2.

Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY

SENTETK DEPREM PULS SNM ORANLARININ SSMK ZOLASYONLU

BNALARIN DAVRANIINA ETKS
1

S. nc-Davas ve C. Alhan
1

Aratrma Grevlisi, naat Mh. Blm, stanbul niversitesi, Avclar, stanbul

2
Doent Doktor, naat Mh. Blm, stanbul niversitesi, Avclar, stanbul
Email: seda.oncu@istanbul.edu.tr

ZET:
Sismik izolasyon sistemleri, uzayan yap periyoduna bal olarak spektral ivmeleri azaltmak suretiyle kat
ivmelerini azaltrken, st yap rijit-blok davran sayesinde greli kat deplasmanlarn da nemli lde
azaltrlar. Ancak sismik izolasyonlu binalarn yakn-fay depremlerine maruz kalmalar durumunda
davranlarnn nasl olaca son yllarn nemli bir aratrma konusu olmutur. zellikle parametrik analizleri
ieren aratrma almalarnda, yakn depremleri kapal fonksiyonlarla temsil eden puls modellerinden Agrawal
ve He (2002) modeli sklkla kullanlmaktadr. Bahsi geen modelde tanmlanm olan puls snm oran p'ye
farkl deerler atanarak tekli veya oklu pulslarn retimi salanabilmesine karn, aratrma almalarnda
genellikle tek bir p kabul yaplarak sonulara ulalmaktadr. Ancak, kullanlan deprem snm oran sismik
izolasyonlu yaplarn sismik performans sonularn, dolaysyla da bu yaplarla ilgili yukarda bahsedilen
aratrma almalarnn sonularn etkileyebilir. Bu almada, oklu, ileri geri ve ileri hz pulslar, p'ye
srasyla %10, %20 ve %40 deerleri atanarak oluturulmutur. Ele alnan bir sismik izolasyonlu bina modeli bu
kaytlara maruz braklarak yapya ait sismik performansn deiimi incelenmitir. Farkl deprem byklkleri ve
fay hattna olan farkl mesafelerin de inceleme kapsamna alnd bu alma sonucunda, deprem puls snm
oranlarnn sismik izolasyonlu binalarn sismik performanslar ile ilgili elde edilen sonular etkiledii ortaya
konmutur. [Agrawal, A. K. ve He, W. L. (2002) A closed form approximation of near fault ground motion
pulses for flexible structures, 15th ASCE Proceeding of Engineering Mechanics Conference, 3 June, Columbia
University, New York.]
ANAHTAR KELMELER: Deprem mhendislii, sismik izolasyon, yakn deprem modeli, deprem snm
oran.
1. GR
Sismik izolasyon sistemleri, genellikle yap ile temel arasna yatay rijitlii dk, dey rijitlii yksek olan
izolasyon elemanlarnn yerletirilmesi ile oluturulur. Sismik izolasyonlu yap, depreme maruz kaldnda
izolasyon sisteminde byk yerdeitirmeler meydana gelirken; st yap rijit-blok halinde hareket eder. Bu
sayede, greli kat deplasmanlar azalr. Yapnn birinci dinamik modunun oluturduu rijit-blok davran
sayesinde ise yapnn doal periyodu uzayarak, deprem hakim periyodundan uzaklar. Bu durum, yapya
aktarlan spektral ivme deerlerinin dmesini saladndan, kat ivmeleri nemli lde azalr.
Sismik izolasyonlu binalarn, uzun periyotlu ve byk genlikli yakn-fay depremlerine maruz kalmalar
durumunda nasl davranacaklar, son yllarn nemli bir aratrma konusu olmutur (nc-Davas ve di., 2013;
Gazi ve di., 2013; nc ve Alhan, 2012; Alhan ve ahin, 2011; Providakis, 2009; Dicleli ve Buddaram, 2007;
Alhan ve Gavin, 2005; Jangid ve Kelly, 2001). Yakn-fay depremlerinin, yapsal tepki parametrelerine olan
etkisini inceleyebilmek iin yaplan parametrik almalarda, yakn-fay deprem kaytlarn temsilen edeer puls
1

