You are on page 1of 116

YS% ,xld

m%cd;dka;%sl iudcjd ckrcfha


md,sfka;=j

2009 wxl 8 ork fudag jdyk


^ixfYdaOk& mk;

[iy;slh igyka lf<a 2009 ud;= ui 11 jk k]


wdKavqf kshuh m uqKh lrk ,'

2009 ud;= ui 13 jk k YS% ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd ckrcfha


.ei m;%fha II jk fldgfia w;sflhla jYfhka m< lrk ,'
Y%S ,xld rcfha uqK fomd;fka;=f uqKh lrk ,'
fld<U 5" rcfha m%ldYk ldhdxYfhka < ,nd.; yels h'

< : re' 96'00 hs'

;eme,a .dia;=j : re' 22'50 hs'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

[iy;slh igyka lf<a 2009 ud;= ui 11 jk k]


t,a' '' 1$2007
^203 jk wldrh jQ& fudag jdyk mk; ixfYdaOkh
lsu i|yd jQ mk;ls'
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjd ckrcfha md,sfka;=j iska
fufia mkjkq ,ef:
1' f mk; 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk&
mk; hkqfjka ykajkq ,ef'

yq~q kduh'

2' ^fuys ka u;= "m%Odk m%{ma;h


s " hkqfjka i|yka lrkq
,nk& ^203 jk wldrh jQ& fudag jdyk mk; my; oelafjk
m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:

203 jk wldrh
ixfYdaOkh lsu'

^1& m%Odk m%{ma;f


s ha "flduidiajrhd" hk jpkh fh
we;s ljr fyda ia:dkhl " ta fjkqjg "flduidia
ckrd,ajrhd" hk jpk wdfoaY lsfuka;
^2& m%Odk m%{ma;sfha "wl=Y,;d ,l=Kq" hk jpk fh
we;s ljr fyda ia:dkhl " ta fjkqjg "hre
wNsjDoa ,l=Kq" hk jpk wdfoaY lsfuka;
^3& m%Odk m%{ma;sfha "uyd ud.h" hk jpk fh we;s
ljr fyda ia:dkhl " ta fjkqjg "ud.h" hk
jpkh wdfoaY lsfuka; iy
^4& m%Odk m%{ma;sfha "f,dh" hk jpkh fh we;s
ljr fyda ia:dkhl " ta fjkqjg "fudag f,dh"
hk jpk wdfoaY lsfuka'
3' m%Odk m%{ma;sfha 1 jk fldgfia YSIh fuhska bj;a
lrkq ,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk YSIh wdfoaY
lrkq ,ef:
"fudag jdyk ,shdmx lsu" tajdfha ika;lh oeu
iy md lsu"
2PL 0032913,500 (2008/10)

m%Odk m%{ma;sfha
1 jk fldgfia
YSIh m%;sfhdack
lsu'

2
m%Odk m%{ma;sfha
2 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

4' m%Odk m%{ma;sfha 2 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1& tys ^2& iy ^2w& Wmj.ka;s bj;a fldg" ta fjkqjg my;
oelafjk Wm j.ka;sh wdfoaY lsfuka:
"^2& fjf<kaol= fyda ksIamdolhl= iska lsKSf ldh
i|yd ,shdmx fkdl< jdykhl ika;lh oeu" jdykh
fkdl=Kk ;dlal,a iy III jk fldgi hgf;a ksl=;a lrk
,o fjf<kaol=f.a fyda ksIamdolhl=f.a n,m;%hl wldrh
hgf;a yer" tu jdykh h ud.hl md lrkq fkd,nk
;dla l,a ^1& jk Wmj.ka;h
s W,a,x>kh lsula f,i i,lkq
fkd,eh hq;= h'"'
^2& tu j.ka;f
s ha ^5& jk Wmj.ka;h
s bj;a fldg" ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka:
"^5& Y%S ,xldjg wdkhk lrkq ,enQ fudag jdykhla f.=
mY%fhka bj;a lsf ldh i|yd iy ta w;r;=r muKla
ud.hl md lrkq ,eu fyda h WmlrKhla i lsf
ldh i|yd fyda mlaId lsf fyda ,shdmx lsf ldh
i|yd flduidia ckrd,ajrhd iska kshu lrkq ,nk h
ia:dkhlg fyda h ia:dkhl isg Odjkh lrkq ,nk w;r;=r"
tu fuda g jdykh md ls u is lrkq ,nka f ka
fjf<kaol=f.a n,m;%hl wldrh hgf;a fyda ksl=;a lrkq
,nk k y;l ld,hla i|yd j,x.= jk ;djld,sl wjir
m;%hl wldrh hgf;a k" tu jdykh md lsu ^1& jk
Wm j.ka;sfha Odk W,a,x>kh lsula fkdjk f,i
i,lkq ,eh hq;= h"'
^3& tys ^6& jk Wmj.ka;sh bj;a lsfuka;
^4& tys ^9& jk Wmj.ka;h
s g bla;sju ^10& jk Wmj.ka;h
s
f,i n,d;aul h hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh tl;=
lsfuka:
"^10& f j.ka;sfha ^1& jk fyda ^5& jk Wmj.ka;sj,
Odk W,a,x>kh lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,ef remsh,a fooyia mka

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

ishhlg fkdwvq iy remsh,a mka oyilg fkdje ovhlg o"


fojk jrg jrolre lsf remsh,a mka oyilg fkdwvq
iy remsh,a oi oyilg fkdje ovhlg o" ;=kajk jrg
jrolre lsf fyda Bg miq wjia:djl jrolre lrkq
,nk g" remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a myf<dia
oyilg fkdje ovhlg fyda Tyq hg;a h hq;= h"'
5' m%Odk m%{ma;sfha 2 jk j.ka;shg bla;sj u my;
oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tu m%{ma;sfha 2w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h:
"kS;s frda
f,i ilia
lrk ,o
jdyk wdh
Nd;
fkdl< hq;=
nj'"

2w' ^1& lsisu ;eke;a;l= iska


^w& kS;s frda f,i fyda flduidia
ckrd,ajrhd iska wkqu; lrkq ,enQ
uQ,dlD;shlg wkkql+, f,i"
ksIm
a dokh lrk ,o" tl,ia lrk ,o"
ilia lrk ,o" w;ska ksudKh
lrk ,o" wkq j ;kh lrk ,o"
lrKh lrk ,o fyda jdykfha
ksudKh fjkia lr we;s fudag
jdykhla;
^wd& wod< iud.f kj fldgia fhdod
tl,ia ls u yer wkHdldrhls k a
tl,ia lr we;s fyda tu fldgiaj,
ks I a m dolhdf.a wjirh fkdue;s j
tl,ia lr we;s fudag jdykhla;
^we& ldl fodaI iys; fudag jdykhla;
^wE& wdrlaIdj ms<sn| ksh; m%;sj,g
wkql+, fkdjk fudag jdykhla;
^b& fidrl lrk ,o fudag jdykhla;
^B& jHdc wkkH;djhla iys; fudag
jdykhla;

m%Odk m%{ma;shg
w;ska 2w
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^W& jdykfha peis wxlh wkjirfhka
fjkia lr we;s fudag jdykhla; fyda
^W!& flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s;
wjirh fkdue;sj ksIm
a dokh lr we;s"
tl,ia lr we;s " ilia lr we;s "
wkqj;kh lr we;s" lrKh lr we;s
fyda jdykfha ksudKh h
wdldrhlg fjkia lr we;s h fudag
jdykhla"
ta nj oek oeku md fkdl< hq;= h'
^2& 2w j.ka;f
s ha Odk lv lrk ;eke;af;la
jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre lsf
remsh,a mkia oyilg fkdwvq iy remsh,a tla
,laIhlg fkdje ovhlg fyda tla udihl
ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsulg fyda tu ovh iy
nkaOkd.dr.; lsu hk folg u fyda Tyq hg;a
h hq;= w;r" fojk jr jrolre lsf remsh,a
tla ,laIhlg fkdwvq iy remsh,a fo,laIhlg
fkdje ovhlg fyda udi foll ld,hla i|yd
nka O kd.dr.; ls ulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsu hk o~qj folgu fyda
;=kajk jr fyda miq jdrhl jrolre lsf
;=k,
a laIhlg fkdje ovhlg fyda udi yhlg
je fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsulg fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsu
hk folgu iy jdykh rdcika;l lsrSug Tyq
hg;a h hq;= h'"'

m%Odk m%{ma;sfha
3 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

6' m%Odk m%{ma;sfha 3 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1& tys ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a lr ta fjkqjg my;
oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka:
"^1& lsish fudag jdykhla wh;a jkafka h
mka;shlg o ke;fyd;a ia;rhlg o" ta mka;shg

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

fyda ia;rhg wh;a ta fudag jdykj, ksudKh"


nr" udk iy WmlrK ms<sn|j f mkf;a Odk
j,g iy f mk; hgf;a idok ,o ksfhda.j,g ta
jdykh wkql+, jkafka k i tu fudag jdykh
,shdmx lrkq fkd,eh hq;= h'".
^2& tys ^2& jk Wmj.ka;sfha "fu%la fgdka folyudr
blaujhs k" hk jpk fjkqjg "lsf,da.%E ydr oyia
mkaishhla blaujhs k" hk jpk wdfoaY lsfuka; iy
^3& tys ^1& jk Wmj.ka;shg bla;sj u tys ^2&" ^3&" ^4& iy
^5& jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul h hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;s tl;= lsfuka:
"^2& ^w& h fudag jdykhla
^i& kS;s frda f,i fyda flduidia ckrd,ajrhd
iska wkqu; lrk uQ,dlD;shlg wkkql+,j
ksIm
a dokh lr we;s njg" tl,ia lr we;s njg"
ilia lr we;s njg" w;ska ksudKh lr
we;s njg" wkqj;kh lr we;s njg" lrKh
lr we;s njg fyda tys ksudKh fjkia lr
we;s njg;
^ii& wod< iud.f kj fldgia fhdod tl,ia lsu
yer wkHdldrhlska tl,ia lr we;s fyda tu
fldgiaj, ksIamdolhdf.a wjirh fkdue;sj
tl,ia lr we;s fyda fudag jdykhla njg;
^iii& ldl fodaI iys; fudag jdykhla njg;
^iv& wdrlaIdj ms<sn| ksh; m%;sj,g wkql+,
fkdjk njg;
^v& fidrl lrk ,o fudag jdykhla njg;
^vi& jHdc fyda iel iys; wkkH;djla iys; fudag
jdykhla njg;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^vii& peis wxlh wkjirfhka fjkia lr we;s
fudag jdykhla njg;
^viii& mQj ,shdmxhla ;snqfKa k" ta ms<sn| ia;r
bm;a lsug tu jdykh ,shdmx lsu i|yd
b,a lr we;s b,alre wfmdfydi;a we;s
njg;
^ix& tu jdykh ,shdmx lsu i|yd jQ b,a
m;%fha" b,alre iska jer f;dr;=re bm;a
lr we;s njg; fyda
^x& jdykh jHdc f,aLk iys;j wdkhkh lr we;s
njg fyda ,shdmx lsu i|yd jQ b,a
m;%fhys jHdc w;aikla fhdod we;s njg fydaa
tu b,a m;%h iu jHdc f,aLk bm;a
lr we;s njg"
Yajdi lsug flduidia ckrd,ajrhdg fya;= we;ak"
^wd& tu fudag jdykfha ,laIK:
^i& b,a m;%fha wka;.; ia;rj,g wkql+,
fkdjkafka k;
^ii& flduidia ckrd,ajrhdf.a u;h wkqj" th
ud.fha Odjkh lsug kqiqiq k" fyda tu
fudag jdykfha ie,eiau" ksudKh fyda tys
h ;;ajhla fyda tys we;s h WmlrKhla
ksid th f mkf;a Odkj,g wkql+,
fkdjkafka k;
^iii& th wdkhkh ls u i|yd flduidia
ckrd,ajrhdf.a mQj ,s; wkqu;h wjYH
jkafka k iy tu wkqu;h ,nd fkdf.k
wdkhkh lrkq ,en we;ak;
^iv& flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s; wjirh
fkdue;sj ksIamdokh lr" tl,ia lr" ilia
lr" wkqj;kh lr" lrKh lr fyda h
wdldrhlska tys ksudKh fjkia lr we;ak"

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

flduidia ckrd,ajrhd iska tu fudag


jdykh ,shdmx lrkq fkd,eh hq;= h'
^3& ^w& fyda ^wd& foh hgf;a flduidia ckrd,ajrhd
iska wkdjrKh lr .kakd ,o lreKq fya;=fjka fudag
jdykhla ,shdmx fkdlsug flduidia ckrd,ajrhd iska
.kakd ,o ;SrKhla wjidkd;aul h hq;= h'
^4& jhi wjqre oy wgg wvq lsisu ;eke;a;l= fudag
jdykhl whs;slre f,i ,shdmx lrkq fkd,eh hq;= h:
tfia jqj o" jhi wjqre oy wgg wvq ;eke;af;la fudag
jdykhl w:,dNS whs;slre f,i ,shdmx lrkq ,eh yels
w;r" tjeks wjia:djl " tu ;eke;a;df.a foumshkaf.ka
flfkl= fyda Ndrlre tu jdykfha whs;slre f,i ,shdmx
lrkq ,eh hq;= h'
^5& jHdc w;aikla we;=<;a jk fyda jHdc f,aLk iu
bm;a lrkq ,nk jdykhla ,shdmx lsu i|yd jQ b,a
m;%hla bm;a lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsf remsh,a oioyilg fkdwvq iy
remsh,a myf<dia oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h
hq;= h'"'
7' m%Odk m%{ma;f
s ha 4 jk j.ka;f
s ha ^1& jk Wmj.ka;f
s ha
^w& fPaofha "u.S m%jdyk fiajd wjir m;%hla" hk jpk
fjkqjg "u.S m%jdyk fiajd wjir m;%hla orkakd fyda" hk
jpk wdfoaY lsfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq
,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
4 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

8' m%Odk m%{ma;f


s ha 5 jk j.ka;f
s ha ^2& jk Wmj.ka;f
s ha
^w& foh bj;a lr" ta fjkqjg my; oelafjk foh wdfoaY
lsfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:

m%Odk m%{ma;sfha
5 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

"^w& wjia:dfjda; m fudag ihsl,hla" ieye,a


fudag ihsl,hla" fudag r:hla" oa;aj ldh jdykhla"
fudag g%hi
s l
s ,hla" fudag g%hi
s l
s ,a jEka r:hla" fudag
f,dhla" ieye,a fudag f,dhla" nr fudag f,dhla"
fudag flda r:hla" ieye,a fudag flda r:hla"
nr fudag flda r:hla" bv jdykhla" w;age% lagrhla"

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


fYaI ldh jdykhla" .s,ka r:hla" fudag wjux.,H
r:hla" fjkia yelshdjka we;s mqoa.,hka iska mojkq
,nk fudag r:hla tf,i ,shdmx lrkq ,eh
hq;= h;".

m%Odk m%{ma;sfha
10 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

9' m%Odk m%{ma;sfha 10 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sh bj;a lr" ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka:
"^2& fudag jdykhl ,shdmx whs;slre isk
a
^w& fudag jdykhlg wod< f,aLkj, tu fudag
jdykhlg wod< h igykl ksrjoH;dj flfrys
n,mdkakd jQ h lreKla fyda isoahla flduidia
ckrd,ajrhd fj; ksY
a ; wdlD;s m;%hlska fkdmudj
okajd ish hq;= w;r" ta wjia:df u fudag
jdykfha ,shdmx lsf iy;slh iy ksh;
.dia;=j o flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a
lsu fyda Ndr u l< hq;= h; iy
^wd& fudag jdykhl ,shdmx lsf iy;slfha ksY
a ;j
oelafjk mka;sh" imQK ." m<," ndysr fmkqu"
",a fia" m%udKh fyda wdik m%udKh" fjkia
lrk m jQ fjkila ta fudag jdykfha lsug
Tyq woyia lrk wjia:djl flduidia
ckrd,ajrhdf.a mQj wjirh ,nd .; hq;= h'"'
^2& tu j.ka;sfha ^2& jk Wm j.ka;shg bla;sj u tys ^3&
jk iy ^4& jk Wmj.ka;s f,i n,d;aul h hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;s tl;= lsfuka:
"^3& fudag jdykhlg wod< f,aLkj, ;udg wod< h
igykl ksrjoH;dj flfrys n,mdkakd jQ h lreKla fyda
isoahla flduidia ckrd,ajrhd fj; ksYa; wdlD;s m;%hla
uska fkdmudj okajd ish hq;= w;r" ta wjia:df u
fudag jdykfha ,shdmx lsf iy;slh iy ksh; .dia;j
=
o flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a lsu fyda Ndr u
l< hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

^4& by;ska jQ Wmj.ka;j


s , Odk j,ska h Odkhla
W,a,x>kh lrk fyda tajdg wkql+,j l%shd lsu meyer yk
fudag jdykhl ,shdmx whs;slre jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsf remsh,a oi oyilg fkdwvq iy
remsh,a is oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'"
10' m%Odk m%{ma;sfha 11 jk j.ka;shg b;a;sj u my;
oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tu m%Odk m%{ma;sfha 11w j.ka;sh f,i n,d;aul h
hq;= h:
"meju
ksYa; wdlD;s
m;% u.ska is
l< hq;= nj'

m%Odk m%{ma;sfha
11w j.ka;sh
we;=<;a lsu'

11w' fudag jdykhl ,shdmx whs;l


s re tu
jdykh mejug woyia lrk wjia:djl" Tyq
iska tu meju ksh; wdlD;s m;% jk w" w1"
wd" wd1" we" iy we1 hk wdlD;s m;% j ,g
idrdkql+,j l< hq;= h'"'

11' m%Odk m%{ma;sfha 12 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1& tu j.ka;sfha ^2& iy ^3& Wmj.ka;s bj;a lr" ta
fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;s wdfoaY lsfuka:
"^2& ,shdmosx whs;slre iska iafPdfjka lrkq
,nk mejula u; fudag jdykhl ika;lfha
h fjkia ul
^w& ,shdmx whs;slre iska ika;lh tf,i
fjkia fuka miq k ody;rla we;=<;
^i& ksh ; "w" wdlD;s m;% h h:d m
imQK fldg ,shdmx ;emEf,ka fyda
fm!oa.,slj Ndr fuka fyda flduidia
ckrd,a j rhd fj; fl,s k a u heh
hq;= h ; iy
^ii& h:d m imQK lrk ,o "wd", "wd1"
"we" iy "we1" hk ksh; wdlD;s m;%
o" fudag jdykhl wod< ,shdmx

m%Odk m%{ma;sfha
12 jk j.ka;sh
we;=<;a lsu'

10

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


lsf iy;slh ke;fyd;a tys wkq
msgm;la iy tu fudag jdykfha wdodh
n,m;%h w;a whs;slreg Ndr h hq;= h'
;j o ika;lh fjkia ug idlaIshla
jYfhka ,sshdmx whs;slre iska h:d
m imQK lrk ,o "w1" ork ksh;
wdlD;s m;%h ;ud fj; ;nd .; hq;= h'
^wd& fudag jdykhl w;a whs;l
s re tu jdykfha
w;a whs;slre f,i ,shdmx lsu i|yd
b,a lr we;ak i" ika;lh fjkia
fuka miq k ody;rlg miqj lsis gl
tu jdykh md lrkq fkd,eh hq;= h:
tfia jqj o" fudag jdykh ika;lh fjkia
u l=,S .siqul ld, iSudj udi ;=kla
fkdbla u jka k d jQ h wjia : djl f
Wmj.ka;sh wod< fkdh hq;= h'
^3& ^w& whs;sh fjkia fuka miqj k ody;rla
we;= < ; whs ; s h fjkia u ms < s n |j
flduidia ckrd,ajrhdg oekq u meyer
yk ,shdmx whs;l
s rejl= jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lsf remsh,a
;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a yh oyilg
fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'"
^wd& w;a whs;l
s re jYfhka ,shdmx u i|yd"
ika;lh fjkia fuka miqj k ody;rla
we;=<; b,a lsu meyer yk fudag
jdykhl kj whs;l
s re jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsf " by; lS k
ody;f ld, iSudfjka miq tfia meyer yk
y;,sia y;r jk kh olajd tla klg
remsh,a ishh ne.ska jQ ovhlg Tyq hg;a h
hq;= h;
^we& w;a whs;l
s re jYfhka ,shdmx u i|yd"
ika;lh fjkia fuka miqj k y;,sia

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 11


y;rla we;=<; b,a lsu meyer yk
fudag jdykhl kj whs;slre jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lsf "
remsh,a mka oyilg fkdwvq iy remsh,a oi
oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h
hq;= h;
^wE& jHdc f,a L khla fyda jHdc w;a i kla
wka;.; f,aLkhla bm;a lrk ,shdmx
whs;slre fyda w;a whs;slrejl= jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lsf
remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a
myf<dia oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a
h hq;= h;
^b& whs;sh fidhd ne,Sf ldh i|yd idOdrK
f,i wjYH jk ld, iSudjla i|yd ud.h
Nd;d lrkakd jQ o" ika;lh fjkia
we;a ; d jQ o" fuda g jdykhla fmd,s i a
ks,Orhl= iska r|jd ;nd .; yels w;r"
^i& tu jdykh tys w;a whs;l
s ref.a kka
,shdmx lr we;s njg flduidia
ckrd,ajrhd iska iar lsf ; iy
^ii& tu jdykfha ,shdmx iy;slh bm;a
lsf "
fmd,sia ks,Odhd iska tu jdykh w;a
whs;slreg uqod yeh hq;= h'
^2& tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha
^w& tys ^w& fofha "k y;la we;+<; " hk jpk fjkqjg
"k ody;rla we;=<;" hk jpk wdfoaY lsfuka ;
^wd& tu Wmj.ka;f
s ha ^wd& fofhys "k ody;rla we;=<;"
hk jpk fjkqjg "k oyihla we;=<; " hk jpk
wdfoaY lsfuka ;

12

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^we& tu Wmj.ka;sfha ^b& foh bj;a lr" ta fjkqjg
my; oelafjk foh wdfoaY lsfuka ;
"^b& ta jdykfha ,shdmx whs;slre iska leue;af;kau
lrk ,o mejul fya;f
= jka tu jdykfha ika;lfha
fjkila jQjdla fuka ^2& ^wd& Wmj.ka;sfha Odk
ta fudag jdykhg wod< h hq;= h'".

m%Odk m%{ma;sfha
13 jk j.ka;sh
ixfYdaOk lsu'

12' m%Odk m%{ma;sfha 13 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkqq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a lr ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka ;
"^1& h fudag jdykhl ika;lh fjkia f kj
whs ; s l rejl= ,s h dmx ls u i|yd jQ iEu
b,a,Sula u^w& ksh; wd iy we wdlD;s m;%j,g idrdkql+,j
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a lrkq
,eh hq;= h;
^wd& tu fudag jdykhg wod< tu wdlD;s m;%fhys
ksYa;j olajd we;s ldrKd inkaOfhka tu
fudag jdykhg wod<j ish f;dr;=re i|yka
l< hq;= h;
;j o" Ndr .ekSf ,m;la flduidia
ckrd,ajrhdf.ka ,nd .; hq;= h'"
^2& tu j.ka;f
s ha ^2& jk Wmj.ka;h
s tys ^3& jk Wmj.ka;h
s
f,i kej; wxl fhfuka ;
^3& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;shg bla;sj u tu
j.ka;sfha ^2& Wm j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= my;
oelafjk Wm j.ka;sh we;=<;a lsfuka:"^2& h:d m imQK lrk ,o wd1 iy we1 ksh;
wdlD;s m;% kj whs;slre iska ;nd .; hq;= h'"

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 13


13' m%Odk m%{ma;sfha 18 jk j.ka;sh my; oelafjk m
fuhska ixfYdaOkh lrkqq ,ef:
^1& tu j.ka;sh 6 ^1& jk Wmj.ka;sh f,i kej; wxl
fhfuka;
^2& tu j.ka;sfha kej; wxl fh ^1& jk Wmj.ka;sfha
"fiajhg .; fkdyels ;;ajhlg m;a lr we;a;d jQ wjia:djl
ta nj k ody;rla we;=<;" hk jpkj, isg tu j.ka;sfha
wjidkh olajd jQ we;s jpk bj;a fldg ta fjkqjg "k
ody;rla we;=<; whs;slre iska tu lreKq flduidia
ckrd,ajrhd fj; jd;d fldg ,shdmx lsf iy;slh
Tyq fj; bm;a l< hq;= w;r" flduidia ckrd,ajrhd
iska tu jdykfha ,shdmxh wj,x.= lrkq ,eh hq;= h'"
hk jpk wdfoaY lsfuka;
^3& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re Odkh bj;a lsfuka;
^4& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;shg bla;sj u tys ^2&
^3&" ^4&" ^5&" ^6&" iy ^7& jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul h
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;s we;=<;a lsfuka :
"^2& ^w& h fudag jdykhla
^i& kS;s frda f,i flduidia ckrd,ajrhd iska
wkqu; lrk ,o fyda tys uQ,dlD;shg wkkql+,
f,i ksIamdokh lr" tl,ia lr" ilia lr"
w;ska ksudKh lr" wkqj;kh lr" lrKh
lr fyda tys ksudKh fjkia lr we;s njg;
^ii& wod< iud.f kj fldgia fhdod tl,ia lsu
yer" wkHdldrhls k a fyda tu fldgia j ,
ksIamdolhdf.a wjirh fkdue;sj tl,ia lsu
lr we;s fudag jdykhla njg;
^ iii& ldl fodaI iys; fudag jdykhla njg;
^iv& wdrlaIdj ms<sn| ksh; m%;sj,g wkql+,
fkdjk fudag jdykhla njg;

m%Odk m%{ma;sfha
18 jk j.ka;sh
ixfYdaOk lsu'

14

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^ v& fidrl lrk ,o fudag jdykhla njg;
^ vi& jHdc wkkH;dj iyss; fudag jdykhla njg;
^ vii& jdykfha peis wxl fjkia lr we;s fudag
jdykhla njg;
^ viii& mQj ,shdmx ;snqfKa k" ta ms<sn| ia;r
bm;a lsug tu jdykh ,shdmx lsu i|yd
b,a lr we;s b,alre wfmdfydi;a we;s
njg;
^ ix& tu jdykh ,shdmx lsu i|yd jQ b,a
m;%fha" b,alre iska jer f;dr;=re bm;a
lr we;s njg ; fyda
^ x& jHdc f,aLk iys;j wdkhkh lr we;s njg
fyda ,shdmx lsu i|yd jQ b,a m;%fhys
jHdc w;aikla fhdod we;s njg fyda tu b,a
m;%h iu. jHdc f,aLk bm;a lr we;s njg;
Yajdi lsug flduidia ckrd,ajrhdg fya;= we;ak ;
^wd& tu fudag jdykfha ,laIK
^i& b,a m;%fha wka;.; ia;rj,g wkql+,
fkdjk njg;
^ii& flduidia ckrd,ajrhdf.a u;h wkqj" th
ud.fha Odjkh lsug kqiqiq k fyda tu
fudag jdykfha ie,eiau" ksudKh fyda tys
h ;;a;ajhla fyda h WmlrKhla ksid th
f mkf;a Odkj,g wkql+, fkdjk njg;
^iii& th Y%S ,xldjg wdkhkh lsu i|yd flduidia
ckrd,ajrhdf.a mQj ,s; wkqu;h wjYH jk
njg iy tu wkq u ;h ,nd fkdf.k th
wdkhkh lrkq ,en we;s njg ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 15


