Zbir sownictwa

oglnego
z poziomu B1 i B2




jzyk angielski




Konin, dn. 23.09.2010 r.
2
SPIS TRECI


POZIOM B1 i B1 E
mgr Agnieszka Mirecka-Katulska
1. Autoprezentacja, nawizywanie kontaktw 4
mgr Elbieta Sobo-Pa
2. Studia, moja uczelnia (zajcia, wykady) 7
mgr Elbieta Sobo-Pa
3. Jak mieszkaj studenci (akademik, stancja, poszukiwanie mieszkania) 8
mgr Anna Waligrska-Kotfas
4. Opis i charakterystyka osb (zalety i wady, wymarzony partner/partnerka,
przyja, mio) 9
mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
5. Wspomnienia z przeszoci (wane wydarzenia, dziecistwo) 12
mgr Gizella Ozieraska
6. Zwyczaje (np. wita, lub w Polsce i w innych krajach) 14
mgr Adriana Pietras
7. Podre turystyczne i subowe 16
hotel, camping
pogoda - informacja o warunkach na drodze (korki, objazdy)
zwiedzanie zabytkw (np. zabytki mojego miasta)
sytuacje awaryjne, zgubienie paszportu, bagau
mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
8. Niezwyke historie, zdarzenia, przeycia 18
mgr Gizella Ozieraska
9. Aktualnoci w Polsce i na wiecie 20
mgr Elbieta Sobo-Pa
10. Studia - uczelnia, wydzia, studia zagranic, wypenianie formularzy,
zakadanie konta w banku 22
dr Karina Zawieja-urowska
11. Praca poszukiwanie pracy, podanie, yciorys, interesujce zawody) 23
mgr Adriana Pietras
12. Przestrzeganie i amanie prawa (np. rodzaje przestpstw) 26











3

POZIOM B2 i B2 E
mgr Gizella Ozieraska
13. ycie codzienne w rnych epokach historycznych 28
mgr Agnieszka Mirecka-Katulska
14. Media (np. czytanie ksiek, a ogldanie telewizji, cenzura) 30
mgr Joanna Buraczyska
15. Precyzyjne opisanie uczu, emocji i charakteru 33
dr Karina Zawieja-urowska
16. Stereotypy dotyczce narodw i subkultur 35
dr Galina Mitrushina
17. Rozwj cywilizacyjny; wynalazki, osignicia technologiczne czowieka 37
mgr Andrzej Kujawski
18. Rozmowy dotyczce polityki i sytuacji ekonomicznej 39
mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
19. Zwyczaje i tradycje narodowe 41
mgr Andrzej Kujawski
20. Emigracja - jej przyczyny i skutki 43
4
1. Autoprezentacja, nawizywanie kontaktw. B1


PERSONAL DETAILS

age - wiek
citizen - obywatel
nationality - narodowo
date/place of birth data/miejsce urodzenia
job/profession - zawd
male/female - pci mskiej/eskiej
man/woman - kobieta/mczyzna
nationality - narodowo
person / people - osoba / ludzie
sex - pe
divorced - rozwiedziony
marital status - stan cywilny
married - onaty, zamna
single - stanu wolnego
widow/widower - wdowa/wdowiec


STAGES IN LIFE


birth and infancy - narodziny i okres niemowlctwa
pregnancy - cia
pregnant - w ciy
childbirth, delivery - pord
newborn - noworodek
infant - niemowl
toddler - szkrab, malec (uczcy si chodzi)
tot (pot.) - brzdc
childish - dziecinny
childlike - dziecicy
nursery school age (BE), preschool age wiek przedszkolny
peer - rwienik


growing up - dorastanie
youth - modo
youthful - modzieczy
adolescence - okres dojrzewania
pubescent - w okresie dojrzewania
puberty - dojrzewanie
teenage/teenaged - nastolatek, -tka
under age - niepenoletni
generation - pokolenie
turn ( 18) - koczy (18)

5

adulthood - doroso
adult - dorosy
mature - dojrzay
maturity - dojrzao
middle age - redni wiek
middle aged - w rednim wieku
prime of life - w kwiecie wieku
mid-life crisis - kryzys wieku redniego
ones early twenties - tu po dwudziestce
ones late thirties - przed czterdziestk


ageing - starzenie si
the elderly - osoby starsze
senior citizen, pensioner - emeryt, -tka
the aged - starsi ludzie
autumn years - jesie ycia
centenarian - stulatek
octogenarian - osiemdziesiciolatek
retirement - emerytura
senile - starczy, zniedoniay
twilight years - zmierzch ycia



TYPES OF SCHOOL

kindergarten - przedszkole
middle school (BrE) / junior high school (AmE) gimnazjum
primary/elementary (AmE) - szkoa podstawowa
public school (BrE) - szkoa prywatna
secondary / high (AmE) school - szkoa rednia
state school - szkoa pastwowa
university - uniwersytet
degree - stopie naukowy
Bachelors degree - tytu licencjata
Masters degree - tytu magistra
diploma - dyplom
faculty - wydzia (uczelni )
to graduate - ukoczyc (szko )
dormitory - internat , akademik
6

INTRODUCTIONS AND GREETINGS

Excuse me , are you.?
May I introduce myself ? I am
Let me introduce you to.
I would like to introduce you to..
You must be..

How do you do?
How are you ?
How are things going ?
How is work/life/school/family ?
Pleased to meet you.
Nice to see you.
Good to see you again.
I havent seen you for ages!/a long time.
How about?



Opracowanie: mgr Agnieszka Mirecka-Katulska
7
2. Studia, moja uczelnia (zajcia, wykady) B1

1) assessment - ocena
2) attend a course uczszcza na kurs
3) auditorium - aula
4) B.A. (Bachelor of Arts) licencjat nauk humanistycznych
5) B.Sc. (Bachelor of Science) licencjat nauk cisych
6) certificate certyfikat, wiadectwo
7) class - zajcia
8) college szkoa wysza
9) continuous assessment ocena ciga
10) credit zaliczenie
11) dean - dziekan
12) do a degree in zdobywa stopie naukowy z
13) end-of-term test egzamin semestralny
14) evaluation - ocena
15) facilities - wyposaenie
16) faculty wydzia
17) fail nie zda, obla
18) fee - czesne
19) final test test kocowy
20) get a scholarship dosta stypendium
21) grades - oceny
22) graduate - absolwent
23) graduate (from) - ukoczy
24) have a degree in posiada stopie naukowy z
25) lecture - wykad
26) lecture hall sala wykadowa
27) lecturer - wykadowca
28) M.A. (Master of Arts) magister kierunkw humanistycznych
29) major - specjalizacja
30) pass - zda
31) pay a fee paci czesne
32) revise - powtarza
33) semester - semestr
34) students credit book - indeks
35) subjects - przedmioty
36) take an exam zdawa egzamin
37) term okres, semestr
38) tuition - nauczanie
39) tutor nauczyciel, opiekun naukowy
40) university - uniwersytet
41) well-educated dobrze wyksztacony
42) well-equipped dobrze wyposaony


opracowanie: mgr Elbieta Sobo-Pa
8
3. Jak mieszkaj studenci (akademik, stancja,
poszukiwanie mieszkania) - B1

