Tiểu luận sinh thái và môi trường đô thị

Tiu lun sinh thi v mi trng th
GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn
TRNG I HC KIN TRC H NI

KHOA TH
TIU LUN:
SINH THI V MI TRNG TH
ti:
NH GI VAI TR CA THC VT THY SINH V
QUN TH VI SINH VT TRONG VIC X L NC H
VN QUN
GVHD: Ths. Nguyn Hng Vn

Sinh vin thc hnh: Nguyn Xun Nht
Lp 11M
Nguyn Xun Nht- 2011M HAU
Page - 0 -
DANH MC VIT TT
ATP................................................................. Adenosin Triphosphat
BOD......................................... ..........Biochemical Oxygen Demand
CFU............................................ ...........................Clonny Form Unit
COD........................................................ Chemical Oxygen Demand
N................................................................................................. Ni t
P............................................................................................. Photpho
TSS................................................................ Total Suspended Solids
TVTS...................................................................... Thc vt thy sinh
VSV................................................................................... Vi sinh vt
BTNMT.................................................... B Ti Nguyn Mi Trng.
Page - 1 -
DANH MC BNG
Bng 1. Kt qu phn tch cc thng s ca nc H Vn Qun
Bng 2. S lng VSV phn lp c trong nc c ly mu H Vn Qun
Bng 3. S lng VSV phn lp c trong h r TVTS i vi mn nc trong H Vn
Qun( CFU/g)
Bng 4. Kt qu phn tch TSS trong mu nc theo thi gian(ml/l)
Bng 5. Kt qu phn tch COD trong mu nc theo thi gian(ml/l)
Bng 6. Kt qu phn tch gi tr N-NH4+ trong mu nc theo thi gian(mg/l)
Bng 7. Kt qu phn tch gi tr P-PO43- trong mu nc theo thi gian
Bng 8. Hiu qu kh nng x l nc thi ca TVTS v qun th VSV i vi nc H
Vn Qun
Page - 2 -
DANH MC HNH
Hnh 1. Cc qu trnh bin i ha sinh trong nc
Hnh 2. Kht qut khu vc h Vn Qun
Hnh 3. Cy bo ty
Hnh 4. Cy bo ci
Hnh 5. Cy thy trc
Hnh 6. B tr th nghim
Hnh 7. Quy trnh pha long mu
Hnh 8. Biu th hin s bin i gi tr TSS ca cc i tng nghin cu theo thi
gian
Hnh 10. Biu th hin s bin i gi tr N-NH4+ ca cc i tng nghin cu theo
thi gian
Hnh 11. Biu th hin s bin i gi tr P-PO43- ca cc i tng nghin cu theo
thi gian
Hnh 12. Biu th hin s hiu qu x l cc thng s ca nc H Vn Qun ca cc
loi thc vt nghin cu theo thi gian th nghim.
Page - 3 -
MC LC
M U
CHNG 1. TNG QUAN
1. Gii thiu chung v h
1.1. H v h thng h H Ni
1.2. Bn cht cc qu trnh xy ra trong h
1.3. Hin trng mi trng nc h ti H Ni
2. X l nc thi bng VSV
2.1. Vai tr ca TVTS trong vic x l nc thi
2.2. C ch x l nhim nc thi ca TVTS
2.3. Qu trnh lm sch nc thi bng VSV
2.3.1.1. S lc v VSV
2.3.1.2. Vai tr ca VSV trong vic x l v lm sach nc thi
3. Tnh hnh nghin cu v x l nc thi bng vi sinh vt v TVTS
3.1. Tnh hnh v cc kt qu nghin cu trn th gii
3.2. Tnh hnh v cc thnh tu c c Vit Nam
CHNG 2. I TNG V PHNG PHP NGHIN CU
1. i tng nghin cu
1.1. i tng nc nghin cu
1.2. i tng thc vt nghin cu
1.2.1.1. Cy bo ty
1.2.1.2. Cy bo ci
1.2.1.3. Cy thy trc
2. Phng php nghin cu
2.1. Phng php b tr th nghim
2.2. Phng php phn lp VSV
2.3. Phng php xc nh s lng VSV
CHNG 3. KT QU V THO LUN
1. Kt qu nh gi hin trng nc h Vn Qun v mt s thng s dc trng
2. Xc nh s lng qun th VSV trong nc v h r TVTS trong mu nc H Vn
Qun
2.1. Xc nh s lng qun th VSV trong nc H Vn Qun
2.2. Xc nh s lng qun th VSV trong h r TVTS i vi mu nc h Vn
Qun
3. nh gi s thay i cc thng s c trng ca nc h Vn Qun sau khi x l bng
TVTS
Page - 4 -
3.1. Kt qu phn tch TSS

3.2. Kt qu phn tch COD
3.3. Kt qu phn tch P-PO434. S b nh gi hiu qu kh nng s l nc ca TVTS v qun th VSV i vi
nc h Vn Qun
KT LUN V KIN NGH
TI LIU THAM KHO
Page - 5 -
M U
Mi trng mt vn ln, ngy nay n tr thnh vn chung ca ton
nhn loi, c c th gii quan tm. Bn cnh nhng t ph mi ca cc ngnh cngnng nghip pht trin kinh t, nng cao cht lng cuc sng th ko theo l
nhng vn mi trng c ny sinh v gy nh hng rt ln. Nm trong vng quay
chung ca th gii, mi trng Vit Nam cng ang xung cp, c ni mi trng b
hy hoi nghim trng gy mt cn bng sinh thi, cng vi vic khai thc khng hp l
cc ngun ti nguyn cng lm nh hng nghim trng n cht lng cuc sng v
s pht trin bn vng ca t bc. Trong cc vn ca mi trng th vn nhim
nc cng ang l mi quan tm ca ton x hi; c bit, nhim nc thi sinh hot l
vn ng lo ngi, n nh hng nghim trng v trc tip ti sc khe con ngi.
X l nc thi bng phng php s dng cc loi thc vt thy sinh (TVTS) v
vi sinh vt (VSV) v ang c p dng ti nhiu ni trn th gii vi nhiu u im.
X l nc bng thc vt v vi sinh vt l cng ngh x l trong mi trng t nhin,
thn thin vi mi trng, cho php t hiu sut cao, chi ph thp v n nh, ng thi
bn cnh cn tng gi tr v a dng sinh hc, ci to cnh quan mi trng, h sinh
thi ca a phng. Sinh khi thc vt, bn phn hy, nc thi sau khi x l cn gin
tip mang li nhiu gi tr kinh t. Mt khc, Vit Nam l nc nhit i, khi hu nng
m, rt thch hp cho s pht trin ca cc loi thc vt thy sinh v vi sinh vt.
Do vy, em chn ti nghin cu: nh gi vai tr ca thc vt thy sinh v
qun th vi sinh vt trong vic x l nc h Vn Qun lm ti nghin cu ca
mnh.
Page - 6 -
Khch th nghin cu:

H Vn Qun Khu th Vn Qun H ng H Ni.
i tng nghin cu:
Thc vt thy sinh (cy bo ty, cy bo ci, cy thy trc...) v qun th vi sinh vt h
Vn Qun.
Phm vi nghin cu:
H Vn v H V thuc h thng h Vn Qun.
Thi gian kho st:
Bt u t thng u 8-2013 n cui thng 9- 2013
Mc tiu v nhim v nghin cu:

+) Kho st hin trng c s, chp nh, thu thp ti liu,thu thp ti liu, thng tin.
+) nh gi hi trng v cc thng s c trng ca nc h Vn Qun.
+) Xc nh s lng qun th vi sinh vt trong mu nc h Vn Qun v c trong h
r thc vt thy sinh.
+) nh gi s thay i cc thng s c trng ca nc sau khi x l bng cc loi thc
vt thy sinh v vi sinh vt.
+) S b nh gi hiu qu kh nng x l nc ca thc vt thy sinh v qun th vi
sinh vt i vi mu nc h quy m phng th nghim.
Phng php nghin cu:

Nghin cu cc ti, cng trnh nghin cu khoa hc c sn lin quan
n ti
Thu thp ti liu t sch bo, internet
Tham kho ti cng ni dng ca k s.V Th Thng Ngoan
(K54- i hc KHTN H Ni)
Kho st thc a
Lm th nghim v phn tch kt qu
Page - 7 -
CHNG I: TNG QUAN