^iv& flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s; wjirh
fkdue;sj ksIamdok lr tl,ia lr" ilia lr"
wkqj;kh lr" lrKh lr we;s fyda h
wdldrhlska tys ksudKh fjkia lr we;s njg;
^v& tys ,shdmx whs;slre h f.dia we;s njg fyda
fidhd .; fkdyels njg fyda tu jdykh fudag
jdykhla u wjika we;s njg fyda;
^we& tu fudag jdykfha ,shdmxh ,nd f.k we;af;a
h jeo.;a lreKla inkaOfhka jHdc jQ f,aLk
mok fldg f.k fyda tfia jeo.;a lreKla wi;H
jQ lreKq ksfhdackh lsfuka njg fyda tu jdykfha
igyka lr we;s tkaka wxlh fyda tys wUd we;s
peis wxlh ,shdmx lsf iy;slfha i|yka wod<
wxlj,g jvd fjkia njg;
Yajdi lsug flduidia ckrd,ajrhdg fya;=
we;ak whs;l
s reg leu;s ksfhdackhla bm;a lsf
wjia:dj Tyqg ,nd fuka miq ^,shdmx iy;slfha
i|yka Tyqf.a ,smk
s hg ,shdmx ;emEf,ka oekaula
hefuka miq jd;d.; l< hq;= fya;= wkqj fudag
jdykhl ,shdmxh wj,x.= lrkq ,eh yels h'
^3& h fudag jdykhlg wLKavj wjqre follg wdodh
n,m;%hla ksl=;a lrkq ,en ke;s njg iy tu ld,iSudj
i|yd md fkdlsf iy;slhla ksl=;a lr ke;s njg"
idlaIs fyda f;dr;=re flduidia ckrd,ajrhdg ,ef
j,x.= wdodh n,m;%hla fyda md fkdlsf iy;slhla
tla uila we;=<;" bm;a lrk f,i;a" ,shdmx lsf
iy;slh kej; Ndr fok f,i;a" tu jdykfha whs;slreg
flduidia ckrd,ajrhd iska fkdmudj kshu lrkq ,eh
hq;= h' f j.ka;sfha i|yka wdodh n,m;%h fyda md
fkdlsf iy;slh bm;a lsug whs;slre wfmdfydi;a
jqjfyd;a" flduidia ckrd,ajrhd iska tu fudag jdykfha
,shdmxh wj,x.= lrkq ,eh hq;= h'
^4& h jdykhla mlaId lrk f,i flduidia ckrd,a
iska kshu lrkq ,eh yels w;r" tjeks mlaIdjlska miq

16

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

iy whs;slre leu;s ksfhdackhla lsf wjia:djla Tyqg


,nd fuka miq ^,shdmx lsf iy;slfha i|yka ,smskhg
Tyqg ,shdmx ;emEf,ka oekaula hefuka miq & jdykh
md l< fkdyels ;;ajfha we;s njg fyda th m%isoaO
ia:dkhlg md lsfuka uyck;djg wk;=rla h yels
njg;a" th w;ajehd l< fkdyels njg;a flduidia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka k" tu jdykh wj,x.=
lr" ,shdmxh o wj,x.= lrk f,i flduidia ckrd,ajrhd
ksfhda. l< hq;= h'
^5& wk;=rla fyda fjk;a wjia:dkq.; lreKl m%;st,hla
jYfhka tu jdykh ud.fha Odjkh l< fkdyels njg
m%ldYhg m;a lrkq ,enqjfyd;a" flduidia ckrd,ajrhd iska
tu fudag jdykfha ,shdmxh w;a ysgjkq ,eh hq;= h:
tfia jqj o" bka miqj ,shdmx whs;slre iska ksh;
.dia;=j o iu. ksh; wdlD;s m;%fhys b,a,Sula lrkq ,enQ"
tu jdykh ud.fha Odjkh lsug iqiq ;;ajhg m;a lr
we;s nj;a th f mkf;a Odkj,g iy fuh hgf;a
idok ,o ks f hda . j,g wkq l + , jk nj;a flduidia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka k" Tyq iska tu w;aysgqu
bj;a lrkq ,eh yels h'
^6& ^2& jk Wmj.ka;f
s ha ^wd& foh hgf;a fudag jdykhl
,shdmxh wj,x.= lrkq ,en we;s wjia:djl fyda jdykfha
fyda jdykfha whs;slref.a wkkH;dj ms<sn|j m%Yakhla we;s
wjia:djl
^w& jdykfha whs;slre f mkf;a Odkj,g iy
th hgf;a idok ,o ksfhda.j,g wkql+,j l%shd lr
;sf k ; iy
^wd& flduidia ckrd,ajrhd iska ;;a ldh i|yd n,h
mjrkq ,enQ ks,Orhl= iska jdykh mlaId lrkq
,en" whs;slre f mkf;a Odkj,g wkql+,j
l%shd lr we;s njg ,shdmx iy;slfha igykla
lrkq ,enqjfyd;a"

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 17


tu jdykh fuu fldgi hgf;a kej; ,shdmx lsu
i|yd i,ld ne,sh yels h'
^7& jdykhl ,shdmxh wj,x.= l< g" ,shdmx whs;l
s re
iska tu jdykh md lsu keje;ah hq;= w;r" tfia
wj,x.= lsu ms<sn|j oekq f kfha isg k y;la we;=<;
jdykfha ykd .ekSf wxl ;yvqj flduidia ckrd,ajrhdg
wdmiq Ndr h hq;= h'
^8& ^w& ksh; ldh mmdhg wkql+,j wj,x.= lrk ,o
jdyk inka O fhka f,a L khla flduidia
ckrd,ajrhd iska mj;ajdf.k hd hq;= w;r" wj,x.=
lrk ,o fudag jdyk inkaOfhka f;dr;=re tys
we;=<;a lrkq ,eh hq;= h' ldhd, f,djka ;=<
tu f,aLkh uyck;dj iska mlaId lsu i|yd
,nd h hq;= h;
^wd& wj,x.= lrk ,o jdyk ms<n
s | f,aLkfhys we;s igyka
we;=<;a lsu" ixfYdaOkh lsu iy bj;a lsu" f
hgf;a idokq ,nk ksfhda.j,g wkql+,j muKla
is l< hq;= h'
^9& ^7& jk iy ^8& jk Wmj.ka;sj, ldh i|yd
^w& .efuka" .skaklska" c, .e,aulska" wk;=rlska"
wkjir we;=ulska fyda fjk;a lreKlska fyda
wjia:dkq.; lreKlska jdykhg w,dNhla is
jqjfyd;a ; iy
^wd& w,dNfha m%udKh fldmuK o h;a" jdykfha wn,ka
;;a;ajfha jkdlu iy ud.fha fyda ud. wdY%s;
m%foaYhl th md lsu i|yd w;ajehd lsf
hou w,dNh is l< is u fyda wjia:dkq.;
lreKg fmr tu jdykfha fj<|m, jkdlug
jvd je njg tu jdykfha rla I Klre fyda
rlaIKlrejl= fkdue;s k jdykfha ,shdmx
whs;slre ;SrKh lrkafka k"
muKla tu jdykh wj,x.= lrkq ,eh hq;= h'

18

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^10& ^w& fofha i|yka jdykhl rlaIKlrejl=
^w& jdykfha imQK rlaIK jkdlu i|yd ysl
mEulg tu rlaIKlre iska wjir ,nd fokq
,enqjfyd;a ; fyda
^wd& tu rlaIKlre iska jdykh ;=kajk mdYjhlg
neyer lrkq ,enqjfyd;a"
tu rlaIKlre iska ^9& jk Wmj.ka;sfha ^wd& foh
hgf;a ;SrKhla lrkq ,en we;s f,i i,lkq ,ef'

^11& ^9& ^wd& Wmj.ka;sfha i|yka jdykhl ,shdmx


whs;slre iska tu jdykh iqkanqka , .kakd ;eke;a;l=g
l=Kkq ,enqjfyd;a tu ,shdmx whs;l
s re tu j.ka;h
s hgf;a
;SrKhla lrkq ,en we;s f,i i,lkq ,eh hq;= h'
^12& h oekqula fyda b,a,Sula inkaOfhka fok ,o
h f;dr;=rla fyda bm;a lrk ,o f,aLkhla fyda tu
f,aLkfha msgm;la h uYkhla" kS;h
s n,d;aul ls iy
wdY%s; ldhhla i|yd fy<s lrkq ,eh yels nj iy Nd;d
lrkq ,eh yels nj" ^wjia:dfjda; m" tu oekq u fyda
b,a,u
S is lrk wjia:df tu jdykh wj,x.= lsu ms<n
s |j
flduidia ckrd,ajrhdg oekqq fok fyda wj,x.= lrk ,o
jdyk ms<sn| f,aLkfha we;s igykla ixfYdaOkh lsug
fyda bj;a lsug b,a,d isk h ;eke;af;l=g oekq fok
njg flduidia ckrd,ajrhd iy;sl h hq;= h'
^13& wj,x.= lrk ,o jdyk neyer lsu inkaOfhka iy
ta inkaOfhka ;eh hq;= jd;d inkaOfhka wud;Hjrhd
iska ksfhda. idokq ,eh yels h'
^14& f j.ka ; s f ha h Odkhla lv lrk h
;eke;af;la jrolg jrolre lrkq ,ef remsh,a oi
oyilg fkdwvq iy remsh,a is oyilg fkdje ovhlg
iy tu jro i|yd fojk jr fyda miq wjia:djl jrolre
lrkq ,ef remsh,a is oyilg fkdwvq iy remsh,a ;sia
oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'"'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 19


14' m%Odk m%{ma;h
s g w;ska 18wd j.ka;h
s fuhska we;=<;a
lrkq ,nk w;r" th m%Odk m%{ma;sfha 18wd j.ka;sh f,i
n,d;aul h hq;= h:
",shdmx
lsf
iy;slh
jxpksl f,i
md lsu
fyda
wj,la I K
lsu wdh is
lsu i|yd
oKa v kh'

m%Odk m%{ma;shg
w;ska 18wd
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

18wd' fuda g jdykhla ,s h dmx ls f


iy;slh
^w& jxpksl f,i md lrk fyda tfia
md lsu i|yd fjk;a h ;eke;a;l=g
bv ,nd fok; fyda
^wd& wkqlrKh lrk" fjkia lrk" wj,laIK
lrk" rEmS lrk fyda kdY lrk"
h ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lrkq ,ef remsh,a myf<dia
oyilg fkdwvq iy remsh,a ismka oyilg
fkdje ovhlg o tu jro i|yd fojk jrg
fyda miq wjia:djl jrolre lrkq ,ef
remsh,a ;sia oyilg fkdwvq iy remsh,a mkia
oyilg fkdje ovhlg fyda udi ;=klg
fkdje ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsulg
fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsu hk folg
u fyda Tyq hg;a h hq;= h' "'

15' m%Odk m%{ma;sfha 19 jk j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1& tu j.ka;sfha ^2& jk iy ^3& jk Wmj.ka;s tys ^3& jk
iy ^4& jk Wmj.ka;s f,i kej; wxl fhfuka;
^2& tu j.ka;f
s ha ^1& jk Wmj.ka;h
s g bla;sj tys ^2& jk
Wmj.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= my; oelafjk Wm
j.ka;sh we;=<;a lsfuka :
"^2& fYaIfhkau iy by; lS Odkj, jHdma;shg
w.;shla fkdue;sj wud;Hjrhd iska my; oelafjk lreKq
inkaOfhka ksfhda. idokq ,eh yels h:

m%Odk m%{ma;sfha
19 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

20

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^w& jdykj, iy f%,j, m<," Wi" frdao w;r r"
. iy bhg fyda miq mig fkrd we;s m%udKh
iy tu jdykj, fyda f%,j, /f.k hd yels nr
tu jdykj, iy f%,j, frdaoj, YalNh" tu
jdykj, iy f% , j, ghj, ia j Ndjh iy
;;a;ajh u;a lsu i|yd iy ud.j, w,dN is
h yels h gh j. ;yk lsu;
^wd& wk;=re wef WmlrKj,ska msgjk wl Yoh"
tkafuka" ihs,kairfhka iy fudag jdykfha
ksudKh fyda ;;a;ajh ke;fyd;a tys mgjd we;s
nr ksid msgjk Yoh ;yk lsu;
^we& h mka;h
s lg fyda ia;rhlg wh;a fudag jdykhl
fyda f%,rhl nr megug fmr iy nr megfuka
miq ;sh yels Wmu nr iy tu jdykfhka fyda
mdrg fyda tys h ksYa; fldgilg fm%aIKh h
yels Wmu welai,a nr fyda tu jdykfha mdrg
jk h fldgilska fyda fldgia j,ska mdrg
fma%IKh jk Wmu nr iy tu nr mlaIKh lsu
kshu lrkq ,ef fldkafoais u;a lsu;
^wE& jdykj, yd f%,j, ,l=Kq l< hq;= ia;r kshu
lsu;
^b& jdykj, yd f%,j, we;s kqfld, iy ;sx.j,
ixLHdj iy iajNdjh ksY
a ;j oekau iy kqfld,"
;sx." ihs,kai" msgu" ,s myka" nr iy
iqlaldku ldhlaIuj iy ksis l%shdld;ajfhka
mj;ajd f.k hk njg iy;sl u iy h mdrl
fyda h mY%hl fyda mY%j, mxlref.a leue;a;
we;sj tu kq" ;sx." ihs,kai" msgu" ,s
myka" nr iy iqlaldku mlaId fldg kslaIKh
lsu i|yd tu ksfhda.j, ksYa;j n,h mjrd we;s"
k lrk ,o fyda ia;r lr we;s h ;eke;a;l=g
fyda ;eke;a;ka mka;shlg n,h meju;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 21


^B& jdykhla < tk nj ix{d lsu fyda fjk;a
jdykhla msgm
q iska < tk njg h fudag jdykhl
hreg oek .ekSug yels u msKsi fyda h fudag
jdykhl f.h fyda idj fjkia lsf wruqK
oekq u i|yd i lr we;s WmlrK Nd; lsu
u;a lsu fyda ;yk lsu i|yd iy tajd
ldhlaIu f,i fyda ksis l%h
s dld;ajfhka ;nd .kakd
njg iy;sl u;
^W& jdyk iy f%,j, i lrkq ,nk ,s myka iy
tajdfha iajNdjh jdykfha tajd i l< hq;= ia:dkh
iy tajd o,ajd ;eh hq;= ld,h fyda fjk;a lreKq
u;a lsu;
^W!& jdykj, il< hq;= wdrlaIs; WmlrK kshu lsu;
^t& jdykhla Nd; lsu inkaOfhka " f;,a iys;
jH" w" c,h" yqud,h" oDIH jdhq" I iys; "
.sks o" oe,s w=re .Eia fyda ,s msgu md,kh
lsu;
^ta& fudag jdyk j,ska ;j;a fudag jdykhla weof.k
hEu fyda weu iy ta i|yd Nd; lrk inkaO;d
md,kh lsu;
^T& fudag jdykhla Nd; lsu inkaOfhka" ud.h
Nd; lrk fyda ta wjg isk whg lrorhla fyda
wk;=rla is lsug bv we;s h WmlrKhla Nd;
lsu fyda h ls%hdjla is lsu ;yk lsu;
^& h fudag jdykhlg tl .g wuqKkq ,eh yels
f%, ixLHdj" tajd weKsf l%uh iy tajd md,kh
lr ;nk l%uh iy tajdfha ;sh yels Wmu nr
md,kh lsu;
^l& fudag jdyk fyda f%, meof fyda tajdfha
iydhlhka f,i lghq;= lsf " fiajfha kshqla;
lrjkq ,eh yels fiajl ixLHdj kshu lsu iy
tu ;eke;a;kaf.a ldh iy phdj u;a lsu;

22

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^.& h mka;shlg fyda ia;rhlg wh;a fudag jdyk
i|yd Wmu f.hla ks h u ls u iy fYa I
wjia:dj, tu kS;sj,ska ksoyia lsug Odk
ie,eiau" iy fvd WmlrK iy f,ai f.
WmlrK iy PdhdrEm uska fidhd .ekSf WmlrK
Nd; lrka f.h oek .ekSf ldh mmdh
kshu lsu;
fuu fofha ldh i|yd ud.hl fyda ud.hl
fldgila inkaOfhka fudag jdykhl fyda fudag
jdyk mka;h
s l Wmu f.h f,i tlsfklg fjkia
f. iSud kshu lrkq ,eh yels h;
^j& fmdf fyda ksYa; m%foaYj, fyda ksYa; ud.j,
iy ish wjia:djkays fyda ksYa; ld,iSudjka
;=< " jdykj, k,d Yo lsu fyda fjk;a wk;=re
wef WmlrK Nd;d lsu" kshdukh lsu fyda
;yk lsu iy O wjia:dkq.; lreKqj, O
mka;s fyda O ia;rj,g wh;a fudag jdyk
inkaOfhka fyda tlu mka;shlg fyda ia;rhlg
wh;a fudag jdyk inkaOfhka O ;s idokq
,eh yels h;
^c& fudag jdykhlg m;s;jk wdf,dalfha m%udKh iy
wdf,dalh ksohdf m%n,;dj ;SrKh lsu i|yd
jQ ldh mmdh kshu lsu;
^g& wm;% jdhq msgf m%;sh ksYa;j oelau;
^v& h ksYa; jdyk j. i|yd W;af;ack yerf
WmlrK (Catalytic Converters) i lsu kshdukh
lsu;
^K& ridhk jH" .Eia fyda fjk;a wk;=reodhl NdKav
m%jdykh lsu kshdukh lsu;
^;& wf.S ud. fyda h ud.hla Nd; lsu h
mka;h
s lg fyda mka;j
s ,g fyda j.j,g wh;a fudag
jdykj,g ;yk lsu; iy

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 23


^o& fudag jdykj, ,shdmxh wj,x.= lsu i|yd jQ
ldh mmdh iy ta i|yd wh l< hq;= .dia;= kshu
lsu'"'
16' m%Odk m%{ma;shg w;ska 19 jk j.ka;shg bla;sju
my; oelafjk w;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkqq ,nk w;r"
tajd m%Odk m%{ma;sfha 19w" 19wd" 19we j.ka;s f,i n,d;aul
h hq;= h:
"flduidia
ckrd,ajrhdf.a
wjirh we;sj
i lsisu
;eke;a ; l=
iska fudag
jdykhla
ilia lsu"
ks Ia m dokh
lsu wdh
fkdl<
hq ; = n j'

m%Odk m%{ma;shg
w;ska 19w" 19wd"
19we j.ka;s
we;=<;a lsu'

19w ^1& flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s;


wkqu;h we;sj i" lsisu ;eke;a;l= iska Y%S
,xldf fudag jdykhla ilia lsu" ksIm
a dokh
lsu" tl,ia lsu" w;ska ksudKh lsu"
wkqj;kh lsu" lrKh lsu fyda tys
ksudKh fjkia lsu fkdl< hq;= h'
^2& ksh; wdlD;s m;%fhys jQ b,a,Sula bm;a
lsf iy ksh; .dia;=j f.f wkqu;h
,nd ug fyda ,s; oekaula uska flduidia
ckrd,ajrhd iska ksYa;j olajkq ,nk kshu
iy fldkafoaisj,g wkql+,j b,alre ls%hd
ls ug hg;a j " wjia : dfjda ; m fuda g
jdykhla ksIamdokh lsug" tl,ia lsug"
ilia ls ug" w;s k a ks udKh ls ug"
wkqj;kh lsug" lsrKh lsug fyda tys
ksudKh fjkia lsug flduidia
ckrd,ajrhd iska tu b,alreg wkqu;h ,nd
h yels h'
^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a jQ oekau uska
ksY
a ;j olajkq ,nk kshu iy fldkafoaij
s ,g"
wjia:dfjda; m" fudag jdykhla ksIm
a dokh
lsu" tl,ia lsug" ilia lsug" w;ska
ksudKh lsug" wkqj;kh lsug" lsrKh
lsu fyda tys ksudKh fjkia lsu i|yd
b,alreg we;s myiql tu oekaf i|yka
ms;rj,g wkql+, h hq;= njg kshuhla o
we;=<;a h yels h'

24

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^4& ^2& jk Wmj.ka;h
s hgf;a ksY
a ;j oelafjk
h kshuhlg fyda fldkafoaishlg wkql+,j
b,alre l%shdlr fkdue;s njg flduidia
ckrd,ajrhd iEySulg m;a jk wjia:djl" Tyq
iska ^1& jk Wmj.ka;f
s ha i|yka ,s; wkqu;h
m%odkh lsu m%;slafIam lrkq ,eh yels h' tu
m%;l
s f
a Iam lsu ,s; oekaula u.ska b,alreg
fokq ,eh hq;= h'
^5& f j.ka;sh hgf;a ,s; wkqu;h m%odkh
lsu flduidia ckrd,ajrhd iska m%;slafIam
lrkq ,efuka w;Dma;shg m;a h ;eke;af;la
tu m%;slafIam lsu ms<sn| ,s; oekau ,e
k ody;rla we;=<; 213 w w j.ka;sh hgf;a
ixia:dmkh lrk ,o fudag jdyk wNshdpk
ksYaph wldh fj; ,s;j wNshdpkhla
bm;a l< yels h'
^6& fudag jdykhla ksIamdokh lsu" tl,ia
lsu" ilia lsu" w;ska ksudKh lsu"
wkqj;kh lsu" lsrKh lsu fyda tys
ksudKh fjkia lsu i|yd oekg mj;akd
myiqlulg flduidia ckrd,ajrhd iska ,s;
oekaula u.ska ksY
a ;j olajk tl;= ls" je
hqKq ls fyda lsrKh ls is lrk f,i
tu fudag jdykh ksIm
a dokh lrkakdg" tl,ia
lrkakdg" ilia lrkakdg" w;ska ksudKh
lrkakdg" wkqj;kh lrkakdg" lrKh
lrkakdg fyda tys ksudKh fjkia lsf
jHdmdrfha kshe,S isk ;eke;a;dg flduidia
ckrd,ajrhd iska ,s; oekaula u.ska kshu
lrkq ,eh yels h'
^7& fuda g jdykhla ks I a m dolhl= " tl,ia
lrkakl=" ilia lrkakl=" w;ska ksudKh
lrka k l= " wkq j ;kh lrka k l= " ls r Kh
lrkakl= fyda tys ksudKh fjkia lsf
jHdmdrfha kshe,S iskakl=
^w& ^6& jk Wmj.ka;sh hgf;a Tyqg hjk ,o
oekaul i|yka kshu lsj,g wkql+,j
l%shd lsu Tyq iska meyer we;s njg; fyda

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 25


^wd& ^i& fudag jdykhla ksIamdokh lsf"
tl,ia lsf" ilia lsf" w;ska
ksudKh lsf" wkqj;kh lsf"
lrKh lsf fyda tys ksudKh
fjkia lsf jHdmdrh" kqiqiq fyda
iEySulg m;a fkdjk wdldrhg is lr
we;s njg;
^ ii& ,s; wkqu;sh m%odkh lrkq ,enqf h
kshu iy fldkafoaisj,g hg;aj o" ta
kshu iy fldkafoaisj,g wkql+, u
meyer we;s njg; fyda
^ iii& f mk; hgf;a jrolg jrolre lrkq
,en we;s njg fyda ta hgf;a idok ,o
h ksfhda.hl Odk W,a,x>kh lr
we;s njg"
flduidia ckrd,ajrhd iEySug m;a jk
wjia:djl ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a m%odkh
lrk ,o ,s ; wkq u ;h flduidia
ckrd,a j rhd is k a wj,x.= lrkq ,eh
yels h'
^8& ^7& jk Wmj.ka;sh hgf;a h ,s;
wkqu;hla wj,x.= lsug fmr" flduidia
ckrd,ajrhd iska ;udf.a tu woyi ms<sn|j
,s ; oeka ula lrka tu wj,x.= ls u
n,d;aul lrkakd jQ o tu oekaf k isg k
ody;rlg jvd wvq fkdjkakd jQ o khla"
ksYa;j oelah hq;= w;r" tu ,s; wkqu;h
wj,x.= fkdl< hq;af;a ukao hkak ms<sn|j
flduidia ckrd,ajrhd fj; ksoyig lreKq
bm;a lrk f,i fudag jdykfha
ksIm
a doljrhdf.ka" ilia lrkakdf.ka" tl<ia
lrkakdf.ka" w;ska ksudKh lrkakdf.ka"
wkqj;kh lrkakdf.ka" lrKh lrkakdf.ka
fyda tys ksudKh fjkia lrk ;eke;a;df.ka
b,a,d ish hq;= h'

26

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^9& ^7& jk Wmj.ka;sh Odk hgf;a h
;eke;a;l= fj; m%odkh lrk ,o h ,s;
wkqu;hla flduidia ckrd,ajrhd iska wj,x.=
lrkq ,en we;s wjia:djl" Tyq iska jydu ,s;
oekaula u.ska tu wj,x.= lsu ms<sn|j ta
;eke;a;dg oekq h hq;= h'
^10& ^7& jk Wmj.ka;sh hgf;a flduidia
ckrd,ajrhdf.a ;SrKhlska w;Dma;shg m;a h
;eke;a;l= iska ^9& jk Wmj.ka;sfha i|yka
oekaula ,e k ody;rla we;=<; tu wj,x.=
lsug tfrysj 213ww j.ka;sh hgf;a msysgqjkq
,enQ fudag jdyk wNshdpk ksYaph uKav,h
fj; ,s;j wNshdpkhla bm;a l< yels w;r"
tu ksYaph uKav,fha ;SrKh wjidkd;aul
h hq;= h'
^11& ^9& jk Wmj.ka;h
s hgf;a wj,x.= lsf
oekaula ,e k ody;rl ld,hla .; jk
;=re wj,x.= lsf kshuhla n,d;aul fkdh
hq;= h'
^12& ta ld,iSudj we;=<; ta wj,x.= lsfuka
w;Dma;shg m;a ;eke;af;la 213ww j.ka;sh
hgf;a msysgqjkq ,enQ fudag jdyk wNshdpk
ks Y a p h uKa v ,hg wNs h dpkhla bm;a
l<fyd;a" tu ksYaph uKav,h iska wj,x.=
lsf kshuh iar lrk ;=re fyda wNshdpkh
ksYam%Nd lrk ;=re by; lS kshuh n,d;aul
fkdh hq;= h'
^13& ^7& jk fyda ^11& jk Wmj.ka;sh hgf;a
wj,x.= ls f ks h uhla n,d;a u l jk
wjia:djl" fudag jdykhl ksIamdolhl="
tl,ia lrka k l= " ilia lrka k l= " w;s k a
ksudKh lrkakl=" wkqj;kh lrkakl="
lrKh lrkakl= fyda tys ksudKh fjkia
lrk ;eke;a;l= by; lS kshuh n,d;aul jk

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 27


kfha isg wjia:dfjda; m fudag jdykhla
ksIamdokh lsf" tl,ia lsf" ilia lsf"
w;ska ksudKh lsf" wkqj;kh lsf
lrKh lsf fyda tys ksudKh fjkia
lsf jHdmdrh mj;ajdf.k hdu kj;ajkq
,eh hq;= h'
^14& f j.ka;sh hgf;a ;u jHdmdrh mj;ajd
f.k hdu i|yd jQ ,s; wkqu;sh wj,x.= lrkq
,en we;s fudag jdykhl ksIm
a dolhl=" tl,ia
lrkakl=" ilia lrkakl=" w;ska ksudKh
lrka k l= " wkq j ;kh lrka k l= " lrKh
lrkakl= fyda tys ksudKh fjkia lrk
;eke;a;l= isk-a
^w& tu ,s; wkqu;h ,nd f ,smsh ; iy
^wd& wjia:dfjda; m tu ksIamdolhdf.a"
tl,ia lrka k df.a " ilia lrka k df.a "
w;ska ksudKh lrkakdf.a" wkqj;kh
lrkakdf.a" lrKh lrkakdf.a fyda tys
ksudKh fjkia lrkakdf.a ,shdmx
iy;slh"
by; lS wj,x.= lsf k isg k y;la we;=<;
flduidia ckrd,ajrhd fj; Ndr h hq;= h'
^15& f j.ka;sh hgf;a ;u jHdmdrh i|yd
,nd we;s ,s; wkqu;sh wj,x.= lrkq ,en
we;s ksIamdolhl=" tl,ia lrkakl=" ilia
lrka k l= " w;s k a ks udKh lrka k l= "
wkqj;kh lrkakl=" lrKh lrkakl= fyda
jdykhl ksudKh fjkia lsf jHdmdrfha
kshe,S iskakl= iska by; lS wj,x.= lsfuka
miq"
^w& ^6& jk Wmj.ka;sh hgf;a ;ud fj; tjk
,o oekaul kshuhkag wkql+,j l%shd lr
we;s nj ; iy

28

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wd& l,ska ,s; wkqu;sh ,nd ;snqfKa l=uk
kshu iy fldkafoaisj,g hg;aj o ;ud
tu kshu iy fldkafoaij
s ,g wkql,
+ j l%h
s d
lr we;s nj ; iy
^we& tu jHdmdrh ksis m iy iEySulg m;ajk
wdldrhg mj;ajdf.k hk njg flduidia
ckrd,ajrhd iEySulg m;a lrf ^i& ;u jHdmdrh i|yd ,s; wkqu;h
m%odkh lsu i|yd ; iy
^ii& wjia:dfjda; m ksIamdolhdf.a"
tl,ia lrkakdf.a" ilia lrkakdf.a"
w;ska ksudKh lrkakdf.a"
wkq j ;kh lrka k df.a " lrKh
lrkakdf.a fyda ksudKh fjkia
lrkakdf.a ,shdmx iy;slh ksl=;a
lsu i|yd"
flduidia ckrd,ajrhd fj; kej; b,a
l< yels h'
^16& f j.ka;h
s hgf;a ,s; wkqu;hla kej;
ks l = ; a ls ug fyda wjia : dfjda ; m
ksIm
a dolhl= jYfhka" tl,ia lrkakl= jYfhka"
ilia lrkakl= jYfhka" w;ska ksudKh
lrka k l= jYfhka " wkq j ;kh lrka k l=
jYfhka" lrKh lrkakl= jYfhka fyda
jdykhl ks udKh fjkia lrka k l= ta
;eke;a;dg ksl=;a lrk ,o ,shdmx iy;slh
kej; ksl=;a lsu fyda w;a lsu" flduidia
ckrd,ajrhd iska m%;slafIam lrkq ,efuka
w;Dma;shg m;a h ;eke;af;la tu m%;slafIam
lsu ms<sn| ,s; oekau ;ud fj; ,e k
ody;rla we;=<; wud;Hjrhdf.a wud;HdxYfha
f,aljrhd fj; ,s;j wNshdpkh lrkq ,eh
yels w;r" Tyqf.a ;SrKh wjidkd;aul f'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 29