1) 1-, 2- bedroomed z 1, 2 sypialniami
2) 1-, 2- storey building 1-, 2-pitrowy budynek
3) access to the kitchen dostp do kuchni
4) apartment - mieszkanie
5) available - dostpny
6) balcony - balkon
7) block of flats blok mieszkalny
8) built-in wardrobes wbudowane szafy
9) central heating centralne ogrzewanie
10) cheap - tani
11) cooking facilities wyposaenie kuchenne
12) detached house dom wolnostojcy
13) do the washing up zmywa naczynia
14) dormitory/ dorm dom studenta
15) economical oszczdny, ekonomiczny
16) fitted carpet wykadzina dywanowa
17) fitted kitchen kuchnia na wymiar
18) flat - mieszkanie
19) furnished/ unfurnished umeblowane/ nieumeblowane
20) house - dom
21) household duties obowizki domowe
22) in the city centre w centrum miasta
23) in the suburbs na przedmieciach
24) leave a deposit zostawi kaucj
25) lift - winda
26) look for - szuka
27) pay in advance zapaci z gry
28) pay the rent zapaci czynsz
29) poor condition kiepski stan
30) private bathroom osobna azienka
31) quiet area/ neighbourhood spokojna okolica
32) rent - wynajmowa
33) room/ flat rental wynajem pokoju/ mieszkania
34) roommate - wsplokator
35) share a flat/ a room dzieli mieszkanie/ pokj
36) shared kitchen wsplna kuchnia
37) spacious - przestronny
38) toilet - ubikacja
39) well-maintained dobrze utrzymany

opracowanie: mgr Elbieta Sobo-Pa
9
4. Opis i charakterystyka osb (zalety i wady, wymarzony
partner/partnerka, przyja, mio). - B1

Glossary

I. Appearance Wygld zewntrzny (wikszo sownictwa znana z poprzednich etapw
nauki, nowe/wane podkrelone)
1. attractive atrakcyjny
2. bald ysy
3. beard - broda
4. beautiful pikny
5. chubby pyzaty
6. clean-shaven gadko ogolony
7. cross-eyed zezowaty
8. cute liczny
9. dark complexion ciemna karnacja
10. elegant elegancki / wytworny
11. fair complexion jasna karnacja
12. fat gruby
13. freckle pieg
14. fringe grzywka
15. glamorous olniewajcy
16. good-looking urodziwy
17. gorgeous wspaniay
18. hair wosy : long dugie; short krtkie; shoulder-length do ramion; fair
jasne; dark ciemne; grey siwe; blonde blond; straight proste; dyed
farbowane; curly krcone
19. handsome przystojny
20. hideous wstrtny / ohydny
21. highlights pasemka
22. in his/her thirties/forties po trzydziestce/czterdziestce; in his/her mid-twenties/
thirties okoo dwudziestki pitki / trzydziestki pitki
23. lovely uroczy
24. medium-height redniego wzrostu
25. mole pieprzyk
26. moustache - wsy
27. obese otyy
28. overweight majcy nadwag
29. pale - blady
30. pimple pryszcz
31. plump pulchny
32. pony tail kitka, koski ogon
33. pretty - adny
34. short niski
35. skinny wychudzony
36. slender smuky
37. slim szczupy
38. tall wysoki
10
39. tanned opalony
40. ugly - brzydki
41. well-built dobrze zbudowany
42. wrinkle zmarszczka

II. Personality Charakter / osobowo
1. ambitious ambitny
2. brave odwany
3. brilliant byskotliwy
4. calm opanowany
5. charming czarujcy
6. cheerful radosny
7. cooperative pomocny / chtny do wsppracy
8. energetic dynamiczny
9. faithful wierny
10. frank szczery
11. generous szczodry
12. gentle agodny / delikatny
13. helpful uczynny
14. hilarious - zabawny
15. mature dojrzay
16. punctual punktualny
17. quiet - cichy
18. responsible odpowiedzialny
19. sensitive wraliwy
20. talented utalentowany
21. tough wytrzymay / twardziel
22. trustworthy godny zaufania
23. wise mdry
24. witty dowcipny

1. awful okropny
2. boring nundny
3. bossy apodyktyczny / narzucajcy swoj wol
4. careless bezmylny / niedbay
5. cruel okrutny
6. envious - zazdrosny
7. forgetful - zapominalski
8. greedy chciwy
9. impolite - nieuprzejmy
10. jealous zazdrosny
11. lazy - leniwy
12. lonely - samotny
13. mean - skpy
14. moody humorzasty
15. naughty niegrzeczny / nieposuszny
16. noisy - haaliwy
17. quarrelsome - ktliwy
18. selfish samolubny
11
19. silly guptas
20. spendthrift marnotrawca / rozrzutnik
21. spoilt rozpuszczony
22. talkative - gadatliwy
23. thick-skinned - gruboskrny
24. thoughtless bezmylny / nierozwany


III. Friendship and Love Przyja i mio
1. mate kumpel / kolega
2. acquaintance znajomy
3. the love of your life mio ycia
4. old flame dawna sympatia
5. be crazy about szale za
6. have a crush on durzy si w
7. be infatuated by zakochanym
8. love at first sight mio od pierwszego wejrzenia

Opracowanie: mgr Anna Waligrska-Kotfas
12
5. Wspomnienia z przeszoci (wane wydarzenia,
dziecistwo). B1