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


modelleri kullanlmaktadr (Makris, 1997; Makris ve Chang, 2000; Alavi ve Krawinkler, 1999; Agrawal ve He,
2002; Menun ve Fu, 2002; Mavroeidis ve Papageorgiou, 2003; He ve Agrawal, 2008). Bu puls modellerinden
biri olan Agrawal ve He (2002) modeli, gerek yakn-fay depremlerini baarl bir ekilde temsil etmesi ve
karmak olmayan matematiksel ifadesi sebebiyle parametrik aratrma almalarnda sklkla kullanlmaktadr.
Bu modelde maksimum yer hareketi hz, puls periyodu ve deprem puls snm oran birer parametre olarak yer
almaktadr. Sz konusu parametrelerden biri olan deprem puls snm oran (p), %10, %20 ve %40 olarak
alndnda srasyla oklu, ileri geri ve ileri hz pulslar ile benzerlik gsterir (Dicleli ve Buddaram, 2007).
Ancak aratrma almalarnda, genellikle tek bir p deeri kabul yaplarak retilen pulslar kullanlmaktadr.
rnein, Dicleli ve Buddaram (2007) almalarnda, kaytl yakn fay depremlerinin %50sinin ileri-geri hz
pulsu ierdii (Bray ve Rodriguez-Marek, 2004) gerekesiyle sadece deprem puls snm oran p=%20 iin
analizler yapmtr. Benzer ekilde, nc ve Alhan (2012), farkl byklkteki yakn-fay depremleri srasnda ve
sonrasnda ivmeye duyarl cihazlarn korunabilirliini incelemek zere yaptklar almada yine p= %20
snme sahip deprem pulslar kullanmtr. Ancak, He ve Agrawal (2008), tek serbestlik dereceli sistemler
kapsamndaki almalarnda, deprem snm orannn sonular etkileyebileceini ortaya koymulardr. te
yandan, ok serbestlik dereceli sismik izolasyonlu yaplar kapsamnda deprem puls snm orannn etkisinin
aratrlmas da nem arz etmektedir. Bu dorultuda, deprem puls snm orannn, dinamik tepki
parametrelerinden kat ivmeleri, greli kat telemeleri ve taban deplasmann ne lde etkileyecei; bu
almada, ele alnan be katl rnek bir sismik izolasyonlu yap farkl deprem puls snm oranlar (p) iin
retilen sentetik puls modellerine maruz braklmak suretiyle incelenmitir.
2. MATEMATKSEL MODEL
Bu almada, ele alnan be katl kayma erevesinde kat ktleleri (mi) ve toplam kat rijitlikleri (ki) her kat iin
eit olarak seilmitir. Kat ktleleri ve rijitlikleri, erevenin taban ankastre periyodu 0.5 s olacak ekilde
dzenlenmitir. st yap modal snm oran ise her mod iin eit ve %3 olarak kabul edilmitir. Bina kat
ykseklikleri birbirine eit ve 3.8 m olmak zere, bina toplam ykseklii ht=19.0 mdir. Sz konusu ereve,
periyodu 0.5 s olan ve kat rijitlii ile kat ktleleri tm katlarda eit olan yaplar temsil etmektedir. Sismik
izolasyonlu rnek yap, ele alnan ereveye bir izolasyon kat ve bunun altnda yer alan bir sismik izolasyon
sistemi eklenmesiyle elde edilmitir.
Sismik izolasyon sisteminde lineer olmayan davran, ikili lineer kuvvet-deplasman ilikisi ile tanmlanabilir.
kili lineer davrana ait izolaston sistemi parametreleri; akma ncesi rijitlik, K1, akma sonras rijitlik, K2, akma
kuvveti, Fy, akma deplasman, Dy, ve karakteristik kuvvet, Qdur. zolasyon kat ktlesi (mizo) dier kat ktleleri
ile eit alnmtr. Bu almada, hedeflenen akma sonras izolasyon periyodu T0=3 s ve kuvvet oran Q/W=%5e
bal olarak, yap toplam ktlesi mt iin, T0 = 2p(mt/K2)1/2 (Matsagar ve Jangid 2004) bants da kullanlarak
akma sonras rijitlii K2=1315.9 kN/m olarak hesaplanmtr. Akma sonras rijitliin akma ncesi rijitlie oran,
a=0.15 kabul ve a= K2/K1 eitlii de kullanlarak, izolasyon sisteminin akma ncesi rijitlii, K1=8673.4 kN/m;
akma yer deitirmesi Dy=20 mm iin Fy=K1Dy eitlii de kullanlarak akma kuvveti Fy=173.5 kN olarak
hesaplanmtr. Ele alnan ereve bir kayma erevesi olarak ve ktleler kat hizasnda toplu ktle eklinde
modellenmitir. Matematiksel modelin ematik bir gsterimi ekil 1de sunulmutur.

