Cm Nang K Nng Hc Tp

Dnh Cho Sinh Vin Y Khoa

M U..
LM QUEN VI MI TRNG I HC/CAO NG V TRUNG CP CHUYN NGHIP:
S DNG THI GIAN HIU QU..
BUI HC L THUYT TR NN TH V HN..
HC TP THEO NHM
T VNG TRONG GIAO TIP..
K NNG A [ KIN PHN HI
KINH NGHIM HC TI PHNG THC HNH TIN LM SNG..
KINH + NGHIM + I + HC + LM SNG + BNH VIN..
K NNG T HC..
LM TH NO NH V HIU BI HN?.
TM KIM V S DNG TI LIU THAM KHO..
K NNG GHI CHP V C TI LIU..
THAM VN GING VIN V CC C VN HC TP..
KIM SOT LO U..
LM TH NO VT QUA CC KZ THI V KIM TRA MT CCH D DNG?
TR GIP SINH VIN:

1.M U
Chc mng cc bn tr thnh tn sinh vin ca trng Y ni cc bn hc tp v rn luyn
tr thnh nhng cn b y t gp sc nh b ca mnh trong s nghip chm sc sc khe
ca nhn dn.
Khi bt u hc trong cc trng y khoa, cc bn c th gp nhng kh khn nht nh do mi
trng v iu kin hc tp thay i. Cun sch nh ny c thit kt gip cc bn sinh
vin nm c mt s k nng hc tp c bn cc bn nhanh chng bt nhp vi mi trng
hc tp mi t hiu qu cao nht. Cho d bn l sinh vin i hc y, cao ng y hay hc sinh
iu dng, y s, h sinh, d bn l sinh vin d b, sinh vin mi hay l nhng sinh vin c
kinh nghim th cun sch nh ny cng s rt hu ch cho bn, c bit vi nhng bn hc sinh
sinh vin l con em cc dn tc thiu s Vit Nam. Cc thy c gio ch nhim, cc c vn hc

tp hay nhng cn b ca Phng cng tc hc sinh sinh vin c th s dng thng tin trong
cun sch ny hng dn cc bn hc tp hiu qu hn.
Hy vng rng nhng thng tin trong cun sch ny s gip cc bn hin thc ha thnh nhng
k nng hc tp ca chnh mnh trong qu trnh hc tp trong trng y.
Chc cc bn t kt qu cao trong hc tp v thnh cng trong s nghip chm sc sc khe
cho ng bo cc dn tc Vit Nam!

2. LM QUEN VI MI TRNG I HC/CAO

NG V TRUNG CP CHUYN NGHIP:
Khi l sinh vin, bn nn hiu rng mi trng hc tp cng nh sinh hot i hc/cao
ng khng cn ging nh ph thng na. Chng ti xin chia s vi bn i iu v nhng
khc bit ny gip bn sm thch nghi v hc tp hiu qu.
Khng cn ai thng xuyn kim tra s c mt ca bn na. Mc d cng c mt s gio vin
im danh hng ngy nhng hu ht h bn t gic i hc. Vic trn tit c th bin thnh
thi quen v rt nguy him v d dn n hin tng chn hc. Ngc li, nu bn i hc y
, bn s hc tp tt hn rt nhiu v gio vin cng d dng nh tn cng nh c thin cm
vi bn.
Lp hc ng hn, t s quan tm c nhn hn. i hc, mi lp hc c ti hng trm
ngi v hu nh khng ai bit ht mi ngi trong lp. S chng c ai bit bn ang gp kh
khn nu bn khng nh gip . V vy, hy tn dng ti a nhng gi ln lp v phng th
nghim. Hy mm ci vi ngi ngi bn cnh v bit u s l ngi hc i hoc nhm l{
tng ca bn.
Khng cn hin tng thy c, tr chp. Gio vin s khng c tng t tng ch cho bn
chp nh hi hc ph thng na. V th, hy luyn cho mnh k nng ghi chp bi tht tt.
h1. hc thuyt ci thng rng hc theo kiu th ng
Thi gian trn lp t hn, bi tp v nh nhiu hn: ph thng gio vin s gip bn n tp,
lm th nghim v lm bi tp trn lp. Tuy nhin gi y bn s phi t lm nhng vic .
Hy vch ra k hoch c th hon thnh cng vic mt cch u n.
Chng trnh hc nng hn. Bi hc th nhiu v kh trong khi bn phi hon thnh chng
trong khong thi gian ngn hn ph thng. Do , hy hnh thnh thi quen hc tp ngay
t by gi, hy chn phng php hc ph hp vi bn v pht huy nhng im mnh ca
mnh.
Tho lun v tng tc a chiu nhiu hn: ti bc ph thng, rt t khi cc bn c tho
lun nhm, s tng tc ch yu l hi p vi gio vin. Tuy nhin bc i hc/cao ng,
cc hot ng tho lun nhm, tho lun cp i, lm vic nhm l nhng tng tc thng
xuyn c khuyn khch.

Yu cu tr tu cao hn. Khng ging nh ph thng, i hc yu cu bn s dng cc k nng

trnh cao hn, c bit l t duy phn tch logic. Vic phn tch c cu hi Ti sao v
kh nng tm ra { ngha su xa ca bi hc c u tin hn so vi vic ghi nh thng thng
hoc hc vt.
Nhiu s la chn hn. Khi hc i hc, ngoi nhng mn hc bt buc bn c quyn la
chn mt s mn hc m thm ch bn cha nghe n bao gi. Hy khm ph nhng iu
cha bit qua cc mn hc mi v tn dng nhng bi hc thc hnh, chng s rt c ch cho
cuc sng sau ny ca bn.
Nhiu c hi hn. Mi trng i hc to cho bn nhiu khong thi gian v tri nghim
bn hiu mnh hn. Hy tham gia nhit tnh vo cc hot ng ngoi kha v khm ph nhng
tim nng cn n giu trong con ngi bn.
T do hn v nhiu trch nhim hn. Gi y bn phi t lo ch n, , cc khon chi tiu cng
nh i sng x hi. Hy hc cch u tin cc vn quan trng v kh nng s dng thi gian
hp l{ vn l cha kha a bn n thnh cng.
2. hc qua tri nghim
Hc nhiu kinh nghim trong cuc sng v tri nghim: bn nn c thi hc tp tch cc.
Cho d ph thng bn c cho mnh l ngi bit tt c mi th th i hc s l ni gip bn
nhn ra rng ci bit ch l ht mui cn iu cha bit l i dng bao la.
nh hng hc tp r rng hn: ph thng vic hc kin thc l chnh phc v cho vic
thi c nhng bc i hc/cao ng, sinh vin hc kin thc v k nng phc v cho thi c v
s dng trong cuc sng sau ny ( v c nh hng ngh nghip).

3. S DNG THI GIAN HIU QU

Mt trong nhng bi hc tt nht trong i m bt c ai cng c th hc l lm th no s
dng thi gian hiu qu William A. Irwin.
L mt sinh vin mi vo trng i hc, cao ng v trung cp, bn lun b ng v lo lng v
mi trng hc tp mi l v khc xa vi nhng g bn quen mi trng hc ph thng.
Nhiu ti liu phi c, nhiu mn hc, nhiu bi tp phi hon thnh v nht l p lc thi c
lun lm bn lo lng v cng thng. Vi cc bn sinh vin dn tc thiu s, iu ny cn kh
khn hn. Vic s dng thi gian hiu qu gip bn c th lm c nhiu vic hn trong mt
ngy v do bn s hc tt hn v lm cho cuc sng sinh vin vui v v nhiu { ngha hn.
Sau y l mt s cch gip bn s dng thi gian hiu qu:
-

t mc tiu hc tp ngn hn v di hn;

Lp k hoch cho mi ngy: Hy lit k danh sch cc vic cn lm trong ngy. Cc vic
quan trng nht ln u tin. Lp thi gian biu hon thnh mi cng vic;

Chn u tin cho tng cng vic da trn 2 tiu ch: Tm quan trng v tnh cp bch
theo bng 22 nh sau:

Nhng vic quan trng v cp bch:

Lm ngay
Nhng vic quan trng nhng t cp bch:
Lm sau
Nhng vic t quan trng nhng cp bch:
Dnh t thi gian lm ngay (c th nh
ngi khc)
Nhng vic t quan trng v khng cp bch:B qua

Cp
bch

Quan trng
C
Lm ngay

Khng Lm sau

Khng
Nh ngi khc
gip
Khng lm, b
qua

Dnh thi gian hon thnh vic quan trng nht vi cht lng tt nht

Ni Khng vi nhng vic lm v ch;

Chia nhng vic ln, cn nhiu thi gian thnh nhng phn vic nh hn, mt t thi
gian hn;
-

R sot li vic s dng thi gian sau 3 ngy th nghim, iu chnh li nu thy cn;

Hn ch nhng phn tn khng cn thit khi lm vic v hc bi;

Gii lao khi cn thit;

Lun cn bng cuc sng hc tp, lao ng v dnh thi gian hp l{ gii tr v vic
ring;
Xy dng thi kha biu cho c hc kz, tng thng hay tng tun. Thi kha biu theo
tun cn ch {:

c tnh thi gian t hc cho mi tit trn lp

Mi mn hc cn c t hc 2 3 ln
Sp xp lch t hc trc v sau khi ln lp
Dnh nhiu thi gian cho mn hc quan trng;
Thi gian t hc t nht 1 gi/ln
Nn hc 2 3 mn trong ngy

4. BUI HC L[ THUYT TR NN TH V HN
L sinh vin ngnh y, bn phi tham gia y cc bui hc l{ thuyt, hc thc hnh ti phng
tin lm sng, thc hnh lm sng ti cc bnh vin v ti cng ng. Mi hnh thc hc u

gi nhng vai tr quan trng gip bn tch ly cc kin thc chuyn mn, rn luyn k nng tay
ngh, trau di y c v hnh thnh nn thi chun mc ca mt ngi cn b y t.
Vy, lm th no khin cho cc bui hc l thuyt tr nn th v hn?
Bn cnh vai tr ca ging vin, bn thn bn gi vai tr quan trng to nn nhng bui hc
l{ thuyt th v v mang li hiu qu thit thc cho mnh v cho c lp. Nhng gi { sau y c
th s gip bn c thm hng th v tip thu nhiu kin thc nht thng qua nhng bui hc
l{ thuyt:
1. TRC BUI HC: Hy t mnh chun b tt nht vic sau:

Nm chc lch hc bit hm nay mnh c nghe ging v ni dung g?