1. Memories - wspomnienia
2. Past-przeszo
3. From the past z przeszoci
4. Import ant events wane wydarzenia
5. Memorable - pamitne
6. Childhood - dziecistwo
7. Friendship - przyja
8. Family ties relacje/zwizki rodzinne
9. Best / good friend najlepszy/dobry przyjaciel
10. Acquaintance znajomo(przyjaciel)
11. Background - pochodzenie
12. Experience - dowiadczenie
13. Primary school szkoa podstawowa
14. Junior high school gimnazjum
15. School days szkolne dni
16. Favorite subjects / teachers at school ulubione przedmioty/nauczyciele w szkole
17. Problems at school- problem w szkole
18. Miss a lesson by nieobecnym na lekcji
19. Play hooky i na wagary
20. Traditional teaching tradycyjne nauczanie
21. Used to - kiedy
22. Education system system edukacji
23. Punishment - kara
24. Corporal punishment kara cielesna
25. Detention kara (trzeba zosta po lekcjach w szkole)
26. Relationships - zwizki
27. Actually tak naprawd/waciwie
28. Anyway tak czy owak
29. Care about dba o / opiekowa si
30. Provide zapewnia/ dostarcza
31. Be away from home by poza domem
32. Home town rodzinne miasto
33. Settle down ustatkowa si
34. (family) reunion zjazd rodzinny
35. Origin - pochodzenie
36. Independence - niezaleno
37. Discourage - zniechci
38. On my own- sam/samemu
39. Summer vacation wczasy letnie
40. Difficult childhood trudne dziecistwo
41. Strict parents - surowi rodzice
42. Old fashioned - starowieckie
43. Show off chwali si
44. Take after by podobnym do (charakter)
45. Look like- by podobnym do (wygld)
46. Keep a secret zachowa tajemnice/sekret
13
47. Share dzieli si
48. Siblings rodzestwo
49. Extended family dalsza rodzina
50. Only child -jedynak
51. First born -pierworodny
52. Childish - dziecinne
53. Nightmares - koszmary
54. Imagination - wyobrania
55. Coincidence zbieg okolicznoci
56. Adolescence wiek nastoletni
57. School trips / excursions wycieczki szkolne

Opracowanie: mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
14
6. Zwyczaje (np. wita, lub w Polsce i w innych krajach).
B1

1. annual - coroczny
2. bank holiday - wito pastwowe
3. best man - druba
4. bride - panna moda
5. bridesmaid - druhna
6. Buddhist - buddyjski
7. carol - kolda
8. Catholic - katolicki
9. celebrate - witowa, obchodzi
10. cemetery - cmentarz
11. ceremony - uroczysto
12. christening - chrzciny
13. Christian - chrzecijaski , chrzecijanin/nka
14. Christmas - Boe Narodzenie
15. Christmas tree - choinka
16. cross - krzy
17. custom - zwyczaj
18. Day of the Dead - wito Zmarych
19. decorate - dekorowa, ozdabia
20. dress up - przebiera si, wystroi si
21. Easter - Wielkanoc
22. event - wydarzenie
23. feast - uczta, wito
24. firework display - pokaz sztucznych ogni
25. funeral - pogrzeb
26. get married - pobra si
27. groom - pan mody
28. guests - gocie
29. Halloween - wigilia Wszystkich witych
30. highlight - gwna atrakcja, najwaniejszy moment
31. holy wafer - opatek
32. honeymoon - miesic miodowy
33. invitation - zaproszenie
34. Jewish - ydowski
35. midnight mass - pasterka
36. mosque - meczet
37. Muslim - muzumaski, muzumanin/nka
38. New Year`s Eve - sylwester
39. originate from pochodzi z
40. pagan - pogaski
41. participate - uczestniczy
42. pray - modlic si
43. priest - ksidz
44. procession - procesja
45. pumpkin - dynia
46. reception - przyjcie
15
47. registry wedding - lub cywilny
48. religious - religijny
49. ritual , rite - rytua, obrzdek
50. sacred - wity
51. saint - wity (osoba)
52. Santa Claus - wity Mikoaj
53. solemn - uroczysty
54. St.Valentine`s Day - Walentynki
55. superstition - przesd
56. Thanksgiving - Swito Dzikczynienia
57. tradition - tradycja
58. veil - welon
59. venue - miejsce (imprezy)
60. wedding - wesele
61. white (church) wedding - lub kocielny
62. wishes - yczenia

Opracowanie: mgr Gizella Ozieraska
16

7. Podre turystyczne i subowe B1
hotel, camping
pogoda informacja o warunkach na drodze (korki, objazdy)
zwiedzanie zabytkw (np. zabytki mojego miasta)
sytuacje awaryjne, zgubienie paszportu, bagau


1. Luggage - baga
2. Ticket (office) - bilet ( kasa biletowa)
3. Travel agent - pracownik biura podry
4. Lost property office - biuro rzeczy znalezionych
5. Tourist Information Centre - Centrum Informacji Tuystycznej
6. Full board/half board accommodation - zakwaterowanie z penym/czciowym
wyywieniem
7. Passport control kontrola paszportowa
8. Business trip wyjazd subowy
9. Journey - podr
10. Timetable rozkad jazdy
11. hostel schronisko modzieowe
12. Customs officer - celnik
13. Suitcase - walizka
14. Package tour wczasy zorganizowane
15. Guided tour wycieczka z przewodnikiem
16. Sightseeing - zwiedzanie
17. First/tourist/business class pierwsza klasa/klasa turystyczna/biznesowa
18. Single/return ticket bilet w jedn stron/powrotny
19. Bus/railway station stacja autobusowe/kolejowa
20. Fare opata za przejazd
21. Platform - peron
22. Waiting room - poczekalnia
23. Compartment - przedzia
24. Delay - opnienie
25. Arrivals/departures przyjazdy, przyloty/odjazdy,odloty
26. Departures hall hala odlotw
27. Gate - brama
28. Terminal - terminal
29. Boarding pass/card karta pokadowa
30. Security check kontrola bezpieczestwa
31. Airport - lotnisko
32. Duty-free shop sklep bezcowy
33. Travel insurance ubezpieczenie podrne
34. Guest house- pensjonat
35. Room service obsuga pokoju
36. Swimming pool - basen
37. Double/single/twin room pokj dla dwch osb (jedno du ko)/pokj
jednoosobowy/pokj dwuosobowy ( dwa ka)
38. No vacancies brak wolnych pokoi
39. Fully booked brak wolnuch pokoi
17
40. Hand/carry-on luggage baga podrczny

41. Make a reservation zobi rezerwacj
42. Cancel a flight odwoa lot
43. Plan a trip planowa podr
44. Travel - podr
45. Travel light podrowa z niewielkim bagaem
46. Give sb a lift podwie kogo
47. Cross the border przekroczy granic
48. Go through customs przej przez kontrol celna
49. Get on a bus/train jecha autobusem/pocigiem
50. Get off a bus/train wysi z autobusu/pocigu
51. Get into/out of a car wsi do/wysi z samochodu
52. Claim one/s luggage odebra baga
53. Take a bus pojecha autobusem
54. Catch a taxi zapa takswk
55. Book a flight zarezerwowa lot
56. Be late spni si
57. Miss a bus/plane spni si na autobus/samolot
58. Check-in/check-out odprawa celno-paszportowa
59. Declare deklarowa do oclenia
60. Travel abroad podrowa zagranic
61. Confirm a booking potwierdzi rezerwacj
62. Pay the bill zapaci rachunek


Opracowanie: mgr Adriana Pietras
18
8. Niezwyke historie, zdarzenia, przeycia. B1

