Professional Documents
Culture Documents
ksarsmat;
esckIEfgGMNrKuN
(Acknowledgment)
eFIVenATIRkugva:sIunetan
fTI07 Exkkda qaM2007
bNit s FmrgSI
(Y)
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
rkSasiTi
Garmkfa
emdwknaM mantYnaTIsMxan;Nas; kgkardwknaMRbeTsCati shRKas Rkumhun Ggkar bsabnepSg edIm,I
ymankarvivDn_ lUtlas;eCOnelOneTAmux. dUecH edIm,IyRsbeTAnwgkaleTs nkarvivDn_rbs;tMbn; nig
saklelak esovePAemdwknaMCatiExrenH nwgqHbBaaMgTaMgRTIsI nigkarGnuvtn_ EdlCakarBiesaFn_ rbs;emdwknaM
kMBUl enAelIelakenH . eyIg)andkRsg;mkcgRkgpgEdr nUvKMrUvIrPaB rbs;vIrburs mhabursExr
eyIgykmkKYbpSM nwgsankarN_ RbvtisaRsBitnana EdlRbeTsCati nigExreyIgRKb;rUb)anEhlqgkat;
sMrab;CaKMnit dl;karRtiHriHBicarNaeRbobeFob kgkardwknaMRbeTsExr eGayrs;ranKg;vgSCaExr
dUcGarRbeTsnanaelIelakenH.
edIm,IBa)alCMgW evCbNit caM)ac;RtUvsal;eraKsBaaBit. y:agNamij edIm,IrkviFIEkbBaasgmExr eyIg
ral;Ka CaGkdwknaM mankarxVayxVl; cMeBaHGayuCIvitrbs;RbeTsCati RtUvEtsal;dl; bsKl; nbBaa sikSaKas;
kkay rkeGayeXIjkarBit CaedImcm. GkniBnBayamtaMgcit CakNal Etfa karsikSarknUvGIVEdlBit rEmg
b:Hdl;tYrGgNamYy edayecosminrYc dUcPasitExreBalfa{BakBitErgrwg RsaErgRsvwg minsUvCa }. karsikSa
rkkarBit minRKan;EtCameFa)ayeGayeyIgGacrkviFIEkxbBaaCati b:ueNaHeT EtnwgCYy eGayeyIgGacnaMmk
nUvyutiFm dl;GkEdl)an)at;bg;CIviteTA nigdl;sgmCatieTotpg. eRBaHfa enAkgsgmExreyIg Gkcaj;ehIy
sab;EtgEtxus Gkrs;ehIyQH eTaHmankMhusFn;FrkMritNa rEmgEkxnlak;kMhus ykRtUvCanic. bBaaEbb
enH ekItmankgsgmExreyIg Caerogdrabmk EdlCaehtueFVIyBUCsasn_Exr cuHGn;exSayesIputBUCdUcsBVf.
ma:geTot karcgRkgesovePAenH Caksar edIm,IbNHKMnit sisS nisSit RbCaCatiExr ykayeTACa
emdwknaMmYydlmYyedayxng sMrab;sgmCatiExr naeBlGnaKt kgbMNgcg;eGay matuPUmieyIg sm,reday
emdwknaMl manRbsiTiPaB manKMniteshaCatiBit RKb;RsTab;nsgm. sgmCatimYy sm,redayemdwknaMl
RKb;sabnCati nwgeFIVysgmenaH mankarrIkcMerIn eCOnelOnya:gR)akd. smyGgr Ca]TahrN_ sMrab;eyIg
CaExr ykmkeFVIkarsikSa. RBHBuTGg)anTUnan Tukfa {malPik PiknI ])ask ])asikaTaMgLay smykalNa
ii
rkSasiTi
iii
rkSasiTi
iv
rkSasiTi
rkSasiTi
matika
esckIEfgGMNrKuN ---------------------------------------------------------------- i
Garmkfa ------------------------------------------------------------------------ ii
EpkTI 1
eKalkarN_emdwknaMeshaCatiExr ------------------------------------------------------1
I. eyIgCaExr RtUvsal;GIVCaExr ----------------------------------------------------1
II. GkeshaCatiExrBitR)akd-----------------------------------------------------6
III. eKalbMNg nigTisedA--------------------------------------------------------10
IV. smtPaB keTs nigkarBiesaFn_c,as;las; ---------------------------------------11
V. esckIkahan karlHbg; nigkarebCJacit -------------------------------------------15
VI. suxPaBl -----------------------------------------------------------------16
VII. KuNFm ------------------------------------------------------------------17
k-RBhviharFm ------------------------------------------------------------17
1- emta---------------------------------------------------------------17
2- kruNa--------------------------------------------------------------18
3- muTita--------------------------------------------------------------18
4- ]ebka -------------------------------------------------------------18
x-TsBiFFm ---------------------------------------------------------------19
1- Tan ---------------------------------------------------------------19
2- sIl---------------------------------------------------------------19
3- bricaK-------------------------------------------------------------21
4- GaCv -------------------------------------------------------------22
5- mTv --------------------------------------------------------------24
6- tb---------------------------------------------------------------24
7- GekaF ------------------------------------------------------------26
8- GvihwgSa------------------------------------------------------------26
9- xnI ----------------------------------------------------------------27
10-GvieraFn------------------------------------------------------------27
VIII. eFIVKMrUnaMmuxeK--------------------------------------------------------------29
IX. hanTTYlxusRtUvcMeBaHskmPaBrbs;xng ---------------------------------------30
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
vi
rkSasiTi
]sSah_sikSaeronsURtbEnm ---------------------------------------------------32
XI. RtUvsMercciteGayTan;eBlevla-------------------------------------------------33
XII-RtUvecHCYyKa lak;Ka karBarKa eTAvijeTAmk---------------------------------------34
X.
EpkTI 2
sil,kardwknaM --------------------------------------------------------------------36
I. ckvisy --------------------------------------------------------------------36
1- neya)ayvatTwkdIrbs;kumynis\Ncin ----------------------------------------36
2- rbbkumynis ehg sMrin hun Esn Gay:gyYn -----------------------------------49
3- GaNaniKmn_yYnEbbfI nigCnGenaRbevsn_yYn -----------------------------------51
4- hun Esn Kabsgt;CiHCan;RbCaBlrdExreGayexSay RkIRk lg;exAnigPyxac------------57
k- etIyYn hun Esn eFVIeGayExrRkIRktamviFINaxH?------------------------------57
x- etIyYn hun Esn eFVIeGayExrlg;exAtamviFINaxH? ----------------------------58
K- etIyYn hun Esn eFVIeGayExrPyxac)ak;s,attamviFINaxH?---------------------58
5- karsnidanvasnaGnaKtCatiExr-----------------------------------------------59
II. eKalbMNg nigTisedAemdwknaMCatiExr ---------------------------------------------59
III. yuTsasTwk ---------------------------------------------------------------60
1- TwktamniymnyviTasas --------------------------------------------------60
2- TwkRbdUckmaMgGkeshaCatiExr-----------------------------------------------61
3- GtsBaaNrbs;kmaMgGkeshaCatiExr -----------------------------------------61
4- KuNsm,ti nigTwkcitrbs;kmaMgGkeshaCatiExr----------------------------------62
5- virPaBrbs;Twk -----------------------------------------------------------64
6- kMlaMgGkeshaCatiExrBitR)akd ---------------------------------------------64
7- yuTsasrbs;TwkenAkgkarRbyuT --------------------------------------------65
8- yuTsasrbs;TwkenAkgkarkarBarxn ------------------------------------------67
9- Twk nigsil,sRgam sun sU -------------------------------------------------67
10-l,icdl,Il,ajnanaenAkgsRgam --------------------------------------------68
k- l,icsMlab;sRtUvedayxIdaveK---------------------------------------------68
x- l,icbrRsemal nigPaBBit -----------------------------------------------72
K- l,icTIRkugKanmnusS----------------------------------------------------73
X-l,icdkfytamyuTsas ------------------------------------------------74
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
vii
rkSasiTi
11-bNaMRBlwgemKg --------------------------------------------------------75
yuTsaRs -----------------------------------------------------------------76
1- eKaledA
k- eKaledA yYn hun Esn-------------------------------------------------78
x- eKaledAemdwknaMCatiExr ------------------------------------------------78
2- vayluk --------------------------------------------------------------79
3- RbmUlpM --------------------------------------------------------------81
4- kll,ic --------------------------------------------------------------82
k- yYnykRsIeFVIFak; Tak;emdwknaM ------------------------------------------82
x- l,icekAeFVIsRgamQanBanExr -------------------------------------------84
K- l,icxIdavsRtUveRbI yYneRbIl,iceGayExrsmab;Exr--------------------------85
X-EpnkaryYnsMlab;Exr kgrbbraCaNacRkEkgkay ---------------------------86
5- kPaBGkdwknaM --------------------------------------------------------90
6- snSMsMc -------------------------------------------------------------91
7- qk; -----------------------------------------------------------------91
8- snisux---------------------------------------------------------------91
9- gayRsYl -------------------------------------------------------------92
10- RBmKa ---------------------------------------------------------------93
V. begItRkumkargar ------------------------------------------------------------93
1- RkumkargarKWCamnusSmanqnEtmYy -----------------------------------------93
2- eRCIs EtgtaMgmnusSEdlmanfVId nigkarBiesaFn_x<s;kgkargar --------------------94
3- mnusSenAkgRkumkargar RtUvebCJacitTaMgGs;Ka ---------------------------------94
VI. karerobcM ------------------------------------------------------------------95
1- kareRCIserIssmaCik ----------------------------------------------------97
2- Parrbs;smaCik -------------------------------------------------------97
VII. ParGkdwknaM ------------------------------------------------------------ 101
1- RbmUlBtman-------------------------------------------------------- 102
2- eFVIEpnkar----------------------------------------------------------- 103
3- Gnuvt ------------------------------------------------------------- 105
4- tamdanRtYtBinit ---------------------------------------------------- 105
5- RtYtBinitlTpl----------------------------------------------------- 105
IV.
viii
rkSasiTi
3C3
ix
rkSasiTi
EpkTI 1
rkSasiTi
eKalkarN_emdwknaMeshaCatiExr
(Principles of Khmer Patriot Leaders)
rkSasiTi
rkSasiTi
rkSasiTi
tMbn;GasIuenH tamkarsikSaRsavRCavrbs;elak saRsacar ekg va:n;sak; EdlcuHpSaytamviTGasIuesrIfa Exrmn manExSQam kgCMBYk kumb:UhSg; GW Caelahit BYkmnusS dMbUgeKenA tMbn;GasIuenH etIeyIgGaceGabd
lak;xn BYnyksux minhaneRkak karBarCatixnedayxngeTb? bmYysuxcitsMgM beNayeGay ecaryYn
sysasn_ mkCiHCan; eKgRbvBa ykRTBsm,tiExr TwkdIExr luHrlayBUCBgSbg;sUn Etmgby:agNa?.
etIeyIgrs;enA mannyGIV? ebICatisab; eyIgnwgrs;enAya:gevTna KantMlCamnusSesaHeLIy.
manKMrURsab;ehIy bgbnrYmelahitExr EdlenAkm<CaeRkam RtUvvaeFIVTukbukemj qk;bn;ykdIFI bM)at;esrIPaB
CMenOsasna cab;pSwkRBHsg y:agyg;Xg hYsnisSyCamnusS. rs;enAelImatuPUmiminekIt xMRbevRbv:a
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
rkSasiTi
rkSasiTi
II
rkSasiTi
BaksmI skmPaB lTpll GaRkk; TMlab; crwtlkN nigRbvtiBitR)akd rbs;buKlEdl eyIgpl;kar eCO
Tukcit belIkdMekIg eGayeFIVCaemdwknaM. eyIgminRtUvRbfuyRbfan pl;CMenOeTAelIGkNamYy edayRKan;Et
rkSasiTi
rkSasiTi
rkSasiTi
III
10
rkSasiTi
11
rkSasiTi
12
rkSasiTi
13
rkSasiTi
14
rkSasiTi
15
rkSasiTi
16
rkSasiTi
VII
k-RBhviharFm
etIRBhviharFmmanGIVxH? RBhviharFm manemta kruNa muTita nig]ebka.