1. Gii thiu chung v h
1.1. H v h thng h ti H Ni
H c mt hu ht cc th v ng vai tr quan trng trong vic tip nhn, iu
ha nc v kh hu, to cnh quan v l ni vui ni gii tr cng ng. Thnh ph H
Ni nm vng c a hnh thp ca ng bng sng Hng do Phn ln cc h H
Ni xut pht t cc vng trng hoc nhnh sng trn nn t tr. S hnh thnh cc h
gn lin vi s pht trin th. Cc dng chy qua knh, h to nn khung sinh thi l
ngung phc v cho sinh hot, sn xut v cc hot ng khc ca o th. Cc h to
thnh mt h thng kt ni vi cc sng tiu thot nc cho th .
Do cc th c a hnh tng i bng phng nn mt cc h ao v knh
thot nc trong thnh ph tng i cao, chim khong 10-15% din tch th. Cc h
ni thnh c din tch t mt vi ha n hng trm ha ( h ln nht l h thng h Ty
h Trc Bch c din tch gn 500 ha) . y l khung sinh thi o th m nhn cc vai
tr: tip nhn, iu ha nc ma, x l nc thi thng qua qu trnh t lm sch, nui
c v l ni vui chi gii tr ca ngi dn. Chc nng chnh ca cc h l phc v thot
nc, x l nc thi s b.
Theo kho st ca Trung tm nghin cu mi truongf v cng ng ( CECR) nm
2010, H Ni hin c 120 h, ao, m, thy vc ln nh trong 6 qun ni thnh. Trong s
80/120 h th c 76% s h c din tch ln hn 1.000m2, 17,5% h c din tch di
500m2 v 6% h c din tch t 500- 1.000 m2. Hu ht cc h trong ni thnh l ni tip
nhn trc tip nc thi, nc ma ca h thng thot nc quanh sau tiu thot
qua cc mng thot nc chung ca thnh ph. Tr H Ty v H Hon Kim c s
dng cho mc ch tham quan du lch, iu ha nc ma, tip nhn nc thi c hn
ch th cc h cn li ng vai tr cha v thot nc thi, nc ma ca khu vc. Cc
h ngoi thnh nh H Yn S, H khu th mi nh Cng, Linh m ng vai tr
nh cc h u mi tip nhn nc iu ha nc ma.
Page - 8 -
Theo s liu thng k, hin nay trong nt thnh H Ni ( trn a bn 9 qun) ch

c 17 h thuc khu vc ni thnh chu s qun l ca Cng ty Thot nc H Ni.
Theo tng kt, hin trng cc h nh sau:
-
15 h xy dng h thng ca phai hoc lp t tuyn cng bao

tch nc thi v 2 h vn Bch Tho khng nhn ngun thi.
93 h ang trong giai on ci to, xy dng tuyn cng bao tch nc
thi (H Vn Chng, Thng Mi, Ba Mu,...) trong 30 h xy
dng h thng chn nc thi.
Ngoi mt s h, ao qun Ty H khng nm gia khu vc ng dn v mt s ao h

nm trong khu vc cha chin hoc c quan, trng hc, phn ln ao h cn li u nm
trong khu vc dn c ng c hoc bn cnh ch cc, cc khu vc kinh doanh. y l
mt th thch ln trong cng tc bo v mi trng ao h. Cng nh nhiu nghin cu v
ao h, p lc ln nht hin nay l cc h phi tip nhn cc ngun nc thi sinh hot t
cc h gia nh, cc hng qun gy nhim nc trin min, lm cng tc ci to v x
l nc tr nn tn km, tn thi gian v khng hiu qu.
1.2.
Bn cht cc qu trnh xy ra h
Gii thy sinh c trong nc l VSV, ch yu l vi khun, ng vt nguyn sinh, thc vt

ph du (to) v c ng vt bc cao nh c, tm, cua, c... Ty vo mc nhim bn
hay nng ca cc cht hu c trong nc, mc oxy ha tan, nng cc cht c
c tnh... s nh hng n i sng ca cc gii ny trong nc.
Theo chiu su, h c chia thnh 3 vng: vng k kh nm di y, vng ty
nghi l lp nc gia v vng trn mt l vng hiu kh.
Trong h sy ra cc qu trnh sau:
-
Oxi ha cc cht hu c bi cc VSV hiu kh lp nc pha trn ca

h
Quang hp ca to lp nc pha trn
Phn hy cht hu c ca cc vi khun ym kh y
Vng hiu kh sy ra qu trnh quang hp ca to v cc TVTS kahcs cung cp

ooxxi cho vi khun, chng cng s dng cc cht khong trng c CO2 v NH4+ do vi
khun to thnh pht trin tng sinh khi v thi oxi.
Page - 9 -
Vng ty nghi vi h VSV kh phong ph vi cc loi vi khun. Cc vi khun ny

phn gii cc cht hu c thnh nhiu cht trung gian khc, cui cng l CO2 va H2O
ng thi to ra cc t bo mi, chng s dng O2 do to v cc loi thc vt trong nc
sinh ra.
Cc VSV phn hy cc cht hu c thnh cc cht v c, cung cp cho cc TVTS,
trc ht l to. To v cc TVTS khc li cung cp ooxxi cho vi khun. Cc loi TVTS
nh to, rong, bo,... c r, thn to iu kin cho VSV bm vo m khng b chm
xung y. Chng cung cp oxi cho vi khun hiu kh, ngoi ra cn cung cp cho VSV
nhng hot cht sinh hc cn thit, ngc li vi khun cung cp ngay ti ch cho thc
vt nhng sn phm trao i cht ca mnh, ng thi thc vt cng che ch cho vi
khun khi b cht di nh nng mt tri. To khi sng l ngun thc n cho c v cc
loi thy sn khc, khi cht s l dinh dng cho VSV.
Vng k kh s sy ra qu trnh phn gii cc cht hu c diu kin k kh c
trong lp bn hoc trong nc y. Cc sn phm phn hy k kh trc tin l cc axit
hu c, sau thnh NH3, CH4, H2, CO2....
Nh vy VSV, to v cc loi thc vt trong h c mi quan h oxi v cc cht
dinh dng. Yu t chnh m bo qu trnh chuyn ha cht hu c trong h l oxi v
nhit . Hm lng oxi trong h ph thuc vo chiu su h, iu kin kh hu, thi
tit, ch ng dng chy. tng nc mt do c oxi khuch tn vo t khng kh vo
oxi quang hp, qu trnh oxi ha cht hu c din ra rt mnh. Th nng oxi ha kh h
gim dn theo chiu su [10].
1.3.
Hin trng mi trng nc ti cc h H Ni
H, ao H Ni l mt phn rt quan trng ca th H Ni.H thng h H Ni

c b dy lch s vn ha, mang n nhiu gi tr quan trong : gi tr cnh quan t nhin,
gi tr lch s, vn ha x hi, mi trng, vui chi tinh thn. Tuy nhin, do qu trnh
th ha nhanh chng v tng trng dn s to ra nhng tc ng khng nh ln h H
Ni.
Theo bo co cuat Trung tm nghin cu mi trng v cng ng (CECR) nm
2010. Trn c s nh gi hin trng nhim cht lng nc ca h, hin trng b hnh
lang ca 120 h, ao, m th phn ln cc h c gi tr pH v nhit trong gii hn cho
php, tuy nhin phn ln cc h c gi tr cc ch tiu cn li khng t yu cu.
Page - 10 -
Phn ln cc h b nhim cht hu c, c ti 71% h c gi tr BOD5 vt qu