1. Incredible - niewiarygodne
2. Unusual -niezwyke
3. Anecdotes - anegdoty
4. Stories -opowieci
5. Event - wydarzenie
6. Experience - dowiadczenie
7. Ago - temu
8. Ever - kiedykolwiek
9. Last time ostatnim razem
10. One day ktrego dnia
11. After (an hour) po godzinie
12. Suddenly - nagle
13. At first na pocztku
14. Eventually w kocu, wreszcie, po dugim oczekiwaniu
15. Later - pniej
16. Feelings -uczucia
17. Complaints skargi /zaalenia
18. How do you feel jak si czujesz
19. Nervous -zdenerwowany
20. Worried - zmartwiony
21. Was born in urodzi si w
22. Went to (school) chodzi do szkoy
23. Left (school/university) ukoczy szko /uniwersytet
24. Worked as a/an (lawyer/assistant) pracowa jako (prawnik/asystent)
25. Moved to (a new place) przeprowadzi si do (nowego miejsca)
26. Lived in (a place) mieszka w
27. Met (a person) pozna (kogo)
28. Got married to (sb) polubi (kogo)
29. Got divorced from () rozwie si (z kim)
30. Had children mie .dzieci
31. Retired odej na emerytur
32. A memorable day pamitny dzie
33. Happened wydarzyo si
34. An unexpected turn nieoczekiwana zmiana
35. Move on przej dalej
36. No turning back- nie ma powrotu
37. Anniversary - rocznica
38. Appreciate - doceni
39. Graduate -absolutorium
40. Promotion - awans
41. Miss out on sth by nieobecnym na
42. Regret - aowa
43. Epidemic - epidemia
44. Take sb/sth seriously - bra co na powanie
45. Scholarship - stypendium
46. Consequence - konsekwencja
47. Expectation - oczekiwanie
19
48. Make sense mie sens
49. Occasion - okazja
50. Pursue poda


Opracowanie: mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
20
9. Aktualnoci w Polsce i na wiecie. B1

1. accident - wypadek
2. administration - administracja
3. aid - pomoc
4. appoint - wyznaczy, mianowa
5. attack - atak , atakowa
6. authorities - wadze
7. bill - ustawa
8. border - granica
9. bullet - kula , pocisk
10. business - biznes , interesy
11. campaign - kampania
12. citizen - obywatel
13. civil service - administracja pastwowa, suba publiczna
14. cover - relacjonowa
15. coverage - relacja
16. crime - przestpczo
17. currency - waluta
18. demonstration - demonstracja
19. deputy - zastpca
20. earthquake - trzsienie ziemi
21. economics - ekonomia ( nauka , przedmiot studiw )
22. economy - ekonomia ( gospodarka )
23. election - wybory
24. entertainment - rozrywka
25. finances - finanse
26. financial policy - polityka finansowa
27. flood - powd
28. foreign affairs - sprawy zagraniczne
29. government - rzd
30. hijack - porwa ( np samolot )
31. hostage - zakadnik
32. hurricane - huragan
33. inflation - inflacja
34. international - midzynarodowy
35. law - prawo ( praworzdno )
36. leader - przywdca
37. majority - wikszo
38. minority - mniejszo
39. natural disaster - klska ywioowa
40. news - wiadomoci
41. opinion poll - badanie opinii publicznej
42. opposition - opozycja
43. parliament - parlament
44. party - partia
45. police forces - siy policyjne
46. policy - polityka ( kierunek , linia postpowania )
47. politician - polityk
21
48. politics - polityka ( nauka o rzdzeniu )
49. prime minister - premier
50. protester , protestor - protestujcy
51. public - publiczny
52. relations - relacje
53. report - raport , relacjonowa
54. resign - rezygnowa
55. right - prawo ( do czego )
56. set up - zaoy
57. social - socjalny , spoeczny
58. soldier - onierz
59. spokesman - rzecznik
60. state - pastwo
61. stock market - gieda papierw wartociowych
62. take office - obj urzd
63. tax - podatek
64. terrorist - terrorysta
65. thunderstorm - burza
66. trafffic - ruch uliczny
67. war - wojna
68. weapon - bro
69. weather forecast - prognoza pogody


Opracowanie: mgr Gizella Ozieraska
22
10. Studia - uczelnia, wydzia, studia zagranic, wypenianie
formularzy, zakadanie konta w banku. B1 E

1) account number numer konta
2) economics - ekonomia
3) fill in a form wypeni formularz
4) get a scholarship dosta stypendium
5) identity card dowd tosamoci
6) open a bank account otworzy konto w banku
7) passport - paszport
8) register zarejestrowa si
9) social work praca socjalna
10) student exchange wymiana studencka
11) study abroad studiowa zagranic


opracowanie: mgr Elbieta Sobo-Pa


23
11. Praca, poszukiwanie pracy, podanie, yciorys,
interesujce zawody - B1 E

Adjectives to describe jobs:
1. badly paid le patna
2. boring nudna
3. dangerous - niebezpieczna
4. demanding trudna, wymagajca
5. full-time na peen etat
6. important - wana
7. part-time w niepenym wymiarze godzin
8. satisfying - satysfakcjonujca
9. stressful - stresujca
10. well-paid dobrze patna


Work and money:
11. bonus premia
12. earn zarabia
13. income - dochd
14. pay rise - podwyka
15. pension emerytura (pienidze)
16. salary wynagrodzenie, pensja (miesiczna, roczna)
17. severance deal/pay - odprawa
18. unemployment benefits zasiek dla bezrobotnych
19. wages tygodniwka (zapata tygodniowa zazwyczaj za prace fizyczne)


Working and not working:
20. achievement - osignicie
21. advertisement/advert/ad - reklama
22. apply for stara si o prac
23. application - podanie
24. be fired by zwolnionym
25. career zawd, kariera; career-minded nastawiony na karier
26. challenge wyzwanie
27. colleague kolega z pracy
28. cover letter list motywacyjny
29. curriculum vitae (CV)/resume (AmE) - yciorys
30. custom made wykonany na zamwienie
31. deadline ostateczny termin wykonania pracy, zakoczenia projektu
32. do sth for a living zarabia na ycie
33. experience - dowiadczenie
34. employ, employee, employer, employment zatrudnia, pracownik, pracodawca,
zatrudnienie
35. flexible hours elestyczne godziny pracy
36. freelancer wolny strzelec
37. get promoted dosta awans
24
38. give up work rzuci prac
39. go on strike strajkowa
40. graduate - absolwent
41. headhunter owca gw
42. human resources (HR) zasoby ludzkie
43. implement(-ation) wdraa, wdraanie
44. (job) interview rozmowa kwalifikacyjna
45. job agency biuro porednictwa pracy
46. make redundant zwalnia grupowo
47. maternity leave urlop macierzyski
48. overtime - nadgodziny
49. payroll lista pac
50. pensioner emeryt
51. permanent job stae zatrudnienie
52. personal development rozwj osobisty
53. post/position - stanowisko
54. profession - zawd
55. qualifications - kwalifikacje
56. recruit(-ment) zatrudnia, zatrudnienie
57. retire przej na emerytur
58. serve (clients) obsugiwa (klientw)
59. shift zmiana (np. nocna zmiana)
60. skilled - wykwalifikowany, semi-skilled - przyuczony
61. staff personel
62. temporary worker pracownik czasowy
63. trade unions zwizki zawodowe
64. turn down - odrzuci
65. unemployed bezrobotny, unemployment - bezrobocie
66. work long hours pracowa wiele godzin dziennie
67. work permit pozwolenie na prac