1-emta (Love)
emta KW esckIGaNit RsLaj; cg;eGayGkpg)ansux. emdwknaMExr EtgEtmankarGaNitGasUrCanic
dl; GkeRkambgab; nigRbCaBlrdExr . ykcitTukdak;x<s;bMput eBalKW ebIeyIgRsLaj;xngb:uNa eyIgRtUv
Et RsLaj;GkdT Rkumkargar kUnecA GkeRkambgab; nigRbCaBlrdExr bu:NwgEdr. RBH)aTCyvrnTI7 Ca
kSRt Edlman TsBiFraCFm nigRBhviharFmBitR)akd RTg;ykRBHTyTukdak;xVayxVl;cMeBaHrasCanic {RTg;
2-kruNa (Help)
kruNa ecHCYyseRgaH GkdTy)anesckIsux. emdwknaMExr RtUvecHCYyseRgaH GkRkIRklM)ak Gk
rgeRKaH GkEdlsitkgPaBlg;exA nigGkmanvibtiepSg. emdwknaMExr RtUvEthanlHbg;RKb;Ebbya:g edIm,I
CYyseRgaHCnrYmCatixn yrYcputBIesckITukevTnaTaMgGs;enH EtdMeNaHRsaykgkarCYyseRgaHRtUvedaHRsay
BIedImcm nbBaa kMuBayamedaHcugbBaa vaCakarxateBl xatFnFan\tRbeyaCn_ ehIyebIeyIgRbwgedaH xaMg
b:uNa bBaaknwgekIneLIgb:ueNaH eTaHedaHrhUtsab;TaMgxneTot kBMuGaccb;)aneLIy. RBHBuTGg CaKMrURsab; RBH
Gg hanlHbg; raCsm,ti ysski esckIsuxpal;xn nigkamkiels tNaepSg rhUtdl;GayuCIvit edIm,I sVH
EsVgrkpv seRgaHmnusSelakTUeTA yrYcputBI GviCa KW esckITuk. elak swn Kuy CavIrbursExreRkam han
lHbg;CIvit edIm,IrkSaTuknUv RBHBuTsasna vb,Fm TMenomTMlab; nigRbBNIExr enAkm<CaeRkameGayKg;vgS
rhUtmkdl;bcb,n. buBVbursExr GkeshaCati CaeRcIneTot Edlsuxcitlbg;bUCaCIvit edIm,ICYy karBar Cati
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
17
rkSasiTi
18
rkSasiTi
x-TsBitFm
TsBiFFm KWCaeKalFmTaMg 10Rbkar EdlemdwknaM RKb;rUbRtUvEtRbkan;xab;Canic. eKalFmTaMg 10
Rbkarman
1-Tan (Donation)
Tan KWkarpl;eGaydUcCa vt sMPar cMeNHdwg Gb;rM k,nc,ab; nigkarGb;rMRBHFm dl;RbCaCatiExr CaTI
RsLaj;rbs;xnCaedIm. emdwknaMExr RtUvhanlHbg;FnFanpal;xn eFVIGMeNayTan dl;RbCaBlrdExr EdlRkI
RklM)ak. emdwknaMExr RtUveFVITan kgKngKtibNit minEmnkgEbbRbCaPifuteLIy. eBalKW GMeNayCa Ep ExS
19
rkSasiTi
20
rkSasiTi
21
rkSasiTi
swug Kuy/ XaMg emOg/ swug g:ukfaj;/ buN cnm:ul/ Gacar Ehm ecov/ eBar kMe)ar/ )a:g xat;/ hU sux/ Ca
viCa nigRBHetCKuN sM buneFOn RBmTaMgbuBVbursExrCaeRcInrab;minGs; )anlHbg;CIvit edIm,IkarBarCati matu
dUnta suxcitrs;enATaMgexacpSar emIlyYn nigGay:g eFIV)abCiHCan;Exr yvinasdUc smykSRtIGgmuI 18351841 yYn eRTOg mij ya:gbya:gNa?.
4-GaCv b esckIesaHRtg; (Honest)
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
22
rkSasiTi
23
rkSasiTi
24
rkSasiTi
25
rkSasiTi
26
rkSasiTi
27
rkSasiTi
28
rkSasiTi
karenaHcaj;. emdwknaMExr RtUvdwgBIxng nig sRtUvTaMgcMnYn kMlaMg smtPaB sartI FnFan beckviTa sMParH
sankarN_ nigbridanCMuvijxn.l. ebIsinmanxVHcenaH RtUvEktMrUv nigbMeBjbEnm eGay)anRtwmRtUv munnigdak;
eGayeKGnuvtn_.
-karmineFIVxusedaysMdI edaycit edaykayvikar edaykargarcMeBaHxng GkeRkambgab; shkarI kar
gar RbCaBlrd c,ab; tYnaTI TMenomTMlab; vb,Fm nigRbBNICatiExr enHehIy CalkN emdwknaMlrbs;Exr.
29
rkSasiTi
IX
30
rkSasiTi
31
rkSasiTi
emdwknaMCatiExrRtUvmankarTTYlxusRtUvx<s;cMeBaHRbCaCatiExr kgnamCaGkekItmkmanQamCrCaExr
RtUvhan eRkakeLIg eFIVkar eRsacRsg;seRgaH Cati karBarTwkdIExr BIBYkecaryYn nigGay:g hun Esn Edlva
man bMNgrMlayBUCsasn_Exr nig elbykTwkdIExr tamneya)aydRbkbedaykll,icBisBulenH. ecaryYn
vaeRbIR)as; sI hnu eFIVCaExl nigykRBHBuTsasnaCarnaMg. emdwknaMExr RtUvxitxMcgRkg RbmUlpM CaRkum Ca
BYk rYbrYmkmaMgKa rvagRbCaCatiExr eGaysitrmYt edayminbeNaykaskngeTATeTr bTukeBlevlaecal
\tRbeyaCn_ edayedksgwm rg;caMGkmanbuN mkdwknaMExreLIy eyIgCaCatiExr manbuBVsiTieBjTI edIm,I kar
BarCati sasna RbCaCatiExr TwkdIExr mineGayrlay)at;bg;. emdwknaMCatiExr RtUvhaneFIVCa emdwknaMedayxn
g minrg;caMfEskeLIy KWRtUvcab;epImeFIVPamcab;BIeBlenH fenHeTA nUv kicTaMgLay sMrab;CatiExrTaMgmUl.
dUcPasitburaNExr )anTUnanTukfa {eFIVGIVeFIVyehIy kMuTukeLIybegItekr }. ebIemdwknaMCatiExr EdlGanesov
32
rkSasiTi
XI
33
rkSasiTi
BuTiExrkgrbbRkhm EteBlenHyYneRbI hun Esn sMlab; RBlwgExr qnExr sartIExr eGayrlaysUn Efm
eTot sUmemtaGanbEnmesovePA {dMeNIreq<aHeTATwsxaglicqaM 2000 rbs;elaksaRsacar nYn eXOn.
XII
34
rkSasiTi
EpkTI 2
35
rkSasiTi
sil,nkardwknaM
(The Art of Leadership)
36
rkSasiTi
37
rkSasiTi
naMmk nUvesckIvinasdl;xnnigCnrYmCatiExr}.
38
rkSasiTi
k-TMnak;TMngerOgRbmat;Rbmg;nig valBiXad
39
rkSasiTi
40
rkSasiTi
41
rkSasiTi
k-karbNHKMnitCatiym
kgkarGb;rM hVwkhVWn yYn )anGb;rMBYkExreyokmij tamEbbmYyxusTwsedA edIm,IRsYlgaykgkarRtYt
Rta. ]TahrN_ Tak;TgnwgKMniteshaCatiniym yYn BMu)anbnHeGayBUkTaMgenHmanKMnit RsLaj;Cati RsLaj;
GIV CaExreLIy. pyeTAvij yYn bNHBYkenH eGaymanEtkarQWcab; sgswk cgGaXadkgsgmExr dUcEdlBYk
hun Esn EtgEteFVIkarrMlwk BIrbbExrRkhm enARKb;m:at;mindac; EtminEdlrMlwk cgGaXad nwg ecAhVayyYn
vakat;ykdIExr ykk,alExr daMEtGug enAERBkvijet kalBIGMLgqaM 1813 enaHesaHeLIy. elIsBIenH BYkeK
EbCaniyayedayKankarQWcab;fa {erOgdI)at;bg;CaerOgesc minTak;TgnwgBYkeKeT }. rebobLkLWymYyeTot
EdlBYkenHEtgEtniyayelgesIcCab;mat;enaHKWfa {ebIdwgfarbs;RsIyYnlGIcwg kat;dIeGayyYn eRcInCagesc
eTAeTot}. karbNHKMnitCatiniymRtUv)anyYnbEgVeGayeTACa KMnitGnrCatiniym yuTsamKIPaB b samKIPaB
rvag yYn Exr lav Cabgbn EdlR)ascakkarBiteTAvijExr lav KanGMbUr QamCamYUyyYneT sUm emIlRbvti
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
42
rkSasiTi
GnrCatiniym EdlniymEtyYn
kgcMeNamBYkk,t;CatiTaMgenH RtUv)anvaGb;rMeGayKiteGayyl;fa mitPaByYn nigBYkvasMxan;CagGayu
CIvItCati nigRbCaCatiExr. dUcmanfIenH escsgkumynis eTB vgS )ancab;RBHetCKuN Twm saxn pSwkbBan
eTAeGayecaryYn ykeTAdak;KukeFVITukbukemj edaysMGagelsfab:HBal;mitPaB. kgkarRbCMumYykgcMeNam
kgTBeCIgeKakGasannaqaM2000 enARbeTsesom. ebIeTaHCamantMNagkgTBExrlav cUlrYmkI yYn)aneRkak
QrEfgkary:agRBehIn nig\teGonxas;edayGHGagxnCatMNagkgTB\Ncin. naeBlenaH BYk]tmesnIy
k,t; EdlCaGay:g yYn minhaneRkakCMTas;eLIy edayxacb:HBal; mitPaB yYn-hun Esn.
karGb;rM eGayman sartIGnrCatiniym enH mancMeBaHEtCnCatiyYnxngEtb:ueNaH EtCamYyCnCati
epSg eTot dUcCa sUevot nigRbeTsnanaEdlCaRbeTskumynisdUcKa bkCamas;CMnYy yYn nigGay:g min)an
tMrUveGayxVl;xVayBIkar)at;bg;mitPaB esaHeLIYy. CaerOy BYkvinieyaKTun breTs EdlmanCMhr minrNbyYn
EtgRtUv)anBYkvaecaTRbkan;edayRbkarenH RbkarenaHCadrab dUcCakarrMelaPelIkumar karrMelaPsiT karRbRBiti
erOgGnacarepSg edIm,Iykelscab;CnTaMgenaHdak;Kuk beFVIeGaymanBiruT eFVieGayCnTaMgenaHdkfy bGs;
CMenOkgkarrksIuenARbeTsExr EdleFVIeGaymankarb:HBal;dl;karvinieyaKenARbeTsExr. elIsBIenH GkEdl
)anTTYlkarsikSaviCaeyaFa BIRbeTsnana minfaRbeTsesrI bsgmniymeLIy minRtUv)anBYkvatMeLItdMekIg
zanesaHeLIy. EtBYkEdlyl;RBmeTAsikSaviCakgTBBIRbeTsyYn EdlRtUv)anyYnbeRgoneGayecHEt rebob
sMlab;ExrenaH RtUv)anBYkvaelIkdMekIgeGaymanzandwknaMsMxan;kgkgTB bnab;BIBYkkUnyYn EdlecHExr.
x-karGb;rM edIm,IbNHsartIRbyuT
43
rkSasiTi
K-rebobeFVIkarsMerccit
{CIkesACIkTaMgbs} {suxcitcab;RcLM sMlab;RcLM RbesIrCagkarElgRcLMM. mannyfa ebIcab; bRtUv
44
rkSasiTi
X-reboberIseKaledAvayRbharObjective
45
rkSasiTi
46
rkSasiTi
47
rkSasiTi
48
rkSasiTi
Exrpac;BUC.
49
rkSasiTi
50
rkSasiTi
51
rkSasiTi
3-GaNaniKmn_yYnEbbfI nigCnGenaRbevsn_yYn
(Neo Colonism of Vietnam and Vietnamese Immigrants)
52
rkSasiTi
53
rkSasiTi
54
rkSasiTi
55
rkSasiTi
56
rkSasiTi
57
rkSasiTi
58
rkSasiTi
II
edIm,InaMCatiExrsageGay)annUv
1-kPaBCati ya:gTUlMTUlay kgsgmExrRKb;mCdan enATUTMagTIVbelak. sagsamKICati karrYbrYm
Cati edIreq<aHeTArkPaBrwgbwgKg;vg; rYccakputBI ])ayklrbs;sRtUvCitxag nigecaryYn EdlBayam bMEbk
bM)ak;Exr rMlayBUCsasn_Exr .
2-rbbRbCaFibety kraCPaB \sSrPaBCati BitR)akdmYy kgsgExr naeBlGnaKt xagmux.
3-jaMugeGayRbCaCatiExrTaMgmUl rs;kg suPmgl vibulPaB RbkbedayfamBlrwgbwugCanirnn_ nig
man]tmPaB esImuxnwgRbCaCatiCitxag. eBalKW RbCaCatiExr RtUvrs;kgPaBCaExr CaRbeTsExr elITwkdIExr
man\sSrPaB manvibulPaBkgsgmCati Canicnirn mansniPaBCaerogrhUt. ExrminRtUvrs; kgCIvPaBmYy Edl
manPaBeXgeXag dUcTwkelIswkQUkenaHeLIysRgamvwkvr mincb;sYrBUC. Exr RtUvEtbBab;PaB vwkvrsYrBUC
enACMnan;enHeGay)an ehIye)aHCMhaneTArk PaBKg;vg; manvibulPaB CaerogrhUttkUntecA kgPaBCaExr mas;
Rsuk mas;RbeTs. eBalKW minEmn km<Ca Edlman }BYkExrfI} kUnyYn EdlyYn )anerobcMeGaybnMxnCaExr
enaH CaGkdwknaMRbeTsenaHeLIy . EtKW RbeTsExr EdlmanExr mas;TwkdIBitR)akd CaGkRKb;RKg elITwkdI
kMeNIt dBisid rbs; dUntarbs;Exr.