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY

ekil 1. Sismik izolasyonlu kayma erevesine ait matematiksel modelin ematik gsterimi
Bu almada, sismik izolasyonlu yapnn dorusal olmayan modellemesi ve zaman-tanm analizleri 3DBASIS
(Nagarajaiah ve di., 1991) programnda gerekletirilmitir. Programda, st yap modeli, kat ktleleri, kat
rijitlikleri ve her moda ait snm oran ile tanmlanrken; sismik izolasyon sistemi, akma sonras rijitliin akma
ncesi rijitlie oran, akma dayanm ve akma deplasman parametreleri ile tanmlanmtr.
3. YAKIN-FAY DEPREM PULS MODEL VE RETLEN SENTETK DEPREM KAYITLARI
Yakn-fay depremlerine ait kaytlar, tipik olarak uzun periyotlu ve byk genlikli hz pulslar ierir. Bu tr
deprem kaytlarna, genellikle depremin faya olan mesafesinin 10 kmden daha az olduu blgelerde rastlanr.
Kayt edilen deprem hareketlerini etkileyen birok faktr vardr. Bu faktrlerden maksimum yer hareketi hz
(p) ile depremin bykl (Mw) ve yapnn faya olan en yakn mesafesi (r) arasnda olan iliki Denklem (1)de;
puls periyodu (Tp) ve depremin bykl (Mw) arasndaki iliki ise Denklem (2)de verilmitir (Somerville,
1998):

log10 ( p ) = -1.0 + 0.5M w - 0.5 log10 (r)

(1)

log10 (Tp ) = -2.5 + 0.425M w

(2)

Bu almada, yazarlarn nceki almasnda da kulland parametreler olan (nc ve Alhan, 2012), deprem
bykl Mw=6.0, 6.5, 7.0 ve 7.5 ve yapnn faya olan en yakn mesafesi r=3.0 km ve 10.0 km seilmitir. Sz
konusu deerler iin Denklem (1) ve (2) kullanlarak hesaplanan maksimum yer hareketi hznn (p) deprem
puls periyodunun (Tp) deprem bykl (Mw) ile olan ilikisi ekil 2de verilmitir.

Maksimum yer hareketi

hz,
p (cm/s)

350
300

6,0

324,67

r=3
r=10
182,57

150
100
50

102,67
57,74
56,23
31,62

Puls periyodu, Tp (s)

250
200

4,87

5,0
177,83

100,00

4,0
3,0

2,99

2,0

1,83
1,12

1,0
0,0

0
6,0

6,0

6,5
7,0
7,5
Deprem bykl, (Mw)

6,5
7,0
Deprem bykl, (Mw)

7,5

ekil 2. Maksimum yer hareketi hznn ve deprem puls periyodunun deprem bykl ile ilikisi
3