mc tiu chun cho php (>15mg/L); trong 14% h b nhim nng (>100mg/L);25%
h b nhim nng (BOD5 t 50-100mg/L) v 32% c du hiu nhim. 70% s lng c
nng oxy ha tan (DO) di mc tiu chun cho php (<4mg/L); 6 h c nng DO
di 1mg/L, ngha l hu nh khng c s sng ca VSV.
Nguyn nhn gy nhim chnh l do nc thi sinh hot t cc h gia nh, khu
dn c, nh hng, qun n, c quan,.... Ngoi ra cn c nc thi ca cc khu cng
nghip, bnh vin,....Phn ln cc ngun nc thi ny u cha qua x l ra sng v
h, gy nhim cho h ngy cng nng.
Theo S Ti Nguyn Mi Trng H Ni, tng lng nc thi sinh hot v
nc thi sn xut cng nghip khu vc ni thnh khong 500,00m3/ngy, u tiu
thot qua h thng cng v 4 sng tiu chnh l T Lch, L, St, Kim Ngu. Nc thi
t hot ng sn xut, bnh vin v c s dch v cha nhiu cht gy nhim cha
c s l chim ti 90% tng lng nc thi cng nghip, dch v x thng vo vo
ngun nc mt. Hin H Ni ch mi c 40 c s sn xut cng nghip, 29 c s sn
xut dch v v 5 bnh vin c trm s l nc thi.
Hin tng ph thi dng, t, ln chim ao h,... lm gim ng k din
tch ao h, nhiu h ang dn dn bin mt. Cc h cha k u ng trc nguy c b
ln chim, vic k h gip chm dt vic ln chim. Tuy nhin, nhiu h k nhng
cng rt nhim, nc c en, lm nt i nn tng sinh thi v thm ng , thc vt t
nhin ven b rt quan trng i vi nhiu h. Nhiu ao, h b san lp ly t xy
dng, din tch mt ao, h gim i rt nhiu, c nhiu ao, h hon ton bin mt,
nhiu ni trc kia l h th by gi c thay th bng nhng khu th hay nhng nh
chung c. Theo thng k s b ca S Xy dng H Ni, giai on 1986 1994 din tch
mt h b gim hn 16 ha. Mt nm sau, nm 1995 c thm 23 mt h b bin mt.
Trong , H Ty vi din tch khong hn 500 ha, chim gn 50% din tch ao, h ton
thnh ph nay ch cn 446 ha. Cng ri vo tnh trng nh vy, h Linh Quang (ng
a) cng t din tch 6 ha gi gim xung, cn 5,2 ha.
Ngoi vic h b ln chim do t, ph thi xung b h v rc thi vo h, cc
h cn b lng rt nhiu do khng c no vt thng xuyn, mt h ph kn y rau
mung, bo cc loi gy mt m quan, khng pht huy c vai tr iu ha nc ma.
Din tch cc h ao ang ngy cng thu hp, lm gim kh nng iu ha. Bn cnh ,
Page - 11 -
do tc th ha rt nhanh v thc ca b phn dn c cn thp nn cc h nm

trong khu vc dn c thng xuyn b ph thi xy dng, d t nh h R Qut, Tai
Chu, T Lin, m u... Mt s h cn c lp t cc ng , ca phai dng
nc nui c cng lm nh hng n dng chy thot nc nh h Tam Trinh, h
Phng Lit...
Mt s h c ln nc thi ln chy vo nh h n L, h Ngha Tn, h Thin
Qang. Nhiu h c mt to ln nh h : Hu Tip, Trc Bch, Vn Chng, Cng
Vin, Phng Lit... Nc thi x thng vo h khng qua s l lm cho cht lng nc
h suy gim. Do hng ngy phi tip nhn mt lng nc thi cha qua s l vi nng
cc cht hu c, cc cht l lng, cc mui dinh dng cao v do khng c thng
xuyn no vt nn lng bn tch ng y h, chiu su ct nc trong h thp lm
nh hng n kh nng t lm sch ca h v gy nh hng ti mi trng v sc
khe cng ng. c bit, mt s h cn t chc nui c, a nc thi v b bia... v h
n nui c lm gia tng mc nhim ca nc h.
Nh vy trong tng lai nguy c nhim ngun nc sng, h thnh ph H
Ni khng nhng khng gim m cn gia tng nhanh chng, c bit l nhim cht thi
cng nghip, sinh hot. y l cnh bo khn cp cho cng tc bo v v phc hi cht
lng nc thnh ph H Ni ph v cp nc an ton cho sinh hot, thy sn, du lch
v nng nghip.
2. X l nc thi bng thc vt thy sinh v qu trnh lm sch nc thi
bng vi sinh vt
2.1. X l nc thi bng phng php thy sinh
Thc vt thy sinh (TVTS) l loi thc vt sinh trng trong mi trng nc, n
c vai tr quan trng trong vic x l nhim nc thi. Hin nay, TVTS ang l
i tng c quan tm n trong c l nc thi v nhng u im ca chng:
- Tng trng nhanh nn hp thu mnh cht nhim.
- S dng thc vt thy sinh l phng php thn thin vi mi trng.
- Chi ph x l thp
- Sinh khi sau khi x l c th tn dng cho cc mc ch khc nh chn
nui, lm phn bn, sn xut protein, khi metan...
Mt s vai tr ch yu ca TVTS:
Page - 12 -
a. Lm gi th cho VSV sng

Qun th VSv thc hin cc giai on khc nhau trong qu trnh x l. TVTS cung cp
cho VSV b mt hay gi th sinh trng, pht trin v to ra mng sinh hc, lp mng
ny to bi VSV sng trn r v phn thn thc vt k c rng. H thng mng sinh hc
do VSV to thnh c vai tr chnh trong qu trnh x l. Din tch b mt v s lng c
th cang ln th hiu qu x l cng cao.
b. To iu kin cho qu trnh nitrat ha v phn nitrat ha
Chc nng quan trng ca h thng t ngp nc dng x l nc thi l loi
b nito trong lin kt. Nc thi i vo h thng thng c lng i ha tan rt thp c
i khi bng 0. Do nito trong nc thi ch yu tn ti dng ni t hu c hoc NH3.
S chuyn ha NH3 thnh NO3- khng th xy ra tr khi cht thi c sc kh, khi
cc vi khun hiu kh s thc hin qu trnh ny. Nu nh iu kin k kh th s to ra
s c ch qu trnh oxi ha NH3 thnh NO3-. Do 1 lng i khuch tn s y nhanh
qu trnh nitrat ha v phn nitrat ha x l nc thi.
2.2 C ch x l nc nhim bng VSV
a. S truyn oxi
TVTS gii phng oxi t r vo trong vng r nh hng n chu trnh
a ha sinh trong trm tch thng qua nh hng ln trng thi oxi ha
kh ca trm tch. Oxi cng c ngha cho ho t ng cua nhm vi sinh
hiu kh trong vic phn hy cht nhim hu c cng nh vi khu n nitrat
ha. Tc thi oxi t r cy ph thuc vo nng oxi bn trong, nhu cu
oxi ca mi trng xung quanh v tnh th m ca lp t bo vch. Tc
thot oxi cao nht vng di nh r v gim t l vi khong cch t nh
r.
b. Chuyn ch nc v cht nhim
Khi thc vt ht nc theo nhu cu ca cy ng thi cng a nc
vo t v mang theo cc cht nhim khc nhau c ion ha vo
trong t. Trong qu trnh x l, cc cht c tim nng gy nhi m c th
trng thi khng hot ng qua s trao di, kt ta, bm dnh, tch t, oxi
hoa v s bin i cc ion. Nu khng c thc vt hot ng nh l cc
Page - 13 -
my bm ht nc thi vo trong t, cc phn ng trn y khng th xy

ra c.
c. S dung cht dinh dng
TVTS s dng nit, photpho v cc nguyn t vi lng khc trong qu
trnh sinh trng. S hp thu cht dinh dng xy ra r v c phn thn,
l chm trong n c. TVTS trong vng t ngp nc c nng sut rt cao.
Ni sinh khi c thu hoch th lng cht dinh dng c ly di rt
cao. Tuy nhin phn ln cc cht dinh dng c hp thu bi thc vt s
quay tr li h thng khi cc phn thn v l b cht v thi ra trong qu
trnh gi ha ca cy. Do vy vic thu hi thng xuyn sinh kh i thc vt
l ht sc quan trng loi b cc cht dinh dng ra khi h thng.
d. Lc
Thn v l ca thc vt ngp nc v r ca thc vt ni ging nh l mt lp ngn
cht l lng i vo h thng. N cng lm chm dng nc chy qua h thng nn cc
cht rn s b lng xung. Bi vy, thc vt to iu kin cho vic pht huy vic x l cc
cht hu c bng cch ko di thi gian cho qu trnh bin i sinh ha.
e. Ngun che sng
Vi s che mt cho nc, TVTS gip iu ha nhit ca nc v lm gim
qun th to, qua hn ch c s dao dng ln ca pH v lng oxi ha tan gia ban
ngy v ban m. iu cng lm gim lng cht rn l lng trong nc.
f. Cung cp lp t v trm tch mi
Theo thi gian, mt lp ging nh bn c tch t dn trn mt nn y. Cc cht
ny i khi to ra mt lp t hoc trm tch lng ng mi, cha cn b thc vt, sn
phm trao i cht ca VSV v cht rn phn gii chm hoc khng phn gii c s
c thc vt gi li. Nu tnh ton c s tch t ny s cho php thit k su ca
b hay ao x l c hiu qu v n nh.
g. nh hng v vt l
S c mt ca thc vt lm gim vn tc nc, to iu kin tt hn cho cc cht rn
l lng lng ng, gim xi mn v tng thi gian tip xc gia nc v vng b mt ca
Page - 14 -
cy. TVTS cng lm n nh b mt t trong h thng x l khi h thng r lm gim