59
rkSasiTi
-yuTsasTwk
CakarFmta kalNaeyIgcab;epImmanKMnitRbyuT eyIgEtgEtriHrkyuTsasnana EdlnaM[mansMnYr nig
cMelIy
III
TwkhUrBITIx<s; eTATITMnabkEngEdlTTYlrak;Tak;nwgTwk.
TwkmaneKaledAEtmYy KWhUreTArksmuRT.
60
rkSasiTi
TwkGaceRsacRsg; bGackMeTcGkCitxag tamry evlayUr sat;esom RCab b qab; hUrRKbdNb; b GhwgSa RCab hwgSa hUrbuklb;elI
enAkgsmuRTEdlCaeKaledAFMbMputrbs;Twk Twk)anTTYlkarsak;enAedaysuxsanRtaN sm,r
sb,ayCaTIbMput CaKuNbMNac;EdlTwk)anTTYl tbsgGMBIvIriyPaBrbs;xnrhUtdl;Gvsan.
2-TwkRbdUcnigkMlaMgGkeshaCatiExr
kMlaMgGkeshaCatiExrsBVf tUvRbQmTl;muxnwg ecarQanBanpg nwgGMNacpac;kar EdlCaGay:g
yYnpg. eKaledA FMcugeRkaybMput rbs;kMlaMgGkeshaCati KWRtUvEt rMedaHsuk[rYcput BIkNab;d {ecaryYn
nigBYkGay:g hun Esn} EdlmanmeFa)ay eRcIn elIslb; sMrab;kMeTcGkeshaCatieyIg. EtGkeshaCati
kmanParkicCacaM)ac; kgeBlbcb,nenH edIm,I seRgaH RbeTsCati BIkarsab;)at;bg; nigkarBar RbCaBlrd TaMg
Gs; EdlkMBugsitenAeRkamkarCiHCan;rbs;rbbRtYtRtasBVfenH. edIm,IsMerc ebskkmdBisid nigCaRbvtisaRs
enH kMlaMg eshaCati tUveRkbCBak;ykkarecHdwgGMBITwk TwkEdlTn;RCay-exSay EtGackMeTc stUvxaMg-rwg
maM)an.
3-GtsBaaNrbs;kMlaMgGkeshaCatiExr
TwkKanBN dUcCakMlaMgGkeshaCatiExr Edlman \sSrHPaB TaMgxagkarpcepImKMnit karKit kar
niyay karerobcMkickarneya)aynkartsU nigkarGnuvtn_ edayminluHtam karjuHjg; karjak;BI breTs bbkS
Gay;:gbreTseLIy ehIyminRbkan;bkSBYk BNsMbur tMkl;xny:agx<s; sMrab;bMerI Et RbeyaCn_Cati nigRbCaCati
Exr minlk;k,albMerI RbeyaCn_ bkSBYk bkumNamYyeLIy. eyIgdwg ehIyfa edIm,IbMpajExr yYn )anBayam
EjkbMEbkExr Ca ExreRcInCnCati Cacam CaGnikCn. Et tamBit TaMgcam TaMgExr suTswgCaGkrg eRKaHeday
sarecar yYnTaMg Gs;Ka . ehtuenH TaMg Exr TaMgcam EdlekItelIdIExr RtUvKitfaeyIgCaExrTaMgGs;Ka RtUvrYbrYm
samKIKa kMcat; yYn EtmYyEdl CasRtUvRbvtisaRs eTIbeyIg)ansux. eyIgRtUveFVIeGaymankarrYbrYmCMuvij pl
RbeyaCn_ GayuCIvit Cati CacMbgbgs;. eyIgRtUv CYyTMnukbMrug tamEdlGaceFIV)an dl;RbCaCatiTaMgLay dUc
Ca lav m:ug nigGkRbCaFibetyCatinana EdlrgnUvkareFVITukbukemj BIsMNak; ecaryYn. karrYbrYmrbs; RbCa
CatiTaMgGs;kgtMbn; CayuTsaRssab;rs; y:agsMxan;mYy kgkarplrMlM mhcitaecar yYn eGay rlt;rlayeTA
)any:agmanRbsiTPaB.
61
rkSasiTi
4-KuNsm,ti nigTwkcitrbs;kmaMgGkeshaCatiExr
TwkhUrBITIx<s;eTATITab tamk,nmYy ya:gCak;c,as; kdUcCa kMlaMgExrGkeshaCati kgskmPaB
rbs;xn tUvEteKarB {eKalmaKa bneya)ayrYm yuTsaRsrYmEtmYy nigRbkan;xab;nUvk,ntRmaswk nigkardwknaM
RtwmRtUv} kgkarerobcM nigkareFVIskmPaB dUcCasil,sgam rbs; {sun sU} Ca edIm edIm,I[)an lTpll
dUcTwkhUr BIx<s;eTATab.
TwkhUrBITIx<s;eTATITMnab cUlfk cUlswg cUlTen cUlsmuRT Etfk swg Ten nigsmuRT minEdl
62
rkSasiTi
bg;eKaledA enHdac;xat.
63
rkSasiTi
5-virPaBrbs;Twk
KuNbMNac;rbs;GkeshaCati minEmnCasMParEdl
6-kMlaMgExrGkeshaCatiBitR)akd
64
rkSasiTi
65
rkSasiTi
TwkeRbIyuTsas EdlvaysMrukedaypMkMlaMgConcentration)aj;eq<aHeTAelIcMNucexSayCag eK
rbs;KUstUv. GkdwknaMCatiExr RtUvsVHEsVgrkcMNucexSayxaMgTaMgxag neya)ay kgTB sgmCMenOsasnaEdl
xaMg )anGnuvtn_sBVf ehIyeRbobeFob riHrkcMNucexSayxaMgbMputrbs;xaMg niRbmUlpMFnFan Edlman epateTA
elIcMNucexSayenaHeGay)aneCaKCy. minRtUvCYyeFVIeGayrbbk,t; RtwmRtUv. minRtUveFVIeGayvamankMlaMg min
RtUveFVIeGayva Rsbc,ab; minRtUvelIkTwkcitBYkva nigminRtUvedIrtamKngyuTsaRs vaKUseGayeyIgedIr. eyIg
dwgehIyfa yYn vaFab;rujRcaneGaymhaGMNacGaemrik EdleRbIR)as;TaMg neya)ay kgTB eGaydac;paeTA
vij . ehIyeyIgk KYrEtdwgfayYn hun Esn vadwgc,as;fa KNbkSRbqaMgTaMgGs; suTEtmanbMNgplrMlMva ebI
66
rkSasiTi
8-yuTsasrbs;TwkenAkgkarkarBarxn
dI Twkdk;enAkEngEdlmansnisuxsMrab;vaCanic
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
67
rkSasiTi
GkdwknaM karbuinRbsb;rbs;GkdwknaMsgamTwkvayRbharEtenAelIcMNucexSayrbs;stUvCanic
RTwsI nig c,ab; TwkEtgEteKarBc,ab;FmCatiCanic
10-l,icdl,Il,ajnanaenAkgsgam
k-sMlab;stUv edayxIdaveK l,icTI3 nl,icyuTsas TaMg 36 rbs;cinsmyedIm
{cMeBaHstUv eyIgCak;Casal;c,as;GMBIbMNgrbs;va cMENkkarsal;c,as;GMBIbMNgrbs;BYksm<nmit
68
rkSasiTi
etIesckITaMgenH mannyya:gNa?
kareFVI[xaMg eFVIGVImYy EdleyIgcg;eFVIxng enaHehIyEdlehAfa { xwkMlaMg } xaMg.
69
rkSasiTi
GacsMrYlkickar rbs;elak)an.
70
rkSasiTi
KNbkS hVnsuInbuic
KNbkS smrgSI
KNbkSrNriTi
KNbkSsiTimnusS
kumBYkExrRkhm
RbeTsCitxag
Exr km<CaeRkam
Exr surin
Exr GuIsam
CnCati m:ug
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
71
rkSasiTi
Lav GkRbqaMgnwigrdaPi)al
yYn GkRbqaMgniwgrdaPi)al
eyIgsUmkuMePc[esaHfa ebIkumxagelIdwgfa eyIgCaGkcg;cUlRbLkCamYyeK eKkGacmanl,ic { xI
dav } eyIgeRbIEdr bkc,as;CamanGkEdlmkxIdaveyIg sMrab;[kumeToteRbIdUcKaEdr.
72
rkSasiTi
73
rkSasiTi
eFVIkarcrcar CabraCyBak;kNal
kardkfy minEmnCabraCy
eCosvagbraCy CacMNucEdlGacbgVilnaM[manCyCMnH enAeBleRkay.
]tmesnIy_ {b hSyU } kgrCkalrbs; { sug } enAtTl;BImuxkartaMgTIkgTBrbs; { cin }. Kat;)an
bBaa[Tukecal Tg; sBaa enAeRBagRBatdEdl bEnmBIenaH Kat;[cab;BEBcgBreCIgxageRkay edayTuk [
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
74
rkSasiTi
-Twk nigGarFmExr
GarFmExr manedImkMeNItecjGMBI {ekaHeKakFk } )annyfataMgEtBIedImkMeNIt GarFmExr mankar
rs;enACab;CamYynwigTwk. kalBIstvtSTI5 K>s TwkCMnn;)aneFVI[mansab;mnusSCaeRcIn GkEdlrs;ranman Civit
enAeBlenaH )anTTYl karBiesaFn_RKb;RKan;GMBITwk nigsal;TwkCagGkenAelIPMqayNas;.
enAeBlEdlemdwknaMExr {RBH)aT\nvrn877-889)anCIk {)arayN_} {RBH)aTyesavrn899900 } CIk { )arayN_xaglic } edayRBHGg)ansal;GnuPaBnTwksMrab;ykTwkmkeRbI eBlenaHehIyEdl
GarFmExr)aneLIgdl;kMritkMBUl rhUtmkdl;smyGgr.
enAeBlenHExr kMBugEtCYbnUvmhnrayya:gFn;Fr GkeshaCatiExr tUvEtriHrkyuTsasCMnaj sMrab;
vaybkeTAelIstUv EdlmankMlaMgelIslub GkeshaCatiExrKYrEtgakmkeFVIkarBinitBicyRsg;ykyuTsas
EdlTwk)anGnuvt sMrab;karBarxn sMrab;vayluk sMrab;bMerImnusSelak ykmkeRbICameFa)aykarBarxn eyIg
eRBaHGarFmExreyIg manvasnalUtlas;enACab;CamYyTwk taMgEtBIedImmk eyIgc,as;CaGacyl;)an GMBIyuT
sassMgat; nigCMnaj rbs;TwkCa)akd. GarFmExr EdlmanenAkgQamrbs;GkeshaCatiExr RKb;Ka
Gacpl;eGayGkeshaCatiExr manlTPaBdkRsg;ykyuTsas EdlTwkeRbICaerogral;f ykmkGnuvt sMrab;
karBarBUCsasn_Exr [rs;ranmanCivitCanirnn_eTAeTot.
edIm,I[CatiExr { stRtg;Tn;Pn; } )ansitenA { Kg;vgS } enAkgcMeNamCatisasn_{ kMeraleXareXA }
EdlmanedImkMeNItBIecarRBnRbeTscin eyIgtUvkarrkyuTsasEdleqIytbnigsankarN_enH mkeRbICakar
caM)ac;.
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
75
rkSasiTi
11-bNaMRBlwgemKg
{ GkeshaCatiExrTaMgLay GkCaTICMrk GkCaTIsgwm GkmanParkarBarCatiExr RTRTg;GarFmExr
76
rkSasiTi
77
rkSasiTi
RkLRbvtisaRsBitrbs;Exr
RtYtRtaRbBnsarBrtman
eFIVeGayRbBnGb;rMexSayKanKuNPaB
pac;EpkesdkiceFIVeGayExrRkIRk
kUnExrBitR)akdKanlTPaBsikSaeronsURt eFIVeGayExlg;
78
rkSasiTi
elIkdMekIgEfrkSa GtsBaaNCaExr .
CMrujTwkcitRbCaBlrdExr eGaykahanmuHmut hanbrCIvit CIBCn edIm,ICati nigRbCaCatiExr./
bMpusRbCaBlrdExreGay Qb;dwgKuNyYn 7 mkra nigBYkGak,t; hun Esn.
eRkakeLIgeFIVemdwknaMCatiExredayxng .