Hon thnh cc bi tp hoc cc nhim v c giao lin quan n bi hc;
c trc ti liu t to cho mnh mt Khung kin thc trc khi nghe ging, ng
thi tng kh nng nh cc kin thc lin quan n ch ging vin truyn t trn
lp;
Ghi li nhng im mnh cha r trong khi t c ti liu;
Tm kim thm cc ti liu tham kho lin quan n ch ging vin s truyn t;
Tch ly nhng kin thc, kinh nghim thc t ca bn thn (nu c) v ch s c
hc;
Mang theo cc phng tin, dng c cn thit cho bui hc;
Tham d y tt c cc bui ging vin ln lp.

2.TRONG BUI HC: to ra mt mi trng hc tp tt hn, bn nn ch ng:

Tm mt v tr tt nht trong lp ngi nghe ging:

Ngi v tr gn ging vin nht c th gip bn d tp trung vo bi ging, ng thi to n

tng tt vi ging vin v mt sinh vin chm hc;
Khng nn ngi cnh nhng ngi bn thn v rt c th cc bn s ngh ra hng t cu chuyn
th v th th trong khi ging vin ging bi.

Ch tm nghe ging:

V sao?

Ch tm nghe ging s gip bn nm c trng tm v nhng ni dung chnh ca bi

hc: Nh ch tm nghe ging, bn c th tip thu c ti 50% ni dung bi ngay ti lp
v d dng hon thnh cc bi tp c giao, ng thi gip bn rt ngn thi gian n
tp sau ny;
Ch tm nghe ging gip bn thm t tin v hng th trong khi i hc.

Cn nghe ging nh th no?

Nghe hiu v ghi chp li theo { hiu ca bn thn;

Tp trung nghe nhng ni dung chnh, nhng phn quan trng c ging vin nhn
mnh (gm nhng phn ging vin nhc sinh vin cn lu {, nhng thng tin c ging
vin nhc i nhc li hoc gii thch k hn, nhng phn c ging vin nhn mnh
hoc nhng ni dung c vit ln bng hay giy kh ln,);
Tp trung nghe nhng ni dung bn thy kh hiu khi c ti liu;
Khng nn xem nh vic nghe ging vo u v cui bui hc v ging vin thng dn
dt v a ra nhng mc tiu hc tp vo u bui hc, sau cht li nhng ni dung
chnh vo cui bui hc;
Trnh phn tm khi nghe ging, tm gc li nhng ch kh hiu tm hiu sau.

Lun quan st ging vin trong qu trnh nghe ging:

Bn cnh vic chm ch lng nghe, vic ch { quan st cc ngn ng khng li ca ging vin
cng c { ngha rt quan trng. Kt hp vi li ni, nhiu ging vin s dng nhng ngn ng
c th (khng li) minh ha sinh ng cc { tng ca bi ging, ng vin khch l sinh
vin trong bui hc, nhn mnh nhng ni dung chnh sinh vin cn lu { v cng c khi
th hin nhng thi khng ng tnh vi nhng { tng, hnh vi c th no xy ra trong
gi hc.

Ghi chp cn thn trong qu trnh nghe ging:

Ghi chp tht y :

Hiu r hn nhng hng dn, gi { hay nhng ti liu m ging vin cp trn lp;
Chuyn ti nhng g hc trn lp thnh kt qu cao trong cc kz thi/kim tra.

Ghi chp nh th no?

Ghi theo dn { gm nhng { chnh, nhng khi nim/nh ngha, nhng thng tin c
ghi ln bng, c nhc i nhc li hoc c nhn mnh;
Ghi theo { hiu ca mnh, ng c ghi chp y tng t ca ging vin;
Bt u ghi nhng im chnh/t kha u dng;
Nu khng kp ghi y cc thng tin, gia cc im chnh c th trng b sung
thng tin sau;
Ghi chp gn gng d s dng v trnh mt thi gian ghi chp li.

Mnh dn pht biu kin v t cu hi khi cha hiu r ni dung bi hc:

V sao cn pht biu { kin v t cu hi?
Pht biu hoc t cu hi s khin cho bn tp trung hn vo ni dung bi ging.
Lm th no c th d dng pht biu trc c lp?

Nn tp thi quen hnh thnh cc cu hi trong qu trnh nghe ging;

Nn t cu hi lin quan n nhng ni dung chnh ca bui hc;
Hy ghi nhng { kin hoc cu hi ra giy trc khi pht biu.

Tch cc tham gia vo cc phn tho lun trn lp

Trao i vi ging vin tm v s dng thm cc ti liu tham kho ph hp
3. SAU BUI HC:
Dnh thi gian xem xt v hon chnh phn ghi chp ca mnh cng sm cng tt (trong vng 1
ngy sau khi kt thc bui hc).
Thng xuyn xem li cc ghi chp ca mnh
Sp xp thi gian t hc v ch ng hon thnh cc bi tp c giao.
Hc phi i i vi hnh, bn cn ch ng p dng nhng iu hc c thc hnh v
tng bc hon thin cc k nng chuyn mn thng qua vic t nh gi mc thnh tho
k nng ca bn thn qua mi ln thc hnh.
Thnh lp ra cc nhm bn cng hc, cng chia s cc kin thc, thng tin, kinh nghim trong
hc tp.

5. HC TP THEO NHM
Mt trong nhng cch hc tp hiu qu nht l hc tp theo nhm. Vi nhng sinh vin mi,
c bit l cc bn sinh vin dn tc thiu s, hc tp vi nhng nhm bn s rt tc dng v
bn c m rng tm suy ngh, chia s kinh nghim v hc tp kinh nghim t nhng ngi
khc.
Sau y l lit k mt s li ch chnh ca vic hc nhm, gi { cch lp nhm v lm th no
tng hiu qu ca vic hc theo nhm.
Li ch ca hc tp theo nhm:
Ci thin vic ghi chp ca bn: Cc thnh vin trong nhm c th gip bn ci thin vic ghi
chp trn lp bng cch trao i thng tin hoc chia s v ghi chp vi nhau.
Chia s tr tu: Mi ngi c nhng im mnh v im yu khc nhau. Bng cch tham gia
nhm hc tp, im yu ca ngi ny s c b sung bi im mnh ca ngi khc, do vy
bn c th tn dng tr tu ca cc thnh vin khc trong nhm.
To h thng h tr: Hc tp theo nhm c th em li s h tr v c vt cht v tnh cm.
Nu bn cm thy mt mi, cc thnh vin khc c th gip bn hng phn ln. Nu bn, v
mt l{ do no phi ngh hc, thnh vin khc c th ghi chp cho bn v s gii thch li cho
bn sau.
c c nhiu ti liu hn: Hc tp theo nhm gip bn c c nhiu ti liu hn. C ba
bn trao i v nhng vn hc ba ca ton hc s hiu qu hn hc mt mnh. Tng t,
nu cc bn c qu nhiu ti liu phi c, cc bn hy chia nhau mi ngi c mt phn hay
mt ch ri sau bo co v trao i li trong nhm.

Lm cho vic hc vui hn: Nu mt mnh bn ngi hc c ngy trong th vin hay ging ng,
bn s thy rt nhm chn v bun ng. Nhng nu hc theo nhm, bn s thy hng khi
hn trong hc tp, kt qu l bn c kh nng hc c lu hn.

Cc loi nhm hc tp:

C nhiu loi hc nhm. Hu ht l cc nhm hc tp c lin quan n mn hc, i khi vi cc

sinh vin quen nhau, i khi vi cc sinh vin cha quen bit. Mt s nhm hc do gio vin
to ra, nhng hu ht do sinh vin t lp ra. i khi cc nhm hc tp do cc phng ban, nh
phng cng tc hc sinh sinh vin hay vn phng on, to ra. i khi cc nhm c to ra
theo cch ngu nhin khi tham gia hc tp trn lp hay bnh vin. Mt s nhm c to ra t
cc bn ng hng hay cng dn tc. Hy tm mt nhm hc tp ph hp vi bn nh.

Mt nhm hc tp hiu qu:

Bao nhiu bn l va?

Nhm hc tp hiu qu nht nn gm 4 n 6 bn. Nu nhm nh qu, bn d dng i lc
hng v khng ngi hon thnh ht cng vic. Ngc li, nu nhm ln qu s rt
kh t chc qun l{ v d c mt s bn khng tham gia tch cc.
Nhng ai nn tham gia mt nhm?
Nhm tt nht nn gm nhng bn c chung s thch, chung mong mun hc tt v thi tt.
Thng thng bn s mong mun cc thnh vin trong nhm ch { hc tp trong lp, ghi chp
tt v hay t cu hi trong nhm. Tuy nhin, nu trong nhm c nhiu bn c kin thc v
kinh nghim khc nhau, cc bn s c nhiu c hi sng to v hc tp ln nhau.
Hc nhm u?
Vic hc nhm nn thc hin ni yn tnh rng hc tp v trao i.
Mt bui hc nhm trong bao lu?
Mt bui hc nhm khng nn ko di qu 2 3 gi. Nu bui hc qu di, cc thnh vin c
khuynh hng km nhit tnh v t ch {. Ngc li, nu bui hc qu ngn, bn khng th
tho lun ht ni dung v vic hc nhm s km hiu qu.
Khi no?
Nn c lch hc nhm c nh vo mt ngy trong tun. Ln lch c nh s gip cc thnh vin
c k hoch trc v c s chun b chu o trc mi bui hc.

mi bui hc nhm hiu qu hn:

Hnh thnh nhm hc tp ngay t u hc kz v gp nhau thng xuyn da trn lch hc, thi
gian lm bi tp v lch thi, kim tra;

To mc ch, mc tiu r rng cho mi bui hc: iu ny gip cho vic tp trung trong tho
lun v s dng thi gian hiu qu.
Tho lun v thng nht (bng email) vi tt c cc thnh vin trong nhm v nhng ni dung
sau:

Nhng mong i v nhng quy nh ca nhm;

Lch lm vic nhm;
Vai tr v trch nhim ca tng thnh vin sao cho ng u;
Cch thc chia s thng tin lin lc thng xuyn trong nhm;
Ni hc nhm (trng, k{ tc x hay nh ring);
Mi thnh vin cn tn trng thi gian ca ngi khc bng cch n ng gi v chun
b chu o, khi pht biu cn ngn gn, c ng v ph hp.

