v sng to c cch lin h thch hp. Gio vin
cng cn xc nh r: y l yu cu Tch hp theo hng lin tng
v m rng, do vy phi tht t nhin, hi ho v c mc ; trnh
khuynh hng lin h lan man, sa hoc gng p, khng ph hp
vi c th mn hc.
- Dy hc trong lp v ngoi thin nhin:
i vi nhng bi c ni dung gio dc bo v mi trng trng
hp phn ln hay hon ton vi ni dung gio dc chung th th tin
hnh ngoi thin nhin s mang li kt qu cao hn. V trong mi trng
thc t cc em s c c nhng cm xc thc s v cnh quan
thin nhin, c c nhng lin tng chnh xc, chn thc v nhng
vn mi trng v cng chnh l ni cc em th hin nhng hnh
vi thit thc nht. Tuy nhin, do hc sinh Tiu hc cn nh, hn na thi
gian dnh cho vic dy hc ni dung gio dc bo v mi trng khng
nhiu nn kh c th t chc cho c lp cng n tt c nhng ni c
vn mi trng. V vy, m hnh thc c s dng thng xuyn
trong qu trnh dy hc vn l hnh thc t chc dy hc trong lp.
gi hc mang tnh thc tin v t hiu qu cao, gio vin c th giao
cho cc nhm hoc c nhn nhim v khm ph cc ni dung gio dc
bo v mi trng ngoi gi hc thng qua sch, bo trn cc phng
tin thng tin i chng hoc quan st trc tip ti ni cc em sinh sng.
Gio dc bo v mi trng khng ch c thc hin tch hp
trong cc tit hc (trong lp, ngoi lp) m cn c gio dc thng qua
cc hot ng khc nh: thc hnh gi gn trng, lp sch s; trang tr
lp hc p; gio dc quyn tr em v tip cn k nng sng,

GIO N MINH HO

T NHIN V X HI LP 2
Bi 6: Tiu ho thc n
(Mc tch hp: Lin h)

I. MC TIU: Sau bi hc, hc sinh c kh nng:
- Ni v s bin i thc n khoang ming, d dy, rut non,
rut gi.
- Bit c n chm, nhai k s gip cho thc n tiu ho c d
dng.
- Bit c chy nhy sau khi n no s c hi cho s tiu ho.
* Hc sinh c thc: n chm, nhai k; khng n a khi n no;
khng nhn i i tin v i i tin ng ni quy nh, b giy lau vo
ng ch gi v sinh mi trng.
II. DNG DY HC:
Tranh v c quan tiu ho, cm ngui.
III. CC HOT NG DY HC:
1. Kim tra:
Gn tn hoc ch trn hnh v tr cc b phn ca c quan tiu ho.
2. Dy bi mi:
HOT NG 1
Thc hn v tho lun nhn bit s tiu ho thc n
khoang ming v d dy
a). Mc tiu:
Hc sinh ni v s bin i thc n khoang ming v d dy.
b) Cch tin hnh:
Bc 1: Thc hnh c nhn:
Gio vin pht cho hc sinh hoc hc sinh t chun b cm ngui.
Yu cu cc em nhai k trong ming. Sau , m t s bin i ca
thc n khoang ming v ni cm gic ca em v v ca thc n.( C
th thc hin nh).
Bc 2: Trao i theo cp:
Hc sinh trao i trong nhm 2 ngi, tham kho thng tin trong
sch gio khoa v tr li cc cu hi:
- So snh v ming khi bt u nhai cm ngui v sau khi nhai
mt lc lu.
- Nu vai tr ca rng, li, nc bt khi ta n.
- Vo n d dy, thc n c bin i thnh g?
Bc 3: Lm vic c lp:
i din mt s nhm pht biu kin v s bin i thc n
khoang ming v d dy, ccn nhm khc nhn xt b xung.
Kt lun: ming, thc n c rng nghin nh, li nho trn,
nc bt tm t v c nut xung thc qun ri vo d dy. d
dy, thc n tip tc c nho trn nh c s co bp ca d dy v
mt phn thc n c bin i thnh cht b dng.
HOT NG 2
Lm vic vi SGK tim hiu v s tiu ho thc n rut non,
rut gi
a). Mc tiu:
Hc sinh ni v s bin i thc n rut non v rut gi.
b). Cch tin hnh:
Bc 1: Lm vic c nhn:
Gio vin yu cu hc sinh c thng tin trong SGK, tr li theo
cu hi sau:
- Thc n vo rut non s tip tc c bin i thnh g?
- Phn cht b c trong thc n c a i u?
- Rut gi c vai tr g trong qu trnh tiu ho?
- Ti sao chng ta cn i i tin hng ngy?
Bc 2: Lm vic c lp:
Gio vin gi mt s hc sinh trnh by trc lp, hc sinh khc
b sung.
Kt lun: Vo n rut non, phn ln thc n c bin thnh
cht b dng, thm qua thnh rut non vo mu i nui c th. Cht
b c a xung rut gi, bin thnh phn ri thi ra ngoi.
HOT NG 3
Vn dng kin thc hc vo cuc sng
a). Mc tiu:
- Hiu c n chm, nhai k s gip cho thc n tiu ho c
d dng.
- Hiu c chy nhy sau khi n no c hi cho s tiu ho.
b) Cch tin hnh:
Bc 1: Tho lun nhm:
Gio vin yu cu hc sinh cng tho lun cc cu hi sau:
- Ti sao chng ta nn n chm, nhai k?
- Ti sao chng ta khng nn chy nhy,n a sau khi n no?
- Ti sao chng ta phi i i tin ng ni quy nh?
Bc 2:
Gi hc sinh tr li:
- n chm, nhai k thc n c nghin nt tt hn,lm cho
qu trnh tiu ho thc n c thun li.
- Sau khi n no ta cn ngh ngi d dy lm vic, tiu ho thc
n, nu ta chy nhy ngay d b cm gic au sc bng,lm gim tc
dng ca tiu ho thc n.
- Khi i i tin cn i ng ni quy nh. Nu i i tn ba bi s
lm nhim mi trng. Do vy, chng ta cn i i tin ng ni quy
dinh l gp phn gi gn mi trng sch s.