Qb;lg;eCO])aykl e)akR)as exARkxVk;rbs; yYn hun Esn.
CMrujeGaymansartIPaJk;rlwk eRkakQreLIg seRgaHCatiExrBI karelbRt)ak;rbs; yYn.
karbeRgonRbvtisaRsExBitR)akd dl;RbCaBlrdExreGaydwgBTUlMTUlayRKb;Ka.
79
rkSasiTi
ExrTaMgGs; RtUvEtriHrkRKb; viFIvaylukeTAelI BYkecaryYn nigBYkGay:g hun Esn/ Ca sIum/ ehg sMrin
mYykab;tUce tamKalkarN_ nkarvayluk dUcxageRkam
1-skm vayluk tamRKb;rUbPaB RKb;meFa)ay RKb;Rcklk TaMgrUbbIy nigGrUbIy
2-EfrkSaKMnitpcepIm niglTPaBvayluk
3-bn nigEfrkSaeKalbMNgrYm kgsanPaBvaylukCanic.
eTaHCaeBl eyIgsitenAkgsanPaBxnkarBarkeday EtemdwknaMCatiExr RtUvskmBuHBarCanic min RtUv
Gs;sgwm Gskm TlKMnitenaHeT. CaTUeTA bBaaGVIkeday ebIeyIgcUleGayekok BiniteGay)anlitln; eyIg
nwgRtUvEtrkeXIjRckecjy:agdac;xat. emdwknaMRtUvmanKMnitpcepImx<s; eqosv dak;qnmutRsYc)aj;eq<aHeTA
elIsRtUv. bglTPaB nigeRCIserIs eKaledAb kEngEdlxaMgmin)anRbugRbyt mancMNucexSay ehIyeFVIkar
vaylukPam eTAelIsRtUv tamRKb;rUbPaB. kareRCIserIseKaledA RtUvsMlwgeTAelI TIEdlsRtUvmin)anKitTuk
Camun bnwksanmindl;.
skmPaBvayluk RtUvEterobcMeFIVRBmKaenARKb;TIkEng RKb;eBlevlaTaMgGs; kEngNaEdlGac eFIV)an
edayminrg;caMkasl beBlNamYyeT,Iy. kEngEdlelakGgy KWCakEngEdlelakGacegIbQr)an. emdwk
naMCatiExr KwCaGkedIrniyayeXasna bMpussartIRbCaBlrdExr. TINamanCnCatiExr TIenaHmanGkdwknaMCati
skmPaB nigviFIvayluk
80
rkSasiTi
eFIVkareXasnaeGaymanRbsiTiPaB tamkarcuHpal; karpSBVpSay EckxitbNtam GIuneFIENtGIuEm:l tamTUrsB karbeRgon karRbCMu kareFIVdMeNIr karmankmviFIbuNGb;rMepSg
eFVIsRgamcitsaRs Bnl;eXasnaGUsTajepSg sal;tMrUvkarcMNg;rbs;RbCaBlrd.
eTaHenACa RBHsg sisS nignisSitkI RbCaBlrdExrRKb;rUb manParH nigkatBVkic cUlrYm
cMENkCYyKapSBVpSay cgRkgkMlaMgeshaCati edIm,IeFIV[ CatiExrrs;. RsIxUcyYnhan
lHbg;RKb;Ebbya:g edIm,IelbykTwkdIExr cuHeyIgCaExrmYyrUb minhanlHbg;eRkak Qr
eLIg karBarCati TwkdIrbs;xnbmYyya:gNa?.
erobcMcgRkg sagsamKIExrCaFgmYy begItkas edIm,Iepimvayluk elIsRtUv rbs;Cati
edaymanRbsiTiPaB.
BRgIkbNajemdwknaMCatiExreGay)anTUTaMgRbeTs eFIVdUcstVRBab eBlRtUvlb;RBanRB
stVRBab)ansHeLIgTaMgGs;Ka.
bNHbNalRbCaBlrdExr eGayeFIVCaGkdwknaMCatiExredayxgg RKb;RsTab;kgsgm
eCaKCynkarvayluk GaRsyelIkarbMPnmanRbsiTPaB.
RbqaMgeKalneya)ay 7 mkra 1979 nigmenaKmn_RKb;Ebbya:grbs; ehg sMrin hun
Esn minEmn yYnrMedaHeT KW yYnQanBanykTwkdIExr yYnbn;RTB sm,tiExr.
3-RbmUlpM (Mass)
emdwknaMCatiExrRtUvecHRbmUlpMeRbIR)as; RKb;meFa)ay RKb;lTPaB FnFan sMPar sartI kMlaMgcit
kay bBaa rbs;GkeshaCati nig beckeTs Edlman edIm,IeFIVkarvaylukeTAelIcMNucexSayrbs;xaMg tamRKb;
Rcklk minfa yb;f eLIy. eRkABIenH RtUvyl;c,as;fa kgkartsU eyIgRtUv eRbITaMg neya)ay karTUt kgTB
esdkic hirBavrt nigkareXasna epSg rYmpSMRBmKa eBlEtmYy eTIbeyigGac TTYl)annUveCaKCy. eyIgmin
RtUvedIr tamKngyuTsaRsrbs;xaMg KUseGayeyIgeLIy. sRtUv vakab; vasMlab;Exr tamRKb;rUbPaB tamEbb
cMhr EbbsMgat; EbbePrvkm edayminerIsmux. eyIgCaExr CamnusS Camas;TwkdI manbuBVsiTBIkMeNIteBjelj
kgkarrs;ranenAelITwkdIdUntaExr CaCatimYy enAelIelakeyIgenH mansiTRsbc,ab; kgkartbt edim,IkarBar
Gayu CIvitCatisasn_rbs;eyIg tamRKb;rUbPaB TaMghwgSa nigGhwgSa . elIsBIenH eyIgminRtUv epkpledk caM
Tal;Et manCMnYybreTs eTIbeyIgegIbeLIgeFVIkartsUrMedaHRbeTsCatienaHeLIy. pyeTAvij RtUvecHriHrk
RbmYUlyk FnFanEdlmanRsab; enAkgRsuk EdlRtUvBYkk,t; qk;bn;ykeTA ykmkeFVIkarbMerIRbeyaCn_eGay
Cati nigRbCaCatieyIgvij. dUcKanwg RTWsI rbs;sRgamviTUcin eBalfa {kgkaleTs sRgam eyIgEtmankar xVH
81
rkSasiTi
82
rkSasiTi
x-l,icekAeFIVsRgamQanBanExr
enAsmy eRTOg mijya:g rCkalescGgmIu qaM1835-1841 yYn)aneRbIviFIekAeFIVsRgam
QanBan rMlayBUCsasn_Exr edIm,IelbykTwkdIExrmgehIy Etmin)ansMerc. kalenaHEb:kxaglicnRbeTs
Exr RtUvesomkan;kab; Eb:kxagekItRtUvyYnRtYtRta. yYn)anbgMeGayExreFIVkargarCaTMgn;; CIkERBkvijet
bgrTwksmab;Exr smab;ExredaydaMk,alExreFIVEtGug nigbM)at;RBHBuTsasnaCaedIm. yYneRbIl,icsmab;ExrGs;
RbmaN 2 lannak; kgrbbkm<CaRbCaFibety. eRkayBIemTB eRTOg mij ya:g braCy. hU CI mij
)aneFIVneya)ayRtCak; edIm,IelbykTWkdIExrvij. eRBaHkalNaRbCaCnyYnekIneLIgeRcIn yYnminGacrs;enA
elIpdIcegotnaeBlGnaKt.
hU CImij )anbegItbkSkumnis\NcinenAfTI3 ExkumH qaM1930 edIm,IvatTITwkdI\Ncin. EteK)an
83
rkSasiTi
84
rkSasiTi
85
rkSasiTi
K-l,icxIdavsRtUveRbI yYneRbIl,iceGayExrsMlab;Exr
edIm,IGMNac nigraCblg KanKitGIVEvgqayeT,Iy esc sIhnu )anyl;RBmeFVIRbFan rNsirSrYbrYmCati
km<Ca RbFanTIgemag enATIRkugeb:kaMg enAfTI 23 Exmina qaM1970 EdlyYn nigcin)anerobcMQutqakrYcCa
eRsc sMrab;biT)aMgbMPnEPkCati nigGnrCatiyemIleXIj faCasRgamsIuvilvij. sIhnu )ancuHhtelxayl;
RBmeGayTByYn CaeRcInkgBlFMvaylukelITahanExr EdldwknaMedayelak ln; nl;. karcuHhtelxaenH
RKan; EtCaEl,gq<inEPkmYy GnuBaateGayyYnmanels vaycUlRbeTsExr tamkarBitGIVRKb;y:agyYn )anerob
cMtamEpnkarcMbg;rbs;varYcCaeRsc esc sIhnu RKan;EtCakUnGay:gEdlyYneRbICakarLb;ELb:ueNaH. sIhnu
)anGMBavnav yExrrt;cUlRBma:KI eFIVsRgamnwgExrKag. yYnBak;pakrUb sIhnu ykels fakgTBsemc
e)akR)asBlrdExreGayKaMRTva eFVIkarvayRbharkgTBsaFarNExrd_ekgxIPam mYy rMeBc edayKanRbkas
dMNwgmun bpl;sanvaTeLIy. GkniBncaM)anfa enAkgGMLgqaM 1970 enaH escenH )anRbkas y:agEkg
tamb:usviT eb:kaMg mkfa { sUm[BYk ln; nl; sMuecAhVay GaemrikaMg eFVIsMNaj;karBarRkugPMeBj[ehIy bnic
eTotRKab;kaMRCYcepag Fun107mm/ 122mm rbs;kgTBsemc nwgsYrsuxTukehIy}. escenHRbkasy:agsb,ay
kakkayedaymin)anKitfa enAkgTIRkugPMeBjenaH manCIvitBlrdExrstRtg;TaMgekgcas;Fab;eKarB nigehA xn
sIhnufa {semc}eBjmat;enaH esaHeLIy. eRkayenaHbnic kar)aj;RbharedaykaMRCYcepagFun 107/
122mm rbs;yYneyokkug)an)aj;eRsacelITIRkugPMeBjy:agRbescRbsac sMlab;GkstRtg;Exreday minerIs
muxeLIysUmemIlrUbPaBxageRkam. karvayRbhar)an cab;epImBIf 24 mina 1970 rhUt)an CyCMnHenA
fTI 17 emsa 1975.
f 17emsa 1975 CafCyCMn yYn kumynIs\Ncin elIBYkesrI saFarNExr yYn)aneRbIl,ic
sMlab;ExrRbmaN 2lannak;. tamEpnkaryYn yYnRtUvsMlab;GkecHdwg[Gs; ehIyTukGklg;exA 10PaKry
bnbMBak;bMb:nmenaKmn_viCa EkgRbvtisaRs sMlab;RblwgCatiExrcab;BIf 7 mkra 1979. yYn)anbnsMlab;
ExreTot edayyYnecaTfaExrRkhm xHcab;ykeTAkab;RBenAtMbn; k5 EdlCatMbn;mIn nigtMbn;RKun caj;. Exr
PaKeRcInRtUvsab; GkEdlmanCIvitrs;enAmanPaKticbMputeTACiHLan mkvijCiHcan cgsk;kMe)a:y. yYn
cab;ExreGayeFIVTahan edIm,IExrsmab;ExrteTot BYk hun Esn nigclnatsU 3 Rkum. EpnkaryYn KWCnCati
yYn 5 nak; Exr 1nak;enATIRkug. yYn 1 nak; Exr 5nak;enAtamCnbT. yYn)anbnbBYkGay:g ehg sMrin/ Ca
sIum nig hun Esn [RtYtRtaRbeTsExrCMnYs bMerIneya)ayva rhUtmkdl;bcb,n. yYn)anbnmenaKmn_ EkERb
RbvtisaRs bMPnExr[lg;eCOfa 7mkra 1979 Ca fyYncUl mkrMedaH.
RtUvsYrfa ExrsaFarNrd CaCatiExr ehtuGIVRtUveKsmab;ecalsmyExrRkhm?
ExrRkhm CaCatiExr ehtuGIV)anCa eKtamsmab;ExreTotenA smyrdkm<Ca?
ExrsaFarNrdkExr ExrRkhmkExr etIXatkrBitCanrNa?