Jobs:
68. accountant - ksigowy
69. bank clerk urzdnik bankowy
70. businessman/woman biznesmen
71. CEO Chief Executive Oficer dyrektor generalny
72. CFO Chief Financial Officer dyrektor finansowy
73. economist ekonomist-a/ka
74. editor redaktor/ka
75. entertainer konferansjer/ka
76. fashion designer projektant/ka mody
77. judge sdzia
78. lawyer prawni-k/czka
79. make-up artist charakteryzator/ka
80. manager kierowni-k/czka
81. newsreader prezenter/ka telewizyjna lub radiowa
82. politician polityk
83. scientist naukowiec
84. servant sucy
25
85. shop assistant, salesperson sprzedaw-ca/czyni
86. surgeon chirurg
87. tour guide przewodni-k/czka
88. waiter kelner, waitress kelnerka


opracowanie: dr Karina Zawieja-urowska
26
12. Przestrzeganie i amanie prawa (np. rodzaje
przestpstw) - B1 E

1. Criminal - kryminalista
2. Mugger rabu uliczny
3. Conman/confidence trickster - nacigacz
4. Kidnapper - porywacz
5. Hijacker porywacz samolotu
6. Robber - rabu
7. Thief - zodziej
8. Terrorist - terrorysta
9. Vandal - wandal
10. Burglar - wamywacz
11. Pickpocket zodziej kieszonkowy
12. Shoplifter zodziej sklepowy
13. First offender osoba, ktra po raz pierwszy zamaa prawo
14. Pervert - zboczniec
15. Hostage - zakadnik
16. Bribery - apwka
17. Forgery - faszerstwo
18. Crime wave fala przstpstw
19. Fine - grzywna
20. Drug traffic przemyt narkotykw
21. Drunken driving jazda pod wpywem alkoholu
22. Punishment - kara
23. Death penalty kara mierci
24. Life sentence kara doywocia
25. Murder - morderstwo
26. Sexual assault przestpstwo na tle seksualnym
27. Contempt of court obraza sdu
28. Ransom - okup
29. Speeding przekroczenie dozwolonej prdkoci
30. Violence - przemoc
31. Blackmail - szanta
32. Imprisonment kara wizienia
33. Tax evasion przestpstwo skarbowe ( oszustwo podatkowe)
34. Traffic offence przestpstwo drogowe
35. Ticket fraud jazda bez biletu
36. Suspended sentence wyrok w zawieszeniu
37. Burglar alarm alarm wamaniowy
38. Petty crime drobne przestpstwo

39. Counterfeit money faszowa pienidze
40. Take bribes bra apwki
41. Be in possession of drugs by w posiadaniu narkotykw
42. Steal - kra
43. Impose a fine naoy kar grzywny
44. Plead ( not ) guilty przyzna/nie przyzna si do winy
45. Put sb on probation dac komu wyrok w zawieszeniu
27
46. Commit a crime popeni przestpstwo
47. Investigate a crime bada przestpstwo
48. End up in jail skoczy w wizieniu
49. Escape from prison uciec z wizienia
50. Break into wama si do
51. Attack - atakowa
52. Kill - zabi
53. Ban - zakaza
54. Shoot - strzela
55. Rape - zgwaci
56. Fight crime zwalcza przestpczo
57. Break the law zama prawo

58. Illegal - nielegalny
59. Bullet proof - kuloodporny
60. Against the law wbrew prawu
61. Armed - uzbrojony


Opracowanie: mgr Adriana Pietras

28
13. ycie codzienne w rnych epokach historycznych
B2

1. ancestor - przodek
2. ancient - staroytny
3. anniversary - rocznica
4. Antiquity - staroytno
5. archeology - archeologia
6. architecture - architektura
7. armour - zbroja
8. art - sztuka
9. Baroque - barok
10. battle - bitwa
11. BC ( before Christ ) - przed nasz er
12. belief - wiara
13. castle - zamek
14. cathedral - katedra
15. celebrate - obchodzi , witowa
16. century - wiek , stulecie
17. coin - moneta
18. collection - kolekcja
19. commemorate - upamitni
20. craft - rzemioso , rkodzieo
21. custom - zwyczaj , obyczaj
22. discovery - odkrycie
23. drawbridge - most zwodzony
24. emperor - cesarz
25. empire - cesarstwo
26. Enlightenment - owiecenie
27. epoch - epoka
28. event - wydarzenie
29. excavate - prowadzi wykopaliska
30. fortress - forteca
31. generation - pokolenie
32. habit - zwyczaj , nawyk
33. heritage - dziedzictwo
34. historian - historyk
35. historic - historyczny ( wany )
36. historical - historyczny (dotyczcy przeszoci )
37. inherit - odziedziczy
38. invention - wynalazek
39. kingdom - krlestwo
40. knight - rycerz
41. Latin - acina , aciski
42. legend - legenda
43. medieval - redniowieczny
44. Middle Ages - redniowiecze
45. moat - fosa
46. monarchy - monarchia
29
47. monk - mnich
48. monument - pomnik , zabytek
49. museum - muzeum
50. nobleman - szlachcic
51. origin - pochodzenie
52. period - okres
53. pottery - garncarstwo
54. prehistoric - prehistoryczny
55. preserve - zachowa
56. reign - panowanie
57. relic - relikt , zabytek
58. Renaissance - renesans
59. revolution - rewolucja
60. Romanticism - romantyzm
61. ruins - ruiny
62. settle - osiedli si
63. siege - oblenie
64. sword - miecz
65. temple - witynia
66. tomb - grobowiec
67. tradition - tradycja
68. tribe - plemi
69. uprisal - powstanie



Opracowanie: mgr Gizella Ozieraska
30
14. Media (np. czytanie ksiek, a ogldanie telewizji,
cenzura) B2

