1.

Bibliografie
Rb. Leuven (8
e
k.), 2 mei 2006, Auteurs & e!ia, 2006/5-6, "".#$%&#60 .
2. 'ref(oor!en
)otografie * grafis+, !esign * vermogensre+,ten & oors"ronkeli-k,ei! * over!ra+,t van
auteursre+,ten * fa+tuur * staking * ,oe!anig,ei! & s+,a!evergoe!ing * .ofam&tarieven *
re"ro!u+tiere+,t
/. .amenvatting artikel
0e eiseres in !e1e 1aak is een vennoots+,a" (aarin 2o 3lau(aert 1i-n belangen ,eeft
on!ergebra+,t. 0e ,eer 3lau(aert is fotograaf en grafis+, ont(er"er, on!er an!ere voor
!e 304s, a!vertenties en fl5ers van .teven en .ti-n 6ola+n5. 0e1e laatste vormen, met ,un
vennoots+,a", !e ver(eer!ers in !e1e 1aak. 7oor !e +reaties stel!e !e eiser stee!s
fa+turen o". 0e1e (er!en alti-! betaal!. 0e samen(erking tussen !e ,eer 3lau(aert en !e
broers 6ola+n5 lie" ten ein!e in se"tember 200#.
8a !e be9in!iging van !e1e samen(erking stel!e !e eiser vast !at !e +reaties nog stee!s
gebruikt (er!en !oor !e ver(eer!er en roe"t bi-gevolg !e auteursre+,teli-ke bes+,erming
van foto4s in. 0e vennoots+,a" van 2o 3lau(aert eist een vergoe!ing voor !it gebruik van
68 $%2,:1 euro. 0e eiser stelt nameli-k !at !e betaling van !e fa+turen niet !e over!ra+,t
van auteursre+,t tot gevolg ,eeft. 7er(eer!er bet(ist !it en be(eert !at 1i- ,et
gebruiksre+,t van !e foto4s van 2o 3lau(aert ,ebben ontvangen !oor !e fa+turen te
betalen. Boven!ien (aren niet alle +reaties van !e ,an! van !e ,eer 3lau(aert 1elf.
0e re+,tbank stelt !at !e eiser (el !egeli-k van een auteursre+,teli-ke bes+,erming van
1i-n foto4s geniet, be,alve !e1e !ie een a!a"tatie 1i-n van an!ermans foto4s, aange1ien !e
eiser geen toestemming ,a! gevraag! om !e foto4s te gebruiken. 0e fa+turatie van !e
(erken van 3lau(aert geeft niet !e toelating aan !e ver(eer!er om !e1e te e;"loiteren en
re"ro!u+eren, in tegenstelling tot (at !e broers 6ola+n5 be(eer!en. 0e1e fa+turatie
vermel!t immers niets over !e over!ra+,t van re+,ten. 0e fa+tuur van $ !e+ember 2002
vormt ,iero" een uit1on!ering. 0ie bevat !e vermel!ing van !e re+,ten van <<n foto.
1
=it !it alles bli-kt !us !at !e ver(eer!er in !e1e 1aak !e bes+,erming van auteursre+,ten
niet geres"e+teer! ,eeft. Bi-gevolg moeten maatregelen (or!en genomen.
>oals eer!er vermel! eist !e vennoots+,a" van 3lau(aert 68 $%2,:1 euro. 0at be!rag
vin!t !e re+,tbank e+,ter over!reven ,oog en ,ou!t !e vergoe!ing o" 8$00 euro. Bi- !at
be!rag komt ook nog een s+,a!evergoe!ing van 8$00 euro.
?r (or!t geen sto"1etting van ,et gebruik van !e +reaties ge9ist. 0it 1ou geen a!e@uate
maatregel 1i-n, aange1ien !e (erken al een ,ele ti-! (er!en ge9;"loiteer! voor!at !e eiser
in o"s"raak k(am.
#. Bes"reking artikel
et be,ul" van !e tref(oor!en en !e +ursus auteursre+,t (7oor,oof, 0. & 7an 0er Aerre, 6.
(2008). Handboek Auteursrecht. Bent) 1ullen (e ,et vonnis ver!er anal5seren.