X-li,cyYnsMlab;Exr kgrbbRBHraCaNacRkEkgkay
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
86
rkSasiTi
1-sMlab;Epkesdkic
bMpajeGayGs;sm,tiFmCatiExr edIm,IeGayExrRk
yYndwgfaRbCaBlrdExr 85PaKry CaGkERscMkar BuMmankareronsURtecHdwgeRCARCH. BYkKat;Bwg
EpkelIksikmb:ueNaH edIm,IciBawmCivit. yYn nighun Esn manectnaeFIV[ExrexSayTaMgkMlaMg nigR)aCJa min
GacegIbtsURbqaMg)an. yYn hun Esn kab;bMpajRBeQIExrman 77PaKry enAqaM1977 [enAsl;Et 20
PaKry eBlbcb,nenH. RBeQICaCMrkstVRB CaRbPBTwk TwkePogsMrab;GkeFIVERscMkar rkSadI[ manCICati
Car)aMgeRKaHFmCatiraMgstnigTwkCMnn; nigpl;GnuplRBeQICaeRcIn dl;RbCaksikr Exr.l. ebIkalNaGs;
RBeQI eFVI[RbCaBlrdExr kan;EtRkIRk nigGt;Xan. RbCaBlrdExr nigCYbRbT TwkCMnn; raMgst bMpajdMNaM
ksikmrbs;GkERscMkar nigyYnxacExreRkakeLIgtsUtamRBeTot.l.
bwgTensabCaRbPBRtIenARbeTsExr kalBImunRbCaBlrdExrFab;ensaT)anRtI 40etan kg1KILEm:Rt
karer: Et\LvenH yYn)acbnaGuyya:s; eRbIfaMbMBul qk; dak;kg;Lan nigGUsykBgRtI edIm,IeFIVeGayputBUCRtIenA
kgbwgTensab. GkensaTsuTEtCnCatiyYn mankaMePIgkarBar manCIvPaBFUrFarCagExr nigmansiTixaMg
CagExr.
Er: t,g mas eBRC sm,tivb,FmExr vtburaN Ggrvt CaskanuBlesdkicExr EtyYn sux Kg;
eFIVGaCIvkm elIR)asaTGgrvt cMeNjesdkicRbeTsyYn cMENkRbCaBlrdExrenAEtRkIRkrehmrhamdEdl.
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
87
rkSasiTi
yYnRKb;RKgesdkicExr
88
rkSasiTi
2-sMlab;EpkKMnit qneshaCati
yYn)anRkLRbvtisaRs pl;BtmanminBit menaKmn_viCakumynis nigRbBnGb;rMexSay dl;kUnExr nig
RbCaBlrdExr EdleFIVeGayRbCaBlrdExr vegVglg;kgmenaKmn_yYn hun Esn )at;bg;qneshaCati
matuPUmi. yYn)anBgVk;sgmExr eGaytmelIGMeBITucrit BukrlYy GyutiFm ePItePIn El,g RsI Rsa Gata niym
smar nigGMNacbuNski edIm,IExrePcKitKUrerOgRbeTsCati. skmPaBTaMgenH pyBIemdwknaMCatiExr
GkeshaCatiBICMnan;mun CaBiesskgsmyrugerOgmhanKr emdwknaMCatiExrnasmyenaH eGaytMleTAelI
GkeshaCatiExr GkR)aCJ bNit samKIPaB nigkPaBKa. RbCaBlrdExrnasmyenaH kahanmuHmut eBl
sRtUvcUlmkyayI bdeNImplRbeyaCn_CatiExr.
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
89
rkSasiTi
90
rkSasiTi
5-kPaB (Unity )
RKb;cMNuceKaledAcugeRkay emdwknaMCatiExr RtUvEtmankarxitxMrYmKamYy EdlsitenAeRkamemdwknaM
TTYlxusRtUvEtmak;. emdwknaMRtUvmankarkPaBKa mannyfa RtUvdwknaM nigsRmbsRmYl edIm,Ieq<aHeTArkeKal
bMNgrYm nigeKaledArYmEtmYy. edayemIleXIjRbeTsExrd_kMst; RbCaBlrdExrrs;enAEsnevTna eRkamkar
CiHCan; yYn hun Esn kgnamCaCatiExrmak; sUm]Tisdl;RBlwgvIrbursExrRKb;rUb Edl)anbUCaCIvitedIm,I
karBarCatimatuPUmiExr eGayKg;vgS mksitkgRBlwgkUnecAExrRKb;rUb eGaymansartIRsLaj;CatiExr kPaB
Ka samKIKa kahanmuHmut KitBIvasnaGnaKtrbs;RbeTsCatiExr naMKacgRkgkmaMg eRkakeLIg seRgaHCatiExr
eGayrYcBIGaNaniKmn_yYnEbbfIenH. emdwknaMCatiExrRKb;rUb RtUvkahanmuHmut hanegIbeLIgeFIVCaemdwknaMCati
Exr edayxng mincaM)ac;rgcaMGkmanbuNNaeLIy. eyIgCaRbCaBlrdExrmYYyrUbmansiTieBjTIkgkar
dwknaMRbeTsCati minbeNayCatisasn_d_TCan;QICatiExreyIgCadac;xat. kUnExrminRtUveRbIBakjHjugeGay
ExrEbk)ak; eRbIkarniyaysIGb;rMExreGaymanPaBsamKIkPaB ecHeKarBKaeTAvijeTAmk eGaytMlKa
eTAvijeTAmk RsLaj;KaeTAvijeTAmk CYyKaeBlman]bsKeTAvijeTAmk mineRbIBakriHKn;ExrKag
manEteRbIBakelIkTwkcitKaeTAvijeTAmk RtUvecHGt;eTaseGayKa Gt;eGanGFaRsyKa RtUvrYbrYmKaeGay
mUldUc)al; xitxMTaMgGs;Ka sitenAkgeKalbMNgEtrYmmYyKw seRgaHCatiExr BIecaryYn hun Esn .
91
rkSasiTi
92
rkSasiTi
93
rkSasiTi
10-RBmKa (Syndromes)
emdwknaMCatiExr RtUvecHerbcMkMNt;eBlevla nigTIkEngeGayc,as;las; edIm,IegIbeLIgeGayRsuHKa RBmKa
kgeBl EtmYy. PaBRBmKa GacRbRBit eTA)anBwgEpkelI kareRCIserIs mnusSl bminl nigPaBmanvinyrbs;
smaCik. ebIeyIgeFVIEpnkar)anl EtsmaCikKanviny mat;rGilminecHlak;karN_ cMNat;karKanKMrb Kankar
lak;)aMgeT PaBRBmKaenH minGacGnuvt)aneLIy. vinyRtg;enH sMedAelIkarTak;TgKa tamsMbuRtsam tamviT
Tak;Tg nigkarpSBVpSayCaedIm minRtUveFVIeGayxVHrebobeLIy . karTak;TgpSBVpSayxVHrebobminGaceFVI[ Epn
kareyIglak;)aMg)aneLIy.
GkeshaCati nigGkRbCaFibety nig CatiExrTaMgGs;RKb;RsTab;kgsgmRtUvEtPJJak;rlwk emIleXIj
eRKaHfak;RbeTsCatiExr esckITukevTnaRbCaBlrdExr Qb;lg;lk;kgmenaKmn_e)akR)as;rbs;yYn EdlkMBug
eRbI hun Esn sBVfenHeTA. RbCaCatiExr RtUvgakmkrYbrYmCabgbnrYmelahitExrEtmYy KaMRTGkdwknaMCati
Exr edIm,IseRgaH Cati sasna nigRbCaCatiExr [Tan;eBl. ebImindUecHeT RbeTsExreyIg CatiExreyIg RtUvFak;
kgkNab; yYnkumnis dUc ExreRkam lav cam Caminxan. yYnkMBugEteRbImenaKmn_kumynis [ExreyIgEbk)ak;
Ka [Exr KankasrYbrYmkMlaMg kPaB samKI rMedaHxnecjBIva. sUmCnrYmQamExrTaMgGs; emtatMkl;Tukpl
RbeyaCn_CatiCaTI1 RsLaj;Exr CYyExr Gt;eGan GaFaRsyeGayExr RtUveRbIBaksMdImanRbeyaCn_ bNHTwk
cit kahanmuHmut BuHBarbrpac; minxacsab; edIm,I CatiExr sasna nigRbCaCatiExr.
-begItRkumkargar (Set up team work)
karbegItRkumkargarCabBaasMxan;Nas; sMrab;emdwknaMCatiExr edIm,I[GgkardwknaMenaH sMercdl; eKal
edA. karbegItRkumkargareRbob)andUcCabkSIEdlrkkEngeFIVsMbuk edIm,I[kUnrs;enA)anesckIsuxcMerIn rYcputBI
eRKaHmhnrayepSg. cMENkRkumkargar emdwknaMRtUveRCIserIsy:agsMritsMraMgbMputEdr. karbegItRkumkargar
GkdwknaMRtUvman ckvisyc,as;las; eBalKW eKalbMNg eKaledA nigTiwsedACak;lak;. eyIgGkesha CatiExr
BitR)akd GkRbCaFibety Edlcg;eRsacRsg;Cati sasna nigRbCaCatiExr[rs;eLIgvijenaH eyIgRtUvmanRkum
kargarlya:gsitrmYtmYy. CaRkumkargarmYy RtUvecHCYyyiteyagKaeTAvijeTAmk mine)aHbg; ecalKa mink,t;
Ka RtUvesaHRtg;CamYyKa rYmsuxrYmTukTaMgGs;Ka rhUtTTYl)aneCaKCy. karbegItRkumkargardUcKa nwgRkum
)al;Tat;mYy Rkumrbs;GkdwknaMCatiExr KW CaRkumEdlmansmPaB manfamBlxaMgdUcKa TaMgCMhr sartI kMlaMg
BlM nigkarsURTaMGt;Ft;BuHBar.
CaCnCatiExrBitR)akd
CaGkeshaCatiExredaykIBuHBar brpac; ekovka emaHmut .
CaGkRbCaFibety esaHRtg; satsM mansc minPUtPrkuhke)akR)as RkeLkRkLc.
CaGkman qnmutRsYcbMput hanniyay hanlHbg; hannaMmux eFVIGVIRKb;y:ag edIm,IbuBVehtuCatinig
94
rkSasiTi
RbCaCatiExr EtmYy.
2-eRCIsEtgtaMgmnusSEdlmanfIVd nigkarBiesaFn_x<s;kgkargar
GkEdlmancMeNHdwg karBiesaFn PaBbuinRbsb; mansad nigkeTsc,as;las;
GkEdlmanRbIyPaBelIRbCaCatiExr
GkEdlCa eCIgkkgcMeNameCIgk xagvisy neya)ay eyaFa esdkic nigvisyepSgeTot.
3-mnusSenAkgRkumkargarRtUvebCJacitTaMgGs;Ka edIm,IEklMGrKaeTAvijeTAmkeq<aHeTArkeCaKCy
RtUvcaMfakarbegItRkumkargar eRbobdUcCaeyIgbegIt TUk sMeBA bk)a:l; edIm,IdwkmnusS eGayeTAdl;
eKaledANamYy. karbegItRkumkargarTUeTA eyIgeRbobdUc RkumkILa)al;Tat; Edlcg;QH karRbkYtRbECg.
eyIgRtUveRCIserIscMra:j;GkmankeTsxag)al;Tat;c,as;las; ehIyykmkhVwkhat; eGay)ansat;CMnaj mun
cUlRbkYt. kgsRgam eyIgRtUverIsGkmankeTsxageyaFa edIm,IeTAc,aMgCamYYysRtUveGay)aneCaKCy.