KHOA HC LP 5
Bi 68: Bo v mi trng
(Mc tch hp: Ton phn)
I. MC TIU:
- Kin thc: HS nu c nhng vic nn lm bo v bu khng
kh trong sch.
- K nng: V tranh c ng tuyn truyn bo v bu khng kh
trong sch.
- Thi : Khng ng vi nhng hnh vi lm nhim bu
khng kh.
II. TI LIU V PHNG TIN:
Hnh v trong sch gio khoa; su tm cc t liu, hnh v,tranh
nh v cc hot ng bo v mi trng.
III. CC HOT NG DY HC:
HOT NG 1
Quan st v tho lun
Mc tiu: Bit v hiu c nhng vic nn lm v khng nn lm
bo v bu khng kh trong sch.
Cch tin hnh:
- Hot ng theo nhm i: Yu cu hc sinh quan st tranh v v
tr li cc cu hi trong sch gio khoa.
- Sau khi hc sinh lm vic theo nhm i xong, tin hnh lm vic
c lp.
- Gio vin yu cu hc sinh tr li v cc vn :
+ Ch ra nhng vic nn lm v khng nn lm bo v bu khng
kh trong lnh.
+ Lin h bn thn.
- Gio vin kt lun:
+ Nhng vic nn lm bo v bu khng kh trong lnh: Trng
cy gy rng, ph xanh i trc, x l cc cht thi ra mi trng; Lun
nng cao thc gi gn mi trng, thng xuyn dn dp cho mi
trng sch s; Dng cc loi cn trng tiu dit cc loi su bnh;
Lm rung bc thang chng vic ra tri t.
+ Nhng vic khng nn lm:
HOT NG 2
V tranh c ng
Mc tiu: Hc sinh cam kt tham gia bo v bu khng kh trng
lnh v tham gia tuyn truyn, c ng ngi khc cng bo v bu
khng kh trong sch.
Cch tin hnh:
- Gio vin chia nhm v giao nhim v cho cc nhm: Tho lun
v ni dung tranh, phn cng cc thnh vin trong nhm v tranh.
- Trnh by v nh gi.
- Gio vin nhn xt v kt lun.
LCH S V A L LP 4
Bi 4: Trung du Bc B
(Mc tch hp: B phn v lin h)
I. MC TIU: Sau bi hc, hc sinh c th:
- M t c vng trung duBc B.
- Xc lp c mi quan h a l gia thin nhin v hot ng
sn xut ca con ngi trung du B b.
- Bit cc cng vic cn lm trong qu trnh sn xt ra ch. Bc
u bit da vo tranh nh, bng s liu tm kin thc. C thc bo
v rng v trng rng.
II. TI LIU V PHNG TIN:
Cc hnh ca bi trong sch gio khoa;Bn hnh chnh vit
nam; Tranh nh vng trung du Bc b; Tranh nh i trc (Su tm).
III. CC HOT NG DY HC:
1. Vng i vi nh trn, sn thoi:
Hot ng 1: Tm hiu v a hnh vng trung du Bc B.
- Gio vin t chc cho hc sinh quan st tranh vng trung du Bc
b v yu cu hc sinh c mc 1 trong SGK ri tr li cc cu hi sau:
+ Vng trung du l vng ni, vng i hay ng bng?
+ Cc i y nh th no (nhn xt v nh, sn, cch sp
xp cc i)?
+Nu nhng nt ring bit ca vng trung du Bc b?
- Gio vin gi mt vi hc sinh tr li.
- Gio vin sa cha, hon thin cu tr li ca hc sinh.
Kt lun: Vng trung du Bc b l mt vng i vi cc nh trn,
sn thoi. y l ni t tin ta nh c t rt sm.
2. Ch v cy n qu trung du:
Hot ng 2: Tm hiu v ch v cy n qu Trung du Bc B.
- Hc sinh tho lun theo cc cu hi gi sau:
+ K tn nhng cy trng vng trung du bc b.
+ Ti sao vng trung du bc b li thch hp cho vic trng ch v
cy n qu?
+ Quan st hnh 1 v ch v tr ca Thi Nguyn trn bn hnh chnh
Vit Nam.
+Em c nhn xt g v ch ca Thi Nguyn?
+ Da vo bng s liu, nhn xt v sn lng ch ca Thi
Nguyn trong nhng nm qua.
+ Quan st hnh 3 v cho bit t ch hi i n sn phm ch