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


Bugne kadar gzlenen en byk pik yer hzlarndan biri olan 263.1 cm/s, 1999 (Mw=7.6) Chi-Chi depremi
TCU068 stasyonuna ait kaytta tespit edilmitir (PEER Strong Ground Motion Database, 2005). Bu almada
retilen sentetik kaytlardan Mw=7.5 ve faya olan en yakn mesafe r=3 km iin retilen pulsa ait maksimum yer
hareketi hz (~325cm/s), TCU068 kaydna ait hzn bir miktar zerindedir (ekil 2).
Bu almada kullanlan Agrawal ve He (2002) puls modeline ait hz, vp(t) ve ivme, ap(t) denklemleri srasyla
Denklem (3) ve (4)te sunulmutur. Burada, deprem puls snm oran, p, hz pulsunun balang genlii, s ve
sinzoidin frekans, pdir.

v p ( t ) = se
a p ( t ) = se

- pp t

- pp t

sin p (1 - p ) t
2

(3)
2

[- p p sin p (1 - p ) t + p (1 - p ) cos p (1 - p ) t ]

(4)

Puls periyodu, Tp ve hz pulsunun balang genlii, s

2

Tp = 2 /(p (1 - p ) )
s = p /[e

- pp t p

(5)
2

sin p (1 - p ) t p ]

(6)

eklinde hesaplanabilir (Dicleli ve Buddaram, 2007). Denklem (5) ve (6)da kullanlan maksimum yer hareketi
hz, p ve deprem puls periyodu, Tp parametreleri iin bu almada kullanlan deerler ekil 2de verilmitir.
rnek olarak, retilen pulslardan deprem bykl Mw=7.0 iin faya olan en yakn mesafenin r=3 km ve 10 km
olduu durumlarda, zamana bal hz, vp(t) ve ivme, ap(t) grafikleri, farkl snm oranlar iin ekil 3te
sunulmutur. Elde edilen kaytlarn maksimum yer hareketi ivmesinin (PGA) deprem byklkleri ve snm
oranlar ile olan ilikisi ise ekil 4te sunulmutur.
200

1,0
a p (t), (g)

v p (t), (cm/s)

100
0
0

12

15

18

-100
Zaman (s)

12

18

15

18

1,0
a p (t), (g)

Mw=7.0, r=10 km

0
0

12

15

18

-100

0,5
0,0
0

Zaman (s)

-0,5

12

Zaman (s)

ekil 3. Farkl deprem snm oranlar iin retilen sentetik deprem kaytlar
4

15

Zaman (s)

Mw=7.0, r=10 km

100

v p (t), (cm/s)

0,0

-0,5

200

-200

0,5

-200

p=%10
p=%20
p=%40

Mw=7.0, r=3 km

Mw=7.0, r=3 km

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY

Maksimum yer hareketi

ivmesi, PGA (g)

ekil 3te, farkl deprem snm oran (p= %10, %20 ve %40) iin maksimum yer hareketi hz (p) ve
deprem puls periyodu (Tp) ayn olmasna ramen; deprem snm oran p= %40 iin hzn snmlenmesinin
dier kaytlara gre ok daha hzl olduu aka grlmektedir. te yandan, maksimum hz deerleri ayn
olmasna ramen, kullanlan puls modeli dolasyla, maksimum yer hareketi ivmesinin snm orannn artmas ile
artt da grlmektedir (ekil 4).
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0