cMeBaHkareFIVBaNiCkm RtUverIsykGkEdlmankeTsxageFIVBaNiCkm edIm,ITTYl)anR)ak;cMeNjGtibrma nig
eCaKCykgTIpSar. niyayeGaycMeTA karbegItRkumkargar eyIgRtUvkMNt;faetIeyIgniwgeFIVGIV? TMhMb:uNa? eyIg
RtUverIsykGkEdlmansmtPaB keTs cMeNHdwg nigkarbiunRbsb;xagGIVEdleyIgRtUveFIVeGaysMerc ckvisy
EdleyIgcg;)an. Bakcas;eBalfa{ecHdb;minesI GkRbsb;mYy}. emdwkna qatvRtUvsikSa eronsURtBIFmCati BI
eRBaHGIVEdlekItmanenAelIEpndIenH suTswgEtekItecjmkBIFmCati. ktabegItRkumkargar KWedIm,IRbmUlKMnit
begItyuTsaRsrYmmYy edIm,IykmkbMeBjebskkmeGay)aneCaKCy. emdwknaM kMuGYtfa xnCamnusSqatCag
eK b:uNaenaH b:uEnGMNacnGgkardwknaMmYy vaxaMgCagKMnitelakEtmak;eTAeTot. kta eCaKCy xaMgbMputrbs;
GgkardwknaM GacekItman)an luHRtaEtdMeNIrebskkmenaHRsYl ehIymanRbsiTil karGPivDn_GMNacxYrk,al
buKlikTaMgGs;RKb;Can;fak;GMBIrkardwknaM edIm,IeFIVeGaysitrmYt dwknaMRbkbeday yuTsaRs nigkarebCJacitTaMg
Gs;KaTaMgRsug. Bakcas;eBalfa {cegwHmYy)ac;kac;min)ak;eLIy}. dUecH ebIsinCaeyIgRbmUl GkeshaCatiExr
EdlmanqnmutRsYc kahan eGay)andUcCacgwHmYy)ac; KWeRbobdUcCa eyIgRbmUlTwk mYytMNk;mg begIt)an
Cafk RtBaMg swg Ten rhUtdl;smuRTya:gdUecHEdr sYrfa etImanGIVmYy GacmkraraMgTwk)aneT TwkKWCakmaMg Gk
eshaCatiExrBitR)akd. enAkgRkumkargar
CMrujsmaCikRkumkargar edIm,IeFIVeGaykan;EtmanRbsiTPaBRbesIrbMput
erobcMRkumkargarsMrab;kareCaKCy eFIVeGayRkummanclna
pl;karsresIrEdlmanGtny edIm,IelIktMekIgskmPaBeGayviCman
pl;kareqIytbnkarGviCman edim,IeFIVkarpas;br
eprkargaredaymanRbsiTPaB
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
95
rkSasiTi
-karerobcM Organizing
karRKb;RKgdwknaMminl naMeGaymanGyutiFm. GyutiFm naMymankartsUerIbMrH kartsUerIbMrH naMy
man karEbk)ak;pkg karEbk)ak;pkg naMmknUvsRgamsIuvil karEbk)ak;pkg naMeGaymankareRCotERCklUk
dBIsRtUvCitxag ehIynaMeGaymansRgamlukluyBIxageRkA nignaMeGayCaticuHGn;exSay. edImcmcMbgEdlnaM
eGaymanktaTaMgGM)almaNxagelIenH k_eRBaHEtkarGnuvtn_ kickarerobcM Orginizing Policy elIbBaa
eKalkarN_dwknaM karerobcMsabn nigkarerobcM eRCIserIs hVwkhVWn EtgtaMgbuKlik minl minRtwmRtUv eBaly
cMKW mkBIneya)ayerobcM kgkareRCIserIsGkdwknaMRKb;Can;fak; taMgBIifak;Cati rhUtdk;fak;eRkambMput minl min
RtwmRtUv KaneKalkarN_ Cak;lak; sMrab;karerobcM . emaHehIy karEdlExr CYbRbTH nUvPaB vwkvr rgTuklM)ak
evTnasYrBUC minecHcb; k_eRBaHEtkkaxagelIenH minEmnmkBIExrman)abkm bJkmBarevra dUcBakccamGaram fa
BuTTMnayenaHeLIy. eRBaHfa RBHBuTGg elakRtas;dwgmk edImI,bMPWstVelakeTArkesckIsb;sux RBHGgmin
)andak;eTasTN dak;TMnayCnNa bCatiNa eGayFak;kgmhnrayeLIy. m:agvijeTot smykalEdl RBH
GgRTg;Rtas;dwgenaH RbEhlCaRBHGgmin)ansal; RbeTsExrpgeT . elIsBIenHeTAeTot RBHBuTGg maneKal
karN_ rbs;RBHGgya:gCak;lak; Edl)aneRbonRbedATukfa {km nig pl} . eBalKW ebIdaMRkUc)anEpRkc ebIGk
dwknaMePI eTAciBawmcckyYnsgm eBlcck FMFat; cck nwgxaMRt)ak; EhkhYr ExrdUc sBVf .
VI
96
rkSasiTi
97
rkSasiTi
98
rkSasiTi
CaGtItsmaCikGktsU
GtItGktsU RbqaMgnwgyYn nigGay:gk,t;Cati
clnaCatiniymepSg
CaGkmanlkNGkdwknaM man\TiBl nig mansmtPaBx<s;
CaGkCatiniym kgbkSneya)ayRbqaMgbcb,n
CaRKYsarrgeRKaHedayrbbGay:g
CaRKYsaEdlmanKMnitCatiniym tBUCBgS
CnbrisuT CaCnEdlminFab;manTak;TgnwgbkSneya)aybninakarneya)ayepSg
99
rkSasiTi
2-karcUlTak;TgeKaledA
k-kareRCotcUl
-tamryHRKYsar bgbn mitPkCitsitEdlTukcitbMput
-karCYyykGasar bJ CYyedaHTukFurH RKamanFurHlM)ak RKamanGasn
-karesBKb;CamitPki bJekIRmkS kUnFm BukmayFmCaedIm.
-RtUvskm erogral;f eFIVdMeNIrBIpHmYYyeTApHmYy BItMbn;mYyeTAtMbn;mYy. cUrcaMfakgzan
CaeXasnik { ebieKmindwg eyIgniyay[dwg ebIeKmincg;sab; eyIgniyay[sab; ebIeKmincg;
eXIj eyIgeFVI[eXIj ebIeKminB eyIgeFVI[eKB ebIeKmineCO eyIgeFVI[eCO}.
x-vy
-yuvCn 16-25 CavymanqnHmutRsYc ekvka mankMlaMgBlMmaMmYn kugkickar Etqab;rMePIb
gayGUsTaj KankarBiesaFn_ .
-vykNal 25-35 CavyRbkbedayzamBl kMlMagBlM enAExgErg nigmankar BiesaFn_
manPaBeqvqat nwgnr rwugbug ebICaCnmankarsikSax<s; enaHBitCaRbesIr
-vycMNas; 35-60 CavydeBareBjedaykarBiesaFn_ EtkMlMagfmfy eRcInman citraErk
minsUvekvka BicarNaKitEvgqayeRcIn CaBiess CivitRkumRKYsar RbBn kUn. EtebI eKcUlrYm
kg kargaredayeBjcit enaHCaCMBUkmnusSlbMput mingaybrcit mingayFak; kgGnak;xaMg
eLIy manKMnitkgkickarlMdab;yuTsaRs .
3-karBinitGegteKaledA
-RtUvsegtBInit bcat;Pak;gar eGayBinitelIskmPaBrbs; eKaledAbuKlEdleyIgcg;eRCIserIs
yk edaymineGaydwgxn y:agtic ryHeBl 6Ex eTAmYyqaM munnwgcUlTak;TgbBaHbBaleGaycUlCasmaCik
bJsmaCikar bJmYykeFVIkar R)aRsy Tak;TgFmta edIm,Isegt edaymineGaysamIuCneKaledA dwgfaeyIgCaGVI
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
100
rkSasiTi
BIbuBVehtu nkartsU
kartBVkicrbs;GkeshaCatiExr
101
rkSasiTi
VII
RbmUl
Btman
sikSa
eLIgvij
Binit
lTpl
Gnuvtn_
eKaledA
tamdan
RtYtBinit
102
rkSasiTi
1-RbmUlBtmanInformation
munnwgeFVIEpnkar GkdwknaM RtUvdwg yl;c,as; BIbBaarbs;fak;elI bebskkm eKalbMNgrbs;xn sabn
xn nigsmaCik EdlRtUveFVI. bnab;mk RtUveFVIkarsikSaelI Btman kMlaMg sMPar fvikar nigeBlevlaEdlman
TaMgxagmit nigsRtUv[)anCak;lak;. minRtUveFVIkarRbfuyRbfaneLIy ebIKanBtmanc,as;las;. GkdwknaMExr
RtUvEtcuHeFVIkarsikSa Btman edayxngpal; munnwgeFVikarsMerccitKUsvas eFVIKMeragkarnana. RtUvRbugRbyt
Btman RbDitBIsmaCik PUtkuhk bkarbMPnrbs;xaMgsRtUv. RtUveRtomTaMgRBmnUvBtman FnFanmnusS sMPar
fvikar nigeBlevla RBmTaMgkarTak;TgepSg .
2-erobcMeFVIEpnkar (Planning)
Epnkarl GaceFIV[TTYl)aneCaKCy nigsMerclTplEdlcg;)an. emdwknaMExr RtUvcab;epImRbmUlGk
keTs mkRbCMu edIm,IerobcMEpnkar[)anlbMput. kgkarerobcMEpnkar emdwknaMRtUvGnuBaatieGayGkkeTs
TaMgGs; enaH)ancUlrYmdMeNaHRsay beBajeyabl; nigRbmUlpMKMnitEdllbMput edIm,IykmkeFIVEpnkar )anl
RbesIr. cUrkMuKitfa eyIgCamnusSqatCageK[esaH RtUvcaMfa KMniteRcIn RbesIrCaKMnitmYy. dUceBalxagelIenH
kareFIV Epnkar RtUvsal;BI sankarN_c,as;las; FnFanEdlman sikSaTaMgxng nigsRtUv rbs;eyIg.
EpnkarlMGit Ca FmtarYmbBalman nNa GIV enAeBlNa TIkEngNa rebobNa nig mUlehtuGIV ?
k-erobcM
etIeyIgcab;eFIVBIeBlNa?kMNt;eBlevlacab;epIm
etIeyIgbBab;enAeBlNa?kMNt;eBlevlabBab;
103
rkSasiTi
2-etIRtUvmankMlaMgb:unaneTIbQH ebIeyIgmankMlaMgticRtUveFVIdUcemc?
3-etImankPaBpkgbenA fak;elI fak;eRkam manKMnitdUcKabeT?
4-eyIgCaemTB RtUveRbIKMniteQsv nigman\sSrPaBkgkarKitfwgEfg.
5-eRtomRKb;ya:gedIm,IvaybkeTAelIsRtUv
x-xatKMrU
karGnuvtn_ KMeragkarmYyeBjelj RtUvmanvt 3 ya:g EdlRtUvTak;TgKa KW xatKMrU karGnuvt nig kar
EktMrUv. xatKMrU KWCaKMeragkar EdlRtUv)anbBab; edayeCaKCytamEpnkar. xatKMrU KwRtUv)anerobcMeGayman
dUcKataMg BIfak;elI dl;eRkam. karGnuvtn RtUv)anRbtibti eTAtamkarkMNt;Tuk tamlMdab;lMeday nigRtUvbBab;
eTAtamTisedA ya:gRtwmRtUv. enAeBlRbtibti xatKMrUnKMeragkarmYy emdwknaM RtUvepatelIdMeNIrkar karGnuvt
nigskmPaBmnusStamParkicmYy . ebIemIleXIjfa mankMhusqgekItmaneLIgxusBI xatKMrU RtUveFIVkarEktMrUv
Pam.
edIm,IeFVI[man xatKMrU RtUvqgkat; karGnuvtsakl,g bkarGnuvtBit jwkjab; edaymankarkt;RtaTuk
dak;CaksarRtwmRtUv ehIynigkarEktMrUv edayykcitTukdak;bMput. CagenHeTAeTot RtUvcat;[mankaRRKb;RKg
dwknaM nigRtYtBinittamdankargarenaHedayht;ct; edIm,IeFVI[kickarenaHRbRBiteTAtam KMeragkarrbs;eyIgEdl
)aneRKagTukmkehIy.
K-BinitbBaak;elIEpnkar (Verify)
eRkayeBl eFIVEpnkarrYceRscehIy emdwknaM RtUvBinitBicarNaEpnkarenaHsarcuHsaeLIg eFIVya:gNaeGay
EpnkarenaH kan;EtmanPaBsuRkit nigRsbeTAnigsankarN_kMBugvivtn_. karBinitbBaak; CakareRbobeFobrvag
cMNucexSay cMNucxaMg kas nigkarKMramkMEhgnana c,ab; neya)ay esdkic bridan GakasFatu beckeTs
sgm vb,Fm.l. TaMgxagxneyIg nigsRtUv. kareFIVEpnkarRtUvFanafa EpnkarenH R)akd CaeKGac ykeTA
Gnuvtn_)an nigmanFnFanlmsm tamEpnkar ebImindUecaHeT EpnkarenH)anRtwmEtCa karsubinmYy b:ueNaH.
karsikSabBaak; KYrcat;[mankarecaTsYr edaHRsaykgrgVg; smaCiksMxan;[)anht;ct;bMput .
X-sakl,g (Testing)
eRkayeBl Binitc,as;las;elIEpnkarenaHehIy eyIgRtUvykmkeFVIkarsakl,g edIm,IeGayGk Gnuvtn_
enaH Gacyl;kan;Etc,as; GMBIsankarN_ enAelItarag eFobeTAnig PUmisaRsBitR)adk eFIVtamEpnkar Edlnig
Gnuvt Cak;EsgeBlxagmux. kareFVIsakl,genaH RtUveFIVTal;Et GkGnuvtkickarenaHyl;c,as; nigGaceFIV)anl
eRBaHfa enAeBlGnuvtCak;EsgenaH vaxusBIkarsakl,geTAeTot. karsakl,gkmaMgBit RtUvCamnusS
EdleKarBeFIVeKalkarN_TaMgRsug nig Gnuvtn_tambTbBaa rbs;sabnNamYyBitR)akd.
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
104
rkSasiTi
g-karEktMrUv (Adjustment)
ebIkarGnuvtmineFIVtam xatKMrU eyIgmankarBi)akkgkarEktMrUv beFVIxatKMrUenaH[leLIg. EtebIeyIg
Gnuvt tamxatKMrU ehIymanPaBminl eBlenaHkarEktMrUv GacRtUveFIVeLIgedayEbgEckCaBIr. bNHbNalGk
Gnuvtn_bEnm nigEktMrUvxatKMrU EdlmancMNuccenaHRbehag. edIm,ITTYl)aneCaKCy GkdwknaMCatiExr RtUveKarB
tamc,ab; bTbBaapkg viny eKalkarN_epSg. ebI Gk dwknaM nigsmaCik KanvinykgkarRbtibtimuxgareT
Epnkar enaHkminGacTTYl)aneCaKCyEdr. ehtudUecHehIy ebIsegteXIjfa mankarRbRBitVxusBIeKalkarN_
bmineKarBviny RtUvEktMrUveTAtam c,ab;viny eKalkarN_ Edl)ankMNt;Pam.
