Professional Documents
Culture Documents
Chat Chi Thi Mau
Chat Chi Thi Mau
1. Khi nim :
Cht ch th mu (CTM) l nhng axit hu c yu hay baz hu c yu, in li thun
nghch (k hiu HA) v c bit anion A v phn t HA c mu khc nhau
Khi cho CTM vo nc th cn bng c thit lp :
HA + H2O
H3O+ + A (1)
Nu cn bng (CB) dch chuyn v pha phi () dung dch c mu ca A
Nu cn bng (CB) dch chuyn v pha tri () dung dch c mu ca HA
Nu mt trong mt h c hai cht c mu khc nhau th vic quan st bng mt ch
cho php ta nhn c mu ca mt cht khi nng ca n t nht gp 10 ln nng
cht kia. Nh vy :
[ HA]
Khi [ A] 10 , mu ca cht ch th l mu ca HA
[ HA]
T (1) ta suy ra : pH = pK lg [ A]
(2) (*)
[ HA]
[ HA]
[ A]
pH pK lg0,1
pH pK + 1 (4)
Khong pH t (pK 1) n (pK + 1) l khong i mu ca cht ch th
Gii thiu mt s cht ch th thng dng trong cc phng th nghim Ha hc :
Cht CTM
Metyl da cam
Qu
Phenolphtalein
Mu mi trng axit
da cam
khng mu
Khong bin i mu
3,1 4,4
58
8 10
Mu mi trng baz
vng
xanh
(hng)
Trong thc t, dng CTM xc nh mi trng l axit, baz hay trung tnh, tc l
xc nh c pH ca dung dch (**). T y cc ngi lm cng tc ha hc mi c
c s x l mi trng cho thch hp vi mc ch ca mnh
N N
CH3
CH3
SO3
H3C
H
N
SO3H
H3C
SO3Na
H3C
mu vng da cam
H3C
HCl
SO3H
NH
H3C
NaOH
hay
H3C
H
N
SO3H
H3C
mu
2b. Phenolphtalein :
Ngi ta iu ch phenolphtalein bng cch cho andirit phtalic tc dng vi phenol
theo phn ng :
HO
to, H2SO4
OH
C
O
H2O
C
O
C
COO
HO
OH
+ H2 O
C
O
HO
OH
+ 2OHC
H2O
+ 2H+
OH
OH
I (khng mu)
II (mu thm)
O
+ OH+ H+
C
OH
COO
Mu
Mu tm
OH
Mu xanh
Trong ho hc, trong cc ngnh khc nh y hc, dc hc, nng nghip, cc phng
phn tch, phng ho nghim, trong ging dy, cht ch th mu c dng rt rng
ri. Vi bi vit ny, tc gi mong lm r mt s vn v l thuyt cht ch th mu
bn c bit cch s dng.
* Ti liu tham kho
Ho v c Hong Nhm - tp 1
T liu ging dy Ho hc 11
Ti liu gio khoa chuyn Ho 11 12
Ho c s
C s l thuyt ho hc
Mt s vn chn lc ca Ho hc - tp 2, tp 3
Trn Trng Chm