THE PRESS

1. advertisement - reklama
2. agony aunt kolumn - rubryka z poradami
3. article - artyku
4. news - wiadomoci
5. colour supplement - kolorowy dodatek
6. comic strip - komiks , historyjka obrazkowa
7. crossword - krzywka
8. daily / weekly / monthly dziennik, tygodnik, miesicznik
9. magazine - magazyn, czasopismo
10. gossip column - plotki o sawnych ludziach
11. headline - nagwek
12. horoscope - horoskop
13. issue - wydanie, numer
14. journalism - dziennikarstwo
15. journalist - dziennikarz
16. morning/evening paper gazeta ukazujca si rano/ po poudniu
17. paparazzi - paparazzi
18. print - drukowa
19. quality press/paper - prasa/gazeta powana
20. reader - czytelnik
21. reporter - reporter
22. review - recenzja
23. section - dzia
24. tabloid - brukowiec
25. local/regional/national paper- gazeta lokalna, regionalna, oglnokrajowa
26. newsletter - biuletyn
27. back copy, issue - numer archiwalny
28. caption - podpis pd zdjciem
29. center-spread - rozkadwka
30. coverage - relacja
31. press conference - konferencja prasowa
32. press release - owiadczenie dla prasy

33. to go to press - i do druku
34. to publish - publikowa
35. to hit the headlines - zyska rozgos medialny
36. to subscribe - prenumerowa
31

TELEVISION


37. cable TV - telewizja kablowa
38. cartoon - film rysunkowy
39. channel - kana
40. channel surfing - skakanie po kanaach
41. programme - program
42. comedy - komedia, komediowy
43. commercial - reklama
44. documentary - film dokumentalny
45. episode - odcinek
46. newsreader - prezenter wiadomoci
47. game show - teleturniej
48. quiz show - teleturniej
49. reality show - reality show
50. sitcom - sitcom
51. soap opera - telenowela
52. talk show - talk show
53. sports programme - program sportowy
54. the news - wiadomoci
55. television/telly - telewizja
56. TV set - telewizor
57. TV addict - maniak telewizyjny
58. TV guide - program telewizyjny
59. TV series - serial telewizyjny
60. web TV - telewizja internetowa
61. viewer - widz
62. weather forecast - prognoza pogody
63. trailer (eg.for a film)- zwiastun np. Filmu
64. Whats on TV ? - co leci w telewizji
65. to broadcast - nadawa


RADIO

66. to broadcast - nadawa, transmitowa
67. radio drama - suchowisko radiowe
68. phone-in - program z telefonicznym udziaem
69. radio station - stacja radiowa
70. web radio - radio internetowe
71. listener - suchacz
72. chart - lista przebojw
73. interwiew - wywiad
32

INTERNET AND COMPUTERS

74. drive - napd
75. keyboard - klawiatura
76. printer - drukarka
77. scanner -skaner
78. speakers - goniki
79. wireless - bezprzewodowy
80. bold - wytuszczona czcionka
81. caps lock - wielkie litery
82. file - plik
83. italics - kursywa
84. space - spacja, odstp
85. word processor - edytor tekstw
86. attachment - zacznik
87. browser - przegldarka
88. home page - strona gowna
89. user - uytkownik
90. password - haso
91. website - strona internetowa
92. virtual realisty - wirtualna rzeczywisto
93. to crash - zawiesza si
94. to download - pobiera, ciga
95. to store - przechowywa
96. to update - aktualizowa
97. at - mapa



Literatura:

D.K.Stevenson American Life and Institutions (Chapter VII ), wyd.Klett
P.Bromhead Life in Modern Britain (Chapter 13), wyd.Longman
D.Olejnik Repetytorium Leksykalne wyd.LektorKlett


Opracowanie: mgr Agnieszka Mirecka-Katulska
33
15. Precyzyjne opisanie uczu, emocji i charakteru B2

1. amazed - zdumiony
2. angry with sb/at sb zy na kogo
3. annoyed zdenerwowany
4. anxious zaniepokojony
5. astonished - zdziwiony/osupiay
6. bitter - zgorzkniay
7. bored znudzony
8. cofused zmieszany
9. delighted zadowolony
10. depressed- zaamany
11. disappointed rozczarowany
12. embarrassed zakopotany
13. exhausted - wyczerpany
14. frightened - przestraszony
15. grateful wdziczny
16. hostile wrogi
17. jealous of sb- zazdrosny o
18. lonely - samotny
19. miserable przygnbiony
20. melancholic - melancholijny
21. moody humorzasty
22. overwhelmed przytoczony
23. proud (of sb/sth) dumny (z kogo/czego)
24. reluctant (to do sth) niechtny
25. restless - niespokojny
26. sensitive - wraliwy
27. terrified- przeraony
28. worried - zmartwiony

verbs (czasowniki)

29. to admire sb podziwia kogo
30. to adore sb uwielbia kogo
31. to argue with sb kci si z kim
32. to calm down uspokoi/opanowa si
33. to comfort sb pociesza kogo
34. to despise sb pogardza kim
35. to hate sb nienawidzie kogo
36. to respect sb szanowa kogo
37. to worship sb ubstwia kogo

nouns (rzeczowniki)

38. anger zo
39. argument ktnia
40. boredom nuda
41. confusion - zakopotanie
34
42. disappointment roczarowanie
43. fear strach
44. hatred - nienawi
45. jealousy zazdro
46. joy - rado
47. relief ulga
48. sympathy - wspczucie

phrases (frazy)

49. to cheer up rozchmurzy si
50. to fall in love with sb zakocha si w kim
51. to be fed up with sb mie kogo do
52. to be in good/bad mood by w dobrym/zym nastroju
53. to be unable to stand sb nie mc kogos znie
54. to hide one's emotions ukrywa emocje
55. to get on well with sb by z kim w dobrych stosunkach
56. to look down on sb patrze na kogo z gry
57. to look up to sb podziwia kogo
58. to lose one's temper straci panowanie
59. to be on top of the world/over the moon/on cloud nine by w sidmym niebie
60. to jump for joy skaka z radoci



Opracowanie: mgr Joanna Buraczyska
35
16. Stereotypy dotyczce narodw i subkultur B2

