Jovan Malovic Dragana Jesic

PUZEVI

~Puzevi~
Puzevi spadaju u veliku grupu zivotinja pod opstim imenom mekusci (Mollusca). Me
kusaca ima preko sto hiljada od cega oko 45.000 spada u klasu puzeva (Gastropode
) do sada je oko 15.000 izumrlo sto znaci da ih ima oko 30.000 savremenih.Puzevi
koji nas interesuju su iz familije helicidi (Helicidae) jer imaju spoljnu ljust
uru u obliku spirale (Helix).
Od svih tih raznovrsnih puzeva oko tri do cetiri stotine zivi na podrucju Evrope
.



~Vinogradski Puz~
U vlaznim godinama puzevi uzrokuju velike stete u ratarskoj i povrtlarskoj proiz
vodnji.Stete cine nagrizanjem lisca, stabljike, cvijeta i ploda uzgajanih biljak
a, te ih istovremeno prljaju izmetinama i sluzi sireci parazitske biljne bolesti
i stetnike.Najcesce napadaju povrce bogato vitaminom C i to mlade biljcice sala
te:krastavca, tikve, kupusa,kelja,ukrasnog bilja... Stete pricinjavaju puzevi iz
cetiri familije, od kojih je najstetniji sivi poljski balavac (Agriolimax agres
tis), velik 3-6 cm.Od puzeva s kucicom najznacajniji je veliki vinogradarski puz
(Halix pomatia), s kucicom promjera 3-4 cm. On se najcesce zadrzava u vrtovima
i vinogradima gdje odgriza lisne pupove.Neke vrste mogu dosegnuti duzinu do 17 c
m (Limax maximus), no najvece stete cine one najmanje vrste.

~Zasto ljudi jedu puzeve~
Meso puzeva povoljno djeluje na organe za varnje, potpomaze i ubrzava varenje
i pripisuju mu se lekovita svojstva. Puzeva sluz deluje izrazito baktericidno.
Znanstvenici su dokazali da sluz ima isti ucinak kao antibiotik streptomicin. Zb
og toga gotovo i nisu poznate bolesti kod puzeva, pa je meso zdravstveno sigurna
hrana. Meso puzeva ne sadrzi holestrol, ima dobar aminokiselinski sastav, pa su
sve to razlozi zbog cega je potraznja iz godine u godinu sve veca. Potrosnja me
sa puzeva u prehrani se u zadnjih 5 - 6 godina, prema sluzbenim podatcima, povec
ala cak 20 puta. Posebno je cenjeni na stolovima zemalja zapadne Europe, Amerike
, Australije i Japana.Evo jednog recepta:

Morski puevi na gula
(glavno jelo),
Specijalitet kvarnerske kuhinje
Sastojci:
Sastojci za 6 osoba:
1 kg pueva
0,5 kg luka
sol, papar,

~Omotac (Operkulum)~
Omotac se formira u jesen kada temperature padnu ispod 10 stepeni i kada se puz
sprema za zimski san. Vodjen instinktom trazi skloniste koje ce ga zastititi od
klimatskih promena, snega, mraza, velike vlaznosti ili iznenadnog povecanja temp
erature.
Nasavsi prigodno skloniste (ukopavanjem u zemlju od 5-10 cm), puz se namesta sa
otvorom kucice prema gore da bi olaksao razmenu gasova.

~Morski puzevi~
Neke vrste puzeva zive na samoj obali mora, najvise ih je nastanjeno u pojasu do
deset metara dubine, a mnoge vrste zive i dublje, sve do 200 metara i na koraln
im grebenima.Novijim istrazivanjima otkriveno je da morski puzevi zive i na dubi
nama do 10.000 metara. Oni zive u morima sirom svijeta, a zivo podmorsko bogatst
vo cine jos bogatijim i zanimljivijim...
Neki su vegetarijanci i jedu samo alge, neki su svatojedi pa jedu i izmet i sav o
stali organski otpad. Ako imate akvarijum potreban jedan do dva pua na svakih 10
litara vode. Takodje konstantno preturaju po podlozi i na taj nacin sprecavaju g
omilanje djubreta i vre oksidaciju...


~Kako se obogatiti na puzevima~
Trokovi formiranja farme se krecu oko 90 din/m2 (1 eur 15 centi). Na 10000 m2 (to
kosta negde oko 1150 evra) moe da se ostvari prinos 10-12 t pueva cija je vrednos
t 40-48000 evra (sto je 3 milona 432 hiljade dinara). Otkup i plasman celokupne
proizvodnje pueva s farme na evropsko trite.Ako zelite vise da saznate
posetite sajt www.poljoprivreda.info/?oid=17&id=301

~Zanimljivost o puzevima~
Morski puzevi roda Murex su se od davnina koristili za dobijanje purpurne boje (
kojom su se npr. oznacavale toge u Starom Rimu).
~Vic o puzevima~
Idu dva puza ulicom i jedan ce drugom:
~Ajmo u bioskop!
~Vazi.Sta se daje sledece godine?

~Porodica puzeva~

~Sareni puz~ ~Sivi puz
~