xi mn.
2.3 Cc loi vi sinh vt v vai tr ca chng trong vic x l nc thi
X khun l nhm VSV phn b rng ri trong t, chng tham gia vo cc qu
trnh phn gii cc hp cht hu c trong t nh xenluloza, tinh bt gp phn lm
tng ph ca t.
Nm men: L tn chung ch nhm vi nm thng c cu to n bo v thng sinh
si ny n bng phng php ny chi. Nm men thng c hnh cu hoc hnh bu dc,
mt s loi c hnh que v mt s hnh dng khc. Kch thc trung bnh ca nm men
l 3-5 x 5-10mm. Khc vi vi khun v x khun, nm men c cu to t bo kh phc
tp, gn ging nh t bo thc vt. C y cc cu to thnh t bo, mng t bo cht,
t bo cht, ty th, ryboxom, nhn, khng bo v cc ht d tr. 3 nm men c 3 hnh
thc sinh sn:
-Sinh sn sinh dng: l hnh thc sinh sn n gin nht ca nm men. C 2 hnh
thc sinh sn sinh dng: ny chi v hnh thc ngang phn i t bo nh vi khun.
-Sinh sn hu tnh: do hai t bo nm men kt hp vi nhau hnh thnh hp t. Hp
t phn chia thnh cc bo t nm trong nang, nang chin t bo t c phn tn ra
ngoi. Trong chu trnh sng ca nhiu loi nm men, c s kt hp vi cc hnh thc sinh
sn khc nhau.
Vai tr ca nm men l rt quan trng trong t nhin v chng l nhn t tham gia
cc qu trnh ln men (ln men lactic, men ru, men methanol)
Nm mc: Nm mc c cu to hnh si dng phn nhnh, to thnh mt h si
chng cht pht trin rt nhanh gi l khun ty th hay si nm. Chiu ngang ca khun tit
hay i t 3-10mm. Khun lc ca nm mc cng c nhiu mu sc nh khun lc x
khun. Khun lc nm mc khc vi x khun ch n pht trin nhanh hn, thng to
hn khun lc x khun nhiu ln. Dng xp hn do kch thc khun ti to hn. Nm
mc c cu to t bo in hnh nh sinh vt bc cao. a s nm mc c cu to a
bo, to thnh nhng t chc khc nhau nh si kh sinh, si c cht.
Page - 15 -
Nm mc gi vai tr quan trng trong qu trnh trao i cht trong t nhin, bi v

nm mc c h enzyme rt phong ph. Nhiu loi enzym cng nghip vn c sn xut
t nm mc.
Vi khun ng vai tr quan trng (c th ni l ch yu) trong qu trnh phn hy
cht hu c, lm sch nc thi, trong vng tun hon vt cht. Cc nhm VSV khc nh
nm men, nm mc, x khun c trong nc thi nhng t hn vi khun. Nhng nhm
ny pht trin mnh trong vng nc t v chng cng c kh nng phn hy cc cht
hu c, lm sch nc thi.
Qu trnh sinh trng v pht trin ca VSV c chia thnh 5 giai on:
-Giai on lm quen (pha tim pht): VSV vo mi trng cha sinh sn m cn
cn mt thi gian lm quen vi mi trng, cn cm ng sinh tng hp cc enzyme thch
hp vi c cht.
-Giai on sinh sn theo cch phn i t bo hay pha theo logarit(hm s m):
Trong giai on ny, VSV hon ton thch hp vi iu kin sng, cc t bo sinh sn
theo cch phn i t bo t n mc cao nht vi nng c cht khng hn ch.
-Giai on chm dn(pha sinh trng chm dn): Trong giai on ny, c cht dinh
dng trong mi trng cn gn ht cng vi s bin mt mt hay vi thnh phn cn
thit cho s sinh trng ca VSV. Trong mt s trng hp, pht trin chm dn l do
mi trng tch t cc sn phm c ch c sinh ra trong qu trnh chuyn ha cht
trong t bo VSV.
-Giai on n nh(pha n nh): Mt t bo t ti tr s cc i. S sinh trng
dng li ngay khi cc t bo vn cn hot ng chuyn ha no .
-Giai on suy gim(pha suy vong hay ni sinh): giai on ny, cc cht dinh
dng ht. Mt t bo gim do cc t bo gi b cht v t l cht c th tng ln.
T bo b phn hy ni sinh hoc h hp ni bo v b t phn.
Vai tr ca vi sinh vt trong lm sch nc thi
VSV ng vai tr v cng quan trng trong thin nhin cng nh trong cuc sng
con ngi. N bin m thnh t trng, n lm giu cht hu c trong t, n tham gia
vo tt c cc vng tun hon vt cht trong t nhin. N l cc khu quan trng trong
Page - 16 -
chui thc n ca cc h sinh thi. N ng vai tr quyt nh trong qu trnh t lm sch

cc mi trng t nhin.
T xa xa, con ngi bit s dng VSV trong i sng hng ngy. Cc qu trnh
lm ru, lm dm, lm tng, mui chua thc phm u ng dng c tnh sinh hc
ca cc nhm VSV. Khi khoa hc pht trin, bit r vai tr ca VSV, th vic ng dng
n trong i sng sn xut ngy cng rng ri v c hiu qu. V d nh vic ch vc xin
phng bnh, sn xut cht khng sinh v cc dc phm khc quan trng khc c bit
trong bo v mi trng, ngi ta s dng VSV lm sch mi trng, x l cc cht
thi c hi. S dng VSV trong vic ch to phn bn sinh hc, thuc bo v thc vt
khng gy c hi cho mi trng, bo v mi cn bng sinh thi.
Trong thin nhin ngoi nhng nhm VSV c ch nh trn, cn c nhng nhm
VSV gy hi. V d nh cc nhm VSV gy bnh cho ngi, ng vt v thc vt, cc
nhm VSV gy nhim thc phm, gy nhim cc ngun nc, t v khng kh
Trong nc thi cc cht nhim bn ch yu l cc cht hu c ha tan, ngoi ra
cn c cc cht hu c dng keo v phn tn nh dng l lng. Cc dng ny tip xc
vi t bo vi khun bng cch hp th hay keo t sinh hc, sau s xy ra qu trnh d
ha v ng ha.
Nh vy, qu trnh lm sch nc thi gm 3 giai on sau:
- Cc hp cht hu c tip xc vi b mt t bo VSV.
- Khuch tn v hp th cc cht nhim vi nc qua mng bn thm vo trong t
bo VSV.
- Chuyn ha cc cht ny trong ni bo sinh ra nng lng v tng hp cc vt
liu mi cho t bo VSV.
Cc giai on ny c mi lien h rt cht ch. Kt qu l nng cc cht nhim
bn nc gim dn, c bit l vng gn t bo VSV nng cht hu c nhim thp
hn vng xa. i vi sn phm do t bo VSV tit ra th ngc li. Phn hy cc cht
hu c ch yu xy ra trong t bo VSV.
C ch qu trnh phn hy cc cht trong t bo VSV:
Page - 17 -
Hp cht b xy ha trc tin l cc hidrocacbon v mt s cht hu

c khc. Qu trnh ny c thc hin trn b mt t bo vi khun nh
xc tc ca men ngoi bo. Cc sn phm l ng, ru v mt s cht
hu c b ooxxy ha trong t bo nh h enzyme oxi ha- kh
dehidrogerana. Cc enzym ny tch H+ ra khi phn t enzym kt hp
vi oxi to thnh nc. Nh c hidro v oxi trong nc m cc phn
ng oxi ha kh gia cc nguyn t cacbon mi xy ra c.
ng, ru v mt s cht hu c khc l sn phm c trng ca qu trnh oxi

