You are on page 1of 44

Chng 2: Xy dng Ontology...................................................................................................

1
2.1
Khi nim Ontology....................................................................................................1
2.1.1
Ontology l g......................................................................................................1
2.1.2
Yu cu khi xy dng ontology...........................................................................2
2.1.3
Cc thnh phn ca ontology...............................................................................3
2.1.3.1 C th (Individuals) Th hin.......................................................................4
2.1.3.2 Lp (Classes) - Khi nim...............................................................................4
2.1.3.3 Thuc tnh (Properties)....................................................................................4
2.1.3.4 Mi quan h (Relation)....................................................................................4
2.1.4
Gii hn trong sc mnh biu din ca RDF/RDFS...........................................5
2.1.5
Ngn ng OWL...................................................................................................6
2.2
Phng php xy dng Ontology................................................................................7
2.2.1
Quy trnh pht trin Ontology..............................................................................7
2.2.1.1 Bc 1: Xc nh lnh vc v phm vi ca Ontology.....................................8
2.2.1.2 Bc 2: Xem xt vic s dng li cc ontology c sn...................................8
2.2.1.3 Bc 3: Lit k cc thut ng quan trng........................................................8
2.2.1.4 Bc 4: Xc nh cc lp v phn cp ca cc lp.........................................9
2.2.1.5 Bc 5: Xc nh cc thuc tnh....................................................................10
2.2.1.6 Bc 6: Xc nh rng buc ca cc thuc tnh............................................10
2.2.1.7 Bc 7: To cc th hin / thc th...............................................................10
2.2.2
Cng c pht trin ontology..............................................................................10
2.3
Ontology cho h thng E-Tourism.............................................................................11
2.3.1
Lnh vc khch sn...........................................................................................12
2.3.2
Lnh vc t v my bay....................................................................................25
2.3.3
Lnh vc t v tu ha......................................................................................31
2.3.4
Lnh vc thu xe................................................................................................36
2.3.5
Lnh vc dch v kt hp...................................................................................40
2.3.6
Ontology v cc agent.......................................................................................44
2.3.7
Ontology v cu trc thng ip........................................................................45

Chng 2: Xy dng Ontology


2.1 Khi nim Ontology
2.1.1 Ontology l g
Trc ht ta cn phi bit Ontology l g? Ni mt cch n gin ontology l tp t
vng m hnh ha th gii bn ngoi, n a ra cc khi nim c bn v nh ngha
quan h gia cc khi nim trong mt min lnh vc. ng thi ontology cn cung
cp cc rng buc, l cc gi nh c s v ngha mong mun ca b t vng.
Ontology c xy dng nhm cc mc ch sau:

Chia s hiu bit chung v cu trc thng tin gia con ngi v phn mm agent
S dng li tri thc v mt min lnh vc c xy dng t trc

Trong hnh trn ta thy cc ng dng khc nhau, mun trao i thng tin vi nhau
th cn phi c mt tri thc chung, v vy cc ng dng ny u s dng mt ontology
c th chia s tri thc cho nhau.
Ontology c s dng rng ri trong cng ngh tri thc, tr tu nhn to, v khoa
hc my tnh trong cc ng dng lin quan n qun l tri thc, x l ngn ng t
nhin, thng mi in t, tch hp thng tin, tm kim thng tin, thit k c s d
liu

2.1.2 Yu cu khi xy dng ontology


Ngn ng ontology cho php ngi s dng vit r rng, cc khi nim hnh thc
ca m hnh min. Cc yu cu chnh:
Cu trc r rng: y l iu kin cn cho my c th x l thng tin.
Ng ngha hnh thc miu t ngha tri thc mt cch chnh xc: ngha ca ng
ngha hnh thc tn ti trong mt thi gian di trong min ton logic. Vic s dng
ng ngha hnh thc cho php con ngi suy din tri thc. Vi tri thc trong
ontology chng ta c th suy din v:
o Thnh vin ca lp: Nu x l mt th hin ca lp C v C l lp con ca lp D

th chng ta c x l th hin ca lp D
o Cc lp tng ng: Nu lp A tng ng vi lp B v lp B tng ng

vi lp C, th lp A cng tng ng vi lp C.
o Tnh nht qun: Gi s chng ta khai bo x l th hin ca lp A v A l lp con

ca B C, A l lp con ca lp D, Lp B v lp D khng c quan h vi nhau


(disjoint). Th chng ta khng nht qun bi v A nn l rng nhng li c th hin
l x. y l mt du hiu ca mt li trong ontology.
o Phn loi : nu chng ta khai bo cc cp thuc tnh gi tr bit l iu kin

cho thnh vin trong mt lp A, th nu mt c th x tha mn cc iu kin,


chng ta c th kt lun x phi l mt th hin ca A.
Ng ngha l iu kin tin quyt cho vic h tr suy din: H tr suy din rt quan
trng bi v n cho php kim tra tnh nht qun ca ontology v tri thc, kim tra
cc quan h tha gia cc lp, t ng phn loi cc th hin trong lp.
Ng ngha hnh thc v h tr suy din thng c cung cp bi vic nh x
mt ngn ng ontology n hnh thc logic v s dng suy din t ng bi cc hnh
thc lun tn ti. OWL c nh x logic miu t v s dng cc suy din ang tn ti
nh FaCT v RACER. Cc logic m t l tp con ca logic v t nhm h tr suy din
hiu qu.

2.1.3 Cc thnh phn ca ontology


Ontology c s dng nh l mt biu mu trnh by tri thc v th gii hay mt
phn ca n. Ontology thng miu t:
C th: Cc i tng c bn, nn tng.
Lp: Cc tp hp, hay kiu ca cc i tng.
Thuc tnh: Thuc tnh, tnh nng, c im, tnh cch, hay cc thng s m cc i
tng c v c th em ra chia s.
Mi lin h: cch m cc i tng c th lin h ti mt i tng khc.
B t vng ontology c xy dng trn c s tng RDF v RDFS, cung cp kh
nng biu din ng ngha mm do cho ti nguyn Web v c kh nng h tr lp lun.
2.1.3.1 C th (Individuals) Th hin
C th l thnh phn c bn ca mt ontology. Cc c th trong mt ontology c
th bao gm cc i tng ri rc nh xe, con cp.. , cng nh cc i tng tru
tng nh con s v t.
2.1.3.2 Lp (Classes) - Khi nim
Lp l nhng nhm, b hoc tp hp cc i tng. Mt lp c th gp nhiu lp
hoc c gp vo lp khc. Mt lp gp vo lp khc c gi l lp con ca lp
gp. iu quan trng ca quan h xp gp l tnh k tha.
2.1.3.3 Thuc tnh (Properties)
Cc i tng trong ontology c th c m t thng qua vic khai bo cc thuc
tnh ca chng. Mi mt thuc tnh u c tn v gi tr ca thuc tnh . Cc thuc
tnh c s dng lu tr cc thng tin m i tng c th c. V d, i vi mt
c nhn c th c cc thuc tnh: H_tn, ngy_sinh, qu_qun, s_cmnd
Gi tr ca mt thuc tnh c th c cc kiu d liu phc tp.
2.1.3.4 Mi quan h (Relation)
Quan h gia cc i tng trong mt ontology cho bit cc i tng lin h vi
i tng khc nh th no. Sc mnh ca ontolgy nm kh nng din t quan h.
Tp hp cc quan h cng nhau m t ng ngha ca domain. Tp cc dng quan h

