Professional Documents
Culture Documents
HPT&PPthe
HPT&PPthe
http://www.toanthpt.net
(1)
(2)
Gii :
Ta thy (2) l mt phng trnh bc nht hai n nn ta rt n ny qua n kia.
T phng trnh (2) y = 8 3x thay vo phng trnh (1) ta c:
x 3 (8 3x) = 16 3x 4 8x 3 + 16 = 0 (x 2)2 (3x 2 + 4x + 4) = 0 x = 2
Vy h c nghim l x = y = 2 .
y(1 + x 2 ) = x 1 + y 2
http://www.toanthpt.net
(1)
(2)
Gii:
D thy phng trnh (1) c cp nghim x = y , do ta bin i phng trnh (1) ca
h ra tha s (x y) .
x = y
.
Ta c: (1) x y + xy(y x) = 0 (x y)(1 xy) = 0
xy
=
1
1
* x = y 4x 2 = 1 x = .
2
1
* x = 3y 4 y 2 + 1 = 0 phng trnh v nghim.
y
1
Vy nghim ca h l: x = y = .
2
1
1
(1)
x x = y y
.
V d 3: Gii h phng trnh:
2y = x 3 + 1
(2)
Gii: xy 0
x = y
xy
1
Ta c (1) x y +
= 0 (x y)(1 + ) = 0
.
y = 1
xy
xy
x
* x = y thay vo (2), ta c:
1 5
.
2
1
1
1
3
* y = thay vo (2), ta c: x 4 + x + 2 = 0 (x 2 ) + (x + ) 2 + = 0 v
x
2
2
2
nghim.
1 5
Vy h cho c ba cp nghim: x = y = 1;x = y =
.
2
x 3 2x + 1 = 0 (x 1)(x 2 + x 1) = 0 x = 1;x =
http://www.toanthpt.net
x + y = 3 x + y
V d 4: Gii cc h phng trnh sau:
.
3
x y = x y 12
x + y 0
Gii: K:
.
x
3
2
3
b
4
=
b = b 12
b = (b 12)
a = 0
x + y = 0 x = 2
*Vi
b = 4 x y = 4 y = 2
x
=
a = 1
x + y = 1
2
* Vi
b = 4 x y = 4 y = 3
5 3
Vy nghim ca h l: (x; y) = (2; 2), ( ; ) .
2 2
x + y x y = 2
V d 4: Gii h phng trnh:
x 2 + y 2 + x 2 y 2 = 4
(1)
(2)
Gii: K : x | y |
V (1) trong cn ch cha ly tha bc 1 i vi x,y cn (2) th trong cn cha ly tha
bc 2 i vi x,y nn suy ngh u tin l ta s bnh phng hai v phng trnh (1)
a v hai phng trnh ng bc.
T (1) x + y > x y y > 0 .
2x6
x x 2 y2 = 2
x 2 y 2 = x 2
x 2 y 2 = (2 x)2
x 2 + y 2 = 4 x 2 y 2
x 2 + y 2 = 6 x
2
2
2
x + y = (6 x)
http://www.toanthpt.net
2 x 6
2 x 6
5
2
2
x =
2
2
2
2 .
2x = (2 x) + (6 x) 2x = 40 16x + 2x
2
2
y = 6
2
2
x + y = (6 x)
y = 36 12x
5
Vy nghim ca h cho l: ( ; 6) .
2
x 2 + 1 + y(y + x) = 4y
V d 6: Gii h phng trnh:
2
(x + 1)(y + x 2) = y
Gii:
t a = x + y t (1) x 2 + 1 = y(4 a) th vo (2), ta c:
(1)
(2)
y
=
5
x 3 8x = y3 + 2y
(1)
.
V d 7: Gii h phng trnh:
2
2
x
3
3(y
1)
(2)
=
+
Gii:
Cch 1: T (2) x 2 = 3(y 2 + 2) (3) thay vo (1) ta c :
x = 0
x2
3
2
2
2
x(3x xy 24) = 0
x 8x = y(y + 2) = y
3x
24 .
3
y=
x
2
* Vi x = 0 thay vo (3) ta c: y + 2 = 0 v nghim.
2
3x 2 24
3x 2 24
2
* Vi y =
thay vo (3) ta c: x = 3
+ 6
x
x
x = 3 y = 1
x2 = 9
13x 4 213x 2 + 864 = 0 2 96
.
x = 96 y = 78
x =
13
13
13
http://www.toanthpt.net
96
78
;
).
14
13
Cch 2: Ta thy x = 0 khng l nghim ca h nn ta t y = tx . Khi h tr thnh
x 3 8x = t 3 x 3 + 2tx
x 2 (1 t 3 ) = 2t + 8
1 t3 t + 4
=
2
2
2 2
2
2
3
1
3t
x
3
=
3(t
x
+
1)
x
(1
3t
)
=
6
1
t = 3
3
2
2
3(1 t ) = (t + 4)(1 3t ) 12t t 1 = 0
.
1
t =
4
2
2
x (1 3t ) = 6
x = 3
1
* t=
.
x
y
=
1
3 y =
4 78
x=
1
13
.
* t=
4
78
y = 13
| x 2 2x | + y = 1
V d 8: Gii h phng trnh:
2
x + | y |= 1
(1)
(2)
Gii: T (2) 1 x, y 1 .
Ta xt cc trng hp sau
* y 0 (1) x 2 + y = 1 y = 1 x 2 thay vo (2) ta c:
| x 2 2x | +1 x 2 = 1 | x 2 2x |= x 2 x 2 (x 2)2 = x 4 x 2 (4x + 4) = 0
x = 0 y = 1
x = 1 y = 0
.
x = 1 5 y = 1 5
2
2
http://www.toanthpt.net
1 5 1 5
;
).