Chp nhn cch hc hay phng php hc tp khc nhau. Nhiu khi bn hc hi c rt
nhiu t nhng cch hc khc nhau.
Chun b chu o:
Bn s khng th ng gp cho nhm c nu bn khng c s chun b. Lun nh rng bn
v cc thnh vin phi c ti liu hm trc v hon thnh cc phn cng vic c giao
trc khi n hc nhm.
Tham gia tch cc.
Mi ngi nn ln lt ging gii cho c nhm v nhng ni dung hc. Ging gii gip bn
chun b bi k hn, hiu ch mt cch ng v y hn.
Tp trung:
Mi bui hc nn c mt nhm trng. Nhm trng c trch nhim iu hnh v m bo
cc thnh vin khc tp trung vo ch hc tp. Nn gii lao sau mi gi m bo cc
thnh vin khng qu mt mi.

Bn nn lm g nu cm thy n c trong nhm

Bn c th cm thy mt mi v tht vng v s khc nhau trong cch hc v trong giao tip
hay bn cm thy km t tin khi tham gia hc nhm. Bn hy:
Kin tr: Nn nh rng bn cng c nhiu c hi ng gp cho nhm nh nhng ngi khc;
Trao i vi gio vin hay nhm trng, c th h c nhng gi { cho bn;
Hy sng to trong hc tp vi cc bn khc hoc t hnh thnh nn nhm ca mnh.

6. T VNG TRONG GIAO TIP

T vng ht sc quan trng v n truyn ti quan im, t tng ca bn. Ng php kt hp
t li vi nhau nhng hu nh { ngha li trong t ng. Bn cng bit c nhiu t th bn
s cng giao tip c nhiu hn. S hu lng t vng phong ph, bn din t c nhiu
iu hn. Bn nn bt u xy dng vn t vng ca bn cng sm cng tt.
Di y l mt vi chin lc bn c th p dng lm phong ph thm vn t:

c sch thng xuyn:

Bn ch c th ci thin vn t ca mnh qua vic c tht nhiu sch. Hu ht chng ta hc t

qua vic c cc loi sch, t sch gio khoa, tiu thuyt hay cc sch vn hc khc. Hy c
gng c cc ch khc nhau, cc loi ti liu khc nhau. Tuy nhin, bn cn c chin lc
ng. Nu khng, d c c nhiu sch nhng vn t ca bn cha chc tng ln. Cha kha
cho vic tng thm vn t vng qua vic c sch l bn cn hiu c ngha ca nhng t
kh m bn gp. c th hiu ngha ca nhng t ny, bn cn tra t in.Tuy vy, hu ht
nhng t bn hc u khng phi c c t nhng cun t in. Thng th bn bit c
ngha ca chng da vo ng cnh m chng c s dng

Tm c cng nhiu mi lin h ca t cng tt

khng qun t mi th khi hc bn nn c to t nhm kch thch vng nh m thanh.

Bn cnh bn nn tm thm nhiu t ng ngha vi t m bn bit. Ngoi ra, c th
lit k tt c nhng th c th khin bn ngh n ngha ca t . Bn c th gieo vn cho cc
t ny hoc s dng cc tr chi ch tng kh nng nh t ca bn.

Chi cc tr chi t:

Chi tr ny l mt cch bn xy dng c vn t rt hiu qu. Cc tr chi ny khng ch

dy bn t mi m chng s lm bn cm thy vui v v tt nhin bn chc chn s dnh thm
thi gian v cng sc cho vic xy dng vn t ca bn theo cch ny.

S dng t nhiu ln:

Vic s dng cc t lp i lp li l mt cch tt pht trin vn t ca bn. Nu bn thc s

mun nh s dng nhng t ny, bn nn s dng chng vi ln trong mt ngy, hng ny
lu chng trong b nh ca bn. Hy vit chng ra mt mnh giy nu bn cn v c
chng thng xuyn. Mi ln bn c mt t, phn tch ngha ca n v t cu c t . Hy
tp trung vo mt ngha ca t m c th gip bn nh t .

7. K NNG A [ KIN PHN HI

Phn hi l phng php giao tip a v nhn thng tin v cch ng x.
K nng phn hi l mt phn rt quan trong trong giao tip hng ngy ni chung v trong mi
trng hc tp ca sinh vin y khoa ni ring. Khi mt ngi nhn c nhng phn hi mang

tnh xy dng, n s gip cho h sn sng thay i hon thin mnh hn v ti a ha kh

nng ca mnh.
Phn hi c th c thc hin theo hai cch: Phn hi xy dng (hay cn gi l phn hi tch
cc) v phn hi theo kiu khen v ch.
Phn hi xy dng l a ra nhng thng tin c th, trng tm vo vn v da trn s quan
st, nu ln nhng im tch cc v nhng im cn ci thin.
Phn hi theo kiu khen v ch l nhng nh gi mang tnh c nhn, chung chung, khng r
rng, ch trng vo con ngi v da trn quan im, cm nhn ca ngi a { kin phn
hi.
Trong qu trnh hc tp, cng c khi bn l ngi nhn phn hi t cc thy c v bn b,
nhng cng c khi bn chnh l ngi a { kin phn hi cho chnh thy c hoc bn b ca
mnh. Nhng d vai tr no, bn hy c gng ng b ri vo ci by ca kiu phn hi
khen v ch.
Cc nguyn tc cn nh khi a kin phn hi xy dng:
1. Ch nn a { kin phn hi khi c s chp thun ca ngi nhn;
2. a { kin phn hi cng sm cng tt, khi m s vic vn cn ti mi trong u ca
c ngi a v nhn phn hi. Tuy nhin, khi a { kin phn hi nhng im cn ci
thin, cn lu {: Nu ngay khi s vic xy ra, tm trng ca ngi a hoc nhn phn
hi khng tt, hy dnh thi gian c hai pha bnh tnh tr li v ngi a phn hi
sp xp { tng cho hp l{, c c ging ni, ng iu ph hp v sn sng khi
hy tin hnh phn hi;
3. Chn a im thch hp, c bit l khi a { kin phn hi nhng vn c nhn cn
ci thin nn chn ch ring t;
4. Ngi a phn hi cn da trn nhng hnh vi c th, nhng hin tng va quan st
v ghi chp c phn hi, khng t nh gi, p t hoc suy din;
5. Hy bt u phn hi bng cch nu bt nhng im tch cc trc;Nn a ra nhng
im cn ci thin ti y v hin nay, khng nn xu chui nhng li, khuyt im
trong qu kh, tr trng hp cn nhn mnh nhng hnh vi c tnh cht h thng;
6. Khng nn a ra qu 4 im cn ci thin trong 1 ln phn hi;
7. Khi phn hi v nhng im cn ci thin, nn ch trng vo nhng hnh vi c th thay
i, tho lun gii php ci thin mt cch c th;
8. Khuyn khch ngi nhn phn hi t a ra gii php; s dng nhng cu hi m
nh: Anh/ch thy vic ny th no? Nu ln sau lm li vic ny, anh/ch s lm khc i
nh th no?
9. Phn hi l v ngi nhn, khng v ngi a phn hi. Do vy khi a phn hi, bn
cn nhy cm vi nhng tc ng ca nhng thng tin m bn a ra.
Cn c bit lu : Ngi nhn phn hi c sn sng ci thin hay khng li ph thuc nhiu
vo cch thc bn a { kin hn l ni dung bn phn hi. Do vy, trong qu trnh a phn
hi, bn nn:

i thng vo vn , trnh vng vo;

Chn thnh, trnh dng cu phc. S chn thnh ni ln mi quan tm, tn trng ca bn i
vi ngi nhn phn hi. Trong cu phc: Nam, anh lm vic rt chm ch, nhng, khi t
nhng c t gia cu, c ngha l ng tin vo iu m ti ni trc . Do vy, hy
thn trng khi s dng nhng t nhng; tuy nhin .
Ch { n ging ni ca bn: m sc trong ging ni cng truyn ti tm quan trng ca vn
v s quan tm ca ngi a phn hi. Ging ni cu knh, tht vng s d chuyn phn hi
tch cc, c tnh cht xy dng thnh ph phn.
Phn hi tch cc thng c s dng nh mt cng c hu ch trong mi trng gio
dc.Trong qu trnh hc ti trng, bn s thng xuyn gp cc tnh hung ging vin a
phn hi cho sinh vin, sinh vin phn hi cho nhau trong qu trnh thc hnh, thm ch sinh
vin cng c th a phn hi cho ging vin. D phn hi c thc hin di hnh thc no,
nhng nu nhng nguyn tc c bn trn c s dng thng xuyn v nu bn nghim tc
cn nhc nhng phn hi tch cc ci thin mnh th s l con ng ngn nht i n
ch hon thin cc k nng ca bn thn.

8. KINH NGHIM HC TI PHNG THC HNH TIN

LM SNG
Mt trong nhng c im ring c ca sinh vin trng y l nng lc chuyn mn s nh
hng trc ti n cht lng chm sc sc khe, thm ch n c tnh mng ca bnh nhn.
Trong cc quyn ca khch hng khi nhn cc dch v chm sc sc khe th Quyn c
hng dch v an ton c t ln hng u trong mi tnh hung. Nh vy, vic bt buc
phi hc ti phng thc hnh tin lm sng (skills-lab) s gip g cho cc sinh vin trng y?
Th nht, thc hnh ti skills-lab s gip sinh vin lm quen v thc hin c thnh tho cc
k nng chuyn mn trn m hnh/bnh nhn gi nh trc khi thc hnh trn lm sng vi
bnh nhn tht di s gim st ca cn b hng dn lm sng.
Th hai, sinh vin s c c hi thc hnh chm sc sc khe cho nhng trng hp bnh him
gp trong thi gian sinh vin i thc hnh lm sng (v d: bnh theo ma);
Th ba, thc hnh ti skills-lab hiu qu s m bo mi sinh vin c thc hnh cc k nng,
cho d trn lm sng c t hoc rt t bnh nhn.
Vy, lm th no vic hc ti skills-lab thc s hiu qu? Hy tham kho cc kinh nghim
hc ti skills-lab di y, rt c th s c ch cho bn!
1. Nm vng l thuyt v bng kim k nng: Nh khi quan st, bn s d dng mng
tng c ging vin ang trnh din k nng bc no trong quy trnh, hiu c
yu cu cn t ca mi bc v th t ca cc bc trong c quy trnh, t bn c
th t mnh thc hin v hon thin cc k nng ngay ti skills-lab;

