http://fadzilmahasiswa.blogspot.

com
BAB 8 : URUSAN PERKH!"A#AN
1.1 : Perintah-Perintah Am
1.2 : Peraturan-Peraturan Lembaga Tatatertib Perkhidmatan Awam 1993
1.3 : Arahan Perbendaharaan
1.4 : Panduan Perbendaharaan Tatacara Pengurusan Stor
1. : Arahan Perkhidmatan
1.! : Akta Acara "ewangan
1.# : Peraturan-Peraturan Pegawai Awam
$.$ : P%&i'tah Am
Perintah Am dan $eke%i%ing kera&aan ini men&adi nadi utama 'ang mengawa% se%ia serta memastikan urus
tadbir kera&aan dari$ada $eringkat akar umbi hingga ke taha$ tertinggi( harus ber&a%an %ancar serta
mematuhi $rosedur diteta$kan. Pada dasarn'a( Perintah Am ada%ah rangkuman s'arat( garis $anduan( kod
etika( disi$%in dan undang-undang keci% berkaitan a$a 'ang bo%eh di%akukan se%ain $rosedur bagi
me%akukann'a dan %arangan terhada$ $en&awat awam. Peke%i%ing kera&aan $u%a terbahagi ke$ada tiga
kategori iaitu $eke%i%ing $erkhidmatan( surat dan surat edaran 'ang %a)imn'a men&adi sa%uran untuk
menerangkan bidang kuasa dan kaedah bagaimana sesuatu e%emen Perintah Am disesuaikan untuk
kementerian( &abatan atau sektor $erkhidmatan awam tertentu.
Peke%i%ing bersi*at %ebih an&a% berbanding Perintah Am kerana ia harus diter&emahkan mengikut ke$er%uan
semasa wa%au$un terikat ke$ada ruang %ingku$ 'ang diteta$kan Perintah Am. +ni %a)imn'a dike%uarkan ketua
$engarah di kementerian berkenaan khusus bagi kakitangan tertentu. Teta$i ada &uga $eke%i%ing 'ang
dike%uarkan "etua Setiausaha ,egara &ika membabitkan kese%uruhan kakitangan awam secara umum. Antara
%ain( Perintah Am merangkumi Perkhidmatan Awam Persekutuan( Perkhidmatan Awam ,egeri( Perkhidmatan
-adan -erkanun Persekutuan( Perkhidmatan -adan -erkanun ,egeri dan Perkhidmatan Pihak -erkuasa
Tem$atan. +a me%i$uti $eriha% $e%antikan( e%aun( cuti( tatatertib rumah kera&aan( $erubatan dan waktu
beker&a se%ain skim $encen $erkhidmatan awam( skim $encen badan berkanun dan kuasa tem$atan( acara
kewangan( serta $en'e%arasan $encen.
Perintah Am &uga menggariskan tugas-tugas suruhan&a'a $erkhidmatan bagi me%antik( mengesahkan(
memberi tara* ber$encen( menaikkan $angkat( menukar( kawa%an tatatertib dan tugas-tugas %ain. +a &uga
meneta$kan kuasa me%antik bagi anggota $erkhidmatan kehakiman dan $erundangan( $erkhidmatan awam
$ersekutuan dan bersama( anggota $asukan $o%is( serta $erkhidmatan $e%a&aran. Se%ain itu( Perintah Am
meneta$kan taha$ $enggredan mengikut ke%a'akan akademik $en&awat awam serta status $egawai .sama
ada teta$( sementara( kontrak( sambi%an atau berasingan/. +a &uga menentukan Peni%aian Taha$ "eceka$an
.PT"/ dan tangga ga&i. La)imn'a setia$ $ro*es'en da%am sektor awam $er%u ada $erintah am 'ang khusus
mengenain'a dan di$erincikan menerusi $eke%i%ing 'ang dike%uarkan mengikut ke$er%uan semasa o%eh ketua
&abatan berkenaan( tertak%uk ke$ada bidang kuasa 'ang diberi. 0e%egasi kuasa bagi mengguna $akai
Perintah Am sering diturunkan ke$ada $egawai $eringkat &abatan. +ni secara tidak %angsung men'ebabkan
tiada keseragaman dari segi $e%aksanaan( 'ang %a)imn'a mengikut budi bicara $egawai atasan berkenaan.
1a%au$un $egawai atasan terbabit &uga terikat ke$ada Perintah Am atau Peke%i%ing %ain( $emantauan 'ang
men'e%uruh sukar di%akukan terhada$ mereka( terutama &ika &abatan kera&aan itu ter%etak di $eda%aman.