c s dng v cy phn loi th bc ca chng th hin sc mnh din t ca ngn


ng dng biu din ontology.
Ontology thng phn bit cc nhm quan h khc nhau. Vd:
Quan h gia cc lp
Quan h gia cc thc th
Quan h gia mt thc th v mt lp
Quan h gia mt i tng n v mt tp hp
Quan h gia cc tp hp.
2.1.4 Gii hn trong sc mnh biu din ca RDF/RDFS
RDF v RDFS cho php biu din mt vi tri thc ontology. M hnh c bn ca
RDF/RDFS lin quan n t chc b t vng trong vic phn cp: cc quan h lp con,
thuc tnh con, cc rng buc domain v range, cc th hin ca lp. Tuy nhin mt s
cc c im b thiu. V d nh:
Tch ri cc lp: Thnh thong chng ta mun ch ra cc lp tch ri nhau. V d
lp Male v lp Female l tch ri, nhng trong RDFS chng ta ch c th
quan h lp con, v d: Female l lp con ca lp Person
Phm vi gi tr ca thuc tnh: rdfs:range nh ngha di gi tr ca thuc tnh p
dng cho tt c cc lp. V vy trong RDF Schema chng ta khng th khai bo cc
rng buc vi di gi tr ch p dng vi mt vi lp nht nh. V d, trong RDFS
chng ta khng th nh ngha b ch n c, trong khi cc loi ng vt khc cng
c th n c.
Kt hp cc lp vi nhau: i khi chng ta mun xy dng mt lp mi c to
ra t vic kt hp cc lp khc s dng hp hoc giao hoc b. V d chng ta c
th nh ngha lp Person bng vic hp hai lp phn bit l Male v Female. RDF
Schema khng cho php chng ta nh ngha nh vy.
Cc rng buc v lc lng: Chng ta mun cc rng buc bao nhiu gi tr thuc
tnh phn bit c th c hoc bt buc. V d: Chng ta thch ni rng mt ngi

c ng hai cha m, hoc mt kha hc c dy bi t nht mt ging vin. Kiu


rng buc ny khng th biu din trong RDF Schema c
Cc c im c th ca thuc tnh: N hu ch khi ni mt thuc tnh l bc cu
(v d Ln hn), hoc duy nht (l m ca), hoc nghch o ca thuc tnh
khc (nh thuc tnh l m ca, v thuc tnh l con ca)
V nhng hn ch ny m chng ta cn mt ngn ng ontology giu c hn (cch
biu din phong ph ) RDF Schema. Trong thit k mt ngn ng nn ch n s cn
bng gia sc mnh biu din v h tr suy din hiu qu. Nn ngn ng ontology cho
web (OWL Ontology Web Language) ra i. OWL a ra tiu chun cho ontology s
dng trong web. Mc ch chnh ca OWL l s cung cp cc chun to ra mt nn
tng qun l ti nguyn, chia s cng nh ti s dng d liu trn Web.

2.1.5 Ngn ng OWL


OWL (The Web Ontology Language) l mt ngn ng gn nh XML dng m t
cc h c s tri thc. OWL l mt ngn ng nh du dng xut bn v chia s d
liu trn Internet thng qua nhng m hnh d liu gi l ontology. Ontology m t
mt lnh vc (domain) v din t nhng i tng trong lnh vc cng nhng mi
quan h gia cc i tng ny. OWL l phn m rng v t vng ca RDF v c k
tha t ngn ng DAML+OIL Web ontology mt d n c h tr bi W3C. OWL
biu din ngha ca cc thut ng trong cc t vng v mi lin h gia cc thut ng
ny m bo ph hp vi qu trnh x l bi cc phn mm.
OWL c xem nh l mt k thut trng yu ci t cho Semantic Web trong
tng lai. OWL c thit k c bit cung cp mt cch thc thng dng trong
vic x l ni dung thng tin ca Web. Ngn ng ny c k vng rng s cho php
cc h thng my tnh c th c c thay th cho con ngi. V OWL c vit bi
XML, cc thng tin OWL c th d dng trao i gia cc kiu h thng my tnh khc
nhau, s dng cc h iu hnh v cc ngn ng ng dng khc nhau. Mc ch chnh
ca OWL l s cung cp cc chun to ra mt nn tng qun l ti sn, tch hp
mc doanh nghip v chia s cng nh ti s dng d liu trn Web. OWL c

pht trin bi n c nhiu tin li biu din ngha v ng ngha hn so vi XML,


RDF v RDFS, v v OWL ra i sau cc ngn ng ny, n c kh nng biu din cc
ni dung m my c th biu din c trn Web.
Cc phin bn ca OWL: Hin nay c ba loi OWL : OWL Lite, OWL DL
(description logic), v OWL Full.
OWL Lite: h tr cho nhng ngi dng ch yu cn s phn lp theo th bc v
cc rng buc n gin. V d: Trong khi n h tr cc rng buc v tp hp, n ch
cho php tp hp gi tr ca 0 hay 1. iu ny cho php cung cp cc cng c h
tr OWL Lite d dng hn so vi cc bn khc.
OWL DL (OWL Description Logic): h tr cho nhng ngi dng cn s din cm
ti a trong khi cn duy tr tnh tnh ton ton vn (tt c cc kt lun phi c
m bo tnh ton) v tnh quyt nh (tt c cc tnh ton s kt thc trong
khong thi gian hn ch). OWL DL bao gm tt c cc cu trc ca ngn ng
OWL, nhng chng ch c th c s dng vi nhng hn ch no (V d:
Trong khi mt lp c th l mt lp con ca rt nhiu lp, mt lp khng th l mt
th hin ca mt lp khc). OWL DL cng c ch nh theo s tng ng vi
logic m t, mt lnh vc nghin cu trong logic to nn s thit lp chnh thc
ca OWL.
OWL Full mun cp ti nhng ngi dng cn s din cm ti a v s t do
ca RDF m khng cn m bo s tnh ton ca cc biu thc. V d, trong OWL
Full, mt lp c th c xem xt ng thi nh l mt tp ca cc c th v nh l
mt c th trong chnh bn thn n. OWL Full cho php mt ontology gia c thm
nghi ca cc t vng c nh ngha trc (RDF hoc OWL).
Cc phin bn ny tch bit v cc tin ch khc nhau, OWL Lite l phin bn d
hiu nht v phc tp nht l OWL Full.
Mi lin h gia cc ngn ng con ca OWL:
Mi ontology hp l da trn OWL Lite u l ontology hp l trn OWL DL
Mi ontology hp l da trn OWL DL u l ontology hp l trn OWL Full

