HBAE 1203

Perkembangan Seni dan Kanakkanak

OPEN UNIVERSITY

MALAYSIA
Tutor: Dr. Sajap Maswan

Open University
Malaysia

Topik 5: Kreativiti dan Kanak-Kanak

Kreativiti.

Adakah semua orang yang dilahirkan

mempunyai daya kreatif ?
Apakah yang anda faham tentang kreativiti?

Open University
Malaysia

Kreativiti

i.

ii.

Setiap kanak-kanak dilahirkan kreatif (Lowenfeld,

1975)
Guilford (1964) menerangkan bahawa
intelektual/minda mempunyai 5 bentuk oprasi
Kognitif/cognition menerima & memproses
maklumat
Memori/memory menyimpan/mengigat maklumat

Open University
Malaysia

Kreativiti
iii.

iv.

v.

Pemikiran korvergen keupayaan

pemikiran penyelesaian masalah secara
khusus
Pemikiran divergen kebolehan pemikiran
yang bersifat pelbagai/bercapah selari
dengan pemikiran kreatif
Penilaian pertimbangn bagi sesuatu
tindakan

Open University
Malaysia

Pengertian Kreatif
1.

2.

3.

Bahasa Latin creare bermaksud

membuat
Bahasa Greek creare bermaksud
memenuhi
Kamus Dewan kemampuan/kebolehan
mencipta/menghasilkan & mengembangkan
sesuatu idea baru/asli

Open University
Malaysia

Pengertian Kreatif
4.

5.

6.
7.

Kreativiti melibatkan daya berfikir &

kemahiran berfikir
Kreativiti berkaitan kebolehan
menggunakan otak kanan
Kreativiti boleh dilatih/dibentuk
Tanggung jawab guru PSV memupuk daya
kreativiti di kalangan pelajar

Open University
Malaysia

Kreativiti..

Bagaimanakah lima cara untuk melihat

kreativiti seseorang?
(SUMBANGSARAN)

Open University
Malaysia

Bagaimanakah lima cara untuk melihat

kreativiti seseorang?
Mungkin
Boleh menghasilkan/idea yang baru & unik/asli
Boleh memberikan alternatif di dalam menyelesaikan
masalah
Boleh memikirkan kemungkinan-kemungkinan
daripada sesuatu tindakan
Boleh menyesuaikan diri/sanggup menghadapi
cabaran dengan positif
Bersikap anih/kelakar/gila-gila
Berfikir di luar kotak

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
1.

E. Paul Torrance

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
E. Paul Torrance
Tersohor dalam bidang/kajian kreativiti
Beliau mencadangkan Ujian IQ bukanlah satusatunya cara mengukur daya intelektual seseorang
Beliau memperkenalkan instrumen untuk menguji
tahap kreativiti sesseorang menggunakan Torrence
Test of Creative Thinking

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
June King McFee
Mentakrifkan kreativiti sbg keupayaan seseorang
mencipta sesuatu yang baru/mampu mengolah idea
baru/lain yang lebih bermakna
Seni tidak terhad kepada hasil karya seni sahaja
tetapi juga melibatkan pengalaman estetika
Seni ialah satu bentuk komunikasi yang dipengaruhi
oleh konteks budaya

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Carl Rogers
5 faktor asas individu yang sihat;
1. Keterbukaan kepada pengalaman
2. Cuba menikmati kehidupan yang
dialaminaya
3. Menghargai diri sendiri
4. Mengamalkan kebebasan
5. Menjadi individu yang kreatif

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Carl Rogers
Rogers percaya bahawa individu yang
bebas/mempunyai rasa tanggungjawab akan
cuba menyumbang kepada insan/makhluk
lain di sekitarnya
Sumbangan tersebut dinyatakan dalam
bentuk kreativiti samaada dalam bidang
seni/sains melalui rasa sayang sesama insan

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Victor Lowenfeld
Beliau telah membangunkan teori
Lowenfeld Stages of Artistic development
Dua sekatan/halangan perkembangan
kreativiti;
1.