2. Hon thin cc nhim v ging vin giao trc khi thc hnh ti skills-lab (v d: nghin
cu tnh hung, kch bn ng vai, chun b cc phng tin ng vai);
3. Quan st k lng cc phn trnh din ca ging vin/cn b hng dn, dng bng
kim k nng ghi chp li cc nhn xt, thc mc trong khi quan st;
4. Lun s dng kt qu ghi chp trong khi quan st phn hi kt hp vi nhng kinh
nghim c kt qua quan st thc t lm sng trc (nu c) trao i vi ging
vin sau phn trnh din c nhng thc hnh chun mc;
5. Ha thn vo nhn vt khi ng vai: Trong qu trnh thc hnh k nng v ng vai, cn
nghim tc coi m hnh hoc ngi bnh gi nh l ngi bnh thc s trong nhng
tnh hung c th rn luyn k nng giao tip, rn luyn y c v thi chun mc
i vi ngi bnh, c nh vy bn s cm thy khng qu khc bit gia vic tip xc
vi ngi bnh gi nh vi ngi bnh thc s v gip bn c k nng gii quyt tnh
hung trn lm sng tt hn, ng thi bin vic hc ti skills-lab tr nn c { ngha vi
lm sng;
6. Kin tr thc hnh v t nh gi bn thn cng nh nh gi thc hnh ca cc sinh
vin khc theo bng kim qua mi ln thc hnh, trao i thng xuyn vi ging
vin/cn b hng dn nhanh chng t n mc thc hnh thnh tho cho tng k
nng trn m hnh trc khi i thc hnh lm sng bnh vin;
7. Lun p dng k nng phn hi tch cc khi a { kin phn hi cho ging vin cng nh
cc bn sinh vin khc sau mi ln quan st trnh din k nng;
8. Ghi chp li mt cch sc tch cc kin phn hi sau mi ca thc hnh pht huy
nhng im mnh v ci thin ngay nhng im cha chun mc trong nhng ln thc
hnh sau;
9. Hy dng bt ch c u ty ghi chp vo bng kim khi quan st, nh vy bn c th
dng 1 bng kim quan st rt nhiu ln thc hnh khc nhau cho 1 k nng;
10. Nn dng 1 cun s nh b ti o blouse ghi chp nhng kinh nghim tch ly c
trong qu trnh thc hnh ti skills-lab v mang theo khi i thc hnh lm sng ti bnh vin.

9. KINH + NGHIM + I + HC + LM SNG +

BNH VIN
Sau nhng tri nghim ti phng skills-lab, bn s bc vo mt mi trng thc t chm sc
sc khe cho bnh nhn. Vi s h tr ca cc ging vin v cn b hng dn lm sng, bn
s thc hin cng vic nh mt nhn vin y t thc th.
hon thnh tt cc mc tiu v ch tiu thc hnh lm sng cng nh tch ly kinh nghim,
hon thin cc k nng ngh nghip cho tng lai, ngoi s n lc ca bn thn th vic tham
kho nhng kinh nghim hc lm sng c c kt di y t chnh cc th h sinh vin y
khoa i trc c th s gip vic hc lm sng ca bn tr nn hiu qu hn:

Trc ht, KINH l s c kt, s c ng chn lc: Trc khi i hc lm sng, li khuyn
vi bn l cn:

Di mi KINH s nm vng l{ thuyt v thc hnh thnh tho k nng trn m hnh v bnh
nhn gi nh theo bng kim; c cc ti liu tham kho v xem trc video clip v cc k
nng lm sng;
Tch ly KINH nghim bn thn qua thc hnh ti skills-lab;
Tham kho KINH nghim hc lm sng ca cc sinh vin kha trc, tm kim li khuyn ca
ging vin v cn b hng dn c k hoch hc tp hiu qu;

NGHIM l qu trnh lt ra m vo, suy i xt li: Khi n cc c s thc hnh, bn cn:

Quan st, xem xt vn v cc cch gii quyt vn nhiu gc khc nhau trong nhng
tnh hung, tng trng hp c th;
So snh vi l{ thuyt hc v mt bnh/mt triu chng/mt quy trnh k thut m bn
quan st c;
T rt ra nhng cch ng x v gii quyt vn ca bn thn trong trng hp/tnh hung
c th ;
Khng nn phn on hay hnh x mt cch my mc, thiu s suy ngh thu o.

I ngha l phi vn hnh: n bnh vin, bn cn ch ng:

I tm ngi bnh hc;

I tm cu tr li trn nhng ngi bnh c th ch khng phi hc thuc cu tr li trn l{
thuyt;
I tm ging vin/cn b hng dn/nhn vin y t ca c s thc hnh : quan st h lm,
quan st h ni, h trao i vi bnh nhn v ngi nh bnh nhn, vi cc ng nghip khc
v chuyn mn;
I tm n cc th thut c thc hin v c tri nghim thc t;
I th mi tm c ci hay ci mnh cn hc, mi thy thc t lm sng l a dng v mi tch
ly c kinh nghim lm sng cho bn thn;
I th mi to cho mnh mt tc phong nng ng, mt hng th hc tp hon thnh tt
cc mc tiu thc hnh lm sng.

HC l hc nhng kin thc thi k nng trong thc t cung cp cc dch v chm
sc sc khe phc v thi c v p dng vo thc t ngh nghip ca bn thn sau
ny. n bnh vin, bn cn:

HC chun b: Cn t mnh xc nh mc tiu r rng cho mi ngy hc lm sng, chun b sn

sng mi th cn thit mang theo khi i hc lm sng, bao gm:

Sch v xem li l{ thuyt (nu qun);

Bt v cun s nh b ti ghi chp khi nghe ging trn lm sng hoc ghi nhng kt
qu quan st/tri nghim trong khi i lm sng;
Bng kim k nng + bt ch c ty quan st v nh gi thc hnh k nng (ca bn
thn v ca nhng ca khc quan st c);
o blouse sch s, khng nhu nt;
ng nghe hoc cc dng c hc tp theo yu cu ca ging vin;
Th ra vo bnh vin;
Chn, mn trc m (nu cn).

HC hi:

Hi g? Hi khi thy l, thy khc vi nhng iu mnh hc, bit;

Hi ai? Hi bn b, hi ging vin, hi cc sinh vin kha trc, hi cc nhn vin y t,
hi chnh ngi bnh v ngi nh bnh nhn.

HC ni: Giao tip vi bnh nhn/ngi nh, vi cc nhn vin y t gy thin cm v to ra

cc c hi hc tp;
HC lm: Thc hnh cc k nng theo hng dn ca ging vin/cn b hng dn v thng
xuyn dng bng kim t nh gi bn thn;
HC dy: Hc cch hng dn li cho cc sinh vin nm sau l cch rt hu hiu gip bn
lu gi kin thc v thnh tho k nng hn.

LM SNG l trc tip n tn ging bnh khm v cha bnh. n bnh vin, bn
cn:

Tranh th mi c hi hc ti ging bnh: Mi ngi bnh l mt bi hc;

Hc nhng iu c th tng ngi bnh, mi th trn lm sng phi cn o ong m
c, khng m h chung chung nh l{ thuyt. V d: khi t vn dinh dng cho ngi bnh
th khng th hng dn n vo 200 kcal c m phi ni r l n 1 bt cm, hay 1 lng tht,
hay ni bnh nhn st th phi ni nhit l bao nhiu? .. LM SNG chnh l nhng iu rt
c th mang tnh c th tng bnh nhn nh th!
Tp trung hon thnh cc ch tiu lm sng theo yu cu v ch ng hc nhiu hn nhng g
c yu cu!
Hy t mnh nhng v tr nhng nhn vt khc nhau trong mi tnh hung c th: Khi t
mnh trong vai tr l mt nhn vin y t thc s, bn hy xc nh nhng vic mnh cn lm vi
bnh nhn c th ? Trong v tr ca ngi bnh, bn s mong i nhng g t ngi nhn
vin y t? T , bn s hnh thnh cho mnh nhng thi ng mc trong qu trnh cung
cp cc dch v chm sc sc khe cho ngi bnh;
Trao i vi ging vin, cc sinh vin cng kha hoc kha trn v cch gii quyt vn i
vi tng bnh nhn c th.

BNH VIN: Bnh vin l ni trc tip cung cp cc dch v chm sc sc khe cho
ngi bnh. Mi bnh vin u c c im ring, hon cnh ring v c nhng iu
kin c th v cc ngun lc v v bnh nhn; mi bnh vin l mt x hi thu nh,
s hc c nhiu iu khng c nhc ti trong l{ thuyt. bnh vin, sinh vin
khng ch c trau di kin thc m cn pht trin v hon thin nhiu k nng thng
qua quan st, thc hnh k nng chuyn mn v x l{ tnh hung. gip bn s dng
nhng thi gian bnh vin mt cnh hu ch nht cho hc tp, bn nn:

Tun th cc ni quy, quy nh ca bnh vin;

T bo v mnh trc nhng nguy c ly bnh hoc cc nguy c thiu an ton khc;
m bo cc quyn ca khch hng/bnh nhn khi c sinh vin thc tp;
Nghim tc thc hin k hoch do bn thn ra t c mc tiu ca tng ngy i
lm sng v hon thnh mc tiu thc hnh lm sng ca tng mn;
Tranh th mi c hi hc, c bit trong cc bui trc;
Hy theo ui phng chm: Thc hnh ng t nhng iu c bn nht v n gin nht,
ng lm cho qua chuyn! ng ngi ngng khi lm sai m bn bit sa sai cn quan trng
hn gp vn ln. Rn cho mnh c c nhng k nng c bn tt s gip ch cho bn rt nhiu
trong sut cuc i hnh ngh y sau ny;
Bm bnh nhn n cng hc, nu c th th nn theo st bnh nhn t khi h bt u
nhp vin n khi ra vin, nh vy bn s c mt bc tranh y v bnh nhn , t tin
s, bnh s n din bin ca bnh, cch chn on cng nh phng php iu tr, chm sc
v cc p ng ca bnh nhn trong khi nm vin, cch t vn cho bnh nhn trc, trong v
sau khi ra vin
Lun nghim tc t nh gi mc hon thin k nng ca bn thn bng cch s dng cc
bng kim, quy trnh chun t nhn xt. Kt hp vi vic quan st v nh gi thc hnh
lm sng ca cc bn xung quanh t c rt kinh nghim, t tin th hin mnh v lun ch {
pht huy nhng vic lm tt, tp trung ci thin nhng iu mnh lm cha chun mc,
l con ng ngn nht gip bn hon thin cc k nng lm sng;
Tch cc trao i vi cc cn b trc tip iu tr hc hi cc kinh nghim gii quyt vn
trn bnh nhn c th;
Xy dng v rn luyn tc phong lm vic nghim tc ngay t nhng ngy u i thc hnh
bnh vin;
Tham gia vo mt s hot ng khc ca bnh vin chia s mt phn cng vic v gy dng
quan h tt vi nhn vin ca bnh vin, t s to thm nhiu c hi tt cho bn hc cc k
nng chuyn mn, ng thi cng gip bn hiu c thc t cc cng vic phi lm ca mt
c s y t.