Mi kt lun hp l da trn OWL Lite u l kt lun hp l trn OWL DL


Mi kt lun hp l da trn OWL DL u l kt lun hp l trn OWL Full

2.2 Phng php xy dng Ontology


2.2.1 Quy trnh pht trin Ontology
Trong nhng nm gn y, mt lot cc phng php lun khc nhau c thit k
tr gip cho vic tin hnh pht trin cc nhim v c bo co trong ti liu tr
tu nhn to. Cc phng php truyn thng gm Cyc (Lenat & Guha 1990), Uschold
v King (Uschold $ King 1995), Gruninger v Fox (Gruninger $ Fox 1995), Kactus
(Kactus 1996),v Methontology (Fernandez-Lopez, Gomes-Perez & Juritso 1997). Cc
phng php lun cung cp cc ch dn chung v c cu trc. Nu lm theo c th tng
quy trnh pht trin v ci tin cht lng cho kt qu cui cng. Theo nh nh gi
phng php lun Methontology l phng php lun thit k ontology ph bin
nht (c h tr mi trng WebODE).
Quy trnh pht trin Ontology l mt quy trnh gm nhiu bc, tuy nhin vn cha
c mt phng php chun ha no pht trin cc ontology. Quy trnh pht trin
gm 7 bc do Stanford Center for Biomedical Informatics Research a ra (y l
nhm pht trin phn mm Protg trnh din v son tho Ontology).
2.2.1.1 Bc 1: Xc nh lnh vc v phm vi ca Ontology
Trong giai on ny cn xc nh mc ch ca vic xy dng ontology l g? Phc
v i tng no? Ontology sp xy dng cn c c im g, lin quan n lnh vc,
phm vi no. Qu trnh khai thc, qun l v bo tr ontology c thc hin ra sao?
2.2.1.2 Bc 2: Xem xt vic s dng li cc ontology c sn
Cu trc ca mt Ontology bao gm 3 tng: tng tru tng (Abstract), tng min
xc nh (Domain) v tng m rng (Extension). Trong tng tru tng c tnh ti
s dng rt cao, tng min xc nh c th ti s dng trong mt lnh vc nht nh.
Cng ng Ontology cng ang ln mnh v c rt nhiu Ontology c to ra, vi
tm huyt ca nhiu chuyn gia. Do trc khi bt u xy dng ontology, cn xt

n kh nng s dng li cc ontology c. Nu c th s dng li mt phn cc


ontology c, chi ph b ra cho qu trnh xy dng ontology s gim i rt nhiu.
2.2.1.3 Bc 3: Lit k cc thut ng quan trng
Ontology c xy dng trn c s cc khi nim trong mt lnh vc c th, v vy
khi xy dng ontology cn bt u t cc thut ng chuyn ngnh xy dng thnh
cc lp trong ontology tng ng. Tt nhin khng phi thut ng no cng a vo
ontology, v cha chc nh v c cho thut ng . Do cn phi lit k cc
thut ng, xc nh ng ngha cho cc thut ng , cng nh cn nhc v phm vi
ca ontology. Vic lit k cc thut ng cn cho thy c phn no tng quan v cc
khi nim trong lnh vc , gip cho cc bc tip theo c thun li.
2.2.1.4 Bc 4: Xc nh cc lp v phn cp ca cc lp
Cng vic xc nh cc lp khng ch n gin l tin hnh tm hiu v ng ngha
ca cc thut ng c c c cc m t cho thut ng , m cn phi nh v
cho cc lp mi, loi b ra khi ontology nu nm ngoi phm vi ca ontology hay hp
nht vi cc lp c nu c nhiu thut ng c ng ngha nh nhau (ng ngha, hay
a ngn ng). Ngoi ra khng phi thut ng no cng mang tnh cht nh mt lp.
Mt cng vic cn phi tin hnh song song vi vic xc nh cc lp l xc nh
phn cp ca cc lp . Vic ny gip nh v cc lp d dng hn.
C mt s phng php tip cn trong vic xc nh phn cp ca cc lp:
Phng php t trn xung (top-down): bt u vi nh ngha ca cc lp tng
qut nht trong lnh vc v sau chuyn bit ha cc khi nim . V d: Trong
Ontology v qun l nhn s, ta bt u vi lp Ngi, sau chuyn bit ha lp
Ngi bng cch to ra cc lp con ca lp Ngi nh : K s, Cng nhn, Bc
s, Lp K s cng c th chuyn bit ha bng cch to ra cc lp con nh K
s CNTT, K s in, K s c kh,
Phng php t di ln (bottom-up): bt u vi nh ngha ca cc lp c th
nht, nh cc l trong cy phn cp. Sau gp cc lp li thnh cc khi tng
qut hn. V d: ta bt u vi vic nh ngha cc lp nh: nhn vin l tn, nhn

vin v sinh, nhn vin k thut. Sau to ra mt lp chung hn cho cc lp l


lp nhn vin.
Phng php kt hp: kt hp gia phng php t trn xung v t di ln: bt
u t nh ngha cc lp d thy trc v sau tng qut ha v chuyn bit ha
cc lp mt cch thch hp. V d ta bt u vi lp nhn vin trc, l thut
ng hay gp nht trong qun l nhn s. Sau chng ta c th chuyn bit ha
thnh cc lp con: nhn vin l tn, nhn vin v sinh, hoc tng qut ha ln
thnh lp Ngi.
2.2.1.5 Bc 5: Xc nh cc thuc tnh
xc nh thuc tnh cho cc lp, ta quay tr li danh sch cc thut ng
lit k c. Hu ht cc thut ng cn li (sau khi xc nh lp) l thuc tnh ca
cc lp . Vi mi thuc tnh tm c, ta phi xc nh xem n m t cho lp no.
Cc thuc tnh s tr thnh thuc tnh ca cc lp xc nh. V d lp Ngi c cc
thuc tnh sau: H, Tn, Ngy sinh, Gii tnh, Ngh nghip, a ch, in thoi,
2.2.1.6 Bc 6: Xc nh rng buc ca cc thuc tnh
Cc thuc tnh c th c nhiu kha cnh khc nhau: nh kiu gi tr, cc gi tr cho
php, s cc thuc tnh (lc lng), v cc c trng khc m gi tr ca thuc tnh c
th nhn. V d: Nm sinh ca mt nhn vin ch c duy nht v l s nguyn, c
th nhn gi tr t 1948 n 1990. Cn phi xc nh cc rng buc cho mt thuc tnh
cng cht ch cng tt, trnh trng hp nhp d liu sai, dn n v ca cc
ng dng s dng Ontology ny.
2.2.1.7 Bc 7: To cc th hin / thc th
Bc cui cng l to ra cc th hin ca cc lp trong s phn cp. Vic to th
hin cho mt lp l qu trnh in cc thng tin vo cc thuc tnh ca lp .