3-Gnuvt
enAeBlEdleyIg )anerobcMEpnkar eFIVkarsakl,g EktMrUv sarcuHeLIg)anlRtwmRtUv rYceRsc)ac;ehIy
enaH Epnkarrbs;eyIg nwigmandMeNIrkarrlUneTA)anehIy. EtebIsinCaEpnkarmankMhusqg eBlenaHKMerag kar
rbs;eyIg nwgCYbnUvkarlM)aksKsajCak;Caminxan ehIyGaceFVI[eeyIg RtUveRbIryHeBlEvg edIm,IeFVIkickar)an
sMerc. ma:gvijeTot ebIeTaHCaEpnkarlemckI kKg;enARtUvkarGkdwknaM GnuvtEpnkarenaH RbkbedayPaBqat
vIntelligent mankarBiesaFn_kgkargarGood Experience ecHbt;EbnFlexibilitynigmanqnemaHmut
High Moral [RsbeTAtamsankarN_ nigbribTnEpnkarrbs;eyIg edIm,IeFVI y:agNa[Epnkarrbs; eyIg
TTYl)aneCaKCy y:agdac;xat. GkdwknaM RtUvEtmanqnx<s;kgkareFVI[kickarenaH)ansMerceCaKCy.
4-RtYtBinit
(Controlling)
105
rkSasiTi
5-BinitlTpl (Result)
cugbBab; emdwknaMRtUvBinitemIllTplrbs;Epnkar etITTYl)aneCaKCy bbraCy ebIeCaKCy etIdUc
Epnkar Edlcg;)anbeT? b)anb:unanPaKry? ebIsinCa )aneCaKCy etIRtUvcMNayFnFanb:uNa . ebIsinCaeCaK
CyenaH RtUveRcInhYsRbmaN xUcxatsMParH]bkrN_ epSgeRcInenaH kminEmnCaeCaKCyBitR)akdeT. cUrcaMfa
Epnkarl RtUvcMNayFnFantic EtmanRbsiTPaB GacTTYleCaKCy)anCaGtibrma bkfa { eCaKCyrbs;Gk
dwknaM RtUvcMNayFnFanTaMgmnusS sMParH fvikaticbMput nignaMTahanmkvijedayminmanhUrQammYycMEGtmUs
minb:HBal;RTBsm,ti bTwkcitRbCaBlrd Et)anplCaGtibrma eTIbcat;TukfaeCaKCy mYyry PaKry)an }
EtebImankarxUcxateRcIn ebIeTaHCasmrPUmienaH eyIgdeNIm)anTaMgRsugkI mincat;Tukfa eyIgmaneCaKCy eBj
eljeLIy.
106
rkSasiTi
dwgnUvbBaaEdl)an nwgkMBugekIteLIg
kan;EtmanPaBsitrmYt nigsal;citsmaCik
sal;sankarN_kan;Etc,as;
eFVI[GkeRkamvat )anRCYtRCabnUvBtmanfI
kMNt;kEngsMrab;GgRbCMu
kMNt;GkcUlrYmGgRbCMu
cab;epImGgRbCMu
dwknaMRbCMu
GgRbCMudMeNIrkareTAmux
biTGgRbCMu
vaytMlGgRbCMu
-karelIkTwkcitsmaCik ( Motivation)
karelIkTwkcitdl;smaCik bGkeRkambgab; CakarsMxan;Nas ;sMrab;emdwknaM edIm,IeFIVeGaybriyakas
kargarl nigeFIVeGayGkeRkambgab; suxcitlHbg;RKb;Ebbya:g eFIVkargar CUnCati nigRbCaCati eGay)ansMerc
eCaKCy. kgkarelIkTwkcit eyIgCaemdwknaMRtUvsal; BIFmCati rbs;mnusS eBal KW RtUvsal;eGayc,as;nUv
smaCIk rbs;eyIg ehIyRtUvpl; karykcitTukdak ;nig RtUvrYmsuxrYmTukCamYyKa. RtUvcaMfa ebIeyIgcg;eGay
IX
107
rkSasiTi
108
rkSasiTi
-karR)aRsyTak;Tg (Communication)
karR)aRsyTak;Tg mansarsMxan;Nas; edIm,IeGaykardwknaM rbs;eyIg GacdMeNIrkarenAkgGgkardwk
naMneya)ay TTYl)aneCaKCy nigdl;eKaledA. eyIgRtUveFIVeGayman karR)aRsyKa eTAvijeTAmk kglkNH
eKarBmuxgar KaeTAvijeTAmk . eyIgCaemdwknaMRtUvman rkSanUvbkBarsamBa nigdak;xneGayTabcuH kgRsTab;
RbCaBlrd nigsmaCik eGaysksmtamkitiys. TMnak;TMng RtUvman\riyabf viCman Canic . karTak;Tg siT
sal RCulhYsehtu xusTMng nwgeFVIeGayeyIg )at;bg;nUvRbIyPaB. ehtuenH eyIgCaGkdwknaM RtUvmankarRbug
Rbyt RKb;\riyabf rbs;eyIg. TMnak;TMng RtUveFVIeGaymanPaBRbTak;RbTgKa CaExSsgVak;. TMnak;TMng man
lkNBIrya:g KW TMnak;TMngedaypal; nig TMnak;TMng edayRbeyal. RtUvcaMfa TMnak;TMng RtUveFIVeGaysit rmYt
kgPaBRbugRbyt KWkMueGaydac;GarmN_TaMg6 BIGkeRkambgab;Ka. hameFIVeGayGkdTsb;eyIg Etkmin
etagknyGkeRkam rhUtdl;RbRBitxuseKalkarN_dwknaMEdr. ral;eBleFVIkarTak;Tgmg RtUvman eKalbMNg
nig eKaledA c,as;las;.
X
CMhannkarTak;Tg
dMeNIrkarTMnak;TMng
TMnak;TMngpal;
rnaMgnkarTak;Tg
karsab;skmPaB
karvaytMlplRtLb;
TMnak;TMngRbeyal
smtPaBdwknaM
5 5
47
35
TMnak;TMng buKl
kardwknaMrbs;
Rkumkargar
keTs kg karerobcM
PaBbrpac;
-karkMNt;mit nigsRtUv
kartsURtUvkary:agxaMgnUvsamKIPaBpkgrwgmaM nigmanesrPaBCanic. ebIKansamKIPaBpkgrwgmaMsitesr
eT eyIgminGacdeNImykeCaKCy BIxaMgsRtUv)aneLIy. manKMrU KNbkS hVnsiunbiuc Ca]TahrN_ edaysar
KaneKalneya)ay kgkarerobcM kgkardwknaMc,as;las; eFVIeGay Ggkarneya)ayraCaniymenH QHehIy RtUv
Ebk)ak;rlMrlay sabsUneTAvij. RbkarEdlsMxan; Ggkarneya)ayenH sal;sRtUvminc,as; Kityl; RcLMfa
BYkGay:g hun Esn/ Ca sIum/ ehg sMrin vaCaExr vamanKMniteyaKyl;dl;Exr EttamkarBit BYkk,t;Cati TaMgenH
TukExrCasRtUv EtTukyYnCamitrbs;va eBalKW vaeFVIGIVeTAtamkar bgab;bBaaBIyYnEtb:ueNaH. yYn bgab;eGay
BYk Gay:g hun Esn/ Ca sIum/ ehg sMrin edIrtYreFVICa GkraCaniym edIm,Ie)akR)as;esc raRsExrEdlniymesc
nigedIrtYrCa GksaFarNrd edIm,Ie)akR)as;eRbIBYksaFarNrd nigedIm,IKMramGMNacesc. eBalKW vae)akR)as;
ExreyIgCaerogrhUtmk eyIgminRtUvlg;exAdUckngmkeLIy. ehtudUecHehIy eyIgRtUvecHEbgEckmit nigsRtUv
ehIysal;sRtUv eGay)anc,as;las; nigkMNt;mit sRtUveGay)anCak;lak;fa GkNaCasRtUvsab;rs; GkNa
XI
109
rkSasiTi
110
rkSasiTi
-karedaHRsayTMnas;pkg
-edIm,IedaHRsayTMnas;)anl eyIgminRtUvykerOg buKlmkLkLMnwgerOgCati plRbeyaCn_Gayu CIvit
CatieLIy. sUmkMuePcfa yYnmanEpnkarCak;lak;kgkarsMlab;Exr tamRKb;rUbPaB RKb;meFa)ay eGayrelaH
rlt; rlaykgryHeBl 15qaM xagmuxenH. vIFIsMlab;TaMgenaH mankareRbIR)as;mbGaharmanCatiKImI karbgVk;
eGaygb;gl;EtnwgeRKOgRsvwg EdlplitecjBIsarFatuKImI emRsaEdlykmkBIyYnCaedIm. ehtuenHehIy
eyIgminRtUvCYyyYn eGaysMercEpnkar kgkarsMlab;Exr sMlab;CatieyIg dUcBYkGay:g hun Esn/ Ca sIum/ ehg
sMrin EdlkMBugRbRBitsBVfenHeLIy. viFIedaHRsaylbMput RtUvykbBaaGayuCIvitCati GayuCIvitBUCsasn_Exr
mkCaeKal CaktakgkarBicarNa. RtUv caMCanicfa TMnas; cMeBaHkarsab;rs;rbs;Cati CaTMnas;minGacelIkElg
)an . TMnas; rvagbuKl nigbuKlCaTMnas;Rkum RKYsar GacedaHRsaykgeKalkarN_rYbrYm kgeKalkarN_Cabg
bnrYmQam.
XIII
-RbePTnkardwknaM
kardwknaMEbbpac;kar
kardwknaMEbbkumynis
kardwknaMEbbRbCaFibety
kardwknaMEbbGnaFibety
1-kardwknaMEbbpac;kar
emdwknaM EdlmanmnusSEtmak;manGMNac RKbdNb;elImnusSTUeTA elIkarsMerckickarTaMgGs;. em
dwknaMEdlman kardwknaMEbbenH minepatkarxVayxVl;xaMgeTAelImnusSeT EtepatxVl;xVayelIkargarxaMgCag.
emdwknaMEbbenH minmanTMnak;TMngCamYy mnusS nigsmaCikeT. karsMerccitenAelImak;g minTTYlyk mti
eyabl;BIGkpg GkeRkambgab; rg;caMEtGnuvtn_Epnkar b:ueNaH. emdwknaMpac;kar eRbIGMNacbBaapac;kar
cMeBaHsmaCiik ehIy CYypl;R)ak; ]btmtictYc bKan. BYkeKmankalviPaKmYy kMNt;Tuk dak;kMhitFn;Fr nig
rMBwgfaGkeRkambgab; eFIVGIVEdleK)anR)ab;eday KansMNYr nigkarBiPakSa. eBlmankMhus BYkemdwknaMEbb enH
epatelIkarsIbenas eRcInCagepatelI karEkkMhus bR)ab;BIrebobkarBarkMhus. emdwknaMpac;kar minGt;eGan
cMeBaHGkRbqaMgeLIy. dUecH vaCakarBi)ak cMeBaHGkeRkambgab; kgkarcUlrYmcMENkCMrujkargareGayeCOn
elOn. kardwknaMEbbpac;kar RbCaBlrdKansiTiesrIPaBeT manEtkar dak;eTasTNkm kareFIVTukbukemj nig
karkab;sMlab;. dUcCakardwknaMrbobpac;karkgrbb m:U sUlInI/ Gadul GIuEt/ el nIn/ sa lIn/ em:A esTug/ hU
CImij/ sI hnu/ b:ul Bt nig hun Esn CaedIm.l.
111
rkSasiTi
lkNemdwknaMpac;kar
bBaa meFa)ayRKb;Ebbya:gtamEbbbgM
eRbIGMNac bkMlaMgd_kacsahavCameFa)ayedaHRsaybBaasgm
bdiesF b k_biTsiTiesrIPaBmnusSTaMgRsug ehIyRtYtBiinitya:gtwgrwgeTAelIdMeNIrkarrs;enA
rbs;sgmmnusSRKb;RCugeRCayTaMgGs;.