^17& ^1&" ^13& fyda ^14& jk Wmj.ka;sj,
Odk W,a,x>kh lrk ;eke;af;la jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq ,ef
remsh,a mkiaoyilg wvq fkdjk iy remsh,a
,laIhlg je fkdjk ovhlg o" tu fudag
jdykh rdcika;l lsug o hg;a jkafka h'
^18& wjia:dfjda; m" ksIamdolhl=f.a"
tl,ia lrkakl=f.a" ilia lrkakl=f.a" w;ska
ksudKh lrkakl=f.a" wkqj;kh lrkakl=f.a"
lrKh lrka k l= f .a " ks udKh fjkia
lrkakl=f.a ,shdmx iy;slhg fhh yels
fldkafoais iy tu iy;slh orkakl=f.a phdj
we;= tu iy;slh inkaOfhka wud;Hjrhd
iska ksfhda. idokq ,eh yels h'
wod< iud.f
w;au
fldgia fhdod
i fudag
jdyk tl,ia
lsu ;yk
lsu'

19wd' ^1& ^w& wod< iud.f w;au fldgia


fhdod i ( iy
^wd& tu fldgia ksmojkakdf.a mQj
,s; wjirh we;sj i"
lsiu
s ;eke;a;l= iska fudag jdykhla tl,ia
lsu fkdl< hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;f
s ha Odkj,g wkql,
+ j
i" wkHdldrhlg fudag jdykhla tl,ia
lrk h ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lsf remsh,a mkia oyilg
wvq fkdjk iy remsh,a ,laIhlg je fkdjk
ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'

we;e jdyk
wdkhkh
lsu ;yk
lsu'

19we' ^1& lsisu ;eke;a;l= isk


a
^w& flduidia ckrd,a j rhd is k a
wkqu; lrk ,o uq,dlD;shg wkql+,
fkdjk lsiu
s fudag jdykhla ; iy

30

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wd& ;;aldh i|yd flduidia
ckrd,ajrhd iska ksl=;a lrk ,o
wjir m;%hl wldrh hgf;a i Y%S
,xldjg wdkhkh lsu fkdl<
hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odk lv lrk h
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia
jrolre lsf remsh,a ;=ka,laIhlg wvq
fkdjk iy remsh,a mka,laIhlg je fkdjk
ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'

m%Odk m%{ma;shg
w;ska 24w
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

17' m%Odk m%{ma;sfha 24 jk j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tu m%{ma;sfha 24w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h :
21" 22" 23 iy
24 hk
j.ka ; s
W,a,x>kh
lsu i|yd jQ
oKa v kh'

24w' ^w& f mkf;a 21" 22" 23 iy 24 jk


j.ka ; s j , Odk W,a , x>kh
lrk ; fyda
^wd& ^i& h ykd .ekSf wxl ;yvqjla
jxpksl f,i Nd; lrk fyda
tfia Nd; lsug fjk;a h
;eke;a;l=g bv fok ; fyda
^ii& h ykd .ekSf wxl ;yvqjla
wkqlrKh lrk" fjkia lrk"
lD;s lrk" ulk fyda kdY
lrk"
h ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia
jrolre lsf remsh,a myf<dia oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a ismka oyilg je fkdjk
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl
jrolre lsf remsh,a ;sia oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a mkia oyilg je fkdjk
ovhlg fyda udi ;=klg je fkdjk ld,hla
i|yd nkaOkd.dr.; lsu hk folgu fyda
Tyq hg;a h hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 31


18' m%Odk m%{ma;sfha 29 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :
"fuda g
jdyk i|yd
wdodh
n,m;%" .

29' ^1& ^w& 196 jk j.ka;sh hgf;a fudag


jdykh inkaOfhka fhda.H;d iy;slhla iy
fudapk iy;slhla bm;a lrkq ,nkafka k
i" fudag f,dhla" ieye,a fudag f,dhla"
nr fudag f,dhla" ieye,a fudag flda
r:hla " nr fuda g flda r:hla " fuda g
wjux.,H r:hla" fudag .s,ka r:hla fyda
frda.Ska /f.k hk r:hla i|yd wdodh n,
m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eh hq;= h'
^wd& 196 jk j.ka;h
s hgf;a fudag jdykhla
inkaOfhka fudapk iy;slhla bm;a
lrkq ,nkafka k i" fudag
nhsil
s ,hla" ieye,a fudag nhsil
s ,hla"
fudag r:hla" oa;aj ldh jdykhla"
fudag g%hi
s l
s ,hla" fudag g%hi
s l
s ,a jEka
r:hla" bv jdykhla" w;a g%elagrhla
fyda fYaI ldh jdykhla i|yd wdodh
n,m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eh hq;= h'
^2& wud;Hjrhd iska ^w& wjYH jka f ka k" fhda . H;d
iy;slh iy fudapk iy;slh
ta l dnoa O ls u i|yd Odk
i,ika ;
^wd& fhda.H;d iy;slh fyda fudapk
iy;slh wjYH h yels w;a jdyk
mka;s ykd.kska"
ksfhda. idokq ,eh yels h'

m%Odk m%{ma;sfha
29 jk j.ka;sh
m%;sf hdac kh
lsu'

32
m%Odk m%{ma;sfha
44 jk j.ka;sh
m% ; s f hda ckh
lsu'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

19' m%Odk m%{ma;sfha 44 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :
"wd.ka;l
= hl=f.a
;djld,sl n,
m;%h".

44 ^1& ^w& l%v


S d IhNdr wud;Hjrhd iska wkqu;
lrk ,o fudag l%Svd W;aijhlg
iyNd.S u i|yd ; fyda
^wd& Y%S ,xldjg tk .ukl tu jdykfha
whs;slre iska md lsf ldh
i|yd"
h fudag jdykhla Y%S ,xldjg wdkhkh lrkq
,en we;s njg" ksYa; wdlD;sfhys jQ b,a,Sula
bm;a lrkq ,enQ g iy ksh; .dia;=j iy
fudag jdykh wdkhkh lsug wod< f,aLk
bm;a l< g flduidia ckrd,a j rhd
iEySulg m;a jqjfyd;a" tu jdykfha whs;slre
jYfhka lsis ;eke;af;l= ,shdmx lrkq
fkd,enqf jqjo" wdkhkh l< k isg udi
fod<yla fkdblaujk ld, iSudjla i|yd
fudag jdykh ika;lfha ;nd .ekSug iy
md lsug n,h foka ksh; wdlD;s
m;%fhys jQ wd.ka;l
= hl=f.a ;djld,sl n,m;%hla
whs;slreg ksl=;a lrkq ,eh yels h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sh u.ska flduidia
ckrd,ajrhd fj; mjrk ,o n,;," Y%S ,xldf
h jrdhla yryd wdkhkh lrk ,o fudag
jdykhla inkaOfhka jk g" jrdh msysgd
we;s mmd,k ia;%slalfha idm;sjrhd iska
fyda m%dfoaYSh f,aljrhd iska fyda tu jrdfha
f.= wldjrhd iska l%shd;aul lrkq ,eh
yels h'
^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a h ks,Orhl=
fj; bm;a lrk ,o iEu b,a,Sulau iy h
ks , Orhl= is k a ks l = ; a lrk ,o iEu
wd.ka;=lhl=f.a ;djld,sl n,m;%hl msgm;la

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 33


th ksl=;a lsf k isg k ody;rla we;=<;
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a lrkq
,eh hq;= h'
^4& iEu wd.ka;l
= hl=f.a ;djld,sl n,m;%fha
fudag jdykfha j.h" fudv,h" peis wxlh"
tkaka wxlh iy jKh o ^5& jk Wmj.ka;sh
hgf;a ksl=;a lrk ,o ykd .ekSf ;yvqj
ms<sn| ia;r o ksYa;j olajkq ,eh hq;= h'
^5& f j.ka;sfha ldh i|yd fjka lrk
,o ykd .ekSf wxlhla fyda wxl iys; ;yvq
folla flduidia ckrd,ajrhd iska tu
whs;slreg ksl=;a lrkq ,eh hq;= h'
^6& tu wxl ;yvq ksh; wdldrhg m%oYkh
lrkq ,eh hq;= w;r" n,m;%fha ld,h wjika
f tajd flduidia ckrd,ajrhd fj; wdmiq
Ndr h hq;= h'
^7& wd.ka;=lhl=f.a ;djld,sl n,m;%hl
whs;slre iska ;u jdykh wmkhkh lsug
fmr tys ;djld,sl ,shdmxh wj,x.= lrkq
,eh hq;= h'"'
20' m%Odk m%{ma;sfha 102 jk j.ka;sh tu j.ka;sfha ^5&
jk Wmj.ka;sfha "jhi wjqre oy wg" hk jpk fjkqjg
"jhi wjqre oy y;" hk jpk wdfoaY lsfuka fuhska
ixfYdaOkh lrkq ,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
102 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

21' m%Odk m%{ma;sfha 106 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :

m%Odk m%{ma;sfha
106 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

"h ;Ska
m%ldYhla
inka O fhka
rla I K
lref.a
j.lSu

"106 ^1& 105 jk j.ka;sfha Odk hgf;a


h rlaIKlrejl= iska h ;Ska m%ldYhla
inkaOfhka :^w& h kvqjla i|yd we;=<;a we;a;d jQ
meKs,slre iska tlS rlaIKlre fj;

34

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


tu kvqj ms<sn| oekaula tlS kvqj
wdrN k y;lg fmr fyda k y;la
we;=<; ,nd we;ak i ; fyda
^wd& tlS ;Ska m%ldYh l%shd;aul lsu Nd. fjka
mj;akd wNshdpkh u; kej;S we;s ;dla l,a ;
lsisu uqo,la f.jkq fkd,eh hq;= h'

^2& ^1& jk Wmj.ka ; s h hgf;a Ndr fok ,o iEu


oekaulu :
^w& tlS kvqj mjrd we;s wlrKfha ku ksY
a ;j i|yka
lrkq ,eh hq;= h'
^wd& kvqjg fjka lr we;s wxlh ksY
a ;j i|yka lrkq
,eh hq;= h'
^we& kvqf mdYjhkaf.a k ksYa;j i|yka h
hq;= h'
^wE& kvq j mjrd we;a f ;a h rla I K Tma m q j la
inkaOfhka o tlS rlaIK Tmamqf wxlh ksYa;j
i|yka lrkq ,eh hq;= h'
^b& kvqf iajNdjh i|yka lrkq ,eh hq;= h'
^B& oeka f ks Y a ;j i|yka khlg fmrd;= j
meKs,a,g ms<s;=re fok f,i rlaIKlreg kshu
l< hq;= h'
^3& kvqjg f.dkq lrk ,o meKs,af,a msgm;la iEu
oekaula iuu bm;a lrkq ,eh hq;= h'
^4& tu oekau ,nd we;af;a h rlaIKlrejl= fj; o
tu rlaIKlre tu kvqf mdYajlrejl= h hq;= w;r tu
rlaIKlreg tu kvqf ;a;sh fjkqfjka fmkS isug
yslula ;sh hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 35


22' m%Odk m%{ma;sfha 112 jk j.ka;shg bla;sj u my;
oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r tu
j.ka;sh m%Odk m%{ma;sfha 112w j.ka;sh f,i n,d;aul h
hq;= h :"rla I K
iy;slh
meju'

m%Odk m%{ma;shg
112w w;a
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

112w' ^1& f mfofha Odk m%ldrj


rlaIK iy;slh ksl=;a lrkq ,en we;af;a h
;eke;a;l= fj; o ta ;eke;a;d iska ta yd
inkaO rlaIK Tmamqj o iu rlaIKh ,nd
f.k we;af;a h fudag jdykhla inkaOfhka
o tu fudag jdykfha whs;h
s fjk;a ;eke;a;l=
fj; mjrd fokq ,nk wjia:djl " rlaIK
iy;slh iy iy;slfha ia;r lr we;s Tmamqj
tlS fudag jdykh mjrd fokq ,enqf h
;eke;a;l= fj; o tu mjrd f k isg tu
;eke;a;dg mjrd fokq ,enQ f,i i,lkq ,eh
hq;= h'
meye,s lsu :- iel re lsf ldh i|yd"
tu WoafoaYs; mejug tlS rlaIK iy;slfha
iy rlaIK Tmamqf whs;sjdisl iy j.lS
meju we;=<;a h hq;= h'
^2& mejre,dNshd iska rlaIKlre fj;
rlaIK iy;slfha meju inkaOfhka wjYH
fjkia l is ls u i|yd ks h ; wdlD;s
m;%fhka mejef k isg k y;,sia y;rla
we;=<; b,a,u
S la lrkq ,eh yels w;r rlaIKh
meju inkaOfhka rlaIK iy;slfha iy
Tmamqf wjYH fjkial rlaIKlre iska is
lrkq ,eh hq;= h'.

23' m%Odk m%{ma;sfha 122 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :"fuda g
jdyk i|yd
hre n,m;%
j. lsu'

122 ^1& f mkf;a ldh i|yd f j.ka;sfha


Wmf,aLkfha 1 jk 2 jk iy 5 jk ;Srej,
oelafjk mka;sj,g fudag jdyk fnokq ,eh
hq;= w;r" 1 jk 2 jk iy 5 jk ;Srej, ksY
a ;j

m%Odk m%{ma;sfha
122 jk j.ka;sh
m%;sf hdac kh
lsu'

36

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


oelafjk mka;s i|yd jQ n, m;%hla tu n,m;%h
orkakdg whs'tia'$ 'B'iS$ t*a''whs'tia$180131-2005 ^b& ys w: ksrEmKh lr we;s m 1" 2"
3 iy 5 ;Srej, ksYa;j oelafjk mka;shl
fudag jdykhla meoug n,h mjrd we;s f,i
i,lkq ,eh hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odkj, l=ula
i|yka jq j o" wud;Hjrhd is k a fYa I
wjia:dj, ^1& jk Wmj.ka;sfha ksYa;j
oelafjk hre n,m;%hla jk Wmj.ka;sfha
ksYa;j oelafjk hre n,m;%hla fkdjkakd
jQ hre n,m;%hla ork ;eke;a;l= iska tlS
ksfhda.j, ksYa;j oelaafjk j.hl fudag
jdykhla meou i|yd n,h fokq ,enQ f,i
i,lkq ,eh hq;= njg ksfhda. idokq ,eh
yels h'

1 jk ;Srh
ia ; rh

Wmf,a L kh
2 jk 3 jk
4 jk
5 jk
;Srh
;Srh
;Srh
;Srh
w;a fjk;a PdhdrEm j;udk
mka;s mka;s
mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh

^i&

fudag ihsl,a' tkaka


Od;dj iS iS 100
blaujk fudag ihsl,a'

ta

ta 1"
1

^ii&

ieye,a fudag ihsl,a'


tkaka Od;dj iS iS 100
fkdblaujk fudag
ihsl,a'

ta 1

1"

wdik ixLHdj hre


wiqko we;=j wdik
kjhlg je fkdjkakd
jQ ish fudag
r:$jdykfha o< nr
lsf,da.%E 3500

1"

iS" iS 1

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 37

1 jk ;Srh
ia ; rh

2 jk
;Srh
w;a
mka;s

fkdblaujkakd jQ iy
wdik ixLHdj hre
wiqko we;=j wdik 9
lg je fkdjkakd jQ o
oa;ajldh jdyk; tu
jdykj,g" wjir fok
,o Wmu nr lsf,da.%E
750 je fkdjk
f%,rhla o wuqKd ;sh
yels h; fuu mka;sfha
fudag jdykj,g
fjkia yelshdjka we;s
mqoa.,hka iska
mojkq ,nk fudag
r:hla o we;=<;a h
yels h'

3 jk
4 jk
5 jk
;Srh
;Srh
;Srh
fjk;a PdhdrEm j;udk
mka;s
mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh

4' ^i& fudag f,d - jdykfha


o< nr lsf,da .%E 17000
g je fudag f,dh;
f%,rfha ;dr nr"
lsf,da.%E 750 g je
fkdjk f%,rhla o
wuqKd ;sh yels h'

iS

iS 1" 1"
"
1" f"

^ii& ieye,a fudag f,d


jdykfha o< nr
lsf,da.%E 3500 g wvq
fkdjk iy lsf,da.%E
17000 g je fkdjk
fudag f,d; fuu

iS 1

S 1"
" 1

3' '

fudag g%hsisl,hla
$fudag g%hsisl,a jEka ;dr nr lsf,da.%E 500
fkdblaujkakd jQ o"
jdykfha o< nr
lsf,da.%E 1000
fkdblaujkakd jQ o
fudag g%hsisl,hla fyda
fudag g%hsisl,a jEka
r:hla '

B' t*a

38

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


1 jk ;Srh
ia ; rh

2 jk
;Srh
w;a
mka;s

3 jk
4 jk
5 jk
;Srh
;Srh
;Srh
fjk;a PdhdrEm j;udk
mka;s
mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh

mka;shg wh;a fudag


jdykj,g ;dr nr
lsf,da.%E 750
fkdblaujkakd jQ
f%,rhla o wuqKd ;sh
yels h'
5'

iS" B
o< nr lsf,da.%E 3500
blaujkakd jQ fudag
f,dhla yd ;dr nr
lsf,da.%E 750 blaujkakd
jQ f%,rhla fyda f%,
wuqKd ilia lrk ,o
taldnoaO r:hla fyda wE
r:hla '

6' ^i& fudag flda r: hre


wiqkg wu;rj wdik 33
jeh we;s fudag flda
r:" fuu mka;sfha fudag
jdyk j,g megh yels
Wmu nr lsf,da.%E 750
la fkdblaujk f%,rhla
o wuqKd ;sh yels h'
^ii& ieye,a fudag flda
hre wiqkg wu;rj
wdik 9 g jvd je jQ o"
wdik 33 g jvd wvq jQ o"
wdik we;sj mqoa.,fhla
/f.k hdu i|yd Nd;
lrkq ,nk fudag
jdyk : fuu mka;sfha
fudag jdykj,g megh
yels Wmu nr lsf,da.%E
750 fkdblaujkakd jQ
f%,rhla o wuqKd ;sh
yels h'

iS" iS 1"
"
1" "
1"
f

1"
iS" iS"1
" 1"
"
1"
f

ta

iS 1" "
1"
" 1"

ta 1

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 39


1 jk ;Srh
ia ; rh

2 jk 3 jk
4 jk
5 jk
;Srh
;Srh
;Srh
;Srh
w;a fjk;a PdhdrEm j;udk
mka;s mka;s
mka ; s h
i|yd
j,x.=
Ndjh

7'

nr fudag flda here


B
wiqkg wu;rj wdik 33
je m%udKhla we;a;d jQ o"
fudag flda r:hla iy
megh yels Wmu nr
lsf,da.%Eia 750 je
jkakd jQ f%,rhla fyda
fudag flda r: foll
taldnoaO lsula'

8'

bv jdyk f%,rhla iys;


fyda rys; lDIsldl bv
jdyk'

9'

w;a g%elag f%,rhla iys;


frdao fofla g%elag'

10'

fYaI ldh jdyk" b f


ls u" meg wdh i|yd
Nd; lrkq ,nk jdKs c
jdyk' megf nEf yd
blsf WmlrK ilrk
,o fudag f,d" ieye,a
fudag f,d yd nr fudag
f,d fuu mka ; s h g wh;a
fkdf'

" 1"
iSB"
iS" iS1"
"
1" "
1" f

"
1

40

m%Odk m%{ma;sfha
122w w;a
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

24' m%Odk m%{ma;sfha 122 jk j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
m%Odk m%{ma;sfha 122w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h :
hre
n,m;% mka;s'

122w' ^1& f mkf;a ldh i|yd


wjia:dfjda; m here n,m;% fyda wjir
m;% my; oelafjk mka;s j,ska iuka; h
hq;= h :
^w& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"
2" 3 iy 8 hk whs;uj, ksYa;j i|yka
mka;sj,g wh;a fudag jdyk
inkaOfhka jk g" hre n,m;% fyda
wjir m;% my; oelafjk mka;s j,ska
iuka; h hq;= h :
^i& mqyqKq jkakkaf.a wjir m;% ; iy
^ii& ieye,a jdyk i|yd jQ idudkH
n,m;%h ;
^wd& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"
5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj,
ksYa;j i|yka mka;sj,g wh;a fudag
jdyk inkaOfhka jk g" hre n,m;%
fyda wjir m;% my; oelafjk mka;sj,ska
iuka; h hq;= h :
^i& mqyqKq jkakkaf.a wjir m;% ; iy
^ii& nr jdyk i|yd jQ idudkH n,m;%'
^2& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"
5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj, ksYa;j
i|yka tu Wmf,aLkfha 2" 3 fyda 8 hk whs;uj,
ksYa;j i|yka mka;s ^nr fudag jdyk& i|yd
hre n,m;%hla ,nd .ekSug wfmalaId lrk
iEu ;eke;a;l=gu mka;j
s ,g wh;a fudag jdyk
i|yd jQ idudkH n,m;%hla ;sh hq;= h''

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

41

25' m%Odk m%{ma;sfha 123 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha j,x.= n,odhs
hre n,m;%hla hk jpk we;s iEu ia:dkhl
u ta fjkqjg mjdi ld,hg hg;a idudkH hre
n,m;%hla hk jpk wdfoaY lsfuka;
^1& ^2& Wmj.ka;sh iy Bg we;s w;=re Odkh bj;a
fldg ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh
wdfoaY lsfuka;
^2& ^w& hre n,m;%hla fkdue;s iy jdyk
meou bf.k .ekSug fyda fudag
jdykhl meoug wjir ,nd .ekSug
woyia lrk h ;eke;af;la
^i& ksh; wdlD;s m;%fhys; iy
^ii& ks h ; whNdrh iy ks h ;
f,aLk iu."
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla i|yd
flduidia ckrd,a j rhd fj;
b,a,Sula bm;a l< hq;= h'
^wd& mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%hla m%odkh
lsu i|yd b,alreg m%k;ajhla
we;a o hka k oek .ekS u i|yd
flduidia ckrd,ajrhd iska ,s;
mla I Khla meje;a h hq ; = w;r"
tu mlaIKfhka b,alre iu;a
jqjfyd;a iy f Wmj.ka;sfha ^we&
fofha ks Y a ;j oela f jk ks h u
ls inka O fhka flduidia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka k"
Tyq iska tu b,alreg
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla ksl=;a
lrkq ,eh hq;= h'

m%Odk m%{ma;sfha
123 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

42

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^we& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla i|yd
b,a lrk b,alrejl=g
^i& ieye,a jdyk meou i|yd jk
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla
inka O fhka jk g jhi
wjqre oyy;la imQK lr we;s
nj iy nr jdyk meou i|yd
jk mq y q K q j ka k l= f .a wjir
m;%hla inkaOfhka jk g
jhi wjqre iaila imQK lr
we;s nj ; iy
^ii& b,a,u
S lrkq ,nkafka h jdyk
mka;shla fyda mka;s i|yd o tu
jdyk mka;shg fyda mka;sj,g
wh;a jdyk meou i|yd tu
;eke;a ; d Ydl jYfhka
fhda.H njg"
flduidia ckrd,ajrhd iEySulg
m;a jk m Tmamq l< hq;= h'
^wE& ^i& ^wd& fofha i|yka ,s;
mlaIKfhka iu;ajQ iEu
;eke;a;l=u t,a ;yvqjla ,nd
.ekSu i|yd ksh; .dia;=j iu
ksh; wdlD;s m;%hla flduidia
ckrd,ajrhd fj; b,a l< hq;=
w;r" f j.ka;f
s ha miqj oelafjk
Odkj,g wkql,
+ j tu ;yvqj
fudag jdykfha ilr
mj;ajdf.k hd hq;= h'
^ii& 99 jk j.ka;sfha Odk wkqj
rla I K wdjrKhla ,nd .;
hq;= h'
^b& t,a ;yvq j la fkdork fuda g
jdykhl whs;l
s rejl= fyda tu jdykh
Ndrj isk fjk;a h ;eke;a;l=g
mqyqKqf ldh i|yd t,a ;yvqj
Nd; lsu i|yd tu t,a ;yvqj
ork ;eke;a;l= iska wjir u fyda
wjir ug ie,eia u fkdl<
hq;= h:

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

43

tfia jqj o
^i& mq y q K q j ka k l= f .a wjir m;% h la
orka k l= iy Tyq g Wmfoia fok
;eke;a;d yer fjk;a lsiu
s ;eke;a;l=
tu fudag jdykfha .uka fkdl<
hq;= h' tfia mqyqKqjkakdg Wmfoia
fok ;eke;a ; d ,s h dmx hre
Wmfoa Y lhl= k" tg 122 jk
j.ka;f
s ha Wmf,aLkfha i|yka 2 jk
whs ; ufha mka ; s h g wh;a fuda g
jdykhl /f.k hk Wmu
mqyK
q j
q kakkaf.a ixLHdj ;=kf
a okl=g
je fkdh hq ; = w;r" 122 jk
j.ka;sfha Wmf,aLkfha 6^i&" 6^ii& iy
7 hk whs;uj, i|yka mka;sj,g
wh;a jdykj, /f.k hd yels Wmu
mqyqKq jkakkaf.a ixLHdj yhfokl=
fkdblau h hq;= h ;
^ii& Tyqg Wmfoia f ldh i|yd tu
mka;h
s g wh;a fudag jdykhla i|yd
j,x.= jk j,x.= hre n,m;%hla
ork iy wju jYfhka wjqre is
tlla jk ;eke;a;l= Tyq iu .uka
l< hq;= jk w;r" Tyq iu mfilska
we;s wiqfka jd ish hq;= h :
tfia jq j o" fuys wka ; .;
kshuhla fudag ihsl,a iy g%elag
j,g wod< fkdh hq;= h ; iy
^iii& jdykfhys i lrkq ,enQ tla tla
ykd .ekSf ;yvqjg by<ska tjeks
h ykd .ekSf ;yvqjlg wjysr
fkdjk wdldrhlska ykd .ekSf
;yvqfjys wxlfha fldgila jk h
wla I rhla fuka hg;a ms fihs k a
fo.= K hl mudKfhka jQ r;=

44

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


;Ska;fhka mska;dre lrk ,o bx.%Sis
t,a wlaIrh ork iq mqjrejla fyda
;yvq j la ykd .ekS f ;yvq j g
by<ska i lr ;sh hq;= h'
^B& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla ork
;eke;a;l= tu wjir m;%h ksl;
= a l<
k isg udi ;=kla imQK l< miq
iy tu mqyqKqjkakdf.a wjir m;%h
ork ;eke;a;d 125 jk j.ka;sfha
olajd we;s kshuhla imqrd,kafka k
mqyqKqjkakdf.a wjir m;%h idudkH
hre n,m;%hla njg mj;kh
lsu i|yd ksh; whNdrh iu.
ksh; wdlD;s m;%hlska flduidiackrd,ajrhd fj; b,a l< yels h'
^W& ^i& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla
ks l = ; a ls u i|yd fjk;a h
kshuhla fyda fldkafoais kshu
lrka ; iy
^ii& t,a ;yvqj ksl=;a lsu i|yd
ldh mmd iy tys yevh"
m% u dKh" jKh iy oYkh
lsf ia;r kshu lrka"
ksfhda. idokq ,eh yels h'
^3& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;shg bla;sju my;
oelafjk Wmj.ka;s tl;= lrkq ,nk w;r" tajd tu
Wmj.ka;sfha ^3&" ^4&" ^5&" ^6& iy ^7& jk Wmj.ka;s
f,i n,d;aul h hq;= h:
^3& ^w& idudkH hre n,m;%hla ksl;
= a lsf k
isg wjqre tll wju mjdi ld,hlg
iy wjqre foll Wmu mjdi ld,hlg
hg;a h hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

45

^wd& idudkH rshre n,m;%hla orkakl= iska


133w j.ka;sh hgf;a ;u hre n,m;%h
wj,x.= lsf fyda ta m%;sM,h we;s lrjk
ksh; hre wNsjDoa ,l=Kq m%udKhg fyda
Bg je hre wNsjDoa ,l=Kq m%udKhla
,nd f.k we;s wjia:djl" flduidiackrd,ajrhd iska mjdi ld,iSudj ;j;a
tla wjqreoaolska > lrkq ,eh hq;= h'
^we& ^wd& foh hgf;a idudkH hre n,m;%hla
orkakl= tla wjqre mjdi ld,h ;=< 133w
j.ka ; s h hgf;a hre n,m;% h la w;a
ysgqf fyda wj,x.= lsf m%;sM,h f.k
fok ksh; hre wNsjDoa ,l=Kq ixLHdj
,nd f.k we;s njg flduidia
ckrd,ajrhd iEySug m;a jkafka k Tyq
iska tu mjdi ld,hg hg;a hre
n,m;%h wj,x.= lrkq ,eh hq;= h'
^4& ^w& f mkf;a ldh i|yd iEu hre n,m;%hlau
th mjdi ld,hg hg;a idudkH hre n,m;%hla
fyda hre idudkH n,m;%hla jqj o tu lreK
fkd;ld tu hre n,m;%fha i|yka mka;h
s g fyda
mka;sj,g wh;a fudag jdyk meou i|yd th
j,x.= hre n,m;%hla f,i i,lkq ,eh hq;= h'
^wd& 122 jk j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha i|yka
iEu n,m;%hla fyda wjir m;%hlau ksl=;a lsu
inkaOfhka flduidia-ckrd,ajrhd iska wh
lr .kq ,nk ishu whNdr f mkf;a Odk
hgf;a j,x.= f,i whlr f.k we;s njg i,lkq
,eh hq;= h'
^5& ^w& ^1& jk Wmj.ka ; s f ha ^w& fofha Odk
W,a,x>kh lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" jrolre lrkq ,ef rems h ,a
;=koa yilg fkdwvq iy remsh,a yhoyilg fkdje

46

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl jrolre
lrkq ,ef remsh,a yh oyilg fkdwvq iy
remsh,a oioyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a
jkafka h'
^wd& ^1& jk Wmj.ka;sfha ^wd& fofha Odk lv
lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lrkq ,ef " remsh,a ydroyilg
wvq fkdjk iy remsh,a wg oyilg je fkdjk
ovhlg o fojk fyda miq wjia:djl jrolre
lrkq ,ef remsh,a wg oyilg wvq fkdjk
iy remsh,a fodf<dia oyilg je fkdjk ovhlg
o Tyq hg;a h hq;= h'

^6& ^w& ^2& jk Wmj.ka;f


s ha ^wE& fofha Odk lv lrk
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lrkq
,enQ g" 224 jk j.ka;sfha ksYa;j olajd we;s
oKavkhlg Tyq hg;a h hq;= h'
^wd& ^2& jk j.ka;sfha ^b& fofha Odk lv lrk
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lrkq
,enQ g" 224 jk j.ka;sfha ksYa;j olajd we;s
oKavkhlg Tyq hg;a h hq;= h'
^7& ^3& jk Wmj.ka;sfha ^w& fofha Odk lv lrk
;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,ef 224 jk j.ka;sfha ksYa;j oelafjk
oKavk kshuhg Tyq hg;a h hq;= h'
m%Odk m%{ma;sfha
124 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

26' m%Odk m%{ma;sfha 124 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :
mqyK
q j
q kakl=f.a
124' ^1& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy
wjir m;%hla idudkH hre n,m;%hla i|yd jQ iEu b,a,u
S lau
iy idudkH
ksh;
wdlD;s
m;%hlska
flduidiahre
ckrd,ajrhd fj; bm;a l< hq;= w;r" tu
n,m;% h la
i|yd b,a,Su' b,a m;%h iu.