2.2.2 Cng c pht trin ontology


Mt s cng c pht trin v hiu chnh c gi tr trong vic lm gim phc tp
v thi gian dng cho nhim v xy dng ontology. Cc cng c nh Kaon, OileEd v
Protg cung cp cc giao din nhm gip ngi s dng thc hin cc hot ng
chnh yu trong trong qu trnh pht trin mt ontology. Vic la chn mt cng c
hiu chnh ph hp nht c nhiu kh khn v mi kiu ontology c cc yu cu v
kinh ph, thi gian, ti nguyn khc nhau. gip cho vic gii quyt vng mc ny,
Singh & Murshed (2005) a ra cc tiu chun nh gi cng c to ontology. Tiu
chun bao gm tnh nng, kh nng s dng li, lu tr d liu, mc phc tp, quan
h, tnh lu bn, an ton, chc chn, kh nng hc, tnh kh dng, hiu lc, v
tnh r rng. Protg v OntoEditFree c pht trin bi Singh & Murshed s dng
cc tiu chun ny.
Mt s cng c hiu chnh ontology ph bin:

Cc cng c pht trin Ontology


Protg h tr OWL, l cng c c s dng rng ri v lu nht hin nay. N cho
php ngi s dng nh ngha v chnh sa cc lp ontology, cc thuc tnh v quan

h v cc th hin s dng cu trc cy. Cc ontology c th c a ra theo cc nh


dng RDF(S), XML Schema. Platform protg cung cp hai cch chnh m hnh ha
ontology thng qua Protg - Frame v Protg OWL, ngoi ra c th c nhiu
plugin. Chng ta c th quan st mt cch trc quan thng qua OWL Viz, n cho php
quan st ontology di dng ha v a file nh JPEG. Ngoi ra cn h tr truy
vn SPARQL.

2.3 Ontology cho h thng E-Tourism


Du lch l mt lnh vc ht sc phong ph c xem xt nhiu kha cnh, phng
din khc nhau. Ontology xy dng cho h thng E-Tourism vi mong mun s l ci
nhn khi qut nht v th gii du lch, da trn vic tng hp quan im ca cc thnh
phn tham gia khc nhau vi cc loi hnh dch v khc nhau.
Dch v du lch rt a dng v ngy cng c m rng. Do gii hn v thi gian
cng nh gii hn hiu bit, chng ti xy dng ontology cho cc loi hnh dch v:
n (khch sn)
Phng tin i li: My bay, Tu ha
Dch v thu xe
Cc dch v tng hp khc t cc dch v c bn
i cng vi ontology v cc loi hnh dch v l ontology cho cc thnh phn tham
gia khc nhau (khch hng, nh cung cp, nh mi gii).
Vic xy dng ontology cho tng min lnh vc c th tun theo cc bc ni
trn. y, chng ti a ra khung d liu cho tng lnh vc. Vn tip theo l s
dng Protg m t.

2.3.1 Lnh vc khch sn


STT

Thuc tnh
Tn lp

Hotel

M t

Tn

Loi

M t

hasPaymentMet
hod
Type

Object

Hnh thc thanh


ton

Cha cc thng tin


hasHotelInfo
Object
khi qut v khch
sn
hasHoteEquime
Cc thit b tng
Object
nt
khch sn
Enumeratio
V tr ca khch
HotelLocation
n
sn
Cc loi phng
trong khch sn
Enumeratio
hasHotelRoom
(phng , phng
n
dnh cho hi tho,
phng th thao)
Thng tin lin h
hasHotelContact
Object
vi khch sn.
Cc dch v cung
hasHotelCaterin
Object
cp n trong
g
khch sn.
Thng tin v khch
hasCustomer
Object
hng ca khch sn
Ni dung cc thng
ip cc
hasHotelMessag
Object
HotelAgent s
es
dng giao tip vi
cc agent khc.
HotelInfo
Enumeratio Thi tit c trng
areaWeather
n
ca khch sn
Thi im nhn
checkIn
Date
dch v
Thi im tr dch
checkOut
date
v khch sn (v d
tr phng)
Cp bc ca khch
sn :
- 1 sao
- 2 sao
startNumber
Int
- 3 sao
- 4 sao
- 5 sao
whenBuilt

Int

Nm xy dng
khch sn: v d
khi gii thiu mt

Thng tin
v khch
sn

hasPaym
entMetho
d
Type
HotelEqu
ipment

hasHotelSize

Object

BankDebit

Object

creditCard

Object

khch sn c knh,
thit k theo kin
trc c.
Kch thc ca
khch sn. Khch
sn rng nh no,
c tt c bao nhiu
phng
Thanh ton theo
m ngn hng
Thanh ton bng
th tn dng

lounge
lift
airConditioning
fitnessRoom
sauna
swimmingPool
steamBath
whirlpool
solarium
bowlingLane
playroom
playground
parkingPlace
bar
park
parkingPlaces
laundry
safe
telephoneOperator
RoomService24Hours
conferenceRooms
internetAccess
fax
photocopier
videoConferenceEquipment
nightclub
cafe
tennisCourt
readingRoom
TVRoom
ariportTransfer

Cc hnh
thc thanh
ton

Cc thit b
trong
khch sn

currencyExchange
medicalService
facilitiesForDisabled

Hotel
Location

Centre
nearCentre
outside
countrySide
nearRailwayStation
nearPublicTransport
nearAirport
nearBeach

Warm
Cool
wet

Weather
AcountNumber

BankDeb
it

String

S ti khon

String

Tn ch ti
khon

String

M ngn
hng

numberOfFloor

Int

S tng

NumberOfMeetingRoo
m

Int

S phng
hp

NumberOfLivingRoom

Int

NumberOfPartyRoom

Int

LivingRoom

Object

AcountOwer
BankCode

HotelSize

10

11

HotelRoo
m

V tr ca
khch sn

S phng
ng
S phng
dng t
chc tic
Phng

Thanh ton
bng ti
khon ngn
hng

ln ca
khch sn

MeetingRoom

Object

Phng hp

PartyRoom

Object

Phng t
chc tic

SportRoom

Object

Phng th
thao

Int

Sc cha
trung bnh

Float

Khng gian
rng nht

Int

S gh
nhiu nht
c th cha

Object

Cc thit b
trong phng
hp

SmallestRoomSpace

Int

Khng gian
phng nh
nht

SmallestSeatingCapacit
y

Int

Sc cha t
nht

Amount
LargestRoomSpace

LargestSeatingCapacity
12

13

14

Meeting
Room

hasMeetingRoom
Equipment

Meeting
Room
Equipme
nt

Internet
Wifi
Micro
Projector
BufferBreak

Cc thit b
trong
phng hp
c th c

SportRoo
m

fitnessCenter
Sauna
Massage
Spa
Playroom
waterSport

Phng c
cc dng
c, trang
thit b cho
cc hot
ng th
thao.