Khng nn:
Ph phn khi thy nhn vin bnh vin lm khc vi nhng g mnh hc. Hy t nh tm ra l{ do
ca s khc bit c cch lm ng nht bng cch trao i vi ging vin hoc cn b
hng dn lm sng;
Bnh lun v tnh trng bnh ca bnh nhn trc mt bnh nhn;
Ngi ngn khi phi tip xc hay bt chuyn vi bnh nhn, hy mnh dn tip xc vi h, coi
bnh nhn nh nhng ngi thn trong gia nh bn. ng chn nn khi thy bung bnh
ng, hy c gng len li vo v tm cho mnh mt ch ng c th tip cn c vi bnh
nhn;
Nn ch khi thy bn khc bit nhiu hn mnh. Kin thc lm sng mnh mng, ngi ny bit
nhiu hn ngi kia mt cht u cng l chuyn bnh thng. iu quan trng l bn cn ch
ng hc c cng nhiu cng tt ngoi nhng iu m ging vin yu cu. u c th
c nhng iu bn bit m nhng ngi khc khng bit?
B qua c hi tho lun/giao ban chuyn mn vi cc nhn vin ca bnh vin, vi cc sinh
vin kha trc hoc vi sinh vin cng kha.

10. K NNG T HC
Mt iu d nhn thy l phn ln cc trng y hin nay u c s lng sinh vin kh ng,
chng trnh hc rt nng, c l{ thuyt v thc hnh. Cc thy c va lm cng tc ging dy,
va lm cng tc chuyn mn, khm cha bnh ti bnh vin, ti cc c s y t nn khng c
nhiu thi gian hng dn thm cho sinh vin. V vy, ngoi gi ln lp, i lm sng, i thc
a vi s hng dn ca gio vin, vic t hc ca mi sinh vin ngnh y l ht sc quan
trng.
1. 1. T hc l g?

L t tm ly kin thc (Nh tm l hc N.Arubakin)

L qu trnh c nhn ngi hc t gic, tch cc, c lp t chim lnh thng tin, tri
thc mt lnh vc no nhm t c mc ch nht nh m khng cn ngi
khc phi dy. T hc cng c ngha l hc cch phn bin v pht hin vn .

Tuy vy, t hc khng d, nht l i vi sinh vin ngnh y. Hc ci g? Hc u? Hc khi no

v hc th no lun l nhng cu hi cn c gii p.

T hc nhng g?

L thuyt: Trc bui hc, bn cn dnh thi gian t c trc cc phn lin quan n
bi hc trong gio trnh. Sau bui hc cn xem li cc thng tin ghi chp c trn lp. Trc
khi i thc hnh cn xem li nhng ni dung s thc hnh, bao gm mc tiu bi hc, ni dung
cc bc trong quy trnh-bng kim k thut

Thc hnh tin lm sng: Thi gian thc hnh ti phng tin lm sng c thy c hng
dn thng rt hn ch v mi trng ch c mt khu thc hnh, trong khi lng sinh vin
ng, cc lp phi lun phin nhau. V vy, ngoi cc gi hc c s hng dn ca thy c, bn
nn tranh th t thc hnh. Ch khi t thc hnh, bn mi thy c mnh cn lng tng hoc
cha r im no tip tc hc hi v hon thin cho ln sau, c bit l chun b cho cc
gi thc hnh ti bnh vin.
Nhng kin thc tham kho, cp nht, nng cao lin quan n ni dung bi hc: t cc
ngun ti liu tham kho khc (xem thm trong phn Cch tm kim ti liu tham kho)

T hc u?

Bn c th hc bt kz ni no: Th vin, phng c sch, phng thc hnh, ti phng

k{ tc x. Quan trng l ni khng lm phn tn s tp trung ca bn. c bit, khng hc
trong t th li bing: khng nn nm di trn ging hc v bn s ng qun lc no
khng bit.
Hy nng ng trong vic t to ra cho mnh mt khung cnh hc tp hiu qu vi bn
thn.

T hc khi no?
Ch nn hc khi bn cm thy thoi mi, u c minh mn;

Khng nn hc trong vng 30 pht sau khi n v trc khi i ng, khng nn hc vo gi
cht trc khi n lp. Khng nn hc nhi nht khi bn thn ang mt mi.

T hc th no?

Hc mt cch ch ng ch khng th ng. Hy dng nhiu gic quan khi hc. C gng
cho tr tng tng ca bn nhn thy c:

S dng m thanh: c cc ch to ging v lng nghe chng

S dng s lin tng: Lin tng vn c trong sch vi iu c lin quan trong
thc t, khi thc hnh k nng v trn lm sng.
T vit li hoc trnh by li theo tng ch c th.

T hc thng qua hnh thc hc nhm cng l mt cch hc hiu qu: Bn c th cng
nhng ngi bn c cng mc tiu hc tp lp ra cc nhm bn cng tin, qua cc bui t hc
theo nhm, bn s tch ly c nhiu kin thc v kinh nghim hn so vi vic bn t hc
mt mnh.
Tuy t hc khng d, nhng l hnh thc th thao tr tu tuyt vi nht v c hiu qu nht.
1. 2. Cc k nng t hc:

Lp k hoch hc tp: D lm vic hay hc tp bn cng cn vch k hoch cho mnh,

bn hy vch ra ci g cn c hc trc, ci g s c hc sau, lm nh th khng

nhng s gip bn tit kim c thi gian m cn gip bn h thng li nhng kin
thc hc mt cch khoa hc, c bit l i vi mt s mn i cng.
Hc cch thc lm vic c lp: c sch mt cch c h thng, lin h, vn dng l{
thuyt t gii quyt cc bi tp trong qu trnh hc trn lp v trong thc tin.
Ghi chp cn thn: Ghi chp y , ngn gn cc thng tin theo { hiu ca bn sau
khi nghe c t thy c, c c t sch. ng c ghi chp tng t m thy c
ging. Khi thc hnh, cn ghi chp li nhng { kin phn hi t thy c v bn b lm
c s hon thin cc k nng ca bn thn.
a dng ha cch hc: Hy a dng ha cch hc lun gi la cho tinh thn t
hc ca mnh. Ty thuc vo tng ni dung bi hc v tng thi im hc khc nhau m
bn s dng cc cch hc khc nhau.
Tham gia Cng ng hc tp: Hy tham gia Cng ng hc tp trn mng internet,
ni cc thnh vin c th chia s kinh nghim v kin thc. Bn s tm c s khch l,
li khuyn v ng c hc tp t bn b, thy c v nhng ngi khc. Ti y, bn
cng c th t nh gi kin thc v mc tin b ca bn thn so vi mc tiu t ra.
Ngoi ra, bn cn c th gip ngi khc hc, cng l mt cch hc rt tt cho
bn thn.

Nh vy, hot ng t hc khng ch gip sinh vin nng cao nng lc nhn thc, rn luyn
thi quen, m cn c { ngha lu di trong sut cuc i. N rn luyn cho mi sinh vin cch
suy ngh, tnh t gic, c lp, phong cch lm vic, c bit l thi quen hc tp sut i. Lun
hc hi, tm ti t cp nht cho mnh nhng kin thc qu{ bu trong ngh nghip l
iu ti quan trng pht trin s nghip ca mi y, bc s trong s nghip chm sc sc
khe nhn dn.

11. LM TH NO NH V HIU BI HN?

D l hc sinh ph thng hay sinh vin i hc, bn cng u phi nh bi. Thc cht, tr nh
l mt qu trnh lp i lp li. Tr nh c th rn luyn c. Mt vi mo nh sau y s gip
bn nh bi nhanh v lu hn.
1. Chn thi gian hc tp ph hp:
Vit nhng vic cn lm vo thi gian biu hng ngy.
Hy bt u hc khi bn cm thy sn sng nht: hc sau khi ng gic hoc hc vo
sng sm hay bui ti.
2. Hiu r ni dung bi hc:
Cn tp trung hc v hi nm c cc ni dung chnh ngay trong v sau bui hc.
Nu c ni dung no cha hiu th bn nn nh thy c gii thch li.
Khi c mt cun sch hay xem mt b phim, mt on clip m thy c trnh chiu th bn
hy c th tm xem ni dung chnh ca cu chuyn ny l g.

 Trn thc t, nhiu bn thng c gng hc nhi tht nhiu trong mt thi gian ngn, tuy
nhin cch hc ny ch l i ph vi thi c, sau bn s qun ngay. V nh vy th vic
hc s khng gip ch nhiu cho cng vic ca bn sau ny.
3. Ghi nh qua s hnh dung v lin tng:
S hnh dung:
Tr nh ca chng ta c khuynh hng nh hnh nh hn nh t. Hnh nh trong tm tr ta
cng r rng, sng ng bao nhiu th chng ta cng nh v hnh nh by nhiu.
Trong qu trnh hc, bn nn tm cch chuyn kin thc thnh hnh nh lu vo no b
mt cch d dng. Khi thi, bn s nh li nhng hnh nh v chuyn chng thnh cc cu tr
li hp l{.
S lin tng:
To ra mi lin kt gia nhng vic chng ta cn nh v sp xp theo th t logic gip
cho vic ghi nh d dng hn.
Ni dung cn ghi nh

Cch ghi nh hiu qu:

6-3-2-1
Ti sao thanh thiu nin khng Ti sao thanh thiu nin
dng bin php trnh thai?
khng dng bin php trnh
thai?
Do khng ch nh c
6 Ni s hi
quan h tnh dc
Do ngh rng mnh khng
o Bn tnh
th d c thai nh th
o B m
iu khng th xy ra
o Ngi bn hng
vi ti.
o ng nghip,
S rng bn tnh s t
bn b
chi
o Bc s
Mu thun v vic c thai
o V bin php
trnh thai
Thiu kin thc v cc
bin php trnh thai
Khng bit ni no ng
tin cy xin t vn p
3 Thiu kin thc
dng bin php trnh thai
o Kh nng c
Mun giu b m v vic
thai khi quan
mnh c quan h tnh dc
h tnh dc
Cc bn n tr khng
o Do khng ch
mun cho bn b bit v
nh c quan
h c quan h tnh dc
h tnh dc
Bao cao su th t
o V s dng
Ngi ngng khi phi mua
bin php trnh

bao cao su
Namgii cho rng dng
bao cao su s lm gim
cm gic vui sng.
Thiu k nng v kinh
nghim trong vn ng
bn tnh s dng bao cao
su
Ngi ngng khi s dng
bin php trnh thai trong
lc quan h
S c tc dng ph
Ngi khm sc khe, c
bit l khm khung chu

thai

2 k nng cn thiu
o Vn ng bn
tnh s dng
bao cao su
o S dng bin
php trnh thai

1 thiu tin

4. Ghi nh bng cch lp S t duy:

S t duy l hnh thc ghi chp s dng mu sc, hnh nh nhm tm tt, m rng nhng
{ chnh ca mt ni dung.
S t duy gip bn c th lp dn { ton b ct li bi hc m khng sa vo chi tit, hc
vt.
Lm sao lp c mt S t duy?