ha nh VSV hiu kh. Cc cht ny khi phn hy s to ra CO2 v H2O. y l qu trnh
h hp hiu kh din ra trong mi trng oxi t do.
Qu trnh phn hy hay qu trnh oxi ha kh khng phi l tt c u b oxi ha
hon ton thnh sn phm cui cng l CO2 v H2O, mt s sn phm trung gian ca qu
trnh ny c tham gia vo qu trnh ng ha hay l qu trnh sinh tng hp vt cht t
bo hnh thnh t bo mi phc v cho sinh trng. ng thi vi qu trnh ng ha
l qu trnh d ha(t oxi ha) cc cht liu t bo khi gi to ra vt liu v nng lng
phc v cho qu trnh ng ha.
3. Tnh hnh nghin cu v x l nc thi bng thc vt thy sinh v VSV
3.1 Tnh hnh nghin cu trn th gii
Trn th gii vic s dng TVTS c bit n t lu v ng dng rng ri trn
cc nc nh Thi Lan, Malaysia, n , New Zeland, Chu u v Bc M.
Cc loi thc vt ni c nghi cu x l nc thi sinh hot(Ran v cng
s-2004), x l nc thi th(Greenway v Woolley-1999; Daulu v Ndamba-2003)
cng nh nc thi cng nghip(Miretzky et al.-2004).
TVTS ang pht trin t nhin c th c s dng loi b nitrat, photphat v
cc kim loi nng, bng cch tiu th chng dng dinh dng thc vt.
Cc thc vt nh bo ty v bo ci c s dng rng ri nn cao cht lng
nc thi. H thng x l nc thi s dng bo ty c tin hnh cc bang
California, Florida, Massachusetts v Texas. Hiu sut x l ni chung l tt. BOD hiu
qu loi b dao ng khong 37-91% trong khi TSS dao ng t 21-92% .
Page - 18 -
Kutty, Ngatenah, Isa, Malakahmad ca trng i hc Teknologi PETRONAS,

Malaysia nm 2009 nghin cu hiu qu x l ca bo ty trong vic x l nc v
nhn ra rng bo ty l loi TVTS c kh nng loi b cht hu c, cht dinh dng v
kim loi nng cao trong x l nc. Bo ty cho hiu qu x l COD khong 94%, NNH4+ l 81%, photpho l 67% v nitrat l 92% ng thi c tc sinh trng, kh nng
tn ti cao nng cao cc cht dinh dng .
Nm 2008, Y.Zimmels, F.Kihner, A.Malkovskaja ca vin cng ngh Israel tin
hnh th nghim trong phng th nghim, so snh hiu qu x l nc thi sinh hot ca
bo ci v bo ty cng iu kin. Kt qu cho thy hiu qu loi b cht nhim trong
h thng: TSS, c, amoni, COD s dng bo ty gn nh hon ton. H thng s
dng bo ci th thp hn cht t so vi bo ty. Bo ty loi b c 94,7-99,2% amoni,
cn bo ci thp hn cht t l 84,8-99,5% ty thuc vo thi gian x l. V loi b
photpho, h thng bo ty loi b 51,6-71,9%; h thng bo ci t 47,9-49,7%. Hiu qu
loi b ca c hai loi bo u t trn 90% nhng ngy u x l(2-5 ngy i vi
BOD v 7-9 ngy i vi COD)
Nhng nm gn y cng c rt nhiu nghin cu lien quan n s dng VSV x
l nc thi sinh hot. Nm 2011, Mexico nghin cu kh nng s dng VSV trong h
thng lc sinh hc x l nc thi sinh hot ca thnh ph Mexico ti thung lng
Tula, mc ch ti tiu nng nghip; mt nghin cu t b mn vi sinh vt, i hc
Nijmegen-H Lan v VSV v ng dng ca qu trnh oxi ha amoni k kh x l nc
thi sinh hot; ngoi ra, ti Canada cng c nghin cu v h thng t ngp nc v kh
nng x l cht nhim t VSV vng r, ng thi tnh ton hiu qu x l N v P trong
h thng.
1.3.2. Tnh hnh nghin cu ti Vit Nam
Nm 2010, nhm tc gi trng i hc khoa hc t nhin, i hc quc gia H Ni
nghin cu kh nng x l cc hp cht Nito trong nc sng T Lch ca h thng
t ngp nc nhn to vi cc loi TVTS khc nhau nh bo ty, ng, sy, thy trc.
Kt qu cho thy TVTS lm tng hiu sut x l cc hp cht Nito ln khong 10 ln so
vi mu i chng, hiu sut x l ca tt c cc loi thc vt thi gian 12 ngy t cao
nht, dao ng t 50% n trn 98%. Kh nng x l nito ca ng tt hn mt cht so
vi bo ci v thy trc tt hn sy.
Page - 19 -
L Th Hin Tho(2005) nghin cu kh nng lm sch nc thi h By Mu ca

mt s loi thc vt nc. Kt qu cho thy mt s loi thc vt bc cao nh bo tm v
rong ui ch c kh nng lm sch nc, gim hm lng cc cht bn v mt s kim
loi nng trong nc h. Hiu qu x l i vi cc kim loi nng ca rong ui ch cao
hn bo tm .
Nguyn Vit Anh(2005) nghin cu x l nc thi sinh hot bng bi lc ngm
mt bc trng cy, nc u ra t tiu chun ct B v cc ch tiu COD, SS, TP. Vi h
thng x l 2 bc ni tip nhau, nc u ra t tiu chun ct A ca TCVN 5945- 1995.
V cn nhiu nghin cu ln nh khc.
Page - 20 -
CHNG 2. I TNG V PHNG PHP NGHIN CU

1. I TNG NGHIN CU
1.1. i tng nc nghin cu
Ngun nc c la chn x l l nc h Vn Qun (Hnh 2). H rng
khong 2000m2 nm gia khu th Vn Qun thuc a phn qun H ng - Thnh
ph H Ni. Ngun nc ny ch yu l t cc nh hng, c s kinh doanh dch v khc
gn h v t cc khu dn xung quanh chy vo h theo 2 ng cng:
- Mt cng pha trc ca nh hng O2 Garden
- Mt cng nm thng vi h Vn Yn
Nc thi chy vo h ch yu l nc pht sinh t qu trnh n ung, tm ra,
git... vi thnh phn nhim chnh l BOD5, COD, N, P trong hm ng N, P cao.
Trc x l nc h c mu xanh, nhiu vng to cht ni trn mt h, bc mi hi tanh
do qu trnh phn hy ca to.
Page - 21 -
Hnh 2. Khi qut khu vc h Vn Qun
Page - 22 -
1.2.
i tng thc vt nghin cu
Cc loi thc vt nghin cu l: cy bo ty, cy bo ci, cy thy trc.

1.2.1. Cy bo ty
Hnh 3. Cy bo ty
Tn khoa hc: Eichhornia crassipes
Bo ty( cn gi l lc bnh hay bo Nht Bn) l 1 loi TVTS, thn tho, sng
tri ni theo dng nc( hnh 3). N c ngun gc t nc ngoi v nhp vo Vit Nam
vo nm 1905.
Cy bo ty mc cao khong 30 cm vi dng l hnh trn, mu xanh lc, lng v
nhn mt. L cun vo nhau nh nhng cnh hoa. Cung l n phnh ra nh bong bng
xp rut gip cy bo ni trn mt nc. Ba l i ging nh ba cnh. R bo trng nh
lng v sc en bung r xung nc, di n 1m.Sang h cy bo n hoa sc tm nht,
im chm mu lam, cnh hoa trn c 1 t vng. C 6 nhu gm 3 di 3 ngn. Bu
thng 3 ng nhiu non, qu nang. D hoa ng thng a hoa vn cao ln khi
tm l. Cy bo ty sinh sn rt nhanh nn d lm nghn ao h, knh rch. Mt cy m c
th cy con, tng s gp i mi 2 tun. Tuy nhin chnh tc sinh trng ny li l
li th ca bo ty trong vic x l nc thi. Vit Nam, bo ty thng pht trin
mnh h ao, ven sng, sng thnh qun th st bn sng hoc knh rch.
Page - 23 -
1.2.2. Cy bo ci
Hnh 4. Cy bo ci
Tn khoa hc: pistia stratiotes
Bo ci l mt loi TVTS trong h Ry, sng ni trn mt nc trong khi r chm
di nc gn cc m l tri ni. Bo ci l loi cy mt mm vi cc l dy, mm
to ra hnh dng ging mt ci n. Cc l xp hnh hoa th v khng c cung, c mu
xanh lc nht vi cc gn l song song, cc mp l gn sng v b mt l c lp lng
mn(Hnh 4). Loi bo ny l mt loi thc vt n tnh, c cc hoa nh n on gia
ca cy trong cc m l, c th sinh sn v tnh. Cc cy m v cy con lin kt vi
nhau bng mt thn b ngn, to ra cc cm bo ci dy c. iu ny lm cn tr s
trao i kh trong mt phn gii nc - khng kh dn n lm gim lng oxi trong
nc v git cht nhiu loi c, chng cng ngn cn s chiu sng v git cht nhiu loi
thc vt sng ngm di nc, lm thay i cng ng thc vt sng ni trn mt nc
bng cch chn p chng.
Bo ci thng thng c s dng trong cc ao nui c cc vng nhit i
to ni tr n cho c bt v c nh. Bo ci canh tranh thc n vi to trong nc v th
n c ch trong vic ngn nga s bng n ca loi cy ny.
Page - 24 -
1.2.3. Cy thy trc
Tn khoa hc: Cyperus involucratus