Email

15

Hotel
Contact

String
Object

hasName

Object

phoneNumber (10<=
phoneNumber<= 11)

Int

Fax (10<=
phoneNumber<= 11)

Int

S fax

Enumeratio
n

numberRoo
m

Object

Cc thit b
trong phng

Object

V tr ca
phng

Object

Phng thuc
loi no

Smoker

Boolean

Phng c
c ht
thuc hay
khng

numberRoom

int

S phng

Object

Thi gian
sn sng ca
phng

hasRoomEquipment

hasRoomLocation

Living
Room

hasRoomType

has Availability
17

BedType

a ch c
th ca
khch sn
Tn ngi
cn lin h
S in
thoi lin
lc

hasAddress

hasBedType

16

a ch
email

SingleBed
DoubleBed
KingSizeBed
QueenSizeBed
Couch
ChildBed
BabyBed

Chi tit v
phng
ca khch
sn

Loi
ging

18

19

20

21

BunkBed
AirConditioned
Bath
Shower
Toilet
HairDryer
Minibar
Safe
Radio
TV
Telephone
Fax
InternetAccess
Balcony
CDPlayer
SeparateToilet
SideBoard
Wardrobe
Whirlpool
DoubleWashBasin
Bathrobe

RoomEq
uipment

seaside
seaview
lakeside
lakeview
poolside
roadside
moutainView
valleyView
valleySide

Room
Location

singleRoom
twimRoom
doubleRoom
multiplePersonRoom
juniorSuit
suite

RoomTyp
e

Availabili
ty

V tr ca
phng

fromDate

datetime

Ngy bt u
t phng

Ngy
phng

toDate
city
hasCountry
22

Address

street
zipcode

Datetime

Ngy kt thc
phng t

String

Thnh ph

Enumeration

Nc no

String

ng ph

Int

M nc

GivenName

23

Name

NamePrefix

Surname
CateringPrice

hasCateringType
24

Hotel
Cartering

hasCuisineType

has Restaurant

25

26

Catering
Type

Cuisine
Type

c t

a ch ca
khch sn

Tn
string

Tn tin t:
Mr
Mrs
Miss

String

Tn h

Price

Chi ph cho
dch v n
ung

Object

Loi dch v

Enumeration

Kiu nu n

Object

Loi mn

Breakfast
Lunch
Dinner
HalfBoard
FullBoard
AllInclusive
Snacks
FastFood
Italia
French

Tn ca
mt ngi

Cc dch
v phc v
n trong
khch sn

Chinese
Japanese
Local
International
ClosingTime
MaxSeatingCapaci
ty
MaxSingleParty
OfferBreakfast

27

Restauran
t

OfferBrunch
OfferDinner
OfferLunch
OpeningTime
RestaurantName
Amount

28

Price
CurrencyCode

29

Currency
Code

30

Customer

Time

Thi gian ng
ca

Int

Ch ngi ln
nht ca qun

Int
Boolean

S ba tic n
c t chc
ln nht c th
Phc v ba
sang

Boolean

Phc v ba n
gia bui

Boolean

Phc v ba n
ti

Boolean

Phc v ba n
tra

Time

Thi gian m
ca

String

Tn qun

Float

S tin

Enumeratio
n
VND
USD
EURO

n v tin s
dng

hasContact

Object

customerType

Enumeration

Chi ph

n v tin
t
a ch lin h
khch hng ca
khch sn
Nhm khch
hng

Khch
hng ca
khch sn

preference

31

32
33

Enumeration

S thch ca
khch hng

Adults
Children
Teenagers
Families
Singles
Seniors
SchoolGroups
TourGroups

Customer
Type

Cc loi
nhm
khch hng
ca khch
sn

Cycling
Sea
Preferenc
Climb up Mountain
e
Ski
fish
Message
Thng ip yu
Hotel
Msg_HotelAvaila
cu kim tra
Object
bilityRQ
sn sng ca mt
dch v khch sn
Msg_HotelAvaila
bilityRS

Msg_PublishHote
lServiceRQ

Msg_PublishHote
lServiceRS
Msg_AlterHotelS
erviceRQ

Object

Thng ip tr
li tnh sn sng
ca mt dch v
khch sn

Object

Thng ip yu
cu qung b mt
dch v khch sn
ln h thng du
lch

Object

Thng ip tr
li khi mt dch
v c ng k
ln h thng

Object

Thng ip yu
cu thay i
thng tin ca mt
dch v c
ng k vi h
thng du lch

34

35

Msg_AlterHotelS
erviceRS

Object

Msg_RegisterHot
elRQ

Object

Msg_RegisterHot
elRS

Object

Msg_HotelBookR
Object
Q
Msg_HotelBookR
Object
S

Yu cu t dch
v khch sn
Thng tin v vic
t dch v

FromDate

Thi gian bt u

Msg_Hot ToDate
elAvailab
ilityRQ Domain

Time
Time
String

ServiceType

String

Domain

String

Msg_Hot
elAvailab ServiceType
ilityRS
Result

36

Thng ip tr
li cho vic thay
i thng tin dch
v khi
HotelAgent yu
cu.
Thng ip yu
cu ng k lm
nh cung cp
dch v khch sn
vi h thng
Thng ip tr
li khi ngi
dng mun ng
k lm nh cung
cp dch v
khch sn.0

Msg_Pub Domain
lishHotel

String
Boolean
String

Thi gian kt
thc
Hotel: Thuc linh
vc khch sn
Loi dch v cn
kim tra tnh sn
sng
Hotel: Thuc lnh
vc khch sn
Loi dch v
c kim tra
tnh sn sng
Kt qu sau khi
kim tra
Hotel : lnh vc
khch sn

C th
thng ip
kim tra
tnh sn
sng ca
mt dch
v

ServiceR
Q

ServiceName

String

Tn dch v

ServiceType

String

Loi dch v

Description

String

Price
IDService

HotelName

37

Msg_Pub
lishHotel
Result
ServiceR
S
Domain

38

39

Msg_Alte
rHotelSer
viceRQ IDService
Msg_Alte
rHotelSer Domain
viceRS

Price
String

Miu t v dch
v cn ng k
Chi ph nu t
dch v
M dch v cn
ng k ln h
thng

String

Tn Khch sn
ng k ( l tn
ng nhp ca
HotelAgent)

Boolean

Kt qu vic
ng k dch v
trong h thng

String
String

Lnh vc khch
sn: Hotel
M dch v mun
yu cu thay i
thng tin ng
k.