Chun b: mt t giy trng v my cy bt mu.

V ch chnh trung tm t giy vi hnh nh v mu sc ni bt.
T ch trung tm v cc nhnh, mi nhnh biu th cho mt ni dung.
V thm cc nhnh nh tng ng vi tng { v chi tit h tr trong tiu ph.

Lu : Chn cc kiu ch, mu sc, hnh nh hay nt v m nht khc nhau th hin cc {
tng hay ch khc nhau.
5. Ghi nh bng cch hc theo nhm:
Tch cc tham gia hc theo nhm, k c hc l{ thuyt v trong khi thc hnh.
Khi tham gia cc hot ng thc t, trc ht bn nn tp trung quan st nm bt thng
tin, sau t mnh ti hin li kin thc v din t li bng ngn ng ca mnh cho bn b
nghe. Khi din t c nh vy, bn s nh rt lu.
6. Thng xuyn rn luyn:
Sau bui hc, hy n tp lp i lp li nhiu ln, vic luyn tp ny s gip to thnh mi lin
h thn kinh bn vng trong no b, t li du vt su m trong tr nh.
Khng nn dn mt lng kin thc ln n cui kz n thi mi hc li t u.

Cn nhc li l bn phi t gic hc v hc vo thi gian tnh to nht. Khng nht thit phi
p dng tt c cc phng php ny m ty kh nng vn dng v ty tng mn hc c th
vn dng phng php ghi nh ph hp.

12. TM KIM V S DNG TI LIU THAM KHO

1. 1. Tm kim ti liu qua internet
Ngy nay, Internet ng vai tr rt quan trng trong vic lu tr ti liu v c cc cng c hu
ch tm kim thng tin. Hin nay, rt nhiu cc thng tin c cung cp min ph qua
internet, bn cnh cng c nhng thng tin yu cu phi tr mt phn hoc ton b chi ph
khi truy cp. Di y l mt s chin thut v lu { khi tm kim thng tin trn mng internet.
Mt s lu v tn min:
Tn min (.com=thng mi; .org = t chc phi li nhun; .net= cc t chc h tr v mng;
.edu=cc t chc gio dc; .gov= cc t chc chnh ph; .mil=cc t chc qun s; .int=cc t
chc c thnh lp bi cc hip c quc t;) + K t quc gia (.vn = Vit Nam; .us = M, ca =
Canada).
V d: www.hmu.edu.vn; www.taynguyenuni.edu.vn;

www.moet.gov.vn

Chin lc tm tin:
Chin lc tm tin gm c 7 bc:
Mt s lu chung khi tm tin:

Phn ln cc cng c tm kim khng phn bit ch hoa v ch thng

Khi nhp t tm kim, cn a t quan trng ln u lnh tm
Chn t kha trong cu tm v cng c khng quan tm n s chnh xc ca ng
php. V d: Tnh trng nhim HIV/AIDS trong n gii ti H Ch Minh thay vo c
th vit bng nhim HIV/AIDS, n gii, h ch minh
Nhiu cng c tm kim thng b qua nhng t thng thng trong ting Anh nh
the, in, an
Nu nhp nhiu t tm kim th phm vi tm kim b thu hp

Cng c tm: C rt nhiu cng c tm kim thng tin trn Internet, di y l cc cng c
thng c s dng nht:
http://www.google.com; http://www.yahoo.com; http://www.altavista.com
Cc cch nh gi cht lng ngun thng tin?

Cng c tm kim ng tin cy;

Ngun thng tin ng tin cy: t cc t chc ng tin cy (T chc Y t Th gii, B Y
t);
S cp nht ca thng tin (ngy cp nht cui cng)

Trnh tc gi: nu tc gi c trnh cng cao, ni ting th thng tin s rt c th c

gi tr hn;
Thnh kin: Cch nh gi thin lch hay cng bng: v d: thng tin v li ch ca tht t
trang web ca Hip hi chn nui s khc vi thng tin tng t t trang web ca Hi
ngi n chay;
Nn tng hp a chiu, tt nht l kim tra t nhiu ngun khc nhau v thng tin c th
b sao chp li;
Mt cch rt quan trng l tham kho { kin bn b v thy c c kinh nghim.

Cc din n tham kho lin quan ti y t/gio dc:

Trang web ca T chc y t th gii: www.who.int

Gio trnh in t B Y t: phn theo cp hc v ngnh o
to: http://www.dtyte.vn/k2dt/hsbook/pindex.asp
Gio trnh in t nhm EduSoft eBooks cng ng: gm 342 cun sch v y
khoa: http://www.ebook.edu.vn/
Trang web ca B y t: www.moh.gov. vn
Trang web ca B gio dc v o to: www.moet.gov.vn

1. 2. Tm kim ti liu tham kho t cc ngun khc:

Th vin: Hng dn tm danh mc ti th vin in t (s dng chin thut tm ti liu tng
t nh trn).
Bn b v thy c: y l ngun ti liu tham kho sng v rt hiu qu v h c kinh
nghim hoc c nhiu ngun thng tin v nhiu k thut tm kim thng tin tt.

13. K NNG GHI CHP V C TI LIU

1. 1. Lm th no ghi chp hiu qu?
Ghi chp (note taking) l mt trong nhng k nng quan trng m mi sinh vin cn c. Nhng
bn note y khng ch dng li vic ghi chp cc { m cc { phi c ghi chp c chn
lc, sc tch, ngn gn, v c trnh by mt cch r rng, c h thng. V vy c c 1
bn note hiu qu, bn cn nm c nhng k thut ghi chp c bn:
1.1. Ghi chp khi nghe ging:
Ghi chp trong khi nghe ging l gip bn nm c mc tiu v ni dung ca bi hc cng
nh nhng thng tin m ging vin mun cung cp trong bui hc. Vic ghi chp hiu qu s
gip bn nng cao kt qu hc tp. Vy, lm th no ghi chp hiu qu?
Cc th thut ghi chp hiu qu trong khi nghe thuyt trnh:
Trc gi hc

c trc gio trnh v cc ti liu lin quan n ch thy c s thuyt trnh.

Chun b cc dng c cn thit cho vic nghe ging v ghi chp

Trong gi hc

Ngi gn thy c nghe r v trnh xao lng, bun ng;

Vit r tiu bi hc, ngy thng v nh s cc trang ghi chp ca bn. Nh th s rt
tin li cho bn khi xem li hoc tm li chng.
Hy ghi chp bng ngn t ca bn; ghi ln s rt tin li chov cc { chnh m thtin
li cho bn;
ng ngn ngi khi t cu hi cho thy c m bo bn hiu nhng ni dung thy
c truyn t;
S dng cc kiu ch linh hot, h thng vit tt, biu tng khi ghi chp;
S dng bt mu nh du nhng phn quan trng, nhng ni dung cn ch {;
Khng nn qu quan tm n cc li chnh t v cc li ng php;
Ch { ging ni v c ch ca thy c on thm u l { chnh, u l nhng ni
dung quan trng trong bi hc c thy c nhn mnh;
Ghi chp nhng { chnh, nhng ni dung quan trng thy c ni nhn mnh, vit trn
bng hay chiu trn power point (khng cn phi chp li tng cu tng ch ca thy c
ni), sau pht trin thm bng cch t hc (t c, t tm ti).
Nu ghi khng kp th nn b qua mt on b sung sau v tip tc ghi ngay nhng
ni dung thy c ang truyn t.
Ghi theo phng php Cornell (xem bn di).

Sau gi hc

Dnh t nht 10-15 pht c li ton b ghi chp ca mnh. Tm tt hay suy ngh v cc {
chnh;
So snh v chia s vi ghi chp ca cc bn khc;
on no ghi khng kp, hi li bn b hoc thy c ghi vo nhng khong trng
trng;
Xem v tng kt li.

1.2. Phng php Cornell:

Waterbank (1989) tm ra mt phng php nhm gip sinh vin trng Cornell
University hnh thnh thi quen ghi chp. Phng php ny mang tn Cornell Note taking
Technique nhanh chng c ng dng rng ri trn ton nc M.
Theo Cornell, ta chia v lm ba phn nh hnh v:
1. Phn Cu hi/T kha: Dnh trang pha bn tri ghi cc t quan trng, cc t kha,
cc s kin (c th km theo thi gian) v thng tr li cho cu hi: Ai? Ci g? Khi no?
2. Phn Ghi chp: Dnh trang pha bn phi ghi phn pht trin { chi tit t cc t
kha, din gii m rng { chnh, thng tr li cho cu hi: Nh th no? Lm sao?
3. Phn Tm tt: Mt khong nh pha di mi trang l ni dnh cho bn tm tt nhng {
chnh lin quan n ton b nhng ni dung va ghi chp trong trang .