Faktor Psikologi/emosi murid/kanak-kanak

tidak mendapat jawapan yang sewajarnya
serik untuk bertanya

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Victor Lowenfeld
2.

Faktor persekitaran/budaya persekitaran tidak

kondusif/tidak membina kreativiti guru lebih
banyak menyoal daripada memberi
galakan/peluang pelajar menyoal

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Victor Lowenfeld
Beliau menjelaskan bahawa kreativiti murid boleh diukur
melalui 4 komponen utama;
1.

Kelancaran/ Fluency

idea spontan
Boleh mengaitkan satu perkara dengan perkara lain
Boleh memikirkan kemungkinan terhadap idea tersebut
Berupaya mengintegrasikan kemungkinankemungkinan/alternatif kepada penyediaan masalah

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Victor Lowenfeld
2.

Fleksibel/Flexibelity
Bertolak ansur/ semangat toleransi
Boleh menyesuaikan diri
Sanggup/bersedia menghadapi cabaran dengan
fikiran terbuka

Open University
Malaysia

Pandangan Tokoh-Tokoh Seni Visual

mengenai Kreativiti
Victor Lowenfeld
3. Keaslian/Originality

4.

Sentiasa cari idea baru/asli

Kepekaan/Sensitivity

Mempunyai daya kepekaan yang tinggi terhadap

rakan sebaya/ciptaan/estetika
Menggunakan semua deria pacaindera untuk
membuat pengamatan/merekod

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

Perkembangan Kreativiti Fisher (1943)
5 Tahap dalam Pemikiran Kreatif;
1.
Peringkat Rangsangan beri soalan kritikal/boleh
mendorong perasaan ingin tahu
2.
Peringkat Penerokaan pelajar cuba mencari
jawapan terhadap soalan yang telah diberikan /
pelajar kreatif akan cuba pelbagai cara, gaya,
teknik

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

3.

4.

5.

Peringkat Perancangan melalui perancangan

secara verbal & visual
Peringkat aktiviti lakukan tindakan berdasarkan
persoalan bagaimana harus kita mengambil
tindakan ke atas cadangan tersebut
Kajian Semula membuat penilaian/refleksi
terhadap keberkesanan tindakkan yang telah
dijalankan - untuk tujuan penambahbaikan

Open University
Malaysia

Refleksi..

Cantumkan
kesembilan titik
dengan tidak
melebihi 4 garisan
tanpa mengangkat
pen..

Open University
Malaysia

Refleksi..

Nyatakan dua halangan yang menghalang

perkembangan kreativiti mengikut
Lowenfeld?

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

Laura H. Capman
Beliau menyatakan;
Proses kreativiti = proses penghasilan
/artistik
Guru PSV perlu menggunakan pelbagai cara
dalam menghasilkan karya
Guru PSV harus menguasai bidang

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

Laura H. Chapman mencadangkan 3 kaedah
menghasilkan karya seni;
1.
Kaedah Penjanaan Idea/Inception of Idea
tetapkan objektif/haluan/tujuan penghasilan karya
2.
Pengolahan dan Pemurnian/Elaboration and
Refinement buat/baiki/buat sehingga
menperolehi hasil yang terbaik
3.
Kemahiran menggunakan bahan/Execution in a
Medium cuba pelbagai bahan untuk melihat
kesesuaian/kesan

Open University
Malaysia

Laura H. Chapman mencadangkan 3

kaedah menghasilkan karya seni;

Kemahiran
Menggunakan
Bahan

Penjanaan Idea

Pengolahan &
Pemurnian

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

Calvin W. Taylor (1915-2000)
5 peringkat kreativiti;
1.
Kreativiti Bersifat Ekspresif berlaku secara
rawak/bebas peringkat awal kanak-kanak
2.
Kreativiti Melalui Penghasilan keupayaan
murid menghasilkan karya/rekaan perlu
bimbingan guru untuk mengenal pasti
kaedah/teknik yang betul/sesuai

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

3.

4.