String

Hotel : lnh vc
khch sn

ServiceName

String

Tn dch v thay
doi

ServiceType

String

Loi dch v

Description

String

Thong tin mieu ta


ve dch v

Price

Price

Gi ca dch v

40

Msg_Reg
isterHotel
RQ

HotelName

String

UserName

String

Password

String

42

43

M ng nhp:
m bo mt

Lnh vc ng
k: Hotel
Thng tin lin lc
hasHotelContact
Object
ca khch sn
Kt qu vic
Msg_Reg
ng k lm nh
isterHotel Result
Boolean
cung cp dch v
RS
khch sn.
Thi gian bt u
FromDate
DateTime
t dch v
Thi gian kt
ToDate
DateTime
thc t
Tn dch v
IDService
String
mun t
Msg_Hot
hasPaymentMetho
Hnh thc thanh
elBookR
Object
d
ton
Q
Thng tin v
hasCustomer
Object
khch hng t
dch v
Mt s yu cu
Enumeratio
hasFacilitites
ca khch hng
n
i vi dch v
Facilities
Cc tin nghi
hasHotelEquipme
Object
chung ca khch
nt
sn
hasLivingRoomE
Cc tin nghi
Object
quipment
trong phng
hasMeetingRoom
Cc tin nghi
Domain

41

Tn Khch sn
ng k ( l tn
ng nhp ca
HotelAgent)
Tn ng nhp,
m ny s c
s dng lm tn
dnh danh cho
agent khi tham
gia vo h thng
du lch.

String

Equipment

44

IDService
Msg_Hot
elBookR
S
Result

String
Boolean

trong phng hp
ca khch sn.
M dch v
t
Kt qu ca vic
t dch v khch
sn

2.3.2 Lnh vc t v my bay


STT

Tn lp

Thuc tnh
Tn

Flight

Loi

airline

String

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
hasArrivalDateT
ime
flightClass

Airport

hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

flightInformatio
n

String

PointOfTime
Airport
PointOfTime
Enumeration

M t
M t
Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht
Ni n (Sn
bay)
Thi gian n
Loi v my
bay:
- FirstClass
- Economy
- Business
- Premium
Economy
My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi
Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm

Thng tin
chung v
chuyn bay

Airplane

airplaneMaker

String

airplaneType

String

airportName

String

hasAddress
PointOfT
ime
Price

Airport

Address

Thng tin
my bay

Address

Hng sn xut
my bay:
Boeing, Airbus
Loi my bay:
Boeing 777,
A380
Tn sn bay, v
d: Ni Bi
a ch

time

Time

Thi gian

date

Date

Ngy thng

Thng tin c
th v thi
gian

price

Float

Lng tin

priceUnit

Enumeration
(String)

number

String

n v gi:
- VND
- USD
S nh

street

String

ng ph

commune

String

X/Phng

district

String

Qun/Huyn

city

String

Thnh ph

country

String

Nc

String

Tn y

String

Gii tnh

hasAdress

Adress

- Nam
- N
a ch

email

String

a ch mail

phoneNumber

String

S in thoi

Enumeration

Loi v my
bay

Customer fullName
gender

Msg_Flig flightClass
htAvaiR

Thng tin v
sn bay

Thng tin v
gi

a ch c
th

Thng tin
khch hng

Ni dung
thng ip

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
Msg_Flig airline
htAvaiRS
hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
hasArrivalDateT
ime
flightClass

- FirstClass
- Economy
- Premium
Economy

kim tra tnh


kh dng ca
chuyn bay

Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht
Ni n (Sn
bay)
Thi gian n

Ni dung
thng tin
chuyn bay
tr li cho
yu cu kim
tra tnh kh
dng

Airport
PointOfTime
Airport
String
Airport
PointOfTime
Airport
PointOfTime
Enumeration

hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

flightInformatio
n

String

Msg_Flig airline
String
htBookR
Q
hasDepartureAir Airport
port
hasDepartureDat PointOfTime
eTime

Loi v my
bay
- FirstClass
- Economy
- Premium
Economy
My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi
Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm
Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht

Ni dung
thng ip
yu cu t
v my bay

hasArrivalAirpo Airport
rt
hasArrivalDateT PointOfTime
ime
flightClass
Enumeration

10

hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

flightInformatio
n

String

hasCutomer

Customer

Msg_Flig hasCutomer
htBookR
S
airline

Customer

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
hasArrivalDateT
ime
flightClass

String
Airport
PointOfTime
Airport
PointOfTime
Enumeration

Ni n (Sn
bay)
Thi gian n
Loi v my
bay
- FirstClass
- Economy
- Premium
Economy
My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi
Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm
Thng tin
khch hng t
v
Thng tin
Thng tin
khch hng t hp ng t
v
v may bay
Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht
Ni n (Sn
bay)
Thi gian n
Loi v my
bay:
- FirstClass
- Economy
- Business
- Premium

Economy
hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

flightInformatio
n

String

hasSecurityCode SecurityCod
e
notification
String
11

12

Msg_Flig contractCode
htBookC
hangeRQ fullName

String

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
Msg_Flig contractCode
htBookC
hangeRS hasCustomer

Airport

String

PointOfTime
Airport
String
Customer

airline

String

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
hasArrivalDateT
ime
flightClass

Airport
PointOfTime
Airport
PointOfTime
Enumeration

My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi
Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm
M bo mt
Thng bo km
thm
M hp ng
Tn ngi t
v my bay
Ni xut pht
Thi gian xut
pht
Ni n
M hp ng
t
Thng tin
khch hng
Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht
Ni n (Sn
bay)
Thi gian n
Loi v my
bay:

Ni dung
thng ip
yu cu thay
i dch v
t (Hy
hoc cp
nht thng
tin t)

13

hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

flightInformatio
n

String

Msg_Flig contractCode
htBookC
hangeCo hasCustomer
nfirmRQ
airline

String
Customer
String

hasDepartureAir
port
hasDepartureDat
eTime
hasArrivalAirpo
rt
hasArrivalDateT
ime
flightClass

Airport

hasAirplane

Airplane

flighNumber

String

hasPrice

Price

PointOfTime
Airport
PointOfTime
Enumeration

- FirstClass
- Economy
- Business
- Premium
Economy
My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi
Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm
M hp ng
t
Thng tin
khch hng
Hng hng
khng
Ni xut pht
(Sn bay)
Thi gian xut
pht
Ni n (Sn
bay)
Thi gian n
Loi v my
bay:
- FirstClass
- Economy
-Business
- Premium
Economy
My bay s
dng
M s chuyn
bay
Gi

Ni dung
thng ip
xc nhn
thay i
(hy) t

14

flightInformatio
n

String

password

String

SecurityC contractCode
ode
password

String
String

Thng tin
chuyn bay nh
thng tin v
ba n ph km
thm
Mt khu xc
nhn
M hp ng
Thng tin
bo mt ca
Mt khu xc
hp ng t
nhn
dch v