Mw=6.0
Mw=6.5
Mw=7.0
Mw=7.5

r=3 km

r=10 km

r=3 km

p=%10

r=10 km

p=%20

r=3 km

r=10 km

p=%40

ekil 4. Maksimum yer hareketi ivmesinin deprem byklkleri ve snm oranlar ile olan ilikisi
4. ANALZLER
Farkl deprem byklkleri ve faya olan en yakn mesafeler iin fakl deprem puls snm oranlarna bal olarak
oluturulan sentetik deprem kaytlarna ait bilgiler drdnc ksmda sunulmutur. Sz konusu kaytlar, akma
sonras periyodu T0=3 s ve kuvvet oran Q/W=%5 olan sismik izolasyonlu rnek binaya etkitilerek, zaman-tanm
alannda analizler yaplmtr.
Yaplan analizler sonucunda, kat ivmelerini temsilen sadece sismik izolasyonlu binaya ait en st kat ivmesi,
a5(t), ekil 5te sunulmutur. Greli kat telemelerini temsilen de en st katn izolasyon katna gre
telenmesinin (d5(t)) toplam bina yksekliine (ht) blnmesi ile elde edilen bir greli kat telemesi oran ((t))
tanmlanm ve ekil 6da sunulmutur. lgili grafikler sentetik deprem kayd sresi olan ilk 18 s iin verilmitir.
Bu almann inceleme konusu olan, deprem puls snm oranlarnn yapsal tepki parametrelerinin zerinde
yaratabilecei etkiyi daha detayl inceleyebilmek iin, en st kat ivmeleri, greli kat telemesi oranlar ve taban
deplasmanlar maksimum (pik) deerler ve karekk ortalama deerler (rms) cinsinden ekil 7de sunulmutur.
Maksimum en st kat ivmesi (a5m), zaman-tanm alannda en st kat ivmesi deerlerinin (a5(t)) mutlak deerce
maksimumuna eittir (Denklem (7)). Maksimum greli kat telemesi ve maksimum taban deplasman da benzer
ekilde srasyla Denklem (8) ve (9) ile hesaplanr.
m

a 5 = max a 5 ( t )

(7)

m = max d 5 ( t ) / h t = max ( t )

(8)

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


m

(9)
d izo = max d izo ( t )
rms
En st kat ivmelerinin karekk ortalama deerlerinin hesab (a5 ), zaman-tanm alannda en st kat ivmesi
deerlerinin (a5(t)), her inci admn karesi alnp toplandktan sonra adm saysna (n) blnerek ve karekk
alnarak yaplmtr (Denklem (10)). Denklem 11 ve 12de grlecei gibi, tanmlanan greli kat telemelerinin
ve taban deplasmanlarnn karekk ortalama deerlerinin hesab da benzer ekilde yaplmtr.

a5

rms

d izo

rms

= 1 n [(a 5,1 (t))2 + (a 5,2 (t ))2 + ... + (a 5,i (t ))2 + ... + (a 5,n (t ))2 ]

(10)

rms = 1 n [(1 ( t )) 2 + ( 2 ( t )) 2 + ... + ( i ( t )) 2 + ... + ( n ( t )) 2 ]

(11)

= 1 n [(d izo ,1 ( t )) 2 + (d izo , 2 ( t )) 2 + ... + (d izo ,i ( t )) 2 + ... + (d izo , n ( t )) 2 ]

(12)