phi qua nhng khu no?
- i din cc nhm hc sinh tr li cu hi.
- Gio vin sa cha v hon thin cu tr li.
Kt lun: Vng trung du Bc B c kh hu lnh va v m. V th
y thch hp cho cy n qu v cy cng nghip, c bit l trng
ch. Ch Thi Nguyn ni ting thm ngon v c nhiu ngi a
chung.
3. Hot ng trng rng:
Hot ng 3: Tm hiu mi trng t nhin vng trung du Bc
B.
- Da vo SGK v tranh nh su tm, hc sinh tho lun trong
nhm theo cc cu hi gi sau:
+ Nhn xt mi trng t nhin mt s ni ca vng trung du
B B.
+ V sao vng trung du Bc B nhiu ni i b trc hon ton?
+ khc phc tnh trng ny, ngi dn y lm g?
- i din cc nhm hc sing tr li cu hi.
- Gio vin lin h vi thc t gio dc cho hc sinh thc bo
v rng v trng rng.
Tng kt bi: Gio vin hoc hc sinh trnh by tng hp v
nhng c im tiu biu ca vng trung du Bc B.
* Phng php:
Khi dy hc tch hp gio dc bo v mi trng thng qua cc
mn hc, gio vin s dng cc phng php ca tng b mn v lu
v mt s vn sau:
- Phng php tho lun:
Tho lun l phng php gip hc sinh by t quan im, kin,
thi ca mnh v lng nghe kin ca ngi khc. Khi c tho
lun v cc vn mi trng c lin quan ni dung bi hc, hc
sinh s c nhn thc v hnh vi, thi ng n v mi trng, gio
vin c th t chc cho hc sinh tho lun c lp hoc tho lun theo
nhm.
- Phng php quan st:
y l phng php quan trng nht trong gio dc bo v mi
trng cho hc sinh Tiu hc. Qua quan st tranh nh, thc t mi
trng xung quanh vi s hng dn ca gio vin, hc sinh s lnh hi
c nhng tri thc cn thit v mi trng v bo v mi trng. Khi
hng dn hc sinh quan st, gio vin lu thc hin theo quy trnh:
Xc nh mc tiu quan st; la chn i tng quan st; t chc v
hng dn hc sinh quan st; trnh by kt qu quan st.
V d: Khi dy bi V sinh mi trng (lp 3), gio vin c th
tch hp gio dc bo v mi trng bng vic gio dc hc sinh bit
vic lm no ng, vic lm no sai trong x l rc thi. C th t chc
hot ng ny nh sau:
Gio vin cho hc sinh quan st cc hnh trong sch gio khoa v
nu kin ca mnh v cc vic lm trong tng hnh xem hnh ng no
ng, hnh ng no sai. Khi c quan st di s hng dn ca gio
vin, hc sinh s c nhn thc v hnh vi ng n: Khng nn vt rc
ba bi nhng ni cng cng; cch x l rc thi.
- Phng php tr chi:
Tr chi c ngha rt quan trng i vi hc sinh Tiu hc. Tr
chi gy hng th hc tp cho hc sinh, gip cc em lnh hi kin thc
v mn hc trong c c ni dung gio dc bo v mi trng mt
cch nh nhng, t nhin, hiu qu. Khi s dng phng php tr chi,
gio vin lu : Chun b tr chi; gii thiu tn tr chi, hng dn
cch chi, thi gian chi v lut chi; cho hc sinh chi; nhn xt kt
qu tr chi; rt ra bi hc qua cch chi. Tu vo ni dung ca tng bi
hc, gio vin c th chn v t chc nhng tr chi ph hp tch
hp gio dc bo v mi trng. Chng hn, gio vin c th t chc tr
chi ng vai gip hc sinh th hin nhn thc, thi ca mnh trong
cc tnh hung c th v th hin cch ng x ph hp vi cc tnh
hung .
V d: Khi dy bi gi gn lp hc sch p (lp 1), gio vin c
th t chc cho hc sinh chi tr chi ng vai vi tnh hung nh sau:
Trc gi hc, em nhn thy mt nhm bnn qu , vt rc giy