2.3.3 Lnh vc t v tu ha
STT

Tn lp

Thuc tnh
Tn

TourismS beginTime
ervice

Kiu

M t
M t

PeriodOfTim Thi gian bt u


e
dch v

beginPoint

Address

endTime

PeriodOfTim Thi gian kt


e
thc dch v

endPoint

Address

hasPrice

Price

serviceState

ServiceState

Trng thi dch


v

ServiceID

String

M dch v

Transport meanOfTransp MeanOfTran


ation
ort
sport
pieceOfLugga PiecOfLugga
ge
ge
transportSeat
TransportSea
t
catering
Catering

Ni bt u dch
v (a im)

Cc dch v
du lch k c
dch v c
bn v dch
v kt hp

im kt thc
dch v (a
im)
Chi ph dch v

Phng tin i li
Hnh l
Ch ngi (v tr
+ s lng)
Dch v n ung

Dch v di
chuyn

facilities
transport

Facilities
Transport

Cc tin ch
Ch ra cc thnh
phn vn ti
TrainJour hasMeansOfTr Train
Phng tin vn
ney
ansport
ti
hasFacilities
TrainJourney Tin ch
Facilities
hasTransportS TrainJourney Ch ngi
eat
Seat
couchetteBedP enum
V tr ca ging
osition
trn toa tu ha:
Bottom (di)
Middle (gia)
Top (trn)
sleeperCompar enum
tmentType

Train

hasChanges

Change

trainType

enum

trainCode
trainCompany

String
String

trainName
Transport hasBeginPoint
hasEndPoint
hasNumberOf
Units
hasPeriodOfTi
me
TrainJour hasTrainEquip
neyFacilit ment
ies

String
Institution
Institution
NumberOfU
nits
Period

Dch v di
chuyn bng
tu ha

Kiu phng ng
trn toa tu:
Single
Double
Triple
Cc chng dng
trong chuyn i
Loi tu:
FastTrain
SemiFastTrain
CommuterTrain
M hiu tu
Cng ty vn ti
tu ha
Tn tu
im i
im n
Khong cch

Phng tin
tu ha

Vic di
chuyn

Khong thi gian

TrainEquipm Trang thit b


ent
trn tu ha:
Bar
Toilet
Telephone
AirConditioning

Cc tin ch
s dng trn
tu ha

TrainJour trainJourneyCl enum


neySeat ass

Hng gh ngi
trn tu ha

Gh ngi
trn tu ha

TrainTick hasBeginPoint
et
hasEndPoint

Ga xut pht

V tu

10

hasBeginTime
hasEndTime
trainJourneyC
ode
RailwayS hasAddress
tation
hasParkingPla
ce
Name
Change hasBeginPoint
hasEndPoint

11

hasBeginTime
hasEndTime
Msg_Trai hasBeginPoint
nAvailR
Q
hasEndPoint
hasBeginTime

RailwayStati
on
RailwayStati
on
PointOfTime
PointOfTime
String

Ga n
Thi im i
Thi im n
M chuyn tu

Address
a ch
ParkingPlace Ni xe ca ga
tu
String
Tn ga tu
RailwayStati Ga xut pht
on
RailwayStati Ga n
on
PointOfTime Thi im i
PointOfTime Thi im n
RailwayStati Ga xut pht
on
RailwayStati Ga n
on
PointOfTime Thi im i

12

Msg_Trai hasTrainTicket TrainTickets


nAvailRS s

V tu

13

Msg_Boo hasBeginPoint
kTrainR
Q
hasEndPoint

Ga xut pht

RailwayStati
on
RailwayStati
on
hasCustomerD CustomerDat
ata
a
hasPaymentM PaymentMet

Ga n
Thng tin khch
hng
Phng php

Ga tu

Chng i tu
(gia 2 ga
tu dng)

Thng ip
tm yu cu
kim tra
kh dng
ca dch v
tu ha
Thng ip
tr li yu
cu kim tra
kh dng
dch v tu
kha
Thng ip
yu cu t
mua v tu

14

ethod
numberOfPers
ons
trainJourneyC
ode
Msg_Boo bookingFee
kTrainRS
BookTrainID

hod
Int

thanh ton
S ngi i

String

M s chuyn i

float

getTicketAddr
ess
getTicketDate
hasCustomerD
ata
hasPaymentM
ethod
hasTrainTicket
s
numberOfTick
ets
totalCost

Address

Ph t v (tnh
theo % gi v)
M hp ng t
v
a im nhn v

Date
CustomerDat
a
PaymentMet
hod
TrainTickets

Ngy nhn v
Thng tin khch
hng
Phng php
thanh ton
V tu

int

securityCode

String

S lng v t
mua
Tng chi ph cho
vic t mua v
tu
M bo mt dng
khi hy t mua
v
M chuyn i

String

Price

15

Msg_Trai trainJourneyC
nDescript ode
ionRQ

String

16

Msg_Trai
nDescript
ionRS
Msg_Can
celBookT
rainRQ

hasTrainJourn
ey

TrainJourney Thng tin chuyn


i

BookTrainID

String

securityCode

String

17

18

Msg_Can cancelBooking float


celBookT Fee
rainRQ

M hp ng t
v
M bo mt
tng ng vi m
hp ng
Ph hy t v
tu (theo % hp
ng t)

Thng ip
p ng yu
cu t mua
v tu

Thng ip
yu cu xem
chi tit v
hnh trnh i
tu

Thng ip
yu cu hy
t v tu
Thng ip
p ng yu
cu hy t

v tu
19

20

21

Msg_Pub Domain
licTrainJ Description
ourneyR
Q
Msg_Pub ServiceID
licTrainJ
ourneyRS

String

String

M dch v (c
h thng cp sau
khi ng k)

Msg_Reg contactInfo
isterTrain Domain
RQ
userName

ContacInfo
String
String

Thng tin lin h


Lnh vc
Tn s dng
ng nhp h
thng
Mt khu ng
nhp h thng
Kt qu ng k

Password
22

Msg_Reg Result
isterTrain
RQ

Lnh vc

TrainJourney M t dch v
qung b

String
Boolean

Thng ip
yu cu
qung b
dch v
Thng ip
p ng yu
cu qung
b dch v
Thng ip
yu cu
ng k i
l dch v
tu ha

Thng ip
tr li yu
cu ng k
thnh vin

2.3.4 Lnh vc thu xe

STT

Tn lp

Thuc tnh
Tn

CarMode carClass
l

Car

M t

Loi

M t

Enumeration
(String)

Loi xe:
- Mini
- Compact
- Midsize
- Fullsize
- Standard
-Intermediate
Loi xe:
-Honda
-Mercedes
-BMW
-Mitsubishi
-Toyota
-Ford
-Hyundai
-Isuzu
-Mazda
-Daiwoo
S ca xe
- 2,3,4
S gh:
4, 7, 12, 16,
24, 29, 35, 45
Loi ng c
truyn:
- Manual
(M/T)
-Automatic
(A/T)
Xe c iu
ha hay
khng

M hnh xe
(Loi xe)

Mu xe
- Red
-White
- Black
- Yellow
- Grey
- Blue
- Green
Mc xng
- Full
-
-
-
- None
Bin

- Xe c th
- Car l
subClass ca
CarModel

carMaker

Enumeration
(String)

numberOfDoo
r
numberOfSeat

Enumeration
(int)
Enumeration
(int)

transmissionT
ype

Enumeration
(String)

airConditionIn
cl

Boolean

carColour

Enumeration
(String)

fuelLevel

Enumeration
(String)

liscensePlateN
umber

String

2.3.5 Lnh vc dch v kt hp


Gi cc dch v kt hp cha cc thc th cn thit cho vic kt hp. Gi ny
c kt hp bi cc dch v du lch c bn khc nhau. V d ta c gi khch sn l s
kt hp ca dch v my bay v mt dch v khch san.