Thy trc l loi thc vt thuc h Ci (Cyperaceae), c ngun gc xut x t
Madagasca. Cy thy trc c thn trn mu xanh m. L gim thnh cc b gc, thay
vo cc l nh li ln, xp vng xe ra, di, cong xung. Cm hoa tn nch l,
nhiu. Bng cht hnh bu dc ngn, dp, di chng 8mm,thng thng khng c cung,
hp thnh cm hoa u nh cc nhnh hoa. Hoa lc non mu trng, sau chuyn sang
mu nu. Thy trc sinh trng rt nhanh, l cy a sng, chu c ng, c th nhn
ging d dng t tch bi ( Hnh 5).
2. Phng php b tr th nghim
Tin hnh ly mu:
Thi im ly mu: 8 - 8h30 sng ngy 15/03/2013.

c im thi tit: Tri khng ma, gi mt v c nng nh.
nh gi cm quan cht lng nc ti thi im ly mu: nc c mu xanh v bc mi
tanh.
V tr ly mu: Ly mu cc v tr khc nhau xung quanh h Dng c ly mu: Cc chai
nha 5L
Mu nc sau khi ly v c trn li vi nhau v cho vo 2 thng xp, mi thng 20 lt,

mt x nha 10 lt. Mu va ly v c em i phn tch ngay cc ch tiu TSS, COD,
N-NH4+, P-PO43- nh gi hin trng cht lng nc h trc khi x l.
Cc phng php phn tch cc ch tiu c nu r ti ph lc 1.
Page - 25 -
Page - 26 -
Tin hnh th nghim:
Thng xp 1: Th bo ty
Thng xp 2: Th bo ci
X nha : Th thy trc
Th bo che ph khong 2/3 b mt nc trong thng (Hnh 6).

Bo ty v bo ci c ly ao lng x Tam Hip I Thanh Tr H Ni, thy
trc c mua vn cy cnh ti H Ni. Cc loi thc vt c ly v trong tnh trng
pht trin bnh thng, cy xanh tt.
-
Thi gian tin hnh th nghim l t ngy 1/8/2013 n 30/8/2013.

Ly mu 5 ngy/ ln lin tc trong 30 ngy. Thi gian ly mu l 9h
sng.
Mi ln ly mu u phn tch cc ch tiu COD,TSS, N-NH4+, P-PO43- nh

gi hiu qu x l nc ca mi loi thc vt.
a im phn tch mu: Phng th nghim b mn Cng ngh Mi Trng-Khoa
Mi Trng - Trng i hc Khoa hc T nhin i hc Quc gia H Ni.
Page - 27 -
Hnh 6. B tr th nghim
2.3. Phng php phn lp v sinh vt

Chun b cc mi trng nui cy VSV nh sau:
-
Mi trng vi khun (mi trng MPA)

Mi trng x khun (mi trng Gause)
Mi trng nm men (mi trng Hasen)
Mi trng nm mc (mi trng Czapecdox)
Thnh phn cc mi trng c trnh by trong ph lc 2.
Sau khi c un ti khi tan ht tinh bt v thch, mi trng c chuyn vo

cc bnh tam gic v tin hnh kh trng iu kin 0,8atm 115C trong 30 pht. Sau
khi kh trng, thch ngui n khong 50c, tin hnh ra a petri. Lng thch
vo mi a khong 15 - 20mL.
i vi phn lp VSV trong nc thi: Ly 1 mL mu nuc thi cho vo ng
nghim ng 9 mL nc ct v trng, c nng pha long 10-1. Tin hnh lc u
ng nghim, sau ly 1 mL dung dch c nng pha long 10'1 cho vo ng nghim
cha 9 mL nc ct v trng, c nng pha long 10-2. C tip tc nh vy tin
hnh pha long n pha long cn thit.
i vi phn lp vsv trong mu r thc vt: Tin hnh nghin nh 1 gam mu r
cy trong chn s v trng, sau cho mu vo bnh tam gic cha 100 mL nc ct.
Sau tin hnh ht dung dch nc mu pha long trong bnh tam gic vo ng
nghim cha 9mL nc ct v trng, c nng pha long 10-3. C tip tc nh vy
tin hnh pha long tng t nh phn lp VSV trong nc thi.
Sau khi tin hnh pha long, ta tin hnh nh 1 git dung dch mu nc thi
pha long nng cn thit nh vo chnh gia i thch chun b nh nu v
tin hnh trang a. Sau y a thch li v bao gi kn bng bo, t trong t m 2830oC. Sau 2-5 ngy ly ra a v quan st v m s lng khun lc mc.
2.4.
Phng php xc nh s lng vi sinh vt
S lng VSV c xc nh tho phng php Lock:
Page - 28 -
X= a.b.c (CFU/g)
Trong :
-
CFU: n v hnh thnh lc khun

X: s lng CFU trong 1 g mu
a: s lng lc khun trn a thch
b: nghch o ca nng pha long
c: s git/ 1mL
Page - 29 -
CHNG 3. KT QU V THO LUN

1. Kt qu nh gi hin trng nc h Vn Qun thng qua mt s thng
s c trng
Cc thng s
H Vn
Qun
QCVN 08
2008/BTNMT
ct B1
COD
(mg/L)
150
N-NH4+
(mg/L)
1,76
P-PO43-
8,2
TSS
(mg/L)
114
5,5-9
50
30
0,5
0,3
Nhit
(oC)
pH
27,5
5,4
Bng 1. Kt qu phn tch cc thng s cho thy nc h Vn Qun

Kt qu phn tch cc thng s cho thy nc h Vn Qun b nhim tng i
nng, ngoi thng s pH, cc thng s khc u vt qu quy chun cho php. So vi
QCVN 08 : 2008/BTNMT ct B1, gi tr N-NH4+ cao gp 3,52 ln. Gi tr P-PO43- cao
gp 18 ln. Gi tr COD cao gp 5 ln. Gi tr TSS cng cao gp 2,28 ln.
2. Xc nh s lng qun th vsv trong nc v h r thc vt thy sinh
trong mu nc h Vn Qun
2.1. Xc nh s lng qun th vsv trong nc h Vn Qun
Sau khi xc nh cc thng s c trng ca nc ti h Vn Qun, chng ti tin
hnh xc nh s lng qun th vsv c trong ngun nc ti h ny. Kt qu v s lng
vsv trong nc c ch ra trn bng 2:
Mu
Vi khun
X khun
Nm men
Nm mc
VSV tng
s
Mu nc
109
16.105
110.105
80.105
10206.105
h
Bng 2. S lng VSV phn lp c trong nc h Vn Qun(CFU/mL)
Kt qu trn bng 2 cho thy qun th VSV trong nc h Vn un rt phong
ph, c y cc nhm VSV bao gm: vi khun, x khun, nm men, nm mc. s
lng VSV tng s l 10206.105 CFU/mL. Trong , vi khun chim s lng nhiu
nht vi 109 CFU/mL, chim 97,98 % s lng VSV tng s, sau n nm men v
nm mc. X khun c s lng t nht, chim 0,15% s lng VSV tng s. iu ny
Page - 30 -
c th l gii do x khun vn l loi vsv hiu kh v phn b ch yu trong t, trong

nc chng tn ti vi s lng rt t. Qu trnh t lm sch ca nc thi ch yu l do
vi khun, mt s t nm men v nm mc, c bit l vi khun. Cng v l do ny m
trong x l nc thi ngi ta thng ch quan tm n vi khun.
2.2.
Xc nh s lng qun th vsv trong h r thc vt thy sinh i vi

mu nc h Vn Qun
Tin hnh xc nh qun th VSV trong h r TVTS trong mu nc th nghim.