1. anti-Semite antysemita
2. arouse sympathy wzbudza wspczucie
3. assimilation asymilacja
4. asylum azyl
5. chauvinism - szowinizm
6. citizens mieszkacy
7. civil and political rights prawa obywatelskie i polityczne
8. civilisation race wycig cywilizacyjny
9. community - spoeczno
10. conditions of life warunki ycia
11. cultural diversity rnorodno kulturowa
12. deep-rooted suspicion gboko zakorzeniona podejrzliwo
13. dignity - godno
14. discrimanation dyskryminacja
15. divisive policy polityka stwarzajca podziay
16. equal treatment rwne traktowanie
17. equality of opportunity rwno szans
18. exclusion wykluczenie, wyczenie
19. famine - gd
20. fear of unemployment strach przed bezrobociem
21. feel isolated czu si izolowanym
22. foreigner obcokrajowiec
23. genocide ludobjstwo
24. hardship trudnoci, ubstwo
25. health care opieka zdrowotna
26. homogenous society jednorodne (homogeniczne) spoeczestwo
27. hostile attitude wrogie podejcie
28. insecurity about the future niepewno przyszoci
29. intolerance nietolerancja
30. label zaszufladkowa, okreli mianem
31. lack of the means brak rodkw
32. justice sprawiedliwo
33. mass migration masowa migracja
34. melting pot of peoples and cultures tygiel narodw i kultur
35. minority mniejszo
36. multiculturalism wielokulturowo
37. negative phenomenon negatywne zjawisko
38. negative stereotypes negatywne stereotypy
39. newcomer - przybysz
40. oppress uciska
41. outsider - obcy
42. peaceful coexistence pokojowe wspistnienie
43. perceive - postrzega
44. persecution - przeladowanie
45. poor prospects of integration nike perspektywy integracji
46. poverty bieda
47. prejudice - uprzedzenie
36
48. racism rasizm
49. refugee uchodca
50. right to individual freedom/life/private property prawo do wolnoci osobistej/
ycia/prywatnej wasnoci
51. slavery niewolnictwo
52. stranger obcy, obcokrajowiec
53. social development rozwj spoeczny
54. social inequality nierwno spoeczna
55. trans-cultural mixture mieszanka wielokulturowa
56. unskilled niewykwalifikowany
57. verbal abuse obelgi, wyzwiska
58. vice - wada
59. victim - ofiara
60. violation of human rights naruszenie praw czowieka
61. violent behaviour agresywne (brutalne) zachowanie
62. well-being dobrobyt
63. widespread - powszechny
64. xenofobia ksenofobia


opracowanie: dr Karina Zawieja-urowska
37
17. Rozwj cywilizacyjny; wynalazki, osignicia
technologiczne czowieka B2

1. Invention wynalazek
2. Environmentally friendly przyjazne dla rodowiska
3. Research badanie
4. Scientific experiment eksperyment naukowy
5. Teamwork praca zespoowa
6. Population ludno
7. Device urzdzenie
8. Land surface powierzchnia ziemi
9. Guarantee gwarancja
10. Item przedmiot
11. Key pad klawiatura
12. Facilities wyposaenie
13. To point to wskazywa
14. Photocopier kserokopiarka
15. Plug in wcza ( do kontaktu)
16. LCD display wywietlacz ciekokrystaliczny
17. Crash test - test wypadkowy
18. To find out - odkry
19. Knob gaka
20. Underscore podkrelnik
21. Hyphen-mylnik
22. Wall socket gniazdko sieci elektrycznej
23. Sign znak, lad
24. Environment otoczenie
25. Fully automatic cakowicie automatyczny
26. Nuclear power reactor reactor nuclear
27. Pressure cinienie
28. Score wynik, rachunek
29. To raise podnosi
30. Square meter metr kwadratowy
31. Advanced rozwinity
32. Man-made sztuczny
33. Manual podrcznik, instrukcja
34. Unusual niezwyky
35. To follow i za
36. Forwards naprzd
37. Load masa
38. To lower obnia
39. To raise podnosi
40. To reach siga
38
41. Solution rozwizanie
42. To weigh zway
43. Error bld
44. To recycle przetworzy
45. Measurements pomiary
46. To upgrade modernizowa
47. To launch rozpocz
48. Moving parts ruchome czci
49. Medication - lek
50. To overreach wyprzedza
51. Power supply zasilanie
52. Tonne tona metryczna
53. Excellent doskonay
54. Desk drawer szuflada biurku
55. Support poparcie
56. Suspended zawieszony
57. Operators cab kabina operatora
58. Frame rama
59. Attached zaczony
60. Maintenance utrzymanie
61. To allow pozwala
62. Keep awaly from trzymac si z dala od
63. Nought zero
64. Safety glasses - okulary ochronne
65. Voice instructions - gosowe wskazania
66. Range zasig
67. Sensor czujnik
68. Switch wycznik
69. Meeting rooms sali spotka
70. Alarm bell dzwonek alarmowy
71. Elevator podnonik
72. Gauge miernik
73. Equipment - sprzt


opracowanie: dr Galina Mitrushina

39
18. Rozmowy dotyczce polityki i sytuacji ekonomicznej
B2

1. Political activity - dziaalno polityczna
2. Politics - polityka, nauki polityczne
3. Governing a country - rzdzi krajem
4. To be interested in politics interesowa si polityk
5. To be involved in local politics angaowa si w polityk lokaln
6. A political party partia polityczna
7. Politician - polityk
8. Member of Parliament czonek parlamentu, pose
9. To earn public respect zjedna sobie szacunek publiczny
10. A political leader przywdca polityczny
11. Power - wadza
12. Government - rzd
13. To come to power doj do wadzy
14. To be in office peni urzd, sprawowa wadz
15. Policy - polityka
16. Reform - reforma
17. To be in favour of political reform popiera reform polityczn
18. To persuade - przekonywa
19. Movement - ruch
20. A public protest protest spoeczny/obywatelski
21. Demonstration-demonstracja
22. To take part in a demonstration bra udzia w demonstracji
23. To oppose sb/sth- by przeciwnym komu/czemu
24. To support sb/sth- popiera kogo/co
25. The Left - lewica
26. The left wing - lewica
27. Left- winger - lewicowiec
28. The Right - prawica
29. The right wing - prawica
30. Right-winger - prawicowiec
31. The centre - centrum
32. Centrist - centrysta
33. Ideology - ideologia
34. Conservative beliefs przekonania/pogldy konserwatywne
35. Liberal - liberalny
36. Liberalism - liberalizm
37. Progressive - postpowy
38. Extremist -ekstremista
39. Radical - radykalny
40. Radical solutions to societys problems radykalne rozwizania problemw
spoecznych
41. Political science nauki polityczne
42. Terrorist -terrorysta
43. Political prisoner wizie polityczny
40
44. Economy - gospodarka
45. Economic gospodarczy, ekonomiczny,opacalny,rentowny
46. Different economic systems rne systemy gospodarcze
47. A successful economic policy udana polityka gospodarcza
48. Economic problems problemy gospodarcze
49. Economics - ekonomia
50. Economist - ekonomista
51. Capitalism - kapitalizm
52. Capitalist -kapitalista
53. Socialism - socjalizm
54. Socialist - socjalista
55. Private enterprise przedsibiorstwo prywatne
56. Free-market economy gospodarka wolnorynkowa
57. Money - pienidze
58. Currency - waluta
59. Monetary - monetarny
60. Devaluation -dewaluacja
61. Tax - podatek
62. To increase taxes podnie podatki
63. Budget - budet
64. Trade handel, brana, zawd, fach
65. Industry - przemys
66. Demand - popyt
67. Supply - poda
68. Market - rynek
69. Business interesy, biznes, dziaalno handlowa
70. Commerce - handel
71. GDP-gross domestic product Produkt Krajowy Brutto
72. GNP-gross national product Produkt Narodowy Brutto
73. Boom boom, oywienie gospodarcze, wzrost koniunktury
74. Prosperity dobrobyt, powodzenie, dobra koniunktura
75. Crash - krach
76. Recession - recesja
77. Depression - depresja
78. Inflation - inflacja
79. Interest rate stopa procentowa