ba bi ra lp, khi em lm g? Hy ng vai th hin tnh hung v
cch x l ca em.
Khi hc sinh ng vai, cc em th hin nhn thc, thi ca
mnh qua vai ng. T , gio vin c th iu chnh, b sung cho
hc sinh v nhn thc, hnh vi gi gn v sinh trng, lp hc.
- Phng php tm hiu iu tra:
Trong gio dc bo v mi trng, y l phng php t chc
cho hc sinh tham gia vo qu trnh tm hiu cc vn mi trng
a phng. Qua tm hiu, hc sinh nhn thc c thc trng mi
trng, gio dc hc sinh tnh yu qu hng t nc, thc bo v
mi trng. Khi s dng phng php ny, gio vin cn lu : Thit k
cc cu hi, bi tp cho hc sinh (c nhn, nhm) tin hnh iu tra, tm
hiu cc vn v gio dc mi trng (phng php ny thng dng
cho hc sinh lp 3,4,5).
V d: Khi dy bi V sinh mi trng (lp 3), gio vin c th
cho hc sinh tm hiu v cc vn :
+ Cch x l rc thi ca a phng ni gia nh em sinh sng.
+ Cc loi nh tiu thng x dng a phng.
+ a phng, cc gia nh, bnh vin v nh my thng cho
nc thi chy i u?
Khi dy bi Thn cy (lp 3), gio vin c th cho hc sinh tm
hiu:
+ a phng em, c nhng loi cy g?
+ a phng em, ngi ta s dng thn cy lm g?
Tm li: Phng php ging dy ca gio vin v mi trng cn c
hai nt chnh:
Th nht: S thnh tho phng php ly ngi hc lm trung
tm.
Th hai: Mi gio vin u l mt nh mi trng trong ging dy
lnh vc chuyn mn ca mnh.
IV. Kt qu:
T khi p dng chng trnh gio dc bo v
mi trng trong cc mn hc cp Tiu hc, qu trnh
t chc cc hot ng v cc ni dung gio dc mi
trng thu c kt qu sau:
Hc sinh phn khi, tch cc, say m hc
tp, c thc tt i vi mi trng. Vic tip thu
bi ging lng ghp ni dung gio dc bo v mi tr-
ng khng lm nh hng n cc mn hc chnh. Cc
hot ng gio dc ngoi gi ln lp c gn vi ni
dung gio dc bo v mi trng c hc sinh nhit
tnh tham gia. Cc em hc sinh c nng cao thc
trong cc hnh vi i x vi rc thi, thc bo v
mi trng v sn sng nhc nh ngi thn thc hin
vic bo v mi trng. 100% i ng gio vin nhn
thc r tm quan trng ca vic a ni dung gio dc
bo v mi trng vo nh trng l cn thit. Do h
tch cc hc tp, tch lu nhng kin thc c bn v
cc thng tin cp nht v mi trng gio dc
thc bo v mi trng cho hc sinh.
Gio dc bo v mi trng thng qua cc mn
hc c tc dng tch cc v hiu qu i vi vic
nng cao cht lng cuc sng tc l cc em hc sinh
bit v mi trng v bo v mi trng. c bit l
cc chun mc hnh vi v bo v mi trng c xut
hin c th l:
- V tri thc o c: Cc em bit tn trng, qu
trng thin nhin; sng thn trng v c trch nhim
vi mi trng nh: ngha, tc dng ca hnh vi bo v
mi trng; Tc hi ca nhng hnh ng gy nhim mi
trng; ngha ch li ca mi trng trong lnh, tc
hi ca mi trng b nhim; Cc em sm ny n
nhng hnh vi, nhng vic lm cn thit bo v mi
trng.
- V thi : Cc em tch cc tham gia cc
cng vic bo v mi trng; Yu mn thin nhin xung
quanh; By t thi v hnh vi - ng tnh vi hnh
vi tt; Ln n, phn hnh vi khng tt i vi mi
trng.
- V hnh vi: Cc em c vic lm, thi
quen gi gn, bo v mi trng bngnhng hnh ng
ph hp nh: Chm sc cy, vt nui, bo v ng vt
c ch, v sinh trng lp, nh ca. Cnh quan sch
p ca nh trng lun c s gp sc ca cc em hc
sinh t lp 1 n lp 5.