5. DEERLENDRME VE SONULAR
ekil 7den, en st kata ait maksimum ivme deerleri, maksimum greli kat telemesi deerleri ve maksimum
taban deplasmanlarnn, deprem puls snm orannn p=%10dan %40a artmas ile tm deprem byklkleri ve
her iki mesafe (r) iin de genellikle azald grlmektedir. Ancak bu azalma, Mw=7.0 deprem bykl iin
ok belirgin iken, dierleri iin daha kk ancak kayda deer mertebededir. Burada dikkati eken husus, p'nin
etkisinin ok belirgin hale geldii Mw=7.0 deprem byklne ait puls periyodunun (Tp=2.99 s) bu almada
ele alnan yapnn izolasyon periyodu (T0=3.0 s) ile akmasdr. Deprem puls periyodunun izolasyon periyodu
ile akt bu durumda (Mw=7.0), deprem snm oran p=%10 iin elde edilen yapsal tepki deerlerinin
deprem bykl Mw=7.5 iin elde edilenleri dahi at grlmektedir. Fay hattna daha yakn olan
durumlarda p'nin etkisinin daha fazla olduu da ayrca tespit edilmitir. Son olarak, deprem puls snm oran p
tm kayt boyunca etkili olduundan, ortalama karekk deerlerini maksimum deerlere gre daha ok
etkilemektedir.
Yukarda zetlenen bulgular rakamsal olarak ortaya koymak iin p=%10 iin elde edilen deerleri p=%40 iin
elde edilen deerlere oranlamak uygun olacaktr. Bu yapldnda, Mw=6.0, 6.5 ve 7.5 ve faya olan her iki
mesafe iin, maksimum yapsal parametreler arasndaki oran ~1.0 ile ~1.5 arasnda deimekte iken; karekk
ortalama deerleri iin ~1.1 ile ~1.6 arasnda deitii grlr. te yandan, Mw=7.0 (deprem puls periyodunun
izolasyon periyodu ile akt durum) ve faya olan mesafe r=3 km iin sz konusu oranlar, maksimum yapsal
parametreleri iin ~2.3 ile ~2.5 deeri arasnda deiirken; karekk ortalama deerleri iin ise ~4.1 deerine
kmaktadr. Fay hattna daha uzak mesafede (r=10 km) ise, Mw=7.0 iin sz konusu oranlar r=3 km'ye gre
daha dk olarak, maksimum yapsal parametreleri iin ~1.85 ile ~2.0 arasnda deiirken; ortalama karekk
deerleri iin de ~3.2 ile ~3.6 arasnda deimitir.
Bu almada yaplan parametrik analizler nda, aadaki sonulara ulalmtr:
1. Yakn-fay deprem hareketlerini temsil etmek zere retilen edeer pulslarn formlasyonunda yer alan
deprem puls snm oran p'nin ald deerler, ok katl sismik izolasyonlu yaplarn dinamik
parametreleri zerinde etkili olmaktadr.
2. Deprem puls snm oran p'nin ok katl sismik izolasyonlu yaplarn dinamik cevap parametreleri
zerindeki etkisi, deprem puls periyodunun yapnn izolasyon periyodu ile akmas durumunda ok
belirgin olmaktadr.

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


3. Deprem puls snm oran p tm kayt boyunca etkili olduundan, dinamik tepki parametrelerinin
karekk ortalama deerlerini maksimum deerlere gre daha ok etkilemektedir.
4. Fay hattna daha yakn olan durumlarda p'nin etkisinin daha fazla olduu tespit edilmitir.
Yukardaki sonularda genelletirme yapabilmek iin daha fazla sayda deprem kayd ve farkl karakteristiklere
sahip izolasyon sistemi ele alnmaldr. Bununla ilgili yazarlarn almalar devam etmektedir.
2,0

1,5

Mw=6.0 r=3 km

0,5

a5(t) (m/s2)

a5(t) (m/s2)

1,0
0,0
0

0,0

10 12 14 16 18

-0,5

-1,0
-2,0
Zaman (s)

-3,0
4,0

10 12 14 16 18

10 12 14 16 18

1,0
0,0
0

10 12 14 16 18

-2,0
Zaman (s)

20,0

Zaman (s)

-3,0

8,0

Mw=7.0 r=3 km

15,0

Mw=7.0 r=10 km

6,0
4,0
a5(t) (m/s2)

10,0
a5(t) (m/s2)

Mw=6.5 r=10 km

2,0

-1,0

-6,0

5,0
0,0
2

10 12 14 16 18

2,0
0,0

-2,0 0

-10,0

10 12 14 16 18

-4,0
Zaman (s)

-6,0

Zaman (s)

3,0

-4,0

-20,0

-2,0

-2,0

-5,0 0

-1,5

0,0
0

-1,0

a5(t) (m/s2)

a5(t) (m/s2)

p=%10
p=%20
p=%40

Mw=6.5 r=3 km

2,0

-15,0

Mw=6.0 r=10 km

1,0

-8,0

Zaman (s)