opracowanie: mgr Andrzej Kujawski
41
19. Zwyczaje i tradycje narodowe B2 E

1. National - Pastwowe/Narodowe
2. State Rzdowe/Pastwowe
3. Traditions - tradycje
4. Customs - zwyczaje
5. Festiwal - festyn
6. Pilgrimage - pielgrzymka
7. Carnival - karnawa
8. Easter - wielkanoc
9. Occasion - okazja
10. Celebrate - celebrowa
11. Mardi Gras festival- festyn w Nowym Orleanie przed wielkim postem
12. Parade - parada
13. Concert - koncert
14. Pilgrim - pielgrzym
15. Religious kocielne/religijne
16. Street market bazar uliczny
17. Beauty contest konkurs piknoci
18. Culture - kultura
19. Take place mie miejsce/odbywa si
20. Historical - historyczne
21. Anniversary - rocznice
22. Election day wybory polityczne
23. Public holiday pastwowe wito (USA)
24. Bank holiday pastwowe wito (Anglia)
25. Beach holiday wczasy letnie- na play
26. Olympic games - Olimpiada
27. Habit - zwyczaj
28. Bonfire - ognisko
29. Online dating randki internetowe
30. Billboard dating randki bilboardowe
31. Eating habits zwyczaje ywieniowe
32. Reality TV program TV typu reality (na ywo)
33. Fireworks display - fajerwerki
34. Procession - procesja
35. Float pojazd/ platforma na paradzie
36. Competition - konkurs
37. Harvest -niwa
38. Superstitions - przesdy
39. Stereotypes - stereotypy
40. Package holidays wczasy zorganizowane
41. Resort - kurort
42. Decorations - dekoracje
43. Invitations - zaproszenia
44. Funeral customs zwyczaje pogrzebowe
45. Preparations - przygotowania
46. e-shopping zakupy internetowe
47. window shopping ogldanie wystaw sklepowych
42
48. online shopping zakupy internetowe
49. charity ball bal charytatywny
50. greeting cards kartki okolicznociowe
51. sporting events (Super Bowl) wydarzenia sportowe (pika nona Super Bowl
USA)

Opracowanie: mgr Elbieta Wiliska-Hajewska
43
20. Emigracja jej przyczyny i skutki B2 E

migration - migracja
emigration - emigracja
immigration - imigracja

native country kraj ojczysty
homeland - ojczyzna
country of origin kraj pochodzenia
to leave or enter a country opuci kraj lub wjecha do kraju
loss of community ties zerwanie wizw rodowiskowych
settle in another country osiedli si w innym kraju
preserve original culture zachowa kultur pierwotn
conflict between the native and the newer culture konflikt midzy kultur rodowit i nowsz
social contrasts kontrasty spoeczne
legal and social systems systemy prawne i spoeczne
economic freedom wolno gospodarcza
to escape - ucie
restrictions restrykcje , ograniczenia
barriers to immigration przeszkody imigracyjne
discourage immigration zniechca do imigracji
anti-immigration laws prawa antyimigracyjne
illegal emigration nielegalna emigracja
the right of asylum prawo azylu
asylum claim podanie o azyl
political asylum azyl polityczny
refugee - uchodca
status of political refugee status uchodcy politycznego
apply for refugee status wystpi o status uchodcy
expulsion - wydalenie
deportation - deportacja
exile emigracja, wychodstwo, banicja, wygnanie
extradition -ekstradycja
stateless people - bezpastwowcy
persecution -przeladowanie
humanitarian reasons powody humanitarne
migrant worker robotnik sezonowy, gastarbeiter
economic migration migracja zarobkowa
low-income countries kraje o niskich dochodach, kraje ubogie
less developed countries kraje sabo rozwinite
escape from poverty ucieczka od biedy
economically developed areas obszary gospodarczo rozwinite
higher standards of living wyszy standard ycia
an expatriate osoba mieszkajca poza wasnym krajem, ekspatriant
retirement migration migracja w okresie emerytury
family reunification czenie rodzin
freedom of movement swoboda przemieszczania si
newcomers - nowoprzybyli
a shortage of skilled laborers niedostatek wykwalifikowanej siy roboczej
44



Motives to migrate can be either incentives attracting people away, known as pull factors, or
circumstances encouraging a person to leave, known as push factors, for example:

Motywami powodujcymi migracj mog by bodce przycigajce, znane jako pull factors
lub okolicznoci zachcajce osob do wyjazdu, znane jako push factors, na przykad:
Pull factors czynniki skaniajce do imigracji
Better opportunities for acquiring farms for self and children lepsze moliwoci
nabycia gospodarstw rolnych dla siebie i dzieci
Cheap purchase of farmland nabycie ziemi po niskich cenach
Instant wealth (as in California Gold Rush) moliwo szybkiego wzbogacenia si (
jak w czasie gorczki zota w Kalifornii)
More job opportunities wiksze moliwoci znalezienia pracy
Higher pay - wysze zarobki
Prepaid travel (from relatives) opacona podr ( przez krewnych)
Better welfare programs lepsze programy socjalne, opieka spoeczna
Better schools lepsze szkoy
Join friends and relatives who have already moved doczenie do przyjaci i
krewnych, ktrzy ju si przeprowadzili
Build a new nation budowa nowego narodu
Build religious community budowa wsplnoty religijnej
Political freedom wolno polityczna
Push factors czynniki skaniajce do emigracji
Lack of employment brak zatrudnienia
Lack of political or religious rights brak praw politycznych lub religijnych
Restrictions on practice of religion restrykcje dotyczce praktykowania religii
Shortage of farmland brak ziemi na cele rolne
Oppressive legal/political conditions opresyjne warunki prawne/polityczne
Military draft, warfare pobr do wojska, dziaania wojenne
Famine or drought gd, susza
Expulsion by armed force or coercion wydalenie przez si zbrojn lub przymus

opracowanie: mgr Andrzej Kujawski