'en eerste kunnen (e ons afvragen of !e ,eer 2o 3lau(aert (el !e hoedanigheid ,a! om als
eiser naar ,et gere+,t te sta""en en of ,i- met an!ere (oor!en 1i+, !e auteur & met bi-,oren!e
re+,ten& van !e vermel!e foto4s kan noemen. 0e re+,tbank be(eert !at !e eiser bes+,ikt over
!e ,oe!anig,ei! om o" te tre!en tegen !e ver(eer!er. Cn !it geval !e vennoots+,a" (aarin
.teven en .ti-n 6ola+n5 ,un mu1ikale belangen ,ebben on!ergebra+,t. 0e re+,ter baseert
1i+, !aarbi- o" artikel 6 van !e Auteurs(et van /0 -uni 1::#, !at stelt D De oorspronkelijke
auteursrechthebbende is de natuurlijke persoon die het werk heeft gecreerd.E 0e1e
bes+,ri-ving vin!en (i- ook terug in !e +ursus on!er ,oof!stuk vi-f, !at ,an!elt over ,et
sub-e+t van ,et auteursre+,t. F" "agina %8 (or!t ook ,et t(ee!e li! van artikel 6 toegeli+,t,
(aarin staat !at ie!ereen (iens naam of letter(oor! o" ,et (erk vermel! (or!t, als auteur
moet (or!en aan1ien. =it ,et artikel bli-kt !at alle stukken (aren voor1ien van !e naam 2o
3lau(aert. Bi-gevolg geniet !us !e ,eer !us van ,et vermoe!en van auteurs+,a". 'o+, gel!t
!it niet voor alle foto4s. 7er(eer!er voert aan !at enkele (erken van 3lau(aert a!a"taties 1i-n
van bestaan!e (erken. Gaarover straks meer.
8a be9in!iging van !e samen(erking tussen 2o 3lau(aert en !e broers 6ola+n5 (er!en !e
foto4s en grafis+,e (erken van 3lau(aert nog stee!s gere"ro!u+eer! en ge9"loiteer!. 7olgens
!e 6ola+n5 broers kon !it, aange1ien 1i- !e fa+turen betaal! ,a!!en !ie 3lau(aert ,en
2
voorleg!e. ?iser stelt e+,ter !at !e betaling van !e facturen niet !e over!ra+,t van
auteursre+,ten in,ou!t. 0e re+,tbank beaamt !it. >oals (e on!er ,oof!stuk 1even ("".:1&
10:) van !e +ursus kunnen le1en valt ,et re+,t van !e auteur om 1i-n (erken te e;"loiteren of
te laten e;"loiteren on!er !e vermogensrechten. 7er!er le1en (e ook !at !e overdracht van
,et materi9le (erk niet im"li+eert !at -e ,et re+,t ,ebt om !e (erken te e;"loiteren. en
verkri-gt o" !e1e manier !us niet !e vermogensre+,ten. 0e1e re+,ten 1i-n roeren!e re+,ten
en bi-gevolg kan men afstan! !oen van !e auteursre+,ten. 0it moet e+,ter (el geregel!
(or!en in een s+,rifteli-k +ontra+t. 0at +ontra+t moet restri+tief (or!en geHnter"reteer!, 1oals
artikel 3 Auteurswet ,et stelt.
Cn ,oof!stuk : ("".120&1/1), !at ,an!elt over ,et +ontra+tenre+,t, (or!t bevestig! !at
vermogensre+,ten vatbaar 1i-n voor ge,ele of ge!eelteli-ke over!ra+,t. aar !it moet
gebeuren on!er strikte voor(aar!en !ie allemaal in een +ontra+t moeten (or!en bes+,reven.
Fn!er !e algemene regels o" "agina 12/ staat ten eerste !at een +ontra+t s+,rifteli-k moet
(or!en be(e1en. ?en fa+tuur kan ook een be(i-sstuk vormen, als !e e;"loitatie(i-1en, !e
!uur van !e over!ra+,t, !e geografis+,e reik(i-!te en !e vergoe!ing !ui!eli-k (or!en
bes"roken. Fver !e ,oogte of ,et al !an niet billi-k karakter van !e vergoe!ing kunnen !e
"arti-en vri- on!er,an!elen. Cn !it artikel ontbreken er !ui!eli-k uit!rukkeli-ke be"alingen in
!e fa+tuur om !e1e als be(i-sstuk van over!ra+,t van re+,ten te 1ien. 0e fa+tuur van $
!e+ember vormt een uit1on!ering. 0e1e fa+tuur bevatte uit!rukkeli-k !e vermel!ing I re+,ten
o" !e s+ala"romofoto4.