Kt qu c ch ra bng 3:
Mu
Vi khun
X khun
Nm men
Nm mc
VSV tng s
Bo ci
4200.105
0.8.105
260.105
180.105
4640,8.105
Bo ty
2400.105
0.26.105
28.105
20.105
2448.105
Thy trc
14000.105
0.9.105
440.105
200.105
14640,9.105
Bng 3. S lng VSV phn lp c trong h r TVTS i vi mu nc h

Vn Qun (CFU/mL)
Kt qu t bng 3 cho thy s lng vi khun trong cc mu r thc vt u chim
a s so vi cc nhm VSV cn li. Chim s lng nh hn na l nm men v nm
mc. s lng x khun vn chim t nht, s lng VSV tng s c trong 1g mu r thy
trc nhiu nht trong ba loi thc vt nghin cu, gp 5,98 ln so vi mu r bo ci, gp
3,15 ln so vi mu r bo ty.
Trong tng mu r TVTS c phn lp: s lng vi khun vn chim ch yu,
nm mc v nm men chim s lng nh v t nht l s lng x khun. S lng x
khun chim nh hn 0,02%, nm men nh hn 6% v nm mc nh hn 4% so vi
lng VSV tng s. S hot ng ca x khun, nm men cng khng t kt qu cao,
vai tr ca vi khun trong vic x l nc thi l ch yu. S lng VSV trn cy thy
trc l nhiu nht, sau n bo ty cui cng l bo ci. S d c kt qu nh vy l do
cu to b r ca thy trc ln hn, mc thnh cm to hn 2 loi bo cn li nn chim
din tch cao hn trong nc. R bo ty cung x l r chm phn nhnh nhng mc thnh
chm nh v phn tn hn thy trc nn s lng VSV bn ln cng t hn.
Page - 31 -
3. nh gi s thay i cc thng s c trng ca nc h Vn Qun sau

khi x l bng TVTS
dnh g s thay i ca cc thng s c trng ca nc thi sau khi x l
bng TVTS, ta tin hnh ly mu 5 ngy/ 1 ln lin tc trong vong 30 ngy xc
nh s thay i cc thng s: COD,TSS, N-NH4+, P-P043-.
3.1.
Kt qu phn tch TSS
S thay i gi tr TSS theo thi gian th thc vt c th hin trn bng 4:

Thi gian
Ln 1
(5/8)
Ln 2
(10/8)
Ln 3
(15/8)
Ln 4
(20/8)
Ln 5
(25/8)
Ln 6
(30/8)
Bo ci
Bo ty
91
86
75
66
63
52
56
42
50
36
46
32
Thy trc
83
63
49
39
34
30
Mu
Bng 4. Kt qu phn tch TSS trong mu nc theo thi gian(mg/L)

Ta xy dng c biu 8 nh sau:
100
90
80
70
60
Bo ci
50
Bo ty
40
Thy trc
30
20
10
0
Ln 1
Ln 2
Ln 3
Ln 4
Ln 5
Ln 6
Page - 32 -
Hnh 8. Biu th hin s bin i gi tr TSS ca cc i tmg nghin cu theo

thi gian
Theo QCVN 08 : 2008/BTNMT ct B1, gi tr TSS ti a i vi nc mt dng cho
mc ch ti tiu thy li l 50 mg/L.
Qua bng 4 v hnh 8 ta thy c ba loi thc vt l bo ty, bo ci, thy trc u c kh
nng gim hm lng TSS trong nc ti khu vc nghin cu xung di mc cho php
trong 30 ngy. Tuy nhin, bo ty v thy trc c kh nng lm gim TSS trong nc
thi cao hn bo ci. Kh nng lm gim TSS ca bo ty v thy trc nhanh gn nh
nhau.
Vic x l TSS bng thc vt em li hiu qu cao l do cu to b r ca cc loi thc
vt nghin cu to mi trng bm dnh tt cho vi khun, do gi tr TSS gim.
3.2.
Kt qu phn tch COD
Bng 5 th hin s thay i gi tr COD theo thi gian.

Thi gian
Mu
Ln 1
(5/8)
Ln 2
(10/8)
Ln 3
(15/8)
Ln 4
(20/8)
Ln 5
(25/8)
Ln 6
(30/8)
Bo ci
Bo ty
117
109
94
78
80
62
71
56
64
51
58
47
Thy trc
103
75
57
52
47
45
Bng 5. Kt qu phn tich COD trong mu nc theo thi gian(mg/L)

T bng 5 ta xy dng c biu 9:
Page - 33 -
1.8
1.6
1.4
1.2
1
Bo ci
Bo ty
0.8
Thy trc
0.6
0.4
0.2
0
Ln 1
Ln 2
Ln 3
Ln 4
Ln 5
Ln 6
Biu 9. Biu th hin s thay i gi tr COD ca cc i tng nghin cu

theo thi gian.
Kt qu bng 5 hnh 9 cho ta thy bo ty v thy trc c kh nng x l COD nhanh hn
bo ci, hiu qu x l cu thy trc vn l cao nht. Sau 30 ngy th nghim, COD u
ra ca thy trc v bo ty t chun cho php. Gi tr COD do thy trc x l gim t
150mg/L mu u vo xung 45mg/L sau ngy th nghim cui cng t hiu qu
70%, ca bo ty l 68,7%. COD do bo ci x l mc d cha t chun nhng gim
xung cn 58 mg/L t hiu sut 61,3%.
3.3.
Thi
gian
Kt qu phn tch N-NH4+
Ln 1
(5/8)
Ln 2
(10/8)
Ln 3
(15/8)
Ln 4
(20/8)
Ln 5
(25/8)
Ln 6
(30/8)
Mu
Bo ci
Bo ty
1,69
1.36
1,08
0,72
0.63
0,48
0,59
0,43
0,52
0,40
0,37
0,31
Thy trc
1,60
0,63
0,43
0,39
0,33
0,22
Page - 34 -
Bng 6. Kt qu phn tich N-NH4+ trong mu nc theo thi gian(mg/L)
Gi tr N-NH4+
Bo ci
Bo ty
Thy trc
1.69
1.6
1.36
1.08
0.72
0.63
Ln 1
Ln 2
0.63
0.48
0.43
Ln 3
0.59
0.43
0.39
Ln 4
0.52
0.4
0.33
Ln 5
0.37
0.31
0.22
Ln 6
Biu 10. Biu th hin s thay i gi tr N-NH4+ ca cc i tng nghin cu

theo thi gian.
Kt qu phn tch N-NH4+ ch ra bng 6 v hnh 10 cho thy sau 30 ngy x l,
gi tr N-NH4+ do c 3 loi thc vt x l u cho hiu qu tt, hiu sut t c cao
nht ln ti 87,5% (thy trc) v thp nht l 79% (bo ci), gi tr N-NI4+ ca nc sau
x l nh hn 0,5 mg/L, m bo u ra theo QCVN 08: 2008/BTNMT ct B1. Hiu qu
x l cao nht 15 ngy u (3 ln ly mu u tin), nhng ngy sau , gi tr N-NH4+
tip tc gim nhng chm hn.
Trong 3 loi thc vt nghin cu, thy trc c kh nng x l tt nht, sau n bo ty
v cui cng l bo ci. S d c kt qu nh vy l do cu to ca b r thy trc dy v
ln rng ra hn 2 loi bo cn li. Ln u ly mu thp hn bo ty nhng sau khi thch
nghi thig thy trc c kh nng x l cao hn hn bo ty.
3.4.
Kt qu phn tch P-PO43-
Page - 35 -
Tng t nh cc ch s khc ta cng tin hnh ly mu v c c kt qu bng