^w& b,a,Su bm;a lrkq ,nkafka h jdyk


mka;shla fyda mka;s inkaOfhka o" tu
mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdykhla

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

47

meou i|yd b,alre Ydl jYfhka


fhda.H njg 1997 wxl 25 ork cd;sl
m%jdyk ffjoH wdh;k mk; hgf;a
ms y s g q j k ,o cd;s l m% j dyk ffjoH
wdh;kfhka fyda ^105 jk wldrh jQ&
ffjoH wd{dmk; hgf;a ,shdmx jQ iy
cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;kh iska h:d
m n,h ,ndfok ,o fyda flduidia
ckrd,ajrhd iska h:d m n,h ,ndfok
,o ffjoH jD;a;slhl= iska ksl=;a lrk
,o ffjoH iy;slhla ;
^wd& ksh; whNdrh ;
^we& ksh; m%udKfha jQ iy b,a m;%h
bm;a lsf kg udi yhlg fmrd;=j
fkdjk khl .kq ,enQ b,alref.a
Pdhd rEmhl msgm;a folla ;
^wE& b,alre ;ud iska h meou u.ska
uyck;djg wk;=rla is h yels wldrfha
h frda.hlska fyda udkisl fyda Ydl
n,;djhlska fmf<kafkao keoao hkak
ksh; wdlD;s m;%fha olajka lrkq ,nk
m%ldYhla o"
bm;a lrkq ,eh hq;= h'
^2& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"
2" 3 iy 8 hk whs;uj, ksYa;j i|yka h
mka;shlg fyda iEu mka;shlgu wh;a fudag
jdyk i|yd j,x.= hre n,m;%hla i|yd jQ
iEu b,alrefjl=g
^w& ;ud jhi wjqre 18la imQK l< nj ;
iy
^wd& flduidia-ckrd,ajrhdf.ka t,a ;yvqj
,nd .;a kfha isg wju jYfhka udi
;=kla mqyqKq jk hrl= f,i lghq;= lr
we;s njg"
flduidia-ckrd,ajrhd iEySulg m;a jk m
Tmamq l< hq;= h'

48

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^3& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"
5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk whs;uj, ksYa;j
i|yka h jdyk mka;shla fyda iEu jdyk
mka;shlg wh;a fudag jdyk meou i|yd
j,x.= hre n,m;% h la i|yd jQ iEu
b,alrejl=u
^w& ;ud jhi wjqre is tlla imQK l<
nj ;
^wd& flduidia-ckrd,ajrhdf.ka t,a ;yvq
,nd.;a k isg wju jYfhka udi ;=kl
ld,hla i|yd b,a,Su lr we;af;a h
fudag jdyk mka;h
s la i|yd o" ta mka;f
s ha
jdykj, mqyqKq jk hrl= f,i lghq;=
lr we;s njg ;
^we& ks h u lrkq ,eh yels m fuda g
jdykfha hdka;%kh ms<sn| m%udKj;a
m%dfhda.l
s oekqula b,alreg we;s njg ;
^wE& kshu lrkq ,eh yels m wOHdmksl
iy fjk;a iqiql ;ud i;= njg ;
^b& kshu lrkq ,eh yels ldhsl wjYH;d
;ud i;=j we;s nj ;
^B& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 2 iy 3
hk whs;uj, ksY
a ;j olajd we;s mka;h
s l
fyda mka ; s j , jdykj,g j,x.= jk
idudkH hre n,m;%hla Tyq iska orkq
,nk njg"
flduidia ckrd,a j rhd iEyS u g m;a jk
wdldrhg Tmamq l< hq;= h'

m%Odk m%{ma;shg
124wd" 124we" iy
124wE w;a
Wmj.ka ; s
we;=<;a lsu'

27' m%Odk m%{ma;sfha 124w j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;s we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tu
m%{ma;sfha 124wd" 124we iy 124wE j.ka;s jYfhka n,d;aul
h hq;= h :
fuda g

jdyk
wNshdpkd
uKa v ,h'

124wd' ^1& ^ka u;= fuu fldgfia uKav,h


hkqfjka i|yka lrkq ,nk& wjxlNdjh iy

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

49

ms<.
s ekSula we;s" my; oelafjk ;eke;a;kaf.ka
iuka; fudag jdyk wNshdpk uKav,hla ;sh
hq;= h:
^w& m% j dyk Ihh Ndr wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,aljrhdf.a kdlhl= ;
^wd& m% j dyk Ihh Ndr wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,aljrhd iska k lrkq
,nk Y%dl fudag jdyk mlaIljrhl= ;
^we& fmd,siam;sjrhd
iska
fmd,sia
fomd;fka;=fjka k lrkq ,nk tla
;eke;a;l='
^2& 123 jk j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sh
iy 124 jk j.ka;shg wkql+,j ls%hd lrk ,o
hre n,m;%hla i|yd b,a lrk ;eke;a;l=
flduidia ckrd,ajrhd iska Tyqg hre
n,m;%hla ksl;
= a lsu m%;l
s f
a Iam lsf ;SrKhg
tfrysj uKav,hg wNshdpkhla bm;a lrkq
,eh yels h'
^3& wNshdpkh bm;a lrkq ,enQ kfha isg
k ;syla we;=<; fudag jdyk wNshdpk
uKav,h iska tu wNshdpkh u; iajlSh ;SrKh
ms<sn| b,alreg iy flduidiackrd,ajrhdg oekq h hq;= w;r" flduidiackrd,ajrhd iska tu ;SrKh n,d;aul l<
hq;= h'
ffjoH
lgq j '

124we' ^1& wud;Hjrhd isk


a
^w& fudag m%jdyk flduidia-ckrd,ajrhd
fyda Tyqf.a kdlfhla ;
^wd& fi!LH fiajd wOHlaI-ckrd,ajrhd fyda
Tyqf.a kdlfhla ;

50

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^we& ksY
a ; lafIa;f
% ha fYaI{Ndjhg meK
is k" ffjoH wd{dmk; hgf;a
,s h dmx we;s fYa I { ffjoH
ks,Orhl= ; iy
^wE& m% j dyk Ihh Ndr wud;HdxYfha
ksfhda;hl=f.ka" iuka; jk ffjoH
lgqjla m;a lrkq ,eh hq;= h ;
^2& ffjoH lgqf ldh jkqfha 124wE
j.ka;sh hgf;a fyda ffjoH jD;a;slhka iska
fyda cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;kh iska
iy;s l ks l = ; a ls u" m% ; s l a f Ia m ls fuka
w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;kaf.ka ,efnk wNshdpk
Nd. lsu f'
^3& b,a lrejl= f .a ffjoH ;;a ; a j h
inkaOfhka fyda ksl=;a lrk ,o iy;slfha
i|yka h jeo.;a lreKq inka O fhka
jer iy.; jk ffjoH iy;slhla is;du;du
ksl=;a lrk ffjoHjrhl= jxpksl f,i
ffjoH iy;slhla ksl=;a lsf jrog jrolre
jk w;r" tfia jrolre ls f rems h ,a
oioyilg fkdwvq iy remsh,a isoyilg
fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq ; = w;r"
Y%S ,xld ffjoH iNdjg tjeks ffjoHjrhl=
inkaOfhka jd;d lrkq ,eh hq;= h'

ffjoH
lgqj fj;
bm;a lrk
wNshdpkd'

124wE' ^1& ;ud fj; ffjoH iy;slhla ksl=;a


ls ug 124 jk j.ka ; s f ha i|yka ffjoH
jD;a;slhl= iska lrk ,o m%;slafIam lsulska
fyda cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;khla iska
lrk ,o m%;slafIam lsulska w;Dma;shg m;a
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
hre n,m;%hla b,a l< b,alrejl=
iska tu m%;slafIam lsug tfrysj 124we
j.ka;sh hgf;a m;a lrk ,o ffjoH lgqjla
fj; wNshdpkhla bm;a l< yels h'
^2& tu ffjoH lgqj ^1& jk Wmj.ka;sfha
i|yka ffjoH jD;a;l
s hl= yer fjk;a ,shdmx
ffjoHjrhl= iska k y;la we;=<; tu

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

51

b,alrej mlaId lsug lghq;= ie,eiah


hq;= w;r" hre n,m;%hla ksl=;a lsu i|yd
tu b,alre iqiq njg tu ffjoH jD;a;slhd
iy;sl lrkafka k" tu b,alreg ffjoH
iy;slhla ksl=;a lrkq ,en tu lreK Y%S ,xld
ffjoH iNdj fj; jd;d lrkq ,eh hq;= h'
28' m%Odk m%{ma;sfha 125 jk j.ka;sh my; oelafjk
m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^1&

tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfhys ta iu we;s


n,m;%h hk jpk fjkqjg ta iu we;s n,m;%h
iy tu wdlD;s m;%fha lrk ,o h msgikla o tu
hre n,m;%h u; ;nk ,oaola f,i i,lkq ,eh
hq;= h' hk jpk wdfoaY lsfuka ;

^2&

tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha ksl=;a lrkq


fkd,eh hq;= h' hk jpk fjkqjg ksl=;a lrkq
fkd,eh hq;= h : tfia jqj o" uyck hym;g
wk:ld jk njg flduidia-ckrd,ajrhdg fmkS
hk wjia:djl hre n,m;%hla ksl=;a lsu
flduidia ckrd,ajrhd iska m%;l
s f
a Iam lrkq ,eh
yels h'hk jpk wdfoaY lsfuka ;

^3&

tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg ta


fjkqjg my; oelafjk fldgi wdfoaY lrkak :
^5& ^w& jhi wjqre oywgg t<U fkdue;s lsisu
;eke;a;l=g 122 jk j.ka;sfha ^1& jk
Wmj.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3
iy 8 hk whs;uj, ksYa;j oelafjk
mka;shlg wh;a fudag jdyk
inkaOfhka ; iy
^wd& jhi wjqre is tl imQK lrk ;=re
lsi su ;eke;a ; l= g 122 jk j.ka ; s f ha
Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9
iy 10 hk whs;uj, ksYa;j oelafjk
mka;shg wh;a fudag jdyk inkaOfhka"

m%Odk m%{ma;sfha
125 jk j.ka;sh
ixfYdaOk lsu'

52

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


idudkH hre n,m;%hla ksl;
= a lrkq fkd,eh
hq;= w;r" tjeks h ;eke;a;l= inkaOfhka
ksl;
= a lrk ,o hre n,m;%hl kS;f
s ha n,d;aul
Ndjhla fyda n,mEula fkd;sh hq;= h''

m%Odk m%{ma;sfha
126 jk j.ka;sh
ixfYdaOk lsu'

29' m%Odk m%{ma;sfha 126 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg ta
fjkq j g my; oela f jk Wmj.ka ; s h wdfoa Y
lsfuka :
^1& wud;Hjrhd iska wkHdldrj kshu lrkq
,enqjfyd;a i" iy 126w j.ka;sfha ^2& iy ^3&
Wmj.ka ; s j , iy 126wd jk j.ka ; s f ha
Odkj,g hg;aj
^w&

122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&"


5" 6^i&" 6^ii&" 7 iy 9 hk whs;uj, ksYa;j
i|yka h mka;sj,g wh;a fudag jdyk
inka O fhka ks l = ; a lrk ,o iEu
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
hre n,m;%hlau wjqre y;rl ld,hla
i|yd j,x.= h hq;= h'

^wd&

122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&"


2" 3" 8 iy 10 hk whs;uj, ksY
a ;j i|yka
h mka;shlg fyda iEu mka;shlg wh;a
fudag jdykhla inkaOfhka ksl;
= a lrk
,o iEu mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla
iy idudkH hre n,m;%hlau wjqre
wgl ld,hla i|yd j,x.= h hq;= h'

^2& tu j.ka;sfha ^3& jk Wmj.ka;shg bla;sju tys


^4& jk iy ^5& jk Wmj.ka;s f,i n,d;aul h
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;s tl;= lsfuka :
^4& ;udf.a hre n,m;%h w;aysgqjkq ,enq fyda
wj,x.= lrkq ,enq ld,h we;=<;" ke;fyd;a tu
n,m;%fha j,x.= ld,h wjika fuka miq fudag
jdykhla uyd ud.fha mojk h ;eke;af;la

'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

53

jrolg jrolre jk w;r" jrolre lsf remsh,a


mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdje
ovhlg hg;a h hq;= h'
^5& 122 jk j.ka;sh hgf;a ksYa; oelafjk h
jdyk mka;shla fyda mka;s i|yd f mk; hgf;a
ksl=;a lrk ,o hre n,m;% j,x.= ld, iSudj
kshu lrka wud;Hjrhd iska ksfhda. idokq ,eh
yels h'
30' m%Odk m%{ma;sfha 126w j.ka;shg bla;sj u my;
oelafjk w;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" ta
j.ka;s tu m%{ma;sfha 126wd iy 126we j.ka;s f,i n,d;aul
h hq;= h:
here
n,m;% w;a
lsu'

126wd' ^1& 126 j.ka;sfha ^2& jk iy ^3& jk


Wmj.ka;sj, iy 126w j.ka;sfha Odkj,g
hg;aj iEu hre n,m;%hlau" th ksl=;a lrkq
,enQ ld,h wjika f" 122 jk j.ka;sfha
Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3" 8 iy 10 hk
whs;uj, ksYa;j i|yka mka;shlg wh;a
fudag jdykhka inkaOfhka jk g" tla
jrlg wjqre wgl ;jrg;a jQ ld,hla i|yd
o" 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&" 4^ii&" 5"
6^i&" 6^ii&" 7" iy 9 hk whs;uj, ksY
a ;j i|yka
mka;shl fudag jdykhla inkaOfhka jk
g" tla jrlg wjqre y;rl ;jrg;a jQ
ld,hla i|yd o w;a lrkq ,eh hq;= h'
^2& hre n,m;%hka w;a lsu i|yd iEu
b,a,Sulau ksh; wdlD;s m;%fhys bm;a lrkq
,eh hq;= w;r" ta iu
^w& ^i& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&
1^ii&" 2" 3 iy 8 hk whs;uj, i|yka
mka;sj,g
wh;a
jdykhla
inkaOfhka jk g" b,a m;%h
bm;a lrkq ,nkafka h jdyk
mka;shla fyda mka;s inkaOfhka o" ta

m%Odk m%{ma;shg
126wd yd 126we
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

54

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdyk
meou i|yd b,a lre Ydl
jYfhka fhda.H njg iy;sl lrka
^105 wldrh jQ& ffjoH w{dmk;
hgf;a ,shdmx jQ o" 1997 wxl 25 ork
cd;sl m%jdyk ffjoH wdh;k mk;
hgf;a msysgqjkq ,enQ cd;sl m%jdyk
ffjoH wdh;kh fyda flduidia
ckrd,ajrhd iska n,h mjrkq ,enqjd
jQ o ffjoH jD;a;slhl=f.ka ,nd .;a
ffjoH iy;slhla ; iy
^ii& 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 4^i&"
4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 9 iy 10 hk
whs ; uj, ks Y a ;j i|yka jdyk
mka;shla fyda mka;s inkaOfhka jk
g" b,a m;% h bm;a lrkq
,nkafka h jdyk mka;h
s la fyda mka;s
inka O fhka o" ta mka ; s h g fyda
mka;sj,g wh;a jdyk meou i|yd
b,alre Ydl jYfhka fhda.H
njg ^105 jk wldrh jQ& ffjoH
wd{dmk; hgf;a ,shdmx jQ o" cd;sl
m%jdyk ffjoH wdh;kh iska fyda
flduidia ckrd,ajrhd iska n,h
mjrk ,o ffjoH jD;a;slhl= iska
ksl=;a lrk ,o ffjoH iy;slhla ;
^wd& ksh; whNdrh ; iy
^we& ksh; m%udKhlska hqla; jQ o" b,a
m;%h bm;a lsf khg fmrd;=j jQ
udi yhl ld,hla we;=<; .kq ,enqjd jQ
o" b,alref.a PdhdrEm msgm;a folla
o"
bm;a l< hq;= h'
^3& hre n,m;%hla w;a lsu i|yd jQ iEu
b,a , S u la u " ;;a l d,fha n,mj;a k d hre
n,m;%fha ld,h wjika ug udi ;=klg fmr
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a lrkq
,eh hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

55

31' m%Odk m%{ma;sfha 128 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1&

tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sh bj;a fldg" ta


fjkq j g my; oela f jk Wmj.ka ; s h wdfoa Y
lsfuka :

m%Odk m%{ma;sfha
128 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

^1& h hre n,m;%hla ish jdyk mka;s i|yd


j,x.= njg m%ldYs;j i|yka lr ;sf k
i" 122 jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 3 jk
;Srfha ksY
a ;j oelafjk fudag jdyk mka;h
s
fyda mka;s i|yd muKla j,x.= jkafka h';'
^2&

tys ^2& jk yd ^4& jk Wmj.ka;s bj;a lsfuka'

32' m%Odk m%{ma;sfha 128 jk j.ka;shg bla;sj u my;


oelafjk w;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tu
j.ka;s tu m%{ma;sfha 128w iy 128wd j.ka;s f,i n,d;aul
h hq;= h:
yis

fiajd
jdyk iy
fmd fiajd
jdyk'

128w' ^1& fudag jdykj, h mka;shla fyda


mka;s i|yd j,x.= here n,m;%hla ork h
;eke;a;l=g" ;u hre n,m;%fha flduidiackrd,ajrhd iska fYaI igykla u.ska yis
fiajd jdyk fyda fmd fiajd jdyk meou i|yd
n,h mjrd we;ak i" tjeks j,x.= here
n,m;%hla ork lsisu ;eke;a;l= iska yis
fiajd jdykhla fyda fmd fiajd jdykhla
fkdmeoh hq;= h'
^2& h ud.hl yis fiajd jdykhla fyda
fmd fiajd jdykhla meoug woyia lrk h
;eke;a;l= iska ksh; whNdrh iu ksh;
wdlD;s m;%hlska flduidia-ckrd,ajrhd fj;
b,a,Sula bm;a l< hq;= h'
^3& wjia:dfjda; m" yis fiajd jdykhla
fyda fmd fiajd jdykhla meou i|yd here
n,m;%hla orkakl=g n,h mjrka here
n,m;%hla u; msgikla lsu i|yd iqiql
,eug wjYH;d" iqiql iy meje;ah hq;=
mlaIK kshu lrka wud;Hjrhd iska ksfhda.
idokq ,eh yels h'

m%Odk m%{ma;shg
128w iy 128wd
w;a j.ka;s
we;=<;a lsu'

56

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

fYaI ldh
jdyk'

128wd' ^1& fYaI ldh jdykhla meoug


woyia lrk h ;eke;a;l= ksh; .dia;j
= iu.
ksh; wdlD;s m;%hlska flduidia-ckrd,ajrhd
fj; b,a,Sula bm;a l< hq;= h'
^2& ;eke;a;l= fYaI ldh jdykhla meou
i|yd iqiql ,nkafka o hkak ksYaph lsf
ldhh i|yd imq r d,s h hq ; = iq iq l iy
meje;ah hq;= mlaIKh ljfo hkak kshu
lrka wud;Hjrhd iska ksfhda. idokq ,eh
yels h'.

m%Odk
m%{ma;sfha 132
jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

33' m%Odk m%{ma;sfha 132 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha udi ;=klg
fkdje hk jpk fjkq j g udi fod<ylg
fkdje hk jpk wdfoaY lsfuka ; iy
^2& tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sfha ksl=;a lsug
fkdh hq;= h' hk jpk fjkqjg ksl=;a lsug
h hq;= h' hk jpk wdfoaY lsfuka'

m%Odk m%{ma;shg
w;a 132w iy
132wd j.ka;s
we;=<;a lsu'

34' m%Odk m%{ma;sfha 132 jk j.ka;shg bla;sj u my;


oelafjk w;a j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd
tu m%{ma;sfha 132w iy 132wd j.ka;s f,i n,d;aul h
hq;= h :
cd;Hka ; r
here wjir
m;%h'

132w' ^1& f mkf;a VII jk fldgi hgf;a


ksl=;a lrk ,o hre n,m;%hla orkakl= jk
Y% S ,xldf idudkHfhka mxj is k
;eke;a;l= iska" fuys ka u;= Odk i,id
we;s wdldrhg lrkq ,nk b,a,u
S la u;" tlaoyia
kjish yeg wf fkdjen ui wg jk k
mj;ajk ,o r:jdyk .ukd.ukh ms<n
s | hdkd
iuq;shg w;aika ;nd we;s .siq rdcH fyda
foaYhkays tu ;eke;a;d isk g jdyk meou
i|yd Tyqg n,h mjrk cd;Hka;r hre wjir
m;%hla Tyq iska ,nd.; yels h'
^2& tjeks hre wjir m;%hla i|yd jQ
b,a,Sula ksh; wdlD;s m;%fhys h hq;= w;r"
ta iu. ksh; whNdrh o bm;a l< hq;= h'
tjeks b,a,u
S la ksh; ix.uh fj; ^YS% ,xldf

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

57

k ,xld Tfgda fudnhs,a ix.uh fj;& bm;a


l< hq;= w;r" tu ix.uh iska tu b,a,Su
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a l< hq;= h'
^3& cd;Hka;r hre wjir m;%hla ksl=;a
lsug fmr" flduidia-ckrd,ajrhd iska
;;a l dh i|yd m;a lrkq ,nk n,h,;a
ks,Orhl= iska cd;Hka;r hre wjir m;%hla
i|yd b,a lrk iEu ;eke;af;lau mlaId
lrkq ,eh hq;= h'
^4& tjeks cd;Hka;r hre wjir m;%hla
ksl;
= a lsf k isg wjqre tll ld,hla i|yd
j,x.=j mej;sh hq;= h'
^5& f mkf;a ldh i|yd ksh; ix.uh
hkafkka" ,xld Tfgda fudnhs,a ix.uh fyda
wud;Hjrhd iska .ei m;%fha m< lrkq ,nk
ksfokhl ksYa;j oelah yels
iai,ka;fha w,sfhdkaia bkagkeIk,a
gqji bka kSjd wdh;khg wkqnoa; fjk;a
h ix.uhla woyia f'
cd;Hka ; r
here wjir
m;%h fyda
iy;slh Y%S
,xldf
ms<s.ekSu'

132wd' tlaoyia kjish yeg wf fkdjen


ui wgjk k mj;ajk ,o hkd iuq;sfha
.siq rdcHj,ska tlla fyda tu .siqug tl
we;s rdcH fyda foaYj,ska tlla iska ksl=;a
lrk ,o j,x.= cd;Hka;r hre wjir m;%hl
ika;lh ork iy Y%S ,xldf ioaNd
wd.ka;=lhl= jk h ;eke;af;la f mkf;a
Odk hgf;a ks l = ; a lrk ,o hre
n,m;%hl iy;slh orkakl= f,i i,lkq ,eh
hq;= w;r" tu hre wjir m;%fha ksYa;j
oelafjk mka;shg fyda mka;sj,g wh;a jdyk
meou i|yd Tyqg n,h mjrd we;s f,i i,lkq
,eh hq;= h :

58

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


tfia jqj o"
^w& wjir m;%h j,x.= jkafka 1968 hkd
iuq;sfha 41 jk jHjia:df
w:dkql+,jh ;
^wd& tu hre wjir m;%h orkakd iska Y%S
,xldfjys h mojk g tu wjir m;%h
/f.k hd hq;= w;r" mlaId lsu i|yd
fmd,sia ks,Orhl= fyda fudag jdyk
mla I ljrhl= is k a b,a , d is kq
,enqjfyd;a tu wjir m;%h bm;a lrkq
,eh hq;= h ; iy
^we& 1968 hdkd iuq;f
s ha 41 jk jHjia:df
olajd we;s fldkafoais wjir m;%h orkakd
is k a iEu wdldrhls k a u imq r d,s h
hq;= h'.

m%Odk m%{ma;sfha
133w j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

35' m%Odk m%{ma;sfha 133w j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1&

tu j.ka;f
s ha ^1& jk Wmj.ka;h
s bj;a lr ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka :
^1& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
hre n,m;%hla orkakl= f j.ka;sh hgf;a
wud;Hjrhd iska kshu lrk ,o jrolg
jrolre lrkq ,en" ta orkakdf.a
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%h fyda idudkH hre
n,m;%h wj,x.= lsu fyda w;aysgqu wlrKh
iska lrkq fkd,enQ wjia:djl " ta orkakd
jrolre lrkq ,enqf h jrolg o ta jro
inkaOfhka ksh; here wNsjDoa ,l=Kq
m%udKh" wlrKh iska
^w& ta n,m;%h orkakdf.a mqyqKqjkakl=f.a
wjir m;%h fyda idudkH hre n,m;%h
we;s wjia:djl ta n,m;%fhys igyka l<
yels h' ke;fyd;a tfia igyka lsug
i,ikq ,eh yels h ; ke;fyd;a