Lu : Phng php ny d lm, n gin m hiu qu v tit kim thi gian gip bn ghi chp
c h thng, c trt t. Tuy nhin, khi ghi chp theo phng php Cornell, bn ghi chp ca
bn cn m bo 6R:
R1 = Record: Cc thng tin c ghi chp y ;
R2 = Reduce: Cc thng tin c ghi chp tm lc theo {;
R3 = Recite: Dng bn ghi chp trnh by li c;
R4 = Reflect: Dng bn ghi chp c th t c cu hi cho ngi trnh by hoc nu c {
kin ca bn thn;
R5 = Review: Bn ghi chp c xem li;
R6 = Recapitulate: Bn ghi chp c tm tt li.
2. c ti liu:
Bn cnh vic ghi chp khi nghe ging, bn cn cn c k nng c tt c th ghi chp, tm
lc c ni dung chnh ca cc gio trnh, ti liu hc. Vic pht trin k nng c s nng
cao k nng hc tp ca bn.
2.1. Cch c mt cun sch/ti liu:
Bt u c bng cch xem lt qua trc khi c cc phn chi tit. Cc bc c th nh sau:

Xem ta , li ni u bit phm vi m ti liu cp n hoc quan im ca tc

gi;
Tm hiu mc lc v cch s dng ti liu: vic ny quan trng nh tm hiu bn
trc khi bn bt u cuc hnh trnh;
Xc nh cc mc tiu mi u chng hoc tng phn ca ti liu;
c phn tm tt cui mi chng/mi phn ca ti liu (nu c) bit c tc gi
cht li nhng im g l quan trng trc khi bn bt u c chi tit;
Kim tra ph lc v cc ngun ti liu tham kho m tc gi trch dn.

Trong khi c:

Xc nh cc mc ln v cc mc nh trong tng phn ca ti liu;

c vi dng u trong mi on xc nh { chnh;
Vit tm tt cc { chnh v t mnh gii thch hoc t cc cu hi c lin quan;
Tm ra nhng phn in m hoc nhng thng tin chnh, cc nh ngha, th, hnh nh
quan trng;
Tp trung tm hiu xem cc on v cc phn c mi lin h vi nhau nh th no?
T hi v t tr li cc cu hi: Phn ny ni v ci g? N gii thch ci g?
Lit k nhng t kha chnh;
c thm ti liu tham kho khc c lin quan.

Sau khi c

Xem li ti liu tm cu tr li cho ton b cc cu hi m bn a ra;

Gii thch, chia s nhng g bn c c vi bn b hoc nhm hc tp.

2.2. Phng php c SQ3R (Survey-Kho st; Question-Cu hi; Read-c; Recite/wRiteVit/Gi nh; Review-Xem li)
Kho st
- Ta , mc chnh v ph
Survey: Trc
khi c, bn nn - Ch thch bn di cc hnh nh, th,
kho st ton b biu
cc chng
- Xem qua cu hi
- c phn gii thiu v kt lun
- c phn tm tt
- Chuyn i cc ta , mc chnh, ph
thnh cu hi

Cu hi
Question:t
cu hi trong khi
bn ang kho - c cc cu hi cui chng v sau mi
mc ph
st:
- Hi bn thn: Thy, C c cp n
chng hoc ch ny khng khi giao
nhim v cho sinh vin?

- Hi bn thn bit ch ny cha?

c Read: Khi - Tm ra cu tr li cho nhng cu hi ca
bn bt u c bn
- Tr li cu hi phn u v cui chng
hoc phn hng dn hc tp
- c li nhng li ch thch di nhng
hnh nh, th,
- Ch { t, cm t hoc on vn in gch
di, nghing, m
- Gim tc c khi n nhng on kh
- Ngng v c li nhng on cha r
- c v n li tng phn
Gi nh-Recite: - Sau mi phn ngng li, gi nh li cu
Gip bn tp
hi v xem th xem bn c th tr li qua
trung hn v hc vic bn nh li phn c.

c nhiu hn
- Lit k nhng { chnh v cc chi tit gii
trong khi c
thch cho { chnh ca phn
- S dng s t duy v phng php
Cornell
- S dng tiu ca phn v on nh l
nhng { chnh, bt c khi no c th.
- Cu u tin ca on thng l ch
ca c on, l cu tr li cho cu hi, hy
ni tht to cu tr li.
- S dng tr nh, mi lin h, sc lin
tnghnh v.
Xem li-Review: - Khi bn c xong ti liu theo cc bc
Hnh dung li cu trn, xem li cc cu hi t cc mc, liu
trc ca ti liu mnh c tr li c khng? Nu khng, cn
c v nh li xem li v nh li ri mi i tip.
cc ni dung
theo tng phn - Bc ny ging nh t kim tra (t iu
chnh gim st nh gi qu trnh c)
c th
- Bc gi nh v bc xem li c th kt
hp cng thc hin.
Ghi chp khi c ti liu?

Dnh mt vi pht v suy ngh v nhng phn ti liu mnh c trc khi ghi chp
li.
ng vic ghi chp tr thnh v b m hy bin nhng bn ghi thnh nhng ti liu
tht s c ch cho bn trong qu trnh n thi hoc s dng sau .
Ghi chp tht ngn gn, ch ghi li nhng t kha hoc cm t hoc nhng cu ngn th
hin c nhng ni dung chnh trong ti liu bn c. Nhng t kha c ghi thng
l danh t, ng t, tnh t, nhng t ch s lung. ng bao gi ghi li tt c nhng g
bn c c.
Ghi chp mt cch chnh xc l iu cng rt quan trng, c bit l ghi chp nhng
cng thc, nh ngha, nhng s liu c th, li dn ca mt tc gi v danh sch. Tuy
nhin, vi nhng dng thng tin cn li, bn cn s dng chnh ngn ng ca bn ghi
chp v m bo khng lm thay i ngha ca thng tin. C nh vy, ti liu bn ghi
chp c mi thc s l ti sn ring ca bn v gip bn d dng s dng sau ny;
Bn nn to cho mnh mt h thng cc ch vit tt v cc k{ hiu thng xuyn s
dng khi ghi chp.( V d nh: & hoc + c ngha l (v) hoc cng, = c ngha l
bng hay tng ng, Fe l st.v.v.
Nn vit ghi chp theo dng dn {, phn ra { ln { nh bng cch s dng cc k{ hiu,
cc ch s, cc ch s La M.

ng v tit kim giy m bn c s dng ti a cc khong trng ghi chp. Hy l

tht rng, vit dn dng v mt vi khong trng trn t giy. V sao vy? V sau ,
khi xem li phn ghi chp ca mnh, nu mun, bn vn c th b sung thm mt vi
thng tin quan trng vo l hoc cc khong trng . V nh vy, phn ghi chp ca
bn s cng hon thin hn v hu ch hn.
nh du nhng { quan trng bng k{ hiu *, v mt vng trn quanh hoc ng
khung n li. nh du nhng { quan trng, nhng thut ng hay nhng nh ngha
bng bt mu khc, t m hoc gch chn.
Bn cng c th ghi li nhn xt ca mnh v ti liu c ra ngoi l (ng { hay c {
kin khc).

V iu quan trng nht bn nn lun ghi nh, l hy s dng nhng kin thc mnh ghi
chp c chuyn ti thnh nhng k nng ca chnh bn, nhng ghi chp ny s con
ng dn n s hon thin ca bn thn bn trong tng lai.

14. THAM VN GING VIN V CC C VN HC

TP
Mt trong nhng ngun tm kim s h tr rt ng tin cy ca hc sinh/sinh vin l t cc
ging vin v cn b c vn hc tp. Tuy nhin, v mt s l do cc bn hc sinh/sinh vin vn
cha khai thc c tt ngun h tr qu{ bu ny. Di y l mt s chin lc tip cn
tham vn t hiu qu:
Ti sao sinh vin khng mun tm kim s gip ca gio vin?

Do h ngi ngng hoc s hi

Nhng cm gic lo s thng gp sinh vin:

Cm gic khng theo kp bi hc sau khi b l vi bui hc

S t ra nhng cu hi kh kho

S phi trm trn, ng u vi ging vin: v c th b nh gi dt

Ngi ngng: c th do tnh cch nht nht

Khng thy thoi mi khi tip cn vi gio vin l ngi khc bit v tui, gii, dn tc
hoc vn ha.

Xu hng trnh tng tc vi nhng ngi c quyn

Li ch ca vic tham vn?

Hiu bi nhanh hn;

Gii p c cc thc mc ca bn thn;

Chia s c lo lng v hc c thm kinh nghim gii quyt cc lo u.

Cc chin lc tip cn tham vn hiu qu?

Chun b sn sng trc khi hi

Thu thp y cc cu hi trc khi bt u i hi gio vin ca bn

Vit ra mt danh sch cc cu hi

Hi v lm sng t tt c nhng bn khon trong cng 1 ln gp thy c hoc cc c vn

hc tp.
Khng nn i gp thy mi khi pht sinh mt iu g cha hiu r hoc ngay khi c thm
mt cu hi m;
Mang theo v ghi chp v cng mn hc. Nu cn c th mang sch gio trnh, nh
du phn cn hi khi ti, bn c th hi thy c mt cch nhanh chng m khng lng tng;

Chun b sn sng giy bt vit nhng ch { v gii p ca thy c;

C th i cng vi bn khc nu bn c cng ni dung hi, hai ngi s nh nhng gii p

ca thy c tt hn mt mnh bn.

Gy thin cm vi thy c trc v trong khi tham vn: Hy to n tng t nhng

bui hc u tin:

C mt ng gi, thm ch ti trc bui hc; do , bn c th c c hi bt chuyn vi

thy c trc khi bui hc bt u;
Lun hng v pha thy c. Bn khng cn phi lun ngi bn u; nhng phi lun
hng v pha thy c th hin s chm ch v hng th lng nghe.
Th hin s chm ch, tp trung lng nghe: khng ci u xung bn, khng nhn ra ngoi
ca s, khng v, vit linh tinh trong gi ging, khng ni chuyn ring

Tch cc t cu hi lin quan n cc ni dung bi ging

Hon thnh bi tp c giao ng gi

Hy mm ci v th hin thi thn thin ng mc, tn trng thy c v cc bn.