7 v hnh 11:
Thi gian
Ln 1
(5/8)
Mu
Ln 2
(10/8)
Ln 3
(15/8)
Ln 4
(20/8)
Ln 5
(25/8)
Ln 6
(30/8)
Bo ci
Bo ty
3,00
2,33
2,14
1,58
1,54
1,18
0,73
0,48
0,62
0,39
0,36
0,21
Thy trc
1,90
1,50
0,97
0,56
0,28
0,20
Bng 7. Kt qu phn tich P-PO43- trong mu nc theo thi gian(mg/L)
Gi tr P-PO433.5
3
2.5
2
1.5
1
0.5
0
Ln 1
Ln 2
Ln 3
Bo ci
Ln 4
Bo ty
Ln 5
Ln 6
Thy trc
Biu 11. Biu th hin s thay i gi tr P-PO43- ca cc i tng nghin cu

theo thi gian.
Tng t nh i vi x l N-NH4+, hiu qu x l P-P043- ca cc loi thc vt
nghin cu cng cho hiu qu tt v tc x l tt nht 15 ngy u.
Sau 30 ngy tin hnh th nghim, hiu qu x l P-P043- ca c 3 loi thc vt
u t trn 90%, bo ty v thy trc cho hiu qu x l tt hn so vi bo ci, nc
sau x l c gi tr P-PO43- nh hn 0,3 mg/L, t QCVN 08 : 2008/ BTNMT ct B1.
Tuy cha t quy chun t ra nhng bo ci cng cho hiu qu x l cao v vn
ang c xu hng gim tip gi tr P-PO43- sau khi kt thc th nghim.
Page - 36 -
4. S b nh gi hiu qu kh nng x l nc ca thc vt thy sinh v

qun th vi sinh vt i v nc h Vn Qun
Da vo kt qu phn tch cc thng s TSS, COD, N-NH/, P-PO43 o c
trong qu trnh th nghim, chng ti xc nh c hiu qu x l cc thng s ny ca
tng loi thc vt nghin cu theo thi gian.
Kt qu dnh gi hiu sut x l nc thi cu TVTS v qun th VSV i vi h
Vn Qun c th hin trn bng 8:
Hiu qu x l(%)
TSS
COD
N-NH4+
P-PO43-
Bo ci
59,6
61,3
79
93,2
Bo ci
71,7
68,7
82,2
96
Thy trc
73,7
70
87,5
96,3
Mu
Bng 8. Hiu qu kh nng x l nc thi ca TVTS v qun th VSV i vi

nc h Vn Qun
Page - 37 -
Hiu qu x l
Bo ci
Thy trc
79
71.9 73.7
61.3
59.6
Bo ty
TSS
68.7
COD
82.2
87.5
93.2
96
96.3
70
N-NH4+
P-PO4 3-
Hnh 12. Biu th hin hiu qur x l nc h Vn Qun ca cc thc vt

thy sinh nghin cu trong thi gian lm th nghim
Kt qu trn bng 8 v hnh 12 cho thy hiu qu x l ca TVTS v qun th VSV
i vi nc h Vn Qun thng qua cc thng s. Ta thy c thy trc v bo ty cso
hiu qu cao hn so vi bo ci. Thy trc vn l loi thc vt x l vi hin qu cao
nht mc d khng chnh lch so vi bo ty l my. Hiu qur x l P-PO43- t cao c
3 loi thc vt t trn 90%, N-NH4+ cng t hiu qu tng i cao, cao nht l thy
trc( 87,5%), bo ty (82,2%) v bo ci (79%).
Nh vy kt qu trn cho ta thy c c 3 loi thc vt nghin cu l bo ty,
thy trc v bo ci u c kh nng x l cao cc thng s COD,TSS, N-NH4+, PP043- i vi mu nc nghin cu. iu ny chng t cc loi TVTS ny c vai tr
quan trng trong vic x l nc, nc thi, nu p dng rng ri s mang li hiu
qu rt cao.
Kt lun
KT LUN V KIN NGH
Page - 38 -
Qua kt qu nghin cu tin hnh, chng ti rt ra mt s kt lun nh sau:

+
Nc ti h Vn Qun b nhim hu c, pH ca nc mc kim nh, nc c
mu xanh, bc mi hi v tanh. Ngoi thng so pH, cc thng s cn li nh TSS, COD,
N-NH4+, P-PO43- u vt qu quy chun cho php. So vi QCVN 08 : 2008/BTNMT ct
B1, gi tr COD cao gp 5 ln, N-NH4+ cao gp 3,52 ln, P-PO43- cao gp 18 ln, TSS cao
gp 2,28 ln.
+
Qun th VSV trong nc thi v h r TVTS trong nc h rt phong ph, bao
gm c vi khun, x khun, nm men, nm mc. s lng vsv tng s trong nc ln ti
10206.105 CFU/mL trong ch yu l vi khun. Trong cc mu r thc vt nghin cu,
s lng VSV tng s trong r thy trc chim cao nht (146409.104 CFU/g), cao gp
5,98 ln so vi trong mu r bo ci, 3,15 ln so vi trong mu r bo ty v s lng vi
khun vn chim a s. iu ny ng ngha vi vic VSV, c bit l vi khun ng vai
tr quan trng trong vic lm sch nc, nc thi.
+ Kt qu xc nh s thay i cc thng s TSS, COD, N-NH4+, P-PO43- do cc loi thc
vt x l cho thy gi tr cc thng s ny u gim xung thp sau 30 ngy th nghim.
Sau khi kt thc th nghim, gi tr TSS v N-NH4+ do c 3 loi thc vt (bo ci, bo ty,
thy trc) x l, gi tr COD v P-PO43' do bo ty v thy trc x l u cho kt qu u
ra t QCVN 08 : 2008/BTNMT ct B1 (TSS < 50mg/L, N-NH/< 0,5mg/L, COD <
50mg/L, P-PO43' < 0,3 mg/L). Mt s thng s do bo ci x l (COD, P-PO- H cha
t u ra theo quy chun song vn ang tip tc c xu hng gim sau khi kt thc th
nghim.
+ Hiu qu x l cc thng s TSS, COD, N-NH/, P-PO43' trong nc ca cc loi thc
vt nghin cu u tt. Trong 3 loi thc vt nghin cu, thy trc cho hiu qu x l tt
nht i vi c 4 thng s: hiu sut t c 70%, trong cao nht l 96,3% (P-PO43-),
thp nht l 70% (COD), ng th 2 thp hn 1 cht l bo ty: hiu sut cao nht l
96% (P-PO43 ), thp nht l 68,7% (COD), v cui cng l bo ci: hiu sut t c t
59,6% (TSS) n 93,2% (P-PO 3"). Hiu qu x l P-PO43- ca c thy trc, bo ty, bo
ci u cho kt x l cao nht so vi cc thng s cn li (trn 90%).
4
Kn ngh
Trong qu trnh thc hin ti, do thi gian v iu kin th nghim c hn chng ti
cha th nghin cu ht c tt c cc vn lin quan n s nhim nc h H ni
Page - 39 -
ni chung v h Vn Qun ni ring. V vy chng ti xin a ra mt s hng nghin

cu tip theo nh sau:
S dng TVTS nh thy trc, bo ty, bo ci lm gim nhim nc thi ti khu vc
nghin cu bc u thu c kt qu kh quan. Tuy nhin, cc thng s v kt qu
a ra trn mi ch l tng i v quy m th nghim (nh), cn p dng thc t
thy r hiu qu v nh gi mt cch chnh xc v kh nng x l nc ca cc loi thc
vt ny.
Page - 40 -

Tiểu luận sinh thái và môi trường đô thị

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tiểu luận sinh thái và môi trường đô thị

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

TRNG I HC KIN TRC H NI

GVHD: Ths. Nguyn Hng Vn

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

3.1. Kt qu phn tch TSS

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Khch th nghin cu:

Mc tiu v nhim v nghin cu:

Phng php nghin cu:

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

CHNG I: TNG QUAN

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Theo s liu thng k, hin nay trong nt thnh H Ni ( trn a bn 9 qun) ch

15 h xy dng h thng ca phai hoc lp t tuyn cng bao

Ngoi mt s h, ao qun Ty H khng nm gia khu vc ng dn v mt s ao h

Gii thy sinh c trong nc l VSV, ch yu l vi khun, ng vt nguyn sinh, thc vt

Oxi ha cc cht hu c bi cc VSV hiu kh lp nc pha trn ca

Vng hiu kh sy ra qu trnh quang hp ca to v cc TVTS kahcs cung cp

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Vng ty nghi vi h VSV kh phong ph vi cc loi vi khun. Cc vi khun ny

Hin trng mi trng nc ti cc h H Ni

H, ao H Ni l mt phn rt quan trng ca th H Ni.H thng h H Ni

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Phn ln cc h b nhim cht hu c, c ti 71% h c gi tr BOD5 vt qu

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

do tc th ha rt nhanh v thc ca b phn dn c cn thp nn cc h nm

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

a. Lm gi th cho VSV sng

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

my bm ht nc thi vo trong t, cc phn ng trn y khng th xy

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

cy. TVTS cng lm n nh b mt t trong h thng x l khi h thng r lm gim

Nguyn Xun Nht- 2011M HAU

Tiu lun sinh thi v mi trng th

GVHD: ThS. Nguyn Hng Vn

Nm mc gi vai tr quan trng trong qu trnh trao i cht trong t nhin, bi v