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

59

^wd& ta orkakdf.a mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%h


fyda idudkH hre n,m;%h ,nd .;
fkdyels k ta orkakdf.a wjir m;%fhys
fyda n,m;%fhys" tu wjir m;%h fyda
n,m;%h orkakd jrolre lrkq ,enqf h
jrola i|yd o" tu jro inkaOfhka
ksh; hre wNsjDoa ,l=Kq h m%udKhla"
igyka lsug flduidia ckrd,ajrhdg
kshu l< yels h :
tfia jqj o" uhsfl%da mhla fkdue;sj
ldm;la ksl=;a lr we;s mqyqKqjkakl=f.a
wjir m;%hla iy idudkH hre n,m;%hla
inkaOfhka jk g" 125 jk j.ka;sh
hgf;a kshu lr we;s msgika m;%fhys tu
igyk ;nkq ,eh hq;= w;r" tfia ;nkq
,enQ igyk f mkf;a ldhh i|yd" tu
hre n,m;%h u; ;nkq ,enQ igykla
f,i i,lkq ,eh hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re Odkhg bla;sj u ^1w&
Wmj.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka :
^1w& mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy idudkH
hre n,m;%hla orkakl= iska f j.ka;sh
hgf;a ks h u lr we;s h j.ka ; s h la
W,a,x>kh lsf j.lSu fmd,sia ks,Orhl=
iska lrkq ,enQ fidhd .ekSulska miqj ms<.
s kq
,en we;s wjia:djl" tu W,a,x>kh lsu
ms<sn|j kvq mjrkq ,eu fjkqjg ta jro
inka O fhka ks h ; ovh f.jkq ,nk
wjia:djl " ierhkajrhl= fyda Bg by<
;k;=rla ork h fmd,sia ks,Orhl= iska
Wmj.ka;sh hgf;a ksh; wdlD;s m;%fha tu
ov uqo, igyka lr tfia lrk ,o igyfka
ms g m;la jd;d ls f ldhh i|yd
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a l< hq;=
w;r" flduidia ckrd,a j rhd is k a tu
jd;dj ,enqKq g" f j.ka;sh hgf;a ta
jro inkaOfhka ksh; hre wNsjDoa
,l=Kq ixLHdj" tu mqyqKqjkakl=f.a wjir
m;%fhys fyda idudkH hre n,m;%fha igyka
lrkq ,eh hq;= h'

60

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^3& tu j.ka;f
s ha ^3& jk Wmj.ka;h
s bj;a lr ta fjkqjg
my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka :
^3& h wlrKhla iska h hre n,m;%hla
u; ^1& jk Wmj.ka;h
s hgf;a hre wNsjDoa ,l=Kq
igyka lr we;s fyda igyka lsug i,iajkq ,en
we;s wjia:djl " tu wlrKh iska hre
n,m;%fha ;nk ,o igyfka msgm;la flduidia
ckrd,ajrhd fj; bm;a l< hq;= h'
f j.ka;sfha ldhh i|yd" f j.ka;sh hgf;a
ksh; iEu jrola u lsu inkaOfhka
fmd,siam;sjrhd iska flduidia ckrd,ajrhdg
oekq h hq;= h'
^4& tu j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;shg bla;sj u" ^5&
jk Wmj.ka;sh jYfhka n,d;aul h hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka :
^5& wud;Hjrhd iska" jer kshu lrka iy
tu jer lsu u; hre n,m;%hla u; igyka l<
hq;= fyda flduidia ckrd,ajrhd iska ,ndh hq;=
hre wNsjDoa ,l=Kq ixLHdj kshu lrka ksfhda.
idokq ,eh yels h'.

m%Odk m%{ma;sfha
135 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

36' m%Odk m%{ma;sfha 135 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re Odkfhys
tys j,x.= Ndjh > lsu hk jpk fjkqjg tys
j,x.= Ndjh > lsu" m%;sfhdackh lsu" w;a lsu
fyda w;s f l ms g ika fhu hk jpk wdfoa Y
lsfuka :
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha w;=re Odkhg bla;sju tys
^1w&" ^1wd&" ^1we& iy ^1wE& Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul
h hq;= my; oelafjk w;a Wmj.ka;s we;=<;a
lsfuka :
^1w& fudag jdykhla mojk g msgika m;%h we;=
j,x.= mq y q K q j ka k l= f .a wjir m;% h iy

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

61

idudkH hre n,m;%hla /f.k hdu meyer


yk h ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r"
tfia jrolre lrkq ,ef remsh,a fooyia
mkaishhlg fkdwvq iy remsh,a mkaoyila
fkdblaujk ovhlg Tyq hg;a h hq;= h ;
^1wd& fudag jdykhl hrl=f.a ika;lfhys j,x.=
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla iy iudkH
hre n,m;% h la fkdue;s g fmd,s i a
ks,Orhl= iska tu fudag jdykfha hrd
j,x.= mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla fyda
idudkH hre n,m;%hla bm;a lrk ;=re
Tyq r|jd ;nd .kq ,eh yels h' tu hrdg
j,x.= mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%hla fyda
idudkH hre n,m;%hla fkdue;s njg fidhd
.kq ,enqjfyd;a tu fudag jdykfha tu hrd
iy whs;slre hk fofokdu jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,ef remsh,a
;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a yh oyilg
fkdje ovhlg fyda udi yhlg je fkdjk
ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nka O kd.dr.; ls ulg Tjq k a hg;a h
hq;= h :
tfia jqj o" tu fudag jdykfha whs;l
s ref.a
wkq o ekq u ls k a f;drj tu fuda g jdykh
/f.k f.dia we;s nj wlrKh iEySulg
m;a jk m tu whs;slre iska Tmamq lrkq
,enqjfyd;a Tyq jrolg jrolre f,i i,lkq
fkd,eh hq;= h'
^1we& ^w& fmd,sia ks,Orhl= iska b,a,d iskq ,ef
mqyqKqjkakl=f.a wjir m;%h iy idudkH
hre n,m;%h fudag jdykhl hrl=
iska bm;a lsu is;d u;du meyer yk
wjia:djl " tu fmd,sia ks,Orhd iska
tu hrd iy jdykh w;a wvx.=jg f.k
tu hrd uYk lghq;= i|yd <u we;s
fmd,sia ia:dkh fj; bm;a l< hq;= h ;

62

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wd& fmd,sia ks,Orhl= iska b,a,d iskq ,ef
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%h fyda idudkH
hre n,m;%h fyda msgika m;%h bm;a
lsu is;d u;du meyer yk h
;eke;af;la jrolg jrolre jk w;r" tfia
jrolre lrkq ,ef remsh,a mka oyilg
wvq fkdjk iy remsh,a oioyilg je
fkdjk ovhlg Tyq hg;a h hq;= h :
tfia jqjo" WoafoaYs; W,a,x>kh lsu
is jQ wjia:df ;udf.a mqyqKqjkakl=f.a
wjir m;%h fyda idudkH hre n,m;%h
fyda msgika m;%h w;sfl igykla fhdod
.ekSu i|yd fyda tys j,x.= Ndjh > lsu
i|yd fyda m%;sfhdackh lsu i|yd fyda
w;a lsu i|yd flduidia ckrd,ajrhd
fj; bm;a lr we;s njg wlrKh
iEySug m;a jk m h ;eke;a;l= iska
Tmamq lrkq ,nkafka k Tyq f j.ka;sh
hgf;a jrolg jrolre f,i i,lkq
fkd,eh hq;= h ;
^1wE& ^w& jK we;s" wl=re uelS we;s" le
.sh fyda wmeye,s mqyqKqjkakl=f.a wjir
m;%h fyda idudkH hre n,m;%hla fyda
msgika m;%hla /f.k hka fyda ika;lfha
;nd f.k lsisu ;eke;a;l= iska fudag
jdykhla fkdmeoh hq;= h ;
^wd& ^w& fofha Odk W,a,x>kh lrk h
;eke;a f ;la f mk; hgf;a jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq
,ef " 224 jk j.ka ; s f ha i|yka
oKavkhg Tyq hg;a h hq;= h'
^3& tu j.ka;sfha ^5& jk Wmj.ka;sfha msgikla u.ska
ksYa;j olajkq ,eh yels h' hk jpk fjkqjg
msgikla u.ska ksYa;j oelaug lghq;= i,iajkq
,eh yels h' hk jpk wdfoaY lsfuka'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

63

37' m% O dk m% { ma ; s f ha 138 jk j.ka ; s f ha ^1& jk


Wmj.ka;shg bla;sju ^1w& Wmj.ka;sh jYfhka n,d;aul
h hq;= my; oelafjk Wmj.ka;h
s wdfoaY lsfuka ta j.ka;h
s
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :

m%Odk m%{ma;sfha
138 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

^1w& ^w& f mk; hgf;a jrola is lsu inkaOfhka


fyda fjk;a h ,s; kS;shla hgf;a fudag
jdykhla meoug wod<jQ jrola is ls u
inkaOfhka ;udf.a mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%h
iy idudkH hre n,m;%h fmd,Sisfha fyda h
wlrKhl Ndrfha we;s h ;eke;a;l= w;a
mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%hla fyda idudkH hre
n,m;%hla fyda mqyK
q j
q kakl=f.a wjir m;%fha fyda
idudkH hre n,m;%fha wkq msgm;la i|yd
b,a lrkafka k" tu ;eke;a;d f mk;
hgf;a jrolg jrolre jk w;r" tfia ,nd.kakd
n,m;%hla n,d;aul fkdh hq;= h ;
^wd& f j.ka;sfha ^w& foh hgf;a jrolg jrolre
jk h ;eke;af;la jrolre lsf remsh,a
mka oyilg wvq fkdjk iy remsh,a oi oyilg
je fkdjk ovhlg hg;a h hq;= w;r" fojk
fyda miq wjia:djl jrolre f remsh,a oi
oyilg wvq fkdjk iy remsh,a is oyilg
je fkdjk ovhlg o here n,m;%h wj,x.=
lsug o Tyq hg;a jkafka h'
^we& h wjia:djl flduidia-ckrd,ajrhd iska
ks l = ; a lrk ,o hre n,m;% tllg je
ixLHdjla fyda kS;Hkql+, whs;shla fkdue;sj
fjk;a ;eke;a;l=f.a hre n,m;%hla h
;eke;a;l= iska ;u ika;lfha ;nd .kafka k
Tyq jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,ef remsh,a oi oyilg wvq fkdjk
iy remsh,a myf<dia oyilg je fkdjk ovhlg
iy tu hre n,m;%h rdc ika;l lrkq ,eug
Tyq hg;a jkafka h'
38' m%Odk m%{ma;sfha 138 jk j.ka;shg bla;sju my;
oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tys 138 w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h :
mxh
fjkia u
flduidiackrd,a j rhdg
oekq h hq;=
nj'

138w' ^1& here n,m;% h la ork iEu


;eke;a;l= iskau ;udf.a mxh fyda ;eme,a
,smskh fjkia jqjfyd;a tu fjkia f k
isg k ;syla we;=<; ;udf.a kj ;eme,a ,smk
s h
ms<sn|j ,shdmx ;emEf,ka fyda fm!oa.,slj

m%Odk m%{ma;shg
138w j.ka;sh
we;=<;a lsu'

64

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


,smh
s la Ndr fuka flduidia-ckrd,ajrhd fj;
oekq h hq;= w;r" flduidia-ckrd,ajrhd
iska tu fjkia u wod< msgika m;%fha msgika
lr W; f,aLkj, jd;d l< hq;= h'.
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odk lv lrk
h ;eke;af;la f mk; hgf;a jrolg
jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq ,ef
224 jk j.ka ; s f ha ks Y a ;j oela f jk
oKavkhg Tyq hg;a h hq;= h''

VIIw fldgig
YSIhla we;=<;a
lsu'

39' m%Odk m%{ma;sfha VIIw fldgig bla;sju my;


oelafjk w;a YSIh fuhska we;=<;a lrkq ,ef :
hre mdi,aj,g iy WmfoaYlhkag n,m;% ,nd u'

m%Odk m%{ma;sfha
139w j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

40' m%Odk m%{ma;f


s ha 139w j.ka;h
s " tys ^2& jk Wmj.ka;h
s
bj;a fldg" ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
lsfuka fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odk W,a,x>kh lrk h
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,ef remsh,a mka oyilg fkdwvq ovhlg
iy remsh,a oi oyilg fkdje ovhlg fyda udi
yhlg fkdje ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nkaOkd.dr.; lsulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsu hk folgu o" fojk fyda miq
wjia:djl jrolre f remsh,a myf<dia
oyilg fkdwvq iy remsh,a ismka oyilg fkdje
ovhlg fyda wjqre tllg fkdje ld,hla i|yd
fohdldrfhka tla wdldrhl nkaOkd.dr.; lsulg
fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsu hk folgu
Tyq hg;a h hq;= h'

m%Odk m%{ma;sfha
139wd j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

41' m%Odk m%{ma;f


s ha 139wd j.ka;h
s " tys ^2& jk Wmj.ka;h
s
bj;a fldg ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
lsfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:
^2& h ;eke;a;l=
^w& 139wdwd j.ka;sh hgf;a ksYa;j olajd we;s
mka;h
s lg wh;a WmfoaYl n,m;%hla ;ud fj;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

65

ksl=;a lrjd .ekSu i|yd iqiail= lrjk" tlS


j.ka;h
s hgf;a ksY
a ;j olajd we;s mka;h
s lg
wh;a j,x.= hre n,m;%hla orkq ,nkafka
k i ; iy
^wd& kshu lrkq ,eh yels fhda.H iqiql iy
m<mqreoao Tyq ika;lfha we;ak i"
ta ;eke;a;d fj; lsisu mka;shlg wh;a WmfoaYl
n,m;%hla ksl=;a lrkq fkd,eh hq;= h'
42' m%Odk m%{ma;sfha 139wd j.ka;shg bla;sju 139wdwd
jYfhka n,d;aul h hq;= my; oelafjk w;a j.ka;h
s fuhska
we;=<;a lrkq ,ef:
Wmfoa Y l
n,m;%h iy
iyldr
Wmfoa Y l
n,m;% h '

139wdwd' ^1& tk" ta mka;sh" mka;sh iy iS


mka;sh k jQ mka;s ;=klg f fldgi hgf;a
ksl;
= a lrk ,o WmfoaYlhl=f.a n,m;%hla mka;s
;=klg fnokq ,eh yels h'
^2& iyldr WmfoaYlhl=f.a n,m;%hla iS
mka;sfha n,m;%hla h hq;= h'
^3& h WmfoaYlhl= fyda iyldr WmfoaYlhl=
b,a lsug fmrd;=ju wju jYfhka wjqre
myl ld,hla i|yd 122 jk j.ka;sfha Wm
f,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2 iy 3 hk whs;u j,
ksYa;j oelafjk fudag jdyk mka;shla fyda
mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs; j,x.= idudkH
n,m;%hla ord we;ak tu WmfoaYl fyda iyldr
WmfoaYl iS mka;f
s ha n,m;%hla ,eug iqiail=
jkafka h' tu WmfoaYlhdf.a fyda iyldr
WmfoaYlhdf.a n,m;%h u.ska 122 j.ka;sfha
Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3 iy 8 hk whs;uj,
ksYa;j i|yka fudag jdyk mka;shla fyda
mka;sj, mqyqKq jkakkag Wmfoia ug ta hre
WmfoaYlhdg fyda iyldr WmfoaYlhdg n,h
mejf'

m%Odk m%{ma;sfha
139wdwd j.ka;sh
we;=<;a lsu'

66

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^4& h ;eke;a;l= b,a lsug fmrd;=ju
jQ wju jYfhka wjqre myl ld,hla i|yd 122
jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i& iy 6 hk
whs;uj, ksYa;j oelafjk fudag jdyk
mka;shla fyda mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs;
j,x.= hre n,m;%hla orkakl=j isfha k"
tu ;eke;a;d mka;sfha WmfoaYl n,m;%hla
,eug iqiail= jkafka h' tjeks WmfoaYl
n,m;% h la u.s k a tu ;eke;a ; dg" 122 jk
j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 1^ii&" 2" 3" 4^i&"
4^ii&" 6^i&" 6^ii&" 8" iy 10 hk whs;uj, ksYa;j
oelafjk fudag jdyk mka;shla fyda mka;sj,
mqyqKq jkakkag Wmfoia u i|yd n,h mjrkq
,ef'
^5& h ;eke;a;l= b,a lsug fmrd;=ju
wju jYfhka wjqre myl ld,hla i|yd 122
jk j.ka;sfha Wmf,aLkfha 1^i&" 5 iy 7 hk
whs;uj, ksYa;j oelafjk fudag jdyk
mka;shl fyda mka;s i|yd j,x.= njg m%ldYs;
j,x.= idudkH n,m;%hla orkakl=j isfha k
iy Tyqg yis fiajd jdyk iy fmd fiajd
jdyk msgika we;ak" tu ;eke;a;d ta mka;f
s ha
WmfoaYl n,m;%hla ,eug iqiail=
jkafka h' tjeks WmfoaYl n,m;%hla u.ska tu
;eke;a;dg" 122 jk j.ka;f
s ha Wmf,aLkfha 1^i&"
1^ii&" 2" 3" 4^i&" 4^ii&" 5" 6^i&" 6^ii&" 7" 8" 9" iy 10
hk whs;uj, ksYa;j oelafjk fudag jdyk
mka;shla fyda mka;sj, fudag jdyk mqyqKq
jkakkag Wmfoia ,ndug n,h mejf'.

m%Odk m%{ma;sfha
139b j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

43' m%Odk m%{ma;sfha 139b j.ka;sh my; oelafjk m


fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& ta j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha
^w& ^wd& fofha fyda hk jpkh w;a yefuka ;
^wd& ta Wmj.ka;sfha ^we& fofha ta hgf;a idok
,o ksfhda. hk jpk fjkqjg ta hgf;a
idokq ,enQ ksfhda. ; fyda hk jpk wdfoaY
lsfuka; iy

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

67

^we& tys ^we& fohg bla;sju tys ^wE& foh


jYfhka n,meje;ah hq;= my; oelafjk w;a
foh tl;= lsfuka :
^wE& ksY
a ; hre wNsjDoa ,l=Kq ixLHdjg
jvd jefhka ,l=Kq /ia lrf.k ,nd f.k
we;ak"
^2& ta j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sfha wud;HdxYfha
f,aljrhd hk jpk fjkqjg wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,a l jrhd hk jpk wdfoa Y
lsfuka ;
^3& ta j.ka;sfha ^6& jk Wmj.ka;sfha wud;HdxYfha
f,aljrhd hk jpk fjkqjg wud;Hjrhdf.a
wud;HdxYfha f,a l jrhd hk jpk wdfoa Y
lsfuka ; iy
^4& ta j.ka;f
s ha ^8& jk Wmj.ka;f
s ha jydu tu n,m;%h
flduidiajrhd fj; Ndr fokq ,eh hq;= h' hk
jpk fjkqjg tu n,m;%h wj,x.= lsf k isg
k y;la we;=<; flduidia ckrd,ajrhd fj; Ndr
h hq;= h' hk jpk wdfoaY lsfuka'
44' m%Odk m%{ma;f
s ha 139B j.ka;f
s ha ^3& jk Wmj.ka;f
s ha
remsh,a mkaishhlg fkdwvq hk jpk fjkqjg remsh,a
y;a oyia mkaishhlg fkdwvq iy remsh,a myf<dia oyilg
fkdje ovhlg hk jpk wdfoaY lsfuka" ta j.ka;sh
fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
139B j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

45' m%Odk m%{ma;sfha 139. j.ka;sfha hre WmfoaYl


hk w: ksrEmKh bj;a lsfuka ta j.ka;sh fuhska
ixfYdaOkh lrkq ,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
139. j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

46' m%Odk m%{ma;sfha 145 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :

m%Odk m%{ma;sfha
145 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

fuda g
jdykj,
;;a j h'

145' ^1& h fudag jdykhla iEu


wxYhlsku
a
^w& tu fudag jdykh we;=<; isk h
;eke;a;l=g fyda ud.h Nd;d lrk

68

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


h ;eke;a;l=g wk;=rla" wmyiqjla"
lrorhla fyda ydkshla is fkdlrk
fyda is lsug bv ke;s ;;ajhlska
we;af;a k i ;
^wd& ud.fha we;s h jdykhlg wk;=rla
is fkdlrk fyda is lsug bv ke;s
;;ajhlska we;af;a k i ; fyda
^we& ud.fha fyda Bg hdnoj we;s h
foam<lg wk;=rla is fkdlrk fyda
is lsug bv ke;s ;;ajhlska we;af;a
k i"
tu fudag jdykh ud.hl Nd; fkdl<
hq;= h'
^2& fuda g jdykhl hrd ^1& jk
Wmj.ka ; s f ha h Odkhla lv lrk
wjia:djl" tu hrd iy ,shdmx whs;slre
jrolg jrolre jk w;r tfia jrolre lsf
remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a is
oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'
^3& fudag jdykhl hrl= ^1& jk Wm
j.ka ; s f ha Odk lv lr tu.s k a h
;eke;a;l=g ;=jd, is lrk wjia:djl tu
hrd iy ,shdmx whs;slre jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lsf remsh,a oi
oyilg fkdwvq iy remsh,a ismka oyilg
fkdje ovhlg fyda udi follg je fkdjk
ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsulg fyda tu
ovh iy nkaOkd.dr.; lsu hk folgu iy
udi yhl ld,hla i|yd Tyqf.a shre n,m;%h
w;aysgqug o Tyq hg;a jkafka h'
^4& fudag jdykhl hrl= iska ^1& jk
Wm j.ka;sfha Odk lv lr tu.ska h
;eke;a;l=g nrm;, ;=jd, is lrk wjia:djl"
tu hrd iy ,shdmx whs;slre jrolg

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

69

jrolre jk w;r tfia jrolre lsf remsh,a


ismka oyilg wvq fkdjk iy remsh,a ;siamka
oyilg je fkdjk ovhlg fyda udi yhlg
je fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsulg fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsu
hk folg iy udi yhl ld,hla i|yd Tyqf.a
hre n,m;% h w;a y s g q ug o Tyq hg;a
jkafka h'
^5& fudag jdykhl hrl= iska ^1& jk
Wmj.ka;sfha h Odkhla lv lr tu.ska
h ;eke;a;l=f.a urKh is lrk wjia:djl
tu hrd iy ,shdmx whs;slre jrolg
jrolre jk w;r tfia jrolre lsf remsh,a
mkia oyilg wvq fkdjk iy remsh,a ye;a;Emka
oyilg je fkdjk ovhlg fyda wjqre tllg
je fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;
lsulg fyda tu ovh iy nkaOkd.dr.; lsu
hk folgu o iy udi fod<yl ld,hla i|yd
Tyqf.a hre n,m;%h w;aysgqug o Tyq hg;a
jkafka h'
47' m%Odk m%{ma;sfha 155 jk j.ka;sh my; oelafjk
m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha ldhlaIu
WmlrKhla hk jpk fjkqjg ldhlaIu wk;=re
wef WmlrKhla hk jpk wdfoaY lsfuka ;
^2& tu j.ka;sfha ^2&" ^3& iy ^4& jk Wmj.ka;s tys ^4&"
^5& iy ^6& jk Wmj.ka ; s f,i kej; wxl
fhfuka ;
^3& tys ^1& jk Wmj.ka;shg bla;sj u tys ^2& iy ^3&
jk Wmj.ka;s jYfhka n,d;aul h hq;= my;
oelafjk Wmj.ka;s we;=<;a lsfuka :

m%Odk m%{ma;sfha
155 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh
lsu'

70

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^2& ^w& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odkj, l=ula
i|yka jqj o fudag jdykhl hrl= iska tu
jdykfha wk;=re wef WmlrKh Nd; lsu
fyda Nd; lsug ie,eiau fyda wjir u :
^i& wk;=rla je<elaug ud. wk;=re weula
f,i wjYH jk wjia:djl yer ; fyda
^ii& fjk;a jdykhla miq lr hEf ;u woyi
weula jYfhka yer"
fkdl< hq;= h:
tfia jqj o" rd;%S ld,hl tu hre tu ldh
i|yd m%Odk ,dmq oe,ah yels w;r wk;=re
wef WmlrKh o Nd; l< yels h'
^3& O kdo rgd ksl=;a lrk nyq kdo rgd k,djla i
lr we;s fyda wys" llY" f>daIdld fyda h
Wmojk iq Yohla ksl=;a lrk Yo Wmojk
WmlrKhla i lr we;s fudag jdykhla lsisu
;eke;a;l= iska Nd; fkdl< hq;= h :
tfia jqj o"
^w& .sks ksjk yuqodj iska Nd; lrkq ,nk
jdykhl ;
^wd& fmd,Sish fyda ikakoaO yuqodj, idudlhka
iska Nd; lrkq ,nk jdykhl ; fyda
^we& yis weu;=ulg m%;spdrhla olajka .uka
lrk .s,ka r:hl"
tjeks nyq kdo rgd iys; k,djla fyda fjk;a Yo
Wmojk WmlrKhla i lsu fyda Nd; lsu
lrkq ,eh yels h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

71

^4& tys kej; wxl fh ^4& jk Wmj.ka;sfha kd.l


m%foaYhl iSud we;=<; uydud.fha hk jpk
fjkqjg ud.fha hk jpkh wdfoaY lsfuka ;
^5& ta j.ka;sfha kej; wxl fh ^5& jk Wmj.ka;sh
bj;a fldg" ta fjkqjg my; oelafjk Wmj.ka;sh
wdfoaY lsfuka
^5& my; oelafjk lreKq inkaOfhka ksfhda.
idokq ,eh yels h
^w& f j.ka;f
s ha ldh i|yd ojfia h ksY
a ;
ld,iSudjla ;=< h m%foaYhl fyda tys
fldgila ;=< ishu wk;=re wef
WmlrK fyda h ksYa; WmlrK Nd;h
;yk lsu fyda iSud lsu ;
^wd& jdykhl tkafuka fyda ihs,kairfhka
fyda k,dfjka msgjk Wmu Yo m%udKh
kshu lsu ;
^we& h jdyk mka;h
s lg fyda mka;j
s ,g ilr
we;s wk;=re wef WmlrK fyda miqmig
.uka lsf wk;=re wjk WmlrK
fyda Yoh fyda wdf,dalh jOkh lsf
WmlrK inkaOfhka h jdyk
mka;h
s lg fyda mka;j
s ,g wjir fokq ,nk
Wmu Yo iSudj kshu lsu'

72

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


Yoh jelrk WmlrKj,g wjir h yels
Wmu Yo m%udKh kshu lsu'
^6& tu j.ka;sfha kej; wxl fh ^6& jk Wmj.ka;sfha
^3& jk Wmj.ka;sfha hk jpk fjkqjg ^5& jk
Wmj.ka;sfha hk jpk wdfoaY lsfuka"
^7& tu j.ka;sfha kej; wxl fh ^6& jk Wmj.ka;shg
bla;sj u ^7& jk Wmj.ka;sh f,i n,d;aul h
hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh we;=<;a lsfuka"
^7& f j.ka ; s f ha Odk lv lrk h
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lrkq ,ef remsh,a ;=kaoyilg fkdwvq iy
rems h ,a mka o yilg fkdje ovhlg iy tu
WmlrK rdcika;l lsu i|yd o hg;a jkafka h'

m%Odk m%{ma;shg
w;ska 155w
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

48' m%Odk m%{ma;sfha 155 jk j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tys 155w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h :fuda p kh'

155w' ^1& ^w& fi!LHuh jYfka Wmjhla is


h yels fyda h ;eke;a;l=g
lrorhla fyda ydkshla is lsug
bv we;s ;
^wd& ud. Nd;dlrk fjk;a whl=f.a
oDIahg ndOd lsug bv we;s ;
fyda
^we& h ud.hlg fyda fjk;a fmd
ia:dkhlg fyda foam<lg
w,dNhla is lsug bv we;s"
" yqud,h" je,sleg" .sks mqmqre" w"
oe,s w`.=re" .%Sia fyda f;,a iys; jH
msg lrk h fudag jdykhla mojk
fyda Nd; lrk h ;eke;af;la"
jrolg jrolrejl= jk w;r tfia