Ge kunnen ons afvragen of ,et ertoe !oet !at !e broers 6ola+n5 !e o"!ra+,tgevers (aren. F"
"agina 126&12% van !e +ursus auteursre+,t kunnen (e le1en !at er so(ieso geen automatis+,e
over!ra+,t is van !e re+,ten aar !e o"!ra+,tgever. Bi- !e voor(aar!en voor !e toe"assing van
!e soe"elere regels bi- !e o"!ra+,tgever kunnen (e ook 1ien !at !e over!ra+,t van
vermogensre+,ten sle+,ts mogeli-k is in!ien !e o"!ra+,tgever een a+tiviteit uitoefent in !e
niet&+ulturele se+tor of !e re+lame(erel!. Cn ons vonnis is !it al niet ,et geval. 0e broers
6ola+n5 1itten met ,un mu1ikale belangen in !e +ulturele se+tor. 7er!er moet ,et auteurs(erk
bestem! 1i-n voor !ie a+tiviteit en moet !e over!ra+,t van re+,ten uit!rukkeli-k voor1ien 1i-n.
=it ,et voorgaan!e bleek !at !it in !e fa+turen niet voor1ien is.
Ge kunnen !us besluiten !at er geen over!ra+,t van re+,ten is gebeur!, met uit1on!ering van
!e ene s+ala"romofoto, bes+,reven in !e fa+tuur van $ !e+ember.
/
Bi-gevolg roe"t !e vennoots+,a" van 2o 3lau(aert !e auteursre+,teli-ke bes+,erming in van
1i-n foto4s en grafis+,e (erken. 0e ver(eer!er bet(ist e+,ter !at alle (erken van 3lau(aert
in aanmerking komen voor bes+,erming, aange1ien sommigen +reaties a!a"taties 1i-n van
an!ermans foto4s, 1oals eer!er vermel!. Als !e eiser ook auteursre+,teli-ke bes+,erming (il
genieten van !e1e (erken, moet ,i- kunnen aantonen !at ,i- !e toestemming tot a!a"tatie van
!e +reaties !ie niet van eigen ,an! 1i-n.
F" "agina 6$ van ,oof!stuk # le1en (e !at ,et belangri-k is !at foto4s een 1ekere originaliteit
en oorspronkelijkheid bevatten. >e moeten een eigen intelle+tuele s+,e""ing van !e auteur
1i-n, 1oals artikel 2 5 Auteurswet stelt. Cn !e1e (et vin!en (e geen algemene !efinitie van
,et (oor! originaliteit. F" "agina 68 van !e +ursus vin!en (e !at er sprake is van
originaliteit als de aker van het werk eigen of subjectieve keu!es heeft geaakt bij de
schepping of de creatie van het werk". Fok belangri-k is !at niet !e in,ou!, maar !e vorm
van !e foto !etermineren! is voor !e originaliteit. 0e auteursbes+,erming kleeft !us aan !e
vorm van ,et (erk van 3lau(aert. =itein!eli-k beslist !e re+,tbank !at !e +reaties vol!oen!e
origineel 1i-n. >e ,ebben een eigenaar!ige o"bou( en vormgeving !ie 1orgt voor een
"ersoonli-ke stem"el. 0e eiser kan e+,ter geen auteursre+,ten laten gel!en voor !e (erken !ie
een be(erking 1i-n van an!ermans foto4s, aange1ien ,i- geen be(i-s kan vertonen van
toestemming tot a!a"tatie.
0oor !e ver!ere re"ro!u+tie en e;"loitatie van .ti-n en .teven 6ola+n5 is er !us een inbreuk
ge"leeg! o" !e auteursre+,ten van !e ,eer 2o 3lau(aert, met uit1on!ering van !e be(erkte
foto4s, aange1ien er geen afs"raken (er!en gemaakt omtrent ,et auteursre+,t en er ook geen
toestemming gevraag! of gegeven (as tot e;"loitatie van !e foto4s, met uit1on!ering van !e
s+ala"romofoto.
Bi-gevolg moet !e re+,tbank maatregelen on!ernemen. Ge kunnen !it vonnis on!erbrengen
in !e burgerli-ke "ro+e!ure. Cn !e +ursus on!er ,oof!stuk 21 vin!en (e o" "agina 1/$
informatie in verban! met !e burgerli-ke vor!ering.
De burgerlijke procedure strekt er voornaelijk toe de naaker te veroordelen tot het
betalen van een schadevergoeding en herhaling te verijden# Aanleiding tot
aansprakelijkheid is het niet respecteren van het auteursrecht of een naburig recht$ !elfs
indien dit onop!ettelijk gebeurde of uit onwetendheid het auteursrecht of de naburige rechten
niet werden gerespecteerd#"
#
=it ,et artikel (eten (e !at !e ver(eer!er, !e broers 6ola+n5 in !e veron!erstelling (aren
van over!ra+,t van !e auteursre+,ten !oor !e betaling van !e fa+turen. 0e s+,en!ing van !e
auteursre+,ten van !e ,eer 2o 3lau(aert (as !us (el !egeli-k ono"1etteli-k en uit
on(eten!,ei!. =it ,et voorgaan!e +itaat bli-kt !at !e ver(eer!er to+, s+,ul!ig moet (or!en
gea+,t.