Tham vn khi khng c t hn trc:

Nu khng c hng dn lin h t trc, hi l phng php duy nht c c mt

thi gian tham vn ph hp: Tha thy, thy c th dnh vi pht cho em c hi mt vn
m em ang bn khon khng ? Em hi by gi c ph hp khng ? Nu khng th thy
c th sp xp 1 khong thi gian ph hp khc c khng ?

a ra cc cu hi mt cch ngn ngn v r rng

15. KIM SOT LO U

Ai cng c nhng iu phi lo lng. Tuy nhin cch phn ng trc mi lo ca mi ngi
khc nhau, ty thuc vo cch h nhn nhn vn
Tt c chng ta u tri qua mt s lo u trong i. l iu hon ton bnh thng. V mc
d chng ta khng mong mun, nhng mt cht lo u c th mang li mt s li ch nht nh,
lm tng ng lc cho chng ta v gip chng ta tp trung hn. Tuy nhin, nu lo lng nhiu
qu s nh hng khng tt n kh nng lm vic, hc tp, nghin cu v ghi nh v lm bi
tt khi thi c.
V sao chng ta hay lo u trong cuc sng v hc tp
Cng vic qu nhiu, p lc ln nht l khi nhiu vic cn hon thnh cng lc hay bt
u cng vic mi;
Thay i mi trng sng, lm vic hay hc tp. Chuyn t mi trng hc ph thng
sang mi trng i hc, trung hc chuyn nghip, chuyn t nng thn, vng su vng xa ra
thnh ph, th x;
-

p lc v cp trn, cp di hay ng nghip khng hp tc;

p lc v ti chnh hay mc bnh tt him ngho;

Sp thi m cha hc bi k, km t tin v bn thn, lun ngh mnh thp km hn ngi

khc.
Biu hin lo u?
-

Kh ng, mt ng

Mt s thay i v tiu ha: n khng ngon, kh tiu, to bn.

Mt tp trung

Hay qun

Mt mi

Th di, nhp th nhanh nng

Thay i mu da

Tim p nhanh

V m hi

Run chn tay

Mt tiu

Bn cch n gin kim sot lo u:

-

Ht su, th u

Khi qu lo lng phn ng ca c th u tin l th chm. V no l b phn cui cng nhn

xy, nn th chm s nh hng n s mch lc trong suy ngh.
-

Dng k thut Qung gnh lo i

K thut ny gip bn kim sot c nhng vic tiu cc do khch quan em li gy cng
thng cho bn.
Hy phn ng vi cc tnh hung cng thng bng thn ng i, tht th v thay v ni
i, khng.
iu ny gip bn suy ngh v phn ng theo hng tch cc trc mt tnh hung no . V
d: L mt sinh vin dn tc thiu s, bn hy tht ln i, may qu, mnh l con em dn tc .
Dn tc mnh c nhng nt vn ha tht tuyt, v.v v ng bao gi ngh l ngi dn tc
mnh thua km bn b nhiu qu.
-

Hy p dng Din tp th bng tinh thn trc nhng mi bn tm, lo lng.

Kim sot lo u khi thi

L sinh vin mi, nht l cc sinh vin dn tc thiu s, khi thay i mi trng hc tp t hc
ph thng sang hc i hc v trung hc, mi trng sng v hc tp mi l, nhiu bn b cng
thng v hu qu l nh hng khng tt n kh nng hc tp, ghi nh v lm bi thi. Qu lo
lng khi lm bi thi gi l lo lng khi thi.
Mt s { sau y gip bn kim sot c lo u khi thi c:
Xy dng thi quen hc tp tt: thi quen hc tp tt khng ch gip bn nm vng bi
v m cn gip bn t tin hn v nh kim sot tt hn nhng lo u khi thi.
Chun b k cng: chun b bi tt l iu quan trng nht gip bn kim sot lo u. Hc
thuc bi gip bn vt qua lo u v lm bi tt hn. Nu n hm thi m cha chun b bi
th y l l{ do ln nht lm bn lo lng.
Khng hc nhi nht: hc nhi nht thi c th dn n tng lo u khi thi. Nu bn
chun b bi tt trc khi thi s gip gim rt nhiu nhng lo lng lin quan n vic bn hc
nhi nht trc khi thi.
-

Tp th dc u n: tp th dc u n c cho l c th gip tr c nhanh nhn hn

Ng nhiu m trc khi thi: hm trc khi thi m ng nhiu s gip gim lo u ng k.
Ngc li, nu ng t vo m trc s lm bn mt mi v tng lo lng khi thi.
n thc n: ng n phng thi vi ci d dy rng tuch. Thng thng, mt s
ngi khng mun n g trc khi thi do qu lo lng. Tuy vy, nu n trc khi thi, bn s
bt lo lng hn v u c tnh to hn khi lm bi.
Lun c trng thi tch cc: Khng nn ngh l mnh s thi trt. C gng ti a khi lm
bi. Suy ngh n iu g s xy ra nu mnh thi trt s dn n nhng lo lng khng cn thit.
Ch { n kinh nghim hc tp: Khng nn ngh kz thi l nh gi cui cng m nn ngh
k thi l mt tri nghim hc tp v bn s t b stress hn.
-

Th gin: th su v chm ri v lun kim sot c mnh.

16. LM TH NO VT QUA CC KZ THI V

KIM TRA MT CCH D DNG?
Trc tin cc bn nn bit rng mt bi kim tra trnh khng c g ng s c. V vy
thay v lo lng v bi thi bn hy ngh ti nhng iu tch cc, iu s gip bn lm bi tt
hn.
Sau y cc bn s c gii thiu mt s mo gip bn chun b tt hn cho cc kz thi,
vt qua s lo lng hay s dng thi gian mt cch hp l{ v trnh mc li khi thi:
Chun b nh th no?

Xy dng k hoch cho mi kz thi hay kim tra

Bn cn hc g?

Ti liu/phn hc ny c nhng kh khn g?

Cn dnh ra bao nhiu thi gian l ph hp?

Nhng mn hc no cn u tin hc trc?

Tm hiu thng tin v kz thi trc khi thi (b cc bi thi, dng thi, cch tnh im, ti liu
n tp chnh)
-

Tm quan trng ca bi kim tra ?

Mc tiu kt qu ca bn trong bi kim tra ?

Mua 1 cun lch c nhn, phn phi qu thi gian ca bn sao cho thc t;
Chia ti liu cn hc thnh nhng nhim v hc tp nh hn, phn chia vo tng hc k;

Xy dng th t u tin m bo nhng phn kin thc nng hn, quan trng phi
dnh thi gian;
a dng ha cc hot ng: t hc, hc nhm, tham vn thy c.
Thng xuyn xem li ghi chp ca bn thn trong sut qu trnh hc.
n tp v t nh gi bn thn mt cch thng xuyn trong sut kha hc
Trnh hc mt cch nhi nht trc k thi
Khng qun nhng khong thi gian ngh ngi, gii lao.

Vt qua s lo lng v thi c

Nu bn bit bn mong ch iu g v chun b c g cho kz thi th bn s khng thy s
hi. Chnh v vy thc hnh v chun b k cng l yu t quyt nh gip bn thi tt.
Pht huy thi tch cc
Hy t tin rng bn chun b tt cho bi thi v bn s lm tht tt. iu s gip ch cho
bn rt nhiu.
Ch dn
Bn hy c k ch dn, yu cu ca bi. Nu khng r bn hy hi li. V lu { v thi gian lm
bi. Nu bn b qua thng tin quan trng bn kh c th lm tt bi thi.
Nu bn mt tp trung
Trc tin bn khng nn lo lng v l iu bnh thng c th xy ra vi bt kz ai. Vi mt
bi thi di, d bn c mun hay khng th no ca bn cng cn phi c mt cht thi gian (vi
giy) ngh ngi. Chnh v vy khi bn thy mt tp trung bn hy b bt xung, nhm mt li,
th su v lng nghe nhp th ca mnh.
Ch cn 10 giy l no ca bn c th gin v c th quay tr li lm bi thi bnh thng.
Bn hy th lm cch ny khi bn cm thy stress bi cng thc hnh nhiu th bn cng p
dng d dng khi thi c.
Nu bn gp cu kh trc khi bt u lm bi hoc trong khi thi
Bn ng lo lng v cu hi m bn thy b. Hy nh du li v lp tc chuyn sang cu khc.
C gng tp trung vo cu bn ang lm, khng bn tm n cu kh na cho ti khi bn
quay tr li lm cu .
Chin lc v thi gian
Bn hy a ra tc cho mnh iu quan trng nht trong chin lc v thi gian l a ra
c tc cho mnh. Trc khi bt u lm bi bn hy dnh vi pht nhn qua ton bi,
ghi ch nhng cu d hn v da vo khong thi gian bn c quyt nh tc lm bi
ph hp.
Lm nhanh

Mt khi bn bt tay vo lm bi th hy lm nhanh. Nu nh bn lm chm li mc t li

hn th no ca bn s thy chn v khng tp trung. Lc bn thm ch cn mc nhiu li
hn.
Khi bn gp mt cu hi kh, ng dng li m hy lp tc b qua v chuyn sang lm
cu khc.
Bn cnh , vic tr li nhng cu d trc s gip bn t tin hn v lm bi mt cch tri
chy, hng th hn.
Khng vi v
Bn lm bi nhanh nhng nh l khng c vi. Bi vi v s lm bn qun nhng iu quan
trng v lm nh hng n kt qu bi thi.
Kim tra li
Bn hy kim tra li khi lm c na thi gian. Nu bn mi ch lm c t, bn s bit rng
mnh s ch cn t thi gian lm bi. Nhng cng ng vi m hy chn nhng cu d
lm, b qua nhng cu kh tit kim thi gian.
Nu bn lm c nhiu, bn c th lm chm li mt cht nhng ch trong trng hp bn
cm thy thoi mi khi lm vy. Nu khng, bn vn gi tc ban u v dnh thi gian tha
xem li bi.
Hy kim sot bn thn
Nu bn cm thy cng thng hoc lo lng bn hy ngh vi giy ri mi tip tc lm bi. Hy
th su v t ni vi mnh nhng cu lc quan. l cch tt nht gip bn th gin v tp
trung tr li.
p n
Bn hy nh vit p n ng vo ni yu cu. V nu vit sai bn s mt im khng ng c.
Nu bn lm xong bi sm
Bn hy s dng khong thi gian kim tra li bi. u tin l xem bn vit ng ch
yu cu cha. Nu bn ty xa bi th hy sa li cho sch s v gn gng.
Hy kim tra nhng li c bn trong bi, c k li nhng phn kh xem c sai st g khng.

17.TR GIP SINH VIN:

Nu bn gp kh khn trong qu trnh hc tp ti trng, bn hy mnh dn tip cn vi:

Phng o to Bn s nm c lch hc, lch thi ca cc mn hc

Ging vin v cc c vn hc tp Bn s c gip v nhng kin thc v k nng

chuyn mn cng nh k nng hc tp
Phng qun l hc sinh, sinh vin Bn s c bit cc hot ng tr gip cho sinh
vin trong qu trnh hc tp

Chc bn c kt qu cao trong hc tp!