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

73

jrolre lsf remsh,a fooyilg


fkdwvq iy remsh,a mkaoyilg fkdje
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl
jrolre f remsh,a mkaoyilg
fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdje
ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'
^2& ud.hl fyda fjk;a m%isoaO ia:dkhl we;s fudag
jdykhla inkaOfhka ^1& jk Wm j.ka;sh hgf;a jQ jrola
is lrka mj;sk njg Yajdi lsug fya;= we;s fudag
jdyk mlaIljrhl= fyda fmd,siam;sjrhd iska n,h mjrk
,o fmd,sia ks,Orhl= iska"
^w& tu jdykh kj;d mlaId l< yels w;r"
ksh; WmlrKhla Nd;d lrka tu
jdykfhka msg jk fyda oDYH jdhq
uekSu fyda uekSug lghq;= ie,eiau lrkq
,eh yels h ; fyda
^wd& jdykfha whs;slre fj; fm!oa.,slj fyda
;emEf,ka o ,s; oekaula Ndr foka ^i& ksh; WmrKhla Nd; lrka
fyda oDYH jdhq msg" uekSf ldh
i|yd; fyda
^ii& jdykh md ls fuka f
j.ka;sh hgf;a jQ jrola is h
yels ;;a;ajfha tu jdykh
mj;skf
a ka o hkak oek .ekSu i|yd
jdykh md lsf ldh i|yd"
tu jdykh jdyk mlaId lrk ia:dkhlg fyda fmd,sia
ia:dkhlg tu oekaf i|yka khl iy f,djl
bm;a lrk f,i tu jdykfha whs;l
s reg kshu lrkq ,eh
yels h'
^3& ^2& jk Wmj.ka;sh hgf;a oekaula Ndr fokq ,enQ
jdykhl whs; slrejl=" tu oeka f i|yka khl "
f,djl iy ia:dkhl tu jdykh bm;a lsug
idOdrK fya;=jla fkdue;sj wfmdfydi;a jk wjia:djl"

74

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

tu whs;l
s re jrolg jrolre jk w;r tfia jrolre lsf
remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdje
ovhlg hg;a h hq;= h'
^4& ^w& jdyk inkaOfhka wod< jk fudapk
m%;sh wud;Hjrhd iska ksfhda. u.ska
kshu lrkq ,eh yels h ;
^wd& O mka;sj,g wh;a fudag jdyk
inkaOfhka m%;s tu ksfhda.
u.ska ,nd h yels h'
^5& f j.ka;sfha ldh i|yd mlaIljrhl= hkafkka"
f mk; hgf;a m;a lrk ,o fyda m;a lrk ,oehs ie,flk
fudag jdyk mlaIljrhl= fyda ;;aldh i|yd flduidia
ckrd,ajrhd iska fyda fmd,siam;sjrhd iska n,h mjrk
;eke;a;l= woyia f'
m%Odk m%{ma;shg
w;ska 157w
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

49' m%Odk m%{ma;sfha 157 jk j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r th
tu m%{ma;sfha 157w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h :wdik m
Nd;d lsu'

157w' ^1& wud;Hjrhd iska kshu lrkq ,nk


j.hlg wh;a wdik mhla Nd; lrkafka
k i" lsiu
s ;eke;a;l= iska ksh; mka;h
s lg
fyda ia;rhlg wh;a jdykhl ksh; wiqkl
.uka fkdl< hq;= h'
^2& ^w& kshu lsu wod< jk wdik j. ;
^wd& jdykj, mka;sh fyda ia;rh ; iy
^we& ^1& jk Wmj.ka;sfha ldhh i|yd
wdikm h j. fyda ia;r"

kshu lrka ksfhda. idokq ,eh yels h'


^3& lsisu ;eke;a;l= iska wud;Hjrhd iska kshu lrk
,o wdik m j.hla yer" fjk;a wdik mhla lsKSu
fyda lsKSug ;e;a lsu fyda ;u ika;lfha ;nd .ekSu
fkdl< hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

75

^4& ^1& jk fyda ^3& jk Wmj.ka;sfha Odk lv lrk


fyda f j.ka;sh hgf;a idok ,o ksfhda.hla lv lrk h
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r" jrolre lsul 224
jk j.ka;sfha i|yka o~qjulg hg;a h hq;= h'
50' m%Odk m%{ma;sfha 160 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;s wdfoaY lrkq
,ef'
Yoh'

160' ^1& Odjkfha mj;sk fyda kj;d ;nd


we;s lsisu jdykhl hrl= jdykhg i lr
we;s fyda tys /f.k hk Yo ldYk hka;%
Nd; ls u fyda Nd; ls ug fjk;a
;eke;af;l=g wjir u fyda fkdl< hq;= w;r"
tu jdykfha isk ;eke;a;l= tajd Nd;d
fkdl< hq;= h'
tfia jqj o" h YoldYk hka;%hlska
msgjk Yofha mudj h jdykhla we;=<;
muKla iSud we;ak iy jdykh ;=< isk
u.Skg
a muKla tu Yoh wefikafka k" fudag
jdykhla ;=< tjeks YoldYk WmlrKhla
Nd; lrkq ,eh yels h'
^2& wNHka;r oyk tkaula iys; ishu
fudag jdykj, tkafuka msgjk ish jdhq
hkdh msg lrk iy wkjYH Yoh we;s lsu
j<lajk ldhlaIu Yoh wvq lsf
WmlrKhla i lr ;sh hq;= h'
^3& Yo m%udKh oek .ekSf ldh i|yd
wk;=re we`.f WmlrK kdo lrjk f,i
mlaIljrhl= fyda ;;aldh i|yd
fmd,siam;sjrhd iska n,h mjrk ,o fmd,sia
ks,Orhl= iska hfrl=g kshu lrkq ,eh
yels h'
^4& ^w& tkaf jdhq msg jk WmlrKhlska
msgjk Wmu Yo ugu ; iy

m%Odk m%{ma;sfha
160 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

76

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wd& h jdyk mka;shlg fyda mka;sj,g
i lr we;s k,dj wk;=re we`.f
WmlrKh fyda miq mig hdf
wk;=re w`.jk WmlrKh iy Yo
ldYk WmlrK inkaOfhka
jdyk mka;j
s ,g wjir h yels Wmu
Yo ugu
kshu lrka ksfhda. idokq ,eh yels h'
^5& f j.ka;sfha Odk lv lrk h
;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r jrolre
lrkq ,ef remsh,a ;=kaoyilg fkdwvq iy
remsh,a mkaoyilg fkdje ovhlg hg;a h
hq;= h'
^6& f j.ka;f
s ha ldh i|yd mlaIljrhl=
hkafkka" f mk; hgf;a m;a lrk ,o fyda
m;a lrk ,oehs i,lkq ,nk fudag jdyk
mlaIljrhl= woyia jk w;r" Bg
fmd,sim
a ;sjrhd iska ;;aldh i|yd n,h fok
,o ;eke;a;l= o woyia f'

m%Odk m%{ma;sfha
161 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

51' m%Odk m%{ma;sfha 161 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef :
^1& tu j.ka;sfha ^1& jk Wmj.ka;sfha
^w& ^w& fofha ^IV& Wmfohg bla;sju tu fofha
^V& Wmfoh jYfhka n,d;aul h hq;= my;
oelafjk Wmfoh we;=<;a lsfuka :
^V& <`.u we;s fmd,sia ia:dkfha
ia:dkdm;sjrhd fj; jydu tu wk;=r jd;d
lsu meyer yk hrl= jrolg jrolre jk
w;r" jrolre lsf remsh,a ;=ka oyilg
fkdwvq iy remsh,a mka oyilg fkdje ovhlg
Tyq hg;a h hq;= h';
^wd& tu Wmj.ka;f
s ha ^we& fohg bla;sju tys ^wE&
foh jYfhka n,d;aul h hq;= my; oelafjk
foh tl;= lsfuka :

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

77

^wE& ^i& tu wk;=rg wod< f;dr;=re ; iy


^ii& yslmdk ;eke;a;d iska ;udg oekq ka
m tu wk;=rg wod< mdYjhkaf.a k iy
,smk
s "
wk;=rg wod<j ixLHd f,aLk jd;d ilia lSf ldhh
i|yd tu wk;=re inkaOfhka rlaIKh lrkq ,nkafka
h rlaIKlrejl= fj; o tu rlaIKlre iska tu
wk;=re ms<n
s |j <`.u we;s fmd,sia ia:dkdm;sjrhd fj;
jd;d l< hq;= h'
^2& tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha fyda wemh hk
jpk bj;a lsfuka"
^3& tys ^2& jk Wmj.ka ; s h g bla ;s j u tys ^3& jk
Wmj.ka;sh jYfhka n,meje;ah hq;= my; oelafjk
Wmj.ka;sh we;=<;a lsfuka :
^3& ^1& jk Wmj.ka ; s f ha ^wE& fofha Odk
W,a,x>kh lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsf remsh,a mkaoyilg fkdwvq
iy remsh,a oi oyilg fkdje ovhlg Tyq hg;a h
hq;= h'
52' m%Odk m%{ma;sfha 194 jk j.ka;sfha ^5& Wmj.ka;sfha
remsh,a tla oyila fkdblaujk hk jpkj, isg tu
j.ka;sfha wjidkh olajd we;s jpk bj;a fldg ta fjkqjg
remsh,a ;=ka oyilg fkdwvq iy remsh,a mkaoyilg fkdje
ovhlg iy fojk fyda miq wjia:djl jrolre lsf
remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdje
ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'

m%Odk m%{ma;sfha
194 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

53' m%Odk m%{ma;sfha 195 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :wkqu; .rd
195' ^1& .rdchl fyda mlaId lsf iy
mla I d
fida
is lsf uOHia:dkhl ,shdmx whs;slre
lsf iy
fidais
is
k
a ksh; wdlD;s m;%fha jQ ;;aldh i|yd
lsf
uOHia:dk
lrkq ,nk b,a,Sula u; iy ksh; wh Ndrh
iy iy;sl
yd fia j d .dia ; = j f.f flduidia
lsf
ks , Orhka
ckrd,ajrhd iska kshuhla lrka -

m%Odk m%{ma;sfha
195 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

78

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^w& ta kshufha ksYa;j oelafjk .rdch 29
jk j.ka;sfha ldh i|yd jdIslj
jdyk mlaId lsf iy iy;sl lsf
ldh i|yd wkqu; .rdchla fyda mlaId
lsf yd fidais lsf uOHia:dkhla
njg m%ldYhla l< hq;= h ; iy
^wd& tu ,shdmx whs;slre iy tu .rdcfha
fiajfha ksh;
q l
a iy tu kshufha ksY
a ;j
oela f jk fjk;a ;eke;a ; l= fyda
;eke;a;ka tu .rdcfha fudag jdyk
mlaId lsf iy iy;sl lsf ldh
i|yd tla tla ;eke;a;d wkqu; iy;sl
lsf ks,Orhl= h hq;= njg tu kshuh
u.ska m%ldY l< yels h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a flduidia
ckrd,a j rhd is k a ks h uhla lrkq ,nk
wjia:djl" Tyq iska h wkqu; iy;sl lsf
ks,Orhl= fj; n,h mejf ,smshla ksl=;a
l< hq;= w;r" tu ,smsh ksl=;a lrkq ,nkafka
fldkafoaisj,g hg;aj o" tu fldkafoais tu
,smsfha i|yka h hq;= h'
^3& kshuh lrkq ,enqf h wkqu; .rdchla
fyda h wkqu; mlaId lsf fyda fidais
lsf uOHia:dkhla inkaOfhka o" tu
.rdcfha wkqu; iy;sl lsf ks,Orhd fj;
ksl;
= a lrk ,o n,h mejf ,smf
s hka ksY
a ;j
oelafjk h fldkafoaishla W,a,x>kh lr
we;ak ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a lrkq ,o
kshuhla flduidia-ckrd,ajrhd m%;HdIaG
lsu fyda fjkia lsu l< yels h'
^4& tla tla wkqu; .rdch iy mlaId lsf
fyda fidais lsf uOHia:dkh inkaOfhka
tla kla we;=<;a tu .rdcfha fyda mlaId
lsf fyda fidais lsf uOHia:dkfha
mlaId fldg iy;sl l< yels Wmu jdyk
ixLHdj flduidia ckrd,ajrhd iska ksY
a ;j
oelah yels h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

79

^5& ^1& jk Wmj.ka;sfha i|ykajk b,a,Sula flduidia


ckrd,ajrhd iska m%;l
s f
a Iam lrkq ,nk wjia:djl Tyq iska
ta m%;slafIam lsug fya;= ,s;j i|yka l< hq;= h'
^6& wud;Hjrhd iska ;
^w& wkqu; .rdchl fydaa wkqu; mlaId lsf fyda
fida is ls f uOHia : dkhl ;nd.; hq ; =
WmlrK iy myiql ;
^wd& wkqu; iy;sl lsf ks,Orhl= i;= h hq;=
iqiql ;
^we& O mka;j
s ,g fyda ia;rj,g wh;ajk fudag
jdyk wksjdhfhka mlaId l< hq;= ld,
mrdih ;
^wE& wkqu; .rdchla fyda wkqu; mlaId lsf fyda
fidais lsf uOHia:dkhla iska ;ekam;a l<
hq;= uqo, kshu lrka ksfhda. idokq ,eh
yels h'
54' m%Odk m%{ma;sfha 196 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :fuda p k
iy;sl fyda
fhda.H;d
iy;sl ksl=;a
lsu'

196' ^1& fudag jdykhlaa 29 jk j.ka;sfha


i|yka fudapk iy;sl fyda fhda.H;d iy;sl
,nd .ekSf ldh i|yd mlaIljrhl= fyda
195 jk j.ka;f
s ha i|yka wkqu; iy;sl lsf
ks,Orhl= bfha bm;a lrkq ,enQ g iy
ksh; .dia;=j f.u u; tu mlaIljrhd
fyda wkqu; iy;sl lsf ks,Orhd iska tu
jdykh mlaId fldg ta iy;sl f mk; hgf;a
ksl=;a l< yelso keoao hkak iy;sl l<
hq;= h'
^2& fudag jdykhla inkaOfhka ksl;
= a lrk
,o fudapk iy fhda.H;d iy;slhla ksl=;a
lsf k isg wjqre tll ld,hla i|yd fyda

m%Odk m%{ma;sfha
196 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

80

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


tu iy;slfha ksYa;j olajkq ,eh yels udi
;=klg wvq fkdjk fl ld,hla i|yd th
j,x.=j n,meje;ah hq;= h'
^3& mlaIljrhl= fyda wkqu; iy;sl lsf
ks,Orhl= iska fudag jdykhla Nd;h i|yd
fhda . H fkdjk njg iy;s l lrkq ,nk
wjia:djl" Tyq iska ta i|yd fya;= i|yka l<
hq;= h'
^4& f j.ka;f
s ha by;ska u jQ Odk hgf;a
mlaId lssfuka miq Nd;h i|yd fhda.H
fkdjk njg iy;s l lrkq ,enQ fuda g
jdykhlg ,s h dmx whs ; s l re is k a tu
iy;slh ksl=;a lsug tfrysj flduidia
ckrd,ajrhd fj; wNshdpkh l< yels w;r"
tu wNs h dpkh inka O fhka flduidia
ckrd,a j rhd is k a fokq ,nk ;S r Kh
wjidkd;aul h hq;= h'
^5& f j.ka;sh hgf;a fudag jdykhla
inkaOfhka ksl=;a lrk ,o fudapk fyda
fhda.H;d iy;slhla
^w& iEu f,djlu tu jdykfha /f.k hd
hq;= h'
^wd& fmd,sia ks,Orhl=" .%du ks,Orhl= fyda
mlaIljrhl= fyda f mk; hgf;a m;a
lrk ,o n,h,;a ks , Orhl= fyda
flduidia ckrd,ajrhd iska ,s;j
n,h mjrk ,o h ;eke;a;l= iska
mlaId lsu i|yd b,a,d iskq ,enQ g
tu iy;slh Tyqg ,nd h hq;= h;
tfia jq j o" wjYH wjia : djl
wlrKhla" flduidia-ckrd,ajrhd fyda
n,m;% ,nd f n,Orhd fj; tu
iy;slh bm;a l< hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

81

^6& wkqu; .rdchl fyda wkqu; mlaId


ls f fyda fida is ls f uOHia : dkhl
,shdmx whs;slre iska tla tla udih we;=<;
ksl=;a lrk ,o fudapk yd fhda.H;d iy;sl
ms<n
s | udisl idrdxYhla ksh; wdlD;s m;%fhys
Bg miqj t<fUk udifha oyjk kg fmr"
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a l<
hq;= h'
^7& ^w& ^6& jk Wmj.ka;sfha i|yka udisl
idrdxYh tla tla udifha oyjk khg
fmr heu wkqu; .rdchl fyda wkqu;
mlaId lsf fyda fidais lsf
uOHia:dkhl ,shdmx whs;l
s re iska
meyer yka f ka k" flduidia
ckrd,ajrhd iska m<uq wjia:df
tu ,shdmx whs;slre fj;
wjjdod;aul ,smshla ksl=;a lrka ^6&
jk j.ka;h
s hgf;a ksY
a ;j oelafjk
ld,h we;=<; tu .rdch inkaOfhka
195 jk j.ka;sh hgf;a lrk ,o
kshuh m%;HdIaG l< yels njg oekq
h hq;= h'
^wd& tu wkqu; .rdcfha fyda wkqu; mlaId
lsf fyda fidais lsf uOHia:dkhl
,shdmx whs;l
s re udisl idrdxY heu
wLKavj udi ;=kla we;=<; meyer ykq
,enqjfyd;a" tu wkqu; .rdch wkqu;
mlaId lsf fyda fidais lsf
uOHia:dkh inkaOfhka 195 jk
j.ka ; s h hgf;a lr we;s ks h uh
flduidia ckrd,ajrhd iska
m%;HdIaG lrkq ,eh hq;= h'
^we& ^6& jk Wmj.ka;sfha Odk lv
lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre
jk w;r" tfia jrolre lrkq ,ef
remsh,a mkaoyilg fkdwvq iy
remsh,a oi oyilg fkdje ovhlg
hg;a h hq;= w;r" fojk fyda miq

82

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


wjia:djl jrolre lrkq ,ef
remsh,a oi oyilg fkdwvq iy remsh,a
myf<dia oyilg fkdje ovhlg Tyq
hg;a h hq;= h'
^8& fudapk iy;sl fyda fhda.H;d iy;sl
ksl=;a lsf ldh i|yd fudag jdyk mlaId
lsu i|yd jQ ldh mmdh i|yd Odk
i,iajka ksfhda. idokq ,eh yels h'".

m%Odk m%{ma;sfha
196wd w;a
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

55' m%Odk m%{ma;sfha 196w j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;sh" fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
m%Odk m%{ma;sfha 196wd j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h:
"jxpks l
f,i
fuda p k
iy;sl fyda
fhda.H;d
iy;sl ksl=;a
lsu'

196wd' ^1& h ;eke;a;=l= iska jxpksl f,i


fudapk iy;slhla fyda fhda.H;d iy;slhla
ksl=;a lrkq ,nk wjia:djl fyda wkqu;
iy;sl lsf ks,Orhl= fj; ksl=;a lrk ,o
n,h mejf ,s m s h l ks Y a ;j oela f jk
fldkafoaisj,ska h fldkafoaishla fyda Bg je
fldkafoais .Kkla W,a,x>kh lsula is
we;s wjia:djl flduidia-ckrd,ajrhd fyda
fjk;a h n,Orhl= iska
^w& tu wkqu; .rdch iska bm;a lr we;s
imQK ;e;am;= uqo,a ,nd .; hq;= h;
^wd& tu .rdch iy tu .rdcfha wkqu; iy;sl
ls f ks , Orhdg ,nd we;s n,h
m%;HdIaG l< hq;= h;
^we& jxpksl fudapk iy;slh fyda fhda.H;d
iy;slfha moku u; ,nd .;a h wjir
m;%hla" n,m;%hla fyda iy;slhla wj,x.=
lrkq ,eh hq;= h'
^2& jxpks l fuda p k iy;s l hla fyda
fhda.H;d iy;slhla ksl=;a lrk fyda tu wkqu;
iy;sl lsf ks,Orhd fj; ksl=;a lrk ,o

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

83

n,h mejf ,smsfha we;s h fldkafoaishla


W,a,x>kh lrk h wkqu; iy;sl ks,Orhl=
jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre
lsf remsh,a isoyilg wvq fkdjk iy
remsh,a ismka oyilg je fkdjk ovhlg Tyq
hg;a h hq;= h'.
56' m%Odk m%{ma;sfha 198 jk j.ka;sh my; oelafjk
m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:

m%Odk m%{ma;sfha
198 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

^1& tu j.ka;sfha f,dh ke;fyd;a fudag g%hsisl,a


jEka hk jpk fhfok iEu ia:dkhlgu h
fudag jdykhla hk jpk wdfoaY lsfuka ;
^2& tu j.ka;sfha ^10& jk Wmj.ka;sh fjkqjg my;
oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY lsfuka :
^10& ^9& jk Wmj.ka;f
s ha Odk W,a,x>kh lrkq
,nk h ;eke;a;l= jrolg jrolre jk w;r
ufyia;%d;ajrhl= bfha mj;ajkq ,nk ,>q
kvq Nd.hlska miq m<uqj;djg jrolre lrkq
,ef remsh,a mkaoyilg wvq fkdjk iy
remsh,a oi oyila fkdblaujk ovhlg o"
fojk fyda ;okka;r jrola inkaOfhka jk
g remsh,a oi oyilg wvq fkdjk iy remsh,a
isoyila fkdblaujk ovhlg fyda udi ;=kla
fkdblaujk fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsf oKavkhlg fyda tu
ovuqo, iy nkaOkd.dr.; lsu hk folgu
Tyq hg;a h hq;= h'.
57' m%Odk m%{ma;sfha 199 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
,ef.

m%Odk m%{ma;sfha
199 jk j.ka;sh
bj;a lsu'

58' m%Odk m%{ma;sfha 200 jk j.ka;sh" tu j.ka;sfha ^2&


jk Wmj.ka;h
s g bla;sju tu j.ka;f
s ha ^3& jk Wmj.ka;h
s
f,i n,d;aul h hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh wdfoaY
lsfuka fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:

m%Odk m%{ma;sfha
200 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

^3& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a jrola is lrk h


;eke;a;l= jrolre lsf remsh,a ;=kaoyilg

84

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


wvq fkdjk iy remsh,a mkaoyila fkdblaujk
ovhlg hg;a h hq;= h'.

m%Odk m%{ma;sfha
201 jk j.ka;sh
bj;a lsu'

59' m%Odk m%{ma;sfha 201 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
213ww w;a
j.ka;sh we;=<;a
lsu'

60' m%Odk m%{ma;sfha 213 w j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;a j.ka;sh fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" th
tu m%{ma;sfha 213 w w j.ka;sh f,i n,d;aul h hq;= h:
fuda g
jdyk
wNshdpk
ks Y a p h
wldh'

213 w w ^1& ^fuys ka u;= ksYaph wldh


hkqfjka i|yka lrkq ,nk& fudag jdyk
wNshdpk wldhla ;sh hq;= w;r" tu ksYaph
wldh ;u la f Ia ; % j , Ya j ikS h ;a j h iy
m%k;ajh we;s ;eke;a;ka jk my; oelafjk
idudlhkaf.ka iuka; h hq;= h:
^w& 1992 wxl 48 ork Y%S ,xld jdyk bxfkare
wdh;k ^ixia:d.; lsf& mk; hgf;a
msysgqjkq ,enQ fudag jdyk bxfkare
wdh;kfha idudlhl= jQ o" oHd yd
;dlaIK Ihh Ndr wud;Hjrhd iska
k lrkakd jQ o tla ;eke;af;la ;
^wd& wlrK Ihh Ndr wud;Hjrhd iska
k lrkq ,nk kS;s lafIa;f
% ha ms<.
s ekSula
we;s tla ;eke;af;la ; iy
^we& m%jdyk Ihh Ndr wud;Hjrhd iska k
lrkq ,nk m%jdyk wud;HdxYfha tla
;eke;af;la'
^2& wud;Hjrhd iska tla idudlhl=
ksYaph wldfha iNdm;sjrhd f,i m;a
lrkq ,eh hq;= h'
^3& ksYaph wldfha iEu idudlfhla u
h hdfuka fyda wud;Hjrhd wu;k ,smshla
uska b,a,d wiafuka Oqrh w;ay,fyd;a i"
fyda ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a wud;Hjrhd
iska Oqrfhka bj;a lrkq ,enqjfyd;a i" tjeks

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

85

iEu idudlfhla u wud;Hjrhdf.a m;a


,smf
s ha ksY
a ;j olajkq ,nk m wjqre ;=klg
fkdje ld,hla i|yd Oqrh oeh hq;= h' ld,h
bl=;a fuka Oqrh w;ayk h idudlhl=
kej; m;a lsu i|yd iqiail= jkafka h'
^4& bm;a lrkq ,nk fya;= wkqj ksYaph
wldfha h idudlfhla fya;= bm;a fldg
wud;Hjrhd iska Oqrfhka bj;a lrkq ,eh
yels h'
^5& h idudhl= Oqrfhka bj;a jk wjia:djl
tu idudlhd fjkqjg wkqm%dma; u i|yd
wud;Hjrhd iska fjk;a ;eke;a;l= m;a lrkq
,eh hq;= w;r" tfia m;a lrkq ,nk idudlhd
mQj.dhdf.a b;s Oqr ld,h i|yd Oqr oeh
hq;= h'
^6& ksYaph wldfha iNdm;sjrhd wjYH
hhs i,lkq ,nk ljr wjia:djl fyda Tyqg
tu ksYaph wldfha /ia le|h yels h:
tfia jq j o" tu ks Y a p h wldfha
idudlhka fofokl= iska ,s;j b,a,Sula
lrkq ,nk ljr fyda wjia:djl tu ksYaph
wldfha /iaula tu iNdm;sjrhd iska
le|jkq ,eh hq;= h'
^7& ksYaph wldfha h /iaula i|yd jQ
.KmQrKh idudlhka fofofkl= h hq;= h'
^8& ksYaph wldfha lghq;= mj;ajdf.k
hdu i|yd iy tu ks Y a p h wldfha
/iaj, wkq.ukh l< hq;= ldh mmdh
kshu lrka ksfhda. idokq ,eh yels h' tu
ksfhda. iy" ^6& jk Wmj.ka;f
s ha Odkj,g
hg;aj ksYaph wldh iska iajlSh ldh
mmdh md,kh lrkq ,eh yels h'

86

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^9& ks Y a p h wldfha h idudlhl=
m;alsf ,d h fodaIhla ksid fyda tys h
mqrmamdvqjla ;sf fya;=j ksidu h l%shdjla
fyda lghq;a;la n,rys; fkdh hq;= h'
^10& fudag jdykhla ksIm
a dokh lsu" tl,ia
lsu" ilia lsu" ksudKh lsu" wkqj;kh
lsu" lrKh lsu fyda tys ksudKh fjkia
lsu i|yd
^w& 19w j.ka;sfha ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a
,s; wkqu;hla m%odkh lsu flduidiackrd,ajrhd iska m%;slafIam lsfuka ;
iy
^wd& flduidia-ckrd,ajrhd iska m%odkh
lrk ,o h ,s; wkqu;shla 19w j.ka;f
s ha
^7& jk Wmj.ka ; s h hgf;a wj,x.=
lsulska"

w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;kaf.ka ,efnk wNshdpk Nd. lsu
ksYaph wldfha l;jH h hq;= h'
m%Odk m%{ma;sfha
213 we" 213wE iy
213b w;a
j.ka;s we;=<;a
lsu'

61' m%Odk m%{ma;sfha 213 wd j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk w;aa j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd
tys 213 we" 213 wE iy 213 b j.ka;s f,i n,d;aul h
hq;= h :
"ov uqo,aj,ska
Nd.hla
fmd,sia ;Hd.
wruqo,g ner
l< hq;= nj'

213we' 213 wE j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha


^wd& fofha i|yka uqo,a yer" f mkf;a
Odk hgf;a wh lr.kq ,nk ishu ov
uqo,aj,ska Nd.hla wlrKj,ska mkjk ,o ov
uqo,a yer" rcfha taldnoaO wruqo,g ner lrkq
,eh hq;= w;r" b;s Nd.h ^53 jk wldh
jQ & fmd,sia wd{dmkf;a 73 jk j.ka;sh hgf;a
msysgqjkq ,enQ fmd,sia ;Hd. wruqo,g ner lrkq
,eh hq;= h'

fudag jdyk
;Hd. iy
ukd
wruqo,'

213wE' ^1& f mkf;a ldh i|yd ^fuys ka


u;= ";Hd. iy ukd wruqo, " hkqfjka i|yka
lrkq ,nk& fudag jdyk ;Hd. wruqo, k jQ
wruqo,la msysgqjkq ,eh hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