Sehubungan itu( wu&ud aduan di ka%angan kakitangan awam bahawa ber%aku $i%ih kasih da%am $e%aksanaan
tindakan tatatertib mengikut Perintah Am kerana hukum ber%ainan dikenakan bagi kesa%ahan sama.
$.( : P%&at)&a'*P%&at)&a' +%mbaga #atat%&tib P%gawai Awam
."e%akuan dan Tatatertib/ 1993
2abatan Perkhidmatan Awam 3a%a'sia .2PA/ sukacita memak%umkan bebera$a $erkara 'ang berkaitan
$engurusan tatatertib da%am Perkhidmatan Awam se$erti berikut:
+ata& b%la,a'g
Peraturan tatatertib 'ang digunakan ada%ah terkandung da%am Peraturan-$eraturan Pegawai Awam
."e%akuan dan Tatatertib/ 1993. Peraturan ini mengandungi $eraturan dan ke%akuan 'ang bo%eh dan tidak
bo%eh di%akukan o%eh seseorang $egawai awam. Pe%anggaran ke atas sebarang $eraturan 'ang diteta$kan
akan membo%ehkan tindakan tatatertib diambi%.
Tu&uan utama $eraturan ada%ah untuk men&aga ime& kera&aan khasn'a dan Perkhidmatan Awam amn'a.
Tindakan tatatertib meru$akan %angkah 'ang $er%u diikuti bagi menghukum $egawai awam 'ang dida$ati
me%anggar mana-mana $eraturan su$a'a da$at mem$erbaiki tingkah %aku mereka $ada masa hada$an dan
http://fadzilmahasiswa.blogspot.com
$ada masa 'ang sama da$at di&adikan $anduan ke$ada orang %ain.
K%s #atat%&tib P%gawai Awam Bagi #%mpoh #ah)' (--(*(--.
A. Statistik
Pada kese%uruhann'a untuk tem$oh tahun .2442 5 244!/ bi%angan $egawai 'ang dikenakan tindakan
tatatertib .tidak termasuk AT3( P063 bagi tahun 2442 hingga 2444 dan -adan -erkanun ,egeri/ ia%ah
seramai 14(437 orang. Trend8a%iran wa%au bagaimana$un menun&ukkan $enurunan 'ang ketara. -utiran
statistik $egawai 'ang dikenakan tindakan tatatertib mengikut k%asi9kasi $erkhidmatan ada%ah ditun&ukkan
da%am 2adua% 1:
-i%angan $egawai dan anggota AT3 dan P063 'ang te%ah dikenakan tindakan tatatertib bagi tem$oh 'ang
sama masing-masingn'a ia%ah ber&um%ah #(394 dan 4(719.
/a,to& P%')&)'a'
Secara amn'a kesedaran $egawai akan tindakan $uniti* dengan sendirin'a berkeu$a'aan mencegah
sebarang $e%anggaran di ka%angan $egawai awam. Ana%isis ke$ada rekod menda$ati antara *aktor utama
'ang men'umbang ke$ada a%iran $enurunan ada%ah:
i. Program Latihan dan Tak%imat
-engke%( kursus dan ceramah tatatertib an&uran 2PA8"ementerian82abatan te%ah adakan dari masa ke semasa
bagi memanta$kan $emahaman berkaitan $eraturan-$eraturan tatatertib.
ii. Perkhidmatan "aunse%ing:
2awatan kaunse%or te%ah diwu&udkan di semua kementerian8&abatan. 0a%am hubungan ini "aunse%or bertindak
sebagai $emudah cara da%am menangani isu-isu 'ang dihada$i o%eh kakitangan 'ang bermasa%ah sebe%um
tindakan tatatertib diambi% ke atas $egawai.
Sehingga tarikh semasa terda$at %ebih kurang seramai !(444 kaunse%or8$egawai 'ang di%atih untuk
men&a%ankan tugas-tugas kaunse%ing. 0ari$ada &um%ah tersebut( 9 ada%ah Pegawai "aunse%or di bawah
$erkhidmatan gunasama awam $ersekutuan.
iii. Penguatkuasaan Peraturan-$eraturan Tatake%akuan
Peraturan-$eraturan 'ang ada te%ah di$erkemaskan dari semasa ke semasa bagi memastikan ian'a mudah
di*ahami o%eh $en&awat awam.
"etua 2abatan turut diingatkan su$a'a memastikan $egawai dan anggota di bawah kawa%ann'a sentiasa
mematuhi $eraturan- $eraturan 'ang berkuatkuasa: beserta amaran di mana sekiran'a ber%aku $e%anggaran
tatatertib tindakan tegas akan diambi%.