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


15,0

6,0

Mw=7.5 r=3 km

5,0
0,0
-5,0

Mw=7.5 r=10 km

4,0
a5(t) (m/s2)

a5(t) (m/s2)

10,0

10 12 14 16 18

2,0
0,0

-2,0

-10,0

10 12 14 16 18

-4,0
Zaman (s)

-15,0

Zaman (s)

-6,0

ekil 5. En st kat ivmesinin (a5(t)) zamana bal deiimi

0,0006

0,0008

Mw=6.0 r=3 km

0,0006

0,0002
(t) (-)

(t) (-)

0,0004
0,0002
0,0000
0

-0,0002

10 12 14 16 18
p=%10
p=%20
Zaman (s)
p=%40

-0,0004
-0,0006
0,0020

10 12 14 16 18

-0,0004

Zaman (s)

-0,0006
0,0010

Mw=6.5 r=10 km

0,0005
(t) (-)

0,0010
(t) (-)

0,0000

-0,0002

Mw=6.5 r=3 km

0,0015

0,0005
0,0000
-0,0005

Mw=6.0 r=10 km

0,0004

10 12 14 16 18

0,0000
0

10 12 14 16 18

-0,0005

-0,0010
Zaman (s)

-0,0015
0,008

0,0030

Mw=7.0 r=3 km

0,006

(t) (-)

(t) (-)

0,0010

0,002
0,000
2

10 12 14 16 18

-0,008

10 12 14 16 18

-0,0020
Zaman (s)

0,0000

-0,0010

-0,004
-0,006

Mw=7.0 r=10 km

0,0020

0,004

-0,002 0

Zaman (s)

-0,0010

-0,0030

Zaman (s)

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


0,006

0,0030

Mw=7.5 r=3 km

0,004

0,0010
(t) (-)

(t) (-)

0,002
0,000
-0,002

Mw=7.5 r=10 km

0,0020

10 12 14 16 18

0,0000

-0,0010

-0,004

10 12 14 16 18

-0,0020
Zaman (s)

-0,006

Zaman (s)

-0,0030

ekil 6. Greli kat telemesi orannn ((t)) zamana bal deiimi

6,0
a5rms (m/s2)

p=%20
p=%40

4,0
3,0
2,0

2,5

4,0

2,0

r=3 km

r=10 km

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.5

Mw=6.0

Mw=7.5

r=10 km

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.5

Mw=6.0

Mw=7.5

Mw=7.5

Mw=7.0

0,0
Mw=6.5

0,0

Mw=6.0

0,5
Mw=7.5

1,0
Mw=7.0

Mw=7.0

1,0

Mw=7.0

2,0

r=10 km

1,5

Mw=6.5

3,0

Mw=6.0

rms (10-3)

5,0

Mw=6.5

Mw=6.5

r=3 km

r=10 km

3,0

Mw=6.0

Mw=6.0

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.5

Mw=6.0

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.5

Mw=6.0

0,0

6,0

r=3 km

5,0

1,0

r=3 km

m (10-3)

7,0

p=%10

a5m (m/s2)

16,0
14,0
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY

r = 3 km

Mw=6.0

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.5

Mw=6.0

Mw=7.5

Mw=7.0

Mw=6.0

0,0

Mw=6.5

0,5

r = 3 km

r = 10 km

Mw=7.5

1,0

Mw=7.0

1,5

Mw=6.5

dizom (m)

2,0

Mw=6.0

dizorms (m)

2,5

Mw=7.5

3,0

1,6
1,4
1,2
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0

Mw=7.0

3,5

Mw=6.5

r = 10 km

ekil 7. En st kat ivmesi, greli kat telemesi oran ve taban deplasmanna ait maksimum
ve karekk ortalama deerler
KAYNAKLAR
Agrawal, A.K. ve He, W.L. (2002). A closed form approximation of near fault ground motion pulses for flexible
structures. 15th ASCE Proceeding of Engineering Mechanics Conference, 3 Haziran, New York.
Alavi, B. ve Krawinkler, H. (2000). Consideration of near-fault ground motion effects in seismic design. 12th
World Conference on Earthquake Engineering, Auckland.
Alhan, C. ve ahin, F. (2011). Protecting vibration-sensitive contents: an investigation of floor accelerations in
seismically isolated buildings. Bulletin of Earthquake Engineering 9, 1203-1226.
Alhan, C. ve Gavin, H.P. (2005). Reliability of base isolation for the protection of
earthquake hazards. Engineering Structures 27, 1435-1449.