87

^2& ^w& 213 b j.ka;h


s hgf;a fyda f.= wOHlaIckrd,ajrhd iska fyda fjk;a h
,s; kS;h
s la hgf;a fyda f.ug kshu
lrkq ,nk ish uqo,a ;Hd. wruqo,g
f.jkq ,eh hq;= h'
^wd& wlrKh iska mkjkq ,enQ ov uqo,a
Ndr"
fudag
r:
m%jdyk
fomd;fka;=j iska mjrkq ,nk
wlrK kvq hgf;a wh lr.kq ,nk
ov uqo,aj,ska Nd.hla ;Hd. wruqo,g
ner lrkq ,eh hq;= h'
^we& f mk; hgf;a whlr .kq ,nk
.dia;=" n iy whNdr j,ska ishhg
tllaa ;Hd. wruqo,g ner lrkq ,h
hq;= h'
^3& my; i|yka uqo,a ;Hd. wruqo,ska f.jkq
,eh hq;= h:
^w& f hgf;a idokq ,nk ksfhda.j,g
wkq l + , j jdyk ks h dukh ls f"
mla I d ls f" wla I Kh ls f"
uYkh lsf" w,a,d .ekSf iy
md,kh lsf kshe,S isk ks,Orhkag
;Hd. jYfhka f.jkq ,nk ish uqo,a;
^wd& wruqo, mmd,kh lsf orkq ,nk
ish oh ; iy
^we& ksh; f.'
^4& my; i|yka lreKq inkaOfhka ksfhda.
idokq ,eh yels h:
^w& wruqo, md,kh lrkq ,nk wdldrh
kshu lrka ;
^wd& kshu l< hq;= njg f mk; u.ska
kshu lr we;s iy wruqo, yd inkaO
ldrKd inkaOfhka ;

88

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^we& wruqo, msysgqu iy mmd,kh lsug
wdkqIx.sl fyda ta yd inkaO ish
ldrKd inkaOfhka'
^5& wruqof,a .sKq .Kldm;sjrhd iska
.Kkh lrkq ,eh hq;= h'

jdyk
lrKh
lsu iy
fjkia lsu
i|yd
wNdr'

213b' ^1& h jdykhl ks udKh iy


wkkH;djhg n,mdk m tu jdykh lrKh
l<" iq jYfhka fjkia l< fyda fjkia l<
wjia:djl fyda tys hdka;%sl fldgiaj,g h
fjkila is l< wjia:djl" f hgf;a idok
,o ksfhda.j, Odkj,g wkql,
+ j wNdrhla
mekf n,h flduidia ckrd,ajrhd i;=j
we;s w;r" tfia meku wjidkd;a u l yd
;SrKd;aul h hq;= h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sfha Odk hgf;a
flduidia ckrd,ajrhd iska mkjkq ,nk
wNdr 213 wE j.ka;sh hgf;a msysgqjkq ,enQ
fudag jdyk ;Hd. wruqo,g ner lrkq ,eh
hq;= h'

m%Odk m%{ma;sfha
215wd j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

62' m%Odk m%{ma;sfha 215 wd j.ka;sfha jrolre lrkq


,enQ g udi yhla fkdblaujk ld,hla i|yd fohdldrfhka
tla wdldrhl nkaOkd.dr.; lsulg hg;a h hq;= h' hk
jpk fjkqjg jrolre lrkq ,enQ g remsh,a mkaoyilg
fkdwvq iy remsh,a oioyilg fkdje ovhlg fyda udi
yhla fkdblaujk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla wdldrhl
nkaOkd.dr.; lsulg hg;a h hq;= h' hk jpk wdfoaY
lsfuka tu j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
218 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

63' m%Odk m%{ma;sfha 218 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq


,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :
rla I K
iy;s l h
fyda
fhda.H;d
iy;sl fyda
fuda p k
iy;s l h
fkdue;s j
h meou
i|yd jQ
oKa v kh'

218' 99 jk j.ka;sfha Odk fyda 196


jk j.ka;sfha ^5& jk fyda ^6& jk Wmj.ka;sj,
Odk W,a,x>kh lrk h ;eke;af;la
jrolg jrolre jk w;r" tfia jrolre lrkq
,ef remsh,a mka oyilg fkdwvq iy remsh,a
ismkaoyilg fkdje ovhlg ke;fyd;a udi

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

89

tllg je fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.;


lsulg fyda ta ovh iy nkaOkd.dr.; lsu
hk folgu Tyq hg;a jkafka h'".
64' m%Odk m%{ma;sfha 219 jk j.ka;sfha we;s "remsh,a"
hk jpkfhka mgkaf.k tu j.ka;sfha wjidkh olajd we;s
jpk bj;a fldg ta fjkqjg "remsh,a ismkaoyilg fkdwvq
iy remsh,a mkiaoyilg fkdje ovhlg iy udi ;=klg
je fkdjk ld,hla i|yd nkaOkd.dr.; lsulg iy ksl;
= a
lrk ,o fyda ,shdmx lrk ,o f,aLk" tfia ksl=;a l<
fyda ,shdmx l< k isg wj,x.= f,i i,lkq ,eh
hq;= h'" hk jpk wdfoaY lrkq ,ef'

m%Odk m%{ma;sfha
219 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

65' m%Odk m%{ma;sfha 220 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh lrkq ,ef:

m%Odk m%{ma;sfha
220 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

^1& tu j.ka;sfha ^1w& Wmj.ka;sh f,i n,d;aul h


hq;= my; oelafjk Wmj.ka;sh" tu j.ka;sfha ^1&
jk Wmj.ka;shg bla;sju we;=<;a lsfuka:
"^1w& hre n,m;%hla jxpksl f,i ksl=;a
lrk h ;eke;af;la jrolg jrolre jk
w;r" tfia jrolre lsf remsh,a
is m ka o yilg fkdwvq iy rems h ,a mkia
oyilg fkdje ovhlg fyda fojk jr fyda
Bg miq wjia:djl jrolre lsf remsh,a
mkiaoyilg fkdwvq iy remsh,a tla ,laIhlg
fkdje ovhlg Tyq hg;a h hq;= h'"
^2&

tu j.ka;sfha ^2& jk Wmj.ka;sfha


^w& ^w& fofha we;s "fyda wem iy;slhla" hk
jpkh w;ayefuka ;
^wd& ^wd& fofha we;s "fyda wem iy;slhla" hk
jpk w;a yefuka ;
^we& ^we& fofha we;s " fyda wem iy;slhla"
hk jpk w;ayefuka ;

90

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wE& "remsh,a tla oyilg fkdwvq ovhlg" hk
jpkj, isg tu Wmj.ka;sfha wjidkh
ola j d we;s is h jpk bj;a f ldg" ta
fjkqjg "remsh,a myf,diaoyilg fkdwvq
iy remsh,a mkiaoyilg fkdje ovhlg
iy udi ;=klg je fkdjk ld,hla i|yd
fohdldrfhka tla wdldrhl nkaOkd.dr.;
lsulg iy ksl=;a lrk ,o fyda ,shdmx
lrk ,o f,aLk" tfia ksl=;a l< fyda
,shdmx l< k isg wj,x.= f,i i,lkq
,eh hq;= h" hk jpk wdfoaY lsfuka'
^3&

tu j.ka;sfha ^3& jk Wmj.ka;sfha


^w& "fyda wem iy;slhla" hk jpk w;ayefuka;
iy
^wd& "remsh,a tla oyilg fkdwvq ovhlg" hk
jpkj, isg tu Wmj.ka;sfha wjidkh olajd
we;s ish jpk bj;a fldg" ta fjkqjg "remsh,a
myf<dia oyilg fkdwvq iy remsh,a ismka
oyilg fkdje ovhlg iy udi follg je
fkdjk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nkaOkd.dr.; lsulg fyda ta ovh
iy nkaOkd.dr .; lsu hk folgu Tyq hg;a
h hq;= h" hk jpk wdfoaY lsfuka ;

m%Odk m%{ma;sfha
223 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

66' m%Odk m%{ma;sfha 223 jk j.ka;sfha we;s "jro


inkaOfhka h f;dr;=rla ,nd fok" hk jpkj, isg tu
j.ka;sfha wjidkh olajd we;s ish jpk bj;a fldg ta
fjkqjg "jro inkaOfhka wi;H njg ;ud okakd fyda
Yajdi lrk h f;dr;=rla ,nd fok fyda h m%ldYhla
lrk h ;eke;af;la" tu jro" oKav kS;s ix.%yfha 38^3&
j.ka;sfha iy 198 jk j.ka;sfha w:dkql+,j jrola fkdjk

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

91

wjia:djl" tu ;eke;a;d f mk; hgf;a jrolg jrolre


jk w;r" tfia jrolre lsf remsh,a oi oyilg wvq
fkdjk iy remsh,a is oyilg je fkdjk ovhlg fyda
udi yhlg je fkdjk ld,hla i|yd fohdldrfhka tla
wdldrhl nka O kd.dr.; ls ulg fyda ta ovh iy
nkaOkd.dr.; lsu hk folgu fyda Tyq hg;a h hq;= h'"
hk jpk wdfoaY lsfuka ta j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh
lrkq ,ef'
67' m%Odk m%{ma;sfha 224 jk j.ka;sh fuhska bj;a lrkq
,nk w;r" ta fjkqjg my; oelafjk j.ka;sh wdfoaY lrkq
,ef :
"fmd oKavk'

224' f mk; m%ldYs;j Odk i,iajd


fkdue;s h jrola i|yd jrolrejk h
;eke;a;l=" ,>q kvq Nd.hlska miq jrolre
lrkq ,ef remsh,a oyilg fkdwvq iy
remsh,a fooyila fkdblaujk ovhlg o fojk
jrg jrolre lrkq ,ef remsh,a fooyig
fkdwvq iy remsh,a ;=ka oyila fkdblaujk
ovhlg o ;=kj
a k fyda ;okka;r jrolre lrkq
,ef rems h ,a ;= k a o yia mka i s h hla
fkdblaujk ovhlg iy Bg wu;rj ;u hre
n,m;%h wj,x.=ulg Tyq hg;a h hq;= h'.

68' m%Odk m%{ma;sfha 232 w j.ka;shg bla;sju my;


oelafjk j.ka;s fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tu
m%{ma;sfha 232 wd" 232we iy 232wE" 232 b iy 232B j.ka;s
f,i n,d;aul h hq;= h :
"jdyk
;ykug
.ekSu yd
rdcika ; l
lsu'

m%Odk m%{ma;sfha
224 jk j.ka;sh
m% ; s f hda c kh
lsu'

232wd' ^1& ;;a ld,fha n,mj;akd h kS;h


s la
hgf;a h jrola is ls u i|yd fyda ta
inka O fhka 19w j.ka ; s f ha Odk
W,a,x>kh lrka h fudag jdykhla ilia
lr we;s njg" ksIamdokh lr we;s njg fyda
tl,ia lr we;s njg" w;ska ksudKh lr
we;s njg yd wkqj;kh lr we;s njg" lrKh

m%Odk m%{ma;sfha
232wd" 232we"
232wE" 232b iy
232B j.ka;s
we;=<;a lsu'

92

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


lr we;s njg fyda tys ksudKh fjkia lr
we;s njg Ya j di ls ug" fuda g jdyk
mlaIljrhl=g fyda n,h,;a ks,Orhl=g fyda
fmd,sia ks,Orhl=g fya;= we;ak" tu ks,Orhd
iska h mlaIKhl ldh i|yd wjYH jk
ld,hla i|yd tu fudag jdykh ;ykug f.k
r|jd ;nd .; yels h'
^2& ^1& jk Wmj.ka;sh hgf;a h fudag
jdykhla" h n,h,;a ksrOrhl= iska ;ykug
.kq ,nk wjia:djl" mlaIKh wjika jk;=re
tu fudag jdykh flduidia-ckrd,ajrhdf.a
Ndrldr;ajh yd md,kh hgf;a ;eh hq;= h'
^3& fudag jdyk mlaIlhl= iska fyda
n,h,;a ks,Orhl= iska fyda fmd,sia ks,Orhl=
iska h:d m mlaIKhla meje;afuka miq
;ykug .kq ,enQ h fudag jdykhla
^w& 19w j.ka ; s f ha Odk W,a , x>kh
lrka ilia lr we;s njg" ksIamdokh
lr we;s njg" tl,ia lr we;s njg"
w;ska ksudKh lr we;s njg"
wkqj;kh lr we;s njg" lrKh lr
we;s njg fyda ksudKh fjkia lr we;s
njg ; iy
^wd& ;;a ld,fha n,mj;akd h kS;h
s la hgf;a
h jrola is lsug fyda ta inkaOfhka"
tu jdykh Nd; lr we;s njg"
tu ks,Orhd iEySulg m;a jkafka k" tu
mlaIKh mj;ajk ld,h ;=< u;= jQ ldrKd
ms<sn| jd;djla flduidia ckrd,ajrhdg
bm;a l< hq;= w;r" tu jdykfha hrdg
tfrysj 2w j.ka;sh hgf;a iy fjk;a h
kS;shla hgf;a ksis n,h we;s wlrKhl kvq
mjrkq ,eh hq;= h'
^4& fudag jdyk fluidia ckrd,ajrhd
iska jd;df i|yka ldrKdj, i;H;djh
ms<sn| Tyq iEySug m;ajkafka k" ta jdykh
rdcika;l lsu i|yd Wmfoia fokq ,eh hq;=
w;r" ta wkqj ta jdykh rdcika;l h hq;= h'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

93

^5& ^4& jk Wmj.ka;sh hgf;a rdcika;l


lrk ,o h fudag jdykhla rdcika;l lrkq
,enQ g" rch fj; imQKfhka mejfrkq we;'
ta meju
^w& tu rdcika;l lsf kshuhg tfrysj
wNshdpkdlrKh fj; h wNshdpkhla
bm;a l< yels ld,iSudj wjika fuka
miq ; fyda
^wd& rdcika ; l ls f wd{djg tfrys j
wNshdpkdlrKh fj; wNshdpkhla
bm;a lr we;s wjia:djl tu rdcika;l
lsu iar lrka fyda wkqu; lrka tu
wNshdpkh ;SrKh lsfuka miq"
n,d;aul h hq;= h'
^6& tu b,a m;%fha w;Dma;h
s g m;a ;eke;a;d
meKs,slre jYfhka o wjia:dfjda; m
fudag jdyk mlaIljrhd n,h,;a ks,Orhd
fyda fmd,sia ks,Orhd ;a;slre jYfhka ia;r
l< hq;= h' b,a m;%fhys
^w& wNshdpkdlrKfhys
ku
o
wNs h dpkdlrKhg b,a , S u bm;a
lrk kh o;
^wd& fudag jdyk mlaIljrhdf.a" n,h,;a
ks,Orhdf.a fyda fmd,sia ks,Orhdf.a ku
iy ,smskh o ; iy
^we& wlrKh iska ;SrKh l< hq;= ldrKh
ms<sn| ir, yd meye,s m%ldYhla o tk"
b,a m;%hg wod< Ih lreKla jkakd
jQ o" fuda g jdykh ;ykug f.k
rdcika;l lsu kS;s frda njg o"
lreKq wvx.= h hq;= w;r
^i& tfia ;ykug f.k rdcika;l lsu
kS;s frda njg"
^ii& tu jdykh jydu meKs,l
s reg wdmiq
Ndrh hq;= njg"
wlrKh ;SrKh l< hq;= njg m%ldYhla
w;=<;a h hq;= h'

94

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^7& h fudag jdykhla ;ykug .ekSu iy
rdcikak; lsu inkaOfhka bm;a lrk
,o h b,a,u
S la ms<n
s | h wNshdpkdlrKhl
mj;sk h kvq lghq;a;l tu Wmj.ka;sh
hgf;a tfia ;ykug .ekSu iy rdcika;l lsu
kS;s frda nj Tmamq lssf Ndrh meKs,slre
fj; mejh hq;= h'
^8& f j.ka;sh hgf;a rdc ika;l lrkq
,enQ jdyk neyer lsf mmdh ksYa;j
i|yka lrka wud;Hjrhd iska ksfhda. idokq
,eh yels h'

kqiqiail=
f
ld, iSudj
wvq lsu'

232we' ^1& f mk; hgf;a h ;eke;a;l=


jrolg jrolre lrkq ,enQ wjia:djl iy udi
fod,ylg jvd wvq fkdjk ld,hla i|yd h
meou i|yd Tyq kqiqiafil= lrka wlrKh
iska wd{djla lrk wjia:djl f j.ka;sh
hgf;a jQ wd{df ksYa;j oelafjk khl
tu ;eke;a ; d f j.ka ; s f ha ldh i|yd
wud;Hjrhd is k a wkq u ; lrk ,o iy
wlrKhla iska k lrk ,o mdGud,djla
id:lj imQK lrkafka k wlrKh iska
tu kqiqiql ,ef iSudj wvq lrkq ,eh
hq;= h'
^2& wlrKh iska mkjk ,o kqiqiql
,ef ld,iSudjla inkaOfhka fuu j.ka;h
s
hgf;a lrk ,o h wd{djla hgf;a tu
ld,iSudj wvq lsu udi ;=klg wvq fkdjk
iy wvq fkdlrk ,o ld,iS u dfjka tl
ld;=jlg je fkdjk ld,iSudjla jYfhka
wd{df ksYa;j olajkq ,nk ld,hla h hq;=
w;r" ta wkqj mkjd we;s ld,iSudj udi fod<yla
jk wjia:djl wvq lrk ld,iSudj udi kjhla
h hq;= h' ;jo mkjd we;s ld,iSudj udi
yhla jk wjia:djl wvq lrk ld,iSudj udi
;=kla h hq;= h'
^3& ^w& wd{df ksYa;j i|yka mdGud,df
ia:dkhla jerlreg ,nd h yels
njg wlrKh iEySulg m;a jkafka
k i ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

95

^wd& wlrKh is k a wd{df n,mEu


jerlreg meye,s lr we;ak i
iy mdGud,dj i|yd jk .dia;= m%udKh
iy mdGud,dj wdrN lsug fmr Tyq
is k a uq o ,a f.h hq ; = njg jQ
wjYH;djh ms<sn|j wlrKh iska
Tyqg oekq we;ak i ; iy
^we& wd{dj l< hq;= njg jerlre tl`.
we;ak i"
wlrKh iska f j.ka;h
s hgf;a jQ wd{djla
fkdl< hq;= h'
^4& mdGud,djla wjika l< hq;= wka;su kh
jYfhka wd{df i|yka kh wd{dj u.ska wvq
lrkq ,enQ kqiqiail= f ld, iSudf wjidk
khg wju jYfhka udi follg fmr khla
h hq;= h'
^5& mdGud,dj id:lj wjika lsfuka miq"
mdGud,dj meje;a jQ ks,Orhd iska wd{dj is
l< wlrKfha friagd% jrhd fj; iy;slhla
ksl=;a l< hq;= h' by; i|yka iy;slh" mkjk
,o kqiqiail= jk ld,iSudj wjika ug fmr
tfy;a wd{dj u.ska wvq l< yels ld, iSudj
wjikaug miqj wlrKfha friag%djrhd
fj; ,enqKfyd;a wvq lrk ,o ld, iSudj
iy;slh wlrKhg ,enqK kfha wjika jQ
f,i i,lk wd{dj n,d;aul h hq;= h'
^6& wlrKh iska wvq lrkq ,enQ kqiqiail=
f ld,iSudj wjika ug fmr mdGud,dj
imQK lrkq fkd,enQ wjia:djl wkqu;
mdGud,dj id:lj wjika lrk ;=re kqiq iail=
jYfhka isk f,i wlrKh iska jrolre
jQ ;eke;a;dg ksfhda. l< hq;= h'
kvq j ,s k a
wdrlaId u'

232wE' ^1& f mk; hgf;a h ks,Orhl=


iska ioaNdjfhka lrk ,o fyda lrk ,oehs
WoafoaIs; h l%shdjla i|yd h ks,Orhl=g
tfrys j is ,a fyda wmrdO kvq j la mjrkq
fkd,eh hq;= h'

96

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^2& f mk; hgf;a ^1& jk Wmj.ka;sfha
i|yka h ks,Orhl= iska lrk ,o fyda lrk
,oehs WoafoaIs; h l%shdjla inkaOfhka h
wlrKhla bmsg tu ks,Orhdg tfrysj
mjrk ,o h is,a fyda wmrdO kvqjl tu
ks,Orhd iska ork ,o h houla" tu ls%shdj
ioaNdjfhka lr we;s njg wlrKh ;SrKh
lrkafka k" rch iska f.jkq ,eh hq;= h'

hrka r|jd
.ekS u '

232b' ^w& ;udf.a ku iy ,smskh ,nd fok


f,i b,a , d is kq ,enQ g th
m%;l
s f
a Iam lrk fyda meyer yk fyda
wi;H njg fmd,s i a ks , Odhd
idOdrK f,i iel lrk kula iy
,smskhla ,nd fok ;
^wd& urKhla fyda nrm;, ;=jd, is ula
is jQ wk;=rlg inkaO ;
^we& u;ameka fyda u;ajH mdkh lr we;s
njg fmd,sia ks,Orhd iska idOdrK
f,i iel lrk ;
^wE& fmd,sia ks,Orhdf.a u;h wkqj jHdc
fyda l+g f,aLk fyda jHdc ykd
.ekSf wxl ;yvq ;u ika;lfha
we;s ;
^b& fmd,sia ks,Orhdf.a u;h wkqj" l+g
f,i fjkia lrk ,o fyda iq
jYfhka fjkia lrk ,o peis wxl"
tkaka wxl we;s fudag jdykhlg
ika;lh we;s ;
^B& fidrl lrk ,o jdykhla ;u
ika;lfha we;s njg fmd,sia
ks,Orhd iska idOdrK f,i iel
lrk"
fudag jdykhl hrl=" mlaIKhl
fyda uYkhl ldh i|yd idOdrK

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

97

f,i wjYH ld, iS u djla fmd,s i a


ks,Orhl= iska fmd,sia ia:dkfha r|jd
;nd .kq ,eh yels h'
jdyk r|jd
;nd .ekSu'

232B' ^1& h jdykhl ksudKh" WmlrK


yd Nd;h inkaOfhka f mkf;a Odk
fyda ta hgf;a idok ,o ksfhda.j,g wkql+,j
l%shd lr ke;s njg Yajdi lsug fya;= we;s"
h fmd,sia ks,Orhl= fyda fudag jdyk mlaIl
jrhl= iska tu jdykh <`.u we;s fmd,sia
ia:dkh fj; mojdf.k hk f,i tys hreg
kshu lrkq ,eh yels w;r" wjYH jqjfyd;a"
mla I Kj, fyda uYkj, ldh i|yd
idOdrK f,i wjYH h yels ld,hlau tu
jdykh r|jd ;nd .kq ,eh yels h'
^2& ^w& fudag jdykhl h hrl= 99 jk
j.ka;h
s hgf;a j,x.= rlaIK Tmamj
q la
bm;a lsug wfmdfydi;a k ;
^wd& fudag jdykhl h hrl=
ika;lfha j,x.= hre n,m;%hlaa
ke;ak ;
^we& fjf<kafol=f.a ,shdmx iy;slhla"
w;a j ehd lrka k l= f .a ,s h dmx
iy;s l hla fyda ks I a m dolhl= f .a
,shdmx iy;slhla fkdork jdyk
fjf<kafol=g" w;ajehd lrkakl=g
fyda ksIamdolhl=g tu jdykh wh;a
k"
fmd,sia ks,Orhl= iska ljr fyda fmd,sia
ia:dkhl tu fudag jdykh r|jd ;nd
.; yels h'
^3& ^w& h fudag jdykhla ,shdmx lsu
i|yd bm;a lrk ,o f,aLk jHdc
fyda l+g f,aLk njg ;

98

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^wd& jdykhg" l+g f,i ilia lrk ,o"
fjkia lrk ,o fyda iq jYfhka
fjkia lrk ,o peis fyda tkaka wxl
we;s njg ;
^we& jdykh ldl jYfhka fodaI iys;
njg ;
^wE& jdykh fidrl lrk ,o tlla njg
fyda th fidrl lrk ,o tlla njg
fmd,sia ks,Orhd idOdrK f,i iel
lrkafka k;
^b& jdykhg jHdc fyda l+g f,i ilia
lrk ,o ykd .ekSf wxl ;yvq
ilr we;s njg ;
fudag jdyk mlaIljrhl=g fyda fmd,sia
ks,Orhl=g Yajdi lsug idOdrK fya;=
we;ak tu fudag jdyk mlaIljrhd fyda
fmd,sia ks,Orhd iska ljr fyda fmd,sia
ia : dkhl fyda fuda g r: m% j dyk
fomd;fka;=f ljr fyda mY%hl tu
jdykh r|jd ;nd .kq ,eh yels h'"'

m%Odk m%{ma;shg
239wE iy 239b
w;a j.ka;s
we;=<;a lsu'

69' 239we j.ka;h


s g bla;sju my; oelafjk w;a j.ka;s
fuhska we;=<;a lrkq ,nk w;r" tajd tys 239wE iy 239b
j.ka;s f,i n,d;aul h hq;= h :
jer
ixf{a h
jer h
hq;= nj'

239wE' 1979 wxl 15 ork wmrdO kvq Odk


ix.%yfha mgyeksj l=ula i|yka jqjo f mk;
hgf;a jQ iEu jrola u wmrdO kvq Odk
ix.%yfha w:dkql+,j yd tys ldh i|yd
ixf{ah jrola h hq;= h'

ufyia;%d;a
wlrKhla
iska jer
Nd. l<
hq;= nj'

239b' f mk; hgf;a jQ is h u jer


inkaOfhka ufyia;d% ;a wlrKhla iska kvq
Nd. l< hq;= h'"'

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;

99

70' f mkf;a is x y, iy fou< NdId w;r h


wkkq l + , ;djla we;s j q j fyd;a " tg is x y, NdId mdGh
n,meje;ah hq;= h'

wkkql=,;djla
we;s jQ g isxy,
NdId mdGh n,
meje;ah hq;= h'

71' m%Odk m%{ma;sfha 240 jk j.ka;sh my; oelafjk


m fuhska ixfYdaOkh flf :

m%Odk m%{ma;sfha
240 jk j.ka;sh
ixfYdaOk lsu'

^1& i;ajhd hk fhf w: ksrEmKhg fmrd;=ju


my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka
wk;=r hkafkka
^w& ud.hl" oshl fyda fmd m%jdykhg jD; jQ
fjk;a h ia:dkhl isjk fyda we;sjk ;
^wd& mqoa.,hka tla whl= fyda Bg je m%udKhla
hhk fyda Tjqkg
a ;=jd, isjk fyda foam<j,g
w,dNydks isjk ;
^we& wju jYfhka Odjkh jk tla jdykhla fyda
inkaO we;s iy jdyk w;r" jdyk iy
u.Ska w;r iy jdyk iy i;=ka w;r fyda jdyk
iy ia:djr jia;+ka w;r .e we;s we;s iy
tla jdykhla muKla wod< we;s jdyk"
wk;=re o woyia f'
mk; hkafkka" ^203 jeks wldrh jQ& fudag r: jdyk
mk; woyia f ;
i lsf WmlrK hkafkka" jdykhlg fyda wdikhlg
ilsu i|yd ksudKh lr we;s jdyk n|mhl
wjidk fldgi woyia f ;
wkqu; iy;sl lsf ks,Orhd hkafkka" 196 jk
j.ka;sh hgf;a fhda.H;d iy;slhla ksl=;a lsf
ldhh i|yd fudag jdykhla mlaId lrk 195 jk
j.ka;f
s ha i|yka iy;sl lsf ks,Orhl= woyia f ;

100 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


wkqu; .rdch hkafkka" jdIsl wodh n,m;% ksl=;a
lsug fmr fudag jdykhl fhda.H;djh mlaId
lsf iy iy;sl lsf ldhh i|yd 195 jk
j.ka;sh hgf;a lrkq ,nk kshuhla u.ska wkqu;
.rdchla njg flduidia ckrd,ajrhd fyda m<d;a
fudag jdyk flduidiajrhd iska m%ldYhg m;alrkq
,nk .rdchla woyia f ;
^2& i;ajhd hk fhf w: ksrEmKhg bls;sj u
my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka :
kS;s frda f,i tl,ia lsu hkafkka
^w& iud.fuka ,nd.;a w;a fldgia j,ska yer ;
^wd& tu fldgiaj, ksIamdolhdf.ka ,nd.;a
mQj ,s; wjirh fkdue;sj ; fyda
^we& flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s;
wkqu;sh fkdue;sj"
fudag jdykhla tl,ia lsu woyia f'
^3& wE|k ,o jdykh hkafkys w: ksrEmKh fjkqjg
my; i|yka w: ksrEmKh wdfoaY lsfuka :
wE|k ,o jdykh hkafkka" m%hs uQjrhla iy
wO f% , rhla wuq K d ilia l< fuda g
jdykhla woyia f ;
^4& rd;%S ld,fha hk fhf w: ksrEmKhg bla;sju
my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka :
fj<| kduh fhu hka f kka " fj<| ,l= K q
friag%djrhd fj; fyda fj<| ,l=Kq fhdok
,o wu;r fldgia ksIamdokh lrkq ,enQjd jQ
o" foaYSh rgl iudk n,Orhd fj; ,shdmx
we;a;d jQ o" ksIamdolhl=f.a fj<| kduh
fhu woyia jk w;r" tu wu;r fldgiaj,
uq , a ks I a m dolhd iu. .s iq u lg t<Uq k
ksIamdolhl= iska fj<| ,l=Kq fhdok ,o
fldgia o we;=<;a f ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 101