;. -hg. Tan Sri "etua Setiausaha ,egara da%am mes'uarat berka%a dengan "etua-"etua Setiausaha 8 "etua
2abatan te%ah bersetu&u su$a'a semua kes-kes tatatertib 'ang diru&uk o%eh -adan Pencegah 6asuah
hendak%ah dise%esaikan da%am tem$oh ! bu%an dari tarikh kes diru&uk.
K)mp)la' P%gawai
Pegawai da%am "um$u%an Sokongan meru$akan kum$u%an $egawai 'ang $a%ing ramai dikenakan tindakan
tatatertib iaitu 9(!49 .92</ dari$ada 14(437 $egawai. =enomena ini disebabkan $o$u%asi $egawai dari$ada
"um$u%an Sokongan mendominasi bi%angan $egawai awam iaitu seramai 77#(!! .##</ dari$ada
kese%uruhan 1.1 &uta $egawai awam. -utiran $egawai 'ang dikenakan tindakan tatatertib mengikut
"um$u%an ia%ah se$erti di 2adua% 3:
0%'is K%salaha'
"es-kes 'ang berkaitan tidak hadir bertugas di ka%angan $egawai awam ada%ah kesa%ahan tertinggi dan
$a%ing ketara iaitu #(!!7 kes .</ berbanding &um%ah kese%uruhan seban'ak 13(#!1 kes. -utiran dan &enis-
&enis kesa%ahan %ain termasuk tatake%akuan ada%ah se$erti di 2adua% 4:
mpli,asi ,%pada H),)ma' #atat%&tib
http://fadzilmahasiswa.blogspot.com
2ika seseorang $egawai dida$ati bersa%ah atas sesuatu kesa%ahan tatatertib( mana-mana satu atau a$a-a$a
gabungan dua atau %ebih hukuman( im$%ikasi ke$ada $e%aksanaan ada%ah se$erti dihuraikan di Lam$iran
berke$i%.
PENU#UP
Pendedahan secara ter$erinci ada%ah se%ari dengan $rinsi$ dan ama%an kete%usan Perkhidmatan Awam
se$erti mana 'ang diumumkan o%eh "etua Pengarah Perkhidmatan Awam( ;. -hg. Tan Sri +smai% Adam
semasa $ertemuan khas 2PA dengan waki% media-massa $ada 4 2un 244# di 2PA.
PE+AKSANAAN !AN "P+KAS HUKU"AN #A#A#ER#B HUKU"AN
P>LA"SA,AA, 8 +3PL+"AS+
1. Amaran .1arning/
Tidak bo%eh din'atakan amaran $ertama atau amaran keras atau sebagain'a.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh ! bu%an atau satu urusan mana terdahu%u.
2.0enda .=ine/
0enda 'ang dikenakan ada%ah berasaskan emo%umen $egawai. 0enda maksimum ia%ah tidak me%ebihi # hari
emo%umen. 2ika dikenakan %ebih seka%i da%am satu bu%an ka%endar( agregat denda tidak bo%eh me%ebihi
amaun 'ang sama ban'ak 4< dari$ada emo%umen bu%anan $egawai.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh 12 bu%an atau satu urusan mana terdahu%u.
3.Lucut ?ak >mo%umen
.=or*eiture o* >mo%uments/
La)imn'a dikenakan bagi kes tidak hadir bertugas.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh 17 bu%an atau satu urusan mana terdahu%u.
4.Tangguh Pergerakan @a&i
.0e*erment o* Sa%ar' 3oAement/
0ikenakan bagi tem$oh 3( !( 9 atau 12 bu%an dan di%aksanakan $ada tarikh u%ang tahun $ergerakan ga&i
$egawai. Pegawai tidak berhak menerima $ergerakan ga&i da%am tem$oh hukuman dan tarikh $ergerakan
ga&i akan berubah ke tarikh 'ang $a%ing ham$ir se%e$as tamat tem$oh hukuman.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh 34 bu%an atau satu urusan mana terkemudian.
.Turun @a&i .6eduction o* Sa%ar'/
@a&i diturunkan secara mendatar da%am $eringkat ga&i 'ang sama dan $enurunan ga&i itu tidak me%ebihi tiga
$ergerakan ga&i. Tem$oh hukuman ia%ah tidak bo%eh kurang dari$ada 12 bu%an teta$i tidak bo%eh %ebih 3!
bu%an. ?ukuman di%aksanakan $ada tarikh 'ang diteta$kan o%eh Lembaga Tatatertib atau $ada tarikh
hukuman di&atuhkan. Pegawai tidak berhak menerima $ergerakan ga&i da%am tem$oh hukuman dan tarikh
$ergerakan ga&i akan berubah ke tarikh $ergerakan ga&i berikutn'a se%e$as hukuman tamat.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh 3! bu%an atau satu urusan mana terkemudian.