critical

equipment

from

Bray, J.D. ve Marek, A.R. (2004). Characterization of forward-directivity ground motions in the near-fault
region. Soil Dynamics and Earthquake Engineering 24, 815828.
Dicleli, M. ve Buddaram, S. (2007). Equivalent linear analysis of seismic-isolated bridges subjected to near fault
ground motions with forward rupture directivity effect. Engineering Structures 29, 21-32.
Gazi H., nc-Davas, S. ve Alhan, C. (2013). Comparison of ground motion pulse models for the drift response
of seismically isolated buildings. 3rd Annual International Conference on Civil Engineering, 10-13 Haziran,
Yunanistan.
He, W.L. and Agrawal, A.K. (2008). An analytical model of ground motion pulses for the design and assessment
of smart protective systems. ASCE Journal of Structural Engineering 134, 1177-1188.
Jangid, R.S. ve Kelly J. M. (2001). Base isolation for near-fault motions. Earthquake Engineering and Structural
Dynamics 30, 691-707.
10

2. Trkiye Deprem Mhendislii ve Sismoloji Konferans

25-27 Eyll 2013 MK HATAY


Makris, N. (1997). Rigidity, plasticity, viscocity: can electrorheological dampers protect base isolated structures
from near source ground motions? Earthquake Engineering and Structural Dynamics 26, 571-591.
Makris, N. ve Chang, S. (2000). Effect of viscous, viscoplastic and friction damping on the response of seismic
isolated structures. Earthquake Engineering and Structural Dynamics 29, 85-107.
Matsagar, V.A. ve Jangid, R.S. (2004). Influence of isolator characteristic on the response of base-isolated
structures. Engineering Structures 26, 1735-1749.
Mavroeidis, G.P. ve Papageorgiou, A.S. (2003). A mathematical represantation of near-fault ground motions.
Bulletin of the Seismological Society of America 93, 1099-1131.
Menun, C. ve Fu, Q. (2002). An analytical model for near-fault ground motions and the response of SDOF
systems. 7th US National Conference on Earthquake Engineering, 15-21 Temmuz, Boston, USA.
Nagarajaiah, S., Reinhorn, A.M. ve Constantinou, M.C. (1991).3D-Basis: Nonlinear dynamic analysis of threedimensional base isolated structures: Part II. Techical Report NCEER-91-0005, National Center for Earthquake
Engineering, State University of New York at Buffalo.
nc-Davas, S., Gazi, H. ve Alhan, C. (2013). Comparison of ground motion pulse models for the
acceleration response of seismically isolated buildings. 3rd Annual International Conference on Civil
Engineering., 10-13 Haziran, Yunanistan.
nc, S. ve Alhan, C. (2012). Effectiveness of seismic isolation in protecting sensitive contents against nearfault earthquakes of various magnitudes. 10th International Congress on Advances in Civil Engineering, 17-19
Ekim, Trkiye.
PEER. (2005). Pacific earthquake engineering resource center: NGA database. Berkeley:
California. http://peer.berkeley.edu/nga/ [31 Mays 2013].

University

of

Providakis, C.P. (2009). Effect of supplemental damping on LRB and FPS seismic isolators under near-fault
ground motions. Soil Dynamics and Earthquake Engineering 29, 80-90.
Sommerville, P.G. (1998). Development of an improved representation of near-fault ground motions. SMIP98
Proceedings, 15 Eyll, Oakland, USA.

11