.dxpq ixr;h hkafkka" .dxpq taldnoaO lsu i|yd
tlsfklg i jk f,i ksudKh lr we;s
.dxpq ixhq;shl fldgia foflka tla fldgila
woyia f ;
fhda.H;d iy;slh hkafkka" f mkf;a 196 jk
j.ka;sh hgf;a ksl=;a lrkq ,nk iy;slhla
woyia fjk w;r" Bg jdykfha hdka;l
s% ;;a;j
a h
ms<sn| m%ldYhla o we;=<;a f ;
^5& rlaIK iy;slh hk fhf w: ksrEmKhg
bla;sju my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a
lsfuka :
,shdmx lsf iy;slh hkafkka" f mkf;a
Odk hgf;a h fudag jdykhla h:d m
,shdmx lr we;s nj fmkau i|yd flduidia
ckrd,ajrhd iska ksl=;a lrk ,o iy;slhla
woyia f ;
^6& flduidia j rhd hk fhf w: ks r EmKh
fjkq j g my; oela f jk w: ks r EmKh wdfoa Y
lsfuka :
flduidia ckrd,ajrhd hkafkka" f mkf;a 204
jk j.ka;sh hgf;a m;a lrkq ,nk fudag
jdyk flduidia ckrd,ajrhd woyia f ;
^7& flduidia ckrd,a j rhd hk fhf w:
ksrEmKhg bla;sju my; oelafjk w: ksrEmKh
we;=<;a lsfuka :
fjf<kaod hkafkka" fudag jdyk Wlia lsf"
lsKSf" wdkhkh lssf" noaog fyda l=,S
iskaklalr f,i ,nd f jHdmdrfha fh
is k ;eke;a ; l= woyia jk w;r" Bg
wdkhklrejl= o we;=<;a f ;

102 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


hhdu hkafkka" h jdyk wk;=rl m%;sM,hla
jYfhka tu ia:dkfha u h ;eke;a;l= h
hdu fyda tu wk;=f m%;sM,hla jYfhka jdyk
wk;=r is k ;syla we;=<; hhdu woyia
f ;
^8& hre Wmfoa Y l hk fhf w: ks r EmKh
bj;afldg ta fjkqjg my; oelafjk w: ksrEmKh
wdfoaY lsfuka :
hre WmfoaYl fyda iyldr hre WmfoaYl
hkafkka" j,x.= hre WmfoaYl n,m;%hl
ika;lh orkakd jQ o hre mdi,l fiajfha
kshqla;j iskakd jQ o" flduidia ckrd,ajrhd
iska wkqu; lrkq ,nk m .dia;=jla fyda
;Hd.hla i|yd fudag jdyk meou i|yd
Wmfoia ,ndfokakd jQ o" ;eke;a;l= woyia f ;
hre n,m;%h hkafkka" f mkf;a VII jk fldgi
hgf;a ksl=;a lrk ,o n,m;%hla woyia f ;
hre mdi, hkafkka" f mkf;a Odk hgf;a
,shdmx lrk ,o iy .dia;j
= la fyda m%;,
s dNhla
i|yd fudag jdyk meou ms<sn| Wmfoia ,nd
fok wdh;khla woyia f ;
oa;aj ldh jdyk hkafkka" tlu wjia:df
u.Ska iy NdKav /f.k hdf ldhh i|yd
ksudKh lrk ,o iy idok ,o fudag
jdykhla woyia jk w;r" ^hre we;=& /f.k
hk u`.Ska ixLHdj kj fofkl=g jvd je
fkdh hq;= w;r" jdykfha o< nr lsf,da .%Eia
;=kaoyia mkaiShhlg jvd je fkdh hq;= h ;
yis wjia:d jdykh hkafkka
^w& yis wjia:djlg m%;spdr olajk .sks ksjk
yuqodj fyda fmd,Sish iska Nd; lrkq ,nk
jdykhla fyda .s,ka r:hla ; iy
^i& .sks ksjk yuqodj inkaOfhka jk g
r;= t<shla Nd; ls
s fuka ykd .kq ,nk
jdykhla ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 103


^ii& fmd,Sih
s iska Nd; lrkq ,nk jdykhla
inkaOfhka jk g r;= iy ks,a t<shla
Nd; lsfuka ykd .kq ,nk
jdykhla ;
^iii& .s,ka r:hla inkaOfhka jk g r;=
t<shla Nd; lsfuka ykd .kq ,nk
jdykhla iy ;
^wd& fudag r: flduidiajrhdf.a wkqu;sh we;sj"
ks ks oe,afjk" ks,a t<shla fyda ly t<shla
Nd; lrka yis wjia:djlg m%;spdr olajk
fjk;a h jdykhla woyia f ;
fudapk iy;slh hkafkka" jdykhlska
msgjk ula" oDYH jdhqjla" udrhla" .sks
mqmqre w oe,s" .%Sia fyda f;,a iys; jH
fudapkh f n,mEu wjir ,;a iSudj
we;=<; hkak ms<sn| m%ldYhla woyia f ;
^9& mlaIl hk fhf w: ksrEmKh i|yd my;
oelafjk w: ksrEmKh wdfoaY lsfuka :
mlaIl hkafkka" f mk; hgf;a m;a lrk ,o
fyda m;a lrkq ,oehs woyia lrkq ,nk fudag
jdyk mlaIljrhl= woyia jk w;r" Bg m%Odk
mlaIljrhl= iy ksfhdacH m%Odk
mlaIljrhl= we;=<;a f ;
^10& mlaIl hk fhf w: ksrEmKhg bla;sj my;
oelafjk w: ksrEmK we;=<;a lsfuka :
kS ; s frda f,i ilia lrk ,o hka f kka "
flduidia ckrd,ajrhdf.a mQj ,s; wjirh
fkdue;sj h fudag jdykhl" uq,dlD;shg
fjkila is lrka tu jdykfha peishg fyda
peisfha fldgilg ke;fyd;a n|g fyda n|
fldgilg is lrk ,o ilia lSula woyia
f ;

104 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


udrdka;l
s h wk;=r hkafkka" h ;ks .ukd.uk
jdykhla fyda .ukd.uk jdyk lSmhla we;=<;a
jk h h wk;=rlska tlS h wk;=r is k
;syla we;=<; tla ;eke;a;l= fyda ;eke;a;ka
lsysm fofkl= h .shd jQ h wk;=rla woyia
f ;
NdKav hkakg" i ;eke;a;l= yer jdykhla
iska /f.k hk ^jdykhl idudkHfhka md
lrk WmlrKhla yer& mY= im;a iy fjk;a
h fohla woyia jk w;r" thg fudag r:hla
fyda fudag r:hlg i lrk ,o f%,rhl
f.k hkq ,nk .uka nvq fyda mqoa.,sl NdKav
ke;fyd;a jdykfha .uka lrk u.shl=f.a
mqoa.,sl .uka nvq we;=<;a fkdf;
^11& .%du fiajd ks,Od hk w: ksrEmKhg bla;sj u
my; oelafjk w: ksrEmK wdfoaY lrkak :
nrm;, ;=jd,h hkafkka" ^19 jk wldrh jQ&
oKav kS;s ix.%yfha 311 jk j.ka;sfha i|yka
lr we;s ;=jd, j. tlla fyda lSmhla woyia
f ;
o< jdyk nr hkafkka" jdykfha iuia; nr
m%udKh iy ,shdmx lsf wldh iska
tlS jdykh i|yd wjir h yels wdldrhg
iy;sl l< iy ,shdmx l< nr m%udKh woyia
f ;
^12& w;a g%elagrh hk fhf w: l:khg bla;sju
my; oelafjk w: l:kh we;=<;a lsfuka :
nr fudag flda r:h hkafkka" hre wiqk o
we;=<;aj wdik ;sia ;=klg fkdje wiqka
.ekSf bv m%udKhlska hq;a fudag flda r:hla
iu. tys f%,rh wuqKd we;s r:hla woyia jk
w;r tys Wmu wkqu; ;dr nr lsf,da .%E y;aih
s
mkylg je h hq;= h ; ke;fyd;a fudag
flda r: folla taldnoaO lsu woyia f ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 105


nr fudag f,dh hkafkka" fudag f,dhla fyda
f%,rhla fyda wEok ,o jdykhla taldnoaO lsu
woyia jk w;r" tu f%,rfha wkqu; ;dr nr
lsf,da .%Eia y;aish myklg jvd je h hq;=
w;r" tu fuda g f,dfha iy f% , rfha
ke;fyd;a f%,rj, nr fyda jdykfha o< nr
fyda f%,rj, o< nr lsf,da .%E ;=ki
a h
s mkylg
jvd je h hq;= h'
^13& uyd ud.h hk w: ksrEmKh bj;a lsfuka :
^14& nr fudag f,dh hk fhf w: ksrEmKhg
bla;sju my; oelafjk w: ksrEmK we;=<;a
lsfuka :
mlaIK iy;slh hkafkka" fudag jdykh mlaId
lsfuka miqj flduidia ckrd,ajrhd iska
n,h fok ,o h ks,Orhl= iska jdykfha n|
fldgi" tkau iy peish f mkf;a
Odkj,g iy th hgf;a idok ,o
ksfhda.j,g tl jkafka o hkak ms<n
s |j mlaId
lr iEySug m;a fuka miq" Tyq iska m%odkh
lrkq ,nk iy;slhla woyia f ;
mlaIK iy fidais lsf uOHia:dkh hkafkka"
195 jk j.ka;h
s hgf;a flduidia ckrd,ajrhd
iska wkqu; lrk ,o h mlaIK iy fidais
lsf uOHia:dkhla woyia f ;
WmfoaYl hkakg" iyldr WmfoaYljrhl=" we;=<;a
jk w;r ;
WmfoaYl n,m;%h hkakg" iyldr WmfoaYl
n,m;%hla o we;=<;a f ;;
^15& bv jdykh hk fhf w: ksrEmKh fjkqjg
my; oelafjk w: ksrEmKh wdfoaY lsfuka :
bv jdykh hkafkka" f%,rh we;= o< jdyk
nr lsf,da .%Eia ;=kaoyia mkaiShhla

106 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


fkdblaujkakd jQ o" imQKfhka fyda m%Odk
jYfhka lDIsldl ldhj,g wod<j bvj,
Nd; lsu i|yd ke;fyd;a bls jH iy
l=Kq li< /f.k hdu i|yd ksIamdokh lrkq
,enqjd jQ o" iQh n,fhka l%shd lrk fyda
hdka;l
s% j fyda ,s n,fhka fyda j fmfrda,h
s
.Eia l%shd lrkq ,nk jdykhla woyia f ;
^16& bv jdykh hk fhf w: ksrEmKhg bla;sju
my; oelafjk w: ksrEmK we;=<;a lsfuka :
n| mh hkafkka" n| wdrlaId lsu i|yd muKla
ksudKh lrk ,o wdik mhla woyia f ;
n| wdik mh hkafkka" n| m%foaYh i|yd
ksudKh lrk ,o n| mhl iy bK yd by<
mmq fmfoi wdrlaIdj i|yd ksudKh lrk ,o
mhl tl;=jla woyia f'
^17& n,m;% ksl=;a lsf n,Orhd hk w: ksrEmKh
bj;a lr ta fjkqjg my; oelafjk w: ksrEmKh
wdfoaY lsfuka :
n,m;% ksl=;a lsf n,Orhd hkafkka" Y%S ,xld
m%cd;dka;%sl iudcjd ckrcfha wdKavq l%u
jHjia:dj hgf;a wdodh n,m;% ksl=;a lsu
i|yd n,h mjrd we;s wldh woyia f ;
^18& n,m;% ksl=;a lsf n,Orhd hk w: ksrEmKhg
bla;sj u my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a
lsfuka :
ieye,a fudag flda r:h hkafkka" href.a
wdikho we;=<;aj mqoa.,hka oi fofkl=g fyda
Bg je iy mqo.
a ,hka ;sia y;rlg wvq ixLHdjlg
wiqka .ekSf bvlv we;s fudag .s,ka r:hla
fyda fudag wjux.,H r:hla fkdjkakd jQ o"
Tjqkf
a .a nvq Ndysrdh /f.k hdu i|yd ksudKh
lrk ,o fyda idok ,o fudag jdykhla woyia

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 107


jk w;r" lsf,da .%E y;aish mkylg jvd je
fkdjkakd jQ wjir ,;a ;dr nr m%udKhlska
hqla; jk f%,rhla o Bg we;=<;a f ;
ieye,a fudag f,dh hkafkka" o< jdyk nr
lsf,da .%E ;=kaoyia mkaiShhlg je jkakd jQ
o" lsf,da .%E ody;a oyilg je fkdjkakd jQ
o" lsf,da .%E y;aish mkylg je fkdjk wju
wkqu; ;dr nrla we;s f%,rhla iu. inkaO
lr ;sh yels fudag f,dhla woyia jk w;r
thg fudag wjux., r:hla iy .s,ka r:hla o
we;=<;a f'
^19& f,dh hk fhf w: ksrEmKh bj;a lsfuka ;
^20& m<d;a md,k wdh;kh hk fhug bla;sju my;
oelafjk w: ksrEmK we;=<;a lsfuka :
ksIamdolhd hkafkka" wkqu; ludka; Yd,djl
peisj,g inkaO lsu i|yd jdyk fnd
ks I a m dokh ls f jHdmdrfha ks h e,S is k
;eke;af;la woyia f ;
kS;s frda f,i ksIamdokh lsu" ksudKh lsu"
wkqj;kh lsu" lrKh lsu fyda ksudKh
fjkia lsu hkafkka" 19w j.ka;sfha ^2& jk
Wmj.ka;sh hgf;a flduidia ckrd,ajrhdf.a
mQj ,s; wkqu;sh fkdue;sj fudag jdykhla
ksIamdokh lsu" ksudKh lsu" wkqj;kh
lsu" lrKh lsu fyda ksudKh fjkia lsu
woyia f ;
^21& fudfmvh hk fhf w: ksrEmKh fjkqjg my;
oelafjk w: ksrEmKh wdfoaY lsfuka :
fudfmvh hkafkka" meou msKsi mev,aia ilr
we;a;d jQ o" iy fika g mkylg je
fkdjk is,skavr Od;djla we;a;d jQ o" wka;
oyk tkaula iys; fudag ihsl,hla woyia
f ;

108 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^22& fudag flda hk fhf w: ksrEmKh bj;a
fldg ta fjkqjg my; oelafjk w: ksrEmKh wdfoaY
lsfuka :
fudag flda hkafkka" fudag .s,ka r:hla fyda
fudag wjux.,H r:hla fkdjkakd jQ o ^hre
we;= mqoa.,hka ;sia;=ka fokl=g je
ixLHdjla i|yd wiqka .ekSf bvlv we;s iy
Tjq k a f .a nvq ndys r dh /f.k hk fuda g
jdykhla woyia jk w;r" tfia idod .kakd ,o
fyda wkqj;kh lrk ,o lsf,da .%E y;aish
mkylg jvd je fkdjkakd jQ f%,rhla o Bg
we;=<;a f ;
fudag ihsl,h hkafkka" frdao ;=klg je
fkdjk frdao .Kklska hq;a .uka lsu i|yd
ilia lr we;s fudag g%hsisl,hla fyda fudag
g%hsisl,a jEka r:hla yer fudfm r:hla we;=
thg inkaO lr we;s h r:hl ;dr nro
iu. lsf,da .%E foish mkyla fkdblaujk ;dr
nrlska iuka; fudag jdykhla woyia f ;;
^23& fudag wjux.,H r:h hk w: ksrEmKhg bla;sj
u my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lrkak :
fudag f,dh hkafkka" lsf,da.E% ody;aodyg je
fkdjk o< nr m%udKhl NdKav f.khdu i|yd
imQKfhka u fyda m%Odk jYfhka blrk
,o fyda wkqj;kh lrk ,o iy lsf,da .%E
y;aish mkyla fkdblaujk Wmu wjir ,;a
;dr nrlska hq;a thg inkaO lrk ,o" tfia
bl< fyda wkqj;kh lrk ,o f%,rhla o
inkaO l< yels jQ fudag jdykhla woyia
f ;
^24& fudag g%hsisl,h iy fudag g%hsisl,a jEka r:h
hk fhj, w: ksrEmK bj;afldg ta fjkqjg
my; oelafjk w: ksrEmK wdfoaY lsfuka :

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 109


fudag g%hsisl,h hkafkka" frdao ;=kla u; .uka
lsu i|yd ie,iq lr we;a;d jQ o" ;dr nr
lsf,da .%E mkaiShhla fkdblaujkakd jQ o"
imQK jYfhka fyda m%Odk jYfhka u.Ska f.k
hdu i|yd ksudKh lrk ,o fudag jdykhla
woyia f ;
fudag g%hsisl,aa jEka r:h hkafkka" frdao ;=kla
u; .uka lsu i|yd ie,iq lr we;a;d jQ o"
;dr nr lsf,da .%E mkaiShhla fkdblaujkakd
jQ o" jdykfha o< nr ls f ,da .% E odyla
fkdbla u jka k d jQ o" nvq f.k hdu i|yd
imQKfhkau fyda m%Odk jYfhka idod fyda
ilia lr we;a;d jQ o" fudag jdykhla woyia
f ;;
^25& fudag jdykh hk fhf w: ksrEmKh bj;a
fldg" ta fjkqjg my; oelafjk w: ksrEmKh wdfoaY
lsfuka :
fudag jdykh hkafkka
^w& ud.j, Nd; lsu i|yd woyia lrk ,o
fyda wkaj;sl g%elagrhla fyda f%,rhla we;=
hka;%dkqidrfhka" iy $fyda ,s n,fhka iy
$fyda iQh n,fhka fyda Odjkh lrkq ,nk
jdykhla fyda j mefrda,sh jdhqj Nd;
lrka fyda l,am bkaOkj,ska Odjkh lrkq
,nk jdykhla woyia lrk kuq;a Bg .,a
frda,la we;=<;a fkdf ;
^wd& ug lsu" uv leKSu" mia bj;a lsu" le<E
jeu" fyda ta yd iudk lghq;a;la jeks
lDIs l dl fyda b ls f ldhhla
inkaOfhka f.dvu md lsu i|yd
woyia lrk ,o hka;%dkqidrfhka iy $fyda
,s n,fhka iy $fyda iQh n,fhka fyda j
mefrda,sh jdhqj Nd; lrka fyda l,am
bkaOk Nd; lrka Odjkh jk jdykhla
woyia f' tfy;a .,a frda , la Bg we;= < ;a
fkdf ;

110 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^26& whs;l
s re hk w: ksrEmKh fjkqjg my; oelafjk
kj w: ksrEmKh wdfoaY lsfuka :
whs;l
s re hkafkka" fudag jdykhla inkaOfhka
jk g fudag jdykh ,shdmx we;af;a h
;eke;a;l=f.a kug o" tu ;eke;a;d woyia jk
w;r" tu ;eke;a;d nd, jhialdr ;eke;a;l=
jk wjia:djl " tu nd, jhialdr ;eke;a;df.a
Ndrlre woyia jk w;r" h fudag jdykhla
l=,S iskaklalr .siqulg fyda n .siqulg
fyda Wlia ls f .s iq u lg hg;a we;s
wjia : djl tlS .s iq u hgf;a tu jdykh
ika;lfha we;s ;eke;a;d woyia f ;
^27& u.shd hk w: ksrEmKhg bla;sju my; oelafjk
w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka :
wjir m;%h hkafkka" flduidia ckrd,ajrhd
iska ksl=;a lrkq ,nk wjir m;%hla woyia
f ;
^28& fm!oa.,sl flda r:h hk fhf w: ksrEmKhg
bla;sju my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a
lsfuka :
m%isoaO ia:dkh hkafkka" uy ck;djg m%fYh
we;a;d jQ o" uyd ud.hla fyda tfia fkdjk
ud.hla" hla" mdrla fyda fjk;a ia:dkhla
woyia jk w;r" Bg nia r:hlska uy ck;dj
kxjk fyda niaijk nia kej;=m,la fyda h
ia:dkhla Bg we;=<;a f ;
fmd fiajd jdykh hkafkka" .dia;=jla fyda
m%;s,dNhla i|yd u.Ska /f.k hdu i|yd Nd;
lrk fyda wkqj;s; fyda ;nd we;s h fudag
jdykhla woyia f ;;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 111


^29& f,aLkh hk fhf w: ksrEmKhg bla;sju
my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka :
fudag jdykhlg fyda f%,rhlg wod<j ,shdmx
whs;slre hkafkka" tu fudag jdykh fyda
f%,rh ,shdmx lr we;af;a h ;eke;a;l=f.a
kugo" ta ;eke;a;d woyia f ;;
^30& bj;a lrk ,o wd{dmk; hk w: ksrEmKhg
bla;sju my; oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a
lsfuka :
ud.h hkafkka" uy ck;djg m%fYh we;s h
m%isoaO mdrla fyda fjk;a mdrla imQKfhkau
woyia jk w;r" Bg cd;sl uyd ud.hla" wf.S
ud.hla iy iS; m%fY ud.hla iy tu mdr
.uka lrk h md,ula fyda fndalal=jla woyia
f ;
iEIa .hs hkafkka" ,ema iEIa wdik mfha .dxpqj
i lr we;s h WmlrKhla fyda tjeks
moaO;shla woyia f ;
wdik mh hkafkka" h jdyk wk;=rl fyda
.eul tys .uka lrk u.Ska tu wk;=ka
je<elau i|yd ksudKh lrk ,o m i
lrk wdmkak i lrk .dxpq fjkia lsf
WmlrK iy wju jYfhka tla WmlrKhla
we;=<;a moaO;shla woyia f ;
fYaI ldh jdykh hkafkka" lDIsluh bls
fyda NdKav megu iy nEu hk ldh i|yd
fYaIfhka b lrk ,o hka;%dkqidrfhka l%shd
lrk jdykhla f;
kj;ajk ia:dkh hkafkka" u.Skg
a ke.Su fyda neiSu
i|yd h kS;shla hgf;a oelafjk nia kj;ajk
ia:dkhla woyia f ;
mh hkafkka" ksjer iy iem myiq f,i me<u
myiq lsu i|yd ksudKh lrk ,o wdik mhl
fldgila woyia f ;;

112 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


^31& f%,rh hkafkys w: ksrEmKhg bla;sju my;
oelafjk w: ksrEmKh we;=<;a lsfuka :
jdykh hkafkka" h wdldrhlska l%shd l< yels
fyda weh yels jqj o" h wdldrhlska l%h
s d lsug
fyda weug ksudKh lr we;s .ukd.uk l%uhla
woyia jk w;r" Bg nhsil
s ,hla fyda me,a iys;
jdykhla iy f%,rhla iy jdykhla" lr;a;hla"
flda r:hla" g%E ldrhla iy hka;%dkqidrfhka
l%shd;aul jk iy $fyda ,s n,fhka l%shd;aul
jk iy $fyda iqh n,fhka l%shdlaul jk fyda
j mefrda,sh jdhqfjka l%shdlaul jk fyda
l,am bkaOkj,ska l%shd;aul jk jdyk iy
f.dvu u; m%jdyk l%uhla f,i Nd; lrk
fyda Nd; lsf yelshdj we;s h lD;%Su
.ukd.uk l%uhla we;=<;a jk kuq;a" hla
Bg we;=<;a fkdf'
m%Odk m%{ma;sfha
241 jk j.ka;sh
ixfYdaOkh lsu'

72' m% O dk m% { ma ; s f ha 241 jk j.ka ; s f ha ^2& jk


Wmj.ka;shg bla;sj u my; oelafjk Wmj.ka;s wdfoaY
lsfuka tu j.ka;sh fuhska ixfYdaOkh lrkq ,nk w;r"
tu Wmj.ka;s tu j.ka;f
s ha ^3&" ^4&" ^5&" ^6& iy ^7& jk Wmj.ka;s
f,i n,d;aul h hq;= h :
^3& f mk; l% s h d;a u lu wdrN jk kfha
wjia:dfjda; m" fudag jdykhla ksIamdokh
lsf" tl,ia lsf" ilia lsf" w;ska ksudKh
lsf wkqj;kh lsf fyda lrKh lsf fyda
tys ksudKh fjkia lsf jHdmdrh mj;ajd f.k
hk h ;eke;a;l= f mk; l%shd;aulu wdrN
udi ;=kla we;=<; fldudidia-ckrd,ajrhd fj;
ksh; .dia;j
= iu. ksh; wdlD;s m;%fha jQ b,a,u
S la
bm;a lrka" wjia:dfjda; m" fudag jdyk
ksIm
a dokh lsf" tl,ia lsf" ilia lsf" w;ska
ksudKh lsf" wkqj;kh lsf" lrKh lsf
fyda ks udKh fjkia ls f jHdmdrh i|yd
flduidia-ckrd,ajrhdf.a ,s; wkqu;sh ,nd .;
hq;= h ;

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 113


^4& f mk; l%shd;aulu wdrN f khg fmr"
wjia:dfjda; m" fudag jdykhla ksIm
a dokh lsf"
tl,ia lsf" ilia lsf" w;ska ksudKh lsf"
wkqj;kh lsf" lrKh lsf fyda ksudKh
fjkia lsf jHdmdrh mj;ajd f.k .sh iy tfia
ksIamdokh lrk ,o" tl,ia lrk ,o" ilia lrk
,o" w;ska ksudKh lrk ,o" lrKh lrk ,o
fyda ksudKh fjkia lrk ,o fudag jdykhla
,shdmx lr fkdue;s h ;eke;a;l= iska ksh;
.dia;=j iu. ksh; wdlD;s m;%fha jQ b,a m;%hla
flduidia ckrd,ajrhd fj; bm;a l< hq;= w;r"
fudag jdyk ksIamdokh lsu" tl,ia lsu" ilia
lsu" w;ska ksudKh lsu" wkqj;kh lsu"
lrKh lsu fyda ksudKh fjkia lsu i|yd
flduidia ckrd,ajrhdf.a ,s; wkqu;sh ,nd .;
hq;= h ;
^5& flduidia ckrd,ajrhd fj; ksh; .dia;=j iu. 3
jk fyda 4 jk j.ka;sh hgf;a" ksh; wdlD;s m;%fha
jQ b,a m;%hla ,enqk g Tyq iska" wjia:dfjda;
m" fudag jdykh ksIamdokh lsu" tl,ia lsu"
ilia lsu w;ska ksudKh lsu" wkqj;kh lsu"
lrKh lsu" fyda ksudKh fjkia lsu i|yd
wkqqu;sh ,nd h hq;= h ;
^6& h b,alrejl= fudag jdykhla ksIm
a dokh lsf"
tl,ia lsf" ilia lsf" w;ska ksudKh lsf"
wkqj;kh lsf" lrKh lsf fyda ksudKh
fjkia lsf jHdmdrh
^w& kqiqiq yd iEySug m;a fkdjk wdldrhlg ;
^wd& tu jdykfha wdrlaIdj" fudai;
a rh fyda ksudKh
ms<sn| m%;sh inkaOfhka fyda tys ;;a;ajh
fyda h WmlrKhla inkaOfhka f mkf;a
fyda th hgf;a idok ,o ksfhda.hl
Odkj,g wkql+, fkdjk wdldrhg ; fyda
^we& ud.fha wdrla I djg fyda wjg mirhg
wk;=reodhl jk wdldrhg"

114 2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk;


mj;ajdf.k hk njg flduidia ckrd,ajrhd iEySug
m;ajk wjia:djl Tyq iska ,s; oekaula u.ska ^1& jk
Wmj.ka;sfha iy ^2& jk Wmj.ka;sfha i|yka ,s;
wkqu;sh m%odkh lsu m%;slafIam lrkq ,eh hq;= h'
^7& f j.ka;sh hgf;a ,s; wkqu;sh m%odkh lsu
m%;slafIam lrka flduidia ckrd,ajrhd iska .kq ,nk
;SrKfhka w;Dma;shg m;a jk h ;eke;a;l=g tu m%;slafIam
lsrSf oekau ;ud fj; ,e k ody;rla we;=<; ksYaph
wldrh fj; ,s;j wNshdpkhla bm;a l< yels w;r"
tu wNshdpkfha ;SrKh wjidkd;aul h hq;= h''

2009 wxl 8 ork fudag jdyk ^ixfYdaOk& mk; 115

( ) . 870 .
( ) . 1,160 . 163, , , 05,
, 15
.

You might also like