!.Turun $angkat .6eduction in 6ank/
@red $egawai diturunkan ke gred 'ang %ebih rendah da%am skim $erkhidmatan 'ang sama. @a&i $egawai
diteta$kan $ada satu mata ga&i da%am &adua% ga&i bagi gred 'ang dikurangkan itu su$a'a %ebih rendah dan
berham$iran dengan ga&i akhir sebe%um hukuman.
Pegawai tidak %a'ak dinaikkan $angkat da%am tem$oh 47 bu%an atau dua urusan mana terkemudian.
#.-uang "er&a .0ismissa%/
Tarikh hukuman ia%ah $ada tarikh Lembaga Tatatertib men&atuhkan hukuman.
Pegawai tidak berhak menerima a$a-a$a kemudahan da%am $erkhidmatan awam.
http://fadzilmahasiswa.blogspot.com
$.1 : A&aha' P%&b%'daha&aa'
Pendahu%uan
Arahan Perbendaharaan ini diterbitkan bagi menggantikan Arahan Perbendaharaan 'ang dike%uarkan $ada
29 0isember 199#.
2. Pendahu%uan ini bukan meru$akan sebahagian dari$ada Arahan Perbendaharaan. Pendahu%uan ini
menekankan ciri-ciri $enting da%am Arahan Perbendaharaan sebagai $anduan ke$ada $egawai-$egawai
awam amn'a dan $egawai-$egawai $erakaunan khususn'a.
3. Seks'en 4 Akta Tatacara "ewangan 19# BAkta !1C mem$eruntukkan bahawa tia$-tia$ $egawai
$erakaunan ada%ah tertak%uk ke$ada Akta ini dan hendak%ah men&a%ankan a$a-a$a kewa&i$an men'enggara
buku dan men'ediakan akaun 'ang diteta$kan o%eh atau di bawah Akta ini atau o%eh arahan-arahan 'ang
dike%uarkan o%eh $erbendaharaan mengenai $erkara tatacara kewangan dan $erakaunan 'ang tidak
bertentangan dengann'a:
dengan s'arat bahawa seorang $egawai $erakaunan negeri ada%ah di sam$ing itu tertak%uk ke$ada a$a-a$a
arahan $ihak berkuasa "ewangan negeri 'ang tidak bertentangan dengan 'ang tersebut di atas.
4. -erasaskan seks'en 4 Akta Tatacara "ewangan 19# BAkta !1C( Arahan Perbendaharaan ini menerangkan
tatacara kewangan dan $erakaunan 'ang $er%u di$atuhi o%eh semua Pegawai Pengawa% atau Pegawai ;ang
0iberi "uasa .di mana berkaitan/ 'ang bertanggung&awab bagi $erkara- $erkara berikut:
.i/ memungut( menerima atau mengakaun 1ang Awam:
.ii/ membe%an&a atau memba'ar a$a-a$a 1ang Awam: dan
.iii/ menerima( men'im$an( menge%uar( me%u$us( mengha$us kira dan mengakaun Aset Awam .kecua%i
tanah da%am Persekutuan dan negeri/.
. Arahan Perbendaharaan ini dibahagikan ke$ada tiga bab iaitu( -ab A 5 Tatacara "ewangan( -ab - 5
Tatacara Perakaunan dan -ab D 5 Audit( "ehi%angan dan Tatacara ?a$us "ira.
!. -ab A 5 TATADArA "e1An@An men&e%askan tatacara mengenai $emberian kuasa o%eh -adan Perundangan
bagi $erbe%an&aan mengurus dan $embangunan serta bagaimana $erbe%an&aan itu .se%e$as $eruntukan
di%u%uskan o%eh -adan Perundangan/ di%akukan( tertak%uk se%an&utn'a ke$ada kawa%an Perbendaharaan. +a
&uga men&e%askan tatacara mengenai $indah $eruntukan dan anggaran tambahan. Tu&uan bab ini ada%ah
untuk
men&e%askan dan bukan menggantikan a$a-a$a $eruntukan Per%embagaan dan undang-undang dan
sekiran'a dida$ati a$a-a$a $ertentangan antara Arahan ini dengan $eruntukan Per%embagaan dan undang-
undang itu( maka $eruntukan Per%embagaan dan undang-undang itu akan diguna $akai.