?en eerste maatregel !ie in a+,t genomen (or!t is !e staking van !e ver!ere re"ro!u+tie en
e;"loitatie van !e (erken, of met an!ere (oor!en, !e sto"1etting van ,et ver!er gebruik.
0aar vin!en (e in !e +ursus meer over o" "agina 1/6 van ,oof!stuk 21. Ge kunnen le1en !at
bi- vaststelling van een inbreuk o" !e auteursre+,ten, er onmi!!elli-k een staking (or!t
bevolen aan !e inbreukmaker o" !e1e s+,en!ing. ?r moet e+,ter ook (or!en rekening
gehouden et de evenredigheid tussen de ernst van de inbreuk$ de gelaste aatregelen en de
belangen van derden"# 0e re+,tbank beslist !at sto"1etting van ,et gebruik in !e1e 1aak geen
a!e@uate maatregel is, rekening,ou!en! met !e !uur (aaro" !e ver(eer!er !e +reaties van !e
,eer 3lau(aert ree!s e;"loiteer!e, voor!at !e eiser met !e1e 1aak naar !e re+,tbank sta"te.
?en maatregel !ie (el a!e@uaat is, is !e betaling van een vergoeding voor het
reproductierecht. 0e re+,tbank is van mening !at !e "ro!u+tiekosten !ie ree!s betaal!
(er!en via !e fa+turen geen e;"loitatievergoe!ing in,ou!en, (egens ,et ontbreken van
uit!rukkeli-ke, s+,rifteli-ke afs"raken. 0e eiser vor!ert een vergoe!ing "er foto volgens !e
Sofam-tarieven en komt 1o o" een be!rag van 6% $/#,/6 ?=R. =it !e +ursus leren (e !at
.ofam een be,eersvennoots+,a" is, !ie ges"e+ialiseer! is in !e visuele kunsten. Jet valt
on!er ,et +ollege van auteurs voor !e au!iovisueel vastgeleg!e (erken en maakt !eel uit van
Re"robel, !e vennoots+,a" voor ,et +olle+tief be,eer van auteursre+,ten. Joof!stuk 1: van
!e +ursus be,an!elt ,et algemeen begri" be,eersvennoots+,a""en.
Jet be!rag !at !e eiser stelt, vin!t !e re+,tbank e+,ter over!reven. 0e som staat in
(anver,ou!ing met ,et ge"resteer!e (erk van !e ,eer 3lau(aert. Bi-gevolg begroot !e
re+,tbank <<n be!rag naar re!eli-k,ei! en billi-k,ei!. 0e re+,ters ,ou!en rekening met ,et
feit !at !e eiser vers+,illen!e keren !e1elf!e foto ,eeft aangereken! !ie o" vers+,ei!ene
(i-1en (er! ge9;"loiteer!. >i- rekenen !e1e afbeel!ing sle+,ts <<n maal aan. ?r 1i-n ook
vers+,illen!e kleinere fotoot-es !ie allen samen <<n +reatie vormen. Alleen !e ge,ele +reatie
(or!t aangereken!, niet elke "rent a"art, aange1ien ,et maar !e stem"el van !e auteur !raagt
in 1i-n ge,eel. Fok !e +reaties !ie een a!a"tatie 1i-n van an!ere kunstenaars (or!en niet
bereken! in !e e;"loitatievergoe!ing, net als !e s+ala"romofoto, (aarvan !e re+,ten (el
$
(er!en overge!ragen in !e fa+tuur van $ !e+ember. 0e re+,tbank besluit !at !e vergoe!ing
voor ,et re"ro!u+tiere+,t komt o" 8 $00 ?=R.