2
2
2xy
2
2
x + y + x + y = 1
V d 9: Gii h phng trnh:
x + y = x2 y
(1)
.
(2)
Gii: K : x + y > 0
Ta c: (1) x 2 + y 2 +
(x + y)2 (x 2 + y 2 )
1= 0 .
x+y
(x 2 + y 2 )(x + y) (x 2 + y 2 )
x 2 + y2
+ x + y 1 = 0 (x + y 1)(
+ 1) = 0 .
x+y
x+y
x 2 + y2
x + y 1 = 0 y = 1 x ( Do
> 0 ) Thay vo (2), ta c:
x+y
x = 1 y = 0
x 2 (1 x) = 1 x 2 + x 2 = 0
.
x
=
y
=
3
Cch 1: t t = y x y = x + t ta c h:
3x + t = (2 + t) 2
2 t 3
2x + y = 2 + t
t=
2
2 t 3
2 t 3
(t + 2) 2 t
x
=
= 10 77
3
l nghim ca h cho.
11
77
y = t + x =
http://www.toanthpt.net
u + v = 5
Cch 2: t u = 7x + y, v = 2x + y . H tr thnh:
.
v
=
2
+
y
5x
(Do u + v = 5 ).
Mt khc u 2 v 2 = 5x (u v)(u + v) = 5x u v = x v =
2
5x
1+ x
1+ x 5 x
T
=2+ yxy=
thay vo h ta c c: 2x +
=
2
2
2
2
x 5
x 5
11 77
x = 10 77 y =
.
2
2
2
10x + 2 = (5 x)
x 20x + 23 = 0
x = 10 77
2
1
3x
(1
)=2
+
x+y
V d 11: Gii h phng trnh:
(HSG Quc Gia 1996 ).
1
7y(1
)=4 2
x+y
1
+
x+y=
H
1 1 =
x + y
1
2 2
+
1 =
3x
7y
4 2
1 = 1 2 2
x + y
7y
3x
7y
2
3x
(1)
1
1
2 2
1
2 2
1
8
)(
)=
=(
1
2
11 + 4 7
22 + 8 7
+
x=
y = 6x =
21
7
3x
7x
Th li h ta thy tha mn.
11 + 4 7
x =
21
.
Vy h c cp nghim duy nht
22
+
8
7
y =
Thay vo (1) ta c: 1 =
x 3 + 3xy 2 = 49
V d 12: Gii h phng trnh:
2
2
x 8xy + y = 8y 17x
http://www.toanthpt.net
(1)
(HSG QG 2004 ) .
(2)
Gii:
Cch 1: Ta thy x = 0 khng phi l nghim ca h nn
x 3 + 49
2
T (1) y =
(*) th vo phng trnh (2) ta c:
3x
x 3 + 49
2
x 8xy
= 8y 17 24y(x 2 + x) = 2x 3 + 51x 2 49
3x
x = 1
2
2
24xy(x + 1) = (x + 1)(2x + 49x 49)
y = 2x + 49x 49
24x
* x = 1 th vo (*) y = 4 .
2x 2 + 49x 49
* y=
th vo (*), ta c:
24x
2
x 3 + 49 2x 2 + 49x 49
3
2
2
=
192x(x + 49) = (2x + 49x 49)
3x
24x
Bin i rt gn ta c:
4x 4 + 4x 3 + 45x 2 + 94x + 49 = 0 (x + 1)2 (4x 2 4x + 49) = 0 x = 1 .
Vy h c hai cp nghim: (x; y) = (1; 4) .
(x + 1) (x + 1) 2 + 3y 2 24y + 48 = 0 x = 1.
Th x = 1 vo phng trnh (1) ta c: y 2 = 16 y = 4 .
Vy h c hai cp nghim (x; y) = (1; 2) .
Cch 3: V x = 0 khng l nghim ca h nn ta t y = tx . Khi h tr thnh:
http://www.toanthpt.net
49
49
49
3
=
=
x =
2
2
x (1 + 3t ) = 49
1 + 3t
49 + 3(t 16) 49 + 3a
2
2
8t 17
b
x (1 8t + t ) = x(8t 17) x = 8t 17 =
=
b3
49
=
49 b3 + (a b)3 + 3a = 0
3
49 + 3a (a b)
a 49 b 2 b(a b) + (a b) 2 + 3 = 0 a = 0 t 2 = 16 .
2
Th t = 16 vo h x = 1 y = 4 .
x 2
x 3 y = 16
x x = y y
( y ) + ( y ) = 12
7)
5)
6)
3x + y = 8
2y = x 3 + 1
(xy)2 + xy = 6
2 1 x
2x
2y
x+ y + x y =2
x + y2 + y = 3
+
=
3
8) y
9)
10)
x
y + x y x = 1
x y + xy = 3
x + x + 1 = 3
y y
3
85
4xy + 4(x 2 + y 2 ) +
=
2
2
2
x xy + y = 3(x y)
3
(x + y)
12)
11)
2
2
2
x + xy + y = 7(x y)
2x + 1 = 13
x+y 3
x 2 + y2 = 1
x 2 + y 2 + xy = 1
x 3 + y3 xy 2 = 1
14)
15)
13) 3
1
3
3
3
4
4
=
3x
y
x
+
y
=
x
+
3y
4x + y = 4x + y
x
+
y
x 2 + y 2 + x + y 4 = 0
16)
2
2
2x + xy y 5x + y + 2 = 0