#. -ab b 5 TATADArA $erA"AEnAn dibahagikan ke$ada tiga .3/ seks'en se$erti berikut:
+ - 3engawa% Terimaan dan -a'aran dan 3en'im$an 1ang Awam:
++ - Perakaunan: dan
+++ - Tatacara Pero%ehan -eka%an( Perkhidmatan dan "er&a.
.i/ 0i bawah seks'en + diterangkan bahawa kawa%an terimaan dan ba'aran serta $en'im$anan 1ang Awam
ada%ah ter%etak di bawah tanggung&awab Pegawai-$egawai Pengawa%.
.ii/ 0i bawah seks'en ++ diterangkan tanggung&awab "etua Setiausaha Perbendaharaan( Akauntan ,egara(
Pegawai "ewangan ,egeri dan Akauntan ,egeri8-endahari ,egeri da%am $erkara-$erkara mengenai tatacara
$erakaunan.
.iii/ Seks'en +++ $u%a menerangkan tatacara $ero%ehan beka%an( $erkhidmatan
dan ker&a.
7. -ab D 5 AEd+T( "eh+LAn@An dAn Tatacara ?a$uskira menegaskan tanggung&awab Pegawai Pengawa%
berkenaan:
.i/ $erbe%an&aan( $emungutan( $en'im$anan dan $erakaunan 'ang se$atutn'a mengenai 1ang Awam:
http://fadzilmahasiswa.blogspot.com
.ii/ $en'im$anan( $e%u$usan dan $erakaunan 'ang se$atutn'a mengenai Aset Awam di bawah &agaan
mereka: dan
.iii/ La$oran "etua Audit ,egara mengenai Akaun Awam dan keterangan ke$ada 2awatankuasa Akaun Awam.
-ab ini &uga men&e%askan tatacara 'ang $er%u di$atuhi sekiran'a ber%aku a$a-a$a kehi%angan atau sekiran'a
tatacara $erakaunan 'ang te%ah diteta$kan tidak di$atuhi. 0i mana $er%u( tindakan surca& hendak%ah diambi%
terhada$ $egawai-$egawai 'ang bertanggung&awab ke atas sesuatu kehi%angan.
9. Semua $egawai awam $er%u memahirkan diri dengan Arahan Perbendaharaan. "urang $engetahuan
mengenai Arahan Perbendaharaan tidak akan diterima sebagai suatu a%asan sekiran'a Arahan
Perbendaharaan tidak di$atuhi( atau $un &ika ber%akun'a a$a-a$a kehi%angan 1ang Awam atau Aset Awam
akibat ketidak$atuhan ke$ada Arahan Perbendaharaan.
$.2 : Pa'd)a' P%&b%'daha&aa' #ataca&a P%'g)&)sa' Sto&
0>=+,+S+ STF6
G Tem$at bagi me%aksanakan $enerimaan( $erekodan( $en'im$anan( $en'e%enggaraan( $engenda%ian dan
$enge%uaran stok.
F-2>"T+= P>,@E6ESA, STF6
G Pengurusan Stor hendak%ah di%aksanakan secara
.a/ Stok sentiasa ada a$abi%a dikehendaki dan mene$ati kehendak $e%anggan: dan
.b/ "ua%iti stok sentiasa ter&amin dengan cara memberi $er%indungan( $en&agaan dan $en'e%enggaraan 'ang
sewa&arn'a semasa da%am sim$anan.
1. 3en'im$an
2. 3erekod
3. Susun Atur
4. Penge%uaran
P>">L+L+,@ P>6->,0A?A6AA, -+L. TA?E, 2449
5 TATADA6A P>,@E6ESA, STF6
$.3 : A&aha' P%&,hidmata'
Panduan asas $entadbiran sesebuah $e&abat 8 &abatan 'ang me%i$uti $entadbiran am( $erkara
$erkhidmatan( a%at ke%engka$an $e&abat( rekod awam dan kemudahan $erhubungan.
$.. : A,ta Aca&a K%wa'ga'
Satu Akta untuk men'ediakan kawa%an dan $engurusan kewangan awam di 3a%a'sia dan untuk $rosedur
kewangan dan $engakaunan( termasuk $rosedur untuk memungut( men'im$an dan memba'ar wang awam
Persekutuan dan ,egeri.
$.4 : P%&at)&a'*P%&at)&a' P%gawai Awam
Dontoh :
Peraturan-$eraturan Pegawai Awam .Pe%antikan( "enaikan Pangkat dan Penamatan Perkhidmatan
244/ .-hg. H(H++ dan H+++/
Peraturan-Peraturan Pegawai Awam ."e%akuan dan Tatatertib/ 1993