PHN III: KT LUN

Gio dc bo v mi trng trong nh trng nhm t n mc
ch cui cng l trang b cho hc sinh mt thc trch nhim su sc i
vi s pht trin bn vng ca tri t. Mt kh nng cm th, nh gi v
p ca nn tng o l mi trng, mt nhn cch c khc su bi
nn tng o l mi trng. Gio dc bo v mi trng trong nh trng
l mt thc th mang tnh xuyn sut trong cc mn hc, gio dc mi
trng mang li c hi cho tr em khm ph mi trng v hiu bit v
cc quyt nh ca con ngi lin quan mi trng. Gio dc mi
trng cng to c hi hnh thnh s dng cc k nng lin quan n
cuc sng hm nay v ngy mai ca cc em. Tt c iu ny cho chng ta
nim hy vng tr em c nhiu tng sng to v tham gia tch cc vo
qu trnh phn u cho mt th gii pht trin lnh mnh.
Vn gio dc bo v mi trng lm cho hc sinh v gio vin
c thc thng xuyn v lun nhy cm i vi mi kha cnh ca mi
trng, thu nhn c nhng thng tin v kin thc c bn v mi
trng v s ph thuc ln nhau gia hot ng con ngi mi trng.
Qua , pht trin nhng k nng c bn bo v v gi gn mi trng,
k nng d on, phng trnh v gii quyt nhng vn mi trng
ny sinh trong cuc sng; Tham gia tch cc vo nhng hot ng khi
phc, bo v, gi gn mi trng, c thc v tm quan trng ca mi
trng trong sch i vi sc kho con ngi, vi cht lng cuc sng
chng ta.
Tiu hc, gio dc bo v mi trng l mt vn kh, i hi
phi thc hin theo nguyn tc t gic v s dng qua nhiu phng thc
gio dc khc nhau. Vn gio dc bo v mi trng gn lin vi gi tr
o c (qua cc mn hc) s t hiu qu cao. Tht vy, vic a gio
dc bo v mi trng vo cc mn hc c xem xt di gc o
c - Bo v mi trng l mt chun mc o c x hi. V vic gio
dc ny c tc dng cng hng cho c gio dc o c ln gio dc
mi trng. Ni dung gio dc o c s tr nn phong ph hn, su sc
hn khi gn vn o c vi vn bo v mi trng. Ngc li, nh
gio dc mi trng qua cc mn hc m hc sinh thy c cc sc thi
gi tr ca vic bo v hay gy nhim mi trng.
TI LIU THAM KHO

1. Mt s phng php tip cn gio dc mi trng. NXB gio
dc H, 1999.
2. Chng trnh tiu hc nm 2000. B gio dc v o to.
3. B gio dc v o to - Vin chin lc v chng trnh gio
dc. Tch hp gio dc bo v mi trng trong chng trnh Tiu hc
(d tho). 2003.
4. B gio dc v o to - Vin chin lc v Chng trnh gio
dc. Ti liu hng dn tch hp gio dc mi trng trong chng trnh
Tiu hc (d tho). 2003
5. B gio dc v o to. Gio dc bo v mi trng trong cc
mn hc cp Tiu hc. H Ni, 2008.
6. Tp ch gio dc s 85 nm 2004. B gio dc v o to.

Phn M, 28 thng 5 nm
2010
XC NHN N V NGI VIT


V Th Bc Nguyn Th Bnh


NH GI CA HI NG KHOA HC