?en laatste regeling !ie (or!t getroffen is !e betaling van een schadevergoeding. ?nkel een
vergoe!ing van !e re"ro!u+tiere+,ten volstaat niet, aange1ien men !an ,et niet maken van
afs"raken omtrent ver!ere e;"loitatie 1ou aanmoe!igen. Cn !e +ursus, "agina 1/6, vin!en (e
!at de benadeelde heeft een recht op vergoeding van %elke& schade die hij door inbreuk op
een auteursrecht of naburig recht lijdt"# F" "agina 1/$ van ,et t(ee!e !eel van !e +ursus
vin!en (e voorbeel!en van inbreuken !ie een betaling van s+,a!evergoe!ing tot gevolg
,ebben. Ge le1en on!er an!ere !at ongeoorloof!e uitvoeringen, ongeoorloof!e re"ro!u+ties
en s+,en!ingen van ,et "aterniteitsre+,t auteursre+,teli-ke inbreuken in,ou!en. Gat ons
artikel betreft kunnen (e niet s"reken van s+,en!ing van ,et "aterniteitsre+,t. 0aarover
le1en (e in !e +ursus meer o" "agina 11# en volgen!e van ,oof!stuk 8, !at ,an!elt over !e
morele re+,ten. 0e auteur ,eeft ,et re+,t om te beslissen of ,et (erk genaamteken! (or!t of
niet. F" !e ver!ere re"ro!u+ties van !e +reaties van 2o 3lau(aert (er! alti-! !e naam !e1e
,eer vermel!. 7an !e an!ere morele re+,ten, nameli-k ,et !ivulgatiere+,t en ,et
integriteitre+,t is in !it artikel geen s"rake. 0e re+,tbank be"aalt !at !e s+,a!evergoe!ing
eveneens 8 $00 ?=R be!raagt.
0e re+,tbank veroor!eelt !e ver(eer!er !us tot betaling van een totaal van 1 600 ?=R.
6
$. ?igen +ommentaar
Gi- gaan akkoor! met !e beslissing van !e re+,tbank (at betreft ,et feit !at !e broers
6ola+n5 !e auteursre+,ten ,ebben ges+,on!en, ,oe(el 1i- 1elf in !e on(eten!,ei! (aren van
,un inbreuk. Ge kunnen ons terugvin!en in ,et feit !at !e be!ragen o" !e fa+turen enkel om
!e "ro!u+tiekosten gingen, aange1ien er geen ver!ere afs"raken (er!en gemaakt omtrent
e;"loitatie. Jet is bi-gevolg een +orre+te sta" van !e eiser ge(eest om naar !e re+,tbank te
sta""en om een re"ro!u+tie& en s+,a!evergoe!ing te eisen.
Gi- begri-"en e+,ter, vanuit menseli-k stan!"unt, !at .teven en .ti-n 6ola+n5 ,et niet no!ig
a+,tten om naast !e "ro!u+tiekosten, !ie o" !e fa+tuur te vin!en (aren, nog eens e;tra te
betalen om !e auteursre+,ten te verkri-gen. Jet li-kt logis+, !at (anneer !e broers 6ola+n5
betalen voor !e "ro!u+tie, 1i- !e1e foto4s ook in ,an!en kri-gen voor ver!er gebruik. 'o+,
,a!!en !e ver(eer!ers 1i+, beter moeten informeren (at betreft !e over!ra+,t van
auteursre+,ten.
0e1e 1aak toont ook aan ,oe belangri-k afs"raken en +ommuni+atie is bi- samen(erking. Gi-
vermoe!en !at !aar een grote missta" 1it. =it ,et artikel kunnen (e aflei!en !at 1o(el ti-!ens
als na !e samen(erking !e ,eer 3lau(aert vers+,illen!e "ogingen ,eeft on!ernomen om !e
vergoe!ing van !e auteursre+,ten te bes"reken, maar !at ,i- !e samen(erking niet (ou o" !e
,elling 1etten. 0it getuigt al niet van een goe!e on!erlinge relatie. Jet artikel vermel!t ook
!at ,et ero" li-kt !at 3lau(aert on!er !ruk (er! ge1et om !e naleving van 1i-n re+,ten niet
!oor te !rukken. Garen !e broers 6ola+n5 !an miss+,ien (el o" !e ,oogte van !e regeling in
verban! met !e over!ra+,t van re+,tenK 0it 1i-n natuurli-k gevaarli-ke s"e+ulaties. 'o+, li-kt
ons !e samen(erking niet ,aar1uiver.
Gat !e getroffen maatregelen betreft, kunnen (i- !e re+,tbank alleen maar bi-tre!en. 0e
staking van ,et gebruik van !e foto4s is in!er!aa! niet a!e@uaat. 0e +reaties (aren al volo"
ge9;"loiteer! en !it sto"1etten 1ou (einig baat ,ebben. ?en re"ro!u+tie& "lus
s+,a!evergoe!ing is in!er!aa! !e beste o"lossing. Jet be!rag !at !e eiser vor!er!e, (as
e+,ter bela+,eli-k ,oog en vin!en (i- onaanvaar!baar. Belukkig 1ag !e re+,tbank !it ook in.
Jet be!rag van 16 000 ?=R li-kt ons nog stee!s (at ,oog, ge1ien !e gelever!e "restaties van
2o 3lau(aert. 'o+, vin!en (i- !it een re!eli-ke s+,ikking.
%
8