Hnh trn biu din tt c cc lp trong c ch kt hp dch v. Lp Component


cho php xc nh mt thnh phn ca mt dch v du lich. Trong mt dch v kt hp
th thnh phn c th l mt dch v du lch n hoc l mt tp cc dch v cng loi.
Lp dch v kt hp (CompositionService) cho php m t cc dch v phc tp, n
l s kt hp ca cc dch v c bn. Cc dch v kt hp c th do cc nh cung cp
a ra (v d: kt hp dch v thu phng v dch v thu phng hi ngh), hoc do
cc nh mi gii dch v du lch (t chc cc tour du lch trn gi), nhng cc dch v
ny cn phi bo yu cu ngi dng trong sut qu trnh x l.
Lp lin kt cho php xc nh mt lin kt ca mt thnh phn kt hp vi mt
thnh phn khc. Thuc tnh distance xc nh khong cch gia im u v im
cui ca mt thnh phn. Thuc tnh timeDelta xc nh khong gii gian gia cc
thnh phn lin kt vi nhau. Nu thuc tnh ny dng c ngha c l hng thi gian
gia hai thnh phn , nu l m th c s trng lp gia hai thnh phn.
V d cc dch v kt hp:

Xy dng Ontology cho lnh vc kt hp cc dch v du lch


STT Tn lp

Thuc tnh
Tn

Msg_Co
beginTime
mposition
ServiceB
ookingR beginPoint
Q
endTime

M t
Kiu

M t

PointOfTime

Thi im bt
u

Address
PointOfTime

endpoint

Address

price

Price

Accommodat Service
ion

Ni dung
thng ip
a ra cc
a im bt u
yu cu t
mt
dch v
Thi gian kt
kt hp cc
thc
a im kt thc dch v ring
l.
dch v t
Chi ph cho dch
v ny
a ra yu cu
dch v v ni

String

a ra yu cu
v a im (ty
chn)
a ra yu cu
dch v i li (ty
chn)
Khch hang ca
dch v
Khong thi gian
sn sng
Chi tit dch v
khch sn tha
mn (ty chn)
Dch v thu xe
t (ty chn)
Chi tit dch v
i li bng my
bay tha mn
(ty chn)
Dch v di li
bng tu ha tha
mn (ty chn)
a im n ph
hp vi yu cu
Chi ph cho ton
b dch v
Tn Ontology
dch v s dng
Tn dch v

String

M dch v

Destination

Object

Transport

Service

hasCustomer

Object

AvailabilityP
Object
eriod

hotel

Service

carRental

Service

Msg_Co
mposition
airPlane
ServiceB
ookingRS

Service

trainJourney

Service

Destination

Object

price

Price

Msg_Co
Domain
mposition
ServiceP serviceName
ublishRQ
IDService

String

hasContact

Contact

Description

String

Price

Price

hasAccomm
odation
hasTransport

Object
Object

Lin h vi nh
cung cp
M t dch v
cung cp
Chi ph cho dch
v
Dch v ngh
ngi
Dch v i li
(Option:
CarRental,

hasDestinati
on

Object

hasEvent

Object

IDService

String

hasTransport

Object

Msg_Co
mposition
hasAccomm
ServiceAl
odation
terRQ

Object

Has
Destination

Object

hasEvent

Object

Msg_Co
IDService
mposition
ServiceAl
Result
terRS

AirPlane, Train)
a im ca
dch v (ty
chn)
Cc s kin c
trong dch v
M dch v mun
thay i thong tin
Thng tin dch v
i li sau khi thay
i (ty chn)
Thng tin v dch
v ngh ngi sau
khi thay i
thong tin (ty
chn)
Thng tin v a
im ch
Cc s kin trong
dch v
M dch v mun
thay i
Kt qu sau khi
ng k thay i

String
Boolean

Thng ip
gi yu cu
thay i
thng tin
dch v

Thng ip
tr li cho
yu cu thay
i dch v

2.3.6 Ontology v cc agent


STT

Tn lp

Thuc tnh
Tn

Agent

Loi

address

String

contact

String

discription

String

name

String

M t
M t
a ch ca agent Thng tin
chung v
thng tin lin lc agent
ca i tng
m agent ny
i din cho
m t chung
tn agent (c
tnh duy nht)

owner

String

services

String

state

String

type

String

ch s hu ca
agent
cc dch v m
agent cung cp
(dng tm tt)
trng thi ca
agent (active,
)
kiu i tng
m agent i
din cho
(customer, hotel,
)

2.3.7 Ontology v cu trc thng ip


STT

Tn lp

Thuc tnh
Tn

Header

Loi

Message
Data

M t

to

String

tn bn nhn

from

String

tn bn gi

Conversation String
Id

M t

Service

String

Action

String

MessageId

String

Timestamp

String

Dng nh danh duy


nht mt cuc hi thoi
gia 2 agent. Ch mt
cuc hi thoi c th c
nhiu message c gi
qua li
Da vo cp gi tr
Service/Action khi nhn
c, agent s bit phi
lm g.
Da vo cp gi tr
Service/Action khi nhn
c, agent s bit phi
lm g.
cha nh danh thng ip
duy nht.
thi gian to thng ip
(dng vi mc ch bo

Thng
tin
chung
v
messag
e

c s
dng
cung
cp

mt).

Body

RefToMessa
geId

String

TimeToLive

String

SequenceNu
mber

String

content

String

thng
tin nhn
c gi tr c ly t
dng
trng MessageId t thng cho mi
ip RQ. c s dng
thng
trong thng ip RP
ip.
thi gian ht hn ca thng
ip (dng vi mc ch
bo mt).
ch nh trnh t thng
ip c x l. Do cng
1 agent c th gi nhiu
meg, nn cn bit trnh t
meg no trc meg no
sau x l
d liu ca thng ip
(Phn ni dung ca thng
ip, c m t trong
ontology ca cc min lnh
vc khc nhau)

You might also like