Kreativiti Bersifat Inventif keupayaan

mencipta objek melalui eksprimentasi
guru perlu beri motivasi/galakaan supaya
pelajar tidak bosan/putus asa
Kreativiti Bersifat Inovatif modifikasi
benda sedia ada kepada idea baru yang
lebih bermakna

Open University
Malaysia

Tahap Perkembangan Kreativiti

5.

Kreativiti Bersifat Emergen bentuk

kreativiti tertinggi keseluruhan prinsip
formalditerjemahkan dan muncul di dalam
bentuk abstrak dan mudah

Open University
Malaysia

Refleksi.
1.

2.

Fisher (1943) menjelaskan lima tahap

kreatif. Huraikan lima tahap tersebut.
Chapman (1978) telah mengkategorikan
tiga kaedah dalam penghasilan karya seni.
Jelaskan ketiga-tiga kaedah tersebut.

Open University
Malaysia

Ciri-Ciri Kreativiti
Bersifat Fleksibel

Sensitif dan Peka

Ciri-Ciri
Individu Kreatif
Gagasan Idea
yang Asli dan Tulin

Logik

Berfikiran
Bebas

Bersifat Terbuka

Open University
Malaysia

Strategi Merangsang Kreativiti

Kaedah Sumbangsaran (Brainstorming)
Guru PSV boleh mengunakan kaedah ini
bagi mengalakkan/merangsang pemikiran
kreatif
John Baer (1997) mengariskan 4 panduan
semasa aktiviti sumbangsaran;
1.

Elakkan membuat penilaian terutama semasa

proses awal terima semua
cadangan/pandangan

Open University
Malaysia

Strategi Merangsang Kreativiti

2.

3.

4.

Elakkan pemilikan idea oleh kumpulan dan

individu tertentu hanya beberapa orang dalam
kumpulan mendominasi perbincangan
Menjelaskan kepada pelajar bahawa idea sedia
ada boleh digunakan untuk tujuan
penambahbaikan
Galakan memberi idea-idea yang luar biasa
yang kadangkala tidak masuk akal

Open University
Malaysia

Strategi Merangsang Kreativiti

Teori Perkembangan Kreativiti Paul Torrance
Beliau mencadangkan 7 cara
meransang/penjanaan kreativiti seseorang
individu;
1.
2.

Penyoalan merangsang daya berfikir/ingin

tahu
Penemuan menggalakkan penemuanpenemuan terbaru melalui penyelidikan dan
kajian

Open University
Malaysia

Strategi Merangsang Kreativiti

3.
4.
5.
6.

7.

Pemerhatian menggunakan pelbagai deria

bagi mengetahui sesuatu
Percubaan menggalakkan bereksperimentasi
sehingga mendapat hasil yang terbaik
Penerokaan eksplorasi/persekitaran
Memanipulasi bagaimana pelbagai
bahan/barangan/alat yang terdapat di sekeliling
boleh dijadikan karya seni
Aktiviti Bermain bermain untuk tujuan
pembelajaran

Open University
Malaysia

Meningkatkan Motivasi

1.

2.

Strategi/Saranan untuk guru PSV bagi

meningkatkan motivasi pelajar dalam
menyuburkan proses kreativiti;
Memilih Bahan dan Alat beri kebebasan
kepada pelajar menggunakan alatan/bahan
yang digemari
Masa jangan terlalu memaksa/berikan
masa untuk
berfikir/bereksperimentasi/meneroka

Open University
Malaysia

Meningkatkan Motivasi
3.

4.

5.

Rangsangan pamerkan karya-karya

terbaik dari masa ke semasa
P&P Fleksibel terima
pandangan/cadangan pelajar
Hormat Menghormati hargai
sumbangan/komitmen yang ditunjukkan
oleh pelajar

Open University
Malaysia

Meningkatkan Motivasi
6.

7.

Memberikan Galakan dan Motivasi

berikan semangat/ elakan kritikan yang
keterlaluan
Penghargaan Berikan
penghargaan/markah yang setimpal

Open University
Malaysia

Sekian..Terima Kasih

Guru PSV juga perlu menjadi seorang yang

kreatif.