RbCaBlrd CaTaskr KanGMNacGIVTaMgGs;
minGnuBaateGaymanneya)ayRbqaMg. e)assMGatKUrbdibkS.
dak;TNkmcMeBaHkareFIVxus sMlab;GkhanegIbRbqaMg nig bRgabtamRKb;viFI
karsMercelIrdaPi)alTaMgRsugral;dMeNaHRsayneya)ay KankarcUlrYmBIRbCaBlrd
2-kardwknaMEbbkumynis
kardwknaMEbbkumynis GMNacsitenAelIdmnusSmYyRkumtUc . mnusmYyRkumtUc ecjBIfak;elI Ca
GksMerckickarTaMgLay. RbCaBlrdKansiTiesrIPaBGIVTaMgGs;. GMNacsitenAelI rdCaGkkMNt;. Cak;Esg
enAkgRbeTsExrbcb,n bkSBYk hun Esn minEdlKitBI plRbeyaCn_Cati nigRbCaCatiExreLIy BYkvaKitEt
plRbeyaCn_bkSBYkmYykab;tUc ekobsgt;CiHCan;RbCaBlrdTn;exSay edIm,IGMNacpal;xnnig bkSBYkva. sUm
RbCaBlrdExr kMuyl;RcLMfa RbeTsExrmanRbCaFibetyBitR)akd enHRKan;EtCarebobesdkicTIpSaresrI Et
minEmnCaRbeTsRbCaFibetyBitR)akdeLIy eRBaHfaGMNacRKb;RKgRbeTs sitelI d hun Esn Etmak;.
lkNdwknaMEbbkumynis
GMNacTaMgbI nitibBati nitiRbtibti nigtulakar KankraC KW sitenAelIdmnusSEtmak;.
sarBtmanlMeGog eTArkGkmanGMNac KankraC nig pSayBtmanminBit.
RbCaBlrdKansiTiesrIPaB RtUvBYkmanGMNacekobsgt;CiHCan; bMbiTsiTiesrIPaB hamXat;
biTEPk xb;Rtecok cukmat; RbCaBlrdmineGaydwg B niyaysIBIbBaaneya)ayCati sgm.
kare)aHeqatKanyutiFm CakarerobcMqakelanedIm,IplRbeyaCn_GkmanGMNac.
plRbeyaCn_ mancMeBaHEt RkumGkmanGMNacmYykab;tUc.
kartak;Etgc,ab; edIm,IkarBarEtplRbeyaCn_rbs; bkSBYk RKYsarbuKlmanGMNac.
RbCaBlrdKankarGb;rMx<s; nig KanKuNPaB edIm,IgayRsYlGkmanGMNace)akR)as;.
RbCaBlrdRtUv RkCag Tn;exSayCag CaTaskr CalgFUlIeRkam)ateCIg GkmanGMNac.
GkmanGMNacmineKarBc,ab; c,ab;manEtelIRkdas c,ab;sMrab;karBarEtplRbeyaCn_ Gk
manGMNac.
GkmanGMNaceRcIneRbIc,ab;GaCJaswk KMram sMLt sMlab; ebImankartva:RbqaMg
112
rkSasiTi
3-kardwknaMEbbGnaFibety
kardwknaMEbbGnaFibety CakardwknaM KanTwsedA KaneKalkarN_c,as;las; Kanc,ab;TMlab; Kanyk
rbb neya)ayNac,as;las;. emdwknaM eFIVkarsMerccittamTMenarGarmN_ KanEpkelIeKalkarN_GIVeLIy. em
dwknaMminKitKUrGMBI lTplkargar ehIyk_KankarelIkTwkcit smaCikeGayeFIVkargareT eFIV)anb:uNaykb:uNwg.
lkNdwknaMGnaFibety
Kanc,ab;
113
rkSasiTi
vdcRknemdwknaMl
RbeTsCati
manvibulPaB
]tmPaB
emdwknaMl
neya)ay
dwknaM
RbCaBlrdl
CIvPaBFUFar
mansuPmgl
esdkicCati
rIkcMerIn
KanbMNul
rdaPi)all
mnIrdkarl
vdcRknemdwknaMminl
RbeTsCati
emdwknaM
minl
sab;
Blrd RkIRkGt;Xan
lg;exAPyxac
esdkicCati
cuHdundab
CMBak;bMNuleK
kardwknaM
rdaPi)alTucrit
GaRkk;
mnIrdkar
BukrlYy
Tucrit
114
rkSasiTi
XIV
begItbriyakasenAkEngeFIVkar CakEngEdlmnusScUlcitkargar
begItkarTukcit ehIybM)at;karPyxac.
GacbeBajnUvkaryl;eXIj nigGaccUlrYmkgGgkardwknaM.
kat;bnycMNayepSg CapvsMrab;GPivDn_KuNPaBkargareGayRbesIreLIg.
115
rkSasiTi
- ktaEdlnaMeGaybraCy
ktaEdlnaMeGaybraCyman
xVHkarebCJacit BIsmaCikmak;
EtgtaMgmnusSKansmtPaB KaneKalkarN_kgkarEtgtaMg.
KanTMnukcitKaeTAvijeTAmk
KanEpnkarRKb;RKan;edIm,IeCaKCy
KanyuTsaRsdwknaM KankardwknaMEbbRbBn
minTukcitKa minhanRbfuyRbfan
braCykgkarpas;brskmPaB nigeKalneya)ay
minmanlTPaBbM)at;PaBPyxac
bBab;kargarkNalTI
XV
XVI
1-PUtkuhk RbDitBtman
karBiesaFn_kgGtItkal CaBiess kgrbbTaMg 4 { sgmraRsniym saFarNrdExr rbbkm<Ca RbCaFibety RkumGktsUesrI TaMg2Rkum} )anbgajeGayeXIjfa karbraCyTaMgGs; ekItecjBIbcymYydGaRkk;
KW karPUtPrkuhk karRbDitBtmanminBit karbMePIslTplkargar. bcydGaRkk;enH )aneFVIeGaykartsURKb;
CMnan; RtUvrgnUvkarxUcxatya:gFn;Fr. eRBaHfa enAeBlEdl fak;elITTYl)annUvr)aykarN_ Edlman karPUtPr
kuhk karRbDitBtmanminBit karbMePIslTplkargar naM[fak;elIeFVIkarviPaKfWgEfg nigsMerctam r)aykarN_
minBitTaMgenaH CaehtunaM[karsMerccitenaH CakarsMerccitxus naM[dl;nUvkarbraCyTaMgRsugdl;Ggkarneya)ayTaMgmUl.
dUcerobrab;RtYsmkxagelIenH GkdwknaMExr minRtUv[man karPUtPrkuhk karRbDitBtmanminBit kar
bMePIslTplkargarenHeT. RtUveFVIkaredayesckIesaHRtg; hanTTYlxusRtUvcMeBaHkarbraCyrbs;xnedaysuT
cit. CaFmta RKb;KaEtgEtCYbkarbraCyedayecosminrYc ehIyGkNakmincg;CYbkarbraCyeLIy ebImineRcIn
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
116
rkSasiTi
117
rkSasiTi
Smoothness
118
rkSasiTi
119
rkSasiTi
120
rkSasiTi
17-xkxaneFIVkickarcaM)ac;
emdwknaM RtUvecHcat;eGaymanGTiPaBkgkargar ehIyeRCIsykkargarEdlman GTiPaBx<s;CageK Edl
caM)ac;sMrab;CatiExrTaMgmUlmkedaHRsaymuneK. dUcCa karsab;rs; rbs;BUCsasn_Exr kar)at;bg;TwkdITaMgmUl
CnGenaRbevsnyYn RbeTsExreRkamGNaniKmn_yYnEbbfI RbCaBlrdRkIRk GMeBIBukrlYy GyutiFm Ca edIm.
18-pl;dMbUnanpal;xn
cUrkMupl;dMbUnanpal;xn EdlR)ascakBIeKalkarN_rYm dl;smaCik TUeTA. ebIsinCacaM)ac; GkdwknaM RtUv
elIkTwkcit sesIr nigEktMrUv dl;GkeRkambgab; eBlEdlGkeRkambgab;eFIVxus. b:uEnGkdwknaMCatiExr KYrEtTuk
dMbUnan pl;eGayGkRsLaj;vij. elIsBIenH RtUvTukkas[GkeRkamvatmanlTPaBbeBajeyabl; bbk
RsaykarBitpg. minRtUvcat;TukKMniteyabl;GkeRkam CaKMnitmin)ankar[esaH. minRtUv sMEdgkarbdiesF
cMeBaHKMniteyabl;rbs;GkeRkameLIy EtRtUvykKMniteyabl;enaH mkBicarNarkplcMeNjy:agehac RtUvrkSa
karesomsat;Tukkgcit edim,ICakarelIkTwkcit eGayGk eRkamman Twkcit kgkarbeBajKMnit bkarrkSakarpc
epImKMnit.
19-karyl;RcLMny nBakRbCaFibety nigGnaFibety
RtUvcgcaMfa siTikgkarbeBajeyabl; nigeKalkarN_ manRBMEdnxusKa. kgeKalkarN_RbCaFibety
smaCikTaMgGs; mansiTbeBajKMniteyabl; . KMnitmak; RtUv)anykmkeRtHriHBicarNafwgEfgBiPakSa enA
eBl Edlkickar mYyeTIb )ancab;epImerobcMBiPakSaeLIg. enAeBlEdl KMnitTUeTA RtUv)ancMraj;pM[eTACaeKal
karN_ehIyenaH eKalkarN_enaHnwgkayeTACaeKalKMnitrYm eKalkarN_rYm EdlsmaCikTaMgGs; RtUveKarBRbtibtitamTaMgGs;Ka. eBlmkdl;RtwmenH KMnit mnusSmak; minGacykmkeFVICaeKal GacbgVilbEgVr eKalkarN_
rYm)aneLIy.
ehtuenH kgzanCaGkdwknaM minRtUvykKMnitbuKlmkbgVIleKalkarN_rYm)aneLIy. eKalkarN_rYm
eTotesat ebIRtUvbuKlmak;bgVIl)an eBlenaH sabnTaMgmUlnwgkayeTACaGnaFibety eFVI[manPaBRcbUk
Rcbl;kgRkumCak;Caminxan. ehtuenHminKYr [manehtuEbbenHekItmaneLIy.
20-mhicta
GkdwknaMExr minRtUvmancitelaPln; GMNac ysski RTBsMParH RsI Rsa eRBaHEttNapal;xnenaH
eLIy. EtemdwknaMCatiExr RtUvEtmanmhicitax<s; kgkareFIVkickar eFIVRbeyaCn_CUnCati nigRbCaCatiExrBit.
]TahrN_ GkelaPsIu nigelaP sRgam . GkelaPsIu CaTUreTArEmg EtgEtmansac;Qam Fat;FM.
GkelaPsRgamvij rEmgmanTwkdIFMlVwg elIVy.
eroberogeday GtItsasacar s FmrgSI
121
rkSasiTi
22-mansuPvinicycMeBaHtMrUvkarGkdT
RtUvyl;eGayc,as;GMBItMrUvkarrbs;RbCaBlrd btMrUvkarGkeRkamvat. emdwknaMCatiExr RtUvmanyuti
Fm RtUvmankarxHExg sVHEsVgrkmk bMeBjtMrUvkarRbCaBlrdExr nigpl;kas eGayExr cUlrYm cMENkedIm,I
kickardcMbgkgkarrMedaH enH.
122
rkSasiTi
ksareyag
1- RBH)aTFmik FmbNit ehg mnIcina
2- yuTsaRsTwk GkeshaCatiExr bNit s FmrgSI
3- viTasaRsneya)ay bNit Qun Naer:t
4- TsSnviCaneya)ay saRsacar eTot NariT
5- RbvtisaRsneya)ay bNit Nara:j; KirITit
6- nNaCaXatkr hiun sIufan
7- CMgWkm<Ca ERbsRmYleday TIXayu
8- RbvtisaRsExr edviD qaNlr
9- vibtikm<Ca esA qat
10-vcnanuRkmExr semcsg CYn Nat
10- Headquarters, Department of the army. (June 1987). Leadership and Command at
Senior Levels.
11- Donald G. Krause. (1995). Sun Tzu : The Art of War for Executives.
12- The art of Leadership
13- The Sun Sue strategy
14- Harry G.Summers Jr. Colonel of Infantry On Strategies, a critical analysis of the
Vietnam War.
16- Bass, Bernard (1989). Stogdill's Handbook of Leadership: A Survey of Theory and
Research. New York: Free Press.
17-Bass, Bernard (1990). From transactional to transformational leadership: learning to
share the vision. Organizational Dynamics, Vol. 18, Issue 3, Winter, 1990, 19-31.
18-Blake, Robert R. and Mouton, Janse S. (1985). The Managerial Grid III: The Key to
Leadership Excellence. Houston: Gulf Publishing Co.
19-Bolman, L. and Deal, T. (1991). Reframing Organizations. San Francisco: JosseyBass.
20-Kouzes, James M. & Posner, Barry Z. (1987). The Leadership Challenge. San
Francisco: Jossey-Bass.
21-U.S. Army Handbook (1973). Military Leadership.
22- Dr.Philip Kotler. (1993). Marketing Management.
23- Edurado M. Arroya & Associates. Making the leader
24- Cometitive in new millionium, By Eduadro M.Arroyo
(